art & business DEUTSCHE BANK

Transcript

1 + art & business 7 DEUTSCHE BANK 1.

2 2 ατ αρχάς, υπάρχουν τρεις θετικές εξελίξεις τις οποίες οφείλει κανείς να αναδείξει: Η Moody s προανήγγειλε ότι την 1η Αυγούστου θα προβεί σε αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας. Και τούτο διότι η χώρα από αρνητικούς περνά σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, επιτυγχάνει σταθεροποίηση, ενώ οι στόχοι υλοποιούνται, με το πρωτογενές πλεόνασμα να είναι υπερδιπλάσιο του προβλεπομένου. Ταυτοχρόνως, η Κίνα στρέφει το ενδιαφέρον της στην Ελλάδα, βλέπει τη χώρα μας αλλά και το λιμάνι του Πειραιά ειδικότερα, ως πύλη εισόδου στην Ευρώπη, με τον Κινέζο πρωθυπουργό να δηλώνει ότι η Κίνα θα αγοράσει ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΜΟΛΟΓΑ. Η δήλωση αυτή συνιστά έμπρακτη εμπιστοσύνη στην ελληνική οικονομία και η κίνηση τούτη, εάν και όταν πραγματοποιηθεί, υποδηλώνει τη βεβαιότητα των Κινέζων για την ελληνική ανάκαμψη και την παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη, συνεκτιμώντας ότι οι Κινέζοι επενδύουν σχεδόν αποκλειστικά σε ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ ΟΜΟΛΟΓΑ! Την ίδια στιγμή, Ρέντσι και Ολάντ αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες απέναντι στη γραμμή του Βερολίνου, με σκοπό να χαλαρώσει η σφικτή δημοσιονομική πολιτική που εφαρμόζεται στην Ευρωζώνη και να περάσει η οικονομία σε φάση τουλάχιστον μερικής ανάπτυξης, ούτως ώστε να καταπολεμηθεί η ανεργία. Και στην κοινή προσπάθειά τους αυτή βρίσκουν σύμμαχο τον διοικητή της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι! H AΞΙΑ πό αυτό το πρίσμα, και με μπόνους τον τουρισμό, που θα καταγράψει και φέτος ιστορικό ρεκόρ, η Ελλάδα δείχνει να έχει μπροστά της μια μοναδική ευκαιρία να αφήσει πίσω της οριστικά την κρίση! Μπορεί όμως η κυβέρνηση να αντεπεξέλθει; Διαθέτει το πολιτικό προσωπικό εκείνο με το οποίο θα δώσει τη μεγάλη μάχη; Θα προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις και τις αποκρατικοποιήσεις; Θα κάνει όλες εκείνες τις απαραίτητες ενέργειες που απαιτούνται, με τομές στον δημόσιο τομέα που προϋποθέτουν πολιτικό κόστος; Ή θα δειλιάσει, θα κάνει πίσω, δεν θα τολμήσει καν να αντιταχθεί σε συμφέροντα, συντεχνίες και κεκτημένα δικαιώματα; Μπορεί να διαπραγματευθεί σκληρά με την τρόικα για την ελάφρυνση του χρέους, αλλά και για να διεκδικήσει μια χαλάρωση, στο μέτρο του δυνατού, κάποιων μέτρων σκληρών, αντικοινωνικών αλλά και αντιδημοκρατικών που καταπατούν ανθρώπινα δικαιώματα; editorial υστυχώς, πολύ φοβάμαι ότι το πολιτικό προσωπικό είναι ανεπαρκές! Σαν να ζει σε άλλον κόσμο, σαν να μην άλλαξε ποτέ τίποτα, υπουργοί και βουλευτές λειτουργούν με λογική κρατικοδίαιτη, με συμπεριφορά και νοοτροπία βγαλμένες από άλλες εποχές! Στόλος αυτοκινήτων, φρουροί, μετακλητοί υπάλληλοι, σύμβουλοι, παρασύμβουλοι, μελετητές, δικηγόροι και κομματάρχες μαζί με κουστωδίες αυλικών συνθέτουν ένα τοπίο παλαιοκομματικό όπου κυριαρχούσε το ρουσφέτι, η μίζα, η πελατειακή σχέση Υπουργοί υπάλληλοι της Διαπλοκής και των συμφερόντων που βάζουν πλάτη στην εγχώρια οικονομική ολιγαρχία, αναθέτοντας και καλύπτοντας Στελέχη της κυβέρνησης που συνομιλούν απευθείας με την τρόικα, στην πραγματικότητα ρουφιάνοι που παίζουν παιχνίδια υπέρ του ενός ή του άλλου, βαποράκια της εξουσίας, όχι μόνο της πολιτικής αλλά της τραπεζικής και επιχειρηματικής! Και να ταν μόνο αυτοί!!! Γεμίσαμε άχρηστους, ανίκανους και παντελώς άσχετους, με πιο επικίνδυνους τους σοβαροφανείς, τους δήθεν τεχνοκράτες που από το πουθενά παριστάνουν τους παράγοντες! ο χειρότερο όμως όλων είναι η επανεμφάνιση του ΛΑΪΚΙΣΜΟΥ, στην πιο δύσκολη και πιο κρίσιμη καμπή της κυβερνητικής διαδρομής! Το νέο φρούτο εποχής είναι οι ΛΑΪΚΙΣΤΕΣ, οι δήθεν αμφισβητίες των πάντων, οι αγωνιστές της βάσης, τα παιδιά του λαού, οι νέοι Ξανθόπουλοι του ασπρόμαυρου ελληνικού κινηματογράφου της δεκαετίας του 50 και του 60! Όλα τα χε η Μαριορή, ο φερετζές τής έλειπε, λοιπόν! Πολιτικάντηδες παλαιάς κοπής που σπεύδουν να επωφεληθούν από την οργή των πολιτών και διά μέσου της άρνησης ή της δημαγωγίας βάζουν το κυβερνητικό έργο σε δεύτερη μοίρα, κάνουν πέρα το συμφέρον της χώρας και την πολιτική σταθερότητα και αναζητούν ψήφους που θα τους εξασφαλίσουν (νομίζουν!!!) την επόμενη εκλογή. Ένας Σαμαράς δεν φτάνει, είναι η γνώμη μου, όταν ολόκληρο κυβερνητικό σχήμα κινείται και λειτουργεί με βάση τον λαϊκισμό, τις δημοσκοπήσεις στη Β Αθήνας και τα μικροκομματικά συμφέροντα του ενός ή του άλλου! Ούτε μπορεί μια κυβέρνηση να εκβιάζεται από οργανωμένες ομάδες ή οικογένειες μέσα ή έξω από αυτήν! αι δυστυχώς, το έργο μπροστά μας δεν είναι εύκολο ούτε απλό! Μπορεί πράγματι τα νούμερα να ευημερούν, να έχουν βελτιωθεί σημαντικά οι δείκτες και τα δημοσιονομικά, οι πολίτες ωστόσο της χώρας έχουν συνθλιβεί οικονομικά, βιώνουν συνθήκες απαξίωσης και ισοπέδωσης. Και για όποιον δεν το έχει αντιληφθεί, λέω μόνο τούτο: Το ΑΕΠ της χώρας έχει υποχωρήσει κατά 35% στη διάρκεια της κρίσης. Με απλά λόγια, το σύνολο του πλούτου στη χώρα έχει μειωθεί κατά 35%! Εάν λοιπόν η χώρα καταφέρει και πάλι να περάσει σε ανάπτυξη, ο ρυθμός του ΑΕΠ έχει και πάλι θετικό πρόσημο, τότε, ΕΑΝ η ανάπτυξη ΤΡΕΧΕΙ με 3%-3,5% τον χρόνο, θα κάνουμε ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΔΕΚΑ ΧΡΟΝΙΑ για να επανέλθουμε στην προτέρα κατάσταση, εκεί που ήμασταν όταν ξέσπασε η κρίση! EΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ Εκδότης - Διευθυντής ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΙΚΟΥΛΑΣ Διεύθυνση Σύνταξης ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Σύμβουλοι έκδοσης ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΛΑΜΒΑΝΟΣ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ Υπεύθυνος πολιτικού ρεπορτάζ ΣΩΤΗΡΗΣ ΠΙΚΟΥΛΑΣ Συντονισμός πολιτικού ρεπορτάζ ΤΑΚΗΣ ΜΟΥΣΣΑΣ Υπεύθυνη πολιτιστικού ΛΗΤΩ ΜΗΣΙΑΚΟΥΛΗ Υπεύθυνος παραγωγής ΦΩΤΗΣ ΠΙΚΟΥΛΑΣ Εμπορική Διευθύντρια ΝΑΤΑΣΣΑ ΜΠΟΥΤΕΡΑΚΟΥ Σύμβουλος Διοίκησης ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΟΥΡΑΣ Νομικοί σύβουλοι ΑΘ. ΚΟΚΚΙΝΟΣ, Ι. ΠΑΡΑΣΧΟΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ: INFOTAINMENT Α.Ε. ΓΡΑΦΕΙΑ: Παπανικολή 22, Χαλάνδρι ΑΘΗΝΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ: , , info@axianews.gr ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΙ - ΜΟΝΤΑΖ - ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ΙRIS ομίζω ότι η κυβέρνηση πρέπει να αρχίσει Ννα δείχνει ότι έλαβε έστω και κάποιες γραμμές από το μήνυμα των ευρωεκλογών. Και νομίζω ότι πρέπει να δείξει ένα διαφορετικό πρόσωπο προς την κοινωνία αξιοποιώντας κάθε δυνατότητα και κάθε όπλο που μπορεί να έχει στα χέρια της προς όφελος της κοινωνίας. Γιατί διαφορετικά θα συνεχίσει να βλέπει τη δύναμή της να μειώνεται, την αποδοχή της από την κοινωνία να συνθλίβεται και τον πολιτικό της χρόνο να εκπνέει με δραματική ταχύτητα. ιατί ασφαλώς και είναι σημαντική η οικονομική Γδιπλωματία την οποία χειρίζεται με επιτυχία ο πρωθυπουργός και σαφέστατα είναι ιδιαίτερα σημαντική υπόθεση η σύναψη συμφωνιών και οι διεθνείς υποσχέσεις και δεσμεύσεις για επενδύσεις στη χώρα, όμως, από την άλλη πλευρά, η κοινωνία έχει υπερβεί τα όρια της αντοχής και δεν μπορεί να αξιολογήσει τις δράσεις αυτές όσο η καθημερινότητά της επιβαρύνεται κάθε μήνα και περισσότερο. Με αποτέλεσμα πολιτικά να μην έχει ανταποδοτικά οφέλη για παράδειγμα η επίσκεψη του Κινέζου πρωθυπουργού, όσο θα ήλπιζε η κυβέρνηση. αι ιδέες για ελάφρυνση της κοινωνίας Κμπορούν να υπάρξουν, χωρίς απαραίτητα να ανατρέπεται η δημοσιονομική εξυγίανση και οι μεταρρυθμίσεις. Προσωπικά με βρίσκει σύμφωνο η πρόταση που κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ για τα κόκκινα δάνεια, στεγαστικά και επαγγελματικά, για τη δημιουργία ενός φορέα που θα εξαγοράσει από τις τράπεζες τα προβληματικά χαρτοφυλάκια δανείων. Θα αποκτήσει, δηλαδή, με σημαντικό discount τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και θα διαπραγματευτεί στη συνέχεια με τους πολίτες. ε μια τέτοια περίπτωση, που προσομοιάζει Σσε μεθόδους που ακολουθήθηκαν και στις ΗΠΑ, από την έκπτωση με την οποία πωλούν οι τράπεζες τα προβληματικά χαρτοφυλάκια θα ωφελούνται πλέον και οι δανειολήπτες. Γιατί μέχρι τώρα παρατηρούμε το φαινόμενο να διαπραγματεύεται ένα distress hedge fund ένα χαρτοφυλάκιο στο 20% της αξίας του ή και στο 10% και στη συνέχεια να απαιτεί από τον δανειολήπτη την επιστροφή του συνόλου του δανείου. Θέλουν, δηλαδή, να αγοράζουν ένα δάνειο με υπόλοιπο ευρώ για ή ευρώ και μετά να αξιώνουν την εξόφληση του συνόλου του ποσού, ενδεχομένως με μία οριακή έκπτωση! υτή είναι μία μόνο ιδέα. Και νομίζω ότι Αυπάρχουν τρόποι να κοστολογηθεί. Άλλωστε, μεταξύ Δημοσίου και τραπεζών υπάρχουν πάρα πολλά νταραβέρια. Αλλού οφέλη από τις προνομιούχες, αλλού μετοχές, αλλού δάνεια εγγυημένα κ.λ.π., κ.λ.π. Όρεξη να υπάρχει και τρόπος να βρεθεί λύση θα υπάρξει. Και ας μην είναι αυτή η δράση. Ας είναι άλλη. Όμως ας είναι κάποια. Να δείξει επιτέλους η κυβέρνηση ότι προβληματίζεται και σκέπτεται πραγματικά πώς θα ελαφρύνει την κοινωνία. ΥΓ.: Οι απόψεις που εξέφρασε ο κ. Δένδιας ότι θα πρέπει οι τράπεζες να βρουν λύσεις στο ζήτημα των προβληματικών επιχειρηματικών δανείων, πιθανώς μέσω κάποιων haircuts, αλλά και οριστικής λύσης για τις επιχειρήσεις που δεν μπορούν να σωθούν, είναι ασφαλώς στη σωστή κατεύθυνση. Αρκεί να μην παρατηρηθεί το φαινόμενο να τραβιέται το χαλί από ορισμένους προς όφελος κάποιων άλλων προνομιούχων επιχειρηματιών. Αρκεί να λειτουργήσουν τα όποια haircuts προς όφελος και της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και όχι μόνο για τους υπερχρεωμένους βαρόνους.

3

4 4 γώθηκαν να γίνει «Κάποιοιφα- ανασχηματισμός, θεωρώντας ότι το εκλογικό αποτέλεσμα ήταν κακό και τώρα λούζονται το αποτέλεσμα» τονίζουν συγκεκριμένα στελέχη που εξαρχής θεωρούσαν ότι ο ανασχηματισμός δεν έπρεπε να γίνει μετά τις εκλογές, από τη στιγμή που η Νέα Δημοκρατία τόνιζε κατά την αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος, κυρίως των ευρωεκλογών, ότι δεν υπέστη ήττα, ούτε νίκησε ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά έλαβε μήνυμα για διορθωτικές κινήσεις. Ωστόσο, δεν είναι μόνο το ΠΑΣΟΚ που έχει δημιουργήσει πρόβλημα στην εικόνα που είχε φτιάξει η κυβέρνηση δύο χρόνια τώρα. Διότι μπορεί να είχε πρόβλημα επικοινωνίας με την κοινωνία αλλά τουλάχιστον διατηρούσε ένα σοβαρό και συνεκτικό προφίλ το οποίο με την προσθήκη συγκεκριμένων προσώπων τώρα μπορεί να χαθεί. Πρόβλημα δημιουργούν και οι επιλογές κάποιων στελεχών από τη Νέα Δημοκρατία. Για παράδειγμα, αρνητική εντύπωση δημιούργησε η δήλωση του υπουργού Εσωτερικών Αργύρη Ντινόπουλου ο οποίος παραδέχτηκε ότι η μείωση του δημόσιου τομέα πρέπει να προχωρήσει αλλά όχι στο δικό του υπουργείο, θυμίζοντας παλαιές εποχές όπου ο κάθε υπουργός θεωρούσε το υπουργείο του φέουδο το οποίο δεν μπορούσε να πειράξει κανένας. Αλλά δεν είναι μόνο οι κινήσεις Ντινόπουλου που ενοχλούν το Μαξίμου. Ο υφυπουργός Ανάπτυξης κ. Γιακουμάτος έχει δεύτερες σκέψεις για το άνοιγμα των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές, δημιουργώντας εγκεφαλικά τόσο στην αγορά που αγκάλιασε το μέτρο αυτό και φάνηκε και από την εμπορική κίνηση αλλά και στο κυβερνητικό επιτελείο με βασικούς υπουργούς να υπερασπίζονται το μέτρο αυτό. Βεβαίως, τα βέλη αυτών των αναφορών πέφτουν στον Βαγγέλη Βενιζέλο και το ΠΑΣΟΚ το οποίο, κατά γενική ομολογία, έχει γίνει εστίας αμφισβήτησης της κυβέρνησης και οι οποίες παραφωνίες ξεκινούν από την Χαριλάου Τρικούπη. Την πρώτη σοβαρή παραφωνία αποτέλεσε ο υπουργός Παιδείας Ανδρέας Λοβέρδος ο οποίος ουσιαστικά πήγε να βάλει βόμβα στα θεμέλια μιας συμφωνίας, μέρος της οποίας ήταν και οι απολύσεις διοικητικών υπαλλήλων στα πανεπιστήμια. Ο ίδιος έφερε μια κυβέρνηση σε πραγματική υστερία ενώ έπρεπε να επέμβουν οι αρχηγοί Σαμαράς και Βενιζέλος προκειμένου βρεθεί μια σολομώντεια λύση που θα ικανοποιεί και τους δύο εμπλεκόμενους υπουργούς, Λοβέρδο και Μητσοτάκη. Οι πληροφορίες, μάλιστα, θέλουν τον ίδιο τον υπουργό Παιδείας να ακολουθεί αυτόνομη πορεία μέσα στην κυβέρνηση και το σκεπτικό είναι απλό. Η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να χαλαρώσει τους δημοσιονομικούς όρους, να αλαφρύνει φόρους και εισοδήματα από εισφορές. Οπότε, προλογίζοντας αυτές τις ελαφρύνσεις με την αντίστοιχη επιχειρηματολογία και με «λαϊκίστικους τσαμπουκάδες» καλλιεργείται το προφίλ του φιλολαϊκού πολιτικού μέσα σε μια φιλομνημονιακή κυβέρνηση Κοινώς, όπως παρατηρούν στοχευμένα πολιτικοί παράγοντες, ο κ. Λοβέρδος βρήκε χώρο να ανεβάσει τις μετοχές του σε ένα μπερδεμένο ακροατήριο ενώ πιο σκωπτικοί μέσα στο ΠΑΣΟΚ θεωρούν ότι «ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται» Ωστόσο, υπάρχουν και αυτοί που πιστεύουν ότι όλα αυτά τα στραβοπατήματα από μεριάς ΠΑΣΟΚ γίνονται με τη σύμφωνη γνώμη του Βαγγέλη Βενιζέλου, υπονοώντας ότι υπάρχει ένας σαφές σχέδιο να καρπωθεί το ΠΑΣΟΚ όλη τη στρατηγική των διορθωτικών κινήσεων στην οικονομική πολιτική Δεν εξηγείται ότι ακόμα και πιο στενοί συνεργάτες του κ. Βενιζέλου έχουν ανοίξει βηματισμό αυτόνομου στελέχους και νουθετούν κυβέρνηση και πρωθυπουργό, όπως για παράδειγμα ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Πάρις Κουκουλόπουλος ο οποίος τόνιζε ότι πρέπει να γίνει διαπραγμάτευση σε βασικούς όρους του προγράμματος. Δεν είναι μόνο ότι βρίσκεται πολύ κοντά στον Βαγγέλη Βενιζέλο αλλά και ότι είναι στην ουσία ένα μικρό στέλεχος ενός κατακερματισμένου κόμματος και παρ όλα αυτά θεωρεί ότι μπορεί να νουθετεί και να παρεμβαίνει πριν από τον πρωθυπουργό αλλά και τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης. Στην ίδια λογική και ο υφυπουργός Εργασίας Βασίλης Κεγκέρογλου ο οποίος, παρόλο που διατηρεί ένα χαμηλό προφίλ, θέλησε να παρέμβει την προηγούμενη εβδομάδα και να καταστήσει νοητή τη θέση ότι πρέπει να διορθωθούν οι αρνητικές χροιές των μεταρρυθμίσεων, δηλαδή η θέση της ίδιας της κυβέρνησης από τις εκλογές και έπειτα Όλα αυτά αν δεν συνιστούν πολιτικό ατόπημα τότε σίγουρα είναι αμφισβήτηση εκ των έσω της ίδιας της κυβερνητικής συνοχής και γίνονται την ώρα που οι πάντες στο κυβερνών στρατόπεδο πρέπει να χαράξουν μια νέα στρατηγική διόρθωσης αδικιών αλλά συνέχισης δύσκολων μεταρρυθμίσεων. Το τελευταίο κάποιοι Ο ΑΝΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ, αναμφίβολα, όπως λένε και κάποιοι κύκλοι του πρωθυπουργικού μεγάρου, θα έφερνε τις πρώτες προστριβές μεταξύ υπουργών. Ωστόσο, αυτό που διακυβεύεται εδώ είναι πολύ πιο ουσιαστικό. Πολλοί ρωτάνε στενούς συνεργάτες του πρωθυπουργού αν μπορεί να υπάρξει αλλαγή κλίματος. Οι ίδιοι απαντούν ότι μπορούν να αλλάξουν το κλίμα λίγοι άνθρωποι μέσα στην κυβέρνηση. Για παράδειγμα, παραμένει ερωτηματικό αν θα πάρει στις πλάτες του τον ρόλο που του αναλογεί ο υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης. Περιμένουν πολλά, κυρίως όμως από τον τρόπο που θα διαχειριστεί τις διορθώσεις πολιτικά, καθώς ένα πλαίσιο διορθώσεων έχει αποφασιστεί όπως λένε πηγές μετά τις συναντήσεις Σαμαρά με Σόιμπλε. Επίσης, περιμένουν πολλά από τη λύση του χρέους, κάτι που θα γίνει πριν τον ερχόμενο Νοέμβριο καθώς η διαχείρισή του θα σημάνει την είσοδο σε μια νέα πολιτική πραγματικότητα όπου από κεί και μετά θα υπάρχει περαιτέρω ελάφρυνση των σκληρών δημοσιονομικών μέτρων και όχι μόνο. Αυτός που θα πιστωθεί τη μείωση του χρέους με την παράλληλη αναπτυξιακή πορεία θα πάρει και το πλεονέκτημα των πολιτικών πρωτοβουλιών. Ωστόσο, κάποιοι επισημαίνουν ότι όλες αυτές οι θετικές ειδήσεις που έρχονται καθώς και οι αναβαθμίσεις οίκων αξιολόγησης θα είναι χωρίς αντίκρισμα αν συνεχίσουν κάποιοι «λαϊκιστές» τον προσωπικό δρόμο για την επιβίωσή τους στη μεταμνημονιακή εποχή της χώρας. Η κυβέρνηση εκτός από τους λαϊκιστές έχει στις τάξεις της και τους μνημονιακούς, οι οποίοι μένουν απρόσκοπτοι στη δουλειά τους, αλλά και τους αναθεωρητές μεταρρυθμιστές. Δηλαδή, όλες τις φυλές

5 5 ούτε καν το αναφέρουν, θεωρώντας ότι «πιάσαμε ταβάνι» και τώρα θα ακολουθηθεί μια πολιτική παροχών η οποία θα διανείμει το πλεόνασμα το οποίο δημιουργούν φόροι και εισφορές. Στο ΠΑΣΟΚ, μάλιστα, υπήρξαν και στελέχη που τόνισαν ότι η μεταρρυθμιστική διάθεση της κυβέρνησης δεν πρέπει να ανακοπεί για πρόωρα οφέλη αλλά να συνεχιστεί στον ίδιο τόνο παράλληλα με τις διορθώσεις στο μίγμα της οικονομικής πολιτικής. Για παράδειγμα, η Εύη Χριστοφιλοπούλου, υφυπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, υπερασπίστηκε το έργο του προϊσταμένου της Κυριάκου Μητσοτάκη και πήρε ξεκάθαρα το μέρος του στην κόντρα με τον Ανδρέα Λοβέρδο. Αλλά υπερασπίστηκε και το μεταρρυθμιστικό έργο της κυβέρνησης χωρίς να θέλει να παίξει «αρεστό μικροπολιτικό ρόλο» ενώ στην ίδια λογική «πάτησε» και ο Τάκης Ρήγας, στενός συνεργάτης του Βαγγέλη Βενιζέλου, ο οποίος τόνισε ότι καμμία μεταρρύθμιση δεν πρέπει να πάει πίσω, ενώ άδειασε Λοβέρδο, Κουκουλόπουλο και Κεγκέρογλου καθώς τέτοιες συζητήσεις υποκρύπτουν προσωπικά παιχνίδια. Και σε όλον αυτόν τον αλληλοσπαραγμό μέσα στο ΠΑΣΟΚ όπου ο καθένας προσπαθεί να φιλοτεχνήσει ένα πιο λαϊκό προφίλ το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε ενδεχόμενο κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ ο πρόεδρός του και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης διεκδικεί για τον εαυτό μου ακόμα μεγαλύτερο ρόλο στα κυβερνητικά πράγματα. Σε μια στιγμή απόλυτης υπεροψίας τόνιζε ότι ο κάθε υπουργός θα πρέπει πρώτα να τον ρωτάει εάν πρόκειται να θέσει κάποιο ζήτημα δημοσίως ή σε κυβερνητικό επίπεδο παρουσιάζοντας, για όσους τον γνωρίζουν, ένα γνώριμο απολυταρχικό και συγκεντρωτικό ύφος που λίγους «συνετίζει» και πολύ περισσότερους δυσανασχετεί. Δεν είναι και πολύ εκτός πραγματικότητας όσοι λένε ότι τις μεγαλύτερες κρίσεις στο κυβερνητικό στρατόπεδο τις έχει δημιουργήσει το ΠΑΣΟΚ, και συγκεκριμένα ο Βαγγέλης Βενιζέλος. Αν θυμάστε, η πρώτη μεγάλη κυβερνητική κρίση έγινε όταν ο κ. Βενιζέλος τα έβαλε με τον τότε υπουργό Οικονομικών, Γιάννη Στουρνάρα, τον οποίο κατηγόρησε τότε ότι δεν τον ενημερώνει προσωπικά. Στη συνέχεια και πάλι το ΠΑΣΟΚ προκάλεσε την κυβερνητική συνοχή όταν με απόφαση Βενιζέλου υπουργοί της κυβέρνησης τέθηκαν προσωπικοί του φίλοι και όχι βουλευτές οι οποίοι ζητούσαν εξαρχής να αναλάβουν υπουργεία. Τότε ήταν που έφυγε ο κ. Λοβέρδος, τότε ήταν που διακόπηκαν οι σχέσεις με τον σημερινό υπουργό Υποδομών Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, τότε ήταν που στενοί συνεργάτες του τον αμφισβήτησαν ευθέως. Και μην ξεχνάμε, κιόλας, ότι ο ίδιος ο Βαγγέλης Βενιζέλος είναι αυτός που ενεπλάκη στο σκάνδαλο της λίστας Λαγκάρντ και έλαβε πλήρη στήριξη από την κυβέρνηση ενώ το όνομα του έχει «παίξει» και στα σκάνδαλα υποβρυχίων και Ναυπηγείων Σκαραμαγκά. Δεν είναι και λίγοι αυτοί που λένε ότι τη στήριξη του ίδιου του πρωθυπουργού την έχει καταχραστεί ο ίδιος ο Βενιζέλος και το έχει αποδείξει και τώρα που έχει παίξει ένα ύποπτο ρόλο στον ανασχηματισμό και μετά, αλλά και κατά τη διάρκεια των εκλογών όπου προκειμένου να κρατήσει ποσοστά έβαλε εκβιαστικά το δίλημμα «ή με στηρίζετε ή πέφτει η κυβέρνηση» Πάντως, αυτή την εβδομάδα ο Αντώνης Σαμαράς μετά τον θετικό αντίκτυπο της επίσκεψης του Κινέζου πρωθυπουργού στην Ελλάδα έκανε έκδηλη την οργή του για τις συμπεριφορές των λαλίστατων υπουργών του. Και αυτό γιατί όπως εκτιμούν κυβερνητικές πηγές δεν είναι δυνατόν η επίσημη γραμμή της κυβέρνησης να είναι πρώτα η υλοποίηση των στόχων των υπουργείων και μετά η ανακοίνωσή τους, δεν μπορεί η γραμμή της κυβέρνησης να είναι ότι ουδείς υπόσχεται πράγματα που δεν μπορεί να πετύχει και την ίδια ώρα να υπάρχουν υπουργοί που τάζουν αλλαγές ακοστολόγητες ή δράσεις οι οποίες δεν έχουν συμφωνηθεί σε επίπεδο υπουργικού συμβουλίου. Την ίδια ώρα, το τελευταίο πράγμα που θα επιθυμούσαν στο Μέγαρο Μαξίμου είναι οι γκρίνιες και οι διαφωνίες μεταξύ υπουργών λίγες μόλις ημέρες μετά την ανακοίνωση του νέου σχήματος. Ήδη η πρόσφατη διαφωνία Μητσοτάκη - Λοβέρδου με αφορμή τη διαθεσιμότητα των διοικητικών υπαλλήλων στα ΑΕΙ δημιούργησε αρκετά προβλήματα που ανάγκασαν τους Σαμαρά και Βενιζέλο να λύσουν το ζήτημα σε ανώτατο επίπεδο. Μετά και από αυτήν την εξέλιξη βασικοί συνεργάτες του πρωθυπουργού στο Μαξίμου έστειλαν συγκεκριμένα μηνύματα προς τους υπουργούς και υφυπουργούς της νέας κυβέρνησης. Οι όποιες διαφωνίες λύνονται μεταξύ των συνεργατών των Σαμαρά και Βενιζέλου που έχουν επωμιστεί αυτή την δουλειά, δηλαδή την άμβλυνση των διαφωνιών, και δεύτερον οι τηλεοπτικές εμφανίσεις πρέπει να είναι λίγες, προσεκτικές και χωρίς ίχνος ακατάσχετης παροχολογίας που γίνεται εύκολη βορά για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

6 6 O Αντώνης Σαμαράς με τον πρωθυπουργό της Κίνας, Λι Κετσιάνγκ. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός πραγματοποίησε συναντήσεις τόσο με τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν όσο και με τον πρωθυπουργό της Κίνας. Το κλίμα στις συνομιλίες ήταν ιδιαίτερα θερμό, κυβερνητικές δε πηγές τόνιζαν ότι έχει σημειωθεί πρόοδος στις σχέσεις με αυτές τις χώρες. Κατ ιδίαν συνάντηση με τον Πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίγεφ, είχε ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς στο Μέγαρο Μαξίμου. Ακολούθησε γεύμα εργασίας των δύο ηγετών και των συνεργατών τους. Σύμφωνα με πληροφορίες, στις συνομιλίες κυριάρχησαν θέματα ενέργειας, όπως ο αγωγός ΤΑΡ και ο ΔΕΣΦΑ, καθώς και γενικότερα γεωστρατηγικά ζητήματα. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, έγινε συζήτηση για τις εξελίξεις στη Ρωσία και στην Ουκρανία, καθώς και για τον ρόλο της Ελλάδας στην ενεργειακή αυτονομία της Ευρώπης. Ο πρωθυπουργός (και ως προεδρεύων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου) συζήτησε με τον Αζέρο Πρόεδρο και για τις τελευταίες εξελίξεις και τις προοπτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Την ίδια ώρα, στα 6,5 δισεκατομμύρια ευρώ έχουν υπολογιστεί οι 19 οικονομικές συμφωνίες που υπέγραψαν Ελλάδα και Κίνα στο πλαίσιο της διεύρυνσης της οικονομικής και όχι μόνο συνεργασίας των δύο χωρών. Αντώνης Σαμαράς και Λι Κετσιάνγκ εμφανίστηκαν χαμογελαστοί κατά τη συνάντησή τους, υπογραμμίζοντας τις καλές σχέσεις που έχουν οι δύο χώρες και την κοινή θέληση για να βελτιωθούν αυτές περαιτέρω. Οι συμφωνίες αυτές έχουν στο επίκεντρο τομείς όπως η ναυτιλία, οι υποδομές, οι μεταφορές και τα αγροτικά προϊόντα, ενώ κατά τη διάρκεια της παραμονής του Κινέζου πρωθυπουργού δεν αποκλείεται να υπάρξουν και εκ νέου επαφές για πιο συγκεκριμένα θέματα. Μνημόνιο Κατανόησης για την Ενίσχυση της Διμερούς Οικονομικής και Επενδυτικής Συνεργασίας υπέγραψαν στο Μέγαρο Μαξίμου ο υπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, Νίκος Δένδιας, και ο υπουργός Εμπορίου της Κίνας, Gao Hucheng, ενώ παράλληλα, Ο Έλληνας πρωθυπουργός με τον Πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίγεφ. σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Πέμπτης στο Ζάππειο Μέγαρο, παρουσία των υπουργών Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Νίκου Δένδια, Ναυτιλίας και Αιγαίου Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, του υφυπουργού Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Νότη Μηταράκη και των Gao Hucheng, υπουργού Εμπορίου (MOFCOM), και Xu Shaoxi, προέδρου της Εθνικής Επιτροπής για την Ανάπτυξη και τις Μεταρρυθμίσεις (NDRC), υπογράφηκαν σειρά συμφωνιών μεταξύ ελληνικών και κινεζικών φορέων και επιχειρήσεων. Ο διαγωνισμός για την πώληση του 67% του ΟΛΠ έχει εισέλθει στη δεύτερη φάση, με τους Κινέζους να αποτελούν έναν από τους πέντε συνολικά ισχυρούς μνηστήρες για τη διεκδίκηση του μεγαλύτερου λιμένα της χώρας. Η Cosco, ελέγχοντας τη λειτουργία του προβλήτα ΙΙ και της ανατολικής πλευράς του προβλήτα ΙΙΙ, θα δώσει σκληρή μάχη προκειμένου ο ΟΛΠ να μην περάσει στα χέρια άλλου ιδιώτη επενδυτή. Ενδεικτικό της σημασίας που δίνουν οι Κινέζοι για τον Πειραιά είναι ότι αποτελεί για τους ίδιους σημείο αναφοράς στις διεθνείς τους επενδυτικές δραστηριότητες, καθώς στα δικά τους χέρια ο Πειραιάς μετατράπηκε τα τελευταία τρία χρόνια στον μεγαλύτερο σταθμό εμπορευματοκιβωτίων στη Μεσόγειο. Ο διαγωνισμός για την πώληση του ΟΛΠ αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί εντός του 2014, ενώ επιθυμία των Κινέζων είναι να κλείσει και το κεφάλαιο του φιλικού διακανονισμού μεταξύ ΟΛΠ και Cosco, με την αναθεώρηση της σύμβασης παραχώρησης. «Παρών» στη διεκδίκηση και του μεγαλύτερου διεθνούς αερολιμένα της χώρας (ΔΑΑ) δηλώνει το Πεκίνο, γνωρίζοντας ότι η ελληνική κυβέρνηση μέσω του Ταμείου Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) ενδιαφέρεται για την πώληση του 55% στον ΔΑΑ. Πρώτοι στη λίστα των μνηστήρων για το «Ελ. Βενιζέλος» είναι η Shenzhen Airport, ένα κινεζικό fund που δραστηριοποιείται στον τομέα διαχείρισης αεροδρομίων, και η Friedmann Pacific Investment Holdings, ένας επίσης κινεζικών συμφερόντων όμιλος με δραστηριότητες και στον τομέα των αερομεταφορών. Το αεροδρόμιο στο Καστέλλι της Κρήτης μοιάζει να αποτελεί διακαή πόθο για το Πεκίνο, με τους Κινέζους να έχουν τοποθετήσει την επένδυση για την κατασκευή και την εκμετάλλευσή του πολύ ψηλά στην ατζέντα των συζητήσεων ανάμεσα στις δύο πλευρές. Ενδεικτική της σημασίας που αποδίδει η κυβέρνηση της Κίνας στην επένδυση αυτή αποτελεί η επίσημη επίσκεψη του Κινέζου πρωθυπουργού στην Κρήτη συνοδεία του Αντώνη Σαμαρά χθες Παρασκευή. Η κατασκευή του έργου και η εμπορική διαχείριση του αερολιμένα στην Κρήτη θα προχωρήσει με ξεχωριστό διαγωνισμό και ήδη η κινεζική Fosun έχει εκδηλώσει το ενδιαφέρον της. Η συγκεκριμένη εταιρεία ενδιαφέρεται τόσο για την κατασκευή όσο και για την εκμετάλλευση του κρητικού αεροδρομίου.

7 7 Στην αγορά αποτελεί κοινό μυστικό ότι από την αρχή του χρόνου, αν όχι και ακόμα παλαιότερα, σε επίπεδο στρατηγικής κατεύθυνσης σε ορισμένους τομείς, όπως για παράδειγμα στο private banking, η Εθνική ακολουθεί μια γραμμή που, αν δεν ταυτίζεται, έχει πολλά κοινά με εκείνη που περιγράφει σε στρατηγικά reports της η γερμανική τράπεζα. Σε διεθνείς επενδυτικούς και τραπεζικούς κύκλους υπάρχει η εκτίμηση, η οποία ωστόσο βασίζεται σε συγκεκριμένες παραμέτρους, ότι η Deutsche Bank καθώς και ορισμένοι ισχυροί μέτοχοί της ενδιαφέρονται σφόδρα για την Εθνική, αλλά και για περιουσιακά της στοιχεία τα οποία θα κληθεί να ρευστοποιήσει προσεχώς και κυρίως για τη Finansbank. Θυμίζουμε ότι στο μετοχικό κεφάλαιο της Deutsche Bank, που διενεργεί μια κολοσσιαία αύξηση κεφαλαίου ύψους 8 δισ. ευρώ, σημαντικό ποσοστό θα κατέχει και μετά την ολοκλήρωση της ΑΜΚ το fund Paramount Holding του Κατάρ, το οποίο συμμετέχει στην κεφαλαιακή ενίσχυση της γερμανικής τράπεζας με 1,750 δισ. ευρώ. Θα πρέπει επίσης να αναφέρουμε ότι από το Κατάρ έχει εκφραστεί ισχυρότατο ενδιαφέρον τόσο για συμμετοχή στην Εθνική Τράπεζα όσο και για απόκτηση κυρίως πλειοψηφικού μεριδίου στην τουρκική Finansbank, την οποία ελέγχει εξ ολοκλήρου η Εθνική. Εμφανιζόταν μάλιστα να προσφέρει προ ενός-ενάμισι έτους ιδιαίτερα υψηλό τίμημα για τη Finansbank, άνω των 5 δισ. ευρώ, λίγο πριν μπει στην περιδίνηση της μεγάλης κρίσης η τουρκική οικονομία και αλλάξουν τα δεδομένα. Σύμφωνα δε με ορισμένους κύκλους, η Εθνική είχε γίνει λίγο νωρίτερα αποδέκτρια και μιας μικτής διερευνητικής πρότασης που συνέδεε την πώληση της Finansbank σε συμφέροντα του εμιράτου, με αντάλλαγμα και την κάλυψη ενός σημαντικού ποσοστού της τότε αύξησης κεφαλαίου από τους Άραβες. Ωστόσο, το σχέδιο αυτό δεν προχώρησε και στη συνέχεια η Εθνική αναζήτησε εγχώρια ιδιωτικά κεφάλαια. Με ισχυρό σύμμαχο το Κατάρ, η Deutsche Bank αφενός καλύπτει τις όποιες κεφαλαιακές απαιτήσεις έχουν προκύψει εν όψει και των stress tests της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αλλά μπορεί πλέον να αναζητήσει και στρατηγικού ενδιαφέροντος ευκαιρίες, όπως είναι η Finansbank, αλλά και η ίδια η Εθνική. Στη διεθνή αγορά πιστεύουν ότι η Deutsche Bank αναμένει τα αποτελέσματα του stress test της ΕΚΤ για τις ελληνικές τράπεζες, και ιδιαίτερα για την Εθνική, ώστε να ξεκαθαρίσει το τοπίο σε σχέση με τις κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν για την ΕΤΕ. Και εκεί ενδεχομένως οι Γερμανοί, πιθανώς μαζί με τους Άραβες, θα πάρουν τις οριστικές αποφάσεις και θα προσαρμόσουν τη στρατηγική τους. Θα χτυπήσουν ως διαφορετικούς στόχους την Εθνική και τη Finansbank, ή θα προκύψει μια μικτή πρόταση; Οι Γερμανοί έχουν ως δεδομένα ορισμένα γεγονότα που θα προκύψουν στο άμεσο μέλλον. Από τη μια την πιθανότατη ανάγκη περαιτέρω κεφαλαιακής ενίσχυσης της ίδιας της Εθνικής μετά τα stress tests, γεγονός που θα την αναγκάσει να ζητήσει πρόσθετα κεφάλαια από τις αγορές, και από την άλλη τη δεδομένη πώληση μεγάλου πακέτου της Finansbank προκειμένου να καλυφθεί ένα μέρος από τις ανάγκες αυτές. Έχουν επίσης μπροστά τους και μια εναλλακτική «διαδρομή». Αν το «κονδύλι» από την ΕΚΤ είναι μεγάλο για την Εθνική και παραστεί ανάγκη ανακεφαλαιοποίησης μέσω του Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), τότε θα μπορούν σε δεύτερη φάση να ντιλάρουν με το Ταμείο την επανιδιωτικοποίηση της τράπεζας ή μέρους της. Σε κάθε περίπτωση φαίνεται πως, με τις ευλογίες και της γερμανικής κυβέρνησης, η Deutsche Bank έχει αναθερμάνει το ενδιαφέρον της για το γκρουπ της Εθνικής. Αν η τράπεζα ή οι σύμμαχοί της, ή και από κοινού, θα στοχεύσουν μόνο στη Finansbank ή θα προχωρήσουν σε προτάσεις για απόκτηση μεριδίου και στην ΕΤΕ, είναι κάτι που ασφαλώς θα ξεκαθαρίσει με βάση και τα πραγματικά δεδομένα (κεφαλαιακές ανάγκες, ύψος αυξήσεων κεφαλαίου, στρατηγικές πολιτικές αποφάσεις για τα κεφάλαια του ΤΧΣ κ.λ.π.) της κρίσιμης περιόδου προς το τέλος του φθινοπώρου. Πάντως, η συμμετοχή ενός μεγάλου διεθνούς γκρουπ σε ελληνική τράπεζα αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της φιλοσοφίας της Τρόικας ως προς τη μετεξέλιξη του ελληνικού συστημικού τραπεζικού χώρου. Και μη λησμονούμε ότι το ιδανικό μετοχικό σχήμα κατά την Τρόικα είναι εκείνο που σήμερα υπάρχει στη Eurobank, όπου κυριαρχούν οι ξένοι θεσμικοί επενδυτές. Στο σημείο αυτό, πάντως, πρέπει να σημειώσουμε ότι το Κατάρ έχει ήδη παρουσία στην ελληνική τραπεζική αγορά μέσω της συμμετοχής του στην Alpha Bank, την οποία έχει τιμήσει μέσα από τη διαδικασία των αυξήσεων κεφαλαίου. Βεβαίως, αυτό μπορεί να μη σημαίνει και τίποτε, όμως, αναλόγως με την πορεία των εξελίξεων σε σχέση με την Εθνική, δεν βλάπτει να υπάρχει στο πίσω μέρος του μυαλού και αυτή η συμμετοχή. Για ό,τι ενδεχομένως θα μπορεί να σημαίνει στο μέλλον.

8 8 Συγκεκριμένα, εξετάζεται η πρόταση να απαιτείται πρώτα παράταση της διάρκειας της λήξης των κρατικών ομολόγων που ήδη βρίσκονται σε κυκλοφορία, ως προϋπόθεση για την παροχή στήριξης από το Ταμείο. Μέχρι τώρα οι επιλογές του ΔΝΤ περιορίζονται στο πρόγραμμα στήριξης ή στην αναδιάρθρωση του χρέους σε περίπτωση που το Ταμείο κρίνει ότι το δημόσιο χρέος της χώρας δεν είναι βιώσιμο. Η ιδέα που τίθεται επί τάπητος είναι να υπάρξει ένας τρίτος δρόμος που θα δίνει τη δυνατότητα στους πιστωτές να συμφωνούν σε ένα reprofiling των υπαρχόντων ομολόγων. Βάσει αυτής της πρότασης, θα επεκτείνεται η διάρκεια των ομολόγων ανάλογα με τη διάρκεια του προγράμματος του ΔΝΤ, χωρίς όμως να υπάρχουν αλλαγές στην ονομαστική αξία ή στο κουπόνι του τίτλου. Πηγές προσκείμενες στο ΔΝΤ δήλωσαν πως οι συζητήσεις βρίσκονται ακόμη σε αρχικό στάδιο, ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις μεταξύ των μελών του εκτελεστικού συμβουλίου και πως είναι μάλλον απίθανο να υπάρξει τελική απόφαση πριν από τα τέλη του έτους. Το ΔΝΤ πάντως αρνήθηκε να σχολιάσει. Βάσει της ισχύουσας πρακτικής, θα πρέπει το χρέος μιας χώρας να θεωρείται βιώσιμο ώστε να μπορεί το ΔΝΤ να παράσχει ένα μεγάλο δάνειο. Αυτό σημαίνει ότι έχει μόνο δύο επιλογές: να προσφέρει δάνειο χωρίς πλήγμα για τους ιδιώτες επενδυτές ή να επιμείνει να γίνει πρώτα μια επώδυνη αναδιάρθρωση. Η νέα πρόταση θα εφαρμόζεται μόνο σε περιπτώσεις όπου υπάρχει πραγματική αμφιβολία για τη βιωσιμότητα του χρέους. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα ζητείται από τους ιδιώτες επενδυτές να συμφωνήσουν σε ένα πάγωμα ως προϋπόθεση για να προσφύγει η χώρα σε πρόγραμμα του ΔΝΤ. Ένα μοντέλο που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί είναι η εθελοντική αναδιάρθρωση χρέους που έγινε στο πλαίσιο του προγράμματος του ΔΝΤ για την Ουρουγουάη το Το ΔΝΤ βρίσκεται σε συζητήσεις και με παράγοντες της αγοράς ώστε να εξασφαλίσει ότι οιαδήποτε αλλαγή δεν θα οδηγήσει σε μείωση του επενδυτικού ενδιαφέροντος για κρατικά ομόλογα και κατά συνέπεια σε αύξηση του κόστους δανεισμού. Οι συζητήσεις εκτιμάται πως θα συνεχιστούν κατά τη διάρκεια του έτους. Σύμφωνα με ανθρώπους που παρευρέθηκαν στη συνεδρίαση του Ταμείου στις 13 Ιουνίου, η αντίδραση του εκτελεστικού συμβουλίου όπου εκπροσωπούνται τα κράτη-μέλη στην έκθεση ήταν θετική, αλλά έγινε σημαντική συζήτηση για την ανάγκη για να υπάρξει «συστημική εξαίρεση», η οποία δίνει στο ΔΝΤ τη δυνατότητα να παρακάμψει την ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους σε περιπτώσεις όπου υπάρχει σημαντικός φόβος πως χωρίς πακέτο στήριξης προς τη χώρα Γιατί όμως το ΔΝΤ θέλει να φύγει από την Ευρώπη; Κατ αρχήν γιατί το μεγαλύτερο μέρος από τα διαθέσιμά του πηγαίνει στην Ευρώπη, κι αυτό ενοχλεί τους «αναδυόμενους» στο Δ.Σ., που είναι οι περισσότεροι όχι βέβαια στα χρήματα που βάζουν αλλά σε απόλυτους αριθμούς στο Εκτελεστικό Συμβούλιο. Κατά δεύτερον, το ίδιο το Ταμείο ως γραφειοκρατικός μηχανισμός δεν θέλει να μετέχει άλλο σε ένα σχήμα στο οποίο είναι ισότιμο με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και πρέπει να δέχεται την άποψή της. Στο ΔΝΤ έχουν συνηθίσει να δουλεύουν μόνοι τους και να μην κάνουν συμβιβασμούς. Βέβαια, ο ευρωπαϊκός μηχανισμός διάσωσης δεν λειτουργεί έτσι, κάτι που δεν είναι του γούστου των στελεχών του Ταμείου. Επιπλέον, η γραφειοκρατία αυτή υφίσταται μια συνεχή γκρίνια από τους εκπροσώπους των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών για τα ευρωπαϊκά δάνεια. Επίσης, το ΔΝΤ δεν θέλει να δει την αξιοπιστία του να συνεχίσει να διαβρώνεται στην Ευρώπη, επισημαίνουν αξιωματούχοι. Προκειμένου να αποφευχθεί αυτό, έχει συμβάλει όλο και λιγότερο με τον καιρό στις νέες διασώσεις, διατηρώντας ένα de facto δικαίωμα βέτο ως προς τις πολιτικές προς μεγάλη ενόχληση των Ευρωπαίων αξιωματούχων.

9 9 θα υπάρξει συστημική κρίση, όπως ήταν η περίπτωση της Ευρωζώνης. Πολλές χώρες θα ήθελαν να απαλλαγούν από τη συστημική εξαίρεση. Θεωρούν ότι είναι άδικη, αφού βοηθά μόνο τις συστημικές χώρες, και αντιπαθούν τα παραθυράκια που δημιουργούνται, καθώς σχεδόν οτιδήποτε μπορεί να χαρακτηριστεί συστημικό. Κάποιοι πιστεύουν επίσης ότι πρακτικά δεν βοηθά, μιας και ο δανεισμός του ΔΝΤ δεν τερματίζει την κρίση εάν το χρέος της χώρας εξακολουθεί να μην είναι βιώσιμο. Άλλοι πιστεύουν ότι είναι μια απαραίτητη δικλίδα για να υπάρχει η δυνατότητα ελεύθερης χρηματοδότησης κατά τη διάρκεια μιας κρίσης. Τα νέα «κόλπα» στις διασώσεις κρατών που εξετάζει το ΔΝΤ είναι για κάποιους οικονομολόγους προάγγελος αποχώρησης του Ταμείου από τη Γηραιά Ήπειρο. Στις αρχές του 2010 η Ευρωζώνη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο οδηγήθηκαν σε «αναγκαστικό γάμο» όταν ξεκίνησε η κρίση χρέους στην Ελλάδα. Σήμερα, σύμφωνα με αξιωματούχους και οικονομολόγους, μπορεί να οδεύουν προς διαζύγιο. «Το διαζύγιο μεταξύ Ευρώπης και ΔΝΤ είναι πραγματικότητα» δήλωσε τον Ιούνιο του περασμένου έτους σε συνέντευξή του ο Αντόνιο Μπόργκες, πρώην διευθυντής του ΔΝΤ στην Ευρώπη, μήνες προτού πεθάνει από καρκίνο στην ηλικία των 63. «Το Ταμείο θα επανέλθει στον φυσιολογικό τρόπο της επιχειρηματικής του δραστηριότητας. Πρόκειται για έναν θεσμό που χρησιμοποιείται για να κάνει μόνο του κουμάντο» είχε τονίσει ο κ. Μπόργκες. Ο κ. Μπόργκες εισήλθε στο Ταμείο τον Νοέμβριο του 2010, έξι μήνες αφότου συμφωνήθηκε το πρώτο ελληνικό πακέτο διάσωσης. Αποχώρησε 12 μήνες αργότερα επικαλούμενος προβλήματα υγείας δηλώνοντας ωστόσο σε συνέντευξή του ότι ο πραγματικός λόγος ήταν η περιθωριοποίησή του στον σχεδιασμό του ελληνικού προγράμματος των 73 δισ. ευρώ. Το ΔΝΤ, με βάση την Ουάσινγκτον, ένωσε τις δυνάμεις του με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ως η «τρόικα» των ιδρυμάτων που θα διαχειριζόταν το ελληνικό πακέτο διάσωσης και, κατά συνέπεια, τα πακέτα διάσωσης Ιρλανδίας, Πορτογαλίας και Κύπρου. Όλα ξεκίνησαν καλά. Όταν έφτασε η ομάδα του ΔΝΤ στην Αθήνα τον Απρίλιο του 2010, ένας κοινοτικός υπάλληλος περιέγραψε τη στιγμή σαν να καταφθάνει το σώμα πεζοναυτών των ΗΠΑ σε εμπόλεμη ζώνη... Το Ταμείο και η τεχνογνωσία του, δήλωσε, ήταν απαραίτητα. Από την άλλη πλευρά, τα ευρωπαϊκά ιδρύματα διαμόρφωσης πολιτικής εμφανίζουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση λόγω εξασθένησης της κρίσης. Το γεγονός αυτό τα έχει κάνει να νιώθουν λιγότερο εξαρτημένα από το ΔΝΤ. Ο Κλάους Ρέγκλινγκ, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, του μόνιμου ταμείου διάσωσης της Ευρωζώνης, αντανακλά τη νέα αυτή αντιμετώπιση στα σχόλιά του σχετικά με την αναλογία του χρέους που χρησιμοποιήθηκε από το Ταμείο ως σημείο αναφοράς για τον δανεισμό, αποκαλώντας την «άνευ νοήματος». Ο κοινός παρονομαστής στην εμπλοκή του Ταμείου στην Ευρώπη είναι η σχέση του με τη γερμανική κυβέρνηση. Το γερμανικό κοινοβούλιο έχει θέσει όρο τη συμμετοχή του ΔΝΤ για τη στήριξή του στα πακέτα διάσωσης. Ο άξονας Βερολίνου-Ουάσινγκτον κράτησε όσο τα συμφέροντά τους ήταν ευθυγραμμισμένα, όπως έγινε το 2012 όταν το ΔΝΤ πίεσε τους ιδιώτες πιστωτές της Ελλάδας να υποστούν απώλειες και η Γερμανία επιδίωκε να ελαχιστοποιήσει τη συμβολή της στη δεύτερη ελληνική διάσωση. Υπό αυτές τις συνθήκες, οι Ευρωπαίοι δεν βλέπουν πια με αρνητικό τρόπο το ενδεχόμενο αποχώρησης του Ταμείου από τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς διάσωσης. Η δουλειά του, άλλωστε, έχει ολοκληρωθεί: Το 2010 δεν υπήρχε κανένα θεσμικό πλαίσιο αντιμετώπισης κρίσεων στην Ευρωζώνη και κανένα know how για το πώς επιβάλλεται ένα πρόγραμμα εξυγίανσης σε μια χώρα στα πρόθυρα της χρεοκοπίας. Τώρα η Ευρωζώνη διαθέτει και τα δύο. Γι αυτούς τους λόγους μάλλον έχουν δίκιο όσοι μιλάνε για διαζύγιο, μόνο που, καταπώς φαίνεται, στην περίπτωση της Ευρωζώνης το διαζύγιο αυτό θα είναι βελούδινο και κοινή συναινέσει. Και μάλλον δεν θα στενοχωρηθεί γι αυτό κανείς, οι Ευρωπαίοι και ιδιαίτερα το Βερολίνο θα ευχηθούν ευχαρίστως «καλό κατευόδιο». ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΣΤΗΚΕ πολύς καιρός μέχρι να δημιουργηθούν οι πρώτες εντάσεις. Το Ταμείο, δήλωσε ο κ. Μπόργκες, τράβηξε ένα πρότυπο πρόγραμμα από το ράφι, παραλείποντας να λάβει υπόψη ότι οι επιλογές στην πολιτική της Ελλάδας ήταν αυστηρά περιορισμένες εξαιτίας της συμμετοχής της στο ευρώ. «Η Ελλάδα είναι η πιο θλιβερή περίπτωση όλων» δήλωσε ο κ. Μπόργκες. «Το πρόγραμμα ήταν λάθος από την αρχή» τόνισε. Τρία χρόνια μετά, επιτελικά στελέχη της τρόικας είπαν πως ενεπλάκησαν σε κοκορομαχίες σχετικά με τις ελληνικές προβλέψεις για την ανάπτυξη, την αναδιάρθρωση των τραπεζών και τις αναλογίες δημόσιου χρέους προς παραγωγή. «Χρειάστηκε να διαπραγματευτούμε τα στοιχεία Κανονικά δεν γίνεται έτσι η δουλειά» είπε Ευρωπαίος αξιωματούχος αναφερόμενος σε πολύωρες συζητήσεις σχετικά με τις προβλέψεις του ρυθμού ανάπτυξης της Ελλάδας για το Μεγάλη πηγή εντάσεων έχει υπάρξει η Ανάλυση Βιωσιμότητας Χρέους του ΔΝΤ, η οποία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις προβλέψεις της αναλογίας του δημόσιου χρέους προς την οικονομική παραγωγή. Οι κανονισμοί του ΔΝΤ εμποδίζουν το Ταμείο από το να παρέχει βοήθεια προς κράτη τα οποία αδυνατούν να εξοφλήσουν τα χρέη τους, συνεπώς η ανάλυση αυτή ήταν κρίσιμης σημασίας ως προς την εξασφάλιση της συνέχισης του δανεισμού από το Ταμείο. Ωστόσο, ορισμένοι αξιωματούχοι δεν είχαν καθόλου καλή εντύπωση από την ανάλυση. Ένας αξιωματούχος του ΔΝΤ την αποκάλεσε «αστείο», και ένας υπάλληλος της Κομισιόν την περιέγραψε ως «ένα παραμύθι για να βάλουμε τα παιδιά για ύπνο». Ο κ. Μπόργκες δήλωσε ευγενικά ότι η συγκεκριμένη άσκηση ήταν «πολύ υποκειμενική». Μια έκθεση του ΔΝΤ σχετικά με το πρώτο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας τον Ιούνιο του 2013 περιείχε μια καυστική κριτική του ρόλου της Επιτροπής εντός της τρόικας. Παραδεχόταν, επίσης, ότι το Ταμείο είχε παρακάμψει τους ίδιους του τους κανόνες δανείζοντας στην Ελλάδα. Η έκθεση είχε άσχημη υποδοχή στις Βρυξέλλες. Ο Όλι Ρεν, επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων της Κομισιόν, αντέδρασε με οργή. «Δεν είναι δίκαιο το ΔΝΤ να νίπτει τας χείρας του και να ρίχνει τα απόνερα στην Ευρώπη» δήλωσε. Αργότερα, διέψευσε τη διαμάχη ως «μια καταιγίδα σε ένα φλιτζάνι τσαγιού». Ο κ. Ρεν τάσσεται υπέρ της ιδέας ενός ανεξάρτητου ευρωπαϊκού μηχανισμού για την αντιμετώπιση μελλοντικών κρίσεων, χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ. Το ίδιο υποστηρίζουν και κορυφαίοι αξιωματούχοι, ο Γερμανός υφυπουργός Εργασίας και πρώην μέλος του Δ.Σ. της ΕΚΤ Γεργκ Άσμουσεν, καθώς και ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

10 10 οικονομία & πολιτική Η προχθεσινή παρέμβαση Λαγκάρντ στη συνεδρίαση των υπουργών οικονομικών της Ευρωζώνης μπροστά στον μάλλον αμήχανο Γκίκα Χαρδούβελη είχε στόχο να βάλει μετ επιτάσεως και πάλι μέσα σε λίγες ημέρες το θέμα του ξεκαθαρίσματος των NPLs στις ελληνικές τράπεζες έως το τέλος του Η πρώτη φορά ήταν με τη δημοσιοποίηση της έκθεσης αξιολόγησης του ΔΝΤ. Το ΔΝΤ ούτε λίγο ούτε πολύ ζητάει την άμεση εγγραφή του συνόλου των επισφαλειών στους ισολογισμούς του 2014, πράγμα που σημαίνει ότι οι ελληνικές τράπεζες θα χρειαστούν νέα ανακεφαλαιοποίηση της τάξης των 10 δισεκατομμυρίων ευρώ. Δεδομένου ότι στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) υπάρχει το γνωστό μαξιλάρι των 11 δισ., η επικεφαλής του ΔΝΤ ζητάει δύο πράγματα: 1) Η νέα ανακεφαλαιοποίηση να γίνει με αυτά τα κεφάλαια. 2) Να διευκρινιστεί από την Κομισιόν και την ΕΚΤ (τους άλλους δύο εταίρους της τρόικας δηλαδή) το πώς θα καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό του και πώς θα πληρωθούν τα ελληνικά χρέη της περιόδου αυτής στο ΔΝΤ, αφού το μαξιλάρι του ΔΝΤ δεν θα υπάρχει πια. Η Λαγκάρντ έθεσε έτσι και πάλι το θέμα της βιωσιμότητας του χρέους και την ανάγκη διευθέτησής του πριν από το τέλος του 2014 μεν, αλλά η εμπλοκή των ελληνικών τραπεζών πυροδότησε κινήσεις σε πολλά επίπεδα. NPLs Η προσπάθεια επανιδιωτικοποίησης των τραπεζών πριν από την πραγματοποίηση γενικών βουλευτικών εκλογών στη χώρα ήταν η εμφανής στρατηγική των διοικούντων τις συστημικές τράπεζες. Ήδη η συμμετοχή διεθνών επενδυτικών (βραχυπρόθεσμων σε πολλές περιπτώσεις) κεφαλαίων με παραίτηση του ΤΧΣ βελτίωσε σημαντικά υπέρ τους την εικόνα, ενώ σε μία περίπτωση (Eurobank) οδήγησε και στον πλειοψηφικό έλεγχο. Η εξαιρετική απόδοση του warrant της Alpha ενίσχυσε κατά την τελευταία ανταλλαγή με επιπλέον των τριών ποσοστιαίων μονάδων την ιδιωτική συμμετοχή με έντοκη επιστροφή των χρημάτων που είχε καταβάλει, όμως κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει με την ΕΤΕ, και είναι ζητούμενο όχι όμως με βάση τις τρέχουσες χρηματιστηριακές τιμές. Ποιο θα είναι το τελικό στάδιο επανιδιωτικοποίησης; Σύμφωνα με τον τελευταίο πολυνόμο που ψήφισε η Βουλή με οριακή πλειοψηφία 151 βουλευτών, δίνεται η δυνατότητα με απλή Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ) να υπάρξει δημόσια πρόταση από το ΤΧΣ (και μόνον, γιατί αυτό είναι ο εκδότης των warrants και ο κάτοχος των μετοχών που αντιστοιχούν σε αυτά). Αν η δημόσια πρόταση γίνει για εξαγορά των warrants με προσφορά εις είδος (δηλαδή με μετοχές που κατέχει το ΤΧΣ), τότε το λογικό είναι η ανταλλαγή αυτή να γίνει με βάση τις χρηματιστηριακές τιμές. Κάτι τέτοιο θα οδηγούσε στο πέρασμα της πλειοψηφίας σχεδόν σε όλες τις συστημικές τράπεζες σε ιδιώτες! Η υιοθέτηση μιας τέτοιας επιλογής όμως ελέγχεται νομικά, καθώς τα warrants εκδόθηκαν για άλλους λόγους και η χρησιμοποίησή τους για τη δωρεάν μεταβίβαση τμήματος του μετοχικού κεφαλαίου εκτιμάται αξίας 4 δισ. ευρώ στους παλαιούς ιδιώτες μετόχους θα προκαλέσει πολιτική εμπλοκή. Τα φημολογούμενα περί απορρόφησης του ΤΧΣ από την Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) δεν φαίνεται να είναι βάσιμα, καθώς το τμήμα των μετοχών των συστημικών τραπεζών που κατέχει το ΤΧΣ θα περνούσε στην ιδιοκτησία της ΤτΕ, κάτι που απαγορεύεται ρητώς από την ελληνική αλλά και την ευρωπαϊκή νομοθεσία, αφού συν τοις άλλοις θα υπήρχε σύγκρουση συμφερόντων (conflict of interests), μιας και η Κεντρική Τράπεζα θα ήταν ελεγκτής και ελεγχόμενος, αφού θα κατείχε μετοχές τραπεζών τις οποίες θα ήλεγχε ως εποπτεύουσα αρχή. Πάντως, η δημοσιοποίηση της απόφασης της ΤτΕ στο ΦΕΚ της 15ης Ιουνίου για τα κόκκινα δάνεια περιέχει διατάξεις που στην ουσία οδηγούν την υπόθεση της διαχείρισης των κόκκινων δανείων έξω από τη λογική του ΔΝΤ. Η απόφαση ζητεί από τις τράπεζες την άμεση δημιουργία εντός της κάθε τράπεζας, και όχι με την ίδρυση bad bank μηχανισμού διαχείρισης των κόκκινων δανείων ανεξάρτητου από τους υπάρχοντες μηχανισμούς. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Ότι το μεγαλύτερο τμήμα των NPLs δεν θα «φύγει» εκτός τραπεζών (έστω και σε θυγατρικές τους), γιατί σε αυτή την περίπτωση οι τράπεζες θα έγραφαν στα βιβλία τους, άρα και στους ισολογισμούς τους, όλη τη ζημία, κι αυτό θα σήμαινε άμεσο υψηλό κόστος ανακεφαλαιοποίησης. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, η σταδιακή εσωτερική εκκαθάριση του προβλήματος των κόκκινων δανείων δίνει τη δυνατότητα για ομαλή απορρόφηση του προβλήματος, καθώς τα stress tests για τις ελληνικές τράπεζες γίνονται με υπόθεση εργασίας ότι το 2014 θα υπάρξει ύφεση 1,5%, ενώ οι επίσημες προβλέψεις μιλούν για ανάπτυξη οριακή. Παραλλήλως, οι δείκτες φερεγγυότητάς τους διαμορφώνονται στην περιοχή του 16% με 18%, και λαμβάνοντας υπ όψιν ότι ήδη έχουν εγγράψει σωρευτικές προβλέψεις που φθάνουν το 45%, θεωρούν ότι μπορούν με μια ήπια διαχείριση του προβλήματος να μην υπάρξουν μεγάλες ανάγκες νέας ανακεφαλαιοποίησης. Το μέγα ερώτημα είναι, βεβαίως, αν το δίδυμο Χαρδούβελης-Στουρνάρας εμμείνει στη γραμμή Προβόπουλου, δημιούργημα του οποίου είναι η πρόσφατη απόφαση για τα κόκκινα δάνεια, ή αν θα υπάρξει διολίσθηση προς τις απαιτήσεις του ΔΝΤ. Η στάση, βεβαίως, της ΕΚΤ είναι αυτή που θα κρίνει το αποτέλεσμα, αλλά αυτή μάλλον θα περιμένει τα stress tests του φθινοπώρου. Πάντως, οι ξένοι επενδυτικοί οίκοι, θεωρώντας επικρατέστερο το σενάριο που προώθησε ο απελθών διοικητής της ΤτΕ, προσδοκούν σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο ένα ισχυρό turn around story, και με αλλεπάλληλα reports προτείνουν overweight θέσεις σε ελληνικές μετοχές για την περίοδο

11 11 Ακριβώς γι αυτόν τον λόγο βρέθηκε τις προηγούμενες ημέρες στην Αθήνα στο πλαίσιο της παγκόσμιας περιοδείας του για τη διαφήμιση της ελληνικής οικονομίας. Επιμένει: «Το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο. Αν το υπολογίζετε ως ποσοστό του ΑΕΠ φτάνει στο 175%. Αν όμως εκτιμηθεί με βάση τα διεθνή πρότυπα στατιστικής απεικόνισης, διαμορφώνεται κάτω από το 60%, πολύ χαμηλότερα από άλλες ευρωπαϊκές χώρες». Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο ίδιος, με τη χρήση της ίδιας μεθοδολογίας, το δημόσιο χρέος της Ιρλανδίας ανέρχεται στο 78% του ΑΕΠ, της Ιταλίας στο 112%, της Ισπανίας στο 63% και της Πορτογαλίας στο 74%. Δεν είναι όμως μόνο αυτή η σύγκριση που δείχνει ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε καλύτερη δημοσιονομικά θέση σε σχέση με τους εταίρους της στην Ε.Ε. Όπως εξήγησε ο κ. Καζάριαν, μετά τις τελευταίες αναδιαρθρώσεις του ελληνικού χρέους και τη μεταφορά μέρους του από τον ιδιωτικό στον δημόσιο τομέα, η μέση λήξη των ελληνικών ομολόγων διαμορφώνεται στα 17 έτη σήμερα. Την ίδια στιγμή, ο μέσος όρος σε Ιταλία, Γαλλία, Ιρλανδία, Ισπανία και Πορτογαλία δεν ξεπερνά τα 7 έτη. Επιπλέον, τη διετία το Ελληνικό Δημόσιο καλείται να αποπληρώσει το 5% της ονομαστικής αξίας του χρέους του, όταν στις πέντε παραπάνω χώρες το ποσοστό αυτό διαμορφώνεται σε υπερτετραπλάσια επίπεδα, στο 22%. Ο κ. Καζάριαν ήταν κατηγορηματικός: «Η χώρα σας αποτελεί μοναδική επενδυτική ευκαιρία, αρκεί να δείξετε τα πραγματικά στατιστικά δεδομένα. Οι αγορές χρησιμοποιούν μεθόδους αναχρονιστικές και οικονομικά παράλογες. Η σωστή στατιστική απεικόνιση θα πρέπει να αντανακλά την οικονομική πραγματικότητα». Ο mr Japonica μίλησε, όμως, στην «ΑΞΙΑ» και για την ελληνική οικονομία, τις ελληνικές μετοχές και τα ομόλογα. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του, τα επιτόκια στα ελληνικά ομόλογα θα υποχωρήσουν περαιτέρω. «Ήρθαμε εδώ για να αγοράσουμε εταιρείες. Ήρθαμε εδώ τον Απρίλιο του 2012 και αγοράζουμε εταιρείες» υπογράμμισε με νόημα ο κ. Πολ Καζάριαν. - Πιστεύετε ότι η Ελλάδα βρίσκεται στον δρόμο της ανάκαμψης; - Απολύτως. Η Ελλάδα έχει δύο γρήγορους παράγοντες που μπορούν να κινήσουν με ταχύτητα την οικονομία. Ένας είναι να μειωθεί το πέναλτι 57% και ο δεύτερος ότι θα εφαρμοσθούν τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα Δημοσίου Τομέα (IPSAS). Αυτοί οι δύο παράγοντες μπορούν να ωθήσουν την οικονομία. - Ποια είναι η πρόβλεψή σας για την ανάπτυξη του ΑΕΠ φέτος; Οι εκτιμήσεις εξαρτώνται από το εάν θα μειώσουν το πέναλτι του 57% και εφαρμόσουν τα IPSAS. Αυτά είναι δύο μεγάλα αν. Εάν το πράξουν, τότε εκτιμάται ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα είναι πολύ υψηλότερες από αυτόν που εκτιμά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Αυτό μπορεί να γίνει αυτόν τον μήνα. Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για τις ελληνικές μετοχές, τις ελληνικές τράπεζες; Οι αποτιμήσεις των ελληνικών εταιρειών και των τραπεζών πιέζονται από την ύπαρξη του πέναλτι 57%. Αυτό επηρεάζει την ικανότητα των τραπεζών. Αυτό επηρεάζει τα πάντα, τις αποτιμήσεις των assets, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Μόλις υπάρξει η μείωση του 57%, κάτι που πρέπει να γίνει, μόλις υπάρξει η μείωση κατά δύο ή τρεις ποσοστιαίες μονάδες, τότε τόσο η οικονομία όσο και οι τράπεζες θα εκτιναχθούν. Εκτιμάται ότι τα επιτόκια στα 10ετή ελληνικά ομόλογα θα υποχωρήσουν περαιτέρω; Νομίζω ότι το ρεαλιστικό επίπεδο είναι κοντά στο 3%, αλλά αυτό δεν θα γίνει. Πρόκειται για μία λογική τιμή. Το μεγάλο εμπόδιο είναι το πέναλτι του 57%. Μόλις εξαλειφθεί θα δείτε ότι θα μειωθούν στο 3%. Κατόπιν η κυβέρνηση μπορεί να συγκεντρωθεί στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, στις μεταρρυθμίσεις και όχι στο υψηλό χρέος. Το πρόβλημα δεν είναι το χρέος, το ζήτημα είναι η επικέντρωση στην οικονομία. Εμείς έχουμε δώσει ψήφο εμπιστοσύνης στα ελληνικά ομόλογα και αρχίσαμε να αγοράζουμε όταν οι τίτλοι διαπραγματεύονταν στα 12 σεντς ανά δολάριο. Αγοράσαμε μεγάλο αριθμό ελληνικών ομολόγων και είμαστε από τους μεγαλύτερους κατόχους. Και τώρα είναι στα 70. Όμως από τη σκοπιά της δίκαιης αποτίμησης, αν τα διεθνή λογιστικά πρότυπα την αντικατοπτρίζουν, που το κάνουν, τότε θα δούμε ένα διαφορετικό πιστωτικό προφίλ. Θεωρείτε ότι υπάρχουν επενδυτικές ευκαιρίες στις ελληνικές μετοχές; Ήρθαμε εδώ για να αγοράσουμε εταιρείες. Ήρθαμε εδώ τον Απρίλιο του 2012 και αγοράζουμε εταιρείες. Θέλουμε να κάνουμε μια επανεξέταση, αλλά προκειμένου να αγοράσουμε εταιρείες θέλουμε να εφαρμόσει η χώρα διεθνώς αποδεκτά πρότυπα αποτίμησης. Όπως η Ισπανία, η Βρετανία, η Πορτογαλία, οι ΗΠΑ και η Αυστρία.

12 12 Attica Bank ΚύκλοιτουυπουργείουΑνάπτυξης τονίζουν ότι στο τραπέζι θα πέσει και το ζήτημα της διαγραφής μέρους των επιχειρηματικών δανείων, καθώς και οι ίδιες οι τράπεζες γνωρίζουν ότι ένα μέρος των μη εξυπηρετούμενων δανείων που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους δεν πρόκειται να αποπληρωθεί ποτέ. Μάλιστα, προσθέτουν ότι όσες επιχειρήσεις δεν είναι βιώσιμες θα κλείσουν, ενώ εκείνες που έχουν θετικά αποτελέσματα και προοπτικές, με τους κατάλληλους χειρισμούς μπορούν να προχωρήσουν. Κύκλοι προσκείμενοι στη νέα ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης δήλωσαν πως ο υπουργός Νίκος Δένδιας θα επιδιώξει σύντομα συναντήσεις με τους εκπροσώπους των τραπεζών «πάνω σε μια διευρυμένη ατζέντα», που θα περιλαμβάνει τόσο τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων όσο και την ταχύτερη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων, βάσει των διάφορων εργαλείων που υπάρχουν στην αγορά. Την ίδια στιγμή η ΤτΕ σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει το πρόβλημα που ολοένα και διογκώνεται ανακοίνωσε μέσα στην εβδομάδα τους 22 τρόπους με τους οποίους μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να κάνουν ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων τους. Μερική διαγραφή χρεών, παροχή πρόσθετης εξασφάλισης από τον δανειολήπτη, πώληση και ενοικίαση του ακινήτου ακόμη και με παραχώρηση του δικαιώματος διαμονής στο ακίνητο έναντι μισθώματος είναι μερικές από τις ενδεικτικές ρυθμίσεις. Επίσης, στις ρυθμίσεις είναι η μεταβίβαση/πώληση του δανείου/αναπροσαρμοσμένο υπόλοιπο, σε άλλο ίδρυμα, πιστωτή ή χρηματοδοτικό σχήμα, η ανταλλαγή με στεγαστικό δάνειο μικρότερης αξίας αλλά και η ρευστοποίηση εξασφαλίσεων. Για τις επιχειρήσεις μεταξύ των λύσεων που προτείνονται είναι η λειτουργική αναδιάρθρωση με αλλαγή της διοίκησης της επιχείρησης όταν οι πιστώτριες τράπεζες θεωρούν την επιχείρηση βιώσιμη υπό προϋποθέσεις, αλλά η υφιστάμενη διοίκηση δεν συνεργάζεται προς αυτή την κατεύθυνση. Επίσης, στις ρυθμίσεις περιλαμβάνονται και οι ανταλλαγές χρέους με μετοχικό κεφάλαιο. Γεγονός είναι πλέον οι αλλαγές στη διοικητική πυραμίδα της Εθνικής Τράπεζας καθώς, όπως είχε γράψει εγκαίρως η «Α», αποχωρεί ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος Π. Χριστοδούλου ενώ η διοίκηση θα προτείνει στη Γ.Σ. της 26ης Ιουνίου την τοποθέτηση τριών αναπληρωτών διευθυνόντων συμβούλων. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το Δ.Σ. θα προτείνει την ανάληψη των τριών θέσεων από τους κ. Π. Μυλωνά, Δημ. Δημόπουλο και την κ. Π. Χατζησωτηρίου. Σημειώνεται ότι η Εθνική Τράπεζα είναι προετοιμασμένη, καθώς ήδη από τα τέλη της προηγούμενης χρονιάς η διοίκηση σχεδίαζε αλλαγές στο οργανόγραμμα με την τοποθέτηση των τριών αναπληρωτών CEOs με διακριτές μεταξύ τους αρμοδιότητες. Σε ό,τι αφορά τον κ. Χριστοδούλου ενημέρωσε πρόσφατα τη διοίκηση της Εθνικής για την απόφασή του να αποχωρήσει από το στελεχικό δυναμικό της τράπεζας, αποδεχόμενος δελεαστική πρόταση που του έχει γίνει από επενδυτική εταιρεία για να αναλάβει θέση εκτός Ελλάδος. Ωστόσο πιθανότατα να παραμείνει ως μη εκτελεστικό μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εθνικής στην περίπτωση που τα νέα του καθήκοντα δεν προσκρούουν στους κανονιστικούς και ηθικούς περιορισμούς για τη διατήρηση θέσης στο Δ.Σ. Την ίδια στιγμή, ξεκίνησε χθες και θα διαρκέσει μέχρι τις 26 Ιουνίου η δεύτερη περίοδος άσκησης των warrants της Εθνικής Τράπεζας με την αγορά να διατηρεί πολύ χαμηλές προσδοκίες. Και αυτό γιατί πέραν της αποτίμησης των warrants που δεν ευνοεί την άσκησή τους, η συντριπτική πλειονότητα των emerging funds δεν μπορεί βάσει καταστατικού να τοποθετείται σε παράγωγα μέσα μόχλευσης, και επομένως σε warrants ελληνικών μετοχών. Η προσδοκία της παροχής κινήτρων στους κατόχους των warrants, κάποια στιγμή πριν από την επόμενη περίοδο άσκησης των warrants, δηλαδή πριν από τον Δεκέμβριο του 2014, είναι επίσης ένας βασικός λόγος των χαμηλών προσδοκιών για τον βαθμό άσκησής τους. Όπως είναι αυτονόητο, οι επιλογές των κατόχων των warrants της τράπεζας, βάσει των εκτιμήσεων που διαμορφώνουν για την πορεία των τιμών σε warrant και υποκείμενους τίτλους, είναι: Α) Να ασκήσουν μέρος ή το σύνολο των warrants που έχουν στην κατοχή τους για να αποκτήσουν μετοχές, εφόσον εκτιμούν ότι η τιμή στην οποία τις αποκτούν είναι συμφέρουσα σε σχέση με το πώς θα κινηθεί η μετοχή το επόμενο χρονικό διάστημα. Β) Να κρατήσουν τα warrants και να τα ασκήσουν σε μία από τις επόμενε ς ημερομηνίες άσκησης, αν εκτιμούν ότι η τιμή της μετοχής θα κινηθεί ανοδικά σε σχέση με την προκαθορισμένη τιμή άσκησης στο μέλλον. Γ) Να πωλήσουν τα warrants εφόσον εκτιμούν ότι ο υποκείμενος τίτλος θα κινηθεί πτωτικά σε σχέση με την τιμή άσκησης το επόμενο χρονικό διάστημα και κατά συνέπεια δεν επιθυμούν να έχουν έκθεση σε αυτόν. Με συνδυασμό αύξησης μετοχικού κεφαλαίου και δημιουργίας εσωτερικού κεφαλαίου, όπως αυτό περιγράφεται στο capital plan που έχει καταθέσει η Attica Bank στην ΤτΕ και αναμένει σύντομα την έγκρισή του, θα καλυφθούν οι κεφαλαιακές ανάγκες συνολικά 397 εκατομμυρίων ευρώ που προέκυψαν από τα stress tests. Ως εκ τούτου το ποσό της ΑΜΚ θα καθοριστεί μετά την έγκριση του capital plan. Από το βήμα της πρόσφατης γενικής συνέλευσης των μετόχων ο πρόεδρος της Attica Bank, Ιωάννης Γαμβρίλης, τόνισε ότι η τράπεζα βρίσκεται κοντά στην επίτευξη του στόχου της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου και στη σύνοψη συμφωνίας με τον στρατηγικό επενδυτή που θα πλαισιώσει τον παραδοσιακό της μέτοχο, ΤΣΜΕΔΕ. Ειδικότερα για το Ταμείο είπε ότι η στήριξή του είναι συνεχής, ανεξάρτητα από το τι ποσοστό της αύξησης θα καλύψει. Ο πρόεδρος της τράπεζας αναφέρθηκε και στο θετικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί τόσο για την οικονομία, όσο και για την Attica Bank, το οποίο διαπίστωσε κλιμάκιο του πιστωτικού ιδρύματος κατά την πρόσφατη συμμετοχή του στο επενδυτικό φόρουμ που πραγματοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη. Αξίζει να αναφερθεί ότι τόσο ο κ. Γαμβρίλης όσο και ο διευθύνων σύμβουλος, Γκίκας Μάναλης, αλλά και ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος, Α. Αντωνόπουλος, κατά τη διάρκεια των ομιλιών τους δεν παρέλειψαν να υπογραμμίσουν ότι οι κεφαλαιακές ανάγκες που προέκυψαν από τα stress tests της ΤτΕ είναι για την Attica Bank δυσανάλογες του μεγέθους της. Ο πρόεδρος της τράπεζας σημείωσε ότι η Attica Bank θα επιτύχει τον στόχο, θα στηρίξει την ελληνική οικονομία και θα μεταμορφωθεί σε σταθερή, υγιή και ανεξάρτητη τραπεζική δύναμη. «Οφείλουμε να είμαστε παρόντες στο νέο τοπίο. Το έχει ανάγκη η οικονομία, τα νοικοκυριά και η πατρίδα». Όμως οι εξελίξεις στην Τράπεζα δεν σταματούν εδώ. Εκτός από την φροντίδα της διοίκησης για την επιτυχή αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου, στις άμεσες προτεραιότητές της είναι: Η επιτυχής διαχείριση των προβληματικών δανείων, η οργανωτική αναδιάρθρωση, ο εξορθολογισμός των δαπανών, η εφαρμογή προηγμένων αρχών εταιρικής διακυβέρνησης και η διαμόρφωση ενός ευέλικτου και αποδοτικού εργασιακού περιβάλλοντος. Μετά την αναμενόμενη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της, θα δημιουργηθούν ευνοϊκές προοπτικές για την τράπεζα, γιατί θα διαθέτει ενισχυμένη ρευστότητα και υπερεπαρκή κεφάλαια. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την παρουσία του βασικού της μετόχου και την είσοδο του στρατηγικού επενδυτή από τη διεθνή αγορά, θα βελτιώσει την προστιθέμενη αξία της και η τράπεζα θα αποκτήσει διεθνή προοπτική με άμεσο βέβαια αποτέλεσμα και τη δημιουργία αυξημένης ωφέλειας για τους μετόχους της.

13 13 Όπως επισημαίνει στην «Α» κορυφαίος τραπεζίτης, η δήλωση αυτή του Κινέζου πρωθυπουργού, παρόντος του Αντώνη Σαμαρά, αποτελεί ξεκάθαρα μια σαφή στήριξη της δεύτερης οικονομίας του πλανήτη, μετά τις ΗΠΑ, προς την ελληνική οικονομία, ειδικά σε μια χρονική στιγμή που χρειάζονται τέτοιες διεθνείς παρεμβάσεις στην πορεία προς τη μεταμνημονιακή περίοδο. Την ίδια στιγμή, το χρηματοδοτικό κενό των 12,6 δισ. ευρώ, το οποίο, όπως διέγνωσε το ΔΝΤ, θα αντιμετωπίσει η Αθήνα από τον Ιούνιο του 2015, και τα ομόλογα των 6,086 δισ. ευρώ που λήγουν και πρέπει να πληρωθούν τον Αύγουστο επισπεύδουν, σύμφωνα με πληροφορίες, τη δεύτερη έξοδο της χώρας στις διεθνείς αγορές. Οι ίδιες πληροφορίες επισημαίνουν ότι, προκειμένου να καλυφθούν οι αυξημένες αυτές χρηματοδοτικές ανάγκες, η κυβέρνηση ετοιμάζεται μέσα στο επόμενο διάστημα και πιθανότατα μέσα στον Ιούλιο να ξαναβγεί στις κεφαλαιαγορές, σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τη ρευστότητα του κράτους. Στόχος είναι η άντληση κεφαλαίων τουλάχιστον 3 δισ. ευρώ, ή και ακόμη μεγαλύτερου ποσού, μέχρι το ύψος των 5 δισ. ευρώ, που θα καθοριστεί ανάλογα με το μέγεθος των προσφορών. Μάλιστα, έχει γίνει και μια πρώτη συζήτηση με την τρόικα, η στάση της οποίας δεν είναι ξεκάθαρη προς το παρόν. Η τρόικα είναι προγραμματισμένο να επιστρέψει στην Αθήνα για έναν ενδιάμεσο και ολιγοήμερο έλεγχο στις 8 Ιουλίου. Στο σενάριο που υπάρχει προβλέπεται ότι, εφόσον δεν διαταραχθεί το κλίμα στις αγορές για την ελληνική οικονομία, η κυβέρνηση θα προχωρήσει στην έκδοση του νέου ομολόγου στα τέλη Ιουλίου. Τις τελευταίες ημέρες του Αυγούστου αναμένεται να ξεκινήσει ο επίσημος έλεγχος της τρόικας, ο οποίος θα περιλαμβάνει μεγάλα και σημαντικά θέματα και δεν αποκλείεται να διαρκέσει αρκετούς μήνες ή και μέχρι τα τέλη του έτους. Από αυτόν θα εξαρτηθεί το εάν θα χρειαστούν νέα μέτρα για το 2015, νέα ρύθμιση του χρέους, καθώς και το ενδεχόμενο να απαιτηθεί νέο πακέτο στήριξης ή όχι. Στο πλαίσιο αυτό, εάν δεν πραγματοποιηθεί έως τις αρχές Αυγούστου η νέα ομολογιακή έκδοση, θα είναι πολύ δύσκολο να γίνει το φθινόπωρο ή τον χειμώνα, αφού θα βρίσκεται σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση για όλα τα παραπάνω κρίσιμα ζητήματα. Κι αυτό γιατί το κλίμα αβεβαιότητας για το πού θα καταλήξει η συμφωνία μεταξύ τρόικας και κυβέρνησης σε όλα τα μέτωπα είναι βέβαιο ότι θα δημιουργήσει κάποιον εκνευρισμό στις αγορές, ο οποίος σήμερα δεν υφίσταται. Πέραν αυτών, εφόσον προχωρήσει το οικονομικό επιτελείο στη νέα έκδοση (είτε τριετών είτε επταετών ομολόγων), θα έχει διπλό στόχο: 1. Να εξομαλύνει περισσότερο την καμπύλη των ελληνικών ομολόγων. Δεδομένου ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει επταετές ή τριετές ελληνικό ομόλογο στην αγορά, οι επενδυτές έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον γι αυτές τις διάρκειες, και Υπ αυτές τις συνθήκες, η Eurobank προχώρησε με επιτυχία σε έκδοση ομολόγου κύριου χρέους (senior unsecured bond) ύψους 500 εκατ. ευρώ στις διεθνείς αγορές για την άντληση μεσοπρόθεσμης ρευστότητας. Το ομόλογο είναι σταθερού επιτοκίου, τετραετούς διάρκειας και φέρει ετήσιο τοκομερίδιο 4,25%. Η τιμή έκδοσης του ομολόγου ορίστηκε στο 99,55. Το βιβλίο προσφορών υπερκαλύφθηκε πάνω από δύο φορές μέσα σε λίγες ώρες, συγκεντρώνοντας προσφορές ύψους 1,1 δισ. Η έκδοση είχε μεγάλη απήχηση στο διεθνές επενδυτικό κοινό με συμμετοχή θεσμικών επενδυτών από 13 χώρες. Συντονιστές της έκδοσης ήταν οι Credit Suisse, HSBC, JP Morgan, Mediobanca και Nomura. Προηγήθηκε διεθνές road show που οργάνωσαν οι συντονιστές της έκδοσης σε Λονδίνο, Παρίσι και Μιλάνο, το οικονομικό επιτελείο θέλει να διαμορφώσει καλύτερες συνθήκες αγοραπωλησίας ελληνικών τίτλων, και κατ επέκταση για ολόκληρη την αγορά ελληνικών ομολόγων και το κόστος δανεισμού του Δημοσίου. Υπενθυμίζεται ότι η πρόσφατη πενταετής έκδοση ομολόγων είχε επιτόκιο 4,75%, το οποίο είναι πολύ κοντά στο επιτόκιο δανεισμού από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (περίπου 4%). 2. Να ενισχυθούν τα ταμειακά διαθέσιμα του κράτους με 2 ή 3 δισ. ευρώ. Κάτι που, εν όψει της όπου έγιναν συναντήσεις με περίπου 50 θεσμικούς επενδυτές. Καταγράφηκε σημαντικό ενδιαφέρον και από μακροπρόθεσμα επενδυτικά κεφάλαια, γεγονός που δείχνει τη σταδιακή επιστροφή επενδυτών όλων των κατηγοριών στην ελληνική αγορά. Η έκδοση επιβεβαιώνει το ενδιαφέρον της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας για τη Eurobank, όπως είχε ήδη εκδηλωθεί με την πρόσφατη επιτυχημένη αύξηση κεφαλαίου ύψους 2,9 δισ. ευρώ, που οδήγησε στην επιστροφή της τράπεζας στον ιδιωτικό τομέα με πλειοψηφικό μερίδιο. Η επιλογή για έκδοση με διάρκεια τέσσερα έτη ήταν αποτέλεσμα των επαφών με τους διεθνείς επενδυτικούς οίκους κατά τη διάρκεια του road show, όπου διατυπώθηκε η ανάγκη να διαμορφωθεί μια αξιόπιστη καμπύλη επιτοκίων για τις ελληνικές τράπεζες, η οποία θα αποτελέσει τη βάση τιμολόγησης μελλοντικών εκδόσεων τραπεζών και ελληνικών επιχειρήσεων. Σημειώνεται ότι οι τράπεζες Πειραιώς και Alpha είχαν εκδώσει ομόλογα με διάρκεια τρία έτη, ενώ η Εθνική Τράπεζα για πέντε έτη, συνεπώς η έκδοση της Eurobank συμπληρώνει την παραπάνω καμπύλη των αποδόσεων. Με την άντληση μεσοπρόθεσμης ρευστότητας, η Eurobank ενισχύει περαιτέρω τα διαθέσιμά της, ώστε να καλύπτει με ευχέρεια τις αναμενόμενες ανάγκες για χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας. Τέλος, σημειώνεται ότι η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε μετά τις πρόσφατες αποφάσεις της ΕΚΤ που αποσκοπούν στην ενίσχυση της ρευστότητας και στην τόνωση της ανάπτυξης σε ευρωπαϊκό επίπεδο (ιδίως μέσω του TLTRO). συζήτησης για την ανάγκη ή μη νέου πακέτου στήριξης, θα δώσει στην κυβέρνηση το πλεονέκτημα να αποφύγει ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Την ίδια ώρα, το κόστος δανεισμού του Δημοσίου συνεχίζει να συρρικνώνεται, καθώς μέσα στην εβδομάδα ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) άντλησε 1,3 δισ. ευρώ μέσω εντόκων γραμματίων τρίμηνης διάρκειας, με το επιτόκιο να είναι χαμηλότερο του 2% για πρώτη φορά από τον Ιανουάριο του 2010.

14 14 0, , ,6 3 0, » Σε κάθε περίπτωση, και με μεγάλη μερίδα των ξένων funds να διακρίνεται εσχάτως για την επιφυλακτική τάση που τηρούσε στο ταμπλό, τα «ισχυρά χέρια» αποφάσισαν να αναλάβουν δράση και να σταματήσουν, σε πρώτη φάση, το σερί των σχεδόν πεντέμισι συναπτών πτωτικών συνεδριάσεων, που κατά βάση αποτέλεσαν μια περίοδο διόρθωσης που τράβηξε κυρίως σε «χρόνο» παρά σε «μονάδες». Η πρώτη θετική συνεδρίαση μετά το πενθήμερο σερί απωλειών έλαβε χώρα στο «δεύτερο μισό» της συνεδρίασης της Τετάρτης, με την αγορά να συνεχίζει και την επόμενη ημέρα ανοδικά, μιας και το θετικό κλίμα στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια καθώς και η θετική έκθεση της Moody s, που χαρακτήρισε «credit positive» την εξέλιξη των εσόδων και τη μείωση της εξάρτησης των τραπεζών από την ΕΚΤ, έδωσαν νέα, λελογισμένη ώθηση στο Χρηματιστήριο της Αθήνας. Σε αυτό έπαιξε ρόλο και το κλίμα στα ξένα χρηματιστήρια, όπου καταγράφηκαν νέα ιστορικά υψηλά στη Wall Street, αλλά και επαναπροσέγγιση των υψηλών εξαετίας στην Ευρώπη, παρά την απόφαση της Fed για συνέχιση του tapering, με την πρόεδρό της όμως Τζάνετ Γέλεν να φαίνεται αισιόδοξη για την πορεία της αμερικανικής οικονομίας, αγνοώντας παράλληλα τα πρόσφατα στοιχεία που έδειξαν άνοδο του πληθωρισμού. Το Ελληνικό Χρηματιστήριο απέφυγε προσώρας τη δοκιμή χαμηλότερων στηρίξεων (στις μονάδες ή και πιο κάτω, και ο FTSE 25 χαμηλότερα της ζώνης μονάδες, όπου και χαλάει το momentum και το σενάριο που θέλει κίνηση προς νέα υψηλά). Βέβαια, τα μέτωπα είναι πολλά και ανοιχτά σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο, ενώ κατά τους χρηματιστές, για την εξαγωγή ασφαλέστερων συμπερασμάτων ίσως θα πρέπει να περιμένουμε τις συνεδριάσεις από Δευτέρα και μετά, οπότε οι αγορές διεθνώς θα έχουν απαλλαγεί από το άγχος της τριπλής λήξης στα Παράγωγα (ο λόγος για το χθεσινό triple witching, Παρασκευή 20/6), ενώ ίσως έχουν και μια καλύτερη εικόνα για τα όσα συμβαίνουν σε παγκόσμιο επίπεδο (Ιράκ, Ουκρανία, καλύτερη αποκρυπτογράφηση των αποφάσεων της Fed κ.λ.π.). Σε κάθε περίπτωση, στο Χ.Α. επανήλθαν οι προσδοκίες μετά το ανοδικό «γύρισμα» στα μέσα της εβδομάδας, αλλά μένει αυτές να επαληθευθούν και στη συνέχεια. Η προσπάθεια ανασύνταξης δυνάμεων στο Ελληνικό Χρηματιστήριο ήταν για την ώρα πετυχημένη, ενώ δεν πέρασε απαρατήρητο το γεγονός ότι στις πτωτικές συνεδριάσεις οι τζίροι και οι συναλλαγές ήταν σαφώς χαμηλότερες σε σχέση με τις ανοδικές εξάρσεις, αν και σε γενικές γραμμές δεν έλειψαν πάλι κάποιες από τις παθογένειες του προηγούμενου διαστήματος με μικρούς όγκους και εμφανή την προσωρινή απουσία των ισχυρών ξένων. Σημειώνεται ότι το Χ.Α. πριν από την αντίδραση προερχόταν από πέντε διαδοχικές πτωτικές συνεδριάσεις, με τον Γενικό Δείκτη να καταγράφει απώλειες σχεδόν 5%, τον FTSE 25 επίσης στο 5% και τον τραπεζικό δείκτη να καταγράφει απώλειες σχεδόν στο 7,5%. Από εκεί και πέρα, πάντως, η εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά εύλογα παρουσιάζει μεταπτώσεις, καθώς αυτό είναι ίδιον χαρακτηριστικό των αναδυόμενων αγορών, όπου δραστηριοποιούνται πιο κερδοσκοπικά funds, πιο αυξημένου ρίσκου και πιο γρήγορης επενδυτικής συμπεριφοράς. Ειδικότερα, τελευταία ημέρα ανόδου ήταν η συνεδρίαση στις 10/6 μετά την ανακοίνωση του κυβερνητικού ανασχηματισμού, όμως και σε αυτήν ο Γενικός Δείκτης είχε κλείσει σημαντικά χαμηλότερα από το υψηλό ημέρας των 1.322,6 μονάδων. Ακολούθησαν πεντέμισι συνεδριάσεις αποψίλωσης των αποτιμήσεων, που συνδυάστηκαν με σημαντικά χαμηλότερες συναλλαγές, για να σημειωθεί η επιστροφή των αγοραστών με μοχλούς ανόδου τις ΟΠΑΠ, ΟΤΕ, ΔΕΗ, Πειραιώς, ΕΤΕ, Τέρνα Ενεργειακή, Τιτάν, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Ελλάκτωρ, Folli Follie, Βιοχάλκο, αλλά και τη σταδιακή αφύπνιση των Alpha, Eurobank κ.λ.π. Στον τραπεζικό κλάδο οι μετοχές βρέθηκαν να έχουν πραγματοποιήσει μια διόρθωση κατά 10% έως 15% από τα τελευταία υψηλά τους, με τον κλαδικό δείκτη να βρίσκεται σε οριακό σημείο, παραμένοντας μεν πάνω από τη στήριξη των 178 μονάδων, αλλά χωρίς να μπορεί ακόμη να απομακρυνθεί. Το μόνο βέβαιο είναι πως, ειδικά στις τράπεζες, ένας σημαντικός κύκλος ρευστοποιήσεων από hedge funds και εναλλαγής θέσεων με ξένους αγοραστές μεγαλύτερου ορίζοντα περατώθηκε στα τέλη Μαΐου - αρχές Ιουνίου με τη σχεδόν ταυτόχρονη ολοκλήρωση της δεύτερης ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, το κλείσιμο της κάλπης των ευρωεκλογών και την αναδιάρθρωση των δεικτών MSCI, που ήταν και οι λόγοι για τους οποίους το ταμπλό κατέγραψε πρωτόγνωρα υψηλές συναλλαγές άνω των 6 δισεκατομμυρίων ευρώ στις προηγούμενες 30 συνεδριάσεις. Με δεδομένο ότι η συμμετοχή των ξένων στους ημερήσιους τζίρους βρίσκεται σε ιστορικά υψηλά, θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο να αποσπάσουν την προσοχή τους μετοχές με χαμηλή συναλλακτική δραστηριότητα, καθώς τα ξένα χαρτοφυλάκια, περισσότερο και από τα θεμελιώδη των εταιρειών, ενδιαφέρονται για μετοχές που τους εξασφαλίζουν τις εύκολες τοποθετήσεις, αλλά και ρευστοποιήσεις, αναφέρουν άνθρωποι του χώρου. Αυτό, σε συνδυασμό με την παντελή έλλειψη εγχώριων μικροεπενδυτών, θα διατηρήσει τη στρεβλή εικόνα της αγοράς και το συναλλακτικό ενδιαφέρον πολλών ταχυτήτων. Το θετικό στοιχείο είναι πως, παρά 0, , ,

15 15 0, , , τις αναταράξεις και τα μπρος πίσω βήματα των προηγούμενων συνεδριάσεων, η έως τώρα διόρθωση εξελίχθηκε κυρίως σε χρόνο και λιγότερο σε τιμές, με την αγορά να επιβεβαιώνει προς ώρας τις βασικές στηρίξεις της (1.260 μονάδες), δίνοντας την προσδοκία πως η επόμενη κίνηση θα είναι ανοδική. Ένα νέο ανοδικό κύμα στα διεθνή χρηματιστήρια θα έδινε το σήμα πως το θερμό χρήμα που αποστασιοποιήθηκε το τελευταίο διάστημα λόγω της γεωπολιτικής αναταραχής των συνεδριάσεων των κεντρικών τραπεζών επιστρέφει στις αγορές, συμβάλλοντας και στην αναθέρμανση του ενδιαφέροντος για τις ελληνικές μετοχές. Γιατί η αλήθεια είναι ότι το τελευταίο διάστημα συγκεντρώθηκαν σύννεφα πάνω από τη «Λ. Αθηνών», άλλα εγχώριας κοπής και άλλα ένεκα των διεθνών εξελίξεων. Ούτε λίγο ούτε πολύ, είχαμε την ανάδειξη του γεωπολιτικού και οικονομικού ρίσκου που πηγάζει από τις εξελίξεις τόσο στο Ιράκ όσο και στην Ουκρανία, αν και οι αγορές μάλλον έδειξαν ψύχραιμες, αναμένοντας τις αποφάσεις των κεντρικών τραπεζών, ενώ σε εσωτερικό επίπεδο ρόλο είχαν παίξει οι δυσμενείς επισημάνσεις του ΔΝΤ για τις τράπεζες, η γενικότερη αμφίσημη εικόνα που παρουσιάζει το πολιτικό σκηνικό ακόμα και μετά την ανακοίνωση του ανασχηματισμού, η σεναριολογία για πρόωρες εκλογές, το μπαράζ περίεργων αναλύσεων από πλευράς ξένων οίκων κ.λ.π., που οδήγησαν κάποια διεθνή χαρτοφυλάκια είτε στην τήρηση στάσης αναμονής είτε στην αποκόμιση βραχυπρόθεσμων υπεραξιών. Βέβαια, ουδείς μπορεί να προδικάσει τη συνέχεια, έστω και αν οι αγορές είναι απαλλαγμένες από τον βραχνά των Παραγώγων. Άλλωστε, μετά την τριπλή εκπνοή των σειρών Ιουνίου στα Παράγωγα και τη λήψη νέων θέσεων-στοιχημάτων πλέον στο Χρηματιστήριο με ορίζοντα το φθινόπωρο, πιθανώς θα αρχίσουν να αποκαλύπτονται περισσότερα για τις προθέσεις των ισχυρών χεριών, οι οποίες, αν πιστέψει κανείς τα όσα λέγονται από ανθρώπους που συναντούν ξένους διαχειριστές κεφαλαίων, είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικές. Ενώ κάμποσα από τα αμερικανικά χαρτοφυλάκια που ενδιαφέρονται να τοποθετηθούν στο Χρηματιστήριο Αθηνών έδωσαν μήνυμα κατά τη διάρκεια του διεθνούς επενδυτικού συνεδρίου που έγινε στη Νέα Υόρκη ότι θα περιμένουν νέα από το μέτωπο της αναδιάρθρωσης του χρέους. Σταδιακά έχει αρχίσει και πάλι να ψιθυρίζεται στην πιάτσα το ενδεχόμενο να ξεκινήσει ένας νέος κύκλος, δίχως αυτό να αποκλείει νέες αναταράξεις ή και δοκιμή χαμηλότερων στηρίξεων, παρά το γεγονός ότι κατά αναλυτές έκλεισε σε μεγάλο βαθμό και το υπόλοιπο του gap στη ζώνη Τεχνικά, ο Γενικός Δείκτης παραμένει σε βραχυπρόθεσμο ανοδικό κανάλι όσο δεν δίνει κλεισίματα χαμηλότερα των μονάδων, ενώ το ίδιο ισχύει και για τον δείκτη υψηλής κεφαλαιοποίησης όσο δεν δίνει κλεισίματα χαμηλότερα των 400 μονάδων. Παρά τα σημάδια κόπωσης η αγορά κράτησε τις μονάδες, θέτοντας ως προοπτική τις 1.300, και εφόσον διασπαστούν αυτές, επόμενος στόχος φαντάζουν οι μονάδες. Βέβαια, οι εγχώριες και διεθνείς αρρυθμίες ίσως να θέσουν σε αμφισβήτηση το σχέδιο για εμπροσθοβαρή άνοδο με στόχο όχι απλώς τα Το επίπεδο των μονάδων αποτέλεσε εσχάτως οροφή για τον Γενικό Δείκτη, καθώς η αξία των συναλλαγών σημείωσε εμφανή υποχώρηση, διαμορφούμενη μάλιστα και κάτω από τριψήφια επίπεδα, επισημαίνει ο σύμβουλος επενδύσεων της Tec Group Δημήτρης Τζάνας. Η συναλλακτική κόπωση είχε αποτέλεσμα την αδυναμία διατήρησης στη ζώνη των μονάδων, χωρίς ωστόσο να σημειώνεται κύμα σημαντικών ρευστοποιήσεων επί του παρόντος. Τις προηγούμενες ημέρες σημειώθηκε μια απροσδόκητη εξέλιξη με τη μορφή της απειλής της πρωτεύουσας του Ιράκ από φανατικούς μουσουλμάνους, ωθώντας την τιμή του πετρελαίου στα ύψη εν μέσω ύφεσης (στην Ευρώπη κυρίως), καθώς επανέφερε κλίμα γεωπολιτικής αστάθειας. Οι αγορές ωστόσο, εθισμένες από τη συνεχιζόμενη ουκρανική κρίση, αντιμετώπισαν με ψυχραιμία τις εξελίξεις. Με ανάλογη ψυχραιμία, χωρίς την αναζωπύρωση του πολιτικού κινδύνου, αντιμετωπίστηκαν και οι εγχώριες ενδοκυβερνητικές τριβές, καθώς γίνεται αντιληπτό ότι οι προσδοκίες για αλλαγή του μείγματος οικονομικής πολιτικής δεν αφορούν στην τρέχουσα χρήση. Από την άλλη πλευρά, ο συνωστισμός των επενδυτικών φορέων για ελληνικούς τίτλους που καταγράφηκε στο road show της Ν. Υόρκης δημιουργεί βάσιμες προσδοκίες για νέο κύκλο τοποθετήσεων στο Ελληνικό Χρηματιστήριο μετά το φθινόπωρο, λαμβάνοντας υπ όψιν την αναμενόμενη εξασθένηση των συναλλαγών την καλοκαιρινή περίοδο. Για το αμέσως προσεχές νέα υψηλά, αλλά και τα επίπεδα στις μονάδες (και βλέπουμε), όμως όλα θα φανούν στην πορεία. Η αγορά χρειάζεται να κρατήσει τις μονάδες και να υπερβεί τις μονάδες σύντομα, για να μην μπει στη διαδικασία δοκιμής επιπέδων λίγο άνω ή κάτω των μονάδων (ιδίως εάν βρεθεί να χάνει τις 1.220, αναγκάζοντας σε κινήσεις stop loss και επείγοντα κλεισίματα long θέσεων). Επίσης, ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται ο τραπεζικός δείκτης, καθώς σε βραχυχρόνιο γράφημα δεν πρέπει να δώσει κλεισίματα χαμηλότερα των 177 μονάδων, μιας και έτσι θα δώσει σήμα εξόδου, με την αμέσως επόμενη στήριξη να εντοπίζεται στις 174 και 169 μονάδες. Ο τραπεζικός κλάδος συνεχίζει να έχει μεγάλο volatility, με μεγάλους όγκους, παρ όλα αυτά χρειάζεται μια κατοχύρωση του επιπέδου του 210 για να αλλάξει μεσοπρόθεσμα τάση. διάστημα, το πιθανότερο είναι να παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα ο πήχυς των προσδοκιών, αναφέρει ο σύμβουλος επενδύσεων της Tec Group. Στην εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά, και σύμφωνα με την άποψη του αναλυτή της Solidus Sec. Σέργιου Μελαχροινού, εξελίχθηκε προ ημερών η πρώτη ουσιαστική διόρθωση μετά από τρεις συνεχόμενες ανοδικές εβδομάδες, οι οποίες είχαν κύρια χαρακτηριστικά τις ιδιαίτερα υψηλές συναλλαγές και την κινητικότητα στον τραπεζικό κλάδο, συμπεριλαμβανομένης της εξάσκησης των warrants της Alpha Bank. Η διορθωτική κίνηση των τελευταίων ημερών προέρχεται κατά κύριο λόγο από την απόσυρση των αγοραστών, που θεωρούν υψηλές τις τρέχουσες αποτιμήσεις στο ταμπλό του FTSE 25 και λιγότερο από μαζικές πωλήσειςαποχωρήσεις, κάτι που επιβεβαιώνεται και από τον χαμηλό τζίρο. Τεχνικά, διόρθωση του Γενικού Δείκτη μέχρι τις μονάδες θα μπορούσε να θεωρηθεί απόλυτα φυσιολογική και ανεκτή, χωρίς να διαταράξει το ανοδικό momentum που έχει ξεκινήσει από τις 20 Μαΐου. Τη νευρικότητα της αγοράς ενέτειναν οι αλλαγές στον κανονισμό παροχής πίστωσης (margin) και το triple witching Ιουνίου. Σύμφωνα με τον αναλυτή της Solidus Sec., στα θετικά θα μπορούσε να καταχωριστεί η συνεχιζόμενη αποκλιμάκωση των επιτοκίων κρατικών και εταιρικών, καθώς και το συνεχιζόμενο ενδιαφέρον των ξένων funds για ελληνικούς τίτλους. Από την άλλη, παραμένουν αστάθμητος παράγοντας οι εξελίξεις σε Ουκρανία και Ιράκ. 15 2, , , ,0 3 15

16 16 Η απόφαση του Μάριο Ντράγκι να προχωρήσει σε ριζοσπαστικά μέτρα ήταν κάτι που περίμεναν με αγωνία οι επενδυτές. Η ΕΚΤ άνοιξε τον δρόμο για μια πιο εξυπηρετική πολιτική, ικανή να παράσχει την αναγκαία στήριξη στην αγορά συναλλάγματος, υποτιμώντας παράλληλα το αρκετά ισχυρό ευρώ. Στον απόηχο των μέτρων, το ευρώ υποχωρεί έναντι του δολαρίου στo 1,35 δολάρια /ευρώ, ενώ η Citigroup εκτιμά πως οι πιέσεις στο ευρωπαϊκό νόμισμα θα συνεχιστούν, με το ευρώ να υποχωρεί έως και τo 1,347 δολάρια/ευρώ. Την ίδια άποψη έχει και η βρετανική τράπεζα HSBC, η οποία προβλέπει ότι το ευρώ θα υποχωρήσει στο 1,28 δολ. το τέταρτο τρίμηνο του Ακόμη χαμηλότερα θα κινηθεί το 2015, αγγίζοντας το 1,25. Παράλληλα, τα ομόλογα της περιφέρειας σημείωναν σημαντική πτώση τις πρώτες ημέρες μετά τις ανακοινώσεις του Μάριο Ντράγκι. Η μέση απόδοση των ομολόγων της περιφέρειας (Ελλάδα, Ιρλανδία, Ιταλία, Πορτογαλία, Ισπανία) μειώθηκε στο 1,91% στις 9 Ιουνίου, που ήταν το χαμηλότερο επίπεδο από τη δημιουργία της Ευρωζώνης, το 1999, σύμφωνα με τους δείκτες της Bank of America Merrill Lynch. Τέτοια χαμηλά επίπεδα στο κόστος δανεισμού θα πρέπει να βοηθήσουν την εκκολαπτόμενη ανάκαμψη της οικονομίας της Ευρωζώνης και να εξασφαλίσουν μακροπρόθεσμη σταθερότητα. Το ερώτημα, ωστόσο, είναι για πόσον καιρό μπορεί να διαρκέσει αυτό. Ήδη η εικόνα στην αγορά ομολόγων έχει αρχίσει να αλλάζει. Τα ομόλογα της ευρωπαϊκής περιφέρειας υποχωρούν εν μέσω υποψιών ότι το ράλι των τιμών που οδήγησε το κόστος δανεισμού σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα χάνει momentum. Οι επενδυτές, ωστόσο, αντιλαμβάνονται πως τα χαμηλά επίπεδα στις αποδόσεις των ευρωπαϊκών ομολόγων δεν είναι βιώσιμα, με τον κίνδυνο μιας πιθανής φούσκας να εμφανίζεται και πάλι. Αν και οι οικονομίες της νοτίου Ευρώπης έχουν βελτιώσει κατά πολύ την εικόνα τους έπειτα από έτη σκληρών μεταρρυθμίσεων που τους έχουν επιβληθεί, εν τούτοις θα ήταν παρακινδυνευμένο να έλεγε κανείς πως το πρόβλημα έχει τελειώσει. Η τραπεζική κρίση δεν έχει επιλυθεί ακόμα, η ανεργία βρίσκεται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα και η ανάκαμψη παραμένει εύθραυστη. Έτσι, για πολλούς αναλυτές οι αποδόσεις των ομολόγων στην καλύτερη περίπτωση θα αυξηθούν σταδιακά, όπως έχει αρχίσει ήδη να συμβαίνει. Πολλές κυβερνήσεις πανηγυρίζουν για την επιτυχία των πολιτικών τους επικαλούμενες τη μείωση του κόστους δανεισμού. Ξεχνούν όμως πως αυτή η μείωση οφείλεται στη δράση της ΕΚΤ και στην υπερβολική ένεση ρευστότητας στην Ευρωζώνη. Την αμφιβολία της για το αν η Ευρωζώνη έχει καταφέρει να ξεπεράσει την κρίση διατυπώνει σε ανάλυσή της και η επιτροπή Euro Area Business Cycle Dating του ινστιτούτου Centre for Economic Policy Research. Στην έκθεσή της επισημαίνει πως η φαινομενική ανάκαμψη της Ευρωζώνης Σε ένα τέτοιο κατακερματισμένο σύστημα όπου οι κεντρικές τράπεζες επιδίδονται σε παιχνίδια εξουσίας, οι επενδυτές αναζητούν ένα ασφαλές επενδυτικό καταφύγιο προκειμένου να εξασφαλίσουν σίγουρα κέρδη. Οι περισσότεροι αναλυτές και οικονομολόγοι εμμένουν στην αρχική τους άποψη, δίνοντας «overweight» θέσεις στα χρηματιστήρια της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Η Credit Suisse επιμένει πως η Ευρώπη είναι το πιο ασφαλές καταφύγιο τη δεδομένη χρονική στιγμή, λαμβάνοντας υπόψη τις δηλώσεις του Μάριο Ντράγκι για την τόνωση του πληθωρισμού και την αντιμετώπιση της πιστωτικής ασφυξίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Όπως σημειώνουν οι αναλυτές του οίκου, οι διαφορές στην ανάπτυξη δικαιολογούν υπεραποδόσεις 23% της περιφέρειας έναντι των χωρών του πυρήνα, ενώ προσθέτουν ότι οι αποτιμήσεις των ισπανικών και των ιταλικών μετοχών εμφανίζουν discount περίπου 25% έναντι του μέσου όρου της τελευταίας εικοσαετίας. Την προτίμησή της στις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας δείχνει στη νέα της έκθεση υπό τον τίτλο «Παγκόσμια στρατηγική της μακροοικονομίας» η Citigroup, δηλώνοντας «overweight» για τις ευρωπαϊκές μετοχές. Η αμερικανική τράπεζα επικαλείται πρόσφατα στοιχεία της EPFR, με βάση τα οποία καταγράφεται εισροή κεφαλαίων για 47η διαδοχική εβδομάδα. Παράλληλα, διαπιστώνει πως οι ευρωπαϊκές μετοχές διαπραγματεύονται σε τιμές άνω των ιστορικών υψηλών, καθώς ακόμη και τα χρηματιστήρια της περιφέρειας κινούνται σε ιστορικά επίπεδα. Την ίδια άποψη συμμερίζονται και όσοι παρευρέθηκαν στο 18ο Διεθνές Επενδυτικό Σεμινάριο της Morgan Stanley, με τους αναλυτές να εκτιμούν πως τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια θα δώσουν τις καλύτερες αποδόσεις στους επόμενους 12 μήνες. Από τους κλάδους που αναμένεται να δώσουν τα καλύτερα κέρδη, πρώτος έρχεται ο χρηματοοικονομικός και ακολουθεί ο τεχνολογικός. Αντίθετα, οι αμυντικές μετοχές έρχονται τελευταίες σε προτίμηση στα μεγάλα χαρτοφυλάκια. Αύξηση θέσεων στις αναδυόμενες αγορές σε αυτές της ευρωπεριφέρειας αλλά και στα ομόλογα της περιφέρειας συστήνει και η Commerzbank, θεωρώντας ότι εκεί κρύβονται οι μεγάλες αξίες. Σε ό,τι αφορά τις μετοχές, δίνει σύσταση «underweight» για τις αμερικανικές μετά την πρόσφατη υπεραπόδοσή τους, προχωρά σε μερική κατοχύρωση κερδών στις ιαπωνικές και αυξάνει σε «overweight» τη σύστασή της για τις μετοχές των αναδυόμενων αγορών, αλλά και για αυτές της Ευρωζώνης, με εξαίρεση όμως τη Γερμανία.

17 17 Η Goldman Sachs, λαμβάνοντας υπ όψιν τα σημάδια που στέλνουν οι αναπτυγμένες αγορές, διαφοροποιεί τη θέση της, χαρακτηρίζοντάς τες «προκλητικά βαρετές». Ορισμένοι επενδυτές, βλέποντας τον S&P 500 να έχει αποδόσεις 5% αυτό το έτος, τη διασπορά να είναι σε χαμηλά επίπεδα και τη μεταβλητότητα ενός μήνα να είναι στο 8%, στρέφουν δικαιολογημένα και πάλι το ενδιαφέρον τους στις αναδυόμενες αγορές. Ένα νέο κύμα επενδυτικών εισροών έχει κάνει ήδη την εμφάνισή του, στέλνοντας τα πρώτα θετικά σήματα πως οι αναδυόμενες αγορές έχουν αρχίσει σταδιακά να εισέρχονται στο παιχνίδι του ανταγωνισμού. Οι επενδυτές μπορεί να απέσυραν εκατομμύρια δολάρια σε μετοχές και ομόλογα από 30 αναδυόμενες αγορές τον Ιούνιο του 2013, όμως κατά τη διάρκεια των τελευταίων 11 μηνών έχουν επιστρέψει δυναμικά, διοχετεύοντας 221,7 δισ. σε περιουσιακά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων περίπου 45 δισεκατομμυρίων δολαρίων τον Μάιο. Πρόκειται για τον υψηλότερο μηνιαίο όγκο από τον Σεπτέμβριο του Ορισμένοι πάντως στοιχηματίζουν πως οι οικονομίες των ΗΠΑ, της Ευρώπης και της Ιαπωνίας θα συνεχίσουν για αρκετό διάστημα ακόμα να παρουσιάζουν αδυναμίες, με αποτέλεσμα τα επιτόκια να διατηρηθούν σε χαμηλά επίπεδα και μέσα στο 2015, αναγκάζοντας πολλούς να στρέψουν τα βλέμματά τους στον αναπτυσσόμενο κόσμο. από το δεύτερο τρίμηνο του 2013 ήταν αδύναμη, ενώ η αγορά εργασίας δείχνει πολύ μικρή βελτίωση. Αυτό σημαίνει πως ο ετήσιος ρυθμός πληθωρισμού θα παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα και τελικά είναι πολύ πιθανό ο κύκλος της ύφεσης να είναι απλώς σε παύση. Με άκρα επιφύλαξη παρακολουθεί την πορεία των αγορών το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF). Παρά τα πολυετή υψηλά με τα οποία φλερτάρουν οι χρηματιστηριακοί δείκτες, η κατάσταση απαιτεί σύνεση και αυτοσυγκράτηση, υποστηρίζει σε πεντασέλιδη έκθεσή του. Παράλληλα, εκφράζει τις αμφιβολίες του για το αν η δυναμική των εταιρικών αποτελεσμάτων μπορεί να συνεχιστεί ώστε να στηρίξει το ράλι των μετοχών. Ορισμένοι πιο αισιόδοξοι εκτιμούν ότι η ένεση ρευστότητας από την ΕΚΤ θα μπορούσε να ωθήσει τις αποδόσεις των διετών ομολόγων σε αρνητικό έδαφος, προσθέτοντας ωστόσο ότι θα ήταν ένα προσωρινό φαινόμενο, μιας και οι επενδυτές θα πουλήσουν τελικά τα ομόλογα αυτά για να εξασφαλίσουν θετική απόδοση. Επίσης, ελπίζουν πως με το αρνητικό επιτόκιο για τις καταθέσεις των τραπεζών, σε λίγο καιρό τα χρήματα θα πάψουν να πηγαίνουν στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και θα πάνε στην πραγματική οικονομία. Η πολιτική πάντως που ακολουθεί ο Μάριο Ντράγκι προκειμένου να τονώσει τον πληθωρισμό και να ενισχύσει τη ρευστότητα στην Ευρωζώνη έρχεται σε σύγκρουση με την πολιτική που ακολουθεί αυτή τη στιγμή στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού η πρόεδρος της Fed, Τζάνετ Γέλεν. Η Fed την Τετάρτη περιόρισε για πέμπτη διαδοχική συνεδρίαση το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) κατά 10 δισ. δολάρια, στα 35 δισ. δολάρια. Επιπλέον, θα μειώσει τις αγορές treasuries στα 20 δισ. δολάρια και των ενυπόθηκων στεγαστικών στα 15 δισ. δολάρια. Όσον αφορά στα επιτόκια, η δήλωση πως θα παραμείνουν σε χαμηλά επίπεδα για σημαντικό διάστημα μετά τη λήξη του QE ώθησε τον S&P 500 στα ουράνια, καταγράφοντας ρεκόρ κλεισίματος. Την ίδια ώρα, αξιωματούχοι της Τράπεζας της Αγγλίας (ΒοΕ) άφησαν να εννοηθεί ότι τα επιτόκια στο Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να αυξηθούν πριν από το τέλος του έτους, αλλά μόνο εάν είναι βέβαιοι ότι η οικονομία μπορεί να αντέξει υψηλότερο κόστος δανεισμού. Με τον πληθωρισμό να είναι υποτονικός, σε αντίθεση με αυτόν της Ευρωζώνης, στελέχη της κεντρικής τράπεζας έχουν διατηρήσει τα επιτόκια σε ιστορικά χαμηλά για να τονωθεί η ανάκαμψη και για να επιστρέψουν περισσότεροι Βρετανοί σε εργασία. Ωστόσο, μετά τις δηλώσεις του διοικητή της ΒοΕ, Mark Carney, οι επενδυτές τώρα αναμένουν άνοδο στο τέλος του έτους, αν και προηγουμένως αμφέβαλλαν ότι η ΒοΕ θα προχωρούσε σε σύσφιγξη της πολιτικής μέχρι τις αρχές του Κορυφαίοι αναλυτές πιστεύουν, πάντως, πως το χάσμα μεταξύ των πολιτικών της ΒοΕ και της ΕΚΤ έχει μεγαλώσει αρκετά. Dan Ivascyn Για την Pimco και τον αναπληρωτή υπεύθυνο επενδύσεων, Dan Ivascyn, η αναμενόμενη πώληση περιουσιακών στοιχείων ύψους 1 τρισ. δολαρίων από τις ευρωπαϊκές τράπεζες αποτελεί μια πολύ σημαντική επενδυτική ευκαιρία. Δεδομένου πως οι ευρωπαϊκές τράπεζες εισήλθαν στην κρίση με σημαντικά μεγαλύτερο δανεισμό σε σχέση με τις αμερικανικές τράπεζες και η ανάπτυξη της Ευρώπη είναι ασθενέστερη έναντι των ΗΠΑ, οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν πολύ μεγαλύτερο δρόμο να διανύσουν για να μειώσουν τα δάνεια στους ισολογισμούς τους. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες θα συνεχίσουν τη στρατηγική της ρευστοποίησης περιουσιακών στοιχείων και της συγκέντρωσης κεφαλαίων, προκειμένου να μειώσουν τον δανεισμό στους ισολογισμούς τους. Από την πλευρά της η Barclays εκτιμά ότι τα deals θα αυξηθούν τα επόμενα χρόνια, καθώς οι επιχειρήσεις θα στραφούν από την επιστροφή κεφαλαίου που επιδίωκαν έως τώρα στη βελτίωση της ανάπτυξης. Για τους αναλυτές της, οι κλάδοι που θα πρωταγωνιστήσουν στις συγχωνεύσεις και στις εξαγορές θα είναι αυτοί της τεχνολογίας, της υγείας και της ενέργειας. Επίσης, ο οίκος περιμένει επιτάχυνση των deals και στον χρηματοοικονομικό κλάδο.

18 18 55 Βρέθηκε εκ νέου στα 13,60 ευρώ η μετοχή της ΜΕΤΚΑ, δείχνοντας τις προθέσεις της για κίνηση αρκετά υψηλότερα, αφού τεχνικά, αν διασπαστούν τα σημεία των 14-14,2 ευρώ, η μετοχή βρίσκει την επόμενη αντίσταση στα 16,5 ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι το προηγούμενο υψηλό καταγράφηκε στα 14,2 ευρώ στις αρχές Απριλίου, ενώ σε επίπεδο μήνα κερδίζει 24%. Πάντως, χθες το χαρτί ξεκίνησε με το λογικό καθοδικό χάσμα λόγω του αποκοπέντος μερίσματος (0,3 ευρώ). Στη μετοχή της συγγενικής Μυτιληναίος βγήκαν πρόσφατα πωλητές μετά τη διάσπαση των 6,75 ευρώ, με τον τίτλο να υποχωρεί άμεσα προς τη ζώνη των 6,55 ευρώ, που είναι στήριξη για τη μετοχή. Τα 6,75-6,80 ευρώ είναι η κοντινή αντίσταση για τον τίτλο, ενώ πιθανή διάσπαση των 6,85 ευρώ μπορεί να δώσει και πάλι σήμα αγορών για τη μετοχή. στη σέντρα Triple witching, Eurostoxx 600 Στο επίκεντρο της χρηματιστηριακής αγοράς ήταν χθες οι λήξεις παραγώγων, εξ ου και οι περισσότεροι επενδυτές έως το μεσημέρι στις δημοπρασίες ήταν ιδιαίτερα επιφυλακτικοί στις κινήσεις τους, ενώ ανάλογη βαρύτητα είχε ο τραπεζικός κλάδος και για το γεγονός ότι χθες πραγματοποιήθηκε μια ακόμα αναδιάρθρωση ξένων χαρτοφυλακίων, αυτή τη φορά για λογαριασμό της μετοχής της Alpha Bank, η οποία στις 23 Ιουνίου επίσημα εντάσσεται στον Eurostoxx 600. Η απόκλιση στην τρέχουσα τιμή του FT25 και βασικών μετοχών με ισχυρή παρουσία στα Παράγωγα ήταν μικρή. Κάτι που διευκόλυνε αφενός το κλείσιμο γύρω από την τρέχουσα τιμή στα συμβόλαια του «25άρη» για τη σειρά δεύτερου τριμήνου του 2014, και αφετέρου για τα ΣΜΕ Ιουλίου και τρίτου τριμήνου. Οι συναλλαγές παρέμειναν σε μέτρια επίπεδα τόσο στην υποκείμενη αγορά όσο και στα Παράγωγα, ενώ είναι ενδεικτικό πως στον FT25 κυμάνθηκαν στα συμβόλαια. Χρηματιστηριακοί παράγοντες σημείωναν πως είναι ίσως από τις λίγες φορές που παρατηρείται τέτοια ηρεμία σε triple witching. Σύμφωνα με το αισιόδοξο σενάριο, και παρά το γεγονός ότι το εγχώριο retail απουσιάζει, η κίνηση του δείκτη προς νέα υψηλά θεωρείται εφικτή μέσα στο καλοκαίρι, καθώς θεωρείται πιθανή μια «πολιτική ανακωχή» προκειμένου να μη δημιουργηθεί πρόβλημα στην τουριστική περίοδο που έχει ξεκινήσει. Οι πολιτικές εξελίξεις θα επιστρέψουν στο προσκήνιο το φθινόπωρο, μαζί με τις συζητήσεις για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, την επιστροφή της τρόικας και τα ευρωπαϊκά stress tests που θα διενεργήσει η ΕΚΤ για τις ευρωπαϊκές τράπεζες. Ήδη πάντως σε αρκετές μετοχές έχει αρχίσει να αποτυπώνεται η προσπάθεια αντιστροφής, όπως π.χ. στην Εθνική, στη ΓΕΚ Τέρνα, στη Fourlis, στη ΔΕΗ, στον Μυτιληναίο κ.ά. Ασφαλώς υπάρχει και η πιο επιφυλακτική σχολή σκέψης, η οποία παραδέχεται ότι η ημερήσια τάση στους βασικούς δείκτες του Χ.Α. είναι «απόλυτα ελεγχόμενη», το Μετά τη Νέα Υόρκη oι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών ετοιμάζονται να συμμετάσχουν στο ετήσιο road show που διοργανώνει η Citi για τις ευρωπαϊκές τράπεζες στο Λονδίνο. Το road show είναι προγραμματισμένο από τις 23 Ιουνίου ως τις 25 Ιουνίου και σε αυτό συνήθως λαμβάνουν μέρος μεγάλοι θεσμικοί επενδυτές, αλλά και πάρα πολλοί διαχειριστές κεφαλαίων. Ήδη στην περσινή διοργάνωση καταγράφτηκε μεγάλο ενδιαφέρον για τις ελληνικές συστημικές τράπεζες, ενώ για φέτος αναμένεται να προστεθεί ακόμα ένας παράγοντας που μπορεί να κινητοποιήσει πολλούς διαχειριστές: τα κεφάλαια που θα κληθεί να διαχειριστεί ο τραπεζικός κλάδος το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα στο πλαίσιο των μέτρων που έχει ανακοινώσει η ΕΚΤ για την ενίσχυση της ρευστότητας στην Ευρώπη. Σε κάλυψη ομολογιών ύψους 251,83 εκατ. εκδόσεως της Marfin Investment Group προχώρησε η Τράπεζα Πειραιώς. Το ως άνω ποσό θα χρησιμοποιηθεί για την άμεση αποπληρωμή δανειακών υποχρεώσεων του ομίλου της MIG, με αποτέλεσμα την ενίσχυση της κεφαλαιακής δομής του. Κατόπιν της έκδοσης των ανωτέρω ομολογιών, το Διοικητικό Συμβούλιο της MIG αποφάσισε όπως τερματισθεί Για την ιστορία, μιας και μιλήσαμε στην αρχή για την εν λόγω τράπεζα, και σύμφωνα με τους αναλυτές, το P/BV της Alpha Bank κινείται κάτω του 1, καθιστώντας τη μετοχή ορθά αποτιμημένη. Η μετοχή της Alpha Bank έχει επιδείξει καλή χρηματιστηριακή συμπεριφορά, καθώς διαπραγματεύεται πάνω από τις τιμές των δύο τελευταίων αυξήσεων κεφαλαίου, στα 0,44 και στα 0,65 ευρώ, αν και εσχάτως έδειξε μια αδυναμία, με τους brokers να έχουν εντοπίσει ότι επιμένει σε πλαγιοκαθοδική κίνηση που έχει ξεκινήσει από τα 0,76 ευρώ (κλείσιμο 10/6) και να εκτιμούν ότι αν συνεχίσει να κινείται με την ίδια τάση, η επόμενη στήριξη εντοπίζεται στα 0,68 ευρώ. Πάντως, η μετοχή ανέκοψε την υποχώρησή της και γύρισε άνω των 0,71 ευρώ. Μιας και ο λόγος για την Alpha Bank, στο χαρτοφυλάκιο με τις 61 μετοχές από όλον τον κόσμο που συστήνει στους πελάτες της εντάσσει την Alpha Bank η Barclays, κρίνοντας κατ ουσίαν ότι οι προοπτικές είναι πολύ μεγάλες για την ελληνική τράπεζα. Κι αυτό καθώς την θεωρεί value stock, μετοχή δηλαδή που διαπραγματεύεται χαμηλότερα σε σχέση με τα θεμελιώδη της. rotation στους θεωρούμενους δεικτοβαρείς τίτλους συνεχίζεται, όπως και η διαμόρφωση των τελικών κλεισιμάτων από τις τελικές δημοπρασίες. Οι επιφυλακτικοί συστήνουν μετρημένες κινήσεις, εκτιμώντας ότι από τη συνεδρίαση της Δευτέρας η αγορά θα αποσαφηνίσει τις διαθέσεις της και θα αποδειχθεί αν η κίνηση αντίδρασης από τα πρόσφατα χαμηλά ήταν fake, απλώς και μόνο για να δοθεί «ευκαιρία εξόδου» για όσους είχαν εγκλωβιστεί σε θέσεις long, ή βρίσκεται σε εξέλιξη το νέο ανοδικό κύμα που θα προσπαθήσει να επαναφέρει δείκτες και δεικτοβαρείς μετοχές στα προηγούμενα υψηλά. Όπως σημειώνουν εγχώριοι brοkers, μαζεμένες συνεχόμενες ανοδικές συνεδριάσεις πρόλαβε να «μετρήσει» η μετοχή της Εθνικής. Αν συνεχίσει να κινείται ανοδικά, ιδιαίτερα σημαντική κρίνεται η τεχνική η διάθεση των εναπομεινασών ομολογιών αμφοτέρων σειρών του Μετατρέψιμου Ομολογιακού Δανείου από αυτό. Πρόθεση των δύο μερών είναι η μετατροπή του συνόλου των ομολογιών που θα αποκτηθούν από την Τράπεζα Πειραιώς σε μετοχές είτε από την ίδια είτε μέσω της διαθέσεώς τους σε θεσμικούς και στρατηγικούς επενδυτές κοινής αποδοχής. Η μετοχή της Εθνικής Τράπεζας είναι σε καλή θέση για να επωφεληθεί από την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, τη στιγμή που παράγει υγιή κερδοφορία σε Νοτιοανατολική Ευρώπη και Τουρκία, αντίσταση στα 3,1-3,2 ευρώ (και στήριξη στα 2,4-2,6 ευρώ). υπογραμμίζει σε ανάλυσή του το περιοδικό «Barron s». Η τράπεζα έχει εγγράψει σημαντικές ζημιές κατά τη διάρκεια της κρίσης, αλλά πλέον υποχωρούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και έχει επιστρέψει σε κερδοφορία, κάτι που την θέτει μπροστά σε σχέση με τους ανταγωνιστές της, αναφέρει. Η μετοχή θα μπορούσε να ενισχυθεί κατά περίπου 20% στους επόμενους 12 μήνες, σημειώνει το περιοδικό στην ηλεκτρονική του έκδοση. Σειρά σημαντικών επαφών με τον υπουργό Οικονομικών, την επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας και επιχειρηματίες της Κύπρου πραγματοποίησε μέσα Long για τη μετοχή της Τραπέζης Πειραιώς δηλώνει η Royal Bank of Scotland (RBS) στην τελευταία έκθεσή της για την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας και τις προοπτικές των ευρωπαϊκών μετοχών. Όπως επισημαίνει, μετά την επιτυχή ανακεφαλαιοποίησή της, η Πειραιώς εμφανίζεται πλέον πιο ανθεκτική τόσο σε περίπτωση νέας ανόδου του ποσοστού των προβληματικών δανείων, όσο και σε περίπτωση νέας διεύρυνσης των ελληνικών spreads. Τεχνικά, τώρα, για τη μετοχή της Πειραιώς ενδεχόμενη υπέρβαση του 1,80 ευρώ ενεργοποιεί τη βραχυπρόθεσμη επαναφορά του 1,90 και των 2 ευρώ (στις 11 και 10 Ιουνίου). Το θέμα είναι, βέβαια, εάν μπορεί μόνη της η μετοχή της Πειραιώς να κάνει τη διαφορά για τον κλάδο και να συμβάλει στην επαναφορά του δείκτη πάνω από τις 180 προς τις 185 μονάδες, ή χρειάζεται και την αρωγή των άλλων τίτλων, με αυτόν της ΕΥΡΩΒ για παράδειγμα εσχάτως να προβληματίζει τεχνικά την αγορά, καθώς απομακρύνθηκε από τα 0,45 ευρώ, βρέθηκε κάτω των 0,4 με βασική στήριξη στα 0,38 ευρώ. Η μετοχή του ΟΠΑΠ διόρθωσε από τα 13,64 ευρώ. Παρ όλα αυτά, έχει σημαντικότατη στήριξη στην περιοχή των 12,80-12,90 ευρώ, σαν προηγούμενο υψηλό, με πολλές πιθανότητες να δώσει και πάλι αντίδραση. Αυτά έλεγαν εσχάτως οι brokers, που παρατηρούσαν τη μεταβλητότητα του τίτλου του Οργανισμού Προγνωστικών. Σε κάθε περίπτωση, και σύμφωνα με την τεχνική ανάλυση, τα 12,60 και 14,00 ευρώ αποτελούν τα δύο άκρα της ταλάντωσης, και διάσπαση ενός εκ των δύο μπορεί να σηματοδοτήσει τη βραχυπρόθεσμη τάση. Τεχνικά, η μετοχή της ΔΕΗ εμφανιζόταν τελευταία ως η πιο αδύναμη έναντι του ΟΤΕ και του ΟΠΑΠ, ωστόσο ενδεχόμενη υπέρβαση των 11,75 ευρώ θα ενεργοποιούσε τη βραχυπρόθεσμη επαναφορά πάνω και από τα 11,80 ευρώ και μετά θα έθετε στόχο τα 12 ευρώ. Μεγαλύτερο μέρος του ενδιαφέροντος συγκεντρώνεται στη μετοχή του ΟΤΕ, που έχει κρίσιμο σημείο, τεχνικά, τα 12,05 ευρώ. Αν τα κρατούσε σε κλείσιμο η μετοχή θα μπορούσε να έχει ενδιαφέρον βραχυπρόθεσμα. Κάλυψη για τη μετοχή των Ελληνικών Πετρελαίων με σύσταση «sell» ξεκινά η Octo Finances. Σύμφωνα με τους αναλυτές, ο όμιλος είναι ιδιαίτερα ευάλωτος σε γεωπολιτικούς και οικονομικούς κινδύνους, δεδομένου ότι εισάγει το 100% των αναγκών της σε αργό πετρέλαιο από «επικίνδυνες» χώρες όπως η Ρωσία, το Ιράκ, το Καζακστάν και η Λιβύη, ενώ τελικές αγορές της είναι η Ελλάδα, η Κύπρος και τα Βαλκάνια. Παράλληλα, εντοπίζει και έναν λανθάνοντα κίνδυνο ρευστότητας, τη στιγμή που επισημαίνει ότι οι προοπτικές για τις εταιρείες διύλισης στην Ευρώπη είναι αρνητικές, προβλέποντας ότι οι τιμές του πετρελαίου θα παραμείνουν υψηλές. Με P/E στο 15 εκτιμά η Citi ότι διαπραγματεύεται το Ελληνικό Χρηματιστήριο για το 2015, έναντι στην εβδομάδα ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Eurobank, Χρήστος Μεγάλου, συνοδευόμενος από τον Μιχάλη Λούη, διευθύνοντα σύμβουλο της Eurobank Cyprus και στελέχη του Οργανισμού. Σε ειδική εκδήλωση ο Χρήστος Μεγάλου ανέφερε ότι «υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να πιστέψει κανείς πως πράγματι η ελληνική οικονομία απέχει ελάχιστα από την επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, κάτι που οι οικονομολόγοι της τράπεζας προβλέπουν ότι θα συμβεί είτε στο τρέχον είτε σε ένα από τα αμέσως επόμενα τρίμηνα» και πρόσθεσε: «Η δημοσιονομική σταθεροποίηση και η Στο 31% των Fibonacci Retracement της πρόσφατης ισχυρής ανόδου από τις προς τις μονάδες σταμάτησε μέχρι τώρα τη βραχυχρόνια «υγιή» πτώση του ο Γενικός Δείκτης, κρατώντας αποστάσεις «πυρός» από τη σημαντική ζώνη στήριξης των με μονάδων. Ζητούμενο για τη συνέχεια, σύμφωνα με τον Απόστολο Μάνθο, υπεύθυνο Τεχνικής Ανάλυσης και Επενδυτικής Κατεύθυνσης της Δυναμικής ΑΧΕΠΕΥ, είναι η επαναξιολόγηση της βραχυχρόνιας περιοχής αντίστασης των με μονάδων. Αδυναμία εισόδου και ανοδικής διαφυγής με αυξημένο τζίρο συναλλαγών πάνω από τις μονάδες θα προκαλέσει νέο pullback προς τις μονάδες. Κίνηση που είναι πολύ πιθανόν να βάλει σε δοκιμασία τη προαναφερόμενη ζώνη στήριξης. Ή εκδήλωση ενός γρήγορου καθοδικού περάσματος του Δείκτη κάτω από τις μονάδες θα ανάψει το κόκκινο φως στο στρατόπεδο των bulls, καθώς θα δώσει σημαντικές τεχνικές λαβές συνέχειας προς το προπύργιο των μονάδων. Σημαντικό ρόλο παίζει και το Uni-channel του απλού κινητού μέσου των 50 ημερών. Η καθοδική τμήση του κάτω ορίου του στις μονάδες, εάν συνοδευτεί με δύο τουλάχιστον ημερήσια κλεισίματα κάτω από αυτόν, θα αλλάξει σημαντικά το view της αγοράς. Στο εβδομαδιαίο chart του Δείκτη διαφαίνεται ότι η κλεψύδρα της ανόδου αδειάζει απειλητικά, πράγμα που σημαίνει ότι ο Γενικός Δείκτης δεν έχει άλλα περιθώρια να κωλυσιεργεί κάτω από το σημείο-κλειδί των με μονάδων. Λίγο πριν πατήσει πάνω στο άνω Uni-channel του απλού κινητού μέσου των 50 ημερών, στις 403 μονάδες περίπου, ο δείκτης της υψηλής κεφαλαιοποίησης FTSE 25 άλλαξε πορεία, ανανεώνοντας ανοδικά τον χρόνο διακράτησης και επανεκτίμησης του επιπέδου στήριξης των 410 με 403 μονάδων. Οποιαδήποτε επαναφορά του δείκτη με αξιώσεις πάνω από τις 425 μονάδες θα πρέπει να συνεκτιμηθεί ως ιδιαίτερα θετική. Στην αντίθετη όμως περίπτωση που ο FTSE 25 δηλώσει διαγραμματική αδυναμία έστω και κίνησης προς τα εκεί, θα τον οδηγήσει εκ νέου στη στήριξη των 410 με 403 μονάδων, με τις πιθανότητες καθοδικής λύσης και κίνησης χαμηλότερα του ψυχολογικού ορίου των 400 μονάδων να έχουν μεγαλύτερο ποσοστό περάτωσης. Πάντως, για ακόμα μια φορά ο τραπεζικός κλάδος με την από τώρα αναφορά των stress tests της ΕΚΤ σπέρνει αγκάθια στον δρόμο του FTSE 25, με εμφανή τον κίνδυνο να θερίσουμε τριβόλια 19,5 το Αυτό εν πολλοίς εξηγεί και γιατί οι κεφαλαιοποιήσεις έχουν φτάσει σε κάποια επίπεδα που χρειάζονται νέους καταλύτες για να κινηθούν, αν και ο αμερικανικός οίκος δεν πέφτει κατά κανόνα μέσα. Παράλληλα, προβλέπει αύξηση κερδών ανά μετοχή 57,2% το 2014 και 30,4% το Για το 2014 η μέση τιμή χρηματιστηριακή προς την εσωτερική αξία είναι 1,5 και η μερισματική απόδοση 2,1%. επιστροφή στην ανάπτυξη δημιουργούν ένα πεδίο σημαντικών ευκαιριών για το τραπεζικό σύστημα και η Eurobank είναι πλέον σε θέση να τις αξιοποιήσει. Το 2015 πιστεύω ότι θα είναι η πρώτη χρονιά που θα καταγραφούν θετικοί ρυθμοί και στην πιστωτική επέκταση». Συνάντηση με επταμελή επιτροπή από την China Development Bank (CDB) είχε μέσα στην εβδομάδα η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου, έγινε σαφές το ενδιαφέρον της China Development Μετοχή-σηματωρός του FT25 η ΓΕΚ Τέρνα, μία από αυτές που ελκύουν ξένο επενδυτικό ενδιαφέρον (ενδεικτικά York Capital). Η εισηγμένη ευνοείται από τα συνεχή deals (τώρα αξίας 1,2 δισ. ευρώ με Κινέζους στην ενέργεια), ενώ κερδισμένη δείχνει σχετικά και η μετοχή της Τέρνα Ενεργειακής. Πάντως, προηγήθηκε η σχετική διόρθωση της ΓΕΚ Τέρνα, με τα 3,80 ευρώ να θεωρούνται προς το παρόν στήριξη. Διάσπαση των επιπέδων αυτών μπορεί να δώσει μεγαλύτερη διόρθωση προς τα 3,65 ευρώ. Τα 3,95-4 ευρώ είναι αντίσταση, πιθανή κατοχύρωση της οποίας μπορεί να δώσει συνέχιση της κίνησης. Bank για συμμετοχή της σε ελληνικές τράπεζες. Εκτός αυτού, τα στελέχη της CDB και η ηγεσία του υπουργείου συζήτησαν τις δυνατότητες που υπάρχουν για τη δημιουργία κοινών funds, για επενδύσεις στα logistics αλλά και για εξαγωγές ελαιολάδου και άλλων τροφίμων στην Κίνα. Με σκοπό την παροχή ουσιαστικής στήριξης υγιών, παραγωγικών επιχειρήσεων που συνδέονται με τον πρωτογενή τομέα και οι δραστηριότητές τους εκτείνονται έως τη μεταποίηση και την εξαγωγή αγροτικών προϊόντων, η Alpha Bank δημιούργησε τα ευέλικτα προγράμματα συμβολαιακής O τίτλος του ΟΛΘ συμπλήρωσε μαζεμένο ανοδικό σερί και βρέθηκε σε υψηλά 70 μηνών. Ενδεχομένως υπάρχουν επιλεκτικές τοποθετήσεις (σχετικά μικρές οι συναλλαγές) από όσους ποντάρουν σε συνολικό μέρισμα-έκπληξη. Υπενθυμίζεται ότι το μέρισμα, για τη χρήση 2013, έχει ανακοινωθεί στα 0,60 ευρώ, όμως τη διανομή μερίσματος αλλά και κερδών προηγούμενων χρήσεων καλούνται να αποφασίσουν, μεταξύ άλλων, οι μέτοχοι του ΟΛΘ στην τακτική γενική συνέλευση της 25ης Ιουνίου. Τα 28 (τα περνούσε χθες η μετοχή) και 33 ευρώ αποτελούν τις επόμενες τεχνικές αντιστάσεις για τον τίτλο, που έχει θεωρητικά μπροστά του και τη διαγωνιστική διαδικασία της ιδιωτικοποίησης. Σταθερά ανοδική βραχυπρόθεσμη φορά παρουσίασε εσχάτως η μετοχή της Ελλάκτωρ, που ευνοείται τόσο από την πρόοδο των εργασιών στους οδικούς άξονες όσο από την επικείμενη εισαγωγή της θυγατρικής Άνεμος στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Η μετοχή βρέθηκε να σημειώνει και νέο υψηλό κάπου στα 4,2 ευρώ. Αν υπερκεράσει την τεχνική αντίσταση των 4,18 ευρώ, μπορεί να ελπίζει σε κίνηση προς τα 4,50 ευρώ. επιχειρηματικότητας. Στο πλαίσιο αυτό παρέχει στις επιχειρήσεις μια σειρά τραπεζικών προϊόντων και υπηρεσιών, για τη χρηματοδότηση α) των αγροτών / παραγωγών, προκειμένου να καλυφθεί το κόστος παραγωγής κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου, β) των μεταποιητικών επιχειρήσεων που συνδέονται με την αγροτική παραγωγή, προκειμένου να εξοφλούν έγκαιρα και απρόσκοπτα τους παραγωγούς / αγρότες, γ) των εξαγωγικών επιχειρήσεων, για την προετοιμασία των παραγγελιών προς εξαγωγή, καθώς και για την ασφάλιση της εξαγωγικής δραστηριότητας. Για αυξημένο ενδιαφέρον των Αμερικανών επενδυτών γύρω από τον τουριστικό τομέα, με κάποιες περιπτώσεις που αφορούν σε επικείμενες εξαγορές ξενοδοχειακών μονάδων να βρίσκονται σε φάση due diligence, έκανε λόγο ο πρόεδρος του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου, Σίμος Αναστασόπουλος, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε μαζί με τον διευθύνοντα σύμβουλο του ομίλου Ελληνικά Χρηματιστήρια, Σωκράτη Λαζαρίδη. Ο κ. Αναστασόπουλος αναφέρθηκε επίσης στους τομείς logistics και ενέργειας, για τους οποίους το ενδιαφέρον των ξένων διαχειριστών ήταν ιδιαίτερα αυξημένο. Ερωτηθείς για το πότε θα αρχίσει να αποτυπώνεται εμπράκτως το θετικό μήνυμα του φόρουμ της Νέας Υόρκης, ο κ. Αναστασόπουλος έκανε λόγο για αυξημένη κίνηση και εισροές κεφαλαίων περί το τέλος της χρονιάς. Ανάπτυξη χωρίς εισροή κεφαλαίων δεν μπορεί να επιτευχθεί και η εισροή κεφαλαίων επιτυγχάνεται μόνο όταν λειτουργεί αποτελεσματικά η πρωτογενής αγορά άντλησης κεφαλαίων, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου ΕΧΑΕ, Σωκράτης Λαζαρίδης, προσθέτοντας πως είναι απόλυτα κρίσιμο να συνεχιστούν και να αυξηθούν οι αυξήσεις κεφαλαίου εισηγμένων. Για περιπτώσεις μικρομεσαίων εταιρειών οι οποίες δεν μπορούν να προσελκύσουν το επενδυτικό ενδιαφέρον ακριβώς λόγω του μεγέθους τους υπάρχουν οι εναλλακτικές λύσεις μέσω funds, ΕΝΑ ΣΤΕΠ κ.λ.π. Αναφερόμενος στο πότε θα εκδηλωθεί έμπρακτο ενδιαφέρον, ο κ. Λαζαρίδης τόνισε πως οι επενδυτικές ευκαιρίες που θα παρουσιαστούν στη χώρα είναι αυτές που θα καθορίσουν την αφύπνιση των ξένων επενδυτών. Από εκεί και πέρα, «εξαργύρωση» του μεγάλου ενδιαφέροντος που εκδήλωσαν μεγάλα διεθνή funds για ελληνικές εταιρείες και άμεση αξιοποίηση των προοπτικών που εντόπισαν οι ξένοι διαχειριστές αναμένουν τώρα οι ελληνικές επιχειρήσεις που συμμετείχαν στο 3ο Φόρουμ που συνδιοργάνωσαν ΕΧΑΕ και Ελληνοαμερικανικό Επιμελητήριο στη Νέα Υόρκη. Τα εύσημα έλαβαν οι ελληνικές εταιρείες διά στόματος μεγάλων επενδυτικών funds. Μεταξύ άλλων τα Alpine Woods, Armor Capital, BlackRock, Capital International, Fidelity, Morgan Stanley, Paulson & Co, Moore Capital, Fairfax, Fintech Advisors, Franklin Mutual, Hamlyn Watsa, Wellington Management, Zesiger Capital, Everest Capital, State Street, Forward Management, Vashap Capital, Raffles Associates. Για κάποιες εταιρείες οι θετικές εξελίξεις δεν αποκλείεται να έρθουν σύντομα, καθώς αναμένεται νέος γύρος επαφών μεταξύ ξένων διαχειριστών με Έλληνες επιχειρηματίες που συνάντησαν στη Νέα Υόρκη. Για κάποιες εισηγμένες της Large Cap και της μεσαίας κεφαλαιοποίησης υπάρχουν ήδη προγραμματισμένες συναντήσεις με ξένους διαχειριστές. Η επιστροφή εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία ήταν το σαφές μήνυμα των ξένων διαχειριστών, οι οποίοι, παρά την άνοδο που έχει σημειωθεί το τελευταίο διάστημα στο Χρηματιστήριο, επιμένουν να θεωρούν τις σημερινές αποτιμήσεις ελκυστικές. Ωστόσο, δεν παραγνωρίζουν την πολιτική παράμετρο, για την οποία οι ερωτήσεις κάθε άλλο παρά έλειψαν από τα ραντεβού. Ο τραπεζικός κλάδος ήταν ο βασικός πρωταγωνιστής στο φόρουμ της Νέας Υόρκης και οι ερωτήσεις των ξένων διαχειριστών αφορούσαν μεταξύ άλλων στον τρόπο διαχείρισης των επισφαλειών, στα πιθανά οφέλη που θα προκύψουν για τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα από τις πρόσφατες ανακοινώσεις του Μάριο Ντράγκι, αλλά και στην υλοποίηση των business plans τους. Καθόλου τυχαίο που πολλά από τα οne-to-one meetings των τραπεζών μετατράπηκαν σε «group meetings» προκειμένου να πραγματοποιηθούν συναντήσεις με όλους όσοι το επιθυμούσαν. Το Χρηματιστήριο Αθηνών ανακοίνωσε ότι από τη Δευτέρα 6 Οκτωβρίου 2014, ο κύκλος διακανονισμού των συναλλαγών όλων των εισηγμένων αξιών που διαπραγματεύονται στην οργανωμένη Αγορά Αξιών και στην Εναλλακτική Αγορά θα μεταβεί στο Τ+2 (ολοκλήρωση διακανονισμού εντός δύο εργάσιμων ημερών μετά την κατάρτιση συναλλαγής). Η απόφαση για αλλαγή του κύκλου διακανονισμού έχει ληφθεί σύμφωνα με τον νέο ευρωπαϊκό κανονισμό σε σχέση με τα κεντρικά αποθετήρια (Central Securities Depository Regulation - CSDR), ο οποίος μεταξύ άλλων έχει στόχο να εναρμονίσει τους κύκλους διακανονισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Χρηματιστήριο και Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς έχουν επιδοθεί σε αγώνα δρόμου προκειμένου εντός του επόμενου δεκαημέρου να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες έγκρισης της εισαγωγής στην ΕΝΑ ΣΤΕΠ της Algae Farms. Η έτερη αναμενόμενη εισαγωγή στην Κύρια Αγορά του Χ.Α., της «Ελληνική Τεχνοδομική Άνεμος», έχει προγραμματισθεί για το α δεκαπενθήμερο του Ιουλίου.

19 ΑΠΟΨΗ Η ΝΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΤΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

20 2/20 ΑΠΟΨΗ Η ΝΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΕΧΕΙ ΠΟΛΛΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΟΙ ΝΕΕΣ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΣΑΜΑΡΑ ΜΕ ΚΙΝΑ ΚΑΙ ΑΖΕΡΜΠΑΪΤΖΑΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΕΝΑ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ ΜΟΜΕΝΤΟΥΜ ΓΙΑ ΤΗ ΧΩΡΑ «Η νέα σελίδα της Ελλάδος έχει πολλές επενδύσεις καλυτέρευση της ζωής των Ελλήνων. Πολύ λιγότερα δάκρυα και περισσότερα χαμόγελα. Τα πολύ δύσκολα πέρασαν. Η λέξη-κλειδί είναι η δημιουργική θετική ματιά και δουλειές που θα κρατήσουν τα νέα παιδιά στην πατρίδα. Αυτό είναι το άμεσο και αυτό θα κάνουμε. Η Ελλάδα αλλάζει σελίδα και οι Έλληνες ζωή μέρα με την ημέρα. Εγώ δείχνω τον δρόμο και όλοι οι υπουργοί πρέπει να είναι στην πρώτη γραμμή της μάχης. Θα τα καταφέρουμε γιατί βάζουμε την Ελλάδα ξανά στον παγκόσμιο αναπτυξιακό χάρτη». Με τα λόγια αυτά, σύμφωνα με πληροφορίες της «Α», ο κ. Σαμαράς αναφέρθηκε σε στενό του συνεργάτη για τις εξελίξεις αλλά και τις διεθνείς επαφές με ξένους ηγέτες που έρχονται στην Ελλάδα. Άλλωστε το μήνυμα το έδωσε ο Κινέζος πρωθυπουργό Λι Κετσιάνγκ. εταξύ Ελλάδας και Κίνας υπάρχει κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης και εγκαρδιότητας καθώς και παραγωγικής συζήτησης για όλα τα ζητήματα που ενδιαφέρουν τους λαούς μας, το οποίο θα ενισχύεται στο μέλλον» δήλωσε ο Αντώνης Σαμαράς στις κοινές δηλώσεις μετά τη συνάντηση που είχε με τον πρωθυπουργό της Κίνας στο Μέγαρο Μαξίμου, ο οποίος πραγματοποιεί τριήμερη επίσημη επίσκεψη στη χώρα μας. Τόνισε μάλιστα «Η Ελλάδα μπορεί να γίνει η πύλη της Κίνας στην Ευρώπη και η αρχή ενός ευρωπαϊκού διαδρόμου από και προς την Ευρώπη και την Άπω Ανατολή». Στρατηγική συνεργασία Εξέφρασε μάλιστα την εκτίμησή του για τη στήριξη της χώρας του στα τελευταία δύσκολα χρόνια που η Ελλάδα δοκιμάζεται από την κρίση. «Η Ελλάδα ξεπερνά την ύφεση και επιστρέφει στις χρηματαγορές, ενώ επανακτά τη θέση της στην Ευρώπη και στον κόσμο. Επίσης εξετάσαμε συνολικά τη στρατηγική συνεργασία Ελλάδας-Κίνας που από το 2006 μέχρι σήμερα έχει κάνει βήματα προόδου. Ο «Η Ελλάδα μπορεί να γίνει η πύλη της Κίνας στην Ευρώπη και η αρχή ενός ευρωπαϊκού διαδρόμου από και προς την Ευρώπη και την Άπω Ανατολή» τόνισε ο Κινέζος πρωθυπουργός. διμερής πολιτικός διάλογος θα ενισχυθεί με επαφές των υπουργών και της πολιτικής ηγεσίας με συγκεκριμένη ατζέντα και συγκεκριμένα βήματα. Μεγάλο τμήμα των συνομιλιών αφιερώθηκε στις εμπορικές και οικονομικές συνεργασίες. Χαίρομαι για την εκτίμηση της κινεζικής ηγεσίας στην γεωπολιτική θέση της Ελλάδας». Δυνατότητες μεγάλης ανάπτυξης στον Πειραιά Χθες οι Α. Σαμαράς και Κετσιάνγκ επισκέφθηκαν τις εγκαταστάσεις της Cosco και αντάλλαξαν απόψεις για την περαιτέρω ανάπτυξη και ενίσχυση. Επεσήμαναν μάλιστα ότι ο Πειραιάς κατακτά τα τελευταία χρόνια τη θέση του ως πύλης εισόδου από την Ασία: «Η διασύνδεση του Πειραιά με το σιδηροδρομικό δίκτυο θα εξελιχθεί σε σημαντικό διαμετακομιστικό κόμβο μεταξύ Ευρώπης και Άπω Ανατολής. Έχουμε ήδη ολοκληρώσει τις πρώτες σημαντικές συμφωνίες και συζητούμε για νέες και μεγαλύτερες» είπε ο Έλληνας πρωθυπουργός. Στις δηλώσεις του ο Έλληνας πρωθυπουργός ανέφερε: «Ο Πειραιάς τα τελευταία χρόνια κατακτά την θέση του σαν βασική πύλη εισόδου από την Ασία. Η σύνδεση με το σιδηροδρομικό δίκτυο δίνει μία νέα προοπτική για την χώρα την οποία ήδη αξιοποιούν μεγάλες εταιρείες όπως η ΖΤΕ, η Sony, η Hewlett. H εντυπωσιακή αύξηση των εμπορευματικών όγκων αποδεικνύει τα πλεονεκτήματα της ελληνοκινεζικής συνεργασίας. Όπως διαπιστώσατε οι δυνατότητες μεγαλύτερης ανάπτυξης είναι τεράστιες. Δημιουργούνται δυνατότητες για την επόμενη γενιά σημαντικών επενδύσεων και εννοούμε όχι μόνο τη μεταφορά εμπορευμάτων αλλά και την ανάπτυξη κλάδων Το Αζερμπαϊτζάν στηρίζει την Ελλάδα ΕΙΧΕ ΠΡΟΗΓΗΘΕΙ το ταξίδι του Προέδρου του Αζερμπαϊτζάν κ. Αλίεφ στο Μέγαρο Μαξίμου, όπου ο πρωθυπουργός είχε επαφές, με τα ενεργειακά θέματα να βρίσκονται πρώτα στην ατζέντα. Στη συνέχεια ακολούθησε γεύμα εργασίας των δυο ηγετών και των συνεργατών τους. Ο Α. Σαμαράς στον χαιρετισμό του τόνισε πως Ελλάδα και Αζερμπαϊτζάν έχουν έρθει κοντά κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, σημειώνοντας πως «Μέσω της ενέργειας ανακαλύψαμε τα κοινά μας συμφέροντα και αρχίσαμε να χτίζουμε μια σχέση η οποία είναι στην αρχή της και υπάρχει πολύς δρόμος να διανύσουμε ακόμα». Αναφερόμενος στον αγωγό TAP είπε πως πριν από δύο χρόνια ήταν ένα έργο που κινείτο αργά και που στόχο έχει το αζέρικο φυσικό αέριο να βγει στην ευρωπαϊκή αγορά. Υπογράμμισε, πάντως, «Τα τρέχοντα ζητήματα στην Ουκρανία έδειξαν την ανάγκη για την ενεργειακή ασφάλεια και τη διαφοροποίηση, καθιστώντας έτσι τον αγωγό TAP ακόμα πιο σημαντικό. Η Ελλάδα θα είναι το σημείο εκκίνησης για αυτή τη διαδρομή, που θα γίνεται μέσω του αγωγού TAP, καθώς και από υφιστάμενες ή νέες εισόδους στη χώρα. Είμαι βέβαιος ότι στο εγγύς μέλλον θα συζητήσουμε για την αύξηση των δυνατοτήτων του TAP. Περιμένουμε το Αζερμπαϊτζάν, κυρίως μέσω της SOCAR, να είναι ο πιο ενεργός σύμμαχος σε αυτό το νέο ενεργειακό τοπίο». «Χάρη στις μεταρρυθμίσεις που έχουμε εφαρμόσει σταθερά και τη μεγαλύτερη δημοσιονομική εξυγίανση που έχει επιτευχθεί ποτέ στη σύγχρονη οικονομική ιστορία στη χώρα μας, έχουμε δημιουργήσει ένα ευνοϊκό περιβάλλον για τις επιχειρήσεις». Το βέβαιον είναι ότι ο Α. Σαμαράς θα συνεχίσει τις επαφές και τα ταξίδια ανά τον κόσμο, αφού πιστεύει ότι η Ελλάδα έχει μόνο έναν δρόμο: Εμπρός.