ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 8 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3
Περιεχόμενα ενότητας 1. Συμφωνία μεταξύ ιταλικής κυβέρνησης και ιταλικής ινδουιστικής ένωσης (άρθρα 5 ως 10). 4
Σκοποί ενότητας 1. Εξέταση και ερμηνεία της συμφωνίας μεταξύ ιταλικής κυβέρνησης και ιταλικής ινδουιστικής ένωσης (άρθρα 5 ως 10). 5
Άρθρο 5 Παράγραφοι: 1. Αυτοί που ανήκουν στους οργανισμούς που εκπροσωπούνται από την ιταλική ινδουιστική ένωση έχουν δικαίωμα στην πνευματική μέριμνα από μέρους των θρησκευτικών λειτουργών καθώς κι από μέρους πνευματικών συμπαραστατών και όταν είναι στρατιωτικοί σε υπηρεσία ή ασθενείς σε υγειονομικά ιδρύματα. 6
Άρθρο 5 (2) 2. Οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να προσκομίσουν στις αρμόδιες διοικητικές υπηρεσίες τις αναγκαίες πληροφορίες για να γνωστοποιηθούν οι θρησκευτικοί λειτουργοί, τους οποίους αφορά η προηγούμενη παράγραφος, καθώς και οι πνευματικοί συμπαραστάτες. Σ αυτούς πρέπει να διασφαλιστεί η πρόσβαση στις δομές, χωρίς ιδιαίτερες άδειες,προκειμένου να μπορούν να εγγυηθούν την αιτούμενη θρησκευτική μέριμνα. 7
Άρθρο 5 (3) 3. Αυτοί που ανήκουν σε οργανισμούς που εκπροσωπούνται από την ιταλική ινδουιστική ένωση, εάν είναι κρατούμενοι σε σωφρονιστικά ιδρύματα έχουν δικαίωμα στην πνευματική μέριμνα από μέρους των λειτουργών του ινδουιστικού θρησκεύματος. Στους θρησκευτικούς λειτουργούς, για τους οποίους η ιταλική ινδουιστική ένωση διαβιβάζει έναν κατάλογο στις αρμόδιες αρχές, πρέπει να διασφαλιστεί χωρίς ιδιαίτερη άδεια η πρόσβαση στα σωφρονιστικά ιδρύματα. 4. Τα οικονομικά βάρη που προκύπτουν από την εφαρμογή του παρόντος άρθρου επιπίπτουν στην ιταλική ινδουιστική ένωση. 8
Άρθρο 5 (4) 5. Οι στρατιωτικοί που υπηρετούν και ανήκουν σε οργανισμούς που αντιπροσωπεύονται από την ιταλική ινδουιστική ένωση μπορούν να έχουν συμβατά με τις απαιτήσεις της υπηρεσίας κατάλληλους χώρους, προς το σκοπό να συμμετέχουν στις θρησκευτικές δραστηριότητες της κοινότητας που ανήκει στη δικιά τους παράδοση και γεωγραφικά είναι πιο κοντινή. 9
Σχολιασμός άρθρου 5 Αφορά την πνευματική συμπαράσταση, τη θρησκευτική μέριμνα των ινδουιστών από θρησκευτικούς λειτουργούς ή πνευματικούς συμπαραστάτες ινδουιστές είτε προς στρατιωτικούς που υπηρετούν, είτε προς ασθενείς σε νοσοκομεία ή κλινικές, είτε προς κρατούμενους σε σωφρονιστικά ιδρύματα. Η ιταλική ινδουιστική ένωση οφείλει να αποστέλλει στις αρμόδιες ιταλικές κρατικές αρχές καταλόγους των θρησκευτικών λειτουργών ή των πνευματικών συμπαραστατών τους οποίους εξουσιοδοτεί να παρέχουν τη θρησκευτική μέριμνα, μέσα σ αυτούς τους ειδικούς χώρους εξουσίασης σε ινδουιστές οι οποίοι ζητούν τη θρησκευτική μέριμνα, και δεν χρειάζονται κάποια ειδική άδεια. Σ αυτούς που υπηρετούν στρατιωτική θητεία, πρέπει να εξασφαλίζονται κατάλληλοι χώροι για να συμμετέχουν σε θρησκευτικές δραστηριότητες της θρησκευτικής τους κοινότητας. 10
Άρθρο 6 Παράγραφοι: 1. Στα δημόσια σχολεία οποιασδήποτε τάξης και βαθμού η διδασκαλία παρέχεται στα πλαίσια του σεβασμού της ελευθερίας της συνείδησης και της ίσης αξίας, αξιοπρέπειας, χωρίς θρησκευτικές διακρίσεις. Αποκλείεται οποιαδήποτε ανάμειξη στη θρησκευτική εκπαίδευση των μαθητών που ανήκουν στο ινδουιστικό θρήσκευμα που αντιπροσωπεύεται από την ιταλική ινδουιστική ένωση. 2. Η Ιταλική Δημοκρατία αναγνωρίζει στους μαθητές των δημόσιων σχολείων οποιασδήποτε τάξης ή βαθμού το δικαίωμα να μην επωφελούνται από τη θρησκευτική διδασκαλία. Το εν λόγω δικαίωμα ασκείται με την έννοια των νόμων του κράτους από τους μαθητές ή από εκείνους που έχουν τη γονική μέριμνα. 11
Άρθρο 6 (2) 3. Για την εφαρμογή του δικαιώματος της παραγράφου 2, η σχολική έννομη τάξη προβλέπει η θρησκευτική διδασκαλία να μην λαμβάνει χώρα σύμφωνα με ωράρια και τρόπους που έχουν για τους μαθητές αποτελέσματα που προκαλούν διακρίσεις και να μην προβλέπονται μορφές θρησκευτικής διδασκαλίας διαχεόμενης στην ανάπτυξη των προγραμμάτων των άλλων μαθημάτων. Σε κάθε περίπτωση δε μπορούν να αναζητούνται από τους μαθητές πράξεις λατρείας ή θρησκευτικής πρακτικής. 12
Άρθρο 6 (3) 4. Η Ιταλική Δημοκρατία, με το να εγγυάται τον πλουραλιστικό χαρακτήρα του δημόσιου σχολείου, διασφαλίζει σε αυτούς τους οποίους έχει ανατεθεί από την ιταλική ινδουιστική ένωση το δικαίωμα να ανταποκρίνονται σε ενδεχόμενες αιτήσεις που προέρχονται από μαθητές, από οικογένειές τους ή από σχολικά όργανα, προκειμένου να υπάρξει μελέτη του θρησκευτικού παράγοντα και των επιπτώσεών του. Η εν λόγω δραστηριότητα ενσωματώνεται στο πλαίσιο δυνητικών δραστηριοτήτων που έχουν σκοπό την διεύρυνση της παιδαγωγικής προσφοράς που καθορίζεται από τα σχολικά ιδρύματα, στην άσκηση της αυτονομίας τους, σύμφωνα με τρόπους που συμφωνούνται από την ιταλική ινδουιστική ένωση με τα ίδια ιδρύματα. 5. Τα οικονομικά βάρη που προκύπτουν από την εφαρμογή της παραγράφου 4 επιπίπτουν στην ιταλική ινδουιστική ένωση. 13
Σχολιασμός άρθρου 6 Παράγραφοι: 1. Αφορά τη θρησκευτική διδασκαλία στα σχολεία σε σχέση με τους ινδουιστές μαθητές κι αναφέρει ότι πρέπει να γίνεται σεβαστή η ελευθερία της συνείδησης και της αξιοπρέπειας όλων, με ίσο τρόπο και χωρίς διακρίσεις, και ότι δεν επιτρέπεται καμία ανάμειξη στη θρησκευτική εκπαίδευση των μαθητών που ανήκουν στο ινδουιστικό θρήσκευμα. 2. Οι ινδουιστές μαθητές έχουν δικαίωμα να μη συμμετέχουν στο προσφερόμενο μάθημα των θρησκευτικών που είναι προαιρετικό και καθολικό. 3. Το παρεχόμενο μάθημα των θρησκευτικών δεν θα πρέπει να προκαλεί αποτελέσματα που να προκαλούν διακρίσεις σε βάρος των ινδουιστών μαθητών με βάση τα ωράρια και τους τρόπους παροχής του. 14
Σχολιασμός άρθρου 6 (2) 4. Οι ινδουιστές μαθητές ή οι οικογένειές τους, ή και σχολικά όργανα, προκειμένου να διευρυνθεί η μελέτη του θρησκευτικού παράγοντα και οι εφαρμογές του, μπορούν να συνάψουν συμφωνία με τη ιταλική ινδουιστική ένωση προκειμένου να τους αποστείλει υπεύθυνους οι οποίοι θα συμβάλλουν στη μελέτη του ινδουιστικού φαινομένου στο ιταλικό δημόσιο σχολείο στο οποίο ζητείται είτε από ινδουιστές μαθητές, είτε από τις οικογένειες τους, είτε από σχολικά όργανα να γίνει η μελέτη αυτή του ινδουιστικού θρησκευτικού φαινομένου. 5. Το οικονομικό βάρος παροχής του δεν το αναλαμβάνει το ιταλικό κράτος αλλά η ιταλική ινδουιστική ένωση. 15
Άρθρο 7 Η Ιταλική Δημοκρατία, σύμφωνα με την αρχή της ελευθερίας του σχολείου και της διδασκαλίας και μέσα στους όρους που προβλέπονται από το σύνταγμα, εγγυάται στην ιταλική ινδουιστική ένωση το δικαίωμα να ιδρύει ελεύθερα σχολές οποιασδήποτε τάξης και βαθμού και εκπαιδευτικά ιδρύματα. Η ίδρυση των εν λόγω σχολών και σχολείων πρέπει να γίνεται με σεβασμό των ισχυόντων κανόνων σε ζητήματα σχολικής ισότητας και του δικαιώματος στην μελέτη και στην διδασκαλία. 16
Σχολιασμός άρθρου 7 Αφορά τα σχολεία και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Εγγυάται το δικαίωμα της ιταλικής ινδουιστικής ένωσης να ιδρύει ελεύθερα σχολεία οποιασδήποτε τάξης και βαθμού και εκπαιδευτικά ιδρύματα, όχι μόνο για την παροχή της καθαρά θρησκευτικής διδασκαλίας. Μπορεί να ιδρύει νηπιαγωγεία, σχολεία α -βαθμιας ή β - βάθμιας εκπαίδευσης, πανεπιστήμια, τηρώντας τους νόμους του κράτους και μέσα στα όρια που προβλέπονται από το ιταλικό σύνταγμα. 17
Άρθρο 8 Παράγραφοι: 1. Ο χαρακτηρισμός «θρησκευτικός λειτουργός» βεβαιώνεται από την ιταλική ινδουιστική ένωση που διατηρεί σχετικό κατάλογο. 2. Στους θρησκευτικούς λειτουργούς αναγνωρίζεται το δικαίωμα να διατηρούν το απόρρητο του αξιώματος πάνω σ αυτό το οποίο περιέρχεται σε γνώση τους κατά την άσκηση του αξιώματός τους. 18
Άρθρο 8 (2) 3. Οι θρησκευτικοί λειτουργοί μπορούν να εγγραφούν στο ταμείο για τη συντήρηση και τη βοήθεια του κλήρου. 4. Οι θρησκευτικοί λειτουργοί μπορούν ύστερα από αίτησή τους να εκπληρώνουν την εθνική πολιτική τους υπηρεσία στο πλαίσιο των οργανισμών που αναφέρονται από τις σχετικές διατάξεις. 19
Σχολιασμός άρθρου 8 Αφορά τους θρησκευτικούς λειτουργούς. Παράγραφοι: 1. Η έννοια του θρησκευτικού λειτουργού βεβαιώνεται από την ιταλική ινδουιστική ένωση. 2. Έχει το απόρρητο του αξιώματος. 3. Μπορεί να γραφτεί και να πληρώνει ασφαλιστικές εισφορές στο ταμείο για την ασφάλιση του κλήρου. 4. Έχει υποχρέωση να εκπληρώνει την πολιτική του θητεία στους οργανισμούς που προβλέπονται από τις σχετικές διατάξεις. 20
Άρθρο 9 Παράγραφοι: 1. Η Ιταλική Δημοκρατία αναγνωρίζει τα πολιτειακά αποτελέσματα των γάμων που τελούνται ενώπιων των λειτουργών της ιταλικής ινδουιστικής ένωσης που έχουν την ιταλική ιθαγένεια, υπό τον όρο ότι η σχετική πράξη του γάμου καταχωρείται στο ληξιαρχείο και ο γάμος τελείται ύστερα από προηγούμενη δημοσίευση στο δημαρχείο της τέλεσής του. 2. Εκείνοι που σκοπεύουν να τελέσουν γάμο κατά το ινδουιστικό θρήσκευμα πρέπει να κοινοποιήσουν αυτή την πρόθεσή τους στον αξιωματούχο του ληξιαρχείου, από τον οποίο ζητούν την δημοσίευση της αγγελίας του γάμου. 21
Άρθρο 9 (2) 3. Ο ληξίαρχος ύστερα από τη δημοσίευση της αγγελίας του γάμου και ύστερα από τη διαπίστωση ότι τίποτα δεν αντιτίθεται στην τέλεση του γάμου σύμφωνα με τις κρατικές διατάξεις, δίνει μία βεβαίωση ότι δεν υπάρχει τίποτα αντίθετο από πλευράς κρατικών διατάξεων και δίνει αυτή τη βεβαίωση σ αυτούς που πρόκειται να τελέσουν το γάμο σε διπλό πρωτότυπο έγγραφο. 4. Αυτή η βεβαίωση του ληξίαρχου, ότι τίποτα δεν αντιτίθεται στην τέλεση του ινδουιστικού γάμου σύμφωνα με τις κρατικές διατάξεις, πέρα από το να διευκρινίζει ότι η τέλεση θα γίνει σύμφωνα με την ινδουιστική έννομη τάξη και να αναφέρει την κοινή επιλογή των δύο που πρόκειται να τελέσουν γάμο για την τέλεσή του κατά το ινδουιστικό θρήσκευμα, πρέπει να βεβαιώνει ότι έχουν ανακοινωθεί και εξηγηθεί από τον ληξίαρχο τα δικαιώματα και τα καθήκοντα των συζύγων μέσω της ανάγνωσης των σχετικών διατάξεων του αστικού κώδικα. 22
Άρθρο 9 (3) 5. Ο θρησκευτικός λειτουργός ενώπιων του οποίου θα τελεστεί ο ινδουιστικός γάμος επισυνάπτει τη βεβαίωση ότι οι κρατικές διατάξεις δεν αντιτίθενται στην τέλεση του ινδουιστικού γάμου, η οποία επισυνάπτεται από στην πράξη του γάμου, την οποία αυτός συντάσσει σε διπλό πρωτότυπο αμέσως μετά την τέλεση του γάμου. Οι σύζυγοι μπορούν να καταχωρήσουν τις δηλώσεις τους ότι συμφώνησαν στην τέλεση του γάμου, όπως προβλέπεται από τον κρατικό νόμο. 6. Μέσα σε πέντε ημέρες από την τέλεση, ο θρησκευτικός λειτουργός πρέπει να διαβιβάσει ένα πρωτότυπο της πράξης γάμου στο ληξίαρχο του τόπου στον οποίο έγινε η τέλεση του ινδουιστικού γάμου. 23
Άρθρο 9 (4) 7. Ο ληξίαρχος, αφού διαπιστώσει την τυπική κανονικότητα της πράξης γάμου και τη γνησιότητα της επισυναπτόμενης βεβαίωσης του ιδίου του ληξιάρχου ότι οι κρατικές διατάξεις δεν αντιτίθεντο στη τέλεση του συγκεκριμένου γάμου, πραγματοποιεί μέσα σε 24 ώρες από τη λήψη αυτής της πράξης γάμου απ τον ινδουιστή θρησκευτικό λειτουργό την καταχώριση στο ληξιαρχείο και ενημερώνει σχετικά το θρησκευτικό λειτουργό. 8. Ο γάμος παράγει πολιτειακά αποτελέσματα από τη στιγμή της τέλεσης, ακόμη και στην περίπτωση κατά την οποία ο ληξίαρχος που έχει παραλάβει απ τον ινδουιστή θρησκευτικό λειτουργό την πράξη του γάμου δεν πραγματοποιήσει την καταχώρηση μέσα στην προβλεπόμενη προθεσμία. 24
Άρθρο 10 Παράγραφοι: 1. Σ αυτούς που ανήκουν στην ιταλική ινδουιστική ένωση διασφαλίζεται ο σεβασμός των κανόνων της οικείας παράδοσης όσον αφορά τη μεταχείριση των κρεματορίων, όπου γίνεται καύση των νεκρών, σε συμφωνία με τους ισχύοντες κανόνες επί του θέματος. 2. Όπου είναι δυνατό, μπορούν να προβλέπονται στα κοιμητήρια περιοχές που επιφυλάσσονται για τους Ινδουιστές. 25
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Τέλος Ενότητας Επεξεργασία: Γιώργος Μαριάς Θεσσαλονίκη, Οκτώβριος 2016