Αγνοείται και ποδοπατιέται καθημερινά. Από παιδιάτρους, γιατρούς, νοσηλευτικό προσωπικό, μαιευτήρια Είναι ο κώδικας που απαγορεύει τη διαφήμιση βιομηχανοποιημένου βρεφικού γάλακτος και την παροχή δωρεάν δειγμάτων σε νοσηλευτικά ιδρύματα και ιατρεία. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) τον έχει υιοθετήσει από το 1981, αναγνωρίζοντας ότι η επιθετική και ύπουλη διαφήμιση τεχνητού γάλακτος αποτελεί ύπουλη επίθεση στο μητρικό θηλασμό, μειώνει τον αριθμό των βρεφών που θηλάζουν, αποπροσανατολίζει τις νέες μητέρες και κατευθύνει τις επιλογές τους, χωρίς ξεκάθαρη ενημέρωση. Της Λαμπρινής Σταμάτη Η Ελλάδα είναι μία από τις 44 χώρες, όπου η νομοθεσία ελέγχει ως ένα βαθμό και μερικώς τη διαφήμιση του βιομηχανοποιημένου βρεφικού γάλακτος, ως ανασταλτική στην προώθηση του θηλασμού. Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης. Ωστόσο, 32 χώρες έχουν θεσπίσει αυστηρή νομοθεσία, στην οποία συμπεριλαμβάνονται όλες οι ή περισσότερες διατάξεις του κώδικα. Μεταξύ αυτών, η Αλβανία, η Ουγκάντα, η Τανζανία, η Αργεντινή, η Βραζιλία 1 / 5
Ο κώδικας απαγορεύει ρητά και ξεκάθαρα: *Την προώθηση υποκατάστατων μητρικού γάλακτος (όπως επίσης μπιμπερό, θηλών και όλων των προϊόντων που χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατα του θηλασμού) μέσα από μαιευτήρια, νοσοκομεία, ιατρεία, υγειονομικές μονάδες κάθε είδους. *Την προώθηση δωρεάν δειγμάτων βιομηχανοποιημένου βρεφικού γάλακτος σε νέες μητέρες ή ακόμα και την παροχή τους σε χαμηλή τιμή. *Τη δέσμευση των εργαζόμενων σε μονάδες υγείας με την προσφορά δώρων, ταξιδιών, κλπ, να συμμετέχουν στην προώθηση βιομηχανοποιημένου βρεφικού γάλακτος. *Τις διαφημίσεις που χρησιμοποιούν λέξεις ή εικόνες που εξιδανικεύουν τη χρήση υποκατάστατων μητρικού γάλακτος. Προβλέπει επίσης ότι σε κάθε προϊόν και σε κάθε διαφήμιση θα πρέπει να αναγράφονται ξεκάθαρα τα στοιχεία που αφορούν τα οφέλη του μητρικού θηλασμού και τους κινδύνους που συνδέονται με το βιομηχανοποιημένο βρεφικό γάλα. Η εικόνα στην Ελλάδα σήμερα Οκτώ στις δέκα μητέρες (ποσοστό 81%) δηλώνουν ότι, όσο βρίσκονταν στο μαιευτήριο το μωρό τους πήρε ξένο γάλα χωρίς να συντρέχει ιατρικός λόγος και χωρίς να υπάρχει γραπτή, ενυπόγραφη ιατρική συνταγή. Εφτά στις δέκα (ποσοστό 71%) αναφέρουν ότι δεν ζητήθηκε ποτέ η συγκατάθεσή τους για να δοθεί υποκατάστατο μητρικού γάλακτος. Τα στοιχεία προέρχονται από τη διαδικτυακή έρευνα που διεξήγαγε τον Μάρτιο του 2011 ο Σύλλογος Πιστοποιημένων Συμβούλων Γαλουχίας IBCLC Ελλάδος «Γαλαξίας», σε συνεργασία με το mitrikosthilasmos.com. Στην ίδια έρευνα το 46% απαντά ότι πήρε οδηγίες να χορηγήσει υποκατάστατο μητρικού γάλακτος και το 56% ότι, φεύγοντας από το 2 / 5
μαιευτήριο πήρε και συνταγή παιδιάτρου για ξένο γάλα και μάλιστα συγκεκριμένης μάρκας! Ο κώδικας δεν απαγορεύει την κυκλοφορία στην αγορά υποκατάστατων βρεφικού γάλακτος. Προσβλέπει όμως στο να έχουν όλες οι νέες μητέρες στη διάθεσή τους πλήρη και ξεκάθαρα τα δεδομένα που αφορούν τη διατροφή του μωρού, χωρίς διαφημιστικά τερτίπια και εφέ, χωρίς άλλες επιρροές, ώστε να μπορούν να κάνουν ελεύθερα και ενημερωμένα τις επιλογές τους. Έχει δηλαδή γίνει κατανοητό ότι κάτω από την απόφαση πολλών γυναικών να μη θηλάσουν ή πίσω από τη δοκιμή να θηλάσουν που οδηγεί σε «αποτυχία» μέσα σε λίγες ημέρες ή τις πρώτες εβδομάδες, υποβόσκουν οι λανθασμένες επιρροές και η παραπληροφόρηση που ασκούν οι τακτικές της βιομηχανίας πρώτου βρεφικού γάλακτος. Επίθεση στο θηλασμό Το «επιθετικό μάρκετινγκ» της συγκεκριμένης βιομηχανίας πλήττει τον θηλασμό κυρίως με δύο ύπουλα χτυπήματα. Πρώτον τα μωρά που δοκιμάζουν δείγματα βιομηχανοποιημένου βρεφικού γάλακτος ή τα μπουκαλάκια που δίνονται ασύδοτα στα μαιευτήρια, δυσκολεύονται να κρατηθούν στη θηλή του μητρικού στήθους και να θηλάσουν σωστά, με αποτέλεσμα να μειώνεται η παραγωγή μητρικού γάλακτος. Δεύτερον, όταν το τεχνητό βρεφικό γάλα προωθείται από τους παιδιάτρους (που στην Ελλάδα χωρίς δισταγμό το συνταγογραφούν, ακόμα και μαζί με το εξιτήριο από το μαιευτήριο) και τα ίδια τα μαιευτήρια, οι νέες μητέρες αποπροσανατολίζονται και τείνουν να το θεωρούν ως υγιεινή επιλογή ή, σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα και ιατρικά απαραίτητη. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υιοθέτησε τον κώδικα το 1981, αναγνωρίζοντας ότι το εμπόριο και η διαφήμιση βιομηχανοποιημένου βρεφικού γάλακτος αποτελεί, εξ ορισμού προσπάθεια να μειωθεί ο αριθμός των μωρών που θηλάζουν. Αναγνώρισε επίσης ότι ο μητρικός θηλασμός είναι ζωτικής σημασίας θέμα τόσο για τη δημόσια υγεία όσο και για την οικονομία. Ο κώδικας χρειάζεται να αποκτήσει αιχμηρή ισχύ, χρειάζεται νομοθεσία που να προβλέπει αυστηρές κυρώσεις σε όσους τον παραβιάζουν, αναφέρει το δίκτυο δράσης για τις παιδικές τροφές (International Baby Food Action Network IBFAN). Το δίκτυο αυτό είναι ένας 3 / 5
συνασπισμός ομάδων πολιτών που δραστηριοποιούνται σε 95 αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες και στοχεύει στην καλύτερη υγεία και διατροφή των μωρών, μέσα από την προώθηση του θηλασμού και τον περιορισμό της ανεύθυνης εμπορίας και διαφήμισης βρεφικών τροφών και υποκατάστατων μητρικού γάλακτος. Συνέβαλε στη σύνταξη του Διεθνούς Κώδικα για την Εμπορία και Διαφήμιση Υποκατάστατων Μητρικού Γάλακτος από τη UNICEF και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (World Health Organisation WHO) και συνεχίζει τη δράση του για να αλλάξει η εμπορική πρακτική και η πολιτική για την προώθηση του θηλασμού σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο διεθνής κώδικας για την εμπορία και διαφήμιση υποκατάστατων βρεφικού γάλακτος προβλέπει επίσης τα εξής: *Οι επαγγελματίες υγείας αλλά και οι νέοι γονείς θα πρέπει να λαμβάνουν επιστημονική και τεκμηριωμένη πληροφόρηση και όχι να ενημερώνονται από υπαλλήλους εταιρειών που προωθούν υποκατάστατα μητρικού γάλακτος και σχετικά προϊόντα. *Η νομοθεσία και οι κυβερνήσεις θα πρέπει να διασφαλίζουν την αντικειμενική και ολοκληρωμένη πληροφόρηση γύρω από τα θέματα που αφορούν τη διατροφή βρεφών και νηπίων. *Οι εταιρείες που παρασκευάζουν, προωθούν ή διανέμουν υποκατάστατα βρεφικού γάλακτος και σχετικά προϊόντα θα πρέπει να συμμορφώνονται και να τηρούν τον κώδικα, ανεξάρτητα από τις όποιες κυβερνητικές και νομοθετικές ενέργειες αφορούν την εφαρμογή του. *Όλα τα προϊόντα που κυκλοφορούν ως υποκατάστατα του μητρικού θηλασμού θα πρέπει να είναι άριστης ποιότητας και να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στις κλιματολογικές συνθήκες και στις συνθήκες αποθήκευσής τους. Links Ο Διεθνής Κώδικας για το εμπόριο και τη διαφήμιση υποκατάστατων μητρικού γάλακτος Πώς εφαρμόζεται ο κώδικας σε 193 χώρες του κόσμου Στείλτε την καταγγελία σας στο IBFAN 4 / 5
5 / 5