Μικρομεσαία επιχειρηματικότητα: παρακολουθώντας τις επιδόσεις της τελευταίας δεκαετίας

Transcript

1 Μικρομεσαία επιχειρηματικότητα: παρακολουθώντας τις επιδόσεις της τελευταίας δεκαετίας Ηλίας Λεκκός Παρασκευή Βλάχου ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ Νοέμβριος 2018

2 Εισαγωγικό σημείωμα Για μια δεκαετία παρακολουθούμε συστηματικά τις κλαδικές επιδόσεις των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ), από την προ κρίσης περίοδο έως και σήμερα και έχουμε καταγράψει τους κλυδωνισμούς που έχουν υποστεί την περίοδο της βαθιάς ύφεσης αλλά και τις προσπάθειές τους για σταθεροποίηση και ανάκαμψη. Ως συνέχεια αυτής της προσπάθειας της κλαδικής αξιολόγησης των ΜμΕ, στη φετινή ετήσια έκδοση αναδεικνύεται η διατήρηση των θετικών επιδόσεων της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, όπως προκύπτει από την ανάλυση στοιχείων των λογιστικών καταστάσεων, βασιζόμενη σε δείγμα άνω των 16 χιλιάδων μικρομεσαίων επιχειρήσεων ΑΕ και ΕΠΕ όλων των κλάδων οικονομικής δραστηριότητας το Το 2016 διατηρείται η θετική δυναμική του 2015, καθώς σημαντικός αριθμός κλάδων οικονομικής δραστηριότητας διατηρεί τις υψηλές επιδόσεις του, με την προσθήκη και άλλων κλάδων στο παζλ των υψηλών επιδόσεων. Η θετική αυτή δυναμική επιβεβαιώνεται από τη μέση βαθμίδα αξιολόγησης, η οποία διατηρήθηκε το 2016 στο υψηλό επίπεδο a- του 2015 και αντίστοιχο επίπεδο του Ειδικότερα, ο γενικός δείκτης αξιολόγησης κλαδικών επιδόσεων BIC Index ανήλθε στις 43 μονάδες από 40,5 το 2015, ως αποτέλεσμα της βελτίωσης όλων των διαστάσεων (αποδοτικότητας, ρευστότητας και διάρθρωσης κεφαλαίων). Αξιοσημείωτο είναι δε, ότι αυτή η τιμή του δείκτη ξεπερνά κατά πολύ την προ κρίσης βαθμολογία του 2007 (40,4 μονάδες). Αξίζει να σημειωθεί ότι μέρος της θετικής αυτής εικόνας εκτιμάται ότι οφείλεται ως ένα βαθμό και στις συνθήκες εκκαθάρισης του επιχειρηματικού τοπίου με επικράτηση των ανθεκτικών επιχειρήσεων και εκτοπισμό των μη βιώσιμων ως απόρροια της οικονομικής κρίσης. Επίσης, ενδέχεται να έχει αλλάξει ο βαθμός δημοσίευσης των οικονομικών αποτελεσμάτων, με τις πιο υγιείς επιχειρήσεις να έχουν πιο συστηματική δημοσίευση και κατά συνέπεια τη δυνατότητα καταγραφής των επιδόσεων περισσότερο αυτών των επιχειρήσεων. Ανάμεσα στους κλάδους που εμφανίζουν τις καλύτερες επιδόσεις το 2016 είναι κλάδοι που σχετίζονται με τον τουρισμό, όπως οι πλωτές μεταφορές (50) και η εστίαση (56), ενώ για ένα ακόμη έτος, ο κλάδος διαχείρισης ακίνητης περιουσίας (68) διατηρεί θετικές επιδόσεις. Από την άλλη πλευρά, οι χαμηλότερες επιδόσεις καταγράφηκαν σε κλάδους σχετικούς με το θέαμα όπως οι κλάδοι της ψυχαγωγίας (Ρ) και των μέσων μαζικής ενημέρωσης (59+60) και σχετικούς με την ιδιωτική κατανάλωση όπως της κατασκευής επίπλων (31) και ειδών ένδυσης (14), του εμπορίου αυτοκινήτου (45) και της καπνοβιομηχανίας (12). Οι διατηρούμενες θετικές επιδόσεις των ΜμΕ συνεχίζουν να στέλνουν αισιόδοξα μηνύματα. Καθώς όμως, το μακροοικονομικό περιβάλλον βρίσκεται ακόμη σε φάση σταθεροποίησης, παραμένουμε σε επαγρύπνηση για το αν αυτή η θετική δυναμική θα εξακολουθεί να υφίσταται και στην επόμενη ετήσια μελέτη μας. BIC Index: Νοέμβριος

3 Περιεχόμενα μελέτης 1. Σκοπός της μελέτης εξαγωγή βασικών συμπερασμάτων 2. Παρουσίαση αποτελεσμάτων BIC Index 3. BIC Rating System 4. Παραρτήματα BIC Index: Νοέμβριος

4 1. Σκοπός της μελέτης εξαγωγή βασικών συμπερασμάτων BIC Index: Νοέμβριος

5 Σκοπός της μελέτης Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι: η επικαιροποίηση του δείκτη BIC και του συστήματος βαθμολόγησης BIC Rating System με στόχο την αξιολόγηση των κλαδικών επιδόσεων, με άξονα τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜμΕ) για το BIC Index: Νοέμβριος

6 Δείκτης Best in Class (BIC Index) Το βασικό αναλυτικό εργαλείο, βάσει του οποίου πραγματοποιούνται η ανάλυση και η ιεράρχηση των επιχειρηματικών κλάδων με έμφαση τις ΜμΕ, είναι ο δείκτης BIC. Αρχικά, οι επιδόσεις κάθε κλάδου οικονομικής δραστηριότητας αξιολογούνται κατά μήκος τριών αξόνων, οι οποίοι συνοψίζουν τις βασικές διαστάσεις μέτρησης της επιχειρηματικής δραστηριότητας, όπως η ρευστότητα, η αποδοτικότητα και η κεφαλαιακή διάρθρωση. Ρευστότητα Αποδοτικότητα Διάρθρωση κεφαλαίων BIC Index Εν συνεχεία για τη διευκόλυνση εξαγωγής ουσιαστικών συμπερασμάτων οι τρεις αυτοί άξονες χρησιμοποιούνται προκειμένου να συνθέσουμε ένα συνολικό δείκτη κλαδικών επιδόσεων, τον οποίο ονομάζουμε Best in Class (BIC) Index. Με βάση τη βαθμολογία του κάθε κλάδου στον BIC Index είμαστε σε θέση να αξιολογήσουμε και να ιεραρχήσουμε τις επιδόσεις των 50 βασικότερων κλάδων της ελληνικής οικονομίας από το 2007 έως το Σημείωση: οι μεθοδολογίες που υιοθετούνται για τον υπολογισμό του BIC Index και του BIC Rating System παρουσιάζονται στις ενότητες των παραρτημάτων 4α και 4β αντίστοιχα. BIC Index: Νοέμβριος

7 BIC Rating System Ο δείκτης BIC μας επιτρέπει να ιεραρχήσουμε τις επιδόσεις των κλάδων οικονομικής δραστηριότητας από τον ισχυρότερο στον ασθενέστερο ξεχωριστά για κάθε έτος από το 2007 έως το Θέλοντας να προχωρήσουμε σε μια διαχρονική ανάλυση της εξέλιξης των κλαδικών επιδόσεων καθ όλη την περίοδο , αναπτύξαμε ένα σύστημα βαθμολόγησης των κλαδικών επιδόσεων το BIC Rating System. Σύμφωνα με το σύστημα αυτό, κάθε κλάδος κατατάσσεται σε μια 12-βάθμια κλίμακα αξιολόγησης. Βελτίωση ή υποχώρηση της βαθμολογίας του Δείκτη BIC κάθε κλάδου από έτος σε έτος αντανακλάται σε αντίστοιχη αναβάθμιση Score range 40 BIC Rating System Score Rating 63 a+ [51-63) a [40-51) a- [39-40) b+ BIC Index Performance [37-39) b good performers [36-37) b- [35-36) c+ [33-35) c [32-33) c- [24-32) d+ <32 [16-24) d underperformers <16 d- outperfomers medium performers ή υποβάθμιση του συγκεκριμένου κλάδου στη βαθμίδα αξιολόγησης. BIC Index: Νοέμβριος

8 BIC Index: οι 10 κλάδοι με τις υψηλότερες επιδόσεις, 2016 Οι κλάδοι με τις υψηλότερες επιδόσεις, 2016 Κλάδοι που σχετίζονται με τον τουρισμό, όπως οι 50 Πλωτές μεταφορές πλωτές μεταφορές (50) και η εστίαση (56) εμφανίζουν υψηλές επιδόσεις το Β Ορυχεία και λατομεία Για ένα ακόμη έτος, ο κλάδος διαχείρισης ακίνητης 32 Άλλες μεταποιητικές δραστηριότητες περιουσίας (68) διατηρεί θετικές επιδόσεις. 27 Κατασκευή ηλεκτρολογικού εξοπλισμού Επίσης, διαπιστώνεται ότι κλάδοι της μεταποίησης που 68 Διαχείριση ακίνητης περιουσίας σχετίζονται με τον εξοπλισμό, όπως της κατασκευής ηλεκτρολογικού εξοπλισμού (27), των ηλεκτρονικών υπολογιστών και προϊόντων (26), της επισκευής και εγκατάστασης εξοπλισμού (33), αλλά και της κατασκευής μεταλλικών προϊόντων (25) έχουν θετική εικόνα. Μ Επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες 25 Κατασκευή μεταλλικών προϊόντων, με εξαίρεση τα μηχανήματα και τα είδη εξοπλισμού 26 Κατασκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών και προϊόντων 56 Δραστηριότητες υπηρεσιών εστίασης 33 Επισκευή και εγκατάσταση μηχανημάτων και εξοπλισμού Τέλος, τα ορυχεία και λατομεία (Β) όχι μόνο ανέκαμψαν αλλά ενίσχυσαν τις επιδόσεις τους, με αποτέλεσμα να κατατάσσονται πλέον στη δεύτερη θέση με βάση τη μέση βαθμολογία στο BIC Index. BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 8

9 BIC Index: οι 10 κλάδοι με τις χαμηλότερες επιδόσεις, 2016 Ρ Τέχνες, διασκέδαση και ψυχαγωγία Παραγωγή κινηματ/κών ταινιών, τηλεοπτικών προγραμμάτων, μουσικές εκδόσεις κ.ά Δραστηριότητες προγραμματισμού και ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών 51 Αεροπορικές μεταφορές 16 Α Οι κλάδοι με τις χαμηλότερες επιδόσεις, 2016 Βιομηχανία ξύλου και κατασκευή ξύλινων προϊόντων κ.λπ., εκτός από έπιπλα Γεωργία, δασοκομία και αλιεία 31 Κατασκευή επίπλων 61 Τηλεπικοινωνίες 12 Παραγωγή προϊόντων καπνού 45 Εμπόριο και επισκευή οχημάτων και μοτοσυκλετών 14 Κατασκευή ειδών ένδυσης Για ένα ακόμη έτος, οι κλάδοι του θεάματος, όπως της τέχνης και της ψυχαγωγίας (Ρ) και των μέσων μαζικής ενημέρωσης (59+60) συγκαταλέγονται στους κλάδους με τις χαμηλότερες επιδόσεις. Αντίστοιχα, συνεχίζει να είναι αρνητική η εικόνα για τους κλάδους με πρώτη ύλη το ξύλο, και πιο συγκεκριμένα για τη βιομηχανία ξύλου (16) και την κατασκευή επίπλων (31). Χαμηλές παραμένουν οι επιδόσεις του αγροτικού τομέα (Α) και της καπνοβιομηχανίας (12). Η υποχώρηση των επιδόσεων και ειδικότερα της αποδοτικότητας και της διάρθρωσης κεφαλαίων των αεροπορικών μεταφορών (51) είχε ως αποτέλεσμα να συμπαρασύρει τη μέση επίδοση του κλάδου στις δέκα χαμηλότερες θέσεις. Ο κλάδος των τηλεπικοινωνιών (61) βρέθηκε στις χαμηλότερες θέσεις, παρά το γεγονός ότι μόνο η διάρθρωση κεφαλαίων υποχώρησε, ενώ η ρευστότητα και η αποδοτικότητα βελτιώθηκαν, εξαιτίας της εντονότερης ενίσχυσης των επιδόσεων των υπόλοιπων κλάδων. Τέλος, οι κυκλικοί κλάδοι που σχετίζονται με την ιδιωτική καταναλωτική δαπάνη, ήτοι της κατασκευής ειδών ένδυσης (14) και του εμπορίου αυτοκινήτων (45) εμφάνισαν χαμηλή μέση επίδοση. BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 9

10 BIC Index 2016: Συνεχίζεται η βελτίωση της μέσης επίδοσης των ΜμΕ Η εγχώρια μικρομεσαία επιχειρηματικότητα φαίνεται πως έχει ξεπεράσει κατά πολύ τις αρνητικές επιδόσεις της βαθιάς ύφεσης και συνεχίζει την ανοδική της πορεία. Ωστόσο, κανένας κλάδος δεν έχει κατορθώσει να επιτύχει τις μέγιστες επιδόσεις του Οι ΜμΕ που έχουν επιβιώσει από την κρίση φαίνεται ότι βελτιώνουν την κεφαλαιακή τους διάρθρωση και ενισχύουν τη ρευστότητα τους. Η διάσταση της αποδοτικότητας που αντανακλά την κερδοφορία των επιχειρήσεων σταδιακά βελτιώνεται όμως, δεν έχει φτάσει ακόμη το μέσο επίπεδο του BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 10

11 BIC Index : Επιδόσεις και εξελίξεις κλάδων Το 68% των κλάδων έχει βελτιώσει τη μέση επίδοση του το 2016 σε σχέση με το 2007, όπως αποτυπώνεται από τη βαθμολογία τους στον BIC Index. Το 46% των κλάδων είχε συγχρόνως υψηλότερη επίδοση από τη μέση και εμφάνισε βελτίωση την περίοδο Οι κλάδοι των πλωτών μεταφορών (50), των λοιπών μεταποιητικών δραστηριοτήτων (32) και των ορυχείων-λατομείων (Β) εμφάνισαν ταυτόχρονα υψηλές επιδόσεις και βελτίωση αυτών. Στον αντίποδα βρίσκονται οι κλάδοι των μέσων ενημέρωσης (59+60) και των τεχνών και διασκέδασης (Ρ), οι οποίοι εξακολουθούν συνδυαστικά να έχουν πολύ χαμηλές επιδόσεις και οι οποίες έχουν επιδεινωθεί σημαντικά το 2016 σε σχέση με το Σημαντική είναι η υποχώρηση της βαθμολογίας του BIC Index του κλάδου παροχής νερού κ.λπ. (Ε) το 2016, η οποία είναι η χαμηλότερη επίδοση του από τη στιγμή κατάρτισης του δείκτη. Τέλος, η καπνοβιομηχανία (12) και οι τηλεπικοινωνίες (61) παρά τη χαμηλή τους επίδοση το 2016 κατέγραψαν την υψηλότερη βελτίωση σε σχέση με το BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 11

12 BIC Rating System : Η μεσοσταθμική αξιολόγηση το 2016 διατηρείται και πάλι υψηλά στα επίπεδα προ κρίσης Η μέση βαθμίδα αξιολόγησης των 50 κλάδων διατηρείται στο a- το 2016 στα επίπεδα του *Σειρά κατάταξης κλάδων με βάση το 2016 BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 12

13 Κύκλος εργασιών: 469 εκ. Καθαρά κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων: 28 εκ. Καθαρές ζημιές προ φόρων: -40 εκ. Ίδια κεφάλαια: 516 εκ. Σύνολο υποχρεώσεων: 690 εκ. Καθαρός δανεισμός: 608 εκ. Χρημ/νομικές δαπάνες: 25 εκ. BIC Rating System: Χαρτογράφηση κλάδων με βάση τις επιδόσεις τους, , 51, 59+60, Ρ Underperformers (4 κλάδοι, 8%) Outperformers (37 κλάδοι, 74%) 50, Β, 32, 27, 68, Μ, 25, 26, 56, 33, 62+63, 52+53, 22, 28, Σ, Ε, Ν-79, 30, 24, 20, 46, 58, 49, 29, 47, 19, 15, Δ, 10, 23, 11, 21, 13, 55, ΣΤ, Π, 18 Κύκλος εργασιών: 42,6 δισ. Καθαρά κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων: 4,2 δισ. Καθαρά κέρδη προ φόρων: 2 δισ. Ίδια κεφάλαια: 28,9 δισ. Σύνολο υποχρεώσεων: 33,4 δισ. Καθαρός δανεισμός: 27,3 δισ. Χρημ/νομικές δαπάνες: 900 εκ. Medium performers (2 κλάδοι, 4%) Good performers (7 κλάδοι, 14%) Κύκλος εργασιών: 952 εκ. Καθαρά κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων: 79 εκ. Καθαρά κέρδη προ φόρων: 6 εκ. Ίδια κεφάλαια: 564 εκ. Σύνολο υποχρεώσεων: 967 εκ. Καθαρός δανεισμός: 885 εκ. Χρημ/νομικές δαπάνες: 30 εκ. 31, Α Σημείωση: τα μεγέθη προκύπτουν από τα αθροίσματα των κλάδων ανά επίδοση με βάση το δείγμα των επιχειρήσεων το , 17, Ο, 14, 45, 12, 61 Κύκλος εργασιών: 3,8 δισ. Καθαρά κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων: 262 εκ. Καθαρά κέρδη προ φόρων: 110 εκ. Ίδια κεφάλαια: 1,6 δισ. Σύνολο υποχρεώσεων: 2,5 δισ. Καθαρός δανεισμός: 2,1 δισ. Χρημ/νομικές δαπάνες: 76 εκ. BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 13

14 BIC Rating System : Βασικά συμπεράσματα Το 2016 η μέση βαθμίδα της μέσης μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας διατηρήθηκε στα επίπεδα του 2007 με rating a-. Περίπου τα 2/3 των κλάδων (33 από 50) παρέμειναν στην ίδια βαθμίδα το 2016 σε σχέση με το 2015, ενώ το 24% των κλάδων βελτίωσε τη θέση του στην κλίμακα αξιολόγησης. Το 74% των κλάδων χαρακτηρίζονται ως outperformers, καθώς 33 κλάδοι επιτυγχάνουν rating a- και 4 κλάδοι a το Οι σημαντικές εξελίξεις στα rating των κλάδων το 2016 συνοψίζονται στα παρακάτω: τα ορυχεία λατομεία (Β) μετά από την κακή επίδοση d+ του 2015 αναβαθμίστηκαν σε a, την καλύτερη επίδοσή τους στην εξεταζόμενη δεκαετία. η βιομηχανία δερμάτινων ειδών (15) από τη χαμηλή επίδοση d+ το 2015 και ο κλάδος κατασκευής λοιπών μη μεταλλικών ορυκτών (23) από c ανέκαμψαν σε a-. από την άλλη πλευρά, η βιομηχανία ειδών ένδυσης (14) και η εκπαίδευση (Ο) από τις υψηλές επιδόσεις a- το 2015 υποχώρησαν σε b το τέλος, οι ήδη χαμηλές επιδόσεις των αεροπορικών μεταφορών (51) σημείωσαν πρόσθετη επιδείνωση από c το 2015 σε d+ το BIC Index: Νοέμβριος

15 2. Παρουσίαση αποτελεσμάτων του BIC Index BIC Index: Νοέμβριος

16 Κατάταξη και βαθμολογίες BIC Index, 2016 *Στην παρένθεση αναφέρεται η σειρά κατάταξης των κλάδων και στα ιστογράμματα οι βαθμολογίες τους BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 16

17 Κλάδοι 2016 Ο πράσινος χρωματισμός αναφέρεται στις περιπτώσεις των κλάδων που η βαθμολογία τους είναι ανώτερη της διάμεσης βαθμολογίας κάθε διάστασης μεταξύ των κλάδων, εν αντιθέσει με τον κόκκινο που αναφέρεται σε βαθμολογία χαμηλότερη της διάμεσης βαθμολογίας. Το βέλος δείχνει την ένταση της κατεύθυνσης κάθε κλάδου στη διαμόρφωση της διάμεσης βαθμολογίας της αντίστοιχης διάστασης. βαθμολογία 75% του εύρους τιμών των βαθμολογιών 50% βαθμολογία < 75% 25% βαθμολογία < 50% βαθμολογία < 25% BIC Index: εξέταση των βαθμολογιών και των κατατάξεων των επιμέρους διαστάσεων, 2016 Δείκτης BIC Ρευστότητα Αποδοτικότητα Διάρθρωση κεφαλαίων Κλάδοι Δείκτης BIC Ρευστότητα Αποδοτικότητα Διάρθρωση κεφαλαίων Βαθμός Κατάταξη Βαθμός Κατάταξη Βαθμός Κατάταξη Βαθμός Κατάταξη 2016 Βαθμός Κατάταξη Βαθμός Κατάταξη Βαθμός Κατάταξη Βαθμός Κατάταξη 50 56,9 1 55,5 1 69,6 2 45, , , , ,8 10 Β 54,9 2 45,1 9 45, , , ,5 2 33, , ,8 3 46,9 6 50,5 6 66,9 3 Δ 43, , ,8 1 24, ,3 4 45,7 8 39, , , , , , ,0 5 51,2 3 57,7 3 44, , , , ,7 25 Μ 49,4 6 47,9 5 46, , , , , , ,2 7 44, , , , , , , ,2 8 45,9 7 48,7 9 53, , , , , ,1 9 37, ,6 7 60, , , ,5 8 41, , , ,7 4 62,3 5 ΣΤ 41, , , , , , ,7 5 51,2 28 Π 40, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,1 36 Σ 46, , , ,5 11 Ο 38, , , ,3 39 Ε 46, , , , , , , ,7 37 Ν-79 45, , , , , , , , , ,1 4 37, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,5 15 Α 33, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,2 27 Ρ 23, ,4 49 8, ,3 44 BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 17

18 BIC Index: Διάρθρωση τελικής βαθμολογίας ανά κλάδο, 2016 *Ο BIC Index προκύπτει από το μέσο όρο των βαθμολογιών της κάθε διάστασης BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 18

19 BIC Index: οι 10 κλάδοι με τις υψηλότερες επιδόσεις, 2016 Οι κλάδοι με τις υψηλότερες επιδόσεις, 2016 Κλάδοι που σχετίζονται με τον τουρισμό, όπως οι 50 Πλωτές μεταφορές πλωτές μεταφορές (50) και η εστίαση (56) εμφανίζουν υψηλές επιδόσεις το Β Ορυχεία και λατομεία Για ένα ακόμη έτος, ο κλάδος διαχείρισης ακίνητης 32 Άλλες μεταποιητικές δραστηριότητες περιουσίας (68) διατηρεί θετικές επιδόσεις. 27 Κατασκευή ηλεκτρολογικού εξοπλισμού Επίσης, διαπιστώνεται ότι κλάδοι της μεταποίησης που 68 Διαχείριση ακίνητης περιουσίας σχετίζονται με τον εξοπλισμό, όπως της κατασκευής ηλεκτρολογικού εξοπλισμού (27), των ηλεκτρονικών υπολογιστών και προϊόντων (26), της επισκευής και εγκατάστασης εξοπλισμού (33), αλλά και της κατασκευής μεταλλικών προϊόντων (25) έχουν θετική εικόνα. Μ Επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες 25 Κατασκευή μεταλλικών προϊόντων, με εξαίρεση τα μηχανήματα και τα είδη εξοπλισμού 26 Κατασκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών και προϊόντων 56 Δραστηριότητες υπηρεσιών εστίασης 33 Επισκευή και εγκατάσταση μηχανημάτων και εξοπλισμού Τέλος, τα ορυχεία και λατομεία (Β) όχι μόνο ανέκαμψαν αλλά ενίσχυσαν τις επιδόσεις τους, με αποτέλεσμα να κατατάσσονται πλέον στη δεύτερη θέση με βάση τη μέση βαθμολογία στο BIC Index. BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 19

20 BIC Index: οι 10 κλάδοι με τις χαμηλότερες επιδόσεις, 2016 Ρ Τέχνες, διασκέδαση και ψυχαγωγία Παραγωγή κινηματ/κών ταινιών, τηλεοπτικών προγραμμάτων, μουσικές εκδόσεις κ.ά Δραστηριότητες προγραμματισμού και ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών 51 Αεροπορικές μεταφορές 16 Α Οι κλάδοι με τις χαμηλότερες επιδόσεις, 2016 Βιομηχανία ξύλου και κατασκευή ξύλινων προϊόντων κ.λπ., εκτός από έπιπλα Γεωργία, δασοκομία και αλιεία 31 Κατασκευή επίπλων 61 Τηλεπικοινωνίες 12 Παραγωγή προϊόντων καπνού 45 Εμπόριο και επισκευή οχημάτων και μοτοσυκλετών 14 Κατασκευή ειδών ένδυσης Για ένα ακόμη έτος, οι κλάδοι του θεάματος, όπως της τέχνης και της ψυχαγωγίας (Ρ) και των μέσων μαζικής ενημέρωσης (59+60) συγκαταλέγονται στους κλάδους με τις χαμηλότερες επιδόσεις. Αντίστοιχα, συνεχίζει να είναι αρνητική η εικόνα για τους κλάδους με πρώτη ύλη το ξύλο, και πιο συγκεκριμένα για τη βιομηχανία ξύλου (16) και την κατασκευή επίπλων (31). Χαμηλές παραμένουν οι επιδόσεις του αγροτικού τομέα (Α) και της καπνοβιομηχανίας (12). Η υποχώρηση των επιδόσεων και ειδικότερα της αποδοτικότητας και της διάρθρωσης κεφαλαίων των αεροπορικών μεταφορών (51) είχε ως αποτέλεσμα να συμπαρασύρει τη μέση επίδοση του κλάδου στις δέκα χαμηλότερες θέσεις. Ο κλάδος των τηλεπικοινωνιών (61) βρέθηκε στις χαμηλότερες θέσεις, παρά το γεγονός ότι μόνο η διάρθρωση κεφαλαίων υποχώρησε, ενώ η ρευστότητα και η αποδοτικότητα βελτιώθηκαν, εξαιτίας της εντονότερης ενίσχυσης των επιδόσεων των υπόλοιπων κλάδων. Τέλος, οι κυκλικοί κλάδοι που σχετίζονται με την ιδιωτική καταναλωτική δαπάνη, ήτοι της κατασκευής ειδών ένδυσης (14) και του εμπορίου αυτοκινήτων (45) εμφάνισαν χαμηλή μέση επίδοση. BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 20

21 BIC Index: κλάδοι με την υψηλότερη δυναμική εξέλιξη και την εντονότερη φθίνουσα πορεία, Οι κλάδοι με τις 5 υψηλότερες θετικές σωρευτικές μεταβολές της κατάταξης του BIC Index, Ανερχόμενοι Κλάδοι Οι κλάδοι των πλωτών μεταφορών (50), της κατασκευής μεταλλικών προϊόντων (25), της κατασκευής λοιπού εξοπλισμού μεταφορών (30) και διοικητικών δραστηριοτήτων εκτός των ταξιδιωτικών πρακτορείων (Ν-79) συνεχίζουν να βελτιώνουν τις επιδόσεις τους σε σύγκριση με το Συγχρόνως, σε θετική τροχιά είναι οι επιδόσεις του κλάδου κατασκευής ηλεκτρονικών υπολογιστών και προϊόντων (26). Φθίνοντες Κλάδοι Οι κλάδοι με τις 5 υψηλότερες αρνητικές σωρευτικές μεταβολές της κατάταξης του BIC Index, Οι κλάδοι της υγείας (Π) και της εκπαίδευσης (Ο) εμφανίζουν τις χαμηλότερες επιδόσεις σε σχέση με το 2007, ειδικά σε όρους κερδοφορίας. Παρότι, η μέση βαθμολογία του κλάδου των κατασκευών (ΣΤ) έχει υποχωρήσει συγκριτικά με το 2007, ωστόσο η κεφαλαιακή διάρθρωση έχει βελτιωθεί. Αντίστοιχα, στον κλάδο κατασκευής ειδών ένδυσης (14), η βελτίωση της ρευστότητας δεν ήταν αρκετή να αντισταθμίσει τις χαμηλότερες επιδόσεις της αποδοτικότητας και της διάρθρωσης των κεφαλαίων. Τέλος, η μέση επίδοση του κλάδου της κατασκευής επίπλων (31) έχει μεν συμπιεστεί, ωστόσο η αποδοτικότητα του κατόρθωσε να επανέλθει στα επίπεδα του BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 21

22 BIC Index 2016: Συνεχίζεται η βελτίωση της μέσης επίδοσης των ΜμΕ Η εγχώρια μικρομεσαία επιχειρηματικότητα φαίνεται πως έχει ξεπεράσει κατά πολύ τις αρνητικές επιδόσεις της βαθιάς ύφεσης και συνεχίζει την ανοδική της πορεία. Ωστόσο, κανένας κλάδος δεν έχει κατορθώσει να επιτύχει τις μέγιστες επιδόσεις του Οι ΜμΕ που έχουν επιβιώσει από την κρίση φαίνεται ότι βελτιώνουν την κεφαλαιακή τους διάρθρωση και ενισχύουν τη ρευστότητα τους. Η διάσταση της αποδοτικότητας που αντανακλά την κερδοφορία των επιχειρήσεων σταδιακά βελτιώνεται όμως, δεν έχει φτάσει ακόμη το μέσο επίπεδο του BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 22

23 BIC Index : Επιδόσεις και εξελίξεις κλάδων Το 68% των κλάδων έχει βελτιώσει τη μέση επίδοση του το 2016 σε σχέση με το 2007, όπως αποτυπώνεται από τη βαθμολογία τους στον BIC Index. Το 46% των κλάδων είχε συγχρόνως υψηλότερη επίδοση από τη μέση και εμφάνισε βελτίωση την περίοδο Οι κλάδοι των πλωτών μεταφορών (50), των λοιπών μεταποιητικών δραστηριοτήτων (32) και των ορυχείων-λατομείων (Β) εμφάνισαν ταυτόχρονα υψηλές επιδόσεις και βελτίωση αυτών. Στον αντίποδα βρίσκονται οι κλάδοι των μέσων ενημέρωσης (59+60) και των τεχνών και διασκέδασης (Ρ), οι οποίοι εξακολουθούν συνδυαστικά να έχουν πολύ χαμηλές επιδόσεις και οι οποίες έχουν επιδεινωθεί σημαντικά το 2016 σε σχέση με το Σημαντική είναι η υποχώρηση της βαθμολογίας του BIC Index του κλάδου παροχής νερού κ.λπ. (Ε) το 2016, η οποία είναι η χαμηλότερη επίδοση του από τη στιγμή κατάρτισης του δείκτη. Τέλος, η καπνοβιομηχανία (12) και οι τηλεπικοινωνίες (61) παρά τη χαμηλή τους επίδοση το 2016 κατέγραψαν την υψηλότερη βελτίωση σε σχέση με το BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 23

24 BIC Index : Χαρτογράφηση κλάδων με βάση τη μεταβολή των επιδόσεών τους την περίοδο , 13, 17, 18, 21, 23, 45, 55, 61, 79, Α Χαμηλή επίδοση, βελτίωση Υψηλή επίδοση, βελτίωση 10, 15, 19, 20, 22, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 32, 33, 46, 47, 49, 50, 56, 52+53, Β, Ν-79, Σ 11 κλάδοι 23 κλάδοι Χαμηλή επίδοση, χειροτέρευση Υψηλή επίδοση, χειροτέρευση 10 κλάδοι 6 κλάδοι 11, 14, 16, 31, 51, 59+60, Ο, Π, Ρ, ΣΤ 58, 68, 62+63, Δ, Ε, Μ BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 24

25 3. BIC Rating System BIC Index: Νοέμβριος

26 Κύκλος εργασιών: 469 εκ. Καθαρά κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων: 28 εκ. Καθαρές ζημιές προ φόρων: -40 εκ. Ίδια κεφάλαια: 516 εκ. Σύνολο υποχρεώσεων: 690 εκ. Καθαρός δανεισμός: 608 εκ. Χρημ/νομικές δαπάνες: 25 εκ. BIC Rating System: Χαρτογράφηση κλάδων με βάση τις επιδόσεις τους, , 51, 59+60, Ρ Underperformers (4 κλάδοι, 8%) Outperformers (37 κλάδοι, 74%) 50, Β, 32, 27, 68, Μ, 25, 26, 56, 33, 62+63, 52+53, 22, 28, Σ, Ε, Ν-79, 30, 24, 20, 46, 58, 49, 29, 47, 19, 15, Δ, 10, 23, 11, 21, 13, 55, ΣΤ, Π, 18 Κύκλος εργασιών: 42,6 δισ. Καθαρά κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων: 4,2 δισ. Καθαρά κέρδη προ φόρων: 2 δισ. Ίδια κεφάλαια: 28,9 δισ. Σύνολο υποχρεώσεων: 33,4 δισ. Καθαρός δανεισμός: 27,3 δισ. Χρημ/νομικές δαπάνες: 900 εκ. Medium performers (2 κλάδοι, 4%) Good performers (7 κλάδοι, 14%) Κύκλος εργασιών: 952 εκ. Καθαρά κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων: 79 εκ. Καθαρά κέρδη προ φόρων: 6 εκ. Ίδια κεφάλαια: 564 εκ. Σύνολο υποχρεώσεων: 967 εκ. Καθαρός δανεισμός: 885 εκ. Χρημ/νομικές δαπάνες: 30 εκ. 31, Α Σημείωση: τα μεγέθη προκύπτουν από τα αθροίσματα των κλάδων ανά επίδοση με βάση το δείγμα των επιχειρήσεων το , 17, Ο, 14, 45, 12, 61 Κύκλος εργασιών: 3,8 δισ. Καθαρά κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων: 262 εκ. Καθαρά κέρδη προ φόρων: 110 εκ. Ίδια κεφάλαια: 1,6 δισ. Σύνολο υποχρεώσεων: 2,5 δισ. Καθαρός δανεισμός: 2,1 δισ. Χρημ/νομικές δαπάνες: 76 εκ. BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 26

27 Ταξινόμηση κλάδων ανά έτος βάσει του BIC Rating System Rating Rating a+ Ε 68 a+ a Μ Ε Ε 68 Ε Ε Ε Ε 50 Ε Β a Β Π Μ Π Μ 68 Μ Ε Μ Ο Π Β Ο 33 Δ Π Μ Ν Δ Ο Σ 56 Π Ο Ο 61 Β ΣΤ Δ Ο Μ Δ Ο Μ 20 ΣΤ 28 Σ Ε Π Δ Ν a Σ ΣΤ a Σ 46 Ν-79 Β 10 Ν Ο Β Δ Σ ΣΤ Π ΣΤ b+ 13 ΣΤ Ο Π b Μ Δ Δ Σ Ο 14 b 25 Ρ Ν b Ν-79 b- c+ c c- Ν Σ Ρ Β Δ 50 Ρ Α ΣΤ Ν Ν Μ Σ ΣΤ Π Π Α 51 Β ΣΤ Α Ν Σ Α 55 Α 31 b- c+ c c- Α Β ΣΤ Α Δ 18 Β Α Σ Α d d Ρ d Α Ρ Ρ 26 Ρ Ρ Ρ Ρ d d d- BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 27

28 Χαρτογράφηση επιδόσεων κλάδων ανά έτος βάσει του BIC Rating System *Σειρά κατάταξης κλάδων με βάση το 2016 BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 28

29 4. Παραρτήματα BIC Index: Νοέμβριος

30 4α. Μεθοδολογία υπολογισμού του Δείκτη BIC BIC Index: Νοέμβριος

31 Διάσταση Ρευστότητας Η συνολική Ρευστότητα των ΜμΕ κάθε κλάδου αντικατοπτρίζεται στους ακόλουθους αριθμοδείκτες: Ρευστότητα Γενική ρευστότητα Άμεση ρευστότητα Διαφορά ημερών εξόφλησης και είσπραξης Κυκλοφορούν ενεργητικό Βραχυχρόνιες υποχρεώσεις Ταμείο+καταθέσεις+χρεώγραφα+απαιτήσεις πελατών+γρ/τια εισπρακτέα Μέση διάρκεια εξόφλησης πιστωτών Μέση διάρκεια είσπραξης απαιτήσεων Βραχυχρόνιες υποχρεώσεις (Γρ/τια πληρωτέα+προμηθευτές+πιστωτές)*365 Κόστος πωληθέντων (Απαιτήσεις πελατών+γρ/τια εισπρακτέα)*365 Πωλήσεις+λειτουργικά έσοδα BIC Index: Νοέμβριος

32 Διάσταση Αποδοτικότητας Η συνολική εικόνα Αποδοτικότητας κάθε κλάδου δίδεται από: Μικτό περιθώριο κέρδους Μικτά κέρδη Πωλήσεις Καθαρό περιθώριο κέρδους Καθαρά κέρδη προ φόρων Πωλήσεις+λειτουργικά έσοδα Αποδοτικότητα Περιθώριο EBITDA Καθαρά κέρδη προ χρημ/κών δαπανών, φόρων και αποσβέσεων Πωλήσεις+λειτουργικά έσοδα Αποδοτικότητα ενεργητικού Καθαρά κέρδη προ φόρων Ενεργητικό Αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων Καθαρά κέρδη προ φόρων Ίδια κεφάλαια BIC Index: Νοέμβριος

33 Διάσταση Διάρθρωσης Κεφαλαίων Οι βασικοί δείκτες Κεφαλαιακής Διάρθρωσης που χρησιμοποιούμε είναι οι κάτωθι: Ξένα προς ίδια κεφάλαια Σύνολο υποχρεώσεων Ίδια κεφάλαια Ίδια κεφάλαια προς ενεργητικό Ίδια κεφάλαια Συνολικά κεφάλαια Διάρθρωση κεφαλαίων Βαθμός κάλυψης χρημ/κών δαπανών Ίδια κεφάλαια προς πάγια στοιχεία Καθαρά κέρδη προ χρημ/κών δαπανών, φόρων και αποσβέσεων Χρηματοοικονομικές δαπάνες Ίδια κεφάλαια Καθαρά πάγια Χρημ/κές δαπάνες προς πωλήσεις & λειτ/γικά έσοδα Χρηματοοικονομικές δαπάνες Πωλήσεις+λειτουργικά έσοδα BIC Index: Νοέμβριος

34 Μετασχηματισμός των τιμών των δεικτών του BIC Index Η καθεμία από τις παραπάνω μεταβλητές παρουσιάζει διαφορετικό εύρος τιμών, καθώς και διαφορετικές μονάδες μέτρησης π.χ. άλλες μεταβλητές μετράνε αριθμό ημερών, άλλες είναι εκφρασμένες σε ποσοστά και άλλες σε μονάδες. Προκειμένου να είμαστε σε θέση να συγκρίνουμε και να συνθέσουμε τις μεταβλητές αυτές, αρχικά στις τρεις βασικές διαστάσεις ρευστότητας, αποδοτικότητας και διάρθρωσης κεφαλαίων και συνέχεια στο δείκτη BIC, θα πρέπει όλες οι μεταβλητές να μετασχηματιστούν σε μια κοινή βάση. BIC Index: Νοέμβριος

35 Κανονικοποίηση των εξεταζόμενων δεικτών: Στην περίπτωση που για ένα δείκτη η άνοδος αποτελεί θετική εξέλιξη, ο τύπος κανονικοποίησης είναι: p i = I i I min I max I min 100 Όπου, pi: η τιμή του δείκτη του κλάδου i ύστερα από την κανονικοποίηση, Ii: η τιμή του δείκτη του κλάδου i πριν την κανονικοποίηση, Imin: η τιμή του δείκτη του κλάδου με τη χαμηλότερη επίδοση από το σύνολο των εξεταζόμενων κλάδων, Imax: η τιμή του δείκτη του κλάδου με την υψηλότερη επίδοση από το σύνολο των εξεταζόμενων κλάδων. Στην περίπτωση που για ένα δείκτη η πτώση αποτελεί θετική εξέλιξη, ο τύπος κανονικοποίησης είναι: p i = I max I i I max I min 100 Υπολογισμός βαθμολογιών BIC Index Το κοινό εύρος τιμών των δεικτών είναι: BIC Index: Νοέμβριος

36 Υπολογισμός βαθμολογιών BIC Index Καθοριστικής σημασίας για την κατάρτιση του δείκτη είναι η επιλογή της περιόδου βάσης, δηλαδή της περιόδου που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της μέγιστης (Imax) και της ελάχιστης τιμής (Imin). Χρηματοοικονομικά κριτήρια: min-max κανονικοποίησης: 2006 Πηγή δεδομένων χρηματοοικονομικών στοιχείων: ICAP DATA. Συνολικά εξετάζουμε 50 κλάδους και ο αριθμός του δείγματος των επιχειρήσεων ΑΕ και ΕΠΕ κυμαίνεται από 16,2 χιλ. έως 23,5 χιλ. την περίοδο BIC Index: Νοέμβριος

37 Σταθμίσεις εξεταζόμενων δεικτών και μεταβλητών ανά διάσταση στον υπολογισμό του BIC Index Ο τελικός δείκτης BIC Index υπολογίζεται ως εξής: Ρευστότητα (33,3%) Γενική ρευστότητα 33,3% Άμεση ρευστότητα...33,3% Διαφορά διάρκειας εξόφλησης και είσπραξης ,3% Αποδοτικότητα (33,3%) Μικτό περιθώριο κέρδους.. 20% Καθαρό περιθώριο κέρδους....20% Περιθώριο EBITDA % Αποδοτικότητα ενεργητικού..20% Αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων % Διάρθρωση κεφαλαίων (33,3%) Σχέση ξένων προς ίδια κεφάλαια % Σχέση ιδίων κεφαλαίων προς ενεργητικό...20% Σχέση ιδίων κεφαλαίων προς πάγια στοιχεία..20% Βαθμός κάλυψης χρηματοοικονομικών δαπανών. 20% Σχέση χρηματοοικονομικών δαπανών προς πωλήσεις και λειτουργικά έσοδα..20% BIC Index: Νοέμβριος

38 Περιγραφή μεθοδολογίας BIC Index: Επιλογή δείγματος επιχειρήσεων Πηγή δεδομένων: ICAP DATA. Επεξεργασία δείγματος επιχειρήσεων: απομονώθηκαν οι επιχειρήσεις που: δεν είχαν διαθέσιμο κανένα χρηματοοικονομικό στοιχείο από τις λογιστικές καταστάσεις, παρουσίαζαν αρνητικά ίδια κεφάλαια, δεν παρουσίαζαν διαθέσιμα στοιχεία για τον αριθμό του προσωπικού, δεν εμφάνιζαν κύκλο εργασιών, δεν είχαν διαθέσιμα στοιχεία για το κόστος πωληθέντων. Επιλέχθηκαν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ)* που πληρούσαν τα εξής κριτήρια: ο αριθμός των εργαζομένων δεν ξεπερνά τα 250 άτομα, και συγχρόνως το μέγιστο ύψος του κύκλου εργασιών δεν υπερβαίνει τα 50 εκατ. * Σύμφωνα με το σχετικό ορισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις ΜμΕ (Commission Recommendation 2003/361/EC). BIC Index: Νοέμβριος

39 Περιγραφή μεθοδολογίας BIC Index: Χρηματοοικονομικά κριτήρια Πεδίο εξέτασης: όλοι οι κλάδοι οικονομικής δραστηριότητας, σύμφωνα με την ταξινόμηση ΣΤΑΚΟΔ 08, εκτός των παρακάτω: Κ: Χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες Ξ: Δημόσια διοίκηση και άμυνα ۰υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση Τ: Δραστηριότητες νοικοκυριών ως εργοδοτών۰μη διαφοροποιημένες δραστηριότητες νοικοκυριών, που αφορούν την παραγωγή αγαθών - και υπηρεσιών - για ιδία χρήση Υ: Δραστηριότητες ετερόδικων οργανισμών και φορέων BIC Index: Νοέμβριος

40 Οι εξεταζόμενοι κλάδοι της εγχώριας οικονομίας και παρουσίαση των δειγμάτων των ΜμΕ, (α) Κωδικός ΣΤΑΚΟΔ'08 (=NACE rev. 2) Α Γεωργία, δασοκομία και αλιεία Β Ορυχεία και λατομεία Βιομηχανία τροφίμων Ποτοποιία Παραγωγή προϊόντων καπνού Παραγωγή κλωστοϋφαντουργικών υλών Κατασκευή ειδών ένδυσης Βιομηχανία δέρματος και δερμάτινων ειδών Βιομηχανία ξύλου και κατασκευή προϊόντων από ξύλο και φελλό, εκτός από έπιπλα κατασκευή ειδών καλαθοποιίας και σπαρτοπλεκτικής Χαρτοποιία και κατασκευή χάρτινων προϊόντων Εκτυπώσεις και αναπαραγωγή προεγγεγραμμένων μέσων Παραγωγή οπτάνθρακα και προϊόντων διύλισης πετρελαίου Παραγωγή χημικών ουσιών και προϊόντων Παραγωγή βασικών φαρμακευτικών προϊόντων και φαρμακευτικών σκευασμάτων Κατασκευή προϊόντων από ελαστικό (καουτσούκ) και πλαστικές ύλες Παραγωγή άλλων μη μεταλλικών ορυκτών προϊόντων Παραγωγή βασικών μετάλλων Κατασκευή μεταλλικών προϊόντων, με εξαίρεση τα μηχανήματα και τα είδη εξοπλισμού Κατασκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών, ηλεκτρονικών και οπτικών προϊόντων Κατασκευή ηλεκτρολογικού εξοπλισμού Κατασκευή μηχανημάτων και ειδών εξοπλισμού π.δ.κ.α Κατασκευή μηχανοκίνητων οχημάτων, ρυμουλκούμενων και ημιρυμουλκούμενων οχημάτων Κατασκευή λοιπού εξοπλισμού μεταφορών Κατασκευή επίπλων Άλλες μεταποιητικές δραστηριότητες Επισκευή και εγκατάσταση μηχανημάτων και εξοπλισμού Περίοδος εξαγωγής στοιχείων: : Μάιος κάθε έτους, : Οκτώβριος κάθε έτους BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 40

41 Οι εξεταζόμενοι κλάδοι της εγχώριας οικονομίας και παρουσίαση των δειγμάτων των ΜμΕ, (β) Κωδικός ΣΤΑΚΟΔ'08 (=NACE rev. 2) Δ Παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού Ε Παροχή νερού Επεξεργασία λυμάτων, διαχείριση αποβλήτων και δραστηριότητες εξυγίανσης ΣΤ Κατασκευές Χονδρικό και λιανικό εμπόριο επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών Χονδρικό εμπόριο, εκτός από το εμπόριο μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών Λιανικό εμπόριο, εκτός από το εμπόριο μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών Χερσαίες μεταφορές και μεταφορές μέσω αγωγών Πλωτές μεταφορές Αεροπορικές μεταφορές Αποθήκευση και ταχυδρομικές μεταφορές Καταλύματα Δραστηριότητες υπηρεσιών εστίασης Εκδοτικές δραστηριότητες Παραγωγή κινηματ/κών ταινιών, βίντεο και τηλεοπτικών προγραμμάτων, ηχογραφήσεις και μουσικές εκδόσεις. Δραστηριότητες προγραμματισμού και ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών Τηλεπικοινωνίες Δραστηριότητες προγραμματισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών, παροχής συμβουλών και συναφείς δραστηριότητες. Δραστηριότητες υπηρεσιών πληροφορίας Διαχείριση ακίνητης περιουσίας Μ Επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες Ν Διοικητικές και υποστηρικτικές δραστηριότητες εκτός των ταξιδιωτικών πρακτορείων και συναφών δραστηριοτήτων Δραστηριότητες ταξιδιωτικών πρακτορείων, γραφείων οργανωμένων ταξιδιών και υπηρεσιών κρατήσεων και συναφείς δραστηριότητες Ο Εκπαίδευση Π Δραστηριότητες σχετικές με την ανθρώπινη υγεία και την κοινωνική μέριμνα Ρ Τέχνες, διασκέδαση και ψυχαγωγία Σ Άλλες δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών Σύνολο * Στον Β δεν περιλαμβάνεται ο 09 (υποστηρικτικές δραστηριότητες εξόρυξης) και στον Σ ο 94 (δραστηριότητες οργανώσεων), για τους οποίους δεν υπήρχαν διαθέσιμα στοιχεία από την ICAP DATA. Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA BIC Index: Νοέμβριος

42 4β. Μεθοδολογία υπολογισμού του BIC Rating System BIC Index: Νοέμβριος

43 BIC Rating System*: χαρακτηριστικά κατανομής των βαθμολογιών του BIC Index Όπως παρουσιάζεται στο ιστόγραμμα, η κατανομή των βαθμολογιών του BIC Index (50 κλάδοι, ) είναι σχεδόν συμμετρική, έχει μέσο 36,07, διάμεσο 36,52, τυπική απόκλιση 8,04, ενώ η μέγιστη τιμή είναι 73,66 και η ελάχιστη 8,34 μονάδες. Περιγραφική στατιστική των score του BIC Index των 50 κλάδων για έτη Περιγραφική Στατιστική N 300 μέσος όρος 36,07 διάμεσος 36,52 μέγιστη τιμή 73,66 ελάχιστη τιμή 8,34 τυπική απόκλιση 8,04 ασυμμετρία 0,07 κύρτωση 2,36 Ιστόγραμμα και kernel κατανομή των βαθμολογιών του BIC Index των 50 κλάδων για έτη * Η μεθοδολογία που υιοθετείται βασίζεται σε αντίστοιχη μεθοδολογία που παρουσιάζεται από Khramov V. and Lee J.R. (2013), The Economic Performance Index (EPI): an Intuitive Indicator for Assessing a Country s Economic Performance Dynamics in an Historical Perspective, IMF Working Paper WP/13/214, October BIC Index BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 43

44 BIC Rating System: καθορισμός ορίων Κατά τη δική μας προσέγγιση, χωρίζουμε την κατανομή μας σε τέσσερις (4) ομάδες (τεταρτημόρια) και δημιουργούμε ένα σύστημα αξιολόγησης, όπου τα εφαρμοζόμενα κατώφλια βαθμολογίας είναι κοντά στην κατανομή των βαθμολογιών του BIC Index Percentile Βαθμολογία BIC Index Εφαρμοζόμενο κατώφλι βαθμολογίας Top 25% >75 άνω 40, Next 25% 50 άνω 36, Next 25% 25 άνω 31, Bottom 25% <25 όλα τα παρακάτω BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 44

45 Δομή του BIC Rating System Σύμφωνα με τα εφαρμοζόμενα κατώφλια των βαθμολογιών του BIC Index δημιουργούμε για κάθε τεταρτημόριο τρεις (3) επιμέρους κατηγορίες, τα διαστήματα των οποίων είναι συμμετρικά ως προς τη διάμεσο. Με βάση λοιπόν την προσέγγιση αυτή, παρουσιάζουμε το παρακάτω σύστημα βαθμολόγησης, το οποίο βασίζεται στις βαθμολογίες του BIC Index Score range 40 BIC Rating System Score Rating 63 a+ [51-63) a [40-51) a- [39-40) b+ BIC Index Performance [37-39) b good performers [36-37) b- [35-36) c+ [33-35) c [32-33) c- [24-32) d+ <32 [16-24) d underperformers <16 d- outperfomers medium performers BIC Index: Νοέμβριος

46 4γ. Συμπληρωματική παρουσίαση αποτελεσμάτων, 2016 BIC Index: Νοέμβριος

47 BIC Index: επιμέρους εξέταση των επιδόσεων των κλάδων, 2016 Οι κλάδοι με τις 5 εντονότερες θετικές και αρνητικές μεταβολές της κατάταξης του BIC Index BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 47

48 Σ Α Ρ Ο Μ 49 Ν Β 20 Σύνολο Ε ΣΤ Π Δ Μ Δ Ε Β Π Σύνολο Ν ΣΤ Ο Α Ρ Σ Β Μ Δ Ε ΣΤ Σύνολο Σ Α Ν-79 Π Ο Ρ Ρευστότητα, 2016 Επιδόσεις εξεταζόμενων κριτηρίων ανά κλάδο Γενική ρευστότητα Άμεση ρευστότητα Διαφορά ημερών εξόφλησης και είσπραξης BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 48

49 Δ Π Β Ν Ε Σύνολο Ο Μ ΣΤ Σ Α Ρ Δ Β Μ Π Ο 19 Ν-79 Ε 27 Σ Σύνολο ΣΤ Α Ρ Δ Ο Π Μ Ν Β Σύνολο Σ ΣΤ Ε Α Ρ Αποδοτικότητα, 2016 Επιδόσεις εξεταζόμενων κριτηρίων ανά κλάδο (α) 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Μικτό περιθώριο κέρδους 30% 20% 10% 0% -10% -20% -30% Καθαρό περιθώριο κέρδους 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% -10% Περιθώριο EBITDA BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 49

50 Δ 33 Μ Ο Β 22 Σύνολο 25 Ε 45 Π 11 Σ 27 Ν ΣΤ Α Ρ Δ Μ 29 Β Ο Ε Σ Σύνολο 21 Π 11 Ν ΣΤ Α Ρ Αποδοτικότητα, 2016 Επιδόσεις εξεταζόμενων κριτηρίων ανά κλάδο (β) 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% -8% Αποδοτικότητα ενεργητικού 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% -5% -10% -15% Αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 50

51 Β ΣΤ Μ Σ Ε 18 Σύνολο Ν Π Α Ρ Ο Δ Β Ν Ρ Σ 18 ΣΤ Ε Σύνολο Π Μ Δ Α Ο Β Ν Ρ Σ 18 ΣΤ Ε Σύνολο Π Μ Δ Α Ο Διάρθρωση κεφαλαίων, 2016 Επιδόσεις εξεταζόμενων κριτηρίων ανά κλάδο (α) Σχέση ξένων προς ίδια κεφάλαια 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Σχέση ιδίων κεφαλαίων προς ενεργητικό 200% Σχέση ιδίων κεφαλαίων προς πάγια στοιχεία 150% 100% 50% 0% BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 51

52 Β Μ 19 Ν Ο Ε Π 29 Σ Δ Σύνολο ΣΤ Α Ρ Β 47 Μ Ο 33 Σ 24 Ν Ε Σύνολο Π 18 Α ΣΤ Ρ Δ 68 Διάρθρωση κεφαλαίων, 2016 Επιδόσεις εξεταζόμενων κριτηρίων ανά κλάδο (β) Βαθμός κάλυψης χρηματοοικονομικών δαπανών 12% Σχέση χρηματοικονομικών δαπανών προς πωλήσεις και λειτουργικά έσοδα 10% 8% 6% 4% 2% 0% BIC Index: Νοέμβριος 2018 Πηγή: Piraeus Bank Research, ICAP DATA 52

53 Disclaimer: Το παρόν έντυπο εκδόθηκε από την υπηρεσία Οικονομικής Ανάλυσης και Επενδυτικής Στρατηγικής της Τράπεζας Πειραιώς (εφεξής η «Τράπεζα»), η οποία εποπτεύεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος, και αποστέλλεται ή τίθεται στη διάθεση τρίτων χωρίς να υπάρχει υποχρέωση προς τούτο από το συντάκτη του. Το παρόν κείμενο ή μέρος του δεν μπορεί να αναπαραχθεί με οποιονδήποτε τρόπο χωρίς την προηγούμενη γραπτή έγκριση από τον συντάκτη του. Οι περιλαμβανόμενες στο παρόν πληροφορίες ή απόψεις απευθύνονται σε υφιστάμενους ή δυνητικούς πελάτες με γενικό τρόπο, χωρίς να έχουν λάβει υπ' όψιν τις εξατομικευμένες περιστάσεις, τους επενδυτικούς στόχους, την οικονομική δυνατότητα και την πείρα ή γνώση των πιθανών παραληπτών του παρόντος και, ως εκ τούτου, δεν συνιστούν και δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως πρόταση ή προσφορά για τη διενέργεια συναλλαγών σε χρηματοπιστωτικά μέσα ή νομίσματα, ούτε ως σύσταση ή συμβουλή για τη λήψη επενδυτικών αποφάσεων σχετικά με αυτά. Λαμβάνοντας υπ όψιν τα παραπάνω, ο λήπτης της παρούσας πληροφόρησης πρέπει να προχωρήσει στη δική του έρευνα, ανάλυση και επιβεβαίωση της πληροφορίας που περιέχεται σε αυτό το κείμενο και να αναζητήσει ανεξάρτητες νομικές, φορολογικές και επενδυτικές συμβουλές από επαγγελματίες, πριν προχωρήσει στη λήψη της επενδυτικής του απόφασης. Οι πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν βασίζονται σε πηγές που η Τράπεζα θεωρεί αξιόπιστες και παρατίθενται αυτούσιες, αλλά η Τράπεζα δεν μπορεί να εγγυηθεί την ακρίβεια και πληρότητά τους. Οι απόψεις και εκτιμήσεις που εκτίθενται στο παρόν αφορούν την τάση της εγχώριας και των διεθνών χρηματοοικονομικών αγορών κατά την αναγραφόμενη ημερομηνία (τιμές κλεισίματος) και υπόκεινται σε μεταβολές χωρίς ειδοποίηση. H Τράπεζα ενδέχεται, ωστόσο, να συμπεριλάβει στο παρόν έρευνες στον τομέα των επενδύσεων, οι οποίες έχουν εκπονηθεί από τρίτα πρόσωπα. Στην περίπτωση αυτή, η Τράπεζα δεν τροποποιεί τις ως άνω έρευνες, αλλά τις παραθέτει αυτούσιες και, συνεπώς, δεν αναλαμβάνει οποιαδήποτε ευθύνη για το περιεχόμενο αυτών. Η Τράπεζα δεν υποχρεούται να επικαιροποιεί τις πληροφορίες που εμπεριέχονται στο παρόν. Λαμβάνοντας υπ' όψιν τα ανωτέρω, η Τράπεζα, τα Μέλη του Διοικητικού της Συμβουλίου και τα υπεύθυνα πρόσωπα ουδεμία ευθύνη αναλαμβάνουν ως προς τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο παρόν ή/και την έκβαση τυχόν επενδυτικών αποφάσεων που λαμβάνονται σύμφωνα με αυτές. Ο Όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς είναι ένας οργανισμός με σημαντική ελληνική, αλλά και αυξανόμενη διεθνή παρουσία και μεγάλο εύρος παρεχόμενων επενδυτικών υπηρεσιών. Στο πλαίσιο των επενδυτικών υπηρεσιών που παρέχει η Τράπεζα ή/και άλλες εταιρείες του Ομίλου της ενδέχεται να ανακύψουν περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων σε σχέση με τις παρεχόμενες στο παρόν πληροφορίες. Σχετικά επισημαίνεται ότι η Τράπεζα, τα υπεύθυνα πρόσωπα ή/και οι εταιρείες του Ομίλου της μεταξύ άλλων: α) Δεν υπόκεινται σε καμία απαγόρευση όσον αφορά στη διαπραγμάτευση για ίδιο λογαριασμό ή στο πλαίσιο διαχείρισης χαρτοφυλακίου πριν από τη δημοσιοποίηση του παρόντος εντύπου, ή την απόκτηση μετοχών πριν από δημόσια εγγραφή ή την απόκτηση λοιπών κινητών αξιών. β) Ενδέχεται να παρέχουν έναντι αμοιβής υπηρεσίες επενδυτικής τραπεζικής σε κάποιον από τους εκδότες, για τους οποίους τυχόν παρέχονται με το παρόν πληροφορίες. γ) Ενδέχεται να συμμετέχουν στο μετοχικό κεφάλαιο εκδοτών ή να αποκτούν άλλους τίτλους εκδόσεως των εν λόγω εκδοτών ή να έλκουν άλλα χρηματοοικονομικά συμφέροντα από αυτούς. δ) Ενδέχεται να παρέχουν υπηρεσίες ειδικού διαπραγματευτή ή αναδόχου σε κάποιους από τους τυχόν αναφερόμενους στο παρόν εκδότες. ε) Ενδεχομένως να έχουν εκδώσει σημειώματα διαφορετικά ή μη συμβατά με τις πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν. Η Τράπεζα και οι λοιπές εταιρίες του Ομίλου της έχουν θεσπίσει, εφαρμόζουν και διατηρούν αποτελεσματική πολιτική, η οποία αποτρέπει τη δημιουργία καταστάσεων συγκρούσεως συμφερόντων και τη διάδοση των κάθε είδους πληροφοριών μεταξύ των υπηρεσιών ("σινικά τείχη"), καθώς επίσης συμμορφώνονται διαρκώς με τις προβλέψεις και τους κανονισμούς σχετικά με τις προνομιακές πληροφορίες και την κατάχρηση αγοράς. Επίσης, η Τράπεζα βεβαιώνει ότι δεν έχει οποιουδήποτε είδους συμφέρον ή σύγκρουση συμφερόντων με α) οποιαδήποτε άλλη νομική οντότητα ή πρόσωπο που θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στην προετοιμασία της παρούσας έρευνας και β) με οποιαδήποτε άλλη νομική οντότητα ή πρόσωπο τα οποία δεν θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στην προετοιμασία της παρούσας έρευνας, αλλά που είχαν πρόσβαση στην παρούσα έρευνα πριν από τη δημοσιοποίησή της. Ρητά επισημαίνεται ότι οι επενδύσεις που περιγράφονται στο παρόν έντυπο εμπεριέχουν επενδυτικούς κινδύνους, μεταξύ των οποίων και ο κίνδυνος απώλειας του επενδεδυμένου κεφαλαίου. Ειδικότερα επισημαίνεται ότι: α) τα αριθμητικά στοιχεία αναφέρονται στο παρελθόν και ότι οι προηγούμενες επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων, β) εφόσον τα αριθμητικά στοιχεία αποτελούν προσομοίωση προηγούμενων επιδόσεων, οι προηγούμενες αυτές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων, γ) η απόδοση ενδέχεται να επηρεαστεί θετικά ή αρνητικά από συναλλαγματικές διακυμάνσεις, σε περίπτωση που τα αριθμητικά στοιχεία είναι εκπεφρασμένα σε ξένο (πλην του ευρώ) νόμισμα, δ) οι τυχόν προβλέψεις σχετικά με τις μελλοντικές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων, ε) η φορολογική μεταχείριση των αναφερόμενων στο παρόν πληροφοριών και συναλλαγών εξαρτάται και από τα ατομικά δεδομένα εκάστου επενδυτή και ενδέχεται να μεταβληθεί στο μέλλον. Ως εκ τούτου ο παραλήπτης οφείλει να αναζητήσει ανεξάρτητες συμβουλές ως προς την εκάστοτε εφαρμοστέα φορολογική νομοθεσία. Η διανομή του παρόντος εντύπου εκτός Ελλάδος ή/και σε πρόσωπα διεπόμενα από αλλοδαπό δίκαιο μπορεί να υπόκειται σε περιορισμούς ή απαγορεύσεις σύμφωνα με την εκάστοτε εφαρμοστέα νομοθεσία. Για το λόγο αυτό, ο παραλήπτης του παρόντος καλείται να αναζητήσει ανεξάρτητες συμβουλές ως προς την εκάστοτε εφαρμοστέα νομοθεσία, ώστε να διερευνήσει τυχόν τέτοιους περιορισμούς ή/και απαγορεύσεις. BIC Index: Νοέμβριος