ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Κεντρική Οργανωτική Επιτροπή Πρόεδρος: Εξαρχάκος Θεόδωρος Καθηγητής του Παν/µίου Α- θηνών, Πρόεδρος του Π.Τ..Ε και Πρόεδρος του Κέντρου Έρευνας Επιστήµης και Εκπαίδευσης Συµπρόεδροι: Ανούσης Μιχάλης Καθηγητής του Παν/µίου Αιγαίου, Πρόεδρος του Μαθη- µατικού Τµήµατος του Παν/µίου Αιγαίου ηµητρίου Τηλαύγης Πρόεδρος Πνευµατικού Ιδρύ- µατος Σάµου «Νικόλαος η- µητρίου» Γραµµατέας: Ντζιαχρήστος Ευάγγελος Αναπληρωτής Καθηγητής του Παν/µίου Ταµίας: Φασούλης Κων/νος Λέκτορας του Παν/µίου Μέλη: Γιοκαρίνης Εµµανουήλ Καθηγητής Μαθηµατικών ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης ηµάκος Γεώργιος Επίκουρος Καθηγητής του Παν/µίου Ζορµπαλά Κων/να Λέκτορας του Παν/µίου Αιγαίου Καλαβάσης Φραγκίσκος Καθηγητής του Παν/µίου Αιγαίου Μαλαφάντης Κων/νος Επίκουρος Καθηγητής του Παν/µίου Μπαµπούνης Χαράλαµπος Λέκτορας του Παν/µίου Σαλβαράς Ιωάννης Επίκουρος Καθηγητής του Παν/µίου Σκορδούλης Κων/νος Αναπληρωτής Καθηγητής του Παν/µίου
4 Πανελλήνιο Συνέδριο µε ιεθνή Συµµετοχή Τοπική Οργανωτική Επιτροπή Πρόεδρος: Ανούσης Μιχάλης Καθηγητής του Παν/µίου Αιγαίου, Πρόεδρος του Μαθη- µατικού Τµήµατος του Παν/µίου Αιγαίου Αντιπρόεδρος: ηµητρίου Τηλαύγης Πρόεδρος Πνευµατικού Ιδρύ- µατος Σάµου «Νικόλαος η- µητρίου» Γραµµατέας: Κτίστου Ματρώνα ιευθύντρια Πνευµατικού Ι- δρύµατος Σάµου «Νικόλαος ηµητρίου» Μέλη: Γιοκαρίνης Εµµανουήλ Καθηγητής Μαθηµατικών ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης Ζορµπαλά Κων/να Λέκτορας του Παν/µίου Αιγαίου Ευστρατίου ηµήτριος /ντής της ιεύθυνσης ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης Σά- µου Τσολοµύτης Αντώνης Λέκτορας του Παν/µίου Αιγαίου
«Αρίσταρχος ο Σάµιος» 5 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Πρόεδρος: Εξαρχάκος Θεόδωρος Καθηγητής του Παν/µίου, Πρόεδρος του Π.Τ..Ε και Πρόεδρος του Κέντρου Έρευνας Επιστήµης και Εκπαίδευσης Αντιπρόεδρος: Ανούσης Μιχαήλ Καθηγητής του Παν/µίου Αιγαίου, Πρόεδρος του Μαθηµατικού Τµήµατος του Παν/µίου Αιγαίου Μέλη: Αλεξανδρής Νικόλαος Καθηγητής του Παν/µίου Πειραιώς και Πρόεδρος της Ελληνικής Μαθηµατικής Εταιρείας Αναπολιτάνος ιονύσης Καθηγητής του Παν/µίου Αραχωβίτης Ιωάννης Αναπληρωτής Καθηγητής του Παν/µίου Αρτίκης Θεόδωρος Καθηγητής του Παν/µίου Πειραιώς Βαρώτσος Παναγιώτης Καθηγητής του Παν/µίου Βουγιουκλής Θωµάς Καθηγητής του Παν/µίου Θράκης Biltchev Svetoslav Καθηγητής του Παν/µίου ROUSSE Βουλγαρίας Γαλάνης Σοφοκλής Καθηγητής του Παν/µίου Ιωαννίνων Γκίβαλου Άντα Καθηγήτρια του Παν/µίου ασκαλάκης ηµοσθένης Αναπληρωτής Καθηγητής του Παν/µίου ερµιτζάκης Μιχαήλ Αντιπρύτανης του Παν/µίου ηµάκος Γεώργιος Επίκουρος Καθηγητής του Παν/µίου ράκος Γεώργιος Καθηγητής του Παν/µίου Ζορµπαλά Κων/να Λέκτορας του Παν/µίου Αιγαίου
6 Πανελλήνιο Συνέδριο µε ιεθνή Συµµετοχή Κόκκοτας Παναγιώτης Οµότιµος Καθηγητής του Παν/µίου Κοντογιάννης ηµήτριος Σύµβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κριµιτζής Σταµάτης Καθηγητής του Παν/µίου JOHNS HOPKINS ΗΠΑ Κωτσάκης Σπύρος Αναπληρωτής Καθηγητής του Παν/µίου Αιγαίου Λάπας ιονύσιος Επίκουρος Καθηγητής του Παν/µίου Λεγάτος Γεράσιµος Οµότιµος Καθηγητής του Παν/µίου Λεοντσίνης Γεώργιος Καθηγητής του Παν/µίου Μεϊµάρης Μιχαήλ Καθηγητής του Παν/µίου Ντζιαχρήστος Ευάγγελος Αναπληρωτής Καθηγητής του Παν/µίου Παπαδάτος Ιωάννης Καθηγητής του Παν/µίου Παπανικολάου ηµήτριος Καθηγητής του Παν/µίου Παπαντωνίου Βασίλειος Καθηγητής του Παν/µίου Πατρών Ράπτης Αριστοτέλης Καθηγητής του Παν/µίου Ρασσιάς Ιωάννης Καθηγητής του Παν/µίου Σκορδούλης Κων/νος Αναπληρωτής Καθηγητής του Παν/µίου Τριλιανός Αθανάσιος Καθηγητής του Παν/µίου Φιλίππου Γεώργιος Καθηγητής του Παν/µίου Κύπρου Χαραλαµπίδης Χαράλαµπος Καθηγητής του Παν/µίου Χριστιανίδης Ιωάννης Επίκουρος Καθηγητής του Παν/µίου
«Αρίσταρχος ο Σάµιος» 7 Γραµµατεία Μανιάτης Παναγιώτης Κουδούνα Μαίρη Μαραγκάκης Στυλιανός Καραµπούλας Ιωάννης Κλειδέρη Ελένη Μπαλτσιώτη Ζωή Εκπαιδευτικός Πρωτοβάθµιας Εκπαίδευσης, ιδάκτωρ του Πανεπιστηµίου Εκπαιδευτικός Πρωτοβάθµιας Εκπαίδευσης, Υποψ. ιδάκτωρ του Πανεπιστηµίου Εκπαιδευτικός ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης, Μεταπτυχιακός Φοιτητής του Πανεπιστηµίου Εκπαιδευτικός Πρωτοβάθµιας Εκπαίδευσης ΕΤΕΠ, του Πανεπιστηµίου ιοικητικός Υπάλληλος, του Πανεπιστηµίου ηµητρακοπούλου Βασιλική ιοικητικός Υπάλληλος, του Πανεπιστηµίου
8 Πανελλήνιο Συνέδριο µε ιεθνή Συµµετοχή
«Αρίσταρχος ο Σάµιος» 9 Περιεχόµενα Η προβληµατική του Συνεδρίου, από τον Πρόεδρο της Οργανωτικής Επιτροπής, καθηγητή Θεόδωρο Εξαρχάκο Προσφώνηση από τον πρόεδρο της τοπικής Οργανωτικής Επιτροπής, Καθηγητής Μιχάλη Ανούση Προσφώνηση από τον πρόεδρο του Πνευµατικού Ιδρύµατος Σάµου «Νικόλαος ηµητρίου», Τηλαύγη ηµητρίου Θεόδωρος Εξαρχάκος... Κων/νος Γαβρόγλου.... ηµήτρης ιαλέτης Ιωάννης Χριστιανίδης Μενέλαος Γκίβαλος... Χρήστος Στατεράς.... ηµήτρης Κοντογιάννης.. Ευάγγελος Ντζιαχρήστος Γεώργιος Μπαραλής Γεώργιος Καλκάνης.. Χαράλαµπος Μπαµπούνης... Παναγιώτης ηµητριάδης... Κυριακή ηµητριάδη «Αστρονοµικές αναζητήσεις και αστρονοµικά δεδοµένα από τους αρχαίους πολιτισµούς µέχρι τη σύγχρονη εποχή» Αντιλήψεις για την κίνηση της Γης στην Αρχαία Ελληνική Αστρονοµία Η προ-κατάθεση επιστηµονικού παραδείγµατος από τον Αρίσταρχο τον Σά- µιο Αρίσταρχος ο Σάµιος και η ηλιοκεντρική του θεωρία Η πρώτη λατινική µετάφραση του βιβλίου: «Περί µεγεθών και αποστάσεων» του Αρίσταρχου και ο Γεώργιος Βάλλας Το Αστρονοµικό έργο του Ηρακλείδη του Ποντικού και οι Επιδράσεις του στον Αρίσταρχο τον Σάµιο Από τον ΑρίστΑρχο των Φωτονίων στην ΑστροΝοµία των Νετρίνων «Αναγκαίαι προς τον ανθρώπινον βίον αι από των φωστήρων σηµειώσεις...» Στοιχεία αστρονοµίας και αστρολογίας κατά τους µέσους χρόνους. Από το γεωκεντρικό σύστηµα του Αριστοτέλη στο ηλιοκεντρικό του Αρίσταρχου, στο οµογενές σύµπαν των σύγχρονων θεωριών 11 15 17 19 49 87 99 113 123 137 147 159
10 Πανελλήνιο Συνέδριο µε ιεθνή Συµµετοχή Ευάγγελος Μώκος. Ευθύµιος Νικολαΐδης... Η αστρονοµία στην αρχαία Ελλάδα πριν από τον Αρίσταρχο Ελληνική αστρονοµία και Χριστιανική κοσµολογία Κωνσταντίνος Σκορδούλης.. Ο Αρίσταρχος στο έργο του T.S. Kuhn 191 Κρυσταλλία Χαλκιά... Πλ. Ψωµιάδης... Κων. Ταµπάκης Κρυσταλλία Χαλκιά Κων. Σκορδούλης Αθηνά Τσακογέωργα... Κρυσταλλία Χαλκιά Κων. Σκορδούλης Ιωάννης Αραχωβίτης Ευάγγελος Ντζιαχρήστος... ηµήτρης Κοντογιάννης Svetoslav Jordanov Bilchev.. Γεώργιος ηµάκος.... Μιχάλης Χρυσοβέργης Αντώνης Πινότσης.... Μαρία Πρωτόπαπα Μαρνέλη. Γιάννης Παπαδάτος.. Το πέρασµα από το γεωκεντρικό στο ηλιοκεντρικό σύστηµα: Η παράλληλη πορεία επιστήµης και µεταφυσικής Βυζαντινή Aστρονοµία: Συνθέσεις και Υπερβάσεις Η παρουσία του Αρίσταρχου στο διαδίκτυο Αρίσταρχος ο Σάµιος: «τὰν δὲ γᾶν περιφέρεσθαι περὶ τὸν ἅλιον κατὰ κύκλου περιφέρειαν» και όχι µόνον. Τα Μαθηµατικά στο έργο του Αρίσταρχου The aha triangle : Arystarh from Samos, Hyparh from hykkeya, Arystarh from Moscow Η Αρχαία Ελληνική Αστρονοµία και η ανάπτυξη των Κωνικών Τοµών Η εξέλιξη των κοσµολογικών ιδεών και µαθηµατικών µοντέλων στην αρχαία Ελλάδα «Κλεάνθους, προς Αρίσταρχον» ( ιογένους Λαέρτιου, Βίοι VII, 174) Κοσµοθεωρητικά και ιδεολογικά αίτια αγνόησης του πρωτοποριακού έργου του Αρίσταρχου του Σάµιου µέχρι την Ευρωπαϊκή Αναγέννηση 169 179 201 213 223 235 245 255 267 279 309 321