35 ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΟΜΙΔΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2018 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ για την Ιδιωτική Ακίνητη Περιουσία και την Αγορά Ακινήτων
Επωνυμία Εταιρείας ΚΑΠΑ RESEARCH A.E. ΑΡ. ΜΗΤΡ : 5 Επωνυμία όνομα Εντολέα ΠΟΜΙΔΑ Παν. Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων Σκοπός δημοσκόπησης Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά δείγματος Μέγεθος δείγματος/ γεωγραφική κάλυψη Χρονικό διάστημα συλλογής στοιχείων Μέθοδος δειγματοληψίας Μέθοδος συλλογής στοιχείων Έρευνα κοινής γνώμης για την αγορά ακινήτων Αντιπροσωπευτικό, άνδρες και γυναίκες, 18 ετών και άνω, βάση της απογραφής του 2011 της ΕΣΥΕ 1744 άτομα πανελλαδικά 19 έως 23 Ιανουαρίου 2018 Τυχαία δειγματοληψία και στάθμιση βάσει φύλου, ηλικίας και περιοχής κατοικίας Η συλλογή των στοιχείων έγινε βάσει ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου Τυπικό στατιστικό σφάλμα Μέγιστο σφάλμα 2,3 % με διάστημα εμπιστοσύνης 95% Η ΚΑΠΑ RESEARCH Είναι μέλος της ESOMAR και του ΣΕΔΕΑ και τηρεί τους κώδικες δεοντολογίας για τη διεξαγωγή και δημοσιοποίηση ερευνών κοινής γνώμης.
ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΑΚΙΝΗΤΑ
Εσείς είστε ιδιοκτήτης κάποιου ακινήτου; (Πολλαπλή) 0 10 20 30 40 50 60 70 80 Διαμερίσματος 70,7 Μονοκατοικίας 30,4 Επαγγελματικού χώρου 18,0 Εξοχικής κατοικίας 22,8 Άλλου ακινήτου (οικόπεδο, αγροτεμάχιο, αποθήκη) 36,2 Δεν έχω καμία ιδιοκτησία 17,5
Ιδιοκατοίκηση (έρευνες της Καπα Research & στοιχεία Eurostat) 81,6 80 75 73,2 75,0 73,9 70 65 60 55 50 2006 2011* 2015* 2018 * Στοιχεία Eurostat
Κατά τη γνώμη σας είναι συμφέρον να διαθέτει κανείς σήμερα ιδιόκτητη κατοικία ή να είναι πιο συμφέρον μένει σε ενοίκιο; Βάση: Όσοι μένουν σε ιδιόκτητες κατοικίες ΔΓ/ΔΑ 8,9 Είναι συμφέρον να διαθέτει κανείς ιδιόκτητη κατοικία 42,1 Είναι συμφέρον να νοικιάζει κανείς κατοικία 49,0
Τα τελευταία τρία χρόνια οι ενοικιαστές πληρώνουν κανονικά το ενοίκιο, σας πληρώνουν με καθυστέρηση ή δεν σας πληρώνουν καθόλου; Βάση: Όσοι νοικιάζουν το ακίνητό τους Πληρώνουν κανονικά Πληρώνουν με καθυστέρηση/ Δεν πληρώνουν Διαμέρισμα 62,4 37,6 Μονοκατοικία 80,0 20,0 Επαγγελματικό χώρο 51,1 48,9
«ΠΛΗΡΩΝΟΥΝ ΚΑΝΟΝΙΚΑ» Συγκριτικό Γράφημα 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 2018 2014 Διαμέρισμα 51,2 62,4 Μονοκατοικία 44,4 80,0 Επαγγελματικό χώρο 40,0 51,1
Την τελευταία τριετία κάνατε κάποια μείωση ενοικίου στον ενοικιαστή; Βάση: Όσοι νοικιάζουν το ακίνητό τους Ναι Όχι Διαμέρισμα 76,4 23,6 Μονοκατοικία 68,0 32,0 Επαγγελματικό χώρο 81,5 18,5
Σε τι ποσοστό μειώσατε το ενοίκιο του ακινήτου; 0% 1-20% 20% 21-40% 40% 60% 41% & άνω 80% 100% Διαμέρισμα 55,7 37,4 7,0 Μονοκατοικία 25,0 66,7 8,3 Επαγγελματικό χώρο 38,4 39,7 21,9
Κατά τη γνώμη σας είναι συμφέρον ή ζημιογόνο να διαθέτει κανείς σήμερα ακίνητα για να τα νοικιάσει; Βάση: Όσοι είναι ιδιοκτήτες κάποιου ακινήτου ΔΓ/ΔΑ 11,4 Είναι συμφέρον 25,3 Είναι ζημιογόνο 63,3
«ΕΊΝΑΙ ΣΥΜΦΕΡΟΝ» (Συγκριτικό Γράφημα) 30 25 25,3 20 17,9 15 12,2 10 5 0 2012 2014 2018
Εσείς είστε ενοικιαστής σε κάποιο ακίνητο; Βάση: Όσοι νοικιάζουν Ναι Όχι ΔΓ/ΔΑ Διαμέρισμα 23,5 76,5 0,0 Μονοκατοικία 4,0 96,0 0,0 Επαγγελματικό χώρο 11,9 88,1 0,0 Εξοχική κατοικία 0,9 99,1 7,1
Ο ιδιοκτήτης σας έκανε κάποια μείωση ενοικίου ή προκαλέσατε εσείς κάποια μείωση ενοικίου λόγω της κρίσης; Βάση: Όσοι νοικιάζουν 0% Ναι 20% Όχι Είμαι 40% σε διαπραγμάτευση 60% για κάτι τέτοιο 80% 100% Διαμέρισμα 38,5 54,1 7,3 Μονοκατοικία 74,3 22,9 2,9 Επαγγελματικό χώρο 49,0 47,1 3,8 Εξοχική κατοικία 25,0 50,0 25,0
Η ΚΤΗΜΑΤΑΓΟΡΑ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΗΣ
Σκοπεύετε να πουλήσετε κάποιο ακίνητο την επόμενη διετία και σε ποια τιμή; Βάση: Όσοι είναι ιδιοκτήτες κάποιου ακινήτου 0 10 20 30 40 50 60 70 30,2 Σκέφτονται να πουλήσουν 69,8 Δεν σκοπεύουν να πουλήσουν κάποιο ακίνητο
Σκοπεύετε να πουλήσετε κάποιο ακίνητο την επόμενη διετία; - ΝΑΙ (Συγκριτικό Γράφημα) 40 35 30 33,7 27,6 30,2 33,0 25 20 15 18,4 12,3 10 5 0 2004 2006 2007 2012 2014 2018
Πιστεύετε ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον στην αγορά ακινήτων στην Ελλάδα τα επόμενα 2 χρόνια: ΔΓ/ΔΑ 7,5 Ούτε θα αυξηθεί, ούτε θα μειωθεί 26,9 Θα αυξηθεί 50,0 Θα μειωθεί 15,6
Πιστεύετε ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον στην αγορά ακινήτων στην Ελλάδα τα επόμενα 2 χρόνια: - ΘΑ ΑΥΞΗΘΕΙ (Συγκριτικό Γράφημα) 80 70 60 50 40 72,3 29,9 50,0 30 20 10 0 2007 2009 2018
Σε ποιες περιοχές πιστεύετε ότι θα υπάρξει έντονο ενδιαφέρον στην αγορά ακινήτων τα επόμενα χρόνια; 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 Σε παραθαλάσσιες περιοχές της Ελλάδας Σε νησιωτικές περιοχές 56,1 56,0 Στην Αττική 43,5 Στη Θεσσαλονίκη Σε ορεινές περιοχές με προοπτικές τουριστικής ανάπτυξης Νότια προάστια Σε άλλα μεγάλα αστικά Κέντρα ΔΓ/ΔΑ 19,0 16,1 14,9 14,3 13,4 Νησιά Αργοσαρωνικού Περιοχή μεσογείων Ανατολική Αττική Βορειοανατολικά προάστια Βόρεια Αττική (Αγ. Στέφανος, Καπανδρίτι) 9,5 7,7 5,4 5,2 Δυτικά Προάστια 2,2
Περιοχές με έντονο αγοραστικό ενδιαφέρον (Συγκριτικό Γράφημα) Νησιωτικές/Παραθαλάσσιες περιοχές Ορεινές περιοχές Νότια προάστια & Ανατολική Αττική 60,0 56,1 50,0 40,0 30,0 23,6 26,0 20,0 15,7 13,2 21,5 16,1 10,0 0,0 5,6 7,8 13,3 11,3 5,0 3,0 4,6 4,2 2004 2006 2007 2009 2018
Και σε ποιες κατηγορίες ακινήτων εντοπίζετε τις μεγαλύτερες προοπτικές ανάπτυξης τα επόμενα 2 χρόνια; (έως 2 απαντήσεις) 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 Στα τουριστικά ακίνητα 61,9 Στα διαμερίσματα 24,3 Στα επαγγελματικά ακίνητα 11,6 Στα οικόπεδα 9,4
Και σε ποιες κατηγορίες ακινήτων εντοπίζετε τις μεγαλύτερες προοπτικές ανάπτυξης τα επόμενα 2 χρόνια; (έως 2 απαντήσεις) (Συγκριτικό Γράφημα) 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 Στα τουριστικά ακίνητα 15,3 61,9 Στα διαμερίσματα 24,3 34,3 2018 2009 Στα επαγγελματικά ακίνητα 9,5 11,6 Στα οικόπεδα 9,4 26,9
Πιστεύετε ότι οι τιμές των ακινήτων στην Ελλάδα θα αυξηθούν, θα μειωθούν ή θα παραμείνουν σταθερές; ΔΓ/ΔΑ 5,7 Θα παραμείνουν σταθερές 26,4 Θα αυξηθούν 33,3 Θα μειωθούν 34,6
Πιστεύετε ότι οι τιμές των ακινήτων στην Ελλάδα θα αυξηθούν, θα μειωθούν ή θα παραμείνουν σταθερές; - ΘΑ ΑΥΞΗΘΟΥΝ (Συγκριτικό Γράφημα) 90 80 70 60 81,0 71,1 66,8 50 40 30 20 10 37,0 33,3 0 2004 2006 2007 2009 2018
Εσείς σχεδιάζετε να προχωρήσετε σε κάποια αγορά ακινήτου τα επόμενα δύο χρόνια; ΔΓ/ΔΑ 3,3 Ναι 4,2 Ίσως 16,1 Όχι 76,4
Εσείς σχεδιάζετε να προχωρήσετε σε κάποια αγορά ακινήτου τα επόμενα δύο χρόνια; ΝΑΙ & ΙΣΩΣ (Συγκριτικό Γράφημα) 60 50 53,5 40 30 20 31,0 22,5 20,3 10 0 2004 2006 2009 2018
Τι είδους ακίνητο σκοπεύετε να αγοράσετε; (πολλαπλή) Βάση: Όσοι σκοπεύουν να αγοράσουν 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0 Διαμέρισμα 32,4 Μονοκατοικία/ μεζονέτα 27,0 Επαγγελματικό ακίνητο 16,2 Οικόπεδο 13,5 Γκαρσονιέρα 10,8 Εξοχική κατοικία 10,8 ΔΓ/ΔΑ 2,7
Τι είδους ακίνητο σκοπεύετε να αγοράσετε; Βάση: Όσοι σκοπεύουν να αγοράσουν (Συγκριτικό Γράφημα) 60 56,1 54,6 50 46,9 Διαμέρισμα 40 32,4 Μονοκατοικία 30 21,0 22,1 27,0 20 Επαγγελματικό ακίνητο 10 9,3 6,5 5,7 1,9 2,0 16,0 4,8 4,8 0 2004 2006 2007 2009 2018
Υποθέστε ότι διαθέτετε ένα ποσό 300.000 ευρώ. Το ποσό αυτό θα το επενδύατε σε αγορά ακινήτου ή θα το καταθέτατε στην Τράπεζα: ΔΓ/ΔΑ 17,3 Θα το επένδυα σε αγορά ακινήτου 40,6 Θα το κατέθετα στην τράπεζα 42,1
Υποθέστε ότι διαθέτετε ένα ποσό 300.000 ευρώ «ΘΑ ΤΟ ΕΠΕΝΔΥΑ ΣΕ ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΟΥ» (Συγκριτικό Γράφημα) 70 60 63,3 61,0 50 40 40,3 30 20 10 0 2007 2009 2018
ΜΙΣΘΩΣΕΙΣ
Σκέφτεστε να μισθώσετε κάποιο ακίνητο αυτή την περίοδο (ως ενοικιαστής) ; ΔΓ/ΔΑ 4,0 Ναι 3,4 Ίσως 8,8 Όχι 83,8
Σκέφτεστε να μισθώσετε κάποιο ακίνητο αυτή την περίοδο (ως ενοικιαστής) «ΝΑΙ & ΙΣΩΣ» (Συγκριτικό Γράφημα) 16 14 12 14,1 12,2 10 8 6 6,7 4 2 0 2006 2007 2018
Τι είδους ακίνητο σκέφτεστε να μισθώσετε (ως ενοικιαστής); (πολλαπλή) Βάση: Όσοι σκοπεύουν να μισθώσουν 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 Διαμέρισμα 53,3 Επαγγελματικό ακίνητο 26,7 Οικόπεδο 13,3 Μονοκατοικία/ μεζονέτα 10,0 Γκαρσονιέρα 6,7 Εξοχική Κατοικία 6,7 ΔΓ/ΔΑ 3,3
Προσπαθήσατε να εκμισθώσετε κάποιο ακίνητο το 2017; Βάση: Ιδιοκτήτες ακινήτων ΔΓ/ΔΑ 2,1 Ναι μέσω παραδοσιακών τρόπων 20,3 Ναι μέσω Διαδικτυακής πλατφόρμας (Airbnb κ.λ.π/) 7,2 Όχι 70,4
Τι είδους ακίνητο σκοπεύετε να εκμισθώσετε; (πολλαπλή) Βάση: Όσοι σκοπεύουν να εκμισθώσουν 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 Διαμέρισμα 50,5 Επαγγελματικό ακίνητο 46,3 Γκαρσονιέρα 13,7 Εξοχική Κατοικία 9,5 Οικόπεδο 6,3 Μονοκατοικία/ μεζονέτα 6,3 ΔΓ/ΔΑ 1,1
ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΑΚΙΝΗΤΩΝ
Γενικά εσείς θα λέγατε ότι οι Φόροι επί των Ακινήτων είναι δίκαιοι ή άδικοι φόροι; Βάση: Όσοι είναι ιδιοκτήτες κάποιου ακινήτου Μάλλον άδικος & Άδικος 76,8 % 70 60,3 60 50 40 Δίκαιος & Μάλλον δίκαιος 21,1 % 30 20 7,2 13,9 16,5 10 2,1 0 Δίκαιοι Μάλλον δίκαιοι Άδικοι Μάλλον άδικοι ΔΓ/ΔΑ
Θεωρείτε σωστό το γεγονός ότι τα ακίνητα που δεν χρησιμοποιούνται, δεν αποφέρουν έσοδα ή είναι μη ηλεκτροδοτούμενα δεν έχουν κάποια έκπτωση φόρου; Βάση: Όσοι είναι ιδιοκτήτες κάποιου ακινήτου 70 60 Μάλλον λάθος & Λάθος 75,9 % 60,4 50 40 Σωστό & Μάλλον σωστό 21,2 % 30 20 10 14,0 7,2 15,5 0 Σωστό Μάλλον σωστό Μάλλον λάθος Λάθος 2,9 ΔΓ/ΔΑ
Πιστεύετε ότι θα μπορείτε να πληρώσετε τον επόμενο χρόνο τον ΕΝΦΙΑ; 40 38,3 30 21,6 25,4 20 14,7 10 0 Θα μπορώ Θα δυσκολευτώ Δεν θα μπορώ ΔΓ/ΔΑ
Σε περίπτωση που δεν θα μπορέσετε να πληρώνετε στο μέλλον τους φόρους για τα ακίνητά σας ποιο από τα παρακάτω θα αποτελούσε μια πιθανή διέξοδο για εσάς; Βάση: Όσοι είναι ιδιοκτήτες κάποιου ακινήτου 0 5 10 15 20 25 30 35 40 Θα προσπαθούσα να πουλήσω τα ακίνητα με σε τιμή της αντικειμενικής τους αξίας 33,4 Θα προσπαθούσα να πουλήσω τα ακίνητα με σε τιμή χαμηλότερη της αντικειμενικής τους αξίας 15,8 Θα τα αφήσω να τα κατάσχει το δημόσιο 8,6 Θα δανειστώ για να πληρώσω τους φόρους 15,6 ΔΓ/ΔΑ 26,6
ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ
Έχετε πάρει κάποιο δάνειο για αγορά ακινήτου που «τρέχει» ακόμα; Βάση: Όσοι είναι ιδιοκτήτες κάποιου ακινήτου Ναι 28,7 Όχι 71,3
Εξοφλείτε κανονικά και έγκαιρα τις δόσεις; Βάση: Όσοι είναι ιδιοκτήτες κάποιου ακινήτου και έχουν πάρει δάνειο Όχι 24,0 Ναι 76,0
ΠΛΗΡΩΝΟΥΝ ΤΟ ΔΑΝΕΙΟ Βάση: Όσοι είναι ιδιοκτήτες κάποιου ακινήτου και έχουν πάρει δάνειο (Συγκριτικό Γράφημα) 83,5 85 76,0 80 75 70 65 60 55 50 Ιανουάριος 2012 Ιανουάριος 2018
Πιστεύετε ότι θα μπορείτε και στο μέλλον να εξοφλείτε έγκαιρα τις δόσεις; Βάση: Όσοι είναι ιδιοκτήτες κάποιου ακινήτου και έχουν πάρει δάνειο Ναι & Μάλλον ναι 57,6 % 50 46,8 45 40 35 30 24,0 Μάλλον όχι & Όχι 36,8% 25 20 15 10,8 12,8 5,6 10 5 0 Ναι Μάλλον ναι Μάλλον όχι Όχι ΔΓ/ΔΑ
ΠΟΜΙΔΑ Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων
Γνωρίζετε την ΠΟΜΙΔΑ; Δεν απαντώ,6 Δεν τη γνωρίζω 25,7 Ναι τη γνωρίζω 56,5 Κάτι έχω ακούσει 17,2
Ποια είναι γνώμη σας για την δραστηριότητα της ΠΟΜΙΔΑ; Βάση: Γενικό Κοινό 60 52,6 50 40 30 20 25,3 22,1 10 0 Θετικές Γνώμεες Αρνητικές Γνώμες ΔΓ/ΔΑ
Που θα λέγατε ότι θα πρέπει να επικεντρώσει τον ρόλο της η ΠΟΜΙΔΑ; ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΕΠΙΛΟΓΗ 0 10 20 30 40 50 60 70 80 Σε θέματα φορολογίας 76,0 Σε υποστήριξη μελών όταν έχουν σοβαρά θέματα/προβλήματα με τα ακίνητά τους Σε θέματα κτηματολογίου Σε θέματα μισθώσεων Σε πολεοδομικά θέματα 27,3 31,8 33,7 44,0 Σε μαζικές κινητοποιήσεις διαδηλώσεις των ιδιοκτητών ακινήτων Σε εκπροσώπησή της ακόμη και με κάθοδο στις εκλογές ΔΓ/ΔΑ 8,3 9,2 14,7
Συνοπτικά Συμπεράσματα
Ιδιωτική Ακίνητη Περιουσία - Αγορά Ακινήτων και Οικονομική κρίση Α. Μετά από 7 χρόνια κρίσης, παρά τις πιέσεις που έχει υποστεί η Ιδιωτική Ακίνητη Περιουσια στην Ελλάδα, οι ιδιοκτήτες υπέστησαν σημαντικές μειώσεις στα εισοδήματά τους. Παρόλα αυτά η περιουσία είναι μια αξία που φέρνει εισόδημα έστω και μικρό. Β. Μια μακροχρόνια τάση της ελληνικής κοινωνίας να εκτιμά περισσότερο τις επενδύσεις σε αστικά ακίνητα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, μεγάλα αστικά κέντρα) φαίνεται να αντιστρέφεται υπέρ των επενδύσεων σε τουριστικές περιοχές. Παρουσιάζεται κατακόρυφη αύξηση της τάσης για πρόθεση αγοράς ακινήτων σε σε τουριστικές και παραθαλάσσιες περιοχές.
Μείωση εισοδημάτων Δανεισμός Υψηλή και Άδικη Φορολογία Γ. Τα προβλήματα και τα βάρη που έφερε η οικονομική κρίση για τους ιδιοκτήτες ακινήτων είναι ακόμη εδώ και συνεχίζουν να τους ανησυχούν. Ένα μεγάλο ποσοστό των ιδιοκτητών δυσκολεύεται να πληρώσει τους φόρους των ακινήτων. Στην πλειοψηφία τους οι ιδιοκτήτες εισπράττουν με καθυστέρηση τα ενοίκια και ένα σημαντικό ποσοστό δεν τα εισπράττει καθόλου. Η πλειοψηφία των ιδιοκτητών έχει προχωρήσει σε μειώσεις των ενοικίων προσχωρώντας στη λογική καλύτερα λιγότερα και να εισπράττονται. Ο τραπεζικός δανεισμός αποτελεί βάρος που απειλεί ένα όχι ευκαταφρόνητο ποσοστό ιδιοκτητών με απώλεια της περιουσίας ή εκποίηση σε τιμές χαμηλότερες των αντικειμενικών αξιών. Είναι έντονη η αίσθηση της αδικίας, καθώς οι φόροι επί των ακινήτων θεωρούνται άδικοι φόροι
ΠΟΜΙΔΑ Δ. Το έργο της ΠΟΜΙΔΑ αξιολογείται θετικά. Το 52% της κοινής γνώμης κρίνει θετικά τη δραστηριότητά της με θετικό επίσης και το ισοζύγιο θετικών και αρνητικών απόψεων γεγονός σημαντικό σε μια εποχή γενικής αναξιοπιστίας στη χώρα. Τα θέματα της φορολογίας, η υποστήριξη των ιδιοκτητών στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν με τα ακίνητά τους (έναντι πολιτείας και έναντι ιδιωτών) και τα θέματα Κτηματολογίου αναδεικνύονται ως τα τρία σημαντικότερα ζητήματα που πρέπει να έχει στην ατζέντα της η ΠΟΜΙΔΑ
35 ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΟΜΙΔΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2018 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ για την Ιδιωτική Ακίνητη Περιουσία και την Αγορά Ακινήτων