ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ (ΕΕΦΙΑΠ) ΠΡΟΕΔΡΟΣ Νικόλαος Ρούσσος Α ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Χριστίνα-Αναστασία Ραπίδη Β ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Νικόλαος Σταµούλης ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Ευαγγελία Μαραγκουδάκη ΕΙΔ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Προκόπης Μάνθος ΤΑΜΙΑΣ Κωνσταντίνος Νάβαλης ΕΙΔ. ΤΑΜΙΑΣ Θεοφάνης Γρέντζελος ΕΠΙΤΙΜΗ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ (ΕΕΦΙΑΠ) Ξανθή Μιχαήλ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ (ΕΕΦΙΑΠ) ΠΡΟΕΔΡΟΣ Χριστίνα-Αναστασία Ραπίδη ΜΕΛΗ Κωνσταντίνος Αθανασόπουλος Αγγελική Γαλάτα Αικατερίνη Κοτρώνη Κυριακή Στάθη ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΟΕΔΡΟΣ Νικόλαος Σταμούλης ΜΕΛΗ Σωτήριος Ατσοπάρδης Σταύρος Δημητρακόπουλος ΔΙΟΙΚΟΥΣΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΒΛΑΒΩΝ ΝΩΤΙΑΙΟΥ ΜΥΕΛΟΥ ΤΗΣ ΕΕΦΙΑΠ ΠΡΟΕΔΡΟΣ Χριστίνα-Αναστασία Ραπίδη ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Αθανάσιος Κυριακίδης ΤΑΜΙΑΣ Ιωάννης Διονυσιώτης ΜΕΛΗ Αγγελική Σταυριανού Αλέξανδρος-Ιωάννης Τζάνος
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ Θεοφάνης Γρέντζελος Ιωάννης Διονυσιώτης Αθανάσιος Κυριακίδης Προκόπης Μάνθος Ευαγγελία Μαραγκουδάκη Κωνσταντίνος Νάβαλης Χριστίνα-Αναστασία Ραπίδη Νικόλαος Ρούσσος Νικόλαος Σταµούλης Αγγελική Σταυριανού Αλέξανδρος-Ιωάννης Τζάνος ΕΠΙΤΙΜΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ Gunilla Ahren Yorck Kalke Abel Rainer Jobst Rudolf Jean Jacques Wyndaele Παναγιώτης Γκιβίσης Ειρήνη Κοΐδου Χαράλαμπος Κωνσταντινίδης Ηλίας Παναγιωτόπουλος Ιωάννα Παπαβασιλείου Μάρκος Σγάντζος Αθανάσιος Σπηλιωτόπουλος Ευστρατία Σύρμου ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΣ Χριστίνα-Αναστασία Ραπίδη Γεώργιος Αυγουστίδης Ιωάννης Διονυσιώτης Αθανάσιος Κυριακίδης Αγγελική Σταυριανού Αλέξανδρος-Ιωάννης Τζάνος
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ Αγαπητοί συνάδελφοι, Αγαπητοί φίλοι, Η αποκατάσταση των ατόμων με βλάβη/κάκωση νωτιαίου μυελού απαιτεί εξειδικευμένες και άρτια οργανωμένες υπηρεσίες υγείας. Αυτούς ακριβώς τους τομείς στοχεύει να αναδείξει το 2 ο Πανελλήνιο Συνέδριο του Τμήματος Μελέτης και Αποκατάστασης Βλαβών Νωτιαίου Μυελού της Ελληνικής Εταιρείας Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης, μέλους της Διεθνούς Εταιρείας Νωτιαίου Μυελού (ISCoS). Στους δύσκολους οικονομικά καιρούς προχωρούμε με αισιοδοξία και προσεκτικό σχεδιασμό του συνεδρίου μας, με στόχο: Την ανάδειξη του ρόλου της ομάδας Αποκατάστασης σε όλη τη διαδρομή του προγράμματος αποκατάστασης ενός ατόμου με παραπληγία και τετραπληγία, από την πρώτη στιγμή της βλάβης μέχρι την κοινωνική επανένταξη, αλλά και τη μακροχρόνια παρακολούθησή του, για την διασφάλιση και τη διατήρηση της μέγιστης λειτουργικής ικανότητας και της καλύτερης ποιότητας ζωής του. Την βελτίωση των υπηρεσιών υγείας (Αποκατάστασης). Την ανάπτυξη συνεργασιών προς όφελος των ασθενών μας Την διάδοση και την εφαρμογή τεκμηριωμένης ιατρικής πράξης (evidence based medicine). Τη μεγάλη σημασία της πρόληψης των ατυχημάτων (ή αιφνίδιων συμβαμάτων). Καταξιωμένοι Έλληνες και ξένοι ομιλητές, εκ των οποίων και εκπρόσωποι της ISCoS, θα μεταφέρουν τις πλέον έγκυρες και τελευταίες γνώσεις, αλλά και τους προβληματισμούς τους στη διαχείριση ποικίλων θεμάτων που απασχολούν τα άτομα με βλάβη/κάκωση νωτιαίου μυελού. Το συνέδριο θα απαρτίζουν εκπρόσωποι από όλα τα μέλη της ομάδας Αποκατάστασης (ιατροί Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης, νοσηλευτές αποκατάστασης, νοσηλευτές της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, φυσικοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, γυμναστές, κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι, άτομα ομότιμης υποστήριξης (peer support), καθώς επίσης και από ιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων (Νευρολόγοι, Νευροχειρουργοί, Ορθοπαιδικοί, Ουρολόγοι) για τη διεπιστημονική προσέγγιση των θεμάτων. Η δυναμική συνεργασία με τον Πανελλήνιο Σύλλογο Παραπληγικών (ΠΑΣΠΑ) Παράρτημα Μακεδονίας-Θράκης, για τη διοργάνωση του συνεδρίου, μας έδωσε τη δυνατότητα να οργανώσουμε δια-δραστικές επιστημονικές συνεδριάσεις, στις οποίες τα άτομα με παραπληγία και τετραπληγία θα εκφράσουν δικές τους θέσεις και ερωτήματα. Επίσημες γλώσσες του συνεδρίου θα είναι η Ελληνική και η Αγγλική. Καθ όλη τη διάρκεια του συνεδρίου θα υπάρχει ταυτόχρονη μετάφραση για την καλύτερη επικοινωνία και ενεργή συμμετοχή όλων. Τα συμπεράσματα του συνεδρίου θα συγκεντρωθούν σε τόμο πεπραγμένων και ευελπιστούμε να αποτελέσουν αφορμή για αποδοτικές συνεργασίες τόσο με όλους τους επαγγελματίες υγείας, όσο και με τα ίδια τα άτομα με κάκωση νωτιαίου μυελού για την ανάδειξη και υλοποίηση μιας περαιτέρω χάραξης πολιτικής στο χώρο της υγείας. Σας προσκαλούμε να συμμετέχετε ενεργά και να απολαύσουμε όλοι μαζί ένα καρποφόρο συνέδριο, από την πρόληψη στην επανένταξη των ατόμων με βλάβη νωτιαίου μυελού. Με εκτίμηση, Χριστίνα - Αναστασία Ραπίδη Ιατρός Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης Πρόεδρος του Τμήματος Μελέτης και Αποκατάστασης Βλαβών Νωτιαίου Μυελού καθώς και της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Παρασκευή 24 Νοεμβρίου 2017 08.30-09.00 Εγγραφές 09.00-09.30 ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ (I) ΚΑΚΩΣΗ ΝΩΤΙΑΙΟΥ ΜΥΕΛΟΥ: ΜΙΑ ΣΟΒΑΡΗ ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΒΛΑΒΗ ΠΟΥ«ΔΟΚΙΜΑΖΕΙ» ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΑΣ Προεδρείο: Νικόλαος Ρούσσος, Γεώργιος Αυγουστίδης, Χριστίνα - Αναστασία Ραπίδη Επιδημιολογικά στοιχεία ατόμων με βλάβη νωτιαίου μυελού. Η ανάγκη δημιουργίας εθνικού αρχείου ατόμων με κάκωση νωτιαίου μυελού Νικόλαος Ρούσσος Εισηγητικός φάκελος ΚΕΠΑ, Ειδικά προβλήματα στην αξιολόγηση της αναπηρίας Ιωάννης Γκιουζέλης 09.30-10.15 Χαιρετισμοί, Έναρξη συνεδρίου 10.15-11.30 ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ (IΙ) ΚΑΚΩΣΗ ΝΩΤΙΑΙΟΥ ΜΥΕΛΟΥ: Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ Προεδρείο: Ελευθέριος Μπάκας, Ιωάννης Γκιουζέλης, Στέλλα Παπακώστα Η σημασία της πρόληψης Αγγελική Σταυριανού Γελάμε κλαίγοντας: η ελληνική πραγματικότητα Αριστέα Δημητρίου «Ασφαλώς Επί Τροχών» Χάρης Θεοφράστου Σχεδιάζοντας το σήμα της παγκόσμιας ημέρας Κακώσεων Νωτιαίου Μυελού Κωνσταντίνος Καταγάς 11.30-12.00 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
12.00-12.30 ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ Η συνεργασία της Διεθνούς Εταιρείας Νωτιαίου Μυελού (ISCoS) με το Τμήμα Μελέτης και Αποκατάστασης Βλαβών Νωτιαίου Μυελού της ΕΕΦΙΑπ Jean Jacques Wyndaele Η ελληνική έκδοση του International Perspectives on Spinal Cord Injury (IPSCI) Χριστίνα-Αναστασία Ραπίδη H ελληνική εμπειρία του διεθνούς ερωτηματολογίου InSCI survey Γεώργιος Αυγουστίδης 12.30-14.30 ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ (III) ΈΛΚΗ ΠΙΕΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΚΩΣΗ ΝΩΤΙΑΙΟΥ ΜΥΕΛΟΥ: ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΤΑΣΕΙΣ Προεδρείο: Αικατερίνη Κοτρώνη, Νικόλαος Ανανίδης, Κωνσταντίνος Νάβαλης Έλκη πίεσης: επιδημιολογικά δεδομένα, επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής και στην οικονομία Ειρήνη Μούζα Πρόληψη σε οξεία και χρόνια φάση Γεώργιος Μπίκος Διατροφική συμβουλευτική για την πρόληψη και αντιμετώπιση των ελκών πίεσης στην οξεία και χρόνια φάση της κάκωσης νωτιαίου μυελού Ειρήνη Κουΐδου Τα φυσικά μέσα στην αντιμετώπιση των ελκών πίεσης Αστέριος Παπανικολάου Χειρουργική αντιμετώπιση και οι μελλοντικές τάσεις. Η σημασία της διεπιστημονικής προσέγγισης Abel Rainer 14:30-15.00 ΜΕΣΗΜΒΡΙΝΗ ΔΙΑΚΟΠΗ 15.00-15.30 ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΛΕΞΗ ΤΒΑ 15.30-16.30 Ελεύθερες ανακοινώσεις Προεδρείο: Abel Rainer, Χρήστος Γκούμας, Αλέξανδρος-Ιωάννης Τζάνος
16.30-17.00 ΔΙΑΛΕΞΗ Προεδρείο: Γεωργία Δερετζή, Αθανάσιος Κυριακίδης, Βασίλης Καλλίνικος Αγγειακές βλάβες νωτιαίου μυελού Jobst Rudolf 17.00-17.30 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ 17.30-19.30 ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΤΡΑΠΕΖΙ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ (Ι). Η ΕΠΑΝΕΝΤΑΞΗ ΣΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ. ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Προεδρείο: Γεώργιος Αυγουστίδης, Ελευθέριος Στέφας, Γεωργία Φύκα, Πέτρος Βαρσάμης Ο ρόλος της ομότιμης υποστήριξης (peer support) Gunilla Ahren 18.50-19.30 ΣΥΖΗΤΗΣΗ Συμβουλευτική επαγγελματικής αποκατάστασης Ιωάννα Παπαβασιλείου Παράγοντες που εμποδίζουν την κοινωνική επανένταξη Ιωάννης Αλέξανδρος Τζάνος Ο ρόλος του νοσηλευτή Ιωάννα Αυγουστίδου
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Σάββατο 25 Νοεμβρίου 2017 09.00-11.00 ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ (IV) ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΙΚΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΑΚΩΣΗ ΝΩΤΙΑΙΟΥ ΜΥΕΛΟΥ Προεδρείο: Μάρκος Σγάντζος, Γεώργιος Τζάνος, Ιωάννης Διονυσιώτης Οι προκλήσεις στην διαχείριση της σπαστικότητας μετά κάκωση νωτιαίου μυελού Εμμανουήλ Κανδυλάκης Σαρκοπενία στα άτομα με κάκωση νωτιαίου μυελού Ιωάννης Διονυσιώτης Οστική διαταραχή στα άτομα με κάκωση νωτιαίου μυελού Yorck Kalke 11.00-11.30 ΔΙΑΛΕΞΗ Χρήση υποστηρικτικής τεχνολογίας στην ορθοστάτηση και στην επανεκπαίδευση βάδισης Αναστάσιος Χόρτης Λειτουργικότητα άνω άκρων. Τα άτομα με τετραπληγία. Η χρήση υποστηρικτικής τεχνολογίας Γεώργιος Καλογήρου Προεδρείο: Παναγιώτης Γκιβίσης, Ηλίας Μπισμπινάς, Βασίλης Νούσιας, Ευαγγελία Μαραγκουδάκη 11.30-12.00 ΔΙΑΛΛΕΙΜΑ Υποκατάσταση κινητικού ελλείμματος με λύση συγκάμψεων, τενοντομεταθέσεις και ορθώσεις: Η συνεργασία του Ορθοπεδικού με την ομάδα Αποκατάστασης Παναγιώτης Γκιβίσης 12.00-13.30 ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ (V) ΚΑΚΩΣΗ ΝΩΤΙΑΙΟΥ ΜΥΕΛΟΥ-ΟΞΕΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Προεδρείο: Πέτρος Τούλιος, Σάββας Γρηγοριάδης, Σοφία Σιβετίδου, Προκόπης Μάνθος H σπονδυλική ακινητοποίηση της πρώτης στιγμής καθορίζει την τελική έκβαση. Η βασική εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας της άμεσης βοήθειας (ΕΚΑΒ) Ευστρατία Σύρμου Νευροπροστασία και περιορισμός των δευτερογενών βλαβών μετά την οξεία κάκωση νωτιαίου μυελού Jean Jacques Wyndaele Χειρουργική αντιμετώπιση των κακώσεων του νωτιαίου μυελού Αθανάσιος Σπηλιωτόπουλος Νωτιαίο shock: η κρίσιμη περίοδος πρόληψης επιπλοκών και μακροχρόνιων λειτουργικών διαταραχών Λάζαρος Αθανασιάδης
13.30-15.30 ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ (VI) ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΑΥΤΟΝΟΜΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΑΚΩΣΗ ΝΩΤΙΑΙΟΥ ΜΥΕΛΟΥ Προεδρείο: Jean Jacques Wyndaele, Ευαγγελία Κουϊδή, Στέλιος Βελονάς, Γεώργιος Κυρίτσης Καρδιαγγειακές διαταραχές του αυτόνομου νευρικού συστήματος στην οξεία και χρόνια φάση της κάκωσης νωτιαίου μυελού Αθανάσιος Κυριακίδης Η χρήση της αλλαντοτοξίνης στις νευρογενείς διαταραχές ούρησης στην κάκωση νωτιαίου μυελού. Ενδείξεις & μακροχρόνια χρήση Χριστίνα-Αναστασία Ραπίδη, βιβλιογραφική ανασκόπηση: Αντώνιος Κονταξάκης, σχολιασμός: Χαράλαμπος Κωνσταντινίδης Νευρογενείς διαταραχές αφόδευσης στην κάκωση νωτιαίου μυελού. Ένα χρόνιο εμπόδιο της κοινωνικής επανένταξης Φιλομένη Αρμακόλα Ιδιαίτερες πτυχές στην διάγνωση και αντιμετώπιση της αυτόνομης δυσαντανακλαστικότητας Ελένη Μουμτζή Η αναγκαιότητα της Ιατρικής κάρτας αυτόνομης δυσαντανακλαστικότητας Αγγελική Σταυριανού 15.30-16.00 ΜΕΣΗΜΒΡΙΝΗ ΔΙΑΚΟΠΗ 16.00-16.30 Ελεύθερες ανακοινώσεις των e-poster Προεδρείο: Χριστίνα-Αναστασία Ραπίδη, Γεώργιος Μέλλος, Νικόλαος Σταμούλης 16.30-18.00 ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ (VII) Η ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΖΩΗ Προεδρείο: Αγγελική Γαλάτα, Θεόδωρος Λοϊζίδης, Μαρία Πυργελή 18.00-18.30 ΔΙΑΛΛΕΙΜΑ Συμβουλευτική σεξουαλικής ζωής μετά την κάκωση νωτιαίου μυελού: η ευθύνη της ομάδας αποκατάστασης Μαριάννα Φραγκάκη Νευροανατομία και νευροφυσιολογία της σεξουαλικής απόκρισης μετά από κάκωση νωτιαίου μυελού Αγγελική Γαλάτα Ο ρόλος της Σεξουαλικής Ιατρικής στην κάκωση νωτιαίου μυελού Χαράλαμπος Κωνσταντινίδης Ο ρόλος του εξειδικευμένου Ψυχολόγου/Θεραπευτή Μόιρα Τζίτζικα
18.30-20.30 ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΤΡΑΠΕΖΙ ΜΕ ΤΟ ΚΟΙΝΟ (ΙΙ) ΣYMMETOXH TOY ATOMOY ME KΑΚΩΣΗ ΝΩΤΙΑΙΟΥ ΜΥΕΛΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΤΟΥ ΣΤΗ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Προεδρείο: Γεώργιος Αυγουστίδης, Αγγελική Σταυριανού, Θεοφάνης Γρέντζελος, Πέτρος Βαρσάμης, Βασίλης Κούτσιανος 19:50-20:30 ΣΥΖΗΤΗΣΗ Ο αθλητισμός στα άτομα με κάκωση νωτιαίου μυελού Γεώργιος Βουργάνας, Γεωργία Φύκα Η απροσπέλαστη πόλη: Παρουσίαση μιας αληθινής ιστορίας Αλέξανδρος Ταξιλδάρης Προετοιμασία εξόδου: Κριτήρια επιλογής των κατάλληλων βοηθημάτων (αμαξίδιο, ορθοστάτης, ορθώσεις κ.λ.π) Μαρία Μίχα Παρουσίαση Περιστατικού: γνωστοποίηση της αναπηρίας Αικατερίνη Κοτρώνη/ Συμμετοχή κοινού Παρουσίαση Περιστατικού: διαχείριση της ουροδόχου κύστης με διαλείποντες καθετηριασμούς Αθανάσιος Τσιβγούλης/ Συμμετοχή κοινού Παρουσίαση περιστατικού: διαμόρφωση οικίας, η εμπειρία ατόμου με κάκωση νωτιαίου μυελού Δήμος Παπαδόπουλος/ Συμμετοχή κοινού 20.30 Λήξη συνεδρίου