Τα Παραθετικά Επιθέτων και Παραγώγων Επιρρημάτων [ Λατινικά Κείμενα Γενικού Λυκείου ] ΚΕΙΜΕΝΟ ΒΑΘΜΟΣ ΘΕΤΙΚΟΣ ΒΑΘΜΟΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ ΒΑΘΜΟΣ ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ Gradus Positivus Gradus Comparativus Gradus Superlativus I [ 1 ] ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΙΙ [ 2 ] novus-a-um recentior-ior-ius novissimus-a-um Ανώμαλο nove recentius novissime ΙΙΙ [ 3 ] ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΔΕΝ ΕΧΕΙ IV [ 4 ] antiquus-a-um antiquior-ior-ius antiquissimus-a-um antique antiquius antiquissime parcus-a-um parcior-ior-ius parcissimus-a-um parce parcius parcissime infirmus-a-um infirmior-ior-ius infirmissimus-a-um infirme infirmius infirmissime validus-a-um validior-ior-ius validissimus-a-um valide[valde] validius validissime magnificus-a-um magnificentior-ior-ius magnificentissimus-a-um Ανώμαλο magnifice magnificentius magnificentissime V [ 5 ] clarus-a-um clarior-ior-ius clarissimus-a-um clare clarius clarissime [multus-a-um] / multi-ae-a plures-es-a plurimi-ae-a Ανώμαλο/Μόνο πληθυντικός pulcher-chra-chrum pulchrior-ior-ius pulcherrimus-a-um Εξαίρεση pulchre pulchrius pulcherrime ulter-tra-trum ulterior-ior-ius ultimus-a-um Ανώμαλο [ ultra ] ulterius ultime VI [ 6 ] bonus-a-um melior-ior-ius optimus-a-um Ανώμαλο liber-ra-rum liberior-ior-ius liberrimus-a-um Εξαίρεση libere liberius liberrime VII [ 7 ] [multus-a-um] / multi-ae-a plures-es-a plurimi-ae-a Ανώμαλο/Μόνο πληθυντικός VIII [ 8 ] **[prope] propior-ios-ius proximus-a-um Καθαρό επίρρημα propius proxime/proximo plenus-a-um plenior-ior-ius plenissimus-a-um plene plenius plenissime vacuus-a-um magis vacuus-a-um maxime vacuus-a-um Εξαίρεση vacue magis vacue maxime vacue IX [ 9 ] liber-ra-rum liberior-ior-ius liberrimus-a-um Εξαίρεση libere liberius liberrime maestus-a-um maestior-ior-ius maestissimus-a-um maeste maestius maestissime ulter-tra-trum ulterior-ior-ius ultimus-a-um Ανώμαλο [ultra] ulterius ultime
X [ 10 ] ferox-ox-ox ferocior-ior-ius ferocissimus-a-um Μονοκατάληκτο στο Θετικό ferociter ferocius ferocissime ingens-ens-ens ingentior-ior-ius ingentissimus-a-um Μονοκατάληκτο στο Θετικό [ ingenter ] [ ingentius ] [ ingentissime ] XI [ 11 ] pavidus-a-um pavidior-ior-ius pavidissimus-a-um pavide pavidius pavidissime XII [ 12 ] tristis-is-e tristior-ior-ius tristissimus-a-um triste [ tristiter ] tristius tristissime praeclarus-a-um [praeclarior-ior-ius] [praeclarissimus-a-um] Υπάρχει άποψη ότι δεν έχει παραθετικά/επιρρήματα λόγω της πρόθεσης prae, η οποία αποτελεί το πρώτο συνθετικό XIII [ 13 ] serenus-a-um serenior-ior-ius serenissimus-a-um [ serene ] serenius serenissime alacer-cris-cre alacrior-ior-ius ΔΕΝ ΕΧΕΙ alacriter alacrius ΔΕΝ ΕΧΕΙ liberalis-lis-le liberalior-ior-ius liberalissimus-a-um liberaliter liberalius liberalissime illustris-is-e illustrior-ior-ius illustrissimus-a-um illustriter illustrius illustrissime XIV [ 14 ] horrendus-a-um horrendior-ior-ius horrendissimus-a-um horrende horrendius horrendissime squalidus-a-um squalidior-ior-ius squalidissimus-a-um squalide squalidius squalidissime paucus-a-um paucior-ior-ius paucissimus-a-um [ pauce ] ή [paucies/pauciens] ή [από τα επίθετα paulus/parvus ] paucius paucissime ingens-ens-ens ingentior-ior-ius ingentissimus-a-um Μονοκατάληκτο στο Θετικό [ ingenter ] [ ingentius ] [ ingentissime] similis-is-e similior-ior-ius simillimus-a-um similiter similius simillime Εξαίρεση sollicitus-a-um sollicitior-ior-ius sollicitissimus-a-um solliciter sollicitius sollicitissime XV [ 15 ] frigidus-a-um frigidior-ior-ius frigidissimus-a-um frigide frigidius frigidissime turpis-is-e turpior-ior-ius turpissimus-a-um turpiter [ turpe ] turpius turpissime [ inars ] iners-ers-ers inertior-ior-ius inertissimus-a-um Μονοκατάληκτο στο Θετικό ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΔΕΝ ΕΧΕΙ XVI [ 16 ] posterus-a-um posterior-ior-ius postremus-a-um ή postumus-a-um Εξαίρεση postea/post/ [postere] posterius postremum ή postremo XVII [ 17 ] ingens-ens-ens ingentior-ior-ius ingentissimus-a-um Μονοκατάληκτο στο Θετικό [ ingenter ] [ ingentius ] [ ingentissime ] XVIII [ 18 ] infestus-a-um infestior-ior-ius infestissimus-a-um infeste infestius infestissime
**[prope] propior-ios-ius proximus-a-um Καθαρό επίρρημα propius proxime/proximo XIX [ 19 ] pravus-a-um pravior-ior-ius pravissimus-a-um prave pravius pravissime clarus-a-um clarior-ior-ius clarissimus-a-um clare clarius clarissime [multus-a-um] / multi-ae-a plures-es-a plurimi-ae-a Ανώμαλο nobilis-is-e nobilior-ior-ius nobilissimus-a-um nobiliter nobilius nobilissime cruentus-a-um cruentior-ior-ius cruentissimus-a-um cruente cruentius cruentissime improbus-a-um improbior-ior-ius improbissimus-a-um improbe improbius improbissime gravis-is-e gravior-ior-ius gravissimus-a-um graviter gravius gravissime XX [ 20 ] mirabilis-is-e mirabilior-ior-ius mirabilissimus-a-um mirabiliter mirabilius mirabilissime **[prope] propior-ios-ius proximus-a-um Καθαρό επίρρημα propius proxime/proximo posterus-a-um posterior-ior-ius postremus-a-um ή Εξαίρεση postumus-a-um postea/post/ [postere] posterius postremum ή postremo tristis-is-e tristior-ior-ius tristissimus-a-um triste [ tristiter ] tristius tristissime XXI [ 21 ] aequus-a-um aequior-ior-ius aequissimus-a-um aeque aequius aequissime **diu diutius diutissime Καθαρό επίρρημα ΧΧΙΙ [ 22 ] bonus-a-um melior-ior-ius optimus-a-um Ανώμαλο rectus-a-um rectior-ior-ius rectissimus-a-um recte rectius rectissime fortis-is-e fortior-ior-ius fortissimus-a-um fortiter [ forte ] fortius fortissime XXIII [ 23 ] siccus-a-um siccior-ior-ius siccissimus-a-um sicce siccius siccissime ingens-ens-ens ingentior-ior-ius ingentissimus-a-um Μονοκατάληκτο στο Θετικό [ ingenter ] [ ingentius ] [ ingentissime ] ** Καθαρό επίρρημα **diu diutius diutissime Καθαρό επίρρημα XXIV [ 24 ] paucus-a-um paucior-ior-ius paucissimus-a-um [ pauce ] ή [paucies/pauciens] ή [από τα επίθετα paulus/parvus ] paucius paucissime impudens-ens-ens impudentior-ior-ius impudentissimus-a-um Μονοκατάληκτο στο Θετικό impudenter impudentius impudentissime **aperte apertius apertissime Καθαρό επίρρημα XXV [ 25 ] nimius-a-um magis nimius-a-um maxime nimius-a-um Εξαίρεση nimie magis nimie maxime nimie XXV [ 25 ] exterus-a-um exterior-ior-ius extremus-a-um / extimus-aum Εξαίρεση
extere / exter exterius extremum / extremo recens-ens-ens recentior-ior-ius recentissimus-a-um Μονοκατάληκτο στο Θετικό recenter recentius recentissime **[prope] propior-ios-ius proximus-a-um Καθαρό επίρρημα propius proxime/proximo XXVI [ 26 ] novus-a-um recentior-ior-ius novissimus-a-um Ανώμαλο nove recentius novissime festivus-a-um festivior-ior-ius festivissimus-a-um festive festivius festivissime longus-a-um longior-ior-ius longissimus-a-um longe longius longissime dignus-a-um dignior-ior-ius dignissimus-a-um digne dignius dignissime tristis-is-e tristior-ior-ius tristissimus-a-um triste [ tristiter ] tristius tristissime amabilis-is-e amabilior-ior-ius amabilissimus-a-um amabiliter amabilius amabilissime XXVII [ 27 ] [multus-a-um] /multi-ae-a plures-es-a plurimi-ae-a Ανώμαλο/Μόνο πληθυντικός sonorus-a-um sonorior-ior-ius sonorissimus-a-um sonore sonorius sonorissime durus-a-um durior-ior-ius durissimus-a-um dure / duriter durius durissime acerbus-a-um acerbior-ior-ius acerbissimus-a-um acerbe acerbius acerbissime bonus-a-um melior-ior-ius optimus-a-um Ανώμαλο jucundus-a-um jucundior-ior-ius jucundissimus-a-um jucunde jucundius jucundissime maturus-a-um maturior-ior-ius maturissimus-a-um mature maturius maturissime grandis-is-e grandior-ior-ius grandissimus-a-um granditer grandius grandissime mollis-is-e mollior-ior-ius mollissimus-a-um molliter mollius mollissime puter/putris-is-e putrior-ior-ius puterrimus-a-um ή putrissimus-a-um Ανώμαλο/Εξαίρεση putriter putrius puterrime/putrissime mitis-is-e mitior-ior-ius mitissimus-a-um mititer mitius mitissime XXVIII [28] paucus-a-um paucior-ior-ius paucissimus-a-um [ pauce ] ή [paucies/pauciens] ή [από τα επίθετα paulus/parvus ] paucius paucissime liber-ra-rum liberior-ior-ius liberrimus-a-um Εξαίρεση libere liberius liberrime superus-a-um superior-ior-ius supremus-a-um ή summus-a-um Ανώμαλο/Εξαίρεση super superius supremum/supremo XXVIII [28] gratus-a-um gratior-ior-ius gratissimus-a-um
grate gratius gratissime XXIX [ 29 ] cupidus-a-um cupidior-ior-ius cupidissimus-a-um cupide cupidius cupidissime XXX [ 30 ] fortis-is-e fortior-ior-ius fortissimus-a-um fortiter [ forte ] fortius fortissime libens-ens-ens libentior-ior-ius libentissimus-a-um Μονοκατάληκτο στο Θετικό libenter libentius libentissime XXXI [ 31 ] nobilis-is-e nobilior-ior-ius nobilissimus-a-um nobiliter nobilius nobilissime fortis-is-e fortior-ior-ius fortissimus-a-um fortiter [ forte ] fortius fortissime XXXII[ 32 ] plenus-a-um plenior-ior-ius plenissimus-a-um plene plenius plenissime [multus-a-um] / multi-ae-a plures-es-a plurimi-ae-a Ανώμαλο/Μόνο πληθυντικός cupidus-a-um cupidior-ior-ius cupidissimus-a-um cupide cupidius cupidissime fortis-is-e fortior-ior-ius fortissimus-a-um fortiter [ forte ] fortius fortissime XXXIII[33] severus-a-um severior-ior-ius severissimus-a-um severe severius severissime [multus-a-um] / multi-ae-a plures-es-a plurimi-ae-a Ανώμαλο/Μόνο πληθυντικό civilis-is-e civilior-ior-ius civilissimus-a-um civiliter civilius civilissime XXXIV [34] clarus-a-um clarior-ior-ius clarissimus-a-um clare clarius clarissime sanctus-a-um sanctior-ior-ius sanctissimus-a-um sancte sanctius sanctissime dexter-tra-trum dexter-tera-terum dexterior-ior-ius dextimus-a-um Ανώμαλο dextere / dextre dexterius dextime cupidus-a-um cupidior-ior-ius cupidissimus-a-um cupide cupidius cupidissime XXXV [ 35 ] aequus-a-um aequior-ior-ius aequissimus-a-um aeque aequius aequissime felix-x-x felicior-ior-ius felicissimus-a-um Μονοκατάληκτο στο Θετικό feliciter felicius felicissime infelix-x-x infelicior-ior-ius infelicissimus-a-um Μονοκατάληκτο στο Θετικό infeliciter infelicius infelicissime XXXVI [36] ineptus-a-um ineptior-ior-ius ineptissimus-a-um inepte ineptius ineptissime locuples-es-es locupletior-ior-ius locupletissimus-a-um Μονοκατάληκτο στο Θετικό locupletiter locupletius locupletissime facilis-is-e facilior-ior-ius facillimus-a-um Εξαίρεση facile [faciliter] [faculter facilius facillime XXXVII [37] miser-a-um miserior-ior-ius miserrimus-a-um Εξαίρεση
misere miserius miserrime civilis-is-e civilior-ior-ius civilissimus-a-um civiliter civilius civilissime ferox-x-x ferocior-ior-ius ferocissimus-a-um Μονοκατάληκτο στο Θετικό ferociter ferocius ferocissime impotens-ens-ens impotentior-ior-ius impotentissimus-a-um Μονοκατάληκτο στο Θετικό impotenter impotentius impotentissime XXXVIII[38] longus-a-um longior-ior-ius longissimus-a-um longe longius longissime libens-ens-ens libentior-ior-ius libentissimus-a-um Μονοκατάληκτο στο Θετικό libenter libentius libentissime XXXIX[ 39 ] integer-gra-grum integrior-ior-ius integerrimus-a-um integre [ integriter ] integrius integerrime imperitus-a-um imperitior-ior-ius imperitissimus-a-um imperite imperitius imperitissime malus-a-um peior-ior-ius pessimus-a-um Ανώμαλο male peius pessime bonus-a-um melior-ior-ius optimus-a-um Ανώμαλο vilis-is-e vilior-ior-ius vilissimus-a-um viliter vilius vilissime debilis-is-e debilior-ior-ius ΔΕΝ ΕΧΕΙ debiliter debilius ΔΕΝ ΕΧΕΙ memorabilis-is-e memorabilior-ior-ius ΔΕΝ ΕΧΕΙ memorabiliter memorabilius ΔΕΝ ΕΧΕΙ XXXX/XL[40] infirmus-α-um infirmior-ior-ius infirmissimus-a-um infirme infirmius infirmissime senex-x-x senior-ior-ius ΔΕΝ ΕΧΕΙ Μονοκατάληκτο στο Θετικό Ανώμαλο seniliter [ απο το senilis] ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΔΕΝ ΕΧΕΙ XLI [ 41 ] antiquus-a-um antiquior-ior-ius antiquissimus-a-um antique antiquius antiquissime **[ prae ] prior-ior-ius primus-a-um Καθαρό επίρρημα prius primum / primo [multus-a-um] / multi-ae-a plures-es-a plurimi-ae-a Ανώμαλο/Μόνο πληθυντικό ineptus-a-um ineptior-ior-ius ineptissimus-a-um inepte ineptius ineptissime honestus-a-um honestior-ior-ius honestissimus-a-um honeste honestius honestissime bonus-a-um melior-ior-ius optimus-a-um Ανώμαλο modestus-a-um modestior-ior-ius modestissimus-a-um modeste modestius modestissime insolens-ens-ens insolentior-ior-ius insolentissimus-a-um Μονοκατάληκτο στο Θετικό insolenter insolentius insolentissime XLII [ 42 ] [multus-a-um] / multi-ae-a plures-es-a plurimi-ae-a Ανώμαλο/Μόνο πληθυντικό improbus-a-um improbior-ior-ius improbissimus-a-um improbe improbius improbissime imperitus-a-um imperitior-ior-ius imperitissimus-a-um imperite imperitius imperitissime XLII [ 42 ] stultus-a-um stultior-ior-ius stultissimus-a-um stulte stultius stultissime
mollis-is-e mollior-ior-ius mollissimus-a-um molliter mollius mollissime XLIII [ 43 ] longus-a-um longior-ior-ius longissimus-a-um longe longius longissime infestus-a-um infestior-ior-ius infestissimus-a-um infeste infestius infestissime liber-era-erum liberior-ior-ius liberrimus-a-um Εξαίρεση libere liberius liberrime miser-ra-rum miserior-ior-ius miserrimus-a-um Εξαίρεση misere miserius miserrime infelix-x-x infelicior-ior-ius infelicissimus-a-um Μονοκατάληκτο στο θετικό infeliciter infelicius infelicissime minax-x-x minacior-ior-ius minacissimus-a-um Μονοκατάληκτο στο Θετικό minaciter minacius minacissime XLIV [ 44 ] fidus-a-um fidior-ior-ius fidissimus-a-um [ fide ] / fideliter fidius fidissime infidus-a-um infidior-ior-ius infidissimus-a-um [ infide ] / infideliter infidius infidissime stabilis-is-e stabilior-ior-ius stabilissimus-a-um stabiliter stabilius stabilissime XLV [ 45 ] celer-ris-re celerior-ior-ius celerrimus-a-um Εξαίρεση celeriter celerius celerrime XLVI [ 46 ] bonus-a-um melior-ior-ius optimus-a-um Ανώμαλο XLVII[ 47 ] ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΔΕΝ ΕΧΕΙ XLVIII[48] durus-a-um durior-ior-ius durissimus-a-um dure / duriter durius durissime posterus-a-um posterior-ior-ius postremus-a-um ή postumus-a-um Εξαίρεση postea/post/ [postere] posterius postremum ή postremo utilis-is-e utilior-ior-ius utilissimus-a-um utiliter utilius utilissime XLIX [ 49 ] certus-a-um certior-ior-ius certissimus-a-um certe certius certissime aequus-a-um aequior-ior-ius aequissimus-a-um aeque aequius aequissime L [ 50 ] malus-a-um peior-ior-ius pessimus-a-um Ανώμαλο male peius pessime ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ: 1.- Οι Γραμματικοί όροι παρατίθενται σε κάθε σειρά: πρώτα το επίθετο αριστερά και μετά το παράγωγο επίρρημα δεξιά. 2.- Περιλαμβάνονται επίθετα και επιρρήματα που σχηματίζουν παραθετικά, δηλαδή Συγκριτικό και Υπερθετικό βαθμό.
3.- Στα κείμενα υπάρχουν και επίθετα ή επιρρήματα που δεν σχηματίζουν παραθετικά για διάφορους λόγους. Αλλα είναι ανώμαλα και άλλα σχηματίζουν παραθετικά με εξαίρεση. [ Βλέπε Λατινική Γραμματική του ΟΕΔΒ ]. 4.- Τα Επιρρήματα είναι ΑΚΛΙΤΑ. 5.- Τα Επίθετα κλίνονται σύμφωνα με την κλίση στην οποία ανήκουν για το Θετικό βαθμό. Ο Συγκριτικός βαθμός είναι τριτόκλιτος δικατάληκτος. Ο Υπερθετικός βαθμός είναι δευτερόκλιτος τρικατάληκτος. Κάποια επίθετα στο Θετικό βαθμό είναι μονοκατάληκτα. 6.- Τα αριθμητικά επίθετα δεν έχουν παραθετικά, εκτός από το primus-primaprimum [ υπερθετικός ] και το prior-prior-prius [ συγκριτικός ] του αριθμητικού επιθέτου unus-una-unum. 7.- Με αστερίσκο * σημειώνονται τα καθαρά επιρρήματα που έχουν παραθετικά. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ που χρησιμοποιήθηκε : 1.- Λατινικά Λυκείου, Μ. Πασχάλης Γ. Σαββαντίδης, εκδόσεις ΟΕΔΒ, Αθήνα 1984 2.- Λατινική Γραμματική, Αχ. Τζαρτζάνου, εκδόσεις ΟΕΔΒ, Αθήνα 1984 3.- Λεξικόν Λατινοελληνικόν, Στεφ. Κουμανούδη, εκδόσεις ΓΡΗΓΟΡΗ, Αθήνα, 1972 Σοφία Γ. Μεσίγκου Γιώργος Ι. Κρικώνης Φιλόλογοι Αύγουστος 2017