ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΝΩΣΗ ΠΟΝΤΙΩΝ ΣΟΥΡΜΕΝΩΝ παµποντιακόν πανοΰρ τη Θωµά ς σα Σούρµενα 18-22 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2012 Ένωση Ποντίων Σουρµένων Λεωφ. Iασωνίδη & Xρυσάνθου Tραπεζούντος Πλατεία Σουρµένων, Τ.Κ. 167 77 Σούρµενα - Eλληνικό Tηλ: 210 96 44 767 Fax: 210 96 18 867 e-mail : info@sourmena.gr www.sourmena.gr χρόνια Ταφικό Έθιµο στα Σούρµενα Oµιλίες / Εκθέσεις / Προβολές Ποντιακό Θέατρο / Kαλλιτεχνικές Εκδηλώσεις Xορευτικά Συγκροτήµατα / Ποντιακό Γλέντι www.workshop.gr
χαιρετισµός προέδρου ένωσης ποντίων σουρµένων 3 Συµπατριώτισσες και συµπατριώτες, φίλες και φίλοι, Η Ιστορία είναι ένας πολύ σηµαντικός παράγοντας στην ζωή των λαών. Η ιστορική γνώση, είτε ως εµπειρία για τους µεγαλύτερους είτε ως παράδοση για τους νεότερους, καθιστά το παρελθόν αιτία και οδηγό για το παρόν και το µέλλον. Με δεδοµένο τις αντίξοες οικονοµικές και κοινωνικές συνθήκες που βιώνουµε σήµερα, η διατήρηση της πολιτιστικής µας κληρονοµιάς, ως βασικό στοιχείο της εθνικής µας ταυτότητας, προβάλλει πιο επιτακτική από ποτέ. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ: Ταφικό Έθιµο - Κυριακή του Θωµά Κοιµητήριο Σουρµένων, 1932 Η Ένωση Ποντίων Σουρµένων γιορτάζει την Κυριακή του Θωµά τα 88 χρόνια από την ίδρυσή της. Ως ιστορικός σύλλογος, γνήσιος εκφραστής και θεµατοφύλακας της Ποντιακής Παράδοσης, διοργανώνει και φέτος, µε κυρίαρχο γεγονός το Ταφικό Έθιµο, ένα πενθήµερο εκδηλώσεων, ορόσηµο των απανταχού Ποντίων που έρχονται για να τιµήσουν αλλά και να ζήσουν από κοντά τις ιδιαίτερες αυτές στιγµές του πολιτισµού µας. Συµπατριώτισσες & συµπατριώτες, φίλες και φίλοι, έχοντας επίγνωση της ιστορικής πορείας του Ποντιακού Ελληνισµού και αισθανόµενοι την ευθύνη για τη βαριά κληρονοµιά που φέρουµε, σας προσκαλούµε και σας καλωσορίζουµε στο ΠΑΜΠΟΝΤΙΑΚΟΝ ΠΑΝΟΫΡ 2012 τη Θωµά ς σα Σούρµενα Με τιµή για το ιοικητικό Συµβούλιο ο πρόεδρος Γιώργoς Στυλ. Σαραφίδης
4 5 το έθιµο... Οι Πόντιοι της περιοχής των Σουρµένων Αττικής, οι συγγενείς και οι φίλοι τους, την Κυριακή του Θωµά, διατηρούν και αναβιώνουν, εδώ και 90 ΧΡΟΝΙΑ, το ΤΑΦΙΚΟ ΕΘΙΜΟ που έφεραν µαζί τους από τον Ιστορικό Πόντο. Εκεί το έθιµο γιορταζόταν τη δεύτερη µέρα του Πάσχα, γεγονός που φανερώνει την πίστη του ποντιακού λαού στην Χριστιανική αντίληψη για την ανάσταση των νεκρών και το σεβασµό και την τιµή προς εκείνους, αφού τους αφιέρωναν τη δεύτερη µέρα της µεγάλης αυτής γιορτής της Χριστιανοσύνης. Πλήθος Ποντίων απ όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, συγκεντρώνεται στα Σούρµενα για να τιµήσει και να βιώσει από κοντά το Ποντιακό αυτό έθιµο. Αφού παρακολουθήσουν το πρωί της Κυριακής του Θωµά την Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό Μεταµορφώσεως του Σωτήρος Σουρµένων, ιερείς και ποίµνιο κατευθύνονται στο Κοιµητήριο της περιοχής. Εκεί ο καθένας πηγαίνει στον οικογενειακό τάφο. Οι νοικοκυρές στρώνουν τραπεζοµάντηλα στα οποία ακουµπούν τσουρέκια, κόκκινα αυγά, µεζέδες, ούζο και όλοι µαζί περιµένουν τον ιερέα να τελέσει τρισάγιο. Αρχικά οι ιερείς τελούν τρισάγιο στη εκκλησία του Κοιµητηρίου των Σουρ- µένων υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των απανταχού κεκοιµηµένων Ποντίων. Στην συνέχεια τελείται τρισάγιο σε κάθε τάφο. Οι συγγενείς συζητούν για τα κεκοιµηµένα προσφιλή πρόσωπα, θυµούνται τα προτερήµατά τους, τις καλοσύνες τους και ό,τι προκαλεί την αίσθηση της ζωντανής παρουσίας των νεκρών ανάµεσά τους. Γιατί η µέρα αυτή αφιερώνεται στην ανάσταση των νεκρών. Είναι µέρα χαράς και όχι πονεµένης ανάµνησης. Έγγραφο-ντοκουµέντο του 1928 που αναφέρεται στην οργάνωση κατά τα εν πατρίδι έθιµα, πανήγυρην του Συνοικισµού Στο τέλος προσφέρουν στον ιερέα και τους παρευρισκόµενους κόκκινα αυγά και τσουρέκια. Και όλοι µαζί ψάλλουν το ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ.
6 7 ιστορικό & λαογραφικό ποντιακό µουσείο σουρµένων Στην Κεντρική Πλατεία των Σουρµένων του ήµου Ελληνικού - Αργυρούπολης, στον χώρο της φυσικής έδρας της Ένωσης Ποντίων Σουρµένων, βρίσκεται και λειτουργεί το Ιστορικό και Λαογραφικό Ποντιακό Μουσείο Σουρµένων. Πρόκειται για ένα κτίριο σε νεοκλασικό στυλ, που ανεγέρθη το 1998 στην θέση παλαιότερου κτίσµατος που είχε γίνει στις αρχές της δεκαετίας του 50 µε προσωπική εργασία των µελών του συλλόγου για να καλύψει τις πολιτιστικές και κοινωνικές ανάγκες της τότε εποχής. Το δώµα του κτιρίου έχει διαµορφωθεί σε ποντιακό σπίτι µε αντικείµενα που έφεραν µαζί τους από τον ιστορικό Πόντο οι πρώτοι κάτοικοι - ιδρυτές του συνοικισµού των Νέων Σουρµένων Αττικής, όταν ως πρόσφυγες ήρθαν και εγκαταστάθηκαν σε αυτήν την περιοχή. Στο ισόγειο φιλοξενείται πλούσια συλλογή αντικειµένων, φωτογραφικό υλικό και έγγραφα, µέσα από τα οποία παρουσιάζεται η πολιτιστική και κοινωνική δραστηριότητα του συλλόγου από την ίδρυσή του (1924) µέχρι σήµερα. Στο υπόγειο σε ειδικό χώρο φυλάσσονται οι παραδοσιακές στολές των χορευτικών τµηµάτων µερικές εκ των οποίων χρονολογούνται στα µέσα της δεκαετίας του 1960. Σε άλλο χώρο του υπογείου λειτουργεί η βιβλιοθήκη της Ένωσης όπου εκτός από τη συλλογή των βιβλίων υπάρχει το ιστορικό αρχείο του συλλόγου καθώς και αρχείο µε όλες σχεδόν τις εκδόσεις ποντιακών περιοδικών και εφη- µερίδων των τελευταίων πενήντα χρόνων. Η κοτσίδα του Πρεσβύτερου Ηλία Παπαηλιάδη, σφαγιασθέντος το 1919 στην περιφέρεια Χαλδίας, χωριό Κελάντων του Πόντου.
8 σπουδαστήριο σουρµένων αίθουσα ποντιακού λόγου και τέχνης 9 ΤΜΗΜΑΤΑ: α. Ποντιακοί Χοροί β. Ποντιακό Θέατρο - Υποκριτική Τέχνη γ. Βυζαντινή-Ποντιακή Χορωδία - Ορθοφωνία δ. Εκµάθηση Ποντιακών Μουσικών Οργάνων ε. Εκµάθηση Ποντιακής ιαλέκτου και Ιστορίας πολιτιστικό κέντρο της ένωσης ποντίων σουρµένων Το πολιτιστικό κέντρο της Ένωσης Ποντίων Σουρµένων τα τελευταία χρόνια φιλοξενεί τις δραστηριότητες της Ένωσης και άλλων Ποντιακών φορέων και συλλόγων. Παράλληλα στο χώρο, πραγµατοποιούνται εκδηλώσεις του ήµου Ελληνικού - Αργυρούπολης και των σχολείων του καθώς και άλλων πολιτιστικών και αθλητικών σωµατείων της περιοχής.
10 τε τάρ η επιτροπή τη ποντιακών µελετών 18.04 και το έργο της. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Οµιλητής: Χρήστος Γαλανίδης Πρόεδρος Επιτροπής Ποντιακών Μελετών. χώρος εκδήλωσης Πολιτιστικό Κέντρο ΕΝΩΣΗΣ ΠΟΝΤΙΩΝ ΣΟΥΡΜΕΝΩΝ έναρξη 19:30 Πεντακόσια πενήντα χρόνια πέρασαν από την πτώση της Τραπεζούντας, (1461-2011) πρωτεύουσα της Αυτοκρατορίας των Μεγάλων Κοµνηνών, και ενενήντα χρόνια από την τραγική έξοδο των απογόνων της. Πρόκειται βέβαια για µια θλιβερή επέτειο του ελληνισµού, γιατί το 1461 υπέκυψε στην οθωµανική κυριαρχία και το τελευταίο τµήµα της βυζαντινής αυτοκρατορίας που είχε αποµείνει ελεύθερο. Αναπολούµε τη µνήµη και την ιστορία των Μεγάλων Κοµνηνών, δυστυχώς, µακριά από εκεί που αυτοί βασίλευσαν και δηµιούργησαν, µετά την ανταλλαγή των πληθυσµών που προέβλεπε η συνθήκη της Λωζάνης το 1923. Η αναγνώριση της συµβολής και του έργου τους, για τον ελληνισµό και ιδιαίτερα τον ποντιακό, προβάλλει ως χρέος µας. 11 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΕΠΕΤΕΙΑΚΟΥ ΛΕΥΚΩΜΑΤΟΣ πεντακόσια πενήντα χρόνια από την άλωση της τραπεζούντας (1461-2011) Οµιλητής: Ιωάννης Ερµόπουλος Οµότιµος καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Η Επιτροπή Ποντιακών Μελετών, εντολοδόχος της ιερής µνήµης, θεώρησε καθήκον της, αυτή την ιστορική στιγµή, να εκδώσει ένα επετειακό λεύκωµα και να αναδείξει µ αυτό τον τρόπο το ακατάλυτο νόµο της ελληνικής διάρκειας και συνέχειας. Μέσα απ αυτό το λεύκωµα η Επιτροπή Ποντιακών Μελετών προσπαθεί να αναδείξει και να προβάλει ιερά εκκλησιαστικά κειµήλια που παρέδωσε η Επιτροπή Ανταλλάξιµης Περιουσίας στα Γενικά Αρχεία του Κράτους, ιστορικά έγγραφα, πατριαρχικά σιγίλια, κείµενα που φυλάσσονται στο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Ε.Π.Μ., στο Μουσείο Μπενάκη, καθώς και σε άλλα µουσεία και βιβλιοθήκες. Κοιτάζοντας γύρω µας και ζώντας στους χώρους που δρα ο Ποντιακός Ελληνισµός, διαπιστώνουµε ότι οι Έλληνες του Πόντου, σαν νέοι Ακρίτες δεν εννοούµε να αποχωριστούµε τη διάλεκτό µας, τις παραδόσεις µας, τα ήθη και τα έθιµα µας, που συνόδευαν και εξακολουθούν να συνοδεύουν τη ζωή µας, ζέσταιναν και ζεσταίνουν την ψυχή µας από τότε έως και σήµερα. Ντύνεται και σήµερα ο Πόντιος µε τις παραδοσιακές ποντιακές φορεσιές, στήνει τους κυκλικούς χορούς του, τραγουδάει τους σκοπούς του µε τη συνοδεία της λύρας (κεµεντζέ), γεµάτος λεβεντιά, περηφάνεια και νοσταλγία κι έτσι διαιωνίζει τον Ελληνισµό του Πόντου όπου βρεθεί.
12 πέ µπ ποντιακή διάλεκτος: τη Η αναγκαιότητα 19.04 διάσωσής της, µέσω 13 ΟΜΙΛΙΑ ΜΕ ΘΕΜΑ της διδασκαλίας της χώρος εκδήλωσης ρ. Χαριτίδου Γεωργία ιευθύντρια Εκπαίδευσης Σπουδαστήριο Σουρµένων Αίθουσα Ποντιακού Λόγου και Τέχνης έναρξη 20:30 Η διάλεκτός µας είναι η ψυχή µας. Έχει µεγάλη σηµασία η διάσωσή της όχι µόνο για µας τους Πόντιους, αλλά και για την ίδια την Ελληνική µας γλώσσα. Η συστηµατική της διδασκαλία θα συµβάλει στη διάσωσή της όσο το δυνατό περισσότερο στο µέλλον... Πάνω Καθηγητές Φροντιστηρίου Τραπεζούντας µε τους τελειόφοιτους µαθητές. Κέντρο Απολυτήριο Γυµνασίου, του Φροντιστηρίου Τραπεζούντας, 1916. Κάτω Άποψη του Φροντιστηρίου Τραπεζούντας Οµιλητές: ρ. Παυλίδης Αντώνης Σχολικός Σύµβουλος
πα ρα σκε υή 20.04 14 15 ΠΟΝΤΙΑΚΗ ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΜΕ ΤΙΤΛΟ: ο χωρέτες ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΦΙΛΩΝΑ ΚΤΕΝΙ Η ΣΕ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ, ΓΙΑΝΝΗ ΓΕΩΡΓΙΑ Η από την Θεατρική Οµάδα του Πολιτιστικού Συλλόγου Μπέλλες Μουριών, Νοµού Κιλκίς χώρος εκδήλωσης Πολιτιστικό Κέντρο ΕΝΩΣΗΣ ΠΟΝΤΙΩΝ ΣΟΥΡΜΕΝΩΝ έναρξη 20:30 ηθοποιοί & συντελεστές Σόνια Σαπαλίδου Λευτέρης Αργυρόπουλος Μαρία Καπνοπούλου Λουκάς Τσεχελίδης Γιάννης Ζουγγουρίδης Γιώργος Ηλιάδης Γιάννα Τσουλφαίδου Φρόσω Στύλος Παναγιώτα Σοφοκλής Χρηστάκης Πόντζολος Μαργαρίτα Ο συγγραφέας αναφέρεται στην εποχή του 1924, όπου Πόντιοι πρόσφυγες µετά τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922, εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στη Μακεδονία. Το κράτος και ο γηγενής πληθυσµός προσπαθεί να βοηθήσει όσο µπορεί τους δυστυχισµένους αλλά υπερήφανους Πόντιους πρόσφυγες. Ανάµεσα στις επιτροπές και τα σωµατεία που δηµιουργήθηκαν για το σκοπό αυτό ήταν και το σωµατείο της «Προσφυγικής µερίµνης», του οποίου πρόεδρος ήταν µία πλούσια και ωραία χήρα, κάτοικος Θεσσαλονίκης. Η πρόεδρος θέλησε να επισκεφθεί ένα προσφυγικό χωριό για να δει από κοντά τα προβλήµατα των προσφύγων. Εκεί γνωρίζεται µε τον θείο του γαµπρού της, ένα καλοστεκούµενο γεροντοπαλίκαρο που εκτός από την Ποντιακή διάλεκτο δεν γνωρίζει καµία άλλη. Γεννιέται ένα αίσθηµα µεταξύ τους που το κρύβουν ο ένας από τον άλλον και στην προσπάθεια τους να εκδηλώσουν αυτό το αίσθηµα, υποβάλλονται κρυφά στο βάσανο της εκµάθησης της διαλέκτου ο ένας του άλλου. Το έργο γίνεται κατανοητό από όλους γιατί ένα µεγάλο µέρος των διαλόγων γίνεται στην Νεοελληνική γλώσσα. Εκείνο, όµως, που προκαλεί το γέλιο στους θεατές είναι ότι προσπαθώντας να µάθει ο ένας τη διάλεκτο του άλλου, στην πραγµατικότητα τις «δολοφονούν». Γιάννης Γεωργιάδης Γιώργος Σαββίδης Μιχάλης Γρηγοριάδης Ελένη Αργυροπούλου Σκηνοθεσία Υπ. θεάτρου Ηχητικά Μακιγιάζ Είσοδος ελεύθερη για το κοινό.
16 17 σάβ βα εσπερινός το 21.04 ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΣΟΥΡΜΕΝΩΝ χοροί του Πόντου χώρος εκδήλωσης 19:00 Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός, χοροστατούντος του Σεβασµιωτάτου Μητροπολίτου Γλυφάδας κ. Παύλου και αρτοκλασία υπέρ υγείας των απανταχού της γης Ποντίων. έναρξη Πλατεία ΣΟΥΡΜΕΝΩΝ 20:00 ΧΟΡΕΥΟΥΝ ΤΑ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΑ Ένωση Ποντίων Σουρµένων Σύλλογος Κρητών Ελληνικού Ο ΨΗΛΟΡΕΙΤΗΣ Συµµετέχει το συγκρότηµα του Αντώνη Κεχαγιαδάκη. Χοροδιδάσκαλος: ηµήτρης Φανουργάκης. ΜΩΜΟΓΕΡΟΙ: Πολιτιστικός Σύλλογος Ροδοχωρίου "ΟΙ ΚΟΜΝΗΝΟΙ" - Ν. Ηµαθείας Φάρος Ποντίων Πατρών - Ν. Αχαΐας ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΟΝΤΙΩΝ ΚΩ «Ο ΞΕΝΗΤΕΑΣ» - Ν. ωδεκανήσου Ιερός Ναός ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ, Σούρµενα Αττικής παραδοσιακό ποντιακό γλέντι µέχρι πρωίας, µε κεµεντζέ, ταούλ, τουλούµ, γαβάλ... κρασί και χαµψία! Τραγούδι Θεοδοσιάδης Κώστας Καρασαββίδης ηµήτρης Κουρτίδης Γιάννης Σοφιανίδης Γιώργος Κεµεντζέ Καρασαββίδης ηµήτρης Κουρουκλίδης Φάνης Το πρόγραµµα παρουσιάζει ο ΛΑΖΟΣ ΤΕΡΖΑΣ Τουλούµ - Γαβάλ Σοφιανίδης Γιώργος Ταούλ Κεκρίδης Γρηγόρης Χατζηδαυιτίδης Νίκος
κυ ρια κή 22 18 ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΩΙ ταφικό έθιµο.04 07:00 Ιερός Ναός ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΣΟΥΡΜΕΝΩΝ Ο Όρθρος και η Θεία Λειτουργία προεξάρχοντος του Σεβασµιωτάτου Μητροπολίτου Γλυφάδας, Ελληνικού, Βούλας, Βουλιαγµένης και Βάρης κ. Παύλου. Κατά την διάρκεια του Εσπερινού και της Θείας Λειτουργίας θα τεθεί προς προσκύνηση τµήµα Ιερού Λειψάνου του Αγίου Γεωργίου του Καρσλίδη, του εκ Πόντου καταγοµένου. 11:00 Λιτανευτική Ποµπή προς το Κοιµητήριο Σουρµένων 11:30 Επιµνηµόσυνη δέηση υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των κεκοιµηµένων προσφιλών προσώπων, ΤΑΦΙΚΟ ΕΘΙΜΟ. ΚΥΡΙΑΚΗ ΒΡΑ Υ χοροί του Πόντου χώρος εκδήλωσης Πλατεία ΣΟΥΡΜΕΝΩΝ Χαιρετισµοί Προέδρου Ένωσης Ποντίων Σουρµένων, κ. Σαραφίδη Γιώργου ηµάρχου Ελληνικού-Αργυρούπολης, κ. Κορτζίδη Χρήστου Προέδρου Παµποντιακής Οµοσπονδίας Ελλάδας, κ. Παρχαρίδη Γιώργου ΧΟΡΕΥΟΥΝ ΤΑ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΑ Πολιτιστικός Σύλλογος Ροδοχωρίου "ΟΙ ΚΟΜΝΗΝΟΙ", Ν. Ηµαθείας Εύξεινος Λέσχη Αλµωπίας Ν. Πέλλας Ένωση Ποντίων Σουρµένων 19 έναρξη 19:45 παραδοσιακό ποντιακό γλέντι µε κεµεντζέ, ταούλ, τουλούµ, γαβάλ... Τραγούδι Θεοδοσιάδης Κώστας Καρασαββίδης ηµήτρης Κουρτίδης Γιάννης Σοφιανίδης Γιώργος Κεµεντζέ Καρασαββίδης ηµήτρης Κουρουκλίδης Φάνης Τουλούµ - Γαβάλ Σοφιανίδης Γιώργος Ταούλ Κεκρίδης Γρηγόρης Χατζηδαυιτίδης Νίκος Το πρόγραµµα παρουσιάζει ο ΛΑΖΟΣ ΤΕΡΖΑΣ
20 21 χαιρετισµός του δηµάρχου ελληνικού - αργυρούπολης Η διάσωση και διάδοση της πολιτιστικής κληρονοµιάς του Πόντου µε επίκεντρο εδώ και 90 χρόνια το Ταφικό Έθιµο στο Κοιµητήριο των Σουρ- µένων αποτελεί θεσµό που µας ενώνει και µας δίνει δύναµη στους χαλεπούς καιρούς που ζούµε. Η προστασία του λαϊκού πολιτισµού και η υπεράσπιση χώρων και εγκαταστάσεων του πρώην αεροδροµίου που αξιοποιούνται εδώ και χρόνια από το δήµο µας και δεκάδες φορείς, µεταξύ των οποίων και η Ένωση Ποντίων Σουρµένων, από τα σχέδια εκποίησης και τσιµεντοποίησης που µας θέλουν πρόσφυγες για µια ακόµη φορά στον τόπο µας είναι χρέος όλων µας. Ο ήµος Ελληνικού Αργυρούπολης εύχεται καλή επιτυχία και στις φετινές εκδηλώσεις για τις οποίες η δουλειά των µελών και φίλων της Ένωσης Ποντίων Σουρµένων αποτελεί παράδειγµα για όλους. Η ολόπλευρη στήριξή µας στο έργο σας είναι δεδοµένη. Ο ήµαρχος Ελληνικού Αργυρούπολης ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΡΤΖΙ ΗΣ χαιρετισµός του προέδρου του συνδέσµου ποντιακών σωµατείων νοτίου ελλάδος - νήσων Ενενήντα χρόνια συµπληρώνονται φέτος από τον ξεριζωµό των προγόνων µας από τις πατρογονικές τους εστίες, από τον αλησµόνητο Πόντο. Το Παµποντιακόν Πανοΰρ που διοργανώνεται ανελλιπώς από τότε, εδώ στα Σούρµενα «κάθαν Κερεκή τη Θωµά», αναζωπυρώνει την υπερηφάνεια κάθε Πόντιου, ζωντανεύει µνήµες, αποτελεί µέσο µεταλαµπάδευσης των παραδόσεών µας στις νεότερες γενιές. Οι ακάµατες προσπάθειες του.σ. της Ένωσης, των µελών της, των εθελοντών αλλά και όλων όσοι προσφέρουν στηρίζουν και συµβάλλουν, ξεπερνώντας ειδικά στις µέρες µας ανυπέρβλητα εµπόδια για την πραγ- µατοποίηση του Πανποντιακού Πανοΰρ, συγκινούν και είναι άξιοι σεβασµού, ευγνωµοσύνης και φωτεινό παράδειγµα για όλους µας. Αυτό επισφραγίζεται από την τεράστια συµµετοχή του κόσµου που καταφθάνει, όχι µόνο από όλη την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό, κάθε χρόνο αυτές τις µέρες, εδώ στα Σούρµενα, για την αναβίωση του ΤΑΦΙΚΟΥ ΕΘΙΜΟΥ αλλά και για όλες τις εκδηλώσεις γύρω από αυτό. Είναι σίγουρο πως σηµαδεύει τα πολιτιστικά δρώµενα του ήµου Ελληνικού-Αργυρούπολης και γίνεται αφορµή η «καρδιά» της πόλης αλλά και οι δικές µας καρδιές να χτυπούν δυνατά, να χτυπούν Ποντιακά, σαν σε οδοιπορικό στον Πόντο, σαν αντάµωµα στην Παναγία Σουµελά. Ο Πρόεδρος του Συνδέσµου Ποντιακών Σωµατείων Νότιας Ελλάδας και Νήσων ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΑΡΥΘΥΜΙΑ ΗΣ χαιρετισµός του προέδρου της παµποντιακής οµοσπονδίας ελλάδας Για µια ακόµη χρονιά θα γίνουµε µάρτυρες του πανάρχαιου ταφικού εθίµου το οποίο κρατά τις ρίζες του από την Ελληνική αρχαιότητα και έφτασε µέχρι τις µέρες µας µέσω της τρισχιλιόχρονης παράδοσης των Ελλήνων του Πόντου. Οι ξεριζωµένοι πρώτοι οικιστές των Σουρµένων Αττικής, παράλληλα µε τις υπεράνθρωπες προσπάθειες επιβίωσης, δεν λησµόνησαν ούτε στιγ- µή την ιερή παρακαταθήκη των προγόνων τους, την τιµή στους νεκρούς κάθε Κυριακή του Θωµά. Με ακατάβλητη ενέργεια, πίστη στην αιώνια ζωή, στις Ορθόδοξες παραδόσεις, συνεχίζουν και τον 21 ο αιώνα οι απόγονοι της 3 ης και 4 ης γενιάς. Αποτελεί, για µένα προσωπικά, µεγάλη τιµή, η κατ έτος παρουσία µου σε αυτή την µοναδική εκδήλωση, που λαµπρύνει µε το µεγαλείο της όχι µόνο το λεκανοπέδιο Αττικής, όχι µόνο όλη την χώρα, αλλά και τον Ελληνισµό όπου γης. Εύχοµαι από καρδιάς στο ιοικητικό Συµβούλιο της Ένωσης Ποντίων Σουρµένων, στους φίλους και στα µέλη υγεία, προκοπή και καλή αντά- µωση. Ο Πρόεδρος της Παµποντιακής Οµοσπονδίας Ελλάδας ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΡΧΑΡΙ ΗΣ Καθηγητής Ιατρικής Α.Π.Θ.
22 ευχαριστίες Το. Σ. της Ένωσης Ποντίων Σουρµένων, ευχαριστεί θερµά το ήµαρχο Ελληνικού - Αργυρούπολης κ. ΚΟΡΤΖΙ Η ΧΡΗΣΤΟ, τους Αντιδηµάρχους και τους ηµοτικούς Συµβούλους του ήµου µας, οι οποίοι στέκονται αρωγοί στην προσπάθεια για την επιτυχία των εκδηλώσεών µας. Ευχαριστούµε ακόµα τα Μέλη και τους Φίλους της Ένωσής µας, οι οποίοι στάθηκαν δίπλα στο. Σ. και βοήθησαν ενεργά στην διοργάνωση αυτών των εκδηλώσεων. διοικητικό συµβούλιο Πρόεδρος Αντιπρόεδρος Γεν. Γραµµατέας Ειδ. Γραµµατέας Ταµίας Κοσµήτορας Έφορος Μέλος Μέλος Σαραφίδης Στυλ. Γεώργιος Κυριακόπουλος Γεωργ. Αναστάσιος Γιαντοµίδης Παν. Χρήστος Κεκρίδης Γρηγ. ηµήτριος Θεοδωρίδου-Καρνέτση Αντωνία Ασλανίδης Παν. ηµήτριος Ακερµανίδου Στυλ. Βασιλική Γεωργιάδης Γεωρ. Κωνσταντίνος Παπαδοπούλου Παν. Μαρία Λεωφ. Iασωνίδη & Xρυσάνθου Tραπεζούντος Πλατεία Σουρµένων, 167 77 Σούρµενα - Eλληνικό Tηλ: 210 96 44 767 Fax: 210 96 18 867 e-mail : info@sourmena.gr www.sourmena.gr 19 η Μαΐου Ηµέρα Μνήµης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου Μνηµείο Ποντιακού Ελληνισµού Κεντρική Πλατεία Σουρµένων