ΣΧΕΔΙΟ DRAFT ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ TEXNIKHΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗΣ HELLENIC TECHNICAL SPECIFICATION ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ :2017

2017-06-15 ICS: 93.080.30 ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-04-07-00:2017 ΣΧΕΔΙΟ DRAFT ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ TEXNIKHΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗΣ HELLENIC TECHNICAL SPECIFICATION Διατάξεις στήριξης πινακίδων κατακόρυφης σήμανσης Vertical traffic signs mounting and support systems ΠΡΟΣΟΧΗ! Το παρόν σχέδιο δεν είναι τεχνική προδιαγραφή ΕΛΟΤ αλλά αποτελεί σχέδιο ελληνικής τεχνικής προδιαγραφής για δημόσια κρίση. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλλουν σχόλια μέχρι την καταληκτική ημερομηνία που αναφέρεται στο Δελτίο Τύπου. Για τη διευκόλυνση της υποβολής σχολίων επισυνάπτεται έντυπο υποβολής παρατηρήσεων. Οι ενδεχόμενες παρατηρήσεις, αξιολόγηση ή/και προτάσεις βελτίωσης υποβάλλονται στην ηλ. διεύθυνση ealexandri@elot.gr ή στα τηλέφωνα 210 2120125 /124 ή στo τ/ο(fax) 210 2120131 ή στη διεύθυνση ΕΛΟΤ, ΛΕΩΦ. ΚΗΦΙΣΟΥ 50, 121 33 ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ ΑΤΤΙΚΗΣ. Κλάση τιμολόγησης: 6 ΕΛΟΤ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ Λ. Κηφισού 50, 121 33 ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ

ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ TΠ 1501-05-04-07-00:2017 Πρόλογος Το παρόν Σχέδιο Ελληνικής Τεχνικής Προδιαγραφής τροποποιεί το κείμενο της ΕΛΟΤ TΠ 1501-05-04-07-00 «Διατάξεις στήριξης πινακίδων κατακόρυφης σήμανσης» το οποίο εγκρίθηκε την 23η Δεκεμβρίου 2009 από την ΕΛΟΤ ΤΕ 99 και η οποία πρόκειται να αντικατασταθεί από το αναθεωρημένο κείμενο μετά το πέρας της Δημόσιας Κρίσης. Το παρόν Σχέδιο Ελληνικής Τεχνικής Προδιαγραφής εκπονήθηκε από Εμπειρογνώμονες της ΕΛΟΤ ΤΕ 99 «Προδιαγραφές τεχνικών έργων» και υποβάλλεται σε Δημόσια Κρίση, σύμφωνα με τον Κανονισμό Σύνταξης και Έκδοσης Ελληνικών Προτύπων και Προδιαγραφών του ΕΛΟΤ. Με το πέρας της δημόσιας κρίσης το κείμενο του σχεδίου τεχνικής προδιαγραφής μπορεί να τροποποιηθεί σύμφωνα με τις παρατηρήσεις που θα υποβληθούν στο πλαίσιο της δημόσιας κρίσης καθώς και σε τυχόν ασυμβατότητες με τις υφιστάμενες διατάξεις του Ευρωπαϊκού και Εθνικού Δικαίου. Την εκδοτική επιμέλεια της παρούσας έκδοσης ανέλαβε σύμφωνα με τον Κανονισμό σύνταξης και έκδοσης ελληνικών προτύπων και προδιαγραφών η Διεύθυνση Τυποποίησης του Ελληνικού Οργανισμού Τυποποίησης (ΕΛΟΤ).. ΕΛΟΤ 2017 Όλα τα δικαιώματα έχουν κατοχυρωθεί. Εκτός αν καθορίζεται διαφορετικά, κανένα μέρος αυτού του Προτύπου δεν επιτρέπεται να αναπαραχθεί ή χρησιμοποιηθεί σε οποιαδήποτε μορφή ή με οποιοδήποτε τρόπο, ηλεκτρονικό ή μηχανικό, περιλαμβανομένων φωτοαντιγράφισης και μικροφίλμ, δίχως γραπτή άδεια από τον εκδότη. ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ. Λ. Κηφισού 50, 121 33 ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ

ΕΛΟΤ ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-04-07-00:2017 Περιεχόμενα Εισαγωγή...4 1 Αντικείμενο...5 2 Τυποποιητικές παραπομπές...5 3 Όροι και ορισμοί...6 4 Απαιτήσεις... 10 4.1 Ενσωματούμενα υλικά... 10 4.2 Αποδεκτά υλικά... 10 5 Μέθοδος εκτέλεσης εργασιών... 11 6 Κριτήρια αποδοχής περαιωμένης εργασίας... 14 7 Τρόπος επιμέτρησης... 14 Βιβλιογραφία... 16 3

ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-04-07-00:2017 ΕΛΟΤ Εισαγωγή Η παρούσα Ελληνική Τεχνική Προδιαγραφή (ΕΤΕΠ) εντάσσεται στην ενότητα των τεχνικών κειμένων που είχαν αρχικά προετοιμασθεί από το ΥΠΕΧΩΔΕ και το ΙΟΚ και στην συνέχεια επεξεργάσθηκε ο ΕΛΟΤ προκειμένου να εφαρμόζονται στην κατασκευή των δημοσίων τεχνικών έργων στην χώρα, με σκοπό την παραγωγή έργων άρτιων και ικανών να ανταποκριθούν και να ικανοποιήσουν τις ανάγκες που υπέδειξαν την κατασκευή τους και να αποβούν επωφελή για το κοινωνικό σύνολο. Ο ΕΛΟΤ ανέλαβε την υποχρέωση να επεξεργασθεί και να επικαιροποιήσει σύμφωνα με τα ισχύοντα Ευρωπαϊκά Πρότυπα και Κανονισμούς, ομάδα των ΕΤΕΠ, ως Εκδοση 2η αυτών, σύμφωνα με τις διαδικασίες που προβλέπονται στον Κανονισμό σύνταξης και έκδοσης Ελληνικών Προτύπων και Προδιαγραφών και στον Κανονισμό σύστασης και λειτουργίας Τεχνικών Οργάνων Τυποποίησης. 4

ΕΛΟΤ ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-04-07-00:2017 Διατάξεις στήριξης πινακίδων κατακόρυφης σήμανσης 1 Αντικείμενο Η παρούσα αφορά στις εργασίες κατασκευής διατάξεων στήριξης πινακίδων της κατακόρυφης σήμανσης, που τοποθετούνται στις πλευρές της οδού και υπεράνω αυτής. 2 Τυποποιητικές παραπομπές Η παρούσα Προδιαγραφή ενσωματώνει, μέσω παραπομπών, προβλέψεις άλλων δημοσιεύσεων, χρονολογημένων ή μη. Οι παραπομπές αυτές αναφέρονται στα αντίστοιχα σημεία του κειμένου και κατάλογος των δημοσιεύσεων αυτών παρουσιάζεται στη συνέχεια. Προκειμένου περί παραπομπών σε χρονολογημένες δημοσιεύσεις, τυχόν μεταγενέστερες τροποποιήσεις ή αναθεωρήσεις αυτών θαεφαρμόζονται στην παρούσα, ενώ θα ενσωματωθούν σε αυτή, με την τροποποίηση ή τη αναθεώρησή της. Όσον αφορά στις παραπομπές μη χρονολογημένων δημοσιεύσεων ισχύει η τελευταία έκδοσή τους. ΕΛΟΤ EN 10025-1 ΕΛΟΤ EN 573-3 Hot rolled products of structural steels - Part 1: General technical delivery conditions. Προϊόντα θερμής έλασης για χάλυβες κατασκευών - Μέρος 1: Γενικοί τεχνικοί όροι παράδοσης Aluminium and aluminium alloys - Chemical composition and form of wrought products - Part 3: Chemical composition -- Αλουμίνιο και κράματα αλουμινίου - Χημική σύσταση και μορφή των κατεργασμένων προϊόντων -. Μέρος 3: Χημική σύσταση και μορφή των προϊόντων ΕΛΟΤ EN ISO 15609.01 Specification and qualification of welding procedures for metallic materials - Welding procedure specification - Part 1: Arc welding -- Προδιαγραφή και έγκριση διαδικασιών συγκόλλησης μεταλλικών υλικών - Προδιαγραφή διαδικασίας συγκόλλησης - Μέρος 1: Συγκόλληση τόξου ΕΛΟΤ EN 898-1 Mechanical properties of fasteners made of carbon steel and alloy steel - Part 1: Bolts, screws and studs with specified property classes - Coarse thread and fine pitch thread -- Μηχανικές ιδιότητες στερεωτικών κατασκευασµένων από ανθρακούχο χάλυβα και κράµα χάλυβα - Μέρος 1: Μπουλόνια, κοχλίες και ήλοι µε καθορισµένες κατηγορίες ιδιοτήτων - Βήµα σπειρώµατος και λεπτό µετρικό σπείρωµα ΕΛΟΤ EN ISO 3506-1 Mechanical properties of corrosion-resistant stainless-steel fasteners - Part 1: Bolts, screws and studs -- Μηχανικές ιδιότητες αντιδιαβρωτικών στερεωτικών από ανοξείδωτο χάλυβα - Μέρος 1: Μπουλόνια, κοχλίες, ήλοι ΕΛΟΤ EN ISO 1461 Hot dip galvanized coatings on fabricated iron and steel articles - Specifications and test methods Επικαλύψεις με βαλβανισμό εν θερμώ ετοίμων προϊόντων από σίδηρο και χάλυβα - Προδιαγραφές και μέθοδοι δοκιμών 5

ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-04-07-00:2017 ΕΛΟΤ ΕΛΟΤ ΕΝ 1317 ΕΛΟΤ ΕΝ 12767 ΕΛΟΤ ΕΝ 1993-1-8 ΕΛΟΤ ΕΝ 1990 ASTM D 2240 ASTM F 711 ASTM D 2290 Road restraint systems. Performance classes, impact test acceptance criteria and test methods for safety barriers including vehicle parapets Οδικά συστήματα αναχαίτισης Μέρος 5: Απαι τήσεις προϊόντος και αξιολόγηση της συμμόρφωσης για συστήματα αναχαίτισης οχημάτων Passive safety of support structures for road equipment. Requirements, classification and test methods Eurocode 3. Design of steel structures. Design of joints Basis of Structural Design Standard test method for Rubber property Durometer hardness Standard Specification for Fiberglass-Reinforced Plastic (FRP) Rod and Tube Used in Live Line Tools Standard Test Method for Apparent Hoop Tensile Strength of Plastic or Reinforced Plastic Pipe ASTM D 3917 Standard Specification for Dimensional Tolerance of Thermosetting Glass - Reinforced Plastic Pultruded Shapes ASTM D 2584 Standard Test Method for Ignition Loss of Cured Reinforced Resins DIN 18800-7 Steel structures - Part 7: Execution and constructor's qualification -- Χαλύβδινες κατασκευές. Μέρος 7: Εκτέλεση εργασιών και προσόντα κατασκευαστή ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-01-01-01-00 Concrete production and transportation -- Παραγωγή και μεταφορά σκυροδέματος ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-01-02-01-00 Steel reinforcement for concrete -- Χαλύβδινοι οπλισμοί σκυροδέματος 3 Όροι και ορισμοί Οι διατάξεις στήριξης των πινακίδων σήμανσης διακρίνονται σε δύο γενικές κατηγορίες: α. διατάξεις στήριξης των πινακίδων που τοποθετούνται πλευρικά της οδού β. διατάξεις στήριξης των πινακίδων που τοποθετούνται υπεράνω της οδού 3.1 Διατάξεις στήριξης πλευρικών πινακίδων οδού Ανάλογα με το μέγεθος των πινακίδων χρησιμοποιούνται οι ακόλουθοι τύποι στήριξης: Για τις πινακίδες του ΚΟΚ: Κ, Ρ με ή χωρίς Πρ και τις Π σταθερού περιεχομένου: - με στήριξη ορθοστατών στο έδαφος, χρησιμοποιούνται χαλύβδινοι σωλήνες με διαστάσεις (Ø σωλήνα/ πάχος τοιχώματος): 60,3/2,0, 76,1/2,0, 76,1/2,9, 88,9/3,2, σύμφωνα με το Παράρτημα ΙΙΙ, Μέρος 4 των ΟΜΟΕ-ΚΣΑ, οι οποίοι είναι μορφής ευθύγραμμης ή μορφής Γ (με μικρά ευθύγραμμα τμήματα για την ανάρτηση των πινακίδων) 6 - με στήριξη ορθοστατών επί τοίχου, χρησιμοποιούνται χαλύβδινοι σωλήνες με διαστάσεις (Ø σωλήνα/ πάχος τοιχώματος): 60,3/2,0, 76,1/2,0, συγκολλημένοι σχηματίζοντας μορφή Τ, βλ Σχήμα ΙΙΙ-1, Παράρτημα ΙΙΙ, Μέρος 4 των ΟΜΟΕ-ΚΣΑ

ΕΛΟΤ ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-04-07-00:2017 Για πληροφοριακές πινακίδες αναγραφής προορισμών με επιφάνεια το πολύ 2 m 2, χρησιμοποιούνται ένας ορθοστάτης : - από χαλυβδοσωλήνα, μέγιστης διατομής ø76/3 (διάμετρος 76,1 mm, πάχος τοιχώματος 3 mm) - από σωλήνα ινωπλισμένου πολυμερούς εξωτερικής διαμέτρου Ø 75 mm Για πληροφοριακές πινακίδες αναγραφής προορισμών με επιφάνεια μεγαλύτερης των 2 m 2, χρησιμοποιούνται: - δύο ορθοστάτες από χαλυβδοσωλήνα, μέγιστης διατομής ø76/3 (διάμετρος 76,1 mm, πάχος τοιχώματος 3 mm) - δύο ορθοστάτες από σωλήνα ινωπλισμένου πολυμερούς εξωτερικής διαμέτρου Ø 75 mm - ένας ή δύο ορθοστάτες, που έκαστος κατασκευάζεται από χωροδικτύωμα πρισματικής τριγωνικής μορφής, αποτελούμενο από τρεις κατακόρυφους χαλυβδοσωλήνες (ένας στην κάθε ακμή) μέγιστης διατομής ø76/3 και τρεις πολυκαμπτομένους χαλυβδοσωλήνες μέγιστης διατομής ø33/3, που συγκολλούνται στους εκατέρωθεν κατακόρυφους, της κάθε πλευράς του πρίσματος - ένας ή δύο ορθοστάτες, που έκαστος κατασκευάζεται από χωροδικτύωμα πρισματικής ορθογωνικής μορφής, με τέσσερις κατακόρυφους χαλυβδοσωλήνες και τέσσερις πολυκαμπτομένους χαλυβδοσωλήνες, εφαρμόζοντας τις ίδιες μέγιστες διατομές ø76/3 και ø33/3, όπως στο προαναφερόμενο χωροδικτύωμα πρισματικής τριγωνικής μορφής - δύο ή περισσότεροι ορθοστάτες, που έκαστος κατασκευάζεται από επίπεδο δικτύωμα, με δυο κατακόρυφους χαλυβδοσωλήνες μέγιστης διατομής ø76/3 και ένα πολυκαμπτομένο χαλυβδοσωλήνα μέγιστης διατομής ø33/3 3.2 Διατάξεις στήριξης πινακίδων υπεράνω οδού Αυτές είναι τριών τύπων, γέφυρες, μονού προβόλου και δίδυμου προβόλου, που όλες γενικά ονομάζονται «γέφυρες σήμανσης». Αυτές κατασκευάζονται με κοιλοδοκούς από φύλλα χαλύβδινα ή κράματος αλουμινίου. Οι λεπτομέρειες κατασκευής, στατικής επίλυσης και εφαρμογής περιορισμών αναφέρονται στις ΟΜΟΕ-ΚΣΑ (ΦΕΚ 905 Β/20-05-2011). Η χρήση δικτυωμάτων, δοκών ανοικτής ή δοκών συμπαγούς διατομής (πχ πρότυπης χαλύβδινης διατομής) δεν επιτρέπεται για λόγους οδικής ασφάλειας. 3.3 Παθητική ασφάλεια διατάξεων στήριξης πινακίδων κατακόρυφης σήμανσης Οι διατάξεις στήριξης, ανάλογα με τις επιδόσεις παθητικής ασφάλειας που έχουν (δηλαδή, της συμπεριφοράς τους κατά την πρόσκρουση οχήματος επί αυτών), σύμφωνα με ΕΛΟΤ ΕΝ 12767, κατατάσσονται σε: α. Διατάξεις στήριξης παθητικής ασφάλειας, εφαρμόζονται εφόσον η θέση τους βρίσκεται μέσα στο πλάτος της απαιτούμενης ελεύθερης εμποδίων ζώνης, όπως αυτή ορίζεται στις ΟΜΟΕ-ΣΠΕΟ. β. Διατάξεις στήριξης άνευ παθητικής ασφάλειας, εφαρμόζονται εφόσον η θέση τους είναι απρόσβλητη από τυχόν εκτρεπόμενο εκτός οδού όχημα, δηλαδή όταν αυτές βρίσκονται πέραν της απαιτούμενης ελεύθερης εμποδίων ζώνης, ή βρίσκονται σε στάθμη τουλάχιστον 1,5 m πάνω από το πλευρικό έρεισμα ή πεζοδρόμιο της οδού. 7

ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-04-07-00:2017 ΕΛΟΤ Οι διατάξεις με επιδόσεις παθητικής ασφάλειας διακρίνονται στις ακόλουθες κατηγορίες απορρόφησης ενέργειας του επόμενου πίνακα. Πίνακας 1 - Κατηγορίες παθητικής ασφάλειας ιστών στήριξης πινακίδων και φωτιστικών σωμάτων Κατηγορία παθητικής ασφάλειας Επίπεδο ασφάλειας επιβαινόντων Υποχρεωτική δοκιμή πρόσκρουσης με ταχύτητα 35 km/h Δοκιμή πρόσκρουσης με ταχύτητες 50, 70 και 100 km/h Μέγιστες τιμές Μέγιστες τιμές ASI THIV [km/h] ASI THIV [km/h] ΗΕ 1 1,0 27 1,4 44 ΗΕ 2 1,0 27 1,2 33 ΗΕ 3 1,0 27 1,0 27 LE 1 1,0 27 1,4 44 LE 2 1,0 27 1,2 33 LE 3 1,0 27 1,0 27 NE 1 1,0 27 1,2 33 NE 2 1,0 27 1,0 27 NE 3 0,6 11 0,6 11 NE 4 Δεν υπάρχει Δεν υπάρχει ΔV 3 km/h Όπου: ΗΕ: LE: NE: Ιστοί με ικανότητα υψηλής απορρόφησης ενέργειας πρόσκρουσης Ιστοί με ικανότητα χαμηλής απορρόφησης ενέργειας πρόσκρουσης Ιστοί με ικανότητα μηδενικής απορρόφησης ενέργειας πρόσκρουσης ASI: Δείκτης Σφοδρότητας Επιτάχυνσης (Acceleration Severity Index), βλ. ΕΛΟΤ ΕΝ 1317 THIV: Θεωρητική Ταχύτητα Πρόσκρουσης Κεφαλής (Theoretical Head Impact Velocity), βλ. ΕΛΟΤ ΕΝ 1317 ΔV: Διαφορά μεταξύ ταχύτητας πρόσκρουσης οχήματος και ταχύτητας εξόδου οχήματος μετά από την πρόσκρουση Οι συνθήκες πρόσκρουσης οχήματος, σε ιστούς με κατηγορίες απορρόφησης ενέργειας HE, LE και ΝΕ, απεικονίζονται στο επόμενο σχήμα. 8

ΕΛΟΤ ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-04-07-00:2017 Η επιλογή των ιστών στήριξης ανάλογα με την επιθυμητή κατηγορία απορρόφησης ενέργειας γίνεται με βάση το επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας της οδού, σύμφωνα με τον επόμενο πίνακα. Διατάξεις παθητικής ασφάλειας Πίνακας 2 Συνιστώμενη κατηγορία παθητικής ασφάλειας Όριο ταχύτητας οδού Συνιστώμενη κατηγορία [km/h] παθητικής ασφάλειας Γενικές παρατηρήσεις Στήριξη π ινακίδων και φωτεινών σηματοδοτών 110 100 ΝΕ ή 100 LE α. Μεταξύ ορθοστατών, απ αιτείται ελεύθερη απ όσταση 1,80 m 60 100 ΝΕ ή 70 NE και 100 LE ή 70 LE β. Ελεύθερο ύψος μέχρι την κάτω ακμή π ινακίδας ή του σηματοδότη 2,20 m 110 100 ΝΕ Οι διατάξεις με ΝΕ συνήθως ανταπ οκρίνονται καλύτερα σε υψηλές ταχύτητες Ιστοί οδοφωτισμού σε θέσεις άνευ συχνής π αρουσίας π εζών 100 100 ΝΕ ή 100 LE α. Ιστοί οδοφωτισμού με π αθητική ασφάλεια ΝΕ ή LE, χωρίς στηθαία 90 100 ΝΕ, 100 LE ασφαλείας, δεν π ρέπει να χρησιμοπ οιούνται σε κεντρικές 80 ή 100 ΗΕ νησίδες, όταν μπ ορεί να π έσουν επί οχημάτων της αντίθετης κατεύθυνσης κυκλοφορίας 60 100 ΝΕ ή 70 ΝE 100 LΕ ή 70 LE 100 HΕ ή 70 HE β. Ιστοί οδοφωτισμού με π αθητική ασφάλεια LE επ ιβραδύνουν τα οχήματα σε κάπ οιο βαθμό, και ως εκ τούτου μπ ορεί να χρησιμοπ οιούνται σε θέσεις όπ ου ενδιαφέρει η ασφάλεια π εζών και π οδηλατιστών. Σε αυτές τις θέσεις, εν γένει, π ροτιμώνται ιστοί κατηγορίας ΗΕ. 9

ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-04-07-00:2017 ΕΛΟΤ Ιστοί οδοφωτισμού σε θέσεις με συχνή π αρουσία π εζών 100 100 HΕ 60 100 HΕ ή 70 HE Επ ειδή οι ιστοί κατηγορίας LE επ ιβραδύνουν τα οχήματα σε κάπ οιο βαθμό, αυτοί χρησιμοπ οιούνται σε θέσεις π ου ενδιαφέρει η ασφάλεια π εζών και π οδηλατιστών. Εντούτοις, οι ιστοί κατηγορίας ΗΕ, εν γένει, π ροτιμώνται σε αυτές τις θέσεις επ ειδή είναι π ιθανότερο να συγκρατήσουν ένα όχημα 4 Απαιτήσεις 4.1 Ενσωματούμενα υλικά Ανάλογα με το είδος της διάταξης στήριξης απαιτούνται τα ακόλουθα υλικά: α. Απλοί σωληνωτοί ορθοστάτες Σωλήνες από χάλυβα (γαλβανισμένοι) ποιότητας S235, ή ανώτερης μόνον όταν απαιτείται από στατική άποψη Σωλήνες από ινωπλισμένο πολυμερές εξωτερικής διαμέτρου Ø 75 mm Άοπλο σκυρόδεμα C12/15 β. Ορθοστάτες μορφής επίπεδου δικτυώματος, ή πρισματικού δικτυώματος Σωλήνες από χάλυβα (γαλβανισμένοι) ποιότητας S235, ή ανώτερης μόνον όταν απαιτείται από στατική άποψη Σκυρόδεμα κατηγορίας C20/25 για το θεμέλιο Σκυρόδεμα εξομάλυνσης κατηγορίας C8/10 Χάλυβας οπλισμού σκυροδέματος κατηγορίας B500C γ. Γέφυρες σήμανσης Κλειστές διατομές από δομικό χάλυβα ποιότητας S235, ή ανώτερης μόνον όταν απαιτείται όταν απαιτείται από στατική άποψη, ή κράμα αλουμινίου AI Mg4,5Mn-F27 Πλάκες έδρασης χαλύβδινες γαλβανισμένες ή κράματος αλουμινίου, αγκύρια, κοχλίες αγκύρωσης, περικόχλια, δακτύλιοι σύσφιξης (ροδέλες) Οπλισμένο σκυρόδεμα C25/30 Σκυρόδεμα εξομάλυνσης κατηγορίας C8/10 Χάλυβας οπλισμού σκυροδέματος κατηγορίας B500C 4.2 Αποδεκτά υλικά Γέφυρες σήμανσης γαλβανισμένου χάλυβα 10

ΕΛΟΤ ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-04-07-00:2017 Στην περίπτωση μη πιστοποιημένων συστημάτων στήριξης πινακίδων, χρησιμοποιούνται εξαρτήματα με τα εξής χαρακτηριστικά: α. Κοχλίες για τη σύνδεση τμημάτων της φέρουσας κατασκευής γεφυρών σήμανσης με ελάχιστη ποιότητα 8.8, σύμφωνα με το ΕΛΟΤ ΕΝ 898-1 β. Κοχλίες σφικτήρων στο σύστημα ανάρτησης των πινακίδων από ανοξείδωτο χάλυβα Α5 Νr 1.4571, σύμφωνα με το ΕΛΟΤ EN ISO 3506-1 γ. Αγκύρια, που όταν λειτουργούν σε συνάφεια, θα έχουν όριο διαρροής το πολύ 300 ΜPa, σύμφωνα με το ΕΛΟΤ ΕΝ 1993-1-8 Στοιχεία χαλύβδινα Χρησιμοποιείται χάλυβας ποιότητας S235, ή ανώτερης μόνον όταν απαιτείται από στατική άποψη. Τα χαλύβδινα μέρη των διατάξεων στήριξης (περιλαμβάνονται και τα αγκύρια εντός του θεμελίου σκυροδέματος) είναι γαλβανισμένα, σύμφωνα με το ΕΛΟΤ EN ISO 1461. Ο χάλυβας οπλισμού σκυροδέματος συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις της ΕΛΟΤ ΤΟ 1501-01-02-01-00. Στοιχεία κράματος αλουμινίου Το χρησιμοποιούμενο δομικό αλουμίνιο είναι από κράμα, σύμφωνα με το ΕΛΟΤ EN 573-3. Οι πλάκες έδρασης των ορθοστατών των γεφυρών σήμανσης, που κατασκευάζονται από αλουμίνιο είναι αποκλειστικά από κράμα αλουμινίου ποιότητας AI Mg4,5Mn-F27, κατά ΕΛΟΤ EN 573-3. Οι συγκολλήσεις αυτών με τον ορθοστάτη γίνονται σύμφωνα με το ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 15609-01. Σωλήνες από ινωπλισμένο πολυμερές Οι ιδιότητες αυτών επιβεβαιώνονται με τις ακόλουθες δοκιμές: - Σκληρότητα, με το ASTM D 2240 - Αντοχή σε εφελκυσμό, με το ASTM F - Φαινόμενη αντοχή σε εφελκυσμό, με το ASTM D 2290 - Ανοχή διαστάσεων εξωτερικής διαμέτρου ± 1 mm, με το ASTM D 3917 - Ποσοστό περιεκτικότητας σε υαλονήματα, με το ASTM D 2584 - Ειδικό βάρος του υλικού, που δεν επιτρέπεται να μεταβάλλεται περισσότερο από ± 0.12 από το ειδικό βάρος των προεπιλεγμένων σωλήνων, επιβεβαιώνεται με δοκιμή σε αέριο ληκύθου, χρησιμοποιώντας ήλιο ως αέριο πιέσεως Σκυρόδεμα θεμελίου Για το θεμέλιο των ιστών στήριξης χρησιμοποιούνται οι κατηγορίες σκυροδέματος C12/15 και C25/30. 5 Μέθοδος εκτέλεσης εργασιών Χρησιμοποιούνται διατάξεις στήριξης των πινακίδων κατακόρυφης σήμανσης, που συμμορφώνονται με το ΕΛΟΤ ΕΝ 1990, και είναι εργοστασιακής παραγωγής πιστοποιημένης, σύμφωνα με το ΕΛΟΤ EN ISO 9001. Η επιψευδαργύρωση των χαλύβδινων στοιχείων γίνεται σύμφωνα με το ΕΛΟΤ EN ISO 1461. 11

ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-04-07-00:2017 ΕΛΟΤ Για την αντιδιαβρωτική προστασία μπορεί να εφαρμόζονται οι Γερμανικές Οδηγίες ZTV-KOR, ή άλλες εγκεκριμένες σε χώρα της ΕΕ. Οι τυχόν συγκολλήσεις στο εργοτάξιο γίνονται από τεχνίτες με εφαρμογή διαδικασιών, σύμφωνα με το ΕΛΟΤ ΕΝ 1990-2. Κατά τη φορτοεκφόρτωση και στοίβασμα των στοιχείων των κατασκευών, οι γαλβανισμένες επιφάνειες αυτών προστατεύονται από φθορές με χρήση αποστατών από ξύλο ή άλλο υλικό, ώστε να αποτρέπεται η επαφή μεταξύ αυτών και με τα τοιχώματα του μέσου μεταφοράς. Οι οπές στα χαλύβδινα μέρη των στοιχείων στήριξης διατρήονται πριν από τον γαλβανισμό. Οποιαδήποτε φθορά στην γαλβανισμένη επιφάνεια των στοιχείων αποκαθίσταται με διπλή επάλειψη υλικού, που έχει ως βάση τη σκόνη ψευδαργύρου οξείδιο ψευδάργυρο. Δεν επιτρέπονται συγκολλήσεις στο εργοτάξιο, παρά μόνο σε έκτακτες περιπτώσεις, οπότε αυτές πιστοποιούνται για την ποιότητά τους. Η θεμελίωση με πάκτωση ή αγκύρωση των διατατάξεων στήριξης κατασκευάζεται σύμφωνα με την μελέτη. Για τις επιμέρους εργασίες εφαρμόζονται οι οικείες ΕΛΟΤ ΤΠ 1501, περί εκσκαφών θεμελίων, σκυροδεμάτων κλπ. Μετά το πέρας της ανέγερσης του συστήματος στήριξης, επαναφέρεται η προϋπάρχουσα φυσική ή τεχνητή επιφάνεια γύρω από τη θεμελίωση. Τα πλεονάζοντα προϊόντα εκσκαφής απομακρύνονται και απορρίπτονται σε χώρους απόρριψης άχρηστων υλικών, σύμφωνα με τα συμβατικά τεύχη, ή σε άλλους χώρους που εγκρίνει η Υπηρεσία. Όταν κατά την διακίνηση ή τοποθέτηση, τα μέρη της φέρουσας κατασκευής, υποστούν τυχόν φθορές, που μπορεί να επηρεάζουν τη στατική επάρκεια του φορέα, τότε ο Ανάδοχος απομακρύνει αυτά από το έργο και τα αντικαθιστά με καινούργια, με δική του δαπάνη. Οι διατάξεις στήριξης τοποθετούνται οριζοντιογραφικά και υψομετρικά όπως ορίζει η μελέτη και σύμφωνα με τις ΟΜΟΕ-ΚΣΑ, (2010), Μέρος 4 «Στήριξη πινακίδων σήμανσης». Όταν οι εργασίες τοποθέτησης εκτελούνται σε θέσεις εγγύς υπόγειων ή εναέριων αγωγών ΟΚΩ, τότε λαμβάνονται τα επιβαλλόμενα κατά περίπτωση μέτρα ασφαλείας. Οι πινακίδες δεν επιτρέπεται να απέχουν λιγότερο από 1,50 m από το περιτύπωμα της οδού σε υπεραστικές οδούς, όπως λεπτομερώς ορίζεται στις ΟΜΟΕ-ΚΣΑ (2010), Μέρος 4, «Στήριξη πινακίδων σήμανσης», παράγραφος 3.5.1. Σε αστικές οδούς, το εν λόγω όριο περιορίζεται σε 0,75 m ( τουλάχιστο 0,50 m), που μετράται από την όψη του κρασπέδου. Σε κάθε περίπτωση, δεν επιτρέπεται ο επί του πεζοδρομίου ελεύθερος χώρος να έχει πλάτος μικρότερο από 0,75 m, αλλιώς για πινακίδες με έναν ορθοστάτη αυτός κατασκευάζεται με σχήμα Γ, τοποθετούμενος στο άκρο του πεζοδρομίου (προς την ρυμοτομική ή οικοδομική γραμμή), σύμφωνα με τα πρότυπα στις ΟΜΟΕ-ΚΣΑ (2004) Μέρος 4, Παράρτημα ΙΙΙ. Όταν η πινακίδα τοποθετείται σε θέσεις όπου προβλέπεται διακίνηση πεζών, τότε κάτω από αυτήν αφήνεται ελεύθερο ύψος 2,20 m. Οι πινακίδες πίσω από στηθαίο ασφαλείας, τοποθετούνται εκτός του λειτουργικού πλάτους του επιλεγμένου στηθαίου και ανάλογα με το μέγεθος της πινακίδας ως εξής: - Πινακίδες μικρού μεγέθους (επιφάνειας 2 m 2 ), σε απόσταση 1,50 m - Πινακίδες μεγάλου μεγέθους, (επιφάνειας >2 m 2 ), σε απόσταση 2,50 m 12

ΕΛΟΤ ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-04-07-00:2017 Η στήριξη πινακίδων, τοποθετούμενων πλευρικά της οδού, επιτρέπεται να κατασκευάζεται από ιστούς που δεν έχουν επιδόσεις παθητικής ασφάλειας, μόνο εφόσον η θέση τους είναι απρόσβλητη από τυχόν εκτρεπόμενο εκτός οδού όχημα, όπως π.χ. όταν η βάση της διάταξης στήριξης βρίσκεται σε ύψος τουλάχιστον 1,5 m πάνω από την πέριξ επιφάνεια. Η θεμελίωση και οι διατομές των ιστών στήριξης, των πινακίδων Κ, Ρ, Πρ και των σταθερού περιεχομένου Π του ΚΟΚ συμμορφώνεται με τις υποδείξεις του παραρτήματος ΙΙΙ, Μέρος 4 των ΟΜΟΕ ΚΣΑ (2010). Η θεμελίωση των μεμονομένων ορθοστατών στήριξης πινακίδων συμμορφώνεται με τις υποδείξεις των ΟΜΟΕ ΚΣΑ (2010), Μέρος 4, «Στήριξη πινακίδων σήμανσης», παράγραφος 3.5.1. Μεταξύ των δικτυωτών ορθοστατών αφήνεται ελεύθερο άνοιγμα τουλάχιστον 1,80 m. (δεν επιτρέπεται να διατάσσεται αντιανεμικός σύνδεσμος) σύμφωνα με τις ΟΜΟΕ ΚΣΑ (2010), Μέρος 4, «Στήριξη πινακίδων σήμανσης», παράγραφος 3.4.2. Οι κατακόρυφοι ιστοί της γέφυρας (ή προβόλου) σήμανσης τοποθετούνται πίσω από το στηθαίο ασφαλείας σε απόσταση τουλάχιστον 2,50 m, ώστε το λειτουργικό πλάτος του επιλεγμένου στηθαίου να είναι κατηγορίας W7. Μικρότερες αποστάσεις επιτρέπονται μόνο εφόσον τεκμηριώνεται η αδυναμία τήρησης της απόστασης των 2,50 m. Σε τέτοιες περιπτώσεις, επιλέγεται στηθαίο με λειτουργικό πλάτος κατά προτεραιότητα με την εξής σειρά: W6, W5, W4, W3, W2 ή W1. Για την τοποθέτηση και τον προσανατολισμό των μεγάλων ( 2 m 2 ) πληροφοριακών πινακίδων, παράπλευρα της οδού, εφαρμόζονται οι κανόνες που υποδεικνύονται στο επόμενο Σχήμα 1, καθώς και οι λοιπές λεπτομερείς οδηγίες που αναφέρονται στην παράγραφο Ε1.2.9. των ΟΜΟΕ-ΚΣΟ. Σχήμα 1 - Θέση και προσανατολισμός μεγάλων πληροφοριακών πινακίδων 13

ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-04-07-00:2017 ΕΛΟΤ Ιστοί και πινακίδες ανεγείρονται επί του θεμελίου αφού παρέλθουν 4 τουλάχιστον ημέρες από τη σκυροδέτηση του, προκειμένου για τις μικρές πινακίδες, και αντίστοιχα τουλάχιστον 7 ημέρες για τις μεγάλες πινακίδες. 6 Κριτήρια αποδοχής περαιωμένης εργασίας Έλεγχοι κατά την παραλαβή: 1 Έλεγχος της ποιότητας των υλικών κατασκευής διάταξης στήριξης, σύμφωνα με την παράγραφο 4.2 της παρούσας 2 Έλεγχος της επεξεργασίας των μεταλλικών κατασκευών, σύμφωνα με την παράγραφο 5 της παρούσας 3 Έλεγχος συμμόρφωσης προς την μελέτη, της διάταξης στήριξης όσον αφορά στα υλικά και στις διατομές των επί μέρους στοιχείων 4 Έλεγχος της θεμελίωσης και της πάκτωσης ή αγκύρωσης, με βάση τα προβλεπόμενα στη μελέτη 5 Έλεγχος της θέσης εγκατάστασης/τοποθέτησης (θεμελίωση στοιχεία στήριξης πινακίδα) οριζοντιογραφικά και υψομετρικά, με βάση τα προβλεπόμενα στη μελέτη και στις σχετικές ΟΜΟΕ-ΚΣΑ και ΟΜΟΕ-ΚΣΟ 6 Έλεγχος των γαλβανισμένων επιφανειών για τυχόν φθορές που δεν έχουν επουλωθεί Εάν, από τους προαναφερόμενους ελέγχους, διαπιστωθεί μη συμμόρφωση της κατασκευής, η Επίβλεψη μπορεί να αποδεχθεί την κατασκευή υπό όρους και να ορίσει τα διορθωτικά μέτρα που θα λάβει ο Ανάδοχος, χωρίς ιδιαίτερη αποζημίωση του. 7 Τρόπος επιμέτρησης Η επιμέτρηση των εργασιών γίνεται με βάση επιμετρητικά σχέδια και πίνακες, λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία της μελέτης. Στην τιμή μονάδας συμπεριλαμβάνονται ανηγμένα όλες οι εργασίες, καθώς και τα πάσης φύσεως υλικά και ο εξοπλισμός, η εξασφάλιση και η κατανάλωση της ενέργειας, καθώς και κάθε άλλη συμπαρομαρτούσα δράση απαιτούμενη για την πλήρη και έντεχνη κατά τα ανωτέρω εργασία. Ενδεικτικά, αλλά όχι περιοριστικά, περιλαμβάνονται τα εξής: Η προμήθεια των υλικών και οι εργασίες κατασκευής των γεφυρών σήμανσης, οποιασδήποτε μορφής σύμφωνα με τα σχέδια της Μελέτης Η προμήθεια των απαιτουμένων εξαρτημάτων σύνδεσης των διαφόρων τμημάτων του συστήματος στήριξης Η επιψευδαργύρωση (εργασία και υλικά) των χαλύβδινων μερών του συστήματος στήριξης 14

ΕΛΟΤ ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-04-07-00:2017 Η μεταφορά της γέφυρας σήμανσης και των εξαρτημάτων σύνδεσης και αγκύρωσης από το εργοστάσιο παραγωγής στη θέση ανέγερσης, συμπεριλαμβανομένων των φορτοεκφορτώσεων και της σταλίας των μεταφορικών μέσων Η συναρμολόγηση, ανύψωση, τοποθέτηση, κατακορύφωση και υποστήριξη του συστήματος στήριξης της πινακίδας στο θεμέλιο από οπλισμένο σκυρόδεμα Οι εργασίες αποκατάστασης της επιφάνειας γύρω από τη θεμελίωση, η φόρτωση, η μεταφορά, η απόρριψη των προϊόντων εκσκαφής, καθώς και η σταλία του μεταφορικού μέσου Η λήψη των απαραίτητων μέτρων διευθέτησης της κυκλοφορίας κατά τη διάρκεια εκτέλεσης των εργασιών Η προμήθεια των απαραίτητων αναλώσιμων ή μη υλικών για ενσωμάτωση ή χρήση στο έργο, περιλαμβανομένης της προσωρινής αποθήκευσης Η φθορά και απομείωση των υλικών και η απόσβεση και οι σταλίες του χρησιμοποιούμενου μηχανικού εξοπλισμού Η διάθεση και απασχόληση του απαιτουμένου προσωπικού, εξοπλισμού και μέσων για την εκτέλεση των εργασιών, σύμφωνα με τους όρους της παρούσας Η συγκέντρωση των πάσης φύσεως απορριμμάτων, που προκύπτουν κατά την εκτέλεση των εργασιών και η μεταφορά τους σε οριστική θέση απόθεσης Η εκτέλεση των απαιτουμένων δοκιμών, ελέγχων κλπ., για την εκτέλεση της εργασίας σύμφωνα με την παρούσα, καθώς και των τυχόν διορθωτικών μέτρων (εργασία και υλικά), εάν διαπιστωθούν μη συμμορφώσεις κατά τις δοκιμές και τους ελέγχους α. Σωληνωτοί ορθοστάτες Οι ορθοστάτες μορφής ευθύγραμμης, κυκλικής διατομής συμπεριλαμβανόμενης και της στήριξης τους, επιμετρούνται σε τεμάχια ανάλογα με το υλικό (σωλήνας χαλύβδινος ή ινωπλισμένου πολυμερούς), τη διατομή, το μήκος και το πάχος του τοιχώματος τους. Οι σωληνωτοί ορθοστάτες μορφής Γ ή μορφής Τ συμπεριλαμβανόμενης και των πρόσθετων σωλήνων στήριξης των πινακίδων, επιμετρούνται σε τεμάχια ανάλογα με τη διατομή, το μήκος και το πάχος του τοιχώματος τους (βλ μορφές Σχήμα ΙΙΙ-1,Παράρτημα ΙΙΙ, ΟΜΟΕ ΚΣΑ (2010), Μέρος 4, «Στήριξη πινακίδων σήμανσης»). β. Χαλύβδινοι δικτυωτοί ορθοστάτες Οι χαλύβδινοι δικτυωτοί ορθοστάτες από επίπεδο δικτύωμα ή χωροδικτύωμα πρισματικής μορφής επιμετρούνται ανά χιλιόγραμμο πλήρους και τοποθετημένης διάταξης στήριξης. γ. Γέφυρες σήμανσης Οι γέφυρες σήμανσης επιμετρούνται ανά χιλιόγραμμο πλήρους και τοποθετημένης γέφυρας σήμανσης ανάλογα με το υλικό, δηλαδή από χάλυβα ή κράμα αλουμινίου. δ. Θεμέλιο Η κατασκευή της θεμελίωσης από οπλισμένο σκυρόδεμα για δικτυωτούς ορθοστάτες, όπως και για τις γέφυρες σήμανσης, επιμετράται ιδιαιτέρως, σύμφωνα με τις οικείες ΕΛΟΤ ΤΠ-ΕΤΕΠ. 15

ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-04-07-00:2017 ΕΛΟΤ Βιβλιογραφία ΟΜΟΕ-ΚΣΑ, Οδηγίες Μελετών Οδικών Έργων - Κατακόρυφη Σήμανση Αυτοκινητοδρόμων, έκδοση 2003: «Στήριξη Πινακίδων Σήμανσης» ΟΜΟΕ-ΚΣΟ, Οδηγίες Μελετών Οδικών Έργων - Κατακόρυφη Σήμανση Οδών ΟΜΟΕ-ΣΠΕΟ, Οδηγίες Μελετών Οδικών Έργων Σχεδιασμός Πλευρικών Επιφανειών Οδών ZTV-KOR Additional technical contract conditions and guidelines for corrosion protection (Πρόσθετοι τεχνικοί συμβατικοί όροι και οδηγίες για την αντιδιαβρωτική προστασία) ΕΛΟΤ ΕΝ 12899-1, Fixed vertical road traffic signs. Part 1: Fixed signs -- Σταθερές πινακίδες κατακόρυφης οδικής σήμανσης - Μέρος 1: Σταθερές πινακίδες 16