Σχολή Επιστημών Υγείας Πτυχιακή εργασία ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΩΝ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΑΝΩ ΤΩΝ 65 ΕΤΩΝ ΜΕ ΑΝΟΙΑ Παναγιώτα Παπαϊωάννου Λεμεσός, Μάιος 2018
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ/ΛΟΓΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ Πτυχιακή εργασία ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΩΝ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΑΝΩ ΤΩΝ 65 ΕΤΩΝ ΜΕ ΑΝΟΙΑ της Παναγιώτας Παπαϊωάννου Επιβλέπουσα Καθηγήτρια Δρ. Μαρία Καμπανάρος Λεμεσός, Μάιος 2018 ii
Πνευματικά δικαιώματα Copyright Παναγιώτα Παπαϊωάννου, 2018 Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος. All rights reserved. Η έγκριση της πτυχιακής εργασίας από το Τμήμα Επιστημών Αποκατάστασης του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου δεν υποδηλώνει απαραιτήτως και αποδοχή των απόψεων του συγγραφέα εκ μέρους του Τμήματος. iii
Ευχαριστίες Αρχικά θα ήθελα να ευχαριστήσω ιδιαίτερα όσα άτομα συνέβαλαν με το δικό τους τρόπο στη διεκπεραίωση αυτής της μελέτης. Πρώτα απ όλα, τις ιδιαίτερες μου ευχαριστίες θα ήθελα να εκφράσω στην επιβλέπουσα καθηγήτριά μου Δρ. Μαρία Καμπανάρος, για τις ουσιαστικές συμβουλές της, την καθοδήγησή και την υποστήριξή της προς το πρόσωπό μου. Ταυτόχρονα, ένα μεγάλο ευχαριστώ οφείλω και στη διδακτορική φοιτήτρια Νικολέττα Χρίστου, για την τεράστια βοήθειά που μου πρόσφερε, σε θέματα σχετικά με τη συγγραφή της παρούσας πτυχιακής εργασίας και σε θέματα που αφορούσαν τη διεξαγωγή της έρευνας αυτής. Επίσης, θα ήθελα να ευχαριστήσω τόσο τη διοίκηση όσο και τους ένοικους της Κλεάνθειου Κοινοτικής Στέγης Αθηένου οι οποίοι δέχτηκαν με μεγάλη χαρά να με βοηθήσουν να διεξάγω την έρευνά μου στο πλαίσιό τους. Τα άτομα που διαμένουν στη στέγη ήταν πολύτιμοι βοηθοί, αφού χωρίς αυτούς, δεν θα μπορούσα να κάνω την έρευνά μου και να εξαχθούν μέσα από αυτή τα αποτελέσματα που παρουσιάζονται στην παρούσα μελέτη. Τέλος, τις ευχαριστίες μου θα ήθελα να απευθύνω προς τους γονείς μου και τον σύντροφό μου, οι οποίοι ήταν δίπλα μου καθ όλη τη διάρκεια των σπουδών μου, και με υποστήριζαν ψυχολογικά, έτσι ώστε καθημερινά να αποδίδω στον βέλτιστο βαθμό. iv
ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η παρούσα πιλοτική έρευνα έχει ως σκοπό την περιγραφή του προφίλ των ενηλίκων, άνω των 65 ετών, που έχουν διαγνωστεί με άνοια και είναι φυσικοί ομιλητές της κυπριακής ελληνικής. Για την ολοκλήρωση αυτής της έρευνας, χορηγήθηκαν στους συμμετέχοντες τέσσερα εργαλεία. Αρχικά, το MMSE που αξιολογεί τη νοητική κατάσταση των ατόμων, έπειτα το εργαλείο παραγωγής και ανάλυσης σύνθετων λέξεων, στη συνέχεια το εργαλείο επανάληψης προτάσεων και τέλος το εργαλείο επανάληψης ψευδολέξεων. Στην έρευνα συμμετείχαν δεκατέσσερα άτομα, οχτώ γυναίκες και έξι άντρες ηλικιακού εύρους από 66;8 μέχρι 96;2. Από τους δεκατέσσερις συμμετέχοντες οι επτά έχουν διαγνωστεί με άνοια και οι υπόλοιποι επτά είναι υγιής ενήλικες. Ανεξαρτήτως διάγνωσης, σε όλα τα άτομα έχουν χορηγηθεί και τα τέσσερα εργαλεία. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι τα άτομα με άνοια είχαν χαμηλότερες επιδόσεις από τον υγιή πληθυσμό, σε όλα τα εργαλεία. Το γεγονός αυτό, μας υποδηλώνει ότι τα άτομα με άνοια παρουσιάζουν δυσκολίες τόσο στις γλωσσικές, όσο και στις μη γλωσσικές τους ικανότητες. Λέξεις κλειδιά: άνοια, μνήμη, σύνθετες λέξεις, επανάληψη προτάσεων, επανάληψη ψευδολέξεων v
ABSTRACT The present pilot study aims to describe the profile of adults over 65 years of age, who are diagnosed with dementia and are native speakers of Cypriot Greek. All adults participated in a total of four tools, namely the MMSE, which evaluates the mental state of the individuals, the Compound Word Test, the LITMUS-SRep and the Non-Word Repetition tool. The study included fourteen adults, eight women and six men. All of them ranged between 66.8 to 96.2 years. Out of fourteen participants, seven were diagnosed with dementia and the other seven were healthy adults. Irrespective of the diagnosis, all the people had received the four tools. The results of the study show that, in all tools, people with dementia have a lower performance than the healthy population. This concludes that people with dementia experience difficulties in both, language and non-linguistic, abilities. Key words: dementia, memory, compound words, sentences repetition, non-word repetition vi