ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ. Προσανατολισμοί. μετά το Γυμνάσιο ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΥΠΡΟΥ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

Transcript

1 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Προσανατολισμοί μετά το Γυμνάσιο ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΥΠΡΟΥ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

2 Προσανατολισμοί μετά το Γυμνάσιο ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Επιλογή πληροφοριών - Επιμέλεια: Nεκτάριος Κίκας, Καθηγητής Σ.Ε.Α. Έλενα Κωνσταντίνου, Καθηγήτρια Σ.Ε.Α. Μαρία Μαρκίδου, Καθηγήτρια Σ.Ε.Α. Ευάγγελος Μιχαήλ, Καθηγητής Σ.Ε.Α. Ελένη Μιχαηλίδου - Λυσιώτου, Καθηγήτρια Σ.Ε.Α. Ειρήνη Μουκταρούδη, Καθηγήτρια Σ.Ε.Α. Εποπτεία: Λένα Νικολάου Επιθεωρήτρια Υπηρεσίας Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής Προϊσταμένη Υπηρεσίας Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής Γλωσσική επιμέλεια: Αρετή Στυλιανού Λειτουργός Υπηρεσίας Ανάπτυξης Προγραμμάτων Ηλεκτρονική Σχεδίαση: Xρύσης Σιαμμάς Λειτουργός Υπηρεσίας Ανάπτυξης Προγραμμάτων Φωτογραφικό Υλικό: Αρχείο Υπηρεσίας Ανάπτυξης Προγραμμάτων Επιμέλεια Έκδοσης: Μαρίνα Άστρα Ιωάννου Λειτουργός Υπηρεσίας Ανάπτυξης Προγραμμάτων Συντονισμός Έκδοσης: Xρίστος Παρπούνας Συντονιστής Υπηρεσίας Ανάπτυξης Προγραμμάτων Α Έκδοση 2016 B Έκδοση 2017 Εκτύπωση: Cassoulides Masterprinters ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΙSBN: Στο εξώφυλλο χρησιµοποιήθηκε ανακυκλωµένο χαρτί σε ποσοστό τουλάχιστον 50%, προερχόµενο από διαχείριση απορριµµάτων χαρτιού. Το υπόλοιπο ποσοστό προέρχεται από υπεύθυνη διαχείριση δασών.

3 Περιεχόμενα Πρόλογος Κεφάλαιο Α - Νέο Ωρολόγιο Πρόγραμμα του Γυμνασίου 1. Γυμνάσιο Μετά το Γυμνάσιο τι; 11 Κεφάλαιο Β - Νέο Ωρολόγιο Πρόγραμμα του Λυκείου 1. Λύκειο 14 Α Τάξη: Περιγραφή - Δομή 14 Β και Γ τάξη: Περιγραφή - Δομή 18 Εξεταζόμενα Μαθήματα/Εξετάσεις Μετάταξης Μουσικό Σχολείο Αθλητικό Σχολείο 27 Κεφάλαιο Γ - Μέση Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση Tεχνικές Σχολές 35 Ειδικότητες Θεωρητικής Κατεύθυνσης 38 Ειδικότητες Πρακτικής Κατεύθυνσης 79 Κεφάλαιο Δ - Άλλες Εκπαιδευτικές Επιλογές 1. Νέα Σύγχρονη Μαθητεία Εσπερινά Γυμνάσια και Λύκεια Εσπερινές Τεχνικές Σχολές 125 Κεφάλαιο Ε - Απογευματινά Μαθήματα 1. Απογευματινά και βραδινά μαθήματα Τεχνικών Σχολών Κρατικά Ινστιτούτα Επιμόρφωσης 131 Παράρτημα Φύλλα Εργασίας 136

4

5 Πρόλογος Με την εισαγωγή του Νέου Ωρολογίου Προγράμματος στη Μέση Εκπαίδευση, η Γ τάξη γυμνασίου αποτελεί τον πρώτο σταθμό στη σταδιοδρομία του μαθητή 1, όπου καλείται να πάρει τις πρώτες εκπαιδευτικές του αποφάσεις. Αυτό προϋποθέτει οι μαθητές να μπορούν να αναγνωρίζουν ποια είναι τα ενδιαφέροντα και οι ικανότητές τους και να είναι σε θέση να τα συνδέουν με τις διάφορες επιλογές που προσφέρει το εκπαιδευτικό σύστημα της Κύπρου. Συνεπώς, η λήψη απόφασης σε αυτό το στάδιο προϋποθέτει σωστή ενημέρωση για τις επιλογές αυτές. Το βιβλίο «Προσανατολισμοί μετά το Γυμνάσιο» προσφέρει τη δυνατότητα στους μαθητές να αντλήσουν όλες τις σχετικές πληροφορίες πριν πάρουν αποφάσεις που σχετίζονται με τη σταδιοδρομία τους. Για αυτόν τον λόγο, στο βιβλίο περιγράφεται λεπτομερώς το λύκειο με τη νέα του δομή, οι Ομάδες Μαθημάτων Προσανατολισμού, οι κατευθύνσεις και τα εξεταζόμενα μαθήματα. Στη συνέχεια, περιγράφεται η τεχνική σχολή με τις κατευθύνσεις και τις ειδικότητες που προσφέρει καθώς και άλλες εκπαιδευτικές επιλογές όπως η Νέα Σύγχρονη Μαθητεία και τα Εσπερινά Σχολεία. Δίνονται, επίσης, πληροφορίες για τα Κρατικά Ινστιτούτα Επιμόρφωσης. Το βιβλίο εμπλουτίστηκε, ακόμη, με υλικό το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί στις επισκέψεις των καθηγητών Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής στα τμήματα της Γ τάξης. Η αξιοποίηση των πληροφοριών αυτών, σε συνδυασμό με τη συμβουλευτική που παρέχεται στα σχολεία μπορεί αναμφισβήτητα να συμβάλει στη σωστή διαδικασία λήψης απόφασης, που οδηγεί σε μια επιτυχημένη εκπαιδευτική και επαγγελματική πορεία. Δρ Κυπριανός Δ. Λούης Διευθυντής Μέσης Εκπαίδευσης Δρ Ηλίας Μαρκάτζιης Διευθυντής Τεχνικής Εκπαίδευσης 1 Σε όλες τις περιπτώσεις που γίνεται αναφορά στο αρσενικό φύλο, εννοείται και το θηλυκό.

6

7 Οι πληροφορίες που παρουσιάζονται στην έκδοση αυτή βασίζονται στις τελευταίες αποφάσεις της Επιτροπής Παρακολούθησης του Νέου Ωρολογίου Προγράμματος (Ν.Ω.Π.). Σε περίπτωση που υπάρχουν αλλαγές ή τροποποιήσεις θα ανακοινώνονται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου και θα συμπεριλαμβάνονται στην αναθεωρημένη έκδοση της ερχόμενης σχολικής χρονιάς.

8

9 ΚΕΦΑΛΑΙΟα NΕΟ ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟY

10 1. Γυμνάσιο Το Ν.Ω.Π. στο Γυμνάσιο προσφέρει γενική μόρφωση, μέσα από την οποία επιδιώκεται τόσο ο εμπλουτισμός των γνώσεων του μαθητή όσο και η ψυχική και πνευματική του ανάπτυξη και καλλιέργεια. Για αυτό, τα μαθήματα του Γυμνασίου αναφέρονται σε όλους σχεδόν τους βασικούς τομείς γνώσεων και δραστηριοτήτων του ανθρώπου. Η παρουσίαση των μαθημάτων του γυμνασιακού κύκλου στον πίνακα που ακολουθεί αποσκοπεί στο να βοηθήσει τον μαθητή να σχηματίσει μία συνοπτική εικόνα του πρώτου κύκλου της Μέσης Εκπαίδευσης, η οποία αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία οικοδομείται η περαιτέρω εκπαίδευση. NΕΟ ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟY ΤΑΞΗ Α/Α ΜΑΘΗΜΑΤΑ Α Β Γ 1 Νέα Ελληνικά/Αγωγή του Πολίτη Αρχαία Ελληνικά/Αρχαιογνωσία Μαθηματικά Φυσική Χημεία Βιολογία Γεωγραφία Ιστορία/Ιστορία της Κύπρου Αγγλικά Γαλλικά Πληροφορική Τέχνη Μουσική Φυσική Αγωγή/Πρ. Βοήθειες 3, Θρησκευτικά Σχεδιασμός και Τεχνολογία 1, Οικιακή Οικονομία ΣΥΝΟΛΟ Εξεταζόμενα Μαθήματα στο Γυμνάσιο Νέα Ελληνικά Μαθηματικά Φυσικά Ιστορία 10 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α'

11 2. Μετά το Γυμνάσιο τι; Τελειώνοντας το Γυμνάσιο, οι μαθητές φτάνουν στον πρώτο σταθμό της πορείας τους στο εκπαιδευτικό σύστημα, όπου καλούνται να αποφασίσουν αν θα ακολουθήσουν το Λύκειο ή την Τεχνική Σχολή. Η επιλογή αυτή είναι μία προσωπική απόφαση, η οποία θα πρέπει να λαμβάνεται μετά από πολλή σκέψη, προβληματισμό, σωστή και αντικειμενική πληροφόρηση καθώς και συμβουλευτικές συνεδρίες με τον καθηγητή Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής. Το Λύκειο και η Τεχνική Σχολή οδηγούν σε ισότιμα απολυτήρια, προσφέροντας τις ίδιες ευκαιρίες ως προς την επιλογή για συνέχιση των σπουδών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση όσο και ως προς τόσο την άμεση αναζήτηση εργασίας. Αυτό που διαφοροποιεί τις δύο επιλογές είναι η καλλιέργεια διαφορετικού τύπου δεξιοτήτων, κάτι το οποίο αντανακλάται και στο διαφορετικό Αναλυτικό τους Πρόγραμμα. Το Λύκειο εστιάζει στην καλλιέργεια μίας γενικής μόρφωσης, την οποία συνθέτουν οι έξι κατευθύνσεις σπουδών. Η Τεχνική Εκπαίδευση, από την άλλη, εστιάζει στην ανάπτυξη της πρακτικής ευφυΐας των μαθητών, την οποία προάγουν οι διάφορες ειδικότητες θεωρητικής και πρακτικής κατεύθυνσης. Αυτό, συνεπάγεται τη διαφοροποίηση στη μέθοδο διδασκαλίας, αφού στις Τεχνικές Σχολές τα μαθήματα γίνονται, κυρίως, σε εργαστήρια με μικρούς αριθμούς μαθητών. Με αυτόν τον τρόπο, η διδασκαλία έχει πιο προσωπικό και άμεσο χαρακτήρα και οδηγεί στην αποδοτικότερη απορρόφηση γνώσεων. Οι κλίσεις και τα ενδιαφέροντα των μαθητών καθώς και τα μελλοντικά τους σχέδια, είναι οι παράγοντες που θα τους κατευθύνουν προς τη μία ή την άλλη επιλογή. Αν, δηλαδή, τα ενδιαφέροντα κάποιου μαθητή κλίνουν προς ένα θεωρητικό προσανατολισμό σπουδών γενικής παιδείας, τότε το Λύκειο θα του δώσει αντίστοιχες διεξόδους. Αν, από την άλλη, νιώθει ότι έχει ανεπτυγμένη περισσότερο την πρακτική του ευφυΐα και στοχεύει κυρίως σε σχολές με τεχνολογικό περιεχόμενο, τότε η Τεχνική Εκπαίδευση θα μπορούσε να αποτελέσει ένα σημαντικό υπόβαθρο για αυτόν. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α' 11

12

13 ΚΕΦΑΛΑΙΟβ NΕΟ ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΛΥΚΕΙΟΥ

14 1. Λύκειο - Το Νέο Ωρολόγιο Πρόγραμμα του Λυκείου Α Τάξη: Περιγραφή - Δομή Η Α Λυκείου είναι μία τάξη που περιλαμβάνει, κυρίως, μαθήματα κοινού κορμού, τα οποία καλύπτουν 31 περιόδους την εβδομάδα, και έχουν σκοπό να παρέχουν γενική και ολόπλευρη μόρφωση στους μαθητές. Παράλληλα, όμως, με το κοινό πρόγραμμα μαθημάτων, το Ν.Ω.Π. εισάγει από την Α τάξη την εμβάθυνση σε δύο μαθήματα τα οποία ανήκουν σε μια από τις τέσσερις Ο.Μ.Π. Τα μαθήματα αυτά διδάσκονται το καθένα κατά δύο περιόδους την εβδομάδα, επιπλέον από αυτά του κοινού κορμού και έχουν σκοπό να οδηγήσουν τους μαθητές σε αντίστοιχες κατευθύνσεις σπουδών στη Β και Γ τάξη. 1η ΟΜΠ Αρχαία Ελληνικά/Αρχαιογνωσία Ιστορία 2η ΟΜΠ Μαθηματικά Φυσική 3η ΟΜΠ Μαθηματικά Οικονομικά 4η ΟΜΠ Οικονομικά Αγγλικά Στην Α Λυκείου, οι μαθητές εντάσσονται σε τμήματα ανάλογα με την Ο.Μ.Π., την οποία έχουν επιλέξει από τη Γ Γυμνασίου. Η επιλογή της Ο.Μ.Π. γίνεται στο μέσο περίπου της χρονιάς της Γ Γυμνασίου, για να γίνει έγκαιρα ο προγραμματισμός και η οργάνωση των Λυκείων και των Τεχνικών Σχολών. 14 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β'

15 Πίνακας 1 - ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Στον πίνακα που ακολουθεί αναγράφεται το Ν.Ω.Π. της Α Λυκείου με τις Ο.Μ.Π., οι οποίες παρουσιάζονται με άλλο χρώμα. ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ A ΟΜΠ (2Χ2=4) Α/Α Μαθήματα Μαθήματα Κοινού Κορμού 1 η ΟΜΠ 2 η ΟΜΠ 3 η ΟΜΠ 4 η ΟΜΠ 1 Νέα Ελληνικά/Αγωγή του Πολίτη 5 2 Αρχαία Ελληνικά/Αρχαιογνωσία Μαθηματικά Φυσική Χημεία 2 6 Βιολογία 1 7 Ιστορία/Ιστορία της Κύπρου Αγγλικά Γαλλικά 2 10 Πληροφορική 2 11 Τέχνη 1 12 Μουσική 1 13 Φυσική Αγωγή 1,5 14 Θρησκευτικά 1,5 15 Σχεδιασμός και Τεχνολογία 2 16 Οικονομικά Σύνολα Μερικά Σύνολα 31 4 Γενικό Σύνολο 35 Περιγραφές Μαθημάτων Ο.Μ.Π. Α Λυκείου Αγγλικά Α Λυκείου Οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις και η ανάπτυξη του διαδικτύου έχουν καταστήσει την αγγλική γλώσσα, η οποία είναι η πρώτη διεθνής γλώσσα στον κόσμο, ακόμα πιο χρήσιμη και απαραίτητη. Η αγγλική γλώσσα βοηθά τους μαθητές να αναπτύξουν διαφορετικές δεξιότητες, συνήθειες και τρόπους μάθησης. Τους επιτρέπει να διευρύνουν τις πολιτισμικές εμπειρίες τους και να αναπτύξουν θετική στάση και συμπεριφορά απέναντι στη διαφορετικότητα. Οι καθημερινές και συνεχείς απαιτήσεις και προκλήσεις μάθησης στον ευρύτερο κοινωνικό, οικονομικό και πολιτισμικό χώρο, μέσα στον οποίο ο μαθητής ενεργοποιείται ως πολίτης, απαιτούν πολύ καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας. Η εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας αποτελεί ένα βασικό προσόν στη σύγχρονη κοινωνία, το οποίο εξασφαλίζει περισσότερες ευκαιρίες για επαγγελματική αποκατάσταση. Η αγγλική γλώσσα είναι, χωρίς αμφιβολία, η πλέον καθιερωμένη γλώσσα στους τομείς του εμπορίου, της τεχνολογίας, των επιχειρήσεων και των υπηρεσιών. Η διδασκαλία της αγγλικής γλώσσας στο δημόσιο σχολείο έχει ως στόχο να βοηθήσει τους μαθητές να αναπτύξουν τις επικοινωνιακές δεξιότητες που είναι απαραίτητες για τον πολίτη του 21ου αιώνα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' 15

16 Αρχαία Ελληνικά/Αρχαιογνωσία Α Λυκείου Το μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών επιδιώκει, μέσα από κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας στο πρωτότυπο ή από μετάφραση, την πνευματική και ψυχική ανάπτυξη των μαθητών, τη συνειδητοποίηση της διαχρονικότητας και της οικουμενικότητας των ελληνικών αξιών και την καλλιέργεια δημοκρατικού ήθους. Παράλληλα, στοχεύει στην κατανόηση απλών κειμένων της αττικής διαλέκτου και στη συνειδητοποίηση της ενότητας της ελληνικής γλώσσας. Με τη διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών επιδιώκεται, με μια διδακτική προσέγγιση στηριγμένη σε παιδαγωγικές αρχές, οι μαθητές να: έρθουν σε επαφή με τον αυθεντικό λόγο των Αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, συνειδητοποιώντας ότι η νέα ελληνική γλώσσα έχει τις ρίζες της στην αρχαία ελληνική και αποτελεί εξέλιξη και συνέχειά της γνωρίσουν τον λεξιλογικό θησαυρό του αρχαίου ελληνικού λόγου ασκηθούν στην ετυμολογική διερεύνηση των λέξεων και να γνωρίσουν γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα μέσα από κείμενα οδηγηθούν σταδιακά στην κατανόηση και την ερμηνεία απλών αρχαίων κειμένων. Η μελέτη της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, η οποία λειτουργεί ως φορέας της πνευματικής δημιουργίας των αρχαίων Ελλήνων οικοδομεί την πολιτισμική μας ταυτότητα ενώ μέσω αυτής γίνονται αντιληπτές οι ταυτότητές μας τόσο ως Έλληνες όσο και ως Ευρωπαίοι πολίτες. Ιστορία Α Λυκείου Το μάθημα της Ιστορίας είναι κατ' εξοχήν ανθρωπιστικό μάθημα και Α.Π.Ε.υθύνεται σε μαθητές με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την επιστήμη της Ιστορίας. Βασικός σκοπός του μαθήματος είναι η καλλιέργεια της κριτικής και ιστορικής σκέψης και η διαμόρφωση της ιστορικής συνείδησης. Με τη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας, επιδιώκεται η συνεχής ανανέωση του ενδιαφέροντος των μαθητών για το ιστορικό παρελθόν και για τη διάσωση της ιστορικής μνήμης, με στόχο τη διάπλαση ενεργών δημοκρατικών πολιτών. Μέσα από την επαρκή και πολυεπίπεδη γνώση του παρελθόντος, οι μαθητές θα αποκτήσουν, σταδιακά, τη σύνθετη εκείνη διανοητική δεξιότητα, που θα τους επιτρέπει όχι μόνο να ερμηνεύουν γεγονότα και ιστορικά φαινόμενα παλαιότερων εποχών, αλλά και να κατανοούν τους ποικίλους παράγοντες (ιστορικούς, κοινωνικούς, οικονομικούς, πολιτιστικούς, πολιτικούς κ.λπ.), που επηρεάζουν σύγχρονες καταστάσεις, ιδιαίτερα στο δικό τους ευρύ κοινωνικό και εθνικό περιβάλλον. Η διδασκαλία του μαθήματος διευκολύνεται με τη χρήση των ειδικών αιθουσών Ιστορίας (εργαστηρίων), που είναι κατάλληλα εξοπλισμένες με ηλεκτρονικούς υπολογιστές, βιντεοπροβολείς, ανακλαστικά διασκόπια, διαδραστικούς πίνακες, οπτικοακουστικό υλικό, μικρές βιβλιοθήκες κ.λπ., και οι οποίες αξιοποιούνται από τους διδάσκοντες και τους μαθητές. Οι μαθητές αναλαμβάνουν την εκπόνηση ατομικών/ομαδικών εργασιών (projects). Προβλέπονται, επίσης, οργανωμένες επισκέψεις σε μουσεία και ιστορικούς/αρχαιολογικούς χώρους, με σκοπό να κατανοούν οι μαθητές ιδιαίτερες πτυχές της ενότητας που διδάσκονται, μέσα από δραστηριότητες/εργασίες. Το μάθημα της Ιστορίας διδάσκεται στην Α Λυκείου σε τέσσερις (4) διδακτικές περιόδους την εβδομάδα. Ειδικότερα, προστίθενται δύο (2) διδακτικές περιόδοι του μαθήματος προσανατολισμού στις δύο (2) διδακτικές περιόδους του Κοινού Κορμού. Η διδακτέα ύλη καθορίζεται από την Εποχή του Λίθου μέχρι τη Ρωμαϊκή Εποχή. Τα διδακτικά εγχειρίδια είναι τα πιο κάτω: 1. Μαστραπάς Α. Ν., Ιστορία του Αρχαίου Κόσμου, Από τους προϊστορικούς πολιτισμούς της Ανατολής έως την εποχή του Ιουστινιανού, ΙΤΥΕ ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ, Αθήνα Παντελίδου Αγγ., Χατζηκωστή Κ., Χρίστου Ι., Ιστορία της Κύπρου, Από τη Νεολιθική μέχρι και τη Ρωμαϊκή εποχή, ΥΑΠ, Λευκωσία 1990 Σημείωση: Οι βασικοί άξονες, οι ειδικοί σκοποί, οι δεξιότητες και η διδακτική μεθοδολογία του μαθήματος της Ιστορίας περιγράφονται αναλυτικά στις σελίδες ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β'

17 Μαθηματικά Α Λυκείου Τα Μαθηματικά, ως η βάση των θετικών επιστημών και όχι μόνο, καλλιεργούν το πνεύμα και βοηθούν στην ολοκλήρωση της προσωπικότητας του ανθρώπου. Οξύνουν τις γνωστικές λειτουργίες του ανθρώπου, όπως είναι η αντίληψη, η μνήμη και η φαντασία και αναπτύσσουν την καινοτομία και την κριτική, δημιουργική σκέψη. Στη σημερινή εποχή τα Μαθηματικά είναι σημαντικά, ως σχολικό μάθημα, αφού αποτελούν τη βάση για τις επιστήμες (NORIS, 2012), και παρέχουν πρόσβαση σε προπτυχιακές επιστήμες, όπως η Ιατρική, η Μηχανολογία, οι Υπολογιστές, η Ψυχολογία, τα Οικονομικά και οι Κοινωνικές Επιστήμες. Γενικώς, η καλή γνώση των Μαθηματικών χαρακτηρίζεται και ως οδηγός ζωής, αφού είναι το κατεξοχήν μάθημα που αναπτύσσει την κριτική σκέψη και οδηγεί στην επίλυση πολλών προβλημάτων της καθημερινότητας. Το αναλυτικό πρόγραμμα των Μαθηματικών στα σχολεία μας εδράζεται σε τέσσερις αρχές: 1. οι μαθηματικές έννοιες διερευνώνται με τρόπο που υποκινεί το ενδιαφέρον και την περιέργεια των μαθητών 2. το αναλυτικό πρόγραμμα δίνει έμφαση στη λύση προβλήματος 3. η τεχνολογία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της μαθηματικής εκπαίδευσης 4. όλοι οι μαθητές πρέπει να αποκτήσουν εμπειρίες, μέσα από ένα ποιοτικό πρόγραμμα μαθηματικών. Το αναλυτικό πρόγραμμα περιλαμβάνει, επίσης, το περιεχόμενο, τις διαδικασίες, τις εφαρμογές και γενικά τις εμπειρίες που αναμένεται να αναπτύξουν οι μαθητές κατά τη διάρκεια της σχολικής τους ζωής. Το περιεχόμενο των Μαθηματικών, όπως αναφέρεται στο αναλυτικό πρόγραμμα, υποδιαιρείται σε ενότητες για σκοπούς οργάνωσης και δόμησης. Οι ενότητες αναφέρονται στους Αριθμούς, στη Μέτρηση, στη Γεωμετρία, στην Άλγεβρα και στη Στατιστική-Πιθανότητες. Ο διαχωρισμός σε ενότητες περιεχομένου δεν σημαίνει ότι τα Μαθηματικά που προτείνονται μπορούν να διδαχτούν ή να αναπτυχθούν ως μεμονωμένες θεματικές ενότητες. Αντίθετα, οι ενότητες συνδέονται μεταξύ τους ή και συμπληρώνουν η μία την άλλη, ειδικότερα με την υποβολή και επίλυση προβλημάτων και την έμφαση σε ενιαίες αρχές, που διέπουν τη μαθηματική σκέψη και τον μαθηματικό συλλογισμό. Οικονομικά Α Λυκείου Σκοπός του μαθήματος των Οικονομικών είναι να προσφέρει στους μαθητές τις γνώσεις, που θα τους βοηθήσουν να καταλαβαίνουν και να εξηγούν τα διάφορα οικονομικά φαινόμενα της καθημερινής ζωής. Ακόμη, οι βασικές αυτές γνώσεις τούς βοηθούν να προχωρούν στη μελέτη της οικονομικής επιστήμης σε μεγαλύτερο βάθος, για να σχηματίζουν ιδίαν αντίληψη για τα οικονομικά συστήματα και τους οικονομικούς νόμους που ρυθμίζουν τη ζωή μας στο εθνικό και διεθνές πλαίσιο. Η Οικονομική επιστήμη ως επιστήμη που μελετά κοινωνικά φαινόμενα, εστιάζει στα φαινόμενα της παραγωγής, της ζήτησης, της προσφοράς, της αποταμίευσης, των επενδύσεων, του πληθωρισμού, της ανεργίας, της φορολογίας κ.λπ. Έχει εφαρμογή στους περισσότερους τομείς της καθημερινής μας ζωής και παράλληλα προσφέρει πολλές προοπτικές εργοδότησης, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα. Στο συγκεκριμένο μάθημα γίνεται ξεχωριστή αναφορά και στη Λογιστική, που στόχο έχει να βοηθήσει τους μαθητές να αποκτήσουν τις αναγκαίες γνώσεις και δεξιότητες με τις οποίες θα μπορέσουν να συνεχίσουν τη μελέτη της Λογιστικής σε υψηλότερο επίπεδο και να τους δώσει τη δυνατότητα να παρακαθίσουν σε εξωτερικές εξετάσεις, όπως για παράδειγμα εκείνες του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου του Λονδίνου (L.C.C.I.). Η Λογιστική προσφέρει πολυάριθμες επιλογές για επαγγελματική σταδιοδρομία, σε πολλούς τομείς και κλάδους της οικονομικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Αρχής Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού αναφορικά με τις ανάγκες απασχόλησης στην Κυπριακή Οικονομία (ΑνΑΔ, 2017), η Λογιστική εξακολουθεί να είναι ένα από τα επαγγέλματα με τις μεγαλύτερες ανάγκες απασχόλησης στην αγορά εργασίας. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' 17

18 Φυσική Α Λυκείου Σκοπός του μαθήματος είναι να βοηθήσει τους μαθητές να αναπτύξουν το ενδιαφέρον και την αγάπη τους προς τη Φυσική, μέσα από τη θεωρητική κατανόηση των φυσικών εννοιών, την εργαστηριακή διερεύνηση και τη μελέτη μοντέλων και προσομοιώσεων. Ένας από τους βασικούς στόχους του μαθήματος της Φυσικής είναι η εξήγηση των φυσικών φαινομαίνων που παρατηρούνται στον κόσμο με τη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας, όπως η δημιουργία του σύμπαντος. Στη διδακτέα ύλη περιλαμβάνεται η μελέτη κινήσεων, σε συνάρτηση με τις αιτίες που τις προκαλούν, και στοιχεία από την κυματική οπτική. Η ύλη είναι εκσυγχρονισμένη, καθώς περιλαμβάνει στοιχεία σύγχρονης Φυσικής, και εμπλουτισμένη με αρκετά τεχνολογικά, ιστορικά και περιβαλλοντικά ένθετα, που βοηθούν τον μαθητή να κατανοήσει τις πολλές διαστάσεις του μαθήματος και τις καθοριστικές επιδράσεις που έχει η επιστήμη και η τεχνολογία σήμερα σε κάθε πτυχή της ζωής μας. Στο αναλυτικό πρόγραμμα προτείνεται μεγάλη ποικιλία διδακτικών προσεγγίσεων και μέσων, με έμφαση στην πειραματική διερευνητική εργασία σε ομαδοσυνεργατική προσέγγιση και στη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή, ως καθημερινού εργαλείου, για λήψη και επεξεργασία μετρήσεων και πληροφοριών, για μοντελοποίηση φαινομένων και για εποπτικοποίηση φυσικών φαινομένων και τεχνολογικών εφαρμογών. ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑΙ: - Εισαγωγή στις Μετρήσεις - Κινήσεις - Δυνάμεις Νόμοι Νεύτωνα - Έργο - Ενέργεια - Γεωμετρική Οπτική - Μηχανική των ρευστών σε ηρεμία Β και Γ τάξη Περιγραφή - Δομή Στη μέση περίπου της χρονιάς της Α Λυκείου οι μαθητές καλούνται να επιλέξουν την κατεύθυνση σπουδών τους, στην οποία τους οδηγεί η Ο.Μ.Π. που ακολουθούν. Η κατεύθυνση αυτή ξεκινά από τη Β τάξη και ολοκληρώνεται στη Γ τάξη. Οι τέσσερις (4) Ο.Μ.Π. οδηγούν στις έξι (6) κατευθύνσεις σπουδών, όπως φαίνεται στο ακόλουθο σχήμα: Πίνακας 2 - Ο.Μ.Π. και Κατευθύνσεις Β και Γ Λυκείου Ο.Μ.Π. Κατευθύνσεις Β και Γ Λυκείου 1 η Ο.Μ.Π. Αρχαία Ελληνικά/ Αρχαιογνωσία Ιστορία 2 η Ο.Μ.Π. Μαθηματικά Φυσική 3η Ο.Μ.Π. Μαθηματικά Οικονομικά 4 η Ο.Μ.Π. Οικονομικά Αγγλικά Κατεύθυνση Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών Κατεύθυνση Ξένων Γλωσσών και Ευρωπαϊκών Σπουδών Κατεύθυνση Καλών Τεχνών Κατεύθυνση Θετικών Επιστημών - Βιοεπιστημών - Πληροφορικής - Τεχνολογίας Κατεύθυνση Καλών Τεχνών Κατεύθυνση Οικονομικών Επιστημών Κατεύθυνση Καλών Τεχνών Κατεύθυνση Εμπορίου & Υπηρεσιών Κατεύθυνση Καλών Τεχνών 18 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β'

19 Οι κατευθύνσεις σπουδών περιλαμβάνουν μαθήματα τα οποία παρέχουν το υπόβαθρο για τις αντίστοιχες σχολές της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης ή για άλλες εκπαιδευτικές κι επαγγελματικές επιλογές. Η κάθε κατεύθυνση περιλαμβάνει τέσσερα μαθήματα εμβάθυνσης, δύο υποχρεωτικά και δύο επιλεγόμενα ή τρία υποχρεωτικά και ένα επιλεγόμενο. Στη συνέχεια ακολουθεί ο πίνακας με τα υποχρεωτικά κι επιλεγόμενα μαθήματα εμβάθυνσης των κατευθύνσεων σπουδών της Β και Γ Λυκείου. Πίνακας 3 - Κατευθύνσεις, Υποχρεωτικά και Επιλεγόμενα Μαθήματα Β και Γ Λυκείου Β και Γ Λυκείου ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ - ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ - ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΥΠΟΧΡ. (3Χ4=12) ή (2Χ4=8) ΕΠΙΛΕΓ. (1Χ4=4) ή (2Χ4=8) ΚΛΑΣΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ 1 ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΛΟΓΙΚΗ - ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΑΓΓΛΙΚΑ ή ΓΑΛΛΙΚΑ ή ΑΛΛΗ ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ ΑΓΓΛΙΚΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ 2 ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΑΛΛΗ ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΧΗΜΕΙΑ ΦΥΣΙΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΓΛΙΚΑ ή ΓΑΛΛΙΚΑ ή ΑΛΛΗ ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ 3 ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΔΙΚΤΥΑ ΒΙΟΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ και ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟ - ΤΕΧΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 4 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΑΓΓΛΙΚΑ ή ΓΑΛΛΙΚΑ ή ΑΛΛΗ ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΜΠΟΡΙΚΑ - MARKETING ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΑΓΓΛΙΚΑ ΕΜΠΟΡΙΚΑ - MARKETING ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ 5 ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ και ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ή ΑΛΛΗ ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ ΟΙΚΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΧΝΗΣ ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΘΕΑΤΡΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ 6 ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΓΓΛΙΚΑ ή ΓΑΛΛΙΚΑ ή ΑΛΛΗ ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ (μόνο στη Β Λυκείου) ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΑΛΛΗ ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ: ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ, ΙΣΠΑΝΙΚΑ, ΙΤΑΛΙΚΑ, ΡΩΣΙΚΑ, ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' 19

20 Εκτός από τα μαθήματα της κατεύθυνσης σπουδών του μαθητή, η Β και η Γ τάξη διατηρούν στο Ν.Ω.Π. μαθήματα κοινού κορμού, τα οποία έχουν σκοπό να διευρύνουν και να συμπληρώνουν την παιδεία των μαθητών. Πίνακας 4 - Ωρολόγιο Πρόγραμμα Β και Γ Λυκείου Μαθήματα Κοινού Κορμού ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Β και Γ Λυκείου Α/Α Μαθήματα Μαθήματα κοινού κορμού Β Λυκείου Μαθήματα κοινού κορμού Γ Λυκείου Μαθήματα κατεύθυνσης Β και Γ Λυκείου (4Χ4=16) 1 Νέα Ελληνικά/Αγωγή του Πολίτη Αρχαία Ελληνικά/Αρχαιογνωσία 1,5 3 Μαθηματικά Φυσική Ιστορία/Ιστορία της Κύπρου Αγγλικά Φυσική Αγωγή/Πρώτες Βοήθειες 2,5 8 Φυσική Αγωγή 2 9 Θρησκευτικά 2 2 Σύνολα Μερικά Σύνολα Γενικό Σύνολο 35 Εξεταζόμενα Μαθήματα ανά τάξη Α Λυκείου Στο τέλος της χρονιάς, οι μαθητές, δίνουν εξετάσεις σε μαθήματα, ανάλογα με την Ο.Μ.Π. την οποία παρακολουθούν. Ο πίνακας που ακολουθεί περιλαμβάνει τα εξεταζόμενα μαθήματα ανά Ο.Μ.Π. Πίνακας 5 - Εξεταζόμενα μαθήματα Α Λυκείου 1η Ο.Μ.Π. 2η Ο.Μ.Π. 3η Ο.Μ.Π. 4η Ο.Μ.Π. Νέα Ελληνικά Νέα Ελληνικά Νέα Ελληνικά Νέα Ελληνικά Μαθηματικά κοινού κορμού Μαθηματικά προσανατολισμού Μαθηματικά προσανατολισμού Μαθηματικά κοινού κορμού Αρχαία Ελληνικά/ Αρχαιογνωσία προσανατολισμού Φυσική προσανατολισμού Οικονομικά προσανατολισμού Οικονομικά προσανατολισμού Ιστορία προσανατολισμού Χημεία-Βιολογία Ιστορία κοινού κορμού Αγγλικά προσανατολισμού* * Οι μαθητές που έχουν απόφαση από την Επαρχιακή Επιτροπή Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, θα έχουν τη δυνατότητα, αν το επιθυμούν (µε γραπτό αίτημα των γονέων/κηδεμόνων), να δηλώσουν ως εξεταζόμενο μάθημα την Ιστορία κοινού κορμού αντί του μαθήματος των Αγγλικών. 20 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β'

21 Β και Γ τάξη Τα εξεταζόμενα μαθήματα για τη Β και Γ τάξη είναι τα Νέα Ελληνικά και τα τέσσερα (4) μαθήματα εμβάθυνσης (υποχρεωτικά και επιλεγόμενο/α) της κατεύθυνσης την οποία ακολουθούν. Εξεταζόμενα Μαθήματα Β και Γ Λυκείου 1. Νέα Ελληνικά Μαθήματα εμβάθυνσης Εξετάσεις Μετάταξης Διαδικασία αλλαγής κατεύθυνσης ή/και μαθημάτων επιλογής Οι μαθητές πρέπει να δώσουν εξετάσεις μετάταξης στις περιπτώσεις που επιθυμούν να: ακολουθήσουν στη Β τάξη διαφορετική κατεύθυνση σπουδών από εκείνη/ες στην/στις οποία/ες τους οδηγεί η Ο.Μ.Π. που παρακολουθούν στην Α τάξη μετακινηθούν στην Γ τάξη σε άλλη κατεύθυνση σπουδών από αυτήν που φοιτούν στη Β τάξη αλλάξουν ένα ή δύο από τα επιλεγόμενα μαθήματα στη Γ τάξη, παραμένοντας στην ίδια κατεύθυνση. Σχετικά με τις εξετάσεις μετάταξης ισχύουν τα πιο κάτω: οι εξετάσεις θα διενεργούνται πριν το τέλος της σχολικής χρονιάς, σε χρόνο που θα ανακοινώνει το Υ.Π.Π. διοργανώνονται και διεξάγονται από το Λύκειο, στο οποίο φοιτούν ο μαθητές στις εξετάσεις μπορούν να συμμετέχουν και ανεξεταστέοι μαθητές ο βαθμός επιτυχίας στις εξετάσεις μετάταξης είναι 10/20 και άνω η επιτυχία στις εξετάσεις ικανοποιεί το αίτημα του μαθητή, νοουμένου ότι αυτός προάγεται στην επόμενη τάξη νοείται ότι αν η σχολική μονάδα αδυνατεί να προσφέρει τη νέα επιλογή του μαθητή, τότε μπορεί να αλλάξει σχολείο φοίτησης. Συγκεκριμένα: Οι μαθητές που επιθυμούν να εισαχθούν στην κατεύθυνση των Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών και προέρχονται από τη 2η ή 3η ή 4η Ο.Μ.Π., θα πρέπει να εξεταστούν στα Αρχαία Ελληνικά/Αρχαιογνωσία προσανατολισμού και Ιστορία προσανατολισμού. Οι μαθητές που επιθυμούν να εισαχθούν στην Κατεύθυνση των Ξένων Γλωσσών και Ευρωπαϊκών Σπουδών και προέρχονται από τη 2η ή 3η ή 4η Ο.Μ.Π., θα πρέπει να εξεταστούν στην Ιστορία προσανατολισμού. Επιπλέον, αν σκοπεύει κάποιος μαθητής να επιλέξει το μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών, θα εξετάζεται και στα Αρχαία Ελληνικά/Αρχαιογνωσία προσανατολισμού. Οι μαθητές που επιθυμούν να εισαχθούν στην Κατεύθυνση των Θετικών Επιστημών - Βιοεπιστημών - Πληροφορικής - Τεχνολογίας και προέρχονται από την 1η και 4η Ο.Μ.Π., θα εξετάζονται στα Μαθηματικά προσανατολισμού και στη Φυσική προσανατολισμού. Αν προέρχονται από την 3η Ο.Μ.Π., θα εξετάζονται μόνο στη Φυσική προσανατολισμού. Οι μαθητές που επιθυμούν να εισαχθούν στην Κατεύθυνση των Οικονομικών Επιστημών και προέρχονται από την 1η Ο.Μ.Π., θα εξετάζονται στα Μαθηματικά προσανατολισμού και Οικονομικά προσανατολισμού. Αν προέρχονται από τη 2η Ο.Μ.Π., θα εξετάζονται στα Οικονομικά προσανατολισμού και αν προέρχονται από την 4η Ο.Μ.Π., θα εξετάζονται στα Μαθηματικά προσανατολισμού. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' 21

22 Οι μαθητές που επιθυμούν να εισαχθούν στην κατεύθυνση Εμπορίου και Υπηρεσιών και προέρχονται από την 1η και 2η Ο.Μ.Π., θα εξετάζονται στα Οικονομικά προσανατολισμού και Αγγλικά προσανατολισμού. Αν προέρχονται από την 3η Ο.Μ.Π., θα εξετάζονται στα Αγγλικά προσανατολισμού. Σημείωση: Η εισδοχή στην κατεύθυνση Καλών Τεχνών γίνεται από όλες τις Ο.Μ.Π. χωρίς εξετάσεις μετάταξης. Πίνακας Εξεταζόμενων Μαθημάτων Μετάταξης από Ο.Μ.Π. Α τάξης προς Κατευθύνσεις Β τάξης Β Λυκείου για Εισδοχή στην: Μαθητής από την 1η Ο.Μ.Π. Μαθητής από την 2 η Ο.Μ.Π. Μαθητής από την 3 η Ο.Μ.Π. Μαθητής από την 4 η Ο.Μ.Π. 1 η Κατεύθυνση Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών ΚΑΝΕΝΑ 1. Αρχαία Ελληνικά Αρχαιογνωσία 2. Ιστορία 1. Αρχαία Ελληνικά Αρχαιογνωσία 2. Ιστορία 1. Αρχαία Ελληνικά Αρχαιογνωσία 2. Ιστορία 2η Κατεύθυνση Ξένων Γλωσσών και Ευρωπαϊκών Σπουδών ΚΑΝΕΝΑ 1. Ιστορία 2. Αρχαία Ελληνικά Αρχαιογνωσία (για όσους σκοπεύουν να το επιλέξουν) 1. Ιστορία 2. Αρχαία Ελληνικά Αρχαιογνωσία (για όσους σκοπεύουν να το επιλέξουν) 1. Ιστορία 2. Αρχαία Ελληνικά Αρχαιογνωσία (για όσους σκοπεύουν να το επιλέξουν) 3η Κατεύθυνση Θετικών Επιστημών Βιοεπιστημών Πληροφορικής Τεχνολογίας 1. Μαθηματικά 2. Φυσική ΚΑΝΕΝΑ 1. Φυσική 1. Μαθηματικά 2. Φυσική 4η Κατεύθυνση Οικονομικών Επιστημών 1. Μαθηματικά 2. Οικονομικά 1. Οικονομικά ΚΑΝΕΝΑ 1. Μαθηματικά 5η Κατεύθυνση Υπηρεσιών 1. Οικονομικά 2. Αγγλικά 1. Οικονομικά 2. Αγγλικά 1. Αγγλικά ΚΑΝΕΝΑ 6η Κατεύθυνση Καλών Τεχνών ΚΑΝΕΝΑ ΚΑΝΕΝΑ ΚΑΝΕΝΑ ΚΑΝΕΝΑ Γ τάξη Οι μαθητές στη Γ τάξη μπορούν να δώσουν εξετάσεις μετάταξης, με σκοπό να μετακινηθούν από τη μία κατεύθυνση σπουδών σε μία άλλη. Σε τέτοια περίπτωση, οι μαθητές θα εξετάζονται σε όλα τα μαθήματα εμβάθυνσης της νέας κατεύθυνσης που δεν περιλαμβάνονταν στην κατεύθυνση από την οποία μετακινήθηκαν. Τα μαθήματα αυτά είναι όλα τα υποχρεωτικά της Κατεύθυνσης, καθώς και αυτό/α που θα επιλέξουν. Κάποιοι μαθητές μπορούν, επίσης, να δώσουν εξέταση μετάταξης σε ένα μάθημα, με σκοπό να αλλάξουν επιλεγόμενο μάθημα της ίδιας κατεύθυνσης. 22 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β'

23 2. Μουσικό Σχολείο Με τη δημιουργία του Μουσικού Λυκείου στη Λευκωσία και Λεμεσό το 2006, καθώς επίσης και την επέκταση του θεσμού στην Πάφο, Λάρνακα και Αμμόχωστο τον Σεπτέμβριο του 2012, το Υ.Π.Π. έθεσε την πρόθεσή του για συμπόρευση της χώρας μας με τα πολιτισμικά και μουσικά δρώμενα της Ευρώπης. Αναγνωρίζοντας το ποιοτικό και αξιόλογο έργο αλλά και την πολύπλευρη προσφορά των Μουσικών Λυκείων, το Υ.Π.Π. προχώρησε το 2015 στην επέκταση του θεσμού στον Γυμνασιακό κύκλο στη Λεμεσό, Λάρνακα και Αμμόχωστο, ώστε να δημιουργηθούν ευνοϊκότερες συνθήκες μάθησης και προετοιμασίας, ανασχεδιάζοντας και αποφορτίζοντας σε μεγάλο βαθμό το πρόγραμμα σπουδών. Τη σχολική χρονιά , ο θεσμός θα επεκτάθηκε στις επαρχίες Λευκωσίας και Πάφου. Σε αυτό το πλαίσιο, αναμένεται οι μαθητές των Μουσικών Σχολείων, ως αυριανοί πολίτες, να συμβάλουν στη μουσική και πολιτισμική ανάπτυξη της χώρας μας, προκειμένου ν' αποκτήσει μία επάξια θέση στο ευρύτερο παγκόσμιο πολιτισμικό γίγνεσθαι. Σχεδιασμός Προγράμματος Τα Μουσικά Σχολεία έχουν σχεδιαστεί μέσα στο πλαίσιο του υφιστάμενου εκπαιδευτικού συστήματος στη μορφή του Ολοήμερου Σχολείου. Με την επέκταση του θεσμού στον Γυμνασιακό κύκλο έχει επιτευχθεί ο στόχος να καταστούν τα Μουσικά Σχολεία εξατάξια. Οι μαθητές παρακολουθούν σε όλες τις τάξεις το πρόγραμμα των πρωινών μαθημάτων, με ενισχυμένο το μάθημα της Μουσικής και παρακολουθούν σε απογευματινό χρόνο το υπόλοιπο ειδικό πρόγραμμα. Για τη λειτουργία των Μουσικών Σχολείων, το Υ.Π.Π. φρόντισε ώστε να δημιουργηθεί η απαραίτητη εργαστηριακή υποδομή στα Γυμνάσια και Λύκεια, όπου φιλοξενούνται τα Μουσικά Σχολεία. Συγκεκριμένα, τα Μουσικά Σχολεία φιλοξενούνται στα πιο κάτω σχολεία: Μουσικό Σχολείο Λευκωσίας - Παγκύπριο Γυμνάσιο και Γυμνάσιο Ακροπόλεως Μουσικό Σχολείο Λεμεσού - Λανίτειο Λύκειο και Γυμνάσιο Μουσικό Σχολείο Λάρνακας - Λύκειο Αγίου Γεωργίου και Γυμνάσιο Δροσιάς Μουσικό Σχολείο Αμμοχώστου - Λύκειο και Γυμνάσιο Κοκκινοχωρίων Μουσικό Σχολείο Πάφου - Λύκειο Α Εθνάρχη Μακαρίου Γ και Νικολαΐδειο Γυμνάσιο Δικαίωμα Φοίτησης Δικαίωμα φοίτησης, μέσω διεκδίκησης θέσης, έχουν όλοι οι μαθητές που φοιτούν στη Στ Δημοτικού και στη Γ Γυμνασίου κάθε σχολικής χρονιάς, αφού παρακαθίσουν σε εισαγωγικές εξετάσεις - ακροάσεις. Επίσης, κάθε σχολική χρονιά οργανώνονται κατατακτήριες εξετάσεις για τις άλλες τάξεις του Μουσικού Σχολείου, εάν και εφόσον υπάρχει κενή θέση και ο υποψήφιος έχει το αντίστοιχο επίπεδο, ώστε να παρακολουθήσει το σύνολο των μαθημάτων. Το πρόγραμμα του Μουσικού Σχολείου προσφέρεται στους μαθητές του υπό τη μορφή της πλήρους υποτροφίας. Εισαγωγικές Εξετάσεις - Ακροάσεις Μουσικών Γυμνασίων Η περίοδος των ακροάσεων πραγματοποιείται κάθε χρόνο το δεύτερο δεκαήμερο Απριλίου (το χρονικό πλαίσιο διαφοροποιείται ανάλογα με τις διακοπές του Πάσχα). Οι εισαγωγικές εξετάσεις για την Α τάξη Γυμνασίου περιλαμβάνουν μία σειρά μουσικών δραστηριοτήτων, ιδιαίτερα φιλικών προς τα παιδιά, με στόχο τη διάγνωση των μουσικών τους ικανοτήτων και προοπτικών. Οι προϋπάρχουσες μουσικές γνώσεις και δεξιότητες στην εκτέλεση κάποιου μουσικού οργάνου δεν αποτελούν προϋπόθεση εισδοχής. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' 23

24 Πιο συγκεκριμένα, στην εισαγωγική εξέταση οι υποψήφιοι εξετάζονται σε μουσικές δεξιότητες που αφορούν στα ακόλουθα: ρυθμική αντίληψη και ικανότητα μελωδική αντίληψη και ικανότητα ακουστικές δεξιότητες εκτέλεση μουσικού οργάνου - προαιρετικό. Εισαγωγικές Εξετάσεις για τα Μουσικά Λύκεια Οι εισαγωγικές εξετάσεις σε όλα τα Μουσικά Λύκεια πραγματοποιούνται την περίοδο Μαΐου - Ιουνίου και περιλαμβάνουν: γραπτές εξετάσεις θεωρίας. Το δοκίμιο περιλαμβάνει όλη την ύλη της θεωρίας μέχρι το κεφάλαιο των συγχορδιών (δειγματικά δοκίμια μπορείτε να δείτε στις ιστοσελίδες των Μουσικών Σχολείων) εξετάσεις μουσικού οργάνου (οι υποψήφιοι παρουσιάζουν σε Επιτροπή Αξιολόγησης δύο, τουλάχιστον, έργα στο επίπεδο του μουσικού οργάνου που ασχολούνται) μελωδική και ρυθμική αντίληψη. Σε όλα τα Μουσικά Σχολεία προσφέρονται μαθήματα προετοιμασίας των υποψηφίων πριν την περίοδο εξετάσεων. Όλοι οι μαθητές που εξασφαλίζουν θέση στα Μουσικά Σχολεία κάνουν μετεγγραφή απαραιτήτως, στα αντίστοιχα Γυμνάσια ή Λύκεια της επαρχίας τους, τα οποία φιλοξενούν τα Μουσικά Σχολεία. Αναλυτικό Πρόγραμμα Το Αναλυτικό Πρόγραμμα του Μουσικού Σχολείου περιλαμβάνει ομαδικά και ατομικά μαθήματα. Πρόγραμμα Μαθημάτων Α τάξης Μουσικού Γυμνασίου ΜΑΘΗΜΑ ΠΕΡ. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Θεωρία της Μουσικής (Υ) 2 Ομαδικό μάθημα σε πρωινό χρόνο Σολφέζ Ακουστικά (Υ) 2 Ομαδικό μάθημα σε πρωινό χρόνο Όργανο Κατεύθυνσης (ΥΕ) 2 Το πρώτο όργανο του μαθητή Χορωδία (Υ) 2 Τετράφωνη Χορωδία για όλους τους μαθητές Παραδοσιακή Μουσική (Υ) 1 Διδασκαλία παραδοσιακών οργάνων και τραγουδιών Βυζαντινή Μουσική (Υ) 1 Εισαγωγή στη Βυζαντινή Σημειογραφία Γνωρίζω το Πιάνο (ΕΕ) 1 Ομαδικό μάθημα Πιάνου σε μαθητές που δεν διδάσκονται το συγκεκριμένο όργανο Ο πρώτος χρόνος φοίτησης στο Μουσικό Γυμνάσιο ολοκληρώνεται σε δέκα (10) περιόδους εβδομαδιαίως: τέσσερις (4) περιόδους στον πρωινό κύκλο μαθημάτων και έξι (6) περιόδους σε απογευματινό χρόνο. Σημείωση: (Υ) Υποχρεωτικό (ΥΕ) Υποχρεωτικό κατ επιλογήν (ΕΕ) Ελεύθερη Επιλογή 24 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β'

25 Πρόγραμμα Μαθημάτων Β τάξης Μουσικού Γυμνασίου ΜΑΘΗΜΑ ΠΕΡ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Θεωρία της Μουσικής (Υ) 2 Ομαδικό μάθημα σε πρωινό χρόνο Σολφέζ Ακουστικά (Υ) 2 Ομαδικό μάθημα σε πρωινό χρόνο Όργανο Κατεύθυνσης (ΥΕ) 2 Το πρώτο όργανο του μαθητή Χορωδία (Υ) 2 Τετράφωνη Χορωδία για όλους τους μαθητές Παραδοσιακή Μουσική (Υ) 1 Διδασκαλία παρ. οργάνων και τραγουδιών Βυζαντινή Μουσική (Υ) 1 Εισαγωγή στη Βυζαντινή Σημειογραφία Μουσική Δωματίου (ΥΕ) 1 Συμμετοχή σε Μουσικό Σύνολο Πρόγραμμα Μαθημάτων Γ τάξης Μουσικού Γυμνασίου ΜΑΘΗΜΑ ΠΕΡ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Θεωρία της Μουσικής (Υ) 2 Ομαδικό μάθημα σε πρωινό χρόνο Σολφέζ Ακουστικά (Υ) 1 Ομαδικό μάθημα σε πρωινό χρόνο Όργανο Κατεύθυνσης (ΥΕ) 2 Το πρώτο όργανο του μαθητή Όργανο Επιλογής (ΥΕ) 1 Πιάνο ή άλλο όργανο αν έχει ολοκληρώσει με επιτυχία το 3 ο επίπεδο Πιάνου Χορωδία (Υ) 2 Τετράφωνη Χορωδία για όλους τους μαθητές Μουσική Δωματίου (ΥΕ) 1 Συμμετοχή σε Μουσικό Σύνολο Μουσική Τεχνολογία (Υ) 1 Μουσικά Προγράμματα σε Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές Μουσικά σύνολα (ΥΕ) 1-2 Συμμετοχή σε Μουσικά Σύνολα Οι μαθητές, μπορούν να συμμετέχουν και σε άλλα Μουσικά Σύνολα του Σχολείου αρκεί να μην δημιουργείται σύγκρουση στο υπόλοιπο πρόγραμμα των μαθημάτων τους. Πρόγραμμα Μαθημάτων Α τάξης Μουσικού Λυκείου ΜΑΘΗΜΑ ΠΕΡ. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Θεωρία της Μουσικής (Υ) 2 Ομαδικό μάθημα σε πρωινό χρόνο Σολφέζ Ακουστικά (Υ) 1 Ομαδικό μάθημα σε πρωινό χρόνο Όργανο Κατεύθυνσης (ΥΕ) 2 Το πρώτο όργανο του μαθητή Όργανο Επιλογής (ΥΕ) 1 Πιάνο ή άλλο όργανο, αν έχει ολοκληρώσει με επιτυχία το 3ο επίπεδο Πιάνου Χορωδία (Υ) 2 Τετράφωνη Χορωδία για όλους τους μαθητές Μουσική Δωματίου (ΥΕ) 1 Συμμετοχή σε Μουσικό Σύνολο Μουσική Τεχνολογία (Υ) 1 Μουσικά Προγράμματα σε Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές Μουσικά Σύνολα (ΥΕ) 1-2 Συμμετοχή σε Μουσικά Σύνολα Ο πρώτος χρόνος φοίτησης στο Μουσικό Λύκειο ολοκληρώνεται σε έντεκα (11) περιόδους εβδομαδιαίως: τρεις (3) περιόδους στον πρωινό κύκλο μαθημάτων οκτώ - εννέα (8-9) περιόδους σε απογευματινό χρόνο. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' 25

26 Πρόγραμμα Μαθημάτων Β τάξης Μουσικού Λυκείου ΜΑΘΗΜΑ ΠΕΡ. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Θεωρία της Μουσικής (Υ) 3 Ομαδικό μάθημα σε πρωινό χρόνο Σολφέζ Ακουστικά (Υ) 2 Ομαδικό μάθημα σε πρωινό χρόνο Ιστορία Μορφολογία της Μουσικής 1 Ομαδικό μάθημα σε πρωινό χρόνο Όργανο Κατεύθυνσης (ΥΕ) 2 Το πρώτο όργανο του μαθητή Όργανο Επιλογής (ΥΕ) 1 Πιάνο ή άλλο όργανο, αν έχει ολοκληρώσει με επιτυχία το 3 ο επίπεδο πιάνου Χορωδία (Υ) 2 Τετράφωνη χορωδία για όλους τους μαθητές Μουσική Δωματίου (ΥΕ) 1 Συμμετοχή σε Μουσικό Σύνολο Μουσικά Σύνολα (ΥΕ) 1-2 Συμμετοχή σε Μουσικά Σύνολο Πρόγραμμα Μαθημάτων Γ τάξης Μουσικού Λυκείου ΜΑΘΗΜΑ ΠΕΡ. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Θεωρία της Μουσικής (Υ) 3 Ομαδικό μάθημα σε πρωινό χρόνο Σολφέζ Ακουστικά (Υ) 2 Ομαδικό μάθημα σε πρωινό χρόνο Ιστορία Μορφολογία της Μουσικής 1 Ομαδικό μάθημα σε πρωινό χρόνο Όργανο Κατεύθυνσης (ΥΕ) 2 Το πρώτο όργανο του μαθητή Χορωδία (Υ) 2 Τετράφωνη Χορωδία για όλους τους μαθητές Μουσικά Σύνολα (ΥΕ) 1-2 Συμμετοχή σε Μουσικά Σύνολα ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ (ΕΕ) ΜΑΘΗΜΑ ΠΕΡ. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Ενισχυμένη Αρμονία και Μουσική Ορθογραφία (ΕΕ) 1-2 Προετοιμασία για τις Εξετάσεις Ελληνικών και Ξένων Πανεπιστημίων Φωνητικό Σύνολο (ΕΕ) 1-2 Επιλογή μόνο για μαθητές Λυκείου Σύνολο Κρουστών (ΕΕ) 1-2 Επιλογή μόνο για μαθητές Λυκείου Μουσικά Σύνολα (ΕΕ) 1-2 Παραδοσιακός Χορός (ΕΕ) 1-2 Βυζαντινός Χορός (ΕΕ) 1-2 Οργανογνωσία Ενορχήστρωση (ΕΕ) Μουσικό όργανο (ΕΕ) 1-2 Μουσική Δωματίου (ΕΕ) 1-2 Αυτοσχεδιασμός, JAZZ, ROCK, Έντεχνο Ελληνικό Τραγούδι (Β Γυμνασίου έως Γ Λυκείου) Επιλογή για μαθητές Β Γυμνασίου έως Γ Λυκείου Επιλογή για μαθητές Β Γυμνασίου έως Γ Λυκείου 1-2 Επιλογή για μαθητές Β και Γ Λυκείου Για τους μαθητές που επιθυμούν να συνεχίσουν το δεύτερο μουσικό τους όργανο Επιλογή για μαθητές Β Γυμνασίου έως Γ Λυκείου Ενδεικτικό /Πιστοποιητικό φοίτησης και Αναλυτική Βαθμολογία Μαθημάτων: Στο τέλος κάθε τετραμήνου δίνεται στους μαθητές «Ενδεικτικό Επίδοσης» για όλα τα μαθήματα. Στο τέλος του Προγράμματος απονέμεται στους μαθητές, που ολοκλήρωσαν το πρόγραμμα με επιτυχία «Πιστοποιητικό Σπουδών» και αναλυτική βαθμολογία μαθημάτων. 26 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β'

27 3. Αθλητικό Σχολείο Γυμνάσιο Η πολύ πετυχημένη πορεία του Αθλητικού Λυκείου, με παγκόσμιες διακρίσεις στον σχολικό αθλητισμό κι εξαιρετικές ακαδημαϊκές επιδόσεις των μαθητών - αθλητών οδήγησε το Υ.Π.Π. στην απόφαση επέκτασης των Αθλητικών Λυκείων και Γυμνασίων σε όλες τις πόλεις. Τα Αθλητικά Γυμνάσια έχουν ως αποστολή τους την ενίσχυση της προπονητικής δραστηριότητας των μαθητών - αθλητών, τη συνεχή αξιολόγηση και προώθηση των ταλέντων στον αθλητισμό, τη συνεχή παρακολούθηση της ακαδημαϊκής προόδου τους καθώς και την υιοθέτηση ορθής αθλητικής συμπεριφοράς («Ευ Αγωνίζεσθαι»). Τρόπος λειτουργίας: κανονισμοί λειτουργίας Σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης προπόνηση τρεις φορές την εβδομάδα ( ευτέρα - Τετάρτη - Παρασκευή δύο (2) πρώτες περιόδους) σε συγκεκριμένους αθλητικούς χώρους εργομετρικές εξετάσεις/εξειδικευμένες αναλύσεις στο Κέντρο Αθλητικών Ερευνών Κύπρου (Κ.Α.Ε.Κ.). Ωράριο Λειτουργίας ωράριο και Ωρολόγιο Πρόγραμμα Γυμνασίου, εκτός από τις δύο (2) πρώτες περιόδους της Δευτέρας, Τετάρτης και Παρασκευής, κατά τις οποίες οι μαθητές προπονούνται σε συγκεκριμένους αθλητικούς χώρους στην Α Γυμνασίου οι ώρες προπόνησης εξοικονομούνται από: μία (1) περιόδο από τα μαθήματα Οικιακής Οικονομίας και Μουσικής καθώς και μισή περίοδο από το μάθημα Τεχνολογίας. Διδακτικό Προσωπικό Οι προπονητές που επιλέγονται για την προπονητική δραστηριότητα των μαθητών είναι πτυχιούχοι εκπαιδευτικοί Φυσικής Αγωγής, με εξειδικευμένη εμπειρία στην προπονητική του κάθε αθλήματος. Εποπτεία Την ευθύνη της εποπτείας, αναλαμβάνει ένας Βοηθός Διευθυντής Α ή Βοηθός Διευθυντής ή καθηγητής Φυσικής Αγωγής, ο οποίος εργάζεται με κυλιόμενο ωράριο. Αξιολόγηση Για την προπόνηση, δίνεται σύντομη περιγραφική αξιολόγηση κάθε δίμηνο, σε ειδικό έντυπο. Κριτήρια αξιολόγησης είναι η επίδοση του μαθητή, η συνέπειά του και η βελτίωση των αθλητικών του δεξιοτήτων. Βεβαίωση Παρακολούθησης Στο τέλος του σχολικού έτους δίνεται από το σχολείο βεβαίωση φοίτησης στους μαθητές των αθλητικών τμημάτων. Εκτός από τα στοιχεία του μαθητή αναγράφονται, το άθλημα, οι προβλεπόμενες περίοδοι προπόνησης (ετησίως) και ο αριθμός των απουσιών. Προϋπόθεση για την παραχώρηση της βεβαίωσης είναι η τακτική φοίτηση. Εργομετρικές Εξετάσεις Οι αθλητές - μαθητές υποβάλλονται σε εργομετρικές εξετάσεις και αναλύσεις δύο φορές τον χρόνο, στο Κέντρο Αθλητικών Ερευνών Κύπρου. Κριτήρια Επιλογής Οι υποψήφιοι για φοίτηση στα Αθλητικά Γυμνάσια θα πρέπει να πληρούν όλα τα πιο κάτω κριτήρια. Η τελική επιλογή θα γίνεται με βάση τον διαθέσιμο αριθμό θέσεων ανά επαρχία. προπονητική δραστηριότητα σε ολυμπιακό άθλημα εγγεγραμμένοι σε Αθλητικά Σωματεία ή Ομίλους που υπάγονται στις Αθλητικές Ομοσπονδίες για ατομικά αθλήματα 1η - 3η παγκύπρια θέση σε αγώνες Ομοσπονδιών και στο Εθνικό Σχέδιο Υποστήριξης Αναπτυξιακού Αθλητισμού (Ε.Σ.Υ.Α.Α.) για ομαδικά αθλήματα διενεργείται πρακτική δοκιμασία αξιολόγησης τεχνικών δεξιοτήτων από ειδική επιτροπή, σε Παγκύπριο επίπεδο. παράλληλα με την αθλητική αξιολόγηση, λαμβάνεται υπόψη και το μαθησιακό επίπεδο των μαθητών. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' 27

28 Διαδικασία Εγγραφής Οι ενδιαφερόμενοι υποβάλλουν αίτηση εγγραφής στο Αθλητικό Γυμνάσιο και καταθέτουν τα σχετικά δικαιολογητικά μέχρι τέλος Απριλίου (συγκεκριμένες ημερομηνίες κατάθεσης των δικαιολογητικών θα γνωστοποιούνται μέσω των ιστοσελίδων των Αθλητικών Σχολείων). Για το αποτέλεσμα της αξιολόγησης των αιτήσεων ενημερώνεται ο γονέας/κηδεμόνας από τον υπεύθυνο του Αθλητικού Γυμνασίου. Σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης εγγραφής, ο μαθητής εγγράφεται στο σχολείο που καθορίζει η Σχολική Εφορεία της περιφέρειάς του. Αθλητικά Γυμνάσια λειτουργούν: Λευκωσία: Γυμνάσιο Έγκωμης τηλ Λεμεσός: Λανίτειο Γυμνάσιο τηλ Λάρνακα: Γυμνάσιο Βεργίνας τηλ Πάφος: Γυμνάσιο Αγίου Θεοδώρου τηλ Αμμόχωστος: Γυμνάσιο Παραλιμνίου τηλ Λύκειο Τα Αθλητικά Λύκεια έχουν ως αποστολή την ενίσχυση της αγωνιστικής δραστηριότητας των μαθητώναθλητών, την ακαδημαϊκή τους στήριξη, καθώς και την υιοθέτηση ορθής αθλητικής συμπεριφοράς («Ευ Αγωνίζεσθαι»). Τρόπος λειτουργίας: κανονισμοί λειτουργίας Σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης προπόνηση τρεις φορές την εβδομάδα (Δευτέρα - Τετάρτη - Παρασκευή δύο (2) πρώτες περίοδοι) σε συγκεκριμένους αθλητικούς χώρους εργομετρικές εξετάσεις/εξειδικευμένες αναλύσεις στο Κέντρο Αθλητικών Ερευνών Κύπρου (Κ.Α.Ε.Κ.) ψυχολογική στήριξη δωρεάν ακαδημαϊκή στήριξη στα Κρατικά Ινστιτούτα Επιμόρφωσης (Κ.Ι.Ε.) δωρεάν ενισχυμένο πρόγευμα δύο φορές την εβδομάδα. Ωράριο Λειτουργίας Πρωινή Ζώνη ωράριο και Ωρολόγιο Πρόγραμμα Λυκείου, εκτός από τις δύο (2) πρώτες περιόδους της Δευτέρας, Τετάρτης και Παρασκευής, κατά τις οποίες οι μαθητές προπονούνται σε συγκεκριμένους αθλητικούς χώρους στην Α Λυκείου το ωράριο επεκτείνεται κατά μία (1) περίοδο μέχρι τις 14:15 (Τρίτη και Πέμπτη). Απογευματινή Ζώνη την Τρίτη και Πέμπτη προσφέρονται απογευματινά φροντιστηριακά μαθήματα για δύο (2) περιόδους ως εξής: - Α Λυκείου: 14:30-16:00 - Β και Γ Λυκείου: 13:45-15:15 Τις μέρες αυτές προσφέρεται δωρεάν πρόγευμα. Μαθήματα επιλογής Α τάξης Ακολουθείται το πρόγραμμα του Λυκείου με τις πιο κάτω διαφορές: απαλλαγή μίας (1) περιόδου από τα μαθήματα Γαλλικών και Τεχνολογίας απαλλαγή μισής περιόδου από τα Θρησκευτικά. Οι μαθητές μπορούν να επιλέξουν τα μαθήματα αυτά ως φροντιστηριακά, στην απογευματινή ζώνη, εάν το επιθυμούν. Μαθήματα επιλογής Β και Γ Λυκείου Ακολουθείται το πρόγραμμα του Λυκείου με τις πιο κάτω διαφορές: υποχρεωτική επιλογή του μαθήματος της Φυσικής Αγωγής, το οποίο προσφέρεται μόνο στους μαθητές του Αθλητικού Λυκείου, κατ εξαίρεση στους μαθητές οι οποίοι επιθυμούν να ακολουθήσουν τον κλάδο της Ιατρικής, προσφέρεται η δυνατότητα παρακολούθησης του μαθήματος της Βιολογίας, πέραν του σχολικού ωραρίου (Τρίτη και Πέμπτη 13:45-15:00). 28 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β'

29 Διδακτικό Προσωπικό Οι καθηγητές των φροντιστηριακών μαθημάτων επιλέγονται κι εργάζονται με το καθεστώς των καθηγητών που εργάζονται στα Κ.Ι.Ε. Το μάθημα της Βιολογίας διδάσκεται από καθηγητή του σχολείου, που διδάσκει το μάθημα στην πρωινή ζώνη Οι προπονητές που επιλέγονται για την προπονητική δραστηριότητα των μαθητών είναι πτυχιούχοι εκπαιδευτικοί Φυσικής Αγωγής, με εξειδικευμένη εμπειρία στην προπονητική του κάθε αθλήματος. Εποπτεία Την ευθύνη της εποπτείας, αναλαμβάνει ένας Βοηθός Διευθυντής Α ή Βοηθός Διευθυντής ή καθηγητής Φυσικής Αγωγής, ο οποίος εργάζεται με κυλιόμενο ωράριο. Αξιολόγηση Για όλα τα μαθήματα της απογευματινής ζώνης καθώς, και για την προπονητική δραστηριότητα, δίνεται σύντομη περιγραφική αξιολόγηση κάθε δίμηνο, σε ειδικό έντυπο. Κριτήρια αξιολόγησης είναι η επίδοση του μαθητή, η συνέπειά του και η βελτίωση των αθλητικών του δεξιοτήτων. Βεβαίωση Παρακολούθησης Στο τέλος του σχολικού έτους δίνεται από το σχολείο βεβαίωση φοίτησης στους μαθητές των αθλητικών τμημάτων. Εκτός από τα στοιχεία του μαθητή, αναγράφονται το άθλημα, οι προβλεπόμενες περίοδοι προπόνησης (ετησίως) και ο αριθμός των απουσιών. Προϋπόθεση για την παραχώρηση της βεβαίωσης είναι η τακτική φοίτηση. Εργομετρικές Εξετάσεις Οι αθλητές-μαθητές υποβάλλονται σε εργομετρικές εξετάσεις και αναλύσεις δύο φορές το χρόνο, στο Κέντρο Αθλητικών Ερευνών Κύπρου. Κριτήρια Επιλογής Οι υποψήφιοι για φοίτηση στα Αθλητικά Λύκεια θα πρέπει να πληρούν όλα τα πιο κάτω κριτήρια: 1. Αθλητικά Κριτήρια 1η - 3η θέση στα παγκύπρια ατομικά πρωταθλήματα σχολικών και εξωσχολικών αγώνων της κατηγορίας τους 1η - 3 η θέση Παγκύπριων ομαδικών πρωταθλημάτων με συμμετοχή τουλάχιστον 50% του συνόλου των αγώνων της χρονιάς κατάκτησης της θέσης ή δύο συμμετοχές σε αγώνα με την εθνική ομάδα Τα αθλητικά κριτήρια πρέπει να έχουν επιτευχθεί κατά την τρέχουσα ή την προηγούμενη αθλητική χρονιά. 2. Ακαδημαϊκά κριτήρια Γενική βαθμολογία 15/20. Για την αριθμητική βαθμολογία των Γυμνασίων ισχύει ο κανονισμός «Περί Αγήματος και Βραβείων». 3. Διαγωγή Κοσμιοτάτη. Διαδικασία εγγραφής Οι ενδιαφερόμενοι υποβάλλουν αίτηση εγγραφής στο Αθλητικό Λύκειο και καταθέτουν τα σχετικά δικαιολογητικά. Για το αποτέλεσμα της αξιολόγησης των αιτήσεων ενημερώνεται ο γονέας/κηδεμόνας από τον Υπεύθυνο του Αθλητικού Λυκείου. Σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης εγγραφής, ο μαθητής εγγράφεται στο σχολείο που καθορίζει η Σχολική Εφορεία της περιφέρειάς του. Αθλητικά Λύκεια λειτουργούν: Λευκωσία: Λύκειο Κύκκου Β τηλ Λεμεσός: Λανίτειο Λύκειο τηλ Λάρνακα: Λύκειο Βεργίνας, τηλ Πάφος: Λύκειο Εθνάρχη Μακαρίου Γ τηλ Αμμόχωστος: Λύκειο Παραλιμνίου τηλ Για περισσότερες πληροφορίες: Πέτρος Πατσιάς ΒΔ Α, Σύμβουλος Αθλητικού Σχολείου Υ.Π.Π., ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' 29

30

31 ΚΕΦΑΛΑΙΟγ ΜΕΣΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

32 Τεχνικές Σχολές H Μέση Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση (Μ.Τ.Ε.Ε.) παρέχεται σε 12 Τεχνικές Σχολές, οι οποίες λειτουργούν σε Λευκωσία, Λεμεσό, Λάρνακα, Παραλίμνι, Αυγόρου, Πάφο και Πόλη Χρυσοχούς, καθώς και σε δύο Εσπερινές Τεχνικές Σχολές, σε Λευκωσία και Λεμεσό, στις οποίες προσφέρονται προγράμματα ισοδύναμα με εκείνα της τακτικής φοίτησης στις Τεχνικές Σχολές. Επίσης, λειτουργούν τμήματα του Κλάδου Ξενοδοχειακών στο Γυμνάσιο Αγρού. Κατά Επαρχία λειτουργούν οι ακόλουθες Τεχνικές Σχολές: ΕΠΑΡΧΙΑ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ Α ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ Β ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΜΑΚΑΡΙΟΣ Γ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΕΠΑΡΧΙΑ ΛΕΜΕΣΟΥ Α ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΜΕΣΟΥ Β ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΜΕΣΟΥ «ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ» Γ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΜΕΣΟΥ Α.Π.Ε.ΗΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΡΟΥ/ΞΕΝΟ ΟΧΕΙΑΚO TMHMA ΕΠΑΡΧΙΑ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΓ. ΛΑΖΑΡΟΥ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΕΠΑΡΧΙΑ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ/ΑΥΓΟΡΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑ ΠΑΦΟΥ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΦΟΥ ΛΥΚΕΙΟ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΗΣ ΧΡΥΣΟΧΟΥΣ ΕΣΠΕΡΙΝΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΧΟΛΕΣ ΕΣΠΕΡΙΝΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΕΣΠΕΡΙΝΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΜΕΣΟΥ 32 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

33 Κατεύθυνση, Κλάδος και Ειδικότητα MEΣΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Έμφαση στη θεωρητική εκπαίδευση με κύριο στόχο τις σπουδές ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Έμφαση στην επαγγελματική εκπαίδευση και πρακτική εξάσκηση Α ΕΤΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ - ΚΛΑΔΟΥ - ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΚΛΑΔΟΣ Οι κλάδοι/ειδικότητες της Μ.Τ.Ε.Ε.προσφέρονται σε δύο κατευθύνσεις: Τη Θεωρητική και την Πρακτική. Στη Θεωρητική Κατεύθυνση δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στα τεχνολογικά μαθήματα του κλάδου και παρέχονται τα εφόδια στους μαθητές για να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε Ανώτερα και Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα ή να εργαστούν μετά την αποφοίτησή τους στην ειδικότητα που έχουν επιλέξει. Στην Πρακτική Κατεύθυνση δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στα εργαστηριακά μαθήματα του κλάδου και προετοιμάζονται οι μαθητές για να εργαστούν, μετά την αποφοίτησή τους, στην Ειδικότητα που έχουν επιλέξει ή να συνεχίσουν τις σπουδές τους, κυρίως σε Ανώτερα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Κατά την εγγραφή τους στην Τεχνική Σχολή, οι μαθητές επιλέγουν την Κατεύθυνση, τον Κλάδο και την Ειδικότητα που θα ακολουθήσουν. ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 33

34 Κλάδοι Σπουδών Στη Μ.Τ.Ε.Ε. προσφέρονται οι ακόλουθοι κλάδοι σπουδών: ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Μηχανολογίας Ηλεκτρολογίας και Ηλεκτρονικών Εφαρμογών Αρχιτεκτονικής και Πολιτικής Μηχανικής Εφαρμοσμένων Τεχνών Γεωπονίας Υπηρεσιών Ξενοδοχειακών Επαγγελμάτων και Επισίτισης Βιομηχανικού Σχεδιασμού ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Μηχανολογίας Ηλεκτρολογίας και Ηλεκτρονικών Εφαρμογών Δομικών Έργων και Κατασκευών Εφαρμοσμένων Τεχνών Γεωπονίας Υπηρεσιών Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Επαγγελμάτων Αισθητικής - Κομμωτικής 34 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

35 Ειδικότητες Στους πίνακες που ακολουθούν παρουσιάζονται όλες οι ειδικότητες, ανά σχολή, όπου προσφέρονται. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 35

36 ΝΕΟΙ ΚΛΑΔΟΙ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΕΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 1. ΚΛΑΔΟΣ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ 1. Γενική Μηχανολογία 2. Μηχανολογικές Εγκαταστάσεις Κτηρίων 3. Μηχανική - Ηλεκτρολογία Αυτοκινήτων 4. Παραγωγή και Διανομή Ενέργειας/Φυσικού Αερίου 2. ΚΛΑΔΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ 1. Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις και Αυτοματισμοί 2. Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές, Δίκτυα και Επικοινωνίες 3. Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας 4. Ψηφιακή Τεχνολογία και Προγραμματισμός 3. ΚΛΑΔΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ 1. Αρχιτεκτονική και Πολιτική Μηχανική 4. ΚΛΑΔΟΣ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΤΕΧΝΩΝ 1. Σχεδίαση και Κατασκευή Επίπλων και Ξύλινων Κατασκευών 2. Γραφικές Τέχνες και Πολυμέσα 3. Σχεδιασμός και Διακόσμηση Εσωτερικού Χώρου 4. Σχεδιασμός Ενδυμάτων 5. ΚΛΑΔΟΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ 1. Φυτική και Ζωική Παραγωγή 2. Γεωργία, Βιοκαλλιέργειες και Καινοτόμες Καλλιέργειες 6. ΚΛΑΔΟΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ 1. Τουριστικά 2. Λογιστικά 7. ΚΛΑΔΟΣ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΙΤΙΣΗΣ 1. Λειτουργία Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Μονάδων 8. ΚΛΑΔΟΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ 1. Βιομηχανικός Σχεδιασμός ( Έρευνα, Σχεδιασμός & Δημιουργία Καινοτόμων Προϊόντων) 2. Τρισδιάστατος Σχεδιασμός 9. ΚΛΑΔΟΣ ΝΑΥΤΗΛΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ 1. Ιχθυοκαλλιέργειες 2. Ναυτιλιακά Επαγγέλματα 3. Υδάτινη Μηχανική A ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ Β ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΜΑΚΑΡΙΟΣ Γ A ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΜΕΣΟΥ Β ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΜΕΣΟΥ Γ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΜΕΣΟΥ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΓΙΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΥΓΟΡΟΥ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΦΟΥ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΗΣ ΧΡΥΣΟΧΟΥΣ Γίνονται οι προετοιμασίες και ετοιμάζονται οι υποδομές για εισαγωγή του κλάδου κατά τη σχολική χρονιά Α.Π.Ε.ΗΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΡΟΥ 36 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

37 ΝΕΟΙ ΚΛΑΔΟΙ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 1. ΚΛΑΔΟΣ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ 1. Τεχνικός Μηχανικής Παραγωγής 2. Τεχνικός Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων Κτιρίων 3. Τεχνικός Ελασματουργίας - Συγκολλήσεων, Μεταλλικών Κατασκευών και Σωληνώσεων Φυσικού Αερίου 4. Μηχανικός - Ηλεκτρολόγος Οχημάτων 5. Συντήρηση Μηχανολογικού και Ηλεκτρολογικού Εξοπλισμού 2. ΚΛΑΔΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ 1. Τεχνικός Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων και Αυτοματισμών 2. Τεχνικός Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, Δικτύων και Επικοινωνιών 3. Τεχνικός Οικιακών Συσκευών, Ψύξης και Κλιματισμού 3. ΚΛΑΔΟΣ ΔΟΜΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ 1. Τεχνίτες Δομικών Έργων 2. Σχεδιαστές Δομικών Έργων 3. Συντήρηση και Αποκατάσταση Κτηρίων 4. ΚΛΑΔΟΣ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΤΕΧΝΩΝ 1. Επιπλοποιία και Ξύλινες Κατασκευές 2. Γραφικές Τέχνες 3. Διακοσμητική 4. Σχεδιασμός και Κατασκευή Κοσμήματος 5. Σχεδιασμός και Κατασκευή Ενδυμάτων 5. ΚΛΑΔΟΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ 1. Γεωργικές Καλλιέργειες 2. Παραγωγή Γεωργικών και Κτηνοτροφικών Προϊόντων 6. ΚΛΑΔΟΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ 1. Υπάλληλοι Τουριστικών Γραφείων και Ξενοδοχείων 2. Ιδιαίτεροι Γραμματείς 7. ΚΛΑΔΟΣ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ 1. Μάγειροι - ΤρΑ.Π.Ε.ζοκόμοι 2. Υποδοχή και Διαχείριση Ορόφων και Μονάδων 8. ΚΛΑΔΟΣ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ - ΚΟΜΜΩΤΙΚΗΣ 1. Κομμωτική A ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ Β ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΜΑΚΑΡΙΟΣ Γ A ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΜΕΣΟΥ Β ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΜΕΣΟΥ Γ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΜΕΣΟΥ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΓΙΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΥΓΟΡΟΥ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΦΟΥ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΗΣ ΧΡΥΣΟΧΟΥΣ Α.Π.Ε.ΗΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΡΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 37

38 Ειδικότητες Θεωρητικής Κατεύθυνσης Κλάδος Μηχανολογίας Γενική Μηχανολογία Μηχανολογικές Εγκαταστάσεις Κτιρίων Μηχανική - Ηλεκτρολογία Αυτοκινήτων Παραγωγή και Διανομή Ενέργειας/ Φυσικού Αερίου Κλάδος Ηλεκτρολογίας και Ηλεκτρονικών Εφαρμογών Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις και Αυτοματισμοί Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές, Δίκτυα και Επικοινωνίες Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Ψηφιακή Τεχνολογία και Προγραμματισμός Κλάδος Αρχιτεκτονικής και Πολιτικής Μηχανικής Αρχιτεκτονική και Πολιτική Μηχανική Kλάδος Εφαρμοσμένων Τεχνών Σχεδίαση και Κατασκευή Επίπλων και Ξύλινων Κατασκευών Γραφικές Τέχνες και Πολυμέσα Σχεδιασμός και Διακόσμηση Εσωτερικού Χώρου Σχεδιασμός Ενδυμάτων Κλάδος Γεωπονίας Φυτική και Ζωική Παραγωγή Γεωργία, Βιοκαλλιέργειες και Καινοτόμες Καλλιέργειες Κλάδος Υπηρεσιών Τουριστικά Λογιστικά Κλάδος Ξενοδοχειακών Επαγγελμάτων και Επισίτισης Λειτουργία Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Μονάδων Κλάδος Βιομηχανικού Σχεδιασμού Βιομηχανικός Σχεδιασμός (Έρευνα, Σχεδιασμός και Δημιουργία Καινοτόμων Προϊόντων) Τρισδιάστατος Σχεδιασμός Κλάδος Ναυτιλιακών και Θαλάσσιων Επαγγελμάτων Ιχθυοκαλλιέργειες Ναυτιλιακά Επαγγέλματα Υδάτινη Μηχανική 38 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

39 ΚΛΑΔΟΣ: Μηχανολογίας ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Θεωρητική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Γενική Μηχανολογία Το επάγγελμα απαιτεί οργανωτικές ικανότητες, μεθοδικότητα, ιδιαίτερη υπευθυνότητα για την εκτέλεση των μελετών που εκπονεί ο Μηχανολόγος Μηχανικός. Ακόμη, σημαντικά προσόντα για το επάγγελμα είναι η ευχέρεια στο τεχνικό σχέδιο, στους υπολογισμούς και στις μετρήσεις, καθώς και η καλή αντίληψη του χώρου. Ο δυναμισμός, η συνέπεια και η πρακτική σκέψη είναι επίσης θετικά προσόντα για την άσκηση του επαγγέλματος. Επίσης, εφόσον ο Μηχανολόγος Μηχανικός συχνά αποτελεί μέλος μιας ομάδας εργασίας, χρειάζεται διοικητικές ικανότητες, ικανότητες συνεργασίας και επικοινωνίας και ομαδικό πνεύμα. Έφηβοι, οι οποίοι έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά θα μπορούν να εξετάσουν την προοπτική σταδιοδρομίας στην ειδικότητα Γενικής Μηχανολογίας. Ο επαγγελματίας, στην ειδικότητα αυτή, έχει τη δυνατότητα να ασχολείται με το σχεδιασμό της δομής και της λειτουργίας, καθώς και με τη διαχείριση της λειτουργίας σύγχρονων τεχνολογικών και διοικητικών συστημάτων. Τι είναι η Γενική Μηχανολογία; Ο απόφοιτος της ειδικότητας Γενικής Μηχανολογίας, όταν απασχολείται στον τομέα της παραγωγής, μελετά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει μία επιχείρηση και προτείνει μέτρα για την αύξηση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων της. Επίσης, έχει την ευθύνη του συντονισμού των εργασιών για την υλοποίηση των μελετών και εισηγήσεών του. Όταν εργάζεται στον τομέα της διοίκησης εκπονεί μελέτες για την καλύτερη αξιοποίηση των εγκαταστάσεων και του εργατικού δυναμικού της μονάδας, εισάγοντας νέες μεθόδους στην οργάνωση της επιχείρησης, στην παραγωγική διαδικασία και στην αξιοποίηση του μηχανολογικού εξοπλισμού της. Είναι, επίσης, υπεύθυνος για τον εντοπισμό των προβλημάτων παραγωγής και διακίνησης των προϊόντων και για τη διαμόρφωση προτάσεων για την επίλυσή τους. Η υπευθυνότητα είναι ένα από τα κύρια γνωρίσματα του επαγγέλματος του Μηχανικού Παραγωγής, καθώς από τις δικές του μελέτες εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η βιωσιμότητα και το μέλλον μιας επιχείρησης. Η δουλειά του απαιτεί, επίσης, συστηματικότητα, συνέπεια και ακρίβεια. Θεωρείται απαραίτητο στο πλαίσιο του επαγγέλματος να ενημερώνεται συνεχώς για τις νεότερες τεχνολογικές εξελίξεις και τις μεθόδους οργάνωσης παραγωγής, να μελετά τα νέα συστήματα και να είναι σε θέση να εξηγήσει αναλυτικά τη λειτουργία τους. Επίσης, χρειάζεται να διαθέτει μαθηματική και υπολογιστική ικανότητα, τεχνική αντίληψη και κατάρτιση, ικανότητα στο σχεδιασμό, ομαδικό πνεύμα, ικανότητα συνεργασίας και επικοινωνίας με τους συναδέλφους του. Ο προγραμματισμός, η επαγωγική σκέψη και οι διοικητικές ικανότητες για την οργάνωση και τη διεύθυνση του τεχνικού προσωπικού είναι απαραίτητα για την επιτυχή εκτέλεση του έργου του. Ποια είναι η σημασία της Γενικής Μηχανολογίας στην Κύπρο; Η ανταγωνιστικότητα στον τομέα παραγωγής καθώς και η ανάγκη βελτίωσης των παραγωγικών μεθόδων καθιστούν το επάγγελμα του Μηχανικού Παραγωγής και Διοίκησης αρκετά σημαντικό, με αποτέλεσμα οι προοπτικές απασχόλησης να είναι αρκετά καλές. Ο απόφοιτος της ειδικότητας Γενικής Μηχανολογίας μπορεί να προσφέρει τις υπηρεσίες του σ ένα ευρύ φάσμα επιχειρήσεων στον δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα. Ο απόφοιτος της ειδικότητας Γενικής Μηχανολογίας εργάζεται στον δημόσιο τομέα σε υπουργεία, δημόσιες υπηρεσίες, καθώς και οργανισμούς. Στον ιδιωτικό τομέα, μπορεί να εργαστεί σε τεχνικές εταιρίες, σε μεγάλες βιομηχανικές μονάδες και σε άλλες παραγωγικές επιχειρήσεις και οργανισμούς. Μπορεί, ακόμα, να απασχοληθεί ως καθηγητής στην εκπαίδευση ή ως ελεύθερος επαγγελματίας, διατηρώντας δικό του τεχνικό γραφείο. Ο απόφοιτος της ειδικότητας Γενικής Μηχανολογίας δουλεύει συνήθως σε κλειστό χώρο, σε συνθήκες γραφείου και με ωράρια που καθορίζονται από το είδος ή τον φόρτο εργασίας του. Μερικές φορές χρειάζεται να μετακινείται στους χώρους παραγωγής, όπου επικρατεί θόρυβος, ένταση, άγχος και σωματική κούραση. Εργάζεται ατομικά κατά την εκπόνηση των μελετών, αλλά και ομαδικά κατά την υλοποίησή τους, συνεργαζόμενος με τα στελέχη και το προσωπικό της επιχείρησης. Ένας απόφοιτος της ειδικότητας Γενικής Μηχανολογίας εργάζεται με επιστημονικό τρόπο, σχεδιάζοντας και εφαρμόζοντας μεθόδους που σκοπεύουν στη βελτίωση της παραγωγής και στην καλύτερη αξιοποίηση του εργατικού δυναμικού μιας επιχείρησης. Ο απόφοιτος της ειδικότητας Γενικής Μηχανολογίας χρειάζεται να διαθέτει πολύ καλές γνώσεις μηχανολογίας, σχεδιασμού και βιομηχανικής παραγωγής, καθώς και διοικητικές και οργανωτικές ικανότητες. Η συνεχής ενημέρωση για τις νέες μεθόδους παραγωγής, τα συστήματα διοίκησης και τις τεχνολογικές εξελίξεις είναι απαραίτητη για τον απόφοιτο της ειδικότητας Γενικής Μηχανολογίας. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 39

40 Η Ειδικότητα Γενικής Μηχανολογίας στη Μ.Τ.Ε.Ε. Σκοπός της Ειδικότητας στη Μ.Τ.Ε.Ε. είναι η ανάδειξη ταλαντούχων μαθητών, οι οποίοι, μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης, θα αποκτήσουν ένα ισχυρό υπόβαθρο γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, έτσι ώστε να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και να καταστούν αξιόλογοι Μηχανολόγοι Μηχανικοί. Η τριβή, μέσα από το πρόγραμμα εκπαίδευσης, σε θέματα έρευνας, τεχνογνωσίας και τεχνολογίας, τεχνικού και μηχανολογικού σχεδίου, τεχνολογίας υλικών, σχεδίασης στον ηλεκτρονικό υπολογιστή και άλλα, θα προσφέρουν στους απόφοιτους ολοκληρωμένες επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις σε όλο το φάσμα που σχετίζεται με την ειδικότητα. Σπουδές στον τομέα της Μηχανολογίας Ο απόφοιτος μπορεί να: διεκδικήσει με προοπτικές επιτυχίας θέση για περαιτέρω σπουδές σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου και της Ελλάδας διεκδικήσει θέση σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου και της Ελλάδας και σε άλλους τομείς, πέραν του κλάδου του, νοουμένου ότι πληροί τους περιορισμούς πρόσβασης για εισαγωγή στην Ανώτερη και Ανώτατη Εκπαίδευση, σύμφωνα με τον Νόμο περί Παγκύπριων Εξετάσεων γίνει δεκτός σε οποιοδήποτε Ανώτερο ή Ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Κύπρου ή του εξωτερικού, με την προϋπόθεση ότι θα ικανοποιεί τους όρους και τις προϋποθέσεις εισδοχής στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα. 40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

41 ΚΛΑΔΟΣ: Μηχανολογίας ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Θεωρητική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Μηχανολογικές Εγκαταστάσεις Κτηρίων Γενικότερα, τα κτήρια είναι ένας μεγάλος τομέας οικονομικής δραστηριότητας και πολλές χιλιάδες επαγγελματίες δραστηριοποιούνται στον τομέα αυτό στην Κύπρο. Ένας από τους κύριους συντελεστές της ορθής, συνεχούς και απρόσκοπτης λειτουργίας μίας οικοδομής είναι οι μηχανολογικές της εγκαταστάσεις. Οι μηχανολογικές εγκαταστάσεις κτηρίων εδράζονται πάνω σε δύο πυλώνες: Ο πρώτος πυλώνας είναι η μελέτη, σχεδιασμός και επίβλεψη της εγκατάστασης και ο δεύτερος είναι η κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση. Με τον πρώτο πυλώνα καταπιάνεται ο Μελετητής Μηχανολόγος Μηχανικός και γι' αυτό προϋποτίθεται πανεπιστημιακή κατάρτιση. Η ειδικότητα προσφέρεται στη Θεωρητική Κατεύθυνση σε όλες τις επαρχίες και στις περισσότερες Τεχνικές Σχολές της Κύπρου. Τι είναι οι Μηχανολογικές Εγκαταστάσεις Κτηρίων; Σημαντικό μέρος των κτηρίων είναι οι μηχανολογικές εγκαταστάσεις, οι οποίες ταξινομούνται στις πιο κάτω κατηγορίες : υδραυλική εγκατάσταση: Η εγκατάσταση αυτή προμηθεύει το κτήριο με τις απαραίτητες ποσότητες πόσιμου νερού, κρύου νερού χρήσης, ζεστού νερού χρήσης καθώς και νερού για χρήση στους κήπους. εγκατάσταση των συστημάτων αποχέτευσης: Τα συστήματα αυτά διασφαλίζουν τη συλλογή, απομάκρυνση και επεξεργασία των ακαθάρτων νερών, των λυμάτων και των όμβριων υδάτων. εγκατάσταση συστημάτων θέρμανσης: Μέσω των συστημάτων αυτών, κεντρικών ή τοπικών, εξασφαλίζεται η θέρμανση των κτηρίων, έτσι που το χειμώνα να δημιουργείται στους κλειστούς χώρους άνετο και υγιεινό περιβάλλον. εγκαταστάσεις κλιματισμού: Οι εγκαταστάσεις αυτές δημιουργούν συνθήκες άνεσης εντός των κτηρίων, ρυθμίζοντας τη θερμοκρασία, υγρασία καθώς και τα άλλα χαρακτηριστικά του αέρα όλες τις εποχές του έτους. εγκαταστάσεις αερισμού και εξαερισμού: Η ποιότητα του εσωτερικού αέρα διασφαλίζεται μέσω της απόρριψης του μολυσμένου αέρα στο περιβάλλον και την προσαγωγή φρέσκου νωπού αέρα, είτε με φυσικό είτε με μηχανικό τρόπο. συστήματα πυρόσβεσης: Τα συστήματα αυτά στοχεύουν να εξασφαλίσουν τα κτήρια σε περίπτωση πυρκαγιάς. εγκατάσταση φυσικού αερίου: είναι η μορφή ενέργειας που χρησιμοποιείται για θέρμανση και για χρήση οικιακών συσκευών. εγκατάσταση ανελκυστήρα: είναι εκείνη που εξασφαλίζει τη μεταφορά ατόμων και υλικών σε διάφορα επίπεδα - ορόφους μιας οικοδομής. Ποια είναι η σημασία των Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων Κτηρίων στην Κύπρο; Στον τόπο μας ένας τομέας που απασχολεί πολλές χιλιάδες επαγγελματιών είναι ο τομέας των κατασκευών και ειδικότερα των οικοδομών, είτε αυτές προορίζονται για ιδιοκατοίκηση, είτε ως επαγγελματική στέγη είτε για άλλο σκοπό. Οτιδήποτε κτιστεί, είτε μικρή, είτε μεγάλη οικοδομή, είτε ξενοδοχειακή μονάδα, ακόμα και βιομηχανική μονάδα, περιλαμβάνει απαραίτητα τις Μηχανολογικές Εγκαταστάσεις, όπως έχουν περιγραφεί πιο πάνω. Η πολυπλοκότητα και πολυποικιλότητα των εγκαταστάσεων αυτών προϋποθέτει υψηλή επαγγελματική κατάρτιση των εργαζομένων στο τομέα αυτό. Οι εγκαταστάσεις αυτές παρουσιάζουν κατά τη διάρκεια της ζωής των κτηρίων ένα δυναμικό μοντέλο λειτουργίας που επιβάλλει συνεχή έλεγχο, συντήρηση, επισκευή και βελτίωση. Οι καταρτισμένοι Τεχνικοί Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων Κτηρίων απασχολούνται συνεχώς με τις εγκαταστάσεις αυτές από το πρώτο στάδιο σχεδιασμού μιας οικοδομής μέχρι και την τελευταία ημέρα της ζωής της. Οι μεγάλες κτηριακές εγκαταστάσεις, όπως είναι τα ξενοδοχεία, τα νοσοκομεία, τα εργοστάσια κ.λπ. απασχολούν μόνιμο προσωπικό που σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να είναι πολυάριθμο. Η ειδικότητα Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων Κτηρίων στη Μ.Τ.Ε.Ε. Σκοπός της ειδικότητας των Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων Κτηρίων στη Μ.Τ.Ε.Ε. είναι η κατάρτιση μαθητών, οι οποίοι, μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης, θα αποκτήσουν ένα ισχυρό υπόβαθρο γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, έτσι ώστε να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση και να καταστούν πτυχιούχοι επαγγελματίες στις Μηχανολογικές Εγκαταστάσεις Κτηρίων. Το Πρόγραμμα περιλαμβάνει την απόκτηση γνώσεων, δεξιοτήτων αλλά και στάσεων τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο σε όλες τις κατηγορίες των Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων Κτηρίων εμπλουτισμένες με γνώσεις και σε άλλα συναφή θέματα όπως Τεχνικού Σχεδίου, Ηλεκτρολογίας, Ηλεκτρονικού Υπολογιστή, Επιχειρηματικότητας, Λογιστικής και άλλα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 41

42 Σπουδές στον τομέα των Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων Κτηρίων Στις περισσότερες χώρες, τα πανεπιστήμια που προσφέρουν σπουδές στον κλάδο της Μηχανολογίας περιλαμβάνουν την ειδικότητα που ασχολείται με τη θέρμανση, τη ψύξη και τον αερισμό. Την ειδικότητα αυτή μπορούν να ακολουθήσουν οι απόφοιτοι της Θεωρητικής Κατεύθυνσης μετά από επιτυχείς διαδικασίες. Πτυχιούχοι στην ειδικότητα αυτή μπορούν να εργαστούν ως Μελετητές, σε εταιρείες Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων Κτηρίων ως επιβλέποντες σε άλλες δημόσιες ή ιδιωτικές υπηρεσίες, όπως δήμοι, συμβούλια υδατοπρομήθειας αλλά και σε ξενοδοχειακές μονάδες ως αρχιμηχανικοί στο τμήμα συντήρησης. Οι ακαδημαϊκές σπουδές για την ειδικότητα που ασχολείται με τη θέρμανση, ψύξη και αερισμό μπορεί να φτάσουν μέχρι και τον διδακτορικό τίτλο, καλύπτοντας πολύ εξειδικευμένα θέματα, όπως η εφαρμογή νέων τεχνολογιών που στοχεύουν στην εξοικονόμηση ενέργειας στα κτήρια καθώς και βελτίωση των μεθόδων και υλικών των μηχανολογικών εγκαταστάσεων κτηρίων σε σχέση με το περιβάλλον. 42 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

43 ΚΛΑΔΟΣ: Μηχανολογίας ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Θεωρητική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Μηχανική - Ηλεκτρολογία Αυτοκινήτων Το επάγγελμα απαιτεί οργανωτικές ικανότητες, μεθοδικότητα, καθώς και ιδιαίτερη υπευθυνότητα. Ο δυναμισμός, η συνέπεια και η πρακτική σκέψη είναι, επίσης, θετικά προσόντα για την άσκηση του επαγγέλματος. Επίσης, χρειάζονται διοικητικές ικανότητες, ικανότητες συνεργασίας και επικοινωνίας, και ομαδικό πνεύμα. Ο δυναμισμός, η συνέπεια και η πρακτική σκέψη είναι, επίσης, θετικά προσόντα για την άσκηση του επαγγέλματος. Έφηβοι με επινοητικότητα και κριτική σκέψη θα πρέπει να εξετάσουν την προοπτική σταδιοδρομίας στην ειδικότητα Μηχανική - Ηλεκτρολογία Οχημάτων. Οι επαγγελματίες στον τομέα αυτό έχουν τη δυνατότητα να ασχολούνται με εργασίες επισκευής και συντήρησης όλων των μηχανισμών και συστημάτων του αυτοκινήτου καθώς και εργασίες διάγνωσης/ανεύρεσης βλαβών και ελέγχου καλής λειτουργίας όλων των συστημάτων κάθε τύπου αυτοκινήτου. Τι είναι η Μηχανική - Ηλεκτρολογία Οχημάτων; Η Μηχανική - Ηλεκτρολογία Οχημάτων ως επαγγελματική απασχόληση εξελίχθηκε και εξελίσσεται σύμφωνα με την τεχνολογική εξέλιξη του αυτοκινήτου. Η επαγγελματική προοπτική του Μηχανικού - Ηλεκτρολόγου Οχημάτων είναι συνδεδεμένη με τις τεχνολογικές εξελίξεις που αφορούν κυρίως τον ηλεκτρονικό έλεγχο και διάγνωση των συστημάτων του αυτοκινήτου καθώς και τους εναλλακτικούς τρόπους κίνησης των αυτοκινήτων (ηλεκτρικά, υβριδικά, υγραέριο, κυψέλες υδρογόνου, κ.ά.). Είναι απαραίτητο, σήμερα ο Μηχανικός - Ηλεκτρολόγος Οχημάτων να αποκτήσει και γνώσεις των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συστημάτων των αυτοκινήτων, για να καλύπτει όλο το φάσμα εργασιών επισκευής και συντήρησης του αυτοκινήτου. Ποια είναι η σημασία της Μηχανικής Ηλεκτρολογίας Οχημάτων στην Κύπρο; Η Μηχανική - Ηλεκτρολογία Οχημάτων είναι το βασικό επάγγελμα πάνω στο οποίο πρέπει να στηρίζονται και οι οποιεσδήποτε μελλοντικές εξειδικεύσεις του επαγγέλματος, λόγω τεχνολογικών εξελίξεων και εφαρμογών στο αυτοκίνητο. Η σύγχρονη εξέλιξη του αυτοκινήτου επιβάλλει συνεχή ηλεκτρονικό έλεγχο όλων των συστημάτων του αυτοκινήτου. Αυτό συνεπάγεται ότι μόνο ο Μηχανικός - Ηλεκτρολόγος Οχημάτων έχει την δυνατότητα του πλήρη ελέγχου όλων των συστημάτων του αυτοκινήτου. Ο Μηχανικός - Ηλεκτρολόγος Οχημάτων μπορεί να προσφέρει τις υπηρεσίες του σ ένα ευρύ φάσμα επιχειρήσεων στον δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα. Η εφαρμογή και λειτουργία πολλών ηλεκτρονικών συστημάτων στο σύγχρονο αυτοκίνητο δημιουργούν την τάση επιμόρφωσης στις νέες τεχνολογίες και την δημιουργία μεγάλης προοπτικής απασχόλησης στις νέες τεχνολογίες. Ο Μηχανικός - Ηλεκτρολόγος Οχημάτων μπορεί να απασχοληθεί στους ακόλουθους τομείς: επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών σχετιζόμενες με την επισκευή, συντήρηση και διάγνωση αυτοκινήτων (συνεργεία) επιχειρήσεις εμπορίας (αυτοκινήτων, ανταλλακτικών, ειδών), σχετιζόμενες με το αυτοκίνητο επιχειρήσεις μετατροπών/βελτιώσεων κινητήρων και συστημάτων αυτοκινήτου υπηρεσίες και οργανισμούς τεχνικού ελέγχου οχημάτων (ΚΤΕΟ) αυτοκινητοβιομηχανίες υπουργεία, κρατικούς και ημικρατικους οργανισμούς και οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης μπορεί να αυτοεργοδοτηθεί ως ελεύθερος επαγγελματίας μπορεί ακόμα να απασχοληθεί ως καθηγητής στην εκπαίδευση. Η ειδικότητα Μηχανική Ηλεκτρολογία Οχημάτων στη Μ.Τ.Ε.Ε. Σκοπός της Ειδικότητας στη Μ.Τ.Ε.Ε. είναι η ανάδειξη ταλαντούχων μαθητών, οι οποίοι, μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης, θα αποκτήσουν ένα ισχυρό υπόβαθρο γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, έτσι ώστε να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση και να καταστούν αξιόλογοι Μηχανολόγοι Μηχανικοί Αυτοκινήτων. Η τριβή μέσα από το πρόγραμμα εκπαίδευσης σε θέματα έρευνας, τεχνογνωσίας και τεχνολογίας, μηχανολογικού σχεδίου, ηλεκτρικού σχεδίου αυτοκινήτου, διάγνωσης βλαβών και άλλα, θα προσφέρουν στους απόφοιτους ολοκληρωμένες επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις σε όλο το φάσμα που σχετίζεται με την ειδικότητα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 43

44 Σπουδές στον Τομέα της Μηχανικής Ηλεκτρολογίας Οχημάτων Σε όλο τον κόσμο διάφορα ιδρύματα προσφέρουν ευρεία επιλογή εκπαιδευτικών διαδρομών για τους φοιτητές Μηχανικής - Ηλεκτρολογίας Οχημάτων. Ένας πανεπιστημιακός τίτλος στον τομέα της Μηχανικής - Ηλεκτρολογίας Οχημάτων μπορεί να προσφέρει στους φοιτητές μία ισχυρή ακαδημαϊκή βάση στον σχεδιασμό και τη τεχνολογική εξέλιξη των οχημάτων. Οι φοιτητές ολοκληρώνουν συνήθως το πρόγραμμα σπουδών τους με ένα ισχυρό πορτοφόλιο, το οποίο αποδεικνύει τα επιτεύγματα και τις δεξιότητές τους. Ο απόφοιτος στην ειδικότητα Μηχανικής - Ηλεκτρολογίας Οχημάτων μπορεί να: διεκδικήσει θέση με προοπτικές για περαιτέρω σπουδές σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου ή της Ελλάδας στον κλάδο/ειδικότητά του. διεκδικήσει θέση σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου ή της Ελλάδας και σε άλλους τομείς, πέραν του κλάδου/ειδικότητάς του, νοουμένου ότι πληροί τους περιορισμούς πρόσβασης για εισαγωγή στην Aνώτερη και Aνώτατη Eκπαίδευση, σύμφωνα με τον Nόμο περί Παγκύπριων Eξετάσεων. γίνει δεκτός σε οποιοδήποτε Ανώτερο ή Ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Κύπρου ή του εξωτερικού, με την προϋπόθεση ότι θα ικανοποιεί τους όρους και τις προϋποθέσεις εισδοχής στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα. 44 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

45 ΚΛΑΔΟΣ: Μηχανολογίας ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Θεωρητική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Παραγωγή και Διανομή Ενέργειας/Φυσικού Αερίου Το συγκεκριμένο επάγγελμα απαιτεί οργανωτικές ικανότητες, μεθοδικότητα, καθώς και ιδιαίτερη υπευθυνότητα. Ο δυναμισμός, η συνέπεια και η πρακτική σκέψη είναι, επίσης, θετικά προσόντα για την άσκηση του επαγγέλματος. Παράλληλα, όπως επίσης χρειάζονται διοικητικές ικανότητες, ικανότητες συνεργασίας και επικοινωνίας, και ομαδικό πνεύμα. Έφηβοι με δημιουργικότητα, επινοητικότητα και δυναμισμό θα μπορούν να εξετάσουν την προοπτική σταδιοδρομίας στην ειδικότητα της Παραγωγής και Διανομής Ενέργειας/ Φυσικού αερίου. Με την ανακάλυψη εκμεταλλεύσιμων ποσοτήτων φυσικού αερίου στην Κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (Α.Ο.Ζ.) δημιουργούνται νέες προοπτικές ανάπτυξης για τον τόπο, με απώτερο σκοπό τη διοχέτευση και εκμετάλλευση αυτού του φυσικού πόρου, ούτως ώστε να αποτελέσει μία από τις κύριες πηγές ενέργειας στην Κύπρο. Η υλοποίηση αυτού του σκοπού αναμένεται να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας σε διάφορους τομείς της οικονομίας, ενώ παράλληλα θα αναπτυχθούν επαγγέλματα συναφή με την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου και των πετρελαιοειδών, τα οποία μέχρι πρόσφατα απουσίαζαν από την κυπριακή αγορά. Ο Κλάδος λειτουργεί στις περισσότερες Τεχνικές Σχολές της Κύπρου. Τι είναι η Παραγωγή και Διανομή Ενέργειας /Φυσικού Αερίου; Ο τεχνικός της Παραγωγής και Διανομής Ενέργειας/ Φυσικού αερίου είναι ένας ειδικευμένος τεχνικός ικανός να εκτελεί εργασίες που σχετίζονται με τη μελέτη, εγκατάσταση και συντήρηση δικτύων και συσκευών αερίων καυσίμων, καθώς και με τη διανομή, μεταφορά και ποιοτικό έλεγχο αυτών. Ο τεχνικός της ειδικότητας ασχολείται με την μελέτη και εγκατάσταση δικτύων φυσικού αερίου και υγραερίου για οικιακή, επαγγελματική και βιομηχανική χρήση, με την εγκατάσταση, συντήρηση και επισκευή συσκευών καύσης, όπως λέβητες, καυστήρες, κουζίνες, που χρησιμοποιούνται σε σπίτια αλλά και σε χώρους μαζικής εστίασης (στρατώνες, νοσοκομεία, κατασκηνώσεις), και έχει την ευθύνη για τη σωστή λειτουργία του φυσικού αερίου ως εναλλακτικού καυσίμου κίνησης αυτοκινήτων και φορτηγών. Επίσης, ο τεχνικός της ειδικότητας εξηγεί στους χρήστες των συσκευών τεχνικά θέματα που αφορούν τη λειτουργία τους και τους ενημερώνει για όλους τους πιθανούς κινδύνους που μπορεί να προκύψουν εξαιτίας της λανθασμένης χρήσης τους. Για την εργασία του χρησιμοποιεί συσκευές ανάλυσης καύσης, μηχανολογικό εξοπλισμό, ειδικά εργαλεία επεξεργασίας σωλήνων, φορητές συσκευές οξυγόνου και ειδικά μέσα προστασίας, όπως φόρμες, μάσκες, ειδικά γυαλιά και παπούτσια. Ποια είναι η σημασία της Παραγωγής και Διανομής Ενέργειας/Φυσικού Αερίου στην Κύπρο; Οι ασφαλείς και καλά οργανωμένες εγκαταστάσεις φυσικού αερίου συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος και στην εξοικονόμηση ενέργειας. Για τον λόγο αυτό το επάγγελμα του τεχνικού της ειδικότητας είναι πάρα πολύ σημαντικό. Η εργασία του τεχνικού της ειδικότητας απαιτεί υπευθυνότητα, ευσυνειδησία, συνέπεια και ιδιαίτερη προσοχή για την αποφυγή ατυχημάτων από πιθανή διαρροή αερίων. Ο τεχνικός της ειδικότητας χρειάζεται να διαθέτει υπολογιστική και μηχανική ικανότητα, ικανότητα αντίληψης του χώρου, σωματική υγεία και αντοχή, καθώς και επιδεξιότητα στις λεπτές κινήσεις των χεριών και των δακτύλων. Επίσης, είναι απαραίτητο να διαθέτει κριτική και αναλυτική σκέψη, επινοητικότητα και κοινωνική δεξιότητα. Ο τεχνικός της ειδικότητας θα πρέπει να εργάζεται με προσοχή και υπευθυνότητα και χρειάζεται να διαθέτει επινοητικότητα, αντιληπτική ικανότητα και επιδεξιότητα στους λεπτούς χειρισμούς. Οι προοπτικές απασχόλησης των επαγγελματιών της ειδικότητας είναι θετικές, λόγω της αναμενόμενης μελλοντικής εγκατάστασης δικτύου διανομής φυσικού αερίου στην Κύπρο και της αναμενόμενης λειτουργίας του στο εγγύς μέλλον, καθώς επίσης και εξαιτίας της ευρείας εφαρμογής του αερίου καύσης στον επαγγελματικό και βιομηχανικό τομέα. Ο τεχνικός της ειδικότητας μπορεί να εργαστεί σε κοινωφελείς οργανισμούς, σε βιομηχανίες, σε εταιρείες μελέτης, εγκατάστασης, επισκευής και συντήρησης δικτύων, σε επιχειρήσεις εμπορίας, συντήρησης και επισκευής συσκευών καύσης με σχέση εξαρτημένης εργασίας, καθώς και ως ελεύθερος επαγγελματίας. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 45

46 Ο τεχνικός της ειδικότητας μπορεί να ασχοληθεί με την μελέτη, κατασκευή, επισκευή και συντήρηση δικτύων αερίων καυσίμων και ανάλογων συσκευών και εξοπλισμού, στον οικιακό, επαγγελματικό και βιομηχανικό τομέα. Η ειδικότητα Παραγωγής και Διανομής Ενέργειας/Φυσικού αερίου στη Μ.Τ.Ε.Ε. Σκοπός της ειδικότητας αυτής στη Μ.Τ.Ε.Ε. είναι η ανάδειξη ταλαντούχων μαθητών, οι οποίοι, μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης, θα αποκτήσουν ένα ισχυρό υπόβαθρο γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, έτσι ώστε να μπορέσουν να εξασκήσουν το επάγγελμα με επιτυχία. Η τριβή, μέσα από το πρόγραμμα εκπαίδευσης σε θέματα έρευνας, τεχνογνωσίας και τεχνολογίας, τεχνικού και μηχανολογικού σχεδίου, τεχνολογίας υλικών, σχεδίασης στον ηλεκτρονικό υπολογιστή και άλλα, θα προσφέρουν στους απόφοιτους ολοκληρωμένες επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις σε όλο το φάσμα που σχετίζεται με την ειδικότητα. Σπουδές στον τομέα της Μηχανολογίας Ο απόφοιτος μπορεί να: διεκδικήσει θέση με προοπτικές επιτυχίας για περαιτέρω σπουδές σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου και της Ελλάδας διεκδικήσει θέση σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου και της Ελλάδας και σε άλλους τομείς, πέραν του κλάδου του, νοουμένου ότι πληροί τους περιορισμούς πρόσβασης για εισαγωγή στην Ανώτερη και Ανώτατη Εκπαίδευση, σύμφωνα με τον Νόμο περί Παγκύπριων Εξετάσεων γίνει δεκτός σε οποιοδήποτε Ανώτερο ή Ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Κύπρου ή του εξωτερικού, με την προϋπόθεση ότι θα ικανοποιεί τους όρους και τις προϋποθέσεις εισδοχής στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα. 46 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

47 ΚΛΑΔΟΣ: Ηλεκτρολογίας και Ηλεκτρονικών Εφαρμογών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Θεωρητική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις και Αυτοματισμοί Ο Ηλεκτρολόγος Μηχανικός χρειάζεται να διαθέτει ευσυνειδησία, υπευθυνότητα, δυναμισμό, συνέπεια, μεθοδικότητα και τάξη κατά την εκτέλεση των εργασιών του. Επίσης, απαραίτητη είναι η δεξιότητα του σχεδιασμού με ηλεκτρονικό υπολογιστή. Επιπρόσθετα, ο Ηλεκτρολόγος Μηχανικός πρέπει να έχει γνώση της νομοθεσίας που αναφέρεται στα δημόσια και ιδιωτικά έργα. Νέοι που επιζητούν μία θέση με προοπτική στην αγορά εργασίας καθώς και τη δυνατότητα περαιτέρω σπουδών πρέπει να μελετήσουν τις προοπτικές που τους προσφέρει η συγκεκριμένη ειδικότητα, μέσα από τα προσφερόμενα αναλυτικά προγράμματα. Οι επαγγελματίες αυτοί χρειάζεται να είναι προσεκτικοί, τακτικοί και να διαθέτουν σταθερότητα, μεγάλη ακρίβεια και ικανότητα για συντονισμό κινήσεων. Απαραίτητα χαρακτηριστικά, επίσης, είναι το ενδιαφέρον για το αντικείμενό τους, η επινοητικότητα και ο δυναμισμός. Επιπλέον, οι επαγγελματίες αυτοί χρειάζεται να είναι ευσυνείδητοι, συνεπείς και να διαθέτουν ικανότητα ανάληψης πρωτοβουλιών σε δύσκολες καταστάσεις ή προκειμένου να αντιμετωπίσουν προβλήματα τεχνικής φύσεως. Απαραίτητη είναι, ακόμη, η ικανότητα εκτέλεσης απλών μαθηματικών υπολογισμών, η επιδεξιότητα στο χειρισμό εργαλείων και μηχανημάτων και η ικανότητα αντίληψης χώρου, μορφών και σχημάτων. Τέλος, οι επαγγελματίες αυτοί απαιτείται να έχουν μυϊκή δύναμη, σωματική ευλυγισία και ευκινησία. Οι δυο ειδικότητες (Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις και Ηλεκτρικές Μηχανές, Αυτοματισμός και Συστήματα Ελέγχου) με αρκετά μεγάλη ζήτηση και ικανοποιητική απορρόφηση στην αγορά εργασίας καθώς και πολλαπλές ευκαιρίες για περαιτέρω σπουδές έχουν συμπτυχθεί για να προσφέρουν ένα ενδιαφέρον και ανταγωνιστικό πρόγραμμα σπουδών βασισμένο στις σημερινές ανάγκες της βιομηχανίας. Τι είναι οι Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις και οι Αυτοματισμοί; Είναι αυταπόδεικτο και κατανοητό ότι δεν υπάρχει κτήριο ή βιομηχανική μονάδα χωρίς ηλεκτρική εγκατάσταση. Αυτό από μόνο του αναδεικνύει τη σημασία της εν λόγω ειδικότητας. Μάα σωστή, σύμφωνα πάντα με τους ισχύοντες κανονισμούς, ηλεκτρική εγκατάσταση θα πρέπει να προσφέρει ασφάλεια έναντι στη χρήση του ηλεκτρικού ρεύματος στην κατοικία, σε δημόσιους χώρους και στη βιομηχανία. Ο Hλεκτρολόγος Hλεκτρι- κών Eγκαταστάσεων ασχολείται με τη μελέτη, την επίβλεψη, την κατασκευή, τον έλεγχο και τη συντήρηση ηλεκτρικών εγκαταστάσεων κτηρίων ή μηχανημάτων και συσκευών. Συναρμολογεί τα διάφορα τμήματά τους σύμφωνα με τα κατασκευαστικά ηλεκτρολογικά σχέδια και ελέγχει τη λειτουργία τους. Επίσης, οι εφαρμογές του αυτοματισμού βρίσκονται στην καθημερινή ζωή μας καθώς και στη βιομηχανία σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα. Η γενικευμένη, λοιπόν, χρήση και εφαρμογή του αυτοματισμού αποδεικνύει τη σημαντικότητα του τεχνολογικού αυτού τομέα. Ο Ηλεκτρολόγος Μηχανικός χρειάζεται άδεια εξάσκησης επαγγέλματος, την οποία αποκτά δίνοντας εξετάσεις. Ανάλογα με το είδος και το μέγεθος της εργασίας που αναλαμβάνει, χρειάζεται να έχει και την αντίστοιχη άδεια. Ποια είναι η σημασία των Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων και των Αυτοματισμών στην Κύπρο; Είναι προφανές ότι η ηλεκτρική ενέργεια είναι η κινητήριος δύναμη κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας, γ αυτό κάθε κοινωνία χρειάζεται ικανούς και ταλαντούχους επαγγελματίες για να διαχειρισθούν σωστά, και σύμφωνα με τους ισχύοντες πάντα κανονισμούς, όλα τα θέματα που προκύπτουν από τη μελέτη, κατασκευή και συντήρηση ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. Η ενασχόληση των μαθητών με συστήματα ελέγχου για αυτοματοποίηση διαδικασιών που παρουσιάζονται σε ηλεκτρικές οικιακές εγκαταστάσεις αλλά πρωτίστως σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις προσδίδει στη νέα ειδικότητα μια στερεά βάση και προοπτική για μια θέση στην αγορά εργασίας και συνάμα τη δυνατότητα συνέχισης των σπουδών τους. Η ένταξη στην ειδικότητα του ηλεκτρονικού τρόπου ελέγχου, με τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών και προγραμματιζόμενων λογικών ελεγκτών θα βοηθήσει στην επίλυση διάφορων προβλημάτων που συναντούμε σε οικιακές και βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Η ειδικότητα Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις και Αυτοματισμοί στη Μ.Τ.Ε.Ε. Η Μ.Τ.Ε.Ε. έχει αποφασίσει τη δημιουργία της νέας αυτής ειδικότητας μιας και τα συστήματα ελέγχου και αυτοματισμών έγιναν αναπόσπαστο κομμάτι των ηλε- ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 47

48 κτρικών εγκαταστάσεων και με την ολοένα τεχνολογική ανάπτυξη, κομμάτι της καθημερινότητας μας. Η ειδικότητα αυτή λειτουργεί σε όλες τις επαρχίες και τις περισσότερες Τεχνικές Σχολές της Κύπρου. Ο Ηλεκτρολόγος Μηχανικός οφείλει να αποκτήσει με τη συμπλήρωση της ειδικότητας τα πιο κάτω: αναπτυγμένο αίσθημα ευθύνης ακρίβεια, να μην αποσπάται η προσοχή του, να είναι ήρεμος και συγκεντρωμένος σ αυτό που κάνει ικανότητα επίλυσης προβλημάτων επιδεξιότητα και σταθερότητα στις κινήσεις των χεριών. Σπουδές στον τομέα των Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων και Αυτοματισμών Ο μαθητής που επιλέγει την ειδικότητα Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις και Αυτοματισμοί αποκτά ένα θεωρητικό υπόβαθρο που θα τον βοηθήσει να συνεχίσει τις σπουδές του σε συναφείς κλάδους. Ο απόφοιτος μπορεί να: διεκδικήσει θέση με προοπτικές επιτυχίας για περαιτέρω σπουδές σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου και της Ελλάδας διεκδικήσει θέση σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου και της Ελλάδας και σε άλλους τομείς, πέραν του κλάδου του, νοουμένου ότι πληροί τους περιορισμούς πρόσβασης για εισαγωγή στην Ανώτερη και Ανώτατη Εκπαίδευση, σύμφωνα με τον Νόμο περί Παγκύπριων Εξετάσεων γίνει δεκτός σε οποιοδήποτε Ανώτερο ή Ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Κύπρου ή του εξωτερικού, με την προϋπόθεση ότι θα ικανοποιεί τους όρους και τις προϋποθέσεις εισδοχής στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα. 48 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

49 ΚΛΑΔΟΣ: Ηλεκτρολογίας και Ηλεκτρονικών Εφαρμογών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Θεωρητική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές, Δίκτυα και Επικοινωνίες Οι Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές (Η/Υ) αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς μας. Η ειδικότητα Α.Π.Ε.υθύνεται σε νέους, οι οποίοι ενδιαφέρονται να ακολουθήσουν σπουδές που αφορούν τους Η/Υ, τις επικοινωνίες και τις νέες τεχνολογίες γενικότερα. Σκοπός της ειδικότητας Ηλεκτρονικών Υπολογιστών (Η/Υ), Δικτύων και Επικοινωνιών είναι η εκπαίδευση των μαθητών, τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο, στους τομείς του υλικού και της αρχιτεκτονικής Η/Υ, των επικοινωνιών και δικτύων Η/Υ, και στις εφαρμογές τους. Οι πολυπληθείς και ποικίλες εφαρμογές των Η/Υ και των τηλεπικοινωνιών μπορούν να προσφέρουν διαφορετικές προοπτικές για σπουδές και απασχόληση στον απόφοιτο της ειδικότητας. Σε έναν επιστημονικό τομέα με ραγδαία εξέλιξη και εφαρμογές ο μαθητής εκπαιδεύεται, ώστε να είναι ικανός μετά την αποφοίτησή του να παρακολουθεί και να προσαρμόζεται στις νέες εξελίξεις. Τι είναι η ειδικότητα Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, Δικτύων και Επικοινωνιών; Η ειδικότητα Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, Δικτύων και Επικοινωνιών προσφέρει τις απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες στον μαθητή και το απαραίτητο θεωρητικό υπόβαθρο για να μπορεί να σπουδάσει ή να ασχοληθεί περαιτέρω με τους Η/Υ, με τις αρχές, τον σχεδιασμό, εγκατάσταση και θεμελίωση Δικτύων Η/Υ και Τηλεπικοινωνιακών συστημάτων και με τις εφαρμογές τους. Α.Π.Ε.υθύνεται στον μαθητή που έχει ως κύριο στόχο τη συνέχιση των σπουδών του στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Ποια είναι η σημασία των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, Δικτύων και Επικοινωνιών στην Κύπρο; Η Κύπρος, ως χώρα με αναπτυγμένο τον τομέα των υπηρεσιών χρειάζεται άτομα εξειδικευμένα στους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές, τα Δίκτυα και τις Επικοινωνίες, τα οποία να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε επιχειρήσεις, βιομηχανίες και οργανισμούς που χρησιμοποιούν συστήματα ηλεκτρονικών υπολογιστών και δικτυακό εξοπλισμό, που χρησιμοποιούν, συναρμολογούν, εγκαθιστούν, ελέγχουν και συντηρούν ή και επιδιορθώνουν ηλεκτρονικό επικοινωνιακό εξοπλισμό, συστήματα ηλεκτρονικών επικοινωνιών, τοπικά δίκτυα (LAΝ) και δίκτυα ευρείας περιοχής (WAN), που κατασκευάζουν και υποστηρίζουν συστήματα ηλεκτρονικών υπολογιστών και δικτυακό εξοπλισμό, που ασχολούνται με εγκατάσταση κεραιών για εκπομπή και λήψη, εγκατάσταση και υποστήριξη συστημάτων ενδοεπικοινωνίας, εγκατάσταση και υποστήριξη βασικών εργασιών και υπηρεσιών του διαδικτύου, σε επιχειρήσεις εισαγωγής και διάθεσης ηλεκτρονικού επικοινωνιακού εξοπλισμού και συστημάτων, καθώς επίσης και σε επιχειρήσεις που προωθούν και πωλούν συστήματα ηλεκτρονικών υπολογιστών και δικτυακό εξοπλισμό. Αυτός είναι και ο λόγος που η νέα αυτή ειδικότητα προσανατολίζεται σε αυτούς τους τομείς. Η ειδικότητα Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, Δικτύων και Επικοινωνιών στη Μ.Τ.Ε.Ε. Η ειδικότητα Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, Δικτύων και Επικοινωνιών στη Μ.Τ.Ε.Ε. προσφέρεται σε όλες τις πόλεις και επαρχίες της Κύπρου. Ο στόχος της είναι ο απόφοιτος να: επιλέγει και χρησιμοποιεί σωστά τα διάφορα εργαλεία, όργανα και συσκευές, καθώς και τεχνικούς καταλόγους και λογισμικό για μετρήσεις, παρατηρήσεις, εντοπισμό και διόρθωση βλαβών σε συσκευές και συστήματα ηλεκτρονικών υπολογιστών χρησιμοποιεί κυκλώματα και εγχειρίδια ηλεκτρονικών επικοινωνιακών συσκευών και να κατασκευάζει, διαχειρίζεται και αναβαθμίζει δίκτυα ηλεκτρονικών υπολογιστών συναρμολογεί, θέτει σε λειτουργία και αναβαθμίζει συστήματα ηλεκτρονικών υπολογιστών, εγκαθιστά και αναβαθμίζει το απαραίτητο λογισμικό και συντηρεί και επιδιορθώνει συσκευές και συστήματα ηλεκτρονικών υπολογιστών χειρίζεται, εγκαθιστά, ρυθμίζει, συναρμολογεί, συντηρεί, εντοπίζει βλάβες και επιδιορθώνει ηλεκτρονικά επικοινωνιακά συστήματα επιλύει ηλεκτρονικά κυκλώματα βασικού επιπέδου και να κατασκευάζει ψηφιακά κυκλώματα, εντοπίζει σ αυτά βλάβες και τις διορθώνει κατασκευάζει, διαχειρίζεται, υποστηρίζει, συντηρεί και να αναβαθμίζει δίκτυα ηλεκτρονικών υπολογιστών και να χρησιμοποιεί σύγχρονα λειτουργικά συστήματα για πολλούς χρήστες ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 49

50 επιλέγει και εγκαθιστά το απαραίτητο υλικό και λογισμικό, για τη διασύνδεση του ηλεκτρονικού υπολογιστή με το διαδίκτυο και να κάνει τις απαραίτητες ρυθμίσεις αναπτύσσει απλές εφαρμογές με τη χρήση σύγχρονων προγραμματιστικών εργαλείων στο διαδίκτυο εφαρμόζει τους κανόνες ασφάλειας, προστασίας και υγιεινής στην εργασία του διαβάζει, κατανοεί και αξιοποιεί το Τεχνικό και Ηλεκτρολογικό Σχέδιο στην εργασία του. χειρίζεται, εγκαθιστά, ρυθμίζει, συναρμολογεί, συντηρεί, εντοπίζει βλάβες και επιδιορθώνει απλές επικοινωνιακές συσκευές αξιοποιεί βασικές αρχές μετάδοσης πληροφοριών και την τεχνολογία των διασυνδέσεων (Interface) ηλεκτρονικού υπολογιστή με τον εξωτερικό χώρο, στην εργασία του εγκαθιστά, συντηρεί και επιδιορθώνει τηλεπικοινωνιακά δίκτυα αξιοποιεί στην εργασία του εθνικά και διεθνή πρότυπα και προδιαγραφές. Σπουδές στον τομέα των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, Δικτύων και Επικοινωνιών Ο απόφοιτος της ειδικότητας Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, Δικτύων και Επικοινωνιών μπορεί να συνεχίσει τις σπουδές του σε πτυχιακό, μεταπτυχιακό και σε διδακτορικό επίπεδο σε συναφείς κλάδους με τους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές, τα Ηλεκτρονικά, τα Δίκτυα και τις Επικοινωνίες και να διεκδικήσει θέση περαιτέρω σπουδές με προοπτικές επιτυχίας σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου και της Ελλάδας. Ως απόφοιτος της Θεωρητικής Κατεύθυνσης μπορεί, επίσης, να διεκδικήσει θέση σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου και της Ελλάδας και σε άλλους τομείς, πέραν του κλάδου του, νοουμένου ότι πληροί τους περιορισμούς πρόσβασης για εισαγωγή στην Ανώτερη και Ανώτατη Εκπαίδευση, σύμφωνα με τον Νόμο περί Παγκύπριων Εξετάσεων και να γίνει δεκτός σε οποιοδήποτε Ανώτερο ή Ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Κύπρου ή του εξωτερικού, με την προϋπόθεση ότι θα ικανοποιεί τους όρους και τις προϋποθέσεις εισδοχής στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα. 50 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

51 ΚΛΑΔΟΣ: Ηλεκτρολογίας και Ηλεκτρονικών Εφαρμογών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Θεωρητική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Με δεδομένο την εξάντληση των φυσικών πηγών ενέργειας και την έκταση που πήρε η περιβαλλοντική μόλυνση, αποτελεί πλέον επιτακτική ανάγκη η στροφή προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε.). Η Μ.Τ.Ε.Ε., αφού μελέτησε το θέμα και ανάλυσε τις προοπτικές ανάπτυξης μονάδων παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην Κύπρο, ιδιαίτερα με τη χρήση φωτοβολταϊκών συστημάτων και αιολικών πάρκων, αποφάσισε τη δημιουργία της ειδικότητας Α.Π.Ε. μέσα στα πλαίσια του Κλάδου της Ηλεκτρολογίας. Η ειδικότητα λειτουργεί σε όλες τις επαρχίες και τις περισσότερες Τεχνικές Σχολές της Κύπρου. Τι είναι οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας; Το ενεργειακό πρόβλημα στις μέρες μας παρουσιάζεται οξύτερο από κάθε άλλη φορά. Τα συμβατικά ενεργειακά αποθέματα διαρκώς μειώνονται και οι απαιτήσεις σε κατανάλωση ενέργειας αυξάνονται. Πέραν τούτου, λόγω της αλόγιστης χρήσης της ενέργειας από συμβατικούς πόρους, το περιβάλλον υποβαθμίζεται με κυριότερο πρόβλημα το φαινόμενο του θερμοκηπίου και τις συνέπειές του, αλλά και την ατμοσφαιρική ρύπανση, την όξινη βροχή, τη ραδιενέργεια κ.λπ. Η αντιμετώπιση των πιο πάνω προβλημάτων γίνεται με τη θέσπιση νόμων και κανονισμών σχετικά με τις εκπομπές ρύπων, την ανάπτυξη αντιρρυπαντικής τεχνολογίας και την αξιοποίηση εναλλακτικών Α.Π.Ε. Οι Α.Π.Ε. πρακτικά δεν εξαντλούνται και δεν επιβαρύνουν σημαντικά το περιβάλλον. Με την αξιοποίηση των Α.Π.Ε. μειώνεται η εξάρτηση από τους συμβατικούς ενεργειακούς πόρους, ενισχύεται η ενεργειακή ανεξαρτητοποίηση του τόπου και επιτυγχάνεται η ενεργειακή αποκέντρωση του ενεργειακού συστήματος, χωρίς τις τεράστιες απώλειες στη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας. Επιπρόσθετα, οι Α.Π.Ε. μπορεί να καλύψει ανάγκες τόσο μικρής κλίμακας όσο και μεγάλης να λειτουργήσουν με χαμηλό κόστος, ενώ να δημιουργήσουν και νέες θέσεις εργασίας. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην Κύπρο; Το ενεργειακό ισοζύγιο της Κύπρου σήμερα εξαρτάται σε τεράστιο βαθμό από τις εισαγωγές πετρελαιοειδών για την παραγωγή ενέργειας. Η συνεισφορά των Α.Π.Ε. στην Κύπρο, αν και υπάρχει αρκετό αξιοποιήσιμο δυναμικό, παραμένει ακόμα περιορισμένη. Η ενεργειακή και περιβαλλοντική πολιτική της Κύπρου έχει εναρμονιστεί με την Ευρωπαϊκή, εκτός ορισμένων εξαιρέσεων που έχουν παραχωρηθεί. Η νέα οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Κύπρο, σε ό, τι αφορά τις Α.Π.Ε., προτείνει ως δεσμευτικό στόχο, το 13% της τελικής ενεργειακής κατανάλωσης να προέρχεται από Α.Π.Ε. έως το Στην Κύπρο, μπορεί εύκολα να αξιοποιηθεί η ηλιακή ενέργεια με τα φωτοβολταϊκά συστήματα και με άλλα ενεργητικά ή παθητικά ηλιακά συστήματα. Επίσης, μπορεί κάλλιστα να αξιοποιηθεί η αιολική ενέργεια με την εγκατάσταση ανεμογεννητριών, όπως επίσης και η βιομάζα. Η ειδικότητα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στη Μ.Τ.Ε.Ε. Σκοπός της ειδικότητας Α.Π.Ε. στη Μ.Τ.Ε.Ε. είναι να εξοπλίσει τους μαθητές με σχετική γνώση και να τους δώσει την ευκαιρία να αναπτύξουν εξειδικευμένες δεξιότητες, ώστε να καταστούν ικανοί να συμμετέχουν στη διαδικασία εγκατάστασης, λειτουργίας, εκμετάλλευσης και συντήρησης συστημάτων παραγωγής ενέργειας από Α.Π.Ε. Το απαιτούμενο υπόβαθρο θα αποκτηθεί μέσα από την τριβή με το εξειδικευμένο πρόγραμμα σπουδών που καλύπτει τόσο μαθήματα γενικής παιδείας όσο και στοχευμένα μαθήματα τεχνολογικά και εργαστηριακά. Σπουδές στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας Οι απόφοιτοι της ειδικότητας Α.Π.Ε. μπορούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στο τομέα, σε πτυχιακό, μεταπτυχιακό και διδακτορικό επίπεδο. Ο τομέας των Α.Π.Ε. προσφέρει πολλές ευκαιρίες στους φοιτητές όλων των επιπέδων, να αποκτήσουν γνώσεις σε εξειδικευμένα θέματα βασισμένα στα ενδιαφέροντα του κάθε φοιτητή. Απώτερος στόχος των Ανώτερων/Ανώτατων σπουδών στις Α.Π.Ε. είναι να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα μέσω της παραγωγής ενέργειας από Α.Π.Ε., δίνοντας έμφαση σε όλες τις φάσεις και διαστάσεις του θέματος, από την έρευνα μέχρι την υλοποίηση και από την αναβάθμιση του περιβάλλοντος μέχρι την ποιοτική εκμετάλλευση των Α.Π.Ε.. Ο τομέας των Α.Π.Ε. προσφέρει πολλές ευκαιρίες εργοδότησης που σχετίζονται με περιβαλλοντική νομοθεσία, έρευνα, χρηματοδότηση, μελέτη, υλοποίηση έργων και λειτουργία συστημάτων αξιοποίησης των Α.Π.Ε.. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 51

52 ΚΛΑΔΟΣ: Ηλεκτρολογίας και Ηλεκτρονικών Εφαρμογών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Θεωρητική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Ψηφιακή Τεχνολογία και Προγραμματισμός Η σημερινή «ψηφιακή εποχή» χαρακτηρίζεται από την ιλιγγιώδη ανάπτυξη της ηλεκτρονικής τεχνολογίας, της πληροφορικής και του προγραμματισμού. Καθημερινά, εμφανίζονται στη ζωή μας νέες έξυπνες συσκευές, όπως φορητοί ηλεκτρονικοί υπολογιστές, μικροεπεξεργαστές, tablets, smartphones, ψηφιακές κάμερες, έξυπνες τηλεοράσεις, συστήματα βίντεο, εικόνας και ήχου, βιντεοπαιχνίδια κ.λπ. Στις επιχειρήσεις και τη βιομηχανία, η ψηφιακή τεχνολογία, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και οι μικροεπεξεργαστές αποτελούν βασικά εργαλεία για ανταγωνιστική παραγωγή, αποδοτική λειτουργία και βιώσιμη ανάπτυξη. Παράλληλα, βιώνουμε την τεράστια εξάπλωση και χρήση του διαδικτύου, των πολυμέσων, των ηλεκτρονικών υπηρεσιών και γενικά των ψηφιακών δεδομένων. Η οργανωτικότητα, η ικανότητα συνεργασίας, η πρακτικότητα και η υπευθυνότητα είναι απαραίτητα χαρακτηριστικά για τον επαγγελματία του είδους. Για την ενασχόληση με το συγκεκριμένο επάγγελμα χρειάζεται επίσης ικανότητα αντίληψης του χώρου και επιδεξιότητα στη χρήση των απαραίτητων εργαλείων. Ακόμα, η εξοικείωση με τα ηλεκτρονικά μέσα, τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και τη σύγχρονη τεχνολογία, θεωρούνται απαραίτητα προσόντα του επαγγελματία. Η Μ.Τ.Ε.Ε., αφού έχει μελετήσει τις ανάγκες της κυπριακής οικονομίας και τις προοπτικές που υπάρχουν σε ψηφιακές δεξιότητες, αποφάσισε τη δημιουργία της ειδικότητας Ψηφιακή Τεχνολογία και Προγραμματισμός μέσα στα πλαίσια του κλάδου Ηλεκτρολογίας. Η ειδικότητα λειτουργεί σε όλες τις επαρχίες και τις περισσότερες Τεχνικές Σχολές της Κύπρου. Το επάγγελμα απαιτεί ερευνητικό πνεύμα, ευστροφία, ικανότητα λογικών υπολογισμών, υπομονή και ακρίβεια. Η μεγάλη συγκέντρωση και προσοχή στη λεπτομέρεια είναι σημαντικά χαρακτηριστικά. Σημαντικά προσόντα, επίσης για έναν προγραμματιστή, θεωρούνται η ικανότητα επαγωγικού συλλογισμού και η αναλυτική, καθαρή σκέψη. Ταυτόχρονα, χρειάζεται να διαθέτει φαντασία και δημιουργικότητα, να έχει ευχέρεια στη χρήση αριθμών και φυσικά, ανεπτυγμένη δεξιότητα στο χειρισμό ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ο προγραμματιστής έρχεται συχνά σε επαφή με πελάτες ή χρήστες υπολογιστών και επομένως πρέπει να μπορεί να επικοινωνεί μαζί τους αποτελεσματικά. Επίσης, χρειάζεται να έχει διδακτική ικανότητα για να εξηγεί τα θέματα της πληροφορικής στους μη ειδικούς με αναλυτικό και κατανοητό τρόπο. Στην περίπτωση που είναι μέλος ομάδας για την πραγματοποίηση συγκεκριμένου έργου, πρέπει να είναι συνεργάσιμος και να μπορεί να αξιοποιεί τη γνώμη των άλλων. Τι είναι η Ψηφιακή Τεχνολογία και ο Προγραμματισμός; H ειδικότητα Ψηφιακής Τεχνολογίας και του Προγραμματισμού προσφέρει στους μαθητές γνώσεις και τους βοηθά να αναπτύξουν εξειδικευμένες δεξιότητεςσε σχέση με την λειτουργία και τον προγραμματισμό ψηφιακών ηλεκτρονικών συσκευών, ηλεκτρονικών υπολογιστών και δικτύων, μικροεπεξεργαστών, ιστοσελίδων, πολυμεσικών εφαρμογών και επεξεργασίας βίντεο, εικόνας και ήχου. Αναλυτικά, το αντικείμενο σπουδών της Ψηφιακής Τεχνολογίας και του Προγραμματισμού αφορά στην ηλεκτρονική και στις εφαρμογές της, στην πληροφορική, στο διαδίκτυο και στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές τόσο σε επίπεδο υλικού (hardware) όσο και σε επίπεδο βασικού προγραμματισμού (software). Το πρόγραμμα σπουδών δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές και μαθήτριες της Μ.Τ.Ε.Ε., από τη μία να εμβαθύνουν στα βασικά μαθήματα γενικής εκπαίδευσης της κατεύθυνσης Θετικών Επιστημών και από την άλλη να εξειδικευτούν μέσα από τα τεχνολογικά και εργαστηριακά μαθήματα της συγκεκριμένης ειδικότητας. Στα μαθήματα περιλαμβάνονται: θεωρητικές και πρακτικές γνώσεις στην ηλεκτρολογία, την ηλεκτρονική και το τεχνικό σχέδιο βασικές γνώσεις υλικού και προγραμματισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών, λειτουργικών συστημάτων και δικτύων βασικές γνώσεις και δεξιότητες στο σχεδιασμό και τη δημιουργία ιστοσελίδων και ηλεκτρονικών παρουσιάσεων βασικές γνώσεις προγραμματισμού, πολυμέσων και επεξεργασίας βίντεο, εικόνας και ήχου. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Ψηφιακής Τεχνολογίας και Προγραμματισμού στην Κύπρο; Η Κύπρος σήμερα βρίσκεται μπροστά σε τεράστιες προκλήσεις που σχετίζονται με την οικονομική κρίση, τη νεανική ανεργία, τη χαμηλή ανταγωνιστικότητα, καθώς και την έλλειψη καινοτομίας. Παραδοσιακοί κλάδοι βρίσκονται σε κρίση και οργανισμοί που υπηρέτησαν την οικονομία για δεκαετίες, κλείνουν τον κύκλο ζωής τους. Την ίδια στιγμή διαφαίνεται καθαρά το περί- 52 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

53 γραμμα νέων επιχειρήσεων και βιομηχανιών. Εξαιτίας της ψηφιακής επανάστασης, τα παλιά επιχειρηματικά μοντέλα αντιστρέφονται και παρουσιάζεται πλήθος νέων δυνατοτήτων. Το διαδίκτυο εξελίσσεται ραγδαία για να γίνει ένα όλο και πιο ισχυρό μέσο επικοινωνίας και μηχανή καινοτομίας και δημιουργίας πλούτου. Η ειδικότητα Ψηφιακής Τεχνολογίας και Προγραμματισμού έρχεται ακριβώς να προσφέρει στους μαθητές ευκαιρίες μάθησης, σταδιοδρομίας και απασχόλησης στους νέους αυτούς τομείς με εξαιρετικές προοπτικές. Έρευνες σε παγκόσμιο επίπεδο δείχνουν ότι οι ανάγκες της αγοράς εργασίας για νέους εξειδικευμένους τεχνικούς και επιστήμονες στη ψηφιακή τεχνολογία, τον Προγραμματισμό και τις Τεχνολογίες Πληροφοριών και Επικοινωνίας (Τ.Π.Ε.), θα αυξηθούν σημαντικά τα επόμενα χρόνια. Σύμφωνα, εξάλλου, με την Ευρωπαϊκή Ένωση, «οι ψηφιακές δεξιότητες αναδεικνύονται καίριας σημασίας για την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης» και «η ικανότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων να ανταγωνίζονται και να καινοτομούν εξαρτάται όλο και περισσότερο από τη στρατηγική και αποδοτική χρήση της Ψηφιακής Τεχνολογίας». Οι απόφοιτοι της ειδικότητας Ψηφιακής Τεχνολογίας και Προγραμματισμού μπορούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε Ανώτερα και Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Κύπρου, της Ελλάδας και του εξωτερικού σε πληθώρα κλάδων και επιστημονικών πεδίων και θα έχουν ιδιαίτερη προπαίδεια στους κλάδους της Ηλεκτρολογίας, της Μηχανικής και Δικτύων Η/Υ, της Πληροφορικής και των σπουδών Διαδικτύου. Οι απόφοιτοι θα έχουν επίσης την ευκαιρία να απασχοληθούν σε ένα πλήθος επιχειρήσεων που εισάγουν και προγραμματίζουν σύγχρονες ηλεκτρονικές συσκευές και συστήματα. Επίσης, θα είναι ικανοί να ασχοληθούν με τον προγραμματισμό και την ανάπτυξη λογισμικού σε εταιρείες πληροφορικής και τη δημιουργία πολυμεσικών εφαρμογών και ιστοσελίδων σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται μέσα από το διαδίκτυο. Θα έχουν επίσης τη δυνατότητα να ασχοληθούν με αναλογικά και ψηφιακά ηλεκτρονικά εξαρτήματα, μικροϋπολογιστές, συστήματα ρομποτικής, ευφυή συστήματα κ.ά. Αρκετοί απόφοιτοι μπορούν να στραφούν προς την μικροηλεκτρονική και να ασχοληθούν με ολοκληρωμένα κυκλώματα ή με θέματα υλικού ηλεκτρονικών υπολογιστών και δικτύων. Επίσης, θα μπορούσαν να απασχοληθούν με οπτικοακουστικά συστήματα και εγκαταστάσεις για την επεξεργασία βίντεο, ήχου και εικόνας. Η ειδικότητα Ψηφιακής Τεχνολογίας και Προγραμματισμού στη Μ.Τ.Ε.Ε. Σκοπός της ειδικότητας Ψηφιακής Τεχνολογίας και Προγραμματισμού στη Μ.Τ.Ε.Ε. είναι να βοηθήσει τους μαθητές να αποκτήσουν ένα ισχυρό υπόβαθρο γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, έτσι ώστε να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση ή να εξειδικευτούν στη Ψηφιακή Τεχνολογία και τον Προγραμματισμό. Η τριβή, μέσα από το πρόγραμμα εκπαίδευσης σε θέματα ηλεκτρονικής, προγραμματισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών, δικτύων και μικροεπεξεργαστών, πολυμέσων, διαδικτύου και ιστοσελίδων θα προσφέρει στους απόφοιτους ολοκληρωμένες επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις, σε όλο το φάσμα που σχετίζεται με την Ψηφιακή Τεχνολογία και τον Προγραμματισμό. Σπουδές στην ειδικότητα Ψηφιακής Τεχνολογίας και Προγραμματισμού ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 53

54 ΚΛΑΔΟΣ: Αρχιτεκτονικής και Πολιτικής Μηχανικής ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Θεωρητική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Αρχιτεκτονική και Πολιτική Μηχανική Το επάγγελμα του Αρχιτέκτονα Μηχανικού ταιριάζει σε ανθρώπους που έχουν κλίση στο σχέδιο, φαντασία, δημιουργικότητα, καλή αντίληψη του χώρου, των όγκων και των σχημάτων και αισθητική άποψη. Γενικά, στη δουλειά αυτή χρειάζονται γνώσεις γύρω από την τέχνη, ώστε να δίνονται λύσεις με καλλιτεχνική ευαισθησία. Στα προσόντα του αρχιτέκτονα μηχανικού συγκαταλέγονται μεταξύ άλλων η ικανότητα επικοινωνίας, η οργανωτική και συντονιστική ικανότητα, η μεθοδικότητα και η υπευθυνότητα. Ο Αρχιτέκτονας Μηχανικός βρίσκεται σε συνεχή και καθημερινή επικοινωνία με τον πελάτη αλλά και τους υπόλοιπους επαγγελματίες της οικοδομής. Η προσαρμοστικότητα και το πνεύμα συνεργασίας είναι πολύ σημαντικά στοιχεία για την πρόοδο και αποπεράτωση των εργασιών κάθε οικοδομικού έργου. Γι αυτό, ο αρχιτέκτονας χρειάζεται να έχει ιδιαίτερα αναπτυγμένη τη διαπραγματική ικανότητα με τον πελάτη, τους συνεργάτες του, τα συνεργεία και όλους όσους συμμετέχουν στον σχεδιασμό και την κατασκευή μιας οικοδομής. Ο Πολιτικός Μηχανικός χαρακτηρίζεται από ευστροφία, κριτική ικανότητα, πολύ καλή αντίληψη του χώρου και του όγκου, τεχνική αντίληψη, δυνατότητα εντοπισμού και επιλογής μεταξύ εναλλακτικών λύσεων, μαθηματική και υπολογιστική ικανότητα, ευκολία στη χρήση πινάκων και κανονισμών, εξοικείωση με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και με την αγορά εργασίας στον τομέα των δομικών υλικών, γνώση των υλικών και των νέων τεχνικών εφαρμογών. Χρειάζονται, επίσης, ηγετικές ικανότητες και ικανότητα διοίκησης προσωπικού για τις δραστηριότητες των επιβλέψεων των έργων. Ο Εργολάβος Πολιτικός Μηχανικός πρέπει να διαθέτει επιπλέον και επιχειρηματική ικανότητα. Έφηβοι με δημιουργική φαντασία, καλαισθησία, παρατηρητικότητα και κλίση στο σχέδιο έχουν την δυνατότητα να σταδιοδρομήσουν σε έναν από τους κλάδους Αρχιτεκτονικής και Πολιτικής Μηχανικής. Μερικά από τα επαγγέλματα και ειδικότητες του κλάδου είναι: Αρχιτέκτονας, Αρχιτέκτονας Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιρίων, Πολεοδόμος, Αρχιτέκτονας Τοπίου, Αρχιτέκτονας Εσωτερικού Χώρου, Πολιτικός Μηχανικός, Υδραυλικός Μηχανικός, Εδαφομηχανικός, Μηχανικός Λιμενικών και Θαλασσίων Έργων, Μηχανικός Περιβάλλοντος, Μηχανικός Ενέργειας, Τοπογράφος, Επιμετρητής Ποσοτήτων κ. ά. Ο Κλάδος περιλαμβάνει μια ειδικότητα, Αρχιτεκτονικής και Πολιτικής Μηχανικής, και προσφέρεται σε όλες τις επαρχίες. Τι είναι η Αρχιτεκτονική και Πολιτική Μηχανική; Αρχιτεκτονική είναι η τέχνη και η επιστήμη του σχεδιασμού του χώρου στον οποίο ζει και εργάζεται ο άνθρωπος και αντιπροσωπεύει τον πολιτισμό κάθε κοινωνίας. Η Πολιτική Μηχανική είναι η επιστήμη που ασχολείται με την τεχνική πλευρά του σχεδιασμού, της κατασκευής και συντήρησης έργων και αντιπροσωπεύει την τεχνολογική εξέλιξη κάθε κοινωνίας. Ο Αρχιτέκτονας και ο Πολιτικός Μηχανικός οραματίζονται και διαμορφώνουν το περιβάλλον στο οποίο ο άνθρωπος ζει και δημιουργεί, με γνώμονα τον άνθρωπο και τις ανάγκες του, με οδηγό την αγάπη και τον σεβασμό προς το περιβάλλον, και με εφόδια τις γνώσεις, τη φαντασία, την κριτική σκέψη και άποψη, τη λογική και πρακτική σκέψη και δράση, την ικανότητα για συνεργασία, καθώς και την αυτοπεποίθηση. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Αρχιτεκτονικής και Πολιτικής Μηχανικής στην Κύπρο; Η Οικοδομική Βιομηχανία είναι ένας από τους κύριους Πυλώνες της Κυπριακής οικονομίας. Παρά την κρίση της εποχής, είναι η πρώτη βιομηχανία που θα ανακάμψει για να την ακολουθήσουν και οι άλλοι κλάδοι. Επομένως, οι Αρχιτέκτονες και οι Πολιτικοί Μηχανικοί έχουν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην ανάκαμψη της Κυπριακής οικονομίας, καθώς και στη διαφύλαξη και ορθολογιστική ανάπτυξη του τόπου. Η ειδικότητα Αρχιτεκτονικής και Πολιτικής Μηχανικής στην Μ.Τ.Ε.Ε. Σκοπός της ειδικότητας είναι, πέρα από την ισορροπημένη γενική μόρφωση, ο μαθητής να αποκτήσει και τεχνολογικό υπόβαθρο, με στόχους: την ομαλή και δημιουργική ένταξη του στην επαγγελματική και κοινωνική ζωή του τόπου τη διεκδίκηση θέσης στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση με στόχο να γίνει ένας πετυχημένος Αρχιτέκτονας ή Πολιτικός Μηχανικός την ικανότητα να απολαμβάνει τη δια βίου μάθηση και να προσαρμόζεται και αναπροσαρμόζεται στον συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο. 54 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

55 Για να πετύχει ο μαθητής στους πιο πάνω στόχους, η Μ.Τ.Ε.Ε. καλλιεργεί στον απόφοιτο του κλάδου κατάλληλες δεξιότητες/ικανότητες, ούτως ώστε: να κατέχει τα γενικά μαθήματα σε επίπεδο που να του επιτρέπει την εισαγωγή του στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση μέσα από τη διδασκαλία των τεχνολογικών μαθημάτων όπως Τεχνικό/Αρχιτεκτονικό/Στατικό Σχέδιο, Δομικά Υλικά, Μηχανική κ.ά να ανταποκρίνεται με επιτυχία στις απαιτήσεις του επαγγέλματος που θα ακολουθήσει να αποκτά την ικανότητα αναζήτησης, επιλογής και αξιοποίησής της χρήσιμης πληροφορίας να καλλιεργεί δεξιότητες και ικανότητες για ανάλυση και επίλυση προβλημάτων να αποκτά δεξιότητα χρήσης ηλεκτρονικού υπολογιστή τόσο ως μέσο μάθησης όσο και ως εργαλείο στη δουλειά και στην καθημερινή ζωή να αναπτύσσει την ικανότητα κριτικής σκέψης να εμπεδώνει δεξιότητες για ομαδική εργασία να καλλιεργεί περιβαλλοντική συνείδηση να υιοθετεί θετική στάση απέναντι στον κόσμο της εργασίας/βιομηχανίας/παραγωγής να κατανοεί τις επιστημονικές και τεχνολογικές διαστάσεις και αλλαγές του σύγχρονου κόσμου και να διαχειρίζεται επιτυχώς τις επιπτώσεις τους. Σπουδές στους τομείς της Αρχιτεκτονικής και Πολιτικής Μηχανικής Εκπαιδευτικά Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης στην Κύπρο, την Ελλάδα και το εξωτερικό προσφέρουν σπουδές στους κλάδους Αρχιτεκτονικής και Πολιτικής Μηχανικής σε όλα τα επίπεδα, καθώς και εξειδικεύσεις ανάλογα με τις επιλογές των υποψηφίων. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 55

56 ΚΛΑΔΟΣ: Εφαρμοσμένων Τεχνών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Θεωρητική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Σχεδίαση και Κατασκευή Επίπλων και Ξύλινων Κατασκευών Στον σύγχρονο ανταγωνιστικό κόσμο, όλα τα προϊόντα, από τα απλά διακοσμητικά αντικείμενα και τα είδη οικιακής χρήσης (π.χ. έπιπλα, ξύλινες κατασκευές και επενδύσεις) έως τις πολύπλοκες βιομηχανικές κατασκευές, απαιτούν υψηλού επιπέδου σχεδιασμό, έτσι ώστε να καλύπτουν όλο και περισσότερες ανάγκες και να εντυπωσιάζουν τον καταναλωτή με την αισθητικά εξελιγμένη μορφή τους. Η Σχεδίαση και Κατασκευή Επίπλων και Ξύλινων Κατασκευών είναι μία, διαίτερα, εξειδικευμένη σύγχρονη ειδικότητα, με άπειρες εφαρμογές και μεγάλες προοπτικές, ιδανικές για νέους με δημιουργική έμπνευση, μεθοδικότητα και ευρηματικότητα, που αγαπούν να συνδυάζουν την καλλιτεχνική έκφραση με την τεχνολογία και την κατασκευή. Ο μαθητής είναι ο καλλιτέχνης, δημιουργός, κατασκευαστής, ο οποίος αναζητά την αισθητική τελειότητα της φόρμας κάθε προϊόντος/αντικειμένου, που πρόκειται να παραχθεί, μελετώντας συγχρόνως και με σχολαστικότητα, τη λειτουργικότητά του. Στη Μ.Τ.Ε.Ε., η ειδικότητα Σχεδίασης και Κατασκευής Επίπλων και Ξύλινων Κατασκευών προσφέρεται στη Θεωρητική Κατεύθυνση. Η εκπαίδευση στην ειδικότητα διεξάγεται σε τρείς διαφορετικές μορφές, τη Θεωρητική διδασκαλία, τις εργαστηριακές μελέτες και ασκήσεις και την πρακτική άσκηση. Τι είναι η ειδικότητα Σχεδίασης και Κατασκευής Επίπλων και Ξύλινων Κατασκευών; Αυτό το γνωστικό αντικείμενο έχει εξελιχθεί σε ένα από τα πιο ενδιαφέροντα, σύγχρονα, τεχνολογικά αντικείμενα και η συγκεκριμένη ειδικότητα καλύπτει τα πεδία της τεχνολογίας ξύλου, της τεχνολογίας παραγωγής επίπλου και ξυλοκατασκευών, καθώς και του σχεδιασμού επίπλου. Με την έκρηξη που γνωρίζει η εξάπλωση του σχεδιασμού προϊόντων και συστημάτων, με τη βοήθεια Η/Υ και λόγω της ραγδαίας ανάπτυξης βιομηχανικών προϊόντων και συστημάτων και κατασκευών με σύγχρονα υλικά, διαπιστώθηκε η ανάγκη αναδιοργάνωσης και εκσυγχρονισμού αυτής της ειδικότητας. Η αποστολή της ειδικότητας αυτής είναι να καλλιεργεί και να προάγει τη γνώση στους τομείς της τεχνολογίας ξύλου, της τεχνολογίας παραγωγής επίπλου και ξυλοκατασκευών και του σχεδιασμού επίπλου και να συμβάλλει στην ανάπτυξη της τεχνογνωσίας και της καινοτομίας, μέσω της εφαρμογής της γνώσης. Η ειδικότητα Σχεδίασης και Κατασκευής Επίπλων και Ξύλινων Κατασκευών καλύπτει το γνωστικό αντικείμενο της εφαρμογής και εξέλιξης της επιστήμης, που αφορά στον σχεδιασμό, στη μελέτη και στη συμμετοχή στην ανάπτυξη βιομηχανικών προϊόντων και κατασκευών, με γνώμονα, πάντοτε, τη γρήγορη και την αποτελεσματική υλοποίηση των παραπάνω, με τις πλέον σύγχρονες μεθόδους. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Σχεδίασης και Κατασκευής Επίπλων και Ξύλινων Κατασκευών; Η Κύπρος έχει ανάγκη από νέους, σύγχρονους Σχεδιαστές, Κατασκευαστές και Τεχνολόγους Ξύλου & Επίπλου υψηλής ποιοτικής στάθμης. Η Μ.Τ.Ε.Ε. είναι σε συνεχή επαφή με τους παραγωγικούς φορείς του τομέα δράσης του, με σκοπό να παρέχει τεχνολογικές συμβουλές και εξειδικευμένη επιμόρφωση, αλλά και να γίνεται δέκτης των μηνυμάτων τους, τα οποία ανατροφοδοτούν την εκπαιδευτική διαδικασία. Ο βασικός σκοπός της ειδικότητας είναι να εκπαιδεύσει επαρκώς και σε υψηλό επίπεδο τον μαθητή, τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο, ώστε να καταστεί ικανός να ασκήσει ελεύθερο επάγγελμα της ειδικότητάς του και να επανδρώσει σχετικούς δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς με τον βέλτιστο δυνατό τρόπο. Επιπρόσθετα, παρέχει θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση, επαρκή για την εφαρμογή επιστημονικών, τεχνολογικών, καλλιτεχνικών ή άλλων γνώσεων. Ακόμα, συμβάλλει στη δημιουργία ικανών στελεχών, που θα συνεισφέρουν ως στελέχη εφαρμογής στην ανάπτυξη και την πρόοδο του βιομηχανικού και του βιοτεχνικού κλάδου του ξύλου, των ξύλινων κατασκευών και του επίπλου και στην τεχνολογική, οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της χώρας μας. Η ειδικότητα Σχεδίασης και Κατασκευής Επίπλων και Ξύλινων Κατασκευών στη Μ.Τ.Ε.Ε. Ο απόφοιτος της ειδικότητας διαθέτει τη θεωρητική και την εφαρμοσμένη κατάρτιση, ώστε να δραστηριοποιηθεί στους τομείς παραγωγής προϊόντων ξύλου, παραγωγής επίπλου και ξυλοκατασκευών, σχεδιασμού πρωτότυπων επίπλων και ξυλοκατασκευών και εφαρμογής σχεδιαστικών προτάσεων, σύμφωνα με τις νέες τεχνολογίες και τις τάσεις της αγοράς, καθώς επίσης, 56 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

57 και την οργάνωση και τη λειτουργία μονάδων παραγωγής και εμπορίας προϊόντων ξύλου και επίπλου. Παρέχει στον μαθητή τα απαραίτητα εφόδια που εξασφαλίζουν την άρτια κατάρτισή του για επιστημονική και επαγγελματική σταδιοδρομία και εξέλιξη. Μπορεί να εργαστεί σε επιχειρήσεις, βιομηχανίες, οργανισμούς, που ασχολούνται με τη μεταποίηση του ξύλου, που πωλούν ή προωθούν έπιπλα ή άλλες ξύλινες κατασκευές ή προϊόντα, που έχουν σχέση με τη ξυλουργική βιομηχανία, καθώς και σε κρατικά ή ημικρατικά τμήματα, που κατασκευάζουν ή επιδιορθώνουν ξύλινες κατασκευές. Ειδικότερα, ο απόφοιτος της ειδικότητας μπορεί να εργαστεί στους τομείς της συναρμολόγησης επίπλων, κατασκευής και εφαρμογής ξύλινων εξωτερικών και εσωτερικών κατασκευών, της ξυλογλυπτικής, της αναπαλαίωσης και της συντήρησης ξύλινων αντικειμένων, τόρνευσης, ταπετσαρίσματος επίπλων και αποπεράτωσης ξύλινων επιφανειών. Με τα εφόδια και την κατάρτιση που εξασφαλίζει μπορεί να απασχοληθεί ως προγραμματιστής και χειριστής σύγχρονων ξυλουργικών μηχανημάτων και εργαλειομηχανών CNC και, ακόμα, να δημιουργήσει τη δική του ειδικευμένη επιχείρηση ως ελεύθερος επαγγελματίας, αναλαμβάνοντας μελέτες σχεδιασµού κατασκευών και κατασκευής νέων προϊόντων. Σπουδές στον τομέα Σχεδίασης και Κατασκευής Επίπλων και Ξύλινων Κατασκευών Ο απόφοιτος έχει άμεση πρόσβαση σε επόμενη βαθμίδα εκπαίδευσης ή κατάρτισης (Ανώτερη/Ανώτατη Εκπαίδευση, Τ.Ε.Ι., ΤΕ.ΠΑ.Κ., Κολλέγια, Πολυτεχνεία, Πανεπιστήμια, Μ.Ι.Ε.Ε.Κ. κ.λπ.). Έχει δικαίωμα να διεκδικήσει θέση για σπουδές στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση της Κύπρου και της Ελλάδας, στο πλαίσιο των γενικών ή των ειδικών εξετάσεων. Επιπρόσθετα, μπορεί να φοιτήσει σε ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης άλλων χωρών, αν ικανοποιήσει τις απαιτήσεις για εισδοχή σε αυτά. Τα τελευταία χρόνια, τα πλείστα πανεπιστήμια και κολλέγια, που προσφέρουν ακαδημαϊκά προγράμματα εκπαίδευσης στην ειδικότητα Σχεδίασης και Κατασκευής Επίπλων και Ξύλινων Κατασκευών, έχουν αφουγκραστεί τις ανάγκες της εποχής, όσον αφορά στις υφιστάμενες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας και έχουν προβεί σε αναδιάρθρωση και επανασχεδιασμό των προσφερομένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων τους. Οι ακαδημαϊκές σπουδές μπορούν να φτάσουν μέχρι το επίπεδο του διδακτορικού τίτλου, επικεντρώνοντας τις γνώσεις σε εξειδικευμένα θέματα της ειδικότητας και της έρευνας. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 57

58 ΚΛΑΔΟΣ: Εφαρμοσμένων Τεχνών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Θεωρητική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Γραφικές Τέχνες και Πολυμέσα Επάγγελμα μοντέρνο και ιδιαίτερα δημιουργικό, με πάμπολλες εφαρμογές και μεγάλες προοπτικές εξέλιξης, όχι μόνο στην Κύπρο αλλά και στη διεθνή αγορά εργασίας. Ιδανικό για νέους και νέες με καλλιτεχνικές ανησυχίες στον τομέα των Εφαρμοσμένων Τεχνών. Οι Γραφικές Τέχνες αποτελούν σήμερα το κύριο μέσο για τη δημιουργία της έντυπης και ηλεκτρονικής σχεδίασης. Χάρη σε αυτές σχεδιάζεται κάθε τι που βλέπουμε τυπωμένο γύρω μας. Σήματα και λογότυπα εταιριών και προϊόντων, συσκευασίες, διαφημιστικές καταχωρήσεις, ενημερωτικές και διαφημιστικές αφίσες, εξώφυλλα βιβλίων και ψηφιακών δίσκων, έντυπα όπως εφημερίδες και περιοδικά, είναι όλα έργα του γραφίστα. Ακολουθώντας την εξέλιξη της εποχής μας, με τις Γραφικές Τέχνες και τα Πολυμέσα μπορεί επίσης να γίνει ο σχεδιασμός και η δημιουργία μιας ιστοσελίδας (web design), ακόμη και η δημιουργία κινούμενων σχεδίων. Τι είναι οι Γραφικές Τέχνες; Η εποχή μας χαρακτηρίζεται ως «η εποχή της εικόνας». Ο σύγχρονος άνθρωπος δέχεται καταιγισμό εικόνων από ποικίλες πηγές, που με διάφορους τρόπους και μέσα εκπέμπουν αδιάκοπα οπτικά μηνύματα. Οι Γραφικές Τέχνες παίζουν σήμερα ουσιαστικό ρόλο στην καθημερινή μας ζωή, καθώς με τις ποικίλες εφαρμογές τους εξυπηρετούν την άμεση μετάδοση του οπτικού μηνύματος. Οι Γραφικές Τέχνες ασχολούνται με τον σχεδιασμό έργων οπτικής επικοινωνίας, έντυπης ή ηλεκτρονικής μορφής. Ειδικότερα, με την εικονογράφηση και σελιδοποίηση βιβλίων και περιοδικών, με τον σχεδιασμό γραμμάτων, λογοτύπων, εντύπων, αφίσας, ακόμη και με τη δημιουργία ιστοσελίδων στο διαδίκτυο. Ο γραφίστας επιλέγει, ιεραρχεί και συνθέτει τα κατάλληλα στοιχεία, ώστε το έργο του να έχει λειτουργικότητα και αισθητικό αποτέλεσμα. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Γραφικών Τεχνών και Πολυμέσων στην Κύπρο; Το δημιουργικό έργο του γραφίστα ενώ είναι πολύ σημαντικό δεν εκτίθεται σε πινακοθήκες ή μουσεία, όμως εισβάλλει μαζικά στην καθημερινή μας ζωή μέσω της παρουσίασης των καταναλωτικών αγαθών, επηρεάζοντας άμεσα το αισθητικό επίπεδο του κοινωνικού συνόλου. Ο γραφίστας είναι ανήσυχο πνεύμα, έχει τεχνικές γνώσεις, γνωρίζει όλες τις μεθόδους εκτύπωσης και παραγωγής εντύπων και είναι σε θέση να καθοδηγεί τον τεχνολόγο τυπογράφο, όπου χρειάζεται. Επίσης, είναι σε θέση να προβλέπει τον καλύτερο τρόπο παρουσίασης του προϊόντος, του μηνύματος ή της διαφημιστικής ιδέας. Ο γραφίστας θα πρέπει να παρακολουθεί την εξέλιξη της κοινωνίας και των προϊόντων της όπως και κάθε μεταβολή και αλλαγή στα ιδεολογικά συστήματα, στα πλαίσια των οποίων τακτικά καλείται να υπηρετήσει με τη δουλειά του. Σήμερα, το επάγγελμα του γραφίστα κατέχει μία ξεχωριστή θέση μέσα καταναλωτική κοινωνία, αφού συνδέεται, απαραίτητα με την προώθηση ιδεών και καταναλωτικών αγαθών. Η ειδικότητα Γραφικών Τεχνών και Πολυμέσων στη Μ.Τ.Ε.Ε. Σκοπός της ειδικότητας των Γραφικών Τεχνών και Πολυμέσων στη Μ.Τ.Ε.Ε. είναι η ανάδειξη δημιουργικών και ταλαντούχων μαθητών με ισχυρό υπόβαθρο δεξιοτήτων και ικανοτήτων. Τους δίνει ακόμη την ευκαιρία να δημιουργήσουν το ατομικό τους portfolio και προσφέρει τη δυνατότητα πρόσβασης σε όσους ενδιαφέρονται να φοιτήσουν σε πανεπιστήμια της Κύπρου και του εξωτερικού και να καταστούν αξιόλογοι γραφίστες. Το μάθημα παρέχει στους μαθητές την ευκαιρία να αναπτύσσουν σειρά δεξιοτήτων και τεχνικών σχεδιασμού, καθώς και τις εννοιολογικές και δημιουργικές τους ικανότητες, με σκοπό την επίλυση οπτικών προβλημάτων για την επίτευξη άρτιας οπτικής επικοινωνίας. Με τη συμπλήρωση του προγράμματος, οι μαθητές αποκτούν ένα ευρύ φάσμα γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, ώστε να: εφαρμόζουν ειδικές γνώσεις στην ανάλυση και επίλυση σχεδιαστικών προβλημάτων, μέσα από μεθοδικές προσεγγίσεις αναπτύσσουν ικανότητες επικοινωνίας, έκφρασης, κριτικής και δημιουργικής σκέψης, υψηλής αισθητικής και οργανωτικότητας συγκροτούν ένα ισχυρό οπτικό λεξιλόγιο για την επιτυχή αντιμετώπιση των σχεδιαστικών προβλημάτων και των τεχνολογικών προκλήσεων στον χώρο του σχεδιασμού και της οπτικής επικοινωνίας εφαρμόζουν και αξιοποιούν τις βασικές αρχές που αφορούν την τυπογραφία, καθώς και την εικόνα (έντυπη και ηλεκτρονική) 58 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

59 εφαρμόζουν τη διαδικασία οπτικοποίησης εννοιών μέσα από διαφορετικές προσεγγίσεις έρευνας, εννοιολόγησης, σκιαγράφησης και παρουσίασης ιδεών αναπτύσσουν την κριτική ικανότητα για την ορθή επιλογή οπτικών μέσων παρουσίασης εννοιών κατανοούν τις πολιτισμικές διαφορές που επηρεάζουν το νόημα των λέξεων και των συμβόλων, αποκτώντας έτσι οπτικό γραμματισμό Η ειδικότητα λειτουργεί σε όλες τις επαρχίες και στις περισσότερες Τεχνικές Σχολές της Κύπρου. Σπουδές στις Γραφικές Τέχνες και Πολυμέσα Σχολές Εφαρμοσμένων Τεχνών στην Κύπρο αλλά και σε όλο τον κόσμο προσφέρουν ευρεία επιλογή ειδικεύσεων σε σχέση με τις Γραφικές Τέχνες. Η επικοινωνία στην εποχή μας αποτελεί σημαντικό κεφάλαιο σε κάθε δραστηριότητα της αγοράς. Η Γραφιστική αποτελεί μια από τις σημαντικότερες εκφράσεις της και ο Γραφίστας τον πλέον καταρτισμένο επαγγελματία για να εκφράζει τα μηνύματα που θα πείθουν και θα συγκινούν κάθε υποψήφιο καταναλωτή. Οι ακαδημαϊκές σπουδές για τους γραφίστες μπορεί να φτάσουν μέχρι και τον διδακτορικό τίτλο και αποσκοπούν στην ανάπτυξη και διάδοση νέων γνώσεων και μεθοδολογιών. Καλύπτουν πολύ εξειδικευμένα θέματα, όπως τα νέα μέσα επικοινωνίας, τα κινούμενα σχέδια, τον σχεδιασμό ιστοσελίδας, τις εναλλακτικές μεθόδους απεικόνισης και τη διαδραστικότητα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 59

60 ΚΛΑΔΟΣ: Εφαρμοσμένων Τεχνών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Θεωρητική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Σχεδιασμός και Διακόσμηση Εσωτερικού Χώρου Ο Σχεδιαστής Εσωτερικού Χώρου (διακοσμητής) χρειάζεται να διαθέτει παρατηρητικότητα, δημιουργικότητα, φαντασία, υψηλό αισθητικό κριτήριο και γενικότερα αγάπη για τις καλές τέχνες. Πρέπει, επίσης, να διαθέτει ικανότητα αντίληψης του χώρου και των μορφών, ικανότητα σχεδιαστικής έκφρασης, καθώς και ικανότητα επικοινωνίας και καλής συνεργασίας με τους πελάτες, τα συνεργεία και τους προμηθευτές, αλλά και οργανωτικές και συντονιστικές ικανότητες. Η ειδικότητα Σχεδιασμού και Διακόσμησης Εσωτερικού Χώρου ασχολείται με την αισθητική καλλιέργεια και την ανάπτυξη οπτικής επικοινωνίας μέσα από δημιουργική προσέγγιση και ευαισθησία. Οι μαθητές αποκτούν βασικές γνώσεις και δεξιότητες για την επίλυση σχεδιαστικών μελετών, καλλιεργώντας την εικαστική τους έκφραση και καλαισθησία. Μέσα από τα μαθήματα ειδικότητας, οι μαθητές έχουν την δυνατότητα να γνωρίσουν διάφορα υλικά, χρώματα, έπιπλα και άλλα στοιχεία που είναι απαραίτητα για μια πετυχημένη διακόσμηση. Μέσα από τις σχεδιαστικές μελέτες (projects) προσφέρονται γνώσεις και αναπτύσσονται δεξιότητες και ικανότητες για λήψη αποφάσεων που απαιτούνται σε ένα επαγγελματικό πρότυπο εργασίας στο χώρο του σχεδιασμού εσωτερικών χώρων. Τι είναι ο Σχεδιασμός και Διακόσμηση Εσωτερικού Χώρου; Ο Σχεδιασμός και Διακόσμηση Εσωτερικού Χώρου ακολουθεί όλα τα στάδια μελέτης, έρευνας, έμπνευσης, προσχεδίων, τελικού σχεδιασμού, και παρουσίασης τελικής πρότασης. Μέσα από μία δημιουργική διαδικασία, συνδυάζοντας τη λειτουργικότητα, την εργονομία και την αισθητική, προκύπτουν ευφάνταστες λύσεις με προσωπικό γούστο. Η γνώση και η έρευνα γύρω από τον κόσμο της τεχνολογίας και των προϊόντων βοηθά στην ευαισθητοποίηση των μαθητών σε σχέση με τα υλικά και τα χρώματα, δημιουργώντας ερεθίσματα για δημιουργικές επιλογές. Μέσα από την ανάπτυξη ιδεών για τη δημιουργία νέων προτάσεων και λύσεων για εσωτερικούς χώρους, ο μαθητής αποκτά όχι μόνο εξειδικευμένες γνώσεις και δεξιότητες αλλά και χαρακτηριστικά για τη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του. Μαθαίνει να συνεργάζεται, να επικοινωνεί με δημοκρατικότητα, αναπτύσσοντας το αίσθημα της υπευθυνότητας και του σεβασμού, της αυτογνωσίας και της ακεραιότητας, στοιχεία που προωθούν την επίτευξη προσωπικών στόχων και τη συνεισφορά του ατόμου στην κοινωνία. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Σχεδιασμού και Διακόσμησης Εσωτερικού Χώρου στην Κύπρο; Μέσα από τις νέες τάσεις πραγμάτων και την ανάπτυξη της βιομηχανίας στην Κύπρο, η ειδικότητα του Σχεδιασμού και Διακόσμησης Eσωτερικού Xώρου αποτελεί προοπτική, με δυναμική για τις απαιτήσεις της εξειδίκευσης στον επαγγελματικό τομέα. Η ανέγερση νέων οικοδομών και η ανακαίνιση παλαιών κτηρίων ιδιωτικής κατοίκησης και δημοσίων και εμπορικών χώρων δημιουργεί την ανάγκη για τη συμβολή του απόφοιτου του κλάδου Σχεδιασμού και Διακόσμησης Eσωτερικού Xώρου. Το περιβάλλον που ζει και κινείται ο άνθρωπος βελτιώνεται λειτουργικά και αισθητικά μέσω των εξειδικευμένων υπηρεσιών που προσφέρονται στην αγορά εργασίας. Οι χώροι, ιδιωτικοί, εμπορικοί, δημόσιοι, αναψυχής και εκθεσιακοί αποκτούν υψηλή αισθητική και λειτουργικότητα, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να ζουν και να εργάζονται αποτελεσματικότερα και με ευχάριστα συναισθήματα. Οι απόφοιτοι της ειδικότητας αποκτούν τα εφόδια για να εργαστούν σε ευρύτερους επαγγελματικούς τομείς, όπως σύμβουλοι πελατών σε καταστήματα πώλησης επίπλων, φωτιστικών, διακοσμητικά είδη κ.ά. Μπορούν, επίσης, να εργαστούν σε αρχιτεκτονικά γραφεία, γραφεία Σχεδιασμού και Διακόσμησης ως βοηθοί διακοσμητές (interior designers). Οι απόφοιτοι Τεχνικών Σχολών στην ειδικότητα Σχεδιασμού και Διακόσμησης Eσωτερικού Xώρου αποκτούν την απαραίτητη κατάρτιση, για παροχή επαγγελματικών συμβουλών σε κάθε μικρό ή μεγάλο έργο που αφορά τη διακόσμηση χώρου και ενσωματώνουν την θεωρητική και πρακτική τους γνώση μέσα στο επαγγελματικό τους περιβάλλον. 60 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

61 Η ειδικότητα Σχεδιασμού και Διακόσμησης Eσωτερικού Xώρου στη Μ.Τ.Ε.Ε. Η ειδικότητα Σχεδιασμού και Διακόσμησης Eσωτερικού Xώρου λειτουργεί στις περισσότερες Τεχνικές Σχολές παγκύπρια, κάτω από την ομπρέλα του κλάδου Εφαρμοσμένων Τεχνών. Η ειδικότητα λειτουργεί με την νέα αναβαθμισμένη δομή των Αναλυτικών Προγραμμάτων. Η προσπάθεια και σκοπός του Υ.Π.Π. ειδικότερα της Μ.Τ.Ε.Ε. είναι η δημιουργία των προϋποθέσεων για ακαδημαϊκή ή/και επαγγελματική ανάπτυξη και εξέλιξη για κάθε απόφοιτο. Σπουδές στον τομέα Σχεδιασμού και Διακόσμησης Οι απόφοιτοι Τεχνικών Σχολών αποκτούν γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που αποτελούν κατάλληλα εφόδια για την εισαγωγή τους σε τριτοβάθμιες σχολές, πανεπιστήμια και κολλέγια. Στην Κύπρο, όλα τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια προσφέρουν αναγνωρισμένο πτυχίο σπουδών στον κλάδο Σχεδιασμού και Διακόσμησης. Απόφοιτοί μας, με ταλέντο και φιλοδοξίες, μπορούν να πετύχουν υποτροφίες από ιδιωτικά Πανεπιστήμια στην Κύπρο και στο εξωτερικό. Στην Ελλάδα, οι τελειόφοιτοι της ειδικότητας Σχεδιασμού και Διακόσμησης Εσωτερικού Χώρου έχουν την ευκαιρία να διεκδικήσουν θέση σε διάφορα πλαίσια πρόσβασης, μέσω των Παγκύπριων Εξετάσεων, για Τριτοβάθμιες Σχολές, κερδίζοντας θέσεις στα Τ.Ε.Ι. στον ανάλογο κλάδο και στα Πανεπιστήμια και Πολυτεχνία σε άλλους συναφείς κλάδους. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 61

62 ΚΛΑΔΟΣ: Εφαρμοσμένων Τεχνών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Θεωρητική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Σχεδιασμός Ενδυμάτων Ο Σχεδιαστής Μόδας χρειάζεται να διαθέτει μεράκι για τη δουλειά του, φαντασία και δημιουργικότητα, επιμονή, υπομονή, να δίνει σημασία στη λεπτομέρεια και να έχει άριστη παρατηρητικότητα. Η φύση του επαγγέλματος απαιτεί από τον Σχεδιαστή Μόδας να είναι δραστήριος, κοινωνικός και καλός στις δημόσιες σχέσεις. Ο Σχεδιαστής Μόδας θα πρέπει να ενημερώνεται όσον αφορά στις τάσεις της μόδας, καθώς και στις ανάγκες που διαμορφώνονται με βάση τα σημερινά δρώμενα της κοινωνίας μας. Επιπλέον, θεωρείται απαραίτητο ο Σχεδιαστής Μόδας να κατέχει ικανότητες στο σχέδιο, στην επικοινωνία και στην πειθώ, με σκοπό να προωθεί την εργασία του, όταν συνδιαλέγεται με πελάτες. Επίσης, θα πρέπει να έχει δεξιότητες που αφορούν στη χρήση ειδικών προγραμμάτων Η/Υ και να κατέχει τουλάχιστον μία ξένη γλώσσα. Ο σχεδιαστής μόδας (fashion designer), είναι εξειδικευμένος να δημιουργεί, με τις γνώσεις και την υψηλή αισθητική του αντίληψη, τη συνολική εικόνα που θα αναδείξει την κάθε προσωπικότητα, με την οποία θα ασχοληθεί. Στο φαντασμαγορικό κόσμο της μόδας, η καταξίωση και η αναγνώριση, επιτυγχάνεται μέσα από συνεχή και επιμελή εργασία, κάτι το οποίο, οι μαθητές που επιλέγουν την ειδικότητα αυτή γνωρίζουν από την αρχή. Ο κλάδος της Ένδυσης, προσφέρεται στη Μ.Τ.Ε.Ε., τόσο στη Θεωρητική Κατεύθυνση όσο και στην Πρακτική Κατεύθυνση και λειτουργεί στην Α Τεχνική Σχολή Λευκωσίας, στη Β Τεχνική Σχολή Λεμεσού και στην Τεχνική Σχολή Λάρνακας. Τι είναι ο Σχεδιασμός Ενδυμάτων; Στη σύγχρονη εποχή, η προσωπική «στιλιστική εικόνα» (personal image) που υιοθετείται στην καθημερινότητα του καθενός, μπορεί να αναδείξει την προσωπικότητά του ή να επιφέρει τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα. Ο σχεδιαστής μόδας είναι ο επαγγελματίας που διαθέτει τις απαραίτητες γνώσεις και τις δεξιότητες, να αναδείξει, μέσα από τα ενδύματα του, τα θετικά στοιχεία και να καλύψει έξυπνα τα αρνητικά στοιχεία, ενός σωματότυπου. Ο Σχεδιαστής Μόδας έχει σαν βασικό αντικείμενο του τον σχεδιασμό ενδυμάτων, ακολουθώντας τις εκάστοτε τάσεις της μόδας. Η φαντασία, η δημιουργικότητα, η διάθεση για πειραματισμό και το πάθος για αναγνώριση, σε συνδυασμό με τις καλλιτεχνικές, τις τεχνικές και τις εμπορικές γνώσεις και εμπειρίες πάνω στο αντικείμενο του, μπορούν να εξασφαλίσουν σίγουρη επιτυχία σε έναν άρτια καταρτισμένο σχεδιαστή μόδας. Ο σχεδιαστής μόδας διαθέτει καλλιτεχνικές και τεχνικές γνώσεις και δεξιότητες και είναι σε θέση να μελετά τις διεθνείς τάσεις της μόδας, να επιλέγει τα κατάλληλα υλικά για την εργασία του, να μελετά και να αξιολογεί το προφίλ του πελάτη του, να ενημερώνεται συνεχώς για τις τεχνολογικές αναβαθμίσεις στον τομέα του. Καθήκον του σχεδιαστή μόδας είναι να παρακολουθεί και να συντονίζει την παραγωγική διαδικασία, όπως επίσης και τον τρόπο παρουσίασης της συλλογής του. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Σχεδιασμού Ενδυμάτων στην Κύπρο; Οι απαιτήσεις της σύγχρονης αγοράς εργασίας στον τομέα της μόδας έχουν αλλάξει πολύ μετά από την πρόσφατη οικονομική ύφεση. Η παγκοσμιοποίηση της μόδας και η εισαγωγή στην κυπριακή αγορά γνωστών καταστημάτων «αλυσίδα», έχει τροποποιήσει τις ανάγκες και τη ζήτηση εργασίας στον τομέα της μόδας. Οι σχεδιαστές μόδας με πανεπιστημιακές γνώσεις και εμπειρία στην «εμπορία» της Μόδας (fashion marketing) είναι πλέον περιζήτητοι στην αγορά. Οι θέσεις του αγοραστή μόδας (fashion buyer), ή στυλίστα μόδας, ή ακόμη και η θέση του διευθυντή, σε ένα κατάστημα ειδών ένδυσης απαιτούν τις γνώσεις και τις εμπειρίες του σχεδιαστή μόδας. Η άλλοτε παρακμάζουσα βιομηχανία ένδυσης αρχίζει αργά αλλά σταθερά να αναβιώνει με τη εμφάνιση νέων μικρών βιοτεχνιών. O σχεδιαστής μόδας έχει κυρίαρχο ρόλο στη βιομηχανία ένδυσης, αφού αποτελεί τον κύριο συντελεστή για τη δημιουργία μιας επιτυχημένης συλλογής ενδυμάτων, η οποία θα απασχολήσει την παραγωγή και θα βοηθήσει στην αύξηση των κερδών της βιομηχανίας. Είναι σημαντικό να αναφερθεί το γεγονός ότι ο σχεδιαστής μόδας εκτιμάται και είναι περιζήτητος στην κυπριακή κοινωνία, τόσο στο γυναικείο όσο και στο ανδρικό ένδυμα, όσον αφορά στη δημιουργία ιδιαίτερων κατά παραγγελία δημιουργιών, όπως το νυφικό και το βραδινό ένδυμα. 62 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

63 Η ειδικότητα Σχεδιασμού Ενδυμάτων στη Μ.Τ.Ε.Ε. Ο σκοπός της ειδικότητας Σχεδίαση και Παραγωγή Ενδυμάτων στη Μ.Τ.Ε.Ε. είναι η απόκτηση των νοητικών και των εικαστικών γνώσεων και δεξιοτήτων που θα αποτελέσουν τη βάση για το σχεδιασμό και την κατασκευή μιας συλλογής ενδυμάτων, ακολουθώντας τις εκάστοτε τάσεις της μόδας. Μέσα από αυτήν την ειδικότητα του κλάδου Ένδυσης, δίνεται η ευκαιρία στους μαθητές να γνωρίσουν την ενδυμασία στην ιστορική της αναδρομή, σε σχέση με τις τέχνες και το κοινωνικό πλαίσιο της εξέλιξης της, να ακολουθήσουν την ορθή πορεία εργασίας για την ενημέρωση τους όσον αφορά στις νέες τάσεις της μόδας και να σχεδιάζουν συλλογή ενδυμάτων χρησιμοποιώντας την έρευνα τους. Μέσα από το πρόγραμμα εκπαίδευσης της ειδικότητας Σχεδίαση και Παραγωγή Ενδυμάτων αποκτούνται γνώσεις και δεξιότητες όσον αφορά στην κατασκευή των πατρόν και στη συναρμολόγηση των ενδυμάτων, καθώς και στις υφαντικές ύλες, στα υφάσματα και σε άλλα σχεδιαστικά και εργαστηριακά υλικά που χρησιμοποιούνται στον τομέα της ένδυσης. Οι μαθητές αντιλαμβάνονται τη δομή και τη λειτουργία της βιομηχανίας ένδυσης και είναι σε θέση να αξιοποιήσουν τις βασικές αρχές, της προώθησης προϊόντων (fashion marketing) σε μια επιχείρηση μόδας, καθώς και της ορθής στιλιστικής παρουσίασης των ενδυμάτων στο πεδίο του επαγγέλματος τους. Σπουδές στον τομέα Σχεδιασμού Ενδυμάτων Τα τελευταία χρόνια τα πλείστα πανεπιστήμια και κολλέγια που προσφέρουν ακαδημαϊκά προγράμματα εκπαίδευσης στον τομέα Σχεδιασμού Ενδυμάτων έχουν αφουγκραστεί τις ανάγκες της εποχής όσον αφορά στις υφιστάμενες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας και έχουν προβεί σε αναδιάρθρωση και επανασχεδιασμό των προσφερομένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων τους. Πληθώρα τριτοβάθμιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων διεθνώς έχουν υιοθετήσει εκπαιδευτικά προγράμματα με ενισχυμένες γνώσεις, σε σχέση νε την εμπορία της μόδας, την οργάνωση της βιομηχανίας μόδας και τη χρήση ψηφιακών σχεδιαστικών προγραμμάτων. Ένας πανεπιστημιακός τίτλος στο Σχέδιο Μόδας είναι απαραίτητος για τους φιλόδοξους και ταλαντούχους φοιτητές, αφού θα τους ενισχύσει τις προοπτικές για επαγγελματική επιτυχία και ανέλιξη στον τομέα τους. Ο πτυχιούχος σχεδιαστής μόδας μπορεί να εργαστεί σε ατελιέ μόδας, ως στυλίστας σε περιοδικά μόδας, στην τηλεόραση και σε φωτογραφικά στούντιο, ακόμη και σαν εκπαιδευτικός στον τομέα του. Έχει, επίσης, τη δυνατότητα να εργαστεί σε βιοτεχνίες/βιομηχανίες ενδυμάτων και σε εταιρίες παραγωγής ως ειδικός στο πατρόν, ακόμη και ως σχεδιαστής/τρια αξεσουάρ μόδας. Οι ακαδημαϊκές σπουδές για τους σχεδιαστές μόδας μπορούν να φτάσουν μέχρι το επίπεδο του διδακτορικού τίτλου, επικεντρώνοντας τις γνώσεις τους σε εξειδικευμένα φάσματα του τομέα της μόδας. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 63

64 ΚΛΑΔΟΣ: Γεωπονίας ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Θεωρητική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Φυτική και Ζωική Παραγωγή Νέοι με υπευθυνότητα, περιβαλλοντική συνείδηση, σεβασμό στο περιβάλλον και εκσυγχρονιστικές απόψεις θα πρέπει να εξετάσουν την προοπτική σταδιοδρομίας τους στους τομείς της φυτικής και ζωικής παραγωγής. Οι απόφοιτοι της ειδικότητας Φυτικής και Ζωικής Παραγωγής έχουν τη δυνατότητα να ασχολούνται με νέους τρόπους και μεθόδους παραγωγής ζωοκομικών και γεωργικών προϊόντων, με τις διαδικασίες της γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής, με τη διακίνηση, συντήρηση, τυποποίηση, εμπορία και διαχείριση των γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων και ζωοτροφών καθώς και την προστασία και αναπαραγωγή των γεωργικών προϊόντων και του ζωικού κεφαλαίου. Τι είναι η Φυτική και Ζωική Παραγωγή; Η ειδικότητα αυτή καλύπτει ένα ευρύ φάσμα αντικειμένων που αφορά στη μελέτη, έρευνα και εφαρμογή σύγχρονων τεχνολογικών μεθόδων στη γεωργοκτηνοτροφία και καλύπτει τις μεθόδους παραγωγής, επεξεργασίας και τυποποίησης προϊόντων φυτικής και ζωικής προέλευσης. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Φυτικής και Ζωικής Παραγωγής στην Κύπρο; Η ανάγκη για παραγωγή μεγάλης ποσότητας γεωργικών και ζωοκομικών προϊόντων δεδομένης και της αύξησης του πληθυσμού της γης είναι σήμερα μεγαλύτερη από κάθε άλλη φορά. Στην Κύπρο, μία χώρα με πολύ καλό κλίμα, μπορούν να παραχθούν άριστης ποιότητας γεωργικά και ζωοκομικά προϊόντα που να μπορούν να καταστούν ανταγωνίσιμα τόσο με ευρωπαϊκά όσο και με προϊόντα τρίτων χωρών. Η χρηματοδότηση που προσφέρει η Ε.Ε., η οποία προϋποθέτει αυστηρή τήρηση των κανονισμών της στον τομέα της γεωργοκτηνοτροφίας για την υγιεινή τροφίμων, την προστασία του περιβάλλοντος και τη διασφάλιση της υγείας του πληθυσμού δίνει στους αποφοίτους του κλάδου ένα σημαντικό προβάδισμα για ένταξη στα σχέδια Αγροτικής Ανάπτυξης, μέσω των οποίων εξασφαλίζουν σημαντικές επιχορηγήσεις. Η ειδικότητας Φυτικής και Ζωικής Παραγωγής στη Μ.Τ.Ε.Ε. Ο σκοπός της ειδικότητας της Φυτικής και Ζωικής Παραγωγής στη Μ.Τ.Ε.Ε. είναι η απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων που θα αποτελέσουν τη βάση για να μπορέσει ο απόφοιτος να συνεχίσει τις σπουδές του ή να απασχοληθεί ανταγωνιστικά στους αντίστοιχους τομείς. Μέσα από αυτήν την ειδικότητα της Φυτικής και Ζωικής Παραγωγής δίνεται η ευκαιρία στους μαθητές να γνωρίσουν, τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο τις διάφορες διαδικασίες παραγωγής, ανάπτυξης και προώθησης των γεωργοκτηνοτροφικών μονάδων και προϊόντων. Στα μαθήματα της ειδικότητας καλύπτεται το γνωστικό αντικείμενο της επιστήμης των ζώων και συναφών κλάδων και ιδιαίτερα στην εφαρμογή σύγχρονων τεχνολογικών μεθόδων, στην εκτροφή, διατροφή, βελτίωση, αναπαραγωγή, υγεία και ευζωία των αγροτικών ζώων. Ακόμη, καλύπτει τις μεθόδους παραγωγής, επεξεργασίας και τυποποίησης προϊόντων ζωικής προέλευσης και ζωοτροφής. Παράλληλα, προάγεται η ανάπτυξη και μετάδοση γνώσεων στη διαδικασία της δυναμικής φυτοπαραγωγής και ιδιαίτερα στην ολοκληρωμένη διαχείριση και βιολογική καλλιέργεια λαχανικών και δενδροκομικών καλλιεργειών και στην εφαρμογή των βασικών αρχών της βιολογικής γεωργίας. Η ειδικότητα Φυτικής και Ζωικής Παραγωγής είναι μία νέα ειδικότητα του κλάδου της Γεωπονίας και προσφέρεται στη θεωρητική κατεύθυνση στις επαρχίες Λάρνακας/Αμμοχώστου, Λεμεσού και Πάφου. 64 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

65 Σπουδές στην ειδικότητα Φυτικής και Ζωικής Παραγωγής Ο απόφοιτος μπορεί να: συνεχίσει τις σπουδές του στα Μεταλυκειακά Ινστιτούτα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Μ.Ι.Ε.Ε.Κ.) για απόκτηση διπλώματος ισότιμου με κολεγιακή μόρφωση. Σε απόφοιτους του κλάδου Γεωπονίας δίνεται επιπρόσθετη μοριοδότηση διεκδικήσει με προοπτικές επιτυχίας θέση για περαιτέρω σπουδές σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου και της Ελλάδας διεκδικήσει θέση σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου και της Ελλάδας και σε άλλους τομείς, πέραν του κλάδου του, νοουμένου ότι πληροί τις προϋποθέσεις πρόσβασης για εισαγωγή στην Ανώτερη και Ανώτατη Εκπαίδευση, σύμφωνα με τον Νόμο περί Παγκύπριων Εξετάσεων γίνει δεκτός σε οποιοδήποτε Ανώτερο ή Ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Κύπρου ή του εξωτερικού, με την προϋπόθεση ότι θα ικανοποιεί τους όρους και τις προϋποθέσεις εισδοχής στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Οι ακαδημαϊκές σπουδές για τους απόφοιτους της ειδικότητας, μπορούν να φτάσουν μέχρι και τον διδακτορικό τίτλο, καλύπτοντας εξειδικευμένα θέματα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 65

66 ΚΛΑΔΟΣ: Γεωπονίας ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Θεωρητική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Γεωργία, Βιοκαλλιέργειες και Καινοτόμες Καλλιέργειες Νέοι με κριτική σκέψη, δημιουργικότητα, εκσυγχρονιστικές απόψεις και τόλμη θα πρέπει να εξετάσουν την προοπτική σταδιοδρομίας τους στον πρωτογενή τομέα της γεωργίας. Οι επαγγελματίες στον τομέα αυτό έχουν τη δυνατότητα ανάπτυξης και μετάδοσης γνώσεων στη διαδικασία της δυναμικής φυτοπαραγωγής ιδιαίτερα στη βιολογική καλλιέργεια λαχανικών, αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών, δενδροκομικών καλλιεργειών καθώς και στην ανάπτυξη καινοτόμων καλλιεργειών. Οι επαγγελματίες στον τομέα αυτό έχουν τη δυνατότητα να ασχολούνται με νέους τρόπους και μεθόδους παραγωγής γεωργικών προϊόντων. Επίσης, έχουν ολοκληρωμένες γνώσεις σχετικά με τη διακίνηση, συντήρηση, τυποποίηση, εμπορία και διαχείριση των βιολογικών και καινοτόμων γεωργικών προϊόντων, τη φυτοπροστασία και αναπαραγωγή αυτών, κυρίως των παραδοσιακών ποικιλιών. Τι είναι οι Βιοκαλλιέργειες και Καινοτόμες Καλλιέργειες; Η βιοκαλλιέργεια ή βιολογική καλλιέργεια είναι η μέθοδος παραγωγής γεωργικών προϊόντων χωρίς τη χρήση χημικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων και χημικών λιπασμάτων βασισμένη, στη βάση των αρχών της βιολογικής γεωργίας. Βασικά στοιχεία της μεθόδου αυτής είναι η ανακύκλωση των φυτικών υπολειμμάτων και της ζωικής κοπριάς, η προστασία του περιβάλλοντος, η διατήρηση της βιοποικιλότητας και η ορθολογική διαχείριση της ενέργειας και των φυσικών πόρων. Το έδαφος και οι μικροοργανισμοί που διαβιούν μέσα σε αυτό είναι οι σημαντικότεροι παράγοντες που καθορίζουν την επιτυχία των βιοκαλλιεργειών. Ο βιοκαλλιεργητής οφείλει να διαφυλάττει τη σταθερότητα, τη δομή και τη γονιμότητα του εδάφους. Καινοτόμες καλλιέργειες θεωρούνται οι καλλιέργειες εκείνες, οι οποίες δίνουν προϊόντα με υψηλή ζήτηση στο ράφι του καταναλωτή είτε ως αυτούσια είτε ως μεταποιημένα. Συνεπώς, οι δυνατότητες ανάπτυξης των καινοτόμων καλλιεργειών τόσο στον πρωτογενή τομέα όσο και στο τομέα μεταποίησης είναι τεράστιες. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας των Βιοκαλλιεργειών και Καινοτόμων Καλλιεργειών στην Κύπρο; Η ευαισθητοποίηση του καταναλωτή για ασφαλή για την υγεία του αγροτικά προϊόντα χωρίς καθόλου υπολείμματα φυτοπροστατευτικών προϊόντων και χημικών λιπασμάτων επιβάλλει την εφαρμογή νέων μεθόδων καλλιέργειας, όπως οι βιοκαλλιέργειες που είναι εφαρμόσιμες μόνο από άτομα με εξειδικευμένες γνώσεις. Επίσης, η ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος, η διατήρηση και αναβάθμιση του φυσικού τοπίου και η εξοικονόμηση των φυσικών πόρων καθιστούν αναγκαία τη μεταστροφή στις βιοκαλλιέργειες. Οι κλιματικές συνθήκες της Κύπρου, είναι επιπλέων πολύ ευνοϊκές για την ανάπτυξη των βιοκαλλιεργειών καθώς και καινοτόμων καλλιεργειών για να παραχθούν άριστης ποιότητας προϊόντα που να μπορούν να καταστούν ανταγωνίσιμα τόσο με ευρωπαϊκά όσο και με προϊόντα τρίτων χωρών. Η υπευθυνότητα, η περιβαλλοντική συνείδηση, ο σεβασμός στο περιβάλλον, η επαναφορά κοντά στη φύση είναι τα κύρια γνωρίσματα του τεχνικού βιοκαλλιεργειών και καινοτόμων καλλιεργειών καθώς από τις δικές του μελέτες και μεθόδους εφαρμογής εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η βιωσιμότητα της εκμετάλλευσης και παράλληλα η διατήρηση του φυσικού τοπίου. Το ανταγωνιστικό περιβάλλον στο οποίο ασκείται σήμερα η γεωργία απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις και συνεχή ενημέρωση σε τεχνολογικές εξελίξεις καθώς και επιμόρφωσης των επαγγελματιών του κλάδου. Σήμερα, λόγω των αυστηρών κανονισμών που θέτει η Ε.Ε. στον τομέα της γεωργίας τόσο για την υγιεινή των τροφίμων όσο και για την προστασία του περιβάλλοντος απαιτούνται εξειδικευμένες γνώσεις για την εφαρμογή των κανονισμών αυτών. Η χρηματοδότηση που προσφέρει η Ε.Ε. στον τομέα της γεωργίας δίνει στους απόφοιτους του κλάδου που θα ασχοληθούν με τις βιοκαλλιέργειες και καινοτόμες καλλιέργειες ένα σημαντικό προβάδισμα για ένταξη στα σχέδια Αγροτικής Ανάπτυξης μέσω των οποίων εξασφαλίζουν σημαντικές επιχορηγήσεις. 66 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

67 Η ειδικότητα Βιοκαλλιεργειών και Καινοτόμων Καλλιεργειών στη Μ.Τ.Ε.Ε. Η ειδικότητα Βιοκαλλιεργειών και Καινοτόμων Καλλιεργειών καλύπτει ένα ευρύ φάσμα αντικειμένων που αφορούν τη μελέτη, έρευνα και εφαρμογή της τεχνολογίας πάνω σε σύγχρονους και ειδικούς τομείς της Γεωπονικής Επιστήμης. Η ειδικότητα προάγει την ανάπτυξη και μετάδοση γνώσεων: στη διαδικασία της παραγωγής βιολογικών γεωργικών προϊόντων εφαρμόζοντας τις βασικές αρχές της βιολογικής γεωργίας στην εγκατάσταση και ανάπτυξη καινοτόμων καλλιεργειών και την παραγωγή προϊόντων για τα οποία υπάρχει μεγάλη ζήτηση και ανάγκη για κατανάλωση είτε ως αυτούσια είτε ως μεταποιημένα όπως στέβια, αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά, ιπποφαές, μύρτιλο, ρόδι, γκότζι μπέρυ κ.α. Ειδικότερα, οι απόφοιτοι της ειδικότητας Βιοκαλλιεργειών και Καινοτόμων Καλλιεργειών έχουν το δικαίωμα απασχόλησης είτε ως στελέχη μονάδων παραγωγής γεωργικών προϊόντων (Γεωργικές Εκμεταλλεύσεις), είτε ως αυτοαπασχολούμενοι σε όλο το φάσμα των καλλιεργειών και ειδικότερα στα εξής αντικείμενα και δραστηριότητες: ανάπτυξη και φροντίδα βιολογικών και καινοτόμων καλλιεργειών. παραγωγή, τυποποίηση, συσκευασία, διακίνηση και εμπορία βιολογικών προϊόντων και προϊόντων καινοτόμων καλλιεργειών. μεταποίηση βιολογικών προϊόντων και προϊόντων καινοτόμων καλλιεργειών. ίδρυση και λειτουργία καταστημάτων πώλησης γεωργικών εφοδίων που προορίζονται για βιοκαλλιέργειες και καινοτόμες καλλιέργειες. ίδρυση και λειτουργία ειδικών εργαστηρίων και κάθε είδους γραφείων ειδικών δραστηριοτήτων σχετικών με τον κλάδο, π.χ. συμβουλευτικές εταιρείες και εταιρείες πιστοποίησης ποιότητας. εκπόνηση και επίβλεψη μελετών για τη δημιουργία Γεωργικών εκμεταλλεύσεων παραγωγής Βιολογικών Προϊόντων και Καινοτόμων Καλλιεργειών. Σπουδές στον τομέα Βιοκαλλιεργειών και Καινοτόμων Καλλιεργειών Ο απόφοιτος έχει τη δυνατότητα να συνεχίσει τις σπουδές του στα Μ.Ι.Ε.Ε.Κ., για απόκτηση διπλώματος ισότιμου με κολεγιακή μόρφωση. Σε απόφοιτους του κλάδου Γεωπονίας δίνεται επιπρόσθετη μοριοδότηση. Ιδρύματα στην Κύπρο, Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες προσφέρουν ευρεία επιλογή εκπαιδευτικών διαδρομών για τους δυνητικούς αποφοίτους της ειδικότητας Βιοκαλλιεργειών και Καινοτόμων Καλλιεργειών. Ένας πανεπιστημιακός τίτλος στη Φυτική Παραγωγή είναι απαραίτητος και προσφέρει στους φοιτητές μια ισχυρή ακαδημαϊκή βάση στη μελέτη, έρευνα και εφαρμογή της τεχνολογίας πάνω σε σύγχρονους και ειδικούς τομείς της γεωπονικής επιστήμης. Οι φοιτητές αναπτύσσουν και μεταδίδουν γνώσεις στη διαδικασία της δυναμικής φυτοπαραγωγής και ιδιαίτερα στη βιολογική καλλιέργεια λαχανικών, αρωματικών, φαρμακευτικών και άλλων φυτών καθώς και καινοτόμων καλλιεργειών. Ταυτόχρονα, ολοκληρώνουν, συνήθως, το πρόγραμμα σπουδών τους με ένα ισχυρό πορτοφόλιο, το οποίο αποδεικνύει τα επιτεύγματα και τις δεξιότητές τους. Οι σπουδές για τους Επιστήμονες Φυτικής Παραγωγής μπορεί να φτάσουν μέχρι και τον διδακτορικό τίτλο, καλύπτοντας εξειδικευμένα θέματα στο τομέα βιολογικών και καινοτόμων καλλιεργειών. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 67

68 ΚΛΑΔΟΣ: Υπηρεσιών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Θεωρητική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Τουριστικά Ένα από τα σημαντικότερα προσόντα ενός υπαλλήλου της τουριστικής βιομηχανίας που εργάζεται σε οποιονδήποτε τομέα της είναι η ευγένεια, η οργανωτικότητά και η διαπραγματευτική του ικανότητα. Οι υπάλληλοι αυτοί βρίσκονται σε συνεχή επαφή με ανθρώπους από διάφορες χώρες. Πρέπει να γνωρίζουν τουλάχιστον δύο γλώσσες και να είναι ενήμεροι και σε θέση να παρέχουν πληροφόρηση σχετικά με την ιστορία, τον πολιτισμό, τα ήθη, τα έθιμα και τα αξιοθέατα της ευρύτερης περιοχής. Οι γνώσεις και δεξιότητες που σχετίζονται με τον εργασιακό ρόλο της ειδικότητας, είναι οι ακόλουθες: γνώσεις οργάνωσης και λειτουργίας των σύγχρονων ξενοδοχειακών μονάδων γνώση του περιεχομένου των παρεχόμενων ξενοδοχειακών υπηρεσιών δυνατότητα χρήσης λογισμικού για την διεκπεραίωση των κρατήσεων και την τήρηση λογαριασμών πελατών ικανότητα διερεύνησης και ικανοποίησης των απαιτήσεων του πελάτη - τουρίστα ικανότητα αποτελεσματικής επικοινωνίας με τους πελάτες, τα ταξιδιωτικά πρακτορεία, τουριστικούς οργανισμούς, τοπικές αρχές κ.λπ. Άτομα με ενδιαφέροντα και κλήση στα οικονομικά θα πρέπει να εξετάσουν την προοπτική σταδιοδρομίας στους τομείς της τουριστικής βιομηχανίας και των υπηρεσιών στα τμήματα της διοίκησης και της οικονομικής διαχείρισης τους. Τι είναι η ειδικότητα των Τουριστικών; Είναι η μια ειδικότητα από τις δύο ειδικότητες του κλάδου των Υπηρεσιών της Θεωρητικής Κατεύθυνσής που προσφέρονται στις Τεχνικές Σχολές της Κύπρου. Μέσα από τα προγράμματα σπουδών που προσφέρονται στην ειδικότητα και των οποίων η βάση είναι τα οικονομικά μαθήματα, δίνεται η δυνατότητα στους ενδιαφερόμενους να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες στους τομείς της διοίκησης και της οικονομικής διαχείρισης των οικονομικών οργανισμών που ασχολούνται με την τουριστική βιομηχανία και τον τομέα των υπηρεσιών. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Τουριστικών στην Κύπρο; Οι τομείς των υπηρεσιών και της τουριστικής βιομηχανίας της Κύπρου είναι από τους πλέον ραγδαία αναπτυσσόμενους τομείς και η συνεισφορά τους στο Α.Ε.Π. για το 2013 ανέρχεται περίπου στο 86%. Η Κύπρος διαθέτει σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχουν συμβάλει στη διαμόρφωση του νησιού σε ένα σημαντικό διεθνές επιχειρηματικό ναυτιλιακό κέντρο παροχής υπηρεσιών, στα οποία συμπεριλαμβάνονται τα ακόλουθα: κράτος Μέλος της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης. στρατηγική τοποθεσία για επιχειρηματικές δραστηριότητες στο σταυροδρόμι της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και Αφρικής. διάθεση ενός εύρους χρηματοοικονομικών και επιχειρηματικών υπηρεσιών σε επίπεδα διεθνούς ποιότητας - νομικές, φορολογικές, λογιστικές, επενδυτικές και μεσιτικές υπηρεσίες. ανθρώπινο δυναμικό ψηλού μορφωτικού επιπέδου, προσοντούχο και πολύγλωσσο. σταθερό και ευχάριστο επιχειρηματικό περιβάλλον, συνοδευόμενο από απλές διοικητικές διαδικασίες. χαμηλό κόστος σύστασης και λειτουργίας νέων επιχειρήσεων. προηγμένο δίκτυο μεταφορών και επικοινωνιών. διεθνούς φήμης ναυτιλιακό κέντρο. αποτελεσματικό, σύγχρονο και απλό φορολογικό σύστημα, βασισμένο σε χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές (ανάμεσα στους χαμηλότερους στην Ευρώπη). Ο απόφοιτος της ειδικότητας Τουριστικά μπορεί να απασχοληθεί σε Τουριστικά Γραφεία, Ξενοδοχειακές Μονάδες στα τμήματα Λογιστηρίου, Διοίκησης και Διεύθυνσης Προσωπικού και σε Ιδιωτικές και Δημόσιες επιχειρήσεις στα τμήματα Λογιστηρίου, Διοίκησης και Διεύθυνσης Προσωπικού, στους ακόλουθους τομείς: στη διεκπεραίωση βασικών εργασιών που αφορούν τουριστικά γραφεία και ξενοδοχεία. στη διεκπεραίωση βασικών λογιστικών πράξεων. στην εκτέλεση βασικών καθηκόντων που αφορούν τουριστικά γραφεία και ξενοδοχεία. στην εκτέλεση καθηκόντων που αφορούν δημόσιες σχέσεις στους χώρους υποδοχής και φιλοξενίας και εξυπηρέτησης πελατών γενικότερα. στη διεκπεραίωση βασικών εργασιών που αφορούν θέματα οργάνωσης τουριστικού γραφείου κ.ά. 68 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

69 στην εκτέλεση βασικών εργασιών με ηλεκτρονικό υπολογιστή που αφορούν οτιδήποτε έχει σχέση με τουριστικά γραφεία και ξενοδοχεία. Η ειδικότητα των Τουριστικών στη Μ.Τ.Ε.Ε. Η Μ.Τ.Ε.Ε. έχει εντάξει στα προγράμματα σπουδών της από το σχολικό έτος τον κλάδο των Υπηρεσιών. Η ειδικότητα Τουριστικά προσφέρεται στη Θεωρητική Κατεύθυνση με την εφαρμογή των νέων εκσυγχρονισμένων και αναβαθμισμένων αναλυτικών προγραμμάτων. Στο πακέτο μαθημάτων της ειδικότητας περιλαμβάνονται μαθήματα με τα οποία οι απόφοιτοι μπορούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους για ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα Κύπρου και Ελλάδος σε θέματα οικονομικών και διοίκησης επιχειρήσεων. Σπουδές της ειδικότητας Τουριστικών Ο απόφοιτος μπορεί: να διεκδικήσει με προοπτικές επιτυχίας θέση για περαιτέρω σπουδές σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου ή της Ελλάδας σε θέματα Οικονομικών και Διοίκησης Επιχειρήσεων για τους απόφοιτους των Τεχνικών Σχολών υπάρχει η πριμοδότηση του 10%, η οποία ισχύει για όλες τις σχολές του ΤΕ.ΠΑ.Κ και μόνο για τις Πολυτεχνικές Σχολές του Πανεπιστημίου Κύπρου, με την προϋπόθεση ότι οι απόφοιτοι των Τεχνικών Σχολών θα εξασφαλίσουν το 70% της βαθμολογίας του τελευταίου υποψηφίου που εξασφάλισε θέση από τα Λύκεια από κάθε τμήμα αντίστοιχα να διεκδικήσει θέση σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου ή της Ελλάδας και σε άλλους τομείς, πέραν του κλάδου/ειδικότητάς του, νοουμένου ότι πληροί τους περιορισμούς πρόσβασης για εισαγωγή στην Aνώτερη και Aνώτατη Eκπαίδευση, σύμφωνα με τον Nόμο περί Παγκύπριων Eξετάσεων να γίνει δεκτός σε οποιοδήποτε Ανώτερο ή Ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Κύπρου ή του εξωτερικού, με την προϋπόθεση ότι θα ικανοποιεί τους όρους και τις προϋποθέσεις εισδοχής στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 69

70 ΚΛΑΔΟΣ: Υπηρεσιών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Θεωρητική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Λογιστικά Άτομα με ενδιαφέροντα και κλίση στα οικονομικά θα πρέπει να εξετάσουν την προοπτική σταδιοδρομίας στους τομείς της τουριστικής βιομηχανίας και των υπηρεσιών στα τμήματα της διοίκησης και της οικονομικής διαχείρισης τους. Τι είναι η ειδικότητα Λογιστικών; Είναι η μια ειδικότητα από τις δύο ειδικότητες του κλάδου των Υπηρεσιών της Θεωρητικής Κατεύθυνσής, που προσφέρονται στις Τεχνικές Σχολές της Κύπρου. Μέσα από τα προγράμματα σπουδών που προσφέρονται στην ειδικότητα και των οποίων η βάση είναι τα οικονομικά μαθήματα δίνεται η δυνατότητα στους ενδιαφερομένους να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες στους τομείς της διοίκησης και της οικονομικής διαχείρισης των οικονομικών οργανισμών που ασχολούνται με την τουριστική βιομηχανία και τον τομέα των Υπηρεσιών. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Λογιστικών στην Κύπρο; Οι τομείς των υπηρεσιών και της τουριστικής βιομηχανίας της Κύπρου είναι από τους πλέον ραγδαία αναπτυσσόμενους τομείς και η συνεισφορά τους στο Α.Ε.Π. για το 2013 ανέρχεται περίπου στο 86%. Η Κύπρος διαθέτει σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχουν συμβάλλει στη διαμόρφωση του νησιού σε ένα σημαντικό διεθνές επιχειρηματικό ναυτιλιακό κέντρο παροχής υπηρεσιών, στα οποία συμπεριλαμβάνονται τα ακόλουθα: κράτος μέλος της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης στρατηγική τοποθεσία για επιχειρηματικές δραστηριότητες στο σταυροδρόμι της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και Αφρικής διάθεση ενός εύρους χρηματοοικονομικών και επιχειρηματικών υπηρεσιών σε επίπεδα διεθνούς ποιότητας, όπως π.χ. νομικές, φορολογικές, λογιστικές, επενδυτικές και μεσιτικές υπηρεσίες ανθρώπινο δυναμικό ψηλού μορφωτικού επιπέδου, προσοντούχο και πολύγλωσσο σταθερό και ευχάριστο επιχειρηματικό περιβάλλον, συνοδευόμενο από απλές διοικητικές διαδικασίες χαμηλό κόστος σύστασης και λειτουργίας νέων επιχειρήσεων προηγμένο δίκτυο μεταφορών και επικοινωνιών διεθνούς φήμης ναυτιλιακό κέντρο αποτελεσματικό, σύγχρονο και απλό φορολογικό σύστημα, βασισμένο σε χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές (ανάμεσα στους χαμηλότερους στην Ευρώπη). Ο απόφοιτος της ειδικότητας Λογιστικών μπορεί να απασχοληθεί σε τράπεζες, συνεργατικές πιστωτικές εταιρείες, εκπαιδευτικές μονάδες, υπουργεία, ιδρύματα και άλλους οργανισμούς, στον λογιστικό τομέα, αλλά και στον τομέα της διαχείρισης χρημάτων στους πιο κάτω τομείς: στη διεκπεραίωση βασικών τραπεζικών εργασιών και συναλλαγών στην εκτέλεση λογιστικών πράξεων στη διαχείριση ταμείου στη διεκπεραίωση εργασιών που αφορούν καταθέσεις, δάνεια και επενδύσεις στη σύνταξη και διαχείριση τραπεζικών εντύπων και εγγράφων στη χρησιμοποίηση ηλεκτρονικού υπολογιστή για την εκτέλεση τραπεζικών και λογιστικών πράξεων και τη σύνταξη εγγράφων και εντύπων. Η ειδικότητα Λογιστικών στη Μ.Τ.Ε.Ε. Η Μ.Τ.Ε.Ε. έχει εντάξει στα προγράμματα σπουδών της από το σχολικό έτος τον κλάδο των Υπηρεσιών. Η ειδικότητα προσφέρεται στη Θεωρητική Κατεύθυνση και λειτουργεί με την νέα αναβαθμισμένη δομή των αναλυτικών προγραμμάτων. Στο πακέτο μαθημάτων της ειδικότητας περιλαμβάνονται μαθήματα με τα οποία οι απόφοιτοι της ειδικότητας μπορούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους για Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα Κύπρου και Ελλάδος σε θέματα οικονομικών και διοίκησης επιχειρήσεων. 70 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

71 Σπουδές στην ειδικότητα Λογιστικών Ο απόφοιτος μπορεί: να διεκδικήσει με προοπτικές επιτυχίας θέση για περαιτέρω σπουδές σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου ή της Ελλάδας σε θέματα οικονομικών και διοίκησης επιχειρήσεων για τους απόφοιτους των Τεχνικών Σχολών υπάρχει η πριμοδότηση του 10%, η οποία ισχύει για όλες τις σχολές του ΤΕ.ΠΑ.Κ και για τις Πολυτεχνικές Σχολές του Πανεπιστημίου Κύπρου, με την προϋπόθεση ότι οι απόφοιτοι των Τεχνικών Σχολών θα εξασφαλίσουν το 70% της βαθμολογίας του τελευταίου υποψηφίου που εξασφάλισε θέση από τα Λύκεια από κάθε τμήμα αντίστοιχα να διεκδικήσει θέση σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου ή της Ελλάδας και σε άλλους τομείς, πέραν του κλάδου/ειδικότητάς του, νοουμένου ότι πληροί τους περιορισμούς πρόσβασης για εισαγωγή στην Ανώτερη και Ανώτατη Εκπαίδευση, σύμφωνα με τον Νόμο περί Παγκύπριων Εξετάσεων να γίνει δεκτός σε οποιοδήποτε Ανώτερο ή Ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Κύπρου ή του εξωτερικού, με την προϋπόθεση ότι θα ικανοποιεί τους όρους και τις προϋποθέσεις εισδοχής στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 71

72 ΚΛΑΔΟΣ: Ξενοδοχειακών Επαγγελμάτων και Επισίτισης ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Θεωρητική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Λειτουργία Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Μονάδων Ένα από τα σημαντικότερα προσόντα ενός υπαλλήλου που εργάζεται γενικά στην ξενοδοχειακή βιομηχανία σε μεγάλα ή σε μικρά ξενοδοχεία είναι η δυνατότητα πώλησης. Η ευγένειά του, η οργανωτικότητά του και η διαπραγματευτική του ικανότητα, καθορίζουν έμμεσα και άμεσα τα ποσοστά πληρότητας του ξενοδοχείου και των επισιτιστικών μονάδων. Ο υπάλληλος βρίσκεται σε συνεχή επαφή με ανθρώπους από διάφορες χώρες. Πρέπει να γνωρίζει τουλάχιστον δύο γλώσσες και να είναι ενήμερος και σε θέση να παρέχει πληροφόρηση σχετικά με την ιστορία, τον πολιτισμό, τα ήθη, τα έθιμα και τα αξιοθέατα της ευρύτερης περιοχής. Οι γνώσεις και δεξιότητες που σχετίζονται με τον εργασιακό ρόλο της ειδικότητας είναι οι ακόλουθες: γνώσεις οργάνωσης και λειτουργίας των σύγχρονων ξενοδοχειακών μονάδων γνώση του περιεχομένου των παρεχόμενων ξενοδοχειακών υπηρεσιών ικανότητα προγραμματισμού και ανάπτυξης δραστηριοτήτων υποδοχής (front office) δυνατότητα χρήσης λογισμικού για την διεκπεραίωση των κρατήσεων και την τήρηση λογαριασμών πελατών ικανότητα διερεύνησης και ικανοποίησης των απαιτήσεων του πελάτη/τουρίστα ικανότητα αποτελεσματικής επικοινωνίας με τους πελάτες, τα ταξιδιωτικά πρακτορεία, τους τουριστικούς οργανισμούς, τις τοπικές αρχές κ.λπ. Για την κυπριακή οικονοµία, ο τουρισμός αποτελεί κεντρικό πυλώνα ανάπτυξης µε σηµαντική συνεισφορά στο Α.Ε.Π., στην απασχόληση και στις επενδύσεις. Η πλούσια πολιτιστική κληρονομιά, η ακτογραμμή και το φυσικό περιβάλλον είναι ορισμένα από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που καθιστούν τη χώρα από τους σηµαντικότερους τουριστικούς προορισµούς. Τι είναι η ειδικότητα Λειτουργίας Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Μονάδων Το πρόγραμμα αυτό είναι σχεδιασμένο να προετοιμάζει τους μαθητές για απασχόληση, σπουδές και ανέλιξη σε μεσοδιευθυντικό και διευθυντικό επίπεδο σε μία ποικιλία ξενοδοχειακών και τουριστικών επαγγελμάτων. Με την ολοκλήρωση της φοίτησής τους, οι απόφοιτοι αποκτούν ολοκληρωμένες γνώσεις, οι οποίες τους καθιστούν ικανούς να ανταποκριθούν στις ανάγκες τις βιομηχανίας ως ικανοί επαγγελματίες και να ειδικευθούν στους τομείς υποδοχής, οροφοκομίας, τροφίμων και ποτών (ελεγκτής τμήματος τροφίμων και ποτών) και δεξιώσεων/εκδηλώσεων. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Λειτουργίας Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Μονάδων στην Κύπρο; Η τουριστική και ξενοδοχειακή βιομηχανία σήµερα είναι η σημαντικότερη πηγή πλούτου της Κυπριακής οικονομίας. Ο τοµέας αυτός προσφέρει απασχόληση σε ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Ο απόφοιτος της ειδικότητας Λειτουργίας Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Μονάδων μπορεί να απασχοληθεί στους ακόλουθους τομείς: ξενοδοχεία και εστιατόρια, καφετέριες, θέρετρα και κέντρα ευεξίας (σπα), κρουαζιερόπλοια/αερογραμμές, επισιτιστικές επιχειρήσεις εκδηλώσεων και τροφοδοσίας, νοσοκομεία/ κλινικές και γηροκομεία. Η ειδικότητα Λειτουργίας Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Μονάδων στη Μ.Τ.Ε.Ε. Ο κυριότερος σκοπός του κλάδου Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Επαγγελμάτων και της ειδικότητας Λειτουργίας Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Μονάδων είναι η τροφοδότηση της ξενοδοχειακής και επισιτιστικής βιομηχανίας με άρτια καταρτισμένο και εξειδικευμένο προσωπικό, καθώς και η γενικότερη ανάπτυξη της ευρύτερης τουριστικής βιομηχανίας. Το Πρόγραμμα αρχίζει με γενική προετοιμασία σε ξενοδοχειακά και τουριστικά θέματα. Ακολούθως, κατά τη διάρκεια του δεύτερου και τρίτου έτους το πρόγραμμα επιτρέπει την εξειδίκευση στους τομείς της Υποδοχής, Διαμονής, Διαχείρισης Τροφίμων και Ποτών, Λειτουργίας Ξενοδοχειακών Μονάδων καθώς και των Τουριστικών. Η ανάγκη για εμπλουτισμό της θεωρίας μαζί με την πρακτική κατά τη διάρκεια της φοίτησης είναι μεγίστης σημασίας, γιατί στο πρόγραμμα αυτό συνδυάζεται η θεωρία με την πρακτική εργαστηριακή εκπαίδευση των μαθητών τόσο στον σχολικό χώρο όσο και στη βιομηχανία. 72 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

73 Σπουδές στα Ξενοδοχειακά Ο απόφοιτος μπορεί να: διεκδικεί θέση στο Α.Ξ.Ι.Κ. και στο ΤΕ.ΠΑ.Κ. να διεκδικεί, με προοπτικές επιτυχίας, θέση για περαιτέρω σπουδές σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου ή της Ελλάδας, στον κλάδο/ειδικότητά του, στα πλαίσια γενικών ή ειδικών εξετάσεων διεκδικεί θέση σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου ή της Ελλάδας και σε άλλους τομείς πέραν του κλάδου/ειδικότητάς του, στο πλαίσιο των γενικών ή ειδικών εξετάσεων, με την προϋπόθεση ότι θα προετοιμαστεί μόνος του στα εξεταζόμενα μαθήματα που δεν διδάχτηκε στον κλάδο/ειδικότητά του γίνει δεκτός σε οποιοδήποτε Ανώτερο ή Ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Κύπρου ή του εξωτερικού, με την προϋπόθεση ότι θα ικανοποιεί τους όρους και τις προϋποθέσεις εισδοχής στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 73

74 ΚΛΑΔΟΣ: Βιομηχανικού Σχεδιασμού ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Θεωρητική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Βιομηχανικός Σχεδιασμός (Έρευνα, σχεδιασμός και δημιουργία καινοτόμων προϊόντων) Έφηβοι με φαντασία, δημιουργικότητα, επινοητικότητα και κριτική σκέψη θα μπορούν να εξετάσουν την προοπτική σταδιοδρομίας στον τομέα του Βιομηχανικού Σχεδιασμού. Οι επαγγελματίες στον τομέα αυτό έχουν τη δυνατότητα ανάπτυξης υφιστάμενων βιομηχανικών προϊόντων, αλλά και την επινόηση εντελώς νέων προϊόντων, όπως οικιακές συσκευές, ιατρικό εξοπλισμό, μέχρι πλοία, αεροπλάνα, αυτοκίνητα και όποιο άλλο βιομηχανικό προϊόν μπορεί να σκεφτεί κανείς. Η Μ.Τ.Ε.Ε., αφού έχει μελετήσει τη δυνατότητα δημιουργίας κλάδου Βιομηχανικού Σχεδιασμού στη Μ.Τ.Ε.Ε., καθώς και τις ιδιαίτερες συνθήκες και ανάγκες της κυπριακής βιομηχανίας και της οικονομίας, αποφάσισε τη δημιουργία του κλάδου Βιομηχανικού Σχεδιασμού. Ο κλάδος προσφέρεται στη θεωρητική κατεύθυνση και λειτουργεί σε όλες τις επαρχίες της Κύπρου. Τι είναι η ειδικότητα Βιομηχανικού Σχεδιασμού; Ρίχνοντας μια ματιά γύρω μας, μπορούμε να δούμε το έργο του βιομηχανικού σχεδιαστή. Εκτός από τον μεγάλο αριθμό προϊόντων και αντικειμένων, εντυπωσιάζει επίσης η απίστευτη ποικιλομορφία και το εύρος των σχημάτων, των λειτουργιών και των τεχνολογιών. Οι βιομηχανικοί σχεδιαστές συμμετέχουν σε όλα τα στάδια της δημιουργίας ενός νέου προϊόντος, από τη στιγμή της επινόησης των ιδεών και τα αρχικά σκίτσα, μέχρι την παραγωγή των ολοκληρωμένων προϊόντων για μαζική παραγωγή. Η δημιουργία ενός νέου προϊόντος απαιτεί ικανότητες και γνώσεις από πολλές διαφορετικές επιστημονικές περιοχές. Η εργασία του βιομηχανικού σχεδιαστή είναι να ερευνά και μέσα από το αποτέλεσμα της έρευνάς του, αλλά και μέσα από την αξιοποίηση των γνώσεων και των ικανοτήτων του, να δημιουργεί ένα νέο προϊόν. Ο σχεδιαστής συνδυάζει τις οπτικές και εργονομικές σπουδές με την ικανότητα εφαρμογής της κατάλληλης τεχνολογίας για τη δημιουργία προϊόντων. Ο βιομηχανικός σχεδιαστής ασχολείται, μεταξύ άλλων, με τη σχεδίαση καινοτόμων προϊόντων, τη μελέτη και βελτίωση της αισθητικής, της εργονομίας, της λειτουργικότητας και χρηστικότητας ενός προϊόντος, την επιλογή των υλικών και των μεθόδων παραγωγής του, τη δημιουργία της συσκευασίας και την κοστολόγηση του προϊόντος. Ο βιομηχανικός σχεδιαστής κατέχει πολύ- πλευρες γνώσεις, ικανότητες και δεξιότητες που του επιτρέπουν να αντιλαμβάνεται τις βασικές αρχές όλων των ειδικοτήτων της μηχανικής επιστήμης και μπορεί να συνδυάσει τις γνώσεις αυτές για την ανάπτυξη προϊόντων. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Βιομηχανικού Σχεδιασμού στην Κύπρο; Ο χώρος του Βιομηχανικού Σχεδιασμού προϊόντων αποτελεί για τις επιχειρήσεις (μεγάλες, μικρές ή μικρομεσαίες) μια ισχυρή δύναμη ανάπτυξης. Πρόκειται για έναν κλάδο που μπορεί να στηρίξει, τόσο τα υφιστάμενα προϊόντα, όσο και τη δημιουργία και προώθηση άλλων καινοτόμων προϊόντων που δημιουργούνται από τις νέες τάσεις στην αγορά. Με τις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται, οι βιομηχανικοί σχεδιαστές μπορούν να αναβαθμίσουν υφιστάμενα προϊόντα και να δημιουργήσουν καινούργια με σημαντική προστιθέμενη αξία. Ο ρόλος του βιομηχανικού σχεδιαστή αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ως σημαντικός παράγοντας για την ανταγωνιστικότητα και την οικονομική επιτυχία των κατασκευασμένων προϊόντων. Η βιομηχανία κάθε χώρας, για να μπορέσει να καταστεί ανταγωνιστική, χρειάζεται ικανούς επαγγελματίες σχεδιαστές βιομηχανικών προϊόντων, οι οποίοι μπορούν να συνδυάσουν αποτελεσματικά τη σχεδιαστική σκέψη και την επιδεξιότητα με την τεχνολογική εφαρμογή. Χώρες, οι οποίες έχουν επιτύχει να εντάξουν τον σχεδιασμό στη βιομηχανία τους επιτυγχάνουν πολύ θετικά αποτελέσματα, τόσο στην ανάπτυξη της βιομηχανίας τους, όσο και της οικονομίας τους γενικότερα. Επιπρόσθετα, ένας Βιομηχανικός Σχεδιαστής έχει τη δυνατότητα να εργαστεί από τη χώρα του σε επιχειρήσεις, οι οποίες μπορεί να βρίσκονται στην άλλη άκρη της γης, χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Έχοντας υψηλή αισθητική και επιστημονική θεώρηση των μεθόδων έρευνας και σχεδιασμού, οι απόφοιτοι του Βιομηχανικού Σχεδιασμού μπορούν να εργαστούν και σε ευρύτερους επαγγελματικούς τομείς, όπως σύμβουλοι σε θέματα διακόσμησης χώρων, σύμβουλοι πελατών σε καταστήματα επίπλων, φωτιστικών και άλλων βιομηχανοποιημένων προϊόντων, σε αρχιτεκτονικά γραφεία, ακόμη και ως σύμβουλοι σε θέματα οπτικής επικοινωνίας και marketing. 74 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

75 Η Ειδικότητα Βιομηχανικού Σχεδιασμού στη Μ.Τ.Ε.Ε. Σκοπός της ειδικότητας του Βιομηχανικού Σχεδιασμού στη Μ.Τ.Ε.Ε. είναι η ανάδειξη ταλαντούχων μαθητών και μαθητριών, οι οποίοι, μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης, θα αποκτήσουν ένα ισχυρό υπόβαθρο γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, έτσι ώστε να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση και να καταστούν αξιόλογοι βιομηχανικοί σχεδιαστές. Η τριβή, μέσα από το πρόγραμμα εκπαίδευσης σε θέματα έρευνας, τεχνογνωσίας και τεχνολογίας, τεχνικού σχεδίου, τεχνολογίας υλικών, προγραμμάτων σχεδίασης στον ηλεκτρονικό υπολογιστή και άλλα, θα προσφέρουν στους απόφοιτους ολοκληρωμένες επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις σε όλο το φάσμα που σχετίζεται με τον βιομηχανικό σχεδιασμό προϊόντων. Σπουδές στην ειδικότητα Βιομηχανικού Σχεδιασμού Ιδρύματα σε όλο τον κόσμο προσφέρουν ευρεία επιλογή εκπαιδευτικών διαδρομών για τους δυνητικούς φοιτητές Βιομηχανικού Σχεδιασμού. Ένας πανεπιστημιακός τίτλος στον Βιομηχανικό Σχεδιασμό είναι απαραίτητος και προσφέρει στους φοιτητές μια ισχυρή ακαδημαϊκή βάση στον σχεδιασμό και τη μηχανική επιστήμη. Οι φοιτητές μαθαίνουν να συνδυάζουν τα πιο πάνω, βελτιώνοντας τη χρηστικότητα, τον σχεδιασμό και τις τεχνολογικές εφαρμογές υφιστάμενων ή νέων προϊόντων. Ταυτόχρονα, ολοκληρώνουν συνήθως το πρόγραμμα σπουδών τους με ένα ισχυρό πορτοφόλιο, το οποίο αποδεικνύει τα επιτεύγματα και τις δεξιότητές τους. Οι ακαδημαϊκές σπουδές για τους βιομηχανικούς σχεδιαστές μπορεί να φτάσουν μέχρι και τον διδακτορικό τίτλο, καλύπτοντας πολύ εξειδικευμένα θέματα, όπως τη σχέση βιομηχανικού σχεδιασμού και περιβάλλοντος, τον σχεδιασμό προϊόντων με τη χρήση ανακυκλώσιμων υλικών, τον σχεδιασμό ιατρικού εξοπλισμού, αυτοκινήτων, αεροπλάνων, ακόμα και διαστημοπλοίων. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 75

76 ΚΛΑΔΟΣ: Βιομηχανικού Σχεδιασμού ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Θεωρητική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Τρισδιάστατος Σχεδιασμός Μαθητές με δημιουργικότητα, επινοητικότητα, κριτική σκέψη και με ανεπτυγμένη την χωρική και την λογική νοημοσύνη θα πρέπει να εξετάσουν την προοπτική σταδιοδρομίας στον τομέα του Τρισδιάστατου Σχεδιασμού. Οι επαγγελματίες στον τομέα αυτό έχουν τη δυνατότητα τρισδιάστατης σχεδίασης υφιστάμενων βιομηχανικών προϊόντων, αλλά και την τρισδιάστατη σχεδίαση εντελώς νέων προϊόντων και των απαραίτητων μεθόδων, ιδιοσυσκευών και υλικών, όπως πλοία, αεροπλάνα και αυτοκίνητα, μέχρι ιατρικό εξοπλισμό, οικιακές συσκευές και όποιο άλλο βιομηχανικό προϊόν μπορεί να σκεφτεί κανείς. Η Μ.Τ.Ε.Ε., αφού έχει μελετήσει τη δυνατότητα δημιουργίας Κλάδου Τρισδιάστατου Σχεδιασμού στη Μ.Τ.Ε.Ε., καθώς και τις ιδιαίτερες συνθήκες και ανάγκες της Κυπριακής βιομηχανίας και της οικονομίας, αποφάσισε τη δημιουργία του κλάδου Τρισδιάστατου Σχεδιασμού. Ο κλάδος λειτουργεί σε όλες τις επαρχίες της Κύπρου και στις περισσότερες Τεχνικές Σχολές. Τι είναι Τρισδιάστατος Σχεδιασμός; Για να αναπτυχθεί ένα προϊόν στη σύγχρονη εποχή που ζούμε πρέπει να περάσει από το στάδιο του Τρισδιάστατου Σχεδιασμού. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνουμε την τελειοποίηση του πριν ακόμη βγει στην παραγωγή, ενώ παράλληλα μειώνουμε τα έξοδα παραγωγής, δοκιμής και παρουσίασης του νέου προϊόντος. Η ποικιλομορφία, τόσο των προϊόντων που βρίσκονται στην κυκλοφορία όσο και των διαθέσιμων υλικών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή τους, μας επιβάλει μια πιο ορθολογιστική σχεδίαση μειώνοντας στο ελάχιστο τις αποτυχίες και τα έξοδα. Ο Τρισδιάστατος Σχεδιασμός ασχολείται, μεταξύ άλλων, με τη τρισδιάστατη σχεδίαση καινοτόμων προϊόντων, την απεικόνιση τους στον πραγματικό χώρο, τη μελέτη και βελτίωση της αισθητικής, της εργονομίας, της λειτουργικότητας και χρηστικότητας ενός προϊόντος, την επιλογή των υλικών και των μεθόδων παραγωγής του, τη δημιουργία της συσκευασίας, την κοστολόγηση του προϊόντος και την προώθηση. Η τρισδιάστατη σχεδίαση ενός νέου προϊόντος απαιτεί ικανότητες και γνώσεις από πολλές διαφορετικές επιστημονικές περιοχές. Η εργασία του σχεδιαστή είναι να αξιοποιεί τα αποτέλεσμα της έρευνάς που έχει προηγηθεί, αλλά και μέσα από τις δικές του γνώσεις και ικανότητες, να δημιουργεί ένα νέο προϊόν στε συγκεκριμένη μορφή και κόστος σύμφωνα με τις ανάγκες. Ο σχεδιαστής συνδυάζει τις οπτικές και εργονομικές σπουδές με την ικανότητα εφαρμογής της κατάλληλης τεχνολογίας για τη δημιουργία προϊόντων. Παράλληλα, κατά την τρισδιάστατη σχεδίαση, είτε ενός νέου προϊόντος είτε για βελτίωση του υφιστάμενου προϊόντος, ο σχεδιαστής θα κλιθεί να σχεδιάσει τρισδιάστατα πέραν του βασικού προϊόντος καθώς και διάφορες υποστηρικτικές ιδιοσυσκευές για την παραγωγή, όπως καλούπια, στηρίξεις, κ.λπ. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Τρισδιάστατου Σχεδιασμού στην Κύπρο; Ο χώρος του Τρισδιάστατου Σχεδιασμού προϊόντων αποτελεί για τις επιχειρήσεις (μεγάλες, μικρές ή μικρομεσαίες) μία ισχυρή δύναμη ανάπτυξης. Πρόκειται για ένα κλάδο που μπορεί να στηρίξει τόσο τα υφιστάμενα προϊόντα, όσο και τη δημιουργία και προώθηση άλλων καινοτόμων προϊόντων που δημιουργούνται από τις νέες τάσεις στην αγορά. Με τις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται, οι σχεδιαστές τρισδιάστατων προϊόντων μπορούν να αναβαθμίσουν υφιστάμενα προϊόντα και να δημιουργήσουν καινούργια με σημαντική προστιθέμενη αξία. Ο ρόλος του σχεδιαστή τρισδιάστατων προϊόντων αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ως σημαντικός παράγοντας για την ανταγωνιστικότητα και την οικονομική επιτυχία των κατασκευασμένων προϊόντων. Η βιομηχανία κάθε χώρας, για να μπορέσει να καταστεί ανταγωνιστική, χρειάζεται ικανούς επαγγελματίες σχεδιαστές τρισδιάστατων προϊόντων, οι οποίοι μπορούν να συνδυάσουν αποτελεσματικά τη σχεδιαστική σκέψη και την επιδεξιότητα με την τεχνολογική εφαρμογή. Χώρες, οι οποίες έχουν επιτύχει να εντάξουν τον τρισδιάστατο σχεδιασμό στη βιομηχανία τους επιτυγχάνουν πολύ θετικά αποτελέσματα, τόσο στην ανάπτυξη της βιομηχανίας τους όσο και της οικονομίας τους γενικότερα. Επιπρόσθετα, ένας σχεδιαστής τρισδιάστατων προϊόντων έχει τη δυνατότητα να εργαστεί από τη χώρα του, από το σπίτι του, σε επιχειρήσεις οι οποίες μπορεί να βρίσκονται στην άλλη άκρη της γης, χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Έχοντας υψηλή αισθητική και επιστημονική θεώρηση των μεθόδων σχεδιασμού και παραγωγής, οι απόφοιτοι του Τρισδιάστατου Σχεδιασμού μπορούν να απασχοληθούν και σε ευρύτερους επαγγελματικούς τομείς, όπως σύμβουλοι σε θέματα διακόσμησης χώρων, σύμβουλοι πελατών σε καταστήματα επίπλων, φωτιστικών και άλλων βιομηχανοποιημένων προϊόντων, σε αρχιτεκτονικά γραφεία, ακόμη και ως σύμβουλοι σε θέματα οπτικής επικοινωνίας και marketing. 76 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

77 Η ειδικότητα Τρισδιάστατου Σχεδιασμού στη Μ.Τ.Ε.Ε. Σκοπός της ειδικότητας Τρισδιάστατου Σχεδιασμού στη Μ.Τ.Ε.Ε. είναι η ανάδειξη ταλαντούχων μαθητών, οι οποίοι, μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης, θα αποκτήσουν ένα ισχυρό υπόβαθρο γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, έτσι ώστε να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και να καταστούν αξιόλογοι σχεδιαστές τρισδιάστατων προϊόντων. Η τριβή, μέσα από το πρόγραμμα εκπαίδευσης σε θέματα έρευνας, τεχνογνωσίας και τεχνολογίας, τεχνικού σχεδίου, τεχνολογίας υλικών, εξειδικευμένων προγραμμάτων τρισδιάστατης σχεδίασης στον Η/Υ και άλλα, θα προσφέρουν στους απόφοιτους ολοκληρωμένες επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις σε όλο το φάσμα που σχετίζεται με τον τρισδιάστατο σχεδιασμό προϊόντων. Σπουδές στον τομέα του Τρισδιάστατου Σχεδιασμού Ιδρύματα σε όλο τον κόσμο προσφέρουν ευρεία επιλογή εκπαιδευτικών διαδρομών για τους δυνητικούς φοιτητές Τρισδιάστατου Σχεδιασμού. Ένας πανεπιστημιακός τίτλος στον Τρισδιάστατο Σχεδιασμό είναι απαραίτητος και προσφέρει στους φοιτητές μια ισχυρή ακαδημαϊκή βάση στον Τρισδιάστατο Σχεδιασμό και τη μηχανική επιστήμη. Οι φοιτητές μαθαίνουν να συνδυάζουν τα πιο πάνω, βελτιώνοντας τη χρηστικότητα, τον σχεδιασμό και τις τεχνολογικές εφαρμογές υφιστάμενων ή νέων προϊόντων. Ταυτόχρονα, ολοκληρώνουν συνήθως το πρόγραμμα σπουδών τους με ένα ισχυρό πορτοφόλιο, το οποίο αποδεικνύει τα επιτεύγματα και τις δεξιότητές τους. Οι ακαδημαϊκές σπουδές για τους βιομηχανικούς σχεδιαστές μπορεί να φτάσουν μέχρι πολύ εξειδικευμένα θέματα, όπως την Τρισδιάστατη Σχεδίαση προϊόντων με τη χρήση ανακυκλώσιμων υλικών, τον σχεδιασμό ιατρικού εξοπλισμού, αυτοκινήτων, αεροπλάνων, ακόμα και διαστημοπλοίων. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 77

78 ΚΛΑΔΟΣ: Ναυτιλιακών και Θαλάσσιων Επαγγελμάτων ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Θεωρητική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Ιχθυοκαλλιέργειες/Ναυτιλιακά Επαγγέλματα/Υδάτινη Μηχανική Γίνονται οι προετοιμασίες και ετοιμάζονται οι υποδομές για εισαγωγή του κλάδου κατά τη σχολική χρονιά ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

79 Ειδικότητες Πρακτικής Κατεύθυνσης Κλάδος Μηχανολογίας Τεχνικός Μηχανικής Παραγωγής Τεχνικός Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων Κτιρίων Τεχνικός Ελασματουργίας - Συγκολλήσεων, Μεταλλικών Κατασκευών και Σωληνώσεων Φυσικού Αερίου Μηχανικός - Ηλεκτρολόγος Οχημάτων Συντήρηση Μηχανολογικού και Ηλεκτρολογικού Εξοπλισμού Κλάδος Ηλεκτρολογίας και Ηλεκτρονικών Εφαρμογών Τεχνικός Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων και Αυτοματισμών Τεχνικός Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, Δικτύων και Επικοινωνιών Τεχνικός Οικιακών Συσκευών, Ψύξης και Κλιματισμού Κλάδος Δομικών Έργων και Κατασκευών Τεχνίτες Δομικών Έργων Σχεδιαστές Δομικών Έργων Συντήρηση και Αποκατάσταση Κτιρίων Κλάδος Εφαρμοσμένων Τεχνών Επιπλοποιία και Ξύλινες Κατασκευές Γραφικές Τέχνες Διακοσμητική Σχεδιασμός και Κατασκευή Κοσμήματος Σχεδιασμός και Κατασκευή Ενδυμάτων Κλάδος Γεωπονίας Γεωργικές Καλλιέργειες Παραγωγή Γεωργικών και Κτηνοτροφικών Προϊόντων Κλάδος Υπηρεσιών Υπάλληλοι Τουριστικών Γραφείων και Ξενοδοχείων Ιδιαίτεροι Γραμματείς Κλάδος Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Επαγγελμάτων Μάγειροι Τραπεζοκόμοι Υποδοχή και Διαχείριση Ορόφων και Μονάδων Κλάδος Αισθητικής - Κομμωτικής Κομμωτική ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 79

80 ΚΛΑΔΟΣ: Μηχανολογίας ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Τεχνικός Μηχανικής Παραγωγής Ο Τεχνικός Μηχανικής Παραγωγής πρέπει να έχει ενδιαφέρον για την έρευνα, υπευθυνότητα, οξυδέρκεια, αναλυτική και συνθετική σκέψη. Επίσης, χρειάζεται να διαθέτει υπομονή, σωματική αντοχή, επιμονή, παρατηρητικότητα και να εργάζεται με ακρίβεια και ιδιαίτερη μεθοδικότητα. Επιπλέον, η ανάγκη για συνεργασία με άλλους προϋποθέτει επικοινωνιακές δεξιότητες και συνεχή ενημέρωση για τις σύγχρονες εξελίξεις στο αντικείμενό του. Τέλος, απαραίτητη είναι η πολύ καλή γνώση ξένων γλωσσών. Έφηβοι με αυτά τα χαρακτηριστικά θα μπορούν να εξετάσουν την προοπτική σταδιοδρομίας στην ειδικότητα Τεχνικού Μηχανικής Παραγωγής. Τι είναι ο Τεχνικός Μηχανικής Παραγωγής; Ο Τεχνικός Μηχανικής Παραγωγής χειρίζεται τις εργαλειομηχανές, οι οποίες είναι ειδικά μηχανήματα για την κατεργασία (κοπή, λείανση) άλλων μεταλλικών στοιχείων μηχανών (εξαρτημάτων), όπως ο τόρνος, η φρέζα, το τρυπάνι, ο γραναζοκόπτης, η μηχανουργική πλάνη και τα λειαντικά μηχανήματα. Προετοιμάζει τα κατάλληλα κοπτικά εργαλεία και τα τοποθετεί στα μηχανήματα και φροντίζει για τον καθαρισμό και τη συντήρηση των εργαλειομηχανών. Ο επαγγελματίας αυτός χρειάζεται να είναι προσεκτικός, τακτικός και να διαθέτει σταθερότητα, μεγάλη ακρίβεια και ικανότητα για συντονισμό κινήσεων. Απαραίτητα επίσης είναι το ενδιαφέρον για το αντικείμενό του, η επινοητικότητα και ο δυναμισμός. Επιπλέον, ο επαγγελματίας αυτός χρειάζεται να είναι ευσυνείδητος, συνεπής και να διαθέτει ικανότητα ανάληψης πρωτοβουλιών σε δύσκολες καταστάσεις προκειμένου να αντιμετωπίσει προβλήματα τεχνικής φύσεως. Απαραίτητη, είναι, ακόμη, η ικανότητα εκτέλεσης απλών μαθηματικών υπολογισμών, η επιδεξιότητα στο χειρισμό εργαλείων και μηχανημάτων και η ικανότητα αντίληψης του χώρου, μορφών και σχημάτων. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Τεχνικού Μηχανικής Παραγωγής στην Κύπρο; Ο Τεχνικός Μηχανικής Παραγωγής μπορεί να απασχοληθεί σε εργοστάσια κατασκευής και συναρμολόγησης μηχανών, σε εργοστάσια κατασκευής εξαρτημάτων και μηχανικών εργαλείων και σε οποιοδήποτε χώρο υπάρχουν μηχανήματα ως συντηρητής. Μπορεί, επίσης, να ανοίξει δικό του μηχανουργείο. Η εργασία του τεχνικού αυτής της ειδικότητας είναι χειρωνακτική και απαιτεί πολλές ώρες ορθοστασίας. Τα μηχανήματα που χειρίζεται κατά τη διάρκεια της εργασίας του είναι βαριά ή επικίνδυνα για τραυματισμούς. Ο τεχνικός αυτός συχνά έχει βοηθούς και συνεργάζεται με άλλους τεχνίτες. O απόφοιτος αυτής της ειδικότητας είναι απαραίτητο να τηρεί τους κανόνες ασφαλείας για την πρόληψη των ατυχημάτων. Εργάζεται τόσο σε κλειστούς όσο και σε ανοικτούς χώρους. Ο τεχνικός αυτής της ειδικότητας χρειάζεται να διαθέτει επιδεξιότητα στη χρήση εργαλείων και μηχανών, σωματική αντοχή και ευκινησία, να είναι προσεκτικός, υπεύθυνος και συνεπής κατά την εκτέλεση των εργασιών του. Η εργασία του τεχνικού αυτού απαιτεί την τήρηση με ακρίβεια των οδηγιών όσον αφορά στους χειρισμούς και τους υπολογισμούς, καθώς και καλή συνεργασία με τους βοηθούς ή τους άλλους τεχνίτες. Η ειδικότητα Τεχνικού Μηχανικής Παραγωγής στη Μ.Τ.Ε.Ε. Σκοπός της ειδικότητας της Μηχανικής παραγωγής στη Μ.Τ.Ε.Ε. είναι η ανάδειξη ταλαντούχων μαθητών και μαθητριών, οι οποίοι, μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης, θα αποκτήσουν ένα ισχυρό υπόβαθρο γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, έτσι ώστε να μπορέσουν να εξασκήσουν το επάγγελμα με επιτυχία. Η τριβή μέσα από το πρόγραμμα εκπαίδευσης σε θέματα έρευνας, τεχνογνωσίας και τεχνολογίας, τεχνικού και μηχανολογικού σχεδίου, τεχνολογίας υλικών, σχεδίασης στον ηλεκτρονικό υπολογιστή κ.ά., θα προσφέρουν στους απόφοιτους ολοκληρωμένες επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις σε όλο το φάσμα που σχετίζεται με την ειδικότητα. Σπουδές στον τομέα της Μηχανολογίας Ο απόφοιτος μπορεί να: διεκδικήσει, με προοπτικές επιτυχίας, θέση για περαιτέρω σπουδές σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου και της Ελλάδας διεκδικήσει θέση σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου και της Ελλάδας και σε άλλους τομείς, πέραν του κλάδου του, νοουμένου ότι πληροί τους περιορισμούς πρόσβασης για εισαγωγή στην Ανώτερη και Ανώτατη Εκπαίδευση, σύμφωνα με τον Νόμο περί Παγκύπριων Εξετάσεων γίνει δεκτός σε οποιοδήποτε Ανώτερο ή Ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Κύπρου ή του εξωτερικού, με την προϋπόθεση ότι θα ικανοποιεί τους όρους και τις προϋποθέσεις εισδοχής στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα. 80 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

81 ΚΛΑΔΟΣ: Μηχανολογίας ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Τεχνικός Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων Κτηρίων Ο Τεχνικός Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων Κτηρίων ασχολείται με την εγκατάσταση, συντήρηση και επιδιόρθωση των μηχανολογικών εγκαταστάσεων σε νέα αλλά και υφιστάμενα κτήρια. Οι τεχνικοί Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων Κτηρίων χαρακτηρίζονται από συνέπεια, ακρίβεια στις κινήσεις, οργάνωση εργασιών και άριστη γνώση των πρακτικών καλής εγκατάστασης. Η δυνατότητα συνεργασίας με άλλους τεχνικούς της ιδίας ειδικότητας αλλά και άλλων ειδικοτήτων είναι απαραίτητη προϋπόθεση για επιτυχημένη καριέρα. Η οργάνωση, επινοητικότητα, εφευρετικότητα, συνέπεια, συνεργασία με άλλους καθώς και η εφαρμογή καλών τεχνικών εκτέλεσης των εργασιών που αναλαμβάνουν είναι από τα βασικά χαρακτηριστικά του τεχνικού αυτού. Είναι απαραίτητη η ικανότητα ανάγνωσης και σχεδίασης απλών σχεδίων, εκτέλεσης απλών μαθηματικών υπολογισμών και επιδεξιότητα στο χειρισμό εργαλείων και μηχανημάτων. Τι είναι οι Μηχανολογικές Εγκαταστάσεις Κτηρίων Σημαντικό μέρος των κτηρίων είναι οι μηχανολογικές εγκαταστάσεις, οι οποίες ταξινομούνται στις πιο κάτω κατηγορίες: υδραυλική εγκατάσταση: η εγκατάσταση αυτή προμηθεύει το κτήριο με τις απαραίτητες ποσότητες πόσιμου νερού, κρύου νερού χρήσης, ζεστού νερού χρήσης καθώς και νερού για χρήση στους κήπους εγκατάσταση των συστημάτων αποχέτευσης: τα συστήματα αυτά διασφαλίζουν την συλλογή, απομάκρυνση και επεξεργασία των ακαθάρτων νερών, των λυμάτων και των όμβριων υδάτων εγκατάσταση συστημάτων θέρμανσης: μέσω των συστημάτων αυτών, κεντρικών ή τοπικών, εξασφαλίζεται η θέρμανση των κτηρίων έτσι ώστε τον χειμώνα να δημιουργείται στους κλειστούς χώρους άνετο και υγιεινό περιβάλλον εγκαταστάσεις κλιματισμού: οι εγκαταστάσεις αυτές δημιουργούν συνθήκες άνεσης εντός των κτηρίων ρυθμίζοντας τη θερμοκρασία, υγρασία καθώς και τα άλλα χαρακτηριστικά του αέρα όλες τις εποχές του έτους εγκαταστάσεις αερισμού και εξαερισμού: η ποιότητα του εσωτερικού αέρα διασφαλίζεται μέσω της απόρριψης του μολυσμένου αέρα στο περιβάλλον και την προσαγωγή φρέσκου νωπού αέρα είτε με φυσικό είτε με μηχανικό τρόπο συστήματα πυρόσβεσης: τα συστήματα αυτά στοχεύουν στο να εξασφαλίσουν τα κτήρια σε περίπτωση πυρκαγιάς εγκατάσταση φυσικού αερίου: είναι η μορφή ενέργειας που χρησιμοποιείται για θέρμανση και για χρήση οικιακών συσκευών εγκατάσταση ανελκυστήρα: είναι εκείνη που εξασφαλίζει τη μεταφορά ατόμων και υλικών σε διάφορα επίπεδα - ορόφους μιας οικοδομής. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Τεχνικού Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων στην Κύπρο; Σκοπός της ειδικότητας Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων Κτηρίων στη Μ.Τ.Ε.Ε. είναι η κατάρτιση μαθητών, οι οποίοι, μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης, θα αποκτήσουν ένα ισχυρό υπόβαθρο γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, έτσι ώστε να καταστούν επιτυχημένοι τεχνικοί στις Μηχανολογικές Εγκαταστάσεις Κτηρίων. Η ειδικότητα λειτουργεί σε όλες τις επαρχίες και στις περισσότερες Τεχνικές Σχολές της Κύπρου. Ο Τεχνικός Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων Κτηρίων μπορεί να ασχοληθεί με τις εγκαταστάσεις σε νέες οικοδομές αλλά και τη συντήρηση υφιστάμενων. Άλλοι τομείς απασχόλησης μπορούν να είναι μεγάλα κτήριακά συγκροτήματα όπως ξενοδοχεία, νοσοκομεία, κλινικές, τα συμβούλια των δήμων, κοινοτήτων και υδατοπρομήθειας. Παρέχεται, επίσης, η δυνατότητα αυτοεργοδότησης και η σύσταση εταιρειών μηχανολογικών εγκαταστάσεων. Η ειδικότητα Τεχνικού Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων Κτηρίων στη Μ.Τ.Ε.Ε. Μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης, οι μαθητές θα αποκτήσουν ένα ισχυρό υπόβαθρο γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, έτσι ώστε να γίνουν επιτυχημένοι τεχνικοί Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων Κτηρίων. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει την απόκτηση γνώσεων, δεξιοτήτων αλλά και στάσεων τόσο σε θεωρητικό αλλά κυρίως σε πρακτικό επίπεδο σε όλες τις κατηγορίες των μηχανολογικών εγκαταστάσεων κτιρίων εμπλουτισμένες με γνώσεις και σε άλλα συναφή θέματα όπως τεχνικού σχεδίου, ηλεκτρολογίας, ηλεκτρονικού υπολογιστή, επιχειρηματικότητας, λογιστικής κ.ά. Προσφέρεται σε όλες τις επαρχίες της Κύπρου. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 81

82 Σπουδές στην ειδικότητα Τεχνικού Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων Κτηρίων Η δυνατότητα απασχόλησης σε πολλούς και διαφορετικούς τομείς σηματοδοτεί και τη φύση της εργασίας. Οι τεχνικοί εργάζονται κυρίως χειρωνακτικά και με συσκευές κυρίως ελαφριές. Είναι απαραίτητη η συνεχής επιμόρφωση και ενημέρωση σε νέες τεχνικές και πρακτικές. Σημαντική είναι επίσης η καλή γνώση των κανόνων ασφαλείας και υγιεινής στο τόπο εργασίας. Υπάρχει δυνατότητα περαιτέρω σπουδών σε Ανώτερα αλλά και Ανώτατα ιδρύματα, όπως και σε επαγγελματικές σχολές στην Κύπρο και στο εξωτερικό. Η εισαγωγή σε κάποια από τα πιο πάνω ιδρύματα είναι δυνατή μετά από επιτυχία σε εισαγωγικές εξετάσεις. Επίσης υπάρχει η δυνατότητα για περαιτέρω σπουδές στα Μ.Ι.Ε.Ε.Κ. σε διάφορες ειδικότητες που λειτουργούν κάτω από την ομπρέλα της Μ.Τ.Ε.Ε. 82 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

83 ΚΛΑΔΟΣ: Μηχανολογίας ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Τεχνικός Ελασματουργίας - Συγκολλήσεων, Μεταλλικών Κατασκευών και Σωληνώσεων Φυσικού Αερίου Έφηβοι με δημιουργικότητα, επινοητικότητα και δυναμισμό θα μπορούν να εξετάσουν την προοπτική σταδιοδρομίας στην ειδικότητα Τεχνικού Ελασματουργίας - Συγκολλήσεων, Μεταλλικών Κατασκευών και Σωληνώσεων Φυσικού αερίου. Τι είναι ο τεχνικός Ελασματουργίας - Συγκολλήσεων, Μεταλλικών Κατασκευών και Σωληνώσεων Φυσικού αερίου Ο απόφοιτος της ειδικότητας χειρίζεται μηχανήματα για την κατεργασία και διαμόρφωση μεταλλικών αντικειμένων, όπως η πρέσα, η στράντζα, η γκιλοτίνα, το τρυπάνι καθώς επίσης και συσκευές ηλεκτροσυγκολλήσεων και οξυγονοκολλήσεων. Προετοιμάζει τα κατάλληλα εργαλεία για τις εργασίες του και φροντίζει για τον καθαρισμό και τη συντήρηση του εξοπλισμού. Ο επαγγελματίας αυτός χρειάζεται να είναι προσεκτικός, τακτικός και να διαθέτει σταθερότητα, μεγάλη ακρίβεια και ικανότητα συντονισμού κινήσεων. Απαραίτητα είναι, επίσης, το ενδιαφέρον για το αντικείμενό του, η επινοητικότητα και ο δυναμισμός. Επιπλέον χρειάζεται να είναι ευσυνείδητος, συνεπής και να διαθέτει ικανότητα ανάληψης πρωτοβουλιών σε δύσκολες καταστάσεις ή προκειμένου να αντιμετωπίσει προβλήματα τεχνικής φύσεως. Απαραίτητη είναι, ακόμη, η ικανότητα εκτέλεσης απλών μαθηματικών υπολογισμών, η επιδεξιότητα στο χειρισμό εργαλείων και μηχανημάτων και η ικανότητα αντίληψης του χώρου, μορφών και σχημάτων. Τέλος, ο επαγγελματίας αυτός απαιτείται να έχει σωματική ευλυγισία και ευκινησία. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Τεχνικού Ελασματουργίας - Συγκολλήσεων, Μεταλλικών Κατασκευών και Σωληνώσεων Φυσικού αερίου στην Κύπρο; Η εργασία του τεχνικού της ειδικότητας απαιτεί υπευθυνότητα, ευσυνειδησία, συνέπεια και ιδιαίτερη προσοχή για την αποφυγή ατυχημάτων από πιθανή διαρροή αερίων. Ο τεχνικός αερίων χρειάζεται να διαθέτει υπολογιστική και μηχανική ικανότητα, ικανότητα αντίληψης του χώρου, σωματική υγεία και αντοχή, καθώς και επιδεξιότητα στις λεπτές κινήσεις των χεριών και των δακτύλων. Επίσης, είναι απαραίτητο να διαθέτει κριτική και αναλυτική σκέψη, επινοητικότητα και κοινωνική δεξιότητα. Ο τεχνικός της ειδικότητας μπορεί να απασχοληθεί σε εργοστάσια κατασκευής και συναρμολόγησης μεταλλικών κατασκευών, σε εργοστάσια κατασκευής αεραγωγών και μεταλλικών επίπλων. Μπορεί, επίσης, να ανοίξει δικό του εργαστήριο ελασματουργίας, συγκολλήσεων και μεταλλικών κατασκευών. Η εργασία των τεχνικού αυτής της ειδικότητας είναι χειρωνακτική και απαιτεί πολλές ώρες ορθοστασίας. Τα μηχανήματα που χειρίζεται κατά τη διάρκεια της εργασίας του είναι βαριά ή επικίνδυνα για τραυματισμούς. Ο τεχνικός αυτός συχνά έχει βοηθούς και συνεργάζεται με άλλους τεχνίτες. Ο απόφοιτος της ειδικότητας αυτής είναι απαραίτητο να τηρεί τους κανόνες ασφαλείας για την πρόληψη των ατυχημάτων. Εργάζεται, τόσο σε κλειστούς όσο και σε ανοικτούς χώρους. Μπορεί, ακόμα, να εργάζεται σε χώρους όπου υπάρχει πολύς θόρυβος, σκόνη ή αναθυμιάσεις. Ο τεχνικός αυτής της ειδικότητας χρειάζεται να διαθέτει επιδεξιότητα στη χρήση εργαλείων και μηχανών, σωματική αντοχή και ευκινησία, να είναι προσεκτικός, υπεύθυνος και συνεπής κατά την εκτέλεση των εργασιών του. Η εργασία του τεχνικού αυτού απαιτεί την τήρηση με ακρίβεια των οδηγιών όσον αφορά στους χειρισμούς και τους υπολογισμούς, καθώς και καλή συνεργασία με τους βοηθούς ή τους άλλους τεχνίτες. Η ειδικότητα του Τεχνικού της ειδικότητας Ελασματουργίας - Συγκολλήσεων, Μεταλλικών Κατασκευών και Σωληνώσεων Φυσικού αερίου στη Μ.Τ.Ε.Ε. Σκοπός της ειδικότητας του τεχνικού Ελασματουργίας - Συγκολλήσεων, Μεταλλικών Κατασκευών και Σωληνώσεων Φυσικού αερίου στη Μ.Τ.Ε.Ε. είναι η ανάδειξη ταλαντούχων μαθητών, οι οποίοι, μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης, θα αποκτήσουν ένα ισχυρό υπόβαθρο γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, έτσι ώστε να μπορέσουν να εξασκήσουν το επάγγελμα με επιτυχία. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 83

84 Η τριβή μέσα από το πρόγραμμα εκπαίδευσης σε θέματα έρευνας, τεχνογνωσίας και τεχνολογίας, τεχνικού και μηχανολογικού σχεδίου, τεχνολογίας υλικών, σχεδίασης στον ηλεκτρονικό υπολογιστή και άλλα, θα προσφέρουν στους απόφοιτους ολοκληρωμένες επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις σε όλο το φάσμα που σχετίζεται με την ειδικότητα. Σπουδές στον τομέα της Μηχανολογίας Ο απόφοιτος μπορεί να: διεκδικήσει με προοπτικές επιτυχίας θέση για περαιτέρω σπουδές σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου και της Ελλάδας διεκδικήσει θέση σε ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου και της Ελλάδας και σε άλλους τομείς, πέραν του κλάδου του, νοουμένου ότι πληροί τους περιορισμούς πρόσβασης για εισαγωγή στην Ανώτερη και Ανώτατη Εκπαίδευση, σύμφωνα με τον Νόμο περί Παγκύπριων Εξετάσεων γίνει δεκτός σε οποιοδήποτε Ανώτερο ή Ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Κύπρου ή του εξωτερικού, με την προϋπόθεση ότι θα ικανοποιεί τους όρους και τις προϋποθέσεις εισδοχής στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα. 84 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

85 ΚΛΑΔΟΣ: Μηχανολογίας ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Μηχανικός - Ηλεκτρολόγος Οχημάτων Έφηβοι με φαντασία, δημιουργικότητα, επινοητικότητα και κριτική σκέψη θα πρέπει να εξετάσουν την προοπτική σταδιοδρομίας στην ειδικότητα Μηχανικός - Ηλεκτρολόγος Οχημάτων. Οι επαγγελματίες στον τομέα αυτό έχουν τη δυνατότητα να ασχολούνται με εργασίες επισκευής και συντήρησης όλων των μηχανισμών και συστημάτων του αυτοκινήτου καθώς και εργασίες διάγνωσης/ανεύρεσης βλαβών και ελέγχου καλής λειτουργίας όλων των συστημάτων κάθε τύπου αυτοκινήτου. Τι είναι ο Μηχανικός - Ηλεκτρολόγος Οχημάτων; Το επάγγελμα απαιτεί οργανωτικές ικανότητες, μεθοδικότητα και ιδιαίτερη υπευθυνότητα. Ο δυναμισμός, η συνέπεια και η πρακτική σκέψη είναι επίσης θετικά προσόντα για την άσκηση του επαγγέλματος, Ο Μηχανικός - Ηλεκτρολόγος Οχημάτων ως επαγγελματική απασχόληση εξελίχθηκε και εξελίσσεται σύμφωνα με την τεχνολογική εξέλιξη του αυτοκινήτου. Η επαγγελματική προοπτική του Μηχανικού - Ηλεκτρολόγου Οχημάτων είναι συνδεδεμένη με τις τεχνολογικές εξελίξεις που αφορούν τον ηλεκτρονικό έλεγχο και διάγνωση των συστημάτων του αυτοκινήτου καθώς και τους εναλλακτικούς τρόπους κίνησης των αυτοκινήτων (ηλεκτρικά, υβριδικά, υγραέριο, κυψέλες υδρογόνου, κ.ά.). Σήμερα είναι απαραίτητο ο Μηχανικός - Ηλεκτρολόγος Οχημάτων να αποκτήσει και γνώσεις των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συστημάτων των αυτοκινήτων, για να καλύπτει όλο το φάσμα εργασιών επισκευής και συντήρησης του αυτοκινήτου. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Μηχανικός - Ηλεκτρολόγος Οχημάτων στην Κύπρο; Ο Μηχανικός - Ηλεκτρολόγος Οχημάτων είναι το βασικό επάγγελμα πάνω στο οποίο πρέπει να στηρίζονται και οι οποιεσδήποτε μελλοντικές εξειδικεύσεις του επαγγέλματος, λόγω τεχνολογικών εξελίξεων και εφαρμογών στο αυτοκίνητο. Η σύγχρονη εξέλιξη του αυτοκινήτου επιβάλει συνεχή ηλεκτρονικό έλεγχο όλων των συστημάτων του αυτοκινήτου. Αυτό συνεπάγεται ότι μόνο ο Μηχανικός - Ηλεκτρολόγος Οχημάτων έχει τη δυνατότητα του πλήρους ελέγχου όλων των συστημάτων του αυτοκινήτου. Ο Μηχανικός - Ηλεκτρολόγος Οχημάτων μπορεί να προσφέρει τις υπηρεσίες του σ' ένα ευρύ φάσμα επιχειρήσεων στον δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα. Η εφαρμογή και λειτουργία πολλών Ηλεκτρονικών συστημάτων στο σύγχρονο αυτοκίνητο δημιουργούν την τάση επιμόρφωσης στις νέες τεχνολογίες και την δημιουργία μεγάλης προοπτικής απασχόλησης στις νέες τεχνολογίες. Τομείς απασχόλησης του Μηχανοκινήτων - Ηλεκτρολόγου Οχημάτων: επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών σχετιζόμενες με την επισκευή, συντήρηση και διάγνωση αυτοκινήτων (Συνεργεία). επιχειρήσεις εμπορίας (αυτοκινήτων, ανταλλακτικών, ειδών), σχετιζόμενες με το αυτοκίνητο. επιχειρήσεις μετατροπών/βελτιώσεων κινητήρων και συστημάτων αυτοκινήτου. υπηρεσίες και οργανισμούς τεχνικού ελέγχου οχημάτων (ΚΤΕΟ). αυτοκινητοβιομηχανίες. υπουργεία, κρατικούς και ημικρατικούς οργανισμούς και οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης. μπορεί να αυτοεργοδοτηθεί ως ελεύθερος επαγγελματίας. Η ειδικότητα του Μηχανικού - Ηλεκτρολόγου Οχημάτων στη Μ.Τ.Ε.Ε. Σκοπός της Ειδικότητας στη Μ.Τ.Ε.Ε. είναι η ανάδειξη ταλαντούχων μαθητών και μαθητριών, οι οποίοι, μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης, θα αποκτήσουν ένα ισχυρό υπόβαθρο γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, έτσι ώστε να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση και να καταστούν αξιόλογοι Μηχανολόγοι Μηχανικοί Αυτοκινήτων. Η τριβή μέσα από το πρόγραμμα εκπαίδευσης σε θέματα έρευνας, τεχνογνωσίας και τεχνολογίας, μηχανολογικού σχεδίου, ηλεκτρικού σχεδίου αυτοκινήτου, διάγνωσης βλαβών και άλλα, θα προσφέρουν στους απόφοιτους ολοκληρωμένες επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις σε όλο το φάσμα που σχετίζεται με την ειδικότητα. Σπουδές στον Τομέα της Μηχανικής - Ηλεκτρολογίας Οχημάτων Ιδρύματα σε όλο τον κόσμο προσφέρουν ευρεία επιλογή εκπαιδευτικών διαδρομών για τους φοιτητές Μηχανικής - Ηλεκτρολογίας Οχημάτων. Ένας πανεπιστημιακός τίτλος στον τομέα της Μηχανικής - Ηλεκτρολογίας Οχημάτων μπορεί να προσφέρει στους φοιτητές μια ισχυρή ακαδημαϊκή βάση. Οι φοιτητές ολοκληρώνουν ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 85

86 συνήθως το Πρόγραμμα Σπουδών τους με ένα ισχυρό πορτοφόλιο, το οποίο αποδεικνύει τα επιτεύγματα και τις δεξιότητές τους. Ο απόφοιτος της ειδικότητας Μηχανικός - Ηλεκτρολόγος Οχημάτων μπορεί να: διεκδικήσει με προοπτικές επιτυχίας θέση σε Aνώτερα και Aνώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου ή του εξωτερικού, στον κλάδο/ειδικότητά του ή σε τομείς που το Πρόγραμμα Σπουδών του το επιτρέπει, στο πλαίσιο των γενικών ή των ειδικών εξετάσεων διεκδικήσει θέση σε Aνώτερα και Aνώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου ή του εξωτερικού, στο πλαίσιο των γενικών ή των ειδικών εξετάσεων, νοουμένου ότι ο απόφοιτος θα προετοιμαστεί μόνος/η του/της στα εξεταζόμενα μαθήματα που δεν διδάχτηκε στον κλάδο/ειδικότητά του γίνει δεκτός σε οποιοδήποτε Ανώτερο ή Ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Κύπρου ή του εξωτερικού, νοουμένου ότι ικανοποιεί τους όρους και τις προϋποθέσεις εισδοχής στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα. 86 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

87 ΚΛΑΔΟΣ: Μηχανολογίας ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Συντήρηση Μηχανολογικού και Ηλεκτρολογικού Εξοπλισμού Το επάγγελμα απαιτεί οργανωτικές ικανότητες, μεθοδικότητα και ιδιαίτερη υπευθυνότητα. Ο δυναμισμός, η συνέπεια και η πρακτική σκέψη είναι επίσης θετικά προσόντα για την άσκηση του επαγγέλματος. Έφηβοι με τα πιο πάνω χαρακτηριστικά θα μπορούν να εξετάσουν την προοπτική σταδιοδρομίας στην ειδικότητα Συντήρησης Μηχανολογικού και Ηλεκτρολογικού Εξοπλισμού. Τι είναι η Συντήρηση Μηχανολογικού και Ηλεκτρολογικού Εξοπλισμού Ο τεχνικός της Συντήρησης Μηχανολογικού και Ηλεκτρολογικού Εξοπλισμού αναλαμβάνει να διεκπεραιώσει τα ακόλουθα: τον σωστό και ασφαλή τρόπο χρήσης των εργαλείων, των οργάνων, των συσκευών, των μηχανημάτων και των υλικών του εργαστηρίου ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού την πιστή και σχολαστική εφαρμογή των κανόνων και των μέτρων ασφάλειας, προστασίας και υγιεινής στους χώρους εργασίας και στις ξενοδοχειακές μονάδες για αυτοπροστασία και προστασία των πελατών την επιλογή των πιο κατάλληλων από οικονομική, κατασκευαστική και περιβαλλοντική άποψη μεταλλικών και μη μεταλλικών υλικών για την εκτέλεση μηχανολογικών εγκαταστάσεων τη δημιουργία και διατήρηση αρχείου φακέλων με σχέδια και τεχνικούς καταλόγους των οργάνων, των συσκευών και των μηχανημάτων του εργαστηρίου ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού, με οδηγίες λειτουργίας, περιοδικής προληπτικής συντήρησης και άλλου σχετικού πληροφοριακού υλικού την εκτέλεση εργασιών επιθεώρησης, ελέγχου, ρύθμισης και περιοδικής προληπτικής συντήρησης του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού την εφαρμογή της σωστής και ασφαλούς μεθοδολογίας και τεχνικής για την επιθεώρηση, τον έλεγχο, τη ρύθμιση, την αποσυναρμολόγηση, επιδιόρθωση, επανασυναρμολόγηση και περιοδική συντήρηση του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού. Ο επαγγελματίας αυτός χρειάζεται να είναι προσεκτικός, τακτικός και να διαθέτει σταθερότητα, μεγάλη ακρίβεια και ικανότητα για συντονισμό κινήσεων. Απαραίτητα επίσης είναι το ενδιαφέρον για το αντικείμενό του, η επινοητικότητα και ο δυναμισμός. Επιπλέον, ο επαγγελματίας αυτός χρειάζεται να είναι ευσυνείδητος, συνεπής και να διαθέτει ικανότητα ανάληψης πρωτοβουλιών σε δύσκολες καταστάσεις προκειμένου να αντιμετωπίσει προβλήματα τεχνικής φύσεως. Απαραίτητη είναι ακόμη, η ικανότητα εκτέλεσης απλών μαθηματικών υπολογισμών, η επιδεξιότητα στο χειρισμό εργαλείων και μηχανημάτων και η ικανότητα αντίληψης του χώρου, μορφών και σχημάτων. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Συντήρησης Μηχανολογικού και Ηλεκτρολογικού Εξοπλισμού στην Κύπρο; Ο Τεχνικός της Συντήρησης Μηχανολογικού και Ηλεκτρολογικού Εξοπλισμού μπορεί να απασχοληθεί σε ξενοδοχεία, εργοστάσια, νοσοκομεία και γενικά σε χώρους όπου υπάρχουν μηχανήματα για επισκευή και συντήρηση. Μπορεί, επίσης, να εξασκήσει το επάγγελμα και ως ιδιώτης. Ο Τεχνικός της ειδικότητας αυτής εργάζεται κυρίως χειρωνακτικά και με συσκευές κυρίως ελαφριές. Είναι απαραίτητη η συνεχής επιμόρφωση και ενημέρωση σε νέες τεχνικές και πρακτικές. Σημαντική είναι, επίσης, η καλή γνώση των κανόνων ασφαλείας και υγιεινής στο τόπο εργασίας. Εργάζεται, τόσο σε κλειστούς όσο και σε ανοικτούς χώρους. Ο τεχνικός αυτής της ειδικότητας χρειάζεται να διαθέτει επιδεξιότητα στη χρήση εργαλείων και μηχανών, σωματική αντοχή και ευκινησία, να είναι προσεκτικός, υπεύθυνος και συνεπής κατά την εκτέλεση των εργασιών του. Η εργασία του τεχνικού αυτού απαιτεί την τήρηση με ακρίβεια των οδηγιών όσον αφορά στους χειρισμούς και τους υπολογισμούς, καθώς και καλή συνεργασία με τους βοηθούς ή τους άλλους τεχνίτες. Η Ειδικότητα Συντήρηση Μηχανολογικού και Ηλεκτρολογικού Εξοπλισμού στη Μ.Τ.Ε.Ε. Σκοπός της ειδικότητας αυτής στη Μ.Τ.Ε.Ε. είναι η ανάδειξη ταλαντούχων μαθητών, οι οποίοι, μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης, θα αποκτήσουν ένα ισχυρό υπόβαθρο γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, έτσι ώστε να μπορέσουν να εξασκήσουν το επάγγελμα με επιτυχία. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 87

88 Η τριβή μέσα από το πρόγραμμα εκπαίδευσης σε θέματα έρευνας, τεχνογνωσίας και τεχνολογίας, τεχνικού και μηχανολογικού σχεδίου, τεχνολογίας υλικών, σχεδίασης στον ηλεκτρονικό υπολογιστή και άλλα, θα προσφέρουν στους απόφοιτους ολοκληρωμένες επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις σε όλο το φάσμα που σχετίζεται με την ειδικότητα. Σπουδές στον τομέα της Μηχανολογίας Ο απόφοιτος μπορεί να: διεκδικήσει με προοπτικές επιτυχίας θέση για περαιτέρω σπουδές σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου και της Ελλάδας διεκδικήσει θέση σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου και της Ελλάδας και σε άλλους τομείς, πέραν του κλάδου του, νοουμένου ότι πληροί τους περιορισμούς πρόσβασης για εισαγωγή στην Ανώτερη και Ανώτατη Εκπαίδευση, σύμφωνα με τον Νόμο περί Παγκύπριων Εξετάσεων γίνει δεκτός σε οποιοδήποτε Ανώτερο ή Ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Κύπρου ή του εξωτερικού, με την προϋπόθεση ότι θα ικανοποιεί τους όρους και τις προϋποθέσεις εισδοχής στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα. 88 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

89 ΚΛΑΔΟΣ: Ηλεκτρολογίας και Ηλεκτρονικών Εφαρμογών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Τεχνικός Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων και Αυτοματισμών Ο τεχνικός Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων και Αυτοματισμών ασχολείται με την εγκατάσταση, συντήρηση και επιδιόρθωση των ηλεκτρικών - μηχανολογικών εγκαταστάσεων σε νέα αλλά και υφιστάμενα κτήρια. Οι τεχνικοί Ηλεκτρικών - Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων χαρακτηρίζονται από συνέπια, ακρίβεια στις κινήσεις, οργάνωση εργασιών και άριστη γνώση των πρακτικών καλής εγκατάστασης. Η δυνατότητα συνεργασίας με άλλους τεχνικούς της ιδίας ειδικότητας αλλά και άλλων ειδικοτήτων είναι απαραίτητη προϋπόθεση για επιτυχημένη καριέρα. Η οργάνωση, επινοητικότητα, εφευρετικότητα, συνέπεια, συνεργασία με άλλους καθώς και η εφαρμογή καλών τεχνικών εκτέλεσης των εργασιών που αναλαμβάνουν είναι από τα βασικά χαρακτηριστικά του τεχνικού αυτού. Απαραίτητη είναι η ικανότητα ανάγνωσης και σχεδίασης απλών σχεδίων, εκτέλεσης απλών μαθηματικών υπολογισμών και επιδεξιότητα στο χειρισμό εργαλείων και μηχανημάτων. Είναι αυταπόδεικτο και κατανοητό ότι δεν υπάρχει κτήριο ή βιομηχανική μονάδα χωρίς ηλεκτρική εγκατάσταση. Αυτό από μόνο του αναδεικνύει τη σημασία της εν λόγω ειδικότητας. Μία σωστή, σύμφωνα πάντα με τους ισχύοντες κανονισμούς, ηλεκτρική εγκατάσταση θα πρέπει να προσφέρει ασφάλεια έναντι στη χρήση του ηλεκτρικού ρεύματος στην κατοικία, σε δημόσιους χώρους και στη βιομηχανία. Για αυτόν τον λόγο, οι δυο ειδικότητες (Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις και Ηλεκτρικές Μηχανές, Αυτοματισμός και Συστήματα Ελέγχου) έχουν συμπτυχθεί για να προσφέρουν και στην Πρακτική Κατεύθυνση ένα ενδιαφέρον και ανταγωνιστικό πρόγραμμα σπουδών, βασισμένο στις σημερινές ανάγκες της βιομηχανίας. Τι είναι ο Τεχνικός Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων και Αυτοματισμών; Ο Τεχνικός Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων και Αυτοματισμών ασχολείται με την εγκατάσταση και την συντήρηση ηλεκτρικών εγκαταστάσεων κτιρίων ή μηχανημάτων και συσκευών. Συναρμολογεί τα διάφορα τμήματά τους, σύμφωνα με τα κατασκευαστικά ηλεκτρολογικά σχέδια και ελέγχει τη λειτουργία τους. Επίσης, οι εφαρμογές του αυτοματισμού βρίσκονται στην καθημερινή ζωή μας καθώς και στη βιομηχανία σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα. Η γενικευμένη, λοιπόν, χρήση και εφαρμογή του αυτοματισμού αποδεικνύει τη σημαντικότητα του τεχνολογικού αυτού τομέα. Ο ηλεκτρολόγος χρειάζεται άδεια άσκησης επαγγέλματος, την οποία αποκτά αφού παρακαθίσει και επιτύχει σε εξετάσεις. Ανάλογα με το είδος και το μέγεθος της εργασίας που αναλαμβάνει, χρειάζεται να έχει και την αντίστοιχη άδεια. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Τεχνικού Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων και Αυτοματισμών στην Κύπρο Είναι προφανές ότι η ηλεκτρική ενέργεια είναι η κινητήριος δύναμη κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας, γ αυτό κάθε κοινωνία χρειάζεται ικανούς και ταλαντούχους επαγγελματίες για να διαχειρισθούν σωστά, και σύμφωνα με τους ισχύοντες πάντα κανονισμούς, όλα τα θέματα που προκύπτουν από τη μελέτη, κατασκευή και συντήρηση ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. Η ενασχόληση των μαθητών με συστήματα ελέγχου για αυτοματοποίηση διαδικασιών που παρουσιάζονται σε ηλεκτρικές οικιακές εγκαταστάσεις αλλά πρωτίστως σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις προσδίδει στη νέα ειδικότητα μια στερεά βάση και προοπτική για μια θέση στην αγορά εργασίας και συνάμα τη δυνατότητα συνέχισης των σπουδών τους. Η ένταξη στην ειδικότητα του ηλεκτρονικού τρόπου ελέγχου, με τη χρήση Η/Υ και προγραμματιζόμενων λογικών ελεγκτών θα βοηθήσει στην επίλυση διάφορων προβλημάτων που συναντούμε σε οικιακές και βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Η ειδικότητα Τεχνικού Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων και Αυτοματισμών στη Μ.Τ.Ε.Ε. Η Διεύθυνση Μ.Τ.Ε.Ε. έχει αποφασίσει τη δημιουργία της νέας αυτής ειδικότητας, αφού και τα συστήματα ελέγχου, αυτοματισμοί έγιναν αναπόσπαστο κομμάτι των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων και με την ολοένα τεχνολογική ανάπτυξη, κομμάτι της καθημερινότητας μας. Η ειδικότητα αυτή λειτουργεί σε όλες τις επαρχίες. Ο Τεχνικός Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων και Αυτοματισμών οφείλει να αποκτήσει με τη συμπλήρωση της ειδικότητας τα πιο κάτω: αναπτυγμένο αίσθημα ευθύνης ακρίβεια, να μην αποσπάται η προσοχή του, να είναι ήρεμος και συγκεντρωμένος σ αυτό που κάνει ικανότητα επίλυσης προβλημάτων επιδεξιότητα και σταθερότητα στις κινήσεις των χεριών. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 89

90 Σπουδές στον τομέα των Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων και Αυτοματισμών Μαθητές που πρωτίστως προσδοκούν μια θέση στην αγορά εργασίας μπορούν να επιλέξουν την Πρακτική Κατεύθυνση που προσφέρει περισσότερη πρακτική εκπαίδευση χωρίς όμως να αποκλείει τη δυνατότητα του μαθητή να συνεχίσει με περαιτέρω σπουδές σε ανώτερα ή ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα αν τελικά το επιθυμεί. Ο απόφοιτος μπορεί να: διεκδικήσει με προοπτικές επιτυχίας θέση για περαιτέρω σπουδές σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου και της Ελλάδας διεκδικήσει θέση σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου και της Ελλάδας και σε άλλους τομείς, πέραν του κλάδου του, νοουμένου ότι πληροί τους περιορισμούς πρόσβασης για εισαγωγή στην Ανώτερη και Ανώτατη Εκπαίδευση, σύμφωνα με τον Νόμο περί Παγκύπριων Εξετάσεων γίνει δεκτός σε οποιοδήποτε Ανώτερο ή Ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Κύπρου ή του εξωτερικού, με την προϋπόθεση ότι θα ικανοποιεί τους όρους και τις προϋποθέσεις εισδοχής στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα. 90 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

91 ΚΛΑΔΟΣ: Ηλεκτρολογίας και Ηλεκτρονικών Εφαρμογών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Τεχνικός Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, Δικτύων και Επικοινωνιών Οι Η/Υ αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς μας. Η ειδικότητα απευθύνεται σε νέους και νέες οι οποίοι ενδιαφέρονται και ασχολούνται με τους Η/Υ και τις νέες τεχνολογίες γενικότερα. Σκοπός της ειδικότητας του Τεχνικού Η/Υ, Δικτύων και Επικοινωνιών είναι η εκπαίδευση των μαθητών/τριών, στους τομείς των Η/Υ, των επικοινωνιών και δικτύων Η/Υ, και στις εφαρμογές τους. Οι πολυπληθείς και ποικίλες εφαρμογές των Η/Υ και των τηλεπικοινωνιών μπορούν να προσφέρουν πολλές διαφορετικές προοπτικές για απασχόληση στον απόφοιτο της ειδικότητας. Σε έναν επιστημονικό τομέα με ραγδαία εξέλιξη και εφαρμογές ο μαθητής εκπαιδεύεται, ώστε να είναι ικανός μετά την αποφοίτησή του να παρακολουθεί και να προσαρμόζεται στις νέες εξελίξεις. Τι είναι η ειδικότητα Τεχνικού Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, Δικτύων και Επικοινωνιών Η ειδικότητα Τεχνικού Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, Δικτύων και Επικοινωνιών προσφέρει τις απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες στον μαθητή, για να μπορεί να ασχοληθεί περαιτέρω με την εγκατάσταση, επιδιόρθωση και συντήρηση των Η/Υ, Δικτύων Η/Υ και Τηλεπικοινωνιακών συστημάτων και με τις εφαρμογές τους. Προσφέρει περισσότερη πρακτική εξάσκηση και εργαστηριακά μαθήματα στους πιο πάνω τομείς και απευθύνεται στον μαθητή που έχει ως κύριο στόχο την ένταξη του στην αγορά εργασίας, χωρίς όμως να αποκλείει τη δυνατότητα του να συνεχίσει με περαιτέρω σπουδές σε ανώτερα ή ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα αν τελικά το επιθυμεί. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Τεχνικού Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, Δικτύων και Επικοινωνιών στην Κύπρο; Η Κύπρος, ως χώρα με αναπτυγμένο τον τομέα των Υπηρεσιών χρειάζεται Τεχνικούς Η/Υ, Δικτύων και Επικοινωνιών, ώστε να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε επιχειρήσεις, βιομηχανίες και οργανισμούς οι οποίοι: χρησιμοποιούν συστήματα ηλεκτρονικών υπολογιστών και δικτυακό εξοπλισμό χρησιμοποιούν, συναρμολογούν, εγκαθιστούν και συντηρούν ή και επιδιορθώνουν ηλεκτρονικό επικοινωνιακό εξοπλισμό, συστήματα ηλεκτρονικών επικοινωνιών, τοπικά δίκτυα (LAΝ) και δίκτυα ευρείας περιοχής (WAN) υποστηρίζουν συστήματα ηλεκτρονικών υπολογιστών και δικτυακό εξοπλισμό ασχολούνται με εγκατάσταση κεραιών για εκπομπή και λήψη, εγκατάσταση συστημάτων ενδοεπικοινωνίας, εγκατάσταση και υποστήριξη βασικών εργασιών και υπηρεσιών του διαδικτύου ασχολούνται με την εισαγωγή και διάθεση ηλεκτρονικού επικοινωνιακού εξοπλισμού και συστημάτων προωθούν και πωλούν συστήματα ηλεκτρονικών υπολογιστών και δικτυακό εξοπλισμό Αυτός είναι και ο λόγος που η νέα αυτή ειδικότητα προσανατολίζεται σε αυτούς τους τομείς. Η Ειδικότητα Τεχνικού Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, Δικτύων και Επικοινωνιών στη Μ.Τ.Ε.Ε. Η ειδικότητα Τεχνικού Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, Δικτύων και Επικοινωνιών στη Μ.Τ.Ε.Ε. προσφέρεται σε όλες τις πόλεις και επαρχίες της Κύπρου. Ο στόχος της είναι ο απόφοιτός της να μπορεί να: χρησιμοποιεί σωστά τα διάφορα εργαλεία, όργανα και συσκευές, καθώς και τεχνικούς καταλόγους και λογισμικό στην εργασία του χρησιμοποιεί κυκλώματα και εγχειρίδια ηλεκτρονικών επικοινωνιακών συσκευών και κατασκευάζει, διαχειρίζεται και αναβαθμίζει δίκτυα ηλεκτρονικών υπολογιστών συναρμολογεί, θέτει σε λειτουργία και αναβαθμίζει συστήματα ηλεκτρονικών υπολογιστών, εγκαθιστά και αναβαθμίζει το απαραίτητο λογισμικό και συντηρεί και επιδιορθώνει συσκευές και συστήματα ηλεκτρονικών υπολογιστών χειρίζεται, εγκαθιστά, ρυθμίζει, συναρμολογεί, συντηρεί, και επιδιορθώνει ηλεκτρονικούς υπολογιστές, απλές επικοινωνιακές συσκευές και ηλεκτρονικά επικοινωνιακά συστήματα κατασκευάζει και διορθώνει ψηφιακά κυκλώματα βασικού επιπέδου κατασκευάζει, διαχειρίζεται, υποστηρίζει, συντηρεί και αναβαθμίζει δίκτυα ηλεκτρονικών υπολογιστών εγκαθιστά το απαραίτητο υλικό και λογισμικό, για τη διασύνδεση του ηλεκτρονικού υπολογιστή με το διαδίκτυο και κάνει τις απαραίτητες ρυθμίσεις αναπτύσσει απλές εφαρμογές με τη χρήση σύγχρονων προγραμματιστικών εργαλείων στο διαδίκτυο εφαρμόζει τους κανόνες ασφάλειας, προστασίας και υγιεινής στην εργασία του ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 91

92 διαβάζει, κατανοεί και αξιοποιεί το Τεχνικό και Ηλεκτρολογικό Σχέδιο στην εργασία του εγκαθιστά, συντηρεί και επιδιορθώνει τηλεπικοινωνιακά δίκτυα αξιοποιεί στην εργασία του εθνικά και διεθνή πρότυπα και προδιαγραφές. Σπουδές στον τομέα των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, Δικτύων και Επικοινωνιών Ο απόφοιτος μπορεί να διεκδικήσει με επιτυχία θέση για σπουδές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση της Κύπρου και της Ελλάδας. Μπορεί επίσης να φοιτήσει σε ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης άλλων χωρών, αν ικανοποιήσει τις απαιτήσεις τους για εισδοχή. 92 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

93 ΚΛΑΔΟΣ: Ηλεκτρολογίας και Ηλεκτρονικών Εφαρμογών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Τεχνικός Οικιακών Συσκευών, Ψύξης και Κλιματισμού Ο Τεχνικός Οικιακών Συσκευών, Ψύξης και Κλιματισμού, πριν αρχίσει τις εργασίες εγκατάστασης, μελετά τα σχέδια εγκατάστασης, τις προδιαγραφές των μηχανημάτων και τις σχετικές οδηγίες. Σημειώνει τις θέσεις, στις οποίες θα τοποθετηθούν τα μηχανήματα, τα συνδέει με τις σωληνώσεις, δοκιμάζει και ελέγχει τη στεγανότητα και την καλή λειτουργία της όλης εγκατάστασης. Επίσης, κάνει περιοδική συντήρηση των μηχανημάτων και επισκευάζει οποιαδήποτε βλάβη παρουσιαστεί. Μερικά από τα εργαλεία που χρησιμοποιεί ο τεχνικός εγκαταστάσεων ψύξης και κλιματισμού είναι οι σωληνοκόφτες, οι αντλίες, τα κλειδιά όλων των τύπων, οι σκάλες, τα όργανα μετρήσεων. Ο Τεχνικός Εγκαταστάσεων Ψύξης και Κλιματισμού μπορεί να εξειδικευτεί στην εγκατάσταση, επισκευή και συντήρηση συγκεκριμένων συστημάτων, συσκευών και μηχανημάτων, όπως π.χ. ψυγεία, μηχανήματα κλιματισμού-εξαερισμού κ.λπ. Σε κάθε σύγχρονο σπίτι, μικρό ή μεγάλο, υπάρχουν σήμερα αρκετές ηλεκτρικές οικιακές συσκευές καθώς επίσης και συσκευές ψύξης και κλιματισμού, που εξυπηρετούν και βοηθούν την οικογένεια, προσφέροντάς της ένα καλύτερο επίπεδο και ποιότητα ζωής. Η ύπαρξη αυτών των συσκευών σε κάθε σπίτι δημιουργεί την ανάγκη να υπάρχουν και αντίστοιχοι ειδικευμένοι τεχνικοί που να είναι σε θέση να τις εγκαθιστούν, να τις συντηρούν και να τις επιδιορθώνουν. Η ειδικότητα Τεχνικού Οικιακών Συσκευών, Ψύξης και Κλιματισμού, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, αφενός λόγω της οικονομικής κρίσης και αφετέρου λόγω των μεγάλων κλιματολογικών αλλαγών, κρίνεται απαραίτητη. Λόγω της μεγάλης σημασίας αυτής της ειδικότητας, η διεύθυνση Μ.Τ.Ε.Ε. έχει αποφασίσει τη συνέχιση της και στα νέα προγράμματα σπουδών που προσφέρονται από την σχολική χρονιά σε όλες τις επαρχίες. Τι είναι ο Τεχνικός Οικιακών Συσκευών, Ψύξης και Κλιματισμού; Ο Τεχνικός Ηλεκτρολόγος Ηλεκτρικών Οικιακών Συσκευών και Εγκαταστάσεων Ψύξης και Κλιματισμού, είναι ο εξειδικευμένος τεχνίτης που έχει τις επαγγελματικές ικανότητες, γνώσεις, δεξιότητες και επαγγελματική κατάρτιση και είναι ικανός να εργάζεται και να εκτελεί, αυτόνομα ή και σε συνεργασία με ομάδα τεχνικών, υπεύθυνα και εμπρόθεσμα τις εργασίες που αφορούν στην εγκατάσταση, στον έλεγχο, στην επισκευή, και στη συντήρηση διαφόρων ηλεκτρικών οικιακών συσκευών και εγκαταστάσεων ψύξης και κλιματισμού. Πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός κατά την επαφή του και τη χρήση του ηλεκτρικού ρεύματος, για αποφυγή ατυχημάτων, να ενημερώνεται συνεχώς για τις σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις στον χώρο των ηλεκτρικών οικιακών συσκευών και να εξοικειώνεται με τις σύγχρονες συσκευές και μηχανήματα, να είναι μεθοδικός, πρόθυμος, συνεπής και να εμπνέει εμπιστοσύνη. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Τεχνικού Οικιακών Συσκευών, Ψύξης και Κλιματισμού στην Κύπρο; Τα προηγούμενα χρόνια, όταν χαλούσε μία ηλεκτρική οικιακή συσκευή μικρή ή μεγάλη, ο κάτοχός της έπαιρνε εύκολα την απόφαση να την αντικαταστήσει με μία καινούργια. Με την οικονομική κρίση, όμως, η αγορά τέτοιων συσκευών γίνεται με περισσότερη σκέψη. Ο καθένας διερευνά να εξακριβώσει αν η επιδιόρθωσή της είναι οικονομικά συμφέρουσα πριν πάρει την τελική απόφαση για αντικατάσταση με καινούργια. Η Κύπρος μας είναι ένα νησί χωρίς βαριές βιομηχανικές υποδομές. Όλα σχεδόν τα προϊόντα και οι συσκευές τεχνολογίας που χρησιμοποιούνται στον τόπο μας εισάγονται. Πρέπει, λοιπόν, να υπάρχουν κατάλληλα ειδικευμένοι τεχνικοί που θα εγκαθιστούν, επισκευάζουν και συντηρούν αυτές τις ηλεκτρικές οικιακές συσκευές και τις εγκαταστάσεις ψύξης και κλιματισμού. Η ειδικότητα Τεχνικού Οικιακών Συσκευών, Ψύξης και Κλιματισμού στη Μ.Τ.Ε.Ε. Σκοπός της ειδικότητας Οικιακών Συσκευών - Ψύξης και Κλιματισμού είναι η δημιουργία τεχνικών που θα έχουν το κατάλληλο υπόβαθρο γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων που μετά από μια περίοδο πρακτικής εξάσκησης, αρχικά ως βοηθοί με πιο έμπειρους τεχνικούς του επαγγέλματός του, θα μπορούν να αναλάβουν υπεύθυνη θέση και να εκτελούν αυτόνομα συγκεκριμένες εργασίες που περιλαμβάνονται στα καθήκοντα - δραστηριότητες του. Ο απόφοιτος της ειδικότητας Οικιακών Συσκευών - Ψύξης και Κλιματισμού μπορεί να απασχοληθεί στους ακόλουθους τομείς: εργαστήρια συντήρησης και επιδιόρθωσης ηλεκτρικών οικιακών συσκευών εταιρείες εισαγωγής και εμπορίας ηλεκτρικών οικιακών συσκευών και συσκευών ψύξης και κλιματισμού ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 93

94 εργοστάσια κατασκευής εμπορικών και βιομηχανικών ψυγείων ή και άλλων ηλεκτρικών οικιακών συσκευών ξενοδοχειακές μονάδες που απαιτούν την ύπαρξη μόνιμου τεχνικού προσωπικού συντήρησης ηλεκτρικών οικιακών συσκευών και εγκαταστάσεων ψύξης και κλιματισμού εμπορικές επιχειρήσεις ή εταιρείες, οι οποίες προμηθεύουν, τοποθετούν, επισκευάζουν ή συντηρούν ηλεκτρικές οικιακές συσκευές και εγκαταστάσεις ψύξης και κλιματισμού ως ελεύθερος επαγγελματίας - αυτοεργοδοτούμενος. Επίσης, με τη συμπλήρωση του Προγράμματος Σπουδών, μέσα από τα Τεχνολογικά και Εργαστηριακά Μαθήματα, ο απόφοιτος αποκτά γνώσεις, ικανότητες και δεξιότητες, ώστε να: κατανοεί και να εφαρμόζει πιστά και σχολαστικά τους κανόνες ασφάλειας, προστασίας, υγιεινής και εργονομίας στον χώρο εργασίας χειρίζεται σωστά, να συντηρεί και να επιδιορθώνει τα διάφορα εργαλεία που χρησιμοποιούνται στα εργαστήρια οικιακών συσκευών, ψύξης και κλιματισμού κατασκευάζει και να επιλύει απλά ηλεκτρικά κυκλώματα χρησιμοποιεί ηλεκτρικά και άλλα όργανα μετρήσεων επιλέγει τα κατάλληλα υλικά και εξαρτήματα που χρησιμοποιούνται στην ειδικότητά του κατανοεί και να ερμηνεύει το Τεχνικό και Ηλεκτρολογικό Σχέδιο μελετά και σχεδιάζει κυκλώματα ηλεκτρικών συσκευών κατανοεί την κατασκευή και τη λειτουργία και να αναφέρει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των κυριότερων ηλεκτρικών οικιακών συσκευών κατανοεί την κατασκευή, τη λειτουργία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των εμπορικών ψυγείων κατανοεί την κατασκευή, τη λειτουργία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των συσκευών ψύξης και κλιματισμού ενημερώνεται για την κατασκευή, τη λειτουργία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά άλλων σύγχρονων οικιακών ηλεκτρικών συσκευών εγκαθιστά, ελέγχει, συντηρεί και επιδιορθώνει ηλεκτρικές οικιακές συσκευές εγκαθιστά, ελέγχει και συντηρεί εμπορικά ψυγεία εγκαθιστά, ελέγχει και συντηρεί συσκευές ψύξης και κλιματισμού εντοπίζει και αποκαθιστά βλάβες σε κυκλώματα ηλεκτρικών συσκευών αποσυναρμολογεί ηλεκτρικές συσκευές και αντικαθιστά εξαρτήματά τους εισάγει ψυκτικά αέρια σε ψυγεία και συσκευές ψύξης και κλιματισμού χρησιμοποιεί τα βασικά εξαρτήματα νέας τεχνολογίας σε ηλεκτρικές συσκευές κατανοεί και χρησιμοποιεί τεχνικούς καταλόγους που σχετίζονται με την ειδικότητά του παρακολουθεί τις εκάστοτε τεχνολογικές εξελίξεις της ειδικότητάς του αξιολογεί τις τεχνικές προδιαγραφές ηλεκτρικών συσκευών κατανοεί το θεσμικό πλαίσιο και τον κώδικα επαγγελματικής δεοντολογίας των επαγγελμάτων της ειδικότητάς του και να αναζητεί πληροφορίες στα σχετικά νομοθετήματα και τους κώδικες επαγγελματικής δεοντολογίας. Σπουδές στον τομέα των Οικιακών Συσκευών, Ψύξης και Κλιματισμού Ο απόφοιτος της ειδικότητας Οικιακών Συσκευών - Ψύξης και Κλιματισμού μετά το τέλος της φοίτησής του, έχει τη δυνατότητα: μετά από γραπτές και πρακτικές εξετάσεις να αποκτήσει πιστοποιητικό καταλληλότητας προσωπικού/ χειριστή για τα φθοριούχα αέρια του θερμοκηπίου σχετικά με σταθερό και κινητό εξοπλισμό ψύξης, κλιματισμού και για αντλίες θερμότητας. Το πιστοποιητικό αυτό το χορηγεί η Υπηρεσία Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας και Περιβάλλοντος της Κυπριακής Δημοκρατίας και είναι αναγνωρισμένο από όλες τις χώρες της Ε.Ε. να πάρει από την Ηλεκτρομηχανολογική Υπηρεσία πιστοποιητικό ικανότητας συντηρητή ηλεκτροσυσκευών και μετά από εξετάσεις άδεια εγκαταστάτη ηλεκτρικών εγκαταστάσεων να διεκδικήσει θέση, βάση μοριοδότησης, στα Μ.Ι.Ε.Ε.Κ. να φοιτήσει σε οποιοδήποτε ιδιωτικό κολλέγιο. να διεκδικήσει θέση μετά από γραπτές εξετάσεις για τα Τ.Ε.Ι. της Ελλάδας. 94 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

95 ΚΛΑΔΟΣ: Δομικών Έργων και Κατασκευών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Τεχνίτες Δομικών Έργων Τα οικοδομικά επαγγέλματα απαιτούν σωματική αντοχή, καλή υγεία, επιδεξιότητα στις κινήσεις, σωματική δύναμη και αντοχή στις καιρικές συνθήκες. Οι τεχνίτες αυτοί πρέπει να έχουν σωστή αντίληψη του χώρου, μεράκι, καλαισθησία και λεπτότητα, καθώς και την ανάλογη πείρα για να μπορέσουν να ολοκληρώσουν μια σωστή κατασκευή. Χρειάζεται, ακόμη, να είναι συνεργάσιμοι, προσεκτικοί, ακριβείς και σχολαστικοί, με αίσθημα ευθύνης και συνέπεια στη δουλειά τους. Έφηβοι με πρακτικές και οργανωτικές ικανότητες, παρατηρητικότητα και κλίση στις κατασκευές έχουν τη δυνατότητα να σταδιοδρομήσουν σε έναν από τους κλάδους της οικοδομικής βιομηχανίας. Μία τέτοια ειδικότητα είναι ο Τεχνίτης Δομικών Έργων, ο οποίος έχει τη δυνατότητα να εργαστεί στην κατασκευή οικοδομικών και τεχνικών έργων από διάφορες θέσεις. Η ειδικότητα Τεχνίτη Δομικών Έργων περιλαμβάνεται στον κλάδο των Δομικών Έργων και Κατασκευών και προσφέρεται σε όλες τις επαρχίες. Τι είναι ο Τεχνίτης Δομικών Έργων; Ο Τεχνίτης Δομικών Έργων μπορεί να εργαστεί σε κάθε είδους οικοδομή ή τεχνικό έργο, σε εργοληπτικές βιομηχανίες και οργανισμούς και να εξελιχτεί σε εργολήπτη αφού αποκτήσει την απαραίτητη, όπως προνοείται από την σχετική νομοθεσία, πείρα. Μπορεί επίσης, να ασχοληθεί σε βιομηχανίες επεξεργασίας ή πώλησης/ προώθησης οικοδομικών υλικών. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Τεχνίτη Δομικών Έργων στην Κύπρο; Η οικοδομική βιομηχανία είναι ένας από τους κύριους πυλώνες της Κυπριακής οικονομίας. Η απασχόληση Τεχνιτών Δομικών έργων, που έχουν τις κατάλληλες γνώσεις και δεξιότητες, είναι σημαντικό στοιχείο στην ανάπτυξη της οικοδομικής βιομηχανίας. Ο απόφοιτος του κλάδου μέσα από την εκπαίδευση του αποκτά: γνώσεις και δεξιότητες για εργασία με ασφάλεια και υγεία στο εργοτάξιο περιβαλλοντική συνείδηση ικανότητα ερμηνείας τεχνικών σχεδίων και προδιαγραφών γνώσεις χειρισμού απλών οικοδομικών μηχανών δεξιότητες υψομέτρησης, προμέτρησης εργασιών και υλικών δεξιότητες δόμησης, κατασκευής επιχρισμάτων, τοποθέτησης δαπέδων, κατασκευής καλουπιών, επεξεργασίας οπλισμού, κατασκευής απλής στέγης δεξιότητες εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών δεξιότητες οργάνωσης και διαχείρισης εργοταξίου κριτική σκέψη δεξιότητα εκτέλεσης ομαδικής εργασίας θετική στάση απέναντι στον κόσμο της εργασίας βιομηχανίας παραγωγής Με αυτά τα εφόδια είναι ικανός να στελεχώσει επάξια την οικοδομική βιομηχανία και να σταδιοδρομήσει στον χώρο, βοηθώντας στην ανάκαμψη και πρόοδο της οικονομίας. Η ειδικότητα Τεχνίτη Δομικών Έργων στην Μ.Τ.Ε.Ε. Σκοπός της ειδικότητας είναι πέρα από την ισορροπημένη γενική μόρφωση, ο μαθητής να αποκτήσει και τεχνολογικό υπόβαθρο, και εργαστηριακή εξάσκηση, με στόχους: την ομαλή και δημιουργική ένταξη του στην επαγγελματική και κοινωνική ζωή τη διεκδίκηση, με επιτυχία, θέσης, σε ορισμένα εκπαιδευτικά ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. την ικανότητα να απολαμβάνει τη δια βίου μάθηση και να προσαρμόζεται και αναπροσαρμόζεται στον συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο. Σπουδές στον τομέα Δομικών Έργων Ο απόφοιτος της Πρακτικής Κατεύθυνσης, ειδικότητας Τεχνίτη Δομικών Έργων, μπορεί να διεκδικήσει θέση σε ορισμένα εκπαιδευτικά ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, με την προϋπόθεση ότι θα έχει επιλέξει ενισχυμένα μαθηματικά. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 95

96 ΚΛΑΔΟΣ: Δομικών Έργων και Κατασκευών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Σχεδιαστές Δομικών Έργων Τα οικοδομικά επαγγέλματα απαιτούν σωματική αντοχή, καλή υγεία, επιδεξιότητα στις κινήσεις, σωματική δύναμη και αντοχή στις καιρικές συνθήκες. Οι τεχνίτες αυτοί πρέπει να έχουν σωστή αντίληψη του χώρου, μεράκι, καλαισθησία και λεπτότητα, καθώς και την ανάλογη πείρα για να μπορέσουν να ολοκληρώσουν μια σωστή κατασκευή. Χρειάζεται, ακόμη, να είναι συνεργάσιμοι, προσεκτικοί, ακριβείς και σχολαστικοί, με αίσθημα ευθύνης και συνέπεια στη δουλειά τους. Έφηβοι με φαντασία, καλαισθησία, οργανωτικές ικανότητες, παρατηρητικότητα και κλίση στο σχέδιο, έχουν την δυνατότητα να σταδιοδρομήσουν στην ειδικότητα Σχεδιαστή Δομικών Έργων και να εργαστούν στην μελέτη οικοδομικών και τεχνικών έργων. Η ειδικότητα Σχεδιαστή Δομικών έργων, περιλαμβάνεται στον κλάδο των Δομικών Έργων και Κατασκευών και προσφέρεται σε όλες τις επαρχίες. Ο σχεδιαστής δομικών έργων σχεδιάζει κάτω από την καθοδήγηση πολιτικού μηχανικού ή αρχιτέκτονα, αρχιτεκτονικά και τεχνικά έργα, αλλά και με την καθοδήγηση μηχανολόγου και ηλεκτρολόγου, μηχανολογικά και ηλεκτρολογικά σχέδια. Σχεδιάζει, επίσης, τοπογραφικά σχέδια και σχέδια τοπιοτέχνησης. Τι είναι ο Σχεδιαστής Δομικών Έργων; Ο σχεδιαστής Δομικών Έργων είναι ο απαραίτητος συνεργάτης κάθε μηχανικού. Είναι ο άνθρωπος που οργανώνει το γραφείο, κρατά τα αρχεία, σχεδιάζει τα έργα σύμφωνα με τις οδηγίες του μηχανικού και ετοιμάζει όλα τα απαραίτητα έγγραφα για την διεκπεραίωση των υποθέσεων του γραφείου. Η σχεδίαση και η αρχειοθέτηση γίνεται κατ εξοχήν με Η/Υ αλλά και με συμβατικές μεθόδους, όπου αυτό χρειαστεί. Ο Σχεδιαστής Δομικών έργων μπορεί να εργαστεί σε μελετητικά γραφεία (αρχιτεκτονικά, τεχνικά, ηλεκτρομηχανολογικά, τοπογραφικά) και οργανισμούς, καθώς και σε βιομηχανίες και οργανισμούς που απασχολούνται με τη σχεδίαση, την πώληση και την προώθηση οικοδομικών και διακοσμητικών υλικών ή τη σχεδίαση και παραγωγή μεταλλικών και ξύλινων κατασκευών. Ποια η σημασία του Σχεδιαστή Δομικών Έργων στην Κύπρο; Η ανάπτυξη της οικοδομικής βιομηχανίας στην Κύπρο έχει ωθήσει τους μελετητές, αρχιτέκτονες και μηχανι- κούς στη δημιουργία νέων έργων, πρωτότυπων και φιλικών στο περιβάλλον. Στην προσπάθεια τους αυτή ακούραστος βοηθός και συνεργάτης είναι ο σχεδιαστής δομικών έργων. Είναι αυτός που θα αποτυπώσει σε σχέδιο την ιδέα. Ο απόφοιτος του κλάδου μέσα από ένα ισορροπημένο πρόγραμμα γενικής μόρφωσης και τεχνολογικής εξειδίκευσης αποκτά: γνώσεις και δεξιότητες για εργασία με ασφάλεια και υγεία στο εργοτάξιο περιβαλλοντική συνείδηση δεξιότητες στη χρήση Η/Υ για την ετοιμασία σχεδίων γνώσεις ερμηνείας τεχνικών σχεδίων και προδιαγραφών γνώσεις για τα υλικά, συμβατικά, νέα και παραδοσιακά δεξιότητες χειρισμού απλών τοπογραφικών οργάνων ικανότητα αποτύπωσης και σχεδίασης υφιστάμενων κτιρίων ικανότητα έκφρασης αντικειμένου ή ιδέας σε σκίτσο γνώσεις για την πορεία εξασφάλισης αδειών και κατασκευής ενός έργου δεξιότητες υψομέτρησης, προμέτρησης εργασιών και υλικών δεξιότητες οργάνωσης και διαχείρισης γραφείου γνώσεις για ηλεκτρονικό σύστημα αρχειοθέτησης ικανότητα κριτικής σκέψης δεξιότητες για εκτέλεση ομαδικής εργασίας θετική στάση απέναντι στον κόσμο της εργασίας βιομηχανίας παραγωγής Με αυτά τα εφόδια είναι ικανός να στελεχώσει επάξια τεχνικά γραφεία και να σταδιοδρομήσει στον χώρο, βοηθώντας στην ανάκαμψη και πρόοδο της οικονομίας. Η ειδικότητα του Σχεδιαστή Δομικών Έργων στην Μ.Τ.Ε.Ε. Σκοπός της ειδικότητας είναι πέρα από την ισορροπημένη γενική μόρφωση ο μαθητής να αποκτήσει δεξιότητες και ικανότητες για: την ομαλή και δημιουργική ένταξη του στην επαγγελματική και κοινωνική ζωή τη διεκδίκηση θέσης, με επιτυχία, σε ορισμένα εκπαιδευτικά ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. την ικανότητα να απολαμβάνει τη δια βίου μάθηση 96 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

97 και να προσαρμόζεται και αναπροσαρμόζεται στον συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο. Σπουδές από την ειδικότητα Σχεδιαστής Δομικών Έργων Ο απόφοιτος της Πρακτικής Κατεύθυνσης, ειδικότητας Σχεδιαστή Δομικών Έργων, μπορεί να διεκδικήσει θέση σε ορισμένα εκπαιδευτικά ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, με την προϋπόθεση ότι θα έχει επιλέξει ενισχυμένα μαθηματικά. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 97

98 ΚΛΑΔΟΣ: Δομικών Έργων και Κατασκευών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Συντήρηση και Αποκατάσταση Κτηρίων Τα οικοδομικά επαγγέλματα απαιτούν σωματική αντοχή, καλή υγεία, επιδεξιότητα στις κινήσεις, σωματική δύναμη και αντοχή στις καιρικές συνθήκες. Οι τεχνίτες αυτοί πρέπει να έχουν σωστή αντίληψη του χώρου, μεράκι, καλαισθησία και λεπτότητα, καθώς και την ανάλογη πείρα για να μπορέσουν να ολοκληρώσουν μια σωστή κατασκευή. Χρειάζεται, ακόμη, να είναι συνεργάσιμοι, προσεκτικοί, ακριβείς και σχολαστικοί, με αίσθημα ευθύνης και συνέπεια στη δουλειά τους. Έφηβοι με πρακτικές και οργανωτικές ικανότητες, παρατηρητικότητα και κλίση στις κατασκευές έχουν την δυνατότητα να σταδιοδρομήσουν σε έναν από τους κλάδους της οικοδομικής βιομηχανίας. Μια τέτοια ειδικότητα είναι η Συντήρηση και Αποκατάσταση Κτηρίων. Η ειδικότητα Συντήρησης και Αποκατάστασης Κτηρίων, περιλαμβάνεται στον κλάδο των Δομικών Έργων και Κατασκευών, και προσφέρεται σε όλες τις επαρχίες. Είναι νέα ειδικότητα και αφορά: τη συντήρηση και αποκατάσταση παραδοσιακών οικοδομών, που στις μέρες μας έχει μεγάλη ζήτηση τη συντήρηση συμβατικών οικοδομών, που είναι μια συνεχής ανάγκη την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, που απαιτείται όλο και περισσότερο στην εποχή μας. Τι είναι η ειδηκότητας Συντήρησης και Αποκατάστασης Κτηρίων; Όλα τα κτήρια χρειάζονται συνεχή συντήρηση. Από τις πιο απλές εργασίες, όπως βάψιμο, αντικατάσταση μιας βρύσης ή ενός πάγκου, ως τις πιο σύνθετες, όπως μια πλήρης ανακαίνιση, αναδιοργάνωση ή αλλαγή χώρων, που επιβάλλεται από αλλαγή χρήσης του κτηρίου. Μία ανάγκη που επίσης παρουσιάζεται στην εποχή μας, με την ενεργειακή κρίση είναι η ενεργειακή αναβάθμιση των υφιστάμενων κτηρίων καθώς και η θωράκιση τους από τις καταστροφικές υγρασίες. Άλλος ένας τομέας στον οποίο έχουμε στραφεί σήμερα είναι τα παραδοσιακά κτήρια, τα οποία με κατάλληλη συντήρηση και αποκατάσταση μπορούν να αναδειχτούν και να χρησιμοποιηθούν με νέο τρόπο, διατηρώντας την παραδοσιακή μορφή και ομορφιά τους. Ο απόφοιτος της ειδικότητας αυτής μπορεί να απασχοληθεί σε κάθε είδους εργασία συντήρησης, ως τεχνίτης αρχικά και να εξελιχτεί σε εργολήπτη, αφού αποκτήσει την απαραίτητη πείρα όπως προνοεί η σχετική νομοθεσία. Μπορεί, επίσης, να απασχοληθεί σε συνήθεις εργοληπτικές εταιρείες καθώς και σε βιομηχανίες επεξεργασίας ή πώλησης/προώθησης οικοδομικών υλικών. Ποια είναι η σημασία της Συντήρησης και Αποκατάστασης Έργων στην Κύπρο; Η ανάπτυξη της περιβαλλοντικής συνείδησης μαζί και με την συνειδητοποίηση της ενεργειακής κρίσης, έχει κάνει τον άνθρωπο να στραφεί πιο πολύ προς την συντήρηση και αναβάθμιση υφιστάμενων έργων, για να τον εξυπηρετήσουν, παρά στην αλόγιστη, και πολλές φορές χωρίς μέτρο ανέγερση νέων οικοδομών. Η απασχόληση στον τομέα αυτό τεχνιτών που έχουν κατάλληλες γνώσεις και δεξιότητες είναι σημαντικό στοιχείο. Ο απόφοιτος του κλάδου μέσα από την εκπαίδευση του αποκτά: γνώσεις και δεξιότητες για εργασία με ασφάλεια και υγεία στο εργοτάξιο περιβαλλοντική συνείδηση γνώση ερμηνείας τεχνικών σχεδίων και προδιαγραφών γνώσεις για τα υλικά, συμβατικά, νέα και παραδοσιακά γνώσεις χειρισμού απλών οικοδομικών μηχανών δεξιότητες υψομέτρησης, προμέτρησης εργασιών και υλικών δεξιότητες δόμησης, συμβατικής και παραδοσιακής, κατασκευής επιχρισμάτων, τοποθέτησης δαπέδων, κατασκευής καλουπιών, επεξεργασίας οπλισμού, κατασκευής απλής στέγης και γενικά δεξιότητες εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών δεξιότητες οργάνωσης και διαχείρισης εργοταξίου γνώσεις βασικών στοιχείων ηλεκτρολογίας και μηχανολογίας κριτική σκέψη δεξιότητα εκτέλεσης ομαδικής εργασίας θετική στάση απέναντι στον κόσμο της εργασίας, βιομηχανίας, παραγωγής Με αυτά τα εφόδια είναι ικανός να στελεχώσει επάξια την οικοδομική βιομηχανία και να σταδιοδρομήσει στον χώρο, βοηθώντας στην ανάκαμψη και πρόοδο της οικονομίας. 98 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

99 Η ειδικότητα Συντήρησης και Αποκατάστασης Κτηρίων στην Μ.Τ.Ε.Ε. Σκοπός της ειδικότητας είναι ο μαθητής, πέρα από την ισορροπημένη γενική μόρφωση, να αποκτήσει τεχνολογικό υπόβαθρο και εργαστηριακή εξάσκηση, με στόχους: την ομαλή και δημιουργική ένταξη του στην επαγγελματική και κοινωνική ζωή τη διεκδίκηση με επιτυχία θέσης, σε ορισμένα εκπαιδευτικά ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης την ικανότητα να απολαμβάνει την δια βίου μάθηση και να προσαρμόζεται και αναπροσαρμόζεται στον συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο. Σπουδές στην ειδικότητα Συντήρησης και Αποκατάστασης Κτηρίων Ο απόφοιτος της Πρακτικής Κατεύθυνσης, ειδικότητας Συντήρησης και Αποκατάστασης Κτηρίων, μπορεί να διεκδικήσει θέση σε ορισμένα εκπαιδευτικά ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, με την προϋπόθεση ότι θα έχει επιλέξει ενισχυμένα μαθηματικά. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 99

100 ΚΛΑΔΟΣ: Εφαρμοσμένων Τεχνών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Επιπλοποιία και Ξύλινες Κατασκευές Στον σύγχρονο ανταγωνιστικό κόσμο, όλα τα προϊόντα, από τα απλά διακοσμητικά αντικείμενα και τα είδη οικιακής χρήσης (π.χ. έπιπλα, ξύλινες κατασκευές και επενδύσεις) έως τις πολύπλοκες βιομηχανικές κατασκευές απαιτούν υψηλού επιπέδου σχεδιασμό και κατασκευή έτσι ώστε να καλύπτουν όλο και περισσότερες ανάγκες και να εντυπωσιάζουν τον καταναλωτή με την αισθητικά εξελιγμένη μορφή τους. Είναι ιδιαίτερα εξειδικευμένη σύγχρονη ειδικότητα, με άπειρες εφαρμογές και μεγάλες προοπτικές, ιδανικές για νέους με δημιουργική έμπνευση, μεθοδικότητα και ευρηματικότητα, που αγαπούν να συνδυάζουν την καλλιτεχνική έκφραση με την τεχνολογία και την κατασκευή. Ο μαθητής είναι ο καλλιτέχνης, δημιουργός, κατασκευαστής, ο οποίος αναζητά την αισθητική τελειότητα της φόρμας κάθε προϊόντος-αντικειμένου, που πρόκειται να παραχθεί, μελετώντας, συγχρόνως και σχολαστικά τη λειτουργικότητά του. Στη Μ.Τ.Ε.Ε., η ειδικότητα Επιπλοποιίας και Ξύλινων Κατασκευών προσφέρεται στην Πρακτική Κατεύθυνση. Η εκπαίδευση στην ειδικότητα διεξάγεται σε τρείς διαφορετικές μορφές, τη θεωρητική διδασκαλία, τις εργαστηριακές μελέτες και ασκήσεις και την πρακτική άσκηση. Τι είναι η ειδικότητα Επιπλοποιίας και Ξύλινων Κατασκευών; Αυτό το γνωστικό αντικείμενο έχει εξελιχθεί σε ένα από τα πιο ενδιαφέροντα, σύγχρονα, τεχνολογικά αντικείμενα και η συγκεκριμένη ειδικότητα καλύπτει τα πεδία της τεχνολογίας ξύλου, της τεχνολογίας παραγωγής επίπλου και ξυλοκατασκευών και του σχεδιασμού επίπλου. Με την έκρηξη που γνωρίζει η εξάπλωση του σχεδιασμού προϊόντων και συστημάτων, με τη βοήθεια Η/Υ και λόγω της ραγδαίας ανάπτυξης βιομηχανικών προϊόντων και συστημάτων και κατασκευών με σύγχρονα υλικά, διαπιστώθηκε η ανάγκη αναδιοργάνωσης και συγχρονισμού αυτής της ειδικότητας. Η αποστολή της συγκεκριμένης ειδικότητας είναι να καλλιεργεί και να προάγει τη γνώση στους τομείς της τεχνολογίας ξύλου, της τεχνολογίας παραγωγής επίπλου και ξυλοκατασκευών και του σχεδιασμού επίπλου και να συμβάλλει στην ανάπτυξη της τεχνογνωσίας και της καινοτομίας, μέσω της εφαρμογής της γνώσης. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Επιπλοποιίας και Ξύλινων Κατασκευών Η Κύπρος έχει ανάγκη από νέους, σύγχρονους Σχεδιαστές, Κατασκευαστές και Τεχνολόγους Ξύλου και Επίπλου υψηλής ποιοτικής στάθμης. Η Μ.Τ.Ε.Ε. είναι σε συνεχή επαφή με τους παραγωγικούς φορείς του τομέα δράσης της ειδικότητας, με σκοπό να παρέχει τεχνολογικές συμβουλές και εξειδικευμένη επιμόρφωση, αλλά και να γίνεται δέκτης των μηνυμάτων του, τα οποία ανατροφοδοτούν την εκπαιδευτική διαδικασία. Ο βασικός σκοπός της ειδικότητας είναι να εκπαιδεύσει επαρκώς και σε υψηλό επίπεδο τον μαθητή, τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο, ώστε να καταστεί ικανός να ασκήσει ελεύθερο επάγγελμα της ειδικότητάς του και να επανδρώσει σχετικούς δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς με τον βέλτιστο τρόπο. Επιπρόσθετα, παρέχει θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση, επαρκή για την εφαρμογή επιστημονικών, τεχνολογικών, καλλιτεχνικών ή άλλων γνώσεων. Συμβάλλει στη δημιουργία ικανών στελεχών εφαρμογής, ανάπτυξης και προόδου του βιομηχανικού και του βιοτεχνικού κλάδου του ξύλου, των ξύλινων κατασκευών και του επίπλου και στην τεχνολογική, οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της χώρας μας. Η ειδικότητα Επιπλοποιίας και Ξύλινων Κατασκευών στη Μ.Τ.Ε.Ε. Ο απόφοιτος της ειδικότητας διαθέτει τη θεωρητική και την εφαρμοσμένη κατάρτιση, ώστε να δραστηριοποιηθεί στους τομείς παραγωγής προϊόντων ξύλου, παραγωγής επίπλου και ξυλοκατασκευών, καθώς, επίσης, και την οργάνωση και τη λειτουργία μονάδων παραγωγής και εμπορίας προϊόντων ξύλου και επίπλου. Παρέχει στον μαθητή τα απαραίτητα εφόδια, που εξασφαλίζουν την άρτια κατάρτισή του για επιστημονική και επαγγελματική σταδιοδρομία και εξέλιξη. Υπάρχει δυνατότητα απασχόλησης σε επιχειρήσεις, βιομηχανίες, οργανισμούς, που ασχολούνται με τη μεταποίηση του ξύλου, που πωλούν ή προωθούν έπιπλα ή άλλες ξύλινες κατασκευές ή προϊόντα που έχουν σχέση με τη ξυλουργική βιομηχανία και σε κρατικά ή ημικρατικά τμήματα, που κατασκευάζουν ή επιδιορθώνουν ξύλινες κατασκευές. 100 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

101 Ο απόφοιτος της ειδικότητας μπορεί να εργαστεί στους τομείς της συναρμολόγησης επίπλων, κατασκευής και εφαρμογής ξύλινων εξωτερικών και εσωτερικών κατασκευών, της ξυλογλυπτικής, της αναπαλαίωσης και της συντήρησης ξύλινων αντικειμένων, τόρνευσης, ταπετσαρίσματος επίπλων και αποπεράτωσης ξύλινων επιφανειών. Με τα εφόδια και την κατάρτιση που εξασφαλίζει, μπορεί να απασχοληθεί ως προγραμματιστής και χειριστής σύγχρονων ξυλουργικών μηχανημάτων και εργαλειομηχανών CNC και ακόμα, να δημιουργήσει τη δική του ειδικευμένη επιχείρηση, αναλαμβάνοντας κατασκευές νέων προϊόντων. Σπουδές στον τομέα Επιπλοποιίας και Ξύλινων Κατασκευών Ο απόφοιτος έχει άμεση πρόσβαση σε επόμενη βαθμίδα εκπαίδευσης ή κατάρτισης (Ανώτερη/Ανώτατη Εκπαίδευση, Τ.Ε.Ι., ΤΕ.ΠΑ.Κ, κολλέγια, πολυτεχνεία, πανεπιστήμια, Μ.Ι.Ε.Ε.Κ. κ.λπ). Έχει δικαίωμα να διεκδικήσει θέση για σπουδές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση της Κύπρου και της Ελλάδας, στο πλαίσιο των γενικών ή των ειδικών εξετάσεων. Επιπρόσθετα, μπορεί να φοιτήσει σε ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης άλλων χωρών, αν ικανοποιήσει τις απαιτήσεις για εισδοχή σε αυτά. Τα τελευταία χρόνια, τα πλείστα πανεπιστήμια και κολλέγια, που προσφέρουν ακαδημαϊκά προγράμματα εκπαίδευσης, στην ειδικότητα Επιπλοποιίας και Ξύλινων Κατασκευών, έχουν αφουγκραστεί τις ανάγκες της εποχής, όσον αφορά στις υφιστάμενες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας και έχουν προβεί σε αναδιάρθρωση και επανασχεδιασμό των προσφερομένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων τους. Οι ακαδημαϊκές σπουδές μπορούν να φτάσουν μέχρι το επίπεδο του διδακτορικού τίτλου, επικεντρώνοντας τις γνώσεις σε εξειδικευμένα θέματα της ειδικότητας και της έρευνας. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 101

102 ΚΛΑΔΟΣ: Εφαρμοσμένων Τεχνών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Γραφικές Τέχνες Επάγγελμα μοντέρνο και ιδιαίτερα δημιουργικό με πολλές εφαρμογές και μεγάλες προοπτικές εξέλιξης, όχι μόνο στην Κύπρο αλλά και στη διεθνή αγορά εργασίας. Ιδανικό για νέους και νέες με καλλιτεχνικές ανησυχίες στον τομέα των Εφαρμοσμένων Τεχνών. Οι Γραφικές Τέχνες αποτελούν σήμερα το κύριο μέσο για τη δημιουργία της έντυπης και ηλεκτρονικής σχεδίασης. Χάρη σε αυτές σχεδιάζεται κάθε τι που βλέπουμε τυπωμένο γύρω μας. Σήματα και λογότυπα εταιριών και προϊόντων, συσκευασίες, διαφημιστικές καταχωρήσεις, ενημερωτικές και διαφημιστικές αφίσες, εξώφυλλα βιβλίων και ψηφιακών δίσκων, έντυπα όπως εφημερίδες και περιοδικά, είναι όλα έργα του γραφίστα. Ακολουθώντας την εξέλιξη της εποχής μας, με τις Γραφικές Τέχνες μπορεί επίσης να γίνει ο σχεδιασμός και η δημιουργία μιας ιστοσελίδας (web design), ακόμη και η δημιουργία κινούμενων σχεδίων. Τι είναι οι Γραφικές Τέχνες; Η εποχή μας χαρακτηρίζεται ως «η εποχή της εικόνας». Ο σύγχρονος άνθρωπος δέχεται καταιγισμό εικόνων από ποικίλες πηγές, που με διάφορους τρόπους και μέσα εκπέμπουν αδιάκοπα οπτικά μηνύματα. Οι Γραφικές Τέχνες παίζουν σήμερα ουσιαστικό ρόλο στην καθημερινή μας ζωή, καθώς με τις ποικίλες εφαρμογές τους εξυπηρετούν την άμεση μετάδοση του οπτικού μηνύματος. Οι Γραφικές Τέχνες ασχολούνται με τον σχεδιασμό έργων οπτικής επικοινωνίας, έντυπης ή ηλεκτρονικής μορφής. Ειδικότερα, με την εικονογράφηση και σελιδοποίηση βιβλίων και περιοδικών, με τον σχεδιασμό γραμμάτων, λογοτύπων, εντύπων, αφίσας, ακόμη και με τη δημιουργία ιστοσελίδων στο διαδίκτυο. Ο γραφίστας επιλέγει, ιεραρχεί και συνθέτει τα κατάλληλα στοιχεία, ώστε το έργο του να έχει λειτουργικότητα και αισθητικό αποτέλεσμα. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Γραφικών Τεχνών; Το δημιουργικό έργο του γραφίστα ενώ είναι πολύ σημαντικό δεν εκτίθεται σε πινακοθήκες ή μουσεία. Eισβάλλει όμως μαζικά στην καθημερινή μας ζωή μέσω της παρουσίασης των καταναλωτικών αγαθών, επηρεάζοντας άμεσα το αισθητικό επίπεδο του κοινωνικού συνόλου. Ο γραφίστας είναι ανήσυχο πνεύμα, έχει τεχνικές γνώσεις, γνωρίζει όλες τις μεθόδους εκτύπωσης και παραγωγής εντύπων και είναι σε θέση να καθοδηγεί τον τεχνολόγο τυπογράφο όπου χρειάζεται. Επίσης είναι σε θέση να προβλέπει τον καλύτερο τρόπο παρουσίασης του προϊόντος, του μηνύματος ή της διαφημιστικής ιδέας. Ο γραφίστας θα πρέπει να παρακολουθεί την εξέλιξη της κοινωνίας και των προϊόντων της όπως και κάθε μεταβολή και αλλαγή στα ιδεολογικά συστήματα, στα πλαίσια των οποίων τακτικά καλείται να υπηρετήσει με την δουλειά του. Σήμερα, το επάγγελμα του γραφίστα κατέχει μία ξεχωριστή θέση μέσα στην καταναλωτική κοινωνία αφού συνδέεται άμεσα με την προώθηση ιδεών και καταναλωτικών αγαθών. Η ειδικότητα Γραφικών Τεχνών στη Μ.Τ.Ε.Ε. Σκοπός της ειδικότητας των Γραφικών Τεχνών στη Μ.Τ.Ε.Ε. είναι η ανάδειξη δημιουργικών και ταλαντούχων μαθητών και μαθητριών με ισχυρό υπόβαθρο δεξιοτήτων και ικανοτήτων. Τους δίνει την ευκαιρία να δημιουργήσουν το ατομικό τους portfolio και προσφέρει τη δυνατότητα πρόσβασης σε όσους ενδιαφέρονται να φοιτήσουν σε πανεπιστήμια της Κύπρου και του εξωτερικού και να καταστούν αξιόλογοι γραφίστες. Το μάθημα παρέχει στους μαθητές την ευκαιρία να αναπτύσσουν σειρά δεξιοτήτων και τεχνικών σχεδιασμού, καθώς και τις εννοιολογικές και δημιουργικές τους ικανότητες, με σκοπό την επίλυση οπτικών προβλημάτων για την επίτευξη άρτιας οπτικής επικοινωνίας. Με τη συμπλήρωση του προγράμματος, οι μαθητές αποκτούν ένα ευρύ φάσμα γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων ώστε να: εφαρμόζουν ειδικές γνώσεις στην ανάλυση και επίλυση σχεδιαστικών προβλημάτων, μέσα από μεθοδικές προσεγγίσεις αναπτύσσουν ικανότητες επικοινωνίας, έκφρασης, κριτικής και δημιουργικής σκέψης, υψηλής αισθητικής και οργανωτικότητας συγκροτούν ένα ισχυρό οπτικό λεξιλόγιο για την επιτυχή αντιμετώπιση των σχεδιαστικών προβλημάτων και των τεχνολογικών προκλήσεων στον χώρο του σχεδιασμού και της οπτικής επικοινωνίας εφαρμόζουν και να αξιοποιούν τις βασικές αρχές που αφορούν την τυπογραφία, καθώς και την εικόνα (έντυπη και ηλεκτρονική) 102 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

103 εφαρμόζουν τη διαδικασία οπτικοποίησης εννοιών μέσα από διαφορετικές προσεγγίσεις έρευνας, εννοιολόγησης, σκιαγράφησης και παρουσίασης ιδεών αναπτύσσουν την κριτική ικανότητα για την ορθή επιλογή οπτικών μέσων παρουσίασης εννοιών κατανοούν τις πολιτισμικές διαφορές που επηρεάζουν το νόημα των λέξεων και των συμβόλων, αποκτώντας έτσι οπτικό γραμματισμό Η ειδικότητα λειτουργεί σε όλες τις επαρχίες και στις περισσότερες τεχνικές σχολές της Κύπρου. Σπουδές στις Γραφικές Τέχνες Σχολές Εφαρμοσμένων Τεχνών στην Κύπρο αλλά και σε όλο τον κόσμο προσφέρουν ευρεία επιλογή ειδικεύσεων σε σχέση με τις Γραφικές Τέχνες. Η επικοινωνία στην εποχή μας αποτελεί σημαντικό κεφάλαιο σε κάθε δραστηριότητα της αγοράς. Η γραφιστική αποτελεί μια από τις σημαντικότερες εκφράσεις της και ο γραφίστας τον πλέον καταρτισμένο επαγγελματία για να εκφράζει τα μηνύματα που θα πείθουν και θα συγκινούν κάθε υποψήφιο καταναλωτή. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 103

104 ΚΛΑΔΟΣ: Εφαρμοσμένων Τεχνών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Διακοσμητική Ο διακοσμητής χρειάζεται να διαθέτει παρατηρητικότητα, δημιουργικότητα, φαντασία, υψηλό αισθητικό κριτήριο και γενικότερα αγάπη για τις καλές τέχνες. Πολύ σημαντικό, εξάλλου, είναι να διαθέτει ψυχική και σωματική αντοχή και ικανότητα προσαρμογής σε διαφορετικές απαιτήσεις και ανάγκες. Πρέπει, επίσης, να διαθέτει ικανότητα αντίληψης του χώρου και των μορφών, ικανότητα σχεδιαστικής έκφρασης, καθώς και ικανότητα επικοινωνίας και καλής συνεργασίας με τους πελάτες, τα συνεργεία και τους προμηθευτές, αλλά και οργανωτικές και συντονιστικές ικανότητες. H eιδικότητα της Διακοσμητικής ασχολείται με την αισθητική καλλιέργεια και την ανάπτυξη οπτικής επικοινωνίας μέσα από τη δημιουργική προσέγγιση και την ευαισθησία. Οι μαθητές αποκτούν βασικές γνώσεις και δεξιότητες για την επίλυση σχεδιαστικών μελετών, καλλιεργώντας την εικαστική τους έκφραση και καλαισθησία. Μέσα από τα μαθήματα ειδικότητας, οι μαθητές έχουν την δυνατότητα να γνωρίσουν διάφορα υλικά, χρώματα, έπιπλα και άλλα στοιχεία που είναι απαραίτητα για μία πετυχημένη διακόσμηση. Μέσα από τις σχεδιαστικές μελέτες (projects) προσφέρονται γνώσεις και αναπτύσσονται δεξιότητες και ικανότητες, για λήψη αποφάσεων που απαιτούνται σε ένα επαγγελματικό πρότυπο εργασίας στο χώρο του σχεδιασμού εσωτερικού χώρου. Τι είναι ο Διακοσμητής; Ο Διακοσμητής μαθαίνει να ακολουθεί όλα τα στάδια μελέτης, έρευνας, έμπνευσης, προσχεδίων, τελικού σχεδιασμού, και παρουσίασης τελικής πρότασης μέσα από μια δημιουργική διαδικασία. Εκτελεί οδηγίες που τον βοηθούν να αναπτύξει δεξιότητες για τον χώρο εργασίας. Η έμφαση δίνεται στην διαδικασία σχεδιασμού και στην πρακτική εξάσκηση. Η γνώση και έρευνα γύρω από τον κόσμο της τεχνολογίας και των προϊόντων βοηθά στην ευαισθητοποίηση των μαθητών γύρω από τα υλικά και τα χρώματα, δημιουργώντας ερεθίσματα για δημιουργικές επιλογές. Μέσα από την ανάπτυξη ιδεών για τη δημιουργία νέων προτάσεων και λύσεων για εσωτερικούς χώρους, ο μαθητής αποκτά, όχι μόνο εξειδικευμένες γνώσεις και δεξιότητες αλλά αναπτύσσει και χαρακτηριστικά για τη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του. Μαθαίνει να συνεργάζεται και να επικοινωνεί με δημοκρατικότητα, αναπτύσσοντας το αίσθημα της υπευθυνότητας και του σεβασμού, της αυτογνωσίας και της ακεραιότητας, στοιχεία που προωθούν την επίτευξη των προσωπικών στόχων και τη συνεισφορά του ατόμου στην κοινωνία. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Διακοσμητικής στην Κύπρο; Μέσα από τις νέες τάσεις πραγμάτων και την ανάπτυξη της βιομηχανίας στην Κύπρο, η ειδικότητα Διακοσμητικής αποτελεί προοπτική με δυναμική για τις απαιτήσεις της εξειδίκευσης στον επαγγελματικό τομέα. Η ανέγερση νέων οικοδομών και η ανακαίνιση παλαιών κτηρίων ιδιωτικής κατοίκησης, δημόσιων και εμπορικών χώρων, δημιουργεί την ανάγκη για τη συμβολή του απόφοιτου της ειδικότητας Διακοσμητικής στην αγορά εργασίας. Με τις εξειδικευμένες υπηρεσίες που προσφέρονται, βελτιώνεται λειτουργικά και αισθητικά το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζει και κινείται ο άνθρωπος. Οι χώροι, ιδιωτικοί, εμπορικοί, δημόσιοι, αναψυχής και εκθεσιακοί, αποκτούν υψηλή αισθητική και λειτουργικότητα, έτσι ώστε οι άνθρωποι να ζουν και να εργάζονται αποτελεσματικά και με ευχάριστα συναισθήματα. Οι απόφοιτοι της ειδικότητας αποκτούν τα εφόδια για να εργαστούν σε ευρύτερους επαγγελματικούς τομείς, όπως σύμβουλοι πελατών σε καταστήματα πώλησης επίπλων, φωτιστικών, διακοσμητικών είδών κ.ά. Μπορούν, επίσης, να εργαστούν σε αρχιτεκτονικά γραφεία και γραφεία σχεδιασμού και διακόσμησης ως βοηθοί διακοσμητές (interior designers). Οι απόφοιτοι τεχνικών σχολών στην ειδικότητα Διακόσμησης Εσωτερικού Χώρου αποκτούν την απαραίτητη κατάρτιση, για την παροχή επαγγελματικών συμβουλών σε κάθε μικρό ή μεγάλο έργο που αφορά τη διακόσμηση χώρου. Ενσωματώνουν επίσης τη θεωρητική και πρακτική τους γνώση μέσα στον επαγγελματικό τους περιβάλλον. Πολύ συχνά εισπράττουμε επαίνους για απόφοιτούς μας, οι οποίοι εργοδοτήθηκαν σε καταστήματα ειδών ένδυσης και ασχολήθηκαν με τη δημιουργία βιτρίνας. Άλλα παραδείγματα αφορούν απόφοιτους που εξειδικεύτηκαν στον σχεδιασμό κουζίνας μέσα από προγράμματα επιμόρφωσης και ανέλιξης, σε προσωπικό επίπεδο, με επιμόρφωση που παρέχεται από τον εργοδότη. Άλλοι τομείς διακόσμησης αφορούν στην απασχόληση σε ανθοπωλεία, φυτώρια και επιχειρήσεις που ασχολούνται με τις ετοιμασίες και διαχείριση εκδηλώσεων (event planning and management). Σε κάθε περίπτωση ο απόφοιτος έχει ευκαιρίες ανέλιξης ανάλογα με την προσωπικότητα και τα ενδιαφέροντά του. 104 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

105 Η Ειδικότητα Διακοσμητικής στη Μ.Τ.Ε.Ε. Η ειδικότητα Διακοσμητικής λειτουργεί στις περισσότερες τεχνικές σχολές παγκύπρια, κάτω από την ομπρέλα του κλάδου Εφαρμοσμένων Τεχνών. Η προσπάθεια και ο σκοπός του Υ.Π.Π. και ειδικότερα της Μ.Τ.Ε.Ε. είναι η δημιουργία των προϋποθέσεων για ακαδημαϊκή ή/και επαγγελματική ανάπτυξη και εξέλιξη για κάθε απόφοιτο. Η ειδικότητα λειτουργεί με την νέα αναβαθμισμένη δομή Α.Π. Σπουδές στον τομέα της Διακοσμητικής Οι απόφοιτοι τεχνικών σχολών αποκτούν γνώσεις, δεξιότητες ικανότητες και κατάλληλα εφόδια για την εισαγωγή τους σε τριτοβάθμιες σχολές, πανεπιστήμια και κολλέγια. Στην Κύπρο, όλα τα ιδιωτικά πανεπιστήμια προσφέρουν αναγνωρισμένο πτυχίο σπουδών στην ειδικότητα Σχεδιασμού και Διακόσμησης Εσωτερικού Χώρου. Απόφοιτοί μας με ταλέντο και φιλοδοξίες μπορούν να εξασφαλίσουν υποτροφίες από ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Κύπρο και στο εξωτερικό. Τελειόφοιτοι της ειδικότητας Διακόσμησης έχουν την ευκαιρία να ξεκινήσουν σπουδές σε σχολές εφαρμοσμένων τεχνών σε όλο τον κόσμο. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 105

106 ΚΛΑΔΟΣ: Εφαρμοσμένων Τεχνών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Σχεδιασμός και Κατασκευή Κοσμήματος Ο επαγγελματίας θα πρέπει να χαρακτηρίζεται απο φαντασία, επινοητικότητα, υπομονή και συνέπεια στη δουλειά του. Πρέπει, επίσης, να διαθέτει επιδεξιότητα με τις κατασκευές και αισθητική αντίληψη. Τέλος, πρέπει να είναι λεπτολόγος και να διακρίνεται από καλαισθησία. Η βιομηχανία της χρυσοχοΐας/αργυροχοΐας έχει αλλάξει δραματικά τα τελευταία χρόνια. Στο παρελθόν, η βιομηχανία στηριζόταν αποκλειστικά στον τεχνίτη, ο οποίος αναλάμβανε όλα τα στάδια μέχρι να φθάσει το κόσμημα στον καταναλωτή. Σήμερα, ο τεχνίτης έχει χάσει τον βασικό του ρόλο που είναι η κατασκευή των κοσμημάτων και έχει επικεντρωθεί στο πρότυπο σχεδιασμό και κατασκευή μοναδικών κοσμημάτων και στην προώθηση άλλων κοσμημάτων τα οποία τις περισσότερες φορές δεν έχει κατασκευάσει ο ίδιος. Στον διεθνή χώρο, η αγορά κοσμημάτων έχει αλλάξει.οι αγοραστές έχουν γίνει πλέον πιο απαιτητικοί και εκλεκτικοί. Ζητούν μοναδικά, καλοσχεδιασμένα και καλοφτιαγμένα κοσμήματα και δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στα επώνυμα κομμάτια. Τι είναι ο Σχεδιαστής και Κατασκευαστής Κοσμήματος; Η διεθνής αγορά κοσμημάτων καθώς επίσης και οι τεχνίτες που απασχολούνται στον κλάδο αυτό έχουν χωρισθεί σε τρεις μεγάλες κατηγορίες: στους μικρούς επώνυμους σχεδιαστές και κατασκευαστές που φτιάχνουν μοναδικά, επιλεγμένα, χειροποίητα κοσμήματα στους μεγάλους, επώνυμους οίκους που εφαρμόζουν καλό σχεδιασμό, σύγχρονη τεχνολογία και καλή ποιότητα κατασκευής. Αυτοί μεταφέρουν μέρος των εργασιών τους, κυρίως την κατασκευή, στις αναπτυσσόμενες χώρες λόγω χαμηλότερου κόστους κατασκευής στις μικρές βιοτεχνίες κατασκευής κοσμημάτων από πολύτιμα και μη υλικά. Οι βιοτεχνίες αυτές εξειδικεύονται στην παραγωγή κοσμημάτων με τη χρήση παραδοσιακών τεχνικών ή/και υλικών, όπως αλυσίδες, κοσμήματα από τριφούρι, σφυρήλατα κοσμήματα κ.ά. Αυτές οι βιοτεχνίες μπορούν να αναλάβουν και παραγωγή για μεγαλύτερες εταιρείες. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Σχεδιασμού και Κατασκευής Κοσμήματος; Η εξέλιξη της ψηφιακής τεχνολογίας είναι ραγδαία σε όλους τους τομείς και υποστηρίζει πλέον σημαντικά τις παραγωγικές διαδικασίες πολλών επαγγελματικών κλάδων. Σύμφωνα με στοιχεία που προέρχονται κυρίως από την αγορά του εξωτερικού, η ψηφιακή τεχνολογία έχει αρχίσει να κάνει έντονη την παρουσία της και στον κλάδο της αργυροχρυσοχοΐας. Ο παραδοσιακός χώρος της κατασκευής κοσμημάτων έχει αρχίσει να αποδέχεται ότι πέρα από την τέχνη και το ταλέντο που απαιτείται, από τη στιγμή που ασκεί επιχειρηματική δράση, πρέπει να εκσυγχρονιστεί έτσι ώστε να διασφαλίσει την ανταγωνιστικότητα και την κερδοφορία του, ιδίως σήμερα, που πολλές ξένες σύγχρονες επιχειρήσεις κατασκευής κοσμημάτων έχουν αναπτύξει έντονη εξαγωγική δραστηριότητα. Με το πρόγραμμα αυτό ένας υποψήφιος θα μπορεί να εξελίξει τις ικανότητες του στην ψηφιακή παραγωγή κοσμημάτων ώστε να μπορεί να ανταγωνιστεί σε τιμές τους ξένους κατασκευαστές. Οι δύο μορφές μπορούν να συνυπάρχουν: το χειροποίητο και η παραδοσιακή τέχνη όχι μόνο θα συνεχίσουν να υπάρχουν αλλά θα συνεχίσουν να παράγονται μαζικα, εφόσον η εποχή του ανταγωνισμού εξαναγκάζει την υιοθέτηση νέων ψηφιακών τεχνολογιών που εισάγουν νέες πιο ευέλικτες, λιγότερο χρονοβόρες και με λιγότερο κόστος μεθόδους κατασκευής ειδών αργυροχρυσοχοΐας που απευθύνονται στο μαζικό εμπόριο. Οι απόφοιτοι είναι ικανοί να εκτελούν αυτόνομα και υπεύθυνα τον σχεδιασμό και την κατασκευή κοσμημάτων και άλλων διακοσμητικών αντικειμένων από πολύτιμα μέταλλα και άλλα υλικά. Οι τομείς με τους οποίους μπορούν να απασχοληθούν είναι οι ακόλουθοι: κατασκευαστής καρφωτής σχεδιαστής (χειροποίητου και ηλεκτρονικού σχεδιασμού) γεμολόγος θέση σε επιχείρηση αξεσουάρ μόδας/διακοσμητικών αντικειμένων θέση σε ιδιωτική επιχείρηση ως πωλητής/αγοραστής σε συναφή τομέα. 106 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

107 Η ειδικότητα Σχεδιασμού και Κατασκευής Κοσμήματος στη Μ.Τ.Ε.Ε. Ο απόφοιτος της ειδικότητας αποκτά τις θεωρητικές γνώσεις και την εργαστηριακή εμπειρία ώστε να γνωρίζει σφαιρικά το επάγγελμα του Σχεδιαστή και Κατασκευαστή Κοσμημάτων με τη στενή και την ευρύτερη έννοια του όρου. Η εργαστηριακή εμπειρία που θα αποκτήσει θα αφορά στις βασικές και εξειδικευμένες τεχνικές και τα χρησιμοποιούμενα υλικά. Οι γνώσεις που θα αποκτήσει ο απόφοιτος αφορούν: τη σχεδίαση πρότυπου κοσμήματος την κραματοποίηση μετάλλων και τον έλεγχο ποιότητας των κραμάτων την εργαστηριακή κατασκευή κοσμήματος ή την κατασκευή του μοντέλου (αν πρόκειται για κόσμημα παραγωγικό) και την παραγωγή κοσμημάτων από αυτό τη λειτουργία και τη σωστή χρήση μηχανημάτων και εργαλείων τις εργαστηριακές δυνατότητες των υλικών (μετάλλων, πολύτιμων λίθων, υλικών βιολογικής προέλευσης ή άλλων βιομηχανικών υλικών) και τα βασικά στοιχεία αναγνώρισής τους την πιστοποίηση και την κατοχύρωση των σχεδίων και των προϊόντων κοσμημάτων την οργάνωση και τη λειτουργία του εργαστηρίου την κοστολόγηση προϊόντων αργυροχοΐας/χρυσοχοΐας. Το πρόγραμμα παρέχει τη βασική κατάρτιση μέσω της διδασκαλίας που περιλαμβάνει τις κυριότερες τεχνικές κατασκευής κοσμημάτων όπως: την κοπή μετάλλου και άλλων υλικών την αποπεράτωση ενός απλού κοσμήματος με τη χρήση κοπής τη συγκόλληση πολύτιμων μετάλλων τη δημιουργία κραμάτων πολύτιμων μετάλλων την επεξεργασία πλακών και σύρματος με σύγχρονες και παραδοσιακές τεχνικές τη χύτευση μετάλλου το σχέδιο κοσμήματος στο χέρι το ψηφιακό σχεδιασμό κοσμήματος το ελεύθερο και γραμμικό σχέδιο τη γεμολογία την ιστορία του ντιζάιν (design) την τεχνολογία βιομηχανικών υλικών για κατασκευή κοσμημάτων (συμπεριλαμβανομένου και της μεταλλογνωσίας) τις τεχνικές εμπορικής προώθησης κοσμημάτων. Σπουδές στον τομέα Σχεδιασμού και Κατασκευής Κοσμήματος Τόσο η Κύπρος όσο και οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες (Ελλάδα, Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία κ.ά.) προσφέρουν προγράμματα σπουδών σχετικά με τον κλάδο του Σχεδιασμού και της Κατασκευής Κοσμήματος και διακοσμητικών αντικειμένων, διαμορφωμένα στις απαιτήσεις της εποχής (διάρκεια σπουδών, κόστος σπουδών, απαιτήσεις τις αγοράς, είδος ειδίκευσης). ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 107

108 ΚΛΑΔΟΣ: Εφαρμοσμένων Τεχνών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Σχεδιασμός και Κατασκευή Ενδυμάτων Το επάγγελμα του Σχεδιαστή και Παραγωγού Ενδυμάτων χαρακτηρίζεται από καλλιτεχνική ευαισθησία, υψηλό αισθητικό κριτήριο και δημιουργική φαντασία. Βασικά χαρακτηριστικά του είναι το ταλέντο στο σχέδιο, η ικανότητα αρμονικού συνδυασμού των χρωμάτων, των υφασμάτων και των αξεσουάρ, καθώς και η βαθιά γνώση της ιστορίας του ενδύματος. Ακόμη, ο Σχεδιαστής και Παραγωγός Ενδυμάτων διαθέτει δεξιότητα καλής επικοινωνίας και συνεργασίας, εφόσον καλείται να συνεργαστεί με όλους τους συντελεστές του έργου και τα συνεργεία κατασκευής. Τέλος, πρέπει να έχει ενδιαφέρον και να παρακολουθεί τις εξελίξεις στις σύγχρονες τάσεις μόδας, των υλικών που χρησιμοποιεί στη δουλειά του και τις ιδιομορφίες των νέων μέσων με τα οποία καλείται να εργαστεί, όπως την τηλεόραση και τη διαφήμιση. Σημαντικά προσόντα για την άσκηση του επαγγέλματος είναι η γνώση τουλάχιστον μίας ξένης γλώσσας (κυρίως της αγγλικής) και η χρήση του Η/Υ. Στο λαμπερό αλλά απαιτητικό κόσμο της μόδας, πρωταγωνιστής είναι ο σχεδιαστής μόδας, ο οποίος έχει ως βασικό αντικείμενο του τον σχεδιασμό ενδυμάτων, ακολουθώντας τις εκάστοτε τάσεις της μόδας. Οι γνώσεις, οι δεξιότητες και η εμπειρία του, του επιτρέπουν να σχεδιάσει ενδύματα προσαρμοσμένα στο προσωπικό στυλ του κάθε πελάτη του, ή να ακολουθεί τις απαιτήσεις του οίκου μόδας ή του καταστήματος για το οποίο σχεδιάζει συλλογή ενδυμάτων. Η καταξίωση και η αναγνώριση στο πεδίο του επαγγέλματος του σχεδιαστή μόδας επιτυγχάνεται μέσα από συνεχή και επιμελή εργασία, κάτι το οποίο, οι μαθητές που επιλέγουν την ειδικότητα αυτή, γνωρίζουν από την αρχή. Η ειδικότητα Σχεδιασμού και Κατασκευής Ενδυμάτων προσφέρεται στη Μ.Τ.Ε.Ε., στην Πρακτική Κατεύθυνση και λειτουργεί στην Α Τεχνική Σχολή Λευκωσίας, στη Β Τεχνική Σχολή Λεμεσού και στην Τεχνική Σχολή Λάρνακας. Τι είναι ο Σχεδιασμός και η Κατασκευή Ενδυμάτων; Ο σχεδιαστής μόδας εξειδικεύεται με την φοίτηση στο Σχεδιασμό και Κατασκευή Ενδυμάτων, έτσι ώστε να δημιουργεί με τις γνώσεις και την υψηλή αισθητική του αντίληψη, τη συνολική εικόνα που θα αναδείξει την κάθε προσωπικότητα με την οποία θα ασχοληθεί, σχεδιάζοντας και κατασκευάζοντας τα κατάλληλα ενδύματα. Η φαντασία, η δημιουργικότητα, η διάθεση για πειραματισμό και το πάθος για αναγνώριση, σε συνδυασμό με τις καλλιτεχνικές, τις τεχνικές και τις εμπορικές γνώσεις και εμπειρίες πάνω στο αντικείμενο του, μπορούν να εξασφαλίσουν σίγουρη επιτυχία σε έναν άρτια καταρτισμένο σχεδιαστή μόδας. Ο σχεδιαστής μόδας διαθέτει καλλιτεχνικές και τεχνικές γνώσεις και δεξιότητες και είναι σε θέση να μελετά τις διεθνείς τάσεις της μόδας, να επιλέγει τα κατάλληλα υλικά για την εργασία του, να μελετά και να αξιολογεί το προφίλ του πελάτη του και να ενημερώνεται συνεχώς για τις τεχνολογικές αναβαθμίσεις στον τομέα του. Μέσα στα καθήκοντα του σχεδιαστή μόδας είναι να συμμετέχει ενεργά, να παρακολουθεί και να συντονίζει την παραγωγική διαδικασία σε μια βιομηχανία ένδυσης ή σε ένα ατελιέ μόδας, όπως επίσης και να οργανώνει τον τρόπο παρουσίασης της συλλογής του. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Σχεδιασμού και Κατασκευής Ενδυμάτων στην Κύπρο; Οι απαιτήσεις της σύγχρονης αγοράς εργασίας στον τομέα της Μόδας έχουν αλλάξει πολύ μετά από την πρόσφατη οικονομική ύφεση. Η παγκοσμιοποίηση της μόδας και η εισαγωγή στην κυπριακή αγορά γνωστών καταστημάτων «αλυσίδα», έχει τροποποιήσει τις ανάγκες και τη ζήτηση εργασίας στον τομέα αυτό. Οι βασικές καλλιτεχνικές και οι ενισχυμένες κατασκευαστικές, γνώσεις και δεξιότητες που αποκτούνται μέσα από την ειδικότητα του Σχεδιασμού και Κατασκευής Ενδυμάτων, αποτελούν πλεονέκτημα για τους απόφοιτους της ειδικότητας, δίνοντας τους σημαντικό προβάδισμα στην προτίμηση των εργοδοτών για πρόσληψη τους σε υπεύθυνα πόστα στο τομέα της εμπορίας της μόδας. Η άλλοτε παρακμάζουσα βιομηχανία ένδυσης αρχίζει αργά αλλά σταθερά, να αναβιώνει με την εμφάνιση νέων μικρών βιοτεχνιών, κάτι που οδηγεί στη συνεχή ζήτηση καταρτισμένων κατασκευαστών πατρόν και έμπειρων ραπτριών. O σχεδιαστής μόδας έχει κυρίαρχο ρόλο στη βιομηχανία ένδυσης, αφού αποτελεί τον κύριο συντελεστή για τη δημιουργία μιας επιτυχημένης συλλογής ενδυμάτων, η οποία θα απασχολήσει την παραγωγή και θα βοηθήσει στην αύξηση των κερδών της βιομηχανίας. Σημαντικό είναι να αναφερθεί το γεγονός, ότι ο σχεδιαστής μόδας εκτιμάται και είναι περιζήτητος στην κυπριακή κοινωνία τόσο στο γυναικείο, όσον και στο ανδρικό ένδυμα, όσον αφορά στη δημιουργία ιδιαίτερων κατά παραγγελία δημιουργιών, όπως το νυφικό και το βραδινό ένδυμα και το επίσημο κοστούμι. 108 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

109 Η ειδικότητα Σχεδιασμού και Κατασκευής Ενδυμάτων στη Μ.Τ.Ε.Ε.. Ο σκοπός της ειδικότητας του Σχεδιασμού και Κατασκευής Ενδυμάτων στη Μ.Τ.Ε.Ε. είναι η απόκτηση των νοητικών και των εικαστικών γνώσεων και δεξιοτήτων που θα αποτελέσουν τη βάση για το σχεδιασμό και την κατασκευή μιας συλλογής ενδυμάτων, ακολουθώντας τις εκάστοτε τάσεις της μόδας. Μέσα από αυτήν την ειδικότητα ττου Σχεδιασμού και Κατασκευής Ενδυμάτων δίνεται η ευκαιρία στους μαθητές να γνωρίσουν την ενδυμασία στην ιστορική της αναδρομή σε σχέση με τις τέχνες και το κοινωνικό πλαίσιο της εξέλιξης της, να ακολουθήσουν την ορθή πορεία εργασίας για την ενημέρωση τους όσον αφορά στις νέες τάσεις της μόδας και να σχεδιάζουν συλλογή ενδυμάτων χρησιμοποιώντας την έρευνα τους. Μέσα από το πρόγραμμα εκπαίδευσης αυτής της ειδικότητας αποκτιούνται εκτεταμένες γνώσεις και δεξιότητες όσον αφορά στην κατασκευή των πατρόν και στη συναρμολόγηση των ενδυμάτων, δίνοντας τη δυνατότητα στους μαθητές να αφομοιώσουν εποικοδομητικά την κατασκευαστική πλευρά του επαγγέλματος του σχεδιαστή μόδας. Η ειδικότητα Σχεδιασμού και Κατασκευής Ενδυμάτων εξοπλίζει τους μαθητές με τις απαραίτητες γνώσεις όσον αφορά στις υφαντικές ύλες, στους τύπους των υφασμάτων, και στη ορθή χρήση των σχεδιαστικών και των εργαστηριακών υλικών και οργάνων που χρησιμοποιούνται στον τομέα της ένδυσης. Δίνεται, επίσης, η ευκαιρία στους μαθητές να γνωρίσουν τη δομή και τη λειτουργία της βιομηχανίας ένδυσης και να αξιοποιήσουν τις βασικές αρχές της προώθησης προϊόντων σε μια επιχείρηση μόδας. Σπουδές στον τομέα του Σχεδιασμού και Κατασκευής Ενδυμάτων Τα τελευταία χρόνια, τα πλείστα πανεπιστήμια και κολλέγια που προσφέρουν ακαδημαϊκά προγράμματα εκπαίδευσης στον τομέα αυτό έχουν αφουγκραστεί τις ανάγκες της εποχής όσον αφορά στις υφιστάμενες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας και έχουν προβεί σε αναδιάρθρωση και επανασχεδιασμό των προσφερόμενων εκπαιδευτικών προγραμμάτων τους. Εκπαιδευτικά προγράμματα, με ενισχυμένη την προσφορά γνώσεων όσον αφορά στην εμπορία της μόδας, στην οργάνωση της βιομηχανίας μόδας και στη χρήση ψηφιακών σχεδιαστικών προγραμμάτων σχετικά με τον τομέα της μόδας, έχουν υιοθετηθεί από πληθώρα τριτοβάθμιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων διεθνώς. Ένας πανεπιστημιακός τίτλος στο σχέδιο μόδας είναι απαραίτητος για τους φιλόδοξους και ταλαντούχους φοιτητές, αφού θα τους ενισχύσει τις προοπτικές για επαγγελματική επιτυχία και ανέλιξη στον τομέα τους. Ο πτυχιούχος σχεδιαστής μόδας μπορεί να εργαστεί σε ατελιέ μόδας, ως στυλίστας σε περιοδικά μόδας, στην τηλεόραση και σε φωτογραφικά στούντιο και ως εκπαιδευτικός στον τομέα του. Έχει, επίσης, τη δυνατότητα να εργαστεί σε βιοτεχνίες/βιομηχανίες ενδυμάτων και σε εταιρίες παραγωγής ως ειδικός στο πατρόν και ως σχεδιαστής αξεσουάρ μόδας. Ο ακαδημαϊκές σπουδές για τους σχεδιαστές μόδας μπορούν να φτάσουν μέχρι το επίπεδο του διδακτορικού τίτλου, επικεντρώνοντας τις γνώσεις τους σε εξειδικευμένα φάσματα του τομέα της μόδας. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 109

110 ΚΛΑΔΟΣ: Γεωπονίας ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Γεωργικές Καλλιέργειες Ο αγρότης πρέπει, πρώτα απ όλα, να αγαπά τη φύση και να του αρέσει να ασχολείται με τη γη. Επιπλέον, απαιτείται χειρωνακτική δεξιότητα, καλή φυσική κατάσταση, σωματική δύναμη και αντοχή. Εξάλλου, ο αγρότης θα πρέπει να γνωρίζει τη λειτουργία των μηχανημάτων και των εργαλείων που χρησιμοποιεί στην εργασία του και να είναι σε θέση να κάνει μικρές επιδιορθώσεις. Απαραίτητες, επίσης, είναι και οι δεξιότητες πειθούς και διαπραγμάτευσης, αφού ο αγρότης χρειάζεται να έρχεται σε επαφή εμπόρους για την πώληση των προϊόντων του. Χρήσιμη, ακόμη, είναι και η υπολογιστική-μαθηματική ικανότητα, αφού χρειάζεται να ελέγχει τα έσοδα και τα έξοδά του, να κοστολογεί τα προϊόντα του κ.λπ. Οι γεωργικές καλλιέργειες αφορούν στην καλλιέργεια κάθε είδους φυτών για παραγωγή γεωργικών προϊόντων. Η αύξηση του πληθυσμού και οι διατροφικές συνήθειες παγκοσμίως επιβάλουν την παραγωγή υψηλής ποιότητας γεωργικών προϊόντων. Η Κύπρος ως μία γεωργική χώρα με άριστες κλιματολογικές συνθήκες, μπορεί να παράγει πολύ καλής ποιότητας γεωργικά προϊόντα και να καταστεί δυνατός ανταγωνιστής τόσο στην ευρωπαϊκή όσο και στην παγκόσμια αγορά. Η διεύθυνση Μ.Τ.Ε.Ε., αφού έχει μελετήσει τη δυνατότητα ανάπτυξης του Κλάδου στη Μ.Τ.Ε.Ε., τις απαιτήσεις των εμπλεκόμενων φορέων, τις ανάγκες της Κυπριακής οικονομίας και την γενικότερη Ευρωπαϊκή πολιτική προχώρησε στη δημιουργία του παραπάνω κλάδου. Ο κλάδος λειτουργήσει στις επαρχίες Αμμοχώστου, Λεμεσού και Πάφου. Τι είναι οι Γεωργικές Καλλιέργειες Όπως προαναφέραμε, οι Γεωργικές Καλλιέργειες είναι η ειδικότητα της Γεωπονίας που ασχολείται με την καλλιέργεια φυτών για παραγωγή γεωργικών προϊόντων. Οι ασχολούμενοι/ες με τον κλάδο εκπαιδεύονται τόσο στην καλλιέργεια λαχανικών, δεντροκομικών, ανθοκομικών και άλλων φυτών όσο και με όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας όπως είναι η επιλογή της καλλιέργειας, επιλογή του εδάφους, η σπορά, η λίπανση, η φυτοπροστασία μέχρι τη συγκομιδή, τυποποίηση και εμπορία. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Γεωργικών Καλλιεργειών στην Κύπρο; Οι γεωργικές καλλιέργειες είναι πολύ σημαντικός κλάδος για την Κυπριακή οικονομία καθώς μεγάλες ποσότητες γεωργικών προϊόντων εισάγονται από το εξωτερικό με εξαγωγή πολύτιμου συναλλάγματος. Οι κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής μας είναι ιδανικές για παραγωγή ποιοτικών γεωργικών προϊόντων με σημαντικό πλεονέκτημα το χαμηλό κόστος γεγονός που μπορεί να βοηθήσει ιδιαίτερα την ανάπτυξη του κλάδου αλλά και της εθνικής οικονομίας γενικότερα καθώς δημιουργούνται απεριόριστες δυνατότητες για εξαγωγές γεωργικών προϊόντων. Η Ε.Ε. αναγνωρίζοντας τη σημασία του κλάδου προσφέρει γενναία οικονομική στήριξη στις επενδύσεις του γεωργικού τομέα αποτελώντας ένα σημαντικό κίνητρο για τον κλάδο. Συγκεκριμένα ο απόφοιτος του κλάδου μπορεί να απασχοληθεί: σε υπεύθυνη θέση σε μεγάλη γεωργική μονάδα ως υπεύθυνος συντηρητής πρασίνου σε κάποιο δήμο, κοινοτικό συμβούλιο μεγάλης κοινότητας, ξενοδοχειακή μονάδα, κ.ά. ως συντηρητής γηπέδων σε αθλητικά κέντρα και γκολφ ως ανεξάρτητος επιχειρηματίας, αναλαμβάνοντας την κατασκευή και συντήρηση ιδιωτικών και δημόσιων κήπων και χώρων πρασίνου σε δική του λαχανοκομική μονάδα βασισμένη στην εντατική καλλιέργεια (θερμοκήπια), με εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων παραγωγής σε δική του σύγχρονη ανθοκομική μονάδα με τα πρότυπα της Ε.Ε., με εξαγωγική κατεύθυνση. Οι συνθήκες της Κύπρου είναι άριστες για το σκοπό αυτό (κλιματολογικές συνθήκες και αεροπορικές συγκοινωνίες) σε θέματα ανθοκομίας και διακοσμητικής να αναλαμβάνει ως επιχειρηματίας διακοσμήσεις χώρων συνεδρίων, τελετών, δεξιώσεων, εσωτερικών χώρων ξενοδοχείων κ.ά. σε δική του φυτωριακή μονάδα πολλαπλασιαστικού υλικού (λαχανοκομικού, δενδροκομικού, ανθοκομικού, κ.ά.) ως τεχνικός στο Τμήμα Γεωργίας, το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών, κ.ά. ως επικεφαλής συνεργείου συντήρησης δενδροστοιχιών και πρασίνου στους αστικούς και υπεραστικούς δρόμους 110 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

111 σε συμβουλευτικές εταιρείες για ένταξη των παραγωγών σε συστήματα πιστοποίησης ποιότητας (ΗACCP, AGROCERT, κ.ά.) στην οργάνωση ομάδων παραγωγών και γεωργικών συνεταιρισμών σε εταιρείες κατασκευής και εμπορίας γεωργικών μηχανημάτων και θερμοκηπιακού εξοπλισμού σε εταιρίες εμπορίας σπόρων λιπασμάτων και φυτοπροστατευτικών προϊόντων ως βοηθός σε εργαστήριο εδαφικών αναλύσεων, υπολειμμάτων γεωργικών φάρμακων και φυλλοδιαγνωστικής σε οποιοδήποτε επάγγελμα με δραστηριότητες γεωργικής φύσης. Η ειδικότητα των Γεωργικών Καλλιεργειών στη Μ.Τ.Ε.Ε. Σπουδές στον τομέα των Γεωργικών Καλλιεργειών Ο απόφοιτος με την ολοκλήρωση των σπουδών του στη Μ.Τ.Ε.Ε. μπορεί να: ασκήσει το επάγγελμα όπως αναφέρουμε παραπάνω συνεχίσει τις σπουδές του για περαιτέρω εξειδίκευση στα Μ.Ι.Ε.Ε.Κ. Απόφοιτοι του κλάδου γεωπονίας γίνονται δεκτοί στα Μ.Ι.Ε.Ε.Κ. με επιπρόσθετη μοριοδότηση διεκδικήσει, με προοπτικές επιτυχίας, θέση για περαιτέρω σπουδές σε ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου, της Ελλάδας και άλλων χωρών στον κλάδο/ειδικότητά του. Στην Κύπρο, οι περισσότεροι που ασχολούνται σήμερα με τον γεωργικό κλάδο χαρακτηρίζονται από χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, ασκώντας εμπειρικά το επάγγελμα, με αποτέλεσμα τις χαμηλές επιδόσεις του κλάδου. Η λειτουργία της ειδικότητας Γεωργικών Καλλιεργειών στη Μ.Τ.Ε.Ε. έχει ως σκοπό να εκπαιδεύσει τους μαθητές, έτσι ώστε, μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα, να αποκτήσουν ένα ισχυρό υπόβαθρο γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων για να ασκήσουν το επάγγελμα στα πλαίσια που επιβάλει ο ανταγωνισμός σήμερα. Τέλος, απώτερος στόχος είναι να δώσει τη δυνατότητα στους εκπαιδευομένους να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και να καταστούν αξιόλογοι επαγγελματίες στον κλάδο τους. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 111

112 ΚΛΑΔΟΣ: Γεωπονίας ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Παραγωγή Γεωργικών και Κτηνοτροφικών Προϊόντων Ο αγρότης πρέπει πρώτα απ όλα να αγαπά τη φύση και να του αρέσει να ασχολείται με τη γη. Επιπλέον, απαιτείται χειρωνακτική δεξιότητα, καλή φυσική κατάσταση, σωματική δύναμη και αντοχή. Εξάλλου, ο αγρότης θα πρέπει να γνωρίζει τη λειτουργία των μηχανημάτων και των εργαλείων που χρησιμοποιεί στην εργασία του και να είναι σε θέση να κάνει μικρές επιδιορθώσεις. Απαραίτητες, επίσης, είναι και οι δεξιότητες πειθούς και διαπραγμάτευσης, αφού ο αγρότης χρειάζεται να έρχεται σε επαφή με εμπόρους για την πώληση των προϊόντων του. Χρήσιμη, ακόμη, είναι και η υπολογιστική/μαθηματική ικανότητα, αφού χρειάζεται να ελέγχει τα έσοδα και τα έξοδά του, να κοστολογεί τα προϊόντα του κ.λπ. Γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα είναι τα προϊόντα που παράγονται από τους τομείς της γεωργίας και της κτηνοτροφίας τόσο πρωτογενώς όσο και δευτερογενώς (μεταποιημένα). Η Κύπρος, ως μία γεωργική χώρα με άριστες κλιματολογικές συνθήκες, μπορεί να παράγει πολύ καλής ποιότητας γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα και να καταστεί δυνατός ανταγωνιστής τόσο στην ευρωπαϊκή όσο και στην παγκόσμια αγορά. Η διεύθυνση Μ.Τ.Ε.Ε., αφού έχει μελετήσει τη δυνατότητα ανάπτυξης του κλάδου στη Μ.Τ.Ε.Ε., τις απαιτήσεις των εμπλεκόμενων φορέων, τις ανάγκες της Κυπριακής οικονομίας και την γενικότερη Ευρωπαϊκή πολιτική προχώρησε στη δημιουργία του παραπάνω κλάδου. Ο κλάδος λειτουργεί στις επαρχίες Αμμοχώστου, Λεμεσού και Πάφου. Τι είναι τα Γεωργικά και Κτηνοτροφικά Προϊόντα; Γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα είναι όλα τα προϊόντα που παράγονται από τους κλάδους της γεωργίας και της κτηνοτροφίας ακατέργαστα ή μετά από πρωτογενή επεξεργασία ή μεταποίηση. Οι ασχολούμενοι με του κλάδου εκπαιδεύονται στην παραγωγή, επεξεργασία και μεταποίηση γεωργικών προϊόντων, όπως ξηροί καρποί, κονσερβοποιημένα φρούτα, λαχανικά, μαρμελάδες, σιουσιούκο, κρασιά, κ.ά. και κτηνοτροφικά προϊόντα όπως γαλακτοκομικά, αλλαντικά, κ.ά. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται σε προϊόντα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (Π.Ο.Π.) (π.χ. χαλούμι, λουκούμι, κ.λπ.) καθώς αποτελούν ένα δυνατό ανταγωνιστικό όπλο στα χέρια των κυπρίων παραγωγών. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Γεωργικών και Κτηνοτροφικών Προϊόντων στην Κύπρο; Ο συγκεκριμένος κλάδος είναι πολύ σημαντικός για την Κυπριακή οικονομία καθώς η χώρα μας παράγει κάποια ιδιαίτερα και μοναδικά γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα τα οποία λόγω των άριστων κλιματολογικών συνθηκών είναι μοναδικής ποιότητας και αξίας. Η αξιοποίηση των παραπάνω δυνατοτήτων μπορεί να αποτελέσει μια καλή προοπτική για επιχειρηματικές δραστηριότητες στον κλάδο, βοηθώντας και την εθνική οικονομία γενικότερα. Το παραπάνω γεγονός ενισχύεται ιδιαίτερα και από την ευρωπαϊκή πολιτική καθώς επενδύσεις στον τομέα επιχορηγούνται από σχέδια της Ε.Ε. Συγκεκριμένα ο απόφοιτος του κλάδου μπορεί να δραστηριοποιηθεί: ως ανεξάρτητος επιχειρηματίας με δική του μονάδα μεταποίησης γεωργικών προϊόντων (λαχανικά, ξηρούς καρπούς, κονσερβοποίηση, κατεψυγμένα φρούτα, λάδι, κ.ά.) ως ανεξάρτητος επιχειρηματίας με δική του μονάδα μεταποίησης κτηνοτροφικών προϊόντων (χαλούμι, αυγά, αλλαντικά, κ.ά.) σε οινοποιείο σε συμβουλευτικές εταιρείες για ένταξη των παραγωγών σε συστήματα πιστοποίησης ποιότητας (ΗACCP, AGROCERT, κ.ά.) ως τεχνικός στο Τμήμα Γεωργίας, το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών, κ.ά. στην οργάνωση ομάδων παραγωγών και γεωργικών συνεταιρισμών σε εταιρείες κατασκευής και εμπορίας γεωργικών μηχανημάτων, μηχανημάτων τυποποίησης και συσκευασίας γεωργοκτηνοτροφικών προϊόντων ως βοηθός σε εργαστήρια τεχνολογίας τροφίμων και ελέγχου υπολειμμάτων γεωργικών φάρμακων σε οποιοδήποτε επάγγελμα με δραστηριότητες γεωργικής φύσης 112 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

113 Η Ειδικότητα των Γεωργικών και Κτηνοτροφικών Προϊόντων στη Μ.Τ.Ε.Ε. Στην Κύπρο, δυστυχώς ελάχιστοι ασχολούνται σήμερα με τον εν λόγω κλάδο. Οι περισσότεροι ασκούν εμπειρικά το επάγγελμα με αποτέλεσμα οι δυνατότητες επέκτασης και αξιοποίησης του κλάδου να είναι περιορισμένες. Η λειτουργία της ειδικότητας Γεωργικών Καλλιεργειών στη Μ.Τ.Ε.Ε. έχει ως σκοπό να εκπαιδεύσει τους μαθητές, έτσι ώστε μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα, να αποκτήσουν ένα ισχυρό υπόβαθρο γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων και να ασκήσουν το επάγγελμα στα πλαίσια που επιβάλει ο ανταγωνισμός σήμερα. Τέλος, απώτερος στόχος είναι να δώσει τη δυνατότητα στους εκπαιδευομένους να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και να καταστούν αξιόλογοι επαγγελματίες στον κλάδο τους. Σπουδές στον Τομέα των Γεωργικών και Κτηνοτροφικών Προϊόντων Ο απόφοιτος με την ολοκλήρωση των σπουδών του στη Μ.Τ.Ε.Ε. μπορεί να: ασκήσει το επάγγελμα όπως αναφέρουμε παραπάνω συνεχίσει τις σπουδές του/της για περαιτέρω εξειδίκευση στα Μ.Ι.Ε.Ε.Κ. Απόφοιτοι του κλάδου γεωπονίας γίνονται δεκτοί στα Μ.Ι.Ε.Ε.Κ. με επιπρόσθετη μοριοδότηση διεκδικήσει με προοπτικές επιτυχίας θέση για περαιτέρω σπουδές σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου, της Ελλάδας και άλλων χωρών στον κλάδο του. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 113

114 ΚΛΑΔΟΣ: Υπηρεσιών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Υπάλληλοι Τουριστικών Γραφείων και Ξενοδοχείων Ο ξενοδοχοϋπάλληλος οφείλει να είναι κοινωνικός, ευχάριστος, ευγενικός, υπομονετικός, εξυπηρετικός, έντιμος, υπεύθυνος, ευσυνείδητος και κυρίως διακριτικός. Χρειάζεται να έχει καλή σωματική υγεία και αντοχή. Ακόμη, πρέπει να διακρίνεται από προθυμία και να έχει αγάπη για την καθαριότητα και την τάξη. Για την καθημερινή του επικοινωνία με τους πελάτες του ξενοδοχείου απαραίτητο είναι να έχει ευχέρεια στο λόγο και να τηρεί τους κανόνες καλής συμπεριφοράς, όπως επίσης και να γνωρίζει τουλάχιστον μια ξένη γλώσσα. Όσοι ξενοδοχοϋπάλληλοι απασχολούνται σε θέσεις γραφείου χρειάζεται να έχουν ικανότητα υπολογισμού, να γνωρίζουν τη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή και να μπορούν να διεκπεραιώνουν εργασίες γραφείου. Άτομα με ενδιαφέροντα και κλίση στα οικονομικά θα πρέπει να εξετάσουν την προοπτική σταδιοδρομίας στους τομείς της τουριστικής βιομηχανίας και των Υπηρεσιών στα τμήματα της διοίκησης και της οικονομικής διαχείρισης τους. Τι είναι η ειδικότητα Υπαλλήλων Τουριστικών Γραφείων και Ξενοδοχείων; Είναι η μία από τις δύο ειδικότητες του κλάδου Υπηρεσιών της Πρακτικής Κατεύθυνσής που προσφέρονται στις Τεχνικές Σχολές της Κύπρου. Μέσα από τα προγράμματα σπουδών που προσφέρονται από την ειδικότητα και των οποίων η βάση είναι τα οικονομικά μαθήματα, δίνεται η δυνατότητα στους ενδιαφερομένους να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες στους τομείς της διοίκησης και της οικονομικής διαχείρισης των οικονομικών οργανισμών που ασχολούνται με την τουριστική βιομηχανία και τον τομέα των υπηρεσιών. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Υπάλληλων Τουριστικών Γραφείων και Ξενοδοχείων στην Κύπρο; Οι τομείς των Υπηρεσιών και της Τουριστικής Βιομηχανίας της Κύπρου είναι από τους πλέον ραγδαία αναπτυσσόμενους τομείς και η συνεισφορά τους στο Α.Ε.Π. για το 2013 ανέρχεται περίπου στο 86%. Η Κύπρος διαθέτει σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχουν συμβάλει στη διαμόρφωση του νησιού σε ένα σημαντικό διεθνές επιχειρηματικό κέντρο παροχής υπηρεσιών, στα οποία συμπεριλαμβάνονται τα ακόλουθα: κράτος Μέλος της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης στρατηγική τοποθεσία για επιχειρηματικές δραστηριότητες στο σταυροδρόμι της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και Αφρικής διάθεση ενός εύρους χρηματοοικονομικών και επιχειρηματικών υπηρεσιών σε επίπεδα διεθνούς ποιότητας - νομικές, φορολογικές, λογιστικές, επενδυτικές και μεσιτικές υπηρεσίες ανθρώπινο δυναμικό ψηλού μορφωτικού επιπέδου, προσοντούχο και πολύγλωσσο σταθερό και ευχάριστο επιχειρηματικό περιβάλλον, συνοδευόμενο από απλές διοικητικές διαδικασίες χαμηλό κόστος σύστασης και λειτουργίας νέων επιχειρήσεων προηγμένο δίκτυο μεταφορών και επικοινωνιών, διεθνούς φήμης ναυτιλιακό κέντρο αποτελεσματικό, σύγχρονο και απλό φορολογικό σύστημα, βασισμένο σε χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές (ανάμεσα στους χαμηλότερους στην Ευρώπη). Ο απόφοιτος της ειδικότητας Υπαλλήλων Τουριστικών Γραφείων και Ξενοδοχείων μπορεί να απασχοληθεί σε τουριστικά γραφεία, ξενοδοχειακές μονάδες στα τμήματα λογιστηρίου, διοίκησης και διεύθυνσης προσωπικού και σε ιδιωτικές επιχειρήσεις στα τμήματα λογιστηρίου, διοίκησης και διεύθυνσης προσωπικού στους πιο κάτω τομείς: οργάνωση και εκτέλεση βασικών καθηκόντων σε τουριστικά γραφεία και ξενοδοχειακές μονάδες εκτέλεση βασικών καθηκόντων λογιστηρίου σε όλες τις επιχειρήσεις χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή για διεκπεραίωση βασικών εργασιών αξιολόγηση και λύση προβλημάτων που αφορούν οικονομικά θέματα αλλά και θέματα δημόσιων σχέσεων, συμπεριλαμβανομένου και του μάρκετινγκ. Η ειδικότητα Υπάλληλων Τουριστικών Γραφείων και Ξενοδοχείων στη Μ.Τ.Ε.Ε. Η διεύθυνση Μ.Τ.Ε.Ε., έχει εντάξει στα προγράμματα σπουδών της από το σχολικό έτος τον κλάδο των Υπηρεσιών. Η ειδικότητα Υπάλληλοι Τουριστικών Γραφείων και Ξενοδοχείων προσφέρεται στην Πρακτική Κατεύθυνση από τη σχολική χρονιά με την εφαρμογή νέων εκσυγχρονισμένων και αναβαθμισμένων αναλυτικών προγραμμάτων. Η ειδικότητα Υπάλληλοι Τουριστικών Γραφείων και Ξενοδοχείων προσφέρεται σε τεχνικές σχολές σε όλες τις επαρχίες της Κύπρου. 114 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

115 Σπουδές της ειδικότητας Υπάλληλων Τουριστικών Γραφείων και Ξενοδοχείων; Ο απόφοιτος μπορεί να: διεκδικήσει, με προοπτικές επιτυχίας, θέση για περαιτέρω σπουδές σε ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ελλάδας σε θέματα οικονομικών και διοίκησης επιχειρήσεων διεκδικήσει θέση σε ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου ή της Ελλάδας και σε άλλους τομείς, πέραν του κλάδου/ειδικότητάς του, νοουμένου ότι πληροί τους περιορισμούς πρόσβασης για εισαγωγή στην Ανώτερη και Ανώτατη Εκπαίδευση, σύμφωνα με τον Νόμο περί Παγκύπριων Εξετάσεων γίνει δεκτός σε οποιοδήποτε ανώτερο ή ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Κύπρου ή του εξωτερικού, με την προϋπόθεση ότι θα ικανοποιεί τους όρους και τις προϋποθέσεις εισδοχής στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 115

116 ΚΛΑΔΟΣ: Υπηρεσιών ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Ιδιαίτεροι Γραμματείς Άτομα με ενδιαφέροντα και κλίση στις γραφειακές και γραμματειακές σπουδές θα πρέπει να εξετάσουν την προοπτική σταδιοδρομίας στον τομέα της τουριστικής βιομηχανίας και των Υπηρεσιών στα αντίστοιχα τμήματα. Τι είναι οι Ιδιαίτεροι Γραμματείς; Είναι η μια από τις δύο ειδικότητες του κλάδου των Υπηρεσιών της Πρακτικής Κατεύθυνσής, που προσφέρονται στις τεχνικές σχολές της Κύπρου. Μέσα από τα προγράμματα σπουδών που προσφέρονται από την ειδικότητα και των οποίων η βάση είναι τα οικονομικά μαθήματα, δίνεται η δυνατότητα στους ενδιαφερομένους να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες στις γραφειακές και γραμματειακές απαιτήσεις των σύγχρονων επιχειρήσεων που ασχολούνται με την τουριστική βιομηχανία και τον τομέα των Υπηρεσιών. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Ιδιαιτέρων Γραμματέων στην Κύπρο; Οι τομείς των Υπηρεσιών και της Τουριστικής Βιομηχανίας της Κύπρου είναι από τους πλέον ραγδαία αναπτυσσόμενους τομείς και η συνεισφορά τους στο Α.Ε.Π. για το 2013 ανέρχεται περίπου στο 86%. Η Κύπρος διαθέτει σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχουν συμβάλει στη διαμόρφωση του νησιού σε ένα σημαντικό διεθνές επιχειρηματικό κέντρο παροχής υπηρεσιών, στα οποία συμπεριλαμβάνονται τα ακόλουθα: κράτος Μέλος της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης στρατηγική τοποθεσία για επιχειρηματικές δραστηριότητες στο σταυροδρόμι της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και Αφρικής διάθεση ενός εύρους χρηματοοικονομικών και επιχειρηματικών υπηρεσιών σε επίπεδα διεθνούς ποιότητας - νομικές, φορολογικές, λογιστικές, επενδυτικές και μεσιτικές υπηρεσίες ανθρώπινο δυναμικό ψηλού μορφωτικού επιπέδου, προσοντούχο και πολύγλωσσο σταθερό και ευχάριστο επιχειρηματικό περιβάλλον, συνοδευόμενο από απλές διοικητικές διαδικασίες χαμηλό κόστος σύστασης και λειτουργίας νέων επιχειρήσεων προηγμένο δίκτυο μεταφορών και επικοινωνιών, διεθνούς φήμης ναυτιλιακό κέντρο αποτελεσματικό, σύγχρονο και απλό φορολογικό σύστημα, βασισμένο σε χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές (ανάμεσα στους χαμηλότερους στην Ευρώπη) Ο απόφοιτος της ειδικότητας Ιδιαιτέρων Γραμματέων μπορεί να απασχοληθεί στους πιο κάτω τομείς: οργάνωσης και εκτέλεσης βασικών καθηκόντων σε οποιοδήποτε γραφείο είτε αυτό βρίσκεται σε ιδιωτικούς οργανισμούς και επιχειρήσεις είτε στη δημόσια υπηρεσία στενογράφησης και αποστενογράφησης κειμένων σύνταξης επιστολών και άλλων εγγράφων διεκπεραίωσης όλων των πιο πάνω εργασιών μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή. Ειδικότερα, ο απόφοιτος της ειδικότητας Ιδιαιτέρων Γραμματέων μπορεί να εργoδοτηθεί σε: γραφεία ιδιωτικών επιχειρήσεων και οργανισμών γραφεία της Δημόσιας Υπηρεσίας. Η ειδικότητα Ιδιαιτέρων Γραμματέων στη Μ.Τ.Ε.Ε. Η διεύθυνση Μ.Τ.Ε.Ε., έχει εντάξει στα προγράμματα σπουδών της από το σχολικό έτος τον κλάδο των Υπηρεσιών. Από τη σχολική χρονιά προσφέρεται στην Πρακτική Κατεύθυνση η ειδικότητα Ιδιαιτέρων Γραμματέων, με την εφαρμογή νέων εκσυγχρονισμένων και αναβαθμισμένων αναλυτικών προγραμμάτων. Η ειδικότητα Ιδιαιτέρων Γραμματέων προσφέρεται σε τεχνικές σχολές σε όλες τις επαρχίες της Κύπρου. Σπουδές στον τομέα Γραμματειακών Σπουδών Ο απόφοιτος μπορε να: διεκδικήσει με προοπτικές επιτυχίας θέση για περαιτέρω σπουδές σε Ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου και της Ελλάδας σε θέματα γραφειακών και γραμματειακών σπουδών διεκδικήσει θέση σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου ή της Ελλάδας και σε άλλους τομείς, πέραν του κλάδου/ειδικότητάς του, νοουμένου ότι πληροί τους περιορισμούς πρόσβασης για εισαγωγή στην Ανώτερη και Ανώτατη Εκπαίδευση, σύμφωνα με τον Νόμο περί Παγκύπριων Εξετάσεων γίνει δεκτός σε οποιοδήποτε Ανώτερο ή Ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Κύπρου ή του εξωτερικού, με την προϋπόθεση ότι θα ικανοποιεί τους όρους και τις προϋποθέσεις εισδοχής στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα. 116 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

117 ΚΛΑΔΟΣ: Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Επαγγελμάτων ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Μάγειροι - Τραπεζοκόμοι Για την Κυπριακή οικονομία, ο τουρισμός αποτελεί κεντρικό πυλώνα ανάπτυξης µε σημαντική συνεισφορά στο Α.Ε.Π., στην απασχόληση και στις επενδύσεις. Η πλούσια πολιτιστική κληρονομιά, η ακτογραμμή και το φυσικό περιβάλλον είναι ορισμένα από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που καθιστούν τη χώρα από τους σημαντικότερους τουριστικούς προορισμούς. Η μαγειρική αποτελεί μία ιδιαίτερη τέχνη που βασίζεται στην φαντασία, την επιδεξιότητα, τις καλές γνώσεις πάνω στις τροφές και τους συνδυασμούς τους. Ο τεχνικός μαγειρικής τέχνης χρειάζεται να είναι δραστήριος, γρήγορος και προσεκτικός. Η πρωτοβουλία, η φαντασία και η καλαισθησία, απαιτούνται για τη δημιουργία πρωτότυπων ή παραδοσιακών φαγητών που να διαθέτουν εκτός από καλή γεύση και ελκυστική παρουσίαση. Χρειάζεται ακόμα να έχει αναπτυγμένη την αίσθηση της γεύσης και της όσφρησης και να έχει μεράκι για τη δουλειά του. Η δεξιοτεχνία στα χέρια και η ευαισθησία σε θέματα ατομικής καθαριότητας, προστασίας των τροφών και καθαριότητας του χώρου και των σκευών/εργαλείων που χρησιμοποιεί, θεωρούνται προσόντα για την επιτυχή άσκηση του επαγγέλματος. Το επάγγελμα του τραπεζοκόμου απαιτεί μεγάλη υπομονή και ο σερβιτόρος χρειάζεται να είναι ευγενικός, κοινωνικός, εξυπηρετικός, αξιοπρεπής και διακριτικός. Απαραίτητο είναι να φροντίζει την ατομική του καθαριότητα, να δείχνει ευαισθησία σε θέματα υγιεινής του χώρου, να έχει καλή και ευχάριστη εμφάνιση και να αντέχει την ορθοστασία. Επιπλέον, χρειάζεται να διαθέτει ικανότητα αντίληψης χώρου, ευχέρεια επικοινωνίας, καθώς και επιδεξιότητα και ταχύτητα στις κινήσεις του, ενώ οφείλει να είναι συνεπής και να έχει αίσθημα ευθύνης, ώστε να προσφέρει στον πελάτη υπηρεσίες επιπέδου. Απαραίτητη για απασχόληση σε τουριστικές περιοχές, θεωρείται η γνώση μιας ή και περισσότερων ξένων γλωσσών. Η τουριστική και ξενοδοχειακή βιομηχανία σήμερα είναι η σημαντικότερη πηγή πλούτου της Κυπριακής οικονομίας. Ο τομέας αυτός προσφέρει απασχόληση σε ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Τι είναι η ειδικότητα Μαγείρων - Τραπεζοκόμων Το πρόγραμμα καθιστά τον απόφοιτο ικανό να αντιμετωπίζει με επιτυχία τις επαγγελματικές προκλήσεις στην ξενοδοχειακή και επισιτιστική βιομηχανία. Ταυτόχρονα ο απόφοιτος είναι ικανός να προσφέρει υψηλής ποιότητας υπηρεσίες στη παρασκευή και παράθεση φαγητού και εξυπηρέτησης πελατών, όπως εφαρμόζε- ται σήμερα σε ξενοδοχεία, εστιατόρια, καφετέριες και γενικότερα σε μονάδες παροχής υπηρεσιών τροφίμων και ποτών και άλλες επισιτιστικές μονάδες. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Μαγείρων - Τραπεζοκόμων στην Κύπρο; Με την ολοκλήρωση της φοίτησης τους, οι απόφοιτοι αποκτούν ολοκληρωμένες γνώσεις οι οποίες τους καθιστούν ικανούς να ανταποκριθούν στις ανάγκες τις βιομηχανίας ως ικανοί επαγγελματίες. Ο κυριότερος σκοπός του κλάδου Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Επαγγελμάτων και της ειδικότητας Μάγειροι - Τραπεζοκόμοι είναι η τροφοδότηση της ξενοδοχειακής και επισιτιστικής βιομηχανίας με άρτια καταρτισμένο και εξειδικευμένο προσωπικό, και η γενικότερη ανάπτυξη της ευρύτερης τουριστικής βιομηχανίας. Η ειδικότητα Μαγείρων - Τραπεζοκόμων στη Μ.Τ.Ε. Ε. Στην ειδικότητα Μάγειροι - Τραπεζοκόμοι πρακτικές δεξιότητες βασικού επιπέδου μαγειρικής και τραπεζοκομίας, ζαχαροπλαστικής/αρτοποιίας και μπαρ, μπαρίστα, βρίσκονται σε αρμονία με την αντίστοιχη θεωρητική γνώση. Σπουδές στη Μαγειρική - Τραπεζοκομία Ο απόφοιτος μπορεί να: διεκδικεί θέση στο Α.Ξ.Ι.Κ. και στο ΤΕ.ΠΑ.Κ. διεκδικεί, με προοπτικές επιτυχίας, θέση για περαιτέρω σπουδές σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου ή της Ελλάδας, στον κλάδο/ειδικότητά του, στα πλαίσια γενικών ή ειδικών εξετάσεων διεκδικεί θέση σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου ή της Ελλάδας και σε άλλους τομείς πέραν του κλάδου/ειδικότητάς του, στο πλαίσιο των γενικών ή ειδικών εξετάσεων, με την προϋπόθεση ότι θα προετοιμαστεί μόνος του στα εξεταζόμενα μαθήματα που δεν διδάχτηκε στον κλάδο/ειδικότητά του γίνει δεκτός σε οποιοδήποτε Ανώτερο ή Ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Κύπρου ή του εξωτερικού, με την προϋπόθεση ότι θα ικανοποιεί τους όρους και τις προϋποθέσεις εισδοχής στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 117

118 ΚΛΑΔΟΣ: Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Επαγγελμάτων ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Υποδοχή και Διαχείριση Ορόφων και Μονάδων Για την Κυπριακή οικονοµία, ο τουρισμός αποτελεί κεντρικό πυλώνα ανάπτυξης µε σηµαντική συνεισφορά στο Α.Ε.Π., στην απασχόληση και στις επενδύσεις. Η πλούσια πολιτιστική κληρονομιά, η ακτογραμμή και το φυσικό περιβάλλον είναι ορισμένα από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που καθιστούν τη χώρα από τους σηµαντικότερους τουριστικούς προορισµούς. Η τουριστική και ξενοδοχειακή βιομηχανία σήµερα είναι η σημαντικότερη πηγή πλούτου της Κυπριακής οικονομίας. Ο τοµέας αυτός προσφέρει απασχόληση σε ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Τι είναι η Υποδοχή και Διαχείριση Ορόφων και Μονάδων Το Πρόγραμμα αρχίζει με γενική προετοιμασία σε ξενοδοχειακά και τουριστικά θέματα. Καθ όλη τη διάρκεια της τριετούς φοίτησης, το πρόγραμμα επιτρέπει την εξειδίκευση στους τομείς της Υποδοχής, Διαμονής και Οροφοκομίας, τόσο σε θεωρητική όσο και σε πρακτική κατάρτιση. Σπουδές στην Υποδοχή και Διαχείριση Ορόφων και Μονάδων Ο απόφοιτος μπορεί να: διεκδικεί θέση στο Α.Ξ.Ι.Κ. και στο ΤΕ.ΠΑ.Κ. να διεκδικεί, με προοπτικές επιτυχίας, θέση για περαιτέρω σπουδές σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου ή της Ελλάδας, στον κλάδο/ειδικότητά του, στο πλαίσιο των γενικών ή ειδικών εξετάσεων διεκδικεί θέση σε Ανώτερα και Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου ή της Ελλάδας και σε άλλους τομείς πέραν του κλάδου/ειδικότητάς του, στο πλαίσιο των γενικών ή ειδικών εξετάσεων, με την προϋπόθεση ότι θα προετοιμαστεί μόνος του στα εξεταζόμενα μαθήματα που δεν διδάχτηκε στον κλάδο/ειδικότητά του γίνει δεκτός σε οποιοδήποτε Ανώτερο ή Ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Κύπρου ή του εξωτερικού, με την προϋπόθεση ότι θα ικανοποιεί τους όρους και τις προϋποθέσεις εισδοχής στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Υποδοχής και Διαχείρισης Ορόφων και Μονάδων στην Κύπρο; Ο κυριότερος σκοπός του κλάδου Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Επαγγελμάτων και της ειδικότητας της Υποδοχής και Διαχείρισης Ορόφων και Μονάδων είναι η τροφοδότηση της ξενοδοχειακής και της ευρύτερης τουριστικής βιομηχανίας με άρτια καταρτισμένο και εξειδικευμένο προσωπικό, και η γενικότερη ανάπτυξη της. Οι τομείς απασχόλησης του αποφοίτου της ειδικότητας Υποδοχής και Διαχείρισης Οροφών μπορούν να είναι το τμήμα υποδοχής και το τμήμα οροφοκομίας σε ξενοδοχεία, θέρετρα και κέντρα ευεξίας (σπα), κρουαζιερόπλοια/αερογραμμές, νοσοκομεία/κλινικές και γηροκομεία. Ο κλάδος Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Επαγγελμάτων στη Μ.Τ.Ε.Ε. Με την ολοκλήρωση της φοίτησης τους, οι απόφοιτοι αποκτούν ολοκληρωμένες γνώσεις οι οποίες τους καθιστούν ικανούς να ανταποκριθούν στις ανάγκες τις βιομηχανίας ως ικανοί επαγγελματίες. 118 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

119 ΚΛΑΔΟΣ: Αισθητικής Κομμωτικής ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πρακτική ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Κομμωτική Νέοι, με φαντασία, δημιουργικές ικανότητες και γενικότερα με ενδιαφέρον στο χώρο της μόδας, μπορούν να εξετάσουν την προοπτική για σταδιοδρομία στο χώρο της κομμωτικής τέχνης. Με την ολοκλήρωση των σπουδών τους στον τομέα αυτό θα έχουν τη δυνατότητα εργοδότησης ως επαγγελματίες κομμωτές. Ο κλάδος λειτούργησε για πρώτη φορά κατά τη σχολική χρονιά στη Λευκωσία και τη σχολική χρονιά επεκτάθηκε σε όλες τις επαρχίες της Κύπρου. Ο κλάδος παρουσιάζει αυξημένη ζήτηση και ικανοποιητική απορρόφηση στην αγορά εργασίας. Τι είναι η ειδικότητα της Κομμωτικής Η εξωτερική εμφάνιση του ανθρώπου είναι σημαντικό στοιχείο για την κοινωνική και ατομική του ταυτότητα, καθώς τα μαλλιά αποτελούν βασικό στοιχείο ομορφιάς. Η εμφάνιση του κεφαλιού είχε και έχει ιδιαίτερη σημασία λόγω της οπτικής θέσης του στο ανθρώπινο σώμα. Είναι αυταπόδεικτο ότι δεν υπάρχει άνθρωπος, ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας, που να μην χρειάζεται τις υπηρεσίες του κομμωτή σε τομείς που αφορούν στην φροντίδα, στην περιποίηση και στον καλλωπισμό του τριχωτού της κεφαλής. Η κομμωτική εξελίχθηκε σε τέχνη και ως επαγγελματικός κλάδος (θεωρία και πράξη) χαρακτηρίζεται από υψηλής στάθμης αισθητική, δημιουργικότητα και καλλιτεχνική έκφραση. Ο κομμωτής εστιάζει στη δημιουργία καλλιτεχνικών χτενισμάτων, γνωρίζει τα στοιχεία που απαρτίζουν το προφίλ του πελάτη και προτείνει ιδέες για την επιτυχία του χτενίσματος, εφαρμόζει πολλαπλές και εξειδικευμένες κομμώσεις (κουρέματα), δίνει λύσεις και θεραπίες για προβλήματα μαλλιών, κατανοεί και αποδίδει τις επιθυμητές αποχρώσεις μαλλιών (βαφές) και δημιουργεί τεχνητό μόνιμο χημικό κυματισμό (περμανάντ) και χημικό ίσιωμα. Εφαρμόζει όλους τους κανόνες ασφάλειας και υγιεινής, γνωρίζει τη σωστή λειτουργία και συντήρηση των μηχανημάτων (εξοπλισμού) του κομμωτηρίου, καθώς και την τεχνολογία και σωστή χρήση των υλικών κομμωτικής. Κατέχει βασικές γνώσεις οργάνωσης, διοίκησης και διαχείρισης κομμωτηρίου και σωστή επαγγελματική συμπεριφορά και αντιμετώπιση του πελάτη. Ποια είναι η σημασία της ειδικότητας Κομμωτικής στην Κύπρο; Ο χώρος της κομμωτικής δίνει έντονα το παρών του στις μικρές ή μικρομεσαίες επιχειρήσεις και συμβάλλει θετικά στην ανάπτυξη της οικονομίας του τόπου. Πρόκειται για έναν κλάδο που στηρίζει την ευρύτερη έννοια της μόδας, σύμφωνα με τις νέες τάσεις και δεδομένα που διαμορφώνονται στον τόπο μας. Η κομμωτική μπορεί να συνδυαστεί αποτελεσματικά με τη δραστηριότητα οίκων μόδας, ινστιτούτων αισθητικής και το χώρο του θεάματος και της διαφήμισης. Ο ρόλος του κομμωτή αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο. Με την ολοκλήρωση των σπουδών τους στον κλάδο κομμωτικής οι τομείς είναι πολλοί: ως ελεύθεροι επαγγελματίες σε δικό τους κομμωτήριο ως υπάλληλοι ή υπεύθυνοι σε μεγάλα οργανωμένα κομμωτήρια ως επαγγελματίες κομμωτές στο θέατρο, τηλεόραση, κινηματογράφο στο χώρο προώθησης μόδας, όπως πασαρέλα, φωτογραφίσεις ως τεχνικοί ή σύμβουλοι σε εταιρείες εισαγωγής και σε εμπόρους εξοπλισμού και ειδών κομμωτικής ως τεχνικοί ή σύμβουλοι σε βιομηχανίες παραγωγής και προώθησης εξοπλισμού και ειδών κομμωτικής. Η Ειδικότητα Κομμωτικής στη Μ.Τ.Ε.Ε. Σκοπός της ειδικότητας κομμωτικής πρακτικής κατεύθυνσης είναι η ανάδειξη ταλαντούχων μαθητών, οι οποίοι μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης, θα αποκτήσουν γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες, έτσι ώστε να έχουν καλύτερες και πιο άμεσες προοπτικές εργοδότησης. Η τριβή μέσα από το πρόγραμμα εκπαίδευσης σε θέματα σχεδιασμού, τεχνολογίας υλικών κομμωτικής, τεχνογνωσίας και τεχνολογίας κομμωτικής, αλλά και στην πρακτική εξάσκηση τόσο στα σύγχρονα εξοπλισμένα εργαστήρια, όσο και σε εξάσκηση σε πραγματικές συνθήκες κομμωτηρίου, θα προσφέρουν στους απόφοιτους ολοκληρωμένες πρακτικές και τεχνικές γνώσεις σε όλο το φάσμα που σχετίζεται με το επάγγελμα του κομμωτή. Σπουδές στον τομέα της Κομμωτικής Η συγκεκριμένη ειδικότητα προσφέρεται μόνο στην Πρακτική Κατεύθυνση και θεωρείται ότι παρέχει ικανοποιητικά εφόδια για διεκδίκηση θέσης στην αγορά εργασίας. Οι απόφοιτοι μπορούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε Ανώτερα ή Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου και του εξωτερικού. Οι απόφοιτοι του κλάδου μπορούν να συνδυάσουν τις σπουδές τους διευρύνοντας τις γνώσεις τους σε συναφείς κλάδους όπως την αισθητική. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' 119

120 120 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

121 ΚΕΦΑΛΑΙΟδ ΑΛΛΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ

122 1. Νέα Σύγχρονη Μαθητεία (Ν.Σ.Μ.) Γενικός στόχος Η Ν.Σ.Μ., μέσω εναλλακτικής μορφής εκπαίδευσης και κατάρτισης, στοχεύει στη διασφάλιση της απασχόλησης των νέων και της παραμονής τους στο κοινωνικό σύνολο ως ενεργών πολιτών, με παράλληλη ικανοποίηση των αναγκών της αγοράς εργασίας. Η Ν.Σ.Μ., σύμφωνα με το σχεδιασμό που υπάρχει, αποτελείται από δυο βασικά επίπεδα: α) την Προπαρασκευαστική Μαθητεία (Π.Μ.) και β) τον Κεντρικό Κορμό Μαθητείας (Κ.Κ.Μ.) Η φοίτηση των μαθητών στην Προπαρασκευαστική Μαθητεία περιλαμβάνει τη θεωρητική, τη βασική, και την παραγωγική κατάρτιση και τη δημιουργική απασχόληση. Στόχος της τελευταίας είναι η ανάπτυξη δεξιοτήτων, στο πλαίσιο των προσωπικών ενδιαφερόντων των μαθητευομένων. Ειδικοί Στόχοι Οι ειδικοί στόχοι/κύριες στρατηγικές στοχεύσεις της Ν.Σ.Μ. είναι: 1. η προσφορά εναλλακτικών τρόπων μάθησης σε άτομα που εγκαταλείπουν το επίσημο εκπαιδευτικό σύστημα, χωρίς βασικές μαθησιακές ικανότητες ή επαγγελματικές δεξιότητες, ώστε αυτά να καταστούν ικανά για περαιτέρω μάθηση ή/και απασχόληση, με βάση τις εκάστοτε ανάγκες της αγοράς εργασίας 2. η διασφάλιση της κινητικότητας των νέων, μεταξύ εκπαιδευτικού συστήματος, μαθητείας και απασχόλησης, χωρίς αδιέξοδα και αποκλεισμούς 3. η βελτίωση της προσφοράς εργασίας από νέους ανθρώπους με επαρκή και πιστοποιημένα επαγγελματικά προσόντα για ικανοποίηση των αναγκών της οικονομίας. Επίπεδα της Ν.Σ.Μ. Α. Προπαρασκευαστική Μαθητεία (Π.Μ.) Η Π.Μ. έχει ως στόχο να δώσει τη δυνατότητα σε νέους που δεν έχουν ολοκληρώσει το Γυμνάσιο να επανενταχθούν στην εκπαιδευτική διαδικασία. Πρόκειται για ένα νέο ευέλικτο, καινοτόμο Πρόγραμμα, το οποίο στοχεύει στο να αντιμετωπίσει την πρόωρη σχολική εγκατάλειψη και δίνει τη δυνατότητα ένταξης των νέων σε μια εναλλακτική μαθησιακή δομή. Το Πρόγραμμα απευθύνεται σε άτομα ηλικίας ετών, που δεν έχουν τελειώσει την 9χρονη υποχρεωτική εκπαίδευση και τους δίνει τη δυνατότητα: α) να εισαχθούν στον Κεντρικό Κορμό Μαθητείας β) να επανενταχθούν στο τυπικό σύστημα εκπαίδευσης. Η Π.Μ. δε στοχεύει στην απόκτηση εξειδίκευσης για άμεση επαγγελματική αποκατάσταση και λειτουργεί, κυρίως, ως δίκτυ ασφαλείας, προστασίας και στήριξης των παιδιών. Επιπρόσθετα, ένας ακόμα στόχος της Π.Μ. είναι να βοηθηθεί ο μαθητής στο να ανακαλύψει και να ενισχύσει τις ικανότητες και δεξιότητές του, που είναι απαραίτητες για την επαγγελματική του ένταξη, καθώς επίσης και να διατηρήσει την ισορροπία του σε σχέση με το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον. Στο επίπεδο της Προπαρασκευαστικής Μαθητείας λειτουργεί Α και Β τάξη, για κάλυψη των αναγκών των μαθητών/μαθητριών με διαφορετικό ακαδημαϊκό επίπεδο και ωριμότητα. Όσα παιδιά δεν έχουν συμπληρώσει τα δεκαπέντε τους χρόνια και δεν έχουν ολοκληρώσει με επιτυχία την Α τάξη Γυμνασίου, θα εντάσσονται στην Α τάξη της Προπαρασκευαστικής Μαθητείας και θα υποχρεούνται να φοιτήσουν και στις δύο τάξεις. Όλα τα υπόλοιπα παιδιά θα εντάσσονται απευθείας στη Β Τάξη με διάρκεια φοίτησης ενός σχολικού έτους. Το πρόγραμμα της Προπαρασκευαστικής Μαθητείας διαρθρώνεται σε δυο εκπαιδευτικούς κύκλους, ως ακολούθως: i. Ο 1ος Κύκλος, ο οποίος ξεκινά τον Οκτώβριο και τελειώνει το Δεκέμβριο του ιδίου έτους, έχει σκοπό την προετοιμασία του μαθητή και τη σταδιακή ένταξή του στην εκπαιδευτική διαδικασία ii. Ο 2ος κύκλος, ο οποίος ξεκινά τον Ιανουάριο του επόμενου έτους και ολοκληρώνεται τέλη Ιουνίου του ίδιου έτους, προετοιμάζει το μαθητή για την ένταξή του στον Κεντρικό Κορμό της Ν.Σ.Μ., καθώς και την επανένταξη των ενδιαφερομένων στο τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα. 122 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ'

123 Εγγραφές στην Προπαρασκευαστική Μαθητεία (Π.Μ.) Οι εγγραφές στην Π.Μ., της Ν.Σ.Μ., θα διεξάγονται κατά τη διάρκεια του Ιουνίου. Συμπληρωματικές εγγραφές θα γίνονται το Σεπτέμβριο, στις Μονάδες Π.Μ. κάθε επαρχίας, όπου λειτουργεί το πρόγραμμα της Ν.Σ.Μ. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε άτομα ηλικίας ετών που δεν έχουν τελειώσει την 9χρονη υποχρεωτική εκπαίδευση. Στοιχεία Επικοινωνίας Προπαρασκευαστικής Μαθητείας: Λευκωσία: Τηλ Λεμεσός: Τηλ Λάρνακα: Τηλ Β. Κεντρικός Κορμός Μαθητείας Ο Κεντρικός Κορμός Μαθητείας είναι ένα σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, το οποίο αποτελεί διακριτή διαδρομή παράλληλα με τη Δευτεροβάθμια Γενική και Τεχνική Εκπαίδευση. Α.Π.Ε.υθύνεται σε νέους που στο στάδιο εγγραφής είναι ηλικίας χρόνων, που ολοκληρώνουν όλες τις βαθμίδες της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, συμπληρώνουν την Προπαρασκευαστική Μαθητεία ή που εγκαταλείπουν το Λύκειο ή την Τεχνική Σχολή χωρίς να έχουν ολοκληρώσει τον κύκλο σπουδών τους. Στους νέους αυτούς παρέχεται η δυνατότητα απόκτησης δεξιοτήτων για άμεση επαγγελματική αποκατάσταση, παράλληλα με την περαιτέρω ανάπτυξη γλωσσικών, αριθμητικών και άλλων ικανοτήτων. Η διάρκεια της μαθητείας, στο επίπεδο αυτό, είναι τρία (3) χρόνια και περιλαμβάνει σχολική και ενδοεπιχειρησιακή κατάρτιση. Ο Κεντρικός Κορμός στοχεύει στο επίπεδο του ειδικευμένου τεχνίτη και το πιστοποιητικό επιτυχίας που εξασφαλίζουν οι απόφοιτοι έχει την αντίστοιχη αναγνώριση και κύρος. Οι πλείστες από τις πιο κάτω προτεινόμενες ενδεικτικές ειδικεύσεις, συνάδουν με τα επαγγέλματα που καλύπτονται από το Σύστημα Επαγγελματικών Προσόντων της Αρχής Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού, έτσι ώστε το πιστοποιητικό επιτυχίας του Κεντρικού Κορμού Μαθητείας να πιστοποιείται μέσα από το πιο πάνω Σύστημα. Νοείται ότι δεν θα λειτουργούν ταυτόχρονα, όλες οι πιο κάτω ειδικεύσεις, αλλά θα προσφέρονται εκ περιτροπής στις διάφορες επαρχίες. Οι ειδικεύσεις θα προσφέρονται ανάλογα με το ενδιαφέρον που θα επιδεικνύεται από τους μαθητευομένους, αλλά και τους οργανωμένους εργοδότες και την ετοιμότητα τους για συνεργασία με το Υ.Π.Π., καθώς και τη ζήτηση που θα παρατηρείται στην αγορά εργασίας σε κάθε επαρχία. Εγγραφές στον Κεντρικό Κορμό Μαθητείας (Κ.Κ.Μ.) Οι εγγραφές στον Κ.Κ.Μ. της Ν.Σ.Μ. θα πραγματοποιούνται στις Τεχνικές Σχολές κάθε επαρχίας, όπου λειτουργεί το πρόγραμμα της Ν.Σ.Μ. Για την εγγραφή στο Α έτος, οι μαθητευόμενοι δε θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει το 18o έτος της ηλικίας τους έως την 31η Δεκεμβρίου και θα πρέπει να έχουν απολυτήριο Γυμνασίου ή πιστοποιητικό Προπαρασκευαστικής Μαθητείας. Οι εγγραφές διεξάγονται κατά τη διάρκεια του Ιουνίου. Συμπληρωματικές εγγραφές θα γίνονται το Σεπτέμβριο και τα τμήματα που θα δημιουργηθούν θα είναι ανάλογα με το ενδιαφέρον των μαθητευομένων και τη ζήτηση που θα παρατηρείται στην αγορά εργασίας. Στοιχεία Επικοινωνίας Κεντρικός Κορμός Μαθητείας: Λευκωσία: Τηλ Λεμεσός: Τηλ Λάρνακα: Τηλ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ' 123

124 Οι ειδικεύσεις για τον Κεντρικό Κορμό Μαθητείας είναι: ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΗ/ΕΠΙΣΙΤΙΣΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Παράθεση φαγητών και ποτών Προετοιμασία και μαγείρεμα τροφίμων Αρτοποιία - Ζαχαροπλαστική Παρασκευή και παράθεση ποτών Οροφοκομία Συντήρηση Ξενοδοχειακών Μονάδων και πισίνων ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Οινοποιία Αλλαντοποιία Τυροκομία ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ Συγκόλληση - Μεταλλικές Κατασκευές Κατασκευές και Εφαρμογές Αλουμινίων Επιπλοποιία Ταπετσάρισμα ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Οικοδομικά Ξυλουργικά Υδραυλικά Συστήματα Κεντρικών Θερμάνσεων Συστήματα Ψύξης και Κλιματισμού Εγκατάσταση και Συντήρηση Ανελκυστήρων Χρωματισμοί - Διακοσμητικά Επιχρίσματα Συστήματα Υγρομονώσεων Ξηρά Δόμηση Τοποθέτηση Υαλοπινάκων Θερμομόνωση Κτιρίων Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ Λειτουργίες Λιανικών Πωλήσεων Εγκατάσταση και Συντήρηση Οικιακών Ηλεκτρικών/Ηλεκτρονικών Συσκευών Λειτουργίες Αποθήκης ΕΠΙΔΙΟΡΘΩΣΗ ΟΧΗΜΑΤΩΝ Μηχανική Οχημάτων Μηχανική Μοτοποδηλάτων/Μοτοσικλετών Επιδιόρθωση Ποδηλάτων Ηλεκτρολογία Οχημάτων - Κλιματισμός Οχημάτων Βαφή Οχημάτων - Επισκευή Αμαξωμάτων Οχημάτων Τοποθέτηση - Επιδιόρθωση Ελαστικών Οχημάτων ΚΟΜΜΩΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ Μακιγιάζ Προσώπου - Μανικιούρ - Πεντικιούρ Κομμωτική ΓΕΩΡΓΙΑ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ - ΑΝΘΟΚΟΜΙΑ Γεωργία Κτηνοτροφία Ιχθυοκαλλιέργειες Μελισσοκομία Ανθοκομία (Βοηθός Φυτωρίου) Διακόσμηση Λουλουδιών Συντήρηση Κήπων 124 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ'

125 2. Εσπερινά Γυμνάσια και Λύκεια Παρέχουν απολυτήριο ισοδύναμο με το απολυτήριο των άλλων δημόσιων εξατάξιων σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης και σκοπό έχουν να δώσουν την ευκαιρία σε άτομα άνω των 17 ετών, αφού ολοκληρώσουν τη φοίτησή τους, να αποκτήσουν απολυτήριο. Ανάλογη ευκαιρία παρέχεται και σε άτομα που έχουν συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας τους και αποδεδειγμένα εργάζονται βιοποριστικά ή ασχολούνται με τα οικιακά. Οι υποψήφιοι κατατάσσονται σε τάξη ανάλογα με την προηγούμενη φοίτησή τους ή μετά από κατατακτήριες εξετάσεις, αν κριθούν αναγκαίες. Στα εσπερινά γυμνάσια-λύκεια λειτουργούν δύο (2) γυμνασιακές τάξεις (προπαρασκευαστική και Γ τάξη) και τέσσερις λυκειακές: Δ, Ε, Στ, και Ζ κατευθύνσεων κλασικού, πρακτικού και οικονομικού. Τα μαθήματα, τα οποία διεξάγονται καθημερινά (17:30-21:10), αρχίζουν στις 15 Σεπτεμβρίου και λήγουν για την τελευταία τάξη κατά το πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου, ενώ για όλες τις άλλες τάξεις τηρούνται οι ημερομηνίες των ημερήσιων Γυμνασίων και Λυκείων. Εσπερινά γυμνάσια λειτουργούν στη Λευκωσία (Λύκειο Αρχ. Μακαρίου Γ Δασούπολης, τηλ ), στη Λεμεσό (Γυμνάσιο Ζακακίου, τηλ ), στην Πάφο (Γυμνάσιο Αγίου Θεοδώρου, τηλ ), στη Λάρνακα (Λύκειο Βεργίνας, τηλ ) και στην Αμμόχωστο (Λύκειο Κοκκινοχωρίων, τηλ ). Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στο εσπερινό γυμνάσιο της περιοχής τους ή στη Διεύθυνση Μέσης Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού. Σχετική ανακοίνωση δημοσιεύεται στον τύπο πριν από την έναρξη του σχολικού έτους. 3. Εσπερινές Τεχνικές Σχολές Λειτουργούν δύο Eσπερινές Tεχνικές Σχολές, μία στην Α Τεχνική Σχολή Λευκωσίας και μία στην A Tεχνική Σχολή Λεμεσού. Oι Eσπερινές Tεχνικές Σχολές παρέχουν απολυτήριο ισοδύναμο με το απολυτήριο των δημόσιων τεχνικών σχολών πρωινής φοίτησης. Η φοίτηση είναι διάρκειας από 1 μέχρι 4 χρόνια, ανάλογα με το μορφωτικό επίπεδο των ενδιαφερομένων. Δικαίωμα εγγραφής στις Εσπερινές Τεχνικές Σχολές έχουν: απόφοιτοι γυμνασίου άτομα που φοίτησαν σε λύκειο ή σε τεχνική σχολή και είτε δεν έχουν ολοκληρώσει τη φοίτησή τους, είτε για οποιονδήποτε άλλο λόγο δεν έχουν αποκτήσει το απολυτήριο απόφοιτοι τεχνικών σχολών, που επιθυμούν να παρακολουθήσουν άλλη ειδικότητα από αυτή που έχουν παρακολουθήσει προηγουμένως, μπορούν να εγγραφούν και να φοιτήσουν στις τέσσερις τάξεις, παρακολουθώντας μόνο τα τεχνολογικά και εργαστηριακά μαθήματα απόφοιτοι λυκείων, που επιθυμούν να παρακολουθήσουν κάποια ειδικότητα και να αποκτήσουν το σχετικό απολυτήριο μπορούν να εγγραφούν και να φοιτήσουν στις τέσσερις τάξεις, παρακολουθώντας μόνο τα τεχνολογικά και εργαστηριακά μαθήματα απόφοιτοι του Ν.Σ.Μ., καθώς επίσης και άτομα που έχουν φοιτήσει προηγουμένως σε ιδιωτικές σχολές ή σε ξενόγλωσσα σχολεία του εξωτερικού, με την προϋπόθεση ότι θα πετύχουν σε κατατακτήριες γραπτές εξετάσεις, οι οποίες θα τους παρέχουν το δικαίωμα απόκτησης απολυτηρίου γυμνασίου. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ' 125

126 Aνάλογα με τις δηλώσεις ενδιαφέροντος, είναι δυνατόν να λειτουργήσουν οι πιο κάτω ειδικότητες: Κλάδος Μηχανολογίας: Τεχνικός Μηχανικής Παραγωγής, Τεχνικός Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων Κτιρίων, Τεχνικός Ελασματουργίας - Συγκολλήσεων, Μεταλλικών Κατασκευών & Σωληνώσεων Φυσικού Αερίου, Μηχανικός - Ηλεκτρολόγος Οχημάτων, Συντηρητής Μηχανολογικού και Ηλεκτρολογικού Εξοπλισμού Κλάδος Ηλεκτρολογίας και Ηλεκτρονικών Εφαρμογών Τεχνικός Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων και Αυτοματισμών, Τεχνικός Ηλεκτρονικών Υπολογιστών - Δικτύων και Επικοινωνιών, Τεχνικός Οικιακών Συσκευών, Ψύξης και Κλιματισμού Κλάδος Δομικών Έργων και Κατασκευών Τεχνίτες Δομικών Έργων, Σχεδιαστές Δομικών Έργων, Συντήρησης και Αποκατάστασης Κτιρίων Κλάδος Εφαρμοσμένων Τεχνών Επιπλοποιία και Ξύλινες Κατασκευές, Γραφικές Τέχνες, Διακοσμητική, Σχεδιασμός και Κατασκευή Κοσμημάτων, Σχεδιασμός και Κατασκευή Ενδυμάτων Κλάδος Γεωπονίας Γεωργικές Καλλιέργειες, Παραγωγή Γεωργικών και Κτηνοτροφικών Προϊόντων Κλάδος Υπηρεσιών Υπάλληλοι Τουριστικών Γραφείων και Ξενοδοχείων, Ιδιαιτέροι Γραμματείς Κλάδος Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Επαγγελμάτων Μάγειροι Τραπεζοκόμοι, Υποδοχή και Διαχείριση Ορόφων και Μονάδων Κλάδος Αισθητικής Κομμωτικής Κομμωτική Τα μαθήματα, τα οποία διεξάγονται καθημερινά (5:30 μ.μ. μέχρι 9:10 μ.μ.), εκτός Σαββάτου και Κυριακής, αρχίζουν το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου και λήγουν για την τελευταία τάξη την τρίτη εβδομάδα του Μαΐου και για τις υπόλοιπες τάξεις στις αρχές Ιουνίου. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στην Α Τεχνική Σχολή Λευκωσίας (τηλέφωνο ) ή στη Διεύθυνση Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού (τηλέφωνο ). Για τη Λεμεσό, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στο τηλέφωνο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ'

127

128

129 ΚΕΦΑΛΑΙΟε ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ E' 129

130 1. Απογευματινά και Bραδινά Τμήματα Τεχνικών Σχολών Τα Απογευματινά και Βραδινά τμήματα των τεχνικών σχολών λειτουργούν υπό την ευθύνη της διεύθυνσης Μ.Τ. Ε.Ε. του Υ.Π.Π. Σκοπός Σκοπός των Απογευματινών και Βραδινών τμημάτων είναι να προσφέρουν ευκαιρίες για: συνεχή επιμόρφωση του εργατικού δυναμικού, ώστε να ανταποκρίνεται στις νέες ανάγκες της αγοράς εργασίας παροχή προπαρασκευαστικών μαθημάτων σε μαθητές από όλες τις τάξεις των τεχνικών σχολών, οι οποίοι επιθυμούν να παρακαθίσουν σε διάφορες εξετάσεις. Εγγραφές Αρχίζουν την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου και γίνονται καθημερινά, εκτός Σαββάτου και Κυριακής, στις ακόλουθες σχολές: Α Τεχνική Σχολή Λευκωσίας τηλ , Α Τεχνική Σχολή Λεμεσού τηλ , Γ Τεχνική Σχολή Λεμεσού τηλ , Aπεήτειο Γυμνάσιο Aγρού τηλ Τεχνική Σχολή Λάρνακας τηλ , Τεχνική Σχολή Παραλιμνίου τηλ Τεχνική και Γεωργική Σχολή Aυγόρου τηλ Τεχνική Σχολή Πάφου τηλ , Τεχνική Σχολή Πόλης Xρυσοχούς τηλ Προγράμματα Τα εκπαιδευτικά προγράμματα που λειτουργούν σε διάφορες τεχνικές σχολές αφορούν θέματα τεχνικής και επαγγελματικής επιμόρφωσης διάρκειας ενός, δύο ή τριών χρόνων. Έναρξη μαθημάτων Τα μαθήματα αρχίζουν την πρώτη εβδομάδα του οκτώβρη. Δίδακτρα Τα δίδακτρα καθορίζονται με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Σχετικές πληροφορίες παρέχονται από τις κατά τόπους τεχνικές σχολές. Ανακοίνωση, σχετικά με τη λειτουργία των Απογευματινών και Βραδινών τμημάτων των τεχνικών σχολών, δημοσιεύεται στον τύπο περί το τέλος Αυγούστου. 130 ΚΕΦΑΛΑΙΟ E'

131 2. Kρατικά Iνστιτούτα Eπιμόρφωσης (Κ.Ι.Ε.) Παρουσίαση/Γενικές Πληροφορίες Τα Κ.Ι.Ε., τα οποία άρχισαν να λειτουργούν το 1960 ως Ινστιτούτα Ξένων Γλωσσών, παρέχουν σειρά μαθημάτων σε μαθητές όλων των βαθμίδων, καθώς και σε ενήλικες, τόσο σε αστικά κέντρα όσο και σε αγροτικές περιοχές, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα για ίσες ευκαιρίες μάθησης και συμβάλλοντας στη διά βίου εκπαίδευση που είναι θεμελιώδες ζητούμενο της E.Ε. Τα Κ.Ι.Ε. επιτελούν κοινωνικό έργο προσφέροντας παροχές και απαλλαγές σε άπορους και άριστους μαθητές. Παράλληλα, απασχολούν εκατοντάδες αδιόριστους εκπαιδευτικούς. Λειτουργούν 41 Κ.Ι.Ε. παγκυπρίως και σε αυτά φοιτούν πέραν των μαθητών κάθε χρόνο. Στεγάζονται σε δημόσια σχολεία δημοτικής και μέσης εκπαίδευσης, αξιοποιώντας την υποδομή και τις δυνατότητες των σχολικών μονάδων που τα φιλοξενούν. Μαθήματα που προσφέρονται Tα προσφερόμενα μαθήματα είναι: ξένες γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, ισπανικά, ρωσικά, τουρκικά) μέχρι το επίπεδο B1 ή B2 του Kοινού Eυρωπαϊκού Πλαισίου Aναφοράς για τις γλώσσες ελληνικά σε ξένους (το πρόγραμμα αυτό καλύπτει αλλόγλωσσους που ζουν και εργάζονται στην Kύπρο) λογιστική σε όλα τα επίπεδα ενισχυτικά μαθήματα για μαθητές γυμνασίου και λυκείου πληροφορική - ηλεκτρονικοί υπολογιστές μαθήματα προετοιμασίας για τις παγκύπριες εξετάσεις Στο πλαίσιο της υλοποίησης της απόφασης της κυβέρνησης για δημιουργία γέφυρων επικοινωνίας μεταξύ των Eλληνοκυπρίων και των Tουρκοκυπρίων, από το 2003 προσφέρονται δωρεάν μαθήματα Eλληνικής γλώσσας σε Tουρκοκύπριους, καθώς και Tουρκικής γλώσσας σε Eλληνοκύπριους. Εξετάσεις Οι μαθητές που φοιτούν στα Κ.Ι.Ε. παρακάθονται σε τελικές ενιαίες εξετάσεις και τους δίνεται Πιστοποιητικό Επιτυχίας. Το πιστοποιητικό επιτυχίας στο έκτο και έβδομο επίπεδο των αγγλικών αναγνωρίζεται από την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας (Ε.Δ.Υ.) και την Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας (Ε.Ε.Υ.) ως τεκμήριο πολύ καλής γνώσης της αγγλικής γλώσσας. Το πιστοποιητικό επιτυχίας στο τέταρτο και στο πέμπτο επίπεδο των αγγλικών αναγνωρίζεται ως τεκμήριο καλής γνώσης της αγγλικής γλώσσας. Το πιστοποιητικό επιτυχίας στο έκτο επίπεδο των γαλλικών και γερμανικών αναγνωρίζεται ως πολύ καλή γνώση της γαλλικής και της γερμανικής γλώσσας, ενώ το πιστοποιητικό επιτυχίας για το τέταρτο και το πέμπτο επίπεδο των γαλλικών και των γερμανικών αναγνωρίζεται ως καλή γνώση της γαλλικής και της γερμανικής γλώσσας. Γίνεται ακόμα προετοιμασία των μαθητών για τις πιο κάτω εξετάσεις: παγκύπριες εξετάσεις για εισαγωγή στα Α.Α.Ε.Ι. Starters, Movers, Flyers, K.E.T., P.E.T., F.C.E. Cambridge, I.G.C.S.E., I.E.L.T.S. για την αγγλική γλώσσα D.E.L.F. για τη γαλλική γλώσσα L.C.C.I. για τη λογιστική E.C.D.L. για την πληροφορική Εγγραφές Οι εγγραφές στα Κ.Ι.Ε. διεξάγονται κατά τη διάρκεια του μήνα Iούνη. Συμπληρωματικές εγγραφές γίνονται την πρώτη εβδομάδα του Σεπτέμβρη. Ο αριθμός των μαθητών σε κάθε τμήμα διαφέρει, ανάλογα με το αν πρόκειται για αστική, αγροτική ή απομακρυσμένη περιοχή. ΚΕΦΑΛΑΙΟ E' 131

132 Διεξαγωγή μαθημάτων Τα Κ.Ι.Ε. λειτουργούν Δευτέρα, Τρίτη, Πέμπτη και Παρασκευή. Τμήματα ενηλίκων λειτουργούν σε κάποια Κ.Ι.Ε. τις βραδινές ώρες. Σε ειδικές περιπτώσεις μπορεί να γίνουν μαθήματα το απόγευμα της Τετάρτης ή το πρωινό του Σαββάτου. Tο κάθε μάθημα, διάρκειας 90 λεπτών, διδάσκεται δυο φορές την εβδομάδα. Δίδακτρα Τα δίδακτρα των Κ.Ι.Ε. είναι ιδιαίτερα χαμηλά και εγκρίνονται από το Υπουργείο Οικονομικών. Κυμαίνονται από 225 μέχρι 410. Υποτροφίες-Απαλλαγές Για τους άπορους και τους άριστους μαθητές προσφέρονται πλήρεις ή μερικές υποτροφίες. Εξετάζονται, επίσης, περιπτώσεις μαθητών ή ενηλίκων που μπορεί να τύχουν απαλλαγής ή να επωφεληθούν μειωμένων διδάκτρων. Έναρξη-λήξη μαθημάτων Τα μαθήματα σε όλα τα Κ.Ι.Ε. αρχίζουν στα μέσα Σεπτεμβρίου και τελειώνουν περί τα μέσα Μαΐου. Απουσίες Στα Κ.Ι.Ε. τηρείται παρουσιολόγιο και μητρώο μαθητών. Μαθητές που σημειώνουν πέραν των 20 απουσιών τον χρόνο δε δικαιούνται να παρακαθίσουν στις τελικές Ενιαίες Εξετάσεις των Κ.Ι.Ε. Εποπτεία/διεύθυνση των Κ.Ι.Ε. Την εποπτεία των Κ.Ι.Ε. έχει η διεύθυνση Μέσης Εκπαίδευσης του Υ.Π.Π. (Θουκυδίδου και Κίμωνος, 1434 Λευκωσία), μέσω του Πρώτου Λειτουργού Εκπαίδευσης και εκπαιδευτικούς λειτουργούς. Για σχετικές πληροφορίες το κοινό μπορεί να Α.Π.Ε.υθύνεται στη: Γραμματεία των Κρατικών Ινστιτούτων Επιμόρφωσης στο τηλέφωνο ή στα τηλέφωνα και , τηλεομοιότυπο: , Κατάλογος Κ.Ι.Ε. κατά επαρχία Eπαρχία Λευκωσίας 1. K.I.E. Kύκκου, στο Γυμνάσιο Έγκωμης K.I.E. Aκρόπολης, στο Λύκειο Aκρόπολης K.I.E. Στροβόλου, στο Λύκειο Στροβόλου Κ.Ι.Ε. Αγλαντζιάς, στο Γυμνάσιο Αγλαντζιάς Κ.Ι.Ε. Πλατύ, στο Γυμνάσιο Πλατύ K.I.E. Παλουριώτισσας, στο Λύκειο Παλουριώτισσας K.I.E. Aγίου Δομετίου, στο Γυμνάσιο Aγίου Δομετίου K.I.E. Aνθούπολης, στο Γυμνάσιο Aνθούπολης K.I.E. Λατσιών, στο Γυμνάσιο Λατσιών K.I.E. Tσερίου, στο Δημοτικό Tσερίου K.I.E. Iδαλίου, στο Λύκειο Iδαλίου Κ.Ι.Ε. Ακακίου, στο Γυμνάσιο Ακακίου K.I.E. Σολέας, στο Γυμνάσιο Σολέας Κ.Ι.Ε. Μαλούντας, Β Περιφερειακό Γυμνάσιο Λευκωσίας - Μαλούντα Κ.Ι.Ε. Παλαιομετόχου, στο Λύκειο Κουτσόφτα και Παναγίδη ΚΕΦΑΛΑΙΟ E'

133 Eπαρχία Λεμεσού 1. K.I.E. Λεμεσού, στο Λανίτειο Λύκειο K.I.E. Aγ. Nικολάου, στο Λύκειο Aγ. Nικολάου K.I.E. Aγ. Iωάννη, στο Λύκειο Aγ. Iωάννη K.I.E. Aγ. Aντωνίου, στο Λύκειο Aγ. Aντωνίου K.I.E. Tσιρείου, στο Tσίρειο Γυμνάσιο K.I.E. Aγ. Σπυρίδωνα, στο Λύκειο Aγ. Σπυρίδωνα K.I.E. Πελενδρίου, στο Δημοτικό Πελενδρίου K.I.E. Kυπερούντας, στο Δημοτικό Kυπερούντας K.I.E. Πάχνας, στο Δημοτικό Πάχνας Κ.Ι.Ε. Τραχωνίου, στο Γυμνάσιο Τραχωνίου Κ.Ι.Ε. Λεμύθου, στο Γυμνάσιο Λεμύθου Eπαρχία Λάρνακας 1. K.I.E. Λάρνακας, στο Παγκύπριο Λύκειο K.I.E. Λευκάρων, στο Γυμνάσιο Λευκάρων K.I.E. Aραδίππου, στο Γυμνάσιο Aραδίππου K.I.E. Aθηένου, στο Δημοτικό Aθηένου K.I.E. Kιτίου, στο Γυμνάσιο Kιτίου Κ.Ι.Ε. Ξυλοτύμπου, στο Γυμνάσιο Ξυλοτύμπου Eπαρχία Aμμοχώστου 1. K.I.E. Παραλιμνίου, στο Λύκειο Παραλιμνίου K.I.E. Kοκκινοχωρίων, στο Γυμν. Πάνου Iωάννου στο Φρέναρος Eπαρχία Πάφου 1. K.I.E. Πάφου, στο Λύκειο Α Εθνάρχη Μακαρίου Γ K.I.E. Πόλης Xρυσοχούς, στο Γυμνάσιο Πόλης K.I.E. Πολεμίου, στο Γυμνάσιο Πολεμίου K.I.E. Kάτω Πύργου, στο Γυμνάσιο Kάτω Πύργου K.I.E. Γεροσκήπου, στο Γυμνάσιο Γεροσκήπου K.I.E. Έμπας, στο Γυμνάσιο Έμπας ΚΕΦΑΛΑΙΟ E' 133

134 134 ΚΕΦΑΛΑΙΟ E'

135 παράρτημα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 135

136 Στη συνέχεια, ακολουθούν φύλλα εργασίας που μπορούν να συμπληρωθούν στην τάξη ή στο σπίτι και θα βοηθήσουν τους μαθητές να γνωρίσουν καλύτερα τον εαυτό τους, τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας τους, τις δεξιότητες, τις ικανότητες, τα ενδιαφέροντα, τα κίνητρα και τις επαγγελματικές τους αξίες. Επίσης, περιλαμβάνεται άσκηση που θα βοηθήσει τους μαθητές να μάθουν να αντλούν πληροφορίες για σπουδές. ΑΣΚΗΣΗ 1α Άσκηση Διερεύνησης του Εαυτού σου Κύκλωσε τα χαρακτηριστικά τα οποία πιστεύεις ότι σε αντιπροσωπεύουν Ευλύγιστος/η Δύσκαμπτος/η Μυώδης Φιλάσθενος/η Σωματικά χαρακτηριστικά Ανθεκτικός/η Οξεία όραση Ακουστικές δυνατότητες Αντανακλαστικά Συγχρονισμός κινήσεων Αθλητικός/η Γυμνασμένος/η Καλλιτεχνικός/η Δημιουργικός/η Περίεργος/η Προνοητικός/η Εύστροφος/η Μεθοδικός/η Διανοητικά χαρακτηριστικά Ανοικτόμυαλος/η Πρακτικός/η Συστηματικός/η Προγραμματισμένος/η Ετοιμόλογος/η Αριθμητικές ικανότητες Λεξιλογικές ικανότητες Μηχανικές ικανότητες Πειστικός/η Οργανωτικός/η Ευαίσθητος/η Στοργικός/η Εξωστρεφής Εσωστρεφής Φιλόδοξος/η Αποφασιστικός/η Συναισθηματικός/η Ενθουσιώδης Συναισθηματικά χαρακτηριστικά Γενναιόδωρος/η Υπομονετικός/η Τελειομανής Ριψοκίνδυνος/η Επίμονος/η Συνεπής Ανεκτικός/η Δυναμικός/η Βλοσυρός/η Αυστηρός/η Νευρικός/η Ανταγωνιστικός/η Στοργικός/η Αισιόδοξος/η Ευχάριστος/η Φιλικός/η Ευγενικός/η Κοινωνικός/η Ομιλητικός/η Κοινωνικά χαρακτηριστικά Εχέμυθος/η Έμπιστος/η Συμπονετικός/η Ηγετικός/η Μοναχικός/η Επικοινωνιακός/η Ειλικρινής Αξιόπιστος/η Διαχυτικός/η 136 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

137 ΑΣΚΗΣΗ 1β Θα μπορούσες να συνδέσεις κάποια από αυτά τα χαρακτηριστικά σου με σχετικά επαγγέλματα; ΑΣΚΗΣΗ 2 Η Αυτοεικόνα μου Συμπλήρωσε τα κενά της πιο κάτω άσκησης, σύμφωνα με το τι πιστεύεις για τον εαυτό σου. Θυμήσου να είσαι θετικός! (όνομα), (αγαπημένο φαγητό). (ρήμα) όπως εσύ. Ο/Η καλύ- (επίθετο) άτομο σε (όνομα διασημότητας) δεν μπορεί Είναι καιρός να αντιμετωπίσεις την πραγματικότητα είσαι το καλύτερο πράγμα πριν από Κανένας άλλος δεν μπορεί να τερος/ή σου φίλος/η λέει ότι είσαι το πιο όλο τον κόσμο. Ούτε ο/η να συγκριθεί μαζί σου. Μπορεί να σου έτυχε μία φορά να (κάτι που έκανες και ένιωσες άβολα) αλλά κάποια άλλη φορά (κάτι που έκανες και ένιωσες ωραία για τον εαυτό σου). Έτσι, σήμερα είναι η μέρα που θα (αγαπημένη δραστηριότητα) και θα σταματήσεις να νιώθεις (αρνητικό επίθετο). Θα αρχίσεις να αγαπάς τον εαυτό σου επειδή είσαι (θετικό επίθετο) και άτομα που θεωρούν ότι είσαι να τους αποδείξεις το αντίθετο με το να (θετικό επίθετο), (θετικό επίθετο). Αν υπάρχουν κάποια (αρνητικό επίθετο), μπορείς (ρήμα). Εξάλλου, οι (όνομα ατόμου), (όνομα ατόμου) και (όνομα ατόμου) θεωρούν ότι είσαι πολύ σημαντικός/ή στη ζωή τους. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 137

138 ΑΣΚΗΣΗ 3α Άσκηση Διερεύνησης του Εαυτού σου Σημείωσε με τις δεξιότητες που πιστεύεις ότι έχεις. Αν θέλεις μπορείς να προσθέσεις και άλλες δεξιότητες. 1. Διαχείρισης Χρόνου α. Ολοκληρώνω τις εργασίες μου μέσα στα χρονοδιαγράμματα που απαιτούνται β. Οργανώνω τις δραστηριότητες μου σε πλάνο προτεραιοτήτων γ. Εξασκούμαι ή προπονούμαι με συγκεκριμένο πρόγραμμα για να πετύχω κάτι δ. Πάντα μου μένει χρόνος για ψυχαγωγία και ξεκούραση 2. Οργανωτικές α. Οργανώνω τα πράγματά μου, έτσι ώστε να τα βρίσκω εύκολα β. Ταξινομώ τα αρχεία μου στον υπολογιστή γ. Αναλαμβάνω την οργάνωση ενός ταξιδιού 3. Σωματικές α. Έχω αντοχή στις καιρικές συνθήκες β. Ασχολούμαι με κάποιο άθλημα γ. Επιδιορθώνω κάτι που χάλασε δ. Βάφω έναν χώρο ε. Συναρμολογώ ένα έπιπλο 4. Δημιουργικές α. Ζωγραφίζω κάτι που μου έρχεται στο μυαλό β. Διακοσμώ το δωμάτιό μου γ. Υποδύομαι έναν ρόλο σε μία θεατρική παράσταση δ. Μαγειρεύω μία συνταγή που επινόησα 5. Κοινωνικές α. Φροντίζω κάποιο άτομο που με χρειάζεται β. Ακούω τα προβλήματα των άλλων γ. Ενδιαφέρομαι για την ευημερία των συνανθρώπων μου δ. Υποστηρίζω κάποιον που πιστεύω ότι αδικείται 138 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

139 6. Επικοινωνίας α. Μιλώ και εκφράζω την άποψή μου δημόσια β. Μπορώ να πείσω χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα επιχειρήματα γ. Διαφωνώ με ήρεμο τρόπο, έστω και αν με έχει αναστατώσει κάτι δ. Διατυπώνω γραπτώς τις ιδέες μου με ευκολία 7. Ερευνητικές α. Βρίσκω πληροφορίες για διάφορες εκδόσεις από το διαδίκτυο β. Αξιολογώ την εγκυρότητα των πηγών μου γ. Αξιοποιώ τις πηγές πληροφόρησης 8. Οικονομικές α. Διαχειρίζομαι τα λεφτά μου, έτσι ώστε να με αρκέσουν β. Αντιλαμβάνομαι την αξία των χρημάτων γ. Αγοράζω τα πράγματα που πραγματικά χρειάζομαι 9. Δεξιότητες Ομαδικότητας/ Συνεργασίας α. Συμμετέχω στη διοργάνωση κάποιας εφηβικής έκθεσης τέχνης β. Είμαι μέλος σε κάποια οργάνωση φιλανθρωπικού χαρακτήρα γ. Λαμβάνω μέρος σε ένα ομαδικό αθλητικό αγώνισμα δ. Συμβάλλω με νέες ιδέες στη διεκπεραίωση μιας ομαδικής εργασίας ε. Προσφέρω εθελοντικά τις υπηρεσίες μου σε έναν εθελοντικό οργανισμό 10. Δεξιότητες Προσαρμογής α. Νιώθω άνετα σε ένα νέο περιβάλλον, όπως ένα καινούργιο σχολείο β. Κάνω εύκολα γνωριμίες σε μία άγνωστη πόλη γ. Το βρίσκω ενδιαφέρον να αλλάζω τάξη και να βρίκομαι με καινούριους συμμαθητές δ. Μου αρέσει, καθώς μεγαλώνω, να γνωρίζω νέες εμπειρίες ΑΣΚΗΣΗ 3β Να επιλέξεις τέσσερις (4) από τις πιο πάνω δεξιότητές σου και να σημειώσεις σε ποιους χώρους είχες την ευκαιρία να τις εξασκήσεις (π.χ. στο σπίτι μου, στο σχολείο ή και κάπου αλλού) ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 139

140 Επαγγελματικές Αξίες Επινοητικότητα Απολαβές Αναγνώριση/ Κύρος Επιρροή/ Εξουσία Ασφάλεια/ Σιγουριά Προοπτική/ Πρόκληση Κοινωνικότητα Αυτονομία/ Ανεξαρτησία ΑΣΚΗΣΗ 4 Άσκηση Διερεύνησης του Εαυτού σου Πιο κάτω θα βρεις έξι ομάδες με έξι προτάσεις σε καθεμιά. Σε κάθε ομάδα αρίθμησε τις προτάσεις κατά σειρά σημασίας για εσένα: 6 η πιο σημαντική, 5 λιγότερο σημαντική και ούτω καθεξής μέχρι το 1 που θα έχει την πιο λίγη σημασία. Απάντησε αυθόρμητα σύμφωνα με το τι πιστεύεις εσύ για τον εαυτό σου και όχι το τι θα ήθελαν οι άλλοι να απαντήσεις. Ομάδα A Θα ήθελα ένα επάγγελμα, μέσω του οποίου να: Κωδικός Βαθμός (1-6) 1 Εκτιμάται το έργο που επιτελώ b 2 Κερδίζω πολλά λεφτά a 3 Κατέχω μια ψηλή θέση και να έχω υφιστάμενους e 4 Μπορώ να έχω προαγωγές f 5 Διεκπεραιώνω την εργασία μου χωρίς να χρειάζομαι άλλους d 6 Μου εξασφαλίζει το μέλλον/ Έχω σταθερό εισόδημα c 140 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

141 Ομάδα B Θα ήθελα ένα επάγγελμα, μέσω του οποίου να: Κωδικός Βαθμός (1-6) 1 Αξιοποιώ τις δεξιότητες και ικανότητές μου f 2 Κάνω μία δουλειά με μικρές πιθανότητες να απολυθώ c 3 Αναγνωρίζεται η σημασία της εργασίας μου από την κοινωνία b 4 Έχω την ελευθερία να αναλαμβάνω πρωτοβουλίες d 5 Οργανώνω το προσωπικό μιας εταιρείας για το πώς να εργαστεί e 6 Έχω αυξήσεις στον μισθό μου a Ομάδα Γ Θα ήθελα ένα επάγγελμα, μέσω του οποίου να: Κωδικός Βαθμός (1-6) 1 Αμείβομαι ανάλογα με τη δουλειά που επιτελώ a 2 Είμαι το άτομο που παίρνει τις δύσκολες αποφάσεις e 3 Έχω σίγουρη θέση σε καταξιωμένο οργανισμό c 4 Μαθαίνω συνεχώς καινούρια πράγματα στον τομέα μου f 5 Κερδίζω τον σεβασμό των άλλων, μέσα από τη δουλειά μου b 6 Εργάζομαι σύμφωνα με το δικό μου πρόγραμμα d Ομάδα Δ Θα ήθελα ένα επάγγελμα, μέσω του οποίου να: Κωδικός Βαθμός (1-6) 1 Κάνω την οικογένειά μου περήφανη για τη δουλειά που κάνω b 2 Εργάζομαι ανεξάρτητα χωρίς την επίβλεψη άλλων d 3 Έχω συνεχώς προκλήσεις f 4 Κατανέμω ευθύνες στους άλλους για να δουλέψει πιο αποτελεσματικά μια επιχείρηση 5 Έχω εξασφαλισμένη σύνταξη c 6 Εργάζομαι πολλές ώρες για να κερδίσω περισσότερα χρήματα a e ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 141

142 Ομάδα Ε Θα ήθελα ένα επάγγελμα, μέσω του οποίου να: Κωδικός Βαθμός (1-6) 1 Έχω τη γενική ευθύνη για τη διεκπαιρέωση του έργου που επιτελείται e 2 Υπάρχει πρόνοια για βοήθεια σε περίπτωση ατυχήματος ή ασθένειας c 3 Αναπτύσσω συνεχώς τις δεξιότητές μου f 4 Νιώθω ότι μέσω της δουλειάς μου, είμαι απαραίτητος/η για τους άλλους/ες b 5 Παίρνω τις δικές μου αποφάσεις d 6 Μου δίνονται οικονομικά κίνητρα για να προσπαθώ περισσότερο στη δουλειά μου Ομάδα Στ Θα ήθελα ένα επάγγελμα, μέσω του οποίου να: Κωδικός Βαθμός (1-6) 1 Εξελίσσομαι συνεχώς στην καριέρα μου f 2 Είμαι αναγνωρισμένος/η στον τομέα μου b 3 Μου προσφέρει υψηλότερες απολαυές, σε σχέση με τους άλλους a 4 Απαιτεί υπευθυνότητα e 5 Μην χρειάζεται να παίρνω αποφάσεις που να περιέχουν ρίσκο c 6 Εργάζομαι με τον δικό μου ρυθμό d a 142 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

143 Να προσθέσεις τις βαθμολογίες σου για την κάθε επαγγελματική αξία και να τις σημειώσεις δίπλα από κάθε ομάδα. Ομάδες Α B Γ Δ Ε Στ Σύνολο a b c d e f Απολαβές Αναγνώριση/ Κύρος Ασφάλεια/ Σιγουριά Αυτονομία/ Ανεξαρτησία Επιρροή/ Εξουσία Προοπτική/ Πρόκληση Βάλε τις 6 επαγγελματικές αξίες ιεραρχικά, αρχίζοντας με εκείνη στην οποία συγκέντρωσες τις περισσότερες μονάδες. Δίπλα από κάθε αξία σημείωσε τη σημασία που έχει για εσένα, π.χ. ασφάλεια/ σιγουριά-είναι πολύ σημαντικό για εμένα να μην κινδυνεύω να χάσω τη δουλειά μου Ιεράρχηση Βαθμολογία Αξία Σημασία ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 143

144 ΑΣΚΗΣΗ 5 Η άσκηση που ακολουθεί στηρίζεται στη θεωρία του Harren και θα σε βοηθήσει να συνειδητοποιήσεις με ποιον τρόπο συμπεριφέρεσαι κατά τη διαδικασία λήψης απόφασης. Πώς θα αντιδρούσες στις πιο κάτω καταστάσεις; Αυτά είναι πιθανά σενάρια. Ακόμη και αν δεν σου έτυχαν τέτοια διλήμματα, σκέψου πώς θα αντιδρούσες, αν βρισκόσουν ενώπιόν τους. Κύκλωσε την αντίστοιχη απάντηση, έχοντας υπόψη ότι δεν υπάρχει σωστό ή λάθος. 1. Μερικοί από τους φίλους σου επέλεξαν να παρακολουθήσουν μία συγκεκριμένη ταινία στο σινεμά, ενώ κάποιοι άλλοι φίλοι σου επέλεξαν μια διαφορετική ταινία. Πρέπει να αποφασίσεις με ποιους θα πας. Τι κάνεις; α. Αποφασίζω ανάλογα με τη διάθεσή μου τη δεδομένη στιγμή. β. Θα ψάξω να δω ποιες ταινίες θα δουν οι φίλοι μου για να επιλέξω ποια μου αρέσει περισσότερο πριν αποφασίσω. γ. Θα ακολουθήσω την ομάδα των φίλων μου, με τους οποίους έχω τις καλύτερες σχέσεις, έστω και αν δεν με ενδιαφέρει η ταινία τόσο πολύ. 2. Ένας φίλος σου αγόρασε πρόσφατα αθλητικά παπούτσια. Βλέπεις ένα παρόμοιο ζευγάρι, το οποίο κοστίζει περισσότερα από τα λεφτά που σκόπευες να ξοδέψεις. Τι κάνεις; α. Προσπαθώ να βρω άλλα αθλητικά που θα είναι πιο φτηνά, έστω και αν δεν μου αρέσουν τόσο πολύ. β. Τα αγοράζω επειδή θέλω να φαίνομαι ωραίος όπως τον φίλο μου. γ. Τα αγοράζω και ξοδεύω όλες μου τις οικονομίες. Μου άρεσαν και πρέπει να τα έχω! 3. Πρέπει να κάνεις δυο μελέτες για το σχολείο αύριο, αλλά έχεις χρόνο μόνο για μία. Τι κάνεις; α. Κάνω τη μελέτη του καθηγητή που συμπαθώ περισσότερο. β. Κάνω τη μελέτη που με ενδιαφέρει περισσότερο. γ. Κάνω τη μελέτη του μαθήματος που θεωρώ ότι είναι πιο σημαντικό για μένα. 4. Αποφασίζεις να κάνεις εγγραφή σε γυμναστήριο. Υπάρχουν δύο στην περιοχή σου και πρέπει να διαλέξεις ένα. Τι κάνεις; α. Κάνω εγγραφή σε ένα και, εάν δεν μου αρέσει, μπορεί να εγγραφώ στο άλλο, στο μέλλον. β. Βλέπω τι έχει να μου προσφέρει το καθένα πριν αποφασίσω. γ. Ψάχνω να βρω σε ποιο γυμναστήριο πάνε οι φίλοι μου και επιλέγω αναλόγως. 5. Οι φίλοι σου αποφασίζουν ότι θα κάνουν σκασιαρχείο από το σχολείο. Τι κάνεις; α. Πηγαίνεις μαζί τους, επειδή δεν θέλεις να νομίσουν ότι είσαι βαρετός και φοβητσιάρης. β. Σου φαίνεται καλή ιδέα να φύγεις από το σχολείο και τους ακολουθείς. γ. Δεν πηγαίνεις, επειδή πιστεύεις ότι οι συνέπειες δεν αξίζουν τον κόπο. 144 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

145 6. Ήρθε η στιγμή κατά την οποία πρέπει να επιλέξεις Ομάδα Μαθημάτων Προσανατολισμού (Ο.Μ.Π.) για το λύκειο. Τι κάνεις; α. Διερευνώ ποια Ο.Μ.Π. θα με βοηθήσει να εξασφαλίσω θέση στις σπουδές που με ενδιαφέρουν. β. Συζητώ με τους γονείς μου και επιλέγω την Ο.Μ.Π. που μου εισηγούνται. γ. Επιλέγω την Ο.Μ.Π. με τα πιο εύκολα μαθήματα για μένα και θα αποφασίσω τι θα κάνω με τις σπουδές μου στη Γ λυκείου. 7. Οι γονείς σου αποφάσισαν να πάτε οικογενειακώς διακοπές σε ένα παραθαλάσσιο θέρετρο στην Κύπρο, αλλά εσένα δεν σε ενθουσιάζει η ιδέα. Τι κάνεις; α. Δεν το κάνεις θέμα, για να μη στενοχωρήσεις τους γονείς σου. β. Προσπαθείς να βρεις εναλλακτική λύση για διακοπές και την εισηγείσαι στους γονείς σου. γ. Εκνευρίζεσαι και εκφράζεις τη δυσαρέσκειά σου. 8. Ενημερώθηκες από τον/τη σύμβουλο του σχολείου σου για τις επιλογές μετά το γυμνάσιο και είσαι μεταξύ λυκείου και τεχνικής σχολής. Τι κάνεις; α. Βρίσκω περισσότερες πληροφορίες για τις δύο μου επιλογές πριν αποφασίσω. β. Η τελική μου απόφαση θα επηρεαστεί από τους γονείς και τους φίλους μου. γ. Αναβάλλω την απόφασή μου μέχρι τελευταία στιγμή και αποφασίζω τη μέρα που πρέπει να δώσω τη δήλωσή μου στον/η σύμβουλο του σχολείου. 9. Δεν τα πήγες καλά σε ένα διαγώνισμα και φοβάσαι την αντίδραση των γονιών σου. Τι κάνεις; α. Το συζητώ με τον κολλητό μου και καταλήγουμε ότι δεν πρέπει να το δείξω στους γονείς μου. β. Αργά ή γρήγορα θα το μάθουν, άρα καλύτερα να τους πω τώρα παρά να δουν αργότερα τον βαθμό στο τετράμηνο που θα είναι χειρότερη η κατάσταση. γ. Θα το αφήσω στην τύχη. Θα ρίξω το διαγώνισμα στο τραπέζι της κουζίνας. Αν φανώ τυχερός δεν θα το δουν, αν φανώ άτυχος θα το δουν. 10. Δεν έχεις καμία ιδέα για το ποια σπουδή και ποιο επάγγελμα θα ακολουθήσεις στο μέλλον. Τι κάνεις; α. Συγκεντρώνω πληροφορίες από διάφορες πηγές για να με βοηθήσουν να προβληματιστώ. β. Είναι πολύ νωρίς για να σκεφτώ αυτό το πράγμα. Κάποιος θα βρεθεί να με βοηθήσει όταν έρθει η ώρα. γ. Θα αποφασίσω όταν έρθει η ώρα, ακολουθώντας το ένστικτό μου. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 145

146 Σύμφωνα με τις απαντήσεις που έδωσες, συμπλήρωσε τον πιο κάτω πίνακα. Στην πρώτη σειρά, με μπλε χρώμα, είναι οι αριθμοί των ερωτήσεων. Κύκλωσε την απάντηση που έδωσες στην αντίστοιχη ερώτηση. Στο τέλος μέτρησε πόσες απαντήσεις έχεις σε κάθε τύπο και γράψε το σύνολό σου στην τελευταία στήλη. Αριθμός Ερώτησης Σύνολο Λογικός β α γ β γ α β α γ α Διαισθητικός α γ β α β γ α γ β γ Εξαρτημένος γ β α γ α β γ β α β Λογικός τρόπος: τα άτομα αποφασίζουν ακολουθώντας λογικές διεργασίες, συγκεκριμένα βήματα και καλή πληροφόρηση, έχοντας πάντα επίγνωση των συνεπειών της απόφασής τους. Διαισθητικός τρόπος: τα άτομα έχουν ως κυρίαρχο κριτήριο τα συναισθήματα που βιώνουν κατά τη φάση που πρέπει να λάβουν μία απόφαση, καθώς και τη διαίσθησή τους, και για αυτό το λόγο δεν φροντίζουν να ενημερωθούν κατάλληλα προηγουμένως. Οι αποφάσεις τους λαμβάνονται αυθόρμητα και γρήγορα. Εξαρτημένος τρόπος: τα άτομα αποφασίζουν με βάση τη γνώμη και τις επιθυμίες των άλλων, χωρίς να αναγνωρίζουν ιδιαίτερα τις συνέπειες που θα έχει μια απόφαση στη ζωή τους. 146 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

147 ΑΣΚΗΣΗ 6 Άσκηση στο σπίτι (ή στην αίθουσα υπολογιστών) Διερεύνηση σπουδών Ένας πολύ καλός τρόπος να αντλήσουμε πληροφορίες για σπουδές είναι να επισκεφτούμε τις ιστοσελίδες των σχολών και τμημάτων στο διαδίκτυο. Μπορείς να ξεκινήσεις τη διερεύνησή σου από την ιστοσελίδα της Υπηρεσίας Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής Σκέψου μία σπουδή, για την οποία θα ήθελες να μάθεις περισσότερα πράγματα (ακόμα και αν δεν σε ενδιαφέρει να την ακολουθήσεις). Βρες τη σχετική ιστοσελίδα και συμπλήρωσε τα παρακάτω σημεία. Υπάρχουν σημεία που μπορεί να μείνουν κενά. Θα μπορούσες να κατεβάσεις τον Οδηγό Σπουδών του Πανεπιστημίου ή του Τμήματος για να βρεις τις πληροφορίες που χρειάζεσαι. Παράδειγμα Πρόγραμμα σπουδών Ιστοσελίδα τμήματος Τίτλος Τμήματος Σε ποια Σχολή ανήκει; Σε ποιο πανεπιστήμιο βρίσκεται; Πτυχίο Νομικής Τμήμα Νομικής Σχολή Κοινωνικών Επιστημών και Επιστημών Αγωγής Πανεπιστήμιο Κύπρου Αριθμός Εξαμήνων 8 Αριθμός μαθημάτων 40 Γράψε τους τίτλους 2 υποχρεωτικών μαθημάτων Γράψε τους τίτλους 2 επιλεγόμενων μαθημάτων Κατευθύνσεις Εάν υπάρχουν κατευθύνσεις ποιες είναι αυτές; Τι έμαθες για το πρόγραμμα σπουδών; Θα σε ενδιέφερε να το ακολουθήσεις; Νομική Μέθοδος, Δίκαιο Ευρωπαϊκής Ένωσης Ι Εγκληματολογία, Πνευματική Ιδιοκτησία Δεν υπάρχουν «Αποστολή του Τμήματος είναι η παροχή ποιοτικής παιδείας στους σπουδαστές και στον Νομικό κόσμο της Κύπρου και της ευρύτερης ευρωπαϊκής περιοχής. Το Τμήμα Νομικής πρωτοστατεί στη μελέτη του Κυπριακού Δικαίου και την ανάπτυξή του μέσα στο Ευρωπαϊκό πλαίσιο. Οι νομικές σπουδές του Τμήματος αποβλέπουν στην καλλιέργεια κριτικής νομικής σκέψης, συνδυάζοντας άριστα τη θεωρία και τις ειδικές γνώσεις με την πρακτική.» ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 147

148 Πρόγραμμα σπουδών Ιστοσελίδα τμήματος Τίτλος Τμήματος Σε ποια Σχολή ανήκει; Σε ποιο πανεπιστήμιο βρίσκεται; Αριθμός Εξαμήνων Αριθμός μαθημάτων Γράψε τους τίτλους 2 υποχρεωτικών μαθημάτων Γράψε τους τίτλους 2 επιλεγόμενων μαθημάτων Κατευθύνσεις Εάν υπάρχουν κατευθύνσεις ποιες είναι αυτές; Τι έμαθες για το πρόγραμμα σπουδών; Θα σε ενδιέφερε να το ακολουθήσεις; 148 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

149

150