ΤΜΗΜΑ 1: Στοιχεία ουσίας/παρασκευάσματος και εταιρίας/επιχείρησης

ΔΕΛΤΙΟ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Έκδοση 1 η Ημερομηνία έκδοσης: 08-06-2012 ΤΜΗΜΑ 1: Στοιχεία ουσίας/παρασκευάσματος και εταιρίας/επιχείρησης 1.1 Αναγνωριστικός κωδικός προϊόντος Ονομασία υλικού: ΔΙΑΛΥΤΙΚΟ ΝΙΤΡΟΥ Κωδικός προϊόντος: -170.0013 Άλλο αναγνωριστικό: - Αρ. Εγγραφής REACH: - 1.2 Συναφείς προσδιοριζόμενες χρήσεις της ουσίας ή του μείγματος και αντενδεικνυόμενες χρήσεις Χρήση προϊόντος: Παρακαλούμε ανατρέξτε στο Κεφάλαιο 16 για τις καταχωρημένες χρήσεις σύμφωνα με τον κανονισμό REACH 1.3 Στοιχεία του προμηθευτή του δελτίου δεδομένων ασφαλείας Κατασκευαστής/Προμηθευτής: RIVER HELLAS Α.Ε. 9 ο Χλμ ΠΕΟ Θεσσαλονίκης-Κιλκίς Διαβατά-Θεσσαλονίκη Τηλ 2310-785200, 785201 Fax: 2310-785467 1.4 Αριθμός τηλεφώνου επείγουσας ανάγκης :+30 210-7793777 ΤΜΗΜΑ 2: Προσδιορισμός επικινδυνότητας 2.1 Ταξινόμηση της ουσίας ή του μείγματος Κανονισμός (ΕΕ) υπ αρ. 1272/2008 (CLP) Κλάση και κατηγορία κινδύνου Εύφλεκτα υγρά 2 Τοξικότητα στην αναπαραγωγή 2 Τοξικότητα από αναρρόφηση 1 STOT επαναλαμβανόμενη έκθεση 2 Ερεθιστικό δέρματος 2 Σοβαρή οφθαλμική βλάβη 2 STOT εφάπαξ έκθεση 3 Κανονισμός 67/548/ΕΟΚ ή 1999/45/ΕΕ Χαρακτηριστικά κινδύνου Πολύ εύφλεκτο, Επιβλαβές Δηλώσεις Κινδύνου Η225 H361d Η304 H373 Η315 Η319 Η336 Φράσεις R R11, R63, R48/20, R65, R36/38, R67 2.2 Στοιχεία επισήμανσης Όνομα ετικέτας: ΔΙΑΛΥΤΙΚΟ ΝΙΤΡΟΥ Αριθμός ΕINECS: - Αριθμός CAS: - Αριθμός Παραρτήματος Ι της ΕΚ: - 1

Επισήμανση σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΚ) αρ. 1272/2008 Προειδοποιητικές λέξεις : Κίνδυνος Δηλώσεις κινδύνου CLP : ΦΥΣΙΚΟΊ ΚΊΝΔΥΝΟΙ: H225: Υγρό και ατμοί πολύ εύφλεκτα. ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ: Η361d: Ύποπτο για πρόκληση βλάβης στο έμβρυο. Η304: Μπορεί να προκαλέσει θάνατο σε περίπτωση κατάποσης και διείσδυσης στις αναπνευστικές οδούς. Η373: Μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα όργανα ύστερα από παρατεταμένη ή επανειλημμένη έκθεση. H315: Προκαλεί ερεθισμό του δέρματος. Η319: Προκαλεί σοβαρό οφθαλμικό ερεθισμό H336: Μπορεί να προκαλέσει υπνηλία ή ζάλη. ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: Δεν ταξινομείται ως επικίνδυνο για το περιβάλλον σύμφωνα με τα κριτήρια CLP. Δηλώσεις προφυλάξεων CLP Ρ210: Μακριά από θερμότητα/σπινθήρες/φλόγες/θερμές επιφάνειες.-μην καπνίζετε. Ρ280: Να φοράτε προστατευτικά γάντια/προστατευτικά ενδύματα/μέσα ατομικής προστασίας για τα μάτια/πρόσωπο. Ρ202: Μην το χρησιμοποιήσετε πριν διαβάσετε και κατανοήσετε όλες τις οδηγίες προφύλαξης. Ρ260: Μην αναπνέετε αναθυμιάσεις/αέρια/εκνεφώματα. Ρ331: ΜΗΝ προκαλέσετε εμετό. Ρ301+Ρ310: ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΚΑΤΑΠΟΣΗΣ: Καλέστε αμέσως το ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΩΝ ή ένα γιατρό. Ρ302+Ρ352: ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΠΑΦΗΣ ΜΕ ΤΟ ΔΕΡΜΑ: Πλύνετε με άφθονο σαπούνι και νερό. Ρ305+351+338: ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΠΑΦΗΣ ΜΕ ΤΑ ΜΑΤΙΑ: Ξεπλύνετε προσεκτικά με νερό για αρκετά λεπτά. Εάν υπάρχουν φακοί επαφής, αφαιρέστε τους, εφόσον είναι εύκολο. Συνεχίστε να ξεπλένετε. Ρ403+Ρ235: Αποθηκεύεται σε καλά αεριζόμενο χώρο. Να διατηρείται δροσερό. Επισήμανση σύμφωνα με την Οδηγία 1999/45/ΕΚ Σύμβολα ΕΚ : Xn Επιβλαβές. Ταξινόμηση ΕΚ : Επιβλαβές, Πολύ εύφλεκτο Φράσεις κινδύνων της ΕΚ : R11: Πολύ εύφλεκτο. R63: Πιθανός κίνδυνος δυσμενών επιδράσεων στο έμβρυο κατά τη διάρκεια της κύησης. R48/20: Επιβλαβές: κίνδυνος σοβαρής βλάβης της υγείας ύστερα από παρατεταµένη έκθεση όταν εισπνέεται. R65: Επιβλαβές: μπορεί να προκαλέσει βλάβη στους πνεύμονες σε περίπτωση κατάποσης. 2

R36/38: Ερεθίζει τα μάτια και το δέρμα. R67: H εισπνοή ατμών μπορεί να προκαλέσει υπνηλία και ζάλη. Φράσεις ασφαλείας της ΕΚ : S2: Μακριά από παιδιά. S9: Το δοχείο να διατηρείται σε καλά αεριζόμενο μέρος. S13: Μακριά από τρόφιμα, ποτά και ζωοτροφές. S23: Μην αναπνέετε εκνεφώματα του προϊόντος. S36/37: Να φοράτε κατάλληλη προστατευτική ενδυμασία και κατάλληλα γάντια. S46: Σε περίπτωση κατάποσης ζητήστε αμέσως ιατρική συμβουλή και δείξτε αυτό το δοχείο ή την ετικέτα. S51: Να χρησιμοποιείται μόνο σε καλά αεριζόμενο χώρο. S62: Σε περίπτωση κατάποσης να μην προκληθεί εμετός: ζητήστε αμέσως ιατρική συμβουλή και δείξτε αυτό το δοχείο ή την ετικέτα του. 2.3 Άλλοι κίνδυνοι Κίνδυνοι για την υγεία: Ερεθίζει το αναπνευστικό σύστημα και τα μάτια. Μπορεί να επηρεάσει το νευρικό σύστημα. Τυχόν έκθεση σε μεγαλύτερο ποσοστό από το επιτρεπόμενο όριο μπορεί να προκαλέσει δυσλειτουργία και απώλεια συνείδησης. Το τολουόλιο σε μεγάλες συγκεντρώσεις μπορεί να θέσει σε κίνδυνο το υδάτινο περιβάλλον. ΤΜΗΜΑ 3: Σύνθεση/Πληροφορίες για τα συστατικά 3.2 Μίγμα Χημική Ονομασία Αναγνώριση Συγκ. % Τολουόλιο Οξικός n-βουτυλεστέρας Ακετόνη CAS 108-88-3 EINECS 203-625-9 Αρ. Εγγρ REACH 01-2119471310- 51-0016 CAS 123-86-4 EINECS 204-658-1 Αρ. Εγγρ REACH CAS 67-64-1 EINECS 200-662-2 Αρ. Εγγρ REACH - 01-2119471330-49-0001 60-70% 1-5% 30-40% Κλάση και κατηγορία κινδύνου Flam. Liq. 2 Repr.2 STOT SE3 STOT RE2 Asp. Tox.1 Skin irrit.2 F Repr. Cat. 3 Xn Xi Flam. Liq. 3 STOT SE 3 Flam. Liq. 2 Eye Dam.2A STOT SE. 3 F Xi Δηλώσεις Κινδύνου H225 H361d H336 H373 H304H315 R11 R63 R48/20-65 R38 R67 Η226 Η336 R10 R66 R67 H225, H319, H336, EUH066 R11 R36 R66 R67 3

ΤΜΗΜΑ 4: Μέτρα πρώτων βοηθειών 4.1 Περιγραφή των μέτρων πρώτων βοηθειών Εισπνοή: Μεταβείτε σε χώρο με φρέσκο αέρα και εξασφαλίστε ησυχία και θέρμανση και προστατέψτε από το κρύο. Ξαπλώστε σε πλαϊνή στάση με σκοπό να αποτρέψετε ασφυξία σε περίπτωση κατά λάθος εμετού. Αν είναι απαραίτητο εφαρμόστε τεχνική αναπνοή. Καλέστε γιατρό αμέσως. Κρατήστε το Δελτίο Δεδομένων Ασφαλείας διαθέσιμο. Μην προκαλέσετε εμετό. Κίνδυνος αναρρόφησης εμετού και ασφυξίας. Επαφή με το δέρμα: Αφαιρέστε την μολυσμένη ενδυμασία. Ξεπλένετε την εκτεθειμένη περιοχή με χλιαρό νερό και συνεχίστε το πλύσιμο με σαπούνι, εάν υπάρχει. Αν εμφανιστεί ερεθισμός επισκεφθείτε γιατρό. Επαφή με τα μάτια: Ξεπλένετε αμέσως τα μάτια με άφθονο χλιαρό νερό επί τουλάχιστον 15 λεπτά, κρατώντας τα βλέφαρα ανοιχτά. Επισκεφθείτε γιατρό και έχετε το Δελτίο Δεδομένων Ασφαλείας διαθέσιμο. Κατάποση: Σε περίπτωση κατάποσης, αμέσως καλέστε γιατρό και έχετε το Δελτίο Δεδομένων Ασφαλείας διαθέσιμο. Αν χρειαστεί εφαρμόστε τεχνητή αναπνοή. Μην προκαλέσετε εμετό. Κίνδυνος αναρρόφησης εμετού και ασφυξίας. 4.2 Σημαντικότερα συμπτώματα και επιδράσεις άμεσες ή μεταγενέστερες Η αναπνοή υψηλών συγκεντρώσεων ατμών μπορεί να προκαλέσει ναυτία, υπνηλία, αναισθησία, νευρική διαταραχή, σπασμούς, αδυναμία αναπνοής, καρδιακή δυσλειτουργία. Σε επαφή με το δέρμα και τα μάτια μπορεί να προκληθεί κάψιμο και κοκκίνισμα. Σε περίπτωση κατάποσης μπορεί να δημιουργηθεί αίσθημα καψίματος στον λαιμό και σε μεγαλύτερες ποσότητες στο γαστραντερικό, αδυναμία συνείδησης, σπασμοί, εμετός και συχνή απώλεια αισθήσεων, μπλε-βιολέ χρώμα στις βλεννώδεις μεμβράνες και στο δέρμα και στα περιφερειακά μέρη του σώματος, υποθερμία και δυσλειτουργία του αναπνευστικού. 4.3 Ένδειξη οιασδήποτε απαιτούμενης άμεσης ιατρικής φροντίδας και ειδικής θεραπείας Αν το άτομο έχει πρόβλημα υγείας ή υποψιάζεσθε ότι η υγεία μπορεί να έχει επηρεασθεί τότε καλέστε ένα γιατρό και έχετε το Δελτίο Δεδομένων Ασφαλείας διαθέσιμο. Αν το άτομο έχει απώλεια αισθήσεων μεταφέρετε στο κοντινότερο κέντρο υγείας. ΤΜΗΜΑ 5: Μέτρα για την καταπολέμηση της πυρκαγιάς Εκκενώστε το χώρο της πυρκαγιάς από όλο το προσωπικό που δεν ανήκει στην ομάδα αντιμετώπισης εκτάκτου ανάγκης. 5.1 Πυροσβεστικά μέσα Αφρός μέσος και βαρύς, νερό σε πίδακες. Ξηρά χημική σκόνη ABCD τύπου BCE (να μην χρησιμοποιηθεί επέκταση του εξοπλισμού), διοξείδιο του άνθρακος και halons. Μη κατάλληλος εξοπλισμός νερό κατάσβεσης. 5.2 Ειδικοί κίνδυνοι που προκύπτουν από την ουσία ή το μείγμα Επικίνδυνα προϊόντα αποσύνθεσης σχηματίζονται από την καύση. Αέρια του Τολουολίου με αέρα δημιουργούν εκρηκτικό μίγμα το οποίο είναι βαρύτερο από τον αέρα. 5.3 Συστάσεις για τους πυροσβέστες Φοράτε πλήρη προστατευτική αντιθερμική ενδυμασία και αυτοτελή αναπνευστική συσκευή. Διατηρείτε τα γειτονικά (προς τη φωτιά) δοχεία δροσερά ψεκάζοντάς τα με νερό. Αποτρέψτε την είσοδο της διαρροής στο αποχετευτικό σύστημα. 4

ΤΜΗΜΑ 6: Μέτρα για την αντιμετώπιση τυχαίας έκλυσης 6.1 Προσωπικές προφυλάξεις, προστατευτικός εξοπλισμός και διαδικασίες έκτακτης ανάγκης Μη εξουσιοδοτημένο προσωπικό θα πρέπει να εγκαταλείψει το χώρο ατυχήματος αμέσως. Θα πρέπει να σημανθεί ο χώρος έλκυσης καθώς και ο περίγυρος. Η ομάδα αντιμετώπισης θα πρέπει να φοράει υποχρεωτικά αυτοτελή αναπνευστική συσκευή. Αν η έκλυση έγινε σε κλειστό χώρο είναι χρήσιμο να μετριέται η συγκέντρωση της ουσίας συνεχώς. Κλείστε όλες τις άλλες πηγές ηλεκτρισμού. 6.2 Περιβαλλοντικές προφυλάξεις Εάν είναι δυνατό αποτρέψτε την είσοδο του υλικού στο αποχετευτικό σύστημα. Χρησιμοποιήστε όλες τις πιθανότητες σφράγισης της διαρροής από το σημείο έκλυσης. Σταματήστε οποιαδήποτε επιπλέον διαρροή στο περιβάλλον με απορροφητικές ουσίες κλπ. 6.3 Μέθοδοι και υλικά για περιορισμό και καθαρισμό Χρησιμοποιήστε καλό εξαερισμό. Χρησιμοποιήστε απορροφητικά υλικά (POP tissue, Vapex, Ekosorb κλπ) 6.4 Παραπομπή σε άλλα τμήματα Ενημερώνετε τις αρχές εάν λάβει χώρα ή εάν ενδέχεται να λάβει χώρα κίνδυνος έκθεσης για το κοινό ή το περιβάλλον. Πρέπει να ενημερωθούν οι τοπικές αρχές αν σημαντικές ποσότητες διαρροών δεν μπορούν να μαζευτούν. Οι ατμοί με αέρα μπορεί να σχηματίσουν μίγμα εκρηκτικό. Δείτε το τμήμα 13 για πληροφορίες ως προς την απόρριψη προϊόντος. ΤΜΗΜΑ 7: Χειρισμός και Αποθήκευση 7.1 Προφυλάξεις για ασφαλή χειρισμό Εξασφαλίστε επαρκή εξαερισμό, και αναγέννηση του αέρα στο χώρο εργασίας και στις αποθήκες. Τα διάφορα τμήματα θα πρέπει να είναι καθαρά και οι έξοδοι κινδύνου ακώλυτοι. Ο ηλεκτρικός εξοπλισμός θα πρέπει να είναι κατάλληλος για μη εκρηκτικά υλικά. Ο χώρος εργασίας θα πρέπει να ελέγχεται ως προς τις συγκεντρώσεις τολουολίου. Οι επιτρεπόμενες συγκεντρώσεις φαίνονται στην παράγραφο 8. Εξασφαλίστε τον χώρο εργασίας από ηλεκτρικές εκκενώσεις. Χρησιμοποιήστε μη εργαλεία που δεν προκαλούν σπινθήρες. Θα πρέπει να υπάρχει επαρκής πυροσβεστικό εξοπλισμός. Όταν χειρίζεστε θα πρέπει να ακολουθείτε όλες τις προφυλάξεις που αφορούν εύφλεκτα υλικά. 7.2 Συνθήκες για την ασφαλή φύλαξη, συμπεριλαμβανομένων τυχόν ασυμβίβαστων Αποθηκεύετε μακριά από παιδιά σε κλειστούς περιέκτες. Αποθηκεύετε σε ξηρό, κλειστό και καλά αεριζόμενο χώρο, προστατευμένο από τις καιρικές συνθήκες, και θερμοκρασίες που ξεπερνούν τους +20 ο C. Βαρέλια και άλλες συσκευασίες θα πρέπει να είναι σφραγισμένα. Αποθηκευτικές δεξαμενές θα πρέπει να φέρουν το σήμα του εύφλεκτου παράγοντα. Επιπλέον οι αποθηκευτικοί χώροι θα πρέπει να έχουν δάπεδο που δεν αντιδρά με το υλικό. Προστατέψτε από στατικό ηλεκτρισμό. Με το Τολουόλιο δεν μπορεί να αποθηκευτούν πολύ εύφλεκτες ουσίες, οξειδωτικοί παράγοντες και εκρητκικά. 7.3 Ειδική τελική χρήση ή χρήσεις Παρακαλούμε ανατρέξτε στο Κεφάλαιο 16 ή και στα παραρτήματα για τις καταχωρισμένες χρήσεις σύμφωνα με τον Κανονισμό REACH. 5

ΤΜΗΜΑ 8: Έλεγχος της έκθεσης/ατομική προστασία 8.1 Παράμετροι ελέγχου Μέγιστο επιτρεπόμενο όριο έκθεσης* σύμφωνα με την Order No 300/2007 Collection and Laws on Protection of employees against risks related to exposition of chemical factors at work. Υλικό Ξυλόλιο, μίγμα ισομερών Οξικός n- Βουτυλεστέρας NPEL mean ml/m 3 (ppm) NPEL mean mg/m 3 Limit NPEL category Limit NPEL mg/m 3 Warning 50 192-384 Κ* 100 480-960 - * Μέγιστο επιτρεπόμενο όριο έκθεσης για χημικούς παράγοντες έχουν τεθεί από τις μέσες τιμές και από τις οριακές τιμές. Η μέση NPEL δεν θα πρέπει να ξεπερνιέται από τον μέσο όρο βάρδιας. Σχετίζεται με 8-ώρες εργασίας (βάρδια) και 40 ώρες εργασίας τη βδομάδα. Όρια έκθεσης για μερικούς χημικούς παράγοντες έχουν καθοριστεί από τη συγκέντρωση της χημικής ουσίας στο περιβάλλον εργασίας και από τον καθορισμό της κατηγορίας Ι και ΙΙ. * Κ σημαίνει ότι ο παράγοντας μπορεί να απορροφηθεί εύκολα από το δέρμα. Οριακά NPEL Κατηγορία Κατηγορίες οριακού NPEL Ι.* Τοπικό ερέθισμα και παράγοντας σταθεροποίησης της αναπνευστικής οδού ΙΙ.* Παράγοντας με συστήματα επιρροής Διάρκεια κορυφής Συχνότητα Διάστημα ανάμεσα έκθεσης στη βάρδια στις δύο κορυφές 15 λεπτά μέσης τιμής 4 1 ώρα 15 λεπτά μέσης τιμής 4 1 ώρα * Κατηγορία Ι σημαίνει ότι το NPEL δεν θα πρέπει να υπερβεί και σπάνια μπορεί να υπερβεί δύο φορές για κάποιους παράγοντες. * Κατηγορία ΙΙ σημαίνει ότι το NPEL μπορεί για σύντομο χρονικό διάστημα μπορεί να υπερβεί κατά μέγιστο 2-8 φορές στη βάρδια. Μέγιστη έκθεση της κορυφής δεν θα πρέπει να υπερβεί τα 15 λεπτά 4 φορές τη βάρδια με διάστημα ανάμεσα σε δύο κορυφές τη μία ώρα ενώ ο μέσος NPEL στην 8 ώρη βάρδια θα πρέπει να κρατηθεί. Βιολογικές οριακές τιμές: Παράγοντας στο περιβάλλον εργασίας Τολουόλιο Καθορισμένος παράγοντας βιολογικού τεστ έκθεσης Τολουόλιο o-kresol Metylhippur acid Επιτρεπόμενη τιμή BMH 1mg/ lt 3mg/ lt 2500m g/lt 11μmo l/lt 30μmo l/lt 1400 μmol/lt Υλικό εξέτασης Χρόνος δειγματοληψίας - - Κ b 2mg/g kerat 1600 mg/g kerat 2μmol/mm ol kerat 1000 μmol/mmol keratin Βιολογικές οριακές τιμές έχουν επισημανθεί στο αίμα (Κ) και στην ουρίνη (Μ). Χρόνος δειγματοληψίας το γράμμα b σημαίνει μετά από το τέλος 8 ώρης βάρδιας. ΒΜΗ έχει εκφραστεί σε mg παράγοντα ανά 1 Lt ουρίνης σταθερής πυκνότητας. M M c, b b 6

8.2 Έλεγχοι έκθεσης Γενικές πληροφορίες: Παρέχετε καλό εξαερισμό, απομάκρυνσης των αερίων από το χώρο εργασίας. Στο χώρο εργασίας δεν επιτρέπεται να υπάρχουν εύφλεκτα υλικά, και άλλες επικίνδυνες πηγές φωτιάς. Πυροσβεστικά μέσα θα πρέπει να είναι διαθέσιμα. Κατά τη διάρκεια εργασίας χρησιμοποιήστε κατάλληλο προστατευτικό εξοπλισμό. Έλεγχοι επαγγελματικής έκθεσης: Σε χώρους εργασίας όπου οι εργαζόμενοι έρχονται σε επαφή με Τολουόλη θα πρέπει να γίνουν μετρήσεις συγκεντρώσεων των αερίων με συσκευή Drager. Σε περίπτωση που τα όρια υπερβαίνονται θα πρέπει να εξασφαλίσετε μέτρα προστασίας. Προσωπικός προστατευτικός εξοπλισμός: Φόρμα εργασίας, προστατευτικά γάντια, προστατευτικά υποδήματα εργασίας και γυαλιά ασφαλείας. Προστασία των ματιών: Γυαλιά προστασίας από εκτοξευόμενες χημικές ουσίες (Γυαλιά προστασίας από χημικές ουσίες). Προστασία δέρματος: στολή εργασίας, προστατευτικά αντιστατικά υποδήματα. Οι εργαζόμενοι δεν θα πρέπει να φορούν υλικά που προκαλούν στατικό ηλεκτρισμό. Αναπνευστική προστασία: Αν υπάρχει επαρκής εξαερισμός, και τα όρια έκθεσης δεν υπερβαίνονται τότε δεν χρειάζονται κάποια μέτρα. Όταν το όρια έκθεσης υπερβούν το επιτρεπτό τότε χρησιμοποιήστε αυτόνομη αναπνευστική συσκευή. Μάσκα με φίλτρο ενάντια στα οργανικά αέρια τύπου Α2-καφέ. Προστασία χεριών: Γάντια από Viton που προστατεύουν από το Τολουόλιο σε διείσδυση για 480 λεπτά και προστατευτική κρέμα χεριών. ΤΜΗΜΑ 9: Φυσικές και χημικές ιδιότητες 9.1 Στοιχεία για τις βασικές φυσικές και χημικές ιδιότητες Ιδιότητα Αποτέλεσμα Μ/Μ (συνθ. αναφ) Όψη Διαυγές υγρό Οσμή Χαρακτηριστική Όριο οσμής Δεν υπάρχουν ph Ν.Α Σημείο τήξεως/σημείο πήξεως - C Αρχικό σημείο ζέσης και περιοχή ζέσης 111 C Σημείο ανάφλεξης 6 C Ταχύτητα εξάτμισης Αναφλεξιμότητα (στερεό/αέριο) Δεν υπάρχουν Δεν υπάρχουν 1,1-1,3 %(V) 4,8-6,7%(V) Ανώτερη/χαμηλότερη αναφλεξιμότητα ή όρια εκρηκτικότητας Πίεση ατμών - Πυκνότητα ατμών Δεν υπάρχουν Σχετική πυκνότητα 0,86-0,87 g/cm3 σε 20 C Υδατοδιαλυτότητα (διαλυτότητες) Αδιάλυτο Συντελεστής κατανομής: n- 2,7 οκτανόλη/νερό Θερμοκρασία αυτανάφλεξης Δεν υπάρχουν Θερμοκρασία αποσύνθεσης Δεν υπάρχουν Μέθοδος δοκιμής 7

Δυναμικό Ιξώδες Δεν υπάρχουν Εκρηκτικές ιδιότητες Δεν υπάρχουν Οξειδωτικές ιδιότητες Δεν υπάρχουν 9.2 Άλλες πληροφορίες Όλα τα παραπάνω στοιχεία αφορούν την Τολουόλη που αποτελεί το κύριο συστατικό. Κλάση Θερμοκρασίας: Τ1 Κλάση φωτιάς: Α Κλάση κινδύνου: ΙΙ ΤΜΗΜΑ 10: Σταθερότητα και δραστικότητα 10.1 Δραστικότητα Το προϊόν είναι χημικά σταθερό. Κάτω από σταθερές συνθήκες περιβάλλοντος (θερμοκρασία και πίεση) δεν είναι βιοδιασπόμενο. Εξατμίζεται (βαρύτερα από τον αέρα) και σχηματίζονται εκρηκτικά αέρια. 10.2 Χημική σταθερότητα Σταθερό κάτω από κανονικές συνθήκες χρήσεως. 10.3 Πιθανότητα επικίνδυνων αντιδράσεων Δεν υπάρχουν 10.4 Συνθήκες προς αποφυγήν Αυξημένη θερμοκρασία και πηγές φωτιάς. 10.5 Μη συμβατά υλικά Ισχυροί οξειδωτικοί παράγοντες. Με τον αέρα σχηματίζεται εκρηκτικό μίγμα. Το υλικό μετά από παρατεταμένη επαφή προκαλεί διάβρωση στο πλαστικό. Το πλαστικό γίνεται πιο μαλακό και αποσυντίθεται. 10.6 Επικίνδυνα προϊόντα αποσύνθεσης Τοξικά αέρια μπορεί να δημιουργηθούν σε περίπτωση φωτιάς ΤΜΗΜΑ 11: Τοξικολογικές πληροφορίες 11.1 Πληροφορίες για τις τοξικολογικές επιπτώσεις Για το μίγμα δεν έχουν καθιερωθεί Για το Τολουόλιο Τοξικότητα δια του στόματος: σε περίπτωση κατάποσης μπορεί να δημιουργηθεί αίσθημα καψίματος στον λαιμό και σε μεγαλύτερες ποσότητες στο γαστραντερικό, αδυναμία συνείδησης, σπασμοί, εμετός και συχνή απώλεια αισθήσεων, μπλε-βιολέ χρώμα στις βλεννώδεις μεμβράνες και στο δέρμα και στα περιφερειακά μέρη του σώματος, υποθερμία και δυσλειτουργία του αναπνευστικού. LD50 (rat): 636mg/Kg 5910 mg/kg(iuclid) Κρίσιμη δόση για τον άνθρωπο: LDLo =50mg/Kg Εισπνοή: Η αναπνοή υψηλών συγκεντρώσεων ατμών μπορεί να προκαλέσει ναυτία, υπνηλία, αναισθησία, νευρική διαταραχή, σπασμούς, αδυναμία αναπνοής, καρδιακή δυσλειτουργία. 8

LC50 (rat): 12.5mg/l 30mg/l(IUCLID) Κρίσιμη δόση για τον άνθρωπο: TCLo =500ppm Σε συγκέντρωση 600ppm για 30 λεπτά κούραση, απώλεια συνείδησης, ναυτία, ίλιγγος και πονοκεφάλους. Δερματική τοξικότητα: Σε επαφή με το δέρμα και τα μάτια μπορεί να προκληθεί κάψιμο και κοκκίνισμα. LD50 (rat): 8360mg/Kg 18090 mg/kg(iuclid) IDLH 500ppm NOAEL: 223mg/Kg/day LOAEL: 446mg/Kg/day Επαφή με τα μάτια: Αέρια και Τολουόλιο σε υγρή μορφή μπορεί να ερεθίσουν τα μάτια και τις μεμβράνες. Βραχεία επίδραση και χρόνια συμπτώματα Δεν έχει συσωρευτικές ιδιότητες για το σώμα. Χρόνια έκθεση σε Τολουόλιο οδηγεί σε εμφάνιση συμπτωμάτων όπως πονοκεφάλους, ναυτία, απώλεια όρεξης, δυσλειτουργίες συντονισμού, δερματίτιδα. Αλλεργία: δεν έχει εξεταστεί Ευαισθητοποίηση: Δεν προκαλεί ευαισθητοποίηση Καρκινογένεση: Το προϊόν δεν είναι καρκινογόνο. Μετάλλαξη: Το προϊόν δεν είναι μεταλλαξιγόνο. Τοξικότητα στην αναπαραγωγή: Το προϊόν είναι τοξικό για την αναπαραγωγή κατηγορίας 3. Πιθανοί κίνδυνοι για το έμβρυο. Νάρκωση: Δεν έχει εξεταστεί Για το όξινο n-βουτυλεστερά Οξεία τοξικότητα LD50 (rat) δια στόματος: 13 100mg/Kg LC50 (rat) δια εισπνοής: >21mg/l/4h, LCLo (guinea pig): 1500mg/Kg LD50 (rabbit) δια δέρματος 5000mg/Kg LD50 (human) δια στόματος: δεν έχει καθοριστεί Υποχρόνιες: δεν έχει καθοριστεί Ερεθισμός σε rabbit δέρμα: ελαφρύς ερεθισμός, σε human δεν ερεθίζει, σε rabbit μάτια: ελαφρύς ερεθισμός Ευαισθητοποίηση: σε mouse και guinea pig: δεν ευαισθητοποιεί Καρκινογένεση: Δεν έχει καθοριστεί Μεταλλακτική ικανότητα: Ames test: Αρνητικό Τοξικότητα στην αναπαραγωγή: δεν έχει καθοριστεί NOAEL Τερατογένεση: 1500ppm (rat εισπνοή/ IUCLID Data Sheet) ΤΜΗΜΑ 12: Οικολογικές πληροφορίες 12.1 Τοξικότητα Τοξικότητα για τα ψάρια 96h LC50=5.4-26mg/lt (RAR) 96h LC50=6.3-66mg/lt (IUCLID) Τοξικότητα για Daphnia 48h EC50=11.5mg/lt (RAR) 48h EC50=270mg/lt (IUCLID) Τοξικότητα για Algae 96h ΙC50=125-160mg/lt (IUCLID) 9

Οξικός Βουτυλεστέρας Υδατική μόλυνση κλάση 1 (εβδομαδιαία υδάτινη μόλυνση) 96h ΕC50=18mg/lt Pimephales promelas 96h ΕC50=62mg/lt Leuciscus idus (static test) 24h ΕC50=205mg/lt Daphnia magna 18h ΕC50=959mg/lt Pseudomonas putida 12.2 Ανθεκτικότητα και ικανότητα αποικοδόμησης To τολουόλιο είναι άμεσο βιοδασπάσιμο. 5 ημέρες=50-73% αεροβικές συνθήκες σε αστικό υπόνομο Ημίσεια ζωή σε STP: 0,0289 ημέρες σε αερόβιες συνθήκες Ημίσεια ζωή σε επιφανειακό νερό: 30 ημέρες σε αερόβιες συνθήκες Ημίσεια ζωή σε έδαφος: 90 ημέρες σε αερόβιες συνθήκες Ημίσεια ζωή σε έδαφος: 900 ημέρες σε αναερόβιες συνθήκες Ημίσεια ζωή στην ατμόσφαιρα: 2 ημέρες (RAR) O Οξικός Βουτυλεστέρας είναι άμεσα βιοδιασπάσιμος. Σε 20 ημέρες το 83% του Οξικού Βουτυλεστέρα διασπάστηκε από οικιακή ίλη ενώ 61% από θαλασσινό νερό. Το χημικά απαιτούμενο οξυγόνο μετρούμενο έδειξε 2,32mg/mg με θεωρητικά απαιτούμενο 2.20mg/mg. 12.3 Δυνατότητα βιοσυσσώρευσης Για το Τολουόλιο το BCF<2000, BCF=13-90, ημίσειος χρόνος εξάλειψης < 2 ημέρες (fish, RAR). Το logkow για τον Οξικό Βουτυλεστέρα κυμαίνεται μεταξύ 1,81 και 1,82 και αποδεικνύει ότι ο είναι απίθανος ο διαχωρισμός από το ίζημα, το υδάτινο χώμα, την χλωρίδα και πανίδα και για αυτό μπορεί να διηθηθεί από το έδαφος στο υπέδαφος. Οι χαμηλές τιμές log Kow υποδεικνύουν ότι ο οξικός βουτυλεστέρας είναι απίθανο να βιοδιασπασθεί από οργανισμούς. Ο παράγοντας BCF σε ψάρια υπολογίστηκε 14 για τον οξικό βουτυλεστέρα χρησιμοποιώντας το logkow (IPCS). 12.4 Κινητικότητα στο έδαφος Χαμηλή ικανότητα προσρόφησης. Σε αμμώδες έδαφος: χρόνος ημήσειας ζωής 4,9 ημέρες, σε νερό: χρόνος ημήσειας ζωής 5 ώρες/βάθος 1m, 1.6-16 μέρες σε βάθος 5m. Για τον Οξικό Βουτυλεστέρα Koc=233. 12.5 Αποτελέσματα της αξιολόγησης ΑΒΤ και αααβ Δεν έχει καθορισθεί για αυτό το προϊόν. 12.6 Άλλες αρνητικές επιπτώσεις Πιθανές επιδράσεις στο βιολογικούς σταθμούς: πρέπει να αντιμετωπισθεί σύμφωνα με τις διατάξεις που αφορούν τα αστικά λύματα. Η ουσία μπορεί να μολύνει το έδαφος και το νερό και να καταστρέψει τη χλωρίδα και την πανίδα. Αποτρέψτε την είσοδο του προϊόντος σε έδαφος, χώμα, νερό και αποχετευτικό σύστημα. ΤΜΗΜΑ 13: Στοιχεία σχετικά με την απόρριψη 13.1 Μέθοδοι διαχείρισης αποβλήτων H απόφαση της επιτροπής 2000/532/EC της 3ης Μαΐου του 2000 αντικαθιστώντας την απάντηση 94/3/EC εγκαθιστώντας μια λίστα από απόβλητα συμμορφούμενα με το άρθρο 1(a) της οδηγίας 74/442/EEC του Συμβουλίου πάνω στα απόβλητα και της απόφασης 94/904/EC του συμβουλίου εγκαθιστώντας μια λίστα από απόβλητα συμμορφούμενα με το άρθρο 1(4) της οδηγίας 91/689/EEC για τα επικίνδυνα απόβλητα. Τύπος αποβλήτου Ονομασία αποβλήτου Κατηγορία αποβλήτου 10

14 06 03 Άλλοι διαλύτες και μίγματα διαλυτών Ν (επικίνδυνο) Οι κωδικοί αποβλήτων προτείνονται βασισμένοι σε προγραμματισμένη χρήση του προϊόντος. Βασισμένο σε συγκεκριμένες συνθήκες του χρήστη και άλλοι κωδικοί αποβλήτων για χρήση και απόρριψη μπορεί να προταθούν για συγκεκριμένες καταστάσεις. Επικίνδυνες ιδιότητες των αποβλήτων : Η3 Β (Ν223/2001 Παρ 4) Υ- κωδικός για επικίνδυνα απόβλητα (Δ 284/2001 Παρ 3) Υ6-Απόβλητα από την παραγωγή, προετοιμασία και χρήση οργανικών διαλυτών. Προτεινόμενη μέθοδος ανακύκλωσης και απόρριψης των αποβλήτων σε ευθυγράμμιση με το Παρ 2 και 3 του Ν223/2001. Προτεινόμενη μέθοδος ανακύκλωσης: R2 επιστροφή σε αναγεννητές διαλυτών. Προτεινόμενη μέθοδος απόρριψης: D10 καύση σε χώμα Η απόρριψη συσκευασιών σε ευθυγράμμιση με την οδηγία M2P Ν284/2001ταξινομήθηκε ως εξής: Τύπος αποβλήτου Ονομασία αποβλήτου Κατηγορία αποβλήτου 15 01 10 Συσκευασία με περιεχόμενα υπολειμμάτων επικίνδυνων ουσιών Ν (επικίνδυνο) Προτεινόμενη μέθοδος ανακύκλωσης και απόρριψης των αποβλήτων σε ευθυγράμμιση με το Παρ 2 και 3 του Ν223/2001. Προτεινόμενη μέθοδος απόρριψης: D10 καύση σε χώμα Η απόρριψη απορροφηθέντος υλικού μίγματος από τον κατάλογο αποβλήτων: Τύπος αποβλήτου Ονομασία αποβλήτου Κατηγορία αποβλήτου 15 02 02 Απορροφηθέντα, φίλτρα υλικών, ρούχα σκουπίσματος, ρούχα προστασίας μολυσμένα με Ν (επικίνδυνο) επικίνδυνες ουσίες Σχετικές νομικές οδηγίες Οδηγία του Υπουργείου περιβάλλοντος της Σλοβακίας Ν284/2001 από τον οποίο ο κατάλογος των αποβλήτων έχει καθιερωθεί. Οδηγία 223/2001 στα απόβλητα και αναθεωρήσεις που έχουν γίνει. Οδηγία MΖP (Υπουργείο περιβάλλοντος) Ν234/2001 ταξινόμησης πράσινων αποβλήτων, κίτρινων αποβλήτων και κόκκινων αποβλήτων και αναθεωρήσεις αυτών. Οδηγία 409/2006 σε απόβλητα και αναθεωρήσεις αυτών. Κοινοτική οδηγία 2000/532/EC της 3 ης Μαΐου 2000 αντικαθιστώντας την απόφαση 94/3/EC που καθιέρωσε λίστα αποβλήτων από το άρθρο 1(a) της κοινοτικής οδηγίας 75/442/EEC στα απόβλητα και κοινοτικής οδηγίας 94/904/EEC που καθιέρωσε λίστα αποβλήτων από το άρθρο 1(4) της κοινοτικής οδηγίας 91/689/EEC. ΤΜΗΜΑ 14: Πληροφορίες σχετικά με την μεταφορά 14.1 Αριθμός ΟΗΕ 1263 14.2 Οικεία ονομασία αποστολής ΟΗΕ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΥΛΙΚΑ 14.3 Τάξη/τάξεις κινδύνου κατά τη μεταφορά 3 14.4 Ομάδα συσκευασίας ΙΙ Κωδικός ταξινόμησης : F1 Αριθμός προσδιορισμού κινδύνου : 33 Ετικέτα κινδύνου (πρωτογενής κίνδυνος): 3 11

14.5 Περιβαλλοντικοί κίνδυνοι ΟΧΙ 14.6 Ειδικές προφυλάξεις για τον χρήστη Δεν υπάρχουν σχετικές πληροφορίες. 14.7 Χύδην μεταφορά σύμφωνα με το παράρτημα ΙΙ της σύμβασης MARPOL 73/78 και του κώδικα IBC Δεν υπάρχουν σχετικές πληροφορίες. ΤΜΗΜΑ 15: Στοιχεία σχετικά με τη νομοθεσία 15.1 Κανονισμοί/νομοθεσία σχετικά με την ασφάλεια, την υγεία και το περιβάλλον για την ουσία ή το μείγμα Ν. 163/2001 Κώδικας σε χημικές ουσίες και χημικούς παράγοντες Ν. 219/2003 Συλλογή νόμων για τη διαχείριση χημικών ουσιών Οδηγία Ν94/2004 τεχνικές συνθήκες κατάσβεσης πυρκαγιάς Οδηγία Ν96/2004 αρχές κατάσβεσης πυρκαγιάς Οδηγία Ν284/2001 για διαχείριση αποβλήτων Οδηγία Ν101/2004 αναθεώρηση του Ν349/2003 Κανονισμός 1907/2006 της ΕΚ Κανονισμός 790/2009 της ΕΚ Κανονισμός 1272/2008 της ΕΚ Κανονισμός 453/2010 15.2 Αξιολόγηση χημικής ασφάλειας Έχει διεξαχθεί αξιολόγηση χημικής ασφάλειας για όλες τις ουσίες αυτού του προϊόντος. ΤΜΗΜΑ 16: Άλλες πληροφορίες Φράσεις από Οδηγία 1999/45/ΕΚ R11: Πολύ εύφλεκτο. R63: Πιθανός κίνδυνος δυσμενών επιδράσεων στο έμβρυο κατά τη διάρκεια της κύησης. R48/20: Επιβλαβές: κίνδυνος σοβαρής βλάβης της υγείας ύστερα από παρατεταµένη έκθεση όταν εισπνέεται. R65: Επιβλαβές: μπορεί να προκαλέσει βλάβη στους πνεύμονες σε περίπτωση κατάποσης. R36/38: Ερεθίζει τα μάτια και το δέρμα. R67: H εισπνοή ατμών μπορεί να προκαλέσει υπνηλία και ζάλη. S2: Μακριά από παιδιά. S9: Το δοχείο να διατηρείται σε καλά αεριζόμενο μέρος. S13: Μακριά από τρόφιμα, ποτά και ζωοτροφές. S23: Μην αναπνέετε εκνεφώματα του προϊόντος. S36/37: Να φοράτε κατάλληλη προστατευτική ενδυμασία και κατάλληλα γάντια. S46: Σε περίπτωση κατάποσης ζητήστε αμέσως ιατρική συμβουλή και δείξτε αυτό το δοχείο ή την ετικέτα. S51: Να χρησιμοποιείται μόνο σε καλά αεριζόμενο χώρο. S62: Σε περίπτωση κατάποσης να μην προκληθεί εμετός: ζητήστε αμέσως ιατρική συμβουλή και δείξτε αυτό το δοχείο ή την ετικέτα του. 12

Δηλώσεις CLP H225: Υγρό και ατμοί πολύ εύφλεκτα. Η361d: Ύποπτο για πρόκληση βλάβης στο έμβρυο. Η304: Μπορεί να προκαλέσει θάνατο σε περίπτωση κατάποσης και διείσδυσης στις αναπνευστικές οδούς. Η373: Μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα όργανα ύστερα από παρατεταμένη ή επανειλημμένη έκθεση. H315: Προκαλεί ερεθισμό του δέρματος. Η319: Η319: Προκαλεί σοβαρό οφθαλμικό ερεθισμό H336: Μπορεί να προκαλέσει υπνηλία ή ζάλη. Δηλώσεις προφυλάξεων CLP Ρ210: Μακριά από θερμότητα/σπινθήρες/φλόγες/θερμές επιφάνειες.-μην καπνίζετε. Ρ280: Να φοράτε προστατευτικά γάντια/προστατευτικά ενδύματα/μέσα ατομικής προστασίας για τα μάτια/πρόσωπο. Ρ202: Μην το χρησιμοποιήσετε πριν διαβάσετε και κατανοήσετε όλες τις οδηγίες προφύλαξης. Ρ260: Μην αναπνέετε αναθυμιάσεις/αέρια/εκνεφώματα. Ρ331: ΜΗΝ προκαλέσετε εμετό. Ρ301+Ρ310: ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΚΑΤΑΠΟΣΗΣ: Καλέστε αμέσως το ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΩΝ ή ένα γιατρό. Ρ302+Ρ352: ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΠΑΦΗΣ ΜΕ ΤΟ ΔΕΡΜΑ: Πλύνετε με άφθονο σαπούνι και νερό. Ρ403+Ρ235: Αποθηκεύεται σε καλά αεριζόμενο χώρο. Να διατηρείται δροσερό Προσδιορίζει χρήσεις σύμφωνα με το Σύστημα Περιγραφέα Χρήσης Τίτλος : παρασκευή του προϊόντος/του μείγματος Τίτλος Χρήση ως ενδιάμεσο προϊόν Τίτλος Διανομή της ουσίας Τίτλος Παρασκευή και ανασυσκευασία υλικών και μειγμάτων Τίτλος Εφαρμογή σε επιχρίσματα Τίτλος Εφαρμογή σε επιχρίσματα - Επαγγελματικός Τίτλος χρήση ως καθαριστικό Τίτλος χρήση ως καθαριστικό - Επαγγελματικός Τίτλος Προωθητικό υλικό 13

Τίτλος Χρήση ως συνδετικό ή διαχωριστικό μέσο Τίτλος Χρήση ως συνδετικό ή διαχωριστικό μέσο - Επαγγελματικός Τίτλος Εφαρμογή σε εργαστήρια Τίτλος Εφαρμογή σε εργαστήρια - Επαγγελματικός Χρήσεις - Καταναλωτής Τίτλος : Εφαρμογή σε επιχρίσματα - καταναλωτής Χρήσεις - Καταναλωτής Τίτλος : χρήση ως καθαριστικό - καταναλωτής Αριθμός έκδοσης του Φυλλαδίου δεδομένων ασφαλείας υλικού : Ανατρέξτε στην 1 η σελίδα Ημερομηνία έκδοσης Δελτίου δεδομένων ασφαλείας υλικού : Ανατρέξτε στην 1 η σελίδα Αναθεωρήσεις του Φυλλαδίου δεδομένων ασφαλείας υλικού: Μία κάθετη γραμμή (Ι) στο αριστερό περιθώριο υποδεικνύει τροποποίηση από την προηγούμενη έκδοση Μετατροπή του Φυλλαδίου δεδομένων ασφαλείας υλικού: Το περιεχόμενο και ο τύπος αυτού του Δελτίου Δεδομένων Ασφαλείας είναι σύμφωνα με την Οδηγία 1907/2006/EC. Διανομή φυλλαδίου δεδομένων ασφαλείας υλικού: Όλοι όσοι ενδέχεται να χειριστούν το προϊόν πρέπει να έχουν πρόσβαση στις πληροφορίες αυτού του εγγράφου. Σημείωση : Οι πληροφορίες βασίζονται στη γνώση και την εμπειρία μας και επιδιώκεται η Περιγραφή του προϊόντος από θέματα υγείας, ασφάλειας και περιβάλλοντος. Κατά συνέπεια δε μπορούν να εκληφθούν σαν εγγύηση καμιάς επιμέρους ιδιότητας του προϊόν 14