ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1. ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ Προπτυχιακό ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΑΡΥ 502 ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ 5 ο ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ - ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 1 ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ σε περίπτωση που οι πιστωτικές μονάδες απονέμονται σε διακριτά μέρη του μαθήματος π.χ. Διαλέξεις, Εργαστηριακές Ασκήσεις κ.λπ. Αν οι πιστωτικές μονάδες απονέμονται ενιαία για το σύνολο του μαθήματος αναγράψτε τις εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας και το σύνολο των πιστωτικών μονάδων ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΩΡΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ Διαλέξεις, Εργαστηριακές Ασκήσεις, Παρουσιάσεις Θεμάτων 8 8 Προσθέστε σειρές αν χρειαστεί. Η οργάνωση διδασκαλίας και οι διδακτικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται περιγράφονται αναλυτικά στο 4. ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Επιστημονικής Περιοχής Υποβάθρου, Γενικών Γνώσεων, Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ: ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ και ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ: ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ERASMUS ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (URL) Ελληνική ΝΑΙ (Στην Αγγλική) 2. ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Μαθησιακά Αποτελέσματα Περιγράφονται τα μαθησιακά αποτελέσματα του μαθήματος οι συγκεκριμένες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες καταλλήλου επιπέδου που θα αποκτήσουν οι φοιτητές μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος. Συμβουλευτείτε το Παράρτημα Α Περιγραφή του Επιπέδου των Μαθησιακών Αποτελεσμάτων για κάθε ένα κύκλο σπουδών σύμφωνα με Πλαίσιο Προσόντων του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης Περιγραφικοί Δείκτες Επιπέδων 6, 7 & 8 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων Διά Βίου Μάθησης και Παράρτημα Β Περιληπτικός Οδηγός συγγραφής Μαθησιακών Αποτελεσμάτων Εισαγωγή: Το εργαστηριακό αυτό μάθημα αναγνωρίζει το γεγονός πως οι φοιτητές μέχρι και το 2 ο έτος σπουδών καλούνται να σχεδιάσουν κτίρια ή χώρους εν γένει, τα οποία προορίζονται για μια ή περισσότερες συγκεκριμένες και προκαθορισμένες λειτουργίες. Εκκινώντας από τη θεωρία (κυριότερα αυτή του αρχιτέκτονα και ακαδημαϊκού Bernard Tschumi) ότι η αρχιτεκτονική δεν συγκροτείται μόνο από το χώρο αλλά επίσης και από τα γεγονότα που διαδραματίζονται στον κάθε χώρο, το μάθημα στοχεύει να εισαγάγει έναν σχεδιαστικό πειραματισμό που τροφοδοτείται τόσο από τον χώρο καθεαυτόν όσο και από το πρόγραμμα. Με αυτόν το τρόπο ο σχεδιαστικός πειραματισμός επιχειρείται να διαφύγει από τη μορφή per se και να αναγνωρίσει το γεγονός ότι η αρχιτεκτονική διαμορφώνεται ιστορικά από μια σειρά ερεισμάτων που αντλούνται από το ευρύτερο πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον. Αντικείμενο:

Στο εργαστήριο οι σπουδαστές εκτίθενται σε μια σειρά υλοποιημένων έργων, αναπαραστάσεων, κειμένων και διαλέξεων που συζητούν ή/ και ενσωματώνουν το γεγονός στην παραγωγή της αρχιτεκτονικής (μορφής). Δομή: Οι 13 εβδομάδες του εξαμήνου χωρίζονται στην εισαγωγή και το κύριο θέμα σχεδιασμού. Η εισαγωγή γίνεται μέσω διάλεξης παρουσίασης του θέματος και 4, διαδοχικές ασκήσεις εξοικείωσης με την παραπάνω λογική/ μέθοδο σχεδιασμού. Για το υπόλοιπο διάστημα του εξαμήνου οι φοιτητές επεξεργάζονται το κύριο θέμα το οποίο είναι διαχωρισμένο σε διακριτές ασκήσεις βήματα ώστε να καθοδηγηθεί ο σχεδιασμός από το θεωρητικό υπόβαθρο. Δραστηριότητα: Οι φοιτητές επεξεργάζονται σχεδιαστικές ασκήσεις διάρκειας 1 ή 2 εβδομάδων ανάλογα. Κάθε άσκηση παρουσιάζεται και παραδίδεται αυτοτελώς αλλά τροφοδοτεί και ένα υπόβαθρο για την επόμενη άσκηση. Το κύριο θέμα σχεδιασμού περιλαμβάνει εβδομαδιαίες διορθώσεις από τους διδάσκοντες και 2 δημόσιες παρουσιάσεις (ενδιάμεση και τελική) όπου οι φοιτητές κρίνονται και από προσκεκλημένους κριτές. Περιλαμβάνεται τέλος, τελική παράδοση λευκώματος (portfolio) όλων των ασκήσεων που οι φοιτητές έχουν επεξεργαστεί κατά την πορεία του εξαμήνου. Ανακεφαλαιώνοντας, στόχοι του μαθήματος είναι: -Να εισαγάγει τους φοιτητές σε μια νέα μέθοδο σχεδιασμού. -Να υποστηρίξει μια ουσιαστική και παραγωγική εμπλοκή της θεωρίας στο σχεδιασμό. -Να φέρει σε επαφή τους φοιτητές με την έννοια του γεγονότος ως αφετηρίας ή συνεκτιμώμενου για τον σχεδιασμό. -Να εκθέσει τους φοιτητές σε πειραματικές μεθόδους αναπαράστασης. -Να εξοικειώσει τους φοιτητές με την παρατήρηση και καταγραφή του χώρου με ένα εύρος. μέσων αναπαράστασης, απλών ή σύνθετων, αναλογικών και ψηφιακών. Γενικές Ικανότητες Λαμβάνοντας υπόψη τις γενικές ικανότητες που πρέπει να έχει αποκτήσει ο πτυχιούχος (όπως αυτές αναγράφονται στο Παράρτημα Διπλώματος και παρατίθενται ακολούθως) σε ποια / ποιες από αυτές αποσκοπεί το μάθημα;. Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις Λήψη αποφάσεων Αυτόνομη εργασία Ομαδική εργασία Εργασία σε διεθνές περιβάλλον Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών Σχεδιασμός και διαχείριση έργων Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης Αυτόνομη Εργασία Ομαδική Εργασία Εργασία σε διεθνές περιβάλλον Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις 3. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Η ακριβής δομή του μαθήματος για το χειμερινό εξάμηνο 2017-18 ορίζεται παρακάτω: Εβδομάδα 1 - Εισαγωγή: Η εισαγωγική διάλεξη παρουσιάζει το θέμα του εργαστηρίου, παραδειγματική αρχιτεκτονική και ενδεικτική βιβλιογραφία. Ακολουθεί συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με ερωτήσεις και απαντήσεις από τους φοιτητές στους διδάσκοντες. Εβδομάδα 2: Την 2 η εβδομάδα γίνεται σύντομη παρουσίαση από τους διδάσκοντες τρόπων συνοπτικής αποτύπωσης ενός χώρου με στόχο οι φοιτητές να εξοικειωθούν με την απόκτηση γρήγορης αντίληψης για την κλίμακα και την γεωμετρία ενός οποιουδήποτε χώρου. Άσκηση 1 Στην πρώτη άσκηση ζητείται αφενός η συνοπτική αποτύπωση ενός πραγματικού χώρου και αφετέρου η εισαγωγή στον χώρο αυτό της αφήγησης ενός γεγονότος που αναζητείται επί τόπου από τους σπουδαστές στον ηλεκτρονικό τύπο της ημέρας. Η πλοκή του γεγονότος ζητείται να «αλλοιώσει» τη μορφή του χώρου και το αποτέλεσμα παρουσιάζεται σε διαδοχικά στιγμιότυπα που σχεδιάζονται με ελεύθερο χέρι. Εβδομάδα 3: Την 3 η εβδομάδα παρουσιάζονται από τους διδάσκοντες μια σειρά από σχέδια από την ιστορία της αρχιτεκτονικής που ξεκινούν από την τυπική δι-διάστατη ή τρι-διάστατη αναπαράσταση αλλά την εξελίσσουν. Μεταξύ άλλων παρουσιάζονται μεικτά δι-διάστατα και τρι-διάστατα σχέδια, φωτομοντάζ επί σχεδίων, assemblages, κ.ά. Άσκηση 2 Στην δεύτερη άσκηση ζητείται η ανάλυση μιας εικόνας ή σχεδίου ή διαγράμματος από την σχετική με το μάθημα βιβλιογραφία. Οι φοιτητές καλούνται να ερμηνεύσουν την εικόνα με κείμενο που εκφράζει μια προσωπική και πρωτότυπη θέση αλλά και συνοδευτικά διαγράμματα δηλαδή κατ ουσίαν νέα σχέδια ή/ και εικόνες. Εβδομάδες 4&5: Την 4 η εβδομάδα πραγματοποιείται επιτόπια επίσκεψη από τους φοιτητές και τους διδάσκοντες σε κτίριο ή δημόσιο χώρο του οποίου η τρέχουσα λειτουργία αποκλίνει από την λειτουργία για την οποία σχεδιάστηκε. Συζητείται και επιδεικνύεται επί τόπου η λογική της αποτύπωσης με όργανα μέτρησης. Σχολιάζονται επίσης σε ανοικτή συζήτηση τα γεγονότα που εκτυλίσσονται εκείνη τη στιγμή στον χώρο. Άσκηση 3: Οι φοιτητές καλούνται να παραγάγουν μετρημένα δι-διάστατα σχέδια μετά από την επιτόπια αποτύπωση με όργανα μέτρησης. Η αποτύπωση και τα παράγωγα σχέδια εκτός της πραγματικής εικόνας του χώρου πρέπει να αποτυπώνουν και τα γεγονότα που εκτυλίσσονται στο χώρο, τόσο αυτά που αποτελούν μέρος του προγράμματος όσο και εκείνα τα έκτακτα τα οποία θα συμβούν κατά την παραμονή των φοιτητών επί τόπου. Εβδομάδες 6&7: Την 6 η εβδομάδα γίνεται διάλεξη-παρουσίαση από τον/την αρμόδιο/α αντιδήμαρχο του Δήμου Ιωαννιτών γενικών ζητημάτων της πόλης των Ιωαννίνων αλλά και ειδικά μιας μια σειράς από δημόσιους και πράσινους χώρους, πλατείες και πάρκα στην πόλη. Ακολουθεί συζήτηση στρογγυλής τραπέζης μεταξύ αντιδημάρχου, διδασκόντων και φοιτητών. Άσκηση 4: Σε διάστημα 2 εβδομάδων, ζητείται η λεπτομερής αποτύπωση των δημόσιων χώρων (σε κλίμακα 1:50) και η παραγωγή δι-διάστατων σχεδίων αλλά και γραμμικού τρι-διάστατου

σχεδίου (με την μέθοδο της αξονομετρικής προβολής) που περιγράφουν με ακρίβεια και λεπτομέρεια τον κάθε χώρο. Εβδομάδες 8&9: Την 8 η εβδομάδα γίνεται διάλεξη από τους διδάσκοντες για την αφαίρεση στην τέχνη και την αρχιτεκτονική μέσω θεωρητικών αναφορών και συγκεκριμένων παραδειγμάτων. Ακολουθεί συζήτηση μεταξύ διδασκόντων και φοιτητών. Άσκηση 5: Σε διάστημα 2 εβδομάδων ζητείται από τους φοιτητές ο σχεδιασμός του δοθέντος δημόσιου χώρου ακολουθώντας διαδοχικά δύο συγκεκριμένα βήματα, την «αφαίρεση» και την «πρόσθεση». Αρχικά οι φοιτητές καλούνται να αφαιρέσουν από το υφιστάμενο τοπογραφικό τα στοιχεία εκείνα που εμποδίζουν την πρόσβαση του χώρου από την πόλη. Κατά την «πρόσθεση» οι φοιτητές καλούνται να αναγνωρίσουν ένα από τα κυρίαρχα προγράμματα που εκτυλίσσονται στον χώρο και να «προσθέσουν» στο «αφηρημένο» (μετά την «αφαίρεση») τοπογραφικό, δομές που εξυπηρετούν το πρόγραμμα αλλά και το εξελίσσουν, τροποποιούν, μεταλλάσσουν. Εβδομάδα 10 Ενδιάμεση παρουσίαση: Την 10 η εβδομάδα γίνεται ενδιάμεση παρουσίαση των σχεδιαστικών εργασιών των φοιτητών με προσκεκλημένους κριτές από τον Δήμο και ακαδημαϊκούς οι οποίοι σχολιάζουν τις εν εξελίξει εργασίες των φοιτητών. Εβδομάδες 11: Την 11 η εβδομάδα παρουσιάζονται αναλυτικά από τους διδάσκοντες οι λογικές εισαγωγής και αλληλεπίδρασης προγραμμάτων όπως διατυπώθηκαν από τον αρχιτέκτονα και ακαδημαϊκό Bernard Tschumi. Οι λογικές αυτές είναι ο διαπρογραμματισμός (crossprogramming), μεταπρογραμματισμός (transprogramming) και αποπρογραμματισμός (disprogramming). Ακολουθεί συζήτηση μεταξύ διδασκόντων και φοιτητών. Άσκηση 6 Τις 2 τελευταίες εβδομάδες του εξαμήνου, ζητείται από τους φοιτητές, η εισαγωγή ενός προγράμματος στον κάθε χώρο φαινομενικά ξένο προς αυτόν. Το πρόγραμμα επιλέγεται από τους διδάσκοντες τυχαία και ο τρόπος εισαγωγής του πρέπει να υπακούει σε μια λογική «προγραμματισμού» από τις παραπάνω, οι οποίες παρουσιάστηκαν από τους διδάσκοντες. Εβδομάδα 12&13: Τελικές διορθώσεις. Εξεταστική: τελική παρουσίαση των σχεδιαστικών εργασιών των φοιτητών με προσκεκλημένους κριτές από τον Δήμο, ακαδημαϊκούς και αρχιτέκτονες οι οποίοι σχολιάζουν τις εργασίες των φοιτητών. 4. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ Πρόσωπο με πρόσωπο Πρόσωπο με πρόσωπο, Εξ αποστάσεως εκπαίδευση κ.λπ. ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία, στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση, στην Επικοινωνία με τους φοιτητές ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και Εξειδικευμένο λογισμικό παρουσιάσεως εργασιών, διαχείριση ηλεκτρονικών αρχείων, ηλεκτρονική επικοινωνία. Δραστηριότητα Φόρτος Εργασίας

μέθοδοι διδασκαλίας. Διαλέξεις, Σεμινάρια, Εργαστηριακή Άσκηση, Άσκηση Πεδίου, Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας, Φροντιστήριο, Πρακτική (Τοποθέτηση), Κλινική Άσκηση, Καλλιτεχνικό Εργαστήριο, Διαδραστική διδασκαλία, Εκπαιδευτικές επισκέψεις, Εκπόνηση μελέτης (project), Συγγραφή εργασίας / εργασιών, Καλλιτεχνική δημιουργία, κ.λπ. Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης Γλώσσα Αξιολόγησης, Μέθοδοι αξιολόγησης, Διαμορφωτική ή Συμπερασματική, Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Επίλυση Προβλημάτων, Γραπτή Εργασία, Έκθεση / Αναφορά, Προφορική Εξέταση, Δημόσια Παρουσίαση, Εργαστηριακή Εργασία, Κλινική Εξέταση Ασθενούς, Καλλιτεχνική Ερμηνεία, Άλλη / Άλλες Αναφέρονται ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές. Εξαμήνου Εισαγωγικές Ασκήσεις 50 Ατομική σχεδιαστική 100 Εργασία/ εβδομαδιαίες παραδόσεις-διορθώσεις από τους διδάσκοντες Βιβλιογραφική έρευνα 15 Μελέτη και συμμετοχή στη 15 συζήτηση κειμένων Προετοιμασία Λευκώματος 20 (portfolio) Σύνολο Μαθήματος (25 ώρες φόρτου εργασίας 200 ανά πιστωτική μονάδα) Ι. Εισαγωγικές Ασκήσεις (20%)= Άσκηση 2(10%) + Άσκηση 3(10%) ΙΙ. Ενδιάμεση δημόσια παρουσίαση (20%), η οποία πρέπει να περιλαμβάνει και να απαντά τροφοδοτείται και από τα 2 (μέχρι τότε) ενδιάμεσα βήματα ασκήσεις. ΙΙΙ. Τελική δημόσια παρουσίαση της αρχιτεκτονικής πρότασης (60%), η οποία πρέπει να περιλαμβάνει και να απαντά τροφοδοτείται και από τα 3 ενδιάμεσα βήματα ασκήσεις. Το 60% αναλύεται σε 10% πορτφόλιο, 10% ηλεκτρονική παρουσίαση, 10% εκτυπωμένες πινακίδες, 30% προτεινόμενη μελέτη. *Για να βαθμολογηθούν οι παραπάνω ασκήσεις οι φοιτητές παραδίδουν υποχρεωτικά στο τέλος του εξαμήνου σε ορισμένη ημερομηνία μετά την τελική παρουσίαση- τα σχέδια, διαγράμματα, κολλάζ φωτογραφίες προπλασμάτων, κ.ο.κ., οργανωμένα σε ενιαίο λεύκωμα portfolio σε ηλεκτρονική και έντυπη μορφή. 5. ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ -Προτεινόμενη Βιβλιογραφία : Aureli, Pier Vittorio, The possibility of an absolute architecture, Writing Architecture, 2011 Cacciari,Massimo. Αρχιπέλαγος, Τραυλός, 1999 Hays, K. Michael. Architecture s Desire: Reading the Late Avant-Garde, MA: MIT Press, 2010. Tschumi, Bernard. Architecture and Disjunction. Cambridge, Mass: MIT Press, 1994. Tschumi, Bernard. Event-Cities 1. Cambridge, MA: MIT Press, 1994. Tschumi, Bernard. Event-Cities 2. Cambridge, MA: MIT Press, 2000. Tschumi, Bernard. Event-Cities 3. Cambridge, MA: MIT Press, 2004. Tschumi, Bernard. Event-Cities 4. Cambridge, MA: MIT Press, 2010 Rossi, Aldo. H Αρχιτεκτονική της πόλης, Θεσσαλονίκη: UNIVERSITY STUDIO PRESS, 1991 Koolhaas, Rem. S,M,L,XL, New York: Monacelli Press.

-Συναφή επιστημονικά περιοδικά: Δομές, Διεθνής Επιθεώρηση Αρχιτεκτονικής San Rocco, Τεύχος Island