Αγαπητοί συνάδελφοι, Χαιρετισμός Με την ιδιότητά μου, ως Συντονιστής Διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών «Η Ελπίς», θα ήθελα να σας προσκαλέσω να συμμετάσχετε στην πρώτη «Ετήσια Ελπί(δο)ς Καρδιολογική Διημερίδα», η οποία θα διοργανωθεί 21-22 Σεπτεμβρίου 2012 στην Αθήνα, στο ξενοδοχείο DIVANI CARAVEL. Το θέμα της διημερίδας «Διαβήτης - Καρδιά - Αγγεία» είναι εξαιρετικά επίκαιρο, με δεδομένη την ολοένα και αυξανόμενη συχνότητα, νοσηρότητα και θνητότητα των νοσημάτων του μεταβολισμού και των επιπλοκών τους - κύρια καρδιαγγειακών νοσημάτων - και διοργανώνεται υπό την αιγίδα του Ινστιτούτου Καρδιαγγειακής Εκπαίδευσης & Έρευνας (ΙΚΕΕ). Η ιατρική κοινότητα έχει από καιρό αναγνωρίσει την αναγκαιότητα της πρόληψης, έγκαιρης διάγνωσης και σωστής αντιμετώπισης των καρδιοαγγειακών και μεταβολικών νοσημάτων και αυτός είναι και ο στόχος της διημερίδας που για πρώτη φορά διοργανώνει η Καρδιολογική Κλινική του Νοσοκομείου «Η Ελπίς». Θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντική τη μείωση του παραπάνω κινδύνου και για τον λόγο αυτό, σχεδιάσαμε το πρόγραμμα της Διημερίδας δίνοντας έμφαση στην τεκμηριωμένη επιστημονική γνώση, τη βαθιά ανάλυση και ανάδειξη των πιο σημαντικών, αλλά και αμφιλεγόμενων θεμάτων. Με την παρουσία και συμμετοχή κορυφαίων και καταξιωμένων επιστημόνων και ειδικών, μέσα από Διαλέξεις και Στρογγυλά Τραπέζια, επιθυμία μας είναι να βοηθηθεί ο γιατρός στην ορθή καθημερινή κλινική πρακτική. Προσδοκούμε και αναμένουμε την παρουσία και τη συμμετοχή σας. Δρ. Αθανάσιος Τρίκας MD, FESC, FACC Πρόεδρος Οργανωτικής Επιτροπής 2
Επιστημονικό Πρόγραμμα Παρασκευή 21 Σεπτεμβρίου 2012 17.00-17.30 Έναρξη - Σύντομοι Χαιρετισμοί 17.30-19.15 Στρογγυλό τραπέζι: «Αγγειακές επιπλοκές του σακχαρώδη διαβήτη» Πρόεδροι: Δ. Μπάμπαλης - Χ. Πίτσαβος 17.30-17.50 Παχυσαρκία, προδιαβήτης, διαβήτης: Επιδημιολογικά δεδομένα, Α. Ράπτης 17.50-18.10 Αιτιοπαθογένεια της αθηροσκλήρυνσης του σακχαρώδους διαβήτη, Ε. Πισιμίσης 18.10-18.30 Διαβητική μικροαγγειοπάθεια - Το διαβητικό πόδι, Χ. Μαλτέζος 18.30-18.50 Λειτουργικές και δομικές μεταβολές των μεγάλων αγγείων στο σακχαρώδη διαβήτη, Κ. Αζναουρίδης 18.50-19.15 Συζήτηση Σ. Σαββανής, Α. Σπανός, Α. Γουγουλάκης, Λ. Ραλλίδης, Δ. Σταμάτης 19.15-19.45 Διάλεξη: Διαβητική αυτόνομη καρδιακή νευροπάθεια Πρόεδρος: Χ. Στεφανάδης Ομιλητής: Φ. Τρυποσκιάδης 20.00-21.00 Δορυφορικό Συμπόσιο (ΤΒΑ) 3
Σάββατο 22 Σεπτεμβρίου 2012 09.30-11.15 Στρογγυλό τραπέζι: «Σακχαρώδης διαβήτης, χρόνια στεφανιαία νόσος και περιφερική αγγειοπάθεια» Πρόεδροι: Α. Μανώλης - Σ. Φούσας 09.30-09.45 Πρωτογενής πρόληψη της στεφανιαίας νόσου στο διαβητικό ασθενή, Ι. Σκούμας 09.45-10.00 Διάγνωση και αντιμετώπιση της περιφερικής αγγειοπάθειας στο σακχαρώδη διαβήτη, Α. Ανδρουλάκης 10.00-10.15 Διάγνωση και αντιμετώπιση της χρόνιας στεφανιαίας νόσου στο διαβητικό ασθενή, Ι. Παρασκευαΐδης 10.15-10.30 Ο ρόλος του διαβητολόγου στην αντιμετώπιση του ασθενούς με σακχαρώδη διαβήτη και στεφανιαία νόσο, Α. Γιαλούρης 10.30-10.45 Ποιά η θέση του αγγειοχειρουργού: υπάρχουν ιδιαιτερότητες; Κ. Φίλης 10.45-11.15 Συζήτηση Ι. Μπαρμπετσέας, Ε. Μάτσακας, Θ. Μακρής, Σ. Βαϊνά, Χ. Αντωνακούδης 11.15-11.45 Διάλειμμα - καφές 11.45-13.30 Στρογγυλό τραπέζι: «Σακχαρώδης διαβήτης και οξέα στεφανιαία σύνδρομα» Πρόεδροι: Ε. Ηλιοδρομίτης - Ι. Καλλικάζαρος 11.45-12.10 Η αθηρωματική πλάκα στο διαβητικό ασθενή με οξύ στεφανιαίο σύνδρομο, Σ. Πατσιλινάκος 12.10-12.30 Αντιαιμοπεταλιακή αγωγή στο διαβητικό ασθενή με οξύ στεφανιαίο σύνδρομο, Δ. Σιώνης 12.30-12.50 Αντιμετώπιση του διαβητικού ασθενούς με σιωπηρό έμφραγμα του μυοκαρδίου, Κ. Τούτουζας 12.50-13.10 Σακχαρώδης διαβήτης και επαναγγείωση στα οξέα στεφανιαία σύνδρομα, Ε. Βαβουρανάκης 13.10-13.30 Συζήτηση Κ. Τσιούφης, Χ. Ολύμπιος, Ν. Καυκάς, Α. Μαγγίνας, Α. Μαρσώνης 4
13.30-14.30 Δορυφορικό Συμπόσιο (ΤΒΑ) 14.30-16.00 Ελαφρύ γεύμα 16.00-18.00 Στρογγυλό τραπέζι: «Εκπαίδευση των ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη και αγγειακές επιπλοκές» Πρόεδροι: Ε. Σταματοπούλου, Ι. Χατζήνα 16.00-16.20 Η ανάγκη για εκπαίδευση των ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη και το περιεχόμενό της, Β. Μαγγούφη, Ε. Βασιλείου 16.20-16.40 Προγράμματα εκπαίδευσης διαβητικών, για την μείωση των επιπτώσεών του στα αγγεία, στην Ελλάδα και την Ευρώπη, Ε. Ανδρεοπούλου, Β. Καλαντζή 16.40-17.00 Η συμμετοχή των νοσηλευτών στην ενημέρωση και εκπαίδευση των ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη, Μ. Φαντάκη, Δ. Μπαρουξής 17.00-17.20 Ιδιαιτερότητες της εκπαίδευσης παιδιών και εφήβων για τον νεανικού τύπου σακχαρώδη διαβήτη, Λ. Μπίζας, Β. Παπαδοπούλου 17.20-18.00 Συζήτηση Ε. Κλέτσιου, Λ. Στασινός, Γ. Τριανταφύλλου, Λ. Τσιτιρίδης, Ε. Αγραφιώτη 18.00-18.30 Διάλειμμα - καφές 18.30-19.45 Στρογγυλό τραπέζι: «Σακχαρώδης διαβήτης και καρδιακή ανεπάρκεια» Πρόεδροι: Ι. Νανάς - Σ. Αδαμόπουλος 18.30-18.45 Διαβήτης και καρδιακή ανεπάρκεια: επιδημιολογικά δεδομένα και διαγνωστικοί προβληματισμοί, Χ. Χρυσοχόου 18.45-19.00 Ιδιαιτερότητες στη φαρμακευτική αγωγή της καρδιακής ανεπάρκειας στους διαβητικούς ασθενείς, Α. Καραβίδας 19.00-19.15 Διαβητική μυοκαρδιοπάθεια - μία διαφορετική ασθένεια; Α. Κρανίδης 19.15-19.30 Χειρουργικές παρεμβάσεις και ιδιαιτερότητες στον ασθενή με σακχαρώδη διαβήτη και καρδιακή ανεπάρκεια, Χ. Ρόκκας 19.30-19.45 Συζήτηση Ε. Καλδάρα, Π. Στουγιάνος, Ε. Σινιοράκης, Δ. Ηλιόπουλος, Ι. Χλωρογιάννης 19.45-20.00 Συμπεράσματα - Λήξη Διημερίδας 20.00-21.00 Δορυφορικό Συμπόσιο (ΤΒΑ) 5
6 Ευρετήριο Προέδρων - Ομιλητών Αγραφιώτη Ευαγγελινή Νοσηλεύτρια Τ.Ε., Καρδιολογική Κλινική, Αδαμόπουλος Σταμάτιος Υπεύθυνος Μονάδας Καρδιακής Ανεπάρκειας - Μεταμοσχεύσεων «Ωνασείου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου» Αζναουρίδης Κωνσταντίνος Επιμελητής Καρδιολογίας, Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Γ.Ν.Α. «Ιπποκράτειο» Ανδρεοπούλου Ελένη Νοσηλεύτρια Π.Ε., MSc, Ανδρουλάκης Αριστείδης Διευθυντής Καρδιολογικού Τμήματος Γ.Ν.Α. «Ιπποκράτειο» Αντωνακούδης Χαρίτων Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής Γ.Ν. «Ασκληπιείο» Βούλας Βαβουρανάκης Εμμανουήλ Επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Γ.Ν.Α. «Ιπποκράτειο» Βαϊνά Σοφία Επιμελήτρια Β, Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Γ.Ν.Α. «Ιπποκράτειο» Βασιλείου Ελένη Νοσηλεύτρια ΤΕ, MSc, Καρδιολογική Μονάδα, Γιαλούρης Αθανάσιος Διευθυντής Α Παθολογικής Κλινικής, Γουγουλάκης Αλέκος Επίκουρος Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής Ηλιοδρομίτης Ευστάθιος Αναπληρωτής Καθηγητής Καρδιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Π.Γ.Ν. «Αττικόν» Ηλιόπουλος Δημήτριος Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών Καλαντζή Βασιλική Νοσηλεύτρια Τ.Ε. Προισταμένη Καρδιολογικής Κλινικής Καλδάρα Ελισάβετ Παθολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης Γ Καρδιολογική Κλινική, Γ.Ν.Α. «Λαϊκό» Καλλικάζαρος Ιωάννης Συντονιστής Διευθυντής Καρδιολογικού Τμήματος Γ.Ν.Α. «Ιπποκράτειο», Αντιπρόεδρος Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας Καραβίδας Απόστολος Επιμελητής Α Kαρδιολογικής Κλινικής, Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» Καυκάς Νικόλαος Καρδιολόγος, Επιμελητής Α, Καρδιολογική Κλινική, Γ.Ν.Α. «ΚΑΤ» Κλέτσιου Ελένη Νοσηλεύτρια Π.Ε., MSc, Υποψήφια Διδάκτωρ Τμήματος Νοσηλευτικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Π.Γ.Ν. «Αττικόν» Κρανίδης Αθανάσιος Διευθυντής Καρδιολογικού Τμήματος, Γ.Ν. Δυτικής Αττικής Μαγγίνας Αθανάσιος Επιμελητής Α, Α Καρδιολογικό Τμήμα, «Ωνάσειο» Καρδιοχειρουργικό Κέντρο Μαγκούφη Βασιλική Νοσηλεύτρια Τ.Ε., Προϊσταμένη Καρδιολογικής Μονάδας, Μακρής Θωμάς Διευθυντής Καρδιολογικού Τμήματος Περιφερειακού Γενικού Νοσοκομείου - Μαιευτηρίου «Έλενα Βενιζέλου» Μαλτέζος Χρυσόστομος Συντονιστής Διευθυντής Αγγειοχειρουργικής Κλινικής, Γ.Ν. Αττικής «ΚΑΤ» Μανώλης Αντώνιος Καθηγητής Καρδιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Α Καρδιολογικής Κλινικής, Γ.Ν.Α. «Ο Ευαγγελισμός» Μαρσώνης Αντώνιος Καρδιολόγος, Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής, Νοσοκομείο «Mediterraneο» Μάτσακας Ευάγγελος Διευθυντής, Καρδιολογικό Τμήμα Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» Μπάμπαλης Δημήτριος Άμ. Επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Συντονιστής Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής Γ.Ν. Αττικής «ΚΑΤ» Μπαρμπετσέας Ιωάννης Συντονιστής Διευθυντής Καρδιολογικού Τμήματος Γ.Ν.Α. «Πολυκλινική», Επισκέπτης Καθηγητής Καρδιολογίας, Baylor College of Medicine, Houston, Texas Μπαρουξής Δημήτριος Νοσηλευτής MSc, PhD(c), Α Προπαιδευτική Πανεπιστημιακή Κλινική Γ.Ν.Α. «Λαϊκό», Director CPR/AED - ACLS - ΕΥΖΩΗ, Μέλος Δ.Σ. Ελληνικής Εταιρείας Καρδιοαναπνευστικής Αναζωογόνησης Μπίζας Λάμπρος Νοσηλευτής, Ψυχολόγος, MSc, Γ.Ν.Α. «Ο Ευαγγελισμός»
Νανάς Ιωάννης Καρδιολόγος, Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Γ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής, Γ.Ν.Α. «Αλεξάνδρα» Ολύμπιος Χριστόφορος Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής Γ.Ν. Ελευσίνας «Θριάσιο» Παπαδοπούλου Βασιλική Ψυχολόγος, MSc, Γ.Ν. Παίδων Αθηνών «Π. & Α. Κυριακού» Παρασκευαΐδης Ιωάννης Αναπληρωτής Καθηγητής Καρδιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Π.Γ.Ν. «Αττικόν» Πατσιλινάκος Σωτήριος Συντονιστής Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής «Κωνσταντοπούλειου» Νοσοκομείου Πισιμίσης Ευάγγελος Διευθυντής B Καρδιολογικής Κλινικής, Γ.Ν. Πειραιά «Τζάνειο» Πίτσαβος Χρήστος Καθηγητής Καρδιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Επικεφαλής Μονάδας Προληπτικής Καρδιολογίας Ραλλίδης Λουκιανός Επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Π.Γ.Ν. «Αττικόν» Ράπτης Αθανάσιος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας, Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική - Μονάδα Έρευνας & Διαβητολογικό Κέντρο Πανεπιστημίου Αθηνών, Π.Γ.Ν. «Αττικόν» Ρόκκας Χρήστος Αναπληρωτής Καθηγητής Καρδιοχειρουργικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Καρδιοχειρουργικής Κλινικής Π.Γ.Ν. «Αττικόν» Σαββανής Σπύρος Παθολόγος, Επιμελητής Β, Σινιοράκης Ευτύχιος-Τσαμπίκος Διευθυντής Καρδιολογικού Τμήματος, Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών «Η Σωτηρία» Σιώνης Δημήτριος Συντονιστής Διευθυντής Αιμοδυναμικού Τμήματος, «Σισμανόγλειο» Γενικό Νοσοκομείο Σκούμας Ιωάννης Διευθυντής Α Καρδιολογικής Πανεπιστημιακής Κλινικής, Γ.Ν.Α. «Ιπποκράτειο» Σπανός Αναστάσιος Διευθυντής Α Καρδιολογικής Κλινικής & Αιμοδυναμικού Εργαστηρίου, Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών Σταμάτης Δημήτριος Διευθυντής Καρδιολογικού Τμήματος, Ειδικό Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Πειραιά «Μεταξά» Σταματοπούλου Ευαγγελία Νοσηλεύτρια Τ.Ε., MSc, Π.Γ.Ν. «Αττικόν» Στασινός Λουκάς MSc Νοσηλευτής Τ.Ε., Αιμοδυναμικό Εργαστήριο, Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» Στεφανάδης Χριστόδουλος Καθηγητής Καρδιολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Α Καρδιολογικής Κλινικής & Ομώνυμου Εργαστηρίου Πανεπιστημίου Αθηνών, Γ.Ν.Α. «Ιπποκράτειο» Στουγιάνος Παύλος Επιμελητής Α, Καρδιολογική Κλινική, Τούτουζας Κωνσταντίνος Επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Γ.Ν.Α. «Ιπποκράτειο» Τριανταφύλλου Γεωργία MSc, Νοσηλεύτρια, Προϊσταμένη Μονάδας Εμφραγμάτων, Α Πανεπιστημιακή Κλινική, Γ.Ν.Α. «Ιπποκράτειο» Τρίκας Αθανάσιος Συντονιστής Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής Τρυποσκιάδης Φίλιππος Καθηγητής Καρδιολογίας Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας Τσιούφης Κωνσταντίνος Επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Αθηνών, Υπεύθυνος Μονάδας Υπέρτασης Γ.Ν.Α. «Ιπποκράτειο» Τσιτιρίδης Λάζαρος Νοσηλευτής Τ.Ε. Καρδιολογική Μονάδα Φαντάκη Μαρία Νοσηλεύτρια Τ.Ε., MSc, BLS Instractor Φίλης Κωνσταντίνος Α. Επίκουρος Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής, Α Προπαιδευτική Χειρουργική Κλινική ΕΚΠΑ, Γ.Ν.Α. «Ιπποκράτειο» Φούσας Στέφανος Επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας, Συντονιστής Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής, Γ.Ν. Πειραιά «Τζάνειο» Χατζήνα Ιωάννα Νοσηλεύτρια Τ.Ε., MSc, Αιμοδυναμικό Εργαστήριο, Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Γ.Ν.Α. «Ιπποκράτειο» Χλωρογιάννης Ιωάννης Διευθυντής Καρδιοχειρουργικής Κλινικής, Ευρωκλινική Αθηνών Χρυσοχόου Χριστίνα Επιμελήτρια Β, Α Πανεπιστημιακή Κλινική, Γ.Ν.Α. «Ιπποκράτειο» 7
Γενικές Πληροφορίες ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ: Από Παρασκευή 21 Σεπτεμβρίου 2012 έως Σάββατο 22 Σεπτεμβρίου 2012 ΤΟΠΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ: Ξενοδοχείο DIVANI CARAVEL (Βασιλέως Αλεξάνδρου 2, Καισαριανή), Αίθουσα Horizon, στο roof garden. ΓΛΩΣΣΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ: Η επίσημη γλώσσα της διημερίδας είναι η Ελληνική. ΕΚΘΕΣΗ: Οι Φαρμακευτικές Εταιρίες και οι Εταιρίες Ιατρικών Οργάνων και Συσκευών θα εκθέσουν τα προϊόντα τους κατά τη διάρκεια της διημερίδας. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ: Η εγγραφή στη διημερίδα είναι ΔΩΡΕΑΝ και περιλαμβάνει: Παρακολούθηση των εργασιών της διημερίδας Παραλαβή συνεδριακού υλικού Επίσκεψη στην έκθεση των φαρμακευτικών εταιριών Καφέ κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων Παραλαβή πιστοποιητικού παρακολούθησης με 8 μόρια (credits) Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης (CME-CPD) ΤΕΧΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ: Κατά τη διάρκεια της διημερίδας θα λειτουργεί τεχνική γραμματεία παραλαβής των παρουσιάσεων. Οι κ.κ. ομιλητές παρακαλούνται να παραδίδουν τις εισηγήσεις τους στην τεχνική γραμματεία, τουλάχιστον 1 ώρα πριν από την έναρξη της ομιλίας τους. 8