ΒΙΟΜΗΧΑΝ ΙΑ-ΕΜΠΟ ΡΙΟ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ Σύμφωνα με τον κανονισμό 1907/2006/ΕΚ όπως τροποποιήθηκε Αναθεώρηση 2.1 η F O R A Y 1. Στοιχεία ουσίας/παρασκευάσματος και εταιρείας/επιχείρησης 1.1 Αναγνωριστικός κωδικός προϊόντος Εμπορική ονομασία: Δραστική ουσία: Κωδικός GIFAP: FORAY Bacillus thuringiensis subsp.kurstaki strain ABTS- 351 SU (Υγρό εναιώρημα για ψεκασμούς υπέρμικρου όγκου) 1.2 Συναφείς προσδιοριζόμενες χρήσεις της ουσίας ή του μείγματος και αντενδεικνυόμενες χρήσεις: Βιολογικό εντομοκτόνο για την καταπολέμηση προνυμφών των λεπιδοπτέρων 1.3 Στοιχεία του προμηθευτή του δελτίου δεδομένων ασφαλείας: Κάτοχος της έγκρισης: SUMITOMO CHEMICAL AGRO EUROPE S.A.S. Parc d Affaires de Crécy 10A rue de la Voie Lactée 69370 SAINT DIDIER AU MONT D OR France Τηλ.: +33 (0) 478 64 32 60 E-mail: sds@sumitomo-chem.fr Υπεύθυνος διάθεσης στην αγορά: Χελλαφάρμ ΑΕ Φλέμινγκ 15, 15123, Μαρούσι Τηλ: 210 6800 900 Fax: 210 6833 488 E-mail: info@hellafarm.gr: 1.4 Τηλ. ανάγκης (Κέντρο Δηλητηριάσεων): 210 7793 777 (επί 24ώρου βάσεως) 2 Προσδιορισμός επικινδυνότητας: Το προϊόν ταξινομείται ως επικίνδυνο για το περιβάλλον (Ν) 2.1 Ταξινόμηση του μείγματος σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) 1272/2008 (CLP): Εικονογράμματα κινδύνου: Δηλώσεις επικινδυνότητας: Κανένα. Περιέχει Bacillus thuringiensis subsp. Kurstaki μπορεί να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση. Καμία - Στοιχεία ετικέτας σύμφωνα τον Κανονισμό (ΕΚ) 1272/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16-12-08 (αριθ. 3968/40932/15-10-2014 ΥΑ τροποποίησης της έγκρισης του προϊόντος στην Ελλάδα) Kεντρικό: Φλέμινγκ 15, Μαρούσι 151 23, Τηλ.: 210 68.00.900, Fax: 210 68.33.488, Ε-mail: info@hellafarm.gr Υποκατάστημα: ΒΙ.ΠΕ.Θ., Τ.Θ. 203, Σίνδος 57022, Τηλ.: 2310 79.79.07, Fax: 2310 79.77.80 Εργοστάσιο: Στυλίς 353 00, Τηλ.: 22380 22.008-9, Fax: 22380 22.760 1 από 8
Εικονογράμματα κινδύνου Κανένα. Δηλώσεις επικινδυνότητας (Η): Καμία Περιέχει Bacillus thuringiensis subsp. Kurstaki μπορεί να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση Δηλώσεις προφύλαξης (Ρ): P405+P102: Φυλάσσεται κλειδωμένο. Μακριά από παιδιά. P270: Μην τρώτε, μην πίνετε ή καπνίζετε όταν χρησιμοποιείτε αυτό το προϊόν. P261: Αποφεύγετε να αναπνέετε εκνεφώματα. P280: Να φοράτε προστατευτικά γάντια/ προστατευτικά ενδύματα/ μέσα ατομικής προστασίας για τα μάτια/πρόσωπο. P363: Πλύνετε τα μολυσμένα ενδύματα πριν τα ξαναχρησιμοποιήσετε. P302 + P352 ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΠΑΦΗΣ ΜΕ ΤΟ ΔΕΡΜΑ: Πλύνετε με άφθονο νερό και σαπούνι. SPo2: Ξεπλύνετε όλες τις προστατευτικές ενδυμασίες μετά τη χρήση. 3. Σύνθεση / Πληροφορίες για τα συστατικά του προϊόντος Συστατικά του προϊόντος που περικλείουν κινδύνους για την υγεία ή το περιβάλλον Χημική περιγραφή/ Σύνθεση/ Πληροφορίες σύμφωνα με τον κανονισμό 1272/2008 και την οδηγία 67/548/ΕΟΚ. α/α % Αριθμός CAS Συστατικά 1. 10600 IU/mg - Bacillus thuringiensis subsp.kurstaki strain ABTS-351 α/α Αριθμός ΕΕ (EINECS) Note Ταξινόμηση σύμφωνα με τον κανονισμό 1272/2008 [CLP] 1. - - εξαιρείται εξαιρείται 4. Μέτρα πρώτων βοηθειών 4. Περιγραφή των μέτρων πρώτων βοηθειών Γενικά: Σε κάθε περίπτωση αμφιβολίας καλέστε γιατρό Εισπνοή: Επαφή με τα μάτια: Ταξινόμηση σύμφωνα με την οδηγία 67/548/EEC Μεταφέρατε τον παθόντα σε καθαρό αέρα. Σε περίπτωση αδιαθεσίας ζητείστε ιατρική συμβουλή. Ξεπλύνετε αμέσως με άφθονο νερό. Κρατήστε τις βλεφαρίδες μακριά από το βολβό για να επιτευχθεί καλό πλύσιμο. Αν παρουσιαστεί ερεθισμός συμβουλευτείτε γιατρό. Επαφή με το δέρμα: Απομακρύνατε τα μολυσμένα ρούχα. Πλύντε αμέσως το δέρμα με άφθονο νερό και σαπούνι. Κατάποση: Ξεπλύνετε το στόμα. Μην προκαλείτε εμετό σε άτομο που δεν έχει τις αισθήσεις του ή είναι σε σύγχυση. Ζητήστε ιατρική συμβουλή. Δεν υπάρχει ειδικό αντίδοτο. Προτείνεται συμπτωματική θεραπεία. 2 από 8
4.2 Σημαντικότερα συμπτώματα και επιδράσεις, άμεσες ή μεταγενέστερες: Μπορεί να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση 4.3 Ένδειξη οποιασδήποτε απαιτούμενης άμεσης ιατρικής φροντίδας και ειδικής θεραπείας: Δεν υπάρχει ειδικό αντίδοτο. Συμπτωματική θεραπεία 5. Μέτρα για την αντιμετώπιση πυρκαγιάς 5.1 Πυροσβεστικά μέσα Ξηρό χημικό, αφρός, διοξείδιο του άνθρακα (CO2), άμμος ή νερό. 5.2 Ειδικοί κίνδυνοι που προκύπτουν από την ουσία ή το μείγμα Κατά τη θερμική διάσπαση μπορεί να παραχθούν τοξικά και ερεθιστικά αέρια 5.3 Συστάσεις για τους πυροσβέστες Αυτοδύναμη αναπνευστική συσκευή, κατάλληλη προστατευτική ενδυμασία και συσκευή προστασίας ματιών/ προσώπου Εμποδίστε να εισέλθει το νερό που χρησιμοποιήθηκε για την κατάσβεση σε αποστραγγιστικά συστήματα ή σε περάσματα νερού. 6. Μέτρα σε περίπτωση που το προϊόν χυθεί τυχαία 6.1 Ατομικές προφυλάξεις: Για την ατομική προστασία βλέπε και σημείο 8 Για το προσωπικό που δεν εμπλέκεται στην λήψη των μέτρων άμεσης ανάγκης: Για το προσωπικό που εμπλέκεται στα μέτρα άμεσης ανάγκης: 6.2 Προφυλάξεις για το περιβάλλον: 6.3 Διαδικασία συγκέντρωσης και καθαρισμού: Συγκέντρωση του χυμένου υλικού Μέθοδοι καθαρισμού: Αποφύγετε την επαφή με το δέρμα. Φορέστε προστατευτικά γάντια, γυαλιά προστασίας ματιών και κατάλληλη προστατευτική ενδυμασία. Απομακρύνατε πηγές ανάφλεξης. Απομακρυνθείτε από την επικίνδυνη περιοχή. Αποφύγετε την επαφή με το δέρμα. Φορέστε προστατευτικά γάντια (νιτριλίου), γυαλιά προστασίας ματιών ή κάλυψη προσώπου και κατάλληλη προστατευτική ενδυμασία. Απομακρύνατε πηγές ανάφλεξης. Εκκενώστε την επικίνδυνη περιοχή ή συμβουλευτείτε ειδικό. Μην επιτρέπετε να διαφύγει το χυμένο υλικό στο αποχετευτικό σύστημα ή περάσματα νερού. Μην ξεπλένετε τα υπολείμματα σε χαντάκια ή άλλα περάσματα νερού. Μην επιτρέπετε τη διαφυγή στο αποχετευτικοό σύστημα ή σε περάσματα νερού Μαζέψτε το προϊόν που έχει χυθεί χρησιμοποιώντας απορροφητικό υλικό (άχυρο ή κοκκώδης απορροφητική άργιλος). Συγκεντρώστε το μείγμα σε δοχεία που να σφραγίζουν και απορρίψτε το ως απόβλητο σύμφωνα με τους τοπικούς κανονισμούς. Μη μολύνετε τα νερά με τα απόβλητα 6. Μέτρα σε περίπτωση που το προϊόν χυθεί τυχαία 6.1 Ατομικές προφυλάξεις: Για την ατομική προστασία βλέπε και σημείο 8 Για το προσωπικό που δεν εμπλέκεται στην λήψη των μέτρων άμεσης ανάγκης: Αποφύγετε την επαφή με το δέρμα. Φορέστε προστατευτικά γάντια, γυαλιά προστασίας ματιών και κατάλληλη προστατευτική ενδυμασία. Απομακρύνατε πηγές ανάφλεξης. Απομακρυνθείτε από την επικίνδυνη περιοχή. 3 από 8
Για το προσωπικό που εμπλέκεται στα μέτρα άμεσης ανάγκης: Αποφύγετε την επαφή με το δέρμα. Φορέστε προστατευτικά γάντια (νιτριλίου), γυαλιά προστασίας ματιών ή κάλυψη προσώπου και κατάλληλη προστατευτική ενδυμασία. Απομακρύνατε πηγές ανάφλεξης. Εκκενώστε την επικίνδυνη περιοχή ή συμβουλευτείτε ειδικό. 6.2 Προφυλάξεις για το περιβάλλον Μην επιτρέπετε να διαφύγει το χυμένο υλικό στο αποχετευτικό σύστημα ή περάσματα νερού. Μην ξεπλένετε τα υπολείμματα σε χαντάκια ή άλλα περάσματα νερού. 6.3 Διαδικασία συγκέντρωσης και καθαρισμού Συγκέντρωση του χυμένου υλικού, Μέθοδοι καθαρισμού: 7. Χειρισμός και Αποθήκευση Μαζέψτε το προϊόν που έχει χυθεί χρησιμοποιώντας απορροφητικό υλικό (άχυρο ή κοκκώδης απορροφητική άργιλος). Συγκεντρώστε το μείγμα σε δοχεία που να σφραγίζουν και απορρίψτε το ως απόβλητο σύμφωνα με τους τοπικούς κανονισμούς. Μη μολύνετε τα νερά με τα απόβλητα 7.1 Προφυλάξεις για ασφαλή χειρισμό: Πρέπει να εφαρμόζονται οι συνήθεις προφυλάξεις χειρισμού χημικών προϊόντων. Για την προσωπική προστασία βλέπε σημείο 8. 7.2 Συνθήκες για την ασφαλή αποθήκευση, συμπεριλαμβανομένων τυχόν ασυμβίβαστων: Αποθηκεύεται στην αρχική, καλά κλεισμένη συσκευασία του, μακριά από ηλιακό φως, σε χώρο καλά αεριζόμενο και χωρίς υγρασία. Κρατείστε το μακριά από τρόφιμα, ποτά και ζωοτροφές. 7.3 Ειδική τελική χρήση ή χρήσεις: Φυτοπροστατευτικό προϊόν. 8. Έλεγχος της έκθεσης / ατομική προστασία 8.1 Παράμετροι ελέγχου: Συνιστώμενα όρια έκθεσης: Δεν έχουν καθοριστεί 8.2 Έλεγχοι έκθεσης Επαγγελματική έκθεση Παρέχετε επαρκή αερισμό. Προστασία αναπνευστικού: Να τηρούνται οι συνήθης προφυλάξεις χειρισμού των χημικών. Προστασία χεριών: Φοράτε προστατευτικά γάντια νιτριλίου. Προστασία ματιών: Φοράτε γυαλιά ή κάλυψη προσώπου. Προστασία δέρματος: Φοράτε κατάλληλη προστατευτική ενδυμασία. Άλλες πληροφορίες: πλύνετε τα ρούχα πριν τα ξαναχρησιμοποιήσετε 9. Φυσικές και Χημικές ιδιότητες 9.1 Μορφή: Χρώμα: Οσμή: Όριο οσμής: ph: Σημείο τήξεως/πήξεως: Αρχικό σημείο ζέσεως και διακύμανση Σημείο ανάφλεξης: Θερμοκρασία αυτανάφλεξης: Εκρηξιμότητα: Υγρό ελεύθερης ροής (μακροσκοπική εκτίμηση) Ανοιχτό καφέ (μακροσκοπική εκτίμηση) Μούχλας (οσφρητική εκτίμηση) 4.53 (1% σε νερό 4 ο C) (CIPAC MT 75) (υδατικό εναιώρημα) Δεν έχει προσδιορισθεί Δεν είναι εκρηκτικό (με βάση τα χαρακτηριστικά της δραστικής ουσίας και των λοιπών συστατικών) 4 από 8
Όρια έκρηξης: Οξειδωτικές ιδιότητες: Τάση ατμών: Σχετική πυκνότητα: Διαλυτότητα στο νερό: Διαλυτότητα σε άλλους διαλύτες: Συντελεστής κατανομής σε οκτανόλη/νερό: Θερμοκρασία αυτανάφλεξης: Δυναμικό ιξώδες Κινηματικό Ιξώδες: 9.2 Άλλες πληροφορίες Σχετική πυκνότητα ατμών (αέρας 1): Επιφανειακή τάση: Δεν έχει εφαρμογή Δεν είναι οξειδωτικό (με βάση τα χαρακτηριστικά της δραστικής ουσίας και των λοιπών συστατικών του) Δεν έχει προσδιορισθεί 1.141 gr/ml (ΕΕC Α.3) Σχηματίζει εναιώρημα και είναι μερικά διαλυτό 58.73 Cs (20 o C) (CIPAC MT 22) 10. Σταθερότητα και ικανότητα αντίδρασης 10.1 Ικανότητα αντίδρασης Σταθερό υπό τις συνιστώμενες συνθήκες αποθήκευσης και χειρισμού (βλέπε επίσης Τμήμα 7). 10.2 Χημική σταθερότητα Σε θερμοκρασία 4-25 ο C το προϊόν παραμένει σταθερό για 2 χρόνια. 10.3 Πιθανότητα επικίνδυνων αντιδράσεων: Κατά τη θερμική διάσπαση μπορεί να παραχθούν τοξικά ή ερεθιστικά αέρια. 10.4 Συνθήκες προς αποφυγήν Να αποφεύγονται οι υψηλές θερμοκρασίες, το φως και η υγρασία. Η αλκαλικότητα καθιστά το προϊόν μη δραστικό. 10.5 Υλικά προς αποφυγή: Οξειδωτικοί παράγοντες 10.6 Επικίνδυνα προϊόντα διάσπασης: Θερμική διάσπαση κατά την καύση του προϊόντος μπορεί να προκαλέσει την έκλυση τοξικών και ερεθιστικών αερίων 11. Πληροφορίες για την τοξικότητα Οι πληροφορίες για την ερεθιστικότητα του προϊόντος έχουν βασιστεί σε δεδομένα του Bacillus thuringiensis subsp.kurstaki 10600 IU/mg suspension concentrate Ερεθιστικότητα δέρματος: Δεν προκαλεί (OECD 404) Ερεθιστικότητα οφθαλμών: Δεν προκαλεί (OECD 405) Ευαισθητοποίηση: Ευαισθητοποιητικό (Buehler test). Όλοι οι μικροοργανισμοί θεωρούνται ως πιθανά αλλεργιογόνα Οξεία τοξικότητα Οι πληροφορίες για την οξεία τοξικότητα προέρχονται από σκεύασμα παρόμοιο με το Bacillus thuringiensis subsp.kurstaki 10600 IU/mg suspension concentrate Οξεία από στόματος: LD50, oral, rat: > 5000 mg/kg (EPA F 81-1) Οξεία από δέρματος: LD50, dermal, rat: > 2500 mg/kg (OECD 402) Οξεία από αναπνοής: LC50, inhalation, rat: >6.81 mg/l (4h, snout-only) (OECD 403) Ευαισθητοποίηση Ευαισθητοποιητικό (Buehler test). Όλοι οι μικροοργανισμοί θεωρούνται ως πιθανά αλλεργιογόνα 5 από 8
Τα ακόλουθα δεδομένα βασίζονται στη δραστική ουσία Bacillus thuringiensis subsp.kurstaki (Strain ABTS-351) TG Άλλες τοξικολογικές πληροφορίες - Γενοτοξικότητα: Δεν υπάρχουν πιστοποιημέμες μέθοδοι για του μικροοργανισμούς - Καρκινογένεση, rat: αρνητική. Με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα, δεν πληρούνται τα κριτήρια για την κατάταξη του προϊόντος στην κατηγορία κινδύνου πρόκλησης ευαισθητοποίησης. 12. Οικολογικές πληροφορίες 12.1 Τοξικότητα: Οικοτοξικολογικά δεδομένα για το Bacillus thuringiensis subsp.kurstaki 10600 IU/mg suspension concentrate Μέλισσες Οξεία από στόματος τοξικότητα, 48h-LD50 (Apis mellifera):>500 μg/bee (OECD 213) Οξεία τοξικότητα επαφής, 48h-LD50 (Apis mellifera):>500 μg/bee (OECD 214) Δραστική ουσία Bacillus thuringiensis subsp.kurstaki (Strain ABTS-351) TG Ψάρια: Μολυσματικότητα/παθογένεια 32d-LC50 (Oncorhynchus mykiss): >2.87 x 10 9 cfu/l Δάφνια Μέλισσες: Πουλιά: Γαιοσκώληκες: test media (>143.5 mg/l) (FIFRA Guideline 154-19) Μολυσματικότητα/παθογένεια 32d-LC50 (Lepomis macrochirus): >1.45 x 10 9 cfu/l >2.87 x 10 9 cfu/l test media (>143.5 mg/l) (FIFRA Guideline 154-19) 21d-ΕC50 (Daphnia magna): First study EC50, (θνησιμότητα/ακινητοποίηση ακμαίων) 14 mg/l ΝΟΕC<5 mg/l Second study EC50, (θνησιμότητα/ακινητοποίηση ακμαίων) 13 mg/l EC50, (αναπαραγωγής) 7.8 mg/l ΝΟΕC<2.5 mg/l (OECD 211) Οξεία τοξικότητα, 14d-LD50 (Apis melifera): >4042 μg/bee (FIFRA 154Α-16) Τοξικότητα 5d-NOEC, Bobwhite quail: >2857 mg/kg b.w/d (FIFRA 154A-16), Mallard duck: >2857 mg/kg b.w/d (FIFRA 154A-16) Τοξικότητα 30d-LC50 (Eisenia foetida): >1000 mg/kg soil (χωρίς επίδραση) (OECD 207) NOEC (Eisenia foetida): >1000 mg/kg dry soil 12.2: Εμμονή και ικανότητα αποικοδόμησης Δραστική ουσία Bacillus thuringiensis subsp.kurstaki (Strain ABTS-351) TG Βιοτική αποικοδόμηση O Bacillus thuringiensis subsp. kurstaki είναι φυσικά παρόν στο περιβάλλον. Δεν αναμένεται διήθηση. Παρουσιάζει ταχεία απώλεια της δραστικότητάς του παρουσία υπεριώδους φωτός. Η αυξημένη υγρασία συμβάλλει στην απώλεια δραστικότητας. Υψηλές τιμές ph (ph 9) ελαττώνουν επίσης την εντομοκτόνο δράση του. 12.3 Πιθανότητα βιοσυγκέντρωσης Δραστική ουσία Bacillus thuringiensis subsp.kurstaki (Strain ABTS-351) TG Βιοσυγκέντρωση: Δεν έχει εφαρμογή, η ουσία δεν είναι παθογόνος σε οργανισμούς μη στόχους και δεν έχει παρατηρηθεί αναπαραγωγή του σε οργανισμούς μη-στόχους. 12.4 Κινητικότητα στο έδαφος Δραστική ουσία Bacillus thuringiensis subsp.kurstaki (Strain ABTS-351) TG Τιμές προσρόφησης KFOC : Δεν έχει εφαρμογή για μικροβιακές ουσίες Τιμές εκρόφησης KFOC-des : Δεν έχει εφαρμογή για μικροβιακές ουσίες 12.5. Αποτελέσματα εκτίμησης PTB και vpvb: Δεν έχει εφαρμογή (δεν απαιτείται έκθεση χημικής ασφάλειας) 12.6 Άλλες ανεπιθύμητες επιδράσεις: Καμία γνωστή για το περιβάλλον 13. Στοιχεία σχετικά με τη απόρριψη 6 από 8
13.1 Μέθοδοι διαχείρισης αποβλήτων: Προϊόν: Οι φιάλες ξεπλένονται υπό πίεση ή γίνεται τριπλό ξέπλυμα (τα νερά του ξεπλύματος τα ρίχνουμε στο ψεκαστικό υγρό) και στη συνέχεια αφού καταστραφούν προηγουμένως με τρύπημα, εναποτίθενται σε σημεία συλλογής για ανακύκλωση ή ανάκτηση ενέργειας 13.2 Απόρριψη: Σύμφωνα με τους κατά τόπους σχετικούς κανονισμούς. 14. Μεταφορά ADR/RID/IMDG/IATA/ICAO ταξινομηση 14.1 Αριθμός UN (ΟΗΕ): 14.2 Οικεία ονομασία αποστολής UN (ΟΗΕ): 14.3 Τάξη/τάξεις κινδύνου κατά τη μεταφορά: 14.4 Ομάδα συσκευασίας: 14.5 Περιβαλλοντικοί κίνδυνοι: 14.6 Ειδικές προφυλάξεις για τον χρήστη: 14.7 Χύδην μεταφορά σύμφωνα με το παράρτημα II της σύμβασης MARPOL 73/78 και του κώδικα IBC 7 από 8
15. Πληροφορίες που επιβάλλονται από την νομοθεσία 15.1 Κανονισμοί/νομοθεσία σχετικά με την ασφάλεια, την υγεία και το περιβάλλον για την ουσία ή το μείγμα: Εθνικές διατάξεις: στο προϊόν έχει χορηγηθεί η αρ. 1659 έγκριση κυκλοφορίας σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. 15.2 Αξιολόγηση χημικής ασφάλειας: - 16. Άλλες πληροφορίες Πηγές πληροφοριών: -Το δελτίο δεδομένων ασφάλειας του Bacillus thuringiensis subsp. Kurstaki 10600 SC (revision 3.10 of 7-5-2015). - η αρ. 1659 έγκριση κυκλοφορίας του Foray 48 SU Σχετικές φράσεις R - Σχετικές φράσεις Η - Οι παραπάνω πληροφορίες αφορούν μόνο το προϊόν που περιγράφεται σε αυτό το δελτίο δεδομένων ασφαλείας. Είναι έγκυρες και σωστές σύμφωνα με τις παρούσες γνώσεις μας και συμπληρώθηκαν και δίνονται με καλή πίστη αλλά χωρίς εγγύηση. Παραμένει αποκλειστική ευθύνη του χρήστη να επιβεβαιώσει ότι αυτές οι πληροφορίες είναι επαρκείς και κατάλληλες για τη συγκεκριμένη χρήση που προορίζει το προϊόν. Πληροφορίες σχετικά με τη σύνταξη του MSDS: Έκδοση 2 η Ημερομηνία 2 η Έκδοση: 02.9.2014 Ημερομηνία 1 ης Αναθεώρησης: 15-10-2016 Τεχνική προσφορά σελ. 38 8 από 8