ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ Αντιδημαρχίας Παιδείας, Αθλητισμού, Πολιτισμού και Νεολαίας του Δήμου Καλαμαριάς βασικοί στόχοι Υποδομές Διάσωση πνευματικής κληρονομιάς Συμμετοχή των πολιτών Πολιτιστική μόρφωση Ανάδειξη της Καλαμαριάς 1
ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ Οι βασικοί στόχοι της Αντιδημαρχίας Παιδείας, Αθλητισμού, Πολιτισμού και Νεολαίας του Δήμου Καλαμαριάς και δη στον τομέα του Πολιτισμού είναι: Η προαγωγή του πρωτογενούς πολιτισμού στο Δήμο Καλαμαριάς (ως πρωτογενή πολιτισμό ορίζουμε τις εκδηλώσεις που δίνουν βήμα και «εργαλεία» στον καλλιτέχνη, ερασιτέχνη ή επαγγελματία, για να δημιουργήσει) Η ανάδειξη της Καλαμαριάς ως κέντρο πολιτισμού του πολεοδομικού συγκροτήματος. Η διατήρηση της ταυτότητας της Καλαμαριάς παρά τη ραγδαία αύξηση του πληθυσμού. Η συμμετοχή των κατοίκων στα καλλιτεχνικά δρώμενα. Ο συντονισμός των πολιτιστικών δραστηριοτήτων που λαμβάνουν χώρα στο Δήμο Καλαμαριάς. Η προσφορά καλλιτεχνικής παιδείας στους πολίτες. Οι πολιτιστικές ανταλλαγές με άλλες περιοχές και η μείξη πολιτισμών. Η οικονομική ανάπτυξη της Καλαμαριάς μέσω πολιτιστικών δραστηριοτήτων. Πολιτική Υποδομών Αναβάθμιση των υφισταμένων και ανάπτυξη νέων πολιτιστικών υποδομών σε όλες τις περιοχές με προτεραιότητα στις υποβαθμισμένες γειτονιές. Ανάδειξη του παραλιακού μετώπου (στρατόπεδο Κόδρα, Μαρίνα-πλάζ, Μίκρα) ως υπερτοπικό κέντρο πολιτισμού και αθλητισμού. Ανάδειξη του προσφυγικού πολιτισμού στους σταθμούς του μετρό. Πολιτική διάσωσης της πνευματικής κληρονομιάς Διοργάνωση εκδηλώσεων που αναδεικνύουν την πολιτιστική κληρονομιά της Καλαμαριάς και το σύγχρονο πολιτιστικό πρόσωπο της χώρας. Ενίσχυση των φορέων εφαρμογής πολιτισμού (Πολιτιστικοί σύλλογοι κ.λπ). Εκδηλώσεις για να γνωρίζουν οι πολίτες τους δημιουργούς. Διαδρομές στην ιστορία. Συλλογή όλων των εκδόσεων που αφορούν στην ιστορία της Καλαμαριάς. Πολιτική για τη συμμετοχή των πολιτών Υποστήριξη της λειτουργίας μουσικών συνόλων. Παραγωγική διασύνδεση πολιτισμού και πληροφορικής. Πολιτιστική μόρφωση Αρχεία και βιβλιοθήκες. Βιβλιοθήκες και μαθητές. Πολιτική ανάδειξης της Καλαμαριάς Εμβληματική δράση (Παρά θιν αλός, Πεδίο Δράσης Κόδρα, Θεατρικές Συναντήσεις, Παραθινούπολη,Συμφωνική Ορχήστρα Καλαμαριάς). Εμβληματική υποδομή (Αρετσού, Καραμπουρνάκι). Υπερτοπικές δράσεις (πολιτιστική συνεργασία Δήμων)). Παραγωγική διασύνδεση πολιτισμού και τουρισμού. 100 χρόνια από την απελευθέρωση της πόλης. 2
ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΥΠΟΔΟΜΩΝ Η Αντιδημαρχία Παιδείας, Αθλητισμού, Πολιτισμού και Νεολαίας του Δήμου Καλαμαριάς διαχειρίζεται μεταξύ άλλων και τις παρακάτω υποδομές: Δημοτικό Θέατρο «Μελίνα Μερκούρη» Tο Σεπτέμβριο του 1998 η Kαλαμαριά απέκτησε με πολύ κόπο και μεράκι το Δημοτικό της Θέατρο και η Θεσσαλονίκη ένα «κόσμημα». Ένα θέατρο 340 θέσεων επενδυμένο ολόκληρο με ξύλο, άρτια εξοπλισμένο, με άριστες τεχνικές προδιαγραφές και ένα όνομα με ιστορία: το όνομα της αξέχαστης MEΛINAΣ MEPKOYPH. Από την περίοδο 2001-2002 και ως σήμερα ο Δήμος Καλαμαριάς έχει τη διαχείριση του θεάτρου σ όλη τη διάρκεια της θεατρικής σεζόν, είτε παραχωρώντας το με ενοικίαση σε θιάσους, είτε παρουσιάζοντας δικές του παραγωγές θεατρικές αλλά και άλλων τεχνών. Το φουαγιέ του θεάτρου αξιοποιείται για την οργάνωση εκθέσεων εικαστικών τεχνών. Πολυχώρος Τέχνης «Remezzo» Διαθέτει αίθουσα τέχνης για την οργάνωση εκθέσεων εικαστικών τεχνών. Διαθέτει επίσης χώρους για να λειτουργεί φωτογραφικό εργαστήρι. Δημοτικό Θέατρο «Φροντιστήριο Τραπεζούντος» (οδού Χηλής) Ένας πολυχώρος 200 θέσεων για μουσικές και θεατρικές εκδηλώσεις. Δημοτικό Θέατρο «Ναυάρχος Βότσης» Ένας πολυχώρος 300 θέσεων για μουσικές και θεατρικές εκδηλώσεις. «Κοιτώνες» Κόδρα Ένας πολυχώρος με πολλές αίθουσες για την οργάνωση εικαστικών εκθέσεων. Διαθέτει επίσης θέατρο 60 θέσεων. 3
ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΠΑΡΑΛΙΑΚΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ Οραματιζόμαστε να αναδειχθεί η Καλαμαριά σε πολιτιστικό κέντρο του πολεοδομικού συγκροτήματος. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να αναπτυχθεί η παραλιακή ζώνη ως ολότητα, χωρίς κατακερματισμούς. Το παραλιακό μέτωπο του δήμου Καλαμαριάς έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς σε αυτήν συναντούνται ταυτόχρονα όψεις που σχετίζονται με όλες τις συνιστώσες της κοινωνικής ζωής. Ειδικότερα το παραλιακό μέτωπο: Διαμορφώνει ένα κατεξοχήν περιβαλλοντικό βραχίονα όχι μόνο του δήμου Καλαμαριάς άλλα και ολόκληρου του μητροπολιτικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης με ιδιαίτερα και εκτεταμένα χαρακτηριστικά χερσαίας και θαλάσσιας χλωρίδας και πανίδας. Αποτελεί κομβικό σημείο στην ευκταία συνέχεια στις υποδομές ανάπτυξης και μεταφορών καθώς χαράσσει μια παράκτια οδό που συντελεί στην αδιάκοπη εικόνα της πόλης από τη θάλασσα προσφέροντας παράλληλα μια πλατιά έξοδο προς αυτήν. Είναι σε θέση να προασπίσει την ελεύθερη δυνατότητα των πολιτών της Καλαμαριάς,και όχι μόνο, να καταφεύγουν σε ένα μέρος που διασώζεται από τα υποβαθμισμένα δομημένα πρότυπα χαλάρωσης και διασκέδασης. Αποτελεί ένα χώρο δημόσιας περιουσίας κυρίως για τις μελλοντικές γενιές των Καλαμαριωτών που πρέπει όμως σήμερα να προστατευτεί από τις επίβουλες προσπάθειες ιδιωτικών συμφερόντων να τον «αξιοποιήσουν» χάριν δήθεν της ανάπτυξης. Η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στις επιμέρους περιοχές του παραλιακού μετώπου (Καραμπουρνάκι, Στρατόπεδο Κόδρα, Αρετσού, Ν. Κρήνη, Μίκρα) πρέπει να αλλάξει ώστε να αποβεί συνολικά και ολοκληρωμένα προς όφελος των πολιτών και την ανάπτυξη της περιοχής. Η ανάδειξη της παραλίας του Θερμαϊκού ξεπερνά τα όρια της αυτοδιοίκησης καθώς αυτή δεν διαθέτει τους απαραιτήτους πόρους. Αποτελεί ζήτημα πολιτικό και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπιστεί. Ανάδειξη του προσφυγικού πολιτισμού στους σταθμούς του μετρό Φιλοδοξούμε οι πέντε σταθμοί του μετρό να μετατραπούν σε πέντε μουσεία του προσφυγικού Ελληνισμού. Με τη διαδρομή του από την πόλη προς τη Μίκρα και κατόπιν προς το αεροδρόμιο ο επιβάτης θα αντιλαμβάνεται από τον πρώτο σταθμό ότι εισέρχεται σε περιοχή προσφύγων και στη συνέχεια περνώντας από τις τρεις προσφυγικές περιοχές, Πόντος, Αρετσού, Σμύρνη θα καταλήγει στη Μίκρα όπου θα αναδεικνύεται η ανάπτυξη του νέου Ελληνικού κράτους μέσα από το δυναμικό των προσφύγων. 4
ΔΙΑΣΩΣΗ ΤΗΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ Στην Καλαμαριά οργανώνονται κάθε χρόνο οι παρακάτω εκδηλώσεις - θεσμοί: Παρα θίν αλός Η φράση του Oμήρου, που σημαίνει «δίπλα θάλασσα, στην αμμουδιά» δίνει το στίγμα των εκδηλώσεων που για 21 χρόνια διοργανώνει ο Δήμος Καλαμαριάς. Στη μοναδική περιοχή εντός του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης που υπάρχει αμμουδιά, στην παραλία της Αρετσούς, δίπλα στη θάλασσα, οι εκδηλώσεις αυτές έχουν καταξιωθεί στο κοινό της Θεσσαλονίκης, ενώ τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης έχουν αφιερώσει διθυραμβικές κριτικές. Οι πρώτες εκδηλώσεις «Παρά θιν αλός» διοργανώθηκαν το 1991 και ήρθαν ως εξέλιξη των «Συναντήσεων Θεσσαλονικέων Συνθετών» που συμπλήρωναν τότε εννέα χρόνια ζωής. Από την πρώτη διοργάνωση, η φιλοσοφία του Δήμου ήταν οι εκδηλώσεις αυτές να αγκαλιάσουν διάφορες μορφές τέχνης (μουσική, χορός, εκθέσεις, κινηματογράφος, διαλέξεις, κ.λπ.) εστιάζοντας σε έναν θεματικό κύκλο κάθε φορά. Πεδίο Δράσης Κόδρα Σήμερα μαζί με τις μουσικές εκδηλώσεις του «Παρά θιν αλός» (Ανοιχτά Παράθυρα) οργανώνεται και ένα από τα μεγαλύτερα φεστιβάλ μοντέρνας τέχνης με τον τίτλο «Πεδίο Δράσης Κόδρα». Παραθινούπολη Πρόκειται για μία παραγωγή όπου τα παιδιά συμμετέχουν δημιουργικά σε διάφορα εργαστήρια. Συμμετέχουν στη διοργάνωση τα μουσεία της Θεσσαλονίκης με διαδραστικά προγράμματα. Θεατρικές συναντήσεις Κάθε άνοιξη οργανώνεται η θεσμική θεατρική εκδήλωση «Θεατρικές Συναντήσεις», ένα φεστιβάλ με τις καλύτερες θεατρικές παραγωγές που παρουσιάζονται τη χειμερινή σεζόν στην Αθήνα. Καλοκαιρινή Πλατεία Καλοκαιρινές εκδηλώσεις με έμφαση στις παιδικές παραστάσεις. Οι εκδηλώσεις γίνονται διάσπαρτα στις διάφορες γειτονιές του Δήμου. Πανηγύρια Η Αντιδημαρχία Παιδείας, Αθλητισμού, Πολιτισμού και Νεολαίας του Δήμου Καλαμαριάς σε συνεργασία με τους πολιτιστικούς συλλόγους διοργανώνει τρία πανηγύρια σε διαφορετικές περιοχές. νή Καλοκαιρια Πλατεί 2011 αγκιόζη, ια, εργαστήρια, καρ με μουσική, παιχνίδ αμύθια κουκλοθέατρο, παρ Τρίτη 12 Ιουλίου έως Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου στις Πλατείες της Καλαμαριάς κυκλοφ ό ορεί ενημερωτικ! μμα!! πρόγρα 5
Χριστουγεννιάτικη Πλατεία Από τις αρχές Δεκεμβρίου και για ένα μήνα στήνεται το χριστουγεννιάτικο χωριό στην πλατεία Δημαρχείου όπου λαμβάνουν χώρα καθημερινά πολιτιστικές εκδηλώσεις οι οποίες απευθύνονται κυρίως σε παιδιά. Χριστουγεννιάτικη και Πρωτοχρονιάτικη συναυλία της συμφωνικής ορχήστρας Η Αντιδημαρχία Παιδείας, Αθλητισμού, Πολιτισμού και Νεολαίας του Δήμου Καλαμαριάς συντηρεί συμφωνική ορχήστρα η οποία συμμετέχει σε διάφορες εκδηλώσεις με αποκορύφωμα τη χριστουγεννιάτικη συναυλία η οποία διοργανώνεται σε συνεργασία με τη Διεθνή Αμνηστία, καθώς και την πρωτοχρονιάτικη συναυλία. εις συνα τάσ υλίε ρασ ς πα Χριστουγεν νιά Πλατεία τικη καρουζ στο Δημα παιχνίδια ρχείο Καλα μαριάς άε γικ ργαστ υρ µιο δη ήρια 9.12-2.01 2010 2011 ΧΟΡΗΓΟΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΕΣ ΧΟΡΗΓΟΙ ΕΠΙΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΕΦΑΡΜOΓΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Η Αντιδημαρχία Παιδείας, Αθλητισμού, Πολιτισμού και Νεολαίας του Δήμου Καλαμαριάς συνδιοργανώνει μαζί με τους Πολιτιστικούς Συλλόγους της περιοχής κεντρικές εκδηλώσεις μνήμης όπως επίσης και τα παραδοσικά πανηγύρια της περιοχής. ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΟΥΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΣ Οργανώνονται σε τακτική βάση εκδηλώσεις οι οποίες αφορούν στη λογοτεχνία, στα εικαστικά, στη μουσική, στο θέατρο και άλλες μορφές τέχνης όπου οι δημιουργοί είναι παρόντες και σε επαφή με τους πολίτες. ΣΥΛΛΟΓΗ ΕΚΔΟΣΕΩΝ Όλες οι εκδόσεις που αφορούν στην Καλαμαριά αγοράζονται και εμπλουτίζουν τις βιβλιοθήκες του Δήμου. 6
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΥΝΟΛΩΝ Η Αντιδημαρχία Παιδείας, Αθλητισμού, Πολιτισμού και Νεολαίας του Δήμου Καλαμαριάς επιδιώκοντας τη συμμετοχή των πολιτών εκτός από τη συνδιοργάνωση εκδηλώσεων με τους πολιτιστικούς συλλόγους συντηρεί τα παρακάτω καλλιτεχνικά σύνολα: Φιλαρμονική Ορχήστρα Δήμου Καλαμαριάς Η Φιλαρμονική ορχήστρα του του Δήμου Καλαμαριάς ιδρύθηκε το 1983. Στα χρόνια που πέραως, εκατοντάδες νέοι Καλαμαριώτες, αξιοποίηως και αξιοποιούν δημιουργικά τον ελεύθερό χρόνο τους, μαθαίνοντας - πρώτα από όλα - να συνεργάζονται με συνέπεια και υπευθυνότητα. Μπαντίνα - Φυτώριο Η Μπαντίνα δημιουργήθηκε για να τροφοδοτεί τη Φιλαρμονική του Δήμου με νέα μέλη, αλλά και για να συμμετέχει σε εκδηλώσεις ως αυτόνομο σχήμα. Στο τμήμα αυτό διδάσκονται πνευστά (τρομπέτα, κλαρινέτο, φλάουτο, σαξόφωνο, τούμπα, ευφώνιο) και τα κρουστά όργανα της μπάντας με συμμετοχή σε παρελάσεις, συναυλίες, περιφορές. Το Φυτώριο είναι το τμήμα προετοιμασίας για μικρά παιδιά (από 9 ετών και πάνω) στο οποίο λειτουργούν τμήματα ρυθμικής αγωγής και θεωρίας της μουσικής. ΧΟΡΩΔΙΕΣ Nέα χορωδία Το 2005 συμμετείχε στο Διεθνές Χορωδιακό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, το οποίο διοργανώνεται στο πλαίσιο των ΔΗΜΗΤΡΙΩΝ. Το ρεπερτόριό της περιλαμβάνει από βυζαντινή μουσική έως και έργα σύγχρονων Ελλήνων συνθετών. Μικτή χορωδία Η Μικτή χορωδία του Δήμου Καλαμαριάς ιδρύθηκε τό 1984. Στις κορυφαίες από τίς πολυάριθμες εμφανίσεις της συγκαταλέγονται οι δύο εμφανίσεις στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης στις 7/12/01 και στις 22/3/02, στις οποίες συνέπραξε με την Ορχήστρα του Δήμου Καλαμαριάς και την Κρατική Oρχήστρα Θεσσαλονίκης αντίστοιχα. Παιδική χορωδία Η Παιδική Χορωδία του Δήμου Καλαμαριάς ιδρύθηκε το 1995 και από τότε συμμετέχει ενεργά στα πολιτιστικά δρώμενα της Καλαμαριάς. Θεωρώντας τη μουσική ως μία από τις σημαντικότερες παιδαγωγικές κατευθύνσεις, απευθύνεται σε παιδιά από 7 έως 14 ετών με αγάπη και μεράκι στη μουσική και το τραγούδι, που ενδιαφέρονται να συμμετέχουν σε ένα μουσικό σύνολο αξιώσεων και να εμφανίζονται σε συναυλίες και φεστιβάλ στην Ελλάδα και το εξωτερικό. ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Η επικοινωνία είναι εφικτή μέσω του διαδικτύου και η επικοινωνία των βιβλιοθηκών με τους πολίτες οργανώνεται ώστε να γίνεται μέσω ειδικού ηλεκτρονικού προγράμματος. 7
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΜΟΡΦΩΣΗ Βιβλιοθήκες Στην Καλαμαριά λειτουργούν μία κεντρική βιβλιοθήκη και έξι παιδικές. Οι βιβλιοθήκες δεν έχουν απλά το ρόλο της δανειστικής βιβλιοθήκης αλλά μαθαίνουν τα παιδιά να διαβάζουν μέσα από το παιχνίδι με καθημερινά πολιτιστικά προγράμματα με τη βοήθεια εμψυχωτών. Επίσης με συνεχείς λογοτεχνικές εκδηλώσεις φέρνουν σε επαφή τους δημιουργούς με τους πολίτες. Όλα τα σχολεία του Δήμου επισκέπτονται προγραμματισμένα τις βιβλιοθήκες και τα παιδιά έρχονται σε επαφή με το βιβλίο. ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΚΑΛΑΜΑΡΙΑΣ Εμβληματική Δράση Στο Δήμο Καλαμαριάς λαμβάνουν χώρα δράσεις που είναι μοναδικές στο πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης, όπως οι εκδηλώσεις «Παρά θιν αλός», Πεδίο Δράσης Κόδρα, οι Θεατρικές Συναντήσεις, το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού και το Φεστιβάλ για τα παιδία «Παραθινούπολη». Επίσης ο Δήμος Καλαμαριάς συντηρεί Συμφωνική Ορχήστρα. Συμφωνική Ορχήστρα Τον Γενάρη του 1999 ο Δήμος Καλαμαριάς αποφάσισε την ίδρυση ενός συμφωνικού μουσικού σχήματος δίπλα στα ήδη υπάρχοντα, πολλά και δραστήρια. Το φιλόδοξο αυτό σχέδιο κέρδισε την αγάπη των νέων μουσικών της πόλης που το αγκαλιάζουν με θερμή αγάπη και προσφορά. Ένα ευρύ ρεπερτόριο από προκλασική μέχρι και σύγχρονη μουσική έχει παρουσιαστεί στη Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ το τμήμα εγχόρδων της Ορχήστρας έχει εμφανιστεί στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης. Τον Ιούλιο του 2005 η ορχήστρα συμμετείχε στο διεθνές φεστιβάλ 8
Cantus Salisburgensis, στο Σάλτσμπουργκ, κερδίζοντας τις καλύτερες κριτικές. Την Πρωτοχρονιά του 2004 η Ορχήστρα γιόρτασε την έναρξη της Ολυμπιακής χρονιάς με μια συναυλία, όπου ερμήνευσε μεταξύ άλλων έργα του Σκαλκώτα, τον Ολυμπιακό Ύμνο του Σαμάρα, κ.ά. Η παράδοση της εορταστικής Πρωτοχρονιάτικης συναυλίας συνεχίστηκε και αποτελεί πλέον μια δημοφιλή θεσμική εκδήλωση. Εμβληματική υποδομή Οι περιοχές Καραμπουρνάκι, Αρετσού είναι γνωστές σε όλη την Ελλάδα. Οι υποδομές του παραλιακού μετώπου αποτελούν πόλο έλξης για όλους τους Θεσσαλονικιούς. Υπερτοπικές Δράσεις Με αιχμή τη συμφωνική ορχήστρα ο Δήμος Καλαμαριάς εξορμά εκτός των ορίων της Καλαμαριάς και επιτυγχάνει συνεργασίες με άλλους Δήμους. 9
10