Λουκρήτιος. Για τη φύση των πραγμάτων. Αποσπάσματα. 1.Αναδημοσίευση από: atomakaikeno.wordpress.

Transcript

1 Λουκρήτιος Για τη φύση των πραγμάτων Αποσπάσματα 1.Αναδημοσίευση από: atomakaikeno.wordpress.com Και τέλος, πες πως η ίδια η φύση ξάφνου παίρνει το λόγο και μαλώνει έναν από μας: «Γιατί, θνητέ, αφήνεσαι να βυθιστείς σ ένα τόσο αρρωστημένο πένθος; Τι κλαίγεσαι κι αναστενάζεις για το θάνατο; Αν ήταν ευχάριστη η ζωή σου που πέρασε και πάει, κι αν όλες οι χάρες της δεν πήγαν χαμένες σαν να χυθήκαν μέσα από ένα τρύπιο πιθάρι, τότε γιατί δεν αποσύρεσαι σαν χορτάτος συνδαιτυμόνας

2 από το συμπόσιο της ζωής και δεν προτιμάς, ανόητε, μια γαλήνη δίχως έγνοιες; Μα αν όσα αποκόμισες σκόρπισαν και χάθηκαν και σου είναι βάρος η ζωή, τι γυρεύεις να της προσθέσεις κι άλλα, για να χαθούν κι αυτά κι όλα άχαρα να σβήσουν; Δεν είναι καλύτερα, να δώσεις ένα τέλος στη ζωή και στα βάσανα; Γιατί εγώ δεν μπορώ να μηχανευτώ και να επινοήσω τίποτα πια που να σ ευχαριστήσει: Όλα τα πράγματα είναι όπως ήταν πάντα. Και ίδια θα παραμένουν, ακόμα κι αν το σώμα σου δεν έχει κιόλας μαραθεί απ τα χρόνια και τα μέλη σου δεν έχουν λιώσει ακόμα κι αν ζήσεις τόσο που να ξεπεράσεις όλες τις γενιές, ακόμα κι αν ποτέ σου δεν πεθάνεις.» [ ]

3 Τι θ απαντήσουμε, αν όχι ότι η φύση δίκαια μας δικάζει κι ότι είναι αληθινή η κατηγορία που απαγγέλλει; Κι αν πάλι κάποιος γέρος με χρόνια στην πλάτη, παραπονεθεί παραπάνω απ το κανονικό και κλαφτεί που θα πεθάνει, δεν θα χε δίκιο η φύση να υψώσει τη φωνή και να τον μαλώσει ακόμα πιο σκληρά; «Σκούπισε τα δάκρυα σου, ανάξιε, και σταμάτα τις κλάψες. Τώρα μαραίνεσαι, αφού πρώτα γεύτηκες όλα τα δώρα της ζωής. Μα επειδή πάντα ποθείς αυτό που δεν έχεις και περιφρονείς αυτά που έχεις, κύλησε η ζωή σου λειψή κι αχάριστη και ξάφνου στέκει πλάι στο προσκέφαλο σου ο θάνατος, και συ δεν έχεις τη δύναμη, χορτασμένος και ικανοποιημένος απ όλα, ν αποσυρθείς. Όμως τώρα παράτα τα όλα τούτα που δεν ταιριάζουν στην ηλικία σου, κι άντε, με ήσυχη την ψυχή, κάνε τόπο και σε άλλους.»

4 2.Αναδημοσίευση από: epicuros.gr/keimena/k_loukritios.htm από την εισαγωγή του 3ου Βιβλίου (ΙΙI,1)(Εγκώμιο στον Επίκουρο) "Ω, εσύ που πρώτος μπόρεσες από το τόσο σκότος να βγάλεις τέτοια ξάστερη φεγγοβολή, της ζήσης την ευτυχία φωτίζοντας, του γένους των Ελλήνων στολίδι, εσένα ακολουθώ και τα πατήματά μου τώρα πιθώνω σταθερά στα χνάρια των ποδιών σου". εισαγωγή του 2ου Βιβλίου (ΙΙ,14) Τίποτε δε είναι τόσο γλυκό, όπως το να κρατείς τα ατάραχα κάστρα, που των σοφών οι διδαχές τα χουν καλοαρματώσει κι από κει τους άλλους να μπορείς να βλέπεις ένα γύρω. Θα τους κοιτάς (τους ανθρώπους) να ναι πλανούμενοι και θα τους αγναντεύεις, πως σκορπισμένοι αναζητούν τον δρόμο της ζωής και πως για εξυπνάδα μάχονται και για ευγένειες φιλονικούν. Θα τους κοιτάς πως στα υψηλά αξιώματα με τρανούς κόπους, μέρα νύχτα πασκίζουν ν ανεβούν και όλα να τ αφεντέψουν.

5 Άτυχα ανθρώπινα μυαλά και τυφλωμένα στήθη. Σε τι ζωή τρισκόταδη και σε κινδύνους πόσους, αυτός ο λίγος ο καιρός της ζήσης σας διαβαίνει. Δε βλέπετε που αληθινά δε λαχταρά άλλο πράγμα η φύση εκείνου που από αυτόν ο πόνος έχει λείψει, παρά το νου ανοιχτόκαρδα με δίχως φόβους κι έννοιες να χαίρεται; Γι αυτό λοιπόν θωρούμε πως η φύση του σώματος χρειάζεται πράγματα τέλεια λίγα, που κάθε πόνο αφαιρούν... 3 [Από : ΣΟΥ ΔΙΝΕΙ ΤΕΡΨΗ ΤΟ ΝΑ ΚΑΘΕΣΑΙ ΝΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΕΙΣ από τη στεριά τις σκληρές δοκιμασίες του άλλου που παραδέρνει μες στην απέραντη θάλασσα, την ώρα που οι άνεμοι σηκώνουν τα κύματα και την κάνουν να λυσσομανά. Όχι βέβαια γιατί ηδονίζεσαι με τα ξένα βάσανα, μα γιατί είναι γλυκό να βλέπεις από τι κακά έχεις γλιτώσει εσύ ο ίδιος. Όπως κι είναι ευχάριστο να βλέπεις τις σκληρές μάχες να μαίνονται πέρα στους κάμπους, χωρίς να σε αγγίζει ο κίνδυνος.

6 ΤΙΠΟΤΕ ΟΜΩΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΓΛΥΚΟ από το να είσαι θρονιασμένος στα ύψη τα οχυρωμένα από τις γνώσεις και τη διδασκαλία των σοφών, κι από τις γαλήνιες αυτές κατοικίες σκύβοντας να ρίχνεις το βλέμμα στους άλλους και να τους βλέπεις να τρέχουν πέρα δώθε, ψάχνοντας στα τυφλά τον δρόμο της ζωής, να συναγωνίζονται σε εξυπνάδα, να μαλώνουν για την ευγενή τους καταγωγή, να μοχθούν μέρα και νύχτα και να τσακίζονται να σκαρφαλώσουν στην κορυφή του πλούτου ή να κατακτήσουν την εξουσία. Ω, ΚΑΚΟΜΟΙΡΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΜΥΑΛΑ ΚΑΙ ΤΥΦΛΩΜΕΝΕΣ ΚΑΡΔΙΕΣ! Σε τι σκοτάδια, σε τι κινδύνους κυλάει ο λίγος χρόνος της ζωής σας! Δεν ακούτε λοιπόν την κραυγή της φύσης που διαλαλεί την επιθυμία της, από το κορμί να φύγει κάθε πόνος και το πνεύμα να νιώσει ευδαιμονία ελεύθερη από έγνοιες και αγωνίες; ΤΟ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΠΩΣ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΤΟ ΚΟΡΜΙ ΠΟΛΛΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ. Κάθε τι που διώχνει τον πόνο μπορεί και πολλές απολαύσεις να προσφέρει. Η ίδια η φύση τότε δεν ζητά μεγαλύτερη ευχαρίστηση. Αν το σπίτι δεν έχει χρυσά αγάλματα εφήβων να κρατούν στο δεξί το χέρι αναμμένες δάδες και να φωτίζουν τα νυχτερινά φαγοπότια, αν το σπίτι δεν αστραποβολεί από ασήμια και χρυσάφια, αν δεν αντιλαλούν κιθάρες μες στα στολισμένα σαλόνια, εμάς

7 μας είναι αρκετό να ξαπλώνουμε στο τρυφερό χορτάρι, φίλοι με φίλους στην ακροποταμιά, κάτω από τα σκιερά κλαδιά ενός μεγάλου δέντρου μάς είναι αρκετό να μπορούμε να διασκεδάζουμε με λίγα έξοδα, ιδίως αν μας χαμογελά ο καιρός, κι η εποχή ραίνει το καταπράσινο χορτάρι με λουλούδια. Ο καυτός πυρετός δεν αφήνει γρηγορότερα το κορμί που ξαπλώνει πάνω σε κεντητά στρώματα και σε άλικες πορφύρες, απ ό,τι το κορμί που ναι ξαπλωμένο σ ένα φτωχικό στρωσίδι. ΚΙ ΑΦΟΥ ΤΑ ΠΛΟΥΤΗ ΚΑΙ Η ΕΥΓΕΝΙΚΗ ΚΑΤΑΓΩΓΗ κι η δόξα του θρόνου δεν ωφελούν σε τίποτα το κορμί, θα πρέπει να σκεφτούμε πως ούτε και το πνεύμα ωφελούν. Μήπως τάχα, την ώρα που βλέπεις τις λεγεώνες σου να κάνουν πολεμικές ασκήσεις στο πεδίο του Άρεως και να προελαύνουν ορμητικά, και μήπως, την ώρα που παρακολουθείς τα γυμνάσια του στόλου σου στην ανοιχτή θάλασσα, θα τρομάξουν οι δεισιδαιμονίες σου και θα πάρουν δρόμο και θα φύγει απ την ψυχή σου ο φόβος του θανάτου, αφήνοντάς την λεύτερη, απαλλαγμένη από το άγχος;»