ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΕΚΠΑ

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΕΚΠΑ «Ψηφιοποίηση και λημματογράφηση του Αρχείου Πρωτοκόλλου, 1837-1950» 23 Οκτωβρίου 2017 Χορηγός προγράμματος: Εταιρεία JTI Hellas

Στιγμές από την Ιστορία του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Οικία Κλεάνθη. Το πρώτο κτήριο του Πανεπιστημίου Αθηνών. Χαρακτικό του Φωκά, 1887. Οικία Κλεάνθη. Το πρώτο κτήριο του Πανεπιστημίου Αθηνών στη δεκαετία του 1950.

Το Πανεπιστήμιο Αθηνών μέσα από τις συλλογές του Ιστορικού Αρχείου (1837-1950). Η πρόσοψη του κτηρίου που στεγάζεται το Ιστορικό Αρχείο, στην Οδό Σκουφά.

Το Διάταγμα ίδρυσης του Πανεπιστημίου Όθωνος, 22 Απριλίου 1837. Βασιλέας Όθωνας (1815-1867) Πηγή: Συλλογή Προσωπογραφιών του Πανεπιστημίου Αθηνών, εκδ. 2009.

Κατάσταση μισθοδοσίας καθηγητών του Πανεπιστημίου για τον μήνα Οκτώβριο του 1837. Ευχαριστήριο Όθωνα προς τον Πρύτανη Κωνσταντίνο Σχινά για την παραίτησή του από την καταβολή του μισθού του ως Καθηγητή, 1837.

Ο ευεργέτης του Πανεπιστημίου Δημήτριος Γαλανός (1760-1833). Έργο του Σπ. Προσαλέντη. Η διαθήκη του Δημητρίου Γαλανού σε μετάφραση.

Λεπτομέρεια προγράμματος στα Ελληνικά. Τρίγλωσσο πρόγραμμα της ενάρξεως του Πανεπιστημίου Όθωνος (Ελληνικά, Γερμανικά και Γαλλικά). Πηγή: Γ.Α.Κ. Φάκελος Πανεπιστημίου Αθηνών, 1837

Έγγραφο αρχαιρεσιών (Διορισμός Γ. Ράλλη ως Πρύτανη), 1838. Γεώργιος Α. Ράλλης (1804-1883)

Δοκός Γκίκας (1806-1888) Επίτιμος Καθηγητής και πρώτος Γενικός Γραμματέας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1837-1879). Πληρεξούσιος της Εθνικής Συνέλευσης που επεξεργάστηκε το Ελληνικό Σύνταγμα (1843). Έργο ανώνυμου

Εισιτήριο για την τελετή θεμελίωσης του κεντρικού κτηρίου του Πανεπιστημίου στις 2 Ιουλίου 1839. Βασιλικό διάταγμα για την ίδρυση επιτροπής της ανέγερσης του κεντρικού κτηρίου του Πανεπιστημίου, 1839. Πηγή: Μουσείο Ιστορίας ΕΚΠΑ

ΦΕΚ με τα ονόματα των συνδρομητών προς ανέγερση του κεντρικού κτηρίου του Πανεπιστημίου, 1848.

Δίπλωμα για τους Ευεργέτες που συνεισέφεραν στην ανοικοδόμηση του κεντρικού κτηρίου του Πανεπιστημίου, 1852. Μετάλλιο του 1849 με την επιγραφή «Τοις συνδρομηταίς». Πηγή: Μουσείο Ιστορίας ΕΚΠΑ

Τα αρχεία Συγκλήτου, Πρωτοκόλλου, Εθιμοτυπίας και Αρχείο Διεύθυνσης Σχολών.

Το χειρόγραφο κείμενο για την έκδοση Οδηγίαι προς τους φοιτητάς εκάστης Σχολής, 1838. Οδηγός Σπουδών προς τους φοιτητές, 1857.

Πρόγραμμα μαθημάτων χειμερινού εξαμήνου, έτους 1837-38.

Τα αρχεία των Σχολών

Έγγραφο του Υπουργείου Παιδείας, με το οποίο, λόγω έλλειψης γιατρών και με τη σύμφωνη γνώμη της Ιατρικής Σχολής, επιτρέπεται στους μη έχοντες απολυτήριο Γυμνασίου να γίνονται δεκτοί στην Ιατρική, 1838.

Πρώτη φοιτητική κινητοποίηση στο μάθημα του Καθηγητή της Ανατομίας Δ. Μαυροκορδάτου, 1839.

Λογοδοσία Κωνσταντίνου Σχινά, 1838. Λόγος του Αρχ. Κ. Μισαήλ Αποστολίδου για την εορτή των Τριών Ιεραρχών, 1850. Επετειακός λόγος του Ιωάννη Σούτσου της 20 ης Μαΐου 1858.

Επιστολή του Αμ. Ράλλη προς τον Πρύτανη σχετικά με τον ομώνυμο Ποιητικό Διαγωνισμό, 1851. Εξώφυλλο του Ποιητικού Διαγωνισμού, 1857.

Διδακτορικό δίπλωμα Νομικής Σχολής του Ιωάννη Δυοβουνιώτη, 12 Ιουνίου 1858.

Ψήφισμα της Προσωρινής Κυβέρνησης βάσει του οποίου η αρμοδιότητα πραγματοποίησης των πρακτικών και θεωρητικών εξετάσεων για την άδεια άσκησης του Ιατρικού Επαγγέλματος μεταφέρεται από το Ιατροσυνέδριο στην Ιατρική Σχολή, 1862.

Φοιτητικές Κινητοποιήσεις Η Πανεπιστημιακή Φάλαγγα Λίστα λόχων της Πανεπιστημιακής Φάλαγγας με τα ονόματα καθηγητών που συμμετείχαν σ αυτούς. Σημείωση: Η Πανεπιστημιακή Φάλαγγα αποτέλεσε το πρώτο οργανωμένο ένοπλο σώμα φοιτητών, τμήμα της Εθνοφυλακής που συγκροτήθηκε στα τέλη του 1862, με σκοπό την αποφυγή ταραχών και την προστασία της πόλης και των πολιτών από την αναρχία που θα μπορούσε να κυριαρχήσει μετά την έξωση του Όθωνα.

Σελίδα τίτλου του Β τόμου (1862) από την πρώτη έκδοση της ΙΕΕ του Κ. Παπαρρηγόπουλου. Αίτηση του Κ. Παπαρρηγόπουλου για την οικονομική ενίσχυση του Δ τόμου της Ιστορίας του Ελληνικού Έθνους (1871).

Αρχιτεκτονικά σχέδια του Ερνέστο Τσίλλερ για τους προαύλιους χώρους του Πανεπιστημίου και της Ακαδημίας Αθηνών, 1868. Αρχιτεκτονικά σχέδια του Ερνέστο Τσίλλερ για το Χημείο και το Ανατομείο, 1873.

Η εγγραφή του ποιητή Λορέντζου Μαβίλη (1860-1912) στο Α έτος της Φιλοσοφικής το 1877. Η εγγραφή του ποιητή Γεώργιου Σουρή (1853-1919) στο Α έτος της Φιλοσοφικής το 1877. Η εγγραφή του Ιωάννη Συκουτρή (1901-1937) στο Α έτος της Φιλοσοφικής το 1919, μετέπειτα Υφηγητή της Φιλοσοφικής.

Ανάγκη σύστασης Αρχείου των Σχολών, 1878.

Σπυρίδων Λάμπρος (1851-1919) Έγγραφο διορισμού του Σπυρίδωνα Λάμπρου ως Υφηγητή της Γενικής Ιστορίας στο Παν/μιο Αθηνών το 1878. Λιθογραφημένες ασκήσεις από το φροντιστήριό του.

Εισιτήριο εγγραφής του Ελευθέριου Βενιζέλου στην Νομική Σχολή, 1880. Ελευθέριος Βενιζέλος (1864 1936) Πηγή: Μουσείο Ιστορίας ΕΚΠΑ

Ο Άγιος Νεκτάριος (1846-1920) Επίσκοπος Πενταπόλεως Μητρώον των φοιτητών του Πανεπιστημίου, 1882-1883.

Απόσπασμα διαθήκης Α. Παπαδάκη. Βιβλίο κληροδοτημάτων Χειρόγραφη αίτηση του Αγ. Νεκταρίου για το διαγωνισμό υποτροφίας Παπαδάκη.

Επιτυχόντες του διαγωνισμού για το κληροδότημα Α. Παπαδάκη, μεταξύ των οποίων και ο Αγ. Νεκτάριος (Νεκτάριος Δ. Κεφαλάς).

Υποτροφία του φοιτητή της Θεολογικής Σχολής, Νεκταρίου Δ. Κεφαλά, (αριστεύσαντος), 1883. Πηγή: Μουσείο Ιστορίας, ΕΚΠΑ Καθομολόγηση Αγ. Νεκταρίου (Νεκτάριος Δ. Κεφαλάς), 1885.

Βεβαίωση της Πρυτανείας για τη φοιτητική ιδιότητα του μετέπειτα ποιητή Γεωργίου Χ. Δροσίνη (1859-1951) κατά το Ακαδ. έτος 1883-1884. Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και μεταγράφηκε στη Φιλοσοφική Σχολή μετά από σύσταση του Νικόλαου Πολίτη. Γεώργιος Δροσίνης (1859-1951)

Καθομολογήσεις Διδακτόρων της Νομικής Σχολής του 1885, 1886.

Το λάβαρο του Πανεπιστημίου, 1887. Η Αθηνά (έργο του Νικολάου Γύζη). Μουσείο Ιστορίας ΕΚΠΑ

Οι πρώτες φοιτήτριες της Φιλοσοφικής Σχολής. Η εγγραφή της Ιωάννας Στεφανόπολι στο Α έτος το 1890. Η εγγραφή της Θηρεσίας Ροκά στο Α έτος το 1893. Η εγγραφή της Αικατερίνης Σμίλτου στο Α έτος το 1896. Η αίτηση εγγραφής της Ιωάννας Στεφανόπολι, 1890.

Οι πρώτες φοιτήτριες της Ιατρικής Σχολής. 1892-1893 Αγγελική και Αλεξάνδρα Παναγιωτάτου.

Οι πρώτες φοιτήτριες του Φυσικομαθηματικού Τμήματος. Η εγγραφή της Φουντουκλή Φλωρεντίας στο Α έτος του Μαθηματικού Τμήματος το 1892. Η εγγραφή της Φουντουκλή Μαριάννας στο Α έτος του Φυσικού Τμήματος, το 1895. Η εγγραφή της Γεννηματά Ελένης στο Α έτος του Μαθηματικού Τμήματος, το 1895.

Η εγγραφή του Ίωνα Δραγούμη (1878-1920) στο Α έτος της Νομικής Σχολής το 1894.

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΤΟΥ Η Αγγελική Παναγιωτάτου Αποτελέσματα πτυχιακών εξετάσεων της πρώτης αποφοίτου της Ιατρικής Σχολής Α. Παναγιωτάτου (1896). στο Εργαστήριό της.

Κωστής Παλαμάς (1859-1943) Ο ποιητής και Γενικός Γραμματέας του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο γραφείο του στο Πανεπιστήμιο. Ο Διορισμός του Κωστή Παλαμά, ως Γενικού Γραμματέα το 1897.

Τα πρακτικά των διδακτορικών εξετάσεων του Παναγή Λορεντζάτου (1871-1941) το 1895, μετέπειτα Καθηγητή της Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας. Τα πρακτικά των διδακτορικών εξετάσεων του Λογοτέχνη Ιωάννη Γρυπάρη (1870-1942) το 1897.

Χειρόγραφο του Εμμανουήλ Ροΐδη ως εφόρου και Διευθυντή της Εθνικής Βιβλιοθήκης, 1897. Εμμανουήλ Ροΐδης (1836-1904)

Αναμνηστική Στήλη των πεσόντων κατά τον πόλεμο του 1897, στα προπύλαια του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τα αποκαλυπτήρια της Στήλης έγιναν το 1901. Σχέδιο για την κατασκευή της αναμνηστικής Στήλης.

Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Φώτιος Β, (Δημήτριος Σ. Μανιάτης), απόφοιτος της Σχολής το 1902. Πρυτανικός Λόγος 1902-1903 Βιβλίον εκδόσεως αδειών προς εξέτασιν των φοιτητών Εις τα γενικά μαθήματα της Θεολογικής Σχολής, 1892-1917.

Φωτογραφίες Φοιτητριών Ακαδ. έτος 1904-1905 Ιατρική Σχολή Ιατρική Σχολή Φιλοσοφική Σχολή Φιλοσοφική Σχολή

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ (1883-1962) Αποτελέσματα των πρακτικών εξετάσεων του Γεωργίου Παπανικολάου το 1905.

Νίκος Καζαντζάκης (1883-1957) Αποτελέσματα των πτυχιακών εξετάσεων του Νίκου Καζαντζάκη, 1906.

Οι πρώτες φοιτήτριες της Νομικής Σχολής. Σπουργίτου Λουκία, 1910-1911. Πετρίδου Εύχαρις, 1912-1913.

Κατάλογος πεσόντων φοιτητών κατά τις πολεμικές συρράξεις της δεκαετίας του 1910.

Μέλη της «Μεγάλης των Φοιτητών Επιτροπείας προς άμυναν της Εθνικής Γλώσσης». Στο κέντρο ο Καθηγητής Γεώργιος Μιστριώτης, 1911. Λόγος Γεωργίου Μιστριώτη, Περί εννόμου αμύνης της Εθνικής Γλώσσης, 1911.

Ο Πρύτανης Θ. Ζαΐμης εκφράζει εκ μέρους του Πανεπιστημίου προς τον Διάδοχο Κωνσταντίνο την ευγνωμοσύνη και το θαυμασμό του για την απελευθέρωση της Ηπείρου, 1913. Έγγραφο του Υπουργού Στρατιωτικών Ελευθερίου Βενιζέλου σχετικά με τους πεσόντες στους πολέμους, 1914. Πηγή: Μουσείο Ιστορίας ΕΚΠΑ

Ευάγγελος Παπανούτσος (1900-1982), απόφοιτος της Σχολής το 1919. Βιβλίο πτυχιακών εξετάσεων Θεολογικής Σχολής, 1916-1924.

Πεσόντες φοιτητές κατά την Μικρασιατική Εκστρατεία.

Πρόσκληση του Α Παμφοιτητικού Συνεδρίου, 1924. Ενημέρωση της αστυνομίας προς τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου για φοιτητή μέλος της Συνταγματικής νεολαίας, 1924.

Οι πρώτες φοιτήτριες της Θεολογικής Σχολής Σοφία Κανάλη (εγγραφείσα την 31 η Οκτωβρίου 1928, πτυχιούχος 15 Ιουνίου 1933). Ελένη Σταθοπούλου (εγγραφείσα την 22 α Οκτωβρίου 1923). Μαρία Μαύρου (εγγραφείσα την 30 η Νοεμβρίου 1928). Βιβλιάρια σπουδών φοιτητριών της Θεολογικής Σχολής ΕΚΠΑ

Συλλαλητήριο φοιτητών και εργατών κατά την διάρκεια της δικτατορίας του Παγκάλου, 1926.

Φοιτητική κινητοποίηση Νοέμβριος του 1929.

Ο ανδριάντας του πρώτου Κυβερνήτη του Ελληνικού Κράτους φιλοτεχνήθηκε από τον γλύπτη Γεώργιο Μπονάνο. Η ανάθεση του έργου έγινε από την Πρυτανεία του Πανεπιστημίου και η δαπάνη καλύφθηκε από πανελλήνιο έρανο, 1931. Πρόσκληση του Πρύτανη Γεωργίου Ματθαιόπουλου προς τον Ελευθέριο Βενιζέλο για την τελετή των αποκαλυπτηρίων του ανδριάντα του Ιωάννη Καποδίστρια, 1931. Στην πλαϊνή πλευρά της βάσης βρίσκεται η επιγραφή: ΑΝΗΓΕΡΘΗ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΙΣ ΕΡΑΝΟΙΣ / ΠΡΥΤΑΝΕΥΟΝΤΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Θ. ΜΑΤΘΑΙΟΠΟΥΛΟΥ, και η υπογραφή του γλύπτη: ΓΩΡΓ ΜΠΟΝΑΝΟΣ ΕΠΟΕΙ ΚΕΦΑΛΛΗΝ

Ο κανονισμός του 1932 Η αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου λειτουργίας του Πανεπιστημίου αποτυπώθηκε στον νόμο 5343, ο οποίος ψηφίστηκε τον Μάρτιο του 1932. Το Ίδρυμα απέκτησε την τελική του ονομασία: Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών. Ιωάννης Καποδίστριας (1776-1831) Πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδας (1828-1831) Η σφραγίδα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου.

Ο Πρόεδρος της Κυβερνήσεως Ελευθέριος Βενιζέλος μετά των Υπουργών Γ. Ζαβιτσιάνου και Κ. Γόντικα, του Πρυτάνεως του Πανεπιστημίου Αθηνών Γ. Ματθαιόπουλος και λοιπών επισήμων κατά την κατάθεση του θεμελίου λίθου των Εργαστηρίων της Ιατρικής Σχολής στο Γουδί, δεκαετία του 1930. Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών Γ. Ματθαιόπουλος καταθέτων τον θεμέλιον λίθον.

Η Πανεπιστημιακή Λέσχη στην οδό Ιπποκράτους 15 στη δεκαετία του 1930. Το κτήριο οικοδομήθηκε μεταξύ των ετών 1926-1930 σύμφωνα με τα σχέδια του αρχιτέκτονα Α. Νικολούδη. Αίτηση του Συνδέσμου Φοιτητών Φιλοσοφικής για την παραχώρηση της αίθουσας εορτών της Πανεπιστημιακής Λέσχης.

Έξοδος του Βασιλιά Γεωργίου Β από το Πανεπιστήμιο κατά τον Εορτασμό της Εκατοvταετηρίδας

Αποβολή του Νικολάου Μπελογιάννη από τη Νομική Σχολή λόγω κοινωνικών φρονημάτων, 1937.

Εθνάρχης Κύπρου Μακάριος, (1913-1977). Ατομικός φάκελος φοιτητή Μακαρίου Χριστοδούλου Κυκκώτου. Ατομικοί φάκελοι 1938-1939, αρ. 169-190.

Τηλεγράφημα του Πρύτανη του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης προς τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών από το μέτωπο, 1940. Έγγραφο του Υπουργού προς τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου σχετικά με επεισόδια φοιτητών εις βάρος των αρχών Κατοχής, 1941.

Φοιτητικά Έντυπα

Φωτογραφικό, ηχητικό και κινηματογραφικό υλικό

Αθλητικές εκδηλώσεις στο πλαίσιο του Εορτασμού της Εκατονταετηρίδας (1837-1937).

Οι συλλογές του Αρχείου (1837-1970) περιλαμβάνουν περισσότερα από 3.000.000 τεκμήρια. Έχουν ψηφιοποιηθεί περισσότερες από 900.000 σελίδες τεκμηρίων.

Ευχαριστούμε θερμά την εταιρεία JTI Hellas για την ευγενική χορηγία Τεκμηρίωση: Βαγγέλης Καραμανωλάκης Χριστίνα Μπάκουλα Χάιδω Μπάρκουλα Επιμέλεια παρουσίασης: Σαπφώ Μπαλτατζή