Κοσμολογία Η δομή, η εξέλιξη του Σύμπαντος και τα πειράματα στο CERN Γιάννης Νταλιάνης (PhD) Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών Ε. Μ. Πολυτεχνείο
Ελληνική Ομάδα Εκλαΐκευσης Γη Τοπική γαλαξιακή ομάδα Ηλιακό Σύστημα Virgo υπερσμήνος Διαστρική Γειτονιά Yπερσμήνη Ο Γαλαξίας μας Παρατηρήσιμο Σύμπαν
Μία χαρτογράφηση των των δομών στο σύμπαν: ερυθρομετατόπιση Δισεκατομμύρια Έτη Φωτός
Σμήνη γαλαξιών:
Ο Γαλαξίας μας:
Το άστρο μας:
Ελληνική Ομάδα Εκλαΐκευσης
Ελληνική Ομάδα Εκλαΐκευσης Πού κατασκευάστηκε το μέταλλο στα κλειδιά μας, στα κοσμήματά μας, στο αυτοκίνητό μας;
Ελληνική Ομάδα Εκλαΐκευσης Από τι είμαστε φτιαγμένοι εμείς;
Ελληνική Ομάδα Εκλαΐκευσης Γιατί κοιτάμε διαχρονικά τα αστέρια;
Ο περιοδικός πίνακας των στοιχείων Μεγάλη Έκρηξη Υπερκαινοφανείς Μεγάλα Άστρα Μικρά Άστρα Κοσμικές ακτίνες
Ο περιοδικός πίνακας των στοιχείων και τα άστρα
Ο περιοδικός πίνακας των στοιχείων και τα άστρα
Ο περιοδικός πίνακας των στοιχείων και τα άστρα
Ένα άστρο μεγάλης μάζας μοιάζει με κρεμμύδι πριν γίνει η έκρηξη υπερκαινοφανούς Κόκκινος Γίγαντας Είναι ένα γιγάντιο πυρηνικό εργοστάσιο Παράδειγμα πυρηνικών αντιδράσεων.
Ελληνική Ομάδα Εκλαΐκευσης
Νέος υπερκαινοφανής @ Μ82 Πριν 22 Ιανουαρίου 2014
22 Ιανουαρίου 2014
Οι κοσμολογικές δομές
Σμήνη γαλαξιών:
Μια εικόνα για τις πιο μεγάλες δομές στο σύμπαν: 1) Ομοιογένεια 2) Εξέλιξη
Η κοσμολογική εξέλιξη
Η διαστολή του σύμπαντος Ο Γαλαξίας μας
Η βαρύτητα και η διαστολή του σύμπαντος
Προσομοίωση σχηματισμού δομών
Η γνώση της φυσική στοιχειωδών σωματιδίων μας παρέχει έμμεσα γνώση για την εξέλιξη του σύμπαντος (η βαρύτητα δε φτάνει) Από τη φυσική στοιχειωδών σωματιδίων προβλέψαμε: 1) Την κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου 2) Την αριθμητική πυκνότητα πυρήνων στο Σύμπαν 3) Την κοσμική ακτινοβολία νετρίνων 4) Την σκοτεινή ύλη 5)
Το αρχικό σύμπαν είναι υπέρθερμο Θερμοκρασία ev 10 16 10 12 10 8 10 4 1 T 1 t 10 4 10 25 10 17 10 9 0.1 10 7 10 15 Χρόνος s
Ελληνική Ομάδα Εκλαΐκευσης Φυσικής της ύλης
Ατομική Φυσική 400.000 χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη Θερμοκρασία ev 1016 T 1 t 1012 108 104 1 10 4 10 25 Ατομική φυσική 10 17 10 9 0.1 Χρόνος s 107 1015
Θερμοκρασία ev 10 16 10 12 10 8 10 4 1 Ατομική φυσική T 1 t 10 4 10 25 10 17 10 9 0.1 10 7 10 15 Χρόνος s κοσμική ακτινοβολία μικροκυμάτων υποβάθρου
οι International πρωταρχικές Particle Physics Outreach Group στιγμές του Σύμπαντος Θερμοκρασία ev 10 26 10 20 10 14 10 8 100 Φυσική του πληθωρισμού 10 4 10 42 10 31 10 20 10 9 100 10 13 Χρόνος s
Τα φωτόνια της CMB (ΚΑΜΥ( ΚΑΜΥ) έρχονται από τα έσχατα σημεία του σύμπαντος
Πυρηνική φυσική μερικά δευτερόλεπτα μετά τη Μεγάλη Έκρηξη Θερμοκρασία ev 10 16 10 12 10 8 10 4 1 Πυρηνική φυσική Ατομική φυσική T 1 t 10 4 10 25 10 17 10 9 0.1 10 7 10 15 Χρόνος s
Ο περιοδικός πίνακας των στοιχείων, τα άστρα και η μεγάλη έκρηξη
Ήλιο Θερμοκρασία ev 10 16 10 12 10 8 10 4 1 Πυρηνική φυσική Ατομική φυσική T 1 t Υδρογόνο 10 4 10 25 10 17 10 9 0.1 10 7 10 15 Χρόνος s κοσμικά νετρίνα υποβάθρου και πυρήνες Η, He
LHC Φυσική κλάσματα νανοδευτερολέπτων μετά τη Μεγάλη Έκρηξη LHC Θερμοκρασία ev 10 16 10 12 10 8 10 4 1 LHC φυσική Πυρηνική φυσική Ατομική φυσική T 1 t 10 4 10 25 10 17 10 9 0.1 10 7 10 15 Χρόνος s
Ανιχνεύοντας την ύλη στο σύμπαν
Μετρώντας τη μάζα των γαλαξιών Ταχύτητα περιστροφής μετρούμενη προβλεπόμενη απόσταση από το κέντρο (ε.φ.)
Η βαρύτητα «βλέπει» τα πάντα!
Ο γαλαξίας της Ανδρομέδας Νίκος Καλύβας, Στάθης Μανιφάβας, ΓΝ
Το αντίστοιχο του πλανήτη Ουρανού Ουρανός Κρόνος Δίας Δίας Γη Ήλιος Ουρανός Κρόνος Ερμής
Η ενέργεια στο σύμπαν (σήμερα) σχηματίζουν (γαλαξιακές) δομές απώθηση Σκοτεινή ύλη Συνήθης ύλη Σκοτεινή ενέργεια έλξη δε σχηματίζει δομές
Ελληνική Ομάδα Εκλαΐκευσης Το πείραμα του CERN
ίσως να δημιουργήθηκαν σωματίδια σκοτεινής ύλης και ;;; Θερμοκρασία ev 10 16 10 12 10 8 10 4 1 LHC φυσική Πυρηνική φυσική Ατομική φυσική T 1 t 10 4 10 25 10 17 10 9 0.1 10 7 10 15 Χρόνος s
π.χ. η υπερσυμμετρία (;;;)
10 26 Φυσική του πληθωρισμού Θερμοκρασία ev 10 20 10 14 10 8 100 10 4 10 42 10 31 10 20 10 9 100 10 13 Χρόνος s πληθωριστική διαστολή και δημιουργία ανομοιογενειών
Πληθωρισμός Μεγάλη Έκρηξη LHC Άγνωστη φυσική ΚΑΜΥ (CMB) Αρχική νουκλεοσύνθεση Γαλαξιακές δομές Δημιουργία των πρώτων αστέρων Σήμερα
Ερωτήσεις;
https://www.youtube.com/watch?v=2rtsfbboa9q