ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΝΈΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ «Δικτυακές πόλεις και αναπαραστάσεις» ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΧΩΡΟΣ Δώρα Μονιούδη-Γαβαλά Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Διαχείρισης Πολιτισμικού Περιβάλλοντος και Νέων Τεχνολογιών
5 : Ο πολιτισμός της μαστίχας. Διδάσκουσα Δώρα Μονιούδη-Γαβαλά Εξετάζονται οι πολιτισμικές διαστάσεις και τα δίκτυα τα οποία δημιουργούσαν η καλλιέργεια και η εμπορία της μαστίχας, με έμφαση στον κατασκευασμένο χώρο. Παρουσιάζονται στοιχεία από την έρευνα της διδάσκουσας και από βιβλιογραφικές πηγές. O τόπος παραγωγής της μαστίχας: η σχέση της μαστιχοπαραγωγής με το οικιστικό περιβάλλον των Μαστιχοχώρων Χίου (14 ος αι.-19 ος αι.). Προτεινόμενη βιβλιογραφία -Ιεραπετρίτης Δ. (2007), Η συμβολή της τοπικής οργάνωσης των Μαστιχοχωρίων Χίου στη διαχείριση του χώρου κατά την περίοδο 1566-1866 της οθωμανικής κυριαρχίας, διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, http://www.didaktorika.gr/eadd/handle/10442/20325 -ΔΩΡΑ ΜΟΝΙΟΥΔΗ-ΓΑΒΑΛΑ, «Οχυρωμένοι οικισμοί της νότιας Χίου: Ζητήματα πολεοδομίας και αρχιτεκτονικής», Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου Η οχυρωματική αρχιτεκτονική στο Αιγαίο και ο μεσαιωνικός οικισμός Αναβάτου Χίου, Χίος 26-28 Σεπ. 2008, Χίος 2012, σ. 385-394.
6: Ο πολιτισμός του καπνού. Διδάσκουσα Δώρα Μονιούδη-Γαβαλά Εξετάζονται οι πολιτισμικές διαστάσεις και τα δίκτυα τα οποία δημιουργούσαν η καλλιέργεια και η εμπορία του καπνού, με έμφαση στον κατασκευασμένο χώρο. Παρουσιάζονται στοιχεία από την έρευνα της διδάσκουσας και από βιβλιογραφικές πηγές. Καπνοπαραγωγή και καπναποθήκες στην Ελλάδα του μεσοπολέμου: η βιομηχανική αρχιτεκτονική και η σχέση της με το οικιστικό περιβάλλον των καπνουπόλεων. Η μεταφορά της τεχνολογίας από την κεντρική Ευρώπη στην Ελλάδα. Η περίπτωση του Αγρινίου. Προτεινόμενη Βιβλιογραφία -Rentetzi, M. (2008). Configuring Identities through Industrial Architecture and Urban Planning: Greek Tobacco Warehouses in the Late Nineteenth and Early Twentieth Century. Science Studies (special volume) Simon Guy & Albena Yaneva (eds), Understanding Architecture, Accounting Society, 21, no. 1, 64-81, http://www.sciencetechnologystudies.org/system/files/rentetzi.pdf - Αγγέλη Μ. (2007), Ο κόσμος της εργασίας: γυναίκες και άνδρες στην παραγωγή και επεξεργασία του καπνού (Αγρίνιο 19ος-20ός αι.), διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, http://www.didaktorika.gr/eadd/handle/10442/21593 - Μπάδα Κ. (2003), «Οι καπνεργάτριες του Αγρινίου», Πρακτικά Ημερίδας «Η μνήμη του επαρχιακού αστικού τόπου και τοπίου: Το Αγρίνιο μέχρι τη δεκαετία του 60», Αθήνα, σ. 117-130, - Πατρώνης Β. (2003), «Η οικονομία του καπνού και το καπνεργατικό ζήτημα στο Αγρίνιο του Μεσοπολέμου», στο ίδιο, σ. 161-169.
- Monioudi-Gavala, D. (2016). Industrial Buildings and Their Role in the Transformation of a Regional Greek City: The Tobacco Warehouses of Agrinio. Advances in Historical Studies, 5, 80-91. http://dx.doi.org/10.4236/ahs.2016.52008
7.Το οικιστικό δίκτυο στο νεοελληνικό κράτος, 19 ος αιώνας και η εθνική ταυτότητα. Διδάσκουσα Δώρα Μονιούδη-Γαβαλά Στόχος του μαθήματος είναι η παρουσίαση της «ανάδυσης» του δικτύου των ελληνικών πόλεων μετά τη δημιουργία του νέου ελληνικού κράτους (1830) και της πορείας του στον 19 ο αιώνα. Γίνεται αναφορά στην πολεοδομική πολιτική «εκ του μηδενός», στους στόχους και τα μέσα του νεαρού βασιλείου. Η οικιστική ανασυγκρότηση περιγράφεται ως το αποτέλεσμα των ιδεολογικών επιλογών του κράτους και της συμμετοχής, μετά τις πρώτες δεκαετίες, των τοπικών κοινωνιών (των Δήμων και των κατοίκων). Αναφέρονται οι βασικές παράμετροι επιρροής στην εξέλιξη των οικισμών. Προτεινόμενη βιβλιογραφία -Καρύδης Δ. (2006), Τα επτά βιβλία της πολεοδομίας, Αθήνα 2006. -Μονιούδη-Γαβαλά Δ. (2012), Πολεοδομία στο ελληνικό κράτος1833-1890 /Urban planning in the Greek State 1833-1890 (διαθέσιμο σε ηλεκτρονική μορφή στον Εύδοξο). -Μονιούδη-Γαβαλά Δ. (2015), Η ελληνική πόλη από τον Ιππόδαμο στον Κλεάνθη (διαθέσιμο σε ηλεκτρονική μορφή στον Εύδοξο).
8. Ευρωπαϊκό αστικό δίκτυο και ανάπτυξη. Διδάσκουσα Δώρα Μονιούδη- Γαβαλά Γίνεται αναφορά στο ενιαίο αστικό δίκτυο της Ευρώπης, όπου διαμορφώνονται ιεραρχίες πόλεων σε σχέση με την απόδοσή τους σε οικονομικούς τομείς και στο επίπεδο των επιδράσεών τους (διεθνές, εθνικό, περιφερειακό). Παρουσιάζονται οι πόλεις που οργανώνονται σε συνεργασίες και ανταλλαγή ιδεών σε ζητήματα καθορισμού πολιτικής και εφαρμογής προγραμμάτων σε διάφορους τομείς (τουρισμός, διαχείριση πολιτιστικής κληρονομιάς κ.ά.). Γίνεται αναφορά στην αναβάθμιση της εικόνας της πόλης και την ανάδειξη της ταυτότητας του τόπου ως εργαλείων για την οικονομική ανάπτυξη. Ο θεσμός των πολιτιστικών πρωτευουσών, η ελληνική εμπειρία. Προτεινόμενη βιβλιογραφία Περιοδικό Αειχώρος τχ. 113, 114. ΤHEODORA MONIOUDI-GAVALA, THEODORE KOUTSOBINAS, «European Capital of Culture and the Image of Creative City, Urban Branding: the case of Patras, Greece», 9 th Interdisciplinary Conference of the University Network of the European Capitals of Culture (UNeECC) 2015, Pilsen 29-30 October 2015, σ. 130-139.
Ερευνητική εργασία: Οι ελληνικές πόλεις ως πολιτιστικές πρωτεύουσες Ευρώπης Αθήνα 1985 Θεσσαλονίκη 1997 Πάτρα 2006 Ελληνικές υποψηφιότητες για πολιτιστική πρωτεύουσα 2021 Ελευσίνα 2021 -Φάκελοι υποψηφιότητας -Πολιτιστικό περιεχόμενο -Διαχείριση αρχιτεκτονικής κληρονομιάς