ΣΧΕΔΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΛΥΣΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΕΔεΚΟΠ Αθήνα 15 Φεβρουαρίου 2017 ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΜΑΡΙΟΛΗΣ Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης Πάντειο Πανεπιστήμιο, ΙΚΕ Δημήτρης Μπάτσης, & ΕΔεΚΟΠ
ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ: Κατανάλωση ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ: Επενδύσεις ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΤΟΜΕΑΣ: Κατανάλωση και Επενδύσεις ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ: Εξαγωγές και Εισαγωγές ΕΦΑΡΜΟΓΗ: Να εντοπίσουμε (i) τον τομέα ή τομείς που μπορούν να παίξουν το ρόλο της «Ατμομηχανής», και (ii) τους «μοχλούς» της ανάπτυξης.
ΕΦΑΡΜΟΓΗ: Οι στόχοι πρέπει να είναι: Αύξηση ΑΕΠ-Μείωση Ανεργίας. Μείωση Δημοσιονομικού Ελλείμματος. Μείωση Εξωτερικού Ελλείμματος. Αύξηση πραγματικών μισθών. Άρα, απαιτούνται τουλάχιστον 4 εργαλεία οικονομικής πολιτικής. Πόσα διαθέτουμε εντός-εζ-εε;
ΕΦΑΡΜΟΓΗ: Για να μειώνεται η ανεργία: Ρυθμός ανάπτυξης μεγαλύτερος του 2%. Για να μειωθεί η ανεργία στο 10% μέσα σε πέντε έτη: Ρυθμός ανάπτυξης μεγαλύτερος 5.4% και 181 χιλ. θέσεις εργασίας/έτος.
Σταθερή Συναλλαγματική Ισοτιμία Πλήρως Ελεύθερη Κίνηση Χρηματικών Κεφαλαίων Εθνικά Ανεξάρτητη Νομισματική Πολιτική ΕΦΑΡΜΟΓΗ: Θέλουμε (i) Εθνικά ανεξάρτητη νομισματική πολιτική, και (ii) Σταθεροποίηση της Συναλλαγματικής Ισοτιμίας του νέου νομίσματος. Άρα, πρέπει να τεθούν φραγμοί στις κινήσεις των διεθνών χρηματικών κεφαλαίων.
ΕΦΑΡΜΟΓΗ: Η εντός-ευρώ ελληνική οικονομία έχει αρνητική εθνική καθαρή αποταμίευση. Άρα, πρέπει να αναπτυχθεί ο τομέας παραγωγής μέσων παραγωγής της ελληνικής οικονομίας.
ΕΦΑΡΜΟΓΗ: Οι στόχοι μας δεν είναι λίγοι, ενώ υπάρχουν αλληλεπιδράσεις μεταξύ διαφόρων παραγόντων. Άρα, απαιτείται λογική ιεράρχηση και χρονική κλιμάκωση.
1 ος : Όχι Θεραπεία χωρίς Διάγνωση. 2 ος : Πρώτα η «Βάση». Μετά η «Σκεπή». 3 ος : Άλλο Λογικά και άλλο Πραγματικά Βήματα. 4 ος : «Κύβος Ισχύος».
ΕΦΑΡΜΟΓΗ: Χρειαζόμαστε ένα Σύστημα Διάγνωσης, το οποίο θα εντοπίζει τα δυνατά και αδύναμα σημεία της παραγωγικής βάσης της ελληνικής οικονομίας. Αυτό το σύστημα πρέπει να είναι και η μήτρα παραγωγής προτάσεων οικονομικής πολιτικής.
Συνίσταται σε πάνω από 30.000 δείκτες και πολλαπλασιαστές για τους διάφορους κλάδους της ελληνικής οικονομίας. Αυτοί οι δείκτες και πολλαπλασιαστές αφορούν (χονδρικά μιλώντας): (i). Στη δαπάνη: ενδιάμεσες αναλώσεις, κατανάλωση, επενδύσεις, εξαγωγές και εισαγωγές. (ii). Στα παραγόμενα προϊόντα. (iii). Στην απασχόληση εργασίας. (iv). Στη διεθνή ανταγωνιστικότητα.
1 20 40 63 1 1 20 20 40 40 63 1 20 40 63 63
Πόρισμα 1. Έντονη δομική ανισορροπία μεταξύ Βιομηχανικού τομέα και Υπηρεσιών-Αγροτικού τομέα: Βιομηχανικός Τομέας: Πολύ εξαρτημένος από εισαγωγές και με χαμηλή διεθνή ανταγωνιστικότητα. Υπηρεσίες και Πρωτογενής Τομέας: Αντίστροφα χαρακτηριστικά. Αλλά ο Αγροτικός Τομέας: πολύ χαμηλή παραγωγικότητα.
Πόρισμα 2. Τόνωση της Εσωτερικής Ζήτησης σε 16 κλάδουςκλειδιά (βασικά των Υπηρεσιών και του Αγροτικού Τομέα). Αυτή η τόνωση πρέπει να γίνει μέσω δημοσίων δαπανών, οι οποίες θα χρηματοδοτηθούν από: (i) «κόψιμο χρήματος» της τάξης των 10 δισ., και (ii) ανακατανομή υφιστάμενων δαπανών. Αποτελέσματα: (i). 420 χιλ. θέσεις εργασίας. (ii). Αύξηση του ΑΕΠ κατά 6.4%. (iii). Μείωση του δημοσίου ελλείμματος κατά 3.4 δισ.. (iv). Όμως: αύξηση του εξωτερικού ελλείμματος κατά 2.8 δισ.. Οι 16 κλάδοι-κλειδιά είναι:
Κλάδοι-Κλειδιά 2 Προϊόντα δασοκομίας, υλοτομίας 9 Εκτυπώσεις και αναπαραγωγή προεγγεγραμμένων μέσων 23 Υπηρεσίες επισκευής και εγκατάστασης μηχανημάτων και εξοπλισμού 25 Φυσικό νερό, υπηρεσίες επεξεργασίας και παροχής νερού 27 Κατασκευές 30 Υπηρεσίες λιανικού εμπορίου εκτός των μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών 31 Υπηρεσίες χερσαίων μεταφορών και μεταφορών μέσω αγωγών 35 Ταχυδρομικές και ταχυμεταφορικές υπηρεσίες 36 Υπηρεσίες παροχής καταλύματος και εστίασης 46 Αρχιτεκτονικές και μηχανολογικές υπηρεσίες και υπηρεσίες τεχνικών δοκιμών και αναλύσεων 52 Υπηρεσίες ταξιδιωτικών πρακτορείων, γραφείων οργανωμένων ταξιδιών και κρατήσεων και άλλες συναφείς υπηρεσίες 53 Υπηρεσίες προστασίας και έρευνας, υπηρεσίες σε κτίρια και εξωτερικούς χώρους, διοικητικές υπηρεσίες γραφείου, γραμματειακή υποστήριξη και άλλες υπηρεσίες υποστήριξης επιχειρήσεων 54 Υπηρεσίες δημόσιας διοίκησης και άμυνας, υπηρεσίες υποχρεωτικής κοινωνικής ασφάλισης 55 Υπηρεσίες εκπαίδευσης 56 Υπηρεσίες ανθρώπινης υγείας 57 Υπηρεσίες κοινωνικής μέριμνας
Πόρισμα 3. Μη τόνωση της Εσωτερικής ζήτησης σε 19 κλάδους-αντί-κλειδιά (βασικά της Βιομηχανίας). Διότι η τόνωση της ζήτησης θα οδηγήσει σε μεγάλη αύξηση εισαγωγών. Άρα, η προώθηση πρέπει να γίνει με τόνωση της Εξωτερικής ζήτησης, δηλαδή με νομισματική υποτίμηση, της τάξης του 30%-50%. Οι 19 κλάδοι-αντί-κλειδιά ή «Μαύρες Τρύπες» είναι:
Κλάδοι-Αντί-Κλειδιά 4 Προϊόντα εξορυκτικής και λατομικής δραστηριότητας 5 Τρόφιμα, ποτά και προϊόντα καπνού 6 Κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, είδη ένδυσης, γουναρικά και είδη δέρματος 8 Προϊόντα χαρτιού 10 Παραγωγή οπτάνθρακα και προϊόντων διύλισης πετρελαίου 11 Χημικές ουσίες και προϊόντα 12 Βασικά φαρμακευτικά προϊόντα και σκευάσματα 13 Προϊόντα από ελαστικό (καουτσούκ) και πλαστικές ύλες 14 Άλλα προϊόντα μη μεταλλικών ορυκτών 15 Βασικά μέταλλα 16 Μεταλλικά προϊόντα (εκτός μηχανημάτων) 17 Ηλεκτρονικοί υπολογιστές, ηλεκτρονικά και οπτικά προϊόντα 18 Ηλεκτρολογικός εξοπλισμός 19 Μηχανήματα και είδη εξοπλισμού π.δ.κ.α. 20 Μηχανοκίνητα οχήματα, ρυμουλκούμενα και ημιρυμουλκούμενα οχήματα 21 Λοιπός εξοπλισμός μεταφορών 22 Έπιπλα και προϊόντα λοιπών μεταποιητικών δραστηριοτήτων 33 Υπηρεσίες αεροπορικών μεταφορών 34 Υπηρεσίες αποθήκευσης και υποστήριξης των μεταφορών
Αποτελέσματα Υποτίμησης: (i). Αύξηση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας κατά 23% με 37%. (ii). Πληθωρισμός: της τάξης του 6% με 10%, για το πρώτο έτος (4% με 6%, για το δεύτερο έτος). (iii). Βελτίωση του ισοζυγίου εξαγωγών-εισαγωγών: το έλλειμμα (2014) των 4.3 δισ. ευρώ μετατρέπεται σε πλεόνασμα της τάξης των 4.5 με 10.6 δισ. ευρώ.
Πόρισμα 4: Σε δεύτερη φάση απαιτείται βιομηχανική πολιτική για την υποκατάσταση εισαγωγών και πολιτικές αύξησης της παραγωγικότητας του Πρωτογενούς Τομέα.
Πρώτα ο προσδιορισμός των μεθόδων και των εφικτών μέσων ανακατεύθυνσης της ελληνικής οικονομίας σε τροχιά ευσταθούς, πολυκλαδικής και επιταχυνόμενης μεγέθυνσης. Μετά ο προσδιορισμός των απαιτούμενων μεταβολών: (i) στις εθνικές παραγωγικές σχέσεις, (ii) στο πολιτικό και νομικό «εποικοδόμημα», και, τέλος, (iii) στις διεθνικές σχέσεις της χώρας μας. Όχι αντιστρόφως. Το αντίστροφο είναι καθαρός Ιδεαλισμός.
Άλλο τα λογικά βήματα και άλλο τα πραγματικά βήματα. Προϋπόθεση για την υλοποίηση όλων των προηγουμένων είναι η ανάδειξη μίας Λαϊκής Μετωπικής Κυβέρνησης. Προϋπόθεση για την ανάδειξη της Κυβέρνησης είναι η ύπαρξη Προγράμματος, το οποίο θα έχει πρώτα κάνει μία «Μακρά Πορεία Μέσα στον Λαό».
Όλες οι ακόλουθες 6 «επιφάνειες» είναι απολύτως απαραίτητες και πρέπει να συναρμόζονται αναλόγως των αντικειμενικών περιστάσεων: Αναλυτικό Πρόγραμμα. Συσπείρωση των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτικών οργανώσεων του εργαζόμενου λαού στο Πρόγραμμα. Κυβέρνηση. Παραγωγή. Διαπραγμάτευση στο Ευρωζωνικό και Ευρωενωσιακό επίπεδο. Αταλάντευτη υπεράσπιση των Αρχών και των Στόχων του Προγράμματος.
Διεθνής υποστήριξη; Βεβαίως, αλλά πρώτα να βασιστούμε στις δικές μας δυνάμεις. Διότι, τότε, και μόνο τότε, θα εκδηλωθεί αποτελεσματική υποστήριξη. Αν λαχταράς τον ήλιο, ανασηκώσου/ και με δαυλό άναψέ τον/ δικό σου. Κώστας Βάρναλης