Χρήστος Μάρκου. Υποψήφιος Διευθυντής ΙΠΣΦ 3/12/2018

Transcript

1 Χρήστος Μάρκου Υποψήφιος Διευθυντής ΙΠΣΦ 3/12/2018

2 Βιογραφικά στοιχεία Σπουδές: : Ηλεκτρολόγος μηχανικός ΕΜΠ : B.Sc. in Physics, Imperial College, University of London : Ph.D. in Particle Physics, Imperial College, University of London UA1 in SPS, CERN QCD measurements in proton-antiproton collisions, EM U/TPM warm liquid calorimeter upgrade 2

3 Σταδιοδρομία Επαγγελματική απασχόληση: : Research associate, HEP group, Imperial College. UA1 calorimeter upgrade test beam, convener of b quark search group : Research associate, HEP group, Imperial College. DESY, Αμβούργο. Slow control of Central Tracker. DIS and exotic physics groups. 3

4 : Research Fellow, PPE Division, CERN. LEP Sical Trigger LEP working group luminosity optimization TPC online monitoring system Properties of gluon jets Νeural networks. LHC Βελτιστοποίηση και ορισμός της γεωμετρίας του silicon tracker. Ανάπτυξη πλατφόρμας προσομοίωσης για τον central tracker. Material budget. 4

5 1995: Research Associate, Τμήμα Φυσικής, ΕΚΠΑ. ΝΕΣΤΩΡ Ανακατασκευή τροχιών μιονίων και νετρίνο. Εκτίμηση υποβάθρου από ατμοσφαιρικά μιόνια. Ταλαντώσεις νετρίνο με χρήση δέσμης νετρίνο. 5

6 12/1995: Ερευνητής Γ, ΙΠΣΦ. (1999 Ερευνητής Β, 2009 Ερευνητής Α ) ALEPH ( ) Trilinear Gauge 161, 172, 189 GeV, NLC Γ. Δασκαλάκης Ph.D. Single leptoquark searches kinematic limit group leader. 6

7 CMS Light collection optimization / reconstruction of particle impact on EM calorimeter συντονιστής της ομάδας TriDas του CMS GTPe prototypes Θ. Γέραλης, Κ. Ζαχαριάδου, Σ. Κυριαζοπούλου. Αναλύσεις φυσικής, SUSY final states, Σ. Κυριαζοπούλου (post-doc) Κ. Θεοφιλάτος, Ph.D. (SUSY and EM calorimeter Test Beam work) Computing Resource Board του CMS, Grid Tier-2 countries. 7

8 GRID ( ) Ανάπτυξη κατανεμημένων υπολογιστικών συστημάτων. Πειράματα CERN Εθνικές και Ευρωπαϊκές υποδομές και πρωτοβουλίες. HellasGrid Επιστημονική ομάδα της Εθνικής πρωτοβουλίας για την δημιουργία υποδομής και αντίστοιχων πολιτικών Grid στην Ελλάδα. CrossGrid, EGEE I, II, III (FP6, FP7), υποστήριξη υποδομών και χρηστών του Grid στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Υποστήριξη δικτυακής και υπολογιστικής υποδομής του ΙΠΣΦ από το 2002 μέχρι το 2016: Ν. Μαστρογιαννόπουλος, Β. Φλώρος, Χ. Φιλιππίδης (Γ. Σμύρης) 8

9 ΚΜ3ΝeT Από το 2007 και αποκλειστικά την τελευταία ~5ετια. ESFRI project, κατανεμημένη υποδομή τηλεσκοπίας νετρίνο στη Μεσόγειο. Παγκόσμιο πρόγραμμα, με 41 ινστιτούτα από 13 χώρες (Ευρώπη, Μαρόκο, Ν. Αφρική, Αυστραλία). Από το 2015 επικεφαλής της ομάδας Αστροσωματιδιακής Φυσικής του ΙΠΣΦ. Σημαντικές και καταλυτικές αλλαγές στη θέση της ομάδας του ΙΠΣΦ στο KM3NeT. 9

10 GRBΝeT ( ) Χρηματοδότηση από το πρόγραμμα ΘΑΛΗΣ, για τον σχεδιασμό, ανάπτυξη-κατασκευή και πόντιση πρότυπης αυτόνομης διάταξης για την ανίχνευση νετρίνο πολύ υψηλών ενεργειών. Proof of concept για την ανάδειξη της δυνατότητας δημιουργίας και λειτουργίας παρόμοιων ανιχνευτών στη βαθιά θάλασσα. Δραστηριότητα εκ νέου στην Πύλο μετά από μεγάλη περίοδο αδράνειας. Δημιουργία νέας ομάδας μετά από την απομάκρυνση πολλών συναδέλφων. Δημιουργία μελλοντικής προοπτικής και ενδεχόμενης συνεισφοράς στο KM3NeT. 10

11 Η αυτόνομη συστοιχία ανιχνευτών κατασκευάστηκε και ποντίστηκε τον Οκτώβρη 2015 με τη λήξη του προγράμματος. Ανελκύστηκε τον Απρίλιο 2017, έχοντας πάρει δεδομένα για μερικούς μήνες. Μετρήσαμε single rates σε διάφορα thresholds σε συμφωνία με παλαιότερες μετρήσεις. Ομιλίες/δημοσιεύσεις σε συνέδρια, και μία συνολική δημοσίευση είναι υπό ολοκλήρωση. Το GRBNeT ήταν το όχημα για την δημιουργία της «επόμενης μέρας» αναφορικά με τις σχέσεις και την παρουσία του ΙΠΣΦ στο KM3NeT. Δημιουργήθηκε η ομάδα που είναι και σήμερα ο πυρήνας των δραστηριοτήτων μας (Γ. Ανδρουλάκης, Χ. Μπαγατέλας, Κ. Πικούνης, κ.α.). 11

12 RE3CAP ( ), Ανάκτηση, ανάλυση και αναβίωση της Αρχαίας Αττικής Κεραμικής. Χρηματοδότηση από το πρόγραμμα ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ, με συμμετοχή 2 εταιρειών του ιδιωτικού τομέα. Ανάλυση και ψηφιοποίηση κεραμικών αντικειμένων πολιτιστικής κληρονομιάς με μη-παρεμβατικό τρόπο. 3-D scanning, 3-D printing. Συνεργασία με την ομάδα της Πυρηνικής Φυσικής και υποστήριξη των Β. Κανταρέλου (XRF), Μ. Ανδριάνη, Μ. Αξιώτη, και Γ. Προβατά σε περίοδο που δεν υπήρχε άλλη διαθέσιμη πηγή χρηματοδότησης. Μεγιστοποίηση του ωφέλους για το Ινστιτούτο συνολικά! 12

13 Πίσω στο ΚΜ3ΝeT Στην κατεύθυνση της συμμετοχής στην κατασκευή του KM3NeT, δημιουργήθηκε το DOM lab, για την κατασκευή και έλεγχο των Digital Optical modules του πειράματος. Έλεγχος συγκεκριμένων single point failure components σε συνθήκες μεγάλων πιέσεων και βαθμονόμηση ηλεκτρονικών. Βρισκόμαστε στη φάση ολοκλήρωσης της Phase-1 του πειράματος και την έναρξη της Phase-2, με την ολοκλήρωση 1 building block στην ARCA (Σικελία) και την ORCA (Γαλλία). H ομάδα του ΙΠΣΦ έχει ένα σημαντικό ρόλο στην ολοκλήρωση του πειράματος, στη φυσική αλλά και το governance / management. 13

14 Τον 10/2016 εκλέχθηκα ως Chairman του Institution Board του ΚΜ3ΝeT για 2 χρόνια. Τον Μάϊο 2018 εκλέχθηκα και πάλι για δεύτερη 2-ετή θητεία μέχρι τον Οκτώβρη του σήμερα: Publication committee member. 7/2018 member of the Resources review board του KM3NeT ως εκπρόσωπος της Ελλάδας. Μέλος του project management board του KM3NeT- Infradev Η2020 co-ordination program ( ). Επιστημονικός εκπρόσωπος της ΓΓΕΤ στο KM3NeT ERIC working group. (Δημιουργία νομικής οντότητας με τη μορφή European Research Infrastructure consortium). 14

15 Ακουστική ανίχνευση νετρίνο Μοναδική ευκαιρία για την δημιουργία νέας μορφής ανιχνευτών για την ανίχνευση UHE αστροφυσικών νετρίνο. Συνεργασία με το TNO/Netherlands, ECAP/Erlangen, και τη μελλοντική συμμετοχή Ιταλικών και Γαλλικών εργαστηρίων. Συνεργασία και συνέργειες με επιστήμες πληροφορικής και μηχανικών. Προστιθέμενη αξία η διεπιστημονική προσέγγιση βασισμένη σε νέες ιδέες/τεχνολογίες, και το ενδιαφέρον από άλλους επιστημονικούς εταίρους (γεωφυσική, βιολογία, ωκεανογραφία) 15

16 XPRIZE (xprize.org) ΙΠΣΦ/ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος Partnership H τελική φάση του Shell Ocean Discovery competition γίνεται στην Καλαμάτα. Χαρτογράφηση θαλάσσιου βυθού μέχρι βάθος 4000μ, και ακρίβεια < 5μ σε έκταση 500Km 2 Οι τελικοί χάρτες θα είναι στη διάθεση μας μετά το τέλος του διαγωνισμού, με αποτέλεσμα την πλήρη γνώση της μορφολογίας του βυθού της περιοχής -> sound propagation details to unbelievable accuracy. This is happening NOW! Εξαιρετική προβολή του Δημόκριτου σε παγκόσμιο επίπεδο. 16

17 ΕΛΙΔΕΚ Στην πρόσφατη (1/2018) προκήρυξη για την υποβολή προτάσεων για την ενίσχυση των μελών ΔΕΠ και Ερευνητών/τριών και την προμήθεια ερευνητικού εξοπλισμού μεγάλης αξίας, η πρόταση SONNET που υποβάλαμε βαθμολογήθηκε με 92.25/100 που είναι η μεγαλύτερη βαθμολογία στην Ελλάδα στην κατηγορία ΙΙΙα στις Φυσικές Επιστήμες. 17

18 Εκπαιδευτικές δραστηριότητες 3 ολοκληρωμένες Ph.D. theses (Δασκαλάκης, Θεοφιλάτος, Δρακοπούλου) 5 Ph.D. theses σε εξέλιξη. Διδασκαλία στο ΔΜΠΣ «Φυσική και τεχνολογικές εφαρμογές» ΗΜ ΙΙ για σειρά ετών. «Δόκιμοι Ερευνητές Μια εμπειρία ζωής», ήδη στον τέταρτο χρόνο, με ολοένα αυξανόμενη συμμετοχή και προβολή : ~ 130 μαθητές από ~ 20 Λύκεια της Αττικής. Εκπαιδευτική δράση με πολύ μεγάλη εκτίμηση και απήχηση. Καθοριστική η συμμετοχή αρκετών συναδέλφων του ΙΠΣΦ. 18

19 Συμμετοχή σε άλλες επιτροπές 2016 σήμερα: Μέλος της Επιτροπής CERN της ΓΓΕΤ 2016 σήμερα: Επιτροπή Ερευνών του ΕΚΕΦΕ Δ 2016 σήμερα: Επιτροπή Υπολογιστικών Υποδομών και Δικτύων του ΕΚΕΦΕ Δ 2016 σήμερα: Επιτροπή Ενστάσεων του ΕΚΕΦΕ Δ 2011 σήμερα: Μέλος του ΣΣΕ του ΔΜΠΣ «Φυσική και τεχνολογικές εφαρμογές» 2011 σήμερα: Υπεύθυνος εκπαίδευσης του ΙΠΣΦ και μέλος του ΣΣΕ του ΕΚΕΦΕ Δ. 19

20 Χρηματοδοτούμενα ερευνητικά έργα: : KM3NeT - INFRADEV (Horizon 2020), (προϋπολογισμός ΕΚΕΦΕ "Δ" ). Συντονιστής του ΠΕ10 - "Zero Carbon footprint" : GRBNeT - " Μελέτη, σχεδιασμός, κατασκευή και πόντιση αυτόνομης γραμμικής συστοιχίας ανιχνευτών νετρίνο σε μεγάλο θαλάσσιο βάθος για τη διερεύνηση της φύσεως των Εκλάμψεων ακτίνων-γ (GRB)", ΕΣΠΑ Πρόγραμμα "ΘΑΛΗΣ", (540,000 ), Κύριος Ερευνητής του έργου, : RE3CAP - "Ανάλυση, Ανάκτηση και Αναβίωση της Κλασσικής Αττικής Κεραμικής" ΕΣΠΑ Πρόγραμμα "Συνεργασία", (120,000 ), : EGEE III, "Enabling Grids for E-Science ΙII", Υποστήριξη χρηστών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, συντονισμός της ομάδας υποστήριξης χρηστών του προγράμματος, EU FP7 (64,800 ) : Αριστεία - 2ος κύκλος, "Σωματιδιακή Φυσική Υψηλών Ενεργειών - Φυσική με το Πείραμα CMS του CERN", ΓΓΕΤ, (συνολικός προϋπολογισμός, 357,446 ) : EGEE II - "Enabling Grids for E-Science II", Υποστήριξη εφαρμογών και κατάρτιση χρηστών σε εθνικό επίπεδο, EU FP6, (58,000 ) : EGEE - "Enabling Grids for E-Science", Υποστήριξη και κατάρτιση χρηστών σε εθνικό επίπεδο, EU FP6 (34,400 ) 2003: HellasGrid - Επιστημονική επιτροπή και ομάδα εργασίας για την ανάπτυξη κατανεμημένων υπηρεσιών Grid στην Ελλάδα, ΓΓΕΤ (6,000 ) : Αριστεία 2002, "Φυσική με το πείραμα CMS στο LHC", Υποέργο : "Διαχείριση πειραματικών δεδομένων", ΓΓΕΤ (συνολικός προϋπολογισμός, ) : CrossGrid - "Ανάπτυξη περιβάλλοντος Grid για διαδραστικές εφαρμογές", EU FP6, (120,000 ) : "Δημιουργία και διανομή υλικού επιστημονικής και τεχνολογικής ενημέρωσης και εκπαίδευσης", ΓΓΕΤ (12,500,000 GRD) : "Ανάπτυξη συστημάτων αναγνώρισης νευρικών δικτύων", NATO SfS, (9,000,000 BEF, 12,000,000 GRD) 1995: Μελέτες παραβίασης CP σε συγκρούσεις e + e - στο LEP, ΠΕΝΕΔ '95 (ΓΓΕΤ) (8,000,000 GRD) 20

21 Ποιο είναι το όραμα μου; Ένα ΙΠΣΦ σημαντικά μεγαλύτερο και πολυπληθέστερο από το σημερινό, με ερευνητικές δραστηριότητες που χρηματοδοτούνται επαρκώς με ομάδες συμπαγείς και εστιασμένες, ικανές να παράξουν επιστημονική αριστεία και ερευνητικά αποτελέσματα παγκόσμιας κλάσης, λειτουργώντας σε κλίμα εμπιστοσύνης και ενεργητικότητας στο εσωτερικό τους, σε επίπεδο Ινστιτούτου και με εξωστρέφεια προς την επιστημονική κοινότητα, την Πολιτεία και την κοινωνία. 21

22 Η σημερινή κατάσταση στο ΙΠΣΦ: Προβληματική χρηματοδότηση: Η εποχή των μη-ανταγωνιστικών χρηματοδοτήσεων έχει περάσει προ πολλού. Μικρές αναλαμπές αλα ΚΡΙΠΙΣ δεν λύνουν το πρόβλημα σε βάθος χρόνου. Παρόμοιες δυνατότητες θα πρέπει να υποστηρίζουν τον κορμό των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τις υποδομές του ΙΠΣΦ και στη συνέχεια να χρησιμοποιούνται για οτιδήποτε άλλο. Ανθρώπινο δυναμικό: Η ανεστραμμένη πυραμίδα που υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια φαίνεται ότι θα συνεχίσει να υπάρχει στον βαθμό που περιμένουμε την έξωθεν βοήθεια με όρους παρελθόντος. Η πηγή της δημιουργικότητας είναι οι φοιτητές μας που δυστυχώς συνεχίζουν να είναι λίγοι. Αν κάτι δεν δουλεύει τότε καλό θα είναι να το αλλάξουμε. 22

23 Έχουμε βιώσει περιόδους πόλωσης στο ΙΠΣΦ, οι οποίες σε καμία περίπτωση δεν έχουν βοηθήσει την λειτουργία του Ινστιτούτου. Η λειτουργία σε συνθήκες ομαλότητας όπως αρμόζει σε ένα ερευνητικό ίδρυμα που υπηρετεί την επιστημονική αριστεία, είναι ίσως η μεγαλύτερη πρόκληση που θα αντιμετωπίσει ο νέος Διευθυντής. Ο μοναδικός τρόπος για την επίλυση του προβλήματος αυτού είναι μέσα από τη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης, συνεργειών και συνεργασίας. Μόνο που αυτό χρειάζεται την συμμετοχή πολλών και όχι λίγων. 23

24 Χρηματοδότηση: Η λύση στο πρόβλημα είναι να σταματήσουμε να δρούμε σαν μονάδες. Το Η2020 μπορεί να μην είχε πολλές ευκαιρίες χρηματοδότησης των δραστηριοτήτων μας, αλλά η κατάσταση δεν πρόκειται να γίνει καλύτερη στο επόμενο χρηματοδοτικό σχήμα. Οι δραστηριότητες που αφορούν στη βασική επιστήμη, σε εφαρμογές και διεπιστημονικές δράσεις θα πρέπει να αποτελέσουν πηγές χρηματοδότησης, προβολής του ΙΠΣΦ αλλά και σύνδεσης με την κοινωνία, συνεισφέροντας με μετρήσιμο και ορατό τρόπο στη ζωή της χώρας μέσα από συνεργασίες. Ο συντονισμός των χρηματοδοτικών προτάσεων σε επίπεδο Ινστιτούτου και κυρίως η παρακολούθηση και η εκμετάλλευση των ευκαιριών που εμφανίζονται σε επίπεδο διακρατικών συμφωνιών, διμερών σχέσεων, δι-ιδρυματικών συνεργασιών και δικτύων, περιφερειακών και τοπικών προκηρύξεων, μπορούν να δώσουν λύσεις και πόρους στο ΙΠΣΦ. 24

25 Ενίσχυση και διατήρηση της τεχνογνωσίας / ανθρώπινου δυναμικού Έγκαιρος προγραμματισμός, ευελιξία και συνεργασίες. Αδράνεια comfort zone σε σχέση με τον χρόνο. Έκθεση στην κοινωνία / επιστημονική κοινότητα / εκπαιδευτική διαδικασία Κλείσιμο στο περιορισμένο χώρο του άμεσου περιβάλλοντος. Η εξωστρέφεια μόνο οφέλη μπορεί να φέρει. 25

26 Αριστεία και κρίσιμη μάζα: Η αριστεία στο ΙΠΣΦ έχει γίνει αντικείμενο θετικής αξιολόγησης σε πολλές περιπτώσεις στο παρελθόν, με μόνιμο «αλλά» τη διαπίστωση ότι οι δραστηριότητες είναι πολλές για το μέγεθος των επί μέρους ομάδων. Είναι καιρός να πάρουμε σοβαρά υπ όψη τις επισημάνσεις αυτές και να επιδιώξουμε τη δημιουργία εστιασμένων και συμπαγών ομάδων που θα έχουν την κρίσιμη μάζα ώστε να έχουν την δυνατότητα να λειτουργήσουν αποτελεσματικά σε συνθήκες μεγάλων συνεργασιών. Τα οφέλη θα είναι πολλαπλασιαστικά για όλους. 26

27 Κεντρικοί άξονες της ερευνητικής δραστηριότητας: Πειραματική ΦΥΕ: CMS έμφαση στην προγραμματισμένη συμμετοχή στην αναβάθμιση του ανιχνευτή τροχιών θα πρέπει να συνοδεύεται από τον συντονισμό και σχεδιασμό των επόμενων βημάτων στη κατεύθυνση της αποτελεσματικής αξιοποίησης της επένδυσης που θα γίνει. Οι αναλύσεις φυσικής μπορούν να ωφεληθούν από εστιασμένη συμμετοχή και συνεργασίες. ATLAS σημαντική η διατήρηση της προσπάθειας στην κατασκευή και ολοκλήρωση των νέων ανιχνευτών, η οποία θα πρέπει να φέρει την απαραίτητη αναγνώριση και αξιοποίηση του συνόλου της προσπάθειας αυτής. Οι δραστηριότητες που σχετίζονται με τα πειράματα του CERN θα πρέπει να είναι σημαντικός στόχος υποστήριξης του ΙΠΣΦ με ορίζοντα τα χρονοδιαγράμματα των αναβαθμίσεων των ανιχνευτών. 27

28 Πειραματική ΠΦ: Η υλοποίηση του CALIBRA είναι το μεγάλο στοίχημα της ομάδας. Όντας το κεντρικό χρηματοδοτικό σχήμα για την ΠΦ, η αναβάθμιση των υπαρχουσών υποδομών θα επιτρέψει την δημιουργία ενός νέου ερευνητικού εργαλείου με τη μορφή του σχεδιαζόμενου συμπλέγματος επιταχυντών. Η ελλιπής στελέχωση του μόνιμου τεχνικού προσωπικού για τη λειτουργία της υποδομής θα πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα. Η παροχή ποιοτικού χρόνου δέσμης σε χρήστες από την Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη, σε συνδυασμό με τις συνεργασίες σε ερευνητικό επίπεδο αλλά και ως παροχή υπηρεσιών θα πρέπει να είναι κεντρική επιδίωξη του ΙΠΣΦ, συνεχίζοντας και αναπτύσσοντας έτσι τον ηγετικό του ρόλο στον τομέα της έρευνας με ιοντικές δέσμες. 28

29 Πειραματική Αστροσωματιδιακή Φυσική: Το KM3NeT βρίσκεται στη φάση της κατασκευής και εγκατάστασης σε Ιταλία και Γαλλία, ενώ ανοίγει ο δρόμος για την ανάπτυξη ενός νέου ανιχνευτή με την προοπτική της εγκατάστασης του στην Ελλάδα βασισμένο σε νέες καινοτόμες τεχνολογίες. Οι συνέργειες που δημιουργούνται τόσο στο εσωτερικό του KM3NeT, όσο και με ανεξάρτητους φορείς, είναι ιδιαίτερα σημαντικές για το πρόγραμμα φυσικής όσο και για την προβολή του ΙΠΣΦ και του Δημοκρίτου γενικότερα. Οι διεπιστημονικές συνέργειες που μπορούν να προκύψουν θα πρέπει να αποτελέσουν κεντρικό άξονα δράσης για την ομάδα της ΑΣΦ. Το ΙΠΣΦ θα πρέπει να υποστηρίξει και να αναπτύξει τις δραστηριότητες στον τομέα της αστρονομίας νετρίνο και να στοχεύσει στην δημιουργία της κατάλληλης θαλάσσιας υποδομής στην Ελλάδα. 29

30 Θεωρητική Φυσική: Σημαντικές δραστηριότητες και επιτεύγματα μπορούν μόνο να γίνουν περισσότερα και μεγαλύτερα μέσα από την εντονότερη και στενότερη σύνδεση με τις πειραματικές ομάδες του Ινστιτούτου. Το ΙΠΣΦ θα πρέπει να εξασφαλίσει την συνέχιση των δραστηριοτήτων στη θεωρητική φυσική με έμφαση τη μελέτη των μεγάλων και σημαντικών προβλημάτων που μελετώνται από τα σύγχρονα πειράματα, καθώς και τη μελέτη στοχευμένων θεμάτων που υπόσχονται νέα, σημαντικά αποτελέσματα. 30

31 Τελειώνοντας, θα ήθελα να επαναλάβω ότι, από τη μια μεριά, η εκμετάλλευση όλων των ευκαιριών σε επίπεδο χρηματοδότησης, συνεργασιών και εξωστρέφειας και από την άλλη, η δημιουργία και υιοθέτηση πνεύματος εμπιστοσύνης και συνεργατικότητας είναι, για εμένα, οι πλέον σημαντικές προκλήσεις και συνεισφορές του επόμενου Διευθυντή του ΙΠΣΦ. Ευχαριστώ! 31