ΔΡΑΣΕΙΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΗΠΑΤΙΤΙΔΩΝ 1. Επιδημιολογική Επιτήρηση Ιογενών Ηπατιτίδων: Cohort μελέτη χρόνιας Ηπατίτιδας B και C του Εθνικού Προγράμματος Ιογενούς Ηπατίτιδας ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ σε 22 κέντρα υποστήριξης ανά την Ελλάδα από το έτος 2003. Οι πληροφορίες που συλλέγονται σε ηλεκτρονικά δελτία καταγραφής αφορούν σε δημογραφικά στοιχεία, ιατρικό ιστορικό, πιθανή πηγή μόλυνσης, κλινική εικόνα, εργαστηριακά ευρήματα, υπερηχογραφικά ευρήματα, ιολογικό έλεγχο, βιοψία ήπατος, θεραπεία, έκβαση. Τα αποτελέσματα της cohort μελέτης συμβάλλουν στην καταγραφή αξιόπιστων στοιχείων για την εξέλιξη των ασθενών της χώρας μας, με σκοπό τον ορθότερο προγραμματισμό των αναγκών για την Δημόσια Υγεία και την τεκμηριωμένη απάντηση διεθνώς αναπάντητων ερωτημάτων. Συγκρίνοντας την με αντίστοιχες ευρωπαϊκές μελέτες, η ελληνική cohort μελέτη είναι από τις καλύτερες προσπάθειες, από την ανάλυση δε των στοιχείων των δελτίων καταγραφής ασθενών έχουν ήδη εξαχθεί σημαντικά συμπεράσματα για τη νόσο στη χώρα μας. Για τα αποτελέσματα της μελέτης δείτε στο: Ανακοινώσεις Εργασίες Πίνακας Κέντρων Υποστήριξης Cohort μελέτης Ιογενούς Ηπατίτιδας ΚΕΝΤΡΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ 1. Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Β Παν/κή Παθολογική Κλινική 2. Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Κρατική Παθολογική Κλινική 3. Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ΛΑΪΚΟ Α Παν/κή Προπαιδευτική Κλινική 4. Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ΛΑΪΚΟ Β Παν/κή Κλινική Παθολογικής Φυσιολογίας 5. Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ΛΑΪΚΟ 2 ο Περιφερειακό Κέντρο Αιμοδοσίας & Κέντρο Αναφοράς Αιμορραγικών Διαθέσεων 6. Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΌΣ Β Γαστρεντερολογική Κλινική 7. Νοσοκομείο Ελληνικού ΕΡΥΘΡΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ 8. I.K.A. Κέντρο Ελέγχου & Αναφοράς ΙΟΓΕΝΟΥΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ 9. Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά ΤΖΑΝΕΙΟ Β Παθολογική Κλινική 10. Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Β Παθολογική Παν/κή Κλινική 11. Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Γαστρεντερολογική Κλινική 12. Γενικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο ΛΑΡΙΣΑΣ Γαστρεντερολογικό Τμήμα 13. Γενικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο ΡΙΟ Πατρών Γαστρεντερολογικό Τμήμα Γενικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο 14. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ Α Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική
15. Νοσοκομείο ΠΑΙΔΩΝ ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ Β Παιδιατρική Κλινική 16. Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ΠΟΛΥΚΛΙΝΙΚΗ Γαστρεντερολογικό Τμήμα 17. Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική 18. Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΑΧΕΠΑ 19. Γενικό Νοσοκομείο ΡΟΔΟΥ 20. Γενικό Παν/κό Νοσοκομείο ΑΤΤΙΚΟΝ Δ Παν/κή Παθολογική Κλινική 21. Νοσοκομείο Νίκαιας Άγιος Παντελεήμων Β Παθολογική Κλινική 22. Νοσοκομείο- Μαιευτήριο Έλενα Βενιζέλου Ηπατολογικό Ιατρείο 2. Ενημέρωση κοινού και επαγγελματιών υγείας για θέματα μετάδοσης και πρόληψης Ιογενών Ηπατιτίδων : Α) Ενημέρωση του κοινού, των επαγγελματιών υγείας και των ομάδων υψηλού κινδύνου με: α) τη μορφή τηλεφωνικής υποστήριξης β) την αποστολή ενημερωτικού υλικού γ) τη παρουσία μας στην ιστοσελίδα του ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ ( διαρκής ενημέρωση και ανανέωση) δ) την διοργάνωση ομιλιών σε σχολεία, οργανισμούς, ιδρύματα και κοινότητες. ε) τη συγγραφή άρθρων σε εφημερίδες και περιοδικά στ) διοργάνωση εκστρατείας ενημέρωσης στις 19 Μαΐου 2010, Παγκόσμια Ημέρα Ηπατίτιδας με διανομή ενημερωτικών φυλλαδίων για τις Ιογενείς Ηπατίτιδες. Β) Οργάνωση και υλοποίηση εκστρατείας ενημέρωσης για την Πρόληψη μετάδοσης των Ιογενών Ηπατιτίδων. Συνέχιση εκπαιδευτικών σεμιναρίων. Οργάνωση σεμιναρίων ενημέρωσης για επαγγελματίες υγείας (πρόληψη και αντιμετώπιση ατυχημάτων, πρόληψη περιγεννητικής μετάδοσης της ηπατίτιδας Β καθώς και για εκπαιδευτικούς και μαθητές ώστε να αποφεύγεται η μετάδοση, ο φόβος και η απομόνωση. Δημιουργία και προβολή τηλεοπτικών & ραδιοφωνικών μηνυμάτων. 3. Συνεργασία με το Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης: α) Παρακολούθηση των δηλωθέντων κρουσμάτων Ιογενών Ηπατιτίδων, των διαχρονικών τάσεων της επίπτωσης και του επιπολασμού και των παραγόντων κινδύνου. β) Επιστημονική υποστήριξη και συμμετοχή στη συγγραφή οδηγιών σε περιπτώσεις παρεμβάσεων σε επιδημίες ή μεμονωμένα κρούσματα. 4. Βελτίωση κλινικής φροντίδας α) Επεξεργασία προτάσεων για την πρόληψη μετάδοσης Ιογενών Ηπατιτίδων από επαγγελματίες υγείας σε ασθενείς. β) Επεξεργασία προτάσεων για τη σύσταση & λειτουργία οδοντιατρικών ιατρείων για ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα.
γ) Επεξεργασία προτάσεων για σύσταση και λειτουργία συλλόγου για την υποστήριξη & προστασία ασθενών με ηπατίτιδα C. δ) Κοστολόγηση εξετάσεων μοριακής βιολογίας 5. Χορήγηση βραβείου Γ. Καρβουντζή ύψους 1.000,00 ευρώ, ετησίως στα πλαίσια του Ετήσιου Πανελλήνιου Ιατρικού Συνεδρίου στην καλύτερη εργασία με θέμα τις Ιογενείς Ηπατίτιδες 6. Σύγκλιση Επιστημονικών Επιτροπών : Το Γραφείο Ηπατιτίδων συγκαλεί δύο (2) Επιστημονικές Επιτροπές: α) Επιστημονική Επιτροπή Cohort (5 μέλη) β) Επιστημονική Επιτροπή Ιογενούς Ηπατίτιδας (24 μέλη) (Ενδέχεται να αλλάξει) α) Επιστημονική Επιτροπή Cohort (5 μέλη): Για την εύρυθμη λειτουργία της μελέτης Cohort συγκαλείται από το Γραφείο Ηπατιτίδων κάθε μήνα η Επιστημονική Επιτροπή Cohort που απαρτίζεται από 5 μέλη ( Γ. Νικολοπούλου, Γ. Παπαθεοδωρίδης, Σ. Μανωλακόπουλος, Ε. Μάνεσης, Π. Τουλούμη). Σε κάθε συνεδρίαση μελέτης Cohort χρόνιας Ηπατίτιδας B και C του Εθνικού Προγράμματος Ηπατίτιδας ΚΕΕΛΠΝΟ συζητείται η πορεία της μελέτης Cohort χρόνιας Ηπατίτιδας B και C του Εθνικού Προγράμματος Ηπατίτιδας ΚΕΕΛΠΝΟ και λαμβάνονται αποφάσεις για τη περαιτέρω εξέλιξη της πορείας της. Το Γραφείο Ηπατιτίδων αναλαμβάνει την ευθύνη να ενημερώνει τους 22 Υπευθύνους των Κέντρων Υποστήριξης για τις εξελίξεις καθώς και να συντονίζει το έργο τους. β) Επιστημονική Επιτροπή Ιογενούς Ηπατίτιδας (24 μέλη). Επιστημονική Επιτροπή Ιογενούς Ηπατίτιδας συστάθηκε στα τέλη του έτους 2000. Συγκαλείται από το Γραφείο Ηπατιτίδων και απαρτίζεται από 24 μέλη: Η Επιστημονική Επιτροπή Ιογενούς Ηπατίτιδας έχει καθαρά επιστημονικό και συμβουλευτικό ρόλο. Δέχεται εισηγήσεις του Γραφείου Ηπατιτίδων και παίρνει αποφάσεις για την προστασία της Δημόσιας Υγείας με βάση τα εκάστοτε επιστημονικά δεδομένα και τα κρατούντα στον Ευρωπαϊκό και τον διεθνή χώρο. Οι αποφάσεις της Επιστημονικής Επιτροπής Ιογενούς Ηπατίτιδας καταγράφονται και προωθούνται από το Γραφείο Ηπατιτίδων στο Δ.Σ. του ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ για έγκριση και διακίνηση προς τους ενδιαφερομένους. Μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής Ιογενούς Ηπατίτιδας ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ είναι οι εξής: 1. κα Μαρία Ραπτοπούλου Γιγή ( συντονίστρια ) Καθηγήτρια Παθολογίας Ανοσολογίας Α.Π.Θ. Διευθύντρια Β Παθολογικής Κλινικής ΑΠΘ Γ.Π.Ν Θεσσαλονίκης ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ 2. κα Ειρήνη Ζουμπούλη Βαφειάδη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παθολογίας Ε.Κ.Π.Α. Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Γ.Π.Ν Αθηνών ΛΑΪΚΟ 3. κ. Θεμιστοκλής Βασιλειάδης Eπίκουρος Καθηγητής Παθολογίας A Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Α.Π.Θ. Γ.Π.Ν. Θεσσαλονίκης ΑΧΕΠΑ 4. κ. Γεώργιος Γερμανίδης Επιμελητής Α Γ.Π.Ν. Θεσσαλονίκης ΑΧΕΠΑ 5. κ. Νικόλαος Δέδες
Πρόεδρος ΜΚΟ "Θετικής Φωνής" 6. κ. Σταύρος Δρίτσας Ειδικευόμενος Ιατρός Δ Παν/κη Παθολογική Κλινική Γ.Π.Ν. ΑΤΤΙΚΟΝ 7. κ. Ιωάννης Ελευσινιώτης Λέκτορας Παθολογίας Ε.Κ.Π.Α. Ηπατολογικό Ιατρείο Νοσοκομείο ΈΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 8. κα Αγλαΐα Ζέλλου Παιδίατρος, Γαστρεντερολόγος-Ηπατολόγος Επιστημονική Σύμβουλο Α Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών Νοσοκομείο Παίδων Αθηνών ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ 9. κα Αναστασία Καραφουλίδου Αιματολόγος, Διευθύντρια 2 ου Περιφερειακού Κέντρου Αιμοδοσίας & Κέντρου Αναφοράς Αιμορραγικών Διαθέσεων, Γ.Π.Ν. Αθηνών ΛΑΪΚΟ 10. κ. Στυλιανός Καραταπάνης Διευθυντής Α Παθολογικής Κλινικής Γ.Π.Ν. Ρόδου Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 11. κ. Ιωάννης Κετίκογλου Παθολόγος Ηπατολόγος Επιμελητή Α Παθολογικού Τμήματος Γ.Ν. Αθηνών ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ 12. κ. Γεώργιος Κητής Διευθυντής Γαστρεντερολογικής Κλινικής Π.Γ.Ν Θεσσαλονίκης Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ 13. κ. Εμμανουήλ Μάνεσης Καθηγητής Παθολογίας 14. κα Νίνα Μανωλάκη Διευθύντρια Β Παιδιατρικής Κλινικής Νοσοκομείου Παίδων ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ 15. κ. Σπήλιος Μανωλακόπουλος Λέκτορας Παθολογίας Ηπατογαστρεντερολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Β Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική Π.Γ.Ν Αθηνών ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ 16. κ. Γεώργιος Νταλέκος Καθηγητής Παθολογίας Παν/μίου Θεσσαλίας Γ.Π.Π.Ν ΛΑΡΙΣΑΣ 17. κα Αναστασία Πανταζοπούλου -Φωτεινέα Διευθύντρια Διεύθυνσης Δημόσιας Υγιεινής Υ.Υ.Κ.Α. 18. κ. Γεώργιος Παπαθεοδωρίδης Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας Γαστρεντερολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Β Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική Π.Γ.Ν Αθηνών ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ 19. κα Βάνα Παπαευαγγέλου Παιδίατρος Λοιμωξιολόγος Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αθηνών Β Πανεπιστημιακή Παιδιατρική Κλινική Νοσοκομείο Παίδων Αθηνών Π.& Α. ΚΥΡΙΑΚΟΥ 20. κ. Αθανάσιος Σκουτέλης Καθηγητής Παθολογίας Λοιμώξεων E Παθολογική Κλινική & Μ.Ε.Λ. Π.Γ.Ν. Αθηνών ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ 21. κ. Νικόλαος Τασσόπουλος Επίκουρος Καθηγητής Ε.Κ.Π.Α.
22. κα Παναγιώτα Τουλούμη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Βιοστατιστικής Τμήμα Υγιεινής & Επιδημιολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών 23. κ. Στέφανος Χατζηγιάννης Ομότιμος Καθηγητής Παθολογίας Ε.Κ.Π.Α. Διευθυντής Παθολογικού Τομέα & Ηπατολογικής Μονάδας Νοσοκομείου ΕΡΡΙΚΟΣ ΝΤΥΝΑΝ 24. κ. Χρήστος Χατζηχριστοδούλου Επίκουρος Καθηγητής Επιδημιολογίας Τμήμα Ιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Αναλυτικότερα, το έργο της Επιστημονικής Επιτροπής Ιογενούς Ηπατίτιδας, σε συνεργασία πάντα με το Γραφείο Ηπατιτίδων, είναι το εξής: Α. Επιδημιολογική Επιτήρηση Ιογενών Ηπατιτίδων : Cohort μελέτη χρόνιας Ηπατίτιδας B και C του Εθνικού Προγράμματος Ηπατίτιδας ΚΕΕΛΠΝΟ Η μελέτη σχεδιάστηκε με στόχο την διαχρονική παρακολούθηση της φυσικής ιστορίας και εξέλιξης της ηπατίτιδας Β και C στην Ελλάδα και την επίδραση της θεραπείας πάνω στην εξέλιξη των νοσημάτων αυτών. Β.Ενημέρωση κοινού και επαγγελματιών υγείας για θέματα μετάδοσης και πρόληψης Ιογενών Ηπατιτίδων : Έχει έως σήμερα ολοκληρωθεί: Συγγραφή και εκτύπωση ενημερωτικών φυλλαδίων (ελληνικών & ξενόγλωσσων) για τις Ιογενείς Ηπατίτιδες για την ενημέρωση Ελλήνων και αλλοδαπών ασθενών που επισκέπτονται Ηπατολογικά Ιατρεία της χώρας. Συγγραφή οδηγιών προς εκπαιδευτικούς για πρόληψη, μετάδοση ηπατίτιδας Β & C, στα σχολεία. Οι εν λόγω οδηγίες με την μορφή εγκυκλίου απεστάλη από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης προς τις Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης όλης της χώρας. Συγγραφή & έκδοση κατευθυντηρίων οδηγιών θεραπείας για την χρόνια ηπατίτιδα Β & C. Συγγραφή & έκδοση οδηγιών για επαγγελματική προφύλαξη από ιογενείς ηπατίτιδες (έχουν εκτυπωθεί 2000 βιβλιαράκια & αφίσες, εκκρεμεί όμως εντολή από το Υπουργείο Υγείας προκειμένου να αποσταλούν προς τους ενδιαφερόμενους). Συγγραφή προτάσεων για την πρόληψη μετάδοσης ιογενών ηπατιτίδων από επαγγελματίες υγείας σε ασθενείς. Επικαιροποίηση οδηγιών εμβολιασμού για τις ηπατίτιδα Α & Β. Καταχώρηση των εν λόγω κειμένων στην ιστοσελίδα του ΚΕΕΛ-ΚΕΕΛΠΝΟ. Συμμετοχή στη διοργάνωση ενημερωτικών ημερίδων (Αθήνα, Θεσσαλονίκη) καθώς και σε συνέδρια Γ. Βελτίωση κλινικής φροντίδας
α) Εισήγηση της επιτροπής για την κατάταξη των Ηπατιτίδων στα χρόνια νοσήματα ώστε να χορηγούνται δωρεάν τα φάρμακα στους πάσχοντες. Υλοποίηση της πρότασης αυτής από το ΥΥ&ΚΑ. β) Συγγραφή & έκδοση κατευθυντηρίων οδηγιών θεραπείας χρόνιας ηπατίτιδας Β&C. γ) Συγγραφή & έκδοση οδηγιών για επαγγελματική προφύλαξη από ιογενείς ηπατίτιδες. δ) Προώθηση στο ΚΕΣΥ πρότασης για οριστική κοστολόγηση εξετάσεων μοριακής βιολογίας Ιογενών Ηπατιτίδων με την προοπτική να καλύπτονται οι εν λόγω εξετάσεις από τα ασφαλιστικά ταμεία και να μην επιβαρύνουν τους ίδιους τους ασθενείς. Δ. Προαγωγή Εμβολιασμού α) Επικαιροποίηση οδηγιών εμβολιασμού για τις Ηπατίτιδες Α & Β. Οι νεώτερες συστάσεις εμβολιασμού για την Ηπατίτιδα Α έχουν ήδη γραφεί και αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. β) Προαγωγή εμβολιασμού εκδιδομένων ατόμων. γ) Συγγραφή οδηγιών προς εκπαιδευτικούς για πρόληψη μετάδοσης ηπατίτιδας Β & C, έμφαση στον έλεγχο εμβολιαστικής κάλυψης των μαθητών κατά την εγγραφή τους και σύσταση εμβολιασμού. Ε. Προστασία Δημόσιας Υγείας α) Επεξεργασία προτάσεων για την πρόληψη μετάδοσης ιογενών ηπατιτίδων από επαγγελματίες υγείας σε ασθενείς β) Εισήγηση για κατάταξη της Ηπατίτιδας Β στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. 8. Διαχείριση ατυχημάτων Πολύ συχνά το Γραφείο Ηπατιτίδων δέχεται και απαντά ερωτήσεις από επαγγελματίες υγείας που εκτέθηκαν σε ιούς της Ηπατίτιδας κατά τη διάρκεια της εργασίας τους. 9. Μελέτη εμβολιαστικής κάλυψης των επαγγελματιών υγείας έναντι της Ιογενούς Ηπατίτιδας Β Αποστολή ερωτηματολογίου για την εμβολιαστική κάλυψη έναντι της Ηπατίτιδας Β. Το Γραφείο Ηπατιτίδων με τη σύμφωνη γνώμη της Επιστημονικής Επιτροπής Ιογενούς Ηπατίτιδας υλοποιεί μελέτη εμβολιαστικής κάλυψης των επαγγελματιών υγείας έναντι του ιού της ηπατίτιδας Β. Λαμβάνοντας υπόψη τη σημαντικότητα της εμβολιαστικής κάλυψης των επαγγελματιών υγείας για την προστασία της Δημόσιας Υγείας, έχει συνταχθεί σχετικό ερωτηματολόγιο. Το ερωτηματολόγιο έχει σταλεί σε πρώτη φάση στις Επιτροπές Νοσοκομειακών Λοιμώξεων δεκαεπτά (17) Νοσοκομείων της χώρας, τα οποία αποτελούν και κέντρα υποστήριξης της Cohort μελέτης του Εθνικού Προγράμματος Ιογενούς Ηπατίτιδας με σκοπό να μοιραστεί στο προσωπικό. Ανάλογα με την ανταπόκριση που θα υπάρξει στην πιλοτική φάση, η εν λόγω μελέτη θα συνεχιστεί και στα υπόλοιπα Νοσοκομεία της χώρας. ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΤΙΚΉΣ ΚΑΛΥΨΗΣ ΗBV
1. Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ 2. Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ΛΑΪΚΟ 3. Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΌΣ 4. Νοσοκομείο Ελληνικού ΕΡΥΘΡΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ 5. Μαιευτήριο Αθηνών ΕΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 6. Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά ΤΖΑΝΕΙΟ 7. Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ 8. Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ 9. Γενικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο ΛΑΡΙΣΑΣ 10. Γενικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο ΡΙΟ Πατρών 11. Γενικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ 12. Νοσοκομείο ΠΑΙΔΩΝ ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ 13. Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ΠΟΛΥΚΛΙΝΙΚΗ 14. Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΑΧΕΠΑ 15. Γενικό Νοσοκομείο ΡΟΔΟΥ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 16. Γενικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο ΑΤΤΙΚΟΝ 17. Ιδιωτικό Μαιευτήριο Αθηνών ΜΗΤΕΡΑ Επειδή η μελέτη βρίσκεται σε εξέλιξη και συνεχίζεται η συλλογή ερωτηματολογίων, δεν υπάρχουν ακόμα τελικά αποτελέσματα.