Οι Έλληνες απέναντι στη Μετανάστευση Στάσεις απέναντι στη μετανάστευση και το νέο νομοθετικό πλαίσιο Μεταβολές 2008-2010 Πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Ιανουάριος 2010 PI2010006 / Διάγραμμα 1
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ: ΑΝΑΘΕΣΗ: ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ: ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: ΠΕΡΙΟΧΗ: ΔΕΙΓΜΑ: ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ: ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ: ΤΥΠΙΚΟ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟ ΣΦΑΛΜΑ: ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΕΔΙΟΥ: PUBLIC ISSUE(Α.Μ. ΕΣΡ: 8) Μέλος WAPOR, ESOMAR, ΣΕΔΕΑ, ΠΕΣΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Ποσοτική έρευνα, με τηλεφωνικές συνεντεύξεις στα νοικοκυριά των ερωτώμενων και χρήση δομημένου ερωτηματολογίου Γενικός πληθυσμός 18 ετών και άνω Πανελλαδική Το σχεδιασθέν μέγεθος του δείγματος ανέρχεται σε 501άτομα και το πραγματοποιηθέν σε 514 άτομα 25-27/01/2010 Ακολουθήθηκε η μέθοδος της πολυσταδιακής στρωματοποιημένης δειγματοληψίας Για τα αποτελέσματα της έρευνας και σε διάστημα εμπιστοσύνης 95%, το τυπικό σφάλμα υπολογίζεται σε +/-4,5 % Εργάστηκαν 22 ερευνητές και 2 επόπτες PI2010006 / Διάγραμμα 2
Η ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ, 2009-2010 Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότεροι άνθρωποι αναφέρονται στο φαινόμενο της Μετανάστευσης. Εσείς προσωπικά, όταν ακούτε τη λέξη μετανάστευση τι σας έρχεται στο μυαλό; (Αυθόρμητες, πολλαπλές απαντήσεις) Οι αιτίες του φαινομένου (αναζήτηση εργασίας, χαμηλή ποιότητα ζωής, οικονομικές ανάγκες, έλλειψη κρατικής πολιτικής, παγκοσμιοποίηση, πόλεμος, πολιτικά προβλήματα, δουλεμπόριο, σπουδές) Οι συνθήκες ζωής των μεταναστών (εξαθλίωση, εκμετάλλευση, μοναξιά, δυσκολίες, ξεριζωμός-ξενιτιά, ταλαιπωρία, προβλήματα, φτώχεια, ρατσισμός, καλύτερη ζωή, επιβίωση) Τα προβλήματα που προκαλεί (εγκληματικότητα, ανεργία, αλλοίωση εθνικής ταυτότητας, ερήμωση περιοχών, αστυφυλία, προβλήματα στα σχολεία) Οι Έλληνες μετανάστες στο εξωτερικό και οι Έλληνες πρόσφυγες (μετανάστευση συγγενών, απόδημος ελληνισμός, το μεταναστευτικό κύμα του 1960, οι πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία) Οι ξένοι μετανάστες στην Ελλάδα (Αλβανοί, Πακιστανοί, πρόσφυγες, αλλοδαποί) Αρνητικά συναισθήματα (φόβος, ανασφάλεια, αηδία, απέχθεια, πανικός, άρνηση) Θετικά συναισθήματα (σεβασμός, συγκίνηση, συμπόνοια, φιλοξενία) Λαθρομετανάστευση Η έννοια της μετανάστευσης (μετακίνηση, άλλος τόπος) Ο μεγάλος αριθμός των μεταναστών στην Ελλάδα Άλλο ΔΓ ΔΑ 0 0 2 1 3 3 7 5 7 7 6 6 5 9 17 19 15 15 14 11 14 14 12 22 24 29 2009 2010 PI2010006 / Διάγραμμα 3
ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ, 2010 Σε γενικές γραμμές θα λέγατε ότι η μετανάστευση μάλλον ωφελεί, ή μάλλον βλάπτει την Ελλάδα; Ούτε / ούτε 19% Μάλλον βλάπτει 59% 3% Μάλλον ωφελεί 19% PI2010006 / Διάγραμμα 4
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, 2008-2010 Και ειδικότερα, θα λέγατε ότι η μετανάστευση μάλλον ωφελεί, ή μάλλον βλάπτει την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας; 47 40 59 52 32 30 7 11 8 2008 2009 2010 Μάλλον ωφελεί Μάλλον βλάπτει Ούτε / ούτε PI2010006 / Διάγραμμα 5
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ, 2008-2010 Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η μετανάστευση ωφελεί την Ελλάδα γιατί την φέρνει σε επαφή με ανθρώπους από άλλους πολιτισμούς, ενώ κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν ότι την βλάπτει γιατί αλλοιώνει την εθνική ταυτότητα των Ελλήνων. Εσείς προσωπικά, με ποια από τις δύο απόψεις συμφωνείτε περισσότερο; 47 38 52 57 32 32 8 10 6 2008 2009 2010 Βλάπτει την Ελλάδα γιατί αλλοιώνει την εθνική ταυτότητα των Ελλήνων Ωφελεί την Ελλάδα γιατί την φέρνει σε επαφή με ανθρώπους από άλλους πολιτισμούς Κανένα από τα δύο PI2010006 / Διάγραμμα 6
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ, 2010 Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η μετανάστευση προκαλεί αύξηση της εγκληματικότητας στην Ελλάδα ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι δεν προκαλεί αύξηση της εγκληματικότητας.εσείς προσωπικά, με ποια από τις δύο απόψεις συμφωνείτε περισσότερο; Η μετανάστευση προκαλεί αύξηση της εγκληματικότητας στην Ελλάδα 75 Η μετανάστευση δεν προκαλεί αύξηση της εγκληματικότητας στην Ελλάδα 20 Κανένα από τα δύο 2 Και τα δύο 2 2 PI2010006 / Διάγραμμα 7
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ, 2009-2010 Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η μετανάστευση αυξάνει την ανεργία στην Ελλάδα, γιατί οι μετανάστες παίρνουν θέσεις των Ελλήνων. Κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν το αντίθετο, λέγοντας ότι οι μετανάστες εργάζονται σε δουλειές που δεν θέλουν να κάνουν οι Έλληνες. Εσείς προσωπικά, με ποια από τις δύο απόψεις συμφωνείτε περισσότερο; Οι μετανάστες εργάζονται σε δουλειές που δεν θέλουν να κάνουν οι Έλληνες Η μετανάστευση αυξάνει την ανεργία, γιατί οι μετανάστες παίρνουν θέσεις των Ελλήνων 39 48 46 45 Και τα δύο 8 9 Κανένα από τα δύο 1 3 0 1 2009 2010 PI2010006 / Διάγραμμα 8
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ, 2009-2010 Κατά τη γνώμη σας, η πολιτική που ασκεί η Ελλάδα στο ζήτημα της μετανάστευσης, θα λέγατε ότι είναι μάλλον περισσότερο αυστηρή από όσο πρέπει, μάλλον λιγότερο αυστηρή από όσο πρέπει, ή περίπου όσο αυστηρή πρέπει; Μάλλον περισσότερο αυστηρή από όσο πρέπει 6 8 Μάλλον λιγότερο αυστηρή από όσο πρέπει 63 72 Περίπου όσο αυστηρή πρέπει 9 14 Δεν υπάρχει μεταναστευτική πολιτική 6 9 6 8 2009 2010 PI2010006 / Διάγραμμα 9
ΓΝΩΜΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΣΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ, 2009-2010 Σχετικά με τον αριθμό των ανθρώπων από διαφορετικές εθνικότητες, φυλές, ή θρησκείες που μπορεί να δεχθεί μια χώρα, τι πιστεύετε; Πρέπει να υπάρχει κάποιο όριο στον αριθμό τους, ή δεν πρέπει; Πρέπει να υπάρχει 76 88 Δεν πρέπει να υπάρχει 11 19 2 4 2009 2010 PI2010006 / Διάγραμμα 10
ΑΠΟΨΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, 2010 Σχετικά με την παρουσία των ανθρώπων από άλλες χώρες (των μεταναστών), τι θα λέγατε; Η Ελλάδα έχει φτάσει το όριο των μεταναστών που μπορεί να δεχτεί, ή δεν το έχει φτάσει ακόμα; (Απαντούν όσοι πιστεύουν πως πρέπει να υπάρχει κάποιο όριο στον αριθμό των μεταναστών που μπορεί να δεχθεί μια χώρα) Όχι, δεν έχει φτάσει το όριο 3% 5% Ναι, έχει ξεπεράσει το όριο 60% Ναι, έχει φτάσει το όριο 32% PI2010006 / Διάγραμμα 11
ΠΟΣΟΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, 2010 (ΤΙ ΠΙΣΤΕΥΕΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ) Εσείς προσωπικά, από όσο γνωρίζετε ή έχετε ακούσει, πόσοι μετανάστες πιστεύετε ότι υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα; Μπορείτε να μου αναφέρετε έναν αριθμό περίπου; (Αυθόρμητες απαντήσεις) Λιγότεροι από 1.000.000 16 Μέσος όρος: 1.695.000 μετανάστες 1.000.000-1.400.000 26 1.500.000-1.900.000 15 2.000.000-2.900.000 27 3.000.000 ή παραπάνω 16 PI2010006 / Διάγραμμα 12
ΠΟΣΟΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, 2010 (ΤΙ ΠΙΣΤΕΥΕΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ) Εσείς προσωπικά, από όσο γνωρίζετε ή έχετε ακούσει, πόσοι μετανάστες πιστεύετε ότι υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα; Μπορείτε να μου αναφέρετε έναν αριθμό περίπου; (Μέσος όρος απαντήσεων σε ανοιχτή ερώτηση. Όσοι αναφέρουν αριθμό, Ν = 325 άτομα) Υποκειμενικές εκτιμήσεις για τον αριθμό των μεταναστών στην Ελλάδα 1.695.000 PI2010006 / Διάγραμμα 13
ΓΝΩΜΗ ΓΙΑ ΤΑ ΕΚΛΟΓΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ, 2009-2010 Κάποιοι πιστεύουν ότι οι μετανάστες που ζουν νόμιμα στην Ελλάδα πρέπει να έχουν δικαίωμα ψήφου στις Δημοτικές Τοπικές Εκλογές. Εσείς προσωπικά, μάλλον συμφωνείτε, ή μάλλον διαφωνείτε με αυτή την άποψη; 38 46 55 49 4 4 2 1 Μάλλον συμφωνούν Μάλλον διαφωνούν Ούτε / ούτε 2009 2010 PI2010006 / Διάγραμμα 14
ΓΝΩΜΗ ΓΙΑ ΤΑ ΕΚΛΟΓΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ, ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ, 2010 Και στις Βουλευτικές εκλογές; Οι μετανάστες που ζουν νόμιμα στην Ελλάδα πρέπει να έχουν δικαίωμα ψήφου; Εσείς προσωπικά, μάλλον συμφωνείτε ή μάλλον διαφωνείτε; Ούτε / ούτε 4% 2% Μάλλον διαφωνούν 51% 52% Μάλλον συμφωνούν 42% PI2010006 / Διάγραμμα 15
ΓΝΩΜΗ ΓΙΑ ΤΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑΣ ΣΕ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ Τον τελευταίο καιρό γίνεται λόγος για τη χορήγηση ελληνικής ιθαγένειας σε μετανάστες που ζουν στη χώρα μας. Σε γενικές γραμμές, εσείς προσωπικά, μάλλον συμφωνείτε, ή μάλλον διαφωνείτε να δοθεί ελληνική ιθαγένεια σε μετανάστες; Ούτε / ούτε 1% Εξαρτάται από την κάθε περίπτωση 18% 1% Μάλλον διαφωνούν 43% Μάλλον συμφωνούν 37% PI2010006 / Διάγραμμα 16
ΓΝΩΜΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑΣ ΣΕ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ Για να πάρει ένα/μία μετανάστης/τρια την ελληνική ιθαγένεια, εσείς προσωπικά, τι από τα παρακάτω θεωρείτε σίγουρα απαραίτητο, μάλλον απαραίτητο, όχι και τόσο απαραίτητο, ή καθόλου απαραίτητο (Απαντούν όσοι δεν διαφωνούν με τη χορήγηση ελληνικής ιθαγένειας σε μετανάστες) να έχουν εργαστεί, ή να εργάζονται σήμερα στην Ελλάδα 70 16 5 5 21 να ζουν αρκετά χρόνια στην Ελλάδα 62 22 10 3 1 να έχουν πάει σε ελληνικό σχολείο ή πανεπιστήμιο 56 17 14 10 2...να έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα 50 16 18 14 2 να μιλάνε καλά τα ελληνικά 43 22 21 13 1 να έχουν παντρευτεί με Έλληνα/ίδα 26 12 28 31 1 να είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι 18 4 24 53 1 Σίγουρα απαραίτητο Μάλλον απαραίτητο Όχι και τόσο απαραίτητο Καθόλου απαραίτητο ΔΓ ΔΑ PI2010006 / Διάγραμμα 17
ΓΝΩΜΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΝΑ ΖΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑΣ Πόσα χρόνια είναι αρκετά, να ζει κάποιος μετανάστης/τρια στην Ελλάδα, για να του δοθεί ελληνική ιθαγένεια; (Αυθόρμητες απαντήσεις) Μέχρι 5 16 6-10 42 11-15 23 16-20 20+ 6 7 7 PI2010006 / Διάγραμμα 18
ΠΡΟΘΕΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ & ΨΗΦΟΣ ΣΕ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑΣ ΣΕ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ Εάν γινόταν δημοψήφισμα για την ιθαγένεια, εσείς προσωπικά τι θα ψηφίζατε; Μάλλον να δοθεί, ή μάλλον να μη δοθεί ελληνική ιθαγένεια σε μετανάστες; Δεν θα ψήφιζαν 2% 8% Μάλλον να μην δοθεί 45% Μάλλον να δοθεί 45% PI2010006 / Διάγραμμα 19