ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ Μονάδα Ρευµατολογίας Κλινικής Ανοσολογίας Δ ΠΠΚ, Π.Γ.Ν. ΑΤΤΙΚΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Κοινό Πανεπιστηµιακό Πρόγραµµα Ρευµατολογίας Ιατρικού Τµήµατος ΕΚΠΑ Κλινική Ρευµατολογίας Κλινικής Ανοσολογίας και Αλλεργιολογίας, Ιατρικής Σχολής Πανεπιστηµίου Κρήτης Πανεπιστηµιακή Νεφρολογική Κλινική ΓΝΑ ΛΑΪΚΟΝ Ελληνική Νεφρολογική Εταιρεία Παγκρήτια Ένωση Υγείας 1 ο ΕΤΗΣΙΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Συστηµατικού Ερυθηµατώδους Λύκου Ξενοδοχείο 25-26 Golden Age Σεπτεµβρίου 2015 ΑΘΗΝΑ Τελικό Πρόγραµµα
περιεχόμενα Χαιρετισμός 2 Οργάνωση Διοργάνωση 3 Ευχαριστίες 3 Επιστημονικό Πρόγραμμα 4-5 Πληροφορίες Επιστημονικού Προγράμματος 6 Γενικές Πληροφορίες 7 Πρόεδροι Ομιλητές & Σχολιαστές 8-9 1 Ο Ετήσιο Σχολείο Συστηματικού Ερυθηματώδους Λύκου 1
χαιρετισμός Ο Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος (ΣΕΛ), το κατεξοχήν συστηματικό αυτοάνοσο νόσημα, προσβάλλει περίπου 7.000 Έλληνες. Αν και η σημαντική νοσηρότητα, και φορτίου της νόσου λόγω της σχετικής σπανιότητας της νόσου, η έκθεση και εμπειρία για τη νόσο είναι αποσπασματική με αποτέλεσμα καθυστέρηση στη διάγνωση και θεραπεία. Στόχος του Ετήσιου Σχολείου είναι να ενημερώσει ιατρούς διαφορετικών ειδικοτήτων -κυρίως ρευματολόγους και νεφρολόγους- για τη νόσο και να συμβάλλει στη διεπιστημονική προσέγγιση στη φροντίδα αυτών των ασθενών. Δημήτριος Μπούμπας Καθηγητής Παθολογίας ΕΚΠΑ Δ Παθολογική Κλινική, Π.Γ.Ν. Αττικόν Ιωάννης Μπολέτης Καθηγητής Νεφρολογίας ΕΚΠΑ, Διευθυντής Νεφρολογικής Κλινικής & Μονάδας Μεταμόσχευσης Νεφρού Γ.Ν.Α. Λαϊκό Γεώργιος Μπερτσιάς Λέκτορας Ρευματολογίας-Κλινικής Ανοσολογίας, Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης 2 1 Ο Ετήσιο Σχολείο Συστηματικού Ερυθηματώδους Λύκου
οργάνωση-συνδιοργάνωση / ευχαριστίες Οργάνωση Παγκρήτια Ένωση Υγείας Συνδιοργάνωση ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Ευχαριστίες 25-26 Σεπτεμβρίου 2015 / Ξενοδοχείο Golden Age / Αθήνα 3
Επιστημονικό Πρόγραμμα Παρασκευή 25 Σεπτεμβρίου 2015 Ώρα Αίθουσα Σαπφώ 15:30 Εγγραφές ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ 16:30-17:00 Καλωσόρισμα Στόχοι του Σχολείου 17:00-18.30 Μέρος I «Παθογένεια και Κλινικές Εκδηλώσεις» Προεδρείο: Πέτρος Σφηκάκης, Αντωνία Ελέζογλου Που οφείλεται ο λύκος και ποιοι οι μηχανισμοί ιστικής βλάβης. Έλενα Φράγκου ΣΕΛ στην Ελλάδα: Επιδημιολογία, φαινότυπος, φορτίο και οικονομική επιβάρυνση. Ειρήνη Γεργιανάκη ΣΕΛ παιδικής ηλικίας και μεταφορά της φροντίδας στον ρευματολόγο των ενηλίκων. Σορίνα Μπόϊου 18:30-19:00 Διάλειμμα καφέ με την ευγενική χορηγία της 19:00-20:30 Μέρος ΙΙ «Διάγνωση και Παρακολούθηση» Προεδρείο: Σουζάνα Γαζή, Μαρία Τεκτονίδου Πρώιμη διάγνωση του ΣΕΛ: Πρακτικές δυσκολίες και λύσεις. Δημήτριος Μπούμπας Παρακολούθηση του ΣΕΛ στην καθημερινή κλινική πράξη: Συστηματοποίηση, απλοποίηση και δείκτες ενεργότητος-χρονικότητος. Αντώνιος Φανουριάκης Η εμπειρία του ασθενούς. Μαρία Μπάτζιου 4 1 Ο Ετήσιο Σχολείο Συστηματικού Ερυθηματώδους Λύκου
Επιστημονικό Πρόγραμμα Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου 2015 Ώρα Αίθουσα Σαπφώ ΕΙΔΙΚΟ ΜΕΡΟΣ 09:00-10:30 Μέρος Ι «Προσβολή Δέρματος και Ζωτικών Οργάνων» Προεδρείο: Πελαγία Κατσιμπρή, Κυριακή Μποκή Δερματολογική Νόσος: Διάγνωση, διαφορική διάγνωση και θεραπεία. Παναγιώτης Σταυρόπουλος Αιματολογική νόσος-αντιφωσφολιπιδικο σύνδρομο. Θεοφάνης Καράγιωργας Νευροψυχιατρική νόσος. Αντώνιος Φανουριάκης 10:30-11:00 Διάλειμμα καφέ με την ευγενική χορηγία της 11:00-13:00 Μέρος ΙΙ «Νεφρική Νόσος» Προεδρείο: Δημήτριος Γούμενος, Ιωάννης Μπολέτης Νεφρική Νόσος- Διάγνωση και παρακολούθηση. Χρυσάνθη Σκαλιώτη Βιοψία νεφρού και ιστολογία. Γεώργιος Λιάπης Θεραπεία νεφρίτιδας. Σμαράγδη Μαρινάκη Νόσος Τελικού Σταδίου και Μεταμόσχευση. Σοφία Λιονάκη 13:00-14:00 Ελαφρύ Γεύμα με την ευγενική χορηγία της 14:00-15:00 Μέρος ΙΙΙ «Εγκυμοσύνη Νοσηρότητα» Προεδρείο: Αθανάσιος Γεωργούντζος, Χαράλαμπος Σφοντούρης Οικογενειακός προγραμματισμός και εγκυμοσύνη. Στυλιανή Ντάλη Νοσηρότητα, συνοσηρότητες και θνητότητα. Μαρία Τεκτονίδου 15:00-16:00 Μέρος IV «Νέες θεραπείες και στόχοι» Προεδρείο: Πρόδρομος Σιδηρόπουλος, Κλειώ Μαυραγάνη Νέες θεραπείες. Δημήτριος Βασιλόπουλος Στόχοι θεραπείας (Treat to Target). Σκεπτικό και εφαρμογή στην Κλινική πράξη. Γεώργιος Μπερτσιάς 16:00-18:00 Μέρος V «Συζήτηση περιπτώσεων» Προεδρείο: Δημήτριος Βασιλόπουλος, Χαράλαμπος Παπαγόρας Συζήτηση Περιπτώσεων. Νοσοκομεία: 251 ΓΝΑ, ΠΑΓΝ Αλεξανδρουπόλεως, ΠΓΝ «Αττικόν», Ασκληπείο Βούλας, ΓΝΑ «Γ Γεννηματάς», ΓΝΑ «Ευαγγελισμός», ΓΝΑ «Ερυθρός Σταυρός», ΠΑΓΝ- Βενιζέλειο Ηρακλείου, ΓΝΑ «Ιπποκράτειο», ΓΝΑ «Λαϊκό», ΓΝ Ρεθύμνου, ΓΝΑ «Σισμανόγλειο». Σχολιαστές: Ιωάννης Μπολέτης, Δημήτριος Μπούμπας, Κυριακή Μποκή, Κωνσταντίνος Γεωργανάς, Χαρά Γακιοπούλου, Αντωνία Ελέζογλου, Ευάγγελος Θεοδώρου, Γεώργιος Κατσίκας, Χαράλαμπος Παπαγόρας, Γαρυφαλιά Περυσινάκη, Ιωάννης Ραφτάκης, Αργυρώ Ρέπα, Βασιλική Τζαβάρα, Μιχάλης Τζανακάκης, Eλένη Φραγκούλη 25-26 Σεπτεμβρίου 2015 / Ξενοδοχείο Golden Age / Αθήνα 5
Πληροφορίες Επιστημονικού Προγράμματος Εγγραφές Για την εγγραφή σας στο Σεμινάριο παρακαλείσθε να παραλάβετε το δελτίο συμμετοχής από τη Γραμματεία του Σεμιναρίου και να το παραδώσετε συμπληρωμένο. Εγγραφές θα πραγματοποιούνται καθ όλη την διάρκεια του Σεμιναρίου. Η συμμετοχή είναι δωρεάν. Το δικαίωμα εγγραφής για όλους τους συμμετέχοντες του σεμιναρίου περιλαμβάνει: Παρακολούθηση του επιστημονικού προγράμματος Τελικό Πρόγραμμα Πιστοποιητικό Παρακολούθησης Συμμετοχή στα διαλείμματα καφέ Ελαφρύ γεύμα Γραφείο Εξυπηρέτησης Ομιλητών Το γραφείο εξυπηρέτησης ομιλητών λειτουργεί καθ όλη την διάρκεια του Σεμιναρίου και είναι στελεχωμένο από έμπειρο τεχνικό προσωπικό. Παρακαλούνται οι ομιλητές να παραδίδουν εγκαίρως το σχετικό υλικό των παρουσιάσεών τους (USB stick/ CD-ROM) τουλάχιστον μία (1) ώρα πριν την έναρξη της ομιλίας τους. Μοριοδότηση Σεμιναρίου Στο σεμινάριο χορηγούνται 8 μόρια Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης από τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο, σύμφωνα με τα κριτήρια της EACCME-UEMS. 6 1 Ο Ετήσιο Σχολείο Συστηματικού Ερυθηματώδους Λύκου
Γενικές Πληροφορίες Γραμματεία Σεμιναρίου Κ. Βάρναλη 29, 15233 Χαλάνδρι Τ: 210 6833600, F: 210 6847700 Θεσσαλονίκη Ελευθερίου Βενιζέλου 3, 54624 Τ: 2310-527376 www.pco-convin.gr congress@pco-convin.gr Ημερομηνίες Διεξαγωγής & Ώρες Λειτουργίας Γραμματείας Παρασκευή, 25 Σεπτεμβρίου 2015 15:30-20:30 Σάββατο, 26 Σεπτεμβρίου 2015 08.30-18:00 Ξενοδοχείο Golden Age Μιχαλακοπούλου 57 115 28, Αθήνα Τόπος & Χώροι Διεξαγωγής Κύρια Αίθουσα Γραμματεία Συνεδρίου Χώρος Προβολής Εταιρειών ΣΑΠΦΩ FOYER αίθουσας ΣΑΠΦΩ ΕΡΑΤΩ Κάρτες Συμμετεχόντων Η Κονκάρδα, η οποία είναι απαραίτητη για την είσοδο στο χώρο διεξαγωγής, παραδίδεται κατά την εγγραφή από τη Γραμματεία του Σεμιναρίου. Πιστοποιητικό Παρακολούθησης Το Πιστοποιητικό Παρακολούθησης του Σεμιναρίου, θα δοθεί στους συμμετέχοντες με το πέρας των εργασιών με απαραίτητη την επίδειξη της κονκάρδας. Για την παραλαβή τους θεωρείται απαραίτητη η συμπλήρωση της φόρμας αξιολόγησης την οποία μπορείτε να συμπληρώνετε στους υπολογιστές που βρίσκονται στο χώρο του Web Lounge. Βεβαίωση Παρουσιάσεων Στους ομιλητές που θα παρουσιάσουν περιπτώσεις θα σταλεί ηλεκτρονική βεβαίωση παρουσίασης με το πέρας του Σεμιναρίου. Web Lounge με την ευγενική χορηγία της Κατά τη διάρκεια του Σεμιναρίου, θα υπάρχουν ηλεκτρονικοί υπολογιστές στην αίθουσα Ερατώ, στους οποίους υπάρχει η δυνατότητα πρόσβασης στο διαδίκτυο. 25-26 Σεπτεμβρίου 2015 / Ξενοδοχείο Golden Age / Αθήνα 7
Ομιλητές Πρόεδροι & Σχολιαστές Δημήτριος Βασιλόπουλος Ρευματολόγος, Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας-Ρευματολογίας, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Σουζάνα Γαζή Διευθύντρια ΕΣΥ, Ρευματολόγος, Διευθύντρια Ρευματολογικής Κλινικής, Γενικό Νοσοκομείο Αττικής «ΚΑΤ» Χαρά Γακιοπούλου Επίκουρη Καθηγήτρια Παθολογικής Ανατομικής, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Ειρήνη Γεργιανάκη Γενικός Ιατρός, Πανεπιστημίου Κρήτης, Ρευματολογική Κλινική ΠΑΓΝΗ Κωνσταντίνος Γεωργανάς Ρευματολόγος Αθανάσιος Γεωργούντζος Ρευματολόγος, Ρευματολογική Κλινική Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» Δημήτριος Γούμενος Καθηγητής Παθολογίας Νεφρολογίας, Διευθυντής Νεφρολογικού και Μεταμοσχευτικού Κέντρου, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών Αντωνία Ελέζογλου Ρευματολόγος, Επιμελήτρια Α' Ρευματολογική Κλινική Γ.Ν. «Ασκληπιείον Βούλας» Ευάγγελος Θεοδώρου Επιμελητής Ρευματολογικής Κλινικής, «251 ΓΝΑ» Θεοφάνης Καράγιωργας Παθολόγος-Ρευματολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης, Δ Παθολογική Κλινική, Π.Γ.Ν Αττικόν, Αθήνα Γεώργιος Κατσίκας Ρευματολόγος, Επιμελητής Α' ΕΣΥ, ΓΝΑ «Ο Ευαγγελισμός» Πελαγία Κατσιμπρή Παθολόγος-Ρευματολόγος, Επιμελήτρια Β' ΕΣΥ, Δ Παθολογική Κλινική, Π.Γ.Ν Αττικόν, Αθήνα Γεώργιος Λιάπης Επιμελητής Β, Παθολογοανατόμος, 1ο Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής, Ιατρική Σχολή Αθηνών Σοφία Λιονάκη Νεφρολόγος, Επιμελήτρια A' ΕΣΥ, Νεφρολογική Κλινική, Γ.Ν.Α. Λαϊκό Σμαραγδή Μαρινάκη Νεφρολόγος, Επιμελήτρια Α' ΕΣΥ, Νεφρολογική Κλινική & Μονάδα Μεταμόσχευσης Νεφρού, Γ.Ν.Α. Λαϊκό Κλειώ Μαυραγάνη Ρευματολόγος, Επίκουρη καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Μαρία Μπάτζιου Project Coordinator EULAR Γεώργιος Μπερτσιάς Λέκτορας Ρευματολογίας-Κλινικής Ανοσολογίας, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Κρήτης Σορίνα Μπόϊου Παιδίατρος, Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν», Γ' Πανεπιστημιακή Παιδιατρική Κλινική Κυριακή Μποκή Ρευματολόγος, Συντονίστρια - Δ/ντρια Ρευματολογικής Μονάδας Γ.Ν. «Σισμανόγλειο», Αθήνα Ιωάννης Μπολέτης Καθηγητής Νεφρολογίας ΕΚΠΑ, Διευθυντής Νεφρολογικής Κλινικής & Μονάδας Μεταμόσχευσης Νεφρού, Γ.Ν.Α. Λαϊκό 8 1 Ο Ετήσιο Σχολείο Συστηματικού Ερυθηματώδους Λύκου
Ομιλητές Πρόεδροι & Σχολιαστές Δημήτριος Μπούμπας Ρευματολόγος, Καθηγητής Παθολογίας, Δ Παθολογική Κλινική Π.Γ.Ν Αττικόν, Αθήνα Στυλιανή Ντάλη Ρευματολόγος, Επιστημονική Συνεργάτης Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, Ιατρική Σχολή ΑΠΘ Χαράλαμπος Παπαγόρας Πανεπιστημιακός Υπότροφος Ιατρικής Σχολής ΔΠΘ, Ρευματολογία, Ιατρική Σχολή ΔΠΘ Γαρυφαλλιά Περυσινάκη Νεφρολόγος, Επιμελήτρια Α ΕΣΥ, Νεφρολογική Κλινική Γ.Ν. Ρεθύμνου Μιχάλης Τζανακάκης Επικ. Επιμελητής Β' Νεφρολογίας, ΠΓΝ Ηρακλείου - ΓΝ Βενιζέλειο Αντώνιος Φανουριάκης Ρευματολόγος, Επιστημονικός συνεργάτης Ρευματολογικής Κλινικής ΠΑΓΝΗ Έλενα Φράγκου Νεφρολόγος, Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας και Επιστημονικός Συνεργάτης Εργαστήριο Αυτοανοσίας και Φλεγμονής, Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ) Ιωάννης Ραφτάκης Ρευματολόγος, Γ.Ν. «Ασκληπιείον Βούλας» Χρυσάνθη Σκαλιώτη Νεφρολόγος, Γ.Ν.Α. «Λαϊκό» Παναγιώτης Σταυρόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής Δερματολογίας- Αφροδισιολογίας, Α Κλινική Δερματικών και Αφροδισίων Νόσων Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Πέτρος Σφηκάκης Ρευματολόγος, Καθηγητής, Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γ.Ν.Α. «Λαϊκό» Xαράλαμπος Σφοντούρης Διευθυντής Ρευματολογικής κλινικής, Ρευματολογικό Τμήμα, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ο Ευαγγελισμός», Αθήνα Μαρία Τεκτονίδου Ρευματολόγος, Επίκουρος Καθηγήτρια Ρευματολογίας, Α Παθολογική Κλινική, Γ.Ν.Α. «Λαϊκό», Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Βασιλική Τζαβάρα Παθολόγος-Ανοσολόγος, Διευθύντρια ΕΣΥ, ΝΕΕΣ «Κοργιαλένειο-Μπενάκειο» 25-26 Σεπτεμβρίου 2015 / Ξενοδοχείο Golden Age / Αθήνα 9
ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΙΟΝΤΟΣ: Benlysta 120 mg και Benlysta 400 mg κόνις για πυκνό διάλυμα για παρασκευή διαλύματος προς έγχυση. ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ: Κάθε φιαλίδιο περιέχει 120 mg ή 400 mg μπελιμουμάμπης. Μετά την ανασύσταση, το διάλυμα περιέχει 80 mg μπελιμουμάμπης ανά ml. ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΙΟΝΤΟΣ: Benlysta 120 mg και Benlysta 400 mg κόνις για πυκνό διάλυμα για παρασκευή διαλύματος προς έγχυση. ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ: Κάθε φιαλίδιο περιέχει 120 mg ή 400 mg μπελιμουμάμπης. Μετά την ανασύσταση, Βοηθήστε γίνουν το διάλυμα τα φάρμακα περιέχει πιο 80 ασφαλή mg και Αναφέρετε μπελιμουμάμπης ανά ml. ΟΛΕΣ τις ανεπιθύμητες ενέργειες για ΟΛΑ τα φάρμακα Συμπληρώνοντας την «ΚΙΤΡΙΝΗ ΚΑΡΤΑ» Βοηθήστε να γίνουν τα φάρμακα πιο ασφαλή και Με περιορισμένη ιατρική συνταγή: Μόνο για νοσοκομειακή χρήση από γιατρό με κατάλληλη ειδίκευση και εμπειρία. Με περιορισμένη ιατρική συνταγή: Μόνο για νοσοκομειακή χρήση από γιατρό με κατάλληλη ειδίκευση και εμπειρία. Για την Περίληψη Χαρακτηριστικών του Προϊόντος απευθυνθείτε στην εταιρεία: Λ. Κηφισίας 266,152 32, Χαλάνδρι, Αθήνα Τηλ.: 210 6882100 www.glaxosmithkline.gr GR/BEL/0012/14 ΙΣΧΥΣ 09/2014 ΕΩΣ 09/2015 ΥΣ 09/2014 ΕΩΣ 09/2015