ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΕΞΑΜΗΝΙΑΙΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Διευκρινιστική σημείωση: Οι εργασίες αφορούν τη δραματουργική ανάλυση επιλεγμένων έργων από την εργογραφία των συγγραφέων, μεταφράσεις λημμάτων ή μελετών για τα θεατρικά/πεζογραφικά έργα και τους συγγραφείς και, κατά περιπτώσεις, ζητήματα ανίχνευσης της σκηνικής τους μεταφοράς. Σε ορισμένα από τα θέματα επιλέγονται για συνεξέταση μεταγενέστερα θεατρικά κείμενα τα οποία αναφέρονται/διαλέγονται σε διακειμενικό επίπεδο (φόρος τιμής, επαναναγνώσεις θεματικής και προβληματισμού) με έργα συγγραφέων του 19 ου αιώνα. Οι φοιτητές εντός του πρώτου μήνα των μαθημάτων θα πρέπει, βεβαιωμένα (πρώτη πρόοδος: Απρίλιος 2018), να έχουν αναγνώσει/μελετήσει τα κείμενα της εργασίας τους. ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ 1. Οπτική και ψυχολογία των «απροσάρμοστων»: Τσάττερτον (Αλφρέ ντε Βινί), Λεντς (Γκέοργκ Μπίχνερ), Πενθεσίλεια (Χάινριχ φον Κλάιστ), Βόιτσεκ (Γκέοργκ Μπίχνερ). ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΜΩΥΣΙΔΟΥ 2. Η Τέχνη ως «βάσανος» και κάτοπτρο»: Μίκαελ Κράμερ (Γκέρχαρτ Χάουπτμαν), Θεατρίνα (Σόμερσετ Μομ), Όταν εμείς οι νεκροί ξυπνήσουμε (Ερρίκος Ίψεν), Οι δανειστές (Αύγουστος Στρίντμπεργκ). ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΜΑΚΡΗΣ 3. Σκηνική ανάδυση και αναπαραστάσεις της σεξουαλικότητας (α): Λούλου (Φρανκ Βέντεκιντ), Το ξύπνημα της άνοιξης (Φρανκ Βέντεκιντ), Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι (Όσκαρ Ουάιλντ), Σαλώμη (Όσκαρ Ουάιλντ). ΑΝΤΡΙΑ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ 4. Σκηνική ανάδυση και αναπαραστάσεις της σεξουαλικότητας (α): Το ξύπνημα της άνοιξης (Φρανκ Βέντεκιντ), Σαλώμη (Όσκαρ Ουάιλντ), Δεσποινίς Έλζε (Άρθουρ Σνίτσλερ), Έρωτες (Άρθουρ Σνίτσλερ). ΚΑΛΕΜΟΥ ΛΟΥΚΙΑ 5. Σκηνική ανάδυση και αναπαραστάσεις της σεξουαλικότητας (β): Ο κύκλος του έρωτα (Άρθουρ Σνίτσλερ), Η κυρία με τις καμέλιες (Αλέξανδρος Δουμάς υιός), Δεσποινίς Έλζε (Άρθουρ Σνίτσλερ), Έντα Γκάμπλερ (Ερρίκος Ίψεν). ΟΥΡΑΝΙΑ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ 6. Γαμήλιες ιστορίες υπό κωμικό πρίσμα: Ένα καπέλο από ψάθα Ιταλίας (Λαμπίς), Ο γάμος (Αντόν Τσέχοφ), Παντρολογήματα (Νικολάι Γκόγκολ), Το καθάρσιο του μπέμπη (Ζορζ Φεντό). ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΜΠΑΚΑ-ΦΙΛΗ 7. Ο «σκηνικός» Λεβ Τολστόι: Πόλεμος και ειρήνη (διασκευή Πισκάτορ), Το ζωντανό πτώμα, Τo κράτος του ζόφου, Ανάσταση (διασκευή Αλέξης Σολομός). 8. Δομές και θέματα της γαλλικής κωμωδιογραφίας (α): Ράφτης κυριών (Ζορζ Φεντό), Γουρούνι στο σακί (Ζορζ Φεντό), Στάση Σαμποντέ (Ευγένιος Λαμπίς), Εγώ (Ευγένιος Λαμπίς). ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΔΑΣΟΥΚΗ 9. Δομές και θέματα της κωμωδιογραφίας (β): Ξενοδοχείο ο παράδεισος (Ζορζ Φεντό), Το κοινό ταμείο (Ευγένιος Λαμπίς), Στάχτη στα μάτια (Ευγένιος Λαμπίς), Ο μητρούλης (Φονβίζιν). ΑΝΝΑ ΛΟΗ
10. Ερωτικές περιπέτειες των αστών στη δραματουργία του Ζορζ Φεντό: Ράφτης κυριών, Ψύλλοι στ αυτιά, Κούκου, Η μακαρίτισσα μητέρα της κυρίας. ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΥ 11. Οι αστοί και ο κόσμος των παρεξηγήσεων στην κωμωδιογραφία του Ευγένιου Λαμπίς: Η υπόθεση της οδού Λουρσίν, Στάχτη στα μάτια, Το κοινό ταμείο, Σελιμάρ ο αγαπημένος. ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΤΣΟΝΙΟΣ 12. Ρωσική επαρχία: Ηθογραφίες και ψυχογραφίες: Το ξένο ψωμί (Ιβάν Τουργκένιεφ), Το ημερολόγιο ενός απατεώνα (Αλεξάντρ Οστρόφσκι), Ένας μήνας στην εξοχή (Ιβάν Τουργκένιεφ), Οι παραθεριστές (Μαξίμ Γκόρκι). ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΚΑΠΡΟΥΛΙΑΣ 13. Γυναικείες διεκδικήσεις σε «κοινωνίες αποκλεισμού»: Γερτρούδη (Γιάλμαρ Σέντερμπεργκ), Η μπόρα (Αλεξάντρ Οστρόφσκι), Η τιμή (Χέρμαν Σούντερμαν), Η γυναίκα του ιππότη Μπένγκτ (Αύγουστος Στρίντμπεργκ). ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΛΛΙΑ 14. Γυναικείες διεκδικήσεις σε «κοινωνίες αποκλεισμού»: Η μπόρα (Αλεξάντρ Οστρόφσκι), Ανάσταση (Λεβ Τολστόι/διασκευή Αλέξης Σολομός). Η γυναίκα του ιππότη Μπένγκτ (Αύγουστος Στρίντμπεργκ). ΜΟΙΡΑΛΗ ΛΥΔΙΑ 15. Γυναικείες ταυτότητες: Κατερίνα Ιβάνοβνα (Λεονίντ Αντρέγιεφ), Η κυρία από τη θάλασσα (Ερρίκος Ίψεν), Ρόζα Μπέρντ (Γκέρχαρτ Χάουπτμαν). ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΤΕΡΕΖΑ ΣΤΑΥΡΟΥ 16. Γυναικείες ταυτότητες: Το επάγγελμα της κυρίας Γουόρεν (Τζορτζ Μπέρναρντ Σο), Πυγμαλίων (Τζορτζ Μπέρναρντ Σο), Ο κύκλος του έρωτα (Άρθουρ Σνίτσλερ), Μητρική στοργή (Αύγουστος Στρίντμπεργκ). ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΛΟΓΙΑΔΗ 17. Η δραματουργία του Αύγουστου Στρίντμπεργκ: Τα εξπρεσιονιστικά έργα: Προς τη Δαμασκό (Ι, ΙΙ, ΙΙΙ), Η σονάτα των φαντασμάτων, Ο μεγάλος δρόμος. ΒΕΝΕΤΙΑ ΣΧΟΙΝΑ 18. Η δραματουργία του Αύγουστου Στρίντμπεργκ: Τα εξπρεσιονιστικά έργα και τα έργα δωματίου: Ονειρόδραμα, Η σονάτα των φαντασμάτων, Καμένο σπίτι, Ο πελεκάνος, ΜΥΡΙΑΜ ΜΑΡΚΕΛΛΑ ΤΕΓΟΥ 19. Οι ανδρικοί χαρακτήρες στο δραματικό έργο του Νικολάι Γκόγκολ. Ο επιθεωρητής, Οι παίκτες, Τα παντρολογήματα, Το ημερολόγιο ενός τρελού. ΔΑΝΑΗ ΧΑΣΑΝΔΡΑ 20. Αύγουστος Στρίντμπεργκ: Τα μονόπρακτα «έργα δωματίου»: Μπροστά στο θάνατο, Πρώτο προμήνυμα, Μητρική στοργή, Καμένο σπίτι, Ο πελεκάνος, Η πιο δυνατή, Ο παρίας. ΦΩΤΗΣ ΤΣΕΡΚΑΣ 21. Οι όροι της κοινωνικής κριτικής στο έργο του Τζωρτζ Μπέρναρ Σω: Ο σοκολατένιος στρατιώτης, Αγία Ιωάννα, Ο Ανδροκλής και το λιοντάρι, Πυγμαλίων. ΓΙΑΝΝΟΥΛΑ ΜΠΑΚΑ 22. Ασκώντας κριτική στις μορφές της Εξουσίας: Βέρα η μηδενίστρια (Όσκαρ Ουάιλντ), Κατήχηση για τις κατώτερες τάξεις (Αύγουστος Στρίντμπεργκ), Οι
βάρβαροι (Μαξίμ Γκόρκι), Λορεντζάτσιο (Αλφρέ ντε Μισσέ). ΜΑΡΙΑ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΥ 23. Από τη θεατρική εργογραφία του Λεονίντ Αντρέγιεφ: Αγαπητά φαντάσματα, Κείνος που δέχεται ραπίσματα, Ωκεανός, Μαύρες μάσκες. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ 24. Οι «υψηλές κωμωδίες (βικτωριανών) ηθών» του Όσκαρ Ουάιλντ: Ένας ιδανικός σύζυγος, Η βεντάλια της Λαίδης Ουίντερμιρ, Μια γυναίκα χωρίς σημασία, Η σημασία να είναι κανείς σοβαρός. ΙΩΑΝΝΑ ΚΡΥΣΤΑΛΛΗ 25. Προσεγγίζοντας τις σχέσεις του ζευγαριού και τα ερωτικά ήθη: Η κωμωδία του έρωτα (Ερρίκος Ίψεν), Παίζοντας με τη φωτιά (Αύγουστος Στρίντμπεργκ), Ξενοδοχείο ο παράδεισος (Ζορζ Φεντό), Ένας ιδανικός σύζυγος (Όσκαρ Ουάιλντ). ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΤΡΑΤΗ 26. Προσεγγίζοντας τις σχέσεις του ζευγαριού και τα ερωτικά ήθη: Η κωμωδία του έρωτα (Ερρίκος Ίψεν), Παίζοντας με τη φωτιά (Αύγουστος Στρίντμπεργκ), Γουρούνι στο σακί (Ζορζ Φεντό), Μια γυναίκα χωρίς σημασία (Όσκαρ Ουάιλντ). ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΖΑΡΚΑΔΟΥΛΑ 27. Από την εργογραφία του Εδμόνδου Ροστάν: Αετηδεύς, Οι ρομαντικοί, Σιρανό ντε Μπερζεράκ. ΕΛΕΝΑ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ 28. Μαξίμ Γκόρκι: Ανθρώπινες κοινότητες στη δίνη της Ιστορίας: Οι βάρβαροι, Τα παιδιά του ήλιου, Παράδοξοι άνθρωποι, Ο πατέρας. ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ 29. Ισχυρές προσωπικότητες σε σύγκρουση με το κοινωνικό τους περιβάλλον: Μπραντ (Ερρίκος Ίψεν), Βάσσα (Μαξίμ Γκόρκι), Ρόσμερσχολμ (Ερρίκος Ίψεν), Ανθή (Λεονίντ Αντρέγιεφ). ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΡΕΖΕΣ 30. Κοινωνική κριτική: Τα στηρίγματα της κοινωνίας (Ερρίκος Ίψεν), Η κωμωδία του έρωτα (Ερρίκος Ίψεν), Ο Γεγκόρ Μπουλιτσόφ και οι άλλοι (Μαξίμ Γκόρκι), Βόιτσεκ (Γκέοργκ Μπίχνερ). ΕΛΕΝΑ ΣΓΟΥΡΑΚΗ 31. Οι σύζυγοι (α): Η μακαρίτισσα μητέρα της κυρίας (Ζορζ Φεντό), Το καθάρσιο του μπέμπη (Ζορζ Φεντό), Ένας σύζυγος (Ίταλο Σβέβο), Πικραγαπημένη (Υάκινθος Μπεναβέντε). ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΥΛΗ 32. Οι σύζυγοι (β): Εγκλήματα και εγκλήματα (Αύγουστος Στρίντμπεργκ), Ο μικρός Έγιολφ (Ερρίκος Ίψεν), Σκηνές από ένα γάμο (Ίνγκμαρ Μπέργκμαν), Έργο για το γάμο (Έντουαρντ Άλμπι). ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ 33. Από την ιψενική εργογραφία: Η κωμωδία του έρωτα, Ο σύνδεσμος των νέων, Τα στηρίγματα της κοινωνίας, Οι μνηστήρες του θρόνου. ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΥ 34. Κόσμοι του φανταστικού στο πεζογραφικό έργο του Νικολάι Γκόγκολ: Βράδια στο αγρόκτημα κοντά στην Ντικάνκα, Η μύτη, Βίη. ΕΛΕΝΗ ΚΩΣΤΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ 35. Βιογραφία και θεατρική μυθοπλασία: Η νύχτα των τριβάδων του Πέρ Όλοβ Ένκβιστ {Αύγουστος Στρίντμπεργκ}, Το φιλί του Ιούδα του Ντέιβιντ Χέαρ {Όσκαρ Ουάιλντ}. Όσκαρ και Φεδερίκο του Τζακ Τέιλορ {Όσκαρ Ουάιλντ}. Από
τη ζωή των σκουληκιών του Περ Όλοβ Ένκβιστ {Χανς Κρίστιαν Άντερσεν}. ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΚΟΛΟΗΣ 36. Μοιραίες και δυναμικές γυναίκες: Νόρμα (Κάρλο Ντορμεβίλ), Φαιδώρα (Βικτοριέν Σαρντού), Λουκρητία Βοργία (Βίκτωρ Ουγκώ), Όταν εμείς οι νεκροί ξυπνήσουμε (Ερρίκος Ίψεν). ΕΛΕΝΑ ΒΓΕΝΟΠΟΥΛΟΥ 37. Μοιραίες και δυναμικές γυναίκες: Ρόσμερσχολμ (Ερρίκος Ίψεν), Φαιδώρα (Βικτοριέν Σαρντού), Μαρία Τυδώρ (Βίκτωρ Ουγκώ), Μονομαχία γυναικών (Εζέν Σκριμπ). ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΣΕΛΙΚΟΣ 38. Η «συζυγική σκηνή»: και η κληρονομιά του Αύγουστου Στρίντμπεργκ: Ο χορός του θανάτου (Αύγουστος Στρίντμπεργκ), Οι σύντροφοι (Αύγουστος Στρίντμπεργκ), Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ (Έντουαρντ Άλμπι), Πρόσωπο με πρόσωπο (Αλεξάντρ Γκέλμαν). ΑΚΡΙΒΗ ΤΣΙΧΛΑ 39. Πριν το (βιολογικό) τέλος: Αρχιμάστορας Σόλνες (Ερρίκος Ίψεν), Πριν από το ηλιοβασίλεμα (Γκέρχαρτ Χάουπτμαν), Ο Γεγκόρ Μπουλιτσόφ και οι άλλοι (Μαξίμ Γκόρκι), Ιωάννης Γαβριήλ Μπόρκμαν (Ερρίκος Ίψεν). ΕΜΜΑΝΟΥΕΛΑ ΖΑΡΓΙΑΝΑΚΗ 40. Ερρίκος Ίψεν: Ιστορικά και ρομαντικά δράματα: Κατιλίνας, Η κυρά Ίνγκερ από το Έστροτ [Η πυργοδέσποινα Ίνγκερ], Η γιορτή στο Σόλχαουγκ, Τα παλικάρια στο Χέλγκελαντ. ΑΝΔΡΙΑΝΝΑ ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ 41. Τα δράματα κοινωνικής καταγγελίας και κριτικής του Ερρίκου Ίψεν: Ο σύνδεσμος των νέων, Τα στηρίγματα της κοινωνίας, Η αγριόπαπια, Ένας εχθρός του λαού. ΜΑΡΙΑ ΤΣΩΝΟΥ / ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΣΟΥΤΣΟΥΛΗ 42. Τα φιλοσοφικά δράματα του Ερρίκου Ίψεν: Πέερ Γκιντ, Μπραντ, Καίσαρ και Γαλιλαίος. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΖΑΠΑΝΤΗΣ 43. Ανδρικές ταυτότητες στη δραματογραφία του Στρίντμπεργκ: Οι δανειστές, Οι σύντροφοι, Στο μεγάλο δρόμο, Εγκλήματα και εγκλήματα, Η σονάτα των φαντασμάτων. ΣΟΦΙΑ ΣΤΑΜΑΤΟΥΛΑ 44. Ανδρικές ταυτότητες στη δραματογραφία του Ίψεν: Η αγριόπαπια, Οι μνηστήρες του θρόνου, Ιωάννης Γαβριήλ Μπόργκμαν, Έντα Γκάμπλερ. ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ 45. Ο Τσέχοφ και η φόρμα του μονόπρακτου: Στο δημόσιο δρόμο, Η αρκούδα, Ο γάμος, Η επέτειος, «Το τούβλο». ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΧΑΤΖΗΠΕΤΡΟΥ 46. Ο Τσέχοφ και η φόρμα του μονόπρακτου: Στο δημόσιο δρόμο, Πρόταση γάμου, Κύκνειο άσμα, Φορολογούμενοι, «Το τούβλο». ΚΛΕΑΝΘΙΑ ΑΒΡΑΑΜ 47. Η θεατρική σκηνή και ο ηθοποιός ως μυθοπλασία: Η μελαχρινή κυρία των σονέτων (Τζ. Μπ. Σω), Θέατρο (Σόμερσετ Μομ), Ο γλάρος (Αντόν Τσέχοφ), Το πορφυρό νησί (Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ). ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΠΑΣΧΑΛΗ 48. Η θεατρική σκηνή και ο ηθοποιός ως μυθοπλασία: Η μελαχρινή κυρία των σονέτων (Τζ. Μπ. Σω), Θεατρίνα (Σόμερσετ Μομ), Ο ηθοποιός Κην (Αλέξανδρος Δουμάς), Η χρυσή άμαξα (Προσπέρ Μεριμέ). ΑΓΟΡΙΤΣΑ ΜΠΑΛΑ
49. Σκηνικές διασκευές πεζογραφημάτων Ρώσων κλασικών: Η κυρία με το σκυλάκι (Αντόν Τσέχοφ), Το ημερολόγιο ενός τρελού (Νικολάι Γκόγκολ), Πεθαμένες ψυχές (Νικολάι Γκόγκολ / Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ). ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΣΠΑΘΗΣ 50. Περιπέτειες αισθημάτων: Το φανάρι (Αλφρέ ντε Μισέ), Ποτέ μην λες ποτέ (Αλφρέ ντε Μισέ), Η χρυσή άμαξα (Προσπέρ Μεριμέ), Μπανιέρα για τρεις (Ζορζ Φεντό). ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ 51. Οικογένειες και «πάθη εποχής»: Μια γυναίκα χωρίς σημασία (Όσκαρ Ουάιλντ), Ο κύκλος (Σόμερσετ Μομ), Το γράμμα (Σόμερσετ Μομ), Ρεβέκκα (Δάφνη ντι Μοριέ). ΚΩΣΤΑΡΙΔΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ 52. Μοιραίες και δυναμικές γυναίκες: Ρόσμερσχολμ (Ερρίκος Ίψεν), Φαιδώρα (Βικτοριέν Σαρντού), Μαρία Τυδώρ (Βίκτωρ Ουγκώ), Μονομαχία γυναικών (Εζέν Σκριμπ). ΙΑΤΡΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ 53. Μαξίμ Γκόρκι: Ανθρώπινες κοινότητες στη δίνη της Ιστορίας: Οι βάρβαροι, Τα παιδιά του ήλιου, Παράδοξοι άνθρωποι, Ο πατέρας. ΜΑΤΡΑΓΚΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ 54. Ούγκο φον Χόφμανσταλ: Ηλέκτρα, Η επιστολή του Λόρδου Τσάντος ΚΟΥΛΑΞΙΔΗ ΔΗΜΗΤΡΑ 55. Γαμήλιες και αισθηματικές ιστορίες υπό κωμικό πρίσμα: Ένα καπέλο από ψάθα Ιταλίας (Λαμπίς), Ο γάμος (Αντόν Τσέχοφ), Παντρολογήματα (Νικολάι Γκόγκολ), Το καθάρσιο του μπέμπη (Ζορζ Φεντό). ΚΟΤΣΩΝΗ ΘΕΟΔΩΡΑ