Ecofuel SpA Δελτίο Δεδομένων Ασφαλείας

Transcript

1 SDS Αναφορά Έκδοση 1 Ημερομηνία αναθεώρησης - Ημερομηνία καταχώρισης 01/12/2010 Ecofuel SpA Δελτίο Δεδομένων Ασφαλείας ΤΑΞΙΝΟΜΗΜΕΝΟ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ CLP/GHS Όνομα του Προϊόντος ΜΕΘΥΛΟ-ΤΕRT-ΒΟΥΤΥΛΟ ΑΙΘΕΡΑΣ 1. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ Ή ΤΟΥ ΜΙΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ/ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ 1.1 Αναγνωριστικά του προϊόντος Όνομα ουσίας: Μεθυλο-tert-βουτυλο-αιθέρας (Tert-butyl methyl ether) Συνώνυμα MTBE Αριθμός CAS Αριθμός CE Αριθμός Ευρετηρίου X Αριθμός Καταχώρισης Χημικός τύπος C5H12O Μοριακό Βάρος Προσδιοριζόμενες σχετικές χρήσεις της ουσίας ή του μίγματος και αντενδεικνυόμενες χρήσεις ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΧΡΗΣΕΙΣ: πρόσθετα για καύσιμα ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΧΗΜΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ: γενικός κατάλογος των εφαρμογών: Παραγωγή της ουσίας (GEST1_I), σύνθεση (GEST2_I), χρήση ως ενδιάμεσο (GEST3B_I), χρήση ως διαλύτης διαδικασίας και εκχυλιστικό μέσο (GEST1B_I). Αποθήκευση, μεταφορά και διανομή του MTBE και βενζίνης (GEST1A_I) Βιομηχανική χρήση: χρήση καυσίμου (GEST12_I) (τροφοδοσία αυτοκινήτων, σκαφών και μηχανοκίνητων οχημάτων), Επαγγελματική χρήση Χρησιμοποίηση ως καύσιμο (GEST12_P) (τροφοδοσία αυτοκινήτων, σκαφών και μηχανοκίνητων οχημάτων στους σταθμούς εξυπηρέτησης, συμπεριλαμβανομένης της συντήρησης των αντλιών βενζίνης) Χρήση ως καταναλωτές Χρησιμοποίηση ως καύσιμο (GEST12_C) (χρησιμοποίηση οχημάτων και βενζινοκινητήρων, τροφοδοσία κινητήρων, αυτοκινήτων, μοτοσικλετών, σκαφών, κινητήρων, κλπ, με βενζίνη παρεχόμενη από επαγγελματίες χρήστες και καταναλωτές, επισκευή κινητήρων. Συμβουλευτείτε την ενότητα 16 για μια πλήρη λίστα των χρήσεων για τις οποίες προβλέπεται ένα σενάριο έκθεσης ES συνημμένο στο δελτίο αυτό. ΑΝΤΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ: οι προαναφερθείσες συναφείς χρήσεις. Δεν συστήνονται άλλες χρήσεις εκτός κι αν έχει διεξαχθεί μια αξιολόγηση, πριν την έναρξη της εν λόγω χρήσης, που να αποδεικνύει ότι μια τέτοια χρήση θα είναι ελεγχόμενη. Για κάθε πρόσθετη αξιολόγηση την ευθύνη φέρουν οι εκάστοτε καταχωρίζοντες. 1.3 Προσδιορισμός του προμηθευτή του δελτίου δεδομένων ασφαλείας: Εταιρική επωνυμία ECOFUEL Διεύθυνση Via Maritano, 26 Πόλη/Έθνος San Donato Milanese Τηλέφωνο Αρμόδιος τεχνικός REACH@ecofuel.eni.it 1.4 Τηλεφωνικός αριθμός έκτακτης ανάγκης: Centro Nazionale di Informazione Tossicologica (Εθνικό Κέντρο Τοξικολογικής Πληροφόρησης) (24h): (+39) MTBE V 1.00 Pag. 1 di 49

2 2. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ Φυσικοχημικοί κίνδυνοι: Κίνδυνοι για την υγεία: Ουσία εύκολα αναφλέξιμη. Οι ατμοί είναι βαρύτεροι του αέρα και σχηματίζουν με τον αέρα εύφλεκτα και εκρηκτικά μίγματα Η ουσία είναι ένας αιθέρας, αλλά το ισοζύγιο οξυγόνου (-272) (Lothrop and Handrick) δεν δείχνει πιθανότητα έκρηξης. η ουσία έχει χαμηλή οξεία τοξικότητα δια της στοματικής, δερματικής οδού και με εισπνοή. Η ουσία ταξινομείται ως ερεθιστική για το δέρμα. Η ουσία δεν θεωρείται μεταλλαξιογόνος, καρκινογόνος ή τοξική για την αναπαραγωγή. Κίνδυνοι για το περιβάλλον: από τις διαθέσιμες μελέτες, η ουσία δεν χρειάζεται να ταξινομηθεί με βάση την Οδηγία 67/548/EEC, και EU CLP (Regulation (EC) n 1272/2008 ή σύμφωνα με UN GHS. 2.1 Ταξινόμηση της ουσίας Ταξινόμηση Οδηγίας 67/548/ΕΟΚ F, R11 Xi, R38 Ταξινόμηση Κανονισμού CE1272/2008 (CLP) Flamm.Liq.2 H225 Skin.Irrt. H315 Acut Tox. 4 H332 Ο κατάλογος των ολόκληρων φράσεων R και H παρατίθεται στην ενότητα Στοιχεία της ετικέτας Προειδοποίηση: ΚΙΝΔΥΝΟΣ Υποδείξεις κινδύνου: H225: Υγρό και ατμοί εύκολα αναφλέξιμοι H315: Προκαλεί δερματικό ερεθισμό MTBE V 1.00 Pag. 2 di 49

3 Συμβουλές προφύλαξης: Πρόληψη P210: Διατηρείτε το μακριά από πηγές θερμότητας/σπίθες/ελεύθερες φλόγες/θερμές επιφάνειες. Μην καπνίζετε P243: Λάβετε προφυλάξεις κατά των ηλεκτροστατικών εκκενώσεων. P280: Να φοράτε γάντια/προστατευτική ένδυση/. Προστατεύετε τα μάτια/το πρόσωπο. Αντίδραση P403+P235 : P302+P352 : Διατηρείτε το σε χώρο δροσερό και καλά αεριζόμενο. ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΠΑΦΗΣ ΜΕ ΤΟ ΔΕΡΜΑ: πλύνετε με άφθονο σαπουνόνερο. Διάθεση P501: Να διαθέτετε το προϊόν/δοχείο σύμφωνα με το D.Lgs. (Νομ. Διάτ.) 152/06 και s.m.i. Άλλες πληροφορίες: Σημείωση H 2.3 Άλλοι κίνδυνοι Οποιαδήποτε ουσία, στην περίπτωση ατυχημάτων με σωληνώσεις υπό πίεση και παρόμοιες, μπορεί κατά λάθος να εγχυθεί σε υποδέρμιους ιστούς, ακόμη και χωρίς εμφανείς εξωτερικές βλάβες. Σε μια τέτοια περίπτωση θα πρέπει να οδηγήσετε το θύμα, το ταχύτερο, στο νοσοκομείο για την κατά περίπτωση θεραπεία. Το προϊόν δεν ικανοποιεί τα κριτήρια για PBT ή VPvB σύμφωνα με το προσάρτημα XIII του REACH. 3. ΣΥΝΘΕΣΗ/ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ 3.1 Ουσίες Η ουσία ενός συστατικού, οργανικής προέλευσης είναι αιθέρας μεθυλο-tert-βουτυλο-αιθέρας, CAS EINECS αρ. ευρετηρίου X. (>95 % p) Κατάλοιπα: Μεθανόλη (CAS , EINECS , Index X) < 2.5 % p Ταξινόμηση DSD : F, R11, T, R 23/24/25, 39/23/24/25 Ταξινόμηση CLP : Flam. Liq. 2, Acute Tox. 3, STOT SE 1, H Tert-βουτανόλη [2-μεθυλπροπαν-2-όλη] (CAS , EINECS , Index ) < 2.5 % p Ταξινόμηση DSD : F, R11, Xn, R20, Xi, R36/37 Ταξινόμηση CLP : Flam. Liq. 2, Acute Tox. 4, H Η ουσία παράγεται ως πρόσθετο για καύσιμα, μέσω μιας κλειστής και συνεχούς διαδικασίας, με κατά περίπτωση ελεγχόμενη έκθεση. Η ουσία παρασκευάζεται κυρίως με αντίδραση ισοβουτενίου με μεθανόλη σε έναν καταλύτη. 3.2 Μίγματα n.a. MTBE V 1.00 Pag. 3 di 49

4 4. ΜΕΤΡΑ ΠΡΩΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ 4.1 Περιγραφή των μέτρων πρώτης ανάγκης Επαφή με τα μάτια: Ξεπλύνετε απαλά με νερό για μερικά λεπτά (814) Αν υπάρχουν και αν η περίσταση επιτρέπει τη διεξαγωγή της ενέργειας με ευκολία, αφαιρέστε τους φακούς επαφής. (808). Συνεχίστε να ξεπλένετε (670) Σε περίπτωση ερεθισμών, όρασης επισκιασμένης ή φλεγμονών επίμονων, συμβουλευτείτε έναν ειδικευμένο ιατρό (721) Επαφή με το δέρμα: Βρέξτε τα μολυσμένα ενδύματα με νερό πριν τα αφαιρέσετε ώστε να προληφθεί ο κίνδυνος σπινθήρων προκαλούμενων από το στατικό ηλεκτρισμό. (688) Αφαιρέστε τα υποδήματα και τα μολυσμένα ενδύματα και διαθέστε τα με ασφάλεια (809). Πλύνετε το σχετικό μέρος με σαπουνόνερο (847), συνεχίστε για τουλάχιστον 15 λεπτά (669). Συμβουλευτείτε αμέσως ένα γιατρό σε περίπτωση που οι ερεθισμοί, πρήξιμο ή ερύθημα, αναπτύσσονται και επιμένουν (817). Κατάποση/αναρρόφηση: Αν το θύμα έχει συνείδηση, ξεπλύνετε το στόμα με νερό χωρίς να το καταπιεί Μην προκαλείτε εμετό για να αποφευχθεί ο κίνδυνος αναρρόφησης. (680) Μη χορηγείτε τίποτα από το στόμα σε άτομο σε κατάσταση απώλειας της συνείδησης (679). Σε περίπτωση εμετού, κρατήστε χαμηλά το κεφάλι ώστε ο εμετός να μην εισέλθει στους πνεύμονες (κίνδυνος αναρρόφησης) (730). Συμβουλευτείτε αμέσως ένα γιατρό (797). Μην περιμένετε την εμφάνιση των συμπτωμάτων (686). Εισπνοή: Σε περίπτωση δυσχερούς αναπνοής, φέρτε το θύμα σε εξωτερικό χώρο και κρατήστε το σε μια άνετη θέση για την αναπνοή (715) Αν το θύμα έχει απώλεια συνείδησης και (716) δεν αναπνέει (790), βεβαιωθείτε για την απουσία εμποδίων της αναπνοής και ζητήστε από ειδικευμένο προσωπικό τη διεξαγωγή τεχνητής αναπνοής (694). Αν χρειαστεί, διενεργήστε μια εξωτερική καρδιακή μάλαξη και συμβουλευτείτε ένα γιατρό (723). Αν η αναπνοή είναι δυσχερής, χορηγήστε οξυγόνο αν είναι δυνατό (714). Μην αφήνετε το θύμα χωρίς επιτήρηση (682). Διατηρείτε το ζεστό και σε ανάπαυλα (770). Αν το θύμα έχει απώλεια συνείδησης, διατηρείτε το σε πλαϊνή θέση ασφαλείας (724) και συμβουλευτείτε αμέσως ένα γιατρό (797). 4.2 Κύρια συμπτώματα και επιπτώσεις οξείες ή με καθυστέρηση Ερεθιστικό για το δέρμα (825). Ελαφρά ερεθιστικό για τα μάτια (826) και το αναπνευστικό σύστημα (813). Χαμηλή οξεία τοξικότητα. Σε υψηλές δόσεις είναι δυνατές επιπτώσεις στο κεντρικό νευρικό σύστημα (υπνηλία, ίλιγγοι). 4.3 Ένδειξη της ενδεχόμενης αναγκαιότητας να συμβουλευτείτε αμέσως ένα γιατρό και για ειδικές αγωγές Καμία 5. ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΠΥΡΚΑΓΙΑΣ MTBE V 1.00 Pag. 4 di 49

5 5.1 Μέσα πυρόσβεσης - Πυρκαγιές μικρής έκτασης: χώμα ή άμμος, διοξείδιο του άνθρακα, αφρός ανθεκτικός στο οινόπνευμα, ξηρή χημική σκόνη. - Πυρκαγιές μεγάλης έκτασης: αφρός ανθεκτικός στο οινόπνευμα, νεφέλωμα νερού, Σημείωση: η χρήση πίδακα νερού (νεφέλωμα νερού) επαφίεται σε ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό. Άλλα αδρανή αέρια (επιτρεπτά από τη νομοθεσία) (870) Μέσα πυρόσβεσης ακατάλληλα: Μη χρησιμοποιείτε πίδακες νερού κατ ευθείαν στο προϊόν που καίει (855), μπορεί να προκαλέσουν εκτοξεύσεις και να διαχύσουν την πυρκαγιά (881), Αποφύγετε την ταυτόχρονη χρήση αφρού και νερού στην ίδια επιφάνεια επειδή το νερό καταστρέφει τον αφρό (873). 5.2 Ειδικοί κίνδυνοι προερχόμενοι από την ουσία ή το μίγμα Η ατελής καύση μπορεί να παράξει ένα σύνθετο μίγμα στερεών και υγρών σωματιδίων που διαχέονται στον αέρα και αερίων, συμπεριλαμβανομένου του μονοξειδίου του άνθρακα (867), οργανικών και ανόργανων παρασκευασμάτων μη προσδιορίσιμων (886) (οινόπνευμα, αλδεΰδες). Ειδικοί κίνδυνοι κατά το σβήσιμο της φωτιάς: Ο άχρωμος ατμός είναι βαρύτερος του αέρα και διαχέεται στο έδαφος. Μπορεί να συσσωρευτεί σε χώρους κλειστούς και βαθουλώματα. Μπορεί να συμβούν αναφλέξεις και σε απόσταση (877). Απομακρύνετε τα δοχεία από την περιοχή της πυρκαγιάς, αν είναι δυνατόν κάντε το ακίνδυνα. Χρησιμοποιείτε πίδακες νερού για να ψύξετε τις επιφάνειες και τα δοχεία που είναι εκτεθειμένα στις φλόγες ή στη θερμότητα. Απομακρυνθείτε αμέσως από το ρεζερβουάρ σε περίπτωση εισόδου σε λειτουργία της βαλβίδας ασφαλείας ή εμφανούς αλλαγής χρώματος του ίδιου του ρεζερβουάρ. 5.3 Συστάσεις για τους αρμόδιους κατάσβεσης των πυρκαγιών. Σε περίπτωση πυρκαγιάς μεγάλων διαστάσεων ή σε χώρους που γειτονεύουν ή ανεπαρκώς αεριζόμενους, να φοράτε πυρίμαχο προστατευτικό ένδυμα και έναν αναπνευστήρα αυτόνομο που διαθέτει μάσκα πλήρους λειτουργίας σε θετική πίεση (864). Άλλες πληροφορίες: Μην πετάτε το υπολειπόμενο προϊόν, τα απόβλητα υλικά και τα νερά που χρησιμοποιήθηκαν για την κατάσβεση των πυρκαγιών. Συλλέξτε και επεξεργαστείτε δεόντως και σύμφωνα με τις εφαρμοστέες διατάξεις του νόμου. 6. ΜΕΤΡΑ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΥΧΑΙΑΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 6.1 Ατομικές προφυλάξεις, προστατευτικά μέσα και διαδικασίες σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης Αν οι συνθήκες ασφαλείας το επιτρέπουν, σταματήστε ή περιορίστε την απώλεια στην πηγή (1006). Αποφύγετε την άμεση επαφή με το απελευθερωθέν υλικό (903). Παραμείνετε προσήνεμα (1003). Σε περίπτωση διάχυσης μεγάλων ποσοτήτων, ειδοποιήσετε τους κατοίκους των περιοχών που βρίσκονται υπό την επήρεια ανέμων (956). Απομακρύνετε το αναρμόδιο προσωπικό από την περιοχή διάχυσης. Ειδοποιήστε τις ομάδες άμεσης επέμβασης (968). Πλην των περιπτώσεων διάχυσης μικρών ποσοτήτων (925), το εφικτό των επεμβάσεων θα πρέπει να αξιολογείται και να εγκρίνεται πάντα, αν είναι δυνατό, από ειδικευμένο προσωπικό και αρμόδιο για τη διαχείριση της έκτακτης ανάγκης (1007). Εξουδετερώστε όλες τις πηγές ανάφλεξης αν οι συνθήκες ασφαλείας το επιτρέπουν (π.χ.: ηλεκτρισμός, σπινθήρες, φωτιές, δαυλοί) (920). Να χρησιμοποιείτε αποκλειστικά εργαλεία που δεν παράγουν σπινθήρες (1152). Αν απαιτηθεί, γνωστοποιήστε το συμβάν στις αρμόδιες αρχές σύμφωνα με το εφαρμοστέο νομικό πλαίσιο (949). Διαφυγές μικρής ποσότητας (995): Τα παραδοσιακά αντιστατικά ενδύματα εργασίας είναι γενικά κατάλληλα (983). Διαφυγές μεγάλης ποσότητας: προστατευτικό ένδυμα πλήρως ανθεκτικό στους χημικούς παράγοντες και κατασκευασμένο από αντιστατικό υλικό (973). Γάντια εργασίας που να παρέχουν κατάλληλη ανθεκτικότητα στους MTBE V 1.00 Pag. 5 di 49

6 χημικούς παράγοντες. Τα γάντια από PVA (πολυβινυλική αλκοόλη) δεν είναι ανθεκτικά στο νερό και δεν είναι κατάλληλα για χρήση σε έκτακτη ανάγκη (933). Προστατευτικό κράνος (1030). Υποδήματα ή μπότες ασφαλείας, αντιστατικά και αντιολισθητικά (899) ανθεκτικά στους χημικούς παράγοντες. Προστατευτικά γυαλιά ή προστατευτικές διατάξεις για το πρόσωπο στην περίπτωση δυνατών ή ενδεχόμενων πιτσιλισμάτων ή επαφών με τα μάτια (934). Αναπνευστική προστασία: μια μάσκα μισή ή ολόκληρη που διαθέτει φίλτρο (i) για οργανικούς ατμούς ή αυτόνομο αναπνευστήρα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ανάλογα με το μέγεθος της διαφυγής και του εκτιμώμενου επιπέδου έκθεσης (895). Στην περίπτωση που η κατάσταση δεν μπορεί να εκτιμηθεί πλήρως ή υπάρχει κίνδυνος έλλειψης οξυγόνου, χρησιμοποιήστε αποκλειστικά έναν αυτόνομο αναπνευστήρα (951). 6.2 Περιβαλλοντικές προφυλάξεις Μεριμνήστε για τις απώλειες και τη μόλυνση του εδάφους/νερού προκαλούμενη από ενδεχόμενες διαφυγές (S4). Αποτρέψτε την κατάληξη της ουσίας στους υπονόμους, στους ποταμούς ή σε άλλα υδάτινα συστήματα (985) Η ουσία μπορεί να προκαλέσει μόλυνση των υδροφόρων στρωμάτων, προσδίδοντας στο νερό μια δυσάρεστη γεύση ακόμη και σε μικρή συγκέντρωση. Αν υφίσταται κίνδυνος σημαντικής διάχυσης, είναι σκόπιμο να προετοιμάσετε ένα σχέδιο ως απάντηση στην έκτακτη ανάγκη. 6.3 Μέθοδοι και υλικά για τη συγκράτηση και την εξυγίανση Εξάπλωση στο έδαφος: Αν χρειαστεί, αναχαιρίστε το προϊόν με στεγνό χώμα, άμμο ή άλλο υλικό μη εύφλεκτο (940). Οι διαφυγές μεγάλων ποσοτήτων μπορούν να καλυφθούν προσεκτικά με αφρό ανθεκτικό στο οινόπνευμα, αν είναι διαθέσιμος, με σκοπό την πρόληψη κινδύνων πυρκαγιάς (970). Μη χρησιμοποιείτε άμεσους πίδακες (918). Εντός των κτιρίων ή γειτονικών χώρων, εξασφαλίστε κατάλληλο αερισμό (1022). Απορροφήστε το διαχυθέν προϊόν με μη εύφλεκτα υλικά (896). Αν χρειαστεί να διατηρήσετε μολυσμένο υλικό για την επόμενη ασφαλή διάθεση, χρησιμοποιήστε αποκλειστικά κατάλληλα δοχεία (ερμητικά κλειστά, σφραγισμένα, αδιάβροχα, γειωμένα) (939). Σε περίπτωση μόλυνσης του εδάφους, απομακρύνετε το μολυσμένο έδαφος και επεξεργαστείτε το σύμφωνα με την τοπική νομοθεσία (959). Εξάπλωση σε νερό: Το προϊόν είναι διαλυτό σε νερό και η δυνατότητα επέμβασης μπορεί να είναι περιορισμένη. Αν είναι δυνατό, περιορίστε τις μεγαλύτερες διαφυγές σε νερό χρησιμοποιώντας πλωτές μπαριέρες ή άλλα μηχανικά μέσα (948) μόνο αν αυτό είναι απολύτως αναγκαίο και αν ο κίνδυνος πυρκαγιάς ή έκρηξης είναι επαρκώς ελεγχόμενος, αλλιώς αφήστε το προϊόν να εξατμιστεί και να διαχυθεί με φυσικό τρόπο (978). Αν είναι δυνατό, συλλέξτε το προϊόν και το μολυσμένο υλικό με μηχανικά μέσα και προχωρήστε στην αποθήκευση/διάθεση σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (945). Τα προτεινόμενα μέτρα βασίζονται στα πλέον πιθανά σενάρια διάχυσης για το προϊόν αυτό. Οι τοπικές συνθήκες (άνεμος, θερμοκρασία του αέρα, κατεύθυνση και ταχύτητα των κυμάτων και των ρευμάτων) μπορούν, ωστόσο, να επιδράσουν σημαντικά στην επιλογή της προς εκτέλεση ενέργειας (990). Συνεπώς, συμβουλευτείτε τους κατά τόπους ειδικούς, αν χρειαστεί. (928) Η τοπική νομοθεσία μπορεί να καθορίζει ή να περιορίζει τις προς εκτέλεση ενέργειες (981). 6.4 Αναφορά σε άλλες ενότητες Για περισσότερες πληροφορίες σχετικές με τα μέσα ατομικής προστασίας, ανατρέξτε στην ενότητα "Έλεγχος των εκθέσεων και ατομική προστασία" (1086). 7. ΧΕΙΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ 7.1 Προφύλαξη για ασφαλή χειρισμό Προστατευτικά μέτρα Κίνδυνος εκρηκτικού μίγματος ατμών και αέρα (1120). Βεβαιωθείτε ότι όλες οι οδηγίες αναφορικά με εκρηκτικές ατμόσφαιρες και δομές διαχείρισης και αποθήκευσης των εύφλεκτων προϊόντων έχουν τηρηθεί ορθά (1079). MTBE V 1.00 Pag. 6 di 49

7 Λάβετε προληπτικά μέτρα κατά του στατικού ηλεκτρισμού 1134). Εξασφαλίστε τη γείωση του δοχείου, των ρεζερβουάρ και του εξοπλισμού για την παραλαβή και μεταφορά (1087). Χρησιμοποιήστε αποκλειστικά εξοπλισμό που δεν προκαλεί σπινθήρες (1152). Ο ατμός είναι βαρύτερος του αέρα (1137). Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στη συσσώρευση στα πηγάδια και στους γειτονικούς χώρους (1051). Διατηρείτε το μακριά από πηγές θερμότητας/σπίθες/ελεύθερες φλόγες/θερμές επιφάνειες (1097). Μην καπνίζετε. Χρησιμοποιήστε μόνο τη φόρτωση από κάτω για τις δεξαμενές, σύμφωνα με τη σχετική ευρωπαϊκή νομοθεσία (1151). Μη χρησιμοποιείτε πεπιεσμένο αέρα κατά τις εργασίες πλήρωσης, αδειάσματος ή χειρισμού (1073). Αποφύγετε την επαφή με το δέρμα και τα μάτια (1041). Μην καταπίνετε (1072). Μην εισπνέετε τους ατμούς (1070). Αποστραγγίστε τα συστήματα και εξυγιάνετε τις γραμμές μεταφοράς πριν διακόψετε τον έλεγχο. (1115) Χρησιμοποιήστε και διατηρήστε το αποκλειστικά στο εξωτερικό ή σε χώρο καλά αεριζόμενο (1148). Αποφύγετε την επαφή με το προϊόν (1045). Χρησιμοποιήστε κατάλληλα μέσα ατομικής προστασίας, αν χρειαστεί (1146). Μην το ελευθερώνετε στο περιβάλλον (1046) Υποδείξεις για ζητήματα υγιεινής της εργασίας Μην εισπνέετε την ομίχλη/τους ατμούς/τα αεροζόλ (P260). Αποφύγετε την επαφή με το δέρμα (1042). Μην τρώτε, μην πίνετε και μην καπνίζετε κατά τη χρησιμοποίηση του προϊόντος (1041). Πλύνετε επιμελώς τα χέρια μετά το χειρισμό (1156). Μην επαναχρησιμοποιείτε τα μολυσμένα ενδύματα. 7.2 Συνθήκες ασφαλούς αποθήκευσης, συμπεριλαμβανομένων ενδεχόμενων ασυμβατοτήτων Η δομή της περιοχής αποθήκευσης, τα χαρακτηριστικά των ρεζερβουάρ, οι συσκευές και οι λειτουργικές διαδικασίες θα πρέπει να είναι σύμφωνες με την ισχύουσα ευρωπαϊκή, εθνική ή τοπική νομοθεσία (1127). Οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης θα πρέπει να διαθέτουν τα σχετικά συστήματα για την πρόληψη της μόλυνσης του εδάφους και των νερών σε περίπτωση απωλειών ή διαφυγών (1129). Οι εργασίες καθαρισμού, επιθεώρησης και συντήρησης της εσωτερικής δομής των ρεζερβουάρ αποθήκευσης θα πρέπει να γίνουν από ειδικευμένο και σωστά εξοπλισμένο προσωπικό, όπως καθορίζεται από την ισχύουσα εθνική, τοπική νομοθεσία ή από κανονισμούς της επιχείρησης (1054). Πριν την πρόσβαση στα ρεζερβουάρ αποθήκευσης και την εκκίνηση οποιουδήποτε τύπου επέμβασης σε χώρο γειτονικό, διενεργήστε μια εξυγίανση, ελέγξτε την ατμόσφαιρα και βεβαιωθείτε για την περιεκτικότητα οξυγόνου και το βαθμό αναφλεξιμότητας (1049). Διατηρείτε το χωριστά από οξειδωτικούς παράγοντες (1133). Κατάλληλα υλικά: για την κατασκευή δοχείων ή εσωτερικών επενδύσεων χρησιμοποιήστε χάλυβα άνθρακα ή ανοξείδωτο χάλυβα ή υλικό εγκεκριμένο και κατάλληλο για τη χρησιμοποίηση του προϊόντος (1083). Ορισμένα συνθετικά υλικά, Viton και Flourel μπορεί να μην είναι κατάλληλα για τα δοχεία ή τις επενδύσεις με βάση τα χαρακτηριστικά του υλικού και των προβλεπόμενων χρήσεων (1125). Ελέγξτε τη συμβατότητα των υλικών παρά του παραγωγού (1055) σε σχέση με τις συνθήκες χρήσης. Αν το προϊόν παρέχεται σε δοχεία (1094), διατηρήστε το αποκλειστικά στα αρχικά δοχεία ή σε δοχεία κατάλληλα για τον τύπο του προϊόντος (1099). Διατηρείτε το σε χώρο καλά αεριζόμενο (1131) Διατηρήστε τα δοχεία επιμελώς κλειστά και με σωστή σήμανση (1098), με όψη προς τα πάνω. Τα κενά δοχεία μπορεί να περιέχουν εύφλεκτα υπολείμματα προϊόντος. (1078) Μην συγκολλάτε, μην θερμαίνετε, μην κάνετε διατρήσεις, μην κόβετε ή μην αποτεφρώνετε τα κενά δοχεία εκτός κι αν έχουν καταλλήλως εξυγιανθεί (1075). 7.3 Τελικές ειδικές χρήσεις Βλέπε προσαρτημένα σενάρια έκθεσης MTBE V 1.00 Pag. 7 di 49

8 8. ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ / ΑΤΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ 8.1 Παράμετροι ελέγχου Οριακές τιμές έκθεσης (ουσία): ACGIH 2010: TLV -TWA: 50 ppm Άλλοι: (μεθανόλη) ACGIH 2010: TLV -TWA: 200 ppm TLV -STEL: 250 ppm tert-βουτανόλη) ACGIH 2010: TLV -TWA: 100 ppm DNEL (Παράγωγο Επίπεδο Χωρίς Επιπτώσεις) Οδοί έκθεσης Χρόνιο, τοπικές επιπτώσεις DNEL Εργαζομένων Χρόνιο, συστημικές επιπτώσεις Οξεία, τοπικές επιπτώσεις Οξεία, συστημικές επιπτώσεις Χρόνιο, τοπικές επιπτώσεις στοματική n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. δερματική εισπνοή n.q. n.q mg/kg/8h n.q. n.q. n.q mg/m mg/m 3 n.q. n.q. DNEL γενικού πληθυσμού Χρόνιο, συστημικές επιπτώσεις 7.1 mg/kg/24h mg/kg/8h Οξεία, τοπικές επιπτώσεις n.a. n.q. Οξεία, συστημικές επιπτώσεις n.q. n.q mg/m mg/m 3 n.q. n.q. μη ποσοτικοποιήσιμη DΜEL (Παράγωγο Επίπεδο Ελάχιστων Επιπτώσεων) Για μια παρουσίαση συμβουλευτείτε το CSR. PNEC(S) (Προβλεπόμενη Συγκέντρωση Χωρίς Επιπτώσεις) Για μια παρουσίαση συμβουλευτείτε το CSR. MTBE V 1.00 Pag. 8 di 49

9 8.2 Έλεγχοι της έκθεσης Κατάλληλοι τεχνικοί έλεγχοι Ελαχιστοποίηση της έκθεσης σε νέφη/ατμούς/αεροζόλ. Πριν την πρόσβαση στα ρεζερβουάρ αποθήκευσης και την εκκίνηση οποιουδήποτε τύπου επέμβασης σε χώρο γειτονικό, διενεργήστε μια εξυγίανση, ελέγξτε την ατμόσφαιρα και βεβαιωθείτε για την περιεκτικότητα οξυγόνου και το βαθμό αναφλεξιμότητας (1049) Μέτρα ατομικής προστασίας (a) (b) Προστασία για μάτια/πρόσωπο Απουσία συστημάτων συγκράτησης και περίπτωση κινδύνου επαφής με τα μάτια/το πρόσωπο, να φοράτε μια προστασία για το κεφάλι και για το πρόσωπο (μάσκα ή/και προστατευτικά γυαλιά (EN 166) (1185) Προστασία του δέρματος: i) Προστασία των χεριών Απουσία συστημάτων συγκράτησης και σε περίπτωση ενδεχομένου επαφής με το δέρμα, χρησιμοποιήστε γάντια με καρπούς ιδιαίτερα ανθεκτικούς στους χημικούς παράγοντες, με εσωτερική φέλπα. Υλικά πιθανώς κατάλληλα: Νιτρίλιο ή Πολυστρωματικό (π.χ.. νεοπρένιο/pva), με δείκτη προστασίας από χημικούς παράγοντες τουλάχιστον ίσο με 5 (χρόνος διείσδυσης > 240 λεπτά). Να χρησιμοποιείτε γάντια σύμφωνα με τις συνθήκες και τους περιορισμούς που καθορίζονται από τον κατασκευαστή. Σε ανάλογη περίπτωση ανατρέξτε στην προδιαγραφή UNI EN 374. (c) Τα γάντια θα πρέπει να υπόκεινται σε περιοδική επιθεώρηση και να αντικαθίστανται σε περίπτωση φθοράς, διάτρησης ή μόλυνσης (1174). ii) Άλλο Σε περίπτωση χειρισμού του προϊόντος, χρησιμοποιήστε αντιστατικά ενδύματα εργασίας με μακριά μανίκια, ανάλογα με τους κινδύνους που συσχετίζονται με την ταξινόμηση των περιοχών εργασίας. Σε ανάλογη περίπτωση ανατρέξτε στις προδιαγραφές UNI EN Σε περίπτωση μόλυνσης των ενδυμάτων αντικαταστήστε τα και καθαρίστε τα αμέσως. Αναπνευστική προστασία Απουσία συστημάτων συγκράτησης: Χρησιμοποιήστε διατάξεις εγκεκριμένες για την προστασία των αναπνευστικών οδών: ολόκληρες μάσκες με φύσιγγα φίλτρου τύπου ΑΧ (καφέ για οργανικούς ατμούς με χαμηλό σημείο βρασμού). Για τα χαρακτηριστικά, ανατρέξτε στο DM 2/5/2001 Σε γειτονικούς χώρους: Χρησιμοποιήστε διατάξεις εγκεκριμένες για την προστασία των αναπνευστικών οδών: ολόκληρες μάσκες με φύσιγγα φίλτρου τύπου ΑΧ (καφέ για οργανικούς ατμούς με χαμηλό σημείο βρασμού). Αν δεν είναι δυνατό να καθορίσετε ή να εκτιμήσετε με κάποια βεβαιότητα τα επίπεδα έκθεσης ή αν μπορεί να διαπιστωθεί έλλειψη οξυγόνου, χρησιμοποιήστε αποκλειστικά έναν αυτόνομο αναπνευστήρα (EN 529) (1183). Για τα χαρακτηριστικά, ανατρέξτε στο DM 2/5/2001 (d) Θερμικοί κίνδυνοι Μην εφαρμοστέο MTBE V 1.00 Pag. 9 di 49

10 8.2.3 Έλεγχοι της περιβαλλοντικής έκθεσης Μην το ελευθερώνετε στο περιβάλλον (1046). Οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης θα πρέπει να διαθέτουν τα σχετικά συστήματα για την πρόληψη της μόλυνσης του εδάφους και των νερών σε περίπτωση απωλειών ή διαφυγών (1129). Απαιτείται η επιτόπια επεξεργασία των λυμάτων (TCR13). Μεριμνήστε για την απελευθέρωση αδιάλυτων ουσιών ή ανακτήστε τις από τα λύματα. (TRC14) Μην διαθέτετε τις λάσπες που παράγονται από την επεξεργασία των βιομηχανικών λυμάτων σε φυσικά εδάφη (ΟΜS2). Οι παραγόμενες λάσπες από την επεξργασία των βιομηχανικών λυμάτων θα πρέπει να αποτεφρώνονται, να διατηρούνται υπό έλεγχο ή να τυγχάνουν επεξεργασίας (OMS3). Για περισσότερες λεπτομέρειες συμβουλευτείτε τα προσαρτημένα σενάρια έκθεσης. 8.3 Άλλο Στα προσαρτημένα σενάρια έκθεσης αναφέρονται οι λειτουργικές συνθήκες και τα μέτρα διαχείρισης που επιτρέπουν τον έλεγχο των κινδύνων για την υγεία και για το περιβάλλον που σχετίζονται με τις προσδιορισμένες χρήσεις της ουσίας, σχετικά με τα επικίνδυνα χαρακτηριστικά που περιγράφονται στην ενότητα ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ 9.1 Πληροφορίες για τις βασικές φυσικές και χημικές ιδιότητες a) Όψη: υγρό b) Οσμή: με χαρακτηριστικά τερπενίου c) Όριο οσμής: n.d. d) ph: n.d. e) Σημείο τήξεως/σημείο πήξεως: C f) Αρχικό σημείο ζέσης και περιοχή ζέσης: 55.3 C (EN ISO 13405) g) Σημείο ανάφλεξης: -28 C (EN ISO 13736) h) Ταχύτητα εξάτμισης: n.d. i) Αναφλεξιμότητα (στερεά, αέρια): η ουσία είναι έντονα αναφλέξιμη j) Ανώτερη/χαμηλότερη αναφλεξιμότητα ή όρια εκρηκτικότητας n.d. k) Πίεση ατμών: 33kPa σε 25 C (EN ISO ) l) Πυκνότητα ατμών: n.d. m) Σχετική πυκνότητα: 0.74 σε 20 C n) Η διαλυτότητα/οι διαλυτότητες: διαλυτότητα σε νερό mg/l σε 20 C o) Συντελεστής κατανομής n-οκτανόλη/νερό: 1.06 σε 20 C p) Θερμοκρασία αυτοανάφλεξης: 460 C q) Θερμοκρασία αποσύνθεσης: n.d. r) Ιξώδες: mm 2 /s (στατικό) σε 20 C και mm 2 /s (στατικό) σε 40 C MTBE V 1.00 Pag. 10 di 49

11 s) Εκρηκτικές ιδιότητες: η ουσία δεν είναι εκρηκτική t) Οξειδωτικές ιδιότητες: η ουσία δεν είναι οξειδωτική 9.2 Άλλες πληροφορίες Δεν υπάρχουν 10. ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΔΡΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ 10.1 Δραστικότητα Η ουσία δεν παρουσιάζει περαιτέρω κινδύνους ως προ τη δραστικότητα σε σχέση με εκείνους που αναφέρονται στα επόμενα κεφάλαια Χημική σταθερότητα Η ουσία αυτή είναι σταθερή σε σχέση με τις εγγενείς της ιδιότητες. Επειδή το MTBE είναι αιθέρας, η μοριακή δομή δείχνει μόνο μια δυνητική δραστικότητα. Ωστόσο, το ισοζύγιο οξυγόνου του MTBE είναι -272, όπου μόνο ένα ισοζύγιο οξυγόνου μεγαλύτερο του -200 δείχνει την παρουσία εκρηκτικών ιδιοτήτων. Συνεπώς, δεν αναμένονται εκρηκτικές ιδιότητες Δυνατότητα επικίνδυνων αντιδράσεων Η επαφή με ισχυρά οξειδωτικά (όπως υπεροξείδια και χρωμικά) μπορεί να προξενήσει κίνδυνο πυρκαγιάς. (612). Ένα μίγμα με νιτρικά ή άλλα ισχυρά οξειδωτικά (όπως χλωρικά, υπερχλωρικά και υγρό οξυγόνο) μπορεί να παράξει μια εκρηκτική μάζα (609). Η ευαισθησία στη θερμότητα, στην τριβή και στο σοκ δεν μπορούν να εκτιμηθούν εκ των προτέρων (616). Η επαφή με ισχυρά οξέα μπορεί να αποσυνθέσει το υλικό και να παράξει ισοβουτυλένιο εξαιρετικά εύφλεκτο Συνθήκες προς αποφυγήν Διατηρείτε το χωριστά από οξειδωτικούς παράγοντες (1133). Διατηρείτε το μακριά από πηγές θερμότητας/σπίθες/ελεύθερες φλόγες/θερμές επιφάνειες (1097). Μην καπνίζετε. Αποφύγετε το σχηματισμό ηλεκτροστατικών φορτίων Υλικά μη συμβατά Ισχυρά οξειδωτικά, ισχυρά οξέα 10.6 Προϊόντα αποσύνθεσης επικίνδυνα Κανένα 11. ΤΟΞΙΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ 11.1 Τοξικοκινητική, μεταβολισμός και διανομή Μέθοδος Αποτέλεσμα Σχόλια Πηγή ΑΡΟΥΡΑΙΟΣ: (Α/Θ) Σημαντική παρουσία και TBA ΣΤΟΜΑΤΙΚΑ (gavage) (terbutylalcool) στο αίμα μετά MTBE V 1.00 Pag. 11 di 49

12 Μέθοδος Αποτέλεσμα Σχόλια Πηγή Άρρενες άνθρωποι Έκθεση 1 ώρας Doses/conc.: (± 0.212) μg/ml σε νερό Έκθεση ανθρώπων εθελοντών στους ατμούς του MTBE για 4 ώρες Άνδρες και γυναίκες 5 και 15 mg MTBE σε 100 ml νερού Άνδρες Απορρόφηση δια εισπνοής Άνδρες Απορρόφηση δια εισπνοής την έκθεση. Έκκριση από το αίμα με χρόνο υποδιπλασιασμού 30 λεπτών. Ρυθμός απορρόφησης μέσω δέρματος: περ. 0.2 % (Συντ. διαπερατότητας (Kp) = cm/ώρα (σε t= 32 C) Η μέγιστη συγκέντρωση του MTBE που καταγράφηκε στο αίμα μετά από έκθεση 4 και 40 ppm είναι 1.9 ± 0.4 μm. Η μέγιστη συγκέντρωση του TBA ήταν 2.6 ± 1.0 μm Η συγκέντρωση του MTBE μειώνεται μέχρι το όριο ανίχνευσης σε 8 ώρες (4 ppm) και 12 ώρες (40 ppm) μετά το τέλος της έκθεσης. Το MTBE δεν ανιχνεύθηκε στα δείγματα αίματος στα υποκείμενα μετά την έκθεση. Η μέγιστη συγκέντρωση του MTBE καθορίστηκε σε δείγματα αίματος 1 ώρα μετά την έκθεση. Το MTBE μειώνεται μέχρι να φτάσει το όριο εντοπισμού 12 ώρες μετά. Παρατηρήθηκαν χαμηλή σχετική απορρόφηση (39%), χαμηλό επίπεδο έκλυσης μετά την έκθεση MTBE (17%), και χαμηλή ανάκτηση TBA στα ούρα (<1%). Η αναπνευστική απορρόφηση του MTBE είναι κατά μέσο όρο 42-49%, καθαρή 32-42%. Η αναπνευστική έκλυση ήταν στο εύρος 32-47% της απορρόφησης των αναπνευστικών οδών και το δίκτυο αναπνευστικής έκλυσης 20-33%. % της απορροφούμενης δόσης, (μελέτη μεγαλύτερης συνάφειας) (μελέτη μεγαλύτερης συνάφειας) (μελέτη μεγαλύτερης συνάφειας) (μελέτη μεγαλύτερης συνάφειας) Dekant W, Bernauer U, Rosner E, Amberg A (2001) Prah J, Ashley D, Blount B, Case M, Leavens T, Pleil J, Cardinali F (2004) Dekant W, Bernauer U, Rosner E, Amberg A (2001) Dekant W, Bernauer U, Rosner E, Amberg A (2001) Nihlén A, Sumner SC, Löf A, Johanson G. (1999) Nihlén A, Löf A, Johanson G. (1998) 11.2 Τοξικολογικές πληροφορίες a) Οξεία τοξικότητα: Μέσω στοματικής οδού Το MTBE παρουσιάζει χαμηλά επίπεδα οξείας τοξικότητας δια της στοματικής οδού, μέσω του δέρματος και από εισπνοή στους ανθρώπους και σε δοκιμές σε ζώα. Στη συνέχεια παρατίθεται μια σύνθεση των πλέον αντιπροσωπευτικών μελετών του Ντοσιέ καταχώρισης. MTBE V 1.00 Pag. 12 di 49

13 Μέθοδος Αποτέλεσμα Σχόλια Πηγή ΑΡΟΥΡΑΙΟΣ: Α/Θ ΣΤΟΜΑΤΙΚΑ (gavage) OECD Guideline 401 DL50>2000 mg/kg (Α/Θ) Αξιόπιστη με περιορισμούς RBM (1996a) Μέσω εισπνοής Για την αξιολόγηση της οξείας τοξικότητας μέσω εισπνοής του MTBE είναι διαθέσιμες ορισμένες μελέτες σε αρουραίο (OECD Guideline 403). Στη συνέχεια παρατίθεται μια σύνθεση των πλέον αντιπροσωπευτικών μελετών του Ντοσιέ καταχώρισης. Μέθοδος Αποτέλεσμα Σχόλια Πηγή ΑΡΟΥΡΑΙΟΣ: Α/Θ Εισπνοή: ατμοί OECD Guideline 403 (Acute inhalation toxicity) ή ισοδύναμες μέθοδοι CL50 (mg/l/4 ώρες): 85 (Α/Θ) (μελέτη μεγαλύτερης συνάφειας) Αξιόπιστη με περιορισμούς Industrial Bio-test Laboratories, Inc (1969a) Μέσω Δέρματος Η οξεία τοξικότητα μέσω δέρματος δειγμάτων ίδιων του MTBE αξιολογήθηκε σε μια σειρά μελετών που διεξήχθησαν κυρίως σε αρουραίους και κουνέλια. Από τις μελέτες αυτές ανέκυψε μια οξεία δερματική DL50 μεγαλύτερη των 10 g / kg. Καμία ταξινόμηση σύμφωνα με τους κανονισμούς για τις επικίνδυνες ουσίες. Στη συνέχεια παρατίθεται μια σύνθεση των πλέον αντιπροσωπευτικών μελετών του Ντοσιέ καταχώρισης. Μέθοδος Αποτέλεσμα Σχόλια Πηγή ΑΡΟΥΡΑΙΟΣ: Α/Θ OECD Guideline 402 (Acute dermal toxicity) DL50>2000 mg/kg bw(α/θ) Αξιόπιστη με περιορισμούς RBM (1996b) b) Τοξικότητα με επαναλαμβανόμενες δόσεις Μέσω στοματικής οδού Μέθοδος Αποτέλεσμα Σχόλια Πηγή ΑΡΟΥΡΑΙΟΣ: (Α/Θ) Φορέας: νερό OECD Guideline 408 ή ισοδύναμες μέθοδοι ΑΡΟΥΡΑΙΟΣ: (Α/Θ) Φορέας: Αραβοσιτέλαιο OECD Guideline 408 ή ισοδύναμες μέθοδοι NOAEL: 209 mg/kg bw/day (Α/Θ) NOAEL: 300mg/kg bw/day (M) (NOAEL για έκθεση 90 ημερών) LOALE: 357 mg/kg bw/day (F) (NOAEL για έκθεση 14 ημερών) Αξιόπιστη χωρίς περιορισμούς Αξιόπιστη χωρίς περιορισμούς CIIT (2007) Robinson M, Bruner RH & Olson GR (1990) Μέσω εισπνοής Μέθοδος Αποτέλεσμα Σχόλια Πηγή ΑΡΟΥΡΑΙΟΣ: (Α/Θ) νερό EPA OTS EPA OTS 798,6050 EPA OTS 798,6200 EPA OTS 798,6400 NOAEC: 800 ppm (Α/Θ) Αξιόπιστη χωρίς περιορισμούς Bushy Run Research Center (1989a) Lington AW, Dodd DE, Ridlon SA, Douglas JF, Kneiss JJ & Andrews LS (1997) Daughtrey WC, Gill MTBE V 1.00 Pag. 13 di 49

14 MW, Pritts IM, Douglas JF, Kneiss JJ & Andrews LS (1997) c) Διάβρωση/δερματικός ερεθισμός Το δυναμικό δερματικού ερεθισμού δειγμάτων MTBE δοκιμάστηκε σε έναν αριθμό μελετών που διεξήχθησαν γενικά στο κουνέλι. Στη συνέχεια παρατίθεται μια σύνθεση των πλέον αντιπροσωπευτικών μελετών του CSR. Μέθοδος Αποτέλεσμα Σχόλια Πηγή ΚΟΥΝΕΛΙ Μη διαπερατή Κάλυψη OECD Guideline 404 Δείκτης πρωτεύοντος ερεθισμού: ώρες Αξιόπιστη με περιορισμούς Hüls (1985a) d) Σοβαρές οφθαλμικές βλάβες/σοβαροί οφθαλμικοί ερεθισμοί Το δυναμικό ερεθισμού των οφθαλμών δειγμάτων MTBE δοκιμάστηκε σε μεγάλο αριθμό μελετών που διεξήχθησαν γενικά στο κουνέλι. Στη συνέχεια παρατίθεται μια σύνθεση των πλέον αντιπροσωπευτικών μελετών του Ντοσιέ καταχώρισης. Μέθοδος Αποτέλεσμα Σχόλια Πηγή Καμία ορατή επίπτωση στον κερατοειδή, στην ίριδα ΚΟΥΝΕΛΙ Στον επιπεφυκότα 1,3 με μέγιστο OECD Guideline 405 (Acute 4: απόλυτα αντιστρεπτή εντός 6 Hüls (1985a) eye irritation/corrosion) ημερών Σε χήμωση 0.4 στα 4 απόλυτα αντιστρεπτή εντός 6 ημερών e) Αναπνευστική ή δερματική ευαισθητοποίηση Αναπνευστική ευαισθητοποίηση: Δεν υπάρχουν ενδείξεις επιπτώσεων στην αναπνευστική οδό με επαναλαμβανόμενες εισπνοές σε ζώα. Δερματική ευαισθητοποίηση: Είναι διαθέσιμες μελέτες που διενεργήθηκαν για την εκτίμηση του δυναμικού ευαισθητοποίησης του ΜΤΒΕ με τη μέθοδο Landsteiner. Τα αποτελέσματα από τις μελέτες αυτές δείχνουν την απουσία δυναμικού δερματικής ευαισθητοποίησης, συνεπώς δεν απαιτείται καμία ταξινόμηση της ουσίας. Στη συνέχεια παρατίθεται μια σύνθεση των πλέον αντιπροσωπευτικών μελετών του Ντοσιέ καταχώρισης. Μέθοδος Αποτέλεσμα Σχόλια Πηγή ΙΝΔΙΚΑ ΧΟΙΡΙΔΙΑ αρσενικά ARCO 1980a (Atlantic Μη ευαισθητοποιός μέθοδος Landsteiner Αξιόπιστη με περιορισμούς Richfield Company) ΙΝΔΙΚΑ ΧΟΙΡΙΔΙΑ αρσενικά Inveresk Research Μη ευαισθητοποιός OECD guideline 406 Αξιόπιστη με περιορισμούς International (1979b) f) Μεταλλαξιγένεση των γεννητικών κυττάρων Η μεταλλαξιγόνος δυνατότητα του MTBE μελετήθηκε ευρέως σε μια σειρά δοκιμών σε ζωικά και βακτηριδιακά κύτταρα. Στη συνέχεια παρατίθεται μια σύνθεση των πλέον αντιπροσωπευτικών μελετών του CSR. MTBE V 1.00 Pag. 14 di 49

15 Μέθοδος Αποτέλεσμα Σχόλια Πηγή Δοκιμή του Ames: Δοκιμή ανάστροφης βακτηριδιακής μετάλλαξης S. typhimurium, EU Method B.13/14 Δοκιμή του Ames: Δοκιμή ανάστροφης βακτηριδιακής μετάλλαξης S. typhimurium, OECD Guideline 471 in vitro : Δοκιμή μικροπυρήνων Ισοδύναμη με OECD Guideline 473 Αρνητικό Με/χωρίς μεταβολική ενεργοποίηση Κυτταροτοξικότητα: όχι Αποτελέσματα: Αρνητικό Κυτταροτοξικότητα: όχι Αρνητικό Χωρίς μεταβολική ενεργοποίηση Αξιόπιστη χωρίς περιορισμούς Αξιόπιστη με περιορισμούς Αξιόπιστη με περιορισμούς Hüls (1991) Life Science Research (1989a) Zhou W, Yuan D, Huang G, Zhang H & Ye S (2000b) In vivo: Χρωμοσωμικές εκτροπές Αρουραίος (αρσενικός/θηλυκός) Εισπνοή ατμών: EPA OTS ή μέθοδοι ισοδύναμες Αρνητική γονιδιοτοξικότητα Θετική τοξικότητα Αξιόπιστη χωρίς περιορισμούς Bushy Run Research Center (1989b) McKee RH, Vergnes JS, Galvin JB, Douglas JF, Kneiss JJ & Andrews LS. (1997) g) Καρκινογένεση Στη συνέχεια παρατίθεται μια σύνθεση των πλέον αντιπροσωπευτικών μελετών του CSR. Στοματική Μια μελέτη στοματικής καρκινογένεσης σε αρουραίους Sprague-Dawley ήταν διαθέσιμη για την αξιολόγηση (Belpoggi et al., 1995 και Belpoggi et al., 1998). Ωστόσο, η μελέτη αυτή αναθεωρήθηκε από το IARC και αγνοήθηκε, λόγω της ατελούς και αμφισβητήσιμης επισήμανσης της μεθοδολογίας μελέτης και ερμηνείας των δεδομένων. Εισπνοή Οι επιπτώσεις στα ζώα που απαντώνται στις μελέτες αναλύθηκαν και ο μηχανισμός εμφάνισης αναγνωρίστηκε ως τυπικός των ζώων από χρησιμοποιηθέντα πειράματα. Οι επιπτώσεις αυτές δεν θεωρήθηκαν σημαντικές για τον άνθρωπο. Ακόμη, δεν διαπιστώθηκαν γονιδιοτοξικές επιπτώσεις. Συνεπώς η ουσία δεν ταξινομείται ως καρκινογόνος. ΑΡΟΥΡΑΙΟΣ (Α/Θ) EPA OTS (Carcinogenicity) Μέθοδος Αποτέλεσμα Σχόλια Πηγή Δερματική Δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία. NOAEC (καρκινογένεση): 400 ppm (Α/Θ) NOAEC (τοξικότητα): 400 ppm (Α/Θ) Νεοπλαστικές επιπτώσεις παρατηρηθείσες σε όλες τις ομάδες της δοκιμής (μελέτη μεγαλύτερης συνάφειας) Αξιόπιστη χωρίς περιορισμούς Bushy Run Research Center (1992a) Bird MG, Burleigh- Flayer HD, Chun JS, Douglas JF, Kneiss JJ & Andrews LS (1997a) MTBE V 1.00 Pag. 15 di 49

16 h) Τοξικότητα για την αναπαραγωγή Επιπτώσεις στη γονιμότητα Στη συνέχεια παρατίθεται μια σύνθεση των πλέον αντιπροσωπευτικών μελετών του CSR. Μέθοδος Αποτέλεσμα Σχόλια Πηγή ΑΡΟΥΡΑΙΟΣ (Α/Θ) Δεν ακολουθήθηκε καμία ειδική κατευθυντήρια γραμμή NOAEC: 400 ppm (Α/Θ) NOAEC (Επιπτώσεις στη γονιμότητα): 8000 ppm (Α/Θ) NOAEC (τοξικότητα στην ανάπτυξη): 400 ppm (Α/Θ) Αξιόπιστη με περιορισμούς Τοξικότητα στην ανάπτυξη/τερατογένεση: Στη συνέχεια παρατίθεται μια σύνθεση των πλέον αντιπροσωπευτικών μελετών του CSR. Bushy Run Research Center (1991) Bevan C, Neeper- Bradley TL, Tyl RW, Fisher LC, Panson RD, Kneiss JJ (1997) Μέθοδος Αποτέλεσμα Σχόλια Πηγή ΑΡΟΥΡΑΙΟΣ OECD Guideline 414 ή ισοδύναμες μέθοδοι ΚΟΥΝΕΛΙ EPA OTS (Inhalation Developmental Toxicity Screen) ΠΟΝΤΙΚΟΣ EPA OTS (Inhalation Developmental Toxicity Screen) ΠΟΝΤΙΚΟΣ OECD Guideline 414 (Prenatal Developmental Toxicity Study) NOAEC (τοξικότητα στην ανάπτυξη): 2500 ppm (Καμία επίπτωση στην παρατηρηθείσα ανάπτυξη) NOAEC (μητρική τοξικότητα): 2500 ppm NOAEC (τοξικότητα στην ανάπτυξη): 8000 ppm (Δεν παρατηρήθηκε καμία επίπτωση στην ανάπτυξη) NOAEC (μητρική τοξικότητα): 4000 ppm (>70% μείωση της κατανάλωσης τροφής κατά την κύηση στις ημέρες 6-10) NOAEC (τοξικότητα στην ανάπτυξη): 1000 ppm NOAEC (μητρική τοξικότητα): 1000 ppm (μείωση της κατανάλωσης τροφής κατά την κύηση στις ημέρες 6-10) NOAEC (τοξικότητα στην ανάπτυξη): 2500 ppm NOAEC (μητρική τοξικότητα): 2500 ppm Αξιόπιστη χωρίς περιορισμούς Αξιόπιστη χωρίς περιορισμούς Αξιόπιστη χωρίς περιορισμούς Αξιόπιστη χωρίς περιορισμούς Conaway CC, Schroeder RE & Snyder NK (1985a) Bushy Run Research Center (1989c) Bevan C, Tyl RW, Neeper-Bradley TL, Fisher LC, Panson RD, Douglas (1997) Bushy Run Research Center (1989d) Bevan C, Tyl RW, Neeper-Bradley TL, Fisher LC, Panson RD, Douglas (1997) Conaway CC, Schroeder RE & Snyder NK (1985b) Νευροτοξικότητα: Στη συνέχεια παρατίθεται μια σύνθεση των πλέον αντιπροσωπευτικών μελετών του CSR. ΑΡΟΥΡΑΙΟΣ αρσενικοί/θηλυκοί Οξεία εισπνοή Έκθεση 6 ωρών Μέθοδος Αποτέλεσμα Σχόλια Πηγή NOAEC: 800 (αρσενικοί/θηλυκοί) Αξιόπιστη χωρίς περιορισμούς Bushy Run Research Center (1989d) 12. ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ MTBE V 1.00 Pag. 16 di 49

17 12.1 Τοξικότητα Στη συνέχεια παρατίθεται μια σύνθεση των πλέον αντιπροσωπευτικών μελετών του Ντοσιέ καταχώρισης. Endpoint Αποτέλεσμα Σχόλια Αναφορές Ασπόνδυλα - Βραχυπρόθεσμα Daphnia magna Γλυκά νερά EPA OPPTS Ασπόνδυλα - Βραχυπρόθεσμα Americamysis bahia Αλμυρά νερά EPA OPPTS 850,1035 Ασπόνδυλα - Βραχυπρόθεσμα Americamysis bahia) Αλμυρά νερά EPA OTS 797,1930 Ασπόνδυλα - Βραχυπρόθεσμα Americamysis bahia Αλμυρά νερά OECD Guideline 202 Ασπόνδυλα - Μακροπρόθεσμα Daphnia magna Γλυκά νερά EPA OPPTS 850,1300 Ασπόνδυλα - Μακροπρόθεσμα Americamysis bahia Αλμυρά νερά EPA OPPTS 850,1350 Φύκια Pseudokirchneriella subcapitata Γλυκά νερά ASTM E Ψάρι - Βραχυπρόθεσμα Pimephales promelas Γλυκά νερά US EPA 1981 Ψάρι - Βραχυπρόθεσμα Menidia beryllina Αλμυρά νερά OECD Guideline 203 Τοξικότητα για ύδατα EC50 (48 h): 472 mg/l EC50 (96 h): 187 mg/l LC50 (96 h): 200 mg/l LC50 (96 h): 136 mg/l LC50 (96 h): 44 mg/l NOEC (21 d): 51 mg/l LOEC (21 d): 100 mg/l NOEC (28 d): 26 mg/l LOEC (28 d): 50 mg/l IC50 (96 h): 491 mg/l IC20 (96 h): 103 mg/l LC50 (96 h): 672 mg/l LC50 (96 h): 574 mg/l Αξιόπιστη χωρίς περιορισμούς Αξιόπιστη χωρίς περιορισμούς Αξιόπιστη με περιορισμούς Αξιόπιστη με περιορισμούς Αξιόπιστη χωρίς περιορισμούς Αξιόπιστη χωρίς περιορισμούς Αξιόπιστη χωρίς περιορισμούς Αξιόπιστη με περιορισμούς Αξιόπιστη με περιορισμούς Wildlife International Ltd. (1999c) Rausina GA, Wong DCL, Arnold WR, Mancini ER and Steen AE (2002) BenKinney MT, Barbieri JF, Gross JS & Naro PA (1994b) T.R. Wilbury Laboratories, Inc. (1994) Wildlife International Ltd. (1999g) Wildlife International Ltd. (1999h) ENSR (1999g) Geiger DL, Call DJ & Brooke LT (1988) BenKinney MT, Barbieri JF, Gross JS & Naro PA (1994a) Ψάρι Pimephales promelas Γλυκά νερά ASTM E NOEC (31 d): 299 mg/l NOEC (31 d): 450 mg/l Αξιόπιστη χωρίς περιορισμούς ENSR (1999b) MTBE V 1.00 Pag. 17 di 49

18 Μικροβιολογική δράση στις ιλείς Ασπόνδυλα Pseudomonas putida Γλυκά νερά Bacteria toxicity test σύμφωνα με Bringmann και Kühn, (1977) EC10 (18 h): 710 mg/l Αξιόπιστη με περιορισμό Hüls AG (1991d) Diefenbach, R (1999) 12.2 Ανθεκτικότητα και ικανότητα αποικοδόμησης Αβιοτική αποικοδόμηση Υδρόλυση: το MTBE είναι ανθεκτικό στις υδρολυτικές διαδικασίες εντός σημαντικών για το περιβάλλον ph. Τα ισχυρά οξέα μπορούν να συμβάλλουν στην υδρόλυση του MTBE, αλλά το διάστημα ph στο οποίο μπορεί να συμβεί αυτό είναι μικρότερο των τυπικών διαστημάτων των φυσικών εδαφών και των υδάτων (Lyman et al. 1982). Φωτόλυση σε αέρα: οι διενεργηθείσες δοκιμές αποδεικνύουν, σε αέρα, χρόνο υποδιπλασιασμού του MTBE 3-6 ημέρες, σε συνάρτηση των περιβαλλοντικών συνθηκών. Φωτόλυση σε νερό: η άμεση φωτόλυση δεν είναι μια σημαντική διαδικασία απομάκρυνσης του MTBE σε νερό επειδή οι αλειφατικοί αιθέρες δεν απορροφούν φως σε μήκη κύματος> 290 nm, και οι οποίοι ευθύνονται για τη διαδικασία αυτή. Το φάσμα UV του MTBE έχει μια t max 289 nm, δείχνει ότι υπάρχει χαμηλό δυναμικό άμεσης φωτόλυσης στο νερό. Μέθοδος Αποτέλεσμα Σχόλια Αναφορές Βιοαποδόμηση Ιλύς ενεργός, οικιακή OECD Guideline 301 D Βιοαποδόμηση OECD Guideline 301 D Βιοαποδόμηση Ιλύς ενεργός, βιομηχανική OECD Guideline 301 D Μικροβιακή χλωρίδα εδάφους μολυσμένου με βενζίνη Μια μελέτη βιοαποδόμησης δείχνει την ικανότητα αποδόμησης των αιθέρων της βενζίνης. Η αποδόμηση 1 παρακολουθήθηκε από μια αύξηση 2 οξυγόνου..3 Δυναμικό βιοσυσώρευσης % αποδόμηση 0 μετά από 28 ημέρες (κατανάλωση O 2) % αποδόμηση 1,8 μετά από 28 ημέρες (κατανάλωση O 2) % αποδόμηση 9,2 μετά από 7 ημέρες (κατανάλωση O 2) % αποδόμηση 100 μετά από 30 ώρες (κατανάλωση O 2) Οι παράγοντες βιοσυγκέντρωσης στο σώμα (BCF) 1,5 και 1,4 επισημάνθηκαν για τους ιαπωνικούς κυπρίνους (Cyprinus carpio), εκτεθειμένο για 28 ημέρες (βλέπε σημείο 4.3.1). Το MTBE συνεπώς δεν είναι βιοσυσωρεύσιμο Κινητικότητα στο έδαφος Συντ. Απορρόφησης Koc: 9.1 l/kg (log value = 0.95) (υπολογισμένο) 12.5 Αποτελέσματα της αξιολόγησης PBT και vpvb Αξιόπιστη χωρίς περιορισμούς Αξιόπιστη με περιορισμό Αξιόπιστη με περιορισμό Αξιόπιστη με περιορισμό Hüls AG (1991a) RBM (1996) Slovnaft VÚRUP, a.s. (2005a). Kharoune M, Kharoune L, Lebault J-M and Pauss A (2002) MTBE V 1.00 Pag. 18 di 49

19 Σύγκριση με τα κριτήρια του προσαρτήματος XIII του Κανονισμού REACH Από την αντιπαράθεση με τα κριτήρια του προσαρτήματος XIII πραγματοποιήθηκε μια αξιολόγηση της κατάστασης του PBT του MTBE, χρησιμοποιώντας όλα τα διαθέσιμα δεδομένα. Οι διαθέσιμες πληροφορίες δείχνουν ότι το MTBE δεν ικανοποιεί τα κριτήρια επιλογής PBT, όπως φαίνεται στο προσάρτημα XIII της οδηγίας 2006/121/ΕΚ Άλλες αντίξοες επιπτώσεις Η διασπορά στο περιβάλλον μπορεί να προκαλέσει τη μόλυνση των περιβαλλοντικών υποστρωμάτων (αέρας, έδαφος, υπέδαφος, επιφανειακά και υπόγεια ύδατα). Χρησιμοποιήστε το σύμφωνα με την καλή εργασιακή πρακτική, αποφεύγοντας τη διασπορά του προϊόντος στο περιβάλλον. 13. ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΘΕΣΗ 13.1 Μέθοδοι επεξεργασίας των αποβλήτων Μην το αδειάζετε στο έδαφος ούτε σε αποχετεύσεις, σε κανάλια ή ρεύματα νερού. Για τη διάθεση των αποβλήτων του προϊόντος, συμπεριλαμβανομένων των κενών δοχείων που δεν έχουν εξυγιανθεί, εφαρμόστε το D.Lgs. (Ν.Δ.) 152/06 και s.m.i. Κωδικός Ευρωπαϊκού Καταλόγου Αποβλήτων: (Ref: 2001/118/ΕΚ και Dir. Min. Ambiente (Οδηγ. Υπ. Περιβάλλοντος) 9/04/2002) (ο αναφερόμενος κωδικός αποτελεί μόνο μια γενική υπόδειξη, βασισμένη στην αρχική σύνθεση του προϊόντος και στις προβλεπόμενες χρήσεις. Ο κάτοχος ευθύνεται για την επιλογή του πλέον κατάλληλου κωδικού με βάση την πραγματική χρήση του προϊόντος, ενδεχόμενες αλλοιώσεις και μολύνσεις. Διάθεση των δοχείων: Μην πετάτε στο περιβάλλον τα δοχεία. Να τα διαθέτετε σύμφωνα με τους ισχύοντες τοπικούς κανονισμούς. Μην τρυπάτε, μην κόβετε, μη λειαίνετε, μη συγκολλάτε, μη θερμαίνετε, μην καίτε και μην αποτεφρώνετε τα δοχεία ή τις κενές σακούλες που δεν έχουν εξυγιανθεί. 14. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ 14.1 Αριθμός ONU Όνομα αποστολής του ONU ΜΕΘΥΛΟ-ΤΕRΤ-ΒΟΥΤΥΛΟ ΑΙΘΕΡΑΣ 14.3 Τάξεις κινδύνου σχετικού με τη μεταφορά: Μεταφορά οδική/σιδηροδρομική (ADR/RID/ADN): Τάξη 3, Flamm liquid (KEMLER 33) Μεταφορά θαλάσσια (IMDG): Τάξη 3, Flamm liquid (F-E, S-D) Μεταφορά αέρια (ΙΑΤΑ): Τάξη 3, Flamm liquid 14.4 Μονάδες συσκευασίας: II, Ετικέτα Κίνδυνοι για το περιβάλλον: Ουσία μη επικίνδυνη για το περιβάλλον σύμφωνα με τους κωδικούς ADR, RID, ADN και IMDG Ειδικές προφυλάξεις για τους χρήστες (εργασίες μεταφοράς): Φορτίο σε βυτιοφόρα σε δρόμο ή σιδηροτροχιά (CS511): Εξασφαλίστε ώστε η μεταφορά του υλικού να γίνει σε συνθήκες περιορισμού ή αερισμού με εξαγωγή (E66). Να φοράτε προστατευτικά γάντια κατά των χημικών παραγόντων (σύμφωνα με το πρότυπο EN374). Ακόμη, απαιτείται ένα σεμινάριο βασικής εκπαίδευσης (PPE16). Φόρτωση και εκφόρτωση σε και από Σκάφη/φορτηγίδες (CS510): Μεταφορά μέσω κλειστών γραμμών (E52). Εκκενώστε τις γραμμές μεταφοράς πριν την αποσύνδεση (Ε39). Διατηρείτε τις αποστραγγίσεις σε δοχεία στεγανά εν MTBE V 1.00 Pag. 19 di 49

20 αναμονή της διάθεσης ή της επακόλουθης ανακύκλωσης (ENTV4). Να φοράτε προστατευτικά γάντια κατά των χημικών παραγόντων (σύμφωνα με το πρότυπο EN374). Ακόμη, απαιτείται ένα σεμινάριο βασικής εκπαίδευσης (PPE16). MTBE V 1.00 Pag. 20 di 49