Το Νέο πλαίσιο ανάπτυξης ΑΠΕ Οι ανταγωνιστικές διαδικασίες έργων ΑΠΕ. Δρ. Διονύσιος Παπαχρήστου Ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΕΜΠ, Ειδ. Επιστήμονας Συντονιστής Ομάδας Διαγωνιστικών Διαδικασιών ΑΠΕ Δ/ντης Γραφείου Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων Αθήνα, 10 Μαΐου 2018
Περιεχόμενα Ο νέος μηχανισμός στήριξης των ΑΠΕ και το πλαίσιο των ανταγωνιστικών διαδικασιών εγκεκριμένα από την ΕΕ. Η πιλοτική ανταγωνιστική διαδικασία για Φ/Β εγκαταστάσεις (40MW Δεκ. 2016) Διαρθωτικές αλλαγές για τον μηδενισμό του ελλείμματος του Ειδ. Λογαριασμού ΑΠΕ Το πλαίσιο των μόνιμων ανταγωνιστικών διαδικασιών 2018-19-20 Οι πρώτες τρεις (3) Διαγωνιστικές διαδικασίες 2
Οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις για τις ΑΠΕ στην Ελλάδα Νέο εγκεκριμένο από την ΕΕ 1 - θεσμικό πλαίσιο για την ανάπτυξη των ΑΠΕ (SA 44666) Νέος μηχανισμός στήριξης των ΑΠΕ σύμφωνα με τις Κατευθυντήριες Γραμμές
Νέο θεσμικό πλαίσιο για τις ΑΠΕ SA. 44666 SA. 48143 Γνώμη 2/2017 ΡΑΕ Γνώμη 2/2018 ΡΑΕ Απόφαση ΡΑΕ 321/2018 (Προκήρυξη) 05.06 Υ.Α. 12/2016 (ΦΕΚ Β 3955/09.12.2016) Υ.Α. 12/2017 (ΦΕΚ Β 4488/19.12.2017) Υ.Α. 04/2018 - (ΦΕΚ Β 1263/10.04.2018) Υ.Α. 04/2018 - (ΦΕΚ Β 1466/27.04.2018) 02.07 N. 4414/2016 N. 4512/2018 N. 4513/2018
Θεσμικό πλαίσιο (1) Με το Ν.4414/2016 προβλέπεται η διενέργεια μόνιμων ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών έργων ΑΠΕ. Ο νέος μηχανισμός στήριξης των ΑΠΕ (sliding Feed In Premium) εγκρίθηκε και δημοσιεύτηκε στις 25/02/2017 στην ΕΕ [C(2016) 7272 final SA 44666) http://ec.europa.eu/competition/elojade/isef/case_detai ls.cfm?proc_code=3_sa_44666 Η ΡΑΕ, με την υπ αριθ. 2/2017 Γνώμη της διατύπωσε την άποψή της ως προς τις μόνιμες ανταγωνιστικές διαδικασίες. 5
Θεσμικό πλαίσιο (2) /MWh Τιμή Αναφοράς Προσαύξηση Ειδική Τιμή Αγοράς Χρόνος Επιστροφή πλεονάζουσας αποζημίωσης Έσοδα από την αγορά Ενίσχυση Ειδική Τιμή Αγοράς Επιστροφή 6
Θεσμικό πλαίσιο (3) Με το νέο μηχανισμό στήριξης των ΑΠΕ, υπογράφεται Σύμβαση Πώλησης Ηλεκτρικής Ενέργειας Διαφορικής Προσαύξησης ή Σταθερής Τιμής. Υπάρχει συγκεκριμένη μεθοδολογία που προβλέπει τον τρόπο αποζημίωσης κάθε σταθμού ΑΠΕ με βάση την παραγόμενη ενέργειά του Ο εγκεκριμένος μηχανισμός «προστατεύει» τους σταθμούς ΑΠΕ από τις διακυμάνσεις της ΟΤΣ και εμφανίζει μειωμένη αβεβαιότητα εσόδων. Το οικονομικό αποτέλεσμα είναι περίπου ±2% από αυτό που θα προέκυπτε εάν η μονάδα αποζημιωνόταν με σταθερή τιμή 7
Θεσμικό πλαίσιο (4) Εκδόθηκε η υπ αριθμ. ΑΠΕΕΚ/Α/Φ1/οικ. 184573/13.12.2017 (ΦΕΚ Β 4488/19.12.2017) Απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Καθορισμός τεχνολογιών ή και κατηγοριών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. που εντάσσονται σε καθεστώς στήριξης με τη μορφή Λειτουργικής Ενίσχυσης μέσω ανταγωνιστικής διαδικασίας υποβολής προσφορών, χαρακτηρισμών των ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών ως τεχνολογικά ουδέτερων ή μη και καθορισμός μεθοδολογίας και διαδικασίας επιμερισμού ισχύς για συμμετοχή, στις ανταγωνιστικές διαδικασίες υποβολής προσφορών, σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. που εγκαθίστανται σε χώρες εντός του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου υπό την προϋπόθεση ενεργού Διασυνοριακού Εμπορίου ενέργειας με αυτές, με βάση την παρ. 2 του άρθρου 7 του ν. 4414/2016». 8
1 η Υπουργική Απόφαση παρ. 2 του άρ. 7 του ν. 4414/2016 πρόσφατα επικαιροποιήθηκε (1) Ανταγωνιστικές διαδικασίες για τις Τεχνολογίες: Φ/Β σταθμών Αιολικών σταθμών με ισχύ > 3MW. Εξαιρούνται οι τεχνολογίες Μικρών Υδρολεκτρικών σταθμών Βιομάζας (ή βιορευστά) Βιοαέριο Ηλιοθερμικοί σταθμοί Γεωθερμικοί σταθμοί 9
1 η Υπουργική Απόφαση παρ. 2 του άρ. 7 του ν. 4414/2016 (2) 2 πιλοτικές κοινές Ανταγωνιστικές διαδικασίες για τις τεχνολογίες: Φ/Β & Αιολικών σταθμών Μεθοδολογία και διαδικασία επιμερισμου ισχύος για συμμετοχή, στις ανταγωνιστικές διαδικασίες υποβολής προσφορών, σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, που εγκαθίστανται σε χώρες εντός του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου υπό την προϋπόθεση ενεργού Διασυνοριακού Εμπορίου ενέργειας με αυτές. 10
Θεσμικό πλαίσιο (5) Εγκρίθηκε από την Ε.Ε. η κοινοποίηση του εθνικού σχήματος ανταγωνιστικών διαδικασιών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ SA. 48143. (http://ec.europa.eu/competition/elojade/isef/case_details.cfm?proc_code=3_sa_48143 ) Η ΡΑΕ διατύπωσε τη Γνώμη της για τις μόνιμες ανταγωνιστικές διαδικασίες (2/2018) και ακολούθως εκδόθηκε η 2 η Υπουργική Απόφαση ολοκληρώνοντας το θεσμικό πλαίσιο: Κατηγορίες ανταγωνιστικών διαδικασιών Ελάχιστος αριθμός ανταγωνιστικών διαδικασιών Δημοπρατούμενη ισχύς για τα έτη 2018-2019-2020 Ανώτατη τιμή εκκίνησης της δημοπρασίας 11
1 Φ/Β σταθμοί έως 100kW Δυνατότητα συμμετοχής στην Ανταγωνιστική Διαδικασία του Ιουλίου (Κατηγορία Ι) και καθορισμός Τ.Α. σε περίπτωση που επιλεγούν. Τιμή Εκκίνησης Ανταγωνιστικής Διαδικασίας 85 /MWh Εναλλακτικά Καθορισμός Τ.Α. βάσει Πίνακα Υ.Α. (ΦΕΚ Β 1103/02.05.2013) Τ.Α. = 1,2 * μοτσ2017 = 1,2 * 54,69 /MWh = 65,6 /MWh Σε κάθε περίπτωση οι εν λόγω σταθμοί υπογράφουν ΣΕΣΤ (άρθρο 3, παρ. 5 και άρθρο 10 του ν. 4414/2016). Βάσει του άρθρου 3, παρ. 5 του ν.4414/2016 στους σταθμούς που υπογράφουν ΣΕΣΤ ΔΕΝ εφαρμόζονται οι προβλέψεις του άρθρου 5 περί συμμετοχής στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Οι προσφορές έγχυσης για την ενέργεια που προβλέπεται ότι θα εγχύσουν υποβάλλονται από τον ΔΑΠΕΕΠ (άρθρο 98, παρ. 5, εδάφιο δ του ν. 4512/2018) ΙΣΧΥΟΥΝ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ
2 Φ/Β σταθμοί 100kW < P PV < 500 kw Δυνατότητα συμμετοχής στην Ανταγωνιστική Διαδικασία του Ιουλίου (Κατηγορία Ι) και καθορισμός Τ.Α. σε περίπτωση που επιλεγούν. Τιμή Εκκίνησης Ανταγωνιστικής Διαδικασίας 85 /MWh Εναλλακτικά Καθορισμός Τ.Α. βάσει Πίνακα Υ.Α. (ΦΕΚ Β 1103/02.05.2013) Τ.Α. = 1,1 * μοτσ2017 = 1,1 * 54,69 /MWh = 60,1 /MWh Σε κάθε περίπτωση οι εν λόγω σταθμοί υπογράφουν ΣΕΣΤ (άρθρο 3, παρ. 5 και άρθρο 10 του ν. 4414/2016). Βάσει του άρθρου 3, παρ. 5 του ν.4414/2016 στους σταθμούς που υπογράφουν ΣΕΣΤ ΔΕΝ εφαρμόζονται οι προβλέψεις του άρθρου 5 περί συμμετοχής στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Οι προσφορές έγχυσης για την ενέργεια που προβλέπεται ότι θα εγχύσουν υποβάλλονται από τον ΔΑΠΕΕΠ (άρθρο 98, παρ. 5, εδάφιο δ του ν. 4512/2018) ΙΣΧΥΟΥΝ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ
3 Φ/Β σταθμοί 500kW P PV 1 MW Υποχρέωση συμμετοχής στην Ανταγωνιστική Διαδικασία του Ιουλίου (Κατηγορία Ι) και καθορισμός Τ.Α. σε περίπτωση που επιλεγούν. Τιμή Εκκίνησης Ανταγωνιστικής Διαδικασίας 85 /MWh Οι εν λόγω σταθμοί υπογράφουν ΣΕΔΠ (άρθρο 3, παρ. 2 και άρθρο 9 του ν. 4414/2016). Βάσει του άρθρου 3, παρ. 1 του ν.4414/2016 οι σταθμοί που υπογράφουν ΣΕΔΠ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και εκκαθαρίζονται σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 5. Εγγραφή στο Μητρώο Συμμετεχόντων Υποβολή προσφορών έγχυσης στον ΗΕΠ είτε αυτόνομα είτε μέσω ΦΟΣΕ είτε μέσω ΦΟΣΕΤΕΚ. Ανάληψη υποχρεώσεων βέλτιστης ακρίβειας πρόβλεψης, εκτός εάν εκπροσωπούνται από ΦΟΣΕΤΕΚ
Ενεργειακές Κοινότητες 4 Φ/Β σταθμοί 500kW P PV 1 MW Δυνατότητα συμμετοχής στην Ανταγωνιστική Διαδικασία του Ιουλίου (Κατηγορία Ι) και καθορισμός Τ.Α. σε περίπτωση που επιλεγούν. Τιμή Εκκίνησης Ανταγωνιστικής Διαδικασίας 85 /MWh Εναλλακτικά Καθορισμός Τ.Α. βάσει Πίνακα Υ.Α. (ΦΕΚ Β 1103/02.05.2013) Τ.Α. = 1,1 * μοτσ2017 = 1,1 * 54,69 /MWh = 60,1 /MWh Σε κάθε περίπτωση οι εν λόγω σταθμοί υπογράφουν ΣΕΣΤ (άρθρο 3, παρ. 5 και άρθρο 10 του ν. 4414/2016). Βάσει του άρθρου 3, παρ. 5 του ν.4414/2016 στους σταθμούς που υπογράφουν ΣΕΣΤ ΔΕΝ εφαρμόζονται οι προβλέψεις του άρθρου 5 περί συμμετοχής στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Οι προσφορές έγχυσης για την ενέργεια που προβλέπεται ότι θα εγχύσουν υποβάλλονται από τον ΔΑΠΕΕΠ (άρθρο 98, παρ. 5, εδάφιο δ του ν. 4512/2018) ΙΣΧΥΟΥΝ MONO ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ
5 Φ/Β σταθμοί 1MW < P PV 20 MW Υποχρέωση συμμετοχής στην Ανταγωνιστική Διαδικασία του Ιουλίου (Κατηγορία ΙΙ) και καθορισμός Τ.Α. σε περίπτωση που επιλεγούν. Τιμή Εκκίνησης Ανταγωνιστικής Διαδικασίας 80 /MWh Οι εν λόγω σταθμοί υπογράφουν ΣΕΔΠ (άρθρο 3, παρ. 2 και άρθρο 9 του ν. 4414/2016). Βάσει του άρθρου 3, παρ. 1 του ν.4414/2016 οι σταθμοί που υπογράφουν ΣΕΔΠ συμμετέχουν στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και εκκαθαρίζονται σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 5. Εγγραφή στο Μητρώο Συμμετεχόντων Υποβολή προσφορών έγχυσης στον ΗΕΠ είτε αυτόνομα είτε μέσω ΦΟΣΕ είτε μέσω ΦΟΣΕΤΕΚ Ανάληψη υποχρεώσεων βέλτιστης ακρίβειας πρόβλεψης, εκτός εάν εκπροσωπούνται από ΦΟΣΕΤΕΚ ΙΣΧΥΟΥΝ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ
6 Αιολικοί Σταθμοί P WIND < 3 MW Καθορισμός Σταθερής Τιμής, η οποία ταυτίζεται με την Τ.Α., βάσει Πίνακα άρθρου 4, παρ. 1 του ν. 4414/2016 Τ.Α. = 98 /MWh Οι εν λόγω σταθμοί υπογράφουν ΣΕΣΤ (άρθρο 3, παρ. 5 και άρθρο 10 του ν. 4414/2016). Βάσει του άρθρου 3, παρ. 5 του ν.4414/2016 στους σταθμούς που υπογράφουν ΣΕΣΤ ΔΕΝ εφαρμόζονται οι προβλέψεις του άρθρου 5 περί συμμετοχής στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Οι προσφορές έγχυσης για την ενέργεια που προβλέπεται ότι θα εγχύσουν υποβάλλονται από τον ΔΑΠΕΕΠ (άρθρο 98, παρ. 5, εδάφιο δ του ν. 4512/2018)
7 Αιολικοί Σταθμοί 3ΜW <P WIND 50 MW Υποχρέωση συμμετοχής στην Ανταγωνιστική Διαδικασία του Ιουλίου (Κατηγορία ΙII) και καθορισμός Τ.Α. σε περίπτωση που επιλεγούν. Τιμή Εκκίνησης Ανταγωνιστικής Διαδικασίας 90 /MWh Οι εν λόγω σταθμοί υπογράφουν ΣΕΔΠ (άρθρο 3, παρ. 2 και άρθρο 9 του ν. 4414/2016). Βάσει του άρθρου 3, παρ. 1 του ν.4414/2016 οι σταθμοί που υπογράφουν ΣΕΔΠ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και εκκαθαρίζονται σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 5. Εγγραφή στο Μητρώο Συμμετεχόντων Υποβολή προσφορών έγχυσης στον ΗΕΠ είτε αυτόνομα είτε μέσω ΦΟΣΕ είτε μέσω ΦΟΣΕΤΕΚ Ανάληψη υποχρεώσεων βέλτιστης ακρίβειας πρόβλεψης, εκτός εάν εκπροσωπούνται από ΦΟΣΕΤΕΚ
8 Αιολικά: Ενεργειακές Κοινότητες Pwind < 3MW Δεν συμμετέχουν σε Ανταγωνιστική Διαδικασία Η Σταθερή Τιμή που τους αναλογεί αντιστοιχεί στην Τ.Α. του Πίνακα του άρθρου 4, παρ. 1 του ν. 4414/2016 - Τ.Α. = 98 /MWh Υπογράφουν ΣΕΣΤ 3MW<=Pwind <= 6MW Δεν συμμετέχουν σε Ανταγωνιστική Διαδικασία Η Τ.Α. που τους αναλογεί αντιστοιχεί στην Τ.Α. του Πίνακα του άρθρου 4, παρ. 1 του ν. 4414/2016 - Τ.Α. = 98 /MWh Υπογράφουν ΣΕΔΠ 6MW<Pwind <= 50MW Υποχρέωση συμμετοχής στην Ανταγωνιστική Διαδικασία του Ιουλίου (Κατηγορία ΙII) και καθορισμός Τ.Α. σε περίπτωση που επιλεγούν. Τιμή Εκκίνησης Ανταγωνιστικής Διαδικασίας 90 /MWh Υπογράφουν ΣΕΔΠ ΙΣΧΥΟΥΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ
Οι μεταρρυθμίσεις για τις ΑΠΕ στην Ελλάδα 2 Η πιλοτική ανταγωνιστική διαδικασία ολοκληρώθηκε με ΑΠΟΛΥΤΗ επιτυχία εντός του 2016
Η πιλοτική ανταγωνιστική διαδικασία Καινοτόμος, απολύτως διαφανής και απλοποιημένη διαδικασία που περιλάμβανε: Ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων Ηλεκτρονική δημοπρασία
Xρονοδιάγραμμα υλοποίησης OCTOBER 2016 NOVEMBER 2016 DECEMBER 2016 19 20 21 # # # # # # # # # 31 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 # # # # # # # # # 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Pilot PV Tender RAE Decisions Ρ Ρ Ρ Ρ Government Gazette of the Hellenic Republic RAE's Announcement for pilot tender Ρ Submission of Applications Hard Copy RAE's conference A' phase evaluation Submission of objections Evaluation of objections Announcement about the final table of participants Update of CosmoOne & Participants Registration of the Auction Update of RAE from cosmoone regarding the registration Users' training Virtual Auction Conduct of Auction - Category I (<= 1 MW) Conduct of Auction - Category II (> 1 MW) 22
H Δημοπρασία (Κατηγορία Ι Φ/Β 1MW) με μια ματιά 4,8MW Τύπος Συμμετέχοντος Υπέβαλαν αίτηση συμμετοχής Εγκρίθηκαν για συμμετοχή στη Δημοπρασία Εξασφάλισαν την ποσότητα ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ (Α.Ε.) 3 3 3 ΦΥΣΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΟ 1 0 0 ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ (Ε.Π.Ε.) 2 2 2 ΟΜΟΡΡΥΘΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ (Ο.Ε.) / ΕΤΕΡΟΡΡΥΘΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ (Ε.Ε.) / ΑΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ 8 8 4 ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΧΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ Ι.Κ.Ε. 0 0 0 ΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΝΠΔΔ 0 0 0 ΣΥΝΟΛΟ 14 13 9
H Δημοπρασία (Κατηγορία ΙI Φ/Β > 1MW) με μια ματιά 35,2MW Τύπος Συμμετέχοντος Υπέβαλαν αίτηση συμμετοχής Εγκρίθηκαν για συμμετοχή στη Δημοπρασία Εξασφάλισαν την ποσότητα ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ (Α.Ε.) 11 10 7 ΦΥΣΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΟ 0 0 0 ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ (Ε.Π.Ε.) 1 0 0 ΟΜΟΡΡΥΘΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ (Ο.Ε.) / ΕΤΕΡΟΡΡΥΘΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ (Ε.Ε.) / ΑΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ 2 2 0 ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΧΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ Ι.Κ.Ε. 0 0 0 ΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΝΠΔΔ 0 0 0 ΣΥΝΟΛΟ 14 12 7
Η Δημοπρασία (Κατηγορία Ι) με μια ματιά 25
Η Δημοπρασία (Κατηγορία ΙΙ) με μια ματιά bids/5 λεπτά Η δημοπρασία Νο2 με μια ματιά bids / 5 minutes 26
Συμπεράσματα Πιλοτικής Ανταγωνιστικής Διαδικασίας Η όλη διαδικασία ήταν καινοτόμος, απλοποιημένη, διαφανής, έγκυρη και αξιόπιστη. Επετεύχθη σημαντική μείωση των τιμών: Κατηγορία Ι (Φ/Β ισχύος 1MW): (τιμές από 94,97 /MWh έως 104 /MWh) μεσοσταθμική τιμή : 98,78 /MWh. Κατηγορία ΙΙ (Φ/Β ισχύος > 1MW): (τιμές από 79,97 /MWh έως 88 /MWh) μεσοσταθμική τιμή : 83,3 /MWh. Διαφοροποίηση των έργων σε μικρά και μεγάλα. Μέχρι και ΣΗΜΕΡΑ: Όλοι οι επιλεγέντες των Κατηγοριών Ι και ΙΙ τηρούν τον Κανόνα 4% σχετικά με την Εγγύηση Καλής Εκτέλεσης και τα έργα υλοποιούνται σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα. Πέντε (5) έργα βρίσκονται σε δοκιμαστική / κανονική λειτουργία. 27
Οι μεταρρυθμίσεις για τις ΑΠΕ Ειδικός Λογαριασμός ΑΠΕ: 3 Ειδική νομοθετική ρύθμιση (ν.4414/2016) με την οποία δόθηκε λύση σε ένα συστημικό πρόβλημα. Τέλος 2017 μηδενίστηκε το έλλειμα του Ειδ. Λογαριασμού
Ανάλυση της ειδικής ρύθμισης του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ Η αρχική προσέγγιση για την είσπραξη χρημάτων απ όλους τους καταναλωτές για την πληρωμή των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, (μέσω του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ), σχεδιάστηκε για μικρή διείσδυση των ΑΠΕ. Όσο η διείσδυση των ΑΠΕ αύξανε, τόσο συμπιεζόταν προς τα κάτω η Οριακή Τιμή του Συστήματος (ΟΤΣ) με αποτέλεσμα να αυξάνει διαρκώς το ποσό που έπρεπε να πληρώνουν όλοι οι καταναλωτές συστημικό ζήτημα Με την νέα μεθοδολογία (Ν.4414/2016) υπολογίζεται ένα ποσό σε /MWh το οποίο πληρώνουν όλοι οι Προμηθευτές για την ενέργεια που αγοράζουν από την Ημερήσια Αγορά (Λειτουργό της αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας), επιπλέον της ΟΤΣ λόγω των ΑΠΕ οδήγησε σε μηδενισμό του ελλείματος στο τέλος του 2017. 29
Υφιστάμενη Κατάσταση Ειδικός Λογαριασμός και πληρωμή μονάδων με Σύμβαση Πώλησης (FiT) ΑΓΟΡΑ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ ΗΕΠ ΕΤΜΕΑΡ Αποκλίσεις ΜΜΚΘΣΣ CO2 Λιγνίτης ΠΧΕΦΕΛ ΜΔΝ Ειδικός Λογαριασμός ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ (άρθρο 143, ν.4001/2011) Παραγωγοί ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ μέσω του Μηχανισμού Στήριξης FiT FiT * ΜQ ΣΤΑΘ 30
Σχηματική παράσταση της δομής του Ειδ. Λογαριασμού ΑΠΕ (Έργα FiT-FiP)
Ανάλυση της ειδικής ρύθμισης του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ Έχει επισημανθεί ότι βάσει υπολογισμών που έγιναν σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης υπό συγκεκριμένα δεδομένα και συνθήκες, το ετήσιο κόστος που μεταφέρθηκε από το ΕΤΜΕΑΡ στη χονδρεμπορική αγορά και στους προμηθευτές, ανέρχεται στα 350 περίπου εκατομμύρια ευρώ το χρόνο. Αν δεν λάμβανε χώρα η ρύθμιση αυτή, το ΕΤΜΕΑΡ θα έπρεπε να αυξηθεί σε πολύ υψηλά επίπεδα (περί το 25-30%) και αυτή η χρέωση θα περνούσε απευθείας στον καταναλωτή. 32
Ανάλυση της ειδικής ρύθμισης του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ Ο προμηθευτής, βεβαίως, έχει δικαίωμα να μετακυλήσει τη χρέωση στον καταναλωτή, ωστόσο, λόγω του ανταγωνισμού, μέχρι τώρα διαφαίνεται ότι απορροφήθηκε σε σημαντικό βαθμό από το περιθώριο λιανικής συμπιέζοντάς το, ισότιμα όμως για όλους τους προμηθευτές. Πρόκειται όμως για κόστος ενέργειας, βάσει της απόφασης 3366/2015 του ΣτΕ, το οποίο είναι ορθό να βαρύνει το ανταγωνιστικό σκέλος και όχι τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις, εντείνοντας τη στρέβλωση που θέλει τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις να αποτελούν πολύ μεγάλο, ίσως και το μεγαλύτερο σε κάποιες περιπτώσεις, σκέλος του τελικού λογαριασμού που λαμβάνει ο καταναλωτής. 33
Ανάλυση της ειδικής ρύθμισης του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ Η εξάλειψη του ελλείματος του ειδικού λογαριασμού δημιουργεί πλέον στέρεη βάση για την προσέλκυση νέων επενδύσεων στις ΑΠΕ. Οι νέοι αυτοί σταθμοί, σε αντίθεση με το παρελθόν, δεν θα επιβαρύνουν αξιοσημείωτα τον καταναλωτή, ή ακόμα μπορεί να τον ελαφρύνουν, καθώς με βάση τις ανταγωνιστικές διαδικασίες, αλλά και τη συνεχή μείωση του κόστους εγκατάστασής τους, οι τιμές αγοράς της ενέργειας ΑΠΕ καθίστανται σταδιακά συγκρίσιμες ή στο μέλλον ακόμα και πιο ανταγωνιστικές, ανάλογα και με την εξέλιξη των τιμών των δικαιωμάτων ρύπων. 34
Το πλαίσιο των ανταγωνιστικών διαδικασιών Μόνιμες 4 Ανταγωνιστικές Διαδικασίες
Σχεδιασμός ανταγωνιστικών διαδικασιών 2018 2019 2020 Τεχνολογία Μέγιστη Δημοπρατούμενη ισχύς (ΜW) Φωτοβολταϊκοί σταθμοί 300 Αιολικοί σταθμοί 300 Πιλοτικές Κοινές Ανταγωνιστικές Διαδικασίες Φωτοβολταϊκοί σταθμοί Αιολικοί σταθμοί Πιλοτικές Κοινές Ανταγωνιστικές Διαδικασίες Φωτοβολταϊκοί σταθμοί Αιολικοί σταθμοί Δημοπρατούμενη Ισχύς 400 Υπολειπόμενη ισχύς έτους 2018 της τεχνολογίας και επιπλέον 300MW Υπολειπόμενη ισχύς έτους 2018 της τεχνολογίας και επιπλέον 300 MW Υπολειπόμενη ισχύς έτους 2018 της κατηγορίας των ανταγωνιστικών διαδικασιών και επιπλέον 400 MW Υπολειπόμενη ισχύς έτους 2019 της τεχνολογίας και επιπλέον 300 MW Υπολειπόμενη ισχύς έτους 2019 της τεχνολογίας και επιπλέον 300 MW 2.600 MW 36
Σχεδιασμός Διαγωνισμού: Ώριμα έργα 1/2 μήνες 1 μήνας 0,5 μ 0,5 μ 2-3 χρόνια Προκήρυξη ΡΑΕ Υποβολή Αιτήσεων Ανάλογα με το πλήθος των αιτήσεων Προσωρινά Αποτελέσματα Αξιολόγησης Οριστικά Αποτελέσματα Διενέργεια Ηλεκτρονικής Δημοπρασίας Αδ. Λειτ. Προετοιμασία Αίτησης Αξιολόγηση Αιτήσεων Ενστάσεις Εικονικές Κατασκευή Σύνδεση του έργου 37
Σχεδιασμός Διαγωνισμού Μη ώριμα έργα 6-12 μ 2-6 μ 0,5 μ 0,5 μ 1-2 μ 5-8 χρόνια Προκήρυξη ΡΑΕ Υποβολή Αιτήσεων Προσωρινά Αποτελέσματα Αξιολόγησης Οριστικά Αποτελέσματα Διενέργεια Ηλεκτρονικής Δημοπρασίας Χορήγηση Άδειας Παραγωγής στους Επιλεγέντες Αδ. Λειτ. Μετρήσεις Αιολικού Δυναμικού Αξιολόγηση Αιτήσεων Ενστάσεις Εικονικές Αδειοδότηση Κατασκευή Σύνδεση του έργου 38
Οι τρεις (3) πρώτοι διαγωνισμοί 5 Δημοσιεύτηκαν οι Προκηρύξεις για τρεις διαγωνισμούς ΑΠΕ 02.07.2018 Ανά Τεχνολογία Κατηγορία I: 0<PV 1MW Κατηγορία II: 1<PV 20MW Κατηγορία III: 3<Wind 50MW
Οι μόνιμες ανταγωνιστικές διαδικασίες Καινοτόμος, απολύτως διαφανής και απλοποιημένη διαδικασία που περιλαμβάνει: Ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων Ηλεκτρονική δημοπρασία
Xρονοδιάγραμμα υλοποίησης Διαγωνισμοί ανά Τεχνολογία - PV - Wind 1 Ημερίδες της ΡΑΕ 2 1η Απόφαση ΡΑΕ / Προκήρυξη - Δημοσίευση σε ΦΕΚ Υποβολή αιτήσεων (Καταληκτική ημερομηνία: 05.06.2018 και 3 ώρα 11:00 π.μ.) 4 Υποβολή πρωτότυπων εγγράφων (Hard Copy) 5 Αξιολόγηση Α' φάσης από ΡΑΕ 2η Απόφαση ΡΑΕ - Ενημέρωση Συμμετεχόντων για Προσωρινά 6 Αποτελέσματα Αξιολόγησης(19.06.2018) ΜΑΙΟΣ 2018 ΙΟΥΝΙΟΣ 2018 ΙΟΥΛΙΟΣ 2018 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 1 2 3 4 5 6 7 Υποβολή ενστάσεων Α' Φάσης (Λήξη 21.06.2018 ώρα 11:00 πμ) 8 Αξιολόγηση Ενστάσεων Α' Φάσης 3η Απόφαση ΡΑΕ - Ενημέρωση Συμμετεχόντων - Οριστικά 9 Αποτελέσματα Αξιολόγησης Εγγραφή στην Ηλεκτρονική Πλατφόρμα διενέργειας 10 Δημοπρασιών Β' Φάση - 27.06.2018 12 Εικονικές Δημοπρασίες (27-29.06.2018) Διενέργεια Δημοπρασίας - Category Ι - (02.07.2018-10:00 13 a.m.) Διενέργεια Δημοπρασίας - Category ΙΙ - (02.07.2018-12:00 14 p.m.) 15 Διενέργεια Δημοπρασίας - Category III - (02.07.2018-14:00) Υποβολή ενστάσεων Β' Φάσης - 30 min μετά από κάθε 16 δημοπρασία 17 Αξιολόγηση Ενστάσεων B' Φάσης 4η Απόφαση ΡΑΕ - Ενημέρωση Συμμετεχόντων - Ανάρτηση 18 Οριστικών Πινάκων Επιτυχόντων / Αποκλεισθέντων 5 Ιουνίου 2 Ιουλίου 41
Βήματα Ανταγωνιστικής Διαδικασίας Απόφαση ΡΑΕ - Προκήρυξη Εγγραφή Συμμετεχόντων Υποβολή αίτησης και δικαιολογητικών Αξιολόγηση/Εξέταση αιτήσεων Απόφαση ΡΑΕ Πίνακας Δυνητικών Συμμετεχόντων Υποβολή ενστάσεων Απόφαση ΡΑΕ Τελικός πίνακας Α Φάσης Εκπαίδευση Χρηστών Εικονική δημοπρασία Διεξαγωγή Ηλεκτρονικών Δημοπρασιών Απόφαση ΡΑΕ Πίνακας οριστικών αποτελεσμάτων 42
Περιγραφή της Διαδικασίας (1) Ηλεκτρονική Πλατφόρμα Εγγραφή Συμμετέχοντα & χρήστη ή χρηστών Υποβολή Αίτησης και Δικαιολογητικών Συμμετοχής Ηλεκτρονική Δημοπρασία 43
Περιγραφή της Διαδικασίας (2) 1 2 3 4 5 Ορισμός Δημοπρασίας Εισάγονται Εγκατεστημένη ισχύς PV ανά συμμετέχοντα, συνολική ισχύς, Τιμή εκκίνησης, βήμα Εισάγονται Ώρα Έναρξης, Ώρα Λήξης, Παρατάσεις Καταχωρούνται Συμμετέχουσες Εταιρείες και χρήστες Εκκίνηση δημοπρασίας 1 0 Τιμή προσφοράς > Τιμή εκκίνησης ; Ο 11 Υπάρχει Υπολειπόμενη ποσότητα ; Ν Ν Ο Η προσφορά Ο είναι καλύτερη Απορρίπτεται 12 από άλλες? 13 Προσωρινή Εκχώρηση ποσότητας 14 1 5 Χρόνος κλεισίματος <3 λεπτά ; Ν Ν Ο Ο Υποβολή προσφοράς; Δίνεται παράταση 3 λεπτών 16 Ν 9 30 8 Η Δημοπρασία είναι ακόμη ανοιχτή ; Ο Κλείσιμο δημοπρασίας Η Προσφορά Απορρίπτεται Ο 31 6 Αποτελέσματ α 7 Ν Η Δημοπρασία είναι ακόμη ανοιχτή ; Ν 19 Μείωση τιμής προσφοράς Ν 18 Περαιτέρω βελτίωση προσφοράς; Ο Ν Απώλεια εκχωρημένης ποσότητας ; Νέα προσφορά για επανάκτηση ποσότητας ; Με Απόφαση της ΡΑΕ, εφαρμόστηκαν Κανόνες και υλοποιήθηκε ο αλγόριθμος της ηλεκτρονικής δημοπρασίας. 44 Ο 17 2 0 Ν Ο
Περιγραφή της διαδικασίας (3) Εγγραφή στην Πλατφόρμα Συμμετέχοντες Ηλεκτρονική πλατφόρμα Δημοπρασία Tender Announcement User Guides Category1 =<1MW Category2 >1MW Category 1 Category 1 Category 1 Category 1 Category 1 Category 1 Category 1 Category 1 Category 1 Category 1 Category 12 Έγγραφα ανά κατηγορία εταιρείας 45
Έναρξη Διαγωνισμών Τρεις Κατηγορίες Α. Ανταγωνιστικές διαδικασίες ανά Τεχνολογία Κατηγορία Ι Κατηγορία ΙΙ Φ/Β σταθμοί P PV 1 MW 1 MW < P PV 20 MW Κατηγορία ΙΙΙ Αιολικοί σταθμοί 3 MW < P Wind 50 MW 46
Βασικά στοιχεία Διαγωνισμών με μια ματιά Μέγιστη Δημοπρατούμενη Ισχύς (MW) P PV 1 MW 1 MW < P PV 20 MW 3 MW < P Wind 50 MW 30 270 300 Τέλος Συμμετοχής( ) 500 1.000 1.000 Τιμή εκκίνησης ( /MWh) 85 80 90 Επίπεδο ανταγωνισμού 75% 75% 75% Εγγυητική Επιστολή Συμμετοχής (τυπικό έργο: Φ/β=10 /kw, Αιολικό=12,5 /Kw) Εγγυητική Επιστολή Καλής Εκτέλεσης 1% 1% 1% 4% 4% 4% Ενεργοποίηση σύνδεσης (months) 12 15μ //1 MW < P PV 5 MW 24μ // 3 MW < P WIND 10 MW 18μ // P PV > 5MW 36μ// P WIND > 10 MW Επιπλέον 6μ εάν υπάρχει υποσταθμός 2 Ιουλίου 2018 Ηλεκτρονική Δημοπρασία 47
1 Μέγιστη Δημοπρατούμενη Ισχύς (MW) Διαγωνισμοί ανά Τεχνολογία Φ/Β σταθμοί Μέγιστη Δημοπρατούμενη Ισχύς (MW) Κατηγορία Ι P PV 1 MW 70 Κατηγορία ΙΙ 1 MW < P PV 20 MW 230 Αιολικοί σταθμοί Κατηγορία ΙΙΙ 3MW < P Wind 50 MW 300 48
2 Τέλος Συμμετοχής ( ) Διαγωνισμοί ανά Τεχνολογία Φ/Β σταθμοί Τέλος Συμμετοχής ( ) Κατηγορία Ι P PV 1 MW 500 Κατηγορία ΙΙ 1 MW < P PV 20 MW 1.000 Αιολικοί σταθμοί Κατηγορία ΙΙΙ 3MW < P Wind 50 MW 1.000 49
3 Ανώτατη τιμή εκκίνησης ( /MWh) Διαγωνισμοί ανά Τεχνολογία Φ/Β σταθμοί Ανώτατη τιμή εκκίνησης ( /MWh) Κατηγορία Ι P PV 1 MW 85 Κατηγορία ΙΙ 1 MW < P PV 20 MW 80 Αιολικοί σταθμοί Κατηγορία ΙΙΙ 3MW < P Wind 50 MW 90 Για κάθε επόμενο διαγωνισμό καθορίζεται ως η υψηλότερη κατακυρωθείσα προσφορά της προηγηθείσας ανταγωνιστικής διαδικασίας υποβολής προσφορών για τη συγκεκριμένη κατηγορία, απομειωμένη κατά 1% 50
4 Επίπεδο ανταγωνισμού 75% Αναγκαίος ο καθορισμός ενός ορίου συμμετοχής ώστε να τεκμηριώνεται ένα ελάχιστο επίπεδο ανταγωνισμού όφελος των καταναλωτών και της εθνικής οικονομίας. Δηλαδή εάν η δημοπρατούμενη ισχύς είναι της τάξης των 100 MW, τότε θα πρέπει να έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον συμμετοχής συνολικής ισχύος τουλάχιστον 175MW. 51
5 Εγγυητική Επιστολή Συμμετοχής Η Εγγυητική Επιστολή συμμετοχής να ανέρχεται σε ποσοστό της τάξης του 1% του συνόλου της επένδυσης. Κόστος τυπικού Φ/Β σταθμού: 1 m /MW Κόστος τυπικού Αιολικού σταθμού: 1,25 m /MW Φ/Β σταθμός 100 kw: 1.000. Αιολικός σταθμός 10 MW: 125.000. 52
6 Εγγυητική Επιστολή Καλής Εκτέλεσης Απόφαση ΡΑΕ 321/2018 Η Εγγυητική Επιστολή Καλής Εκτέλεσης να ανέρχεται σε ποσοστό της τάξης του 4% του συνόλου της επένδυσης συμπεριλαμβανομένου του 1% της Εγγυητικής Επιστολής Συμμετοχής (χωρίς να υπολογίζεται τυχόν Εγγυητική Επιστολή που έχει καταβληθεί στο Διαχειριστή Συστήματος ή Δικτύου απλοποίηση διαδικασίας). Κόστος τυπικού Φ/Β σταθμού: 1 m /MW Κόστος τυπικού Αιολικού σταθμού: 1,25 m /MW Φ/Β σταθμός 100 kw: 4.000 Αιολικός σταθμός 10 MW: 600.000 53
7 Ενεργοποίηση σύνδεσης Φ/Β σταθμοί Σύνδεση Κατηγορία Ι P PV 1 MW 12 μήνες Κατηγορία ΙΙ 1 MW < P PV 5 MW 15 μήνες Κατηγορία ΙΙ 5 MW < P PV 20 MW 18 μήνες Φ/Β Εγκαταστάσεις με σύνδεση στο ΕΣΜΗΕ μέσω Υποσταθμού κατά τα οριζόμενα στην οικεία Οριστική Προσφορά Σύνδεσης. Αιολικοί σταθμοί Επιπλέον έξι (6) μηνών των ανωτέρω προθεσμιών ανά περίπτωση, ανάλογα με την ισχύ. Σύνδεση Κατηγορία ΙΙΙ 3 MW < P Wind 10 MW 24 μήνες Κατηγορία ΙΙΙ P Wind >10 MW 36 μήνες Αιολικές εγκαταστάσεις με σύνδεση στο ΕΣΜΗΕ μέσω Υποσταθμού κατά τα οριζόμενα στην οικεία Οριστική Προσφορά Σύνδεσης. Επιπλέον έξι (6) μηνών των ανωτέρω προθεσμιών ανά περίπτωση, ανάλογα με την ισχύ. 54
8 Συμμετέχουν Ωριμα έργα Συμμετέχου έργα με Οριστική Προσφρορά Σύνδεσης ή με υπογεγραμμένη Σύμβαση Σύνδεσης έχει τεθεί ένας προβληματισμός ως προς τις Εγγυητικές Επιστολές που εκδίδονται στο πλαίσιο έκδοσης των οριστικών όρων σύνδεσης. Το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο είναι σαφές. 55
Αναρτήθηκαν οι Οδηγοί για τη Εγγραφή & Υποβολή Αιτήσεων 56
Οδηγοί για τη συμμετοχή 57
Οδηγοί για τη συμμετοχή 58
Οδηγοί για τη συμμετοχή 59
Οδηγοί για τη συμμετοχή 60
Άλλα ανοιχτά ζητήματα των ΑΠΕ σε εξέλιξη (1) Ολοκληρώθηκε η Δημόσια Διαβούλευση επί των εισηγήσεων των Διαχειριστών, σχετικά με τη συμμετοχή των ΑΠΕ στην Αγορά Απόφαση της ΡΑΕ για την τροποποίηση των Κωδίκων (19.01.2018) Πρόθεση της ΡΑΕ να ολοκληρώσει άμεσα τις τροποποιήσεις των Κωδίκων, έγκαιρα, πριν την διενέργεια των ηλεκτρονικών δημοπρασιών. Ήδη εκδόθηκε η Ρυθμιστική Απόφαση για την προσωρινή αποζημίωση των σταθμών που έχουν υπογράψει ΣΕΔΠ και λειτουργούν. 61
Άλλα ανοιχτά ζητήματα των ΑΠΕ σε εξέλιξη (2) Γνωμοδότηση της ΡΑΕ για τον ορισμό του Φο.Σ.Ε.Τε.Κ.. (Ολοκληρώνεται άμεσα έως τέλη Ιουνίου 2018 / πριν την ηλεκτρονική Δημοπαρασία) Απόφαση της ΡΑΕ για το Μεταβατικό Μηχανισμό Βέλτιστης Ακρίβειας μετά την εισήγηση της ΑΔΜΗΕ Α.Ε.. Τελικό στάδιο τροποποίησης του Κώδικα Διαχείρισης του Συστήματος (Ολοκληρώνεται άμεσα έως τέλη Ιουνίου 2018 / πριν την ηλεκτρονική Δημοπαρασία) 62
Άλλα ανοιχτά ζητήματα των ΑΠΕ σε εξέλιξη (3) Η Ετοιμότητα των πληροφοριακών Συστημάτων των Διαχειριστών για τη συμμετοχή των ΑΠΕ στην αγορά. Repower Γνωμοδότηση της ΡΑΕ και Απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Τιμολόγηση Υβριδικών Σταθμών Ολοκληρώθηκε η ειδική μελέτη της ΡΑΕ - Πρόταση της ΡΑΕ προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Έργα Αιολικών σταθμών με ισχύ < 3 MW. Το φαινόμενο «μπακλαβά» και τρόπος αντιμετώπισής του. 63
Τα ανοιχτά ζητήματα των ΑΠΕ Σήμερα Target Προτάσεις για τους Κώδικες των 4 νέων αγορών με τη σημερινή δομή της αγοράς Model Αλλαγή της δομής της αγοράς (Χρηματιστήριο Ενέργειας) Winter Package 64
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας!!! Πειραιώς 132, 118 54, Αθήνα Τel.: +30 210 3727400 Fax: +30 210 3255460 E-mail: info@rae.gr Δρ. Διονύσιος Παπαχρήστου Ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΕΜΠ, Ειδ. Επιστήμονας Συντονιστής Ομάδας Διαγωνιστικών Διαδικασιών ΑΠΕ Δ/ντης Γραφείου Τύπου & Δημοσίων Σχέσεων Τel. +30 210 3727409 E-mail: papachristou@rae.gr