Τεχνολογία ικτύων Επικοινωνιών ΙΙ 7.11 Πρωτόκολλα Εφαρµογής 104. Αναφέρετε ονοµαστικά τις πιο χαρακτηριστικές εφαρµογές που υποστηρίζει η τεχνολογία TCP/IP οι οποίες είναι διαθέσιµες στο ιαδίκτυο 1. Ηλεκτρονικό Ταχυδροµείο (e-mail) 2. Πρωτόκολλο Μεταφοράς Αρχείων (ftp) 3. Αποµακρυσµένη Σύνδεση (telnet) 4. Παγκόσµιος Ιστός (World Wide Web) 5. Ασύρµατο ιαδίκτυο (WAP) 6. Ιδιωτικά Εσωτερικά ίκτυα τεχνολογίας TCP/IP (Intranets) 7. Τηλεφωνία µέσω ιαδικτύου 8. Μετάδοση Εικόνας και Ήχου µέσω ιαδικτύου 9. Συνοµιλία πραγµατικού χρόνου στο ιαδίκτυο µε τη µορφή κειµένου 10. Ηλεκτρονικό Εµπόριο 7.11.2 Βασικές και Προηγµένες Υπηρεσίες ιαδικτύου Ηλεκτρονικό Ταχυδροµείο 105.Τι είναι το Ηλεκτρονικό Ταχυδροµείο; Επιτρέπει την αποστολή µηνυµάτων και επιστολών µεταξύ δύο ή περισσότερων χρηστών µε ηλεκτρονικό τρόπο. Είναι πιο γρήγορο, πιο φθηνό και πιο φιλικό από το συµβατικό ταχυδροµείο. 106.Ποια είναι τα βασικά πλεονεκτήµατα και µειονεκτήµατα του ηλεκτρονικού ταχυδροµείου; Πλεονεκτήµατα: 1. Είναι πολύ γρήγορο και ο χρόνος παράδοσης ενός µηνύµατος εξαρτάται από την ταχύτητα των γραµµών του δικτύου και όχι από τη γεωγραφική θέση του παραλήπτη. 2. Ο χρήστης δε χρειάζεται να παρακολουθεί τη µεταφορά του µηνύµατος µέσω ταχυδροµείου, (σε αντίθεση µε την αποστολή fax η το απλό τηλεφώνηµα.) Από τη στιγµή που θα σταλεί το µήνυµα, ο παραλήπτης µπορεί να το πάρει αρκεί να µπει στον υπολογιστή του και να ενεργοποιήσει το πρόγραµµα παραλαβής ηλεκτρονικού ταχυδροµείου. 3. Μέσα από µία απλή γραµµή τηλεφώνου µπορούν να µεταδοθούν πολλές επιστολές οι οποίες µπορούν να ενσωµατώνουν και αρχεία εικόνας και ήχου. 4. Μπορεί να οριστούν πολλοί παραλήπτες 5. Το κόστος του είναι χαµηλό Μειονεκτήµατα: 1. εν υπάρχει εγγύηση ότι το µήνυµα έφτασε στον προορισµό του. 107. Από τι αποτελείται το σύστηµα του ηλεκτρονικού ταχυδροµείου; Από κειµενογράφο που χρησιµοποιείται για τη σύνταξη του µηνύµατος και Από σύστηµα µεταφοράς αρχείων για τη µεταφορά των µηνυµάτων στους παραλήπτες. - 1 - Γεωργιλά Χιονία, Καθ. Πληροφορικής
Κεφάλαιο 7 (µέρος 4 ο ) ιαδικτύωση - INTERNET 108. Ποιο πρωτόκολλο χρησιµοποιείται για τη µεταφορά του ηλεκτρονικού ταχυδροµείου Το Πρωτόκολλο Μεταφοράς Απλού Ταχυδροµείου (Simple Mail Transfer Protocol, SMTP) 109. Περιγράψτε τον τρόπο λειτουργίας του πρωτοκόλλου SMTP. 1. Το SMTP κάνει πολλές ερωτήσεις στον εξυπηρετητή ονόµατος για να βρει σε ποια IP διεύθυνση θα στείλει το µήνυµα. 2. Μόλις βρει την IP διεύθυνση προορισµού ανοίγει µία TCP σύνδεση χρησιµοποιώντας σαν TCP port προορισµού το 25. Αυτό είναι το port που χρησιµοποιεί ο εξυπηρετητής του ηλεκτρονικού ταχυδροµείου. 3. Όταν εγκατασταθεί η σύνδεση, ο SMTP πελάτης στέλνει εντολές µε τα ονόµατα του αποστολέα και των παραληπτών που πρέπει να πάρουν το µήνυµα. 4. Στη συνέχεια ο SMTP πελάτης στέλνει µία εντολή που δείχνει ότι αρχίζει να στέλνει το µήνυµα. Τότε ο SMTP εξυπηρετητής καταλαβαίνει ότι τελείωσαν οι εντολές και αρχίζει να λαµβάνει το µήνυµα. 5. Με το τέλος της αποστολής του µηνύµατος, το πρόγραµµα στέλνει έναν ειδικό χαρακτήρα, που ειδοποιεί και τα 2 άκρα ότι θα αρχίσει να στέλνει πάλι εντολές. Πρωτόκολλο Μεταφοράς Αρχείων 110. Τι είναι η Μεταφορά Αρχείων; Επιτρέπει τη µεταφορά αρχείων µεταξύ υπολογιστών που χρησιµοποιούν το TCP/IP Βασίζεται στην αρχιτεκτονική πελάτη-εξυπηρετητή. ηλαδή ο υπολογιστής που ζητά το αρχείο είναι ο ftp-πελάτης, ενώ ο υπολογιστής από τον οποίο ζητάµε το αρχείο είναι ο ftp-εξυπηρετητής. Χρησιµοποιεί το αξιόπιστο πρωτόκολλο µεταφοράς TCP Η µεταφορά ενός αρχείου γίνεται µε τη δηµιουργία του αντιγράφου ενός αρχείου από κάποιο υπολογιστή σε κάποιον άλλο, χωρίς να επηρεάζεται το πρωτότυπο αρχείο. 111. Πως εξασφαλίζεται η ασφάλεια του συστήµατος κατά την µεταφορά αρχείων Η ασφάλεια του συστήµατος κατά τη µεταφορά αρχείων εξασφαλίζεται µε τον έλεγχο της εξουσιοδότησης κάθε χρήστη που ζητά πρόσβαση στο σύστηµα. Ο έλεγχος αυτός γίνεται ως εξής: Ο διαχειριστής του συστήµατος δίνει ένα όνοµα χρήστη και ένα κωδικό πρόσβασης σε κάθε χρήστη Κάθε φορά που ένας χρήστης ζητά πρόσβαση στο σύστηµα, ελέγχονται το όνοµα χρήστη και ο κωδικός πρόσβασης του. Επίσης, όταν ένας χρήστης χρησιµοποιεί το πρωτόκολλο FTP τότε έχει δικαίωµα µόνο να αντιγράφει αρχεία και όχι να έχει πλήρη πρόσβαση στο σύστηµα. 112. Περιγράψτε τον τρόπο λειτουργίας του πρωτοκόλλου Μεταφοράς Αρχείου (FTP). - 2 -
Τεχνολογία ικτύων Επικοινωνιών ΙΙ Η λειτουργία του ftp είναι πιο πολύπλοκη από του email Χρησιµοποιεί δύο διαφορετικές συνδέσεις: o µια για την αποστολή εντολών στο TCP port 21 και o µία για τη µεταφορά του αρχείου στο TCP port 20. Ο λόγος που χρησιµοποιούνται 2 συνδέσεις είναι ότι επειδή η µεταφορά αρχείου µπορεί να διαρκέσει πολύ ώρα, στο διάστηµα αυτό ο ftp- πελάτης να µπορεί να στείλει και άλλες εντολές. Αρχικά ο ftp πελάτης στέλνει εντολές (TCP port 21) της µορφής: o «ώσε µου πρόσβαση µε το όνοµα χρήστη Χ» o «Ο κωδικός µου είναι ΧΧ» o «Στείλε µου το αρχείο Ζ» Μετά ξεκινά η δεύτερη σύνδεση (TCP port 20) όπου γίνεται και η µεταφορά του αρχείου που ζητήθηκε 113. Τι είναι το πρωτόκολλο TFTP; Είναι το Πρωτόκολλο Απλής Μεταφοράς Αρχείων (Trivial File Transfer Protocol) Είναι πολύ απλό εν έχει ασφάλεια εν κάνει έλεγχο εξουσιοδότησης Βασίζεται στο πρωτόκολλο µεταφοράς UDP. - 3 - Γεωργιλά Χιονία, Καθ. Πληροφορικής
Κεφάλαιο 7 (µέρος 4 ο ) ιαδικτύωση - INTERNET Αποµακρυσµένη Σύνδεση 114. Τι είναι το πρωτόκολλο Telnet; Επιτρέπει σε οποιοδήποτε χρήστη ενός δικτύου να χρησιµοποιεί προγράµµατα εφαρµογών που υπάρχουν σε διάφορους υπολογιστές του δικτύου. ηλαδή ένας χρήστης ενώ εργάζεται στον υπολογιστή του µπορεί: o να συνδεθεί σε έναν αποµακρυσµένο υπολογιστή, στον οποίο έχει άδεια πρόσβασης και o να εκτελεί προγράµµατα εφαρµογών στον αποµακρυσµένο υπολογιστή µέσα από το δικό του. Παίζει το ρόλο του εικονικού τερµατικού. Βασίζεται στην αρχιτεκτονική πελάτη-εξυπηρετητή. ηλαδή ο υπολογιστής του χρήστη είναι ο telnet -πελάτης, ενώ ο αποµακρυσµένος υπολογιστής στον οποίο βρίσκεται η εφαρµογή είναι ο telnet-εξυπηρετητής. Ο telnet-εξυπηρετητής χρησιµοποιεί το TCP port 23 Χρησιµοποιεί το αξιόπιστο πρωτόκολλο µεταφοράς TCP 115. Τι είναι το εικονικό τερµατικό; Αν ένας χρήστης θέλει να επικοινωνήσει µε µία εφαρµογή σε έναν αποµακρυσµένο υπολογιστή, µπορεί οι υπολογιστές του χρήστη και της εφαρµογής να είναι διαφορετικού τύπου και να µην µπορούν να επικοινωνήσουν. Τότε πρέπει να χρησιµοποιηθεί ένας ενδιάµεσος «µεταφραστής» που θα τους βοηθήσει να επικοινωνήσουν. Αυτό είναι το εικονικό τερµατικό. Είναι ανάµεσα στο τερµατικό του χρήστη και στο τερµατικό της εφαρµογής και τους βοηθά να επικοινωνήσουν (ορίζοντας τις παραµέτρους επικοινωνίας και τα χαρακτηριστικά τερµατικού που πρέπει να έχουν για να µπορούν να συνεννοηθούν). 116. Πώς λειτουργεί το πρωτόκολλο Telnet; Αρχικά ο χρήστης δηλώνει το όνοµα ή τη διεύθυνση του υπολογιστή µε τον οποίο θέλει να συνδεθεί Μόλις εγκατασταθεί η σύνδεση, ότι γράψει ο χρήστης στην οθόνη του µεταφέρεται στον αποµακρυσµένο υπολογιστή Ανάµεσα στους δύο παραπάνω υπολογιστές υπάρχει µόνο µία σύνδεση από την οποία µεταφέρονται και οι εντολές και τα δεδοµένα 117. Πως εξασφαλίζεται η ασφάλεια του συστήµατος στο πρωτόκολλο Telnet; Η ασφάλεια του συστήµατος στο πρωτόκολλο Telnet εξασφαλίζεται µε τον έλεγχο της εξουσιοδότησης κάθε χρήστη που ζητά πρόσβαση στο σύστηµα. Ο έλεγχος αυτός γίνεται ως εξής: Ο διαχειριστής του συστήµατος δίνει ένα όνοµα χρήστη και ένα κωδικό πρόσβασης σε κάθε χρήστη Κάθε φορά που ένας χρήστης ζητά πρόσβαση στο σύστηµα, ελέγχονται το όνοµα χρήστη και ο κωδικός πρόσβασης του. - 4 -
Τεχνολογία ικτύων Επικοινωνιών ΙΙ Παγκόσµιος Ιστός Από το βιβλίο Ασύρµατο ιαδίκτυο 118. Που βασίστηκε η ανάπτυξη του ασύρµατου ιαδικτύου; Η ανάπτυξη του ασύρµατου ιαδικτύου βασίστηκε: Στο Ασύρµατο Πρωτόκολλο Εφαρµογής (WAP) και Στη δηµιουργία κινητών τηλεφώνων που υποστηρίζουν το πρωτόκολλο αυτό 119. Τι µπορεί να κάνει σήµερα κάποιος χρησιµοποιώντας το κινητό του τηλέφωνο; 1. Να περιπλανηθεί στο ιαδίκτυο 2. Να κάνει συναλλαγές στο ιαδίκτυο 3. Να βρει πληροφορίες από Βάσεις εδοµένων 4. Να στέλνει και να παίρνει email 5. Να κάνει κρατήσεις εισιτηρίων 6. Να ενηµερώνεται για τους τραπεζικούς του λογαριασµούς 7. Να πληρώνει λογαριασµούς 8. Να µεταφέρει χρήµατα ανάµεσα σε λογαριασµούς 9. Να ενηµερώνεται για τις τιµές στο χρηµατιστήριο Ιδιωτικά Εσωτερικά ίκτυα 120. Τι είναι το intranet; Ένα δίκτυο Internet στο εσωτερικό µιας επιχείρησης Χρησιµοποιεί: o Τα πρωτόκολλα επικοινωνίας του ιαδικτύου o Τα πρότυπα περιεχοµένου του Παγκόσµιου Ιστού Χρησιµοποιείται από οργανισµούς και επιχειρήσεις που θέλουν να έχουν πρόσβαση στο δίκτυο τους µόνο οι υπάλληλοι τους Μπορεί να εκτείνεται σε διάφορες περιοχές, όπου βρίσκονται τα γραφεία του οργανισµού 121. Ποιες είναι οι χαρακτηριστικές υπηρεσίες που προσφέρει ένα intranet; Ηλεκτρονικό Ταχυδροµείο Χρήση εργαλείων Web για πρόσβαση στο ιαδίκτυο Ηλεκτρονική διακίνηση εγγράφων 122. Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά των intranets; Επεκτείνονται εύκολα Είναι συµβατά µε τους περισσότερους υπολογιστές Ενσωµατώνουν εύκολα τις πηγές πληροφοριών του οργανισµού Οι χρήστες τους µε τη βοήθεια των Web browsers µπορούν εύκολα: o Να αναζητήσουν o Να βρουν και o Να πάρουν πληροφορίες - 5 - Γεωργιλά Χιονία, Καθ. Πληροφορικής
Κεφάλαιο 7 (µέρος 4 ο ) ιαδικτύωση - INTERNET Τηλεφωνία µέσω ιαδικτύουηλεκτρονικό Ταχυδροµείο 123. Τι είναι η Τηλεφωνία µέσω ιαδικτύου; o Είναι η µετάδοση φωνής (δηλαδή η τηλεφωνική επικοινωνία) µέσω του ιαδικτύου. o Πραγµατοποιείται µε ειδικό λογισµικό και υπολογιστή πολυµέσων. o Το ειδικό αυτό λογισµικό: Είναι φιλικό προς το χρήστη (εύκολο στη χρήση του δηλαδή) Συνήθως προσφέρει επικοινωνία µονής εναλλακτικής κατεύθυνσης (half duplex) όπου µπορούν να µιλούν και οι δύο αλλά όχι ταυτόχρονα. o Αν χρησιµοποιηθεί κατάλληλο modem και λογισµικό τότε η επικοινωνία µπορεί να είναι και διπλής κατεύθυνσης (full duplex), όπου µπορούν να µιλούν και οι δύο ταυτόχρονα. Μετάδοση Εικόνας και ήχου µέσω ιαδικτύου 124. Γιατί παρουσιάζονται προβλήµατα στη µετάδοση φωνής στα δίκτυα µεταγωγής πακέτων; Τι είδους προβλήµατα παρουσιάζονται; Επειδή: o στο ιαδίκτυο δεν υπάρχει σταθερή σύνδεση από την οποία περνούν τα δεδοµένα, όπως συµβαίνει στο τηλεφωνικό δίκτυο και o η µετάδοση φωνής έχει προβλήµατα µε το συγχρονισµό και την καθυστέρηση δηµιουργούνται τα παρακάτω προβλήµατα στη µετάδοση φωνής στο ιαδίκτυο: o Αν χαθούν πακέτα δεδοµένων φωνής, ή αν συµβούν µεγάλες καθυστερήσεις τότε η τηλεφωνική επικοινωνία είναι πολύ χαµηλής ποιότητας. o Επιπλέον τα δύο µέρη πρέπει να έχουν προγραµµατίσει την κλήση εκ των προτέρων, είτε µέσω email, είτε µέσω κανονικού τηλεφώνου, γιατί το λογισµικό δεν επιτρέπει σε αυτόν που καλεί να ειδοποιεί τον καλούµενο µε σήµα κουδουνίσµατος. 125. Γιατί υπήρχαν παλιότερα προβλήµατα στη µετάδοση αρχείων video µέσω του ιαδικτύου; Πώς λύθηκαν τα προβλήµατα αυτά; Γιατί τα αρχεία video χρειάζονταν o Μεγάλους χώρους για να αποθηκευτούν και o Γρήγορες συνδέσεις για να µεταδοθούν. Τα παραπάνω προβλήµατα λύθηκαν: o Με τις τεχνικές συµπίεσης(mpeg1 και MPEG2), που µειώνουν το µέγεθος των αρχείων ενώ ταυτόχρονα διατηρούν την ποιότητα τους o Με τα πρωτόκολλα που µεταφέρουν συµπιεσµένο σήµα (πχ. πρωτόκολλο Η.323) 126. Τι µπορούν να κάνουν οι χρήστες χρησιµοποιώντας τη µετάδοση εικόνας και ήχου µέσω του ιαδικτύου; Οι χρήστες µπορούν o να επικοινωνούν µεταξύ τους σε πραγµατικό χρόνο και να ανταλλάσσουν πολυµέσα o να χρησιµοποιούν κάµερα συνδεδεµένη στον υπολογιστή τους και να συµµετέχουν σε τηλεδιάσκεψη - 6 -
Τεχνολογία ικτύων Επικοινωνιών ΙΙ Πρέπει να έχουν σύνδεση τουλάχιστον 64kbps. 127. ώστε ένα παράδειγµα εφαρµογής που χρησιµοποιείται σε οµαδική επικοινωνία µέσω του ιαδικτύου. Η εφαρµογή Cu-SeeMe, που o φτιάχτηκε στο Πανεπιστήµιο Cornell. o Επιτρέπει την επικοινωνία 8-10 ατόµων ταυτόχρονα. o εν µεταδίδει συνεχώς την εικόνα, αλλά µόνο κάθε φορά που αυτή αλλάζει. 128. Τι χρειάζεται για να γίνει τηλεδιάσκεψη µέσω του ιαδικτύου; 1. Υπολογιστής µε κάρτα ήχου διπλής κατεύθυνσης 2. Κάρτα video 3. Κάµερα 4. Μικρόφωνο 5. Ηχεία 6. Ακουστικά 7. Modem και 8. Κατάλληλο λογισµικό Συνοµιλία πραγµατικού χρόνου στο ιαδίκτυο µε τη µορφή κειµένου 129. Τι είναι η συνοµιλία πραγµατικού χρόνου στο ιαδίκτυο µε τη µορφή κειµένου (δηλαδή η γραπτή επικοινωνία πραγµατικού χρόνου); Είναι η ανταλλαγή µηνυµάτων σε πραγµατικό χρόνο µέσω του ιαδικτύου. ηµιουργούνται οµάδες συζητήσεων για διάφορα θέµατα και ο καθένας µπορεί να πάρει µέρος σε όποια οµάδα τον ενδιαφέρει. Τα µηνύµατα και οι απαντήσεις εµφανίζονται την ίδια στιγµή στις οθόνες όλων όσων συµµετέχουν στη συζήτηση. Χρησιµοποιείται το πρωτόκολλο TCP/IP και δε χρειάζεται κάποιο άλλο ειδικό πρωτόκολλο όπως στη µεταφορά εικόνας και ήχου. 130. Τι βήµατα πρέπει να κάνουµε για να συµµετάσχουµε σε συνοµιλία πραγµατικού χρόνου στο ιαδίκτυο µε τη µορφή κειµένου; 1. Να εγκαταστήσουµε στον υπολογιστή µας το κατάλληλο λογισµικό 2. Αφού συνδεθούµε στο ιαδίκτυο, να εκτελέσουµε το λογισµικό και να δώσουµε τη διεύθυνση του χρήστη ή του εξυπηρετητή που φιλοξενεί το χώρο συζητήσεων όπου θέλουµε να συνδεθούµε. 3. Περιµένουµε να απαντήσει είτε ο συγκεκριµένος χρήστης µε τον οποίο συνδεθήκαµε, είτε ένας οποιοσδήποτε χρήστης από αυτούς που συµµετέχουν στο χώρο συζητήσεων. 4. Μόλις απαντήσει, ξεκινάµε την επικοινωνία µας. Σε ένα τµήµα της οθόνης µας εµφανίζονται αυτά που πληκτρολογεί ο χρήστης και σε ένα άλλο αυτά που πληκτρολογούµε εµείς. 131. Αναφέρετε ονοµαστικά προγράµµατα που χρησιµοποιούνται για γραπτή επικοινωνία πραγµατικού χρόνου. Talk, WinTalk, Chat, IRC, IRCII for Windows - 7 - Γεωργιλά Χιονία, Καθ. Πληροφορικής
Κεφάλαιο 7 (µέρος 4 ο ) ιαδικτύωση - INTERNET Ηλεκτρονικό Εµπόριο 132. Τι εννοούµε µε τον όρο ηλεκτρονικό εµπόριο; Με τον όρο ηλεκτρονικό εµπόριο εννοούµε κάθε είδος εµπορικής δραστηριότητας που πραγµατοποιείται: µε ηλεκτρονικά µέσα µε τηλεπικοινωνιακά δίκτυα από απόσταση και αυτόµατα, δηλαδή χωρίς τη φυσική παρουσία των ατόµων που συµµετέχουν στη δραστηριότητα. 133. Το ηλεκτρονικό εµπόριο αναφέρεται σε κάποια συγκεκριµένη τεχνολογία; Όχι. Περιλαµβάνει όλους τους µηχανισµούς και τις τεχνολογίες που βοηθούν στο να γίνει µια εµπορική συναλλαγή µέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή. Τέτοιες τεχνολογίες είναι: o Η Ηλεκτρονική Ανταλλαγή εδοµένων (EDI) και o Το email 134. Ποια είναι η συνήθης πρακτική που ακολουθείται από τις επιχειρήσεις που υποστηρίζουν το ηλεκτρονικό εµπόριο; 1. ηµιουργούν ένα web site στο ιαδίκτυο µε καταλόγους και διαφηµίσεις των προϊόντων τους. 2. Μέσα από το site αυτό οι καταναλωτές µπορούν να επικοινωνήσουν µε email ή µε κλήση στο τηλεφωνικό κέντρο της εταιρείας 3. Εκπαιδευµένοι υπάλληλοι απαντούν στα τηλέφωνα, στο τηλεφωνικό κέντρο και εξυπηρετούν τους καταναλωτές. 4. Οι καταναλωτές µπορούν να κάνουν παραγγελία µέσω του ιαδικτύου χρησιµοποιώντας την πιστωτική τους κάρτα ή απλά να πληρώσουν µόλις παραλάβουν το προϊόν 5. Τα προϊόντα στέλνονται είτε ηλεκτρονικά είτε φυσικά στη διεύθυνση του πελάτη. 135. Για τι είδους προϊόντα είναι κατάλληλο το ηλεκτρονικό εµπόριο; Βιβλία, περιοδικά, ηλεκτρονικούς υπολογιστές, λογισµικό, CDs, έπιπλα, τρόφιµα, παιχνίδια, λουλούδια κα. 136. Τι είδους προβλήµατα πρέπει να λυθούν ακόµα έτσι ώστε να αναπτυχθεί περισσότερο το Ηλεκτρονικό Εµπόριο; Προστασίας, ασφάλειας και νοµικής κάλυψης των εµπλεκοµένων. - 8 -