Ὁ χορτασμός τῶν πεντακισχιλίων

Σχετικά έγγραφα
Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ. (Β Κυριακή τῶν Νηστειῶν).

Εὐλογημένη ἡ ἐπιθυμία τοῦ πλούσιου νέου σήμερα νά

Ἡ παραβολή τοῦ Σποριᾶ

Κυριακή 3 Μαρτίου 2019.

Τά δύο βιβλία τοῦ Θεοῦ

ΜΑΘΗΜΑ 10ο. κεφ Ὁ Ἰακώβ

Κάιν καί Ἄβελ. ΜΑΘΗΜΑ 3ο. Γένεσις 4,1-15

Κυριακή 2 Ἰουνίου 2019.

Ἡ θεραπεία τοῦ παραλυτικοῦ τῆς Καπερναούμ

Ἡ θεραπεία τῶν δέκα λεπρῶν

Ἡ ἐμφάνιση στίς Μυροφόρες (Ἀνάσταση)

Κυριακή 29η Σεπτεμβρίου 2019 (Κυριακή Β Λουκᾶ).

Εἰς τήν Κυριακήν τῆς Τυρινῆς.

Κυριακή 14 Ἀπριλίου 2019.

Ἡ Ἀνάληψη τοῦ Σωτῆρος

Ἡ πιστή Ρούθ (Χριστούγεννα)

Τό χρυσό μοσχάρι. ΜΑΘΗΜΑ 19ο. Ἔξοδος κεφ

Ἡ θαυμαστή ἁλιεία. ΜΑΘΗΜΑ 2ο. Λκ 5,1-11 6,14-16

Kataskinosis2017B_ ÎÔ Ï 8/28/17 6:58 PM Page 1. Κατασκήνωση «ΘΑΒΩ Ρ» τῆς Ὀρθοδόξου Ἀδελφότητος. «Η ΟΣΙΑ ΞΕΝΗ» στήν ΕΛΑΝΗ Κασσανδρείας

Κυριακή 19 Μαΐου 2019.

Ὁ Ἀβραάμ - Ἡ θυσία τοῦ Ἰσαάκ

Στὴν ἀρχὴ ἦταν ὁ Λόγος. Ὁ Λόγος ἦταν μαζὶ μὲ

Δαβίδ, τό παιδί πού ὑμνοῦσε τόν Θεό

Κυριακή 12 Μαΐου 2019.

Ὁ ἅγιος Βασίλειος (Πρωτοχρονιά)

Ἡ βάπτιση τοῦ Χριστοῦ

Ἕνα ἀνασ τημένο παιδί

Κυριακή 23 Ἰουνίου 2019.

Ἡ ἀνάσταση τοῦ Λαζάρου - Ἡ θριαμβευτική εἴσοδος στά Ἰεροσόλυμα

Παραμονή Χριστουγέννων φέτος ἡ Κυριακή πρό τῆς

Κυριακή 10 Μαρτίου 2019.

Κυριακή 17 Μαρτίου 2019.

Ἕνα συγκλονιστικό περιστατικό ἀκούσαμε σήμερα

Δαβίδ καί Γολιάθ (28η Ὀκτωβρίου)

Κυριακή 28 Ἰουλίου 2019.

Κυριακή 24 Φεβρουαρίου 2019.

Ὁ κατακλυσμός. ΜΑΘΗΜΑ 4ο. Γένεσις 4, ,1-9,17

Κυριακή 10 Φεβρουαρίου 2019.

Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Ἀσώτου.

Εἰς τήν Κυριακήν τῆς Ὀρθοδοξίας (Α Κυριακή τῶν Νηστειῶν).

Ἀνανίας καί Σαπφείρα. ΜΑΘΗΜΑ 15ο. Πρξ 5,1-11

Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Σιναῒτου, συγγραφέως τῆς Κλίμακος. (Δ Κυριακή τῶν Νηστειῶν).

Ἐργατικότητα. ΜΑΘΗΜΑ 5ο. Μθ 4, ,55

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: Να λες στη γυναίκα. σου ότι την αγαπάς και να της το δείχνεις.

Κυριακή 30 Ἰουνίου 2019.

Κυριακή 20 Ἰανουαρίου 2019.

Κυριακή 27 Ἰανουαρίου 2019

Κυριακή 22α Σεπτεμβρίου 2019 (Κυριακή Α Λουκᾶ).

Ἡ γιορτή τῶν ἀγγελικῶν Δυνάμεων (8 Νοεμβρίου)

Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Θωμᾶ.

Κυριακή 18 Αὐγούστου 2019.

Κυριακή 14 Ἰουλίου 2019.

Εργασία Οδύσσειας: θέμα 2 ο «Γράφω το ημερολόγιο του κεντρικού ήρωα ή κάποιου άλλου προσώπου» Το ημερολόγιο της Πηνελόπης

Τό παράπτωμα τοῦ Ἄχαρ

Η φίλη μας η ανακύκλωση. Ειδική έκδοση για τους μαθητές του Δημοτικού Σχολείου

Ἡ νύχτα τῆς γέννησης τοῦ Χριστοῦ


ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις.

Ο δάσκαλος που θα μου κάνει μάθημα είναι σημαντικό να με εμπνέει γιατί θα έχω καλύτερη συνεργασία μαζί του. θα έχω περισσότερο ενδιαφέρον για το

Οἱ Δέκα Ἐντολές. ΜΑΘΗΜΑ 18ο. Ἔξοδος

Μιά βραδυά στήν ἔρημο τοῦ Ἁγίου Ὄρους

Τα παιδιά της Πρωτοβουλίας και η Δώρα Νιώπα γράφουν ένα παραμύθι - αντίδωρο

Ὁ Εὐαγγελισμός τῆς Θεοτόκου (25η Μαρτίου)

Εἰς τήν 15ην Κυριακήν τοῦ Λουκᾶ.

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΠΡΩΤΟΓΗΡΟΥ Πρωτοδίκου Διοικητικών Δικαστηρίων ΟΜΙΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΧΟΡΩΔΙΑΣ ΟΡΧΗΣΤΡΑΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΧΑΛΚΙΔΟΣ

ΠΑΝΑΓΙΑ ΠΡΟΥΣΙΩΤΙΣΣΑ Περιοδικό ἐκδιδόμενο κάθε Κυριακή, Τετάρτη καί Παρασκευή

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. Αδέλφια στο σχολείο

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο

Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής

ΤΝΑΝΣΗΗ 2 Η Α. ΜΙΚΡΗ ΕΙΑΓΩΓΗ Β. ΔΙΗΓΗΗ

ΝΑΖΙΜ ΧΙΚΜΕΤ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ Η ΠΙΟ ΟΜΟΡΦΗ ΘΑΛΑΣΣΑ

THE G C SCHOOL OF CAREERS ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ Δ ΤΑΞΗ

Ὁ πύργος τῆς Βαβέλ. ΜΑΘΗΜΑ 5ο. Γένεσις

Ο Καταστατικός Χάρτης της Γης

Ὁ Ἰησοῦς δωδεκαετής στόν Ναό

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη...

Ἡ πτώση τῶν πρωτοπλάστων

Ἁγίου ΣΙΛΟΥΑΝΟΥ τοῦ Ἀθωνίτου. «Ἐγώ τούς ἐμέ φιλοῦντας ἀγαπῶ, τούς δέ δοξάζοντάς με δοξάσω», λέγει ὁ Κύριος (πρβλ. Παρ. η 17, Α Βασιλ. β 30).

Θά γίνεις νονός / νονά;

Αυτός είναι ο αγιοταφίτης που περιθάλπει τους ασθενείς αδελφούς του. Έκλεισε τα μάτια του Μακαριστού ηγουμένου του Σαραντάριου.

Κυριακή 5 Μαΐου 2019.

Εμείς τα παιδιά θέλουμε να γνωρίζουμε την τέχνη και τον πολιτισμό του τόπου μας και όλου του κόσμου.

Εἰς τήν Κυριακήν μετά τά Φῶτα.

Ἡ γιορτή τῆς Ἁγίας Σκέπης (28η Οκτωβρίου)

ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΝΟ ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ!

Χριστιάνα Ἀβρααμίδου ΜΑΤΙΑ ΑΝΑΠΟΔΑ. Ποιήματα

Ἡ παραβολή τοῦ ἀσώτου υἱοῦ ἤ τοῦ σπλαχνικοῦ πατέρα

ΘΕΑΤΡΙΚΟ 2 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ

Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΊΣΤΗΣ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Έχει μια καρδιά πλήρους πίστης

ΜΑΘΗΜΑ 25ο. Α Βασιλειῶν κεφ Ὁ Σαμουήλ

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. Η χαρά της αγάπης

Modern Greek Beginners

Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα. με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε πρότασης τη

ΒΑΣΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ Εν Αθήναις e-book 2012

Οι Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος

ΠΑΝΑΓΙΑ ΠΡΟΥΣΙΩΤΙΣΣΑ Περιοδικό ἐκδιδόμενο κάθε Κυριακή

Μητρ. Δημητριάδος: Η Μακεδονία είναι μία και ελληνική

Κυριακή 17 Φεβρουαρίου 2019.

ΠΑΡΑΜΥΘΙ #14. «Ο μικρός βλάκας» (Τραγάκι Ζακύνθου - Επτάνησα) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr

ΤΡΙΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ. Ας υψώσουμε τις καρδιές μας. Είναι στραμμένες προς τον Κύριο. Ας ευχαριστήσουμε τον Κύριο τον Θεό μας. Άξιο και δίκαιο.

Transcript:

ΜΑΘΗΜΑ 25ο Λκ 9,10-17 Ὁ χορτασμός τῶν πεντακισχιλίων Ἔχετε κάνει ποτέ πικνίκ στήν ὕπαιθρο; Στίς ἐκδρομές πού κάνετε μέ τό σχολεῖο ἴσως θά εἴχατε τήν εὐκαιρία νά καθίσετε καταγῆς στό χλωρό χορτάρι καί ν ἀπολαύσετε ἔτσι τό φαγητό σας. Ἕνα τέτοιο γεῦμα θά παρακολουθήσουμε σήμερα, στό ὁποῖο παρακάθησαν, ἀκοῦστε, πάνω ἀπό πέντε χιλιάδες ἄνθρωποι! Εἶχαν ἀποσυρθεῖ γιά λίγο σ ἕναν ἔρημο τόπο ὁ Χριστός μαζί μέ τούς μαθητές Του. Γρήγορα ὅμως αὐτό ἔγινε γνωστό καί μαζεύτηκαν ἐκεῖ πολλοί ἄνθρωποι ἀπό τή γύρω περιοχή κι ἀπό μέρη μακρινά. Λαχταροῦσαν ν ἀκούσουν τόν Χριστό μας νά διδάσκει. Κανείς ἄλλος δέν μιλοῦσε ὅπως Αὐτός. Τά λόγια Του τούς ἔδιναν δύναμη καί εἰρήνη! Ἔφεραν καί πολλούς ἀρρώστους μαζί τους. Ἤξεραν ὅτι ὁ Διδάσκαλος αὐτός ἔχει τή δύναμη νά θεραπεύει καί τίς πιό βαρειές ἀρρώστιες. Πραγματικά, γιά πολλή ὥρα μιλοῦσε ὁ Χριστός στούς ἀνθρώπους. Κι ἔπειτα, θεράπευσε ὅλους τούς ἀρρώστους. Εἶχαν κάνει τόσο κόπο νά ἔρθουν ὥς ἐκεῖ νά Τόν συναντήσουν. Αὐτό φανέρωνε τή μεγάλη τους πίστη. Πότε πέρασε ἡ ὥρα οὔτε πού τό κατάλαβαν. Εἶχε φτάσει ἡ δύση 138

τοῦ ἡλίου. Οἱ μαθητές ἄρχισαν ν ἀνησυχοῦν: «Τόσοι ἄνθρωποι ὅλη τή μέρα δέν ἔφαγαν τίποτε!». Δέν χόρταιναν ν ἀκοῦν τά λόγια τοῦ Χριστοῦ καί ξέχασαν τό φαγητό. Τώρα ὅμως πού βράδιαζε, οἱ ἀπόστολοι σκέφτηκαν πώς ἔπρεπε κάπως νά φροντίσουν. Γύρω ἦταν ἐρημιά τά σπίτια τῶν περισσότερων ἀνθρώπων ἦταν ἀρκετά μακριά. Πλησιάζουν τόν Χριστό καί Τοῦ λένε: «Διδάσκαλε, πές τους νά φύγουν νά πᾶνε στά γύρω χωριά, νά βροῦν κάτι νά φᾶνε καί ὅσοι εἶναι ἀπό μακριά νά δοῦν ποῦ θά περάσουν τή νύχτα τους, γιατί ἐδῶ εἶναι ἐρημιά». Γιά τόν ἑαυτό τους οἱ μαθητές δέν νοιάζονται. Δέν τούς ἀπασχολεῖ ἄν αὐτοί μείνουν νηστικοί ἤ καί ἄυπνοι. Γιά τούς ἄλλους ὅμως τό νιώθουν χρέος τους νά φροντίσουν. - Δῶστε τους ἐσεῖς νά φᾶνε, τούς λέει ὁ Χριστός. - Μά δέν ἔχουμε τίποτε, Τοῦ ἀπαντοῦν. Ψάξαμε καί τό μόνο πού βρήκαμε εἶναι πέντε ψωμιά καί δύο ψάρια, πού ἔχει μαζί του ἕνα παιδί ἐδῶ ἀνάμεσά μας. Μ αὐτά ὅμως δέν μποροῦν νά χορτάσουν τόσοι ἄνθρωποι! Οἱ ἄνδρες μόνο ἦταν περίπου πέντε χιλιάδες. Προσθέστε καί τίς γυναῖκες καί τά παιδιά... - Βάλτε τους νά καθίσουν πενήντα πενήντα γιά φαγητό, λέει τότε ὁ Χριστός. Οἱ μαθητές ὑπακοῦν. Ἔχουν ἐμπιστοσύνη στόν Διδάσκαλό τους. Δέν ξέρουν, βέβαια, τί θά δώσουν στούς ἀνθρώπους νά φᾶνε. Ἀλλά ἀφοῦ τό εἶπε ὁ Χριστός, τούς βάζουν πενήντα πενήντα νά καθίσουν γιά φαγητό. Οἱ ἄνθρωποι κάθισαν στό χορτάρι. Ἦταν μιά πολύ ὄμορφη σκηνή. Ὁ Ἰησοῦς ζήτησε νά Τοῦ φέρουν τά πέντε ψωμιά καί τά δύο ψάρια. Ἔτσι ἁπλά καί ταπεινά, μ ὅ,τι βρέθηκε ἐκεῖ στήν ἐρημιά, θά παραθέσει ὁ μεγάλος Διδάσκαλος τό τραπέζι. Οἱ μαθητές Τόν κοιτοῦν μέ ἀπορία. Τί θά κάνει ἄραγε; Πῶς θά χορτάσει τόσους ἀνθρώπους μέ πέντε ψωμιά καί δύο ψάρια; Ὁ Χριστός ὑψώνει τά μάτια Του στόν οὐρανό καί εὐλογεῖ τά 139

ψωμιά καί τά ψάρια. Μᾶς διδάσκει ἔτσι, παιδιά, μέ τό παράδειγμά Του νά μήν ἀρχίζουμε ποτέ τό φαγητό μας πρίν κάνουμε προσ - ευχή, γιά νά εὐλογεῖ ὁ Θεός τ ἀγαθά πού ὁ ἴδιος χαρίζει κάθε φορά στό τραπέζι μας. Μετά τήν προσευχή, ὁ Χριστός κόβει τά ψωμιά καί δίνει στούς μαθητές Του νά μοιράσουν στούς ἀνθρώπους. Οἱ μαθητές μοίραζαν... καί τά ψωμιά καί τά ψάρια δέν τελείωναν! Πῶς ἐξηγεῖται αὐτό; Πῶς πολλαπλασιάστηκαν τά ψωμιά καί τά ψάρια, ὥστε νά χορτάσουν τόσοι ἄνθρωποι; Μά ἀφοῦ ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶναι Θεός, ὁ δημιουργός τοῦ κόσμου. Αὐτός εἶπε ἕναν λόγο καί ἡ γῆ βλάστησε τό σιτάρι καί οἱ θάλασσες γέμισαν μέ ψάρια! Εἶχε, λοιπόν, τή δύναμη νά πολλαπλα - σιάσει τά ψωμιά καί τά ψάρια. Θυμάστε τήν ἱστορία ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη; Αὐτός ὁ ἴδιος Θεός χόρτασε τόν λαό Του στήν ἔρημο μέ ψωμί ἀπό τόν οὐρανό καί μέ κρέας ἐκλεκτό, μέ τό μάννα καί τά ὀρτύκια. Αὐτός, λοιπόν, κι ἐκεῖ στήν ἐρημιά χόρτασε πάνω ἀπό πέν - τε χιλιάδες ἀνθρώπους ἔχοντας μόνο πέντε ψωμιά καί δύο ψάρια. Καί ὄχι μόνο ἔφαγαν καί χόρτασαν ὅλοι, ἀλλά καί περίσσεψε φαγητό! Ὁ Χριστός, διδάσκοντας σ ὅλους μας τήν ἀρετή τῆς οἰκονομίας, εἶπε στούς μαθητές Του νά μαζέψουν τά περισσεύματα. Τά μάζεψαν μέσα σέ μεγάλα καλάθια, σέ κοφίνια. Ξέρετε πόσα; Ὅσοι ἦταν καί οἱ μαθητές. Δώδεκα! Ὁ καθένας γέμισε κι ἀπό ἕνα κοφίνι. Ἐλπίδα στή στοργική φροντίδα τοῦ Θεοῦ Τήν ἱστορία αὐτή τή διηγοῦνται μέσα στήν Καινή Διαθήκη καί οἱ τέσσερις εὐαγγελιστές. Μᾶς ἀποκαλύπτει μιά μεγάλη ἀλήθεια: ὅτι ὁ Χριστός μας, πού εἶναι ὁ Θεός καί δημιουργός τοῦ κόσμου, μᾶς ἀγαπάει καί μᾶς φροντίζει σάν στοργικός πατέρας! Κι ἄν 140

ἀκόμη σέ κάποια οἰκογένεια λείπει ὁ πατέρας ἤ ἀντιμετωπίζει τό δύσκολο πρόβλημα τῆς ἀνεργίας, νά μήν τό ξεχνᾶμε: Ἔχουμε ὅλοι πατέρα τόν παντοδύναμο Θεό, πού μπορεῖ νά φροντίσει γιά ὅλες τίς ἀνάγκες μας! «Πατέρα» δέν ὀνομάζουμε τόν Θεό στήν προσευχή μας; Λέμε «Πάτερ ἡμῶν...». Κι ἀπ Αὐτόν ζητοῦμε νά μᾶς δίνει καθημερινά τό ψωμί πού χρειαζόμαστε: «τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερον». Αὐτή τήν προσευχή μᾶς τή δίδαξε ὁ Χριστός μας. Νά τή λέμε μέ πίστη, μ ἐμπιστοσύνη στήν ἀγάπη Του ἀκόμη καί σέ δύσκολες ὧρες, ἄν ἡ οἰκογένειά μας ἤ ἡ πατρίδα μας ἀντιμετωπίζει οἰκονομικές δυσκολίες ἤ διάφορα ἄλλα προβλήματα. Κάθε ἀγω - νία ἤ δυσκολία νά τήν ἀκουμποῦμε στά χέρια Του μέ τήν προσευχή μας. Τά παιδιά τοῦ Χριστοῦ ποτέ δέν ἀπελπίζονται. Ἀντίθετα, σκορποῦν καί στούς ἄλλους γύρω ἐλπίδα! Ὅταν ἔχω πατέρα μου τόν παντοδύναμο Θεό, στ ἀλήθεια, τί νά φοβηθῶ; Σέ μιά ὁμιλία πού ἔκανε ὁ Χριστός μας πάνω σ ἕνα ὄρος -«ἐπί τοῦ ὄρους ὁμιλία» ὀνομάζεται- εἶπε: «Κοιτάξτε τά πουλιά τοῦ οὐρανοῦ οὔτε σπέρνουν οὔτε θερίζουν οὔτε μαζεύουν ἀγαθά στίς ἀποθῆκες τους, ἀλλά ὁ οὐράνιος Πατέρας τά τρέφει... Δεῖτε καλά τά κρίνα τοῦ ἀγροῦ οὔτε ὁ ἔνδοξος βασιλιάς Σολομώντας δέν εἶχε τόσο ὄμορφη ἐνδυμασία ὅσο αὐτά! Ἄν τό χορτάρι τοῦ ἀγροῦ, πού σήμερα ὑπάρχει καί αὔριο τό καῖνε, ὁ Θεός τό ντύνει τόσο ὄμορφα, δέν θά φροντίσει πολύ περισσότερο γιά σᾶς, πού εἶστε παιδιά Του;» (Μθ 6,26-30). Ναί, ὁ Θεός εἶναι πατέρας μας καί φροντίζει γιά τίς ἀνάγκες μας. Δέν θά μᾶς ἀφήσει ποτέ ἀβοήθητους. Θαυμαστά ἡ ἀγάπη Του πάντοτε μᾶς προστατεύει. 141

Ὁ Χριστός εἶν ὁ Θεός μου, ὁ πατέρας κι ὁ ὁδηγός μου. Μέ ἀγάπη μέ φροντίζει καί ἀσφάλεια μοῦ χαρίζει. ΕΠΟΠΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ 1. Συνταγές γιά ἀρτοσκευάσματα πού μποροῦν νά γίνουν στό Κατηχητικό. 2. Ἔγχρωμη εἰκόνα. 3. Ἀφίσα. 4. Τό σύνθημα τοῦ μαθήματος. Ὑποσημείωση: Τό μάθημα προσφέρεται, ἐπίσης, γιά νά γίνουν στά παιδιά δύο συστάσεις: α) νά κάνουν προσευχή πρίν καί μετά ἀπό τό φαγητό β) νά καλλιεργήσουν τήν ἀρετή τῆς οἰκονομίας: νά μήν πετοῦν φαγητό κι ὁτιδήποτε ἄλλο χρήσιμο καί νά μή σπαταλοῦν τά χρήματά τους ἀλλ ἀντίθετα νά μάθουν νά τ ἀποταμιεύουν. 142