ΑΠΟΦΑΣΗ 2 «Διαδικασία για την απόκτηση της ιδιότητας του Ειδικού Διαπραγματευτή στις Οργανωμένες Αγορές του Χ.Α και στην ΕΝ.Α.» όπως τροποποιήθηκε με την 12/24-06-2010 απόφαση του ΔΣ του ΧΑ, την 15/6-9-2010 από 6-10-2011 και από 23-5-2013 αποφάσεις του ΔΣ του Χ.Α. ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Α.Ε. (Συνεδρίαση 17.7.2008) Αφού έλαβε υπόψη τις διατάξεις της 1.3. και 2.4. του Κανονισμού Χ.Α., των Κανόνων Λειτουργίας της Εναλλακτικής Αγοράς (ΕΝ.Α.) και την ανάγκη καθορισμού της διαδικασίας για την απόκτηση της ιδιότητας του Ειδικού Διαπραγματευτή στις Οργανωμένες Αγορές του Χ.Α. και στην ΕΝ.Α. ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ ΩΣ ΕΞΗΣ Τα Mέλη που επιθυμούν να αποκτήσουν την ιδιότητα του Ειδικού Διαπραγματευτή επί κινητής αξίας ή παραγώγου που τυγχάνει διαπραγμάτευσης στις Αγορές του Χ.Α. ή στην Εναλλακτική Αγορά (ΕΝ.Α.) οφείλουν να τηρούν την παρακάτω διαδικασία: Α. Διαδικασία απόκτησης της ιδιότητας Ειδικού Διαπραγματευτή επί κινητής αξίας που τυγχάνει διαπραγμάτευσης στην Αγορά Αξιών ή / και στην Εναλλακτική Αγορά του ΧΑ. Α.1.: Απόκτηση της ιδιότητας του Ειδικού Διαπραγματευτή επί συγκεκριμένης κινητής αξίας Η υποβολή των στοιχείων - δικαιολογητικών για την απόκτηση της ιδιότητας του Ειδικού Διαπραγματευτή (market maker) στην Αγορά Αξιών ή/ και στην Εναλλακτική Αγορά γίνεται σύμφωνα με τη σχετική διαδικασία ελέγχου και έγκρισης αιτήσεων υποψηφιότητας Ειδικού Διαπραγματευτή που θέτει το Χ.Α. με την παρούσα απόφαση. 1. Η διαδικασία ελέγχου και έγκρισης περιλαμβάνει πέντε (5) στάδια και συγκεκριμένα: α. Στάδιο 1 ο : Το στάδιο υποβολής της αίτησης για την απόκτηση της ιδιότητας του Ειδικού Διαπραγματευτή επί συγκεκριμένης κινητής αξίας. β. Στάδιο 2 ο : Το στάδιο υποβολής του υπομνήματος από το Mέλος, με το οποίο το Mέλος περιγράφει το πρόγραμμα δραστηριοποίησής του στην Αγορά Αξιών / Εναλλακτική Αγορά ως Ειδικού Διαπραγματευτή επί της κινητής αξίας, καθώς και κάθε διαδικασία που τίθεται από αυτό για τη σύννομη και σύμφωνη με τον Κανονισμό του Χ.Α. συμμετοχή του στη διαπραγμάτευση της κινητής αξίας, για την οποία αιτείται την απόκτηση της ιδιότητας του Ειδικού Διαπραγματευτή. γ. Στάδιο 3 ο : Το στάδιο συμμετοχής του Μέλους στις εικονικές συνεδριάσεις που οργανώνει το Χ.Α., προκειμένου να διαπιστωθεί η ικανότητα και ετοιμότητα του Μέλους και των υπαλλήλων του, αναφορικά με την άσκηση των καθηκόντων του ως Ειδικού Διαπραγματευτή. δ. Στάδιο 4 ο : Το στάδιο έγκρισης της αίτησης του Μέλους ως Ειδικού Διαπραγματευτή επί της εν λόγω κινητής αξίας και ε. Στάδιο 5 ο : Το στάδιο ενεργοποίησης του Μέλους ως Ειδικού Διαπραγματευτή. 1
2. Το Χ.Α. ενημερώνει το Μέλος για τα στάδια ελέγχου και ολοκλήρωσης της διαδικασίας απόκτησης της ιδιότητας του Ειδικού Διαπραγματευτή και παρέχει κάθε αναγκαίο στοιχείο και πληροφορία στο Μέλος για τη συμμετοχή του στα στάδια αυτά. 3. Η συμμετοχή του Μέλους σε κάθε στάδιο της διαδικασίας προϋποθέτει σε κάθε περίπτωση την επιτυχή ολοκλήρωση των προηγουμένων σταδίων. Α.2. Στοιχεία και δικαιολογητικά Πέραν των σχετικώς οριζόμενων στον Κανονισμό Χ.Α., για την απόκτηση της ιδιότητας του Ειδικού Διαπραγματευτή επί συγκεκριμένης κινητής αξίας, το Μέλος οφείλει να υποβάλλει στο Χ.Α. τα παρακάτω στοιχεία και δικαιολογητικά: 1. Αίτηση του Μέλους για την απόκτηση της σχετικής ιδιότητας σε έντυπο που χορηγείται από το Χ.Α. και αναφέρεται στο Παράρτημα Α της παρούσας και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της. Το Μέλος μπορεί στην ίδια αίτηση να αιτηθεί την απόκτηση της ιδιότητας του Ειδικού Διαπραγματευτή σε περισσότερες από μία κινητές αξίες, του ίδιου ή διαφορετικού είδους (π.χ μετοχές, Μερίδια Δ.Α.Κ.). Η έγκριση όμως του ΔΣ του Χ.Α. δίνεται ανά κινητή αξία. 2. Υπόμνημα ερωτηματολόγιο του Μέλους, το οποίο αναφέρεται στο Παράρτημα Β της παρούσας και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της, από το οποίο να προκύπτουν: 2.1 Η πλήρωση των προϋποθέσεων οργανωτικής και λειτουργικής επάρκειας για την άσκηση από το Μέλος των καθηκόντων του Ειδικού Διαπραγματευτή στην κινητή αξία ως προς την οποία αιτείται την απόκτηση της σχετικής ιδιότητας σύμφωνα με τον Κανονισμό του Χ.Α. και τους όρους της Ειδικής Διαπραγμάτευσης. 2.2 Οι ειδικές διαδικασίες εσωτερικού ελέγχου που θέτει το Μέλος για την παρακολούθηση και εκπλήρωση των υποχρεώσεών του ως Ειδικού Διαπραγματευτή στην εν λόγω κινητή αξία ως προς την οποία αιτείται την απόκτηση της σχετικής ιδιότητας σύμφωνα με τον Κανονισμό του Χ.Α. και τους όρους της Ειδικής Διαπραγμάτευσης. Η ιδιότητα του Ειδικού Διαπραγματευτή επί κινητής αξίας αποκτάται με απόφαση του Δ.Σ. του Χ.Α. Τα στοιχεία και δικαιολογητικά που αναφέρονται παραπάνω προσκομίζονται με την αίτηση του Μέλους για την απόκτηση της ιδιότητας του Ειδικού Διαπραγματευτή επί κινητής αξίας. Διευκρινίζεται ότι το Μέλος οφείλει να πληροί τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται με την παρούσα Απόφαση για κάθε κινητή αξία εισηγμένη στο Χ.Α. ως προς την οποία αιτείται την απόκτηση της ιδιότητας του Ειδικού Διαπραγματευτή. Εάν το Μέλος κατέχει ήδη την ιδιότητα του Ειδικού Διαπραγματευτή επί κινητής αξίας, τότε το Μέλος κατόπιν σχετικής του δήλωσης που περιλαμβάνει στην αίτησή του μπορεί να μη συμμετέχει σε εικονικές συνεδριάσεις. Α.3. Εγκατάσταση πληροφοριακής δομής του Μέλους σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές του Χ.Α. 1. Σε περίπτωση που ο Eιδικός Διαπραγματευτής επιθυμεί να εγκαταστήσει νέο τερματικό σταθμό αποκλειστικής χρήσης του για την ειδική διαπραγμάτευση, επικοινωνεί με το εκάστοτε αρμόδιο Τμήμα του Χ.Α. και συνεργάζεται μαζί του για την εγκατάσταση της πληροφοριακής δομής (κόμβους, τερματικά, υπηρεσία ATHEX G/W κλπ) που είναι απαραίτητη για την ενεργοποίηση του Mέλους στο Σύστημα, σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα σε σχετική Απόφαση του Χ.Α. [Παροχή τεχνολογικών Υπηρεσιών του Χ.Α.]. 2. Σε περίπτωση που ο Ειδικός Διαπραγματευτής επιθυμεί να χρησιμοποιεί υφιστάμενο τερματικό σταθμό αποκλειστικής χρήσης του για την ειδική διαπραγμάτευση, δηλώνει τη σχετική πρόθεσή του με την αίτησή του στο αρμόδιο Τμήμα του Χ.Α. 2
Α.4. Άνοιγμα Μερίδας Ειδικού Διαπραγματευτή στο Σ.Α.Τ. Ο Ειδικός Διαπραγματευτής υποβάλει αίτημα στην ΕΤ.ΕΚ. για το άνοιγμα Μερίδας Ειδικού Διαπραγματευτή ή\και Μερίδας Ειδικού Διαπραγματευτή Δ.Α.Κ., ή\και Μερίδας Ειδικού Διαπραγματευτή Τίτλων Παραστατικών Δικαιωμάτων προς Κτήση Κινητών Αξιών (warrants) στο Σ.Α.Τ. άπαξ. Α.5. Χορήγηση κωδικού ειδικής διαπραγμάτευσης 1. Το αργότερο δέκα (10) εργάσιμες ημέρες πριν από το χρόνο έναρξης της ειδικής διαπραγμάτευσης επί συγκεκριμένης κινητής αξίας, ο Ειδικός Διαπραγματευτής, προκειμένου να ενεργοποιήσει νέο κωδικό χρήστη, αποκλειστικά για την ειδική διαπραγμάτευση, αποστέλλει στο αρμόδιο Τμήμα του Χ.Α., συμπληρωμένα με τα στοιχεία του Μέλους, και τα στοιχεία των χρηστών, τα εξής έντυπα που αναφέρονται αντιστοίχως σε σχετική Απόφαση του Χ.Α. [Έντυπα ΌΑΣΗΣ] το Έντυπο «Αίτηση Υποβολής/Μεταβολής Στοιχείων Μελών» και το Έντυπο «Αίτηση Ενεργοποίησης/Απενεργοποίησης Κωδικού & Μεταβολής Στοιχείων Χρήστη στο ΟΑΣΗΣ». 2. Ο Ειδικός Διαπραγματευτής Μεριδίων Δ.Α.Κ., εφόσον συγχρόνως ασκεί ειδική διαπραγμάτευση και επί άλλου είδους κινητής αξίας (π.χ μετοχές), υποχρεούται να ενεργοποιήσει ξεχωριστό κωδικό από τον κωδικό που χρησιμοποιεί για την ειδική διαπραγμάτευση επί των άλλων κινητών αξιών. Αυτός ο ξεχωριστός κωδικός θα χρησιμοποιείται από τον Ειδικό Διαπραγματευτή Μεριδίων Δ.Α.Κ. αποκλειστικά για τις ανάγκες της ειδικής διαπραγμάτευσης επί των Μεριδίων Δ.Α.Κ., συμπεριλαμβανομένων και των συναλλαγών επί των υποκείμενων κινητών αξιών του χρηματιστηριακού δείκτη που αναπαράγει το Δ.Α.Κ. Ομοίως, ο Ειδικός Διαπραγματευτής warrants, υποχρεούται να ενεργοποιήσει ξεχωριστό κωδικό από τον κωδικό που χρησιμοποιεί για την ειδική διαπραγμάτευση επί των άλλων κινητών αξιών. 3. Επίσης, το Μέλος υποψήφιος Ειδικός Διαπραγματευτής, με την αίτηση του πεδίου Α.2.1.: 3.1. Καταθέτει βεβαίωση περί μη τήρησης μετοχών ή/και warrants της εκδότριας σε άλλο Λογαριασμό Μερίδας του Μέλους, εκτός από το Λογαριασμό Χειριστή της Μερίδας Ειδικού Διαπραγματευτή που τηρεί το Μέλος. Ο Ειδικός Διαπραγματευτής Μεριδίων Δ.Α.Κ. καταθέτει βεβαίωση περί μη τήρησης των Μεριδίων σε άλλο Λογαριασμό Μερίδας του Μέλους, εκτός από το Λογαριασμό Χειριστή της Μερίδας Ειδικού Διαπραγματευτή Δ.Α.Κ. που τηρεί το Μέλος. Εάν πρόκειται για ειδική διαπραγμάτευση επί Μεριδίων Δ.Α.Κ., υποβάλλει τη σχετική σύμβαση ειδικής διαπραγμάτευσης που έχει υπογράψει με την Εκδότρια Δ.Α.Κ. εντός πέντε (5) εργασίμων ημερών από τη σύναψή της και το αργότερο κατά το χρόνο υποβολής των λοιπών δικαιολογητικών της αίτησης που αφορά στην εισαγωγή των Μεριδίων στην Αγορά Αξιών. 4. Διευκρινίζεται ότι μετά την έγκρισή του από το Δ.Σ. του Χ.Α., το Μέλος - Ειδικός Διαπραγματευτής προβαίνει σε ανακοίνωση προς το επενδυτικό κοινό, όπου γνωστοποιεί την έναρξη της ειδικής διαπραγμάτευσης επί της συγκεκριμένης κινητής αξίας και τη χρονική διάρκεια. Στην περίπτωση ειδικής διαπραγμάτευσης επί Μεριδίων Δ.Α.Κ., στην ως άνω ανακοίνωση προβαίνει ο Ειδικός Διαπραγματευτής από κοινού με την Εκδότρια των Δ.Α.Κ. Α.6. Ανανέωση της χρονικής διάρκειας της ιδιότητας του Ειδικού Διαπραγματευτή. 1. Για την ανανέωση της άδειας του Ειδικού Διαπραγματευτή επί συγκεκριμένης κινητής αξίας, το Μέλος οφείλει, τουλάχιστον δέκα (10) εργάσιμες ημέρες πριν τη λήξη της 3
χρονικής διάρκειας της άδειας Ειδικού Διαπραγματευτή, να ενημερώσει με επιστολή του το Χ.Α. για το αίτημά του, στην οποία θα δηλώνει και θα δεσμεύεται ότι ισχύουν τα όσα έχει αναφέρει στην αρχική αίτησή του για την έναρξη της Ειδικής Διαπραγμάτευσης επί της συγκεκριμένης κινητής αξίας. 2. Η ανανέωση της Ειδικής Διαπραγμάτευσης επί κινητής αξίας από Μέλος πραγματοποιείται με απόφαση του Δ.Σ. του Χ.Α. και το Μέλος - Ειδικός Διαπραγματευτής προβαίνει σε ανακοίνωση προς το επενδυτικό κοινό, όπου γνωστοποιεί την ανανέωση της ειδικής διαπραγμάτευσης επί της συγκεκριμένης κινητής αξίας και τη χρονική διάρκειά της, η οποία δε μπορεί να είναι μικρότερη του ενός έτους κάθε φορά. Στην περίπτωση ειδικής διαπραγμάτευσης επί Μεριδίων Δ.Α.Κ., στην ως άνω ανακοίνωση προβαίνει ο Ειδικός Διαπραγματευτής από κοινού με την Εκδότρια των Δ.Α.Κ. Εάν έχει επέλθει μεταβολή στα δεδομένα της αρχικής αίτησης για ειδική διαπραγμάτευση επί κινητής αξίας, το Μέλος πρέπει να συμπληρώσει και να υποβάλει νέα αίτηση. Β. Διαδικασία απόκτησης της ιδιότητας Ειδικού Διαπραγματευτή επί Παράγωγου στην Αγορά Παραγώγων του Χ.Α. Β.1. Διαδικασία ελέγχου και έγκρισης 1. Η υποβολή των στοιχείων δικαιολογητικών για την απόκτηση της ιδιότητας του Ειδικού Διαπραγματευτή (market maker) στην Αγορά Παραγώγων γίνεται σύμφωνα με τη σχετική διαδικασία ελέγχου και έγκρισης αιτήσεων υποψηφιότητας Ειδικού Διαπραγματευτή που θέτει το Χ.Α. με την παρούσα απόφαση. 2. Η διαδικασία ελέγχου και έγκρισης περιλαμβάνει πέντε (5) στάδια και συγκεκριμένα: α. Στάδιο 1 ο : Το στάδιο υποβολής της αίτησης για την απόκτηση της ιδιότητας του Ειδικού Διαπραγματευτή. β. Στάδιο 2 ο : Το στάδιο υποβολής του υπομνήματος από το Mέλος, με το οποίο το Mέλος περιγράφει το πρόγραμμα δραστηριοποίησής του στην Αγορά Παραγώγων ως Ειδικού Διαπραγματευτή, καθώς και κάθε διαδικασία που τίθεται από αυτό για τη σύννομη και σύμφωνη με τον Κανονισμό του Χ.Α. συμμετοχή του στη διαπραγμάτευση του Παραγώγου για το οποίο αιτείται την απόκτηση της ιδιότητας του Ειδικού Διαπραγματευτή. γ. Στάδιο 3 ο : Το στάδιο συμμετοχής του Μέλους στις εικονικές συνεδριάσεις που οργανώνει το Χ.Α., προκειμένου να διαπιστωθεί η ικανότητα και ετοιμότητα του Μέλους και των υπαλλήλων του αναφορικά με την άσκηση των καθηκόντων του ως Ειδικού Διαπραγματευτή. δ. Στάδιο 4 ο : Το στάδιο έγκρισης της αίτησης του Μέλους ως Ειδικού Διαπραγματευτή. ε. Στάδιο 5 ο : Το στάδιο ενεργοποίησης του Μέλους ως Ειδικού Διαπραγματευτή. 3. Το Χ.Α. ενημερώνει το Μέλος για τα στάδια ελέγχου και ολοκλήρωσης της διαδικασίας απόκτησης της ιδιότητας του Ειδικού Διαπραγματευτή και παρέχει κάθε αναγκαίο στοιχείο και πληροφορία στο Μέλος για τη συμμετοχή του στα στάδια αυτά. 4. Η συμμετοχή του Μέλους σε κάθε στάδιο της διαδικασίας προϋποθέτει σε κάθε περίπτωση την επιτυχή ολοκλήρωση των προηγουμένων σταδίων. Β.2. Στοιχεία και δικαιολογητικά Πέραν των σχετικώς οριζόμενων στον Κανονισμό Χ.Α., για την απόκτηση της ιδιότητας του Ειδικού Διαπραγματευτή επί Παραγώγου, το Μέλος οφείλει να υποβάλει στο Χ.Α. τα παρακάτω στοιχεία και δικαιολογητικά: 4
1. Αίτηση του Μέλους για την απόκτηση της σχετικής ιδιότητας σε έντυπο που χορηγείται από το Χ.Α. και αναφέρεται στο Παράρτημα Γ της παρούσας, το οποίο επισυνάπτεται σε αυτή αποτελώντας αναπόσπαστο τμήμα της. Το Μέλος μπορεί στην ίδια αίτηση να αιτηθεί την απόκτηση της ιδιότητας του Ειδικού Διαπραγματευτή σε περισσότερα από ένα Παράγωγα. Η έγκριση του Δ.Σ του Χ.Α. παρέχεται ανά Παράγωγο. 2. Υπόμνημα του Μέλους από το οποίο να προκύπτουν: 2.1 Η πλήρωση των προϋποθέσεων οργανωτικής και λειτουργικής επάρκειας για την άσκηση από το Μέλος των καθηκόντων του Ειδικού Διαπραγματευτή στο Παράγωγο ως προς το οποίο αιτείται την απόκτηση της σχετικής ιδιότητας σύμφωνα με τον Κανονισμό του Χ.Α. και τους όρους της ειδικής διαπραγμάτευσης που αφορούν το Παράγωγο αυτό. 2.2 Οι ειδικές διαδικασίες εσωτερικού ελέγχου που θέτει το Μέλος για την παρακολούθηση και εκπλήρωση των υποχρεώσεών του ως Ειδικού Διαπραγματευτή στο Παράγωγο ως προς το οποίο αιτείται την απόκτηση της σχετικής ιδιότητας σύμφωνα με τον Κανονισμό του Χ.Α. και τους όρους της Ειδικής Διαπραγμάτευσης που αφορούν το Παράγωγο αυτό. 3. Πρόσθετη δήλωση του Μέλους ως Ειδικού Διαπραγματευτή ή σχετική βεβαίωση της ΕΤ.ΕΚ., πέραν δηλαδή αυτής που υποβάλλεται για την απόκτηση της ιδιότητας του Μέλους, όπου κρίνεται τούτο αναγκαίο από το Χ.Α., αναφορικά με: 4. 3.1 Τη συμμετοχή ή μη του Μέλους στην εκκαθάριση των συναλλαγών Παραγώγων ως Μέλους ΕΤ.ΕΚ. αναφορικά με τις συναλλαγές που θα διενεργεί ή 3.2 Την υπογραφή από το Μέλος σύμβασης εκκαθάρισης με Μέλος ΕΤ.ΕΚ. σε περίπτωση μετάθεσης της εκκαθάρισης σε Μέλος αυτής ως και 1 Η ιδιότητα του Ειδικού Διαπραγματευτή επί Παραγώγου αποκτάται με απόφαση του Δ.Σ. του Χ.Α. Τα στοιχεία και δικαιολογητικά που αναφέρονται παραπάνω προσκομίζονται με την αίτηση του Μέλους για την απόκτηση της ιδιότητας του Ειδικού Διαπραγματευτή επί παράγωγου προϊόντος. Το Μέλος οφείλει να πληροί τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται με την παρούσα απόφαση για κάθε παράγωγο ως προς το οποίο αιτείται την απόκτηση της ιδιότητας του Ειδικού Διαπραγματευτή. Εάν το Μέλος κατέχει ήδη την ιδιότητα του Ειδικού Διαπραγματευτή επί Παραγώγου, τότε το Μέλος κατόπιν σχετικής του δήλωσης που περιλαμβάνει στην αίτησή του μπορεί να μη συμμετέχει σε εικονικές συνεδριάσεις. Για την ανανέωση της χρονικής διάρκειας της ειδικής διαπραγμάτευσης επί Παραγώγου εφαρμόζονται αναλόγως τα οριζόμενα στην παρ. Α.6. Γ. Τεχνικά χαρακτηριστικά των εντολών Ειδικού Διαπραγματευτή στην Αγορά Αξιών του ΧΑ και στην ΕΝ.Α Ο Ειδικός Διαπραγματευτής επί συγκεκριμένης κινητής αξίας υπό την ιδιότητά του αυτή καταρτίζει για ίδιο λογαριασμό συναλλαγές επί των κινητών αξιών της εισηγμένης, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον Κανονισμό του Χ.Α. στους Κανόνες Λειτουργίας της ΕΝ.Α και στην παρούσα Απόφαση. Γ.1 Αγορά Αξιών 1 Η λέξη ΕΧΑΕ αντικαταστάσθηκε από την λέξη ΕΤΕΚ με την 15/6-02-1010 απόφαση του ΔΣ του Χ.Α. 5
Κατηγορίες Αγοράς Αξιών Ζεύγος Εντολών (quote). Εντολή Ειδικής Διαπραγμάτευσης Μέγιστη απόκλιση ζεύγους εντολών Ειδικής Διαπραγμάτευσης και μέγιστη απόκλιση τιμών 1. Κύριας Αγοράς 2. Διαπραγματευόμενων Αμοιβαίων Κεφαλαίων Η εντολή αγοράς και η εντολή πώλησης οι οποίες εισάγονται ταυτόχρονα από τον Ειδικό Διαπραγματευτή και αφορούν τη κινητή αξία της οποίας έχει αναλάβει την ειδική διαπραγμάτευση. Η εντολή αγοράς ή η εντολή πώλησης η οποία αποτελεί σκέλος του ζεύγους εντολών. Η ποσοστιαία απόκλιση τιμής του ζεύγους εντολών ορίζεται από τον ακόλουθο μαθηματικό τύπο: ( ) / 2 A * 100 Α= ποσοστιαία απόκλιση τιμής ζεύγους εντολών Τ Α = τιμή εντολής αγοράς Τ Π = τιμή εντολής πώλησης Ο ειδικός διαπραγματευτής οφείλει να εισάγει εντολές αγοράς και πώλησης, σε εκτέλεση των υποχρεώσεών του ειδικής διαπραγμάτευσης, σε τιμές όπου η απόκλιση τιμής (διαφορά) των οποίων δεν πρέπει να υπερβαίνει τη μέγιστη απόκλιση τιμής, όπως αυτή ορίζεται παρακάτω, τηρουμένων των διατάξεων του Κανονισμού του ΧΑ για το ημερήσιο όριο διακύμανσης τιμών της κάθε κινητής αξίας: Διαστήματα Τιμών (τιμή αναφοράς) Εύρος Τιμών (spread) Τιμή > 3 2,5% 2 Τιμή 3 3,0% 1 Τιμή < 2 6,0% Τιμή < 1 8,5% Ελάχιστη Ανακοινώσιμη Ποσότητα Κινητής Αξίας (Κινητής αξίας) (ΕΑΠΚΑ) Για την επιλογή του διαστήματος λαμβάνεται υπόψη η τιμή της εντολής αγοράς. H Ελάχιστη Ανακοινώσιμη Ποσότητα Κινητής Αξίας (ΕΑΠΚΑ) ορίζεται με βάση τον ακόλουθο τύπο: ΕΑΠΚΑ = H T x 0,3% όπου Τ= Τεμάχια που διακινήθηκαν κατά το αμέσως προηγούμενο 12μηνο, προσαρμοσμένα για τυχόν εταιρικές πράξεις που έλαβαν χώρα κατά το προηγούμενο 12μηνο. Η= Ετήσιος αριθμός ημερών διαπραγμάτευσης Η ΕΑΠΚΑ υπολογίζεται από το ΧΑ ανά ημερολογιακό τρίμηνο και δημοσιεύεται στο Ημερήσιο Δελτίο Τιμών του ΧΑ τη δεύτερη εργάσιμη ημέρα μετά από τη λήξη του ημερολογιακού τριμήνου. Για τον υπολογισμό της ΕΑΠΚΑ γίνεται στρογγυλοποίηση στο ανώτερο ακέραιο πολλαπλάσιο της μονάδας διαπραγμάτευσης της κινητής αξίας. Ως ημέρα έναρξης εφαρμογής των νέων τιμών της 6
ΕΑΠΜ ορίζεται η πρώτη εργάσιμη Δευτέρα μετά τη δημοσίευση στο Ημερήσιο Δελτίο Τιμών του Χ.Α., και εάν είναι αργία η επόμενη εργάσιμη ημέρα. Στη περίπτωση που η ΕΑΠΚΑ είναι μικρότερη του 50, ως ΕΑΠΚΑ ορίζεται το 50, ενώ στη περίπτωση κατά την οποία η ΕΑΠΚΑ είναι μεγαλύτερη του 2000, ως ΕΑΠΚΑ ορίζεται το 2000. Σε περίπτωση νέο-εισαχθείσας στο Χ.Α. κινητής αξίας, η τιμή της ΕΑΠΚΑ ορίζεται σε 50, μέχρι τον επόμενο υπολογισμό του ημερολογιακού τριμήνου. Ελάχιστη Ημερήσια Ποσότητα (ΕΗΠ) Ελάχιστος χρόνος επανεισαγωγής Oρίζεται ως 160 φορές την ΕΑΠΚΑ (δηλαδή ΕΗΠ = 160 * ΕΑΠΚΑ). Στην Ελάχιστη Ημερήσια Ποσότητα υπολογίζονται μόνο οι συναλλαγές από εντολές ειδικής διαπραγμάτευσης (quotes) και οι πράξεις από εντολές με όριο (limit orders) που ήταν εντός των ορίων του quote τη στιγμή της πραγματοποίησης τους. Η Ελάχιστη Ημερήσια Ποσότητα δεν ισχύει για τις εντολές ειδικής διαπραγμάτευσης επί μεριδίων Διαπραγματευόμενων Αμοιβαίων Κεφαλαίων Ο Ειδικός Διαπραγματευτής υποχρεούται να επανεισάγει εντολή ειδικής διαπραγμάτευσης το αργότερο τρία (3) λεπτά από τη χρονική στιγμή πλήρους ή μερικής εκτέλεσης προηγούμενης εντολής του ειδικής διαπραγμάτευσης, εφόσον, ως προς την τελευταία περίπτωση, το ανεκτέλεστο υπόλοιπο της εντολής υπολείπεται της ΕΑΠΚΑ. Ως προς την ειδική διαπραγμάτευση στην αγορά Τίτλων Παραστατικών Δικαιωμάτων (ή/και warrants) ισχύουν τα παρακάτω: Κατηγορία Κινητής Αξίας Ζεύγος Εντολών (quote) Τίτλοι Παραστατικών Δικαιωμάτων προς Κτήση Κινητών Αξιών (warrants) Η εντολή αγοράς και η εντολή πώλησης οι οποίες εισάγονται ταυτόχρονα από τον Ειδικό Διαπραγματευτή και αφορούν τη κινητή αξία της οποίας έχει αναλάβει την ειδική διαπραγμάτευση Εντολή Ειδικής Διαπραγμάτευσης Μέγιστη απόκλιση τιμής Η εντολή αγοράς ή η εντολή πώλησης η οποία αποτελεί σκέλος του ζεύγους εντολών Ο Ειδικός Διαπραγματευτής οφείλει να εισάγει εντολές αγοράς και πώλησης, σε εκτέλεση των υποχρεώσεών της ειδικής διαπραγμάτευσης, σε τιμές η διαφορά των οποίων δεν πρέπει να υπερβαίνει τη μέγιστη απόκλιση τιμής όπως αυτή ορίζεται παρακάτω: Διαστήματα Τιμών Υποχρέωση 0.001-0.499 0.400 0.500-0.999 0.750 1.00-1.99 1.00 2.00-3.99 1.50 4.00-7.49 2.00 7
7.50-9.99 2.50 10.00-14.99 3.00 Από 15 και άνω 4.00 Ελάχιστη Ανακοινώσιμη Ποσότητα Κινητής Αξίας (ΕΑΠΚΑ) Ελάχιστος χρόνος επανεισαγωγής Για την επιλογή του διαστήματος λαμβάνεται υπόψη η τιμή της εντολής αγοράς. H Ελάχιστη Ανακοινώσιμη Ποσότητα Κινητής Αξίας (ΕΑΠΚΑ) ορίζεται με βάση τον ακόλουθο τύπο: ΕΑΠΚΑ = H T x 0,3% όπου Τ= Τεμάχια που διακινήθηκαν κατά το αμέσως προηγούμενο 12μηνο, προσαρμοσμένα για τυχόν εταιρικές πράξεις που έλαβαν χώρα κατά το προηγούμενο 12μηνο. Η= Ετήσιος αριθμός ημερών διαπραγμάτευσης Η ΕΑΠΚΑ υπολογίζεται από το ΧΑ ανά ημερολογιακό τρίμηνο και δημοσιεύεται στο Ημερήσιο Δελτίο Τιμών του ΧΑ τη δεύτερη εργάσιμη ημέρα μετά από τη λήξη του ημερολογιακού τριμήνου. Για τον υπολογισμό της ΕΑΠΚΑ γίνεται στρογγυλοποίηση στο ανώτερο ακέραιο πολλαπλάσιο της μονάδας διαπραγμάτευσης της κινητής αξίας. Ως ημέρα έναρξης εφαρμογής των νέων τιμών της ΕΑΠΜ ορίζεται η πρώτη εργάσιμη Δευτέρα μετά τη δημοσίευση στο Ημερήσιο Δελτίο Τιμών του Χ.Α., και εάν είναι αργία η επόμενη εργάσιμη ημέρα. Στη περίπτωση που η ΕΑΠΚΑ είναι μικρότερη του 50, ως ΕΑΠΚΑ ορίζεται το 50, ενώ στη περίπτωση κατά την οποία η ΕΑΠΚΑ είναι μεγαλύτερη του 2000, ως ΕΑΠΚΑ ορίζεται το 2000. Σε περίπτωση νέο-εισαχθείσας στο Χ.Α. κινητής αξίας, η τιμή της ΕΑΠΚΑ ορίζεται σε 50, μέχρι τον επόμενο υπολογισμό του ημερολογιακού τριμήνου. Ο Ειδικός Διαπραγματευτής υποχρεούται να επανεισάγει εντολή ειδικής διαπραγμάτευσης το αργότερο τρία (3) λεπτά από τη χρονική στιγμή πλήρους ή μερικής εκτέλεσης προηγούμενης εντολής του ειδικής διαπραγμάτευσης, εφόσον, ως προς την τελευταία περίπτωση, το ανεκτέλεστο υπόλοιπο της εντολής υπολείπεται της ΕΑΠΚΑ. Γ.2 ΕΝ.Α Ως προς την ειδική διαπραγμάτευση στην ΕΝ.Α ισχύουν οι ακόλουθες ειδικότερες ρυθμίσεις. Μέγιστη απόκλιση ζεύγους εντολών Ειδικής Διαπραγμάτευσης (quoteς): Διαστήματα Τιμών (τιμή αναφοράς) Εύρος Τιμών (spread) Τιμή > 3 4,0% 8
Διαστήματα Τιμών (τιμή αναφοράς) Εύρος Τιμών (spread) 2 Τιμή 3 5,0% 1 Τιμή < 2 8,0% Τιμή < 1 10,0% Ελάχιστη Ανακοινώσιμη Ποσότητα Κινητής Αξίας: ανάλογα με την εμπορευσιμότητα της μετοχής με ελάχιστο τα 25 και μέγιστο τα 1.000 τεμάχια Ελάχιστη Ημερήσια Ποσότητα (ΕΗΠ): 160 φορές την Ελάχιστη Ανακοινώσιμη Ποσότητα. Ελάχιστος χρόνος επανεισαγωγής quote: 3λεπτά. Σε περίπτωση που ο Ειδικός Διαπραγματευτής δραστηριοποιείται συγχρόνως στην Αγορά Αξιών και στον ΠΜΔ/ΕΝΑ ο ξεχωριστός κωδικός ειδικής διαπραγμάτευσης που προβλέπεται στον Κανονισμό του ΧΑ δύναται να είναι ο ίδιος. Δ. Αξιολόγηση των Ειδικών Διαπραγματευτών της Αγοράς Αξιών και της Εναλλακτικής Αγοράς του Χ.Α 2. Το Χ.Α. θέτει με την παρούσα, ειδική διαδικασία για την αξιολόγηση των Ειδικών Διαπραγματευτών που δραστηριοποιούνται στην Αγορά Αξιών και στην Εναλλακτική Αγορά. Με την παρούσα καθορίζεται επίσης και ο τρόπος δημοσιοποίησης στο ευρύ κοινό των σχετικών διαδικασιών και αποτελεσμάτων αξιολόγησης. Το Χ.Α. λαμβάνει ανά Ειδικό Διαπραγματευτή και ανά κινητή αξία υπόψη για την αξιολόγηση αυτή τα ακόλουθα κριτήρια: (α) Το χρόνο παροχής ζευγών εντολών αγοράς και πώλησης (quotes), δηλαδή το χρόνο ύπαρξης quotes στο βιβλίο εντολών σε σχέση με το συνολικό χρόνο της συνεδρίασης. Υπολογίζεται το χρονικό διάστημα για το οποίο ο Ειδικός Διαπραγματευτής είχε έγκυρο quote στο βιβλίο εντολών. Αυτό το διάστημα διαιρείται με τη χρονική διάρκεια μίας συνεδρίασης εντός της οποίας έχει δικαίωμα (και όχι απλώς υποχρέωση) να εισάγει quote (δηλαδή, auctions και συνεχής διαπραγμάτευση, αλλά όχι φάση διαπραγμάτευσης στην τιμή κλεισίματος). Οι υπολογισμοί πραγματοποιούνται σε επίπεδο τριμήνου. (β) Το μέσο άνοιγμα τιμών (spread) κατά την περίοδο της ειδικής διαπραγμάτευσης, δηλαδή το spread των quotes του Ειδικού Διαπραγματευτή σε σχέση με το μέγιστο spread. Υπολογίζεται το σταθμισμένο με το χρόνο spread των έγκυρων quotes του Ειδικού Διαπραγματευτή και διαιρείται με το μέγιστο επιτρεπόμενο spread. Δεδομένου ότι το μέγιστο spread εξαρτάται από μίας τιμή της κινητής αξίας, για να υπολογιστεί το κριτήριο του spread, αρχικά υπολογίζεται ο λόγος spread quote προς μέγιστο spread για κάθε ενδοσυνεδριακή παρατήρηση του spread και στη συνέχεια σταθμίζεται με το ποσοστό χρόνου που του αναλογεί (σε επίπεδο τριμήνου). (γ) Τον όγκο των εντολών αγοράς και πώλησης, δηλαδή τον όγκο των quotes που εισήγαγε ο Ειδικός Διαπραγματευτής σε σχέση με την Ελάχιστη Ανακοινώσιμη Ποσότητα. Υπολογίζεται το μέσο σταθμισμένο με το χρόνο ημι-άθροισμα του προσαρμοσμένου όγκου και των δύο σκελών όλων των quotes που εισήγαγε ο ίδιος ο Ειδικός Διαπραγματευτής (δηλαδή δεν λαμβάνονται υπόψη μεταβολές που είναι αποτέλεσμα μερικής εκτέλεσης. Στη συνέχεια, αυτός ο όγκος διαιρείται με την Ελάχιστη Ανακοινώσιμη Ποσότητα που ισχύει την τελευταία ημέρα του υπό εξέταση τριμήνου. 2 Το στοιχείο Δ τροποποιήθηκε ως ανωτέρω με την από 24-06-2010 απόφαση του ΔΣ του ΧΑ με ισχύ από 1/7/2010 (βλ. σχ. και την απόφαση 24 του ΔΣ του ΧΑ) 9
(δ) Το βαθμό συνεισφοράς του ΕΔ στη μείωση του Μέσου Εύρους Τιμών της Αγοράς, ο οποίος ορίζεται ως ο λόγος της απόστασης του μέσου spread της αγοράς από το μέσο spread του Ε.Δ. ως προς την απόσταση του μέσου spread της αγοράς από το βέλτιστο spread που μπορεί να επιτευχθεί στην κινητή αξία. Το παρόν κριτήριο δεν εφαρμόζεται στην αγορά των Τίτλων Παραστατικών Δικαιωμάτων. Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τη βαθμολογία που αποδίδεται για την τιμή κάθε κριτηρίου αξιολόγησης: Κριτήριο χρόνου (T) Βαθ μός Κριτήριο spread (S) Βαθ μός Κριτήριο όγκου (V) Βαθ μός Κριτήριο μείωσης του Spread (MS) 0.9 T 1 Α 0 < S < 0.8 Α 1.5 V Α 75,01 MS 100% 1 0.7 T < 0.9 Β 0.8 S < 0.85 Β 1.3 V < 1.5 Β 0 MS 75% 2 0.5 T < 0.7 Γ 0.85 S < 0.9 Γ 1.1 V < 1.3 Γ - - 0 < T < 0.5 Δ 0.9 S 1 Δ 1 V < 1.1 Δ - - Βαθ μός Σε περιπτώσεις όπου ένας Ειδικός Διαπραγματευτής, δραστηριοποιείται σε περισσότερες της μίας κινητές αξίες του ίδιου ή διαφορετικού είδους, τα κριτήρια αξιολόγησης υπολογίζονται σωρευτικά για αυτόν. Για να εξαχθεί η συνολική (για όλες τις κινητές αξίες του ίδιου ή διαφορετικού είδους) αξιολόγηση ενός Ειδικού Διαπραγματευτή σε κάθε κριτήριο, χρησιμοποιείται η βαθμολογία του απλού μέσου όρου της επίδοσης του Ειδικού Διαπραγματευτή σε αυτό το κριτήριο στις επιμέρους κινητές αξίες (και όχι ο μέσος όρος της βαθμολογίας των επιμέρους επιδόσεων). Συνεπώς, η συνολική αξιολόγηση του Ειδικού Διαπραγματευτή, που παρουσιάζεται κάθε τρίμηνο, απαρτίζεται από τέσσερις χαρακτήρες - 3 γράμματα και ένα νούμερο - (π.χ. ΑΒΓ1) εκ των οποίων ο πρώτος παρουσιάζει την επίδοσή του στο κριτήριο του χρόνου, ο δεύτερος στο κριτήριο του spread, ο τρίτος στο κριτήριο του όγκου, και ο τέταρτος αφορά το κριτήριο μέτρησης του βαθμού μείωσης του μέσου Spread της αγοράς, όπως αυτά έχουν προκύψει από τη μέση επίδοσή του σε όλες τις κινητές αξίες στις οποίες ασκεί ειδική διαπραγμάτευση. Η αξιολόγηση των Ειδικών Διαπραγματευτών πραγματοποιείται σε τριμηνιαία βάση και βασίζεται σε στοιχεία του αμέσως προηγηθέντος τριμήνου, ενώ τα αποτελέσματά της γνωστοποιούνται στο ευρύ κοινό μέσω της ιστοσελίδας του Χ.Α. εντός των επτά (7) πρώτων εργάσιμων ημερών του επόμενου μήνα. Ε. Ισχύς Η παρούσα απόφαση ισχύει από 22.7.2008. Από την έναρξη ισχύος της παρούσας η απόφαση 4/24.11.2005 του Δ.Σ. του Χ.Α., όπως ισχύει, καταργείται. Η από 6.10.2011 τροποποίηση ισχύει από τη λήψη της απόφασης του ΔΣ του ΧΑ. Η από 23.5.2013 τροποποίηση ισχύει από την ανάρτησή της στην ιστοσελίδα του ΧΑ Η παρούσα να δημοσιευτεί άμεσα στις ηλεκτρονική σελίδα του Χ.Α. www.athex.gr. 10