ΣΧΟΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑKO

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (1) ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑKO ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 480 ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ Ζ ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Κοινωνικές Ανισότητες και Συνθήκες Ζωής (Σεμινάριο) ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ σε περίπτωση που οι πιστωτικές μονάδες απονέμονται σε διακριτά μέρη του μαθήματος π.χ. Διαλέξεις, Εργαστηριακές Ασκήσεις κ.λπ. Αν οι πιστωτικές μονάδες απονέμονται ενιαία για το σύνολο του μαθήματος αναγράψτε τις εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας και το σύνολο των πιστωτικών μονάδων Διαλέξεις-συζήτηση και παρουσίαση προόδου από τους φοιτητές/τριες Μελέτη και ανάλυση της βιβλιογραφίας και συμβουλευτική για τις εργασίες Συγγραφή και παρουσίαση εργασίας Προσθέστε σειρές αν χρειαστεί. Η οργάνωση διδασκαλίας και οι διδακτικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται περιγράφονται αναλυτικά στο (δ). ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ γενικού υποβάθρου, ειδικού υποβάθρου, ειδίκευσης γενικών γνώσεων, ανάπτυξης δεξιοτήτων ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ: ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΩΡΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Κατ επιλογή Υποχρεωτικό Σεμινάριο ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ 3 6 Κοινωνιολογία της Κοινωνικής Αναπαραγωγής (Ε εξάμηνο) ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ και ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ: ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ERASMUS ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (URL) Ελληνική Ναι http://www.soc.aegean.gr/index.php/gr-mproptixiako (2) ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Μαθησιακά Αποτελέσματα Περιγράφονται τα μαθησιακά αποτελέσματα του μαθήματος οι συγκεκριμένες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες καταλλήλου επιπέδου που θα αποκτήσουν οι φοιτητές μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος. Συμβουλευτείτε το Παράρτημα Α Περιγραφή του Επιπέδου των Μαθησιακών Αποτελεσμάτων για κάθε ένα κύκλο

σπουδών σύμφωνα με το Πλαίσιο Προσόντων του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης Περιγραφικοί Δείκτες Επιπέδων 6, 7 & 8 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων Διά Βίου Μάθησης και το Παράρτημα Β Περιληπτικός Οδηγός συγγραφής Μαθησιακών Αποτελεσμάτων Η κατανόηση της σημασίας της αναλυτικής κατηγορίας «κοινωνικές ανισότητες» σε συνάρτηση με τις επιστημολογικές της καταβολές. Η επιστημολογική και μεθοδολογική διασαφήνιση του όρου έναντι της έννοιας «κοινωνικός αποκλεισμός». Η σημασία της έννοιας «κοινωνικές ανισότητες» για την κατανόηση της λειτουργίας των κοινωνιών (παραδοσιακών και σύγχρονων). Η ανάδειξη των μηχανισμών γένεσης και εμφάνισης των κοινωνικών ανισοτήτων. Η μεθοδολογική διαφοροποίηση ανάμεσα σε κάθετες και οριζόντιες μορφές κοινωνικής ανισότητας Η ανάδειξη της αναλυτικής ικανότητας της έννοιας «κοινωνικές ανισότητες» σε συνάρτηση με τις συνθήκες ζωής. Η εξοικείωση με τη βιβλιογραφία των επιμέρους θεματικών πεδίων και η εξοικείωση με μια κριτική και συνθετική επεξεργασία της σχετικής βιβλιογραφίας. Γενικές Ικανότητες Λαμβάνοντας υπόψη τις γενικές ικανότητες που πρέπει να έχει αποκτήσει ο πτυχιούχος (όπως αυτές αναγράφονται στο Παράρτημα Διπλώματος και παρατίθενται ακολούθως) σε ποια / ποιες από αυτές αποσκοπεί το μάθημα;. Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις Λήψη αποφάσεων Αυτόνομη εργασία Ομαδική εργασία Εργασία σε διεθνές περιβάλλον Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών Σχεδιασμός και διαχείριση έργων Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης Άλλες. Ανάπτυξη κριτικής και αναλυτικής σκέψης Αυτόνομη εργασία Ομαδική εργασία (3) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιείται όλο και πιο συχνά, σχεδόν πληθωριστικά, η

έννοια του «κοινωνικού αποκλεισμού» για να προσδιορίσει φαινόμενα, τα οποία προκαλούνται ωστόσο από τις διαφορετικές (άνισες) θέσεις των ατόμων στον κοινωνικό καταμερισμό εργασία. Ουσιαστικά πρόκειται για αλλαγή Παραδείγματος και εγκατάλειψης του μοντέλου των κοινωνικών τάξεων, καθώς η έννοια του «κοινωνικού αποκλεισμού» παραπέμπει σε βεμπεριανές μεθοδολογίες (αποκλεισμός από την κατανάλωση, ειδικοί τρόποι ζωής και κλειστές ομάδες, έκπτωση από κοινωνικές θέσεις κ.ά.). Στο Παράδειγμα (Paradigm) αυτό η κοινωνία γίνεται αντιληπτή ως σύστημα οριζόντιων σχέσεων αλλά και χωρικά (in/out), γεγονός που υποδεικνύει τρόπους ανάλυσης των κοινωνικών πραγμάτων, συνεπώς και τις λύσεις. Η ηγεμονία του συγκεκριμένου Παραδείγματος στις κοινωνικές επιστήμες, που ενισχύθηκε σημαντικά από τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης (άρση της καθολικότητας της κράτους πρόνοιας, έμφαση στην πολιτισμική, στην εθνοτική και στην έμφυλη διαφορά), σε συνάρτηση με την αναδιάρθρωση της παραγωγής και τις συνεπαγόμενες αλλαγές στην κοινωνική δομή (μείωση της βιομηχανικής εργατικής τάξης, διεύρυνση των μεσαίων αστικών στρωμάτων κ.λπ.) δημιουργούν την εντύπωση πως οι κοινωνικές τάξεις υποχωρούν, κυρίως επειδή αυτές προσεγγίζονται, ως κοινωνικο-πολιτισμικές οντότητες. Εντούτοις οι εξελίξεις αυτές συνδέονται με την αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων και την διεύρυνση της μετα-εργοστασιακής εργατικής τάξης (άτυπες μορφές μισθωτής εργασίας, «αυτοαπασχολούμενοι», οικιακή εργασία κ.λπ.), δηλαδή με κάθετες δομές κοινωνικής ανισότητας, γεγονός που καθιστά την μεθοδολογική κατηγορία της κοινωνικής τάξης περισσότερο από αναγκαία για την κοινωνική ανάλυση. Αφού προσδιορίσουμε τις έννοιες κοινωνικός αποκλεισμός και κοινωνικές ανισότητες σε συνάρτηση με τα αντίστοιχα επιστημολογικά παραδείγματα που τα υποβαστάζουν θα δοκιμάσουμε την εγκυρότητά τους στην εξέταση των θεματικών περιοχών της υγείας, της εκπαίδευσης, της εργασίας, της έμφυλης διαφοράς, της εγκληματικότητας, της στέγασης, του πολιτισμού, της αναπηρίας κ.ά. Θεματικές ενότητες και σχολιασμός 1 η.από το μοντέλο των κοινωνικών ανισοτήτων στο μοντέλο του κοινωνικού αποκλεισμού Η μετάβαση από το μοντέλο των κοινωνικών τάξεων στο μοντέλο του κοινωνικού αποκλεισμού έχει ως συνέπεια τη σχετικοποίηση κάθετων δομών κοινωνικής ανισότητας προς όφελος μιας οριζόντιας ή χωρικής αντίληψης για την κοινωνία (μέσα/έξω κ.ο.κ.). Κατ αυτόν τον τρόπο σχετικοποιείται ο τρόπος οργάνωσης της εργασίας και της κοινωνίας και υποβαθμίζονται οι αντιθέσεις που εμφανίζονται εδώ, ενώ παρουσιάζεται μια μετατόπιση της κοινωνικής ανάλυσης από τις κοινωνικές σχέσεις παραγωγής στη σφαίρα της κατανάλωσης και της διανομής των αγαθών και των πόρων (υλικών και συμβολικών). Ως γνωστό ο αποκλεισμός από την κατανάλωση αλλά και οι τρόποι ζωής, οι πρακτικές κατανάλωση (διάκρισης) κ.λπ. συνιστούν για τον M. Weber μια σημαντική παράμετρο συγκρότησης των κοινωνικών υποκειμένων. 2 η. Κοινωνική αναπαραγωγή και κοινωνικές ανισότητες (κοινωνιογλωσσικοί κώδικες, Habitus/έξη, πολιτισμικό κεφάλαιο) Πως πολιτισμικοί παράγοντες συμβάλλουν στην αναπαραγωγή των κοινωνικών

ανισοτήτων; Πως σπονδυλώνονται οι δομές με τα άτομα ώστε αυτά να εμφανίζονται συχνά ως απλές πρακτικές των δομών; Ποιοι μηχανισμοί νομιμοποιούν τις σχέσεις κυριαρχίας, ώστε οι κοινωνικές ανισότητες να εμφανίζονται ως φυσικές; 3 η. Κοινωνική τάξη και ανισότητες υγείας Υπάρχει σχέση μεταξύ κοινωνικής τάξης και υγείας και πως αυτή διαμεσολαβείται πολιτισμικά (τρόποι ζωής, συμπεριφορές, στάσεις κ.ο.κ.); Μήπως ο βαθμός έκθεσης στην ασθένεια (συνθήκες εργασίας και ζωής) και η αποκατάσταση της υγείας σχετίζονται με την κοινωνική τάξη, την επαγγελματική θέση, την κοινωνική αναγνώριση και το κύρος που την συνοδεύουν; 4 η. Κοινωνικές ανισότητες και εγκληματικότητα Δύναται η εγκληματικότητα να αναχθεί στη συμπεριφορά του ατόμου; Ή θα πρέπει να συμπεριληφθούν στην εξήγηση της εγκληματικότητας, της παραβατικότητας κ.λπ. και οι δομές (ταξική καταγωγή, πολιτισμικό κεφάλαιο, κοινωνικοποίηση, κύρος κ.ο.κ.); Γιατί το συντριπτικό μέρος του ποινικού πληθυσμού αποτελείται από μέλη των κατώτερων κοινωνικών τάξεων; Μήπως έχουμε να κάνουμε με μια διαδικασία εγκληματικοποίησης αυτών στρωμάτων του πληθυσμού; 5 η. Εργασιακές ανισότητες (περιεχόμενο και μορφή της εργασίας) Αν η εργασία συνιστά την κατ εξοχήν ανθρώπινη κατάσταση ποιες οι επιπτώσεις από την υποβάθμιση του περιεχομένου της εργασίας (αποειδίκευση); Γιατί ένα μέρος των ατόμων δύναται να ταυτιστεί με το περιεχόμενο της εργασίας του (αυτοπραγμάτωση), όπως λόγου χάρη τα μεσαία αστικά στρώματα, ενώ το μεγαλύτερο μέρος των εργαζομένων αντιλαμβάνεται την εργασία, η οποία έχει εκπέσει και έγινε εκτελεστική, ως βιοποριστικό μέσον και αγγαρεία; Πως βιώνουν οι άνεργοι την αποταξικοποίηση και τον «αποκλεισμό» από την εργασιακή διαδικασία; 6 η. Κοινωνικές ανισότητες και σχολείο Πως δημιουργούνται και αναπαράγονται οι εκπαιδευτικές ανισότητες; Σε ποιο βαθμό εξωεκπαιδευτικοί παράγοντες (κοινωνική καταγωγή, πολιτισμικό κεφάλαιο, οικογενειακή κατάσταση, γλωσσικές πρακτικές κ.λπ.) επηρεάζουν την εκπαιδευτική τροχιά των μαθητών και φοιτητών; Εφόσον η σχολική κουλτούρα (σχολικό Ηabitus, γλωσσική νόρμα του σχολείου) ταυτίζεται με την κυρίαρχη αλλά και με αυτή των μεσαίων στρωμάτων, πως αντιμετωπίζει το σχολείο τα παιδιά από τα εργατικά και λαϊκά στρώματα; Μήπως τελικά το σχολείο νομιμοποιεί και αναπαράγει τις κοινωνικές διαφορές; Σε ποιο βαθμό η κοινωνιολογία του αναλυτικού προγράμματος, εφόσον ορίζει τη γνώση ως «σύμβαση» ή, ως προϊόν διάδρασης, αμφισβητεί την αντικειμενικότητα της γνώσης και οδηγεί στον γνωσιοθεωρητικό σχετικισμό; 7 η. Κοινωνικές ανισότητες, στεγαστικές συνθήκες και χωρικός διαχωρισμός Με ποιο τρόπο οι κοινωνικές ανισότητες αποτυπώνονται στο χώρο δημιουργώντας τις χωρικές και στεγαστικές ανισότητες. Πως η αστικοποίηση συνδέεται με τη συσσώρευση του κεφαλαίου (απορρόφηση πλεονάζοντος κεφαλαίου και εργασίας) (D. Harvey) και τη διεύρυνση του κράτους πρόνοιας; Πως οι χωρικοί διαχωρισμοί μετασχηματίζονται σε κοινωνικούς διαχωρισμούς (γκέτο, προάστια, εργατικές συνοικίες κ.λπ.) διαμορφώνοντας άνισες συνθήκες στέγασης και ζωής.

8 η.kοινωνικές ανισότητες και φύλο Σε ποιο βαθμό το φύλο ευνοεί ή, δυσχεραίνει την κοινωνική θέση και την ανέλιξη τους ατόμου. Μπορεί να υποστηριχθεί ότι η ένταση της έμφυλης ανισότητας επικαλύπτει την ταξική ταυτότητα καθιστώντας το φύλο τον καθοριστικό παράγοντα κοινωνικού (αυτό)προσδιορισμού και κοινωνικής τοποθέτησης. 9 η. Κοινωνικές ανισότητες και ειδικές κατηγορίες του πληθυσμού Πως προσδιορίζονται ομάδες του πληθυσμού που διαφοροποιούνται από τον υπόλοιπο πληθυσμό εξαιτίας μιας ιδιότητας (εθνο-φυλετική ταυτότητα, «άτομα με ειδικές ανάγκες» κ.ο.κ.). Είναι αυτή η ιδιότητα που περιγράφει μια κατάσταση, ή, η ιδιότητα αυτή απορρέει από τη θέση αυτών των ομάδων στον κοινωνικό καταμερισμό εργασίας, γεγονός που τις καθιστά και διακριτές; 10 η. Κοινωνικές ανισότητες και αναπηρία Πως ορίζεται η αναπηρία; Είναι η αναπηρία το ίδιο πράγμα με την ασθένεια; Συνδέεται η «κατασκευή» της αναπηρίας με τις λειτουργικές ανάγκες του κεφαλαίου για ένα συγκεκριμένο είδος εργατικής δύναμης; Πως βιώνουν οι ανάπηροι την κατάσταση αναπηρίας και ποιά η σχέση με την κοινωνική τάξη. Συμβάλλουν οι πολιτικές αντιμετώπισης της αναπηρίας στη μείωση ή, στην αύξηση της εξάρτησης των αναπήρων; (4) ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ Πρόσωπο με πρόσωπο, Εξ αποστάσεως εκπαίδευση κ.λπ. ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία, στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση, στην Επικοινωνία με τους φοιτητές ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας. Διαλέξεις, Σεμινάρια, Εργαστηριακή Άσκηση, Άσκηση Πεδίου, Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας, Φροντιστήριο, Πρακτική (Τοποθέτηση), Κλινική Άσκηση, Καλλιτεχνικό Εργαστήριο, Διαδραστική διδασκαλία, Εκπαιδευτικές επισκέψεις, Εκπόνηση μελέτης (project), Συγγραφή εργασίας / Φυσική παρουσία του διδάσκοντα Χρήση power point και διαδικτύου στην αίθουσα. Ηλεκτρονικά εργαλεία πρόσβασης και οργάνωσης βιβλιογραφίας. Δραστηριότητα Σεμινάριο Μελέτη και ανάλυση της βιβλιογραφίας Παρουσίαση προόδου εργασίας Συμβουλευτική για τις εργασίες Συγγραφή εργασίας Παρουσίαση εργασιών Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου 30 ώρες 70 ώρες 10 ώρες 20 ώρες 40 ώρες 10 ώρες

εργασιών, δημιουργία, κ.λπ. Καλλιτεχνική Σύνολο Μαθήματος 180ώρες Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης σύμφωνα με τις αρχές του ECTS ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης Γλώσσα Αξιολόγησης, Μέθοδοι αξιολόγησης, Διαμορφωτική ή Συμπερασματική, Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Επίλυση Προβλημάτων, Γραπτή Εργασία, Έκθεση / Αναφορά, Προφορική Εξέταση, Δημόσια Παρουσίαση, Εργαστηριακή Εργασία, Κλινική Εξέταση Ασθενούς, Καλλιτεχνική Ερμηνεία, Άλλη / Άλλες Αναφέρονται ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές. Η τελική βαθμολογία διαμορφώνεται με βάση τα ακόλουθα κριτήρια: Ενεργητική παρουσία και συμμετοχή στο Σεμινάριο με βάση τη βιβλιογραφία του Σεμιναρίου (20% της τελικής βαθμολογίας) Ανάληψη σεμιναριακής εργασίας (ανά ομάδες των τριών φοιτητών/τριων) σε συνεργασία με τον διδάσκοντα. Παρουσίαση και εισήγηση της εργασίας στη διάρκεια του Σεμιναρίου μετά από τρεις συναντήσεις με τον διδάσκοντα (30% της τελικής βαθμολογίας). Παράδοση της σεμιναριακής εργασίας σε γραπτή μορφή στο τέλος του εξαμήνου (30% της τελικής βαθμολογίας). Η έκτασή της είναι 7.000 λέξεις ή 15 σελίδες Α4, γραμματοσειρά Calibri 11, διάστιχο 1,15. (5) ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - Προτεινόμενη Βιβλιογραφία: Σύγγραμμα Θ. Αλεξίου (2008), Κοινωνική Πολιτική, Αποκλεισμένες Ομάδες και Ταξική Δομή, Αθήνα: Παπαζήσης. D. Schnapper (2008), Η κοινωνική ενσωμάτωση, Αθήνα:Κριτική. Συμπληρωματική βιβλιογραφία Burzan, N.(2004), Soziale Ungleichheit. Eine Einführung in die zentralen Theorien, Wiesbaden:VS Verlag für Sozialwissenschaften. Bauman, Z. (2002), Σπαταλημένες ζωές : οι απόβλητοι της νεωτερικότητας,

Aθήνα:Κατάρτι. Jencks, Ch. (1993), Rethinking social policy : race, poverty, and the underclass, New York: HarperPerennial. Merrien, F.-X. (επιμ.) (1996), Αντιμέτωποι με τη φτώχεια. Η Δύση και οι φτωχοί χθες και σήμερα, Αθήνα:Κατάρτι. Navarro, V.(2007) «Neoliberalism as a Class Ideology; or, the Political Causes of the Growth of Inequalities», Journal of Health Services 37:47-62. Bourdieu, P.(2002), H διάκριση. Κριτική της καλαισθητικής κρίσης, Αθήνα:Παττάκης. Πετμεζίδου-Τσουλουβή, Μ. (1987), Κοινωνικές τάξεις και μηχανισμοί αναπαραγωγής, Αθήνα:Eξάντας. Willis, P. (2012), Μαθαίνοντας το παιχνίδι. Πως τα παιδιά εργατικής προέλευσης επιλέγουν δουλειές της εργατικής τάξης, Αθήνα:Gutenberg. Labov, W., Sociolinguistic Patterns, Philadelphia: University of Pennsylvania Press. Bernstein, B., Παιδαγωγικοί κώδικες και κοινωνικός έλεγχος, Αθήνα:Αλεξάνδρεια. Myles, J. (1999), From Habitus to Mouth: Language and Class in Bourdieu's Sociology of Language, Theory and Society 28. Αλεξίου, Θ. (2001), «Κοινωνικοποίηση και κοινωνικές αντιλήψεις για την υγεία», Σύγχρονα Θέματα 78/79. Alexiou, Th. (2017), Social Class and Mental Health. Methodolical Ιssues, Εncephalos Journal 55, 2017 (http://www.encephalos.gr/pdf/54-3-01e.pdf) Βaxter, M. (1982), Health and Lifestyls, London:Routledge. Ζήση, A. (2013), Κοινωνία, Κοινότητα και Ψυχική Υγεία, Αθήνα:Gutenberg. Αλεξίου, Θ. (2016), Κοινωνικές τάξεις, κοινωνικές ανισότητες και συνθήκες ζωής, Αθήνα:Παπαζήσης. Jenks, Ch., Rethinking social policy. Race, Poverty and the underclass, New York:Harper Perennial. Κουκουτσάκη, Α. (2002), Χρήση ναρκωτικών και ομοφυλοφιλία. Συμπεριφορές μη συμμόρφωσης μεταξύ ποινικού και ιατρικού ελέγχου, Αθήνα:Κριτική. Μingiοne, E. (ed.) (1996), Urban Poverty and the Underclass, Oxford 1996 (Blackwell). Garland D., Sparks R. (ed.) (2000), Criminology and Social Theory, Oxford: Oxford University Press. Oliver, M. (2009), Aναπηρία και Πολιτική, Θεσσαλονίκη:Επίκεντρο. - Συναφή επιστημονικά περιοδικά: British Medical Journal Punishment &Society International Journal of Health Services Theory and Society British Journal of Sociology Capital and Class American sociological review Sociology of education American Journal of Sociology Kölner Zeitschrift für Soziologie und Sozialpsychologie