ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚYΠΡΟY ΕΥΡΩΣYΣΤΗΜΑ ΕΡΕΥΝΑ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΧΟΡΗΓΗΣΕΩΝ Ιανουάριος 213 Συνοπτικά αποτελέσματα για την Κύπρο Προσφορά Η θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων για χορήγηση δανείων προς επιχειρήσεις το τέταρτο τρίμηνο του 212 κατέγραψε σημαντική αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο (% από 2%), αρκετά πιο πάνω από τις που καταγράφηκαν στην προηγούμενη έρευνα. Με βάση τις των συμμετεχόντων ιδρυμάτων για το πρώτο τρίμηνο του 213, τα κριτήρια αναμένεται να γίνουν αυστηρότερα, με το δείκτη διάχυσης 1 να μειώνεται στο 3%. Το τέταρτο τρίμηνο του 212 τα κριτήρια για χορήγηση στεγαστικών καθώς και καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά έγιναν αυστηρότερα, στον ίδιο βαθμό που καταγράφηκε και το προηγούμενο τρίμηνο, με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό και στις δύο περιπτώσεις να είναι το αναμενόμενο με βάση τις της προηγούμενης έρευνας. Όσον αφορά τις για το πρώτο τρίμηνο του 213, τα κριτήρια χρηματοδότησης τόσο για στεγαστικά όσο και για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά αναμένεται να γίνουν αυστηρότερα, στον ίδιο βαθμό που καταγράφηκε τα προηγούμενα δύο τρίμηνα. Ζήτηση Η καθαρή ζήτηση δανείων από επιχειρήσεις συνέχισε τη πτωτική της πορεία και το τέταρτο τρίμηνο του 212 (-2% από -1%). Βάσει των προσδοκιών των τραπεζών, το επόμενο τρίμηνο αναμένεται περαιτέρω μείωση της ζήτησης, σε μεγαλύτερο βαθμό από αυτόν που καταγράφηκε το τέταρτο τρίμηνο του 212. Τόσο η ζήτηση για στεγαστικά όσο και για καταναλω- Σύνοψη αποτελεσμάτων 2 Κριτήρια χορήγησης δανείων Επιχειρήσεις Νοικοκυριά - Στεγαστικά Δάνεια - Καταναλωτικά και λοιπά Δάνεια Ζήτηση για δάνεια Επιχειρήσεις Νοικοκυριά τικά και λοιπά δάνεια από νοικοκυριά συνέχισαν να καταγράφουν μείωση το τέταρτο τρίμηνο του 212, μεγαλύτερη από αυτή που είχε καταγραφεί το προηγούμενο τρίμηνο (-4% από -2%). Για ακόμη μια φορά, η μείωση της ζήτησης στεγαστικών καθώς και καταναλωτικών και λοιπών δανείων από νοικοκυριά ήταν μεγαλύτερη της αναμενόμενης βάσει των προσδοκιών των συμμετεχουσών τραπεζών. Το επόμενο τρίμηνο, η καθαρή ζήτηση για στεγαστικά καθώς και καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω, με το δείκτη διάχυσης να επανέρχεται στο -2%, πάντοτε σύμφωνα με τις των τραπεζών που συμμετέχουν στην έρευνα. Συνοπτικά αποτελέσματα για τη ζώνη του ευρώ Προσφορά 212Q4 213Q1 () 212Q4 213Q1 () Αυστηρότερα Αυστηρότερα Αυστηρότερα Αυστηρότερα Αυστηρότερα Αυστηρότερα Αυστηρότερα Αυστηρότερα Αυστηρότερα Αυστηρότερα Αυστηρότερα Αυστηρότερα Μείωση Μείωση Μείωση Μείωση - Στεγαστικά Δάνεια Μείωση Μείωση Μείωση Μείωση - Καταναλωτικά και λοιπά Δάνεια Κύπρος ζώνη του ευρώ Μείωση Μείωση Μείωση Μείωση Στη ζώνη του ευρώ τα κριτήρια χρηματοδότησης για δάνεια προς επιχειρήσεις έγιναν ελαφρώς αυστηρότερα, με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό των τραπεζών που κατέγραψε αυστηρότερα κριτήρια να παραμένει γύρω στο 7%, σύμφωνα με τις 1. Βλέπε σημείωση στη σελίδα 9. 2. Τα αποτελέσματα καταγράφουν τις μεταβολές που σημειώθηκαν τους τελευταίους τρεις μήνες (δηλαδή το τέταρτο τρίμηνο του 212 σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο), καθώς και τις μεταβολές που αναμένεται να σημειωθούν για τους επόμενους τρεις μήνες (δηλαδή το πρώτο τρίμηνο του 213), επίσης σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο.
Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων Ιανουάριος 213 που είχαν καταγραφεί το προηγούμενο τρίμηνο. Το πρώτο τρίμηνο του 213 η θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων αναμένεται να κυμανθεί στον ίδιο βαθμό που καταγράφηκε τα προηγούμενα τέσσερα τρίμηνα. Η θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων για τη χορήγηση στεγαστικών καθώς και καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά το τέταρτο τρίμηνο του 212 κατέγραψε ελαφρά αύξηση σε σχέση με το βαθμό του προηγούμενου τριμήνου. Και στις δύο περιπτώσεις ο δείκτης διάχυσης ήταν λίγο πιο πάνω από το προσδοκώμενο του επίπεδο. Το πρώτο τρίμηνο του 213 η θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων χορήγησης στεγαστικών καθώς και καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά αναμένεται να παρουσιάσει μικρή μείωση σε σχέση με το βαθμό του τετάρτου τριμήνου του 212. Ζήτηση Το τέταρτο τρίμηνο του 212 η καθαρή ζήτηση δανείων από επιχειρήσεις κατέγραψε μείωση στα ίδια περίπου επίπεδα με αυτή του προηγούμενου τριμήνου (-13% από -14%), η οποία ωστόσο ήταν μεγαλύτερη από την αναμενόμενη βάσει των προσδοκιών της προηγούμενης έρευνας. Η ζήτηση για στεγαστικά δάνεια το τέταρτο τρίμηνο του 212 επίσης κατέγραψε μείωση, ελαφρώς μικρότερη από αυτή του προηγούμενου τριμήνου, αλλά μεγαλύτερη απ ό,τι αναμενόταν. Τέλος, η μείωση της καθαρής ζήτησης για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά το τέταρτο τρίμηνο του 212 ήταν μικρότερη από αυτή που είχε καταγραφεί τα προηγούμενα δύο τρίμηνα (-9% από -11% και -1% αντίστοιχα) και σε γενικές γραμμές σύμφωνη με τις των τραπεζών. Το πρώτο τρίμηνο του 213 αναμένεται περαιτέρω μείωση στην καθαρή ζήτηση για όλες τις κατηγορίες δανείων, η οποία βάσει των προσδοκιών των συμμετεχουσών τραπεζών θα είναι μικρότερη, μεγαλύτερη και ίση με αυτή του τετάρτου τριμήνου του 212 για δάνεια προς επιχειρήσεις, στεγαστικά, και καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά, αντίστοιχα. Δάνεια ή πιστωτικά όρια προς επιχειρήσεις Κριτήρια για τη χορήγηση δανείων ή πιστωτικών ορίων προς επιχειρήσεις Το Διάγραμμα 1 παρουσιάζει τα αποτελέσματα της έρευνας σε σχέση με τα κριτήρια χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις και τις των τραπεζών, τόσο για την Κύπρο όσο και για τη ζώνη του ευρώ. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 1 Κριτήρια χρηματοδότησης : δάνεια προς μη χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις 4 4 3 3 2 2 1 1 - -1-1 "πιο αυστηρά" ζώνη του ευρώ - 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 213Q1 Αναλυτικά, στην Κύπρο η θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων για τη χορήγηση δανείων προς επιχειρήσεις κατέγραψε σημαντική αύξηση το τέταρτο τρίμηνο του 212 σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό των τραπεζών που δήλωσαν αυστηρότερα κριτήρια να ανέρχεται στο % από 2% που είχε καταγραφεί το προηγούμενο τρίμηνο, πολύ πιο πάνω από τις της προηγούμενης έρευνας. Στη θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων συνέβαλαν οι ίδιοι παράγοντες του προηγούμενου τριμήνου, με το κόστος που σχετίζεται με την κεφαλαιακή θέση των τραπεζών, την κατάσταση ρευστότητας των τραπεζών και τις σχετικά με τη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα να ασκούν τη μεγαλύτερη επίδραση (βλ. Παράρτημα 1). Η μεγαλύτερη, σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων δεν αντικατοπτρίστηκε σε οποιεσδήποτε μεγαλύτερες μεταβολές στους όρους (και τις προϋποθέσεις χορήγησης) δανείων ή πιστωτικών ορίων προς επιχειρήσεις. Αντίθετα, οι επιβαρύνσεις εκτός τόκων και η διάρκεια του δανείου παρέμειναν αμετάβλητα. Στη ζώνη του ευρώ η θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων χορήγησης δανείων σε επιχειρήσεις το 2
Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων Ιανουάριος 213 τέταρτο τρίμηνο του 212 παρέμεινε στο βαθμό του προηγούμενου τριμήνου (γύρω στο 7%), σύμφωνα με τις των τραπεζών στην προηγούμενη έρευνα. Η μεγαλύτερη επίδραση προς τη θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων παραγόντων όπως το κόστος που σχετίζεται με την κεφαλαιακή θέση των τραπεζών, η ικανότητα πρόσβασης σε χρηματοδότηση μέσω της αγοράς και ο κίνδυνος όσον αφορά τη ζητούμενη ασφάλεια φαίνεται να αντισταθμίστηκε από τη μικρότερη επίδραση των προσδοκιών σχετικά με τη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα και των προοπτικών που αφορούν συγκεκριμένους κλάδους ή εταιρείες. Όσον αφορά τις για το πρώτο τρίμηνο του 213, τόσο στην Κύπρο όσο και στη ζώνη του ευρώ οι τράπεζες αναμένουν ότι τα κριτήρια χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις θα γίνουν αυστηρότερα, με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό για την Κύπρο να πέφτει στο 3% που είχε καταγραφεί το δεύτερο τρίμηνο του 212, ενώ στη ζώνη του ευρώ να παραμένει κοντά στο 7%. Ζήτηση για δάνεια ή πιστωτικά όρια προς επιχειρήσεις Όσον αφορά την καθαρή ζήτηση για δάνεια προς επιχειρήσεις στην Κύπρο, η ζήτηση συνέχισε τη πτωτική της πορεία και το τέταρτο τρίμηνο του 212 (-2% από -1%), διαψεύδοντας για ακόμη μια φορά των συμμετεχουσών τραπεζών για αύξηση της ζήτησης (Διάγραμμα 2). Με εξαίρεση τις ανάγκες χρηματοδότησης για πάγιες επενδύσεις και την αναδιάρθρωση χρέους, όλοι οι άλλοι παράγοντες που συνέβαλαν στη μείωση της ζήτησης το προηγούμενο τρίμηνο δεν άσκησαν επίδραση το τέταρτο τρίμηνο του 212 (βλ. Παράρτημα 1). Η μείωση της καθαρής ζήτησης για δάνεια από επιχειρήσεις στη ζώνη του ευρώ ήταν στον ίδιο περίπου βαθμό με αυτή του τρίτου τρίμηνο του 212 (-13% από -14%) (Διάγραμμα 2), παρά τις των τραπεζών στην προηγούμενη έρευνα για οριακή μόνο μείωση της ζήτησης. Η έκδοση χρεογράφων και τα δάνεια από μη συνέτειναν σε μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι το τρίτο τρίμηνο του 212 στη μείωση της ζήτησης για δάνεια από επιχειρήσεις, σε αντίθεση με παράγοντες όπως είναι οι ανάγκες χρηματοδότησης πάγιων επενδύσεων, αποθεμάτων και κεφαλαίων ζήτησης, καθώς και οι συγχωνεύσεις ή εξαγορές και αναδιάρθρωση επιχειρήσεων που είχαν μικρότερη επίδραση προς την κατεύθυνση της μείωσης της ζήτησης. Όσον αφορά το πρώτο τρίμηνο του 213, βάσει των προσδοκιών των τραπεζών που συμμετέχουν στην έρευνα, στην Κύπρο αναμένεται ότι η καθαρή ζήτηση δανείων από επιχειρήσεις θα καταγράψει περαιτέρω μείωση, σε μεγαλύτερο βαθμό από αυτό που σημειώθηκε το τέταρτο τρίμηνο του 212, ενώ αντίθετα στη ζώνη του ευρώ αναμένεται ότι η μείωση της ζήτησης δανείων προς επιχειρήσεις θα είναι μικρότερη από εκείνη του τετάρτου τριμήνου του 212. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 2 Ζήτηση: δάνεια προς μη χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις 3 2 1-1 -2-3 -4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 213Q1 Δάνεια προς νοικοκυριά ζώνη του ευρώ - Κριτήρια για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά Στην Κύπρο συνεχίστηκε η θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων χορήγησης στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά στον ίδιο βαθμό που καταγράφηκε το τρίτο τρίμηνο του 212 (3%), σύμφωνα με τις των συμμετεχουσών τραπεζών στην προηγούμενη έρευνα (Διάγραμμα 3). Το κόστος κεφαλαίων και περιορισμοί που συνδέονται με τον ισολογισμό καθώς και οι των τραπεζών σχετικά με τη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα είχαν βαρύνουσα σημασία στη θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων (βλ. Παράρτημα 2α). Αναφορικά με τους όρους (και τις προϋποθέσεις χορήγησης) στεγαστικών δανείων, η σταθερή σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων αντικατοπτρίστηκε στις γενικά όμοιες με το προηγούμενο τρίμηνο μεταβολές στους όρους και τις προϋποθέσεις χορήγησης δανείων. 3
Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων Ιανουάριος 213 Στη ζώνη του ευρώ, η θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων κατά το τέταρτο τρίμηνο του 212, κατέγραψε ελαφρά αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο (9% από 6%), λίγο πιο πάνω από τις της προηγούμενης έρευνας (4%) (Διάγραμμα 3). Όλοι οι παράγοντες είχαν αυξημένη επίδραση προς την κατεύθυνση της θέσπισης αυστηρότερων κριτηρίων, με εξαίρεση τον ανταγωνισμό από άλλα τραπεζικά ιδρύματα. Όσον αφορά τις για το πρώτο τρίμηνο του 213, αναμένεται πως τα κριτήρια των τραπεζών για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων τόσο στην Κύπρο όσο και στη ζώνη του ευρώ θα γίνουν αυστηρότερα, με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό να διαμορφώνεται στα επίπεδα που είχαν καταγραφεί το τέταρτο τρίμηνο του 212 στην περίπτωση της Κύπρου και να καταγράφει μικρή μείωση στη ζώνη του ευρώ. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 3 Κριτήρια χρηματοδότησης: στεγαστικά δάνεια προς νοικοκυριά 4 4 3 3 2 2 1 1 - -1-1 "πιο αυστηρά" ζώνη του ερυώ - 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 213Q1 Ζήτηση για στεγαστικά δάνεια προς νοικοκυριά Η καθαρή ζήτηση για στεγαστικά δάνεια στη ζώνη του ευρώ σημείωσε επίσης μείωση, ελαφρώς μικρότερη από αυτή του προηγούμενου τριμήνου, με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό των τραπεζών που δήλωσε μείωση να διαμορφώνεται από το -13% στο -1%. Η εν λόγω μικρότερη μείωση της ζήτησης εξηγείται κυρίως από τη μικρότερη αρνητική συνεισφορά παραγόντων όπως είναι οι προοπτικές της αγοράς κατοικιών, οι καταναλωτικές δαπάνες που δεν σχετίζονται με αγορά κατοικίας, τα δάνεια από άλλα και άλλες πηγές χρηματοδότησης. Το πρώτο τρίμηνο του 213 οι τράπεζες τόσο στην Κύπρο όσο και στη ζώνη του ευρώ αναμένουν την καθαρή ζήτηση για στεγαστικά δάνεια από νοικοκυριά να μειωθεί περαιτέρω, με το δείκτη διάχυσης να διαμορφώνεται στο -2% για την Κύπρο και στο -13% για τη ζώνη του ευρώ. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 4 Ζήτηση: στεγαστικά δάνεια προς νοικοκυριά 3 2 1-1 -2-3 -4 - ζώνη του ευρώ - 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 213Q1 Κριτήρια για τη χορήγηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά Η καθαρή ζήτηση για στεγαστικά δάνεια στην Κύπρο Τα κριτήρια χορήγησης καταναλωτικών και λοιπών συνέχισε να καταγράφει μείωση, μεγαλύτερη από δανείων στην Κύπρο (Διάγραμμα ) έγιναν αυτή που είχε καταγραφεί το προηγούμενο τρίμηνο αυστηρότερα το τέταρτο τρίμηνο του 212 με το (-4% από -2%). Για ακόμη μια φορά η μείωση της δείκτη διάχυσης να παραμένει στο 3%, σύμφωνα με ζήτησης ήταν μεγαλύτερη από την αναμενόμενη, τις των τραπεζών που είχε καταγράψει η βάσει των προσδοκιών των τραπεζών το προηγούμενο προηγούμενη έρευνα. Από τους παράγοντες που τρίμηνο (Διάγραμμα 4). Με εξαίρεση τα δάνεια από συνέβαλαν στη θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων το άλλα και άλλες πηγές προηγούμενο τρίμηνο, οι σχετικά με τη χρηματοδότησης, όλοι οι σχετικοί παράγοντες γενικότερη οικονομική δραστηριότητα είχαν αυξημένη συνέτειναν στη μείωση της ζήτησης κατά το υπό επίδραση, ενώ οι υπόλοιποι κατέγραψαν μειωμένη εξέταση τρίμηνο, με τις προοπτικές της αγοράς συνεισφορά σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο (βλ. κατοικιών και την εμπιστοσύνη των καταναλωτών να Παράρτημα 2β). Σχετικά με τους όρους και τις συμβάλλουν σε μεγαλύτερο βαθμό, απ' ότι το προϋποθέσεις χορήγησης καταναλωτικών και λοιπών προηγούμενο τρίμηνο στη μείωση της ζήτησης δανείων προς νοικοκυριά, οι τράπεζες συνέχισαν να στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά (βλ. εφαρμόζουν αυξημένα περιθώρια τόσο για τα συνήθη Παράρτημα 2α). δάνεια όσο και για τα δάνεια ψηλότερου κινδύνου, 4
Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων Ιανουάριος 213 μεγαλύτερες απαιτήσεις ασφάλειας, ενώ δεν μετέβαλαν τη διάρκεια των δανείων και τις επιβαρύνσεις εκτός τόκων. Το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό των τραπεζών στη ζώνη του ευρώ που δήλωσε ότι τα κριτήρια χορήγησης καταναλωτικών και λοιπών δανείων έγιναν πιο αυστηρά το τέταρτο τρίμηνο του 212, κατέγραψε ελαφρά αύξηση, λίγο πιο πάνω από τις των τραπεζών στην προηγούμενη έρευνα (Διάγραμμα ). Όλοι οι παράγοντες είχαν αυξημένη επίδραση προς την κατεύθυνση της θέσπισης αυστηρότερων κριτηρίων, πάντοτε σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Τόσο στην Κύπρο όσο και στη ζώνη του ευρώ, οι τράπεζες αναμένουν ότι τα κριτήρια για τη χορήγηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων θα γίνουν αυστηρότερα το πρώτο τρίμηνο του 213, με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό στην περίπτωση της Κύπρου να παραμένει στα ψηλά επίπεδα του τετάρτου τριμήνου του 212, ενώ αντίθετα στη ζώνη του ευρώ να καταγράφει οριακή μείωση. Ζήτηση για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά Η μείωση της καθαρής ζήτησης καταναλωτικών και λοιπών δανείων από νοικοκυριά στην Κύπρο συνεχίστηκε, με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό των συμμετεχουσών τραπεζών που δήλωσαν μείωση να αυξάνεται στο -4% από το -2% που καταγράφηκε το τρίτο τρίμηνο του 212, ακόμα μια φορά παρά τις των τραπεζών για μικρότερη μείωση της ζήτησης (Διάγραμμα 6). ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ Κριτήρια χρηματοδότησης: καταναλωτικάκαι λοιπάδάνεια προς νοικοκυριά 4 4 3 3 2 2 1 1 - -1-1 "πιο αυστηρά" ζώνη του ευρώ - 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 213Q1 δάνεια προς νοικοκυριά αντικατοπτρίζεται στη μεγαλύτερη μείωση των δαπανών διαρκών καταναλωτικών αγαθών, στη μεγαλύτερη μείωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών και στη χρήση των αποταμιεύσεων των νοικοκυριών. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 6 Ζήτηση: καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά 3 2 1-1 -2-3 -4 - ζώνη του ευρώ - 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 213Q1 Αντίθετα, η καθαρή ζήτηση για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια από νοικοκυριά στη ζώνη του ευρώ μειώθηκε σε μικρότερο βαθμό από αυτόν που είχε καταγραφεί το προηγούμενο τρίμηνο, με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό των τραπεζών να διαμορφώνεται στο -9% από -11%. Η εν λόγω μείωση της ζήτησης ήταν σε γενικές γραμμές ίση με την αναμενόμενη κατά την προηγούμενη έρευνα. Η μικρότερη επίδραση των μειωμένων δαπανών για αγορά διαρκών καταναλωτικών αγαθών και της μείωσης της εμπιστοσύνης των καταναλωτών ήταν οι κύριοι παράγοντες που συνέβαλαν στη μείωση της ζήτησης σε μικρότερο βαθμό σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, σύμφωνα με τις απαντήσεις των συμμετεχουσών τραπεζών. Για το πρώτο τρίμηνο του 213 τόσο στην Κύπρο όσο και στη ζώνη του ευρώ οι τράπεζες αναμένουν μείωση της ζήτησης καταναλωτικών και λοιπών δανείων από νοικοκυριά, μικρότερη από αυτή που καταγράφηκε το τέταρτο τρίμηνο του 212 στην περίπτωση της Κύπρου και όμοια με αυτή που καταγράφηκε το προηγούμενο τρίμηνο για τη ζώνη του ευρώ. Η μεγαλύτερη σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο μείωση της ζήτησης για καταναλωτικά και λοιπά
211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 213Q1 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 213Q1 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 Παράρτημα 1. Δάνεια ή πιστωτικά όρια προς επιχειρήσεις από ΝΧΙ στην Κύπρο (δείκτης διάχυσης) Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων Ιανουάριος 213 (Α) Προσφορά - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τα κριτήρια των τραπεζών για τη χορήγηση δανείων ή πιστωτικών ορίων προς επιχειρήσεις 6 4 3 2 1-1 Κριτήρια ''πιο αυστηρά" 6 4 3 2 1 Κόστος που σχετίζεται με τη κεφαλαιακή θέση των τραπεζών 6 4 3 2 1 Ικανότητα πρόσβασης σε χρηματοδότηση μέσω της αγοράς 6 4 3 2 1 Κατάσταση ρευστότητας των τραπεζών 6 4 3 2 1 Ανταγωνισμός από άλλα 6 4 3 2 1 Ανταγωνισμός από μη 6 4 3 2 1 Ανταγωνισμός από χρηματοδότηση μέσω της αγοράς 6 4 3 2 1 Προσδοκίες σχετικά με τη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα 6 4 3 2 1 Προοπικές που αφορούν συγκεκριμένους κλάδους ή εταιρείες 6 4 3 2 1 Κίνδυνος όσον αφορά τη ζητούμενη ασφάλεια Όροι εφαρμογής για τη χορήγηση δανείων ή πιστωτικών ορίων προς επιχειρήσεις 6 4 3 2 1 Περίθωριο των τραπεζών για τα συνήθη δάνεια 6 4 3 2 1 Περιθώριο των τραπεζών για δάνεια ψηλότερου κινδύνου 6 4 3 2 1 Επιβαρύνσεις εκτός τόκων 6 4 3 2 1 Μέγεθος δανείου ή πιστωτικού ορίου 6 4 3 2 1 Απαιτήσεις ασφάλειας 6 4 3 2 1 Ρήτρες δανείων 6 4 3 2 1 Διάρκεια (Β) Ζήτηση - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τη ζήτηση για δάνεια ή πιστωτικά όρια προς επιχειρήσεις 3 2 1-1 -2-3 -4 ζήτηση ' 1-1 -2-3 -4 - Πάγιες επενδύσεις 3 2 1-1 -2-3 Αποθέματα και κεφάλαια κίνησης -1-2 -3-4 - -6 Συγχωνεύσεις ή εξαγορές και αναδιάρθρωση επιχειρήσεων 6 4 3 2 1 Αναδιάρθρωση χρέους -1-2 -3-4 - -6 Εσωτερική χρηματοδότηση 3 2 1-1 -2-3 Δάνεια από άλλα -1-2 -3-4 - -6 Δάνεια από μη -1-2 -3-4 - -6 Έκδοση χρεογράφων -1-2 -3-4 - -6 'Εκδοση μετοχών Σημείωση: στις περιπτώσεις που δεν διακρίνονται ιστογράμματα ο δείκτης διάχυσης είναι στο για το συγκεκριμένο τρίμηνο και μπορεί να υποδηλοί (1) ότι δεν σημειώθηκε μεταβολή από το προηγούμενο τρίμηνο, (2) ότι οι απαντήσεις των τραπεζών αντισταθμίζονται μεταξύ τους ή (3) ότι για τη συγκεκριμένη ερώτηση δεν διατίθενται στοιχεία. 6
211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 213Q1 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 213Q1 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων Ιανουάριος 213 Παράρτημα 2α. Στεγαστικά δάνεια προς νοικοκυριά από ΝΧΙ στην Κύπρο (δείκτης διάχυσης) (Α) Προσφορά - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τα κριτήρια των τραπεζών για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά 3 3 2 2 1 1 - κριτήρια ''πιο αυστηρά" 6 4 3 2 1 Κόστος κεφαλαίων και περιορισμοί που συνδέονται με τον ισολογισμό 6 4 3 2 1 Ανταγωνισμός από άλλα 6 4 3 2 1 Ανταγωνισμός από μη 6 4 3 2 1 Προσδοκίες σχετικά με τη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα 6 4 3 2 1 Προοπτικές της αγοράς κατοικιών Όροι εφαρμογής για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά 6 4 3 2 1 Περιθώριο των τραπεζών για τα συνήθη δάνεια 6 4 3 2 1 Περιθώριο των τραπεζών για δάνεια ψηλότερου κινδύνου 6 4 3 2 1 Απαιτήσεις ασφάλειας 6 4 3 2 1 Λόγος δανείου προς αξία ακινήτου 6 4 3 2 1 Διάρκεια Επιβαρύνσεις εκτός τόκων 6 4 3 2 1 (Β) Ζήτηση - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τη ζήτηση για στεγαστικά δάνεια προς νοικοκυριά 3 2 1-1 -2-3 -4 - -6 ζήτηση -1-2 -3-4 - -6 Προοπτικές της αγοράς κατοικιών -1-2 -3-4 - -6 Εμπιστοσύνη καταναλωτών -1-2 -3-4 - -6 Καταναλωτικές δαπάνες που δεν σχετίζονται με αγορά κατοικίας -1-2 -3-4 - -6 Αποταμιεύσεις νοικοκυριών 3 2 1-1 -2-3 Δάνεια από άλλα -1-2 -3-4 - -6 'Αλλες πηγές χρηματοδότησης Σημείωση: στις περιπτώσεις που δεν διακρίνονται ιστογράμματα ο δείκτης διάχυσης είναι στο για το συγκεκριμένο τρίμηνο και μπορεί να υποδηλοί (1) ότι δεν σημειώθηκε μεταβολή από το προηγούμενο τρίμηνο, (2) ότι οι απαντήσεις των τραπεζών αντισταθμίζονται μεταξύ τους ή (3) ότι για τη συγκεκριμένη ερώτηση δεν διατίθενται στοιχεία. 7
211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 213Q1 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 213Q1 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 212Q3 212Q4 Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων Ιανουάριος 213 Παράρτημα 2β. Καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά από ΝΧΙ στην Κύπρο (δείκτης διάχυσης) (Α) Προσφορά - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τα κριτήρια των τραπεζών για τη χορήγηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά 6 4 3 2 1-1 κριτήρια ''πιο αυστηρά" ''πιο χαλαρά" 6 4 3 2 1 Κόστος κεφαλαίων και περιορισμοί που συνδέονται με τον ισολογισμό 6 4 3 2 1 Ανταγωνισμός από άλλα 6 4 3 2 1 Ανταγωνισμός από μη 6 4 3 2 1 Προσδοκίες σχετικά με τη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα 6 4 3 2 1 Φερεγγυότητα καταναλωτών 6 4 3 2 1 Κίνδυνος όσον αφορά τη ζητούμενη ασφάλεια Όροι εφαρμογής για τη χορήγηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά 6 Περιθώριο των τραπεζών για τα συνήθη δάνεια 6 Περιθώριο των τραπεζών για δάνεια ψηλότερου κινδύνου 6 Απαιτήσεις ασφάλειας 6 Διάρκεια 3 Επιβαρύνσεις εκτός τόκων 2 4 4 4 4 1 3 3 3 3 2 2 2 2-1 1 1 1 1-2 -3 (Β) Ζήτηση - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τη ζήτηση για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά 3 2 1-1 -2-3 -4 - ζήτηση -1-2 -3-4 - -6 Δαπάνες για αγορά διαρκών καταναλωτικών αγαθών -1-2 -3-4 - -6 Εμπιστοσύνη καταναλωτών -1-2 -3-4 - -6 Απόκτηση τίτλων -1-2 -3-4 - -6 Αποταμιεύσεις νοικοκυριών 3 2 1-1 -2-3 Δάνεια από άλλα -1-2 -3-4 - -6 Άλλες πηγές χρηματοδότησης Σημείωση: στις περιπτώσεις που δεν διακρίνονται ιστογράμματα ο δείκτης διάχυσης είναι στο για το συγκεκριμένο τρίμηνο και μπορεί να υποδηλοί (1) ότι δεν σημειώθηκε μεταβολή από το προηγούμενο τρίμηνο, (2) ότι οι απαντήσεις των τραπεζών αντισταθμίζονται μεταξύ τους ή (3) ότι για τη συγκεκριμένη ερώτηση δεν διατίθενται στοιχεία. 8
Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων Ιανουάριος 213 Σημειώσεις: Η Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων αποτελεί μια ποιοτική έρευνα για τις τραπεζικές χορηγήσεις στη ζώνη του ευρώ και βασικός της στόχος είναι η βελτίωση της πληροφόρησης για τις συνθήκες χρηματοδότησης στη ζώνη του ευρώ. Το ερωτηματολόγιο της έρευνας απευθύνεται σε ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα των τραπεζών της κάθε χώρας της ζώνης του ευρώ και καλύπτει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων για το δανεισμό στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Για παράδειγμα, περιλαμβάνει ερωτήσεις που αφορούν τα κριτήρια για την έγκριση των δανείων, τους όρους και τις προϋποθέσεις χορήγησης πιστώσεων καθώς και την αξιολόγηση των τραπεζών για τις συνθήκες που επηρεάζουν τη ζήτηση των δανείων. Περαιτέρω πληροφορίες θα βρείτε στην περιγραφή της μεθοδολογίας της εν λόγω έρευνας http://www.centralbank.gov.cy/media/pdf_gr/methodology_121.pdf Τα αποτελέσματα της Έρευνας Τραπεζικών Χορηγήσεων η οποία διεξήχθη τον Ιανουάριο του 213 αναφέρονται στις αλλαγές που σημειώθηκαν το τέταρτο τρίμηνο του 212 σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο και στις των τραπεζών για το πρώτο τρίμηνο του 213 όσον αφορά τα κριτήρια και τη ζήτηση δανείων ή πιστωτικών ορίων σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά 1. Επισημαίνεται ότι τα αποτελέσματα της έρευνας βασίζονται στις απαντήσεις των τραπεζών που συμμετέχουν στην εν λόγω έρευνα και εκφράζουν τη δική τους αντίληψη για τη χρηματοδοτική αγορά. Τα αποτελέσματα δεν αντιπροσωπεύουν εκτιμήσεις ή συμπεράσματα της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου. 1. Τα αποτελέσματα της εν λόγω έρευνας για την Κύπρο δεν είναι σταθμισμένα ως προς το μερίδιο αγοράς της κάθε τράπεζας που λαμβάνει μέρος στην έρευνα, επομένως οι απαντήσεις όλων των συμμετεχόντων έχουν την ίδια βαρύτητα. Η έρευνα καλύπτει περίπου το 8% της αγοράς χορηγήσεων στην Κύπρο που δίνονται σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά της ζώνης του ευρώ. Για την ανάλυση των συγκεντρωτικών αποτελεσμάτων της Κύπρου και της ζώνης του ευρώ χρησιμοποιείται ο δείκτης διάχυσης (diffusion index). Σημειώνεται ότι ο δείκτης διάχυσης στο μπορεί να υποδηλοί (α) ότι δεν σημειώθηκε μεταβολή από το προηγούμενο τρίμηνο (β) ότι οι απαντήσεις των τραπεζών αντισταθμίζονται μεταξύ τους ή (γ) ότι για τη συγκεκριμένη ερώτηση δεν διατίθενται στοιχεία. 9