ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ Οκτωβρίου 2017 Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου (ΚΑΜ) Xανιά - Κρήτη

Σχετικά έγγραφα
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Χανιά 5-7 Οκτωβρίου 2017 "Μεγάλο Αρσενάλι -Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Θεσσαλονίκη Σεπτεμβρίου 2015 Macedonia Palace

ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΟΥΡΟΛΟΓΙΑ. «Λειτουργικές και ανατομικές διαταραχές του κατώτερου ουροποιητικού στις γυναίκες»

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ. Με τιμή Κωνσταντίνος Ντούμας Συντονιστής Διευθυντής Ουρολογικής Κλινικής ΓΝΑ Γ. Γεννηματάς

Καλοήθης Υπερπλασία του Προστάτη και Υπερλειτουργική Κύστη στον άνδρα. Γ. Δημητριάδης Η. Μητσογιάννης

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ. Με τιμή Κωνσταντίνος Ντούμας Συντονιστής Διευθυντής Ουρολογικής Κλινικής ΓΝΑ Γ. Γεννηματάς

ΗΜΕΡΙΔΑ ΝΕΥΡΟ-ΟΥΡΟΛΟΓΙΑΣ

Βασίλειος Ι. Τζελέπης Χειρουργός -- Ουρολόγος Δντης Ουρολογικής Κλινικής 401 ΓΣΝΑ

ΑΚΡΑΤΕΙΑ ΟΥΡΩΝ. Αίτια της ακράτειας

Νευρογενείς Διαταραχές Ούρησης σε ασθενείς με Κατά Πλάκας Σκλήρυνση

Λεωφόρος Νίκης Θεσσαλονίκη o Κλινικό Φροντιστήριο Λειτουργικής Ουρολογίας & Ανδρολογίας 2015

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ 2016

Σύγχρονες εξελίξεις στην ακράτεια ούρων και τη χαλάρωση πυελικού εδάφους της γυναίκας

Ιωάννινα Νοεμβρίου 2009 Συνεδριακό Κέντρο Du Lac

Ημερίδα 31 Μαρτίου 2012

Δευτέρα 12/2/2018. Τρίτη 13/2/2018

ΗΜΕΡΙΔΑ ΝΕΥΡΟ-ΟΥΡΟΛΟΓΙΑΣ

Ασθενής 55 ετών με συχνουρία. Τσίμαρης Ιωάννης Επιμελητής Α, FEBU Ουρολογική Κλινική ΓΝ Ιωαννίνων «Γ.Χατζηκώστα»

ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2014

5 o ΟΥΡΟΛΟΓΙΚO ΣΥΝEΔΡΙΟ ΕΤHΣΙΟ. Εξελίξεις στην ουρολογία: Νοεμβρίου 2016 Makedonia Palace, Θεσσαλονίκη

Λειτουργικής & Επανορθωτικής Ουρολογίας. 2ο Κλινικό Φροντιστήριο. Τα μυστικά των LUTS

ΗΜΕΡΙΔΑ ΝΕΥΡΟ-ΟΥΡΟΛΟΓΙΑΣ

5 o ΟΥΡΟΛΟΓΙΚO ΣΥΝEΔΡΙΟ ΕΤHΣΙΟ. Εξελίξεις στην ουρολογία: Νοεμβρίου 2016 Makedonia Palace, Θεσσαλονίκη

ΑΝΤΡΑΣ ΜΕ ΕΠΙΜΟΝΗ ΣΥΧΝΟΥΡΙΑ

09-11 OΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 / ΛΑΡΙΣΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ LARISSA IMPERIAL ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΟΥΡΟΓΕΝΝΗΤΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ

Νεότερα από το Μέτωπο της Πρόληψης των Εγκεφαλικών Επεισοδίων στην Κολπική Μαρμαρυγή

ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΟΥΡΟΛΟΓΙΑ ΝΕΩΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΣΤΗ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ

4 Ουρολoγικό Συνέδριο

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

14. ΠΡΟΠΤΩΣΕΙΣ ΓΕΝΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ

ΝΕΥΡΟΓΕΝΕΙΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΟΥΡΗΣΗΣ ΕΠΑΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΜΥΩΝ ΠΥΕΛΙΚΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ

4 Ουρολoγικό Συνέδριο

Ημερίδα Σάββατο 20 Φεβρουαρίου 2016

Υπερλειτουργική κύστη Διάγνωση

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥ

ΝΕΥΡΟΓΕΝΕΙΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΟΥΡΗΣΗΣ ΕΠΑΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΜΥΩΝ ΠΥΕΛΙΚΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Τυποποιημένες διαδικασίες λειτουργίας και αναφοράς

Μ ε τ α β ο λ ι κ ά Ν ο σ ή μ α τ α τ ω ν Ο σ τ ώ ν. "Βιβλιογραφική Eνημέρωση"

Καρκίνος Ουροποιητικού

- ΚΑΘΕ ΓΥΝΑΙΚΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙ - ΚΑΘΕ ΑΝΔΡΑΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΙ

Ηµερίδα Προηγµένη Λαπαροσκοπική Χειρουργική για την Αποκατάσταση Κηλών

Επιστηµονικό Πρόγραµµα

Μπορούμε να αποφύγουμε τον ουροδυναμικό έλεγχο πριν την αντιμετώπιση ακράτειας από προσπάθεια?

Ευχαριστίες. 1 & 2 Μαρτίου Ξενοδοχείο CASA LA MUNDI. Βασιλίτσα Γρεβενών UNI-PHARMA

15λεπτη Προετοιμασία του φοιτητή για την παρακολούθηση του μαθήματος νευροουρολογίας, γυναικολογικής ουρολογίας και ακράτειας ούρων.

7ΣΑΒΒΑΤΟ 10 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017

Αµφισβητώντας τα guidelines της ΚΥΠ. Λάθη και εριορισµοί: εριστατικά ου δεν καλύ τουν οι οδηγίες. Α. Αθανασόπουλος

4 η Επιστημονική Συνάντηση Τμήματος Ουρογεννητικής Ογκολογίας της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας

Παθήσεις. προστάτη. 29 Ιουνίου. Τι το νεότερο. ΑΘΗΝΑ Αίγλη Ζαππείου Η Μ Ε Ρ Ι Δ Α Μ Ε Θ Ε Μ Α : ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ.

Πρόγραμμα. Ημέρες Υπέρτασης ο Εκπαιδευτικό σεμινάριο: Ξενοδοχείο XENIA ΠΟΡΤΑΡΙΑ ΠΗΛΙΟΥ, Νοεμβρίου 2015

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ. Αναισθησιολογική και Χειρουργική προσέγγιση του Χειρουργικού Ασθενούς

Επιστημονικό Πρόγραμμα

2 η Ογκολογική. Ημερίδα Μαγνησίας ΤΕΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ. 25 Οκτωβρίου 2014 Ξενοδοχείο Xenia Volou

Επιστημονικό Πρόγραμμα

Πρόγραμμα 10 ης Εκπαιδευτικής Eβδομάδας Ειδικευομένων Ουρολόγων (06 10/03/2017, Ξενοδοχείο Metropolitan)

Διακομιδή Νεογνού

Η υπερλειτουργική κύστη θεραπεύεται (?) μετά τη διουρηθρική προστατεκτομή

ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΟΗΘΗ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΠΡΟΣΤΑΤΗ

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ. Αναισθησιολογική και Χειρουργική προσέγγιση του Χειρουργικού Ασθενούς

LUTS, BOO and BPH. LUTS, BOO and BPH

Αντιμουσκαρινικά και νευρογενής κύστη: Τι γνωρίζουμε και τι μας αγχώνει? Αθανάσιος Οικονόμου Ουρολογική Κλινική Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας

Τί είναι απαραίτητο για κάθε πάθηση (ΚΥΠ, υπερδραστήρια κύστη, ακράτεια, LUTS άλλων αιτιολογιών)

VOYAGER TRAVEL AND CONGRESS

Αβραάμ Πλούμης. Με συναδελφικούς χαιρετισμούς,

Π Ρ Ο Σ Κ Λ Η Σ Η. Αγαπητοί Συνάδελφοι,

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΟΥΡΟΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑΣ

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΠΥΕΛΙΚΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ

17/6/2013. Εφαρµογή Τ ΛΑ σε άνδρα µε ΟΑΒ

ΟΥΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΣΤΗΝ ΠΦΥ ΜΑΪOY 2018, ΠΟΡΟΣ XENIA POROS IMAGE ΧΟΡΗΓΟΥΝΤΑΙ 20 Μ0ΡΙΑ Σ.Ι.Ε.

Σάββατο 2 Μαρτίου Ολυμπιακό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Θα δοθούν μόρια Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης CME/CPD credits

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ. Πρόεδρος: Αντιπρόεδρος: Σ. Παππάς. Γεν. Γραμματέας: Α.

Πανελλήνιο Συνέδριο Εταιρίας Μελέτης Παθήσεων Διαβητικού Ποδιού 5-7. Α Ανακοίνωση. Φεβρουαρίου 2016 Athenaeum Intercontinental Αθήνα.

ΝΟΣΟΙ ΣΙΕΛΟΓΟΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ

Χαιρετισμός Προέδρου. Επιτροπή

ΝΟΣΟΙ ΣΙΕΛΟΓΟΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ

Ημέρες Υπέρτασης ο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο:

ΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ - ΝΕΦΡΩΝ - ΟΥΡΗΤΗΡΑ - ΚΥΣΤΕΩΣ - ΟΥΡΗΘΡΑΣ

«Σακχαρώδης Διαβήτης Κύηση» &

ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΥΡΟΓΕΝΗ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ

Δήλωση Συμφερόντων. Συνδυαστική θεραπεία στην υπερδραστήρια κύστη. Yπάρχουν αποδείξεις; 17/6/2016. Astellas UK AMS UK. Menarini.

ΝΕΥΡΟΓΕΝΗΣ ΚΥΣΤΗ ΚΑΙ ΣΚΠ: ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΤΗ ΧΡΟΝΙΑ ΦΑΣΗ

ΝΕΟΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΤΩΠΟ ΤΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΤΩΝ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ ΣΤΗΝ ΚΟΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ

Ημέρες Υπέρτασης ο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο:

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΩΝ. Οι Πρόεδροι της Οργανωτικής Επιτροπής

ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ

Γράμμα Προέδρων. Πρόεδροι της Οργανωτικής Επιτροπής. Λάγιος Νικόλαος Κομνηνού Ελένη

Θεραπεία των Παθήσεων του Παχέος Εντέρου

MYNHMA. Εκτός των άλλων δραστηριοτήτων η εκπαιδευτική διαδικασία θα περιλαμβάνει πιστοποιημένα σεμινάρια σε συγκεκριμένες θεματικές ενότητες.

Ημέρες Υπέρτασης ο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο

εαρινή συνάντηση 12 Απριλίου Σάββατο τελικό πρόγραμμα οργάνωση Οφθαλμολογικής εταιρείας (ΟΦ.Ε.Δ.Ε.Π.) ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

Σημαιοφορίδης Π. Βασίλειος Επιμ. Ουρολογικής Κλινικής Γ.Ν.Θ. Ιπποκράτειο

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ. Σάββατο 19 Νοεμβρίου 2016 ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΗΜΕΡΙΔΑΣ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΣΤΗ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ / ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑ

Χαιρετισμός. Με εκτίμηση, Ο Πρόεδρος του Σεμιναρίου. Θεοφάνης Μάρης Διευθυντής Γαστρεντερολογικής Κλινικής

Η Οργανωτική Επιτροπή Α.Γ. Βαγενάκης, Ν.Α. Γεωργόπουλος, Κ.Β. Μάρκου

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΟΡΗΓΟΥΝΤΑΙ 11 ΜΟΡΙΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

8Παρασκευή Ξενοδοχείο. Καρκίνος. Ημερίδα με θέμα. Κεφαλής -Τραχήλου Ουροδόχου Κύστης. Τελικό. πρόγραμμα. Λάρισα. Maίου 2015.

«Ενημερωθείτε για την Υγεία σας, Ζήστε καλύτερα! Άνοια Νευροπαθητικός Πόνος λόγω Σακχαρώδη Διαβήτη Σεξουαλική Ζωή στην Τρίτη Ηλικία - Ακράτεια»

χειμερινό ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ Xenia Palace, ΠΟΡΤΑΡΙΑ, ΠΗΛΙΟ τελικό επιστημονικό πρόγραμμα

Transcript:

Oργάνωση: Ελληνική Ουρολογική Εταιρεία Σε συνεργασία με: EAU Section of Female and Functional Urology www.onogo2017.gr International Continence Society International Neuro-Urology Society (INUS) ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ του Τμήματος Ουροδυναμικής, Νευροουρολογίας και Γυναικολογικής Ουρολογίας (ΟΝΟΓΟ) της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας 5 7 Οκτωβρίου 2017 Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου (ΚΑΜ) Xανιά - Κρήτη ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

2 7 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ, ΟΝΟΓΟ www.onogo2017.gr

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ Αγαπητοί φίλοι και συνάδελφοι, Εκ μέρους της Οργανωτικής Επιτροπής, με ιδιαίτερη χαρά και τιμή σας καλοσορίζω στα Χανιά και στην «7η Πανελλήνια Επιστημονική Συνάντηση του Τμήματος Ουροδυναμικής, Νευροουρολογίας και Γυναικολογικής Ουρολογίας (ΟΝΟΓΟ)» της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας, που θα διεξαχθεί στο «Μεγάλο Αρσενάλι Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου», το διάστημα 5 7 Οκτωβρίου 2017. Η Συντονιστική Επιτροπή του Τμήματος επέλεξε φέτος τη φιλόξενη και όμορφη πόλη των Χανίων, που συνδυάζει το καινούργιο με το παλιό, την αρχαιότητα με τη σύγχρονη ιστορία, αναμφίβολα υπόσχονται ευχάριστη διαμονή στους συνέδρους και εγγυώνται την οργανωτική επιτυχία της Επιστημονικής Συνάντησης. Ως χώρος διεξαγωγής των εργασιών του Συνεδρίου επελέγη το Kέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου ή «Μεγάλο Αρσενάλι». Πρόκειται για το τελευταίο προς τα δυτικά κτίριο του συγκροτήματος των 17 νεωρίων, η κατασκευή του οποίου άρχισε το 1585 και ολοκληρώθηκε το 1872, επί τουρκοκρατίας. Το οίκημα φιλοξένησε αρκετές σημαντικές δημόσιες λειτουργίες και σήμερα, από ασκεπές ερείπιο κάποτε, έχει μετατραπεί σε εντυπωσιακό χώρο εκδηλώσεων και εκθέσεων. Λειτουργεί από το 2002, μετά την ανάπλαση του, ως Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου, φιλοξενώντας στους χώρους του σημαντικά πολιτιστικά γεγονότα, καλλιτεχνικές εκθέσεις και διεθνείς διοργανώσεις. Η μεγάλη επιτυχία των προηγούμενων συνεδρίων θέτει ψηλά τον πήχυ των απαιτήσεων και προσδοκιών παράλληλα όμως, αποτέλεσαν τον οδηγό για τη εφετινή μας προσπάθεια και μας γεμίζει με πεποίθηση για μια ακόμη επιτυχημένη επιστημονική εκδήλωση. Με υψηλό αίσθημα ευθύνης, ολα τα μέλη της συντονιστικής επιτροπής ΟΝΟΓΟ εργάσθηκαν εντατικά με την προσδοκία το συνέδριο αυτό να σταθεί αντάξιο της παράδοσης του θεσμού αλλά και να γράψει μια νέα σελίδα στην ιστορία του, με τελικό στόχο την συμβολή στην επιμόρφωση των Ελλήνων Ουρολόγων και την ανάδειξη σημαντικών θεμάτων που αφορούν την υποειδικότητα μας. Η Οργανωτική Επιτροπή του Συνεδρίου έχει καταρτίσει ένα επιστημονικό πρόγραμμα υψηλού επιπέδου με θεματολογία που καλύπτει όλο σχεδόν το επιστημονικό φάσμα του γνωστικού αντικειμένου αρμοδιότητας ΟΝΟΓΟ και επικέντρωση στις νεώτερες εξελίξεις, σε επίκαιρα αλλά και σε αμφιλεγόμενα θέματα. Επίσης, εντάχθηκαν στο επιστημονικό πρόγραμμα ειδικές κοινές συνεδρίες στα πλαίσια της συνεργασίας του Τμήματος με Διεθνείς Επιστημονικές Εταιρείες (INUS, ESFFU, ICS). Αξιοσημείωτη ιδιαιτερότητα της εφετινής εκδήλωσης είναι οτι, διοργανώνεται γιά πρώτη φορά εξ ολοκλήρου και αποκλειστικά από την Ελληνική Ουρολογική Εταιρεία, συμπεριλαμβανομένων των εγγραφών και διαμονών των συμμετεχόντων. Με τη σκέψη ότι θα σταθείτε αρωγοί σε αυτή μας τη προσπάθεια και ελπίζοντας να φανούμε αντάξιοι των προσδοκιών σας, σας προσκαλώ να τιμήσετε με τη παρουσία σας την 7η Πανελλήνια Επιστημονική Συνάντηση του Τμήματος ΟΝΟΓΟ/ΕΟΕ, συμμετέχοντας ενεργά στις επιστημονικές (υποβολή εργασιών παρουσίαση της ερευνητικής και κλινικής σας δραστηριότητας) και κοινωνικές εκδηλώσεις του Συνεδρίου μας. Με τιμή Ευάγγελος Σπυρόπουλος Πρόεδρος Συντονιστικής Επιτροπής Τμήματος ΟΝΟΓΟ / ΕΟΕ 5 7 Οκτωβρίου 2017 3

www.onogo2017.gr ΟΡΓΑΝΩΣΗ Ελληνική Ουρολογική Εταιρεία (Ε.Ο.Ε.) ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΌ ΣΥΜΒΟΎΛΙΟ 2017-2018 Πρόεδρος: Ηρακλής Πούλιας Αντιπρόεδρος: Ιωάννης Γκιάλας Γενικός Γραμματέας: Αθανάσιος Παπατσώρης Ταμίας: Γεώργιος Σταθούρος Ειδικός Γραμματέας: Χαράλαμπος Κωνσταντινίδης Σύμβουλοι: Νικόλαος Δημάσης Στέφανος Στεφανάκης Τμήμα Ουροδυναμικής, Νευροουρολογίας και Γυναικολογικής Ουρολογίας (Ο.ΝΟ.ΓΟ) ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΉ ΕΠΙΤΡΟΠΉ 2016-2017 Πρόεδρος: Ευάγγελος Σπυρόπουλος Αντιπρόεδρος: Γεώργιος Ζουπάνος Γραμματέας: Τσίμαρης Ιωάννης Μέλη: Ιωάννης Αδαμάκης Σταύρος Δεϊρμεντζόγλου Αθανάσιος Οικονόμου Κωνσταντίνος Σκριάπας Σε συνεργασία με: Υπό την Αιγίδα: EAU Section of Female and Functional Urology International Continence Society International Neuro-Urology Society (INUS) ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ Επίτιμοι Πρόεδροι Αναστασιάδης Γεώργιος, Θεοδώρου Χαράλαμπος Οργανωτική επιτροπή Επίτιμος Πρόεδρος: Πούλιας Ηρακλής Πρόεδρος: Σπυρόπουλος Ευάγγελος Αντιπρόεδρος: Ζουπάνος Γεώργιος Γραμματέας: Τσίμαρης Ιωάννης Μέλη: Αδαμάκης Ιωάννης Γκιάλας Ιωάννης Δειρμεντζόγλου Σταύρος Δημάσης Νικόλαος Καζούλης Σάββας Κοματσουλάκης Γεώργιος Κωνσταντινίδης Χαράλαμπος Οικονόμου Αθανάσιος Παπατσώρης Αθανάσιος Σκριάπας Κωνσταντίνος Σταθούρος Γεώργιος Στεφανάκης Στέφανος Χαραλάμπους Σταύρος Χρυσανθακόπουλος Γεώργιος Eπιστημονική επιτροπή Πρόεδρος: Σπυρόπουλος Ευάγγελος Μέλη: Αδαμάκης Ιωάννης Αθανασόπουλος Αναστάσιος Αναστασιάδης Γεώργιος Ανεζίνης Πλούταρχος Αποστολίδης Απόστολος Γκράβας Σταύρος Δειρμεντζόγλου Σταύρος Ζουπάνος Γεώργιος Θεοδώρου Χαράλαμπος Ιωαννίδης Ευάγγελος-Ισαακ Καζούλης Σάββας Κατσιφώτης Χαρίλαος Κωνσταντινίδης Χαράλαμπος Μαμουλάκης Χαράλαμπος Μπούγας Δημήτριος Μητσογιάννης Ηρακλής Οικονόμου Αθανάσιος Σιδηρόπουλος Παρασκευάς Σκριάπας Κωνσταντίνος Φλωράτος Διαμαντής Χαραλάμπους Σταύρος Eπιτροπή βράβευσης εργασιών Πρόεδρος: Ζουπάνος Γεώργιος Μέλη: Κωνσταντινίδης Χαράλαμπος Σκριάπας Κωνσταντίνος 4 7 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ, ΟΝΟΓΟ

ΞΈΝΟΙ ΠΡΟΣΚΕΚΛΗΜΈΝΟΙ ΟΜΙΛΗΤΈΣ Blok Bertil Department of Urology Erasmus Medical Center CN Rotterdam The Netherlands Cruz Francisco Professor and Chairman of Urology Hospital S. João and Faculty of Medicine of Porto, Portugal Del Popolo Giulio Department of Neuro-Urology, Careggi University Hospital of Florence, Italy John Heesakker Department of Urology, Radboud UMC Nijmegen, The Netherlands Madersbacher Helmut Associate Professor at the University of Innsbruck, President of the International Neuro-Urology Society (INUS) Panicker Jalesh Consultant Neurologist in Uro-Neurology at the National Hospital for Neurology and Neurosurgery, Honorary Senior Lecturer at the UCL Institute of Neurology, London, UK 5 7 Οκτωβρίου 2017 5 7 Οκτωβρίου 2017 5

www.onogo2017.gr ΠΡΟΣΚΕΚΛΗΜΕΝΟΙ ΟΜΙΛΗΤΕΣ & ΠΡΟΕΔΡΟΙ Αδαμάκης Ιωάννης Επίκ. Καθηγητής Ουρολογίας Παν/μίου Αθηνών, ΛΑΪΚΟ Γ.Ν.Α. Αθανασόπουλος Αναστάσιος Καθηγητής Ουρολογίας Παν/μίου Πατρών, Παν/μιακό Νοσοκομείο Ρίου Αλιβιζάτος Γεράσιμος Δ/ντής 3ης Ουρολογικής Κλινικής, Θεραπευτήριο ΥΓΕΙΑ Αναστασιάδης Αναστάσιος Χειρουργός Ουρολόγος, Γ. Γεννηματάς Α Ουρολογική Κλινική Α.Π.Θ. Αναστασιάδης Γεώργιος Χειρουργός Ουρολόγος, Θεσσαλονίκη Αναστασίου Ιωάννης Αναπλ. Καθηγητής Ουρολογίας Παν/μίου Αθηνών, ΛΑΪΚΟ Γ.Ν.Α. Ανεζίνης Πλούταρχος Δ/ντής - Συντονιστής Ουρολ. Κλινικής, Βενιζέλειο Γ.Ν. Ηρακλείου Αποστολίδης Απόστολος Αναπλ. Καθηγητής Ουρολογίας Παν/μίου Θεσ/νίκης, Παπαγεωργίου Γ.Ν.Θ. Βαρκαράκης Ιωάννης Αναπλ. Καθηγητής Ουρολογίας Παν/μίου Αθηνών, ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ Γ.Ν. Γκράβας Σταύρος Αναπλ. Καθηγητής Ουρολογίας Παν/μίου Θεσσαλίας, Παν/μιακό Νοσοκομείο Λάρισας Γρίβας Νικόλαος Επιμελητής Ουρολογικής Κλινικής Γ.Ν. Ιωαννίνων «Γ. Χατζηκώστα» Δεϊρμεντζόγλου Σταύρος Χειρουργός Ουρολόγος, Καβάλα Διαμαντής Γεώργιος Πλοίαρχος (ΥΙ), Κυτταρολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Δ/ντής Εκπαίδευσης & Έρευνας ΝΝΑ, συγγραφέας-ιστορικός της Ιατρικής, Αθήνα Ζουπάνος Γεώργιος Χειρουργός Ουρολόγος - Παιδοουρολόγος, Ιατρικό Αθηνών Θεοδώρου Χαράλαμπος Δ/ντής 1ης Ουρολογικής Κλινικής, Θεραπευτήριο ΥΓΕΙΑ Ιωαννίδης Ευάγγελος-Ισαάκ Καθηγητής Ουρολογίας Παν/μίου Θεσ/νίκης, Παπαγεωργίου Γ.Ν.Θ. Καζούλης Σάββας Δ/ντής Ουρολογικής Κλινικής, Γ.Ν. Χανίων Καλαϊτζής Χρήστος Αναπλ. Καθηγητής Ουρολογίας Παν/μίου Θράκης, Παν/μιακό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης Καρατζάς Αναστάσιος Επίκ. Καθηγητής Ουρολογίας Παν/μίου Θεσσαλίας, Παν/μιακό Νοσοκομείο Λάρισας Κατσιφώτης Χαρίλαος Δ/ντής Ουρολογικής Κλινικής, Θριάσιο Γ.Ν. Ελευσίνος Κοντογιάννης Σταύρος Χειρουργός Ουρολόγος, Πάτρα Κοριτσιάδης Γεώργιος Επιμ. Ουρολ. Κλινικής Μεταξά Α.Ο.Ν. Πειραιώς Κουσουρνάς Γεώργιος Χειρουργός Ουρολόγος, ΛΑΪΚΟ Γ.Ν.Α. 6 7 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ, ΟΝΟΓΟ

Κρατήρας Ζήσης Χειρουργός Ουρολόγος, Λάρισα Κυριάκου Γεώργιος Δ/ντής Τμήματος Ελάχιστα Παρεμβατικής Ουρολογικής Χ/Ρ, Ιατρικό Αθηνών Κωνσταντινίδης Χαράλαμπος Eπιμ. Ουρολ. Τμήματος Εθνικό Κέντρο Αποκατάστασης (ΕΚΑ) Μανούσακας Θεόδωρος Χειρουργός Ουρολόγος, Αθήνα Μητσογιάννης Ηρακλής Επίκ. Καθηγητής Ουρολογίας Παν/μίου Αθηνών, ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ Γ.Ν. Μπόγρης Σωτήριος Χειρουργός Ουρολόγος - Παιδοουρολόγος, Θεραπευτήριο ΜΗΤΕΡΑ Μπούγας Δημήτριος Δ/ντής ΕΣΥ, 1ης Ουρολογικής Κλινικής Παν/μίου Αθηνών, ΛΑΪΚΟ Γ.Ν.Α. Μυτιλέκας Βάιος-Κωνσταντίνος Χειρουργός Ουρολόγος, Θεσσαλονίκη Νικολόπουλος Παναγιώτης Επιμελητής Ουρολογικής Κλινικής, Νοσοκομείο ΝΙΜΤΣ Οικονόμου Αθανάσιος Επιμελητής Α Ουρολογικής Κλινικής, Παν/μιακό Νοσοκομείο Λάρισας Περιμένης Πέτρος Καθηγητής Ουρολογίας Παν/μίου Πατρών, Παν/μιακό Νοσοκομείο Ρίου Πετρολέκας Ανδρέας Χειρουργός Ουρολόγος, Αθήνα Πούλιας Ηρακλής Χειρουργός Ουρολόγος, Πρόεδρος Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας, Αθήνα Σαμαρίνας Μιχαήλ Χειρουργός Ουρολόγος, Λάρισα Σιδηρόπουλος Παρασκευάς Δ/ντής 2ου Ουρολ. Τμήματος, Θεραπευτήριο Ερ. Ντυνάν Σκριάπας Κωνσταντίνος Δ/ντής ΕΣΥ Ουρολογικής Κλινικής, Γ.Ν. Λάρισας Σοφράς Φραγκίσκος Ομότιμος Καθηγητής Ουρολογίας Παν/μίου Κρήτης Σπυρόπουλος Ευάγγελος Τ. Δ/ντής Ουρολ. Κλινικής - Πρόεδρος Συντον. Επιτροπής Τμήματος Ο.ΝΟ.Γ.Ο, Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών Τσίμαρης Ιωάννης Επιμελητής Α Ουρολογικής Κλινικής, Γ.Ν. Ιωαννίνων «Γ. Χατζηκώστα» Φλωράτος Διαμαντής Χειρουργός Ουρολόγος, Αθήνα Χατζημουρατίδης Κωνσταντίνος Αναπλ. Καθηγητής Ουρολογίας Παν/μίου Θεσ/νίκης, Παπαγεωργίου Γ.Ν.Θ. Χατζηχρήστου Δημήτριος Καθηγητής Ουρολογίας Παν/μίου Θεσ/νίκης, Γ. Γεννηματάς Γ.Ν.Θ. Χόνδρος Κωνσταντίνος Χειρουργός Ουρολόγος, Ηράκλειο Κρήτης Χρυσανθακόπουλος Γεώργιος Επιμελητής Α Ουρολογικής Κλινικής, Γ.Ν. Χανίων 5 7 Οκτωβρίου 2017 7

www.onogo2017.gr ΕΓΓΡΑΦΕΣ & ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Συνεδριακό Κέντρο Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου (ΚΑΜ) «Μεγάλο Αρσενάλι» Ελ. Βενιζέλου, Γαλατάς Χανίων (πρώην Δημαρχείο Νέας Κυδωνίας), 73100 Χανιά Τηλ.: 2821034200 2821034201, www.keppedih-cam.gr Ώρες λειτουργίας Γραμματείας: Πέμπτη 5 Οκτωβρίου 2017 12:00 20:00 Παρασκευή 6 Οκτωβρίου 2017 08:00 14:00 / 16:30 20:00 Σάββατο 7 Οκτωβρίου 2017 08:00 14:00 / 16:30 20:00 Εγγραφές Μέλη ΕΟΕ 120 Μη Μέλη & Ιατροί άλλης ειδικότητας Ειδικευόμενοι/Νοσηλευτές 140 ΔΩΡΕΑΝ Η εγγραφή περιλαμβάνει Παρακολούθηση Επιστημονικού Προγράμματος Συνεδριακό Υλικό (Πρόγραμμα με το Βιβλίο Περιλήψεων, Τσάντα Συνεδρίου) Διαλείμματα καφέ Πιστοποιητικό Συμμετοχής Επίσημη Γλώσσα Η επίσημη γλώσσα του Συνεδρίου είναι η Ελληνική. Οι ομιλίες των ξένων προσκεκλημένων θα γίνουν στα Αγγλικά, χωρίς διερμηνεία στα Ελληνικά. Μοριοδότηση Ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος χορηγεί 14 μόρια Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης (CME-CPD), σύμφωνα με τα κριτήρια της EACCME- UEMS, στους ιατρούς που θα παρακολουθήσουν την Επιστημονική Συνάντηση. Πιστοποιητικό Παρακολούθησης Για τη χορήγηση Πιστοποιητικού Παρακολούθησης είναι απαραίτητη η συμπλήρωση ελάχιστου ποσοστού 60% επί των συνολικών ωρών του προγράμματος. Η χορήγηση των Πιστοποιητικών θα γίνει από τη Γραμματεία του συνεδρίου, από το Σάββατο 7 Οκτωβρίου 2017 και μόνο με την προηγούμενη παράδοση των συμπληρωμένων Δελτίων Αξιολόγησης του συνεδρίου από τους συμμετέχοντες. Στην είσοδο της Συνεδριακής Αίθουσας θα υπάρχουν σαρωτές (scanners) ελέγχου εισόδου/ εξόδου. Οι σύνεδροι θα πρέπει να σαρώνουν (scan) σε κάθε είσοδο/έξοδό τους από την αίθουσα, τον γραμμωτό κώδικα (barcode) που θα υπάρχει προεκτυπωμένος στην κάρτα με το ονοματεπώνυμό τους, την οποία θα παραλάβουν από τη Γραμματεία κατά την εγγραφή τους. 8 7 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ, ΟΝΟΓΟ

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΈΜΠΤΗ, 5 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2017 15:00 Εγγραφές 18:30-18:45 Έναρξη και Υποδοχή 18:45-20:00 ΣΤΡΟΓΓΥΛΌ ΤΡΑΠΈΖΙ 1 Διαταραχές ούρησης στην παιδική ηλικία Προεδρείο: Γ. Ζουπάνος, Σ. Καζούλης 18:45-18:55 Εισαγωγή Γ. Ζουπάνος 18:55-19:15 Ενούρηση. Υπάρχει λύση! Σ. Μπόγρης 19:15-19:35 Υπερλειτουργική κύστη στα παιδιά. Υποεκτιμάται; Α. Καρατζάς 19:35-20:00 Παρουσίαση κλινικών περιστατικών - Συζήτηση ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ, 6 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2017 09:00-10:00 ΣΤΡΟΓΓΥΛΌ ΤΡΑΠΈΖΙ 2 Συστηματικές επιδράσεις και εμφάνιση συμπτωματολογίας από το κατώτερο ουροποιητικό (LUTS) Προεδρείο: Χ. Κατσιφώτης, Π. Ανεζίνης 09:00-09:20 Ο ρόλος συστηματικών μη νευρογενών παθήσεων και φαρμακογενών επιδράσεων στην εμφάνιση LUTS Γ. Κοριτσιάδης 09:20-09:40 Γήρανση και LUTS Α. Πετρολέκας 09:40-10:00 Συζήτηση 10:00-10:30 ICS STATE OF THE ART LECTURE Chair: P. Perimenis, F. Sofras Underactive bladder: A clinical problem or a new research field? Giulio Del Popolo (Florence, Italy) 10:30-11:00 STATE OF THE ART LECTURE Προεδρείο: Γ. Αναστασιάδης, Δ. Μπούγας Νυκτουρία: τι δουλεύει και τι όχι Δ. Φλωράτος 11:00-11:30 Διάλειμμα - Καφές 5 7 Οκτωβρίου 2017 9

www.onogo2017.gr ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ, 6 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2017 11:30-13:20 Joint Session UNUFU & INUS Part 1 Neurourology: Brain disorders in everyday practice. Office based management. Chairs: H. Madersbacher, A. Apostolidis 11:30-11:50 An update on the brain control over the lower urinary tract B. Blok (Rotterdam, The Netherlands) 11:50-12:10 LUTS in patients with Parkinson Disease (and MSA) H. Madersbacher (Innsbruck, Austria) 12:10-12:30 LUTS in patients with CVA Ch. Konstantinidis 12:30-12:50 LUTS in patients with Alzheimer disease J. Panicker (London, UK) 12:50-13:10 LUTS in patients with MS A. Oeconomou 13:10-13:20 Discussion 13:20-14:00 Joint Session UNUFU & INUS Part 2 Clinical Cases Presentation Discussion Chairs: B. Blok, A. Athanasopoulos 13:20-13:30 Patient with Parkinson disease N. Grivas, H. Madersbacher 13:30-13:40 Patient with CVA Z. Kratiras, Ch. Konstantinidis 13:40-13:50 Patient with Altzheimer disease K. Chondros, J. Panicker 13:50-14:00 Patient with MS M. Samarinas, A. Oeconomou 14:00-16.30 Μεσημεριανή διακοπή 16:30-18:00 ΣΤΡΟΓΓΥΛΌ ΤΡΑΠΈΖΙ 3 Ουρογυναικολογικές «καταστροφές»: Ας μιλήσουμε για τους εφιάλτες Προεδρείο: Γ. Αλιβιζάτος, Ι. Αδαμάκης 16:30-16:50 Συρίγγια Ι. Αδαµάκης 16:50-17:10 Διαβρώσεις Γ. Κουσουρνάς 17:10-17:30 Αποφράξεις Ι. Αναστασίου 17:30-18:00 Παρουσίαση συζήτηση αντίστοιχων περιστατικών 18:00-18:15 Διάλειμμα - Καφές 10 7 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ, ΟΝΟΓΟ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ, 6 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2017 18:15-19:45 ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΌ ΣΥΜΠΌΣΙΟ (Λεπτοµέρεις σελίδα 12) 19:40-20:00 Τελετή έναρξης Χαιρετισμοί 20:00-20:40 ΕΝΑΡΚΤΉΡΙΑ ΔΙΆΛΕΞΗ Ιστορίες για αρρώστιες και γιατρούς στη θάλασσα. Από την εποχή των μεγάλων εξερευνήσεων στον 21ο αιώνα Αριστείδης Γ. Διαμαντής Πλοίαρχος (ΥΙ), Κυτταρολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Δ/ντής Εκπαίδευσης & Έρευνας ΝΝΑ, συγγραφέας-ιστορικός της Ιατρικής ΣΆΒΒΑΤΟ, 7 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2017 09:00-10:00 ΣΤΡΟΓΓΥΛΌ ΤΡΑΠΈΖΙ 4 Ακράτεια ούρων στην γυναίκα Προεδρείο: Ι. Βαρκαράκης, Η. Μητσογιάννης 09:00-09:20 Ουροδυναμικός έλεγχος: πρέπει να γίνει; Α. Αναστασιάδης 09:20-09:40 Σύγχρονες εξελίξεις στην χειρουργική αντιμετώπιση Σ. Κοντογιάννης 09:40-10:00 Μετά την αποτυχία τι; Β. Κ. Μυτιλέκας 10:00-11.00 ΣΤΡΟΓΓΥΛΌ ΤΡΑΠΈΖΙ 5 Υπολειτουργική κύστη και BPH: Χειρουργούμε το αδένωμα Προεδρείο: Σ. Γκράβας, Η. Πούλιας 10:00-10:20 Ναι Ζ. Κρατήρας 10:20-10:40 Όχι Π. Νικολόπουλος 10:40-11:00 Συζήτηση 11:00-11:30 Διάλειμμα - Καφές 11.30-13:00 ΣΤΡΟΓΓΥΛΌ ΤΡΑΠΈΖΙ 6 Good surgical practice: Βήμα βήμα πως το κάνω Προεδρείο: Χ. Θεοδώρου 11:30-11:50 Ταινίες στήριξης ουρήθρας ( άνδρας - γυναίκα) Π. Σιδηρόπουλος 11:50-12:10 Διακολπική τοποθέτηση πλέγματος Θ. Μανούσακας 12:10-12:30 Λαπαροσκοπική τοποθέτηση πλέγματος Γ. Κυριάκου 12:30-12:50 Τεχνητός σφιγκτήρας ρυθμιζόμενα συστήματα συμπίεσης ουρήθρας (ανδρα γυναίκα) Γ. Κουσουρνάς 12:50-13:00 Συζήτηση 5 7 Οκτωβρίου 2017 11

www.onogo2017.gr ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΆΒΒΑΤΟ, 7 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2017 13.00-14:00 EΛΕΎΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΏΣΕΙΣ (Λεπτοµέρεις σελίδα 14-30) Προεδρείο: Σ. Δεϊρμεντζόγλου, Κ. Σκριάπας 14:00-17:30 Μεσημεριανή διακοπή 14:00-15:30 Γενική Απολογιστική Συνέλευση ΟΝΟΓΟ Αρχαιρεσίες 17.30-18.30 ΣΤΡΟΓΓΥΛΌ ΤΡΑΠΈΖΙ 7 Εφαρμογές της αναγεννητικής Ιατρικής στην αντιμετώπιση διαταραχών του κατώτερου ουροποιητικού συστήματος: παρόν και μέλλον Προεδρείο: Ε. I. Ιωαννίδης, X. Καλαϊτζής 17:30-17:40 Εισαγωγή Ε. Σπυρόπουλος 17:40-18:00 Βλαστοκύτταρα και ουροδόχος κύστη Α. Αποστολίδης 18:00-18:20 Βλαστοκύτταρα και stress ακράτεια ούρων Ν. Καλινδέρης 18:20-18:30 Συζήτηση 18:30-19:00 Διάλειμμα Καφές 19:00-19:30 ΕSFFU STATE OF THE ART LECTURE Chair: Ι. Poulias, S. Charalambous The management of refractory OAB Francisco Cruz (Porto, Portugal) 19:30-20:00 ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΉ ΔΙΆΛΕΞΗ (Λεπτοµέρεις σελίδα 12) 12 7 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ, ΟΝΟΓΟ

ΠΑΡΑΛΛΗΛΟ ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΌ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ, 6 ΟΚΤΩΒΡΊΟΥ 2017 18:15-19:45 ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΌ ΣΥΜΠΌΣΙΟ Ταξιδεύοντας στα Συμπτώματα από το Κατώτερο Ουροποιητικό (LUTS) Προεδρείο: Aναστάσιος Αθανασόπουλος 18:15-18:30 Εισαγωγή στα LUTS A. Αθανασόπουλος 18:30-18:55 Θεραπευτικοί στόχοι στα LUTS/OAB: η κύστη, ο προστάτης ή το γήρας; Α. Αποστολίδης 18:55-19:20 Εξατομικευμένη διαχείριση και αντιμετώπιση των LUTS/ΟΑΒ Σ. Γκράβας 19:20-19:45 Συζήτηση και κλείσιμο Με την ευγενική υποστήριξη της εταιρείας ΣΆΒΒΑΤΟ, 7 ΟΚΤΩΒΡΊΟΥ 2017 19:30-20:00 ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΉ ΔΙΆΛΕΞΗ OAB: How to deal with the numerous different patients profiles? John Heesakkers Radboud UMC in Nijmegen, The Netherlands Με την ευγενική υποστήριξη της εταιρείας 5 7 Οκτωβρίου 2017 13

www.onogo2017.gr ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Η Ελληνική Ουρολογική Εταιρεία και η Συντονιστική Επιτροπή του Τμήματος ΟΝΟΓΟ, ευχαριστούν θερμά τις ακόλουθες φαρμακευτικές εταιρείες για την υποστήριξή τους στην επιτυχία της Επιστημονικής Συνάντησης ΜΕΓΑΛΟΙ ΧΟΡΗΓΟΙ ΧΟΡΗΓΟΙ & ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΕΣ 14 7 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ, ΟΝΟΓΟ

ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΠΑ-01 Η MIRABEGRON ΜΕΙΩΝΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ ΠΟΥ ΒΙΩΝΟΥΝ ΟΙ ΦΡΟΝΤΙΣΤΕΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΜΕ ΑΚΡΑΤΕΙΑ ΟΥΡΩΝ Αθανάσιος Ζαχαρίου 1, Μαρία Φιλιπόνη 2, Δημήτριος Μπαλτογιάννης 1, Ιωάννης Γιαννάκης 1, Άρης Καλτσάς 1, Παναγιώτης Χαμπηλομάτης 1, Σταύρος Τσαμπαλάς 1, Νικόλαος Σοφικίτης 1 1 Ουρολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Ιωάννινα 2 Ουρολογικό Τμήμα, Γενική Κλινική ΕΛΠΙΣ, Βόλος ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η υπερδραστήρια ουροδόχος κύστη συναντάται συχνότερα στις γυναίκες και ο επιπολασμός της αυξάνεται με την αύξηση της ηλικίας. Η προσφορά φροντίδας σε ηλικιωμένες γυναίκες από φροντιστές αποτελεί εξαιρετικά ψυχοφθόρα διαδικασία, η οποία οδηγεί σε κατάθλιψη, σε απώλεια του εαυτού του φροντιστή, σε κοινωνική απομόνωση και σε περιορισμό των προσωπικών του σχέσεων. Σκοπός της μελέτης είναι η αξιολόγηση της mirabegron, θεραπείας για την υπερδραστήρια κύστη, στο βαθμό επιβάρυνσης που βιώνουν οι φροντιστές ηλικιωμένων γυναικών με επιτακτική ακράτεια ούρων. ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ 230 φροντιστές ηλικιωμένων γυναικών με ακράτεια από υπερλειτουργική κύστη χωρίστηκαν σε 3 ομάδες. Η ομάδα Α περιελάμβανε 95 φροντιστές ηλικιωμένων γυναικών με συνοδούς παθήσεις που δεν παρουσίαζαν ακράτεια ούρων. Η ομάδα Β περιελάμβανε 73 φροντιστές γυναικών με ανάλογες παθήσεις και ακράτεια ούρων, για την οποία έλαβαν mirabegron 50 mg. Η ομάδα Γ περιελάμβανε 62 φροντιστές ηλικιωμένων με ακράτεια ούρων, οι οποίοι δεν επιθυμούσαν θεραπεία. Για την αξιολόγηση των φροντιστών χρησιμοποιήθηκε η Κλίμακα Επιβάρυνσης Ζarit (ΖΒΙ). Η αξιολόγηση έγινε στην αρχή και στο τέλος της μελέτης, 3 μήνες μετά. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Η κατανομή της συνολικής κλίμακας επιβάρυνσης των φροντιστών και η διακύμανση των επιμέρους κλιμάκων ήταν παρόμοια υψηλές για τις ομάδες Β και Γ στην αρχή της μελέτης ενώ στην ομάδα Α (control group) η επιβάρυνση ήταν σαφώς χαμηλότερη. Η κατανομή των επιμέρους κλιμάκων και της συνολικής κλίμακας επιβάρυνσης (μέση τιμή), στο τέλος της μελέτης φαίνεται στον παρακάτω πίνακα. Είναι εμφανής η ελάττωση της επιβάρυνσης των φροντιστών της ομάδας Β σε τιμές ανάλογες της ομάδας Α (control group). Group A Group B Group Γ Προσωπική Ένταση 19.26 20.58 24.1 Ένταση ρόλου 13.78 13.14 16.34 Αποστέρηση σχέσεων 10.29 10.54 10.89 Διαχείριση φροντίδας 4.04 4.22 4.84 Συνολική τιμή κλίμακας 47.73 48.48 56.17 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η θεραπεία με mirabegron βοηθά στη μείωση της επιβάρυνσης που υφίστανται οι φροντιστές ηλικιωμένων γυναικών με ακράτεια. 5 7 Οκτωβρίου 2017 15

www.onogo2017.gr ΠΑ-02 ΥΠΕΡΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΟΥΡΟΔΟΧΟΣ ΚΥΣΤΗ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΔΥΣΦΟΡΙΑ: ΑΠΛΗ ΣΥΜΠΤΩΣΗ Ή ΛΟΓΙΚΗ ΣΥΝΕΠΕΙΑ; Αθανάσιος Ζαχαρίου 1, Μαρία Φιλιπόνη 2, Δημήτριος Μπαλτογιάννης 1, Ιωάννης Γιαννάκης 1, Άρης Καλτσάς 1, Παναγιώτης Χαμπηλομάτης 1, Σταύρος Τσαμπαλάς 1, Νικόλαος Σοφικίτης 1 1 Ουρολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Ιωάννινα 2 Ουρολογικό Τμήμα, Γενική Κλινική ΕΛΠΙΣ, Βόλος ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η υπερλειτουργική ουροδόχος κύστη (OAB) συνδέεται με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης γυναικείας σεξουαλικής δυσλειτουργίας, η οποία επηρεάζει την ψυχολογική κατάσταση και την ποιότητα ζωής των ασθενών. Τα δεδομένα όμως που υπάρχουν για τη σχέση OAB και γυναικείας σεξουαλικής δυσφορίας είναι ελλιπή και αποσπασματικά. Σκοπός της εργασίας είναι η αξιολόγηση της σεξουαλικής δυσφορίας γυναικών με OAB. ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ Οι ασθενείς χωρίσθηκαν σε δύο ομάδες: ομάδα Α (control group) με 112 γυναίκες και ομάδα Β με 95 γυναίκες που έπασχαν από OAB. Οι γυναίκες αξιολογήθηκαν με το ερωτηματολόγιο Female Sexual Distress Scale Revised (FSDS-R, μεταφρασμένο στην ελληνική γλώσσα) και το ερωτηματολόγιο Female Sexual Function Index (FSFI-Gr, πιστοποιημένο στην ελληνική γλώσσα). ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Ο παρακάτω πίνακας περιγράφει τα αποτελέσματα των δύο ομάδων με τιμή P<0.05 Ομάδα Α Ομάδα Β Επιθυμία 4.6+_0.3 3.1+_0.2 Διέγερση 4.8+_0.3 3.0+_0.2 Ύγρανση 4.8+_0.3 3.5+_0.2 Οργασμός 4.6+_0.3 3.6+_0.3 Ικανοποίηση 4.7+_0.4 3.0+_0.3 Πόνος 4.7+_0.4 2.9+_0.3 Ολικό άθροισμα FSFI 28.2+_2.0 19.1+_1.5 1 Δυσφορία 1.1+_0.2 2.4+_0.3 2 Δυστυχία για τη σεξουαλική σχέση 1.1+_0.1 2.3+_0.3 3 Ενοχή 0.9+_0.1 1.9+_0.3 4 Αποθάρρυνση 0.9+_0.2 1.9+_0.3 5 Άγχος για το sex 1.0+_0.1 2.1+_0.3 6 Αίσθημα κατωτερότητας 1.2+_0.2 2.5+_0.3 7 Ανησυχία 1.2+_0.1 2.4+_0.3 16 7 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ, ΟΝΟΓΟ

ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΠΑ-02 8 Σεξουαλικά ανεπαρκής 1.2+_0.2 2.3+_0.4 9 Λύπη 0.9+_0.2 2.5+_0.2 10 Ντροπή 1.2+_0.1 2.4+_0.3 11 Απογοήτευση 1.1+_0.1 2.3+_0.3 12 Θυμός 1.1+_0.2 2.4+_0.2 13 Προβληματισμένη για μειωμένη σεξουαλική επιθυμία 1.2+_0.1 2.1+_0.3 FSDS total 14.1+_1.9 29.5+_3.8 Στην ομάδα Α το ποσοστό της σεξουαλικής δυσλειτουργίας ανέρχεται στο 22.2% ενώ στην ομάδα Β στο 47.4%. Παρόμοια, το ποσοστό της σεξουαλικής δυσφορίας στην ομάδα Α ανέρχεται περίπου στο 19.1% ενώ στην ομάδα Β στο 38.7%. Τέλος η πλειοψηφία των γυναικών με OAB και γυναικεία σεξουαλική δυσλειτουργία παρουσιάζουν επίσης και σεξουαλική δυσφορία. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Γυναίκες με υπερλειτουργική κύστη παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά σεξουαλικής δυσλειτουργίας και σεξουαλικής δυσφορίας σε σχέση με το γενικό πληθυσμό. ΠΑ-03 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΔΡΑΣΤΗΡΙΑΣ ΚΎΣΤΗΣ ΣΤΗ ΝΥΚΤΕΡΙΝΗ ΕΝΟΥΡΗΣΗ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ: Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΕΝΌΣ ΙΑΤΡΕΙΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΉΣ ΟΥΡΟΛΟΓΙΑΣ, ΜΕ ΕΠΙΚΈΝΤΡΩΣΗ ΣΤΗΝ ΛΗΨΗ ΑΝΤΙΜΟΥΣΚΑΡΙΝΙΚΉΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ. Μερκούριος Κόλβατζης, Κωνσταντίνος-Βάιος Μυτιλέκας, Αθανάσιος Οικονόμου, Πέτρος Γεωργόπουλος, Ιωάννης Αποστολίδης, Έλενα Ιωαννίδου, Μαρίνα Καλαϊτζή, Ευάγγελος Ιωαννίδης, Απόστολος Αποστολίδης Β Ουρολογική Κλινική ΑΠΘ, Γ.Ν. Παπαγεωργίου, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΣΚΟΠΟΣ Το σύνδρομο υπερδραστήριας κύστης (ΟΑΒ) και η μειωμένη λειτουργική χωρητικότητα της ουροδόχου κύστης αποτελούν αναγνωρισμένα αίτια νυκτερινής ενούηρησης (ΝΕ) στα παιδιά. Ωστόσο, υπάρχουν λίγα βιβλιογραφικά δεδομένα σχετικά με την χρήση αντιμουσκαρινικών στη θεραπεία της ΝΕ, με την έρευνα να εστιάζει κυρίως στην αντιμετώπιση της νυκτερινής πολυουρίας. Ο σκοπός της μελέτης αυτής ήταν να αναλύσουμε αναδρομικά τη συμπεριφορά της ΝΕ σε παιδιατρικούς ασθενείς που αναζήτησαν θεραπεία στο ιατρείο Λειτουργικής Ουρολογίας ενός Περιφερειακού Γενικού Νοσοκομείου, εστιάζοντας στην παρουσία ΟΑΒ και την επίδραση των αντιμουσκαρινικών. ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ Η αναδρομική ανασκόπηση δεδομένων επικεντρώθηκε σε παιδιατρικούς ασθενείς, με πρωτεύον σύμπτωμα την ΝΕ. Σύμφωνα με τη ρουτίνα του Ιατρείου, όλοι οι ασθενείς είχαν εκτιμηθεί με ιστορικό, κλινική εξέταση, ουροροομετρία και μέτρηση υπολειπόμενου μετά ούρηση, υπερηχογράφημα κύστης-νεφρών, και 3ήμερο ημερολόγιο ουρήσεων όπου καταγράφονταν ο αριθμός και οι ώρες των επεισοδίων ουρησης, ο όγκος ούρων ανά ούρηση, η κατανάλωση υγρών, το βάρος της πάνας τη νύκτα και τυχόν επεισοδια ημερήσιας ακράτειας. Αναδρομικά αναλύθηκε η παρουσία της πρωτοπαθούς έναντι ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 5 7 Οκτωβρίου 2017 17

ΠΑ-03 της δευτεροπαθούς ΝΕ, της μονοσυμπτωματικής ενούρησης έναντι του συνδυασμού συμπτωμάτων ΟΑΒ και ΝΕ. Ανασκοπήθηκε η προτεινόμενη πρώτης γραμμής θεραπεία ενώ εν συνεχεία αναλύθηκαν συγκριτικά οι παράμετροι του ημερολογίου ουρήσεων και της ουροροομετρίας πριν και μετά την χορήγηση αντιμουσκαρινικής θεραπείας. ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Συλλέξαμε δεδομένα από 100 ασθενείς με μέσο όρο ηλικίας 8.8 έτη. Οι 71 ασθενείς (71%) είχαν πρωτοπαθή ενούρηση ενώ οι 29 (29%) δευτεροπαθή. Μονοσυμπτωματική ΝΕ είχε το 22% των ασθενών έναντι 78% των παιδιών με συνοδά συμπτώματα ΟΑΒ, το οποίο επιβεβαιώθηκε και αντικειμενικά από το ημερολόγιο ούρησης στο 61% των ασθενών. Ημερήσια επιτακτικού τύπου ακράτεια ούρων αναφέρθηκε στο 40% και επιβεβαιώθηκε με ημερολόγιο ούρησης στο 36% των ασθενών. Το 71% έλαβαν αντιμουσκαρινικά ως θεραπεία πρώτης γραμμής, ενώ δεσμοπρεσίνη χρησιμοποιήθηκε μόνο στο 10% των ασθενών. Συμπεριφορική θεραπεία εφαρμόστηκε στο 18%. Αν και στατιστικά μη σημαντικό, ο μέσος όγκος ούρησης στην ουροροομετρία αυξήθηκε κατά 23.4% μετά την αντιμουσκαρινική θεραπεία (159.53ml έναντι 196.89ml, p=0.137). H μέγιστη ροή και ο υπολειπόμενος όγκος μετά ούρηση δεν είχαν σημαντικές μεταβολές (19.98ml/s έναντι 23.02ml/s, και 12.6ml έναντι 13.10ml). Σε 3μηνη παρακολούθηση, πλήρη ίαση είχε το 25% των ασθενών, ενώ σημαντική βελτίωση είχε το 65% των ασθενών που έλαβε αντιμουσκαρινικά, επιτυγχάνοντας σημαντική μείωση κατά 45,48% (Ρ<0,0001) των επεισοδίων ΝΕ ανά εβδομάδα. Επιπλέον, η αλλαγή θεραπείας από δεσμοπρεσσίνη σε αντιμουσκαρινικό μείωσε τα επεισόδια ΝΕ κατά 50.93% (p=0.006) ενώ η αλλαγή από δεσμοπρεσσίνη σε συμπεριφορική θεραπεία κατά μόλις 19% (p=0.38). ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Η παρουσία συμπτωμάτων ΟΑΒ πρέπει να διερευνάται στα παιδιά με νυκτερινή ενούρηση, λόγω της συχνής συνύπαρξης αυτών. Στην παρούσα μελέτη, η θεραπεία πρώτης γραμμής με αντιμουσκαρινικά βελτίωσε την πλειονότητα των ασθενών και συστήνεται ως πρώτης γραμμής θεραπεία βάσει του ημερολογίου ούρησης, σε όλους τους ασθενείς με μη μονοσυμπτωματική ενούρηση, ενώ φαίνεται να βελτιώνει σημαντικά και τη ΝΕ σε αποτυχία της δεσμοπρεσσίνης. Η τελευταία θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο σε ασθενείς με μονοσυμπτωματική ΝΕ και με αποδεδειγμένη νυκτερινή πολυουρία στο ημερολόγιο ούρησης. 18 7 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ, ΟΝΟΓΟ

ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΠΑ-04 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΕ ΣΟΛΙΦΕΝΑΚΙΝΗ ΚΑΙ ΤΑΜΣΟΥΛΟΣΙΝΗ ΕΝΑΝΤΙ ΤΗΣ ΜΟΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΕ ΤΑΜΣΟΥΛΟΣΙΝΗ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΝΥΚΤΟΥΡΙΑΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΠΡΟΣΤΑΤΗ ΚΑΙ ΥΠΕΡΔΡΑΣΤΗΡΙΑ ΚΥΣΤΗ Βασίλειος Σακαλής 1, Βασίλειος Σφίγγας 1, Ιωάννης Βούρος 1, Γεώργιος Σαλπιγγίδης 1, Απόστολος Αποστολίδης 2 1 Ουρολογική Κλινική, Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης 2 Β Ουρολογική Κλινική ΑΠΘ, Γ.Ν. Παπαγεωργίου, Θεσσαλονίκη ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΣΚΟΠΟΣ Η νυκτουρία αποτελεί το συχνότερο σύμπτωμα από το κατώτερο ουροποιητικό, προσβάλλοντας 48,6% των ανδρών και 54,5% των γυναικών που πάσχουν από σύνδρομο υπερδραστήριας κύστης (ΟΑΒ). Η θεραπευτική αντιμετώπιση της ΟΑΒ θα μπορούσε επομένως να συμβάλλει στη βελτίωση και της νυκτουρίας. Σκοπός της μελέτης αυτής είναι να διερευνήσει την επίδραση της συνδυαστικής θεραπείας με σολιφενακίνη και ταμσουλοσίνη έναντι της μονοθεραπείας με ταμσουλοσίνη στη νυκτουρία σε ασθενείς με καλοήθη υπερπλασία προστάτη και πρωτίστως συμπτώματα αποθήκευσης. ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ Αναλύθηκαν τα δεδομένα προοπτικής, τυχαιοποιημένης μελέτης διάρκειας 26 εβδομάδων που στρατολόγησε άντρες ασθενείς με μέγεθος προστάτη >30ml και συμπτώματα αποθήκευσης, με Qmax 10ml/s, υπολειπόμενο <100ml, βαθμολογία 3 στην ερώτηση επιτακτικότητας του IPSS, και τουλάχιστον 3 επεισόδια επιτακτικότητας ανά 24h, ημερήσια συχνουρία 8 και 2 επεισόδια νυκτουρίας/24h σε 3-ήμερο ημερολόγιο ούρησης. Οι ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν στη λήψη είτε μονοθεραπείας με ταμσουλοσίνη 0,4mg είτε συνδυαστικής θεραπείας με σολιφενακίνη 5 ή 10 mg και ταμσουλοσίνη 0,4mg. Το πρωτεύον ερώτημα της ανάλυσης ήταν η μεταβολή στο μέσο αριθμό επεισοδίων νυκτουρίας/24h, ενώ δευτερεύοντα ερωτήματα ήταν η μεταβολή στη βαθμολογία της ερώτησης νυκτουρίας του IPSS, της βαθμολογίας των συμπτωμάτων αποθήκευσης IPSS, της συνολικής IPSS βαθμολογίας και αυτής του ερωτηματολογίου OABq/V8. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Από τους 80 στρατολογηθέντες ασθενείς, 63 ολοκλήρωσαν τη μελέτη (Ομάδα I: Ν=31, Ομάδα II: Ν=32). Οι δύο ομάδες ήταν συγκρίσιμες όσον αφορά στον αριθμό επεισοδίων νυκτουρίας [3.48 (1.24) έναντι 3.56 (1.35)] αλλά και στη βαθμολογία νυκτουρίας [3.37 (0.85) έναντι 3.31 (1.09)]. Όλες οι παράμετροι βελτιώθηκαν σημαντικά (p<0.001) και στις 2 ομάδες. Ο μέσος αριθμός επεισοδίων νυκτουρίας/24h μειώθηκε κατά 1.5(1.2) με τη μονοθεραπεία και 2.0(1.9) με τη συνδυαστική θεραπεία (p=0.057). Η βαθμολογία της ερώτησης νυκτουρίας του IPSS μειώθηκε -1.51 (1.09) και -1.4 (1.03) αντίστοιχα (p=0.894). Η βαθμολογία των συμπτωμάτων αποθήκευσης IPSS μειώθηκε περισσότερο στην ομάδα II (-42.6% vs. -53%, p=0.023). ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Τόσο η μονοθεραπεία όσο και η συνδυαστική θεραπεία υπήρξαν αποτελεσματικές στην αντιμετώπιση της νυκτουρίας σε ασθενεις με ΚΥΠ και ΟΑΒ, με μια τάση μεγαλύτερης αποτελεσματικότητας με τη συνδυαστική θεραπεία. Τα αποτελέσματα πρέπει να επιβεβαιωθούν σε μεγαλύτερες μελέτες. 5 7 Οκτωβρίου 2017 19

ΠΑ-05 ΠΙΛΟΤΙΚΉ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΙΑΤΡΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΥ ΒΟΗΘHΜΑΤΟΣ ΚΛAΣΗΣ ΙΙΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΩΝ ΟΥΡΟΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΣΕ ΓΥΝΑIΚΕΣ ΚΑΙ AΝΔΡΕΣ ΜΕ ΥΠΟΤΡΟΠΙΑΖΟΥΣΕΣ ΟΥΡΟΛΟΙΜΩΞΕΙΣ Πέτρος Γεωργόπουλος, Μαρίνα Καλαϊτζή, Ιωάννης Αποστολίδης, Δημήτριος Παπανικολάου, Ευάγγελος Ιωαννίδης, Απόστολος Αποστολίδης Β Ουρολογική Κλινική, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Γ. Ν. Παπαγεωργίου, Θεσσαλονίκη ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΣΚΟΠΟΣ Ο όρος υποτροπιάζουσα ουρολοίμωξη αναφέρεται σε 2 επεισόδια ουρολοίμωξης το εξάμηνο ή 3 επεισόδια το χρόνο. Οι υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις είναι πιο συχνές στις γυναίκες. Η πλειοψηφία αυτών θεωρείται πως είναι αποτέλεσμα επαναμόλυνσης από πηγές εκτός του ουροποιητικού συστήματος όπως το κόλον και ο κόλπος. Οι επιπτώσεις στην ποιότητα της ζωής των ασθενών καθώς και το κόστος για το σύστημα υγείας είναι μεγάλο, καθιστώντας αναγκαία την αντιμετώπιση τους. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να ελεγχθεί πιλοτικά η αποτελεσματικότητα ιατροτεχνολογικού βοηθήματος για την πρόληψη ουρολοιμώξεων σε γυναίκες και για πρώτη φορά και σε άνδρες, και συγκριτικά μεταξύ τους. ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Γυναίκες και άντρες ασθενείς που πληρούσαν τα κριτήρα για υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις και επισκέπτονταν συστηματικά τα Ειδικά Ιατρεία Νευροουρολογίας και Γυναικολογικής Ουρολογίας ενός κέντρου αναφοράς εντάχθηκαν σε πρωτόκολλο 6μηνης παρακολούθησης λαμβάνοντας ιατροτεχνολογικό σκεύασμα που περιέχει πρόπολη, ιβίσκο και ξυλογλυκάνη (Utipro Plus, Galenica). Μετά την ολοκλήρωση βασικού ελέγχου με ουροροομετρία, υπολειπόμενο, απεικονιστικό έλεγχο ουροποιητικού, κυστεοσκόπηση, καλλιέργεια κολπικού-τραχηλικού εκκρίματος στις γυναίκες, έλαβαν το σκεύασμα σε δοσολογία 1χ1 για 15 μέρες κάθε μήνα με αντίστοιχη 15νθημερη διακοπή, και επανελέγχθηκαν σε 3 και 6 μήνες με νέες καλλιέργειες ούρων και συμπλήρωση ερωτηματολογίων. Σε περίπτωση υποτροπής ουρολοίμωξης συστήθηκε ο διπλασιασμός της δόσης για 5 μέρες με παράλληλη λήψη κατάλληλης αντιβιωτικής αγωγής (αντιβιόγραμμα). ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Στη μελέτη εντάχθηκαν 32 ασθενείς (21 γυναίκες και 11 άνδρες). Oι 25 ασθενείς είχαν νευρολογικό ιστορικό (15 γυναίκες, 10 άνδρες). Από αυτούς οι 11 μέχρι σήμερα ολοκλήρωσαν την 6μηνη παρακολούθηση (6 γυναίκες και 5 άνδρες, όλοι με νευρολογικό ιστορικό) ενώ από τους υπόλοιπους 21 οι 11 διέκοψαν λόγω μη βελτίωσης εντός του πρώτου τριμήνου. Οι υπόλοιποι ασθενείς δεν ολοκλήρωσαν την μελέτη για προσωπικούς λόγους. Ο μέσος αριθμός ουρολοιμώξεων προ θεραπείας για τους άνδρες ήταν 3/6μηνο και στις γυναίκες 3,6/6μηνο. Μείωση του μέσου αριθμού ουρολοιμώξεων παρατηρήθηκε στους άνδρες και γυναίκες που ολοκλήρωσαν την μελέτη (τιμές 0,8/6μηνο, p=0,0168 και 1,6/6μηνο, p=0,0151 αντίστοιχα) (p=0,0009 στο σύνολο του δείγματος). τη μελέτη ολοκλήρωσαν 45,5% των ανδρών έναντι 27,3% των γυναικών (Ρ=0,339). ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Στην πιλοτική αυτή μελέτη, η χρήση του ιατροτεχνολογικού βοηθήματος φαίνεται να λειτουργεί ευεργετικά σε σχετικά περιορισμένο ποσοστό ασθενών όσον αφορά στην αντιμετώπιση των υποτροπιαζουσών ουρολοιμώξεων. Ωστόσο, μεγαλύτερο δείγμα ασθενών απαιτείται για ασφαλή συμπεράσματα. 20 7 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ, ΟΝΟΓΟ

ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΚΑΚΩΣΗ ΟΥΡΗΤΗΡΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΥΣΤΕΡΕΚΤΟΜΗ. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΤΑΙ ΠΑΝΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟ; Γεώργιος Κουσουρνάς 1, Βασίλειος Τατάνης 1, Νικόλαος Σπανός 1, Παναγιώτης Λεβής 1, Ιωάννης Αδαμάκης 1 1 Α Πανεπιστημιακή Ουρολογική Κλινική, Γ.Ν.Α. «Λαϊκό», Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΠΑ-06 ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΣΚΟΠΟΣ Οι ουρητητικές κακώσεις αποτελούν σχετικά σπάνιες επιπλοκές των γυναικολογικών επεμβάσεων, εμφανίζοντας συχνότητα 0,1-1,5% σε επεμβάσεις καλοηθειών και 5% σε περιπτώσεις κακοήθειας. Έως και το 70% του συνόλου των κακώσεων δεν αναγνωρίζονται, παρά μόνο μετεγχειρητικά. Σκοπός της εργασίας είναι να αναδείξει την επιπλοκή της ουρητηρικής κάκωσης μέσα από ένα κλινικό περιστατικό, εστιάζοντας στις μεθόδους διάγνωσης και αντιμετώπισης. ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Η ασθενής υποβλήθηκε σε λαπαροσκοπική ριζική υστερεκτομή λόγω καρκίνου τραχήλου μήτρας, κατά τη διάρκεια της οποίας πραγματοποιήθηκε και αναγνωρίστηκε κάκωση του αριστερού ουρητήρα. Στον ίδιο χρόνο, διενεργήθηκε επιτυχώς μετεμφύτευση του ουρητήρα στην κύστη. Μετά την έξοδο από το νοσοκομείο, η ασθενής εμφάνισε απώλεια ούρων από τον κόλπο. Η κυστεοσκόπηση δεν ανέδειξε παθολογικά ευρήματα ενώ κατά την κολποσκόπηση αναγνωρίστηκαν υπολείμματα ραμμάτων και κλιπ στο κολόβωμα του κόλπου. Διαγνωστικά, διενεργήθηκε αξονική πυελογραφία που επιβεβαίωσε τη βατότητα του αριστερού συστήματος και ανέδειξε διάταση του δεξιού πυελοκαλυκικού συστήματος και του σύστοιχου ουρητήρα σε όλο το μήκος του, χωρίς εμφανές αίτιο κωλύματος. Στη συνέχεια η ασθενής υποβλήθηκε σε ανιούσα πυελογραφία δεξιά, κατά τη διάρκεια της οποίας σκιαγραφήθηκε συρίγγιο μεταξύ του δεξιού ουρητήρα στο ύψος των λαγονίων και του κολοβώματος του κόλπου. Σε πρώτο χρόνο τοποθετήθηκε ουρητηρικός καθετήρας και προγραμματίστηκε ανοικτή αποκατάσταση. Διεγχειρητικά, λόγω του ελλιπούς μήκους του υγιούς ουρητήρα και των συνθηκών στη μικρή πύελο, η αποκατάσταση έγινε με τη χρήση κυστικού κρημνού κατά Boari με επιτυχία. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ-ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η ασθενής 3 μήνες μετά, εμφανίζει φυσιολογική νεφρική λειτουργία και απεικόνιση ουροποιητικού. Η αντιμετώπιση των κακώσεων του ουρητήρα εκτείνεται από τη συντηρητική αντιμετώπιση με την τοποθέτηση ενός ουρητηρικού στεντ και την απλή συρραφή, μέχρι τη χρήση πλέον εξειδικευμένων τεχνικών και τη χρήση συνθετικής νεφροκυστικής παράκαμψης. Σήμερα ο επανορθωτικός ουρολόγος διαθέτει στην θεραπευτική του φαρέτρα πληθώρα επιλογών για την αποτελεσματική αποκατάσταση των δύσκολων αυτών καταστάσεων. ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 5 7 Οκτωβρίου 2017 21

ΠΑ-07 ΚΥΣΤΕΟΚΗΛΗ: ΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ ΣΕ ΕΝΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Γεώργιος Κουσουρνάς 1, Βασίλειος Τατάνης 1, Μαρία Τσιρίβα 2, Dmitry Shkarupa 3, Ιωάννης Αδαμάκης 1 1 Α Πανεπιστημιακή Ουρολογική Κλινική, Γ.Ν.Α. «Λαϊκό», Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών 2 Α Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Γ.Ν.Α. «Αλεξάνδρα», Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών 3 Urology Department, Saint-Petersburg State University, Russia ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΣΚΟΠΟΣ Σκοπός της εργασίας είναι η αποτύπωση του τρόπου αντιμετώπισης της κυστεοκήλης σε συνάρτηση με το χρόνο, εστιάζοντας στις προκλήσεις και τις πρόσφατες οδηγίες σχετικά με τη χρήση των πλεγμάτων, καθώς και σε νέες τεχνικές εναρμονισμένες με τις πλέον σύγχρονες επικρατούσες ιατρικές απόψεις. ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Στην Α Πανεπιστημιακή Ουρολογική Κλινική του Γ.Ν.Α. «Λαϊκό», η πρόσθια κολπορραφία ως μέθοδος εκλογής για την αντιμετώπιση της κυστεοκήλης, γρήγορα αντικαταστάθηκε από τη διακολπική τοποθέτηση πλέγματος. Τα πλέγματα πολυπροπυλενίου, εμφανίζουν βέλτιστη ανατομική διόρθωση και μεγάλη αντικειμενικά μετρήσιμη κλινική αποτελεσματικότητα, πλην όμως ευθύνονται για πλήθος σαφώς καταγεγραμμένων επιπλοκών. Για το λόγο αυτό, ο FDA το 2011 και η EAU το 2017, εξέδωσαν οδηγία, περιορίζοντας τις ενδείξεις της διακολπικής τοποθέτησης πλέγματος, διαχωρίζοντας σαφώς τις ταινίες από τα πλέγματα και θέτοντας τις προδιαγραφές των ιδανικών συνθετικών υλικών. Με βάση αυτά, στην κλινική μας πλέον χρησιμοποιείται συστηματικά νέας γενεάς υπέρ-ελαφρύ πλέγμα πολυπροπυλενίου, με άριστα ανατομικά και λειτουργικά αποτελέσματα στη μεσοπρόθεσμη παρακολούθηση. Τα φυσικά χαρακτηριστικά του πλέγματος αυτού, είναι υπεύθυνα για τα πολύ μικρά ποσοστά λοίμωξης και διάβρωσης που έχουν περιγραφεί. Επιπλέον, έχει δοθεί βάση στην εφαρμογή μιας υβριδικής μεθόδου που συνδυάζει την πρόσθια κολπορραφία με τη χρήση συνθετικής ταινίας για τη στήριξη του κορυφαίου διαμερίσματος. Η τεχνική αυτή βασίζεται στην αρχή της επικρατούσας παραδοχής, ότι η απώλεια στήριξης του πρόσθιου διαμερίσματος είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με αυτή του κορυφαίου, περιορίζοντας παράλληλα στο ελάχιστο τη χρήση συνθετικού υλικού. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ-ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η επανορθωτική χειρουργική της κυστεοκήλης απαιτεί άριστη γνώση της ανατομίας της περιοχής, εξοικείωση με τις διαθέσιμες χειρουργικές τεχνικές και εξατομίκευση των περιστατικών. 22 7 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ, ΟΝΟΓΟ

ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΠΑ-08 ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΜΕΓΙΣΤΗΣ ΡΟΗΣ ΟΥΡΩΝ ΤΗΣ ΟΥΡΟ-ΡΟΟΜΕΤΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΠΙΕΣΕΩΝ/ΡΟΗΣ. Ο ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ F-G Διαμαντής Λ. Φλωράτος 1, Δημήτριος Η. Γρατσίας 2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΣΚΟΠΟΣ Η εκτίμηση της επίδρασης του καθετηριασμού με ουροδυναμικό καθετήρα 6 Ch, στη μέγιστη ροή κατά την ουρο-ροομετρία (QmaxFF) συγκριτικά με την μέγιστη ροή κατά τη μελέτη πιέσεων/ροή (Qmax- UDS), και ο υπολογισμός ενός μαθηματικού τύπου που καθορίζει αυτή τη συσχέτιση. ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ Σε 280 ασθενείς (127 άνδρες, 153 γυναίκες) που παραπέμφθηκαν για ουροδυναμικό έλεγχο, πραγματοποιήθηκαν τόσο ουρο-ροομετρία όσο και μελέτη πιέσεων/ροής. Για πλήρωση της κύστη και για μέτρηση των ενδοκυστικών πιέσεων χρησιμοποιήθηκε ουροδυναμικός καθετήρας 6 Ch. Ο ουροδυναμικός έλεγχος εκτελέσθηκε σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες περί «καλής ουροδυναμικής πρακτικής» της ICS. Λόγω της μορφής των δεδομένων, όπως αυτά παρουσιάζονται στο παρακάτω διάγραμμα, η QmaxFF και η QmaxUDS αναλύθηκαν στατιστικά με μοντέλο απλής γραμμικής παλινδρόμησης, προκειμένου να εντοπισθεί κάθε πιθανή συσχέτιση. Το φύλο ελέγχθηκε ως συγχυτικός παράγοντας. Η στατιστική ανάλυση έγινε με το στατιστικό πακέτο STATA 13. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Η μέση ηλικία (τυπική απόκλιση) των ασθενών ήταν 50.15 (17.35) έτη. Μελετήθηκε η πιθανή συσχέτιση των QmaxFF και QmaxUDS. Εξήχθηκε ο ακόλουθος μαθηματικός τύπος/μοντέλο: (F-G formula): QmaxFF= 4.5 + 2.7*φύλο + 0.85QmaxUDS (για το φύλο: άρρεν =1,θήλυ = 0), 60 40 20 QmaxFF 0 0 20 40 60 Q max UDS QmaxFF συντελεστής Φύλο 2.731285 QmaxUDS.8490074 σταθερά 4.5310 Adj R-squared = 0.5641 Συνεπώς για άρρενες: QmaxFF= 7.2 +0.85QmaxUDS και για θήλεις: QmaxFF= 4.5 + 0.85QmaxUDS. Το προαναφερόμενο μοντέλο μπορεί να εξηγήσει ικανοποιητικό ποσοστό (56%) της συνολικής μεταβλητότητας των δεδομένων. ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Παρ ότι ο ουροδυναμικός καθετήρας 6 Ch θεωρείται αποδεκτός για την εκτέλεση αξιόπιστου ουροδυναμικού ελέγχου, βάσει του μαθηματικού τύπου F-G διαπιστώθηκε σημαντική επίδραση στην QmaxUDS σε άρρενες και σε χαμηλές τιμές της Qmax. 5 7 Οκτωβρίου 2017 23

ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΑΑ-09 TENSION-FREE VAGINAL TAPE versus SECURE TENSION-FREE VAGINAL TAPE Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΜΑΣ Εμμανουήλ Βαρουξάκης 1, Γεώργιος Χατζηδάκης 1, Εμμανουήλ Λαμπουσάκης 1, Σωτήριος Μωραίτης 1, Κωνσταντίνος Λάμπρης 2, Μαρία-Παρασκεύη Μουστάκα 2, Σάββας Καζούλης 1 1 Ουρολογική κλινική Γ. Ν. Χανίων 2 Αναισθησιολογίκο τμήμα Γ. Ν. Χανίων ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΣΚΟΠΟΣ Σκοπός της μελέτης μας είναι να αναδείξουμε την εμπειρία της κλινικής μας ως προς την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα των δυο μεθόδων στην θεραπεία της γυναικείας ακράτειας προσπαθείας. ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ Κατά την διάρκεια των ετών 2014-2016 αντιμετωπίστηκαν 41 ασθενείς με ακράτεια προσπαθείας στην κλινίκη μας. Όλοι οι ασθενείς συμπλήρωσαν τα ερωτηματολόγια PFDI-20 (Pelvic floor Distress Inventory) και PFIQ-7 (Pelvic Floor Impact Questionnaire) και υποβλήθηκαν σε εκτίμηση της ακράτειας προσπαθείας με το τεστ βήχα προ χειρουργείου καθώς και 12 εβδομάδες και 9 μήνες μετά χειρουργείου. Χωρίστηκαν τυχαία σε 2 ομάδες, ομάδα Ι (n=21 TVT) και ομάδα ΙΙ (n=20tvtsecure). Οι 2 τεχνικές συγκρίθηκαν ως προς τον χρόνο χειρουργείου, την διεγχειρητική αιμορραγία, τον χρόνο καθετηριασμού, τις διεγχειρητικές και μετεγχειρητικές επιπλοκές και τον χρόνο παραμονής στο νοσοκομείο. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Ο χρόνος χειρουργείου καθώς και η διεγχειρητική αιμορραγία και επιπλοκές ήταν σημαντικά χαμηλότερες στην ομάδα ΙΙ του TVTsecure.9 ασθενείς από την ομάδα ΙΙ του TVTsecure βρέθηκαν θετικοί στην αξιολόγηση της ακράτειας προσπαθείας με το τέστ βήχα στις 12 εβδομαδες και 9 μήνες (45%), ενώ μόνο 2 από την ομάδα Ι του TVT βρέθηκαν αντίστοιχα θετικοί (10%). Δεν υπήρχαν ουσιαστικές διαφορές ως προς την ποιότητα ζωής (ερωτηματολόγια PFDI-20 και PFIQ-7), όπως επίσης στον χρόνο καθετηριασμού και τον χρόνο παραμονής στο νοσοκομείο. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Το TVTsecure μπορεί να θεωρηθεί πιο ασφαλές με λιγότερες διεγχειρητικές επιπλοκές απο το TVT. Το TVTsecure είναι όμως λιγότερο αποτελεσματικό (μεγαλύτερα ποσοστά θετικών ασθενών στα τεστ βήχα) χωρίς ομως να επηρεάζει την ποιότητα ζωής τους σε μεγαλύτερο βαθμό συγκριτικά με το TVT (ερωτηματολόγια PFDI-20 και PFIQ-7). 24 7 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ, ΟΝΟΓΟ

ΑΑ-10 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΣΥΝΘΕΤΙΚΩΝ ΠΛΕΓΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΠΤΩΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΘΙΟΥ ΚΟΛΠΙΚΟΥ ΤΟΙΧΩΜΑΤΟΣ Γεράσιμος Φραγκούλης, Γρηγόρης Θεοδωρόπουλος, Χρήστος Κατσακιώρης, Γεράσιμος Κολλαίτης, Δημήτριος Καραναστάσης Ουρολογική Κλινική ΓΝΑ Η Ελπίς, Αθήνα ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΣΚΟΠΟΣ Η πρόπτωση των οργάνων της πυέλου αποτελεί κοινό πρόβλημα μεταξύ των γυναικών μετά την ηλικία των 50 ετών με σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής. Σκοπός της εργασίας είναι η παρουσίαση της εμπειρίας μας στη τοποθέτηση συνθετικών πλεγμάτων για την αποκατάσταση της πρόπτωσης του προσθίου κολπικού τοιχώματος. ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Κατα τη περίοδο Μάρτιος 2006 - Ιουνιος 2015 τοποθετήσαμε 357 πλέγματα για την αποκατάσταση της πρόπτωσης του προσθίου κολπικού τοιχώματος εκ των οποίων 198 (55,4%) τυπου Prolift (Ομάδα 1) και 159 (44,6%) τύπου Elevate (Ομάδα 2).Ταυτόχρονη διόρθωση ακράτειας εκ προσπαθείας έγινε σε 94 (51 και 43) ασθενείς. Η μέση ηλικία και το ΒΜΙ για τις 2 ομάδες ήταν 67,4 / 64,9 έτη και 27.1/25,5kg/m2 αντίστοιχα. Μελετήθηκαν τα περιεγχειρητικά και λειτουργικά αποτελέσματα της επέμβασης. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Ο μέσος χρόνος follow up είναι 60,1 μήνες. Η μέση διάρκεια επέμβασης και νοσηλείας για τις 2 ομάδες ήταν 22,6 και 20,3 λεπτά και 2,15 και 1,98 ημέρες αντίστοιχα. Απώλεια αίματος >50 cc δεν παρατηρήθηκε ενω υπήρξε 1 (0,06%) κάκωση της ουροδόχου κύστεως και ο χρόνος καθετηριασμού ήταν 2,05 και 1,87 ημέρες. Επίσχεση ούρων παρατηρήθηκε σε 2 (0,1%) και 1 (0,06%) άτομο των 2 ομάδων και αφορούσε περιπτώσεις που είχε τοποθετηθεί κολπική ταινία. Ανατομική επιτυχία στους 12 μήνες επετεύχθη σε 183 (92,4%) περιπτώσεις της ομάδας 1 και 144 (90,5%) της ομάδας 2. De novo ακράτεια εκ προσπαθείας αναπτύχθηκε σε 7 (0,3%) και 6 (0,4%) ασθενείς. Αλλες μετεγχειρητικές επιπλοκές ήταν η διάβρωση του πλέγματος προς τον κόλπο σε 8 (0,2%) ασθενείς και προς την ουροδόχο κύστη σε 1 (0,02%) ενω χρόνιο πυελικό άλγος παρουσιάσθηκε σε 13 (0,4%). ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Η τοποθέτηση συνθετικών πλεγμάτων για την αποκατάσταση της πρόπτωσης του προσθίου κολπικού τοιχώματος αποτελεί μια απλή, ασφαλή και αποτελεσματική λύση με υψηλά ποσοστα ανατομικής αποκατάστασης και ευνοικό προφίλ ασφαλείας. ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 5 7 Οκτωβρίου 2017 25

ΑΑ-11 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΡΙΖΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΚΤΟΜΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΝΟΣΟ. Η ΕΜΠΕΡΙΑ ΤΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΜΑΣ Γεράσιμος Φραγκούλης, Ιωάννης Χριστοδουλίδης, Χρήστος Κατσακιώρης, Παναγιώτης Βουρίκης, Γρηγόρης Θεοδωρόπουλος, Εμμανουήλ Τσαγκατάκης, Δημήτριος Καραναστάσης Ουρολογική Κλινική Γ.Ν.Α. Η Ελπίς,Αθήνα ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΣΚΟΠΟΣ Η ριζική προστατεκτομή αποτελεί μείζον ακρωτηριαστικό χειρουργείο για τη θεραπεία του καρκίνου του προστάτη με σημαντικές συνέπειες στο μηχανισμό εγκράτειας των ούρων καθώς και τη στυτική λειτουργία. Σκοπος της εργασίας είναι η ανάλυση της επίπτωσης της ριζικής προστατεκτομής στην εγκράτεια ούρων και τη στύση σε ασθενείς με νευρολογική νόσο. ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Κατά τη περίοδο Ιανουάριος 2004 - Δεκέμβριος 2015, 36 ασθενείς με συνοδο νευρολογική νόσο υπεβλήθησαν σε ριζική προστατεκτομή. Στο συνολό τους αποτελούσαν περιστατικά με μοναδική συννοσηρότητα ήπια νευρολογική νόσο υπό αγωγή εκ των οποίων οι 31 (86%) περιπτώσεις αφορούσαν νόσο Parkinson και οι 5 (14%) νόσο Alzheimer. Η μέση ηλικία ήταν τα 68.6 έτη. Προεγχειρητικά οι 35 (97%) ανέφεραν πλήρη εγκράτεια ενώ 11 (29%) ανέφεραν ότι έχουν στύση επαρκή για σεξουαλική επαφή με μέσο IIEF-5 score 21,3 ενώ το μέσο IIEF-5 score μεταξύ όλών των ασθενών ήταν 11,7. Εκτιμήθηκε η επίπτωση της ριζικής προστατεκτομής στην εγκράτεια ούρων και τη στυτική λειτουργία μετεγχειρητικά στους 6 και 12 μήνες. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Κατά το follow up στους 6 και 12 μήνες 27 (75%) και 12 (33%) ασθενείς ανέφεραν ακράτεια ούρων οριζόμενη ως η χρήση πανών ακράτειας. Σοβαρού, μετρίου και μικρού βαθμού ακράτεια ανεφεραν 12 (33%) / 11 (30%) / 4 (11%) και 4 (11%) / 3 (8%) / 5 (14%) ασθενείς στους 6 και 12 μήνες. Το μέσο IIEF-5 score στους 6 και 12 μήνες ήταν στο 5,6 και 5,5 για το σύνολο των ασθενών και 8,9 και 9,1 για την ομάδα των ασθενών που προεγχειρητικά ανέφεραν σεξουαλική δραστηριότητα ενώ κανένας δεν ήταν σε θέση να έχει σεξουαλική επαφή. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Η ριζική προστατεκτομή αποτελεί μια επέμβαση με σημαντικά χειρότερα λειτουργικά αποτελέσματα σε νευρολογικούς ασθενείς σε σχέση με τον γενικό πλυθυσμό. 26 7 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ, ΟΝΟΓΟ

ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΑΑ-12 Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΜΑΣ ΣΤΗ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΚΟΛΠΙΚΩΝ ΤΑΙΝΙΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΤΑΣΗΣ Γεράσιμος Φραγκούλης, Αλέξανδρος Δρίβαλος, Παναγιώτης Βουρίκης, Γεώργιος Τόμπρος, Δημήτριος Καραναστάσης Ουρολογική Κλινική Γ.Ν.Α. Η Ελπίς, Αθήνα ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΣΚΟΠΟΣ Η ακράτεια εκ προσπαθείας αποτελεί συχνό πρόβλημα που αφορά το 10-20% του γυναικείου πληθυσμού. Είναι αποτέλεσμα της αδυναμίας του πυελικού εδάφους να στηρίξει επαρκώς τον σφιγκτηριακό μηχανισμό της κύστεως ή ανεπάρκεια του σφιγκτηριακού μηχανισμού. Σκοπός της εργασίας είναι η παρουσίαση της εμπειρίας μας στη τοποθέτηση ταινιών ελεύθερης τάσης για τη θεραπεία της ακράτειας εκ προσπαθείας. ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ Κατα τη περίοδο Απρίλιος 1999 -Ιούνιος 2015 τοποθετήσαμε κολπικές ταινίες διαθυροειδικά σε 589 γυναίκες εκ των οποίων 94 υπεβλήθησαν σε διόρθωση συνυπάρχουσας κυστεοκήλης. Η μέση ηλικία και το ΒΜΙ ήταν 64 έτη και 27.7kg/m2 αντίστοιχα. Ο ασθενείς εκτιμήθηκαν προεγχειρητικά με stress test, μέτρηση υπολλειματος ούρων, ουροροομετρία και κυστεομανομετρία πλήρωσης. Κριτήρια αποκλεισμού ήταν η ακράτεια απο έπειξη, υπολλειμμα ούρων >100 cc και συνοδός νευρολογική νόσος. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Ο μέσος χρόνος follow up είναι 75,9 μήνες. Η μέση διάρκεια της επέμβασης και νοσηλείας ηταν 17,6 λεπτά και 1,14 ημέρες αντίστοιχα. Επιτυχία, οριζόμενη ως η απαλλαγή απο τη χρηση πάνων ακράτειας, υπήρξε σε 541 (91.8%). Σε 48 ασθενείς η επέμβαση απέτυχε, εκ των οποίων σε 16 (2.7%) λόγω de novo ακράτειας από έπειξη ενώ από τις υπόλοιπες 32 οι 21 (3,5%) υπεβλήθησαν σε τοποθέτηση κολπικής ταινίας οπισθοηβικά με διόρθωση της ακράτειας στις 19 (90.4%). Κάκωση της ουροδόχου κύστεως συνέβη σε 9 (1.5%) περιπτώσεις ενώ μείζονες επιπλοκές δεν παρουσιάσθηκαν. Επίσχεση ούρων μετεγχειρητικά συνέβη σε 8 (1.3%). Διάβρωση προς το κολπικό τοίχωμα παρατηρήθηκε σε 3 (0.05%) ενω σε ενα περιστατικό υπήρξε διάβρωση προς την ουροδόχο κύστη με δημιουργία λίθου. Χρόνιο πυελικό άλγος παρουσιάσθηκε σε 12 (0,2%). ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Η τοποθέτηση κολπικής ταινίας ελεύθερης τάσης αποτελεί μια απλή, ασφαλή και αποτελεσματική λύση για τη θεραπεία της ακράτειας εκ προσπαθείας στις γυναικές. ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 5 7 Οκτωβρίου 2017 27

ΑΑ-13 ΕΝΑ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΥΡΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ Αναστάσιος Αθανασόπουλος, Σταύρος Κοντογιάννης Μονάδα Ουροδυναμικής Ουρολογίας, Ουρολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών, Πάτρα ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΣΚΟΠΟΣ Ένα σύστημα ταξινόμησης με βάση τα ευρήματα της ουροδυναμικής μελέτης, θα μπορούσε να βοηθήσει τόσο στην αξιολόγηση, όσο και στην αντιμετώπιση της εκάστοτε δυσλειτουργίας του κατώτερου ουροποιητικού συστήματος. Ο σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να προτείνει ένα τέτοιο σύστημα ταξινόμησης. ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ Η προτεινόμενη ταξινόμηση βασίζεται στα δεδομένα της ουροδυναμικής μελέτης που υποβάλλεται ο ασθενής. Χρησιμοποιεί τέσσερα κεφαλαία λατινικά γράμματα, αραβικούς αριθμούς, και μικρά λατινικά γράμματα ως δείκτες. Όπως φαίνεται και στον Πίνακα 1, χρησιμοποιείται το γράμμα: «C» (Compliance) για την προσαρμοστικότητα, όπου οι αριθμοί «1» και «2» χαρακτηρίζουν την προσαρμοστικότητα, και τα γράμματα «a» και «b» τη χωρητικότητα, «O» (Overactivity) για την υπερδραστηριότητα του εξωστήρα, όπου ως δείκτες οι αριθμοί «1», «2», «3» και «4» δείχνουν τη σοβαρότητα της υπερδραστηριότητας και οι δείκτες «a»,«b» και «c» αναπαριστούν την αισθητικότητα της ουροδόχου κύστεως, «U» (Urethra) για την ουρήθρα, όπου το «1» σημαίνει επάρκεια και το «2» ανεπάρκεια, «V» (Voiding) για τη φάση κένωσης, όπου ως δείκτες οι αριθμοί «1», «2» και «3» δείχνουν το βαθμό συστολής του εξωστήρα και τα γράμματα «a», «b», «c», «d» και «e» την ενδεχόμενη απόφραξη και το χαρακτήρα της. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Τα γράμματα «C» και «O» καλύπτουν όλα τα σημαντικά στοιχεία της φάσης πλήρωσης της ουροδόχου κύστεως και τα γράμματα «U» και «V» περιγράφουν την έξοδο των ούρων, δηλαδή τη λειτουργία της ουρήθρας και τη φάση κένωσης. Για παράδειγμα, ένας ασθενής με την ταξινόμηση C1bO3aU1V1b είναι ένας ασθενής με φυσιολογική προσαρμοστικότητα, χαμηλή χωρητικότητα, υπερδραστηριότητα του εξωστήρα χαμηλών πιέσεων χωρίς επιτακτική ακράτεια, φυσιολογική αισθητικότητα, επαρκή ουρήθρα, φυσιολογική συσταλτικότητα του εξωστήρα και απόφραξη. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η ταξινόμηση COUV μπορεί να βοηθήσει τον κλινικό ιατρό να σχεδιάσει το θεραπευτικό πλάνο και να αξιολογήσει την κλινική πορεία του εκάστοτε ασθενούς. Επίσης, δίνοντας μια κοινή ορολογία μπορεί να διευκολύνει την επικοινωνία ερευνητικών κέντρων και βοηθά και στην εκπαιδευτική διαδικασία. 28 7 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ, ΟΝΟΓΟ

ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΑΑ-13 Πίνακας 1. Αλφαριθμητική Ουροδυναμική Ταξινόμηση της Δυσλειτουργίας του Κατώτερου Ουροποιητικού C Compliance (Προσαρμοστικότητα) 1 = φυσιολογική 2 = χαμηλή a = φυσιολογική χωρητικότητα b = μειωμένη χωρητικότητα O Overactivity (Υπερδραστηριότητα) 1 = υψηλών όγκων (>200ml), χωρίς επιτακτική ακράτεια 2 = υψηλών όγκων (>200ml), με επιτακτική ακράτεια 3 = χαμηλών όγκων (<200ml), χωρίς επιτακτική ακράτεια 4 = χαμηλών όγκων (<200ml), με επιτακτική ακράτεια U Urethra (Ουρήθρα) 1 = επαρκής 2 = ανεπαρκής V Voiding (Κένωση Κύστης) 1 = φυσιολογικός εξωστήρας 2 = υπολειτουργικός εξωστήρας 3 = ασυστολία εξωστήρα a = φυσιολογική αισθητικότητα b = αυξημένη αισθητικότητα c = μειωμένη αισθητικότητα a = χωρίς απόφραξη b = απόφραξη (απροσδιόριστη) b(a) = ανατομική (anatomical) απόφραξη b(f) = functional (λειτουργική) απόφραξη c = αμφίβολη απόφραξη d = απόφραξη λόγω δυσσυνέργειας e = η απόφραξη δεν μπορεί να εκτιμηθεί (+) = με κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση (-) = χωρίς κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση. Σημείωση: Η απουσία αυτών των δύο συμβόλων σημαίνει ότι δεν εκτιμήθηκε η κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 5 7 Οκτωβρίου 2017 29

ΑΑ-14 ΔΙΟΥΡΗΘΡΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΚΤΟΜΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΚΥΠ ΚΑΙ ΥΠΟΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΕΞΩΣΤΗΡΑ Α. Κονταξής, Κ. Σφέτσας, Σ.Τσελα, Φ. Μελαχροινάκης, Π. Νικολόπουλος - Ουρολογική Κλινική ΝΙΜΤΣ ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το σύνδρομο υπολειτουργικής ουροδόχου κύστης(underactive Bladder Syndrome) ορίζεται ως ένα σύνολο κλινικών συμπτωμάτων που περιλαμβάνουν την αδυναμία αποβολής των ούρων, την καθυστερημένη έναρξη της ούρησης καθώς και το αίσθημα ατελούς κένωσης της κύστης. Οφείλεται σε πολλαπλά αίτια όπως νερολογικές διαταραχές, μεταβολικές διαταραχές, ψυχιατρικές διαταραχές καθώς και σε παρενέργειες φαρμάκων, χρόνιο υποκυστικό κώλυμα, αυξημένη ηλικία, χρόνιες λοιμώξεις, ιδιοπαθή υπολειτουργικό εξωστήρα κ.α. Το σύνδρομο υπολειτουργικής ουροδόχου κύστης προκαλεί LUTS (lower urinary track symptoms) σε μεγάλο ποσοστό των ασθενών 1. Στην παρούσα μελέτη ερευνάται ο ρόλος της διουρηθρικής προστατεκτομής 2 στη θεραπεία ασθενών με συνυπάρχουσα καλοήθη υπερπλασία προστάτη και υπολειτουργικό εξωστήρα. ΥΛΙΚΟ και ΜΕΘΟΔΟΣ Το διαστημα 2015-2017 35 ασθενεις με LUTS υποβλήθησαν σε διουρηθρική αφαίρεση προστάτη (TURis-P). Στους παραπάνω ασθενείς συνυπήρχε υπολειτουργικός εξωστήρας και καλοήθης υπερπλασία προστάτη. Η επιλογή των ασθενών έγινε με βάση το ιστορικό, τη φυσική εξέταση, την υπερηχοτομογραφία κύστεως προ και μετά ούρησης. Όλοι οι ασθενείς υποβλήθησαν σε πλήρη ουροδυναμικό έλεγχο στον οποίο διαπιστώθηκε η υπολειτουργία του εξωστήρα. Ασθενείς με νευρογενείς διαταραχές αποκλείστηκαν από τη μελέτη. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Για την παραπάνω μελέτη το follow-up των ασθενών ήταν 22.4±6.2 μηνες. Ο μέσος όγκος προστάτη όπως προέκυψε από την μέτρηση με διακοιλιακή υπερηχοτομογραφία ήταν 52.8±6.4ml ενώ στο παρασκεύασμα αφαιρέθηκαν 27±3.2 ml. Το υπόλλειμα ούρων (PVRU) προεγχειρητικά ήταν 112.4±30.2 ml ενώ 3 μήνες μετά τη διουρηθρική προστατεκτομή μετρήθηκε σε 64.8±40.2 ml. Το IPS Score προεγχειρητικά ήταν 24.6±4.2 ενώ μετεγχειρητικά μεταβλήθηκε σε 10.8±5.8. Το Quality of Life (QOL) score άλλαξε από 4.8±1.2 σε 2.6±0.4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Η παραπάνω μελέτη δείχνει οτι σε ασθενείς με καλοήθη υπερπλασία προστάτη και υπολειτουργικό εξωστήρα η χειρουργική αντιμετώπιση με διουρηθρική προστατεκτομή πρέπει να λαμβάνεται ως θεραπευτική επιλογή. Η βελτίωση του IPSS καθώς και του QOL είναι στατιστικά σημαντική παρόλο που η προσαρμοστικότητα(compliance) της ουροδόχου κύστης δεν άλλαξε σημαντικά. Αυτό ίσως οφείλεται στην εναπόθεση κολλαγόνου και ελαστίνης στο λειο μυικό τοίχωμα της κύστης 3, μια διαδικασία που φαίνεται οτι δεν είναι αναστρέψιμη. Η προσεκτική επιλογή των ασθενών είναι πολυ σημαντική στη σωστή θεραπευτική προσέγγιση και στην επίτευξη των βέλτιστων αποτελεσμάτων. Περαιτέρω κλινικές μελέτες είναι αναγκαίες για τον καθορισμό επιπλέον κριτηρίων για την επιλογή της θεραπείας. Βιβλιογραφία 1. Te AE, Kaplan SA. Urodynamics and benign prostatic hyperplasia. Textbook of Benign Prostatic Hyperplasia. 1996;1:187 98. 2. Kanik EA, Erdem E, Abidinoglu D, Acar D, Akbay E, Ulusoy E. Can the outcome of transurethral resection of the prostate be predicted preoperatively? Urology. 2004;64:302 5 3. Macarak EJ, Howard PS. The role of collagen in bladder filling. Adv Exp Med Biol. 1999;462:215 23. 30 7 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ, ΟΝΟΓΟ

RAFARM Α.Ε.Β.Ε. ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ Κορίνθου 12, 154 51, Ν. Ψυχικό, Αθήνα, Τηλ.: 210 6776550-1 Fax: 210 6776552 e-mail: info@rafarm.gr www.rafarm.gr

Η Astellas είναι αφοσιωμένη στο να μετατρέπει την επιστημονική καινοτομία σε ιατρικές λύσεις που αποφέρουν αξία και ελπίδα στους ασθενείς παγκοσμίως. Κάθε μέρα εργαζόμαστε ώστε να καλύψουμε ανικανοποίητες ιατρικές ανάγκες εστιάζοντας πρωτίστως στις θεραπευτικές κατηγορίες της ογκολογίας, της ουρολογίας, των λοιμώξεων και της μεταμόσχευσης εξελίσσοντας παράλληλα νέες θεραπευτικές κατηγορίες και αξιοποιώντας νέες τεχνολογίες έρευνας. Παραμένουμε αφιερωμένοι στο να ικανοποιούμε τις ανάγκες των ασθενών και η υποστήριξή μας προς αυτούς δεν θα πάψει ποτέ να υφίσταται. Μέσω της αφοσίωσής μας να προσφέρουμε στους ασθενείς ελπίδα για ένα λαμπρότερο μέλλον, επιδιώκουμε να ηγηθούμε στις θεραπευτικές κατηγορίες που εξειδικευόμαστε, εστιάζοντάς στις κατηγορίες όπου υπάρχουν ιατρικές ανάγκες που παραμένουν ανικανοποίητες. Μέσω της καινοτομίας, θα συνεχίσουμε να αναγνωρίζουμε και να αναπτύσσουμε νέους τρόπους για να καλυτερεύσουμε την υγεία των ασθενών. Στην Astellas, εστιάζουμε στο να κάνουμε πραγματικότητα το αλλάζοντας το αύριο. astellas.gr June 2017 Astellas Pharmaceuticals Α.Ε.Β.Ε. GR/NPR/0717/0018