Το Ευρωπαϊκό έργο RURENER Κωνσταντίνος Σιούλας Περιβαλλοντολόγος, MSc Τµήµα Περιβάλλοντος & Μεταφορών /νση Ενεργειακής Αποδοτικότητας ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΚΑΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Supported by 1
Το έργο ίκτυο Μικρών Αγροτικών Κοινοτήτων για Ενεργειακή Ουδετερότητα RURENER συνχρηµατοδοτείται από το πρόγραµµα Intelligent Energy for Europe (ΕυφυήςΕνέργειαγιατην Ευρώπη) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το δίκτυο υποστηρίζεται από 12 εταίρουςτουέργου RURENER απότην: Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία, Γερµανία, Ισπανία, Ιταλία, Ουγγαρία, Ελλάδακαι Ρουµανία. Από την Ελλάδα συµµετέχουν ο ήµος Κερατέας, µε τεχνικό Σύµβουλο το ΚΑΠΕ και ο ήµος Νικηφόρου ράµας, µε τεχνικό Σύµβουλο το ΤΕΙΚαβάλας. 2
Το RURENER στοχεύει στη βελτίωση της ενεργειακής ουδετερότητας των αγροτικών ευρωπαϊκών κοινοτήτων και στη δηµιουργία ενός δικτύου µεταξύ τους. Το δίκτυο σήµερα αποτελείται από 14 µικρές ευρωπαϊκές αγροτικές κοινότητες οι οποίες δεσµεύονται να πετύχουν ενεργειακή ουδετερότητα, είναι δε ανοιχτό σε κοινότητες ή ενώσεις κοινοτήτων πουβρίσκονταισεαγροτικέςπεριοχές. 3
ΕΝΡΓΕΙΑΚΗ ΟΥ ΕΤΕΡΟΤΗΤΑ (ΕΟ): ΕΟ = συνολική ενέργεια παραγόµενη από ΑΠΕ / τελική κατανάλωση ενέργειας =1 Οι τρόποι επίτευξης ενερειακής ουδετερότητας είναι είτε η αύξηση του αριθµητή (διείσδυση ΑΠΕ), είτε η µείωση του παρονοµαστή (δράσεις ΕΞΕ) είτε συνδυασµός των δύο. 4
οµή του δικτύου: 5
Κύριες δράσεις του Έργου: Καταγραφή αναγκών και ευκαιριών των ήµων προς την ενεργειακή ουδετερότητα. Ανάπτυξη και ενδυνάµωση του δικτύου ήµων. Τοπικό Σχέδιο ράσης σε θέµατα ενέργειας. Εκπαίδευση, Ενηµέρωση και ιάδοση. 6
Ο ΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΟΥ ΕΤΕΡΟΤΗΤΑΣ: ΙΑΓΝΩΣΗ ΣΧΕ ΙΟ ΡΑΣΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΕΧΝΟΓΝΩΣΙΑΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΡΑΣΕΩΝ 7
1. ΙΑΓΝΩΣΗ: Το πρώτο βήµα αποτελεί η καταγραφή της παρούσας κατάστασης και η συλλογή δεδοµένων σχετικά µε την παραγωγή και κατανάλωση ενέργειας σε τοπικό επίπεδο. Με βάση αυτά µπορεί να εκτιµηθεί η δυνατότητα εξοικονόµησης ενέργειας και παραγωγής ενέργειας µε ΑΠΕ. 8
ΙΑΓΝΩΣΗ: 9
Τελική κατανάλωση ενέργειας στην Ελλάδα (ανά τοµέα) Πηγή: ΥΠΕΚΑ, 2009 10
Συνεισφορά στις εθνικές εκποµπές ΑΦΘ 2007 (ανά τοµέα) Αύξησηεκποµπώνκατά 22,42% (όριοτο +25%). Τοµέαςενέργειας: 81,99% των εκποµπών Οι εκποµπές από τον τοµέα ενέργειας αυξήθηκαν κατά 37,91% σε σχέση µε το 1990. Πηγή: ΥΠΕΚΑ, 2009 Ο τοµέας ηλεκτρισµού ευθύνεται για το 54,6% των εκποµπών του τοµέα ενέργειας 11
2. ΤΟΠΙΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΡΑΣΗΣ: Το Τοπικό Σχέδιο ράσης µεταφράζει το όραµα σε δράσεις. Περιέχει τις δραστηριότητες, τον υπεύθυνο κάθε µίας από αυτές, τον προϋπολογισµό, τον χρονικό ορίζοντα υλοποίησης και τον τρόπο χρηµατοδότησης. Αποτελείσυµµετοχικήδιαδικασίαγιατηνολοκλήρωσήτου. 12
ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΤΟΠΙΚΟΥ ΣΧΕ ΙΟΥ ΡΑΣΗΣ: 13
3. ΑΝΑΠΤΥΞΗΤΕΧΝΟΓΝΩΣΙΑΣ: Τεχνικοί Σύµβουλοι (εταίροι του έργου). Χρήση εργαλείων που αναπτύσσονται στο RURENER. ράσειςαδελφοποίησηςσεενεργειακάθέµαταµετουςάλλους ήµους, διεύρυνση δικτύου. Ανταλλαγή εµπειριών, καλών πρακτικών και εφαρµογών. 14
4. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Συµµετοχή του κοινού και της τοπικής κοινωνίας (πχ. ηµέρες Ενέργειας, τοµεακέςσυναντήσεις). ηµιουργίαιστοσελίδαςκαι webblog (ανάρτησησχετικώνθεµάτων, πολιτικής και στρατηγικής, ανταλλαγή απόψεων). http://localenergy.wordpress.com/ 15
5. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ: Χρήση του Υποδείγµατος Ενεργειακής Ουδετερότητας του RURENER. Συλλογή στοιχείων σε ετήσια βάση. Υλοποίηση δράσεων και έργων. Αξιολόγηση αλλαγών. 16
Υπόδειγµα Ενεργειακής Ουδετερότητας 17
Εγκατεστηµένη Ισχύς ΑΠΕ για ηλεκτροπαραγωγή στην Ελλάδα 1.100 1.000 Βιοαέριο Σύνολο ΑΠΕ (2007) (Μεγάλα ΥΗΕ) 4.044 MW (2.319 MW) 900 Αιολική Ενέργεια Αντλητικά συστήµατα 699 MW 800 Φωτοβολταϊκά ΜΥΗΕ 132 MW 700 Γεωθερµία Φωτοβολταϊκά 9 MW MW 600 500 400 Υ/Η 1-10 MW* Υ/Η -1 MW* Αιολική Ενέργεια Βιοαέριο Επιφάνεια Ηλιακών Συλλετκών (1,000m 2 ) 846 MW 39 MW 3,573 300 Βιοκαύσιµα (tn) 575.000 200 100 0 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Έτος Πηγή: Απολογισµός ΚΑΠΕ 2008 18
6. ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΡΑΣΕΩΝ: Πολεοδοµικός χωροταξικόςσχεδιασµός, οργάνωση λειτουργιών του ήµου ως χωρική ενότητα, κοινόχρηστοι χώροι. Επεµβάσεις στον κτιριακό τοµέα (υφιστάµενα και νέα κτίρια). Υποδοµές, προµήθειαπροϊόντωνκαιυπηρεσιών, εγκαταστάσεις, δηµόσιοςφωτισµός, µεταφορές, βιοµηχανία. Παραγωγή ενέργειας σε τοπικό επίπεδο, εξοικονόµηση και ορθολογική χρήση της ενέργειας. Ενηµέρωση, ευαισθητοποίηση, συµµετοχή. 19
ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΡΑΣΕΩΝ ( ήµος Κερατέας, παράδειγµα): Πηγή: ήµος Κερατέας (www.keratea.gr) 20
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας! 19 o χλµ. Λεωφ. Μαραθώνος, 19009 ΠικέρµιΑττικής Τ: 2106603300, F: 2106603301-2 www.cres.gr, cres@cres.gr, ksioulas@cres.gr 21