Αθήνα, 5 Μαρτίου 2012 Πανελλαδική έρευνα ΙΝ.ΕΜ.Υ-ΕΣΕΕ σε 100 πόλεις για τις χειμερινές εκπτώσεις του 2012 «ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Η ΑΓΟΡΑ» Η ΕΣΕΕ αναλύοντας τα στοιχεία της μείωσης της κατανάλωσης των ελληνικών νοικοκυριών το πρώτο δίμηνο του 2012 και σε συνδυασμό με τη μείωση του τζίρου κατά τη διάρκεια των χειμερινών εκπτώσεων αλλά και τις προβλέψεις της ευρωπαϊκής στατιστικής υπηρεσίας για περαιτέρω μείωση της καταναλωτικής δαπάνης όλο το 2012 κατά -4,4%, το μόνο που μπορεί να διαπιστώσει είναι ότι για άλλη μια χρονιά το λιανικό εμπόριο θα κινηθεί σε επίπεδα φτώχειας. Το τέλος των χειμερινών εκπτώσεων έφερε και το τέλος στις αντοχές χιλιάδων μικρομεσαίων εμπόρων σε όλη την Ελλάδα, αφού η μείωση του τζίρου σε μικρές και μεγάλες πόλεις κυμάνθηκε κατά μέσο όρο στο 43%, ενώ σε αρκετές πόλεις καταγράφηκε μείωση τζίρου μεγαλύτερη του 60%. Η εικόνα είναι εντελώς απογοητευτική και προκαλεί έντονους προβληματισμούς για το μέλλον του εμπορίου. Παρά τη μεγαλύτερη μείωση των τιμών της τελευταίας δεκαετίας, με εξαίρεση τα τρόφιμα, οι επιπτώσεις της οικονομικής ύφεσης, της δημοσιονομικής προσαρμογής, της μείωσης των μισθών και των συντάξεων, της ανεργίας αλλά και κάθε μνημονιακού μέτρου λιτότητας έχει εξαντλήσει στην κυριολεξία όλους τους κλάδους του εμπορίου. Τα ποσοστά μείωσης του τζίρου των χειμερινών εκπτώσεων σημαίνουν μια απώλεια εσόδων περίπου σε 4,5 δις ευρώ για τα άδεια ταμεία των επιχειρήσεων και αντίστοιχα έσοδα τουλάχιστον 1,5 δις ευρώ για τα δημόσια ταμεία. Είναι σαφές ότι το κλίμα που διαμορφώνεται από τους μειωμένους τζίρους των καταστημάτων ευνοεί την ανάπτυξη συναισθημάτων φόβου και απόγνωσης τόσο στους συνάδελφους όσο και κυρίως- στους καταναλωτές. Όπως όλοι γνωρίζουμε ή θα έπρεπε να γνωρίζουμε, το εμπόριο είναι μια δραστηριότητα που συνδέεται άμεσα με τις ψυχολογικές μεταπτώσεις των καταναλωτών. Στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι μόνο οι στερημένοι από εισοδήματα καταναλωτές οι οποίοι αδυνατούν να καταναλώσουν, είναι και οι επιχειρηματίες οι οποίοι βλέπουν όλους τους υπολογισμούς τους να πέφτουν έξω, και το κυριότερο εάν προβάλουν την τωρινή τους κατάσταση στο μέλλον το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγουν είναι η μεγαλύτερη ύφεση, λιγότερα έσοδα και περισσότερα λουκέτα. 1
ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 1) Όλοι οι έμποροι θεωρούν ότι οι υψηλοί συντελεστές φορολόγησης και ΦΠΑ καθώς και η μείωση εισοδημάτων είναι οι κύριες αιτίες που συρρίκνωσαν την κατανάλωση τον τελευταίο χρόνο κατά 1/3 και καταδίκασαν την αγορά. 2) 9 στους 10 εμπόρους δήλωσαν μείωση των πωλήσεών τους κατά 40% στη διάρκεια των χειμερινών εκπτώσεων αλλά και κατά το πρώτο δίμηνο του 2012. 3) 8 στους 10 εμπόρους χρησιμοποιούν ιδιωτικές καταθέσεις, οικογενειακές οικονομίες και δανεικά για να διατηρήσουν ανοικτά τα καταστήματά τους. 4) 7 στους 10 εμπόρους δεν μπορούν να πληρώσουν τους ανοικτούς λογαριασμούς στους προμηθευτές τους για εμπορεύματα που αγόρασαν πέρυσι, ενώ λόγω έλλειψης πίστωσης και εκκρεμών οφειλών δυσκολεύονται να δώσουν νέες παραγγελίες. 5) 6 στους 10 εμπόρους αντιμετωπίζουν δυσκολίες με τις τράπεζες, τα πλαφόν, τις σφραγισμένες επιταγές τρίτων, ενώ έχουν ληξιπρόθεσμες δόσεις δανείων. 6) 5 στους 10 καθυστερούν την πληρωμή ενοικίων, λογαριασμών ΔΕΚΟ, ενώ πληρώνουν τους εργαζόμενούς τους με έναντι καταβολή του μισθού. 7) 4 στους 10 εμπόρους έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές σε εφορία, ΙΚΑ, ΟΑΕΕ και περιμένουν τις ευνοϊκές ρυθμίσεις για να μπορέσουν να τις τακτοποιήσουν. 8) 3 στους 10 χρωστούν μισθούς ακόμα και τριών μηνών και δεν μπορούν να απολύσουν εργαζόμενους γιατί δεν έχουν τα χρήματα της αποζημίωσης. 9) 2 στις 10 εμπορικές επιχειρήσεις εξακολουθούν να έχουν έστω και οριακά κέρδη, ενώ οι υπόλοιπες καταγράφουν από μικρές έως μεγάλες ζημιές. 10) 1 στους 10 εμπόρους μόνο πιστεύει ότι η αγορά θα συνέλθει πριν το 2013, ενώ οι περισσότεροι δηλώνουν ότι δεν θα μπορέσουν να αντέξουν για πολύ ακόμα τα μέτρα λιτότητας του παλαιού και νέου Μνημονίου. Αναλυτικά, στους παραδοσιακούς κλάδους του λιανικού εμπορίου η μεταβολή του δείκτη κύκλου εργασιών (ΔΚΕ) και του όγκου πωλήσεων κατά την Χριστουγεννιάτικη αγορά του 2011, αλλά και το ποσοστό μείωσης του τζίρου κατά τη διάρκεια των χειμερινών εκπτώσεων του 2012, διαμορφώνεται ως εξής: Πίνακες ΙΝΕΜΥ/ ΕΣΕΕ 2
ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Μεταβολή του δείκτη κύκλου εργασιών, όγκου πωλήσεων και εκτιμήσεις ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΔΕΙΚΤΗ ΚΥΚΛΟΥ ΕΡΓΑΣΙΩΝ (%) (ΕΛΣΤΑΤ) Δεκέμβριος (2011/ 2010) ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΟΓΚΟΥ ΠΩΛΗΣΕΩΝ(%) (ΕΛΣΤΑΤ) Δεκέμβριος (2011/ 2010) ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΠΟΣΟΣΤΟΥ ΜΕΙΩΣΗΣ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΔΙΜΗΝΟ ΙΑΝ-ΦΕΒ 2012/ ΙΑΝ-ΦΕΒ 2011 (ΙΝ.ΕΜ.Υ) ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011 Μεγάλα κατ. τροφίμων -3,7-6,3-3,8% Πολυκαταστήματα -2,2-1,5-10% καυσίμων και λιπαντικών -20,5-22,9-29% τροφίμων, ποτών και καπνού -15,2-18,2-17% φαρμακευτικών καλλυντικών -10,0-9,1-23% ένδυσης υπόδησης -17,6-17,2-38% επίπλων ηλεκ. ειδών-οικ. εξοπλισμού -17,4-15,3-31% βιβλίων χαρτικών -6,0-4,5-15% Πωλήσεις εκτός καταστημάτων -40,1 Δεν υπολογίζεται -40% 3
Αγοραστική κίνηση στις χειμερινές εκπτώσεις το 2012 σε σύγκριση με το 2011 σε 100 πόλεις της Ελλάδας ΠΕΡΙΟΧΕΣ / ΕΜΠΟΡΙΚΟΙ ΠΟΣΟΣΤΟ ΜΕΙΩΣΗΣ ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΑΘΗΝΑ 20-50% ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 40% ΠΕΙΡΑΙΑΣ 20 30% Ν. ΙΩΝΙΑ 35 50% ΓΛΥΦΑΔΑ 20 30% ΜΟΣΧΑΤΟ ΑΤΤΙΚΗΣ 20 30% ΜΕΓΑΡΑ 30 45% ΠΑΛΑΙΟ ΦΑΛΗΡΟ 20 30% ΓΑΛΑΤΣΙ ΑΤΤΙΚΗΣ 30 45% ΜΑΡΟΥΣΙ ΑΤΤΙΚΗΣ 30 35% ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ 20 30% ΛΑΡΙΣΑ 20 30% ΒΟΛΟΣ 45 60% ΠΑΤΡΑ 20 30% ΚΟΜΟΤΗΝΗ 30 45% ΘΗΒΑ 30 45% ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ 10-20% ΧΑΝΙΑ 30% ΡΕΘΥΜΝΟ 20 30% ΡΟΔΟΣ 30 45% ΝΑΥΠΛΙΟ 45 60% ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ 30 45% ΈΔΕΣΣΑ 30 45% ΣΥΡΟΣ 20 30% ΚΑΒΑΛΑ 30-45% ΒΕΡΟΙΑ 5 25% ΚΑΣΤΟΡΙΑ 30 45% ΞΑΝΘΗ 45 60% ΓΡΕΒΕΝΑ 80% ΜΥΤΙΛΗΝΗ 45 60% ΚΑΤΕΡΙΝΗ 30-45% ΛΕΙΒΑΔΙΑ 40% ΔΡΑΜΑ 30-45% ΠΥΡΓΟΣ 30-45% ΙΩΑΝΝΙΝΑ 30 45% ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ 30 45% ΑΝΔΡΑΒΙΔΑ 45-60% ΒΑΡΘΟΛΟΜΙΟ 45-60% ΚΑΤΑΚΟΛΟ 45-60% ΤΡΑΓΑΝΟ 45-60% 4
ΛΕΧΑΙΝΑ ΗΛΕΙΑΣ 20 30% ΓΑΣΤΟΥΝΗ 60% και άνω ΑΡΧΑΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑ 30 45% ΓΟΜΦΟΙ ΤΡΙΚΑΛΩΝ 20 30% ΜΟΥΖΑΚΙ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ 20 30% ΕΛΑΣΣΟΝΑ 30 45% ΤΡΙΚΑΛΑ 45 60% ΦΑΡΣΑΛΑ 40% ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ 45 60% ΠΥΛΗ ΤΡΙΚΑΛΩΝ 10 20% ΑΛΜΥΡΟΣ ΒΟΛΟΥ 20 30% ΦΑΡΚΑΔΟΝΑ ΤΡΙΚΑΛΩΝ 45 60% ΕΛΑΤΗ ΤΡΙΚΑΛΩΝ 45 60% ΣΙΘΩΝΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 10 20% ΙΕΡΙΣΣΟΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 45 60% ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΝΑΓΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 45 60% ΣΚΥΔΡΑ ΠΕΛΛΑΣ 20 30% ΓΙΑΝΝΙΣΤΣΑ 30% ΚΡΑΝΙΔΙ 45 60% ΑΝΤΙΠΑΡΟΣ 30 45% ΘΗΡΑ 20 30% ΜΗΛΟΣ 20 30% ΟΡΧΟΜΕΝΟΣ 20 30% ΜΑΡΤΙΝΟ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ 10 20% ΑΓΙΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΦΘΙΩΤΙΔΑ 40% ΑΜΦΙΚΛΕΙΑ 30 45% ΣΤΥΛΙΔΑ 15 20% ΛΑΜΙΑ 20 30% ΔΟΜΟΚΟΣ 50% ΣΠΕΡΧΕΙΑΔΑ 35-45% ΑΤΑΛΑΝΤΗ 20 30% ΑΣΤΑΚΟΣ 20 30% ΑΡΤΑ 50 60% ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ 40% ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ 30 45% ΑΓΡΙΝΙΟ 20 30% ΛΕΥΚΑΔΑ 30 45% ΠΡΕΒΕΖΑ 60% ΖΑΚΥΝΘΟΣ 20 30% ΔΗΜΟΣ ΔΥΜΗΣ 30 45% ΛΕΩΝΙΔΙΟ ΑΡΚΑΔΙΑΣ 20 30% ΑΜΑΛΙΑΔΑ 30 45% ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ 45 60% ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑ 30 45% ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΑ 30 45% 5
ΛΟΥΤΡΑΚΙ 70% ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ 30% ΓΕΡΑΚΙ ΛΑΚΩΝΙΑΣ 25% ΧΩΡΑ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ 30% ΒΑΡΔΑ ΗΛΕΙΑΣ 40% ΙΘΑΚΗ 30 45% ΣΙΑΤΙΣΤΑ ΚΟΖΑΝΗΣ 45 60% ΚΑΡΠΑΘΟΣ 30 45% ΚΑΛΥΜΝΟΣ 45 60% ΠΕΛΛΑΣ 10% ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 20 30% ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΑ ΚΡΗΤΗΣ 30 45% ΣΗΤΕΙΑ 10% ΛΑΣΙΘΙ 20 30% ΑΙΓΙΑΛΕΙΑ 20 30% ΠΗΓΗ : INEMY/ΕΣΕΕ Ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ Βασίλης Κορκίδης αναφορικά με την κατάσταση της αγοράς, προέβη στις ακόλουθες δηλώσεις: «Με το τέλος των χειμερινών εκπτώσεων τελείωσαν και οι αντοχές της αγοράς. Η τέταρτη χρόνια ύφεσης έφερε την κατάρρευση της κατανάλωσης, «εκτέλεσε» το εμπόριο και «ερήμωσε» την αγορά που δεν μπορεί άλλο να συνεχίσει σε κατάσταση φτώχειας. Η μεγάλη μείωση του τζίρου κατά τη διάρκεια των φετινών χειμερινών εκπτώσεων σε όσα καταστήματα απέμειναν και παρά την παράταση ελπίδας με προσφορές, δυστυχώς αναμένεται να φέρει σύντομα νέο κύμα λουκέτων και απολύσεων στο λιανεμπόριο. Η εικόνα της αγοράς σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας είναι από απογοητευτική έως τραγική, ενώ προκαλεί απόγνωση στους εμπόρους το γεγονός ότι είναι πλέον θέμα χρόνου να οδηγηθούν σε αναγκαστική παύση πληρωμών. Ο προ τριετίας προβληματισμός μας για την αγορά μετατράπηκε πέρυσι σε μια σοβαρή ανησυχία και εξελίσσεται φέτος σε μια θλιβερή πραγματικότητα. Όμως, είναι κρίμα και άδικο τόσοι κόποι και θυσίες μιας ζωής για χιλιάδες συναδέλφους μας να πάνε χαμένες. Οι μικρομεσαίοι έμποροι πρέπει λοιπόν να συνεχίσουμε τη μάχη της επιβίωσης, να διατηρήσουμε ανοικτά τα μαγαζιά μας και όλοι μαζί να κρατήσουμε ζωντανό το ελληνικό εμπόριο». 6