Στατιστικά στοιχεία για την Κρατική Χρηματοδότηση για δραστηριότητες Έρευνας και Ανάπτυξης Συνάντηση εργασίας ΕΚΤ Δρ Νένα Μάλλιου Αθήνα, 24.10.2013
ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης είναι επιστημονική υποδομή εθνικής χρήσης στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, υπό την εποπτεία της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας. Αποστολή: κάλυψη των αναγκών σε πληροφορίες, περιεχόμενο και δεδομένα, του συνόλου της επιστημονικής κοινότητας της χώρας και τη διάθεση της ελληνικής επιστημονικής παραγωγής στο διεθνές περιβάλλον με οργανωμένο και συστηματικό τρόπο. Μέσον: ανάπτυξη ηλεκτρονικής υποδομής που υιοθετεί αποτελεσματικό μηχανισμό συλλογής και συσσώρευσης επιστημονικού, τεχνολογικού και πολιτιστικού περιεχομένου και δεδομένων, διασφαλίζει πρόσβαση στους χρήστες από οπουδήποτε, οποτεδήποτε, σε οποιαδήποτε συσκευή, και αντιμετωπίζει το θέμα της μακροχρόνιας διατήρησης του υλικού που συγκεντρώνεται. Παράλληλα με τη συγκέντρωση και συσσώρευση περιεχομένου, συλλέγονται στοιχεία και παράγονται δείκτες για το ελληνικό σύστημα επιστήμης, τεχνολογίας και καινοτομίας. Δράσεις του ΕΚΤ στοχεύουν στην αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων και την προώθηση της καινοτομικής επιχειρηματικότητας.
ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ Κεντρική Εθνική Ηλεκτρονική Υποδομή που συγκεντρώνει, οργανώνει, διαθέτει, με προτεραιότητα την ανοικτή πρόσβαση, & διατηρεί το ελληνικό ψηφιακό περιεχόμενο επιστήμης, τεχνολογίας & πολιτισμού Διδακτορικές διατριβές Επιστημονικές δημοσιεύσεις, μονογραφίες, πρακτικά συνεδρίων Επιστημονικές και πολιτιστικές συλλογές με τεκμηριωμένο υλικό προστιθέμενης αξίας Ερευνητικά αποτελέσματα Ερευνητικά έργα Επιστημονικά δεδομένα Αποθετήρια Ηλεκτρονικές εκδόσεις Μητρώα Βιβλιογραφικές βάσεις Ψηφιακές Βιβλιοθήκες Βάσεις δεδομένων Συστήματα CRIS
ΕΘΝΙΚΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Καθώς η οικονομική ανάπτυξη και η ευημερία μιας χώρας συναρτάται με τους πόρους που διατίθενται για την πραγματοποίηση και την υποστήριξη των δραστηριοτήτων Ε&Α, τα στατιστικά στοιχεία αποτελούν βάση για τη διαμόρφωση και παρακολούθηση πολιτικών, σε ευρωπαϊκό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο (evidence based policy). Απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 1608/2003/ΕΚ για ένα εναρμονισμένο κοινοτικό σύστημα στατιστικής πληροφόρησης που υποστηρίζει τη διαμόρφωση και αξιολόγηση των ευρωπαϊκών και εθνικών στόχων και πολιτικών για την Έρευνα και Ανάπτυξη.
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Εκτελεστικός Κανονισμός (ΕΕ) 995/2012: ορίζει τους κανόνες εφαρμογής της απόφασης 1608/2003/ΕΚ για την ανάπτυξη και παραγωγή στατιστικών στοιχείων για την επιστήμη και την τεχνολογία Οι υποχρεωτικές στατιστικές έρευνες που διενεργούνται στα κράτη μέλη: Στατιστικές σχετικά με τις πιστώσεις του κρατικού προϋπολογισμού που διατίθενται για τη χρηματοδότηση δραστηριοτήτων Έρευνας και Ανάπτυξης o Στατιστικές για την Έρευνα και την Ανάπτυξη δαπάνες και προσωπικό σε Ε&Α o Στατιστικές για την Καινοτομία στις επιχειρήσεις ΦΕΚ 1359/Β/25.04.2012: ανάθεση στο ΕΚΤ της συλλογής και επεξεργασίας στατιστικών στοιχείων Έρευνας, Ανάπτυξης και Καινοτομίας
ΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΓΙΑ Ε&Α = ΔΕΙΚΤΗΣ GBAORD Στατιστικές σχετικά με τις πιστώσεις του κρατικού προϋπολογισμού που διατίθενται για τη χρηματοδότηση δραστηριοτήτων Έρευνας και Ανάπτυξης = Δείκτης GBAORD (Government Budget Appropriations or Outlays for Research and Development) Σημασία του δείκτη GBAORD: αποτυπώνει την κρατική υποστήριξη σε δραστηριότητες Ε&Α ή διαφορετικά την προτεραιότητα που δίνουν οι κυβερνήσεις στη χρηματοδότηση Ε&Α. συνδέεται με θέματα χάραξης πολιτικής μέσω της ταξινόμησης των πιστώσεων Ε&Α σε κοινωνικοοικονομικούς στόχους. Για τον ορισμό των στόχων, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υιοθετήσει την Ονοματολογία για την Ανάλυση και τη Σύγκριση των Επιστημονικών Προγραμμάτων και Προϋπολογισμών / NABS (14 στόχοι).
ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ NABS 1. Διερεύνηση και εκμετάλλευση του γήινου περιβάλλοντος 2. Περιβάλλον 3. Εξερεύνηση και εκμετάλλευση του διαστήματος 4. Μεταφορές, τηλεπικοινωνίες και άλλες υποδομές 5. Ενέργεια 6. Βιομηχανική παραγωγή και τεχνολογία 7. Υγεία 8. Γεωργία 9. Εκπαίδευση 10. Πολιτισμός, ψυχαγωγία, θρησκεία και μέσα μαζικής ενημέρωσης 11. Πολιτικά και κοινωνικά συστήματα, δομές και διαδικασίες 12. Γενική προαγωγή της γνώσης - προϋπολογισμοί ΑΕΙ (Πανεπιστήμια και ΤΕΙ) 13. Γενική προαγωγή της γνώσης - άλλοι προϋπολογισμοί εκτός ΑΕΙ 14. Άμυνα
ΔΕΙΚΤΗΣ GBAORD Ο δείκτης GBAORD καλύπτει όλες τις πιστώσεις στον κρατικό προϋπολογισμό (κεντρική κυβέρνηση και περιφέρειες) που προορίζονται για σκοπούς Έρευνας και Ανάπτυξης / Ε&Α στο εσωτερικό της χώρας σε όλους τους τομείς της εθνικής οικονομίας (κρατικοί φορείς, ανώτατη εκπαίδευση, επιχειρήσεις κ.λπ.) και στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένων των ευρωπαϊκών και άλλων διεθνών οργανισμών.
ΔΕΙΚΤΗΣ GBAORD Τα στοιχεία για τον δείκτη GBAORD συλλέγονται από τους φορείς που χρηματοδοτούν δραστηριότητες Ε&Α (R&D funders) Συλλέγονται στοιχεία για: o τις κρατικές πιστώσεις για Ε&Α στον προσωρινό προϋπολογισμό (πιστώσεις προϋπολογισθείσες) o τις κρατικές πιστώσεις για Ε&Α στον τελικό προϋπολογισμό (πιστώσεις διαμορφωθείσες) o εθνική δημόσια χρηματοδότηση σε διακρατικά συντονιζόμενη Ε&Α (σε διακρατικούς δημόσιους φορείς Ε&Α, πανευρωπαϊκά δημόσια προγράμματα Ε&Α, διμερή ή πολυμερή δημόσια προγράμματα) Καλύπτονται όλα τα σκέλη του κρατικού προϋπολογισμού (Τακτικός Προϋπολογισμός, Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και Προσαρτημένοι Προϋπολογισμοί) Καλύπτονται όλες οι πιστώσεις για Ε&Α (κόστος προσωπικού, έξοδα λειτουργίας, εξοπλισμός, γη και κτίρια).
ΕΡΕΥΝΑ ΕΚΤ ΓΙΑ ΤΑ ΕΤΗ 2008-2012 Κάλυψη όλων των Υπουργείων και των Περιφερειών Στοιχεία που συλλέχθηκαν: o Τελικός π/υ για Ε&Α (πιστώσεις διαμορφωθείσες) για τα έτη 2008, 2009, 2010, o Αρχικός και τελικός π/υ (πιστώσεις προϋπολογισθείσες και πιστώσεις διαμορφωθείσες ) για το 2011, o Αρχικός προϋπολογισμός (πιστώσεις προϋπολογισθείσες) για το 2012 o Κρατική χρηματοδότηση για διακρατικές συνεργασίες για σκοπούς Ε&Α για το 2011 (πιλοτική συλλογή στοιχείων) Έναρξη έρευνας: 3/10/2012 Αποστολή (προσωρινών ) στοιχείων στην Eurostat: 29/12/2012 Διαδικασία επιβεβαίωσης και αποστολή τελικών στοιχείων : 01/04/2013
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ GBAORD 2008 (τελικός Π/Υ) 2009 (τελικός Π/Υ) 2010 (τελικός Π/Υ) 2011 (αρχικός Π/Υ) 2011 (τελικός Π/Υ) 2012 (αρχικός Π/Υ) Τακτικός Π/Υ 571.794.256,41 574.942.408,38 492.519.619,25 490.962.330,88 445.673.219,30 383.573.451,64 ΠΔΕ 368.237.263,46 175.203.796,99 102.902.092,62 186.425.066,92 126.784.746,64 197.450.254,40 Προσαρτημένοι Προϋπολογισμοί 159.520,82 337.082,26 391.817,88 348.000,00 345.419,00 250.004,00 Σύνολο 940.191.040,70 750.483.287,63 595.813.529,75 677.735.397,79 572.803.384,93 581.273.710,04 % ΑΕΠ 0,40 0,32 0,27 0,33 0,27 0,30
Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΕΕ
ΤΑΚΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ & ΠΔΕ
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΥΠΟΥΡΓΕΙΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ 2008 (τελικός Π/Υ) 2009 (τελικός Π/Υ) 2010 (τελικός Π/Υ) 2011 (τελικός Π/Υ) 2012 (αρχικός Π/Υ) GBAORD σε εκατ. ευρώ ΥΠΟΥΡΓΕΙΑ 938.923.870,45 750.274.418,66 594.004.529,75 568.109.149,05 571.699.050,86 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ 1.267.170,25 208.868,97 1.809.000,00 4.694.235,88 9.574.659,19 2008 (τελικός Π/Υ) 2009 (τελικός Π/Υ) 2010 (τελικός Π/Υ) 2011 (τελικός Π/Υ) 2012 (αρχικός Π/Υ) % συμμετοχής στο σύνολο GBAORD ΥΠΟΥΡΓΕΙΑ 99,87% 99,97% 99,70% 99,18% 98,35% ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ 0,13% 0,03% 0,30% 0,82% 1,65%
% ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΩΝ ΣΤΟN ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΔΕΙΚΤΗ GBAORD
ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΣΕ ΣΤΟΧΟΥΣ NABS ΣΤΟΧΟΙ NABS 2008 (τελικός Π/Υ) 2009 (τελικός Π/Υ) 2010 (τελικός Π/Υ) 2011 (τελικός Π/Υ) 2012 (αρχικός Π/Υ) 1. Διερεύνηση και εκμετάλλευση του γήινου περιβάλλοντος 46,18 36,16 32,04 24,83 25,08 2. Περιβάλλον 12,73 9,68 6,32 5,61 6,98 3. Εξερεύνηση και εκμετάλλευση του διαστήματος 14,06 16,35 10,70 16,18 10,01 4. Μεταφορές, τηλεπικοινωνίες και άλλες υποδομές 77,48 61,71 19,99 22,90 12,89 5. Ενέργεια 92,12 35,09 21,58 20,79 24,67 6. Βιομηχανική παραγωγή και τεχνολογία 43,75 25,46 25,08 14,44 26,27 7. Υγεία 15,52 12,48 11,45 20,47 16,75 8. Γεωργία 38,02 31,09 28,93 31,43 28,62 9. Εκπαίδευση 16,19 9,90 11,18 4,48 4,55 10. Πολιτισμός, ψυχαγωγία, θρησκεία και μέσα μαζικής ενημέρωσης 143,16 108,82 90,76 96,59 103,98 11. Πολιτικά και κοινωνικά συστήματα, δομές και διαδικασίες 37,27 23,46 4,23 4,88 5,13 12. Γενική προαγωγή της γνώσης - προϋπολογισμοί ΑΕΙ (Πανεπιστήμια και ΤΕΙ) 307,89 306,46 265,26 247,39 238,72 13. Γενική προαγωγή της γνώσης - άλλοι προϋπολογισμοί εκτός ΑΕΙ 87,93 70,10 66,33 57,12 73,34 14. Άμυνα 7,89 3,72 1,96 5,69 4,30 ΣΥΝΟΛΟ (εκ Ευρώ) 940,19 750,48 595,81 572,80 581,27
ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΣΕ ΣΤΟΧΟΥΣ NABS
EUROSTAT
EUROSTAT
ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΕΚΤ Διάθεση αποτελεσμάτων μέσω του δικτυακού τόπου http://metrics.ekt.gr/ Ειδικές εκδόσεις (έντυπες & ηλεκτρονικές) Ημερίδα για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Έρευνα & Ανάπτυξη Ε&Α (Research & Development R&D) Σύμφωνα με το εγχειρίδιο Frascati, ως Έρευνα και Ανάπτυξη θεωρείται η δημιουργική εργασία που αναλαμβάνεται σε συστηματική βάση προκειμένου να αυξηθεί το απόθεμα της γνώσης, συμπεριλαμβανομένης της γνώσης του ατόμου, του πολιτισμού και της κοινωνίας, και της χρήσης αυτού του αποθέματος της γνώσης για την επινόηση νέων εφαρμογών. Με τον όρο Ε&Α καλύπτονται τρεις δραστηριότητες: η βασική έρευνα, η εφαρμοσμένη έρευνα και η πειραματική ανάπτυξη. Η βασική έρευνα είναι πειραματική ή θεωρητική εργασία που γίνεται με κύριο σκοπό την απόκτηση νέων γνώσεων σχετικά με τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά φαινομένων και παρατηρήσιμων γεγονότων, χωρίς να αποβλέπει σε συγκεκριμένη εφαρμογή ή χρήση. Η εφαρμοσμένη έρευνα είναι επίσης πρωτότυπη έρευνα με σκοπό την απόκτηση νέας γνώσης. Έχει ωστόσο κυρίως έναν συγκεκριμένο πρακτικό σκοπό ή στόχο. Η πειραματική ανάπτυξη είναι η συστηματική εργασία, η οποία αντλεί από τις γνώσεις που έχουν αποκτηθεί από την έρευνα και την πρακτική εμπειρία και στοχεύει στην παραγωγή νέων υλικών, προϊόντων και συσκευών, στην εγκατάσταση νέων διαδικασιών, συστημάτων και υπηρεσιών ή στην ουσιαστική βελτίωση αυτών που ήδη παράγονται ή είναι εγκατεστημένα. Η Ε&Α καλύπτει όχι μόνο τις δραστηριότητες που υλοποιούνται σε τυπικούς ερευνητικούς φορείς ή τμήματα Ε&Α αλλά ευρύτερα όλες τις δραστηριότητες Ε&Α που υλοποιούνται είτε περιστασιακά είτε σε φορείς ή τμήματα που υλοποιούν και άλλες δραστηριότητες.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Διαχωρισμός Ε&Α από άλλες δραστηριότητες Τακτικός Προϋπολογισμός (συνήθως χρηματοδότηση φορέων): διαχωρισμός σε αμιγώς ερευνητικούς φορείς (π.χ. Ερευνητικά Κέντρα ΓΓΕΤ) και σε φορείς που δραστηριοποιούνται εν μέρει σε Ε&Α. o Για τους αμιγώς ερευνητικούς φορείς (π.χ. όλοι οι ερευνητικοί φορείς που εποπτεύονται από τη ΓΓΕΤ) θεωρείται ότι το 100% της χρηματοδότησης που λαμβάνουν από τον Τακτικό Προϋπολογισμό αναλογεί σε Ε&Α o Για τους φορείς που δραστηριοποιούνται εν μέρει σε Ε&Α, ο επιμερισμός των πιστώσεων Ε&Α από το σύνολο των πιστώσεων μπορεί να πραγματοποιηθεί με την εφαρμογή συντελεστών. Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (χρηματοδότηση έργων): για την επιλογή των έργων που χαρακτηρίζονται ως Ε&Α εξετάζεται ο στόχος του έργου σύμφωνα με τις βασικές αρχές που απορρέουν από τις πολιτικές για Ε&Α στη χώρα μας και εφαρμόζονται στα Επιχειρησιακά Προγράμματα για τον χαρακτηρισμό των έργων και τη σύνδεσή τους με στόχους / θεματικές προτεραιότητες Έρευνας και Τεχνολογίας.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Κατανομή σε στόχους NABS Η κατανομή και ταξινόμηση των πιστώσεων Ε&Α στους αντίστοιχους στόχους NABS μπορεί να γίνει είτε με βάση τον φορέα που λαμβάνει την κρατική χρηματοδότηση είτε με βάση το έργο που χρηματοδοτείται. o Στις περιπτώσεις που η κρατική χρηματοδότηση Ε&Α απευθύνεται σε φορείς χωρίς περαιτέρω εξειδίκευση στόχων, η κατανομή γίνεται με κριτήριο τον γενικότερο σκοπό που εξυπηρετεί η λειτουργία του φορέα. o Στις περιπτώσεις χρηματοδότησης έργων Ε&Α η κατανομή γίνεται με βάση τον πρωτεύοντα στόχο του έργου. Επισημαίνεται ότι η κατανομή γίνεται με βάση τον στόχο και όχι με βάση το περιεχόμενο του έργου. Στόχοι 12 και 13 Γενική προαγωγή της γνώσης : o ο Στόχος 12 αφορά τις πιστώσεις οι οποίες διατίθενται στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Πανεπιστήμια και ΤΕΙ) για τη διεξαγωγή έρευνας χωρίς προκαθορισμένο ειδικό ερευνητικό στόχο. o Ο Στόχος 13 αφορά πιστώσεις για την υλοποίηση δραστηριοτήτων Ε&Α που υποστηρίζουν τη γενική προαγωγή της γνώσης χωρίς επίσης συγκεκριμένο ειδικό στόχο και δεν αφορούν τα ΑΕΙ.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Καταγράφονται όλες οι πιστώσεις για Ε&Α: κάλυψη κόστους προσωπικού, έξοδα λειτουργίας (ενοίκια, τηλεφωνικά, βιβλία, αναλώσιμα, μετακινήσεις, κ.λπ.), αγορά εξοπλισμού, ανέγερση κτηρίων. Δεν συμπεριλαμβάνεται ο ΦΠΑ. Στις περιπτώσεις χρηματοδότησης έργων πρέπει να ληφθεί υπόψη το έτος στο οποίο έγιναν οι πιστώσεις και όχι το έτος όπου το πρόγραμμα αυτό εγκρίθηκε ή υλοποιήθηκε. Έλεγχος για την αποφυγή διπλής καταγραφής ποσών
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ ΕΚΤ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Τώνια Ιερομνήμων - Συντονισμός Ανδριάνα Δημακοπούλου Ειρήνη Τόϊτου Μαρία Κωνσταντίνου Μαρία Κλειδέρη Μαρία Σαμαρά email επικοινωνίας: gbrtd@ekt.gr fax: 210 7246824