Η Δόξα του Χρυσοστόμου

Transcript

1 31 Ιανουαρίου 2019 Η Δόξα Χρυσοστόμου Θρησκεία / Αγιολογία Μανώλης Καρακώστας, MSc Διοίκησης Επιχειρήσεων Επαγγελματίας Υγείας Ερευνητής Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος είναι ένας από ς Τρεις Μεγάλους Ιεράρχες της Εκκλησίας, μαζί με τον Μεγάλο Βασίλειο τον Γρηγόριο τον Θεολόγο. Ο βίος το έργο είναι γνωστά πολυσυζητημένα, επομένως δεν συντρέχει κάποιος λόγος να αναφερθούν περαιτέρω στοιχεία αυτών. Σκοπός παρόντος κειμένου είναι να συγκεντρωθούν να αναφερθούν ορισμένα θαυμαστά φοβερά σημεία από τον βίο Αγίου, τα οποία αναδεικνύουν την ιερότητα το μεγαλείο. Αρχίζουμε την εξιστόρηση με ένα όραμα που είδε ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας. Ο θείος ήταν ο Θεόφιλος, πατριάρχης Αλεξανδρείας, ένας από ς βασικότας εχθρούς διώκτες Χρυσοστόμου. Βλέπει λοιπόν σε ένα όραμα, την Υπεραγία Θεοτόκο μαζί τον Άγιο Χρυσόστομο, να συνομιλούν μεταξύ Τους σε ένα πάμφωτο ωραιότατο τόπο. Βλέποντας ς όμως, επιθυμούσε ζητούσε να πάει κοντά αυτός, αλλά ο θείος Χρυσόστομος τον επιτιμούσε τον εμπόδιζε. Τότε, ακούει φωνή από την Θεοτόκο, που έλεγε προς τον Χρυσόστομο τα εξής: «συγχώρησε τον χάριν εμού (για χάρι δική μου), διότι πολλά

2 επάσχισε, εκοπίασε για εμένα, καταντροπιάσας τον υβριστή Νεστόριο, εμένα Θεοτόκο με ανακήρυξε. Από άγνοια την άσχημη για σένα υπόληψη γνώμη εσχημάτισε θα φανέρωση αυτήν, που απέκτησε με επίγνωση». Μετά από αυτό το όραμα ο Άγιος Κύριλλος, έγινε μεγάλος φίλος Χρυσοστόμου, επαινώντας τον συγγράφοντας πρόχειρα τον βίο [1]. Φαίνεται λοιπόν από την παραπάνω διήγηση η μεγάλη δόξα ιερού Χρυσοστόμου, αφού η ίδια η Παναγία, η Υμνούμενη από πάσες τις αγγελικές δυνάμεις, το ύψιστο δημιούργημα Θεού, «η Θεός μετά τον Θεόν», κατά τον Άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό, Εκείνη που μεσιτεύει στον Κύριο για ς ανθρώπους, μεσίτευσε για τον θεράποντά Της, όχι στον Θεό αλλά σε έναν άνθρωπο. Ας μην προστεθεί κάτι επιπλέον, αλλά ας αναλογιστούμε από αυτό την μεγαλοσύνη Αγίου.

3 Ένα άλλο θαυμαστό γεγονός έχει να κάνει με τον Απόστολο Παύλο, τον οποίο υπεραγαπούσε ο ιερός Χρυσόστομος. Όταν λοιπόν ερμήνευε τις Επιστολές, ζήτησε από τον Θεό να δώσει ένα σημάδι, προκειμένου να βεβαιωθεί ότι η ερμηνεία είναι ορθή ανταποκρίνεται στον σκοπό Αποστόλου. Ένα βράδυ λοιπόν, ο διάκονός Πρόκλος, ο οποίος τον διαδέχθηκε στον πατριαρχικό Θρόνο ανακηρύχθηκε Άγιος, τον είδε από την χαραμάδα της πόρτας σκυμμένο να ασχολείται με την ερμηνεία των Επιστολών Παύλου. Εκεί είδε κάποιον άλλον άνδρα, φαλακρό, με πλατειά γένια να στέκεται πίσω από ς ώμους να ψιθυρίζει κάτι στο αυτί. Ο Πρόκλος επιχείρησε να κοιτάξει κι άλλες

4 βραδιές, αφού πρώτα βεβαιώθηκε ότι δεν είχε εισέλθει κανείς από την είσοδο σπιτιού, όμως αντίκρισε πάλι το ίδιο θέαμα. Τότε κατάλαβε ότι πρόκειται για ένα θείο γεγονός, αποφάσισε να το αναφέρει στον κύριό. Όταν ανέφερε το γεγονός, ο Άγιος είπε να περιγράψει τα χαρακτηριστικά άγνωσ ανδρός. Εκείνος δείχνει την εικόνα Αποστόλου Παύλου που κρεμόταν απέναντί, με αυτόν τον τρόπο ο Χρυσορρήμων κατάλαβε πως αυτό το περιστατικό ήταν η απάντηση στο ερώτημά. Ο ίδιος ο Απόστολος Παύλος έλεγε την ερμηνεία των νοημάτων των Επιστολών, γι αυτό χαρακτηρίζεται ως το «στόμα Χριστού το στόμα Παύλου». Έτσι, ο Χρυσόστομος πήρε θάρρος έφερε εις πέρας την ερμηνεία όλων των επιστολών Απ. Παύλου.[2][3] Το συγκεκριμένο θαύμα μένει μαρτυρείται ανά ς αιώνες φθάνει μέχρι τις μέρες μας, με την τίμια κάρα Αγίου να φέρει αδιάφθορο το αριστερό αυτί, δηλαδή το σημείο στο οποίο μιλούσε ο Απόστολος των Εθνών. Η κάρα Χρυσοστόμου βρίσκεται τίθεται εις προσκύνηση στην Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου. Η επόμενη θαυμαστή διήγηση έχει να κάνει με μία πνευματική εμπειρία που είχε ο Επίσκοπος Αραβισσού Αδελφειός, που από την πολλή αγάπη προς τον Άγιο, παρακαλούσε τον Θεό να δείξει την δόξα που αξιώθηκε να λάβει στον ουρανό. Κάποια στιγμή ήλθε σε έκσταση είδε έναν ωραιότατο άνδρα που έδειξε σε έναν λαμπρό τόπο όλους ς Διδασκάλους Ιεράρχες Οσίους, τον χορό όλων των Δικαίων, όσοι έφθασαν να μεταβούν από την γη σς ουρανούς. Τότε ο Αδελφειός έβλεπε όλους εκείνους με χαρά, επιθυμούσε όμως να δει τον Ιωάννη, επειδή όμως δεν τον είδε εκεί λυπήθηκε. Τότε άκουσε φωνή Αγγέλου που είπε: «ουδείς άνθρωπος ενδεδυμένος ακόμη τη σάρκα μπορεί να τον δει, διότι είναι στον Θρόνο Θεού με τα Χερουβείμ τα Σεραφείμ»[4]. Την ίδια οπτασία είδε ο Άγιος Μάρκος ο Ασκητής.[5][6][7] Σημειωτέον ότι για τον Άγιο Παΐσιο έχει ειπωθεί κάτι ανάλογο, ότι βρίσκεται δηλαδή μετά των Χερουβείμ των Σεραφείμ. Αναφέρεται αυτό για να φανεί το ποιόν το μέγεθος των Αγίων, με ς οποίους είχαν την ευλογία άτομα της εποχής μας να συναναστραφούν να δημιουργήσουν πνευματική σχέση μαζί ς.

5 Οι τρεις παραπάνω ιστορίες δείχνουν το κλέος μεγάλου αυτού Πατρός της Εκκλησίας Φωστήρα της οικουμένης, χωρίς βέβαια να λείπουν κι άλλα σημαντικά θαυμαστά σημεία από τον βίο. Για παράδειγμα, στο ασκητήριό, ο γέρων Ησύχιος είδε τον Απόστολο Ιωάννη τον Απόστολο Πέτρο να δίνουν στον Ιωάννη έναν τόμο (το Ευαγγέλιο) κάποια κλειδιά (της αποστολικής εξουσίας) αντίστοιχα. Εκείνη ήταν η εποχή που άρχισε να επιτελεί τα πρώτα θαύματα. Αλλά ακόμα η κλήση στην ιερωσύνη έγινε κατά τρόπο θαυμαστό. Ο Πατριάρχης Αντιοχείας Φλαβιανός, τον χειροτόνησε πρεσβύτερο, αφού πρώτα πήρε εντολή από κάποιον Άγγελο, αλλά κατά την χειροτονία «μια ολόλευκη περιστερά ήρθε κάθισε επάνω στην κεφαλή την στιγμή εκείνη που υποδήλωνε την ξεχωριστή χάρη Αγίου Πνεύματος που δόθηκε» [8].8 Επίσης, οι διώκτες Θεόφιλος Ευδοκία είχαν πολύ άσχημο επονείδιστο τέλος [9].9 Όταν επιχειρήθηκε η ανακομιδή των λειψάνων, αυτή κατέστη αδύνατη, έως ό ο Αυτοκράτορας Θεοδόσιος Β να συντάξει επιστολή μετανοίας για τον άδικο θάνατό. Όταν εναποτέθηκε το ιερό σκήνωμα στον Ναό των Αγίων Αποστόλων, ακούστηκε η φωνή Αγίου να ευλογεί τον λαό, αναφωνώντας «ειρήνη πάσι».[10]10 Αυτά είναι τα μεγάλα φοβερά γεγονότα που σχετίζονται με τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο. Τόσο πολύ ευδόκησε σε εκείνον ο Θεός, που όλα αυτά τα

6 θαυμαστά σημεία γίνονταν ωσάν να ήταν φυσικά καθημερινά για αυτόν. Εξ άλλου καθώς λέγεται, σε κάθε Θεία Λειργία που τελούσε, έβλεπε τα όσα πνευματικά τελούνταν κατά την διάρκειά της. Διάφοροι Πατέρες τού έχουν προσδώσει πολλά ονόματα όπως: «το νέον σκεύος της εκλογής», «ο μέγας της οικουμένης διδάσκαλος», «ο τρισμακάριστος άνθρωπος», «ο της Εκκλησίας διδάσκαλος», «ο νέος Ιωάννης ο Θεολόγος», «ο της Εκκλησίας φωστήρ ποιμήν», «ο της θείας ευσπλαγχνίας μιμητής εγγυητής», «ο αληθής Θεού άνθρωπος γνήσιος κήρυξ της μετανοίας», «το στόμα Χριστού στόμα Παύλου».11 Κατά τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος είναι πολυώνυμος, δεδομένου ότι ο κάθε χαρακτηρισμός ανταποκρίνεται απόλυτα επιτυχημένα στις αρετές που τον κοσμούσαν. Τον χαρακτηρίζει «διδάσκαλο των διδασκάλων, άγγελο, προφήτη, απόστολο, μάρτυρα, θαυμαργό, ελεήμονα, κήρυκα της μετανοίας, εξηγητή των Γραφών ρήτορα». Όσο για το τελευταίο προσωνύμιο, ο ειδωλολάτρης διδάσκαλός Λιβάνιος διακήρυττε, πως ο Χρυσόστομος υπερβαίνει στην ρητορική την σοφία τον Δημοσθένη τον Πλάτωνα [11][12]. Τι επάξιο μπορούμε να πούμε εμείς για εκείνον; Αυτός μιμήθηκε τον Κύριό, όταν υπέφερε υπέμεινε την ψευτοσύνοδο στην Δρυ, όπως ο Χριστός το συνέδριο της ανομίας. Αυτός έφερε επαξίως το όνομα μεγίσ των ανθρώπων (Ματθ. ΙΑ, 11), Αγίου Ιωάννου Προδρόμου Βαπτιστού, διότι εκτός από τον βίο τον μιμήθηκε στο μαρτύριο. Ο τίμιος Πρόδρομος μαρτύρησε χάριν την ευσεβείας της εφαρμογής Νόμου. Έτσι ο ιερός Χρυσόστομος, δεν μαρτύρησε για να ομολογήσει την πίστη στον Χριστό, όπως οι περισσότεροι Μάρτυρες, αλλά για την εφαρμογή την τήρηση Λόγου Θεού. Τέλος, αυτός μας διδάσκει πώς να αγαπούμε τον αμαρτωλό να μισούμε την αμαρτία, αφού μας το έδειξε με την ζωή. Αυτόν ας έχουμε λοιπόν πρεσβευτή αρωγό για να μας δώσει την κυριότερη αρετή, την μετάνοια ενώπιον Θεού. Κλείνουμε με τα τελευταία λόγια: «Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν. Αμήν». Παραπομπές: 1. Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, Συνοπτικός βίος εν αγίοις Πατρός ημών Ιωάννου Χρυσοστόμου, Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, 2. «Το στόμα Χριστού το στόμα Παύλου Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος», 3. Π. Γεώργιος Δ. Δράγας, «Σημειώσεις από το Συναξάρι Συμεών

7 Μεταφραστού (10ου αιώνα)», 4. Διαφορετικές καταγεγραμμένες απαντήσεις Αγγέλου: «Ιωάννην τον της μετανοίας λέγεις; Άνθρωπος, που είναι με σώμα, εκείνον να δει δεν μπορεί, διότι παρίσταται εκεί, όπου ο θρόνος ο Δεσποτικός», «τον χρυσούν, λέγεις, Ιωάννην, το στόμα Θεού; Εκείνον τον υπέρ άνθρωπον; Ήξευρε ότι αυτόν δεν είναι δυνατόν εις σε να ίδης, διότι αυτός ευρίσκεται εκεί, όπου είναι ο θρόνος Δεσπό Χριστού. 5. Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς, «Άγ. Ιωάννης Χρυσόστομος: Η δίη ανταπόδοση ανταμοιβή!», ioannis-chrisostomos-i-dikei-antap/ 6. «Χαρακτηρισμός της προσωπικότητος έργου Χρυσοστόμου», 7. Γ. Σίσκος, «Μετά θάνατον δόξα», diakonia.gr/gr_main/agiavarvara/periodiko/teuxos7/meta8anaton.htm 8. Π. Γεώργιος Δ. Δράγας, «Σημειώσεις από το Συναξάρι Συμεών Μεταφραστού (10ου αιώνα)», 9. Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς, «Άγ. Ιωάννης Χρυσόστομος: Η δίη ανταπόδοση ανταμοιβή!», ioannis-chrisostomos-i-dikei-antap/ 10. «Η θαυμαστή αφθαρσία αυτιού χεριού Αγίου Ιωάννη Χρυσοστόμου», Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, Συνοπτικός βίος εν αγίοις Πατρός ημών Ιωάννου Χρυσοστόμου, Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, «Χαρακτηρισμός της προσωπικότητος Χρυσοστόμου», έργου