ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΟΣ ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ κ.κ. ΑΝΘΙΜΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΠΙΔΟΣΕΩΣ ΧΑΡΙΣΤΗΡΙΟΥ ΤΟΜΟΥ ΠΡΟΣ ΤΙΜΗΝ ΤΟΥ (Δευτέρα 25 Μαΐου 2009-8 μ.μ.) Αίθουσα τελετών ΑΠΘ Θεοφιλέστατε ἐκπρόσωπε τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ, ἅγιε Θεουπόλεως κ. Παντελεῆμον, Σεβασμιώτατοι ἅγιοι Ἀρχιερεῖς, Κύριοι Ὑπουργοί, Κύριοι Βουλευταί, κύριοι Πρόξενοι, Κύριε Γενικὲ τῆς Περιφερείας, Κύριε Νομάρχα, Κύριε Δήμαρχε, Στρατηγοί, Κύριε Πρύτανι, Κύριοι Δήμαρχοι, Κύριοι Καθηγηταί, Πατέρες μου, Ἀδελφοί μου, Παιδιά μου, Τούτη τὴν ὥρα ξετυλίγονται ἐνώπιόν μου σαράντα πέντε χρό-νια ζωῆς ποὺ τὰ ἔδωσα, ποὺ τὰ προσέφερα, ὡς κληρικὸς στὴν Ἐκκλη-σία τοῦ Χριστοῦ μὲ τὴν δική του θέληση, καὶ ἀπὸ αὐτὰ τὰ χρόνια, τριάντα πέντε χρόνια ἀρχιερατικῆς διακονίας στὶς ἱερὲς Μητροπό-λεις Ἀλεξανδρουπόλεως καὶ Θεσσαλονίκης. Ἡ καρδιά μου ξεχειλί-ζει ἀπὸ θερμὴ εὐχαριστία καὶ βαθειὰ εὐγνωμοσύνη πρὸς τὸν ἐν Τριά-δι ἅγιον Θεόν, πρὸς τὴν Θεομήτορα Παναγία Μητέρα τοῦ Κυρίου μας καὶ πρὸς πάντας τοὺς ἁγίους, ἐξαιρέτως δὲ πρὸς τοὺς προστάτας ἁγίους, ἅγιο Βασίλειο, ἅγιο Νικόλαο, ἅγιο Δημήτριο, τὴν ἁγία μεγαλομάρτυρα Γλυκερία τὴν ἐκ Θράκης, καὶ τοὺς πέντε Μάρτυρες καὶ ἐθνομάρτυρες τῆς νήσου Σαμοθράκης, οἱ ὁποῖοι, φροντίδι μου ἀνεκηρύχθησαν ἐπισήμως ὑπὸ τοῦ
2 Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου μας, Μάρτυρες τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ. Ἀδελφοί μου, Παρὰ τὴν ἀναξιότητά μου καὶ τὴν ἀνθρώπινη ἀδυναμία μου, εἶμαι κατάφορτος ἀπὸ τὶς δωρεὲς καὶ τὶς εὐεργεσίες τοῦ Δομήτορος τῆς Ἐκκλησίας Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, καὶ ἀπὸ τὴν ἐμπιστοσύνη καὶ τὴν ἀγάπη τοῦ ἐμπιστευθέντος εἰς ἐμὲ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας. Γι αὐτὸ καὶ αἰσθάνομαι τεράστιο τὸ χρέος ποὺ βαρύνει ἐπάνω μου. Ἀ-πὸ τῆς ἡμέρας τοῦ καθορισμοῦ τῆς παρούσης τιμητικῆς ἐκδηλώσεως, διὰ τῆς παραδόσεως εἰς ἐμὲ τοῦ Τιμητικοῦ Τόμου, ὅλως αὐθορμήτως ἡ ψυχή μου καὶ ἡ σκέψη μου στρέφονται ὀφειλετικῶς καὶ εὐγνωμόνως εἰς ὅλους ἐκείνους ποὺ μοῦ ἔδωκαν τὴν ζωή, τὴν ἀνατροφή, τὴν παι-δεία, τὴν μόρφωση καὶ τὴν κατὰ Χριστὸν ζωή. Ἡ ἀγάπη πρὸς τὴν πα-τρίδα Ἑλλάδα μας ἐφυτεύθηκε ἀπὸ τοὺς γεννήτορές μου, ὅπως εὐτυ-χῶς ἔγινε καὶ μὲ ὅλους - σχεδὸν - τοὺς Ἕλληνες, ἐκαλλιεργήθηκε ἀπὸ τοὺς δασκάλους μου, καὶ ὁλοκληρώθηκε ἀπὸ τὶς μορφὲς τῶν Ἡρώων τοῦ Γένους τῶν Ἑλλήνων, κληρικούς, λαϊκούς, πολεμάρχους, ὅπως ἀ-ναδύονται μέσα ἀπὸ τὴν καθαρὴ θάλασσα τῆς ἱστορίας, πιὸ παλαιά, ἀλλὰ πρὸ πάντων ἀπὸ τὸ 1453 μέχρι τὸ 2000 μ.χ.. Σήμερα στὰ 75 χρόνια ποὺ μοῦ χαρίζει ὁ Θεός, ὡς Ἐπίσκοπος τῆς Ἐκκλησίας, ὡς μέλος τῆς κοινωνίας, καὶ ὡς πολίτης τῆς Πατρίδος μου, πολλὲς φο-ρές, καὶ πρὸ πάντων τούτη τὴν ὥρα, στρέφομαι ὀφειλετικῶς καὶ κα-θηκόντως πρὸς ἐκείνους ποὺ μὲ ἔκαμαν ὅ,τι εἶμαι, καὶ ἀναδιφῶ καὶ ἐνθυμοῦμαι καὶ καταθέτω ἐν συντομίᾳ. Γι αὐτὸ καὶ ὁ τίτλος αὐτῆς τῆς ἀναφορᾶς εἶναι «Ἐκ βαθέων πρὸς πατέρας, ἀδελφοὺς καὶ φί-λους». Μεγάλο ἀγαθὸ στὴ ζωή μας ἡ ἀληθινὴ φιλία. Κατάλαβα τὴν ὕπαρξή μου καὶ κάτι ἀπὸ τὸν κόσμο, κοντὰ στοὺς γονεῖς μου. Ὁ πατέρας ὑπεύθυνος γιὰ τὴν ἀπόδοση τῆς ἱκανῆς
3 ἀγροτικῆς περιουσίας, ἀλλὰ ἐφοδιασμένος ἀπὸ τὴν πρώτη στιγμὴ τῆς ἐκδόσεώς της, μὲ τὴν μεγάλη Ἑλληνικὴ Ἐγκυκλοπαίδεια τοῦ «Πυρ-σοῦ», ἀπὸ τὴν ὁποία ἐδιάβαζε συνεχῶς τὰ βράδυα μὲ λάμπα πετρε-λαίου. Καὶ ἡ μητέρα, μὲ τὸ μεγάλο προνόμιο γιὰ τὴν γυναῖκα τῆς ἐ-ποχῆς, δασκάλα στὸ χωριό, ἀπόφοιτος τοῦ Ἀρσακείου Ἀθηνῶν. Καὶ ἐγὼ παιδί της καὶ μαθητής της. Ἡ μητέρα ἐγέννησε τέσσαρα παιδιά. Ἐπέζησαν δύο. Δασκάλα μου καὶ ἡ Κατίνα Παπαδοπούλου ἀπὸ τὴν Σαλμώνη. Τὰ τρία τελευταῖα χρόνια τοῦ Δημοτικοῦ ἐπεράτωσα στὸ Δ Δημοτικὸ Σχολεῖο στὸν Πύργο Ἠλείας μὲ δασκάλους τὴν Δώρα Κουρνούτου καὶ τὸν Κων/νο Μπραϊμάκη. Ὅλοι τους μᾶς ἔμαθαν κα-λὰ γράμματα, μᾶς ἔδωσαν γερὲς βάσεις. Ὁ κύκλος τοῦ ἑξαταξίου Σχολείου στὸ Γυμνάσιο Ἀῤῥένων Πύργου 1946-1952, εἶναι μιὰ σημαντικωτάτη περίοδος σπουδῶν στὴ μέση παιδεία, ποὺ ὅμως τὰ τρία χρόνια ἐκύλησαν μέσα στὴ δίνη τοῦ ἐμφυλίου πολέμου. Δύσκολα χρόνια, πολλὴ φτώχεια, ἀλλὰ τὰ γράμματα, γράμματα. Οἱ καθηγηταί μας κύριοι, ἀξιοπρεπεῖς, ἔντιμοι καὶ πτωχοί. Ἐπὶ ἕξι χρόνια στὸ Γυμνάσιο ὑπῆρξα παραστάτης τῆς Σημαί-ας στὶς ἑορτὲς καὶ παρελάσεις. Μεγάλη ἡ χαρὰ. Στὴν τελευταία τάξη ὅμως, σημαιοφόρος ἦτο ὁ συμμαθητὴς τοῦ Πρακτικοῦ Τμήματος, ἐ-πειδὴ εἶχε μεγαλύτερο βαθμὸ ἀπὸ ἐμὲ τοῦ Κλασσικοῦ. Μοῦ ἀρκοῦσε ἡ θέση τοῦ παραστάτη. Ἦταν ὁ φίλος Κανελλακόπουλος Παναγιώ-της, φίλος καὶ τότε καὶ τώρα. Ὅλοι καθηγηταὶ καὶ συμμαθηταὶ ἐγνώ-ριζαν τὸν σεβασμὸ καὶ τὴν ἀγάπη μου στὴν Ἐκκλησία. Οὐδέποτε ἔ-χανα πανηγυρικὸ Ἑσπερινὸ στοὺς ναοὺς τῆς πόλεως, οὔτε Θεῖες Λει-τουργίες, ἐὰν ὑπηρχε ἀργία γιὰ τὰ σχολεῖα. Καὶ ἡ συμμετοχή μου στὰ Κατηχητικὰ Σχολεῖα καὶ στὴ Χριστιανικὴ Ἑστία ἦταν πάντοτε ἐνεργός. Οἱ συμμαθηταί μου ἐσέβοντο τὴν στάση μου αὐτή, διότι ἤ-μουν φιλικὸς πρὸς αὐτούς,
4 διότι ὑπῆρξε ἡ ἐπίδοση στὰ μαθήματα καὶ ἴσως διότι εἶχα τὴν κυριαρχία τοῦ Ἀπουσιολογίου τῆς τάξεως ἐπὶ ἕξι χρόνια. Στὴν περίοδο αὐτῶν τῶν χρόνων ὁ Πύργος καὶ ὅλη ἡ Ἠλεία εἶχε τὸ προνόμιο νὰ εἶναι τακτικὸς ἱεροκήρυξ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως ὁ μακαριστὸς ἀρχιμανδρίτης π. Ἀχίλλειος Παπαθανασόπουλος, μέλος τῆς ἀκμαζούσης ἀδελφότητος τῆς «ΖΩΗΣ». Ὁ π. Ἀχίλλειος Πα-παθανασόπουλος ὑπῆρξε ὁ πρῶτος πνευματικός μου ἀπὸ τῆς ἡλικίας τῶν 13 ἐτῶν καὶ μέχρι τὸ Πανεπιστήμιο. Μία ὑπέροχη φυσιο-γνωμία, ὁ π. Ἀχίλλειος ἐπεβάλλετο μὲ τὸ ἦθος του, τὴν ῥητορικότητά του, τὸν ἱεραποστολικὸ ζῆλο του καὶ τὴν γνώση τῆς Ἁγίας Γραφῆς σὲ ἐπίπεδο ἀποστηθίσεως καὶ ἑρμηνείας. Τριπλοῦν ἦτο τὸ ἔργον του : Θεία Λειτουργία, Κήρυγμα καὶ Ἐξομολόγηση, μὲ ἀφανεῖς τὶς πρά-ξεις τῆς ἀγάπης. Στὴν Ἠλεία, ἐδῶ καὶ πενήντα χρόνια δὲν ὑπῆρξε προσωπικότης μὲ τὸ κῦρος, τὴν ἀποδοχὴ τοῦ κόσμου καὶ τὴν εὐεργε-τικὴ ἐπίδραση στὶς ψυχές, ὅσον ὁ μακαριστὸς π. Ἀχίλλειος. Στὰ 18 μου χρόνια, εὑρέθηκα φοιτητὴς στὴν Ἀθήνα. Ἀφῆκα τὴν ἐπιτυχία στὴ Νομικὴ Σχολὴ καὶ ἐνεγράφην ὡς ἐπιτυχὼν στὴ Φιλοσοφικὴ Σχολὴ τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν. Ἡ Φιλοσοφικὴ Σχολὴ τῆς ἐποχῆς 1952-1957, ἦταν δυναμικὴ Σχολή, ἕνα σύνολο καθηγητῶν ἀπαιτητῶν καὶ πνευματικῶν ἀθλοθετῶν. Ἀναφέρω ὀνόματα ἐξ αὐτῶν. Τωμαδάκης Νικόλαος, μέγας Βυζαντινολόγος, Σταματάκος Ἰωάννης, κλασσικὸς Φιλόλογος, Ἰωάννης Θεοδωρακόπουλος, διαπρεπὴς Φιλόσοφος, Σπυρίδων Καλλιάφας, Παιδαγωγός, Διονύσιος Ζακυθηνός, Ἱστορικὸς τοῦ Βυζαντίου, Γεώργιος Ζώρας, Νεοελληνιστής, Γεώργιος Κουρμούλης, Γλωσσολόγος, Κωνσταντῖνος Βουρβέρης, κλασσικὸς Φιλόλογος, Σπυρίδων Μαρινᾶτος, κλασσικὸς Ἀρχαιολόγος, Ἀναστάσιος Ὀρλάνδος, βυζαντινὸς Ἀρχαιολόγος,
5 καὶ ἄλλοι πολλοί. Στὴν ἐποχή μου πολλοὶ νέοι ἐκ τῶν ἐπαρχιῶν μπορούσαμε νὰ σπουδάσωμε χάρις στὰ Οἰκοτροφεῖα «Ἀπόστολος Παῦλος», καταβάλλοντας τὰ τροφεῖα μας. Στὰ οἰκοτροφεῖα αὐτά, ὀρθοδόξου χριστιανικῆς γραμμῆς, ὑπῆρξαν νεανικὲς γνωριμίες καὶ φιλίες, ποὺ κρα-τοῦν μέχρι σήμερα, καὶ οἱ ἐμπειρίες ἀπὸ ὅλες τὶς ἐπιστῆμες τῶν φοι-τητῶν οἰκοτρόφων ἦσαν πολύτιμες γιὰ ὅλους. Παράλληλα στὸ Παν-επιστήμιο Ἀθηνῶν, στὸ Πολυτεχνεῖο καὶ στὶς ἄλλες ἀνώτατες Σχο-λὲς κυριαρχοῦσε τὸ Νεανικὸ Χριστιανικὸ Κίνημα μὲ τὴν ὀργάνωση καὶ τὴν δράση τῆς Χριστιανικῆς Φοιτητικῆς Ἑνώσεως, ποὺ ὑπάρχει μέχρι σήμερα. Αὐτονόητο εἶναι ὅτι ἀντίστοιχη κίνηση, σὲ οἰκοτρο-φεῖα, σὲ ἀμφιθέατρα κ.λ.π. ὑπῆρχε καὶ στὰ τμήματα Θηλέων γιὰ τὶς φοιτήτριες. Στὸ τμῆμα Ἀῤῥένων ὅπου ἐδώσαμε πολλοὺς ἀγῶνες, ἐξῆρχαν τότε τρεῖς προσωπικότητες νέων ἀνθρώπων ποὺ ἐπηρέαζαν τὶς ἀποφάσεις καὶ ἦσαν ἰνδάλματα γιὰ μᾶς τοὺς νεωτέρους. Ὁ μακαριστὸς ἀρχιμ. Λεωνίδας Διαμαντόπουλος ποὺ διετέλεσε καὶ προϊστάμενος τῆς ἀδελφότητος «Ο ΣΩΤΗΡ», ὁ νῦν Ἀρχιεπίσκοπος Ἀμερικῆς κ. Δη-μήτριος Τρακατέλλης, καὶ ὁ νῦν Ἀρχιεπίσκοπος Τιράνων καὶ Ἀλ-βανίας κ. Ἀναστάσιος Γιαννουλᾶτος. Τρεῖς ἱεροὶ ἄνδρες, θεολόγοι, ἀριστοῦχοι, γλωσσομαθεῖς, γεμᾶτοι ζῆλο γιὰ τὴν Ἐκκλησία, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν Ἑλλάδα. Γιὰ νὰ ἐπανέλθω στὸ Πανεπιστήμιο, σὲ ὅ,τι μὲ ἀφορᾶ, στὸ Β ἔτος σπουδῶν, μὲ ὀξὺ οἰκονομικὸ πρόβλημα, ἐπῆρα μὲ ἐξετάσεις μιὰ καλὴ ὑποτροφία ἀπὸ τὸ κληροδότημα τοῦ Ἀντωνίου Παπαδάκη τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν. Ἦταν μιὰ μεγάλη εὐεργε-σία μέχρι καὶ τοῦ πτυχίου μου. Διὸ καὶ εὐγνωμονῶ τὸν εὐεργέτη Ἀν-τώνιο Παπαδάκη καὶ τοὺς συντελέσαντας μακαριστοὺς καθηγητὰς Ζακυθηνὸ καὶ Τωμαδάκη. Τοὺς εὐγνωμονῶ ὅλους. Ἐνθυμοῦμαι πάν-τοτε πλῆθος φίλων καὶ
6 ἀδελφῶν φοιτητῶν ἐκ τῶν συναδέλφων στὸ Πανεπιστήμιο καὶ ἐκ τῶν Οἰκοτροφείων καὶ ἐκ τῆς Θεολογίας καὶ τοὺς ὁποίους ἀναφέρω : Τράκας Χρῆστος, Ἀρχιτέκτων, Σταθόπουλος Ἀνδρέας, Ἰατρός, Διαμαντάκος Παναγιώτης, Ἰατρός, Νικολόπουλος Παναγιώτης, Καθηγητής, Φραγκῖσκος Ἐμμανουήλ, Φιλόλογος, Μερακλῆς Μιχαήλ, Καθηγητής, Παπακωνσταντίνου Θεόδωρος, Καθηγητής, Σακελλαρίου Ἀντώνιος, Καθηγητής, Καραθανάσης Ἰωάννης, Θεολόγος-Φιλόλογος, Κολυβάκης Θωμᾶς, Ἰατρός, Μαρκομιχελάκης Μιχαήλ, Ἰατρός, Φερετζάκης Μάριος, Φυσικός-Ἠλεκτρονικός, Τσιμπρῆς Ἰωάννης, Καθηγητὴς Πανεπιστημίου, Πάνου Σταῦρος, Καθηγητής, Σταύρου Κωνσταντῖνος, Θεολόγος, Παληούρας Ἀθανάσιος, Καθηγητής. Καταγράφω μὲ ἐλάχιστες λέξεις : 1. Τὴν στρατιωτική μου θητεία ἐπὶ 31 μῆνες στὴν ἀεροπορία, ἀπὸ ὅπου ἀπολύθηκα ὡς ἀνθυποσμηναγός. Μία μεγάλη ἐμπειρία. 2. Τὴν ἑπταετῆ διδακτική πεῖρα μου, ὡς καθηγητὴς στὰ Σχολεῖα τῆς «Ἑλληνικῆς Παιδείας». Μένει τελευταῖο τὸ σημαντικώτατο κεφάλαιο τῆς ζωῆς μου, τὸ συναπάντημα μὲ τὴν Θεολογία καὶ τοὺς ἐκκλησιαστικοὺς πατέρες, ποὺ μὲ ὡδήγησαν στὴν ὁλοκληρωτικὴ ἀφοσίωσή μου στὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Ἐνεγράφην στὴ Θεολογικὴ Σχολὴ τοῦ Παν. Ἀθηνῶν, μὲ σκοπὸ τὴν ἱερωσύνη. Εὐγνωμονῶ τοὺς μεγάλους καθηγητὰς Θεο-λόγους, τὸν Παναγιώτη Τρεμπέλα, ποὺ μόλις τὸν ἐπρόλαβα, τὸν Πα-ναγιώτη Μπρατσιώτη, τὸν Βασίλειο Βέλλα, τὸν Κωνσταντῖνο Μπό-νη, τὸν Γεράσιμο Κονιδάρη, τὸν Λεωνίδα Φιλιππίδη, τὸν Βασίλειο Ἰωαννίδη, τὸν Ἀνδρέα Φυτράκη, καὶ ἄλλους.
7 Μὲ τὸ πτυχίο καὶ τῆς Θεολογίας στὰ χέρια μου, λαϊκὸς 28 χρόνων καὶ καθηγητὴς στὰ ἐκπαιδευτήρια τῆς «Ἑλληνικῆς Παιδείας» ἀνέβηκα στὸν ἄμβωνα τοῦ ἱεροῦ Ναοῦ ἁγίου Λουκᾶ Πατησίων. Ἂς εἶναι αἰωνία ἡ μνήμη τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου π. Νικολάου Αὐγερινοπούλου ποὺ μὲ βοηθοῦσε σὰν πατέρας καὶ ἀδελφός, ἐγὼ δὲ ἐ- φρόντιζα τὰ παιδιά του στὸ Σχολεῖο, ὅπου ἐδίδασκα. Αὐτὸς ἦταν ὁ ἰ- σχυρὸς ἐφημέριος στὸν ἅγιο Λουκᾶ καὶ πρόεδρος τοῦ ΙΣΚΕ. Εὑρισκόμουν ἤδη τὸ 1963-64 σὲ ἀναζήτηση ἀρχιερέως γιὰ νὰ ἀναθέσω τὴν ψυχή μου στὰ χέρια του καὶ στὴν ἀρχιερωσύνη του. Ἀ- φῆκα τὶς ὑποδείξεις γιὰ μεγάλα ὀνόματα καὶ κατέληξα στὸν τότε Μη-τροπολίτη Θήρας Γαβριὴλ Καλοκαιρινό, τὸν ἐκ Κυθήρων. Εἶχε μιὰ ἀπὸ τὶς πιὸ μικρὲς Μητροπόλεις καὶ τὴν πλέον ἀπομακρυσμένη μέσα στὴν ἀγκαλιὰ τοῦ Αἰγαίου Πελάγους ἐπισκοπή, τὴν Θήρα. Εἶχε χρη-ματίσει πρωτοσύγκελλος τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν καὶ ὅ-πως διεπίστωσα συντόμως ἦταν ἐγκάρδιος φίλος τοῦ τότε Μητροπο-λίτου Σερβίων καὶ Κοζάνης Διονυσίου Ψαριανοῦ τοῦ ἐξ Ἄνδρου. Ἡ γνωριμία μαζύ των μὲ ἔκαμε νὰ αἰσθανθῶ ὅτι εἰσῆλθα στὰ ἐνδότερα τῆς στρατευομένης Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ. Πατέρες μὲ ὅλη τὴν ση-μασία τοῦ ὅρου. Δὲν συμφωνοῦσαν εἰς ὅλα, ἀλλὰ ἦσαν ἀχώριστοι. Κέντρο τῆς ζωῆς των καὶ τῶν ἐνδιαφερόντων τους ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ καὶ ἡ ἐκπλήρωση τῆς ἀποστολῆς της στὸν Ἑλλαδικὸ χῶρο. Στοὺς ἀλησμονήτους αὐτοὺς πατέρας ὀφείλω τὰ πάντα. Τὴν πορεία μου, τὴν ἐξέλιξή μου, τὸ ἐκκλησιαστικὸ φρόνημα, τὸν ἀγῶνα γιὰ τὸ ἐκκλησιαστικῶς ζῆν καὶ τὸ ἐκκλησιαστικῶς πράττειν. Ὁ μακαριστὸς Μητροπολίτης Θήρας κυρὸς Γαβριὴλ μὲ ἐχειροτόνησε καὶ στοὺς τρεῖς βαθμοὺς τῆς Ἱερωσύνης. Μὲ τὸν μακαριστὸ Μητροπολίτη Κο-ζάνης κυρὸ Διονύσιο συνδεθήκαμε ἀπὸ τὰ θεολογικὰ καὶ φιλολο-γικὰ ἐνδιαφέροντα ἐπάνω σὲ μελέτες καὶ συγγραφές. Ἄκρα ταπεί-νωση
8 καὶ πνευματικὴ οἰκοδομὴ ὁ ἕνας γέροντας, ἄκρατος οἶνος ὀρθοδόξου θεολογίας καὶ πατερικῆς γνώσεως ὁ ἄλλος γέροντας. Ὁ μακαριστὸς ἀρχιεπίσκοπος Ἱερώνυμος μοῦ ἀνέθεσε στὴν Ἀποστολικὴ Διακονία καὶ στὴν Ἱερὰ Σύνοδο ἕνα πλῆθος καθηκόντων, μαζὺ καὶ μὲ τὴν 150ετηρίδα τοῦ 1821-1971, ἐπειδὴ μοῦ εἶχε ἐκτίμηση ἐκ τῆς σχέσεώς μου μὲ τοὺς δύο γεροντάδες καὶ ἐμπιστοσύνη γιὰ τὴν μὲ ἀ- ποδοτικότητα καὶ ταχύτητα φιλεργία μου. Ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἱερώνυ-μος εἶχε ἀναμφισβητήτως τὴν ἀξία του, τὴν προσωπικότητά του καὶ τὶς εὐδιάκριτες δυνατότητές του. Κατὰ τὴν κρίση τοῦ Κοζάνης, ὁ ἀρ-χιεπίσκοπος Ἱερώνυμος ἀνῆλθε στὸν ἀρχιεπισκοπικὸ θρόνο μὲ δύο μειονεκτήματα : τὴν ἄγνοια τῶν ἐκκλησιαστικῶν ζητημάτων καὶ τὴν προκατάληψη κατὰ τῶν ἐκκλησιαστικῶν προσώπων. Ἐγὼ προσωπι-κῶς τὸν εὐχαριστῶ καὶ τὸν εὐγνωμονῶ γιὰ τὴν ἐμπιστοσύνη ποὺ μοῦ ἔδειξε. Ἐπιπροσθέτως δὲ τοῦ ὀφείλω ὅτι μοῦ ἀνέθεσε τὴν διεύθυνση τοῦ Θεολογικοῦ Φοιτητικοῦ Οἰκοτροφείου τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας 1968-1974, ὅπου μὲ τὴν δύναμη τοῦ Θεοῦ ὑπῆρξε μιὰ πολὺ κα-λὴ ἐργασία. Ἀπὸ τοὺς οἰκοτρόφους ἐκείνης τῆς ἑπταετίας, παράλληλα μὲ τὶς σπουδές τους στὴ Θεολογικὴ Σχολή, ἀνεδείχθησαν ἄξιοι κλη-ρικοί, ὅπως ὁ πρωτ/ρος π. Δημήτριος Τζέρπος - ἀναπληρωτὴς καθη-γητής, ὁ πρωτ/ρος π. Διονύσιος Λάζαρης στὴ Λευκάδα, ὁ πρωτ/ρος καὶ ψυχίατρος π. Στυλιανὸς Καρπαθίου, οἱ καθηγηταὶ Νικόλαος Ὀ-λυμπίου καὶ Χρῆστος Οἰκονόμου, καὶ οἱ Σεβ. Μητροπολῖται Φθιώ-τιδος Νικόλαος, Καισαριανῆς Δανιήλ, Σιδηροκάστρου Μακάριος, Ῥεθύμνης Ἄνθιμος, Γουμενίσσης Δημήτριος, Ὕδρας Ἐφραίμ, Κυ-ρηνείας Παῦλος, Ἀτλάντας Ἀλέξιος, Κοστὶν Βασίλειος ἐκ Ῥουμα-νίας καὶ Εἰρηναῖος Μπούλοβιτς ἐκ Σερβίας, καὶ πλεῖστοι ἄλλοι ἀξιό-λογοι θεολόγοι, κληρικοὶ καὶ λαϊκοί. Στὶς πολλές μου ὑπηρεσίες στὴν
9 Ἀποστολικὴ Διακονία, εὐτύχησα νὰ ἔχω Γενικὸ Διευθυντὴ τὸν καθηγητὴ καὶ πρύτανι κ. Εὐάγγελο Θεοδώρου μὲ τὰ ἐξαιρετικὰ χαρίσμα-τα τῆς εὐθυκρισίας καὶ τῆς εὐγενείας, καὶ μὲ μιὰ ἐξαίρετη συνεργα-σία. Ὑπῆρξε καὶ περίοδος ποὺ κρατοῦσα τὶς εὐθῦνες τοῦ Ὀργανισμοῦ χωρὶς Γενικὸ Διευθυντή. Ἡ θέση τοῦ Διευθυντοῦ Ὑπηρεσιῶν εἶχε ἀ-ποδώσει. Στὸ διάστημα τῶν 7-8 χρόνων ποὺ περνοῦσε, ἀπὸ τοῦ ἀοιδίμου ἀρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου, ἀνδρὸς πεπαιδευμένου καὶ συνετοῦ μέχρι καὶ τῶν ἀρχιεπισκόπων Ἱερωνύμου καὶ Σεραφείμ, ἐσημάδευσε εὐεργετικὰ τὴν ἱερατικὴ διακονία μου, ἡ ποιμαντικὴ καὶ διοικητικὴ θέση μου ὡς προϊσταμένου στὸν ἱερὸ Ναὸ τοῦ ἁγίου Βασιλείου τῆς ὁδοῦ Μετσόβου Ἀθηνῶν ἐπὶ ἐννέα χρόνια. Ἐποχὴ ἀλησμόνητη καὶ δημιουργικὴ μὲ τοὺς συνεφημερίους μου πρωτοπρ. π. Βασίλειο Δημακόπουλο, ποὺ ἐξακολουθεῖ νὰ προΐσταται στὸν αὐτὸ ἱερὸ Ναὸ μὲ καλὴ πνευματικὴ καρποφορία καὶ τὸν μακαριστὸ πρεσβύτερο π. Βρασίδα Ῥογκάκο, ἐξομολόγο καὶ φιλόμουσο. Ἐπὶ ἐννέα χρόνια οὐ-δέποτε ἐστενοχωρήθημεν μεταξύ μας καὶ οἱ τρεῖς ἱερεῖς ἐφημέριοι, ἐνῶ ἡ ἐνορία ἔσφιζε ἀπὸ πνευματικὴ ζωὴ μὲ τὴν ἐξομολόγηση, τὴν φιλανθρωπία, τὴν λατρευτικὴ ζωή, τὴν συμμετοχὴ πολλῶν νέων παι-διῶν στὴν ἐνοριακὴ ζωὴ καὶ μὲ τὶς τακτικὲς ἐπισκέψεις Ἱεραρχῶν. Ἡ χειροτονία μου ὡς Ἐπισκόπου καὶ Μητροπολίτου στὸν ἱερὸ Ναὸ τοῦ ἁγίου Βασιλείου ἔγινε ἀπὸ τοὺς Μητροπολίτας Θήρας Γαβριήλ, Δράμας Διονύσιο, Γυθείου Σωτήριο καὶ Μεσογαίας Ἀγαθόνικο. Συμμετεῖχον προσευχόμενοι οἱ Κοζάνης Διονύσιος, Ῥόδου Σπυρί-δων, Καρπάθου Ἀπόστολος, Καισαριανῆς Γεώργιος, Μαντινείας Θεόκλητος καὶ ὁ τότε Ἀνδρούσης Ἀναστάσιος, καὶ ἄλλοι, ὡς καὶ πολλοὶ κληρικοί. Στὴν πρώτη μου ἀρχιερατικὴ Θεία Λειτουργία ἐχει-ροτόνησα πρεσβύτερο καὶ ἐχειροθέτησα ἀρχιμανδρίτη τὸν μέχρι τότε ἱεροδιάκονο τοῦ ἱεροῦ
10 Ναοῦ π. Γαβριὴλ Τσάφο, τὸν ἀπὸ πολλῶν ἐ-τῶν γνωστὸ ἐργάτη τῆς Ἐκκλησίας στὸ παρεκκλήσιο τοῦ ἁγίου Ἀν-δρέου, παρὰ τὴν πλατεῖα Ἀμερικῆς, μὲ πολυσχιδῆ ποιμαντικὴ δράση. Ὁ Ἰούλιος τοῦ 1974 μὲ εὑρίσκει στὴν Ἀθήνα νεοχειροτόνητο Μητροπολίτη, ἕτοιμο γιὰ τὴν Ἀλεξανδρούπολη καὶ τὸν Ἕβρο, μέσα σὲ μιὰ χαώδη ἐσωτερικὴ κατάσταση μὲ γενικὴ ἐπιστράτευση καὶ πιθανὸ πόλεμο μὲ τὴν Τουρκία. Οἱ 12 νέοι τότε Ἀρχιερεῖς ἐδώσαμε τὴν κατὰ Νόμο Διαβεβαίωση, μὲ πρωθυπουργὸ τὸν Κωνσταντῖνο Καραμανλῆ, ἐνώπιον τοῦ Προέδρου τῆς Δημοκρατίας Στρατηγοῦ Φαίδωνος Γκιζίκη, τοῦ τότε Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν κυροῦ Σεραφείμ, καὶ τοῦ ὑπουργοῦ Παιδείας καθηγητοῦ καὶ ἀκαδημαϊκοῦ μακαριστοῦ Νικολάου Λούρου. Αὐθημερὸν ἀνεχώρησα γιὰ τὸν Ἕβρο ὁδηγῶντας ὁ ἴδιος τὸ αὐτοκίνητο μὲ μοναδικὸ συνοδό μου τὸν φοιτητὴ τῆς Παντείου Χρῆ-στο Διαγουμᾶ, ἕνα ἀπὸ τὰ ἀφωσιωμένα στὴν Ἐκκλησία πνευματικά μου παιδιά, ποὺ ὀρφανὸς ἀπὸ πατέρα, ἦταν ἄξιος νὰ δώσῃ καὶ τὴν ζωή του γιὰ μένα. Καταξιωμένος τὰ ἑπόμενα χρόνια, ὡς οἰκογενειάρ-χης καὶ ὡς ἐπιστήμων-ὑπάλληλος στὴν Πολιτικὴ Ἀεροπορία, ἐφρόν-τιζε νὰ μὲ συναντᾶ στὸ Ἀεροδρόμιο. Τὴν ἑπομένη τῆς τελευταίας συναντήσεώς μας στὸ ἀεροδρόμιο, ἐκοιμήθη ξαφνικά, ἐνῶ εὑρίσκετο μὲ τὴν σύζυγό του σὲ φιλικὴ ἐπίσκεψη. Προσευχηθήκαμε καὶ τὸν ἐ-κλάψαμε στὸν ἅγιο Βασίλειο, ποὺ τόσο ἀγάπησε καὶ ἐθελοντικὰ ὑπη-ρέτησε. Γιὰ τὰ τριάντα χρόνια στὴν Ἀλεξανδρούπολη, στὸν Ἕβρο καὶ σχεδὸν σὲ ὅλη τὴν Θράκη δὲν θὰ εἴπω τίποτε ἐγώ. Τὰ παρουσίασε ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Ἀλεξανδρουπόλεως κ. Ἄνθιμος, ὁ ὁποῖος εἶναι ἕνας ἀπὸ τὰ διακεκριμένα πνευματικὰ τέκνα τῆς Ἀλεξανδρουπόλε-ως, ἀφοῦ κατ ἐπιθυμία του, ἡ μητέρα του τὸν ὡδήγησε κοντὰ στὸν ἐπίσκοπο, ἐνῶ ἦταν στὴ Β τάξη τοῦ
11 Γυμνασίου. Σήμερα εἶναι ἕνας ἄξιος Μητροπολίτης τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἡ ἐκλογή μου στὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Ἀλεξανδρουπόλεως ἐθεωρήθη δυσμενής. Καὶ μὲ ἀνθρώ-πινα κριτήρια ἦταν δυσμενής. Ἀλλ ἀπεδείχθη ὅτι ἦταν ἐνδεδειγμένη καὶ μέσα στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Σκεφθῆτε με τριάντα χρόνια στὸν Ἕ-βρο. Χαρά μου, τιμή μου, κόπος μου, ἀφοσίωσή μου, ἀλησμόνητη ἐρ-γασία καὶ προκοπὴ στὴν ἀποστολή μου. Δόξα τῷ Θεῷ. Ἂς μὲ συγχω-ρήσῃ καὶ γιὰ τὶς παραλείψεις μου. Γιὰ τὰ πέντε εὐλογημένα χρόνια στὴ Θεσσαλονίκη, γνωρίζει ὁ ἅγιος Θεὸς καὶ ἀποφαίνεται ὁ εὐσεβὴς λαός μας. Ὁ ἱερὸς κλῆρος εἶναι ὁ σταθερὸς συμπαραστάτης σὲ κάθε προσπάθεια γιὰ τὸ καλὸ τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ καὶ τῆς Πατρίδος μας. Ἡ συνεργασία μὲ ὅλες τὶς δημόσιες, τὶς δημοτικὲς καὶ λοιπὲς Ἀρχὲς εἶναι πάντοτε σὲ πολὺ καλὸ ἐπίπεδο, ἐὰν δὲ ποτὲ χρειασθῇ, ἐφαρμόζεται προσπάθεια τηρήσεως τῆς ἰσοῤῥοπίας. Εὐχαριστῶ καὶ εὐγνωμονῶ τὸν ἱερὸ κλῆρο καὶ τὸν εὐσεβῆ λαὸ τῆς Θεσσαλονίκης. Ἡ προσευχή μου πρὸς τὸν Κύριον εἶναι : «παράτεινον τὸ ἔλεός Σου καὶ κατὰ τὸ ὑπόλοιπον τῆς ζωῆς μου». Μέσα ἀπὸ τὰ βάθη τῆς καρδιᾶς μου ἐκφράζω τὴν εὐγνωμοσύ-νη μου καὶ τὶς εὐχαριστίες μου πρὸς τὰ ἀξιότιμα μέλη τῆς Ἐπιτροπῆς Ἐκδόσεως τοῦ ἐπιδιδομένου ἀπόψε στὴν ταπεινότητά μου Χαρι-στηρίου Τόμου ὑπὸ τὸν τίτλο «ΚΗΡΥΓΜΑ ΚΑΙ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ». Ὁ Τό-μος αὐτὸς εἶναι τὸ ὡραιότερο καὶ ἱερώτερο πνευματικὸ δῶρο τῆς στα-διοδρομίας μου. Σᾶς εὐχαριστῶ ἐλλογιμώτατοι καὶ φίλτατοι ἀδελφοὶ καὶ φίλοι, κύριοι καθηγηταί, Εὐάγγελε Θεοδώρου, Ἰωάννη Καραβιδόπουλε, Ἰωάννη Κογκούλη, Κωνσταντῖνε Κορναράκη,
12 Χρῆστο Κρικώνη, Μιχαὴλ Μακράκη, Σταῦρο Πάνου, Γεώργιε Πατρῶνε καὶ Μιχαὴλ Τρίτο. Ἐξαιρέτως δὲ εὐχαριστῶ τὸν καταβαλόντα τοὺς μείζονας κόπους καὶ τὶς εὐγενεῖς φροντίδες γιὰ τὴν ἔκδοση τοῦ Τόμου, πανεπιστημιακὸ διδάσκαλο, φίλο, ἀδελφὸ καὶ συμφοιτητὴ στὴ Θεολογικὴ Σχολὴ Ἀθηνῶν καθηγητὴ κ. Σταῦρο Πάνου. Εὐχαριστῶ ὡσαύτως ὅλους τοὺς ἀναγεγραμμένους στὸν ΧΑΡΙ-ΣΤΗΡΙΟ ΠΙΝΑΚΑ τοῦ Τόμου, ἐκκλησιαστικὲς καὶ θεολογικὲς προσω-πικότητες τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ τοῦ Νέου Ἑλληνισμοῦ, μὲ πρῶτο τὸν Παναγιώτατο Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη μας κ.κ. Βαρθολομαῖο γιὰ τὴν προσγενομένη πρὸς ἐμὲ τιμή, μὲ τὸν καθορισμὸ μάλιστα ὡς ἐκ-προσώπου του στὴν παροῦσα ἐκδήλωση τοῦ Θεοφ. Ἐπισκόπου Θεου-πόλεως κ.παντελεήμονος, ἀγαπητοῦ ἀδελφοῦ, τὸν ὁποῖο καὶ προσω-πικῶς εὐχαριστῶ. Εὐχαριστῶ τοὺς ἁγίους ἀδελφούς, Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτας......... γιὰ τὴν πολύτιμη παρουσία των στὴν παροῦσα τελετὴ Ἐπιδόσεως τοῦ Τόμου. Εὐχαριστίες ὀφείλω στὸν ἐλλογιμώτατο καθηγητὴ καὶ πρύτανι τοῦ ΑΠΘ κ. Ἀναστάσιο Μάνθο, καὶ τοὺς συνεργάτας του γιὰ τὴν φροντίδα παραχωρήσεως τῆς αἰθούσης τελετῶν τοῦ Πανεπιστημίου. Πρὸς τοὺς ἐκπροσώπους τῶν Ἀρχῶν καὶ πρὸς ὅλους τοὺς εὐλαβεῖς κληρικοὺς καὶ τοὺς εὐγενεστάτους κυρίους καὶ τὶς ἐρίτιμες κυ-ρίες ποὺ εἶσθε ἀπόψε ἐδῶ, μαζὺ μὲ τὰ χίλια εὐχαριστῶ, θὰ ἐπαναλά-βω ὅ,τι εἶπα καὶ σὲ ἄλλη ἀνάλογο ἐκδήλωση. ΔΩΣΤΕ ΜΟΥ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΣΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΤΕ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΜΟΥ. ΔΟΞΑ ΤΩι ΘΕΩι.
13 Ο ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ANΘΙΜΟΣ 25.05.2009