Εμβόλιο ΙλαράςΕρυθράς-Παρωτίτιδας. Μ. Τσολιά Καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας

Εμβόλιο ΙλαράςΕρυθράς-Παρωτίτιδας Μ. Τσολιά Καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας

Αντικρουόμενα συμφέροντα Honoraria για ομιλίες: GSK, Sanofi Pasteur, Pfizer GSK, Sanofi Pasteur, Pfizer Συμμετοχή σε Advisory Boards: GSK Χρηματοδότηση προσωπικής έρευνας (investigator initiated): GSK, Pfizer Συμμετοχή σε πολυκεντρική μελέτη εμβολίων Sanofi Pasteur Μέλος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών

Περίληψη Τα νοσήματα: ιλαρά-ερυθρά-παρωτίτιδα επιπλοκές και σύγχρονη επιδημιολογία To εμβόλιο M-M-R συστατικά προστασία αποτελεσματικότητα Προκλήσεις στον έλεγχο ιλαράς, ερυθράς και παρωτίτιδας Ασφάλεια του εμβολιασμού με M-M-R

IΛΑΡΑ οικογένεια Paramyxoviridae γένος Morbillivirus (ssrna) RR 12-18 Επώαση 7-21 ημ Μετάδοση αερογενώς και με επαφή, -4 έως +4ημ Moss WJ Lancet 2017

Ενημέρωση για τη νόσο τι προκαλεί, επιπλοκές, θνητότητα Δεν πρόκειται για ήπιες «παιδικές αρρώστιες»... Η σοβαρότητα της ιλαράς... Είναι η ιλαρά μια πια νόσος της παιδικής ηλικίας ή σοβαρή νόσος με επιπλοκές και υψηλή θνητότητα;; Επιπλοκές 30% Νοσηλεία: 25% των παιδιών < 5 ετών Πνευμονία 6% Εγκεφαλίτιδα 1:1000 νευρολογικές επιπλοκές 25% θνητότητα 15% Θνητότητα: 1-3:1000 3%-6% εάν υποσιτισμός έως 30% σε κλειστούς πληθυσμούς Αιμορραγική ιλαρά Υποξεία σκληρυντική πανεγκεφαλίτιδα 1:100.000 (1μήνα έως 27χρόνια μετά, μ.ο. 7 χρόνια)

Υποξεία σκληρυντική πανεγκεφαλίτιδα: συχνότερη επιπλοκή απ ότι νομίζουμε; Ανασκόπηση περιπτώσεων SSPE στην Καλιφόρνια (1998-2015) Επίπτωση 1:1367 σε παιδιά που νόσησαν <5 ετών 1:609 σε παιδιά που νόσησαν <12 μηνών Wendorf KA et al. Clin Infect Dis 2017

Ιλαρά: σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας παγκόσμια Μία από τις κύριες αιτίες θανάτου σε μικρές ηλικίες παγκόσμια Το 2016, παρατηρήθηκαν 89.780 θάνατοι από ιλαρά παγκοσμίως - η πρώτη χρονιά που αριθμός θανάτων μειώθηκε κάτω από 100.000/έτος Ο εμβολιασμός μείωσε κατά 84% τον αριθμό θανάτων την περίοδο 20002016 παγκοσμίως και απέτρεψε περίπου 20.4 εκατ. θανάτους Το 2016, περίπου 85% των παιδιών σε όλο τον κόσμο έλαβαν μία δόση εμβολίου στην ηλικία 1ου έτους (72% το 2000) Στόχος Π.Ο.Υ. : εξάλειψη της ιλαράς, ερυθράς και συγγ. ερυθράς έως το 2020 Απαραίτητο: εμβολιασμός με δύο δόσεις στο 95% των παιδιών Who Fact Sheet: Measles, Jan 2018

Παγκόσμιος χάρτης ιλαράς Δεδομένα 6μηνης επιτήρησης κρουσμάτων (6/17-11/17). WHO/IVB database Jan 2018

ECDC Surveillance Report (Jan 2018): Περιπτώσεις και θάνατοι από ιλαρά στην Ευρώπη Δεκ '16- Νοεμ '17 Χώρα Θάνατοι Αρ. περιστατικών Ν=14.393 περιπτώσεις στην Ευρώπη Ρουμανία 23 5.966 Ιταλία 4 4.985 Γερμανία 1 937 Ελλάδα 2 625 Πορτογαλία 1 34 Γαλλία 1 459 Ισπανία 1 165 Βουλγαρία 1 166 Σύνολο 34 https://ecdc.europa.eu/en/news-events/epidemiological-updateμέχρι σήμερα 20.000 περιπτώσεις και 49 θάνατοι measles-monitoring-european-outbreaks-january-2018

Επιδημίες ιλαράς και εμβολιαστική κάλυψη ECDC Αναφορές ιλαράς Δεκεμβρίου 2016 Νοέμβριος 2017 https://ecdc.europa.eu/en/publicationsdata/vaccination-coverage-second-dose-measlescontaining-vaccine-country-2016-who-1 87% ανεμβολίαστοι Αφορούσαν όλες τις ηλικίες, 44% αυτών 15 ετών

Προηγούμενες επιδημίες ιλαράς στην Ελλάδα Επιδημία ιλαράς 2010 N=126 Νοσηλεύθηκαν 66% Επιπλοκές 25% Ανεμβολίαστοι 88% Το 2014-15 μόνο ένα κρούσμα, το 2016 δεν υπήρχε κρούσμα ιλαράς Pervanidou D et al. Eurosurveillance 2010

Η πρόσφατη επιδημική έξαρση ιλαράς στην Ελλάδα Δηλωθέντα κρούσματα έως 02 Φεβ 2018, σύνολο Ν= 1362 Από τα 968 έως 31/1/17 Νοσηλεία: 56% Επιπλοκές εμφάνισαν 114 (11.8%): εγκεφαλίτιδα 2 πνευμονία 56 κερατίτιδα 5 βρογχίτιδα 12 ΟΜΩ 26 ήπια ηπατική διαταραχή 13 Θάνατος: ν=2 (Ανεμβολίαστο βρέφος Roma με δυστροφία, Ανεμβολίαστος 17χρονος Roma) Τα κρούσματα αφορούν κυρίως ανεμβολίαστα παιδιά Roma και νέους ενηλίκους 25-44 ετών μεταξύ των οποίων πολλοί επαγγελματίες υγείας

Επιδημική έξαρση ιλαράς στην Ελλάδα 2017 ΚΕΕΛΠΝΟ: Δηλωθέντα κρούσματα έως 31 Δεκ 2017, σύνολο Ν=968 (έκθεση 4/01/18) Δηλωθέντα κρούσματα ανά ηλικιακή ομάδα και εθνικότητα/πληθυσμιακή ομάδα Έλληνες γεν. πληθυσμός Έλληνες αθίγγανοι άλλη υπηκοότητα Δηλωθέντα κρούσματα ελληνικής υπηκοότητας που δεν ανήκουν σε ειδική ομάδα πληθυσμού ανά ηλικιακή ομάδα και κατάσταση εμβολιασμού

Παρωτίτιδα-Κλινικά χαρακτηριστικά Αίτιο: οικογένεια Paramyxoviridae, γένος Rubulavirus (ssrna) Κλινική εικόνα (ασυμπωματική 15%-25%) Επώδυνη διόγκωση ενός ή/και των δύο παρωτιδικών αδένων Μη ειδικά πρόδρομα συμπτώματα (πυρετός, κακουχία) Επώαση 12-25 ημ Μετάδοση μέσω αναπνευστικών εκκρίσεων (με σταγονίδια και με επαφή), μέτρια μεταδοτικότητα

Επιπλοκές παρωτίτιδας Ορχίτιδα 12%-66% μετεφηβικών αγοριών ( προ εμβολιασμού) 3%-10% (μετά-εμβολιασμό) Ωοφορίτιδα 1% Παγκρεατίτιδα 3.5% (προ εμβολιασμού) Άσηπτη μηνιγγίτιδα συχνή (0,2-10%) Εγκεφαλίτιδα 1:300 1:6000 (0.02-0,3%) Ετερόπλευρη κώφωση 1/20,000 (προ εμβολιασμού ) (παροδική 4%) Θνητότητα 2/10,000 μεταξύ 1966-1971 https://www.cdc.gov/vaccines/pubs/pinkbook/mumps.html

Παρωτίτιδα επιδημιολογία, Η.Π.Α. Πριν την εισαγωγή εμβολίου στις ΗΠΑ (1967), καταγράφονταν 186.000 περιστατικά ετησίως Με τον εμβολιασμό μείωση κατά 99% των κρουσμάτων 'Εκτοτε σποραδικές επιδημίες σε κολλέγια και κλειστές κοινότητες (2006,2009) https://www.cdc.gov/vaccines/pubs/pinkbook/downloads/mumps.pdf

Περιστατικά Παρωτίτιδας στην Ευρώπη 2015 (ECDC) Ν=13 519 (41% εργ. Επιβεβαιωμένα) Χώρα Επίπτωση (/100.000 πληθυσμού) 2015 Επίπτωση (/100.000 πληθυσμού) 2014 Ιρλανδία 43.5 16 Σλοβακία 31.5 28.8 Ισλανδία 20.7 0 Τσεχία 15.3 6.4 Σύνολο 3.1/105 2.7/105

ECDC δεδομένα παρωτίτιδα στην Ευρώπη 2015 Το 2015, 13.519 κρούσματα παρωτίτιδας σε 28 χώρες Ευπαθείς ομάδες παιδιά, έφηβοι και νέοι ενήλικοι (αιχμή 520 ετών) > 2/5 των ατόμων είχαν προηγουμένως εμβολιαστεί με 2 ή 3 δόσεις Η επιδημιολογία της νόσου αποδίδεται στη μειωμένη αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού ενώ δεν κυκλοφορεί ο ιός (boosting (-)) Υψηλή εμβολιαστική κάλυψη το κλειδί για την καταπολέμηση της νόσου. https://ecdc.europa.eu/en/publications-data/mumps-annual-epidemiologicalreport-2015

Ελληνικά δεδομένα Παρωτίτιδας 2004-2016 Πτωτική τάση Προσβάλλει όλες τις ηλικίες (όχι>65 ετών),κυρίως όμως ηλικίες 15-24 ετών Τα κρούσματα συνήθως αφορούν άτομα ανεμβολίαστα ή πλημμελώς εμβολιασμένα Πηγή: ΚΕΕΛΠΝΟ

Ερυθρά - κλινικά χαρακτηριστικά RNA ιός, οικογένεια Togaviridae, γένος Rubivirus Επώαση 12-23 ημέρες Κλινικά χαρακτηριστικά (50% ασυμπτωματική) Ήπιο κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα με οπισθοωτιαία, οπίσθια τραχηλική λεμφαδενίτιδα που προηγείται (5-10ημ πρίν) Αρθρίτιδα/Αρθραλγίες σε ενήλικες γυναίκες (70%) Μετάδοση με σταγονίδια (-7 ημ έως +7 ημ μετά το εξάνθημα), μέτρια Σημαντικές επιπλοκές στην κύηση αποβολές, εμβρυικός θάνατος Σύνδρομο συγγενούς ερυθράς με σοβαρές συγγενείς βλάβες

Σύνδρομο συγγενούς ερυθράς Προσβάλλει κάθε όργανο Κυρίως στις αρχές της κυήσεως και μέχρι την 20ή εβδομάδα Εμβρυϊκός θάνατος, αποβολή, προωρότητα Α τρίμηνο: 85%-90% των εμβρύων προσβάλλονται Εκδηλώσεις οφθαλμοί (καταρράκτης, γλαύκωμα, αμφιβλ/θεια, μικροφθαλμία) κώφωση καρδιοπάθεια νευρολογικές επιπλοκές (νοητική υστέρηση, μικροκεφαλία) αυτισμός αλλοιώσεις από τα οστά Σπληνομεγαλία, ηπατίτιδα, θρομβοπενία

Σύνδρομο συγγενούς ερυθράς (Σ.Σ.Ε. μετά από έξαρση στην Ολλανδία 2004-2005) 16 babies born to these women Hahné S, et al. Pediatr Infect Dis J. 2009

Ερυθρά δυστυχώς όχι μια ξεχασμένη νόσος!! Μαζί με την ιλαρά, αποτελούν στόχους του ΠΟΥ για εξάλειψη μέχρι το 2020: Global Measles/Rubella Strategic Plan Το 1996 22.000 βρέφη με Σύνδρομο Συγγενούς Ερυθράς στην Αφρική, 46.000 στην ΝΑ Ασία και 13.000 στο Δυτικό Ειρηνικό Λίγες μόνο χώρες από αυτές έχουν εισάγει εμβολιασμό για ερυθρά μέχρι το 2008 αναμενόμενη σημερινή επίπτωση ίδια με το έτος 1996 Το 2015, ο ΠΟΥ ανακοίνωσε ότι η Αμερική ήταν η πρώτη περιοχή που εξάλειψε τόσο την ερυθρά όσο και τη συγγενή ερυθρά Declaration of elimination, PAHO/WHO, April 2015

Χώρες που εφαρμόζουν εμβολιασμό κατά ερυθράς στο ΕΠΕ και έλεγχος της νόσου http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/259474/1/wer9246-707-715.pdf

Ερυθρά: τι συνέβη στην Ευρώπη το 2017 Δεδομένα ECDC 28 χωρών 729 περιστατικά ερυθράς Υπάρχουν χώρες με χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη (<94%) Χώρα Αρ. περιστατικών Πολωνία 533 Γερμανία 75 Ιταλία 64 Αυστρία 35 Ρουμανία 10 Ελλάδα 0

Πόσο συχνό είναι το σύνδρομο συγγενούς ερυθράς στην Ευρώπη; Το 2012 μεγάλος αριθμός περιστατικών λόγω επιδημίας ερυθράς στη Ρουμανία (Ν= 55/60 περιπτώσεις στις χώρες της ΕΕ. Από τότε 5-6 περιστατικά ΣΣΕ / έτος στην ΕΕ Κανένα περιστατικό ΣΣΕ στην Ελλάδα από το 2000 (ΚΕΕΛΠΝΟ) https://ecdc.europa.eu/en/congenital-rubella-syndrome/facts

Συστατικά εμβολίου ιλαράς ερυθράς -παρωτίτιδας Στέλεχος ιλαράς Priorix (GSK) M-M-R (Merck) Schwarz παραγόμενο σε εμβρυικές κυτταροκαλλιέργειες (ινοβλάστες) όρνιθας Στέλεχος ερυθράς RIT 4385 strain προερχόμενο από το στέλεχος Jeryl Lynn, εμβρυικές κυτταροκαλλιέργειες (ινοβλάστες) όρνιθας Enders Edmonston Jeryl Lynn (B level) σε εμβρυικές παραγόμενο σε κυτταροκαλλιέργειες εμβρυικές κυτταροκαλλιέργειες όρνιθας όρνιθας Στέλεχος παρωτίτιδας Wistar RA 27/3 καλλιεργημένο σε ΜRC5 ανθρώπινα διπλοειδή κύτταρα WI-38 ανθρώπινους διπλοειδείς πνευμονικούς ινοβλάστες

Ανοσολογική απάντηση στον εμβολιασμό κατά ιλαράς ανάλογα με την ηλικία

Ορομετατροπή μετά από εμβολιασμό Εξαρτάται από: Παρουσία μητρικών αντισωμάτων Ηλικία Όσα βρέφη εμβολιάστηκαν σε ηλικία < 12 μηνών (6-11μηνών) Επαν-εμβολιάζονται όταν 12 μηνών AAP, Red Book 2015 Centers for Disease Control and Prevention. Prevention of Measles, Rubella, Congenital Rubella Syndrome, and Mumps, 2013. MMWR 2013;62(No. RR-4):9

Μεταβολή στην επιδημιολογία της ιλαράς σήμερα που οι μητέρες είναι εμβολιασμένες Εμβολιασμός βρεφών πριν το 12ο μήνα; Leuridan E, et al BMJ 2010

Γιατί είναι απαραίτητες οι δύο δόσεις του εμβολίου ιλαράς; Νόσος Ορομετατροπή μετά Αποτελεσματικότητα Διάρκεια ανοσίας από 1 δόση Διάμεση % (εύρος) εμβολιασμού % (εύρος) 1 δόση 2 δόσεις 1 δόση 2 δόσεις Ιλαρά 96 (84 100) 93 (39 100) 97 (67 100) 11 χρόνια 15 χρόνια Ερυθρά 99 (95 100) 97 (94 100) - 16 χρόνια 15 χρόνια Παρωτίτιδα 94 (89 97) 78 (49 92) 88 (66-95) 10 χρόνια 15 χρόνια Centers for Disease Control and Prevention. Prevention of Measles, Rubella, Congenital Rubella Syndrome, and Mumps, 2013. MMWR 2013;62(No. RR-4):9

MMR: Συστάσεις για εμβολιασμό Εμβολιασμός με ιλαρά απαραίτητος : Εμβολιασμός όλων των παιδιών >1 έτους Επίνοσοι ενήλικοι ιδιαίτερα, ιδιαίτερα όσοι ζουν σε ιδρύματα χρονίως πασχόντων Επίνοσοι μαθητές/φοιτητές Επίνοσοι ταξιδιώτες σε ενδημικές περιοχές Όλοι οι υγειονομικοί πρέπει να έχουν απόδειξη εμβολιασμού με δύο δόσεις του εμβολίου Εμβόλιο ερυθράς απαραίτητο : Οροαρνητικές γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας και

Ιστορικό εμβολιασμού κατά M,M,R στην Ελλάδα Έναρξη εμβολιασμού 1971- MMR το 1975 Εισαγωγή ιλαράς στο ΕΠΕ 1981 στην ηλικία των 15 μηνών Εισαγωγή M-M-R στο πρόγραμμα το 1989 Εισαγωγή β δόσης στα 11-12 έτη το 1991 Η β δόση στα 4-6 έτη 1999

Επιδημική έξαρση ιλαράς στην Ελλάδα 2017 ΚΕΕΛΠΝΟ: Δηλωθέντα κρούσματα έως 31 Δεκ 2017, σύνολο Ν=968 (έκθεση 4/01/18) Δηλωθέντα κρούσματα ανά ηλικιακή ομάδα και εθνικότητα/πληθυσμιακή ομάδα Έλληνες γεν. πληθυσμός Έλληνες αθίγγανοι άλλη υπηκοότητα Δηλωθέντα κρούσματα ελληνικής υπηκοότητας που δεν ανήκουν σε ειδική ομάδα πληθυσμού ανά ηλικιακή ομάδα και κατάσταση εμβολιασμού

Μέτρα για τον έλεγχο της επιδημίας ιλαράς (συστάσεις Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, 21/09/17) Άμεσος εμβολιασμός επίνοσων παιδιών, εφήβων και ενηλίκων με δύο δόσεις εμβολίου Χορήγηση o 1ης δόσης του εμβολίου MMR στην ηλικία των 12 μην o 2ης δόσης τρεις 3 μήνες μετά την 1η δόση η εφόσον έχει παρέλθει το διάστημα αυτό το ταχύτερο δυνατόν Σε περιπτώσεις αυξημένου κινδύνου, η 2η δόση μπορεί να γίνει με μεσοδιάστημα 4 εβδομάδων από την 1η Και επιπλέον προσπάθεια εμβολιασμού παιδιών μειονοτήτων

Επιδημίες ερυθράς στην Ελλάδα 1990 επιδημία ερυθράς (64% > 15 ετών) με 25 περιπτώσεις ΣΣΕ 1999 επιδημία ερυθράς (75% των περιπτώσεων > 15 ετών)με 4 περιπτώσεις ΣΣΕ Από το 2000 καμιά περίπτωση ΣΣΕ Panagiotopoulos T. Eurosurveillance 2004

Age shift of rubella cases and increase of cases in women of childbearing age >15 years 1986: 6% 1993: 64% Όλοι οι έφηβοι πρέπει να έχουν εμβολιασθεί με δύο δόσεις M-M-R

Μέτρα για τον έλεγχο επιδημίας Παρωτίτιδας (σύσταση ACIP October 2017 meeting) Χορήγηση 3ης δόσης εμβολίου σε άτομα που έχουν λάβει ήδη 2 δόσεις εάν υπάρχει επιδημική έξαρση Marin M, et al. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2018;67:33 38.

Ανεπιθύμητες ενέργειες εμβολίου M-M-R Σύμπτωμα Συχνότητα Πυρετός Πυρετικοί σπασμοί 5%-15% Σπάνια 1:3.000 Ιδιαίτερα με MMRV Εξάνθημα (Μ,R) Θρομβοπενία (Μ,R) 5% 1:30.000-1:40.000 Λεμφαδενοπάθεια Αλλεργικές αντιδράσεις Σοβαρή αναφυλακτική αντίδραση σπάνια σπάνιες Εξαιρετικά σπάνια < 1:106 Αρθραλγία, αρθρίτιδα (R) 25% μετεφηβικών γυναικών, υποχωρεί σε 1-2 ημέρες Εξάνθημα, κνησμός, πορφύρα ασυνήθεις

Άλλες, σπάνιες ανεπιθύμητες ενέργειες εμβολίου M-M-R Σύμπτωμα Συχνότητα Ορχίτιδα, παρωτίτιδα (στέλεχος παρωτίτιδας) Άσηπτη μηνιγγίτιδα από ιό παρωτίτιδας (Jeryl Lynn) σπάνια Πολύ σπάνια με αυτό το στέλεχος (1:100.000), αμφίβολο εάν υπάρχει σχέση συχνότερα με το στέλεχος Urabe-9 Με τα υπάρχοντα δεδομένα δεν είναι δυνατό να αποδοθεί στον εμβολιασμό ή να αποκλειστεί οποιαδήποτε σχέση με τα παρακάτω: ADEM, απύρετοι σπασμοί, νευρίτιδα βραχιακού πλέγματος, χρόνια αρθρίτιδα/αρθραλγία, χρόνια κόπωση, χρόνια διάχυτη πολυνευροπάθεια, εγκεφαλοπάθεια, ινομυαλγία, σ.guillain-barre, απώλεια ακοής, ηπατίτιδα, μηνιγγίτιδα, πολλαπλή σκλήρυνση, οπτική νευρομυελίτιδα, οπτική νευρίτιδα, εγκάρσια μυελίτιδα, οψόκλονος-μυόκλονος, ριζονευροπάθεια και άλλες διαταραχές!

MMR και αυτισμός ά ι μ α κ ει χ ρ ά π υ ν ς ε η δ τ ι ή τ ό R ί Ανασκόπηση 20 πρόσφατων μελετών ε M θ χ ι M ε δ υ η ο ο ξ ί π υ λ α τ ο ι π β ε ά μ ν ε Έχ α υ ν ο η τ τ ε ση have shown μ ς «Twenty epidemiologic that neither thimerosal nor MMR σxέstudies η λ ά σ ρ ε ύ μ οperformed vaccine causes autism.θthese studies haveτιbeen in several ο μ ι σ ε υ α who have employed a multitude of countries by many different investigators epidemiologic and statistical methods. The large size of the studied populations has afforded a level of statistical power sufficient tod etect even rare associations. These studies, in concert with the biological implausibility that vaccines overwhelm a child s immune system, have effectively dismissed the notion that vaccines cause autism. Further studies on the cause or causes of autism should focus on more-promising leads.»

Προσοχή στην χορήγηση!! Άτομα με σοβαρή νόσο με ή χωρίς πυρετό Ιστορικό θρομβοπενίας ή ITP Mantoux οποιαδήποτε στιγμή πριν, ταυτόχρονα ή 4-6 εβδ μετά τον εμβολιασμό Δεν είναι αντένδειξη το ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό πυρετικών σπασμών (όμως δεν χορηγείται MMRV) Ιστορικό αλλεργίας στο αυγό: δεν αποτελεί αντένδειξη εμβολιάζουμε χωρίς αλλεργιολογικό έλεγχο/παραπομπή McLean, ΗQ et al. MMWR 2013;Vol62, No4

Αντενδείξεις εμβολιασμού Αναφυλακτική αντίδραση στη νεομυκίνη ή σε οποιοδήποτε συστατικό του εμβολίου Κύηση Ανοσοκαταστολή /ανοσοανεπάρκεια επίκτητη/ιδιοπαθής, χρήση στεροειδών 2 mg/kg BΣ ή 20 mg/day για 2εβδ Πρόσφατη λήψη αίματος ή παραγώγων Μέτριας βαρύτητας ή σοβαρή οξεία νόσος CDC. MΜWR, recommendations and reports 2013, Vol62, No4

Μη ειδικές συνέπειες του εμβολιασμού κατά ιλαράς: ανοσοτροποποιητική δράση του ιού και θνητότητα από άλλα λοιμώδη νοσήματα (Mina MJ Science 2015)

Ευχαριστώ

Μη ειδικές συνέπειες του εμβολιασμού κατά ιλαράς: ανοσοτροποποιητική δράση του ιού και θνητότητα από λοιμώδη νοσήματα (Mina MJ Science 2015) Ιλαρά: η έννοια της ανοσιακής αμνησίας

Επιπλοκές ερυθράς Αρθραλγία, αρθρίτιδα ( ενήλικες γυναίκες) έως 70%, σπάνια στα παιδιά Εγκεφαλίτιδα - 1/6000, κυρίως ενήλικες (θνητότητα 0-50%) σπάνια, προοδευτική πανεγκεφαλίτιδα (ομοιάζει με την SSPE) Αιμορραγική διάθεση (Θρομβοπενία) 1/3000 Ορχίτιδα, νευρίτιδα (σπάνια)