2
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή 5 1. Μεγάλα Αθλητικά Γεγονότα 6 2. Ο Κόσμος των 8 Ομίλων του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2014 12 3. Προβλέψεις 36 4. Πιθανότητες Πρόκρισης και Πιθανότητες Νικητή Ομίλου 69 5. Παίκτες που πρέπει να δείτε 85 6. Συνθέσεις Εθνικών Ομάδων 91 7. Οικονομικά Δεδομένα των Περιοχών που θα διεξαχθούν οι Αγώνες 108 3
4
Αντί Προλόγου Τα μεγάλα αθλητικά γεγονότα του πλανήτη έλκουν το ενδιαφέρον των φιλάθλων όλου του κόσμου. Στις 12 Ιουνίου 2014 αρχίζει το Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου στη Βραζιλία και το βλέμμα των φιλάθλων είναι στραμμένο εκεί. Η αγωνία των φιλάθλων των χωρών που συμμετέχουν είναι μεγάλη και ο καθένας θα ήθελε να γνωρίζει το αποτέλεσμα, όμως αυτό εξαρτάται κάθε φορά από πολλούς και ενδεχομένως και απρόβλεπτους παράγοντες που πρέπει να συνεκτιμηθούν, όπως είναι η καλή φυσική κατάσταση των παικτών, η σύνθεση της ομάδας, ο όμιλος που ανήκει, η δυναμικότητα των ομάδων του ομίλου, οι κλιματικές συνθήκες και άλλα. Η επιστήμη της στατιστικής μπορεί να βοηθήσει, με κατάλληλα εργαλεία, όπως είναι τα υποδείγματα, στο συνδυασμό αυτών των παραμέτρων που θα οδηγήσει σε αντικειμενικές και ενδεχομένων πετυχημένες προβλέψεις. Πολύ χρήσιμα, λοιπόν, κάτω από αυτό το πρίσμα, είναι τα αναλυτικά στοιχεία για τις ομάδες που θα λάβουν μέρος στο Παγκόσμιο Κύπελλο που παρουσιάζονται εδώ. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται και στην προϊστορία των αγώνων, δηλαδή στο πως ανταποκρίθηκαν οι ομάδες σε προγενέστερο χρόνο. Στις σελίδες που ακολουθούν, παρουσιάζονται με εύκολο τρόπο, όπως είναι τα κατάλληλα γραφικά ή οι πίνακες διάφορα στοιχεία που αφορούν στη δυναμικότητα των ομίλων, των παικτών ή στις προβλέψεις μεγάλων οργανισμών που πολλές φορές διαφοροποιούνται, αλλά ο φίλαθλος πρέπει να τα γνωρίζει και να τα συνεκτιμήσει προκειμένου να στοιχηματίσει. Άλλωστε, στα μεγάλα αθλητικά γεγονότα δε θα πρέπει να αγνοηθεί και ο μεγάλος τζίρος των στοιχημάτων που συνήθως τα συνοδεύει. Φυσικά, ακόμα και η καλύτερη πρόβλεψη μπορεί να ανατραπεί, όμως το γεγονός αυτό οδηγεί σε μεγαλύτερη προσοχή στη συνεκτίμηση περισσότερων παραγόντων. Πετυχημένες προβλέψεις οδηγούν στο ταμείο ικανοποιημένους παίκτες στοιχημάτων, ικανοποιώντας συγχρόνως τους ερευνητές στατιστικούς που τους οδήγησαν εκεί. Επαμεινώνδας Ε. Πανάς Καθηγητής τ. Πρόεδρος Τμήματος Στατιστικής Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών 5
1 2 Βραζιλία Ημιτελικά Προημιτελικά Φ Μεγάλα Αθλητικά ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ Νικητής Γεγονότα Νικητής 2 2 1 2 η Θέση 2014 2 2 1 3 η Θέση 0 Ηττημένος Ηττημένος 2 4 η Θέση 1 6 0
Μεγάλα Αθλητικά Γεγονότα Τα μεγάλα αθλητικά γεγονότα διαχωρίζονται από μικρά και συνηθισμένα γεγονότα (όπως είναι τα συνέδρια) κυρίως από τους μεγάλους διαθέσιμους πόρους που επενδύονται για υποδομές, στάδια, απαλλοτριώσεις κλπ με μακροπρόθεσμες επιπτώσεις των πόλεων που φιλοξενούν τα αθλητικά αυτά γεγονότα. Επίσης, η μεγάλη τηλεθέαση και η παρακολούθηση από τους φιλάθλους σχετίζεται με το παγκόσμιο κύπελλο και ως εκ τούτου και από αυτή τη διάσταση χαρακτηρίζεται ως ένα μεγάλο αθλητικό γεγονός. Επίσης θα πρέπει να σημειώσουμε ότι τα μεγάλα αθλητικά γεγονότα σχετίζονται με τις χρηματιστηριακές αγορές. Οι Ashton, Gerrard και Hudson (2003) [Economic Impact of National Sporting Success: Evidences. Applied Economic Letters, 783-785], διερεύνησαν την επίπτωση των επιτυχιών της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου της Αγγλίας στις αποδόσεις του δείκτη FTSE100. Το αποτέλεσμα της έρευνάς τους ήταν ότι καλές επιδόσεις της εθνικής συνοδεύονται και από καλές αποδόσεις στο χρηματιστήριο και αντίστροφα. Οι Edmans, Garcia και Norli (2007) [Sport Sentiment and Stock return. Journal of Finance, 1967-98], σε έρευνά τους μεταξύ 39 χωρών διερεύνησαν τη σχέση μεταξύ των διεθνών ποδοσφαιρικών αποτελεσμάτων και των αποδόσεων των μετοχών του χρηματιστηρίου. Η έρευνά τους κατέληξε στην ύπαρξη ισχυρής συσχέτισης ανάμεσα στα αθλητικά συναισθήματα και τις αποδόσεις των μετοχών. Οι Kaplansiski και Levy (2010) [Exploitable Predictable Irrationality: The FIFA World Cup Effect on thw U.S. Stock Market. Financial and Quant. Analysis, 535-553], επέκτειναν την έρευνα των Edmans (2007) με στόχο τη διερεύνηση των επιπτώσεων των γεγονότων Παγκοσμίου Κυπέλλου στη χρηματιστηριακή αγορά των ΗΠΑ. Τα μεγάλα αθλητικά γεγονότα όπως είναι το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου και οι Ολυμπιακοί Αγώνες, αποτελούν πολύπλοκα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, τα οποία όμως έχουν επίπτωση στη ζωή των πολιτών χωρίς αυτοί να ερωτώνται. Συνήθως οι δύο αυτές ομάδες παραγόντων θεωρούν ότι η ανάληψη αυτών των μεγάλων αθλητικών γεγονότων αποτελεί μια καλή ευκαιρία για να πετύχουν κάποιους (ασαφείς) αναπτυξιακούς στόχους. 7
Σε πολλές όμως περιπτώσεις, ο απολογισμός δε γίνεται με μια αναλυτική παρουσίαση, το δε κοινωνικό κόστος που προκύπτει από την ανάληψη τέτοιων μεγάλων αθλητικών γεγονότων, πέφτει στις πλάτες των μη ερωτηθέντων πολιτών. Το επιχείρημα που συνήθως προβάλλεται είναι ότι η ανάληψη των μεγάλων αθλητικών γεγονότων θα δώσουν πέρα από την ανάπτυξη των υποδομών, τη διεθνή αναγνώριση και φήμη της διοργανώτριας χώρας. Δηλαδή, ουσιαστικά δε δίνεται η πρέπουσα προσοχή στη φωνή του πολίτη ο οποίος όπως προαναφέραμε πληρώνει τελικά το κόστος. Άλλωστε η εφαρμογή οποιασδήποτε στρατηγικής θα πρέπει να εντάσσεται σε ένα πλαίσιο "προτεραιοτήτων των στρατηγικών". Ας πάμε στη Βραζιλία η οποία φιλοξενεί το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2014 και το Ρίο ντε Τζανέιρο θα φιλοξενήσει το 2016 τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Μόνο η πόλη του Ρίο θα έχει την ευκαιρία της φιλοξενίας δύο μεγάλων αθλητικών γεγονότων. Το Ρίο έχει το χαρακτηριστικό ότι είναι μια μέγα-πόλις (mega-city) αφού ο πληθυσμός της ξεπερνά τα 10 εκατομμύρια. Ασφαλώς το Ρίο αποτελεί ένα παράδειγμα προς μελέτη: πώς αυτά τα μεγάλα αθλητικά γεγονότα θα αλλάξουν την ανάπτυξη του Ρίο και θα τη μετατρέψουν σε μια βιώσιμη ανάπτυξη. Θα δούμε αν το πείραμα του Ρίο θα μπορέσει να πραγματοποιήσει τη βιώσιμη ανάπτυξη. Τα μεγάλα αθλητικά γεγονότα θα έχουν θετικές και αρνητικές επιπτώσεις. Ο Καθηγητής Costanza -που ασχολείται με τη βιώσιμη ανάπτυξη- επισημαίνει ότι: "Η πιο σημαντική κριτική δράση που αντιμετωπίζει σήμερα η ανθρωπότητα είναι η δημιουργία ενός κοινού οράματος για μια βιώσιμη και επιθυμητή κοινωνία, μιας που θα μας παρέχει συνεχή ευημερία εντός των βιοφυσικών περιορισμών του πραγματικού κόσμου κατά τρόπον ώστε να είναι δίκαιη για όλη την ανθρωπότητα, τα άλλα είδη, και τις μελλοντικές γενιές". 8
Το γκολ του Αιώνα Η ιστορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου δεν περιγράφεται μόνο από το νικητή. Το γκολ που σημειώνει ένας παίκτης ή η απόκρουση ενός τερματοφύλακα σημαδεύουν πολλές φορές την ποιότητα και το θέαμα. Καμιά φορά θα πρέπει για συγκεκριμένους αγώνες να λαμβάνουμε υπόψη μας τις πολιτικές εντάσεις μεταξύ κρατών. Για παράδειγμα τη Αργεντινή την 14η Ιουνίου του 1982 συνθηκολόγησε με την Αγγλία για τις Μαλβίνες του Νότιου Ατλαντικού ή Νήσων Φόκλαντ όπως τα αποκαλούν οι Βρετανοί. Τέσσερα χρόνια μετά τη συνθηκολόγηση, το 1986 στο Παγκόσμιο Κύπελλο συναντώνται στα προημιτελικά μεταξύ τους, η Αργεντινή με την Αγγλία σε μια ατμόσφαιρα έντασης, μετά τον πόλεμο των Φόκλαντ. Ίσως ο μεγαλύτερος παίκτης όλων των εποχών, ο Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα, πετυχαίνει το πρώτο γκολ κατά της Αγγλίας με το χέρι και ο κόσμος να το χαρακτηρίζει από τότε ως το "Χέρι του Θεού". Ο ίδιος δήλωνε λίγο το κεφάλι του Μαραντόνα και λίγο το χέρι του Θεού. 9
Γι' αυτό το γκολ από τον Jimmy Burns έχει γραφτεί και βιβλίο: Μετά από λίγα λεπτά στον ίδιο αγώνα ο Μαραντόνα σημείωσε ένα δεύτερο γκολ. Ξεκινώντας λίγα μέτρα από τη μεγάλη περιοχή της Αργεντινής με απίστευτα σλάλομ έφτασε στη μικρή περιοχή της Αγγλίας όπου ένας μεγάλος τερματοφύλακας, ο Πήτερ Σίλτον, απλά μάζεψε τη μπάλα από τα δίχτυα του. 10
Το γκολ αυτό χαρακτηρίστηκε ως το γκολ του αιώνα και μπορεί όποιος επιθυμεί να το απολαύσει από το διαδίκτυο. Εδώ απλά να σας δώσουμε την όλη απεικόνιση όπου με τον αριθμό 10 είναι ο Μαραντόνα. Μαραντόνα 11
1 0 Βραζιλία Ημιτελικά Προημιτελικά Φ Νικητής Ο κόσμος των Οκτώ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ Ομίλων Νικητής του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2 2 1 2 η Θέση 2014 2 2 1 3 η Θέση 0 Ηττημένος Ηττημένος 2 4 η Θέση 1 12 2
Όμιλοι του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2014 Η FIFA (Federation Internationale de Football Association) είναι η διοργανώτρια αρχή του Παγκοσμίου Κυπέλλου ποδοσφαίρου. Το Παγκόσμιο Κύπελο έχει διεξαχθεί 19 φορές από το 1930 μέχρι σήμερα, όπως φαίνεται στο πιο κάτω ΠΛΑΙΣΙΟ I. ΠΛΑΙΣΙΟ I Έτος Χώρα 1η θέση 2η θέση 3η θέση 4η θέση 1930 Ουρουγουάη Ουρουγουάη Αργεντινή ΗΠΑ Γιουγκοσλαβία 1934 Ιταλία Ιταλία Τσεχοσλοβακία Γερμανία Αυστρία 1938 Γαλλία Ιταλία Ουγγαρία Βραζιλία Σουηδία 1950 Βραζιλία Ουρουγουάη Βραζιλία Σουηδία Ισπανία 1954 Ελβετία Δ. Γερμανία Ουγγαρία Αυστρία Ουρουγουάη 1958 Σουηδία Βραζιλία Σουηδία Γαλλία Δ. Γερμανία 1962 Χιλή Βραζιλία Τσεχοσλοβακία Χιλή Γιουγκοσλαβία 1966 Αγγλία Αγγλία Δ. Γερμανία Πορτογαλία Σοβιετική Ένωση 1970 Μεξικό Βραζιλία Ιταλία Δ. Γερμανία Ουρουγουάη 1974 Δ. Γερμανία Δ. Γερμανία Ολλανδία Πολωνία Βραζιλία 1978 Αργεντινή Αργεντινή Ολλανδία Βραζιλία Ιταλία 1982 Ισπανία Ιταλία Δ. Γερμανία Πολωνία Γαλλία 1986 Μεξικό Αργεντινή Δ. Γερμανία Γαλλία Βέλγιο 1990 Ιταλία Γερμανία Αργεντινή Ιταλία Αγγλία 1994 ΗΠΑ Βραζιλία Ιταλία Σουηδία Βουλγαρία 1998 Γαλλία Γαλλία Βραζιλία Κροατία Ολλανδία 2002 Κορέα/Ιαπωνία Βραζιλία Γερμανία Τουρκία Ν. Κορέα 2006 Γερμανία Ιταλία Γαλλία Γερμανία Πορτογαλία 2010 Ν. Αφρική Ισπανία Ολλανδία Γερμανία Ουρουγουάη Στην ιστορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου η Βραζιλία είναι η πιο επιτυχημένη ομάδα, αφού έχει αναδειχθεί νικήτρια πέντε φορές. Στο ΠΛΑΙΣΙΟ II παρουσιάζεται η χώρα που φιλοξένησε κάθε φορά το Παγκόσμιο Κύπελλο, η νικήτρια χώρα και το τελικό αποτέλεσμα: 13
ΠΛΑΙΣΙΟ II Έτος Χώρα Νικήτρια Συμμετείχε στον τελικό Αποτέλεσμα 1930 Ουρουγουάη Ουρουγουάη Αργεντινή 4-2 1934 Ιταλία Ιταλία Τσεχοσλοβακία 2-1 1938 Γαλλία Ιταλία Ουγγαρία 4-2 1950 Βραζιλία Ουρουγουάη Βραζιλία 2-1 1954 Ελβετία Δ. Γερμανία Ουγγαρία 3-2 1958 Σουηδία Βραζιλία Σουηδία 5-2 1962 Χιλή Βραζιλία Τσεχοσλοβακία 3-1 1966 Αγγλία Αγγλία Δ. Γερμανία 4-2 1970 Μεξικό Βραζιλία Ιταλία 44-1 1974 Δ. Γερμανία Δ. Γερμανία Ολλανδία 2-1 1978 Αργεντινή Αργεντινή Ολλανδία 3-1 1982 Ισπανία Ιταλία Δ. Γερμανία 3-1 1986 Μεξικό Αργεντινή Δ. Γερμανία 3-2 1990 Ιταλία Γερμανία Αργεντινή 1-0 1994 ΗΠΑ Βραζιλία Ιταλία 0-0 (Πέναλτι) 1998 Γαλλία Γαλλία Βραζιλία 3-0 2002 Κορέα/Ιαπωνία Βραζιλία Γερμανία 2-0 2006 Γερμανία Ιταλία Γαλλία 1-1 (Πέναλτι) 2010 Ν. Αφρική Ισπανία Ολλανδία 1-0 (Παράταση) Από στα στοιχεία του ΠΛΑΙΣΙΟΥ II φαίνεται ότι έξι από τις 19 χώρες που διοργάνωσαν το Παγκόσμιο Κύπελλο, κέρδισαν το Παγκόσμιο Κύπελλο. Επίσης, η Ιταλία κέρδισε το Παγκόσμιο Κύπελλο τέσσερις φορές η Γερμανία κέρδισε το Παγκόσμιο Κύπελλο τρεις φορές η Αργεντινή και η Ουρουγουάη έχουν κερδίσει το Παγκόσμιο Κύπελλο από δύο φορές η κάθε μία Στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2014 που θα διεξαχθεί στη Βραζιλία συμμετέχουν 32 Εθνικές ομάδες, όπου και έχουν χωρισθεί σε οκτώ ομίλους. Τα κύρια χαρακτηριστικά των ομάδων είναι: 14
15
16
17
18
Το πιο κρίσιμο ερώτημα στα Παγκόσμια Κύπελλα είναι: ποια είναι η καλύτερη ομάδα σε ένα πρωτάθλημα; Η κλασική βαθμολογία του πρωταθλήματος που στηρίζεται στους 3 βαθμούς για τη νίκη (Ν), 1 βαθμό για ισοπαλία (Ι) και μηδέν για την ήττα (Η), δεν δίνει και την απάντηση. Πώς λοιπόν μπορούμε να καθορίσουμε ένα μαθηματικό τρόπο που να μας δίνει μια απάντηση στο ερώτημά μας; Η FIFA είναι ο φορέας που οπωσδήποτε χρειάζεται ένα σύστημα κατάταξης των ομάδων, μια και έχει την ευθύνη του Παγκοσμίου Κυπέλλου, ενός μεγάλου παγκόσμιου αθλητικού γεγονότος. Εξάλλου πώς θα πρέπει να συγκροτηθούν οι όμιλοι του Παγκοσμίου Κυπέλλου; Αυθαίρετα; τότε θα υπάρχει το ενδεχόμενο ανταρσίας ανάμεσα στις εθνικές ομάδες για την έλλειψη ενός τρόπου σωστού και δίκαιου. Η FIFA εκτιμά κάθε μήνα τις κατατάξεις των εθνικών ομάδων και τα αποτελέσματα ανακοινώνονται στην ιστοσελίδα της FIFA. Η κατάταξη αυτή βασίζεται στους βαθμούς κάθε ομάδας που εξαρτώνται από τα αποτελέσματα των διεθνών αγώνων μεταξύ εθνικών ομάδων. Οι βαθμοί αυτοί ουσιαστικά αντιστοιχούν στις δεξιότητες των εθνικών ομάδων. Η FIFA για την κατάταξη των εθνικών ομάδων χρησιμοποιεί δεδομένα και υπολογίζει τους βαθμούς ανά ομάδα για μια περίοδο τεσσάρων ετών προσθέτοντας: το μέσο όρο των βαθμών που κέρδισε μία ομάδα από τους αγώνες κατά τη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών, το μέσο όρο των βαθμών που κέρδισε η ομάδα από τους παλαιότερους αγώνες που έγιναν πριν από 12 μήνες. Αναλυτικά η όλη διαδικασία και με παραδείγματα παρουσιάζεται στο ΠΛΑΙΣΙΟ III. Η κατάταξη σύμφωνα με τη μεθοδολογία Elo (από το επίθετο του Ούγγρου Καθηγητή της φυσικής Arpad Elo) λαμβάνει υπόψη της το επίπεδο της σχετικής δεξιότητας κάθε ομάδας. Η μεθοδολογία Elo εφαρμόζεται στο ποδόσφαιρο από το 1997 και λαμβάνει υπόψη της ακόμα και το πλεονέκτημα έδρας. Οι 20 πρώτες ομάδες σύμφωνα με τις δύο μεθόδους έχουν ως εξής: 19
FIFA ELO Κατάταξη Ομάδα Βαθμοί Κατάταξη Ομάδα Βαθμοί 1 Ισπανία 1485 1 Βραζιλία 2113 2 Γερμανία 1300 2 Ισπανία 2086 3 Βραζιλία 1242 3 Γερμανία 2046 4 Πορτογαλία 1189 4 Αργεντινή 1989 5 Αργεντινή 1175 5 Ολλανδία 1959 6 Ελβετία 1149 6 Αγγλία 1914 7 Ουρουγουάη 1147 7 Πορτογαλία 1902 8 Κολομβία 1137 8 Κολομβία 1897 9 Ιταλία 1104 9 Ουρουγουάη 1895 10 Αγγλία 1090 10 Χιλή 1895 11 Βέλγιο 1074 11 Ιταλία 1879 12 Ελλάδα 1064 12 Γαλλία 1869 13 ΗΠΑ 1035 13 ΗΠΑ 1832 14 Χιλή 1026 14 Βέλγιο 1824 15 Ολλανδία 981 15 Ρωσία 1821 16 Ουκρανία 915 16 Μεξικό 1820 17 Γαλλία 913 16 Ελβετία 1820 18 Κροατία 903 18 Ουκρανία 1815 19 Ρωσία 893 19 Ισημερινός 1813 20 Μεξικό 882 20 Ελλάδα 1796 Από τα παραπάνω στοιχεία φαίνεται ότι ακολουθώντας τη μέθοδο ELO η Ελλάδα κατατάσσεται στην 20η θέση ενώ με την κατάταξη της FIFA βρίσκεται στη 12η θέση. Ποια μέθοδο επιλέγουμε ανάμεσα στις δύο μεθόδους κατάταξης; Οι μαθηματικοί Jan Lasek, Zoltan Sziavikκαι Sandjai Bhulai κατέληξαν στο συμπέρασμα, ότι η μεθοδολογία Elo είναι η καλύτερη -βλέπε άρθρο τους "The Predictive Power of Ranking Systems in Association Football". Στη συνέχεια θα παρουσιάζουμε και τις δύο μεθόδους κατάταξης. 20
ΠΛΑΙΣΙΟ III Τρόπος υπολογισμού βαθμολογίας Εθνικών ομάδων από τη FIFA Για τη βαθμολογία των Εθνικών ομάδων χρησιμοποιούνται: ο μέσος όρος πόντων που πήρε η ομάδα τους τελευταίους 12 μήνες το 50% του μέσου όρου των πόντων που πήρε πριν από 12-24 μήνες, δηλαδή ένα έτος πριν το τελευταίο έτος το 30% του μέσου όρου των πόντων που πήρε μεταξύ 24-36 μήνες. δηλαδή πριν 3 χρόνια και τέλος, το 20% των πόντων που πήρε πριν 4 χρόνια. Για τον υπολογισμό των πόντων για έναν αγώνα χρησιμοποιείται ο ακόλουθος τύπος:, όπου: M: Αποτέλεσμα P = M * I * T * C Δίνονται 3 βαθμοί για τη νίκη, 1 βαθμός για ισοπαλία και κανένας βαθμός για ήττα. Αν ο αγώνας οδηγηθεί στη διαδικασία των πέναλτι, η νικήτρια ομάδα παίρνει 2 βαθμούς και η ηττημένη παίρνει 1 βαθμό. I: Σημαντικότητα Αγώνα Αν ο αγώνας είναι φιλικός I = 1 Αν ο αγώνας είναι για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου ή τα προκριματικά επιπέδου Συνομοσπονδιών I = 2,5 FIFA Confederations Cup ή άλλο τουρνουά επιπέδου Συνομοσπονδιών I = 3 Τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου I = 4 T: Δύναμη αντιπάλου Τ = 200 κατάταξη της αντιπάλου ομάδας Ως εξαίρεση, η πρώτη Εθνική ομάδα στην κατάταξη έχει Τ = 200 και οι ομάδες με κατάταξη 150 και κάτω έχουν Τ = 50. C: Δύναμη Συνομοσπονδίας Για χώρες των Συνομοσπονδιών UEFA και CONMEBOL (Χώρες της Ευρώπης και της Νότιας Αμερικής αντίστοιχα) C = 1 Για χώρες της Συνομοσπονδίας CONCACAF (Βόρεια και Κεντρική Αμερική και Καραϊβική) C = 0,88 Για χώρες των Συνομοσπονδιών AFC και CAF (Ασία και Αφρική αντίστοιχα) C = 0,86 Για χώρες της Συνομοσπονδίας OFC της Ωκεανίας (Αυστραλία και γύρω περιοχή) C = 0,85 21
Όταν οι χώρες που αγωνίζονται προέρχονται από διαφορετικές συνομοσπονδίες τότε παίρνουν την τιμή του μέσου των δύο δεικτών. Ακολουθεί και ένα παράδειγμα, με το φιλικό αγώνα της Εθνικής Ελλάδας με την Εθνική Πορτογαλίας. Θυμίζουμε τον τύπο που υπολογίζονται οι βαθμοί για κάθε παιχνίδι. P = M * I * T * C Ο αγώνας έληξε ισόπαλος άρα M = 1. Ο αγώνας ήταν φιλική αναμέτρηση, άρα I = 1 Η Πορτογαλία, τη στιγμή που έγινε ο αγώνας ήταν η τρίτη στην κατάταξη και άρα Τ = 200-3 = 197. Βλέπουμε ότι στην επόμενη ανανέωση των κατατάξεων από τη FIFA η Πορτογαλία έπεσε στην τέταρτη θέση, αλλά για τους βαθμούς μετριέται η κατάταξη τη στιγμή του αγώνα. Τέλος, και οι δύο Εθνικές ομάδες ανήκουν στην UEFA, άρα C = 1. Επομένως, P = M * I * T * C =1 * 1 * 197 * 1 = 197 όπως φαίνεται και από το site της FIFA παραπάνω. 22
Οι Εθνικές ομάδες έχουν ομαδοποιηθεί σε οκτώ Ομίλους, τους οποίους παρουσιάζουμε στη συνέχεια, έχοντας ενσωματώσει και την κατάταξή τους σύμφωνα με την κατάταξη της FIFA, όπως αυτή παρουσιάστηκε στις 6 Ιουνίου 2014, καθώς και με τη μέθοδο ELO: 23
Η όλη διαδικασία των φάσεων του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2014 δίνεται μέσα στο ΠΛΑΙΣΙΟ IV: 24
ΟΜΙΛΟΣ ΘΑΝΑΤΟΥ Σύμφωνα με τον ορισμό που δίνει η Wikipedia: Ο όμιλος θανάτου σε ένα πολύ-επίπεδο πρωτάθλημα είναι ο όμιλος ο οποίος είναι ανταγωνιστικός λόγω του ότι ο αριθμός των ισχυρών ανταγωνιστικών ομάδων στον όμιλο είναι μεγαλύτερος από τον αριθμό των ομάδων που θα προκριθούν στην επόμενη φάση. Με βάση αυτόν τον ορισμό αναζητούμε τους "ισχυρούς ανταγωνιστές". Χρησιμοποιούμε την κατάταξη της FIFA για κάθε όμιλο, το μέσο όρο της κατάταξης των ομάδων καθώς και τον μέσο των τριών καλύτερων και τα αποτελέσματα δίνονται στον Πίνακα 1: Πίνακας 1: Κατατάξεις των ομάδων των ομίλων σύμφωνα με τη βαθμολογία της FIFA Τι παρατηρούμε από τον Πίνακα 1; Ο μεγαλύτερος μέσος όρος εμφανίζεται στον ΣΤ Όμιλο (28,3), αλλά ακολουθεί με πολύ μικρή διαφορά ο Η Όμιλος (27,3). Από πλευράς ανταγωνιστικότητας και ποιότητας, οι όμιλοι αυτοί είναι από τους χειρότερους. Βέβαια δεν υπάρχει θέμα για την ποιότητα της Αργεντινής η οποία βρίσκεται στις πρώτες πέντε θέσεις της κατάταξης της FIFA, ενώ το Ιράν και η Νιγηρία βρίσκονται στην 43η και 44η θέση αντίστοιχα. Έτσι οι δύο αυτοί όμιλοι δεν είναι υποψήφιοι για να χαρακτηριστούν ως "Όμιλοι θανάτου". 25
Είναι ο Δ Όμιλος όμιλος θανάτου; Από τον Πίνακα 1 παρατηρούμε ότι ο Δ Όμιλος έχει τον μικρότερο μέσο όρο (13,5) ανάμεσα σε όλους τους ομίλους. Παρατηρώντας τις ομάδες του Δ' Ομίλου βλέπουμε ότι: η Ουρουγουάη βρίσκεται στην έβδομη θέση η Ιταλία βρίσκεται πολύ κοντά, στην ένατη θέση της κατάταξης η Αγγλία βρίσκεται στη δέκατη θέση της κατάταξης. Δηλαδή, ανάμεσα στις δέκα καλύτερες ομάδες του κόσμου οι τρεις από αυτές είναι στον Δ Όμιλο και μόνο οι δύο θα περάσουν στην επόμενη φάση των 16. Επομένως, θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε τον Δ Όμιλο ως όμιλο θανάτου Δ' Όμιλος = Όμιλος Θανάτου Θα μπορούσαμε και τον Ζ Όμιλο να τον χαρακτηρίσουμε ως Όμιλο θανάτου, όμως συμβαίνει στις δέκα πρώτες ομάδες της FIFA να είναι μόνο η Γερμανία (2η) και η Πορτογαλία (4η). Θα έχει ενδιαφέρον και αυτός ο όμιλος. Δεν είναι πρώτη φορά που οι ΗΠΑ συμμετέχουν σε ένα τόσο δύσκολο όμιλο που θα μπορούσε να θεωρηθεί ως όμιλος θανάτου. Να θυμίσουμε το τι συνέβη το 2006. Η εθνική ομάδα των ΗΠΑ ήταν στον όμιλο του θανάτου με τις εθνικές ομάδες: της Τσεχίας, 3η στην κατάταξη της FIFA ΗΠΑ, 5η στην κατάταξη της FIFA της Ιταλίας, 13η στην κατάταξη της FIFA της Γκάνας 48η στην κατάταξη της FIFA και όμως οι ΗΠΑ πέρασαν στην επόμενη φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2006. 26
Όσον αφορά τώρα στον όμιλο που συμμετέχει και η χώρα μας Γ Όμιλος- σύμφωνα με τον Πίνακα 1, αυτός φαίνεται εκ πρώτης όψης να είναι κάπως εύκολος αφού δύο ομάδες, της Ακτής Ελεφαντοστού και της Ιαπωνία βρίσκονται στην 23η και 46η θέση, αντίστοιχα. Όμως είναι έτσι στην πραγματικότητα; Για να απαντήσουμε στο ερώτημα και για να έχουμε μία ισχυρή αντίληψη, ας βοηθηθούμε από την κατάταξη σύμφωνα με τη μεθοδολογία ELO. Στον Πίνακα 2 παρουσιάζουμε τις κατατάξεις των ομάδων ανά Όμιλο, σύμφωνα με τη μέθοδο ELO: Πίνακας 2: Κατατάξεις των ομάδων των ομίλων σύμφωνα με τη μεθοδολογία ELO Από τον Πίνακα 2 παρατηρούμε ότι: όσον αφορά στον Όμιλο που συμμετέχει η εθνική μας ομάδα, ο μέσος όρος, με βάση το ELO είναι 18,5, μικρότερος από το μέσο όρο σύμφωνα με την κατάταξη της FIFA. Δηλαδή, έγινε πιο "δύσκολος" όμιλος με βάση την κατάταξη ELO. Θεωρούμε ότι πρέπει να λάβουμε υπόψη μας και το πού μας οδηγεί και η προσέγγιση ELO: είμαστε σε δύσκολο όμιλο. Πάλι από τον Πίνακα 2 παρατηρούμε ότι και ο Β' Όμιλος που με τους υπολογισμούς που κάναμε στηριζόμενοι στην κατάταξη σύμφωνα με την FIFA θα εθεωρείτο ένας εύκολος όμιλος όπως ο Α' Όμιλος. 27
Όμως, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο ELO -βλέπε Πίνακα 2- οι ομάδες της Ισπανίας, της Ολλανδίας και της Χιλής βρίσκονται μέσα στις πρώτες 10. Άρα είναι ένας Όμιλος θανάτου: Ο Β' Όμιλος είναι Όμιλος Θανάτου με βάση την κατάταξη ELO Επομένως, οι Όμιλοι Δ και Ζ, θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν ως όμιλοι θανάτου. Έτσι, με βάση την κατάταξη ELO έχουμε: Ο Γ' Όμιλος που συμμετέχει η εθνική μας είναι ΔΥΣΚΟΛΟΣ όμιλος Ο Β' Όμιλος είναι ΟΜΙΛΟΣ ΘΑΝΑΤΟΥ Οι Όμιλοι Δ και Ζ είναι αναπόφευκτα θανατηφόροι Και ας μην ξεχνάμε τα αποτελέσματα του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2010. Πόσες από τις ομάδες που συμμετέχουν στους ομίλους του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2014 είχαν περάσει στην επόμενη φάση των 16 στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2010; Έχουμε λοιπόν: Από τον Α Όμιλο: Βραζιλία και Μεξικό Από τον Β Όμιλο: Χιλή, Ισπανία και Ολλανδία Από τον Γ Όμιλο: Ιαπωνία Από τον Δ Όμιλο: Ουρουγουάη και Αγγλία Από τον Ε Όμιλο: Καμία Από τον ΣΤ Όμιλο: Αργεντινή Από τον Ζ Όμιλο: Γερμανία, ΗΠΑ, Πορτογαλία και Γκάνα Από τον Η Όμιλο: Νότια Κορέα Πέρα από τις κατατάξεις σύμφωνα με τη μέθοδο της FIFA και ELO, θα παρουσιάσουμε στη συνέχεια μια άλλη προσέγγιση η οποία έχει ως στόχο τη μέτρηση της συνολικής δεξιότητας της ομάδας. 28
Ο Δείκτης της Δυναμικότητας της Ομάδας (Soccer Power Index), εν συντομία SPI, αποτελεί ένα σύστημα κατάταξης των ομάδων που αναπτύχθηκε από τον στατιστικό Nate Silver, με σκοπό την κατάταξη της ομάδας ως προς τη δύναμη της άμυνας και της επίθεσής της. Ο Δείκτης SPI συνεχώς αναπροσαρμόζει την κατάταξη της ομάδας σύμφωνα με την επίδοση της ομάδας σε κάθε αγώνα. Σημειώνουμε ότι ο Δείκτης SPI λαμβάνει υπόψη του περισσότερους παράγοντες από το δείκτη της FIFA, όπως το πλεονέκτημα της έδρας και τον αριθμό των τερμάτων. Ο Δείκτης SPI κινείται από το μηδέν έως το εκατό. Όσο πιο κοντά στο εκατό είναι η τιμή του Δείκτη SPI μιας συγκεκριμένης ομάδας, τόσο πιο πιθανό είναι αυτή να κερδίσει κάθε άλλη ομάδα. Αντίστροφα, μια ομάδα με τιμή του Δείκτη SPI κοντά στο μηδέν είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα ηττηθεί από μια άλλη ομάδα. Ο Δείκτης SPI χρησιμοποιείται για την κατάταξη των ομάδων. Επίσης, μέσα στα πλαίσια της μεθοδολογίας της εκτίμησης του δείκτη της δυναμικότητας της ομάδας εκτιμάται και η κατάταξη της επίθεσης καθώς και της άμυνας της ομάδας. Η τελευταία μέτρηση όλων αυτών των δεικτών και των κατατάξεων δίνονται στον Πίνακα 3: 29
Πίνακας 3: Κατατάξεις των Εθνικών Ομάδων με βάση το Δείκτη SPI Χώρα Κατάταξη με βάση το SPI Δείκτης για την Επίθεση Κατάταξη της Επίθεσης Δείκτης για την Άμυνα Κατάταξη της Άμυνας Βραζιλία 1 3,45 1 0,51 4 Αργεντινή 2 2,94 3 0,4 1 Ισπανία 3 2,78 5 0,44 3 Γερμανία 4 3,17 2 0,72 15 Χιλή 5 2,79 4 0,62 9 Κολομβία 6 2,25 12 0,42 2 Γαλλία 7 2,4 8 0,6 6 Ουρουγουάη 8 2,44 7 0,68 13 Αγγλία 9 2,27 11 0,69 14 Ολλανδία 10 2,49 6 0,86 24 Ισημερινός 11 2,09 19 0,65 10 Ιταλία 12 2,13 16 0,77 16 Βέλγιο 13 2,14 15 0,79 17 Πορτογαλία 14 2,12 17 0,85 21 Βοσνία 15 2,33 9 0,99 42 Ακτή Ελεφαντ. 16 2,33 10 1 43 Ρωσία 17 1,76 34 0,62 8 ΗΠΑ 21 2,12 18 0,97 39 Ελβετία 22 2 20 0,93 28 Κόστα Ρίκα 23 1,44 49 0,55 5 Μεξικό 24 1,6 38 0,67 12 Ελλάδα 26 1,46 46 0,61 7 Γκάνα 27 1,96 22 0,97 37 Νιγηρία 28 1,76 33 0,84 20 Κροατία 30 1,78 31 0,92 27 Ονδούρα 32 1,78 30 1,01 47 Ν. Κορέα 33 1,79 27 1,03 49 Ιαπωνία 36 1,99 21 1,19 67 Καμερούν 38 1,52 43 0,96 36 Ιράν 39 1,47 45 0,95 31 Αυστραλία 43 1,77 32 1,27 78 Αλγερία 66 1,15 76 1,12 55 Αξίζει η άντληση πληροφορίας από τα στοιχεία του Πίνακα 3 σχετικά με το ποιες ομάδες έχουν καλή επίθεση και καλή άμυνα, κακή επίθεση και καλή άμυνα, καλή επίθεση και κακή άμυνα και τέλος καλή επίθεση και κακή άμυνα. Αυτή η πληροφόρηση απεικονίζεται γραφικά στο πιο κάτω Γράφημα 1: 30
Γράφημα 1: Συνδυασμός καλών ή κακών επιθέσεων με καλές ή κακές άμυνες των εθνικών ομάδων που συμμετέχουν στο Παγκόσμιο Κύπελλο 2014 Από το Γράφημα 1 παρατηρούμε ότι: στο Πρώτο Τεταρτημόριο εμφανίζονται οι ομάδες οι οποίες έχουν Καλή Επίθεση και Καλή Άμυνα. Αυτές οι Εθνικές ομάδες είναι: Πρώτη Δεύτερη Τρίτη Τέταρτη Πέμπτη Έκτη Έβδομη Όγδοη Ένατη η Βραζιλία η Αργεντινή η Ισπανία η Γερμανία η Χιλή η Κολομβία η Γαλλία η Ουρουγουάη η Αγγλία 31
στο Δεύτερο Τεταρτημόριο εμφανίζονται οι ομάδες με κακή επίθεση και καλή άμυνα Εδώ ανήκουν οι ομάδες: της της της του του Ελλάδας Κόστα Ρίκα Ρωσίας Μεξικό Ισημερινού στο Τρίτο Τεταρτημόριο εμφανίζονται οι ομάδες που δεν είναι ούτε στην επίθεση ούτε στην άμυνα καλές. Εδώ ανήκουν οι εξής ομάδες: της της της της της της της της του του της Ελβετίας Γκάνας Ιαπωνίας Αυστραλίας Ν. Κορέας Ονδούρας Κροατίας Νιγηρίας Καμερούν Ιράν Αλγερίας Στο Τέταρτο Τεταρτημόριο ανήκουν οι ομάδες που έχουν καλή επίθεση, αλλά κακή άμυνα. Και αυτές οι ομάδες είναι: η η η Ολλανδία Βοσνία Ακτή Ελεφαντοστού Υπάρχουν και οι ομάδες που βρίσκονται στο μέσο όρο της βαθμολογίας της επίθεσης και της βαθμολογίας της άμυνας. Οι ομάδες αυτές είναι: οι η το η ΗΠΑ Πορτογαλία Βέλγιο Ιταλία Η επιχειρηματολογία της παρουσίασης του δείκτη SPI αφήνει να εννοηθούν καθαρά τα οφέλη της γνώσης των αδυναμιών ή των πλεονεκτημάτων των ομάδων. 32
Εκεί όπου υπάρχει η δυνατότητα της πρόσβασης σε αυτούς τους δείκτες τόσο μεγαλύτερα είναι τα οφέλη για όσους παίξουν στοίχημα. Ας δούμε και την κατάταξη των ομάδων ανά όμιλο με βάση τον δείκτη SPI. Πίνακας 4: Κατάταξη των ομάδων των ομίλων σύμφωνα με το Δείκτη SPI Από τα στοιχεία του Πίνακα 4 παρατηρούμε ότι: ο Η Όμιλος, με βάση το μέσο όρο της κατάταξης, σύμφωνα με τον SPI εμφανίζεται ως ο πιο αδύναμος όμιλος. Το Βέλγιο (13) κατατάσσεται ως η 13 η καλύτερη ομάδα, όμως η κατάταξή του είναι χειρότερη συγκρινόμενη με την κατάταξη που έχουν οι πρώτες ομάδες των υπόλοιπων ομίλων. Η Ρωσία (17) κατατάσσεται στη δεύτερη θέση του Η Ομίλου. Σε σύγκριση με τις ομάδες των άλλων ομίλων που κατατάσσονται στην δεύτερη θέση η Ρωσία έχει την χειρότερη κατάταξη εκτός της δεύτερης ομάδας του Α Ομίλου, αυτής του Μεξικό (24). Επίσης, οι ομάδες του ίδιου ομίλου που κατατάσσονται στις δύο τελευταίες θέσεις κατατάσσονται πολύ πιο χαμηλά από τις αντίστοιχες ομάδες των υπόλοιπων ομίλων. Με βάση το μέσο όρο της κατάταξης μπορούμε να κατατάξουμε τους ομίλους από τον πιο ισχυρό στον πιο ασθενέστερο ως εξής: Δ Όμιλος (Μέσος όρος κατάταξης 13) Β Όμιλος (Μέσος όρος κατάταξης 15,5) Ζ Όμιλος (Μέσος όρος κατάταξης 16,5) Ε Όμιλος (Μέσος όρος κατάταξης 18) Γ Όμιλος (Μέσος όρος κατάταξης 21) ΣΤ Όμιλος (Μέσος όρος κατάταξης 21) Α Όμιλος (Μέσος όρος κατάταξης 23,3) 33
Η Όμιλος (Μέσος όρος κατάταξης 32,3) Ποιος είναι ο Όμιλος Θανάτου με βάση τον δείκτη SPI; Ασφαλώς και δεν είναι ο Ζ Όμιλος. Από τα στοιχεία που παραθέσαμε, δύο όμιλοι ο Β Όμιλος και ο Δ Όμιλος θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν ως Όμιλοι Θανάτου. Ας δούμε καλύτερα τα στοιχεία των δύο αυτών ομίλων: Ο Β Όμιλος έχει τρεις από τις πρώτες δέκα ομάδες: Ισπανία (3) Χιλή (5) Ολλανδία (10) Ο Δ Όμιλος έχει δύο ομάδες από τις πρώτες δέκα ομάδες και μία ομάδα στη σημαντική δωδέκατη θέση: Ουρουγουάη (8) Αγγλία (9) Ιταλία (12) Δεν υπάρχει μεγάλη απόσταση και σημαντική διαφορά ανάμεσα στους δύο ομίλους. Θα μπορούσαμε αυστηρά να θεωρήσουμε το Δ Όμιλο ως όμιλο του θανάτου, λαμβάνοντας υπόψη ότι η τέταρτη ομάδα του Δ Ομίλου έχει πολύ καλύτερη κατάταξη Κόστα Ρίκα (23)- από την αντίστοιχη του Β Ομίλου Αυστραλία (44). Έτσι: ο Δ Όμιλος σύμφωνα με τον δείκτη SPI είναι ο Όμιλος Θανάτου 34
Συνοψίζοντας όλες τις μεθόδους κατάταξης ως προς το ποιος όμιλος είναι ο όμιλος θανάτου έχουμε: Κατάταξη FIFA: Δ ΟΜΙΛΟΣ Κατάταξη ELO: Β ΟΜΙΛΟΣ και οι Όμιλοι Δ και Ζ αναπόφευκτα θανατηφόροι Κατάταξη SPI: Δ ΟΜΙΛΟΣ αναπόφευκτα θανατηφόρος ο Β ΟΜΙΛΟΣ 35
1 2 1 0 Π ρ ο β λ έ ψ ε ι ς ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ 2 Νικητής Νικητής 2 η Θέση 2014 2 2 1 Ηττημένος 3 η Θέση Ηττημένος Ποια ομάδα θα κατακτήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο 2014; 4 η Θέση 0 2 1 36 2
Το κρίσιμο ερώτημα που απασχολεί τους φιλάθλους σε όλο τον κόσμο τώρα είναι: Ποια Εθνική ομάδα θα αναδειχθεί ΝΙΚΗΤΡΙΑ του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2014; Η Goldman Sachs, χρησιμοποιώντας ένα στοχαστικό υπόδειγμα και χρησιμοποιώντας την κατάταξη ELO, πραγματοποίησε και μια προσομοίωση Monte Carlo. Η προσέγγισή της είναι καθαρά στατιστική, αφού στη μεθοδολογία της δε χρησιμοποιήθηκε οποιαδήποτε πληροφορία που να αφορά στην ποιότητα της ομάδας ή των παικτών. Τα στατιστικά αποτελέσματα της μεθοδολογίας που χρησιμοποίησε η Goldman Sachs δίνουν τις πιθανότητες σε κάθε φάση μέχρι και την πιθανότητα του νικητή. Τα στοιχεία αυτά παρουσιάζονται στον πιο κάτω Πίνακα 1: 37
Πίνακας 1: Πιθανότητες να φτάσουν οι ομάδες σε κάθε φάση Ομάδα Δεύτερος Γύρος Προημιτελικά Ημιτελικά Τελικός Πρωταθλητής Βραζιλία 99,0 78,8 71,7 60,3 48,5 Αργεντινή 92,4 74,8 55,9 34,3 14,1 Γερμανία 85,0 70,5 51,6 20,8 11,4 Ισπανία 84,8 47,0 35,0 21,8 9,5 Ολλανδία 74,6 40,5 28,1 15,9 5,6 Ιταλία 69,0 44,1 12,1 5,6 1,5 Αγγλία 54,3 34,8 11,8 5,2 1,4 Ουρουγουάη 57,5 34,9 10,1 4,1 1,1 Πορτογαλία 54,1 30,8 11,7 4,2 0,9 Γαλλία 60,3 31,0 13,2 3,0 0,8 Κολομβία 59,7 26,7 6,0 2,5 0,6 Βέλγιο 61,8 25,9 9,5 3,0 0,6 Χιλή 29,1 10,3 5,0 1,9 0,5 ΗΠΑ 41,0 22,4 8,7 2,2 0,5 Ρωσία 64,5 25,2 9,5 2,1 0,5 Εκουαδόρ 59,8 25,8 10,5 2,4 0,4 Ελβετία 50,3 19,3 7,5 1,9 0,4 Ελλάδα 60,6 24,6 5,9 1,8 0,3 Βοσνία 36,2 15,7 5,2 1,0 0,2 Ακτή Ελεφαντοστού 45,9 17,4 3,3 0,9 0,2 Κροατία 50,0 11,3 4,5 1,2 0,1 Αυστραλία 11,5 2,6 0,9 0,3 0,1 Ιράν 41,4 16,3 4,9 0,5 0,1 Κορέα 49,1 11,9 3,5 0,5 0,1 Μεξικό 36,2 7,7 2,8 0,7 0,1 Νιγηρία 30,0 11,1 3,2 0,4 0,1 Ιαπωνία 33,8 9,9 1,4 0,3 0,0 Γκάνα 19,9 9,0 2,8 0,5 0,0 Κόστα Ρίκα 19,2 7,7 0,9 0,2 0,0 Ονδούρα 29,6 6,1 1,6 0,3 0,0 Καμερούν 14,9 1,8 0,6 0,1 0,0 Αλγερία 24,6 4,4 0,8 0,1 0,0 Πηγή: Goldman Sachs Global Investment Research 38
Τι προβλέπει το υπόδειγμα της Goldman Sachs; Η πιθανότητα να κερδίσει το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2014 η Βραζιλία είναι 48,5% Ακολουθεί η Αργεντινή με πιθανότητα 14,1% ενώ η πιθανότητα να κερδίσει το Παγκόσμιο Κύπελλο η Γερμανία είναι 11,4%. Η Ισπανία έχει πιθανότητα 9,8% για να αναδειχθεί νικήτρια του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2014, σύμφωνα με το στατιστικό υπόδειγμα της Goldman Sachs. Ειδικότερα η Χώρα μας: έχει πιθανότητα 60,6% να περάσει στη φάση των 16 ομάδων έχει πιθανότητα 24,6% να περάσει στα προημιτελικά ή στη φάση των 8 ομάδων έχει πιθανότητα 5,9% για να φτάσει στη φάση των ημιτελικών έχει πιθανότητα 1,8% για να φτάσει στον τελικό και τέλος, για να αναδειχθεί νικήτρια του παγκοσμίου Κυπέλλου 2014 έχει πιθανότητα 0,3% Αξίζει όμως να δούμε πώς το υπόδειγμα της Goldman Sachs προχωρεί στις προβλέψεις όλων των Εθνικών ομάδων που θα προχωρήσουν στις επόμενες φάσεις: 39
Από το Γράφημα 1, παρατηρούμε ότι: στη φάση των δεκαέξι Εθνικών ομάδων, στον Όμιλο της Εθνικής μας, προκρίνονται οι δύο πρώτες ομάδες, η Εθνική μας και η Κολομβία. Η Εθνική μας αντιμετωπίζει τη δεύτερη του τέταρτου ομίλου, την Ουρουγουάη. Σύμφωνα με το υπόδειγμα της Goldman Sachs, η Ουρουγουάη είναι εκείνη που θα αποκλείσει την Ελλάδα. στα ημιτελικά το υπόδειγμα της Goldman Sachs προβλέπει ότι θα βρίσκονται οι Εθνικές ομάδες της Βραζιλίας, της Γερμανίας, της Αργεντινής και της Ισπανίας. στον τελικό η Goldman Sachs προβλέπει ότι θα βρίσκονται οι Εθνικές ομάδες της Βραζιλίας και της Αργεντινής, με τελικό νικητή την ομάδα της Βραζιλίας, όπως φαίνεται και από την τελευταία στήλη του Πίνακα 1. (Βραζιλία 48,5% και η Αργεντινή 14,1%.) Εκτός όμως από την πρόβλεψη της Goldman Sachs υπάρχει και η προσέγγιση του David Dormagen, του Ινστιτούτου Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Freie του Βερολίνου. Ο David Dormagen (2014) χρησιμοποίησε προσομοιώσεις και δημιούργησε ένα υπόδειγμα για να προβλέψει τα αποτελέσματα του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2014. Μετά από ένα σημαντικό αριθμό 100.000 επαναλήψεων στις προσομοιώσεις του, ο David Dormagen κατέληξε να υπολογίσει το ποσοστό κατάταξης που θα έχει κάθε ομάδα που συμμετέχει στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Τα αποτελέσματά του δίνονται στον Πίνακα 2: 40
Πίνακας 2: Ποσοστό τελικής κατάταξης Ομάδα Πρώτος Δεύτερος Τρίτος Τέταρτος Βραζιλία 25% 10% 10% 3% Ισπανία 15% 10% 8% 4% Γερμανία 14% 10% 13% 6% Αργεντινή 10% 10% 11% 7% Πορτογαλία 4% 5% 5% 6% Κολομβία 4% 5% 4% 4% Γαλλία 3% 4% 5% 6% Ουρουγουάη 3% 4% 4% 4% Χιλή 3% 4% 3% 4% Αγγλία 3% 4% 3% 3% Ολλανδία 2% 4% 3% 3% Ιταλία 2% 4% 3% 3% Βέλγιο 2% 3% 4% 5% Ελβετία 2% 3% 3% 4% Ρωσία 1% 3% 3% 4% Εκουαδόρ 1% 2% 2% 4% ΗΠΑ 1% 2% 2% 4% Βοσνία 1% 2% 2% 3% Ακτή Ελεφαντοστού 1% 2% 1% 2% Μεξικό 1% 1% 1% 2% Κροατία 1% 1% 1% 2% Ελλάδα 1% 1% 1% 2% Ονδούρα 0% 1% 1% 2% Ιράν 0% 1% 1% 2% Νότια Κορέα 0% 1% 1% 2% Νιγηρία 0% 1% 1% 2% Γκάνα 0% 1% 1% 2% Ιαπωνία 0% 1% 1% 1% Κόστα Ρίκα 0% 1% 0% 1% Καμερούν 0% 0% 0% 1% Αυστραλία 0% 0% 0% 1% Αλγερία 0% 0% 0% 1% Πηγή: Υπόδειγμα David Dormagen Από τον Πίνακα 2 παρατηρούμε ότι: η Βραζιλία έχει πιθανότητα 25% να καταλάβει την πρώτη θέση. η Ισπανία έχει πιθανότητα 15% να καταλάβει την πρώτη θέση, ενώ η Γερμανία έχει 14%. 41
Η Κολομβία, που είναι αντίπαλος της Εθνικής μας ομάδας, έχει πιθανότητα 4% να καταλάβει την πρώτη θέση, ενώ η Εθνική μας έχει μόλις 1% για να καταλάβει την πρώτη θέση. Από τη διαφορά αυτή φαίνεται ότι υπάρχει διαφορά δυναμικότητας της Κολομβίας έναντι της χώρας μας. Παρατηρούμε ότι οι πιθανότητες του D. Dormagen για την πρώτη θέση σαφέστατα συμφωνούν με τις αντίστοιχες πιθανότητες της Goldman Sachs: δηλαδή, η Βραζιλία θα αναδειχθεί νικήτρια του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2014. Μια άλλη μεγάλη εταιρεία, η Bloomberg, πραγματοποιώντας 100.000 προσομοιώσεις, αγώνα προς αγώνα, εκτίμησε τις πιθανότητες. Στο Γράφημα 2, παρουσιάζονται οι πιθανότητες των δύο πρώτων ομάδων, ανά όμιλο, καθώς και τα αποτελέσματα σε κάθε φάση. Γράφημα 2: Πρόβλεψη της Εταιρείας Bloomberg 42
Σύμφωνα με το Γράφημα 2, κατά την Εταιρεία Bloomberg, στον τελικό θα αγωνιστούν οι ομάδες Βραζιλία Ισπανία με τη Βραζιλία να κατακτά το Παγκόσμιο Κύπελλο. Κατά το Bloomberg, η Αγγλία θα αναδειχθεί ισόπαλη με την Κολομβία -ομάδα του Ομίλου της χώρα μας- η οποία θα αποκλείσει την Αγγλία στη διαδικασία των πέναλτι. Οι αναλυτικές πιθανότητες, κατά την Εταιρεία Bloomberg, για κάθε ομάδα κατάκτησης του Παγκοσμίου Κυπέλλου παρουσιάζονται στο Γράφημα 3: Γράφημα 3: Πιθανότητες κατάκτησης του Παγκοσμίου Κυπέλλου από τις ομάδες των διαφόρων χωρών σύμφωνα με την Εταιρεία Bloomberg Από τα στοιχεία του πιο πάνω Γραφήματος 3 παρατηρούμε ότι: με πιθανότητα 22,1% η Βραζιλία προβλέπεται ότι θα κερδίσει τον τίτλο του Παγκοσμίου Κυπέλλου ακολουθεί η Γερμανία με 12% και η Αργεντινή με 11,4% 43
για την Ελλάδα, σύμφωνα με την Εταιρεία Bloomberg, υπάρχει πιθανότητα 1,5% για να κερδίσει το Παγκόσμια Κύπελλο. Η Εταιρεία Bloomberg, όμως είχε προβλέψει και ποια ομάδα θα κατακτήσει το Πρωτάθλημα της Πρέμιερ Λιγκ. Αναφέρουμε αυτό το παράδειγμα, ως ένδειξη της αξιοπιστίας των προβλέψεων της συγκεκριμένης εταιρείας. Στον Πίνακα 3 παρουσιάζουμε τις προβλέψεις της Εταιρείας Bloomberg για την Πρέμιερ Λιγκ. 44
Πίνακας 3: Πρόβλεψη της Εταιρείας Bloomberg για το Αγγλικό Πρωτάθλημα 2013-2014 Κατάταξη Ομάδα Αγώνες Νίκες Ισοπαλίες Ήττες Γκολ Γκολ Διαφορά υπέρ κατά γκολ Βαθμοί Πρωταθλητής Τετράδα Δεκάδα Υποβιβασμός 1 Τσέλσι 38 24,8 7,5 5,8 78,9 31,1 47,8 81,9 35,1% 93,4% 100,0% 0,0% 2 Μάντσεστερ Σίτι 38 24,3 7,8 5,9 75,9 30,5 45,4 80,7 28,7% 89,5% 99,8% 0,0% 3 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ 38 24,4 7 6,6 84,9 37,6 47,3 80,2 25,5% 87,7% 98,0% 0,0% 4 Άρσεναλ 38 21,6 8 8,4 74,1 41,2 32,9 72,8 7,5% 64,0% 99,7% 0,0% 5 Τότεναμ 38 19,3 8,8 9,9 65,2 42,9 22,3 66,7 2,0% 34,0% 98,6% 0,0% 6 Λίβερπουλ 38 18,6 9,1 10,3 61,7 42,8 18,9 64,9 1,2% 24,1% 94,7% 0,0% 7 Έβερτον 38 14,7 10,1 13,1 49,2 46,3 2,9 54,2 0,1% 4,1% 74,5% 1,8% 8 Νιούκαστλ 38 12,9 9 16,1 51,5 60,3-8,8 47,7 0,0% 0,7% 45,2% 7,1% 9 Σουόνσι 38 12,3 10 15,7 45,3 53,6-8,3 46,9 0,0% 0,6% 41,9% 8,1% 10 Γουέστ Χαμ 38 12,4 9,6 16 46,8 56-9,2 46,8 0,0% 0,5% 41,7% 8,4% 11 Σαουθάμπτον 38 12,2 9,2 16,6 48,5 59,7-11,2 45,8 0,0% 0,4% 37,4% 9,9% 12 Άστον βίλα 38 11,9 9,2 16,9 47,7 60,5-12,8 44,9 0,0% 0,3% 32,3% 11,9% 13 Φούλαμ 38 11,5 9,4 17,1 45,3 59,3-14 43,9 0,0% 0,3% 29,0% 14,5% 14 Γουέστ Μπρόμιτς Άλμπιον 38 11,6 9,2 17,2 46,9 61,3-14,4 44 0,0% 0,2% 28,1% 15,3% 15 Σάντερλαντ 38 11 9,9 17,1 41,4 56-14,6 42,9 0,0% 0,2% 25,7% 17,2% 16 Νόριτς 38 10,8 9 18,2 45,7 64,3-18,6 41,4 0,0% 0,0% 18,8% 20,2% 17 Στόουκ 38 9,8 10,6 17,7 35,3 53,1-17,8 40 0,0% 0,1% 13,9% 29,8% 18 Κάρντιφ 38 9,9 9,4 18,7 40,8 62-21,2 39,1 0,0% 0,0% 12,5% 31,1% 19 Χαλ 38 8,1 9,2 20,7 35,5 65,5-30 33,5 0,0% 0,0% 3,4% 58,7% 20 Κρίσταλ Πάλας 38 7,9 8,4 21,7 38,5 73,3-34,8 32,1 0,0% 0,0% 2,5% 65,7% 45
Από τον Πίνακα 3 παρατηρούμε ότι: η εταιρεία Bloomberg είχε προβλέψει ότι η Τσέλσι θα κατακτούσε το πρωτάθλημα. Αυτό δε συνέβη, αλλά η Μάντσεστερ Σίτι που κατέκτησε το πρωτάθλημα ήταν η δεύτερη υψηλή πιθανότητα (28,7%). στον Πίνακα 3 εμφανίζονται και άλλες άστοχες προβλέψεις, όπως η θέση των Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και Λίβερπουλ, αλλά και των ομάδων που υποβιβάστηκαν στην δεύτερη κατηγορία. Όλα αυτά δείχνουν το βαθμό αξιοπιστίας των προβλέψεων της εν λόγω Εταιρείας. Στη συνέχεια θα παρουσιάσουμε και άλλες προβλέψεις για το Παγκόσμιο Κύπελλο. Ο μεγάλος κατάλογος των προβλέψεων από διαφορετικούς ερευνητές ή εταιρείες σημαίνει ότι το ποδόσφαιρο είναι τόσο πολύπλοκο, ώστε κάθε πρόβλεψη είναι δεκτή προς μελέτη, γιατί προσθέτει κάτι στη συνολική προσπάθεια για πετυχημένες προβλέψεις των αγώνων. Εξάλλου κανείς δεν πρέπει να ακολουθεί τυφλά ένα υπόδειγμα πρόβλεψης των αγώνων ποδοσφαίρου, ούτε μπορεί να απορρίπτονται εκ των προτέρων οι προβλέψεις ενός υποδείγματος, επειδή τα συμπεράσματα των προβλέψεων πολλές φορές διαφέρουν από τις προσωπικές μας εκτιμήσεις. Το σημαντικό αποτέλεσμα κάθε υποδείγματος προβλέψεων είναι ότι παρέχει στους παίκτες του στοιχήματος ένα διαφορετικό πλαίσιο παραδοχών για τις προβλέψεις. Ο Καθηγητής Achim Zeileis του Πανεπιστημίου του Innsbruck με τους δύο συνεργάτες του από το Πανεπιστήμιο της Βιέννης C. Leitner και K. Hornik ανέπτυξαν ένα υπόδειγμα, του οποίου την αξιοπιστία δοκίμασαν προβλέποντας τα αποτελέσματα του EURO 2008 και 2012 καθώς και του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2010. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποίησαν τις αποδόσεις που προσφέρουν 22 εταιρείες στοιχημάτων. Ο συνδυασμός των αποδόσεων των 22 εταιρειών με ένα στατιστικό υπόδειγμα δίνει τη δυνατότητα πραγματοποίησης προσομοιώσεων, ώστε να οδηγηθούν σε πιθανότητες ανάδειξης νικήτριας ομάδας του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2014. Τα αποτελέσματα αυτών των προσομοιώσεων δίνονται στον ακόλουθο Πίνακα 4: 46
Πίνακας 4: Πρόβλεψη Νικητή Παγκοσμίου Κυπέλλου 2014 Σημαία Ομάδα Κωδικός Πιθανότητα Όμιλος Βραζιλία BRA 22,5 Α Αργεντινή ARG 15,8 ΣΤ Γερμανία GER 13,4 Ζ Ισπανία ESP 11,8 Β Βέλγιο BEL 4,8 Η Γαλλία FRA 3,8 Ε Ιταλία ITA 3,5 Δ Ουρουγουάη URU 3,2 Δ Κολομβία COL 3,1 Γ Πορτογαλία POR 2,9 Ζ Ολλανδία NED 2,8 Β Αγγλία ENG 2,6 Δ Χιλή CHI 2,1 Β Ρωσία RUS 1 Η Ελβετία SUI 0,8 Ε Μεξικό MEX 0,6 Α Ακτή Ελεφαντ. CIV 0,6 Γ Ιαπωνία JPN 0,6 Γ Ισημερινός ECU 0,6 Ε Κροατία CRO 0,6 Α Βοσνία BIH 0,5 ΣΤ ΗΠΑ USA 0,5 Ζ Γκάνα GHA 0,4 Ζ Νιγηρία NGR 0,3 ΣΤ Ελλάδα GRE 0,3 Γ Ν. Κορέα KOR 0,2 Η Καμερούν CMR 0,1 Α Αυστραλία AUS 0,1 Β Αλγερία ALG 0,1 Η Ιράν IRI 0,1 ΣΤ Κόστα Ρίκα CRC 0,1 Δ Ονδούρα HON 0 Ε 47
Από τον Πίνακα 4 προκύπτει ότι: η Βραζιλία, με πιθανότητα 22,5%, εμφανίζεται ως πιθανή νικήτρια του Παγκοσμίου Κυπέλου 2014 ακολουθεί η Αργεντινή με πιθανότητα 15,8% η Γερμανία έχει πιθανότητα 13,4% να κερδίσει το Παγκόσμιο Κύπελλο 2014 η Ισπανία έχει πιθανότητα 11,8% να αναδειχθεί νικήτρια του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2014 Ας δούμε και τις πιθανότητες να κερδίσουν το Παγκόσμιο Κύπελλο οι ομάδες του Γ Ομίλου, στον οποίο συμμετέχει και η Εθνική μας. Από τον Πίνακα 4 έχουμε: Κολομβία 3,1% Ακτή Ελεφαντοστού 0,6% Ιαπωνία 0,6% Ελλάδα 0,3% Δηλαδή, παρατηρούμε ότι η Εθνική μας εμφανίζει τη μικρότερη πιθανότητα (0,3%) σε σχέση με τις υπόλοιπες τρεις ομάδες του Ομίλου. Η Κολομβία εμφανίζεται με υψηλή πιθανότητα 3,1% σε σύγκριση με τις άλλες ομάδες του Ομίλου. Άρα, είναι αρκετά σαφές, ότι η Εθνική μας συμμετέχει σε ένα δύσκολο όμιλο. παρατηρώντας τις εννέα ομάδες, μετά την Ισπανία, διαπιστώνουμε ότι τρεις ομάδες Ιταλία 3,5% Ουρουγουάη 3,2% Αγγλία 2,6% ανήκουν στο Δ Όμιλο, ο οποίος έχει χαρακτηρισθεί ως Όμιλος Θανάτου. Επίσης, μέσω του υποδείγματος που ανέπτυξαν οι Zeileis, Leitner και Hornik μπορούν να εκτιμηθούν οι πιθανότητες που έχει κάθε ομάδα των οκτώ ομίλων να προχωρήσει στις επόμενες φάσεις. Για κάθε όμιλο δίνουμε τις γραφικές παραστάσεις, με τον οριζόντιο άξονα να εμφανίζει τις φάσεις και τον κάθετο τις πιθανότητες. 48
49
50
Από τα πιο πάνω γραφικά σχήματα παρατηρούμε ότι: η Βραζιλία (Α Όμιλος) και η Αργεντινή (ΣΤ Όμιλος) είναι οι ομάδες με τις υψηλότερες πιθανότητες στους ομίλους τους από τις καμπύλες της Ολλανδίας και της Χιλής (Β Όμιλος) φαίνεται ότι οι ομάδες δεν έχουν μεταξύ τους σημαντική διαφορά. Άρα τη δεύτερη θέση δεν την έχει εξασφαλίσει η Ολλανδία. στον Γ Όμιλο που ανήκει και η Εθνική μας, οι ομάδες που μεταξύ τους ανταγωνίζονται για τη δεύτερη θέση είναι η Ακτή Ελεφαντοστού και η Ιαπωνία στον Δ Όμιλο παρατηρούμε ότι οι καμπύλες των τριών ομάδων Ουρουγουάης, Ιταλίας και Αγγλίας σχεδόν συμπίπτουν. Επομένως, δεν είναι σαφείς οι ενδείξεις των πιθανοτήτων ποιες ομάδες του Ομίλου καταλαμβάνουν τις δύο πρώτες θέσεις στον Ε Όμιλο, η Γαλλία έχει ένα σαφές προβάδισμα, ενώ για την προνομιούχο δεύτερη θέση η κατάσταση δεν είναι ξεκάθαρη ανάμεσα στην Ελβετία και τον Ισημερινό. από τον Ζ Όμιλο, η Γερμανία και η Πορτογαλία, σύμφωνα με τις πιθανότητες θα προχωρήσουν στην επόμενη φάση από τον Η Όμιλο το Βέλγιο και η Ρωσία θα προχωρήσουν στην επόμενη φάση Μια άλλη ενδιαφέρουσα έρευνα σχετικά με τις προβλέψεις των αποτελεσμάτων του Παγκοσμίου Ποδοσφαίρου παρουσίασε και η Τράπεζα της Βραζιλίας Itau. Σύμφωνα με την τράπεζα Itau η ποιότητα των ομάδων είναι εκείνη που προσδίδει στην ομάδα ότι θα είναι «φαβορί» για το Παγκόσμιο Κύπελλο. Για την εκτίμηση αυτής της ποιότητας η Τράπεζα χρησιμοποίησε τα τελευταία αποτελέσματα των ομάδων ή ακόμα και τη χρηματική αξία των παικτών που συγκροτούν την ομάδα. Το αποτέλεσμα των εκτιμήσεών της, δίνεται στο πιο κάτω Γράφημα 4. 51
Γράφημα 4: Πρόβλεψη Τράπεζας Itau Από το γραφικό 4 παρατηρούμε ότι: πρώτα-πρώτα φαίνεται ότι η χώρα μας δεν προχωρεί στην επόμενη φάση των 16. Προκρίνονται: η Κολομβία και η Ακτή Ελεφαντοστού από τον Δ' Όμιλο - όμιλο του θανάτου - προκρίνονται η Ουρουγουάη και η Ιταλία, ενώ μένει εκτός η Αγγλία. από τον Β' Όμιλο που και αυτός θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως όμιλος θανάτου, προκρίνονται η Ισπανία και η Χιλή. Δεν προκρίνεται η Ολλανδία. από τον Α' Όμιλο προκρίνονται η Βραζιλία και το Μεξικό. από τν Ε' Όμιλο προκρίνονται Γαλλία και Ελβετία 52
από τον ΣΤ' Όμιλο προκρίνονται η Αργεντινή και το Ιράν(!). Ενώ Νιγηρία και Βοσνία μένουν εκτός. Από τον Ζ' Όμιλο - και αυτός θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως όμιλος θανάτου - προκρίνονται για τη φάση των 16 η Γερμανία και η Πορτογαλία. από τον Η' Όμιλο προκρίνονται το Βέλγιο και η Ρωσία. Στα ημιτελικά, σύμφωνα με την εκτίμηση του υποδείγματος της Τράπεζας Itau φτάνουν οι τέσσερις ομάδες: Βραζιλία - Γερμανία Ισπανία - Αργεντινή για τις οποίες αναφέρουν ότι από εδώ τα αφήνουμε στο θεό του ποδοσφαίρου. Η εταιρεία INFOSTRADASPORTS χρησιμοποιώντας την κατάταξη ELO και προσομοιώσεις, κατέληξε να εκτιμήσει τις πιθανότητες πρόκρισης στην επόμενη φάση καθώς και τις πιθανότητες ανάδειξης της ομάδας που θα κερδίσει το παγκόσμιο Κύπελλο 2014. Παρουσιάζουμε τις πιθανότητες πρόκρισης στην επόμενη φάση στο Γράφημα 5: 53
Γράφημα 5: Πιθανότητες πρόκρισης στην επόμενη φάση ΟΜΙΛΟΣ Α ΟΜΙΛΟΣ Β ΟΜΙΛΟΣ Γ ΟΜΙΛΟΣ Δ ΟΜΙΛΟΣ Ε ΟΜΙΛΟΣ ΣΤ ΟΜΙΛΟΣ Ζ ΟΜΙΛΟΣ Η Από το Γράφημα 5 παρατηρούμε ότι η πιθανότητα πρόκρισης στην επόμενη φάση για τον Α ΟΜΙΛΟ είναι 93% για τη Βραζιλία το Β ΟΜΙΛΟ είναι 85% για την Ισπανία τον Γ ΟΜΙΛΟ είναι 71% για την Κολομβία ενώ για την Ελλάδα μόλις 36% τον Δ ΟΜΙΛΟ είναι 72% για την Αγγλία τον Ε ΟΜΙΛΟ είναι 74% για τη Γαλλία τον ΣΤ ΟΜΙΛΟ είναι 90% για την Αργεντινή τον Ζ ΟΜΙΛΟ είναι 82% για τη Γερμανία τον Η ΟΜΙΛΟ είναι 71% για τη Ρωσία. Οι προβλέψεις της INFOSTRADASPORTS για όλες τις φάσες μέχρι και τον τελικό, παρουσιάζεονται στο Γράφημα 6: 54
Γράφημα 6: Προβλέψεις όλων των φάσεων Από το Γράφημα 6 παρατηρούμε ότι: από τις προβλέψεις του υποδείγματος της INFOSTRADASPORTS η Ελλάδα δεν προχωράει στην επόμενη φάση των 16. Οι προβλέψεις φέρνουν στην ημιτελική φάση Βραζιλία - Γερμανία και Ισπανία - Αργεντινή Οι πιθανότητες διαμορφώνονται σε 61% υπέρ της Βραζιλίας και 39% υπέρ της Γερμανίας οπότε στον τελικό φαίνεται ότι θα προχωρήσει η ομάδα της Βραζιλίας. Από τον άλλο ημιτελικό οι πιθανότητες είναι 58% υπέρ της Ισπανίας και 42% υπέρ της Αργεντινής. 55
για τον τελικό το υπόδειγμα δίνει: Βραζιλία 53% και Ισπανία 47%. Οι Andres Ramirez Hassan του Πανεπιστημιου Universidata EAFIT της Κολομβίας και ο Johnatan Cardona Jimenez του Πανεπιστημίου Federal do Rio de Janeiro χρησιμοποιώντας στατιστική ανάλυση και αξιοποιώντας τις αποδόσεις των στοιχημάτων κατέληξαν στις προβλέψεις τους που δίνονται στον Πίνακα 5. 56
Πίνακας 5: Προβλέψεις των Πιθανοτήτων κάθε φάσης Ομάδα Όμιλος Φάση των 16 Προημιτελικά Ημιτελικά Τελικός Κυπελλούχος Βραζιλία Α 96,7 65,9 38,6 22,2 20,0 Κροατία Α 36,8 19,0 10,8 2,8 1,0 Μεξικό Α 38,4 14,6 6,0 2,4 0,5 Καμερούν Α 28,1 12,3 6,1 3,1 0,1 Ισπανία Β 81,6 34,4 17,0 8,0 6,2 Ολλανδία Β 56,5 28,1 17,2 7,6 3,6 Χιλή Β 54,0 21,7 10,2 4,8 1,7 Αυστραλία Β 7,9 3,2 1,7 0,7 0,0 Κολομβία Γ 80,2 31,9 15,1 8,0 4,0 Ελλάδα Γ 26,8 13,8 6,8 2,9 0,5 Ακτή Ελεφαντ. Γ 54,9 27,4 13,5 6,4 1,4 Ιαπωνία Γ 38,1 18,6 8,3 4,0 0,7 Ουρουγουάη Δ 71,1 38,9 18,8 8,8 4,3 Αγγλία Δ 60,1 34,4 13,6 7,4 3,2 Ιταλία Δ 63,4 32,4 15,3 9,8 5,0 Κόστα Ρίκα Δ 5,5 2,5 1,1 0,5 0,0 Ελβετία Ε 64,5 27,7 12,7 6,3 1,9 Γαλλία Ε 84,5 33,4 17,7 7,6 4,7 Ισημερινός Ε 42,7 21,1 10,1 4,6 1,0 Ονδούρα Ε 8,4 4,1 2,3 0,9 0,0 Αργεντινή ΣΤ 89,8 58,2 29,0 15,7 12,1 Βοσνία ΣΤ 60,5 30,3 15,1 6,8 1,4 Ιράν ΣΤ 11,4 5,8 3,3 1,7 0,0 Νιγηρία ΣΤ 38,3 19,4 9,8 5,1 0,8 Γερμανία Ζ 89,1 61,3 35,9 19,2 14,7 Πορτογαλία Ζ 68,1 34,3 17,0 8,6 4,0 ΗΠΑ Ζ 19,9 12,0 5,0 2,4 0,5 Γκάνα Ζ 23,0 11,3 5,5 2,4 0,6 Βέλγιο Η 85,0 33,5 16,5 7,5 4,4 Ρωσία Η 71,1 25,3 11,6 5,6 1,6 Αλγερία Η 12,2 6,4 3,3 1,7 0,0 Ν. Κορέα Η 31,7 13,9 5,4 2,7 0,2 Από τα στοιχεία του Πίνακα 5 φαίνεται ότι: η Βραζιλία με 20%, η Γερμανία με 14,7% και η Αργεντινή με 12,05% είναι οι τρεις ομάδες με πιθανότητα πάνω από 10% για ανάδειξη νικητή του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2014 ακολουθούν η Ισπανία με 6,2% και η Ιταλία με 5% 57
Πάλι από τον Πίνακα 5 βλέπουμε ότι: για τον Γ Όμιλο που βρίσκεται και η Εθνική Ελλάδας, η πιθανότητα πρόκρισης στους 16 της Εθνικής μας είναι 26,76%. Ειδικότερα, για τον Γ Όμιλο έχουμε: Κολομβία 80,19% Ελλάδα 26,76% Ακτή Ελεφαντοστού 54,93% Ιαπωνία 38,12% Δηλαδή, παρατηρούμε ότι από τις τέσσερις ομάδες του Ομίλου η πιθανότητα πρόκρισης της Ελλάδας στην επόμενη φάση είναι η μικρότερη (26,76%) που σημαίνει πως είναι πιθανό να μην προκριθεί η Εθνική στην άλλη φάση Αξίζει να διερευνήσουμε το υπόδειγμα των Hassan και Jimenez ως προς τις πιθανότητες για το νικητή του ομίλου. 58
ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ΝΙΚΗΤΗ ΟΜΙΛΟΥ 59
Από τις πιθανότητες νικητή σε κάθε όμιλο έχουμε: από τον Α Όμιλο την Βραζιλία με πιθανότητα 85,57% από τον Β Όμιλο την Ισπανία με πιθανότητα 52,91% από το Γ Όμιλο την Κολομβία με πιθανότητα 52,01%. Η Ελλάδα έχει τη μικρότερη πιθανότητα 8,86% μεταξύ των ομάδων του ομίλου. από το Δ Όμιλο την Ουρουγουάη με 40,5% από τον Ε Όμιλο τη Γαλλία με πιθανότητα 58,87% από τον ΣΤ Όμιλο την Αργεντινή με πιθανότητα 67,79% από το Ζ Όμιλο η Γερμανία έχει πιθανότητα 67,23% να αναδειχθεί νικήτρια του ομίλου από τον Η Όμιλο το Βέλγιο έχει πιθανότητα 60,70% να αναδειχθεί νικήτρια ομάδα του ομίλου. Ο μεγάλος θεωρητικός φυσικός Stephen Hawking που έχει επισημάνει αρκετά μυστήρια του σύμπαντος, προφανώς και είναι απείρως πιο καταρτισμένος από τον Πωλ το χταπόδι που προέβλεψε αρκετούς αγώνες του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2010. 60
Ας θυμηθούμε τις προβλέψεις του Πωλ: Μόνο σε δύο προβλέψεις του έπεσε έξω. Η εκπρόσωπος του Ενυδρείου Θαλάσσιας Ζωής του Oberhausen, Tanja Manzig, δήλωνε ότι: η πρόβλεψη του Πωλ ήταν πρωτοφανής, κολύμπησε ευθεία προς το γερμανικό κουτί, σκαρφάλωσε και έβαλε ένα καπάκι στην κορυφή Και στα ημιτελικά, στον αγώνα ανάμεσα στη Γερμανία και την Ισπανία προέβλεψε σωστά όπως δείχνει η πιο κάτω φωτογραφία την Ισπανία: 61
Στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2014 αναζητείται ο διάδοχος ή οι διάδοχοι του Πωλ. Ένας θηλυκός ελέφαντας που βρίσκεται σε πάρκο άγριων ζώων στη Γερμανία φαίνεται ότι είναι διάδοχος του Πωλ. Επίσης, ως διάδοχος του Πωλ εμφανίζεται και το συμπαθητικό Πάντα: Στο τέλος θα αξιολογήσουμε αν οι προβλέψεις τους ξεπέρασαν αυτές του Πωλ. 62
Σύμφωνα με τον S. Hawking οι πιθανότητες θα πρέπει να στηρίζονται σε έναν αριθμό μεταβλητών: περιβαλλοντικών, ψυχολογικών, φυσιολογικών, πολιτικών και τακτικών. Μετά από μελέτη ενός μήνα, ο Καθηγητής Stephen Hawking κατέληξε στο ποιες είναι οι ιδανικές συνθήκες για να κυριαρχήσουν οι ποδοσφαιριστές της Εθνικής Αγγλίας. Τα συμπεράσματά του ήταν: Θερμοκρασία: Το εύκρατο κλίμα είναι το ιδανικό. Μια αύξηση 5 βαθμών κελσίου θα μείωνε την πιθανότητα νίκης των Άγγλων κατά 59% Υψόμετρο: Οι Άγγλοι έχουν διπλάσια πιθανότητα επιτυχούς αποτελέσματος όταν αγωνίζονται σε υψόμετρο έως και 500 μέτρα από τη στάθμη της θάλασσας Διάταξη: Η διάταξη 4-3-3 έχει ποσοστό επιτυχίας 58%, σε σύγκριση με το 48% όταν αγωνίζονται με διάταξη 4-4-2 Χρώμα φανέλας: Οι Άγγλοι τα πάνε καλύτερα σε πολύχρωμες εμφανίσεις, παρά με την παραδοσιακή λευκή Διαιτητές: Η Εθνική Αγγλίας κερδίζει πολύ περισσότερα παιχνίδια, όταν ο αγώνας έχει Ευρωπαίους διαιτητές σε σύγκριση με μη-ευρωπαίους. Η ικανότητά μας να προβλέψουμε τους ποδοσφαιρικούς αγώνες είναι ακόμα ελλειμματική γιατί δε μπορούμε να ταυτοποιήσουμε ποσοτικά το μεγάλο σύνολο των παραγόντων που υπεισέρχονται σε ένα ποδοσφαιρικό αγώνα. Όμως, πάντοτε οι προβλέψεις είναι σημαντικές ακόμα και αν αυτές αποτύχουν. Όπως σε όλες τις προβλέψεις, άλλες είναι σωστές και άλλες δεν είναι. Αυτό ισχύει και για τους ποδοσφαιρικούς αγώνες. Αλλά η πραγματική τους αξία είναι ότι πρέπει να μελετώνται ώστε να εξάγουμε συμπεράσματα κατά το δυνατόν σωστά. 63
Συνεπώς, για τις προβλέψεις των ποδοσφαιρικών αγώνων χρειαζόμαστε: πλήρη και ακριβή πληροφόρηση αξιοποίηση όλων των μεταβλητών και των παραμέτρων ενός αγώνα καταγραφή των απροσδόκητων παραμέτρων ενός αγώνα (αποβολές, τραυματισμοί, αλλαγή των καιρικών συνθηκών, λάθη διαιτητών, συμπεριφορά φιλάθλων κλπ.) 64
Ποια ομάδα θα κερδίσει το Παγκόσμιο Κύπελλο 2014 σύμφωνα με τις εταιρείες στοιχημάτων; Ένα από τα στοιχεία τα οποία πρέπει να συνεξετάσουμε στο στοίχημα, είναι και ποιες είναι οι αποδόσεις που προσφέρουν οι εταιρείες στοιχημάτων. Οι αποδόσεις αυτές παρουσιάζονται στον Πίνακα 1, ενώ σημειώνεται ότι αφορούν τις αποδόσεις για το νικητή του Παγκοσμίου Κύπελου, πριν από την έναρξη, και ενδέχεται να υπάρχουν μεταβολές ανά διαστήματα από τις εταιρείες: 65
bet365 skybet totesport Boylesports Betfred sportingbet Betvictor Paddy Power Stan James 888 Sports Ladbrokes Coral William Hill Winner Spreadex Betfair SB Betway Bwin Unibet You Win 32Red betfair BETDAQ Matchbook ΟΠΑΠ Πίνακας 1: Αποδόσεις για το νικητή του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2014 Χώρα Βραζιλία 3,75 3,75 4 4 4 3,75 4 4 3,75 4 4 4 4 3,75 3,8 4 3,75 4 4 3,75 3,95 3,94 4,1 4,02 3,75 Αργεντινή 5,5 5,5 5 5,5 5 5,75 5 5,5 5,5 5,5 5 5 5 5,5 5,5 5,5 5,5 5,75 5,5 5,5 5,5 5,46 5,56 5,75 5,5 Γερμανία 7 6,5 6,5 7 6,5 6,5 7 6,5 7 7 6 7 7 6,5 7 6,5 7,5 6,5 7 7 7 7,08 7,21 7,44 6,5 Ισπανία 7,5 7 7,5 7,5 7,5 6,5 7,5 7,5 7 7,5 7,5 7,5 7 7 7 6 6,5 7 7,5 7,5 7,2 7,27 7,4 7,44 7,25 Βέλγιο 19 19 15 19 15 17 21 21 21 18 17 21 17 17 21 23 21 19 18 19 19,5 21 20 22 20 Γαλλία 23 23 21 26 21 23 26 23 23 24 26 26 21 23 21 21 21 21 24 26 25 26 26 25 25 Ιταλία 26 26 26 26 26 21 26 26 26 27 26 23 26 26 23 26 26 21 27 26 26 28 28 28 25 Αγγλία 29 26 29 29 29 26 29 29 29 26 29 26 26 26 26 29 26 26 26 26 26 28 28 29 20 Πορτογαλία 29 23 26 29 26 26 29 29 29 28 21 26 29 29 29 26 29 26 28 26 27 28 29 28 20 Ουρουγουάη 29 29 34 26 34 26 34 31 29 32 29 29 26 26 29 29 34 34 32 34 32 32 34 37 30 Ολλανδία 34 29 29 34 29 29 34 31 29 33 26 34 34 29 29 29 34 29 33 36 35 36 38 35 35 Κολομβία 34 34 21 29 21 34 34 31 29 28 29 34 26 23 29 34 29 41 28 26 41 44 45 37 35 Χιλή 41 51 41 41 41 41 51 51 41 45 41 34 41 41 34 41 34 41 45 46 50 52 56 51 50 Ρωσία 81 81 81 101 81 101 101 81 101 91 101 101 101 81 81 101 101 101 91 126 120 143 146 150 120 Ακτή Ελεφαν. 126 151 151 151 151 151 151 126 151 141 151 151 126 151 151 151 151 151 141 151 114 133 140 150 100 Ελβετία 101 101 101 101 101 101 126 126 101 101 101 81 126 101 101 126 101 81 101 151 118 143 147 150 170 Μεξικό 151 201 151 126 151 151 151 151 201 151 151 151 201 126 151 151 126 151 151 176 162 200 209 200 Βοσνία 151 151 151 151 151 151 201 176 151 201 151 151 151 151 201 201 201 201 201 201 178 219 228 199 200 Ιαπωνία 151 151 151 151 151 151 201 151 151 151 151 81 126 151 151 201 101 126 151 151 182 228 233 120 Κροατία 151 176 151 151 151 101 151 151 201 151 151 126 201 126 151 126 126 151 151 151 192 238 247 199 200 Εκουαδόρ 126 126 151 151 151 151 151 151 151 186 151 201 201 151 201 201 151 201 186 201 225 295 301 298 250 ΗΠΑ 226 251 151 201 151 151 201 201 251 201 251 251 251 151 251 251 201 201 201 201 240 314 320 298 250 Γκάνα 251 201 201 201 201 201 201 201 201 251 201 151 251 151 201 301 201 251 251 251 220 276 286 298 250 Νιγηρία 251 301 251 251 251 301 301 251 251 276 201 251 251 251 301 301 251 301 276 301 265 342 349 298 300 Ελλάδα 301 201 201 351 201 201 301 251 251 251 301 301 251 251 301 301 251 251 251 351 280 361 369 298 170 Νότια Κορέα 301 251 401 401 401 401 501 401 301 301 501 401 251 251 501 351 301 501 301 501 430 599 592 496 500 Καμερούν 501 751 501 751 501 501 1001 501 1001 501 1001 501 751 751 1001 1001 501 751 501 1001 650 941 965 991 750 Αλγερία 1501 1501 1001 2001 1001 1001 1501 2001 1501 1501 2001 751 2001 1501 2501 2001 1501 1501 1501 1501 660 950 970 991 3500 Αυστραλία 501 2501 751 501 751 501 751 501 1501 501 1501 1001 751 751 1501 2501 1001 1501 501 1001 660 950 970 991 1000 Ιράν 1501 2501 1501 1501 1501 1001 1501 1501 2001 1001 3001 2501 2501 1501 2501 1501 1501 1501 1001 1501 660 950 970 991 3500 Κόστα Ρίκα 2501 2501 2001 1501 2001 1001 4001 2001 3001 751 4001 1001 2501 1501 4001 2501 1501 1501 751 2501 660 950 970 991 3500 Ονδούρα 2001 1501 2501 1501 2501 1001 4001 3001 3001 1501 4001 2501 2501 2501 2001 2001 2501 1501 1501 2501 660 950 970 991 3500 66
Σύμφωνα με τις πιο πάνω αποδόσεις, οι ομάδες που εμφανίζονται ως «φαβορί» για να κερδίσουν το τρόπαιο είναι η Βραζιλία, η Αργεντινή, η Γερμανία και η Ισπανία. Για αυτές τις συγκεκριμένες ομάδες έχουμε την ακόλουθη αποτύπωση των αποδόσεων: Αποδόσεις στοιχηματικών Εταιρειών Βραζιλία Απόδοση Συχνότητα Ποσοστό (%) Αθροιστικό ποσοστό (%) 3,75 8 32,0 32,0 3,80-3,95 3 12,0 44,0 4 12 48,0 92,0 4,02-4,1 2 8,0 100,0 Σύνολο 25 100 Αργεντινή Απόδοση Συχνότητα Ποσοστό (%) Αθροιστικό ποσοστό (%) 5,00 6 24,0 24,0 5,46 1 4,0 28,0 5,50 14 56,0 84,0 5,56 1 4,0 88,0 5,75 3 12,0 100,0 Σύνολο 25 100 Γερμανία Απόδοση Συχνότητα Ποσοστό (%) Αθροιστικό ποσοστό (%) 6,00 1 4,0 4,0 6,50 9 36,0 40,0 7,00 11 44,0 84,0 7,2-7,44 3 12,0 88,0 7,50 1 4,0 100,0 Σύνολο 25 100 Ισπανία Απόδοση Συχνότητα Ποσοστό (%) Αθροιστικό ποσοστό (%) 6,00 1 4,0 4 6,50 2 8,0 12,0 7,00 6 24,0 36,0 7,2-7,44 5 20,0 56,0 7,50 11 44,0 100,0 Σύνολο 25 100 67
Χώρα Μέση απόδοση Ελάχιστη απόδοση Εταιρεία Μέγιστη απόδοση Εταιρεία ΟΠΑΠ Βραζιλία 3,91 3,75 Bet365, skybet, sportingbet, Winner, Betway, You Win, 4,1 BETDAQ 3,75 ΟΠΑΠ Αργεντινή 5,41 5 totesport, Betfred, Ladbrokes, Coral, 5,75 Sportingbet, Bwin 5,5 William Hill Γερμανία 6,83 6 Ladbrokes 7,5 Betway 6,5 Ισπανία 7,20 6 Betfair SB 7,5 totesport, Boylesports, Betfred, Betvictor, Paddy Power, 888 Sports, Ladbrokes, Coral, Unibet, You Win 7,25 68
Βραζιλία 1 1 0 Νικητής Πιθανότητες Πρόκρισης ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ και Νικητής Πιθανότητες Νικητή Ομίλου 2 η Θέση 2014 2 2 1 2 2 3 η Θέση 0 Ηττημένος Ηττημένος 2 4 η Θέση 1 69 2
Η αγορά του στοιχήματος και στην Ελλάδα παραμένει μια σημαντική αγορά η οποία απασχολεί προσωπικό και έχει ένα μεγάλο αριθμό καταστημάτων όπου ο παίκτης του στοιχήματος συμπληρώνει και παίζει το κουπόνι του. Η αγορά έχει μεγεθυνθεί και λόγω της δυνατότητας του "ζωντανού" στοιχήματος τη στιγμή που διεξάγεται ο ποδοσφαιρικός αγώνας. Η προσπάθεια δημιουργίας υποδείγματος ικανού να προβλέψει το αποτέλεσμα ενός ποδοσφαιρικού αγώνα παραμένει επιστημονικά ενδιαφέρουσα και δύσκολη. Αυτό συμβαίνει γιατί ένα υπόδειγμα καθίσταται πολύπλοκο στην προσπάθεια να ενσωματώσει αρκετούς παράγοντες ενός ποδοσφαιρικού αγώνα όπως είναι η τρέχουσα κατάσταση της επίδοσης της ομάδας, η επίδοση της άμυνας, το πλεονέκτημα έδρας, η εμπειρία του διαιτητή, για να αναφέρουμε ορισμένα από τα πολλά. Τα γραφεία στοιχημάτων χρησιμοποιούν ένα πλήθος πληροφοριών για αν εκτιμήσουν τις αποδόσεις για τα σημεία 1, Χ και 2 που θα προσφέρουν στους παίκτες του στοιχήματος. Προφανώς και δεν επιδιώκουν με τις αποδόσεις τους να χάσουν από τους παίκτες του στοιχήματος αλλά και από την άλλη πλευρά δεν μπορεί να δίνουν αποδόσεις μη-λογικές και μη-σχετικές με το τι προσφέρουν οι αντίπαλες ανταγωνιστικές εταιρείες. Συνεπώς, μπορεί ο οποιοσδήποτε να συγκρίνει τις προσφερόμενες αποδόσεις. Οι παίκτες του στοιχήματος έχουν τις στάσεις τους και τις απόψεις τους σχετικά με τις ομάδες που επιδιώκουν να στοιχηματίσουν με σκοπό ασφαλώς το χρηματικό κέρδος. Από την άλλη μεριά αν οι εταιρείες στοιχημάτων δίνουν λανθασμένες αποδόσεις για αγώνες, τότε όχι μόνο θα χάσουν βραχυπρόθεσμα χρήματα, αλλά και μακροπρόθεσμα. Στη βιβλιογραφία οι εταιρείες στοιχημάτων (οι bookmakers) θεωρούνται ότι μεγιστοποιούν κέρδη. Ασφαλώς και δεν έχουν πληροφορίες περισσότερες από εκείνες των παικτών του στοιχήματος. Υποτίθεται ότι οι εταιρείες στοιχημάτων γνωρίζουν την "αντίδραση" του παίκτη και ως εκ τούτου δίνουν αποδόσεις με στόχο τη μεγιστοποίηση των κερδών τους. Εδώ, θα πρέπει να προσέξουμε ότι αφού οι εταιρείες "γνωρίζουν" την αντίδραση των παικτών και στόχος των εταιρειών είναι όπως είπαμε το κέρδος, ενδέχεται οι αποδόσεις που προσφέρουν να μην δίνουν τις "καλύτερες εκτιμήσεις" των πιθανοτήτων των αγώνων. Βέβαια είναι δυνατόν να χρησιμοποιήσουμε τις προσφερόμενες αποδόσεις των διαφόρων εταιρειών για να δώσουμε τις πιθανότητες. Αν σε ένα αγώνα μεταξύ των ομάδων Βραζιλίας και Κροατίας οι αποδόσεις είναι 1,33 για νίκη της Βραζιλίας, 5 για ισοπαλία και 9 για νίκη της Κροατίας, τότε οι πιθανότητες είναι: 70
Νίκη Βραζιλίας: 0.752 Ισοπαλία: 0.200 Νίκη Κροατίας: 0.111 1.063 Όμως το άθροισμα ξεπερνά το 1 κατά.063 και αυτό είναι το premium που η εταιρεία στοιχημάτων επιβαρύνει τον παίκτη για να καλύψει τα διάφορα κόστη της. Από τα παραπάνω στοιχεία διαιρώντας τις πιθανότητες με 1.063 βρίσκουμε τις πιθανότητες που το άθροισμά τους θα είναι ίσο με τη μονάδα: Νίκη Βραζιλίας 0.708 ή 70,8% Ισοπαλία 0.188 ή 18,8% Νίκη Κροατίας 0.104 ή 10,4% Θα σημειώσουμε γενικά το premium κινείται στο εύρος μεταξύ 0.05 έως 0.15. Χρησιμοποιήσαμε τις αποδόσεις για κάθε αγώνα που παρέχουν διάφορες εταιρείες παγκοσμίως. Προσπαθήσαμε οι αποδόσεις να μη διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους ώστε να είναι αποτελεσματική η αγορά του στοιχήματος. Η όλη φιλοσοφία προέρχεται από το χρηματιστήριο. Αν το χρηματιστήριο είναι αποτελεσματικό τότε η αγορά αντικατοπτρίζει όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες στις τιμές των μετοχών. Αυτό σημαίνει ότι αν η αγορά είναι αποτελεσματική, κανένας δεν μπορεί να κάνει κέρδη βασιζόμενος σε οποιαδήποτε πληροφορία. Μεταξύ χρηματιστηρίου και αγοράς στοιχήματος υπάρχουν αρκετές ομοιότητες καθώς και ορισμένα χαρακτηριστικά της αγοράς στοιχήματος. Όπως οι επενδυτές συλλέγουν πληροφορίες για το ποιες μετοχές θα προτιμήσουν, έτσι και οι παίκτες του στοιχήματος συλλέγουν πληροφορίες για τις ομάδες για τις οποίες θα στοιχηματίσουν. Η σημαντική διαφορά ανάμεσα στις δύο αγορές είναι ότι ο ποδοσφαιρικός αγώνας τελειώνει σε 90 λεπτά ενώ οι τιμές των μετοχών συνεχίζουν την πορεία τους. Θα εστιάσουμε τώρα την προσοχή μας για το νικητή του ομίλου και για την πρόκριση των ομάδων στην επόμενη φάση. Τι είδους πληροφόρηση απαιτείται, προκειμένου να προβούμε σε προβλέψεις; 71
Πρώτα τα δεδομένα: χρησιμοποιήσαμε τις αποδόσεις των εταιρειών αφού πρώτα αφαιρέσαμε το premium (ή το κέρδος τους). Για το νικητή του ομίλου θα παρουσιάσουμε και το τι ακριβώς δίνει και ο ΟΠΑΠ για να έχουμε μια σύγκριση. Για τι νικητή του ομίλου έχουμε εκτιμήσει τις πιθανότητες του ΝΙΚΗΤΗ των Ομίλων Α ΟΜΙΛΟΣ Πιθανότητα Νικητή Ομίλου ΟΜΑΔΑ Δική μας εκτίμηση από τις αποδόσεις των εταιρειών Εκτίμηση ΟΠΑΠ 1 Βραζιλία 77,9% 78,0% 2 Κροατία 10,3% 9,7% 3 Μεξικό 8,1% 9,7% 4 Καμερούν 3,7% 2,6% Β ΟΜΙΛΟΣ Πιθανότητα Νικητή Ομίλου ΟΜΑΔΑ Δική μας εκτίμηση από τις αποδόσεις των εταιρειών Εκτίμηση ΟΠΑΠ 1 Ισπανία 52,9% 54,7% 2 Ολλανδία 22,4% 24,1% 3 Χιλή 22,8% 20,0% 4 Αυστραλία 1,9% 1,2% Γ ΟΜΙΛΟΣ Πιθανότητα Νικητή Ομίλου ΟΜΑΔΑ Δική μας εκτίμηση από τις αποδόσεις των εταιρειών Εκτίμηση ΟΠΑΠ 1 Κολομβία 52,0% 46,0% 2 Ελλάδα 8,8% 11,2% 3 Ακτή Ελεφ. 25,7% 23,8% 4 Ιαπωνία 13,5% 18,9% 72
Δ ΟΜΙΛΟΣ Πιθανότητα Νικητή Ομίλου ΟΜΑΔΑ Δική μας εκτίμηση από τις αποδόσεις των εταιρειών Εκτίμηση ΟΠΑΠ 1 Ουρουγουάη 40,2% 33,3% 2 Κόστα Ρίκα 1,1% 1,6% 3 Αγγλία 27,0% 29,9% 4 Ιταλία 31,7% 35,2% Ε ΟΜΙΛΟΣ Πιθανότητα Νικητή Ομίλου ΟΜΑΔΑ Δική μας εκτίμηση από τις αποδόσεις των εταιρειών Εκτίμηση ΟΠΑΠ 1 Ελβετία 24,0% 24,0% 2 Γαλλία 57,0% 54,4% 3 Ισημερινός 17,1% 18,0% 4 Ονδούρα 1,9% 3,6% ΣΤ ΟΜΙΛΟΣ Πιθανότητα Νικητή Ομίλου ΟΜΑΔΑ Δική μας εκτίμηση από τις αποδόσεις των εταιρειών Εκτίμηση ΟΠΑΠ 1 Αργεντινή 72,8% 78,2% 2 Βοσνία 15,1% 12,0% 3 Ιράν 2,3% 1,6% 4 Νιγηρία 9,8% 8,2% Ζ ΟΜΙΛΟΣ Πιθανότητα Νικητή Ομίλου ΟΜΑΔΑ Δική μας εκτίμηση από τις αποδόσεις των εταιρειών Εκτίμηση ΟΠΑΠ 1 Γερμανία 60,2% 62,2% 2 Πορτογαλία 27,1% 25,76% 3 Γκάνα 6,36% 6,02% 4 ΗΠΑ 6,34% 6,02% 73
Η ΟΜΙΛΟΣ Πιθανότητα Νικητή Ομίλου ΟΜΑΔΑ Δική μας εκτίμηση από τις αποδόσεις των εταιρειών Εκτίμηση ΟΠΑΠ 1 Βέλγιο 54,8% 56,3% 2 Αλγερία 2,1% 3,6% 3 Ρωσία 31,2% 29,5% 4 Ν.Κορέα 11,9% 10,6% Συγκρίνοντας, παρατηρούμε ότι υπάρχουν σε αρκετούς ομίλους διαφορές ως προς τις πιθανότητες. Παράδειγμα στον Β' Όμιλο ο ΟΠΑΠ δίνει μεγαλύτερη πιθανότητα για την Ολλανδία (24,1%) ενώ οι δικές μας εκτιμήσεις δείχνουν μικρή διαφορά της Χιλής (22,8%) έναντι της Ολλανδίας (22,4%). Επίσης, στον Δ' Όμιλο ο ΟΠΑΠ δίνει μεγαλύτερη πιθανότητα στην Αγγλία (29,9%), στην Ιταλία (35,2%) και στην Κόστα Ρίκα (1,6%), σε σύγκριση με τις αντίστοιχες δικές μας εκτιμήσεις. Στον ίδιο Όμιλο σύμφωνα με την εκτίμησή μας, η Ουρουγουάη με πιθανότητα 40,2% εμφανίζεται η νικήτρια, ενώ κατά τον ΟΠΑΠ νικήτρια θα είναι η Ιταλία. Ως προς τις πιθανότητες πρόκρισης στην επόμενη φάση στον Πίνακα 1 ανά Όμιλο Πίνακας 1: Πιθανότητες Πρόκρισης Α ΟΜΙΛΟΣ Β ΟΜΙΛΟΣ Γ ΟΜΙΛΟΣ Δ ΟΜΙΛΟΣ Βραζιλία 92% Ισπανία 84% Κολομβία 74% Ουρουγουάη 69% Κροατία 46% Ολλανδία 48% Ελλάδα 31% Κόστα Ρίκα 9% Μεξικό 44% Χιλή 59% Ακτή Ελεφ. 48% Αγγλία 57% Καμερούν 18% Αυστραλία 9% Ιαπωνία 46% Ιταλία 66% Ε ΟΜΙΛΟΣ ΣΤ ΟΜΙΛΟΣ Ζ ΟΜΙΛΟΣ Η ΟΜΙΛΟΣ Ελβετία 57% Αργεντινή 93% Γερμανία 86% Βέλγιο 83% Γαλλία 80% Βοσνία 51% Πορτογαλία 61% Αλγερία 14% Ισημερινός 51% Ιράν 13% Γκάνα 27% Ρωσία 68% Ονδούρα 13% Νιγηρία 43% ΗΠΑ 25% Ν.Κορέα 35% 74
Από τον Πίνακα 1 προκύπτουν ότι: Από τον Α' ΟΜΙΛΟ η Βραζιλία έχει τη δυνατότητα με βάση τις πιθανότητες 92% φορές να κερδίσει στον όμιλο και 77,9% να αναδειχθεί νικήτρια του ομίλου. Για τη δεύτερη θέση υπάρχει ένας έντονος ανταγωνισμός ανάμεσα στην Κροατία και το Μεξικό. στον Β' ΟΜΙΛΟ η Ισπανία έχει πιθανότητα πρόκρισης 84% με πιθανότητα 52,9% να αναδειχθεί πρώτη όπως δείξαμε με βάση την εκτίμηση της πιθανότητας νικητή ομίλου. Ας δούμε προς στιγμήν ένα σενάριο. Εφόσον η πιθανότητα να αναδειχθεί νικητής του ομίλου της η Ισπανία είναι 52,9%, τότε υπάρχει η πιθανότητα της τάξης 47,1% να καταλάβει τη δεύτερη θέση. Σε αυτή την περίπτωση στην επόμενη φάση θα αντιμετωπίσει τη Βραζιλία!! Η Χιλή εμφανίζεται να έχει μια πιθανότητα 59% και η Ολλανδία 48% για την επόμενη φάση των 16. Αν τη δεύτερη θέση καταλάβει είτε η Χιλή είτε η Ολλανδία, θα αντιμετωπίσει στους 16 την Βραζιλία. Στον Γ' ΟΜΙΛΟ όπου είναι και η Εθνική μας, η Κολομβία έχει πιθανότητα 74% να περάσει στην επόμενη φάση, και στη συνέχεια έχουμε την Ακτή Ελεφαντοστού με 48% και την Ιαπωνία με 46%. Για τη δεύτερη θέση φαίνεται η ομάδα της Ακτής Ελεφαντοστού να είναι το φαβορί. Το ποσοστό του 31% δεν είναι μικρό, όμως αν συνδυαστεί με την πιθανότητα του νικητή (8,8%) δε φαίνεται η Εθνική μας να είναι ισχυρό φαβορί για τη δεύτερη θέση. Ας ελπίσουμε ότι θα διαψευστούν οι πιθανότητες. στον Δ' ΟΜΙΛΟ που τον έχουμε χαρακτηρίσει και όμιλο θανάτου. Ξεκινάμε από τα εύκολα: η Κόστα Ρίκα δεν έχει πιθανότητες πρόκρισης (9%). Οι υπόλοιπες τρεις ομάδες έχουν μεγάλες πιθανότητες για την επόμενη φάση: Ουρουγουάη με 69%, πολύ κοντά η Ιταλία με 66% και ακολουθεί η Αγγλία με 57%. Όποιος και αν είναι η δεύτερη ομάδα του Δ' Ομίλου, θα αντιμετωπίσει την πρώτη ομάδα του Γ' ομίλου -πιθανά την Κολομβία. στον Ε' ΟΜΙΛΟ η Γαλλία με 80% έχει την ευκαιρία να πάει στην επόμενη φάση. Ενώ γίνεται μάχη για τη δεύτερη θέση ανάμεσα σε Ελβετία (57%) και Ισημερινό (51%). Η πρόκριση της Γαλλίας θα την οδηγήσει να αντιμετωπίσει τη Βοσνία. στον ΣΤ' ΟΜΙΛΟ γνωρίζουμε το νικητή του ομίλου και από τον Πίνακα Κ γνωρίζουμε ότι η Αργεντινή θα είναι στην επόμενη φάση των 16. Μένει ο δεύτερος. 75
Η Βοσνία με πιθανότητα 51% φαίνεται να έχει το προβάδισμα έναντι της Νιγηρίας με 43%. στον Ζ' ΟΜΙΛΟ η Γερμανία έχει μια πιθανότητα 86% να περάσει στην επόμενη φάση. Υψηλή είναι και η πιθανότητα της Πορτογαλίας για την επόμενη φάση (62%). στον Η' ΟΜΙΛΟ το Βέλγιο έχει μια πιθανότητα της τάξης του 83% για την επόμενη φάση, όπως υψηλή είναι η πιθανότητα της Ρωσίας (68%). Ακολουθούν με βάση όλα τα παραπάνω, συνοπτικοί πίνακες για κάθε όμιλο: 76