r Πεοβόλι λουλουδόσπαρτο πλατύ, Ξέγνοιαστε νοϋ τή ; άπλετης μου νειότης, ιης παιδικής ζωής πού πέρασε καί διατηρώ ακόμα τόν καϋμό της.

Transcript

1 ΕΤΟ Σ Γ.' Π ΕΡΙΟ ΔΟ Σ Β'. ΑΡΙΘΜ ΟΣ ΦΥΛΛΟΥ 1 0 ΤΙΜ Η ΦΥΛΛΟΥ Δ ΡΧ ΙΝ/Ιι δ. Ζωη Πον Π ε ρ α ς ε r Πεοβόλι λουλουδόσπαρτο πλατύ, Ξέγνοιαστε νοϋ τή ; άπλετης μου νειότης, ιης παιδικής ζωής πού πέρασε καί διατηρώ ακόμα τόν καϋμό της. Ακόμα μέ μυρώνει εμέ άιαλά κι ολόδροσα, μιά ζωντανή πνοή σου, πόσες φορές στίς μπόρες τής ζω ής Οάρχόμαστε ζητιάνοι σιήν α ιλή σου; η Κι άμίληιος στήν ακροποταμιά οιέκω κι άναπολώ τά ηερασιιένα Ί θύμησες θαμπές, μια όσβυστβς Τί όνείρατα χρυσά κι αγαπημένα. Πέρασες κι έφυγες... πόσο γοργά, κάμπε άνοιχτέ μέ τις ζεστές σου άχάδις αί τώρα να μοΰ γέμισαν, τό νοΰ Ot πόνοι... οί στοχασμοί καί οί ελπίδες. ΞΕΚΙΝΗΜΑ "Ανοιξη τής ζωής πού πέρασες στή σκέψη μου ποτέ δέ θά ξεχνιέσαι, πανώργια πρόσχαρη κι ήλιόθωρη νοσταλγικά, γλυκά, θαναθυμιέσαι. Κ Γ όσο κοιλάει τό ρέμα του μπροστά καί προσπερνάει ό καταλύτης χρόνος, σάν βλέπω εμπρός μου έσένα χαρωπή μέσ τήν καρδιά θεριεύει μου ό πόνος. Θά μα; φ τάσει μιά Μπόρα, σάν τόν Πόνο, βαρεία!.. Λίγο θάρρος άκόμα στή; μιζέρια; τή δίνη. 'Όσο ή μπόρα κι αν φθίνει τά σκεβρά τά κλαριά ή επωδός της θά φτάσει σέ μιά πλέρια Γαλήνη. Στέφανος Φιελιας Κι αν μά; δέρνουνε οί Λύπες, σάν τοΰ; μαΰρου; Χειμώνες Κάποια Αυγή θά ροδίσει, σάν τόν "Ηλιο ή Χαρά... ΤΩ, οί Ελπίδες κι οί Αγάπε; μά; προσμένουνε μόνες ΙΤάμε γρήγορα ή μπόρα πρίν μάς φτάσει βαρειά. Σ ' αύτό τό φ ύλλο σ υ ν εργάζονται ο ί : Α. Ά λ εξ α ν ό ρ ό π ο υ λ ο ς Δ. Α ύγέρης Σ. Β α β ού ρ η ς Ε. Β α λ έρ α ς Μ. Δ ελούδης Β. Κ ου ν του ρ ίδη ς Κ. Κ ω ν σταντιν ίδη ς Τ. Λ ιγνάδη ς Λ. Ξ ανϋ οπουλίδης Κ. Ο ύλκέρογλου Α. Σ α κ α λ ή ς Κ. Σ τα υ ρ ό π ο υ λ ο ς Σ. Φ τελιάς Γ. Χ α τζη η α τέρ α ς Κλήμη; Ούλκέρογλου. C -

2 JUHMMAUMUMHM HVfHHllllllllimHtM. >5< S Λ ΙΓΕΣ ΓΡΑ Μ Μ ΕΣ Τ Α Ζ Η Τ Η Μ Α Τ Α Μ Α Ξ ΕΚ ΔΟ ΤΕΣ μ ο Έ. Τ ϊ Η ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΑ ΠΟ&ΗΑΑΪΟ Έ ν α ποδήλατο πέρα at γρήγορα αϊτό δίπλα μου καί χάθηκε μακριά. Δυό πόδια γυμνά, μιά φούστα πού άνέμιζε, δίχτυ γεμάτο ψώνια κι" έπειτα τά ί'χνη της ρόδας στο βρεμένο δρόμο. Μιά γυναίκα σ' Ινα ποδήλατο. Πράγμα τόσο κοινό. Ά π ό τότε πού τό ώραΐο φύλο σκαρφάλωσε στό βο λάν τοΰ αυτοκινήτου, μάς βομβάρ δισε μέ τίς έξατμίσεις τής μοτοσυκλέτας της καί λίγο πιό μακρά μάς ζάλισε μέ τό μοτέρ τοΰ έλικα τό πο δήλατο είναι ένα συνηθισμένο πράγ μα πού δέν κάνει εντύπωση ούτε στούς γέρους μέ τ άσπρα μαλλιά πού βλέπουνε κάθε καινούργιο μ ά γριες καί έχθρικές ματιές. Γιά φανταστήτε άλήθεια τό πρώτο κορίτσ1. πού πρί^άπό ενα αιώνα σ χ ε δόν τόλμησε νά έμφανιστεΐ δημόσια στό τόπο αύτό, πού καθένας μας άρέσκεται στό νά έξετάζη καί νά έλέγχη καί τή παραμικρή πράξη τοϋ γείτονα. Πόσο θάρρος καί πόσος ήρωϊσμός μά τήν άλήθεια. Οά κινδύνευε άπό ώρα σέ ώρα νά δεχτή τή κοροϊδευ τική έπίθεση της μαρίδας καί τό μπαστούνι κανενός γέρου προστατευτη τών παραδόσεων. 'Ο σύλλογος τών φεμινιστριών θά πρέπει νά γρά ψη τ όνομά της μέ χρυσά γράμματα στό βιβλίο τών Έλληνίδων. Πόσα χρόνια πέρασαν άπό τότε... Χρειάστηκε δμως ό πόλεμος γιά νά κάνη τό γυναικείο ποδήλατο άπό άπλό σπόρ καί τρόπο έπιδείξεως, σέ μεταφορικό μέσο άναγκαΐο γιά τίς άτθίδες πού δέν θέλουν νά στριμό γνωνται ατούς πάγκους τών γκαζο ζέν καί νά κρεμιωνται άπό τούς έξώστες τών τράμ. Κ ι ετσι βλέπουμε σήμερα μεγάλες, μικρές, μέ τή σκά ρα φορτωμένη νά χτυπούν νευρικά τό κουδούνι γιά ν ανοίξουν δίοδο άνάμεσά στούς Αθηναίους πού άγα ποΰν νά περπατάνε πάντα στή μέση τοΰ δρόμου δ αβάζοντας τήν έφη μερίδα τους. Μια γυναίκα μέ μαΰρα ή ξανθά μαλλιά πού κυματίζουν στόν άνεμο γλυστρά γρήγορα στόν άσφαλτοστρω- To περιοδικό μας δέν θά κυκλοφο ρήση αύτή τή φορά στίς 15 τοΰ μή να. θ ά βγή πανηγυρικό διπλό τεΰ χος μέ έξώφυλλο καί γιορτινό, κατά τίς 26, δηλαδή τά Χριστούγεν να, μέ Χριστουγεννιάτικο καί Πρω τοχρονιάτικο περιεχόμενο. Σ αύτό τό-τεΰχος θά συνεργαστούν καί άρκετοί λογοτέχνες τοΰ τόπου μας, ώστε τό πανηγυρικό μας τεΰχος νά ναι άρτιο άπ δλες του τίς μεριές. Ολοι λοιπόν τήν έπόμενη συνεργα σία σας, μέ γιορτινό χαραχτήρα. ΟΙ Α Ν Τ Α Π Ο Κ Ρ ΙΤ Ε Σ Τώρα πού οί άνταποκριτές καί #ν ταποκρίτριες πληθύνανε σ Ινα κα ταπληχτικό βαθμό, πού ούτε κάν τόν περιμέναμε, θάτανε καλό νά τούς κάναμε μερικές συστάσεις Πολλοί άπό αύτούς χαθήκανε άπό προσώ που γής. Δέν είναι μόνο νάχης τήν ταυτότητα τοΰ άνταποκριτή καί ν άναπαύεσαι σ αύτό. Περιμένουμε τίς άνταποκρίσεις των καθένα άπ τό σχολειό του ή τομέα του. θ ά πρέπει ύστερα κάθε άνταποκριτής ή άντα-. ποκρίτρια μιά φορά τουλάχιστον τή βδομάδα νά περνά άπ τά γραφεία τοΰ Περιοδικού. Ό μεγάλος άριθμός, μάς έμποδίζει νά κάνουμε τή Γενική Συνέλευση τών Ανταποκριτών, ώσ που νά πηδηχτεΐ κι αύτό τό έμπόδιο, πρέπει νά βλεπόμαστε συχνά Τ Α ΓΡΑΦΕΙΑ Τ Ο Υ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ 'Ό π ω ς θά διαβάσετε γιά μεγαλύτερη έξυπηρέτηση τών φίλων μας καί τών συνεργατών διπλασιάσαμε τά γραμένο δρόμο. Χάρμα όφθαλμών θά μοΰ πήτε. "Άν θέλετε δμως τή γνώ μη μου, τί νά σάς πώ, δέ θάθελα ποτέ νά β^εθώ κοντά τ η ;, γιατί άν άπό στιγμή σέ στιγμή φανεί καμμιά φίλη της μέ καινούργιο φουστάνι, δέ ξέρω ποιός άπό τούς δυό μας θά βρεθεί έπάνω στό ποδήλατο καί ποιός θά μετρήση τό φάρδος τοΰ δρόμου πού εύτυχώς στήν Αθήνα είναι τόσο στενοί. Α. 2. Α φεΐα. Δηλαδή ή διεύθυνση θά έξακολουθάει νά παραμένει στήν όδόν "Ακαδημίας 15 (ραφεΐον Τόγκα) ή δέ σύνταξη θά βρίσκεται στήν όδόν Ψαρών 4 6 Τυπογραφεΐ&ν Γ. Καβα λιέρου Τηλέφ Αύτό είναι μεγάλη ευκολία γιά δλους τούς φί- 3 λους μας καί συνεργάτες καί άντα 1 ποκριτές, ώστε δταν τούς είναι μα-.. κρυά τό ενα γραφείο νά πηγαίνουν στό άλλο. Ή σύνταξη θά βρίσκεται κάΐιε πρωί1στά γραφεία άπό 10 1 l /s: ' Επίσης άπό κεΐ θά μποροΰν νά προμηθεύονται περιοδικά. ΜΙΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗ Δ ΙΑ Π ΙΣ ΤΩ Σ Η Μέ μεγάλη χαρά καί συγκίνηση δ ι α - πιστώνουμε τή μεγάλη ζήτηση πού γίνεται γιά τό περιοδικό μας, στά 1 περίπτερα καί σ δλα τ άλλα κ έ ν - ϊ τρα τής πώλησης. Επίσης τά «Μα- 1 θητικά Γράμματα» διαδόθηκαν πλα- τειά καί στήν Ελληνική ύπαιθρο,'.! καί βλέπει κανένας μέ Ινθουσιασμό ] αύτό τά περιοδικό δλων τών Έ λ λ η - 1 νοπαίδων νά κυκλοφορεί στά πιό 1 άπομακρυσμένα μέρη τής πατρίδας! μας. Είναι μιά' εύχάριστη καί συγ- 1 κινητική διαπίστωση γιά τό άγκά- λιασμα πού κάνουν τά Έλληνόπου- 1 λα στό περιοδικό τους. ΓΙΑ ΤΙ; Άν καί στά περισσότερα ίδιωτι- κά Σχόλιά τό περιοδικό διαδόθηκε ^ κχί άπόχτησε άρκετούς άνταποκρι-ϊ τές καί άνταποκρίτριες ύπάρχουν Ιλάχιστα μετρημένα Σχολειά, μάλ- ] λον τών κοριτσιών, πού άν καί τό περιοδικό έχει διαδοθή καί άγβράζεται δέν ύπάρχει καμμιά άνταπο- ; κρίτρια. Γιατί αύτό ; ΙΙαρακαλοΰμε λοιπόν τά παιδιά καί μάλιστα έκεΐνα πού ξαίρουν καί διαβάζουν τό περιο δικό νά γραφτοΰν ανταποκριτές καί άνταποκρίτριες. Γιατί νά παρατηρεΐται ένα μικρούλικο χάσμα σ Ινα τόσο άνυψωτικό έργο. simiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimniiiiimiiniiiimiiimiiiiimiihttmmimmtiihj!s i Τ τ π ο γ ρ α φ ε ιο Γ/ΐAun Ιί\Α ΔΕΚΑ Π ΕΝ Θ Η Μ ΕΡΗ υ ζ α κ η Ν Γ Κ Ω Ρ Γ. Κ Α Β Α Λ ΙΕ Ρ Ο Υ Ο λ ο ς Ψ α ρ ώ ν 4 - Τ η λ Α Η Ν A ήΐιιμιιιιιιιιιιιιιιιιιillllllllllllllllllllllmuhu Α Μ Ο Υ Λ Η Γ MmlVA Α Ε Π ΙΘ Ε Ω Ρ Η Σ Η. Σ«νδρομές Π ροσωρινές: Ε ξ μηνη... > » Δ ΙΕ Υ Θ Υ Ν Σ Η : Άαδτ..ίοκ 15 T e W T )... ΓΡΑΦΕΙΑ : Σ Υ Ν ΤΑ Ξ Η : e Οδός Ψαρών 4β " Τ η λ έ ^ Δ ε κ ε μ β ρ ίο υ Σ rdlmt ς Mltill 111 Μ Ι Α Γ ΥΝΑ ΙΚΑ MAOUTVA " «... Ά ρχισυνιά χτης X. Λ,γ ν α λ η ς 1,ηπΛα; Διευθυντής -Γ. ν α τ ς ο υ λ η ς Γ ΕΝΙ ΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ Δ Ω Δ Ε Κ ΑΛ Ο ΓΟ Υ (Συνέχεια άπό τό προηγούμενο καί τέλος) Και τώρα μπαίνοντας στή εξέταση τοΰ Γ'.μεγάλου τμήματος τοΰκδωδεκαλό/ου» αντικρίζουμε μιά άλλοιώτικη ψυχική διάθεση στόν γύφτο. Μιά αμφιβολία τόν βασανίζει αν ολα δσα είπε καί κήρυξε είναι σωστά! Μετά τήν μεγάλη ψυχική ένταση ή ρ θ ε ή ηρεμία. Κ ι άφοΰ ή ψιιχή του σΰχασε και τό πνεΰμα του π^α ύ 'θηκ ε μέ τό σύντριμμα ιών ανθρώπινων ιδανικών αρχίζει νά ξετάζη τά πράγματα πιό αντι κειμενικά, Γιά μιά- στιγμή ό γύφτος αμφι βάλλει γιά τόν εαυτό του, γιά τίς - πεποιθήσεις του. Ό «Προφητικός» πού είναι στίς εντολές ξέχωρο κομ μάτι άπό τά υπόλοιπα τοΰ «Δωδεχαλόγου» δείχνει θαυμάσια τ ίς αμ φιβολίες αυτές, πού γεννιών'ται «τή ψυχή - γύφτου. Εΐναι δμως Φυσικό και στόν πιό δυνατό άνσρωπο νά σταμάτήση μιά φορά ατο δημιουργικό δρόμο του. "Αλ λοίμονο στή προσπάθεια πού \}ά ΥινΤ), χωρίς νά βρή αντίσταση άκόηα καί μές στόν ίδιο τόν έαυτόμας. Αυτή θά είναι πολύ κοινή κι Χωοίς καμιά άξία γιά νά μή βρίσ1) εμπόδια καί δυσκολίες στό δρότου. Ά λ λά ή αμφιβολίες αύιές δεν κρατάνε πολύ κι δ γύφτος εξα κολουθεί τόν δημιουργικό του δ?όμο. Μπαίνοντας στήν εξέταση τοΰ ^ τελευταίου μεγάλου τμήματος τοΰ Α«Λεκάλογου» βρισκόμαστε απέ ναντι στήν ώοαιότερη προσπάθεια τ ΰ γύφτου. Σ τή ν άνόρΰ ω ση. «Μόνο ε κ εί πού είναι τάφοι, κει είναι κι'ανάσταση» λέει ό. Νίοαε κάπου στόν Ζ αρατού τβα του. Κι" αφοΰ γ,ιρεμισε προηγούμενος ό γύφτος τά ψηλότερα καί προσ φιλέστερα ανθρώπινα ιδανικά, την θρησκεία, τόν ερο'τα, τήν αιώνια πατρίδα, αρχίζει νά τά ξαδημιουργή πάνου σέ νέες ηθικές βάσεις. Ν οιώ θει καλά ό γύφτος δημιουρ γός, πως είναι αδύνατο νά τ αγνό ηση. Γιαυτό τούς δίνει νέες μορφές καί τά ξαναποδίνει στούς ανθρώ πους γερά κι' ακλόνητα κι δχι άρρωστιαρικα καί εύκολόπαρτα. Επί τέλους πιά ή ανήσυχη ΐΐΗ χή τοΰ Γυφτου συχασε κι ικανοποιήθηκε. Οί ά'νθρωποι στό τέλος τον νοιώ σανε. Κατάλαβαν τήν μουσική του, καί τόν ακολουθήσανε. Ή εθνι κή επανάσταση καρποφόρησε. Τ άρριχτα πέσανε γιά νά ξαναστυλοθοΰν καλύτερα, αιώνια. Ά π τα ερείπια πού σκόρπισε στό πρώτο διάβα του δ Γύφτος, ύι)ώθηκε μία νέα ανθρωπότητα. Τ ά μεγάλα Ιδανικά τών ά νθρ ώ πων ξαναστ-ιιλώθηκαν. Ό δ η μ ιο υ ρ γ ό ς ν ίκ η σ ε. Καί μαζί μαυτόν κ ι δ ποιητής. Γιατί μπορούμε μέ βεβαιότητα νά πούμε πώς στήν προσπάθκιά του δ Πα λαμάς πέτυχε πέρα γιά πέρα. Ο ποιητής θ έλ η σε νά «υνειδητοπριήση τόν ηρωά του και τό κατόρθωσε απόλυτα. 'Ολόκληρο τό ποίηιια δέν είναι παρά ή βαθμιέα συνειδητοποίηση πού γίνεται στή ψυχή τοΰ Γύφτου, τής θέσεω ς του μέσα στόν κόσμο, τής εθνικής άπο στολής του μπροστά στή ζωή. Τ ά πρώτα τέλος πετάγματα τής φαντασίας μεστώθηκαν γίναν πραγ ματικότητα. Οί κρυφοί πόθοι ξ έ σπασαν, πήραν δγκο κ ι' οντότητα καί κίνησαν γιά μιάν αναδημιουρ γία. Κ ι ή αναδημιουργία έ'γινε. Κ. Ε Κ ω σταντι,νίδη ς. 1 Λ Δ,αχε,ρ,στης ΠΟΛΙΚΟ lm H 1J ΑΣΤΕΡΙ Στό χάος τ αψηλό δεμένο Μές στήν απέραντη θωριά Τόν ισιο δείχνεις τόν στρωμένο Στήν δόξα, δρόμο τοΰ Βορρια Στο ναυτικό πού κινδυνεύει Σ έ πέλαγο θηριωδικό Στό σαματά, στό όά λ ο νεύει Τό βλέμμα σου μυστηριακό Στό στρατοκόπ αυτής τή: ζήσης Στο σίφουνα τον παγερό Προστάτης σύ. Ολης τής φύσης Φ ω τίζεις πλέρια τό χορό! Καί σιό φτωχό τό νιό πού βάζει Χαρά τή σκέψη στό χαρτί Τό φώς σου στό σωστό τόν βγάζει Σ τ ή ; Νίκη; τ άπλερο στρ.ιτί Σιό χάος τ άψηλό δεμένο Μ ε; στή ν απέραντη θωριά Γόν ΐ no δείχνεις τόν στρωμένο Μέ δόξα δ όμο του Βορρια Κ. Γ. Σ τ α υ ρ ό π ο υ λ ο ς ΤΑ ΜΑΘΗΤΙΚΆ ΓΡΑΜΜΑΤΑ Δέν θά κυκλοφορήσουν στίς 15 τοΰ μήνα δπως πάντοτε, άλλά θά βγουν πανηγυρικά κατά τίς μέρες τών γιορτών μέ πλούσια ύλη Σ αύτό δφείλεται καί ή σχετική καθυστέρηση τοΰ Περιοδικού. 'Υ π ε ύ θ υ ν ο ; Τΐ'πογοαφκου : Ά ν δ ρ έ α ; Κ. Μ ιακογιαννη; Ό δ ό ; Ψαρών 1 0 -, Πειραιεύ;

3 ΚΛ Η Μ Η Ο Υ Λ Κ Ε Ρ Ο ΓΛ Ο Υ Π Ο Ρ Ε Ι Α Πίσω μας αφήνουμε έ'ναν κόσμο πού χαλιέται ή ποΰ χάλασε. Μέσα άπό κάτι άχνοσύννεφα βλέπουμε δλες τίς ομορφιές τοΰ κόσμου νά τις καταπίνει λαίμαργα ή γης. ' Έ να σκοτάδι βασιλεύει στήν άναστρη κ ι άφέγγαρη νΰχτα πού γεννάει χίλιους φόβους, μέσα μας. Είναι σάν μιά ζωντανή άπεικόνηση τής Κόλασης. Καί τήν Κόλαση αυτή τήν αφήνουμε πίσω μας. Τ ό πήραμε απόφαση πειά : Στή γής πού φούσκωσεάπό τό αίμα τ ώ ν άνθρώπων ουτε στιγμή δέν θά μείνουμε. Θά πάρουμε ενα σφουγγάρι ενα μεγάλο σφουγγάρι καί θ ά τό σούρουμε αποφασιστικά πάνω στόν πίνακα τής ζωής γιά νά σβύσουμε κάβε ψέμμα πού θαμπώνει τά μάτια μας καί κολακεύει τήν ψυχή μας. θ ά πιαστούμε δλοι χέρι μέ χέρι καί θ ά πηδήξουμε μαζί δλα τά χαντάκια τοϋ Πόνου πού χωρίζουν τή γή' τούτη πούσυχαθήκαμε άπό τήν άλλη γή πού π ο θούμε. Κάπου μακρυά στό φόντο τοΰ ούρανοΰ θ ά φέγγει τό ό'νειρό μας καί θ ά μάς όδηγάει δπως τό Α στέρι ωδήγησε τούς Μάγους στή Φάτνη τών αλόγων: Έ κ ε ΐ πού γεννήθηκε τό Φ ώ ς καί ή 'Α λήθεια. Κάμποσοι θ ά βρίσκονται τριγύρω μας ακίνητοι, σάν τά γέρικα βρά χια καί θ ά μάς βλέπουν παράξενα. Ή τολμηρή μας πορεία κάτιο άπό τό γλυκό φώς τοΰ ονείρου μας θ ά ναι γι' αύτούς μιά τρέλλα μεγάλη. Θά μάς λυπούνται πού θά παλαίψουμε πηδώντας τά χαντάκια τοΰ Πόνου. Μά θ ά τούς λυπούμαστε κγ έ μεΐς πού θάναι τόσο δύσκολο νά νοιώσουν μέ τήν άρρωστημένη τους τή σκέψη πώς πέρα άπό τήν Μπόρα πάντοτε προσμένει μιά Γ α λήνη. Τό άγέρι θά ριπίζει δροσερό τά μάγουλά μας καί μαζί μέ τά φύλ λα καί τά λουλούδια τών δέντρων θά μάς μιλάει άνάλαφρα : Καλό καταυόδιο. ψηλότεροι καί μεγα λοπρεπέστεροι, φο ρούσαν δέ μαντίες μέ τυποποιημένη έ κ Κ Ω Μ Ω Δ ΙΑ Καί θάναι τό ψιθύρισμα αυτό σάν μιά τέλεια μουσική υπόκρουση πού απασχολεί ευχάριστα τάφτιά μας. Καί πλήθος άπό ζείδωρα γ έ λια τής "Ανοιξης θάρχουνται κον τά μας τό ενα πίσω απ τάλλο γιά νά μολπίσουν τής ψ χης τά τέλια. Κι έμεΐς θαμάστε πιασμένοι χέρι μέ χέρι καί θά πορπατοϋμε πηδώντας κάθε εμπόδιο. Ξάφνου θ ά δοϋμε μακρυά νά άχνοδιαγράφεται μιά άσπρη πολι τεία. Ά σ π ρ η, κάτασπρη, σάν τά πάλλευκα περιστέρια πού μηνούνε τήν ησυχία τήν ειρήνη. Θά τεντώσουμε κ ά θ ε μας δύνα μη γιά νά πάμε στήν πολιτεία α ύ τή. Για τί ή κάτασπρη πολιτεία θά μοιάζει πολύ, μά πάρα πολύ μέ τόν πόθο πού κρύβουμε τόσα χρό νια μέσα μας. "Ε τσ ι θά βλέπουμε μέ τά μάτια μας τά αληθινά δ.τι βλέπαμε χρόνια τώρα μέ τή φαν τασία μας. Ά π ό τότε θ ά πνέει μέσα μας ό άγέρας μιάς νέας ζωής. Θά ζοϋμε μιά ζωή καινούργια, πού μέσα τη; τό ό'νειρό καί ή φαντασία γίνονται πραγματικότητες, σάν κ ά θ ε πράμα πού πιάνουμε καί βλέπουμε, σάν τόν άνθρωπο, σάν τήν πέτρα, σάν τά λουλούδια καί τά δέντρα. Σέ λίγο κουρασμένοι καί τσακι. σμένοι άπό τή δύσκολη καί τολμη ρή μας πορεία θάχουμε φτάσει στό άποκορύφωμα τής επιτυχίας μας. "Ε ν α ς κόσμος πού φώτιζε άλ, λοτε τά ό'νειρά μας, σάν ψέμμα ευ χάριστο ή σάν οπτασία, θά βρίσκε ται μπροστά μας αληθινός καί θ ά μάς σφιχταγκαλιάζει. Ισαμε τά μύχια τής ψυχής μας θά νοιώθου με τά φιλιά πού θ ά μάς δίνει γλυκά-γλυκά στά μάτια. Στά ξώθυρα τής πολιτείας θά συναντήσουμε έ'ναν μεγάλο πετεινό μέ παρδαλόχρωμα φτερά. Κικιρίκου!... Θά κράζει. Καί θάναι τό προμήνυμα μιάς καινούργιας Αυγής πού θ ά γλυκοχαραζει θαρραλέα στόν ορίζοντα. Πέρα μακρυά τό ό'νειρό μας θά α χνοφέγγει, σά μιά ξεψυχισμένη φλόγα πού πάει νά σβύσει. Κ Γ έ μεΐς, σάν ταλαιπωρημένοι έξερευνητές μά μέ μιά γελαστή ικανο ποίηση διαχυμένη στά πρόσωπά τους γιατί μπόρεσαν καί βρήκαν δ,τι θέλουν, θά μπαίνουμε σιγά σιγά στούς απλόχωρους δρόμους τή;. Ά σ π ρ η ; Πολιτείας. Πίσω μας θάχουμε άφήσει εναν κόσμο πού χάλασε ή πού χαλιέται. Τώρα πειά μόνο μέ τή φαντασία μας θά βλέπουμε τόν κόσμο εκ εί νο. Θά άναλογιζόμαστε πώς έκεΐ μακρυά είναι ενας τόπο; πού τόν σκεπάζουν ερμητικά μαύρα κατά μαύρα σύννεφα. Θά θυμούμαστε π ώ ; έκεΐ μακρυά ή γ ή ; γ ι ά ν ά καρπίσει χρειάζονταν νά πιει ποτάμια ανθρώπινο αίμα... "Οσο κοντά μας ήτανε άλλοτες ό πόνος τόσο κοντά μας θάναι πειά ή χαρά. Καί τά θαμπά σύννεφα τοϋ πό νου μόνο μέ τά μάτια τής φαντα σίας μα; θ ά τά βλέπουμε, δπως άλλοτε βλέπαμε τό γέλιο τής χα ράς. Θάμαστε σάν μιά πλάκα γραμ μοφώνου πού έπαιζε μια θρηνωδία βαρειά, καί πού ξαφνικά δμως ενα χέρι στιβαρό τή γύρισε ά π τήν άλλη μεριά, καί παίζει πειά έ'να γλυκό καί ξέγνοιαστο τρα γούδι!.. Έ μ π ρ ός, λοιπόν, ελάτε νά ξ ε κ ι νήσουμε. Λίγος καιρός μάς μένει π ε ι ά!... Κ λή μ η ς Ο ϋ λκ έρογλου Ή κωμωδία γεν νήθηκε, ά π τά περιπεχτικά λαϊκά τραγούδια, πού τά ο νόμαζαν καί Φαλικά γιατί στις τελετές πού γινόταν, οι κο ρυφαίοι τοϋ χοροΰ ίσως κγ δλο: όχορός κρα τούσε φαλούς. 'Ο Αριστοτέλης, λέει καθαρά πώς ή κωμφδία βγήκε ά π τούς κορυφαίους τών Φαλικών. Τ ά Φ αλ ικ ά ήταν γιορ τές πού γινόταν στήν εποχή τοΰ τρυγητού. Και ήταν παραγω γή. Πρώτος κωμο)διογράφος ήταν ό Σουσαρίο>ν ά π τά Μέγαρα (είδος φαρσογράφου δπως θ ά λέ γαμε σήμερα). Ά λ λ ο ς άξιόλογος ήταν ό Επίχαρμος άπ' τή νήσο Κώ π. X. Στήν 'Α θ ή ν α καί στή Συρακούσα (Σικελίαι) ή κωμφδία πήρε καλλιτεχνική μορφή. Αιακρίθηκαν γιά μεγάλοι κ ω μ ω διογράφοι οί Καβρΐνος, Φερεκράτης, Φρύνιχος, πρό πάντων δμως ό Εΰπολις κγ ό 'Αριστοφάνη;. 'Α ττική κ ω μ φ δ ία. Ή Α τ τ ικ ή κωμφδία. χωρίζεται σέ τρεις έποχές, τή Παλιά, τή Μέση, μέ κύριο εκπρόσωπο τόν Αριστοφάνη, καί τή Νέα, μέ εκπρόσωπο τό Μέναν δρο, πού δέ σώ θ η κε καμμιά κ ω μ φ δία του. Καίμόνο μιμήσεις τών κωμψδιών του, μάς έδωσαν, οί Λατί νοι, Πλαΰτος καί Τερέντιος. Α ρ ισ τ ο φ άν η ς Μ ε γαλύτερος άρχαΐος κωμωδιογρά φος. Μέ τίς κωμωδίες του σατυρίζει τούς νεωτερισμούς καί τήν 'Α θηναϊκή Κοινωνία. Ε ίχε φρονήμα τα άντιδημοκρατικά. ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΡΧ Α ΙΟ Θ Ε Α Τ Ρ Ο Στήν -άρχή οί παραστάσεις γινό ταν στό ύπαιθρο σέ μικρά δηλαδή ισοπεδωμένα μέρη, πού είχαν καιιμιά πλαγιά Α ρ γ ότερ α εφκιασαν ξύλινα καθίσματα γιά τούς θ ε α τές. Καί επειδή κάποτες έσπασαν καί σκωτώθηκαν πολλοί, έκαναν πέτρινα. Τ ό θέατρο είχε σχήμα ή μικυκλικό άμφιθεατρικό. Ονομαζό ταν δέ θέατρο δχι τό μέρος πού έ παιζαν οί ηθοποιοί άλλά τό μέρος πού καθόταν ό κόσμος άπό τό ρήμα θεώμαι. "Α λλα μέρη, τοΰ θεάτρου ήταν, ή ορχήστρα πού στεκόταν ό χορός, μέ τή θυμέλη στή μέση, ΤΟΥ φραση. Ύ π ή ρ χ α ν δ η λαδή μάσκες τρα γωδίας καί κωμω δίας. Α νά λο γ α στό ρόλο ποΰπαιζαν, ή ταν καί τά κοστούμια, δχι μόνο στό κόψιμο άλλά καί στό χρώμα. ΘΕΑΤΡΟΥ καί ή Σκηνή δπως θά λέγαμε σή μερα. Π α ρ α σ τ ά σ ε ις. Παραστάσεις γι ΠΑΡΑΚΜ Η νόταν μονάχα τρεις φορές τό χρόνο δηλαδή στις γιορτές τοΰ Διόνυσου, Μετά τό θάνατο τών τριών με κυρίως δέ στά μεγάλα Διονύσια γάλων τραγικών άρχισε καί ή κα πού βαστοΰσαν έ'ξη μέρες. τάπτωση τοϋ Θεάτρου. Η Ρ ω μ α ϊ Γ ιο ρ τ έ ς Δ ιο ν ύ σ ο υ γίνονται τ έ κή κατάχτηση κλόνισε τό ηθικό τών Ε λ λ ή ν ω ν τόσο πού σιγά-σιγά λη Γενάρη. Οί τραγικοί άγώνες έπαψαν πιά νά γίνονται δραματι ν ε; ήταν απλοί κ άθε ποιητής δια κοί άγώνες καί μόνο τά εργα τών γωνιζόταν μέ δυό τραγωδίες. μεγάλοιν τραγιλών παιζόταν. Μα Α γ ρ ο τ ικ ά, τέλη Δεκέμβρη σ κγ αύτά δχι δπως πρώτα. αύτά παράσταιναν μόνο παλιά δράματα. Γιορταζόταν στούς Δ ή Ρ Ω Μ Α ΤΚ Ο Θ ΕΑ ΤΡΟ μους. Είναι μίμηση τοΰ Ε λληνικ ο ύ. Μ εγ ά λ α, τέλη Μαρτίου ή μεγα Σώζονται έ'ργα τοϋ Σενέκα, τοΰ λύτερη γιορτή μετά τά ΙΙαναθήΤερεντίου, τοϋ Πλαυτου, ο πρώτος ναια. Τήν επίβλεψη τήν είχαν στά μιμήχθηκε τούς Α ρ χ α ίο υ ς Τραγι μεγάλα Διονύσια ό επώνυμος Αρ κούς, ό δεύτερος τους Κωμοδιοχών. Στά Λίναια ό Ά ρ χ ω ν Β α γράφους Άριστοφάνη-Μένανδρο. σιλεύς καί στά Αγροτικά δ ΔήΣύν τφ χρόνψ στή Ρ ώμη τό θ έ α μαρχος. Οί Αρχοντες αύτοί κανό τρο κατρακύλισε άκόμη περσό νιζαν ποιοι άπ τού; πολίτες θά τερο, καί μόνο σέ ορισμένες ελλη κάνουν τά έξοδα τής παράστασης νικές πόλεις γινόταν παραστάσεις κ άθε έ'ργου. Αύτό είναι τό τέλος τοΰ Α ρ Β ρ α β ε ία, ήταν τρία στεφάνια χαίου Θεάτρου. ενα γιά τό χορηγό, έ'να γιά τόν Ε ρ ρ ίκ ο ς Β α λ έ ρ α ς ποιητή κ ι ενα γιά τόν πρωταγω νιστή. Στήν έποχή αύτή τό θέατρο, είχε καθαρώς θρησκευτικό χαραμ ΕΡΕΣ Φ Θ ΙΝ Ο Π Ω Ρ Ο Υ χτήρα. Γ Γ αύτό τήν πρώτη θέση τήν είχε ό Α ρ χ ιε ρ έα ς τοΰ Διόνυσου Στόν Ό δυσσέα Έ λ ύ τη γίά τήν «Ελένη» του και ό κόσμος πήγαινε μέ τά καλύτερά του ρούχα. Έ χ τ έ ς άς ήτανε ό ήλιος καυτερός Σ κ η ν ικ ά. Τ ά σκηνικά στήν άρ φωτιά, νά λέη άκόμα χή ήταν πρωτόγονα κγ απλά. πώς δέν πέρασε τό θέρος. Αλλά άπό τόν Αισχύλο κγ επειτα Τό ημερολόγιο ελεγε «Ό χτώ βρης» πλουτίσθηκαν πολύ. Κυριώτερα Κ ι' ό ζεστός μηχανήματα ήταν τό ρικήκλημα άγέρας, άς μή φύσαγε σφοδρός, πού εφερνε τούς σκοτωμένους. Τό ξέσερνε τοΰφβς - τούφες Βροντεΐο, τό Κεραυνεΐο κι άλλα. άπό τά δέντρα φύλλα Κ ο σ τ ο ύ μ ια ύστερα άπό τούς νά μάς πετάει κατάμουτρα κίτρινα προμηνύματα χειμώνα Περσικούς πολέμους, τά θεατρικά κοστούμια πλουτίστηκαν ώς τότε Τό καλοκαίρι πάει οί Αθηναίοι δέν είχαν δή τόσα π ο υ τό περάσαμε γαλάζιο κοστούμια. Επειδή δέ πίστευαν χρυσό πού τό περάσαμε πώς οί Θεοί είχαν υπερφυσικά σώ 7 ΐά νά τό πληρώσουμε ματα οί θεατρίνοι φορούσαν τά λεμ όγκο, αγωνίας φθινοπωρινής. γόμενα προστερνίδια προγαστρίδια ΣΤΑ ΥΡΟ Σ ΒΑ ΒΟ Υ ΡΗ Σ τούς κοθόρνους γιά νά φαίνονται

4 Μ Α Θ Η Τ ΙΚ Α Γ Ρ Α Μ Μ Α Τ Α Τ Α L L U S O N S Σ Ο Ν Α Δ = Η Τ Α Ξ Ε Ι Λ Ι " Η πάμε άργά, είτε γοργά ίδιο τό τέρμα πάντα θάναι πάνε μαδήσαν τά φτερά ίσκιους θαμπούς νά κυνηγάνε Η λογικά κ είτε τρελλά μ' άδεια τά χέρια θ ά γυρνάμε θάν ή απόσταση πολλή τοϋ έρημοδρόμου που τραβάμε Ή πήγα άργά, είτε γοργά μ άδεια τά χέρια εχω γυρίσει θάταν τό ό'νειρό σκιά θαμπή σκιά καί μούχει σβύσει Σ ταύρος Β αβούρης ΧΑΜ ΕΝΑ Ο Ν ΕΙΡ Α «Σάν α α ς τά όνειρα Πού φεύγουν, πάνε, Άφίνουν θύμισες, Μά δέ γυρνάνε.... «Βαρκούλες ξέγνοιαστες Λευκά πανάκια, Πού πάτ απόμακρα Σ άνθοσπαρμένα, Σ άϋλ αφάνταστα Χρυσά νησάκια Σ έ άλλα πέλαγα Ό νειρεμμένα, Σιγοθωρώντας σας Σ τ άκροθαλάσσι Ν' άργοδιαβαίνετε Μακρυά πο μένα, Μοΰ φ α ίν εσγ ό'νειρα Π έχουν περάσει, Χρυσά δνείρατα Μά δμως χαμένα... Δ ρόσ ος Α ύ γ έρ η ς DUinilllllUBlllDinilllUH 0 ΨΑΡΑΣ ΜΕ Τ ΛΑΖΙΟ ΣΚΟΥΦΟ Π Ι Σ Ω άπ τά κρεμασμένα δίχτυα δ κόσμος φαίνεται πότε τετράγω4 νος, και πότε τριγωνικός. Ή θάλασσ«ξα π λ ώ θηκ ε νωχελικά, μέ τούς γαλαζένιους μαστούς τούς άφράτους βραχίονες καί τά γκριζογάλαζα μάτια, άνάμεσο κλί νης παραγεμισμένης άπό πουπουλένιον άφρό. Ό Γέρο-"Η λιος τήν κυττάζει άπό πάνω ηδονισμένος β αθειά, χαϊδεύ οντας πότε τά χρυσαφιά γέννεια του καί ξύνοντας άλλοτε τήν λαμπερή του φαλάκρα, ενώ κομάτια άπό χρυσόν Ιδρώτα, πέφτουν στή θάλασσα πού γυαλίζει. Ή μέρα μάς έ'φτασε σήμερα αρω ματισμένη λευκή, γεμίζοντας μας μυρωδιές απ τό ψηλό βουνό πού κατεβαίνει. 'Ο ψαράς μέ τό γαλά ζιο σκοϋφο διορθώνει τά δίχτυα, σφυρίζωντας. Είναι ιλαράς μέ έβένινα σγουρά μαλλιά καί μαϋρα λαμπερά μάτια. Ά λλοιώ τικος ά π δλους τούς άλλους ψαράδες, μέ τά κυρτωμένα κορμιά, τά χελωνάτα μπράτσα καί τίς μελανέ; άρτηρίες. Ό δικός μα ; δ %)αράς μέ τό γα λάζιο σκοϋφο, είναι ψαράς σοκο λατένιος. Ή πολιτεία μέ τά λευκά σπι τάκια καί τούς ήλιοβαμένους άν θρώπους, σκαρφαλώνει μέ ναζιά ρικα τσακίσματα ίσαμε τήν κορφτ\ τού άντικρυνού λόφου καί στα ματάει φοβισμένη νά προσκυνήση μπρός στό εκκλησάκι μιανοΰ άγιου πολιούχο '. Από δώ πάνω, απ τούς ψηλούς εξώστες μέ τά γεράνια, κγ άπό τά λιακωτά, άγναντεύει κανείς δλάκερο τό πέλαγο καί τήν παραλία καί τίς άχνολουσμένες βουνοσειρές τοΰ ορίζοντα. Αύτό κάνουν οί γυναίκες κ ά θ ε πρωΐ μέ τίς άνθοκεντημένες ποδιές τά πολύχρωμα γιορντάνια, άγναντεύουν τό πέλαγος; η γλαρώνονται κυττώντας τόν ψαρά μέ τό γαλά ζιο σκοϋφο. Πράμα δίχως εξή γηση!. Πάντως ή Ά ν ο ιξ η δέ νοιάζεσαι γιαυτά, ξα π λ ώ θηκ ε δροσάτη στόν πράσινο μποξά τοΰ κάμπου καί τρώει ματωμένα κεράσια. Ού'τε δμως κγ δ ψαράς. Μπαλώ νει τά δίχτυα του σφυρίζωντας, καί κυττάει σάν δνειροπαρμένος τή θά λασσα πού χαϊδολογιέται κεΐ στο βάθος αδιάντροπα μέ τόν ούρανό. Ή Πηγή μέ τά φλογάτα μήλα στά μάγουλα, τόν ήλιο στά μαλλιά καί τά ουράνια μάτια αγαπάει τόν ψαρά. Μέρες τώρα καθισμένη στόν εξώ στη συντροφικά μέ δυό γλάστρα άπό ματζουράνα, παρατηράει στην παραλία πού φαντάζει χτυπητά ο γαλάζιος σκοϋφος. Αύτός δμως μόνο τή θάλασσα βλέπει, ού'τε γυρίζει καν νά μάς δή Σφυρίζει παράξενα σφ υρίγματπ,ποί1 θά ντοΰ τ ά μαθαν, δπως λεν οι κακές γλώσσες, τά ξωτικά και οι νεράιδες τοϋ νησιοΰ. Νεραϊδόγεννημα αύτός δ ψαβα? Δέν βλέπει τήν άνοιξη πού παί^ε τό κυνηγητό στά καφετιά δρομα τια τοΰ πράσινου δάσου. Δέν πει τούς δλόχυμους καρπούς πο1 γέρνουν ώριμοι άπό τά δέντρα. Δεν βλέπει τά λουλούδια πού τράγοι' δοϋν, μαγευτική πολυφωνία, τρ«γούδια πολύχρωμα, άνοιξιατικα. Δέν γυρίζει καν νά δή τήν άσλοί πολιτεία. Πραγματικό νεραϊδόγεννημα «ν' τός δ ψαράς μέ τό γαλάζιο σκούφο. Γ5 Η νύχτα μάς παραμόνευε «ί α π τά κλειστά παραθυρόφυλλα ψαράς στρίβει απανωτά τσιγα'ρα, κι ετοιμάζει τί] χιονάτη βαοιχοδλα του. Κύκνο, τή λένε. i - Ή ίκίλασσα είναι μαύρη, μά σέ tliyo θαβγη το φεγγάρι πούταν χαμμένο στις σπηλιές τοΰ βουνοϋ καί ι>ά ντή βάψει μέ άσηιιένια μπογιά. ΓΓο5ρα ο Κύκνος γλυστράει στή μαυρισμένη έ'χταση. ^ 0 ψγ<ρας φουμερνει κωπηλαιώντα; ρυθμικά. L Νά καί τό φεγγάρι πούβγαλε τήν ρημένια μύτη του καί ολο καί μπρογρελνει ολάκερο. fhllinikliniiniinodillkllllilh πολιτείας πού κοιμούνται έκεΐ,στόν άντικρυνό λόφο τόν πράο καί άγνον ύπνο τους. Η ΙΙηγή τ ακούει καί κλαίει. Κλαίει γιά τό ερωτικό τραγοϋδι τοΰ ψαρά, πού μιλάει γιά νεράιδες, καί δαγκώνει μέ πόνο τά κρινοδάχτυλά της, γιά νά μή ακουστή δ λυγμικό; τόνος τών κλαμάτων στό διπλανό δωμάτιο. Ε Ιν«ι κι αύτό ενα τραγούδι. Ενα τραγούδι εξω άπό πεντάγραμμα καί μούσι κούς κανόνες, συνοδευμένο απο ολόκαυτα δάκρια τής ψυχής ενα τραγοϋδι πού πέρνει τό μέρος του κι αυτό, στήν ολική συμφωνία τ η ; νυχτερινής δημιουργίας. ΒΕιναι η νύχτα μέ δλα της τά μεγαλεία. HSivai ή ώρα πού τά ξωτικά αρ χίζουν τό γλέντι τους., Ό ψαράς τό ξαίρει. Αύτό; κατα λαβαίνει τά ξωτικά, κι αύτά τό ίδιο. Στη χωρα μας είχαμε μιά μικοή ^Κανείς στήν άσπρη πολιτεία,κανεραϊδα τοϋ γυαλοΰ, μέ κοντές μ ε ηλιοβ /μένο; άνθρωπος δέν τόν ταξένιες πλεξοΰδες έβένινες. pokoifgi- Είναι ολοι τους πράοι καί 5 Ηταν οπώς είπαμε μικοή καί «Υ'Όί. Γεύονται ήλιο καί συχαίνονασημαντη καί δέν τής εδινε' κανέ ί ι τή νύχτα. Γους περιφρονάει, νας προσοχή, θαυμάζει τά ξωτικά Τ ά βλέπει ΒλέF 1 τίς αχνές δπτα >ίες λευκών νε, Ομως είχε δυό μαΰρα φλογερά ράιδων μέ ριχτά ώς τούς αστρά ματια.και μια καρδια ζεστή καμω γαλου; μαλλιά, πού λούζονται στό μένη από ηλιαχτίδες. τοΰ φεγγαριού. Είναι λευκές, "Η ξαιρε άκόμα νά χορεύη στό ραυευτικές,. άφρόπλαστες. φως τοΰ^ φεγγαριοΰ καί νά φιλιέται με τ' άστέρια. Ι Κ ι δ ψαράς τραγουδάει. Είναι Β& τιί,, Θα μποροϋσε ν άραδιάση Ομως μεγαλωσαν τά μαϋρα άπό χαρτί μέ γράμματα ψίλων μαλλιά της κγ έφτασαν ώς τούς Λεν ξαίρει δμως λ ά γράφη ούτε άστράγαλους. ί1 «υτό τό ό'νομά του, Λευκά μαγνάδια κρύψαν τ ώριμο j, τές του δέ θ έλ η σε νά κλειστή σώμα της καί μιά γαλάζια κορδέλα να δωμάτιο μέ τέσσερις τοίχους δ έ θ η κ ε στήν κόμη. φύοντας τόν ψηλόλιγνο δάσκαλο Αχ. Ερωτευτήκαμε τή μικρή Στήν ψυχή μας κλείνουμε ε' 1 " ) ροζιάρικη βέργα. νεράιδα τοΰ γυαλοΰ μέ τά μαύρα κομάτι άπό αγνό γαλάζιον ούραν[ ΒΡ ψαράς δέν εμαδε γράμματα, φλογερά μάτια. πού διαλύεται ά π τή λυχνία t011 ί, δμως νά τραγουδάει, κγ Γωρα γυρίζει στό πράσινο Πάρ πετρέλαιου πού σταλάζει μελαγχ0' 10 είναι κάτι. κο τής χώρας μας καί μιλάει μέ τίς λία. Ί Μ'Ραγουδάει για λευκές νεράιδες, σκιές. Η Πηγή κεντάει. Κεντάει μα?1 L, ιες θάλασσες ανοιχτούς ούλ ά ρ ι α, πούχουν ζ ω γ ρ α φ ι σ μ έ ν ο υ ; 1α Ρ υς" γιά λεύτερα πουλιά πράλάζιους σκούφους σοκολατένιο» ι Κ κάμπους κορφοχιονισμένα Η μερες κυλάνε με χάχανα "κυ ψαράδων. Βνα. νηγώντας ή μιά τήν άλλη. Κ,1 c, χ Ό ουρανός άναψε τό Λστρέ'^ ενώνεται το τραγούδι τοϋ Ή άνοιξη δέ λέει νά ξεκολήση του πολύφωτο, καί βάλθηκε V μέ τήν σονάτα τής νύχτας τό άπ τή λουλουδόσπαρτη πλαγιά μας. χτενίζη τά μακριά μαλλιά ιών νεράιδων τό κράξιμο τοΰ Οί ήλιοβαμένοι κάτοικοι τής χίας, πούχαν σκαλώσει μερια 0 ^ ν1ι κι έτσι ενωμένο χαϊδεύει άσπρης πολιτείας ξακολουθοΰν μο βατάρικα λβυκά σύννεφα. υ ά τών κάτοικων τής άσπρης νότονα να είναι πράοι καί αγνοί. Στην πρωινή τήν καταχνιά στοΰ λιμανιοΰ κάθε γωνιά οί σκοΰνες κάνουνε πανιά άργά, καί φεύγουνε μιά - μιά. Καί στό μουράγιο μέ φωνές κλαμματα, γέλια καί χαρές τούς καπετάνιους οί χλωμές ξεπροβοδοϋν καλοκυρές. «Εχετε γειά Ωρα καλή» «i i j μήν αργήσετε πολύ» κι είναι ή ματιά τόσο θολή πετάει ψηλά, κάποιο πουλί. Στην πρωινή τή καταχνιά παντού τριγύρω άπανεμιά καί στο λιμάνι ερημιά οί σκοΰνες φύγανε μιά - μιά. Ά ν τρέας Δ. Σ ακαλής Αδικα τα τελώνια τής ηδονής τούς πιέζουν γιά άμαρτίες. Αυτοί καθονται σε άσπρα σπίτια. Βάζουνε στ αυτι λευκά κρινάκια. νσκάβουν τή γήςκαί τήν ποτίζουνε μέ διαμαντένιο ιδρώ,. Γρώνε αχνιστό ψωμί μέ πράσινες τσακιστές έ λ η έ ς. ^Διαβάι,ουνε τήν κυριακή τό Ευαγγέλιο. Περιφρονάνε τόν ψαρά καί τίς δνειροφανταξιές του. Είναι αγνοί. ^'Ο ψαρά; τούς βαρειέται. Αύτός τά βράδια βλέπει τίς νεράιδες. Ά ν ήτο?^ βολετό θά πέταγε ψηλά. Βαρειέται, βαρειέται. Ο σκούφος του είναι γαλάζιος.κ Γ δ ουρανός γαλάζιος. Κ ι θάλασσα γαλάζια. Ολα γαλάζια. Γαλάζια καί άτέρμονα. Ή μικρή νεράιδα τοΰ γυαλοΰ, μέ τά μαΰρα φλογερά μάτια καί τά εβένινα ριχτά μαλλιά, πήρε τά μυαλά τοϋ ψαρά. Αυτός την αγαπαει, άναστενάζει καί δέν τρώει. τ Αύτή τό βράδυ άνάλαφρη ώς είναι χορεύει με τά λευκά μαγν<ίδια της στήν επιφάνεια τής θάλα σ σας. Τ ό φεγγάρι τή βλέπει, τ ρ ί ^

5 στό στοιχείο του, ενα γαλάζιο κομιά γλυκειά αμαρτωλή ζεστα μάτι τοΰ άτέρμονου πόντου. σιά τοϋ ναρκώνει τά μέλη. Ά χ αύτή ή νεράιδα μέ τά μαΰρα ριχτά μαλλιά καί τά φλογερά μά Π ώ ; άλλάζουν οί καιροί. τια, μέ τά λευκά μαγνάδια καί τή Μόνον οί άνθρωποι μένοι ν οί γαλάζια κορδέλα. ίδιοι. Κ ι ό ψαράς κοντοστέκεται. Δέν Ή Πηγή εκλαψε, δάρθηκε, μά εχει τίποτα νά σκεφτή έχτός άπό παντρέφτηκε τόν τσέλιγκα μέ τά λίγη σοδιά άστριφτο καπνό, δυό πολλά κεφάλια πρόβατα καί τά τρία βαρελάκια παστωμένο ψάρι, τσιγκελωτά μουστάκια. μιάν αγκαλιά άλαφρόπετρα καί τή Ε ίν ευτυχισμένη μαζύτου, κγ βαρκοΰλα του τόν Κύκνο. εκανε μισή ντουζίνα άπό παιδιά. "Ο μως ή νεράιδα τοΰ γνέφει Τόν ψαρά μάλλον τόν ξέχασεν περ α π τή θάλασσα. άμέσως. Κιαύιός δέ βάσταξε. Ρ οΰ φ ηξϊ "Α λλοι λένε π ώ ; στά παιδιά τό μυρωμένο άγέρι πού κατεβαίνει της φοράει μικρούς γαλάζιους ά π τά θυμάρια τοΰ βουνού καί σκούφους, άλλά κι αύτό μπορεί χώθηκε μέχρι τά γόνατα στό νερό. νάναι ψέμα. Ό Κύκνος μάταια τρίζει καί τοΰ Πάντως ή Πηγή μέστωσε χόνφωνάζει. Ή Πηγή μασουλίζει μαστίχα, τρηνε, σωστή γυναίκα πιά καί δέν χτυπάει νευρικά τά πασουμάκια Γύρισε πίσω. εχει καιρό νά σκέφτεται γαλά Μάταια τά άγέρι, τά κύματα κ Ί της καί κλαίει. ζιους καπνούς χρυσών εξατμισμέ Οι γονιοί της δέν τήν πολυκατα τά βότσαλα τοΰ γυαλοΰ τοΰ ψιθιΐ νων δνείρων. ρίζουν. λαβαίνουν. Έ κ ε ΐ πού ήταν ό Κύκνος ή χιο Γύρισε πίσω. Ξαίρουν μόνο π ώ ; είν α ιή έποχη νάτη βάρκα είν ενας σωρός άπο Ολα μάταια. Αυτός βλέπει μα ποΰ ποθάει τό ταίρι της, γιαυτό παληόξυλα. γνητισμένος μόνο τή μικρή ν ε κόπιασαν μά βρήκαν τόν τσέλιγκα Ό κόσμος δέν φαίνεται τριγω ράιδα. μέ τά πολλά κεφάλια πρόβατα καί νικός πίσω ά π τά δίχτυα, γιατί Τ ί μας νοιάζει δμως εμάς. Τ ί τά τσιγκελωτά μουστάκια, πού τούς δίχτυα δέν υπάρχουν πιά. μάς νοιάζει αν ό ψαράς δέν μάς τή ζήτησε προχτές. Τ ά σ ο ς Λ ιγ ν ά δ η ς άκούει. Ή Πηγή ξυνίζει τά μούτρα της. Τ ί μάς νοιάζει αν περιφρονάει Β λέπ ει τόν ήλιο νά τρυπάει τό τούς αγνούς άνθρώπους τής ά δάσος πού φυλάει ευγενικά γ α λά σπρης πολιτείας. ζια γαλήνη. Τ ί μάς νοιάζει αν γέμισε τήν Στό φοίβο Δέλφη τό βου Ή ματζουράνα τής παραπλή ψυχή του μέ παραμύθια. κολικό ποιητή σιας γλάστρας τής χαϊδεύει μέ Τ ί μάς νοιάζει! τά βαρειά ανατολίτικα χέρια της Στό ποθητό μου χωριό μιά μέρα Πλήθυναν τά τραγούδια της ξεκίνησα κ ι έγώ νά πάω ξανά, τά μυρωδάτα, τή χρυσομετάξινη γιά νά χαρώ τόν καθαρόν αέρα, νύχτας. κόμη. στά δάση καί στά γύρω του βουνά. Ή δημιουργική άράχνη μάς ενσυγκινιέται. τυσε μέ μεταξένια δροσιά. Ό ψαράς κεΐ στό βάθος τρα Μά νά! συνέφιασε ό ουρανός. Στή Μουντά σύννεφα μενεξεδένιας γουδάει τα γαλάζια τραγούδια του. [στράτα δμίχλης ήρθαν κγ έκρυψαν τήν μ επιασε μιά βροχή τρομαχτική, Ά ς τό καλό κι' αυτός ό τσέλιγτά ρέματα ρο^όλησαν γιομάτα παραλία. κας μέ τά πολλά κεφάλια πρόβατα. καί μδκλεισαν τό διάβα πρός τα έκεΐ. "Ο λα είναι σκοτεινά. Μόνον οί πυγολαμπίδες φωτίζουν τά σκο Κ ι έτσι τό φετεινό σκληρό χειμώνα, Ό ήλιος σμίχτηκε επί τέλους μέ τάδια. Ω! λύπη μου θά μείνω δώ μακρυά ^ στήν πολιτςία πόλα μοΰ μοιάζουν μόνα τή θάλασσα. Τ ί μάς νοιάζει αν ό ψαράς χάκι όλα μοΰ φαίνονται πολύ βαριά. Ρίχτηκε μ δλα του τά χρυσάφια θηκεν αγκαλιασμένος μέ τή μικρή στήν αγκαλιά της πού τήν έκανε νεράιδα στούς βυθούς. Στήν πολιτεία δέν μπορώ νά ζήσω, φανταχτερή μαλαματένια. δέν εχω γώ μαζύ της γνωριμία, Τ ί τρελλόγερος. Τόν έπνιξε κγ καί θά όρκισθώ νά μήν ξαναγυρίσω, Χιοΐ'άτες μέρες. αύτόν δπως τόσους άλλους θαυμα σάν πάω κεΐ σιοΰ χωριού μου τή Μόνον δ γαλάζιος σκοΰφος βρέ [γωνιά. στές της. θ η κ ε ν αρμενίζει στ άνοιχτά. Ή μικρή νεράιδα τοΰ γυαλοΰ, Μ ές τήν καρδιά μου ή λύπη γιγαν Μόνον αυτός. τώ ν ει δέν αφήνει καθόλου πιά ήσυχο τόν Ό Κύκνος, ή άσπρη βάρκα πόκαί γίνεται πελώριο βουνό πονεμένο ψ α ρ ά! μαζύ κ ι ή νοσταλγία μεγαλώνει, μ εινε λυπημένος, οί σοδειές του Σήμερα τούγνεψε.νά πάει κοντά γιά σένανε χωριό μου μακρυνό. βγήκαν σέ δημοπρασία. Κ Γ ό σκοΰ της. Τ ά χείλια του τρεμουλιαζουν Σ τ έφ α ν ο ς Φ τελιάς φος πετάχτηκε πάλι στή θάλασσα. ά π τόν πόθο. τά μάτια του καί πέρνει ασημένιες βουτιές γιά νά ντή φτάση. Ουφ κι5 αυτός ό ψαράς, ξακολουθ ά ε ι ν άναστενάζη. Τ ι μονότονο πράμα ό έρωτας του. "Ε π α ψ ε πιά νάψαρευει τή νύχτα. Τώρα ό Κύκνος δεμένος σ' ενα^ α σήμαντο καρφί τοΰ μώλου, λικνίζε ται μεθυστικά στήν άπέραντην υγρή κούνια του. Κ Γ αύτός δέ συγκινιέται καν γιά τόν καϋμό τής άσπρης βαρκας του. Έ φ τ α σ ε ενας αβέβαιος νεραϊδένιος ποδόγυρος χιονάτος μεσ τ άσημωτά κρέπια τής φεγγαρόλου στης νύχτας γιά νά ντοΰ πάρει τά μυαλά. ΠΟΒΟΣ ΑΠ ΡΑΓΜ ΑΤΟ ΠΟ ΙΗ ΤΟ!,. Η RPJCRfl ΓΛΩΣΣΗ ΚΙ Η ΕΚΠΒΙΔΕΥΣΗ (Σ Υ Ν ΤΟ Μ Η Πολλές φορές τό μαθητικό μυαλό αναρωτιέται γιατί μ α θ α ί ν α μ ε Αρχαία ; Καί πολλές φο ρές ώς τά τώρα εχει σ υ ζ η τη θ εί τό πράγμα άπό επιστήμονες, δηλ. δχι τό γιατί μαθαίνουμε τ αρχαία, άλλά τ j αν έξυπηρετιέται ό σκο πός τής διδασκαλίας τών αρχαίων έτσι δπως διδάσκεται. Έ μ ε ΐ ς θά εξετάσουμε τό πώς γίνεται ή διδα σκαλία, άν γίνεται καλά ή άσχημα καί τέλος πώς θάπρεπε νά γί νεται. Προηγουμένως δ μ ω ; ας δοΰμε ποιο σκοπό εξυπηρετεί ή διδασκα λία τών αρχαίων. Αναντίρρητα κ άθε διδασκόμενο μάθημα έχτελεΐ κάποιο σκοπό, λογικά κάποιο σπουδαίο καί σοβαρό λόγο θάχει ή διδασκαλία τών άρχαίιον άφοΰ τό μάθημα αύτό είναι τό κυ ρίαρχο σ' δλες τ ί; γυμνασιακές τάξεις. Μέ πρώτη ματιά πέρνει κανείς τήν εντύπωση σάν παρατηρήσει τόν τρό^ο τής διδασκαλίας πώς οί μα θητές διδάσκονται μιά... νέα γλώσσα τρόπος τοΰ λέγειν δηλ. μιά ξένη γλώτσα, δ πω ; μα θαίνουνε τά Γαλλικά, τ' Αγγλικά κτλ. μέ τή διαφορά π ώ ; ή πρώτη δέ θά τούς χρησιμέψει άφοΰ πιά δέ μιλιέται ένψ οί άλλες δυό κά που θά τούς χρειαστούν. Λογικά σκεφτόμενοι συμπεραί νουμε πώς δέν θάναι μοναδικός σκοπός αύτός δηλ. ή εκμάθηση τής αρχαίας γλώσσας σάν γλώσ σα άλλά κάποιος άλλος πιό σο βαρός. Καί ποιός είναι ό σκοπός αύτός; Είναι ό ε ξ ή ς : Μαθαίνον τας τήν άρχαία γλώσσα κατωρθώνουμε νά διαβάσουμε τ' άρχαΐα συγγράμματα πού μέσα τους κρύ βεται ολάκερη ή άρχαία σοφία κγ ή άρχαία καλλονή. Είναι πράγμα τι σοβαρός ό σκοπός, περισσότερο δέ γιά μάς πού καυχόμαστε νά λέ με πώς είμαστε άπόγονοι τών αρ χαίων εκείνων σοφών Ε λ λ ή ν ω ν, τής Αρχαίας 'Ε λλάδος πού μετάδωκβ τά φώτα σ ν δλον τόν άρχαΐο κόσμο καί πού γι αύτό καί γ Γ α'λλα της νεώτερα κατορθώματα καμαρώνει ή μικρή τώρα πιά Ε λ λάδα μας δσον αφορά τή γεωγρα φική της έκταση μά μεγάλη σέ ιδανικα κατορθώνει ξαναλέγω νά στέκεται στό παγκόσμιο κατά λογο τών κρατών σέ μιά ά π τίς πιό ψηλές θέσεις. Πρέπει λοιπόν απαραίτητα κι άσυζήτητα νά διδάσκωνται οί άρχαΐοτ Συγγραφείς. Τό μόνο πού μένει σοβαρά συζητήσιμο είναι τό Π Ω Σ θ ά διδάσκωνται. Είναι πραγματικά άδικο, κγ άν οχι άδικο είναι άσκοπη σπατάλη χρόνου νά θυσιάζωνται τόσα χρό νια γιά νά μάθουμε τό άρχαΐο Συντακτικό καί τήν άρχαία Γ ραμ ματική. Κ α π ω ; αλλοιώς θάπρεπε νά γίνεται ή διδασκαλία, μέ λίγο πιό ευχάριστο τρόπο καί συγχρό νως πιό ωφέλιμο, άκυλουθοΰντες τό άρχαΐο ρητό «τέρπειν άμα καί διδάσκειν». Αλλα τό Π Ω Σ άς τάκούσουμε άπό πιό σοβαρά στόματα. (Θα παραθέσο) δυό διαφορε τικές γνώμες πάνω σ αύτό τό ζή τημα ενός έπιστήμονος νομικοΰ πού δίνει τό τρόπο τής πιό εύχάοιστης^ κι ωφέλιμης διδασκαλία; κγ ενός καθηγητή τής Φιλολο γίας πού μ άντίθετα επιχειρήμα τα υποστηρίζει π ω ; ή διδασκαλία τών άρχαίων καλώς γίνετα ι δπως γίνεται. Ο! δύο αύτές επιστολές δημοσιεύτηκαν σ ενα επαρχιακό περιοδικό πρό ετών, μέ τήν άδειά τους την δημοσιευο) χωρίς ν ανα φέρω τά ονόματα). Ο πρώτος γράφει : Σάν τελείωσα τό Γυμνάσιο τά πρώια βιβλία πού πέταξα ή έκα ψα ηταν οι αρχαίοι Συγγραφείς. Καί δέν ήμουν ό μόνος. Οί πε ρισσότεροι απ τους συμμαθητές μου τό ίδιο κάνανε. Είναι ή τύχη τών μεγάλων ; Δε μοΰ φαίνεται. Είναι ή κουταμάρα τών μικρών ; Ναί ή κουταμάρα. Ξέρετε δμως ποιος φταιβι για τό μΐσος αύΐό τ(ολ [ΐαΟητίον προς τούς αοχαίοος Συ γγρ α φ είς; Τό σύστημα.' Π ρ έ πει να διαβασουμε τούς άρχαίους Συγγραφείς. Σύμφωνοι νά τούς διαβάσουμε. Ά λ λ ά π ώ ς ; Μέ τό να μ ά θω μ ε τή γλώσσα τους; Α λ Μ ΕΛ ΕΤΗ ΣΕ ΔΥΟ Μ ΕΡΗ ) λά είναι νεκρή. Μέ τό νά μάθωμε τό συντακτικό τους ; Αλλά κγ αυτο είναι νεκρό. Δέν θάταν καλ λίτερο νά μαζευόντουσαν, μέ τήν υποστήριξή τοΰ κράτους πεντ εξ φιλόλογοι καθηγητές καί νά μετα φράζανε τά κλασσικά έργα κγ ετσι νά μπορεί δ πολύς κόσμος νά διαβάση και τόν Σοφοκλή, καί τόν Ευριπίδη, τόν Δημοσθένη καί τόν Πλάτωνα μ δλα τά διδάγ ματα τους καί νά τούς καταλάβη; Δέν θάταν καλλίτερο μόνο αυτοί ποΰ θ ά πηγαίνανε γιά άρχαιολόγοι καί φιλόλογοι τής αρχαίας γλώσσας νά μαθαίνανε τήν γλώσ σα τών άρχαίων καί τό συντακτι κό της ; καί οί αύριανοί υπάλλη λοι, έμποροι, γιατροί νά μαθαί νανε στά σχολεία κάτι πιό χρήσιμο γ ι αύτούς; Νά πέρνανε μιά εγκυ κλοπαιδική μόρφωση καί παράλλη λα νά διαβάζανε καί τούς μετα φρασμένους πιά άρχαίους συγγρα φείς γιά τέρψη καί γιά νά διδαχθοΰν κ ά τι; Ποιός θά πέταγε τό τε τήν Ή λ έ κ τ ρ α ; Ποιός τόν " Ο μηρο ; Κανείς. Καί τότε θ ά μάς παρουσιαζόταν τό ευχάριστο φαι νόμενο πραγματικοΰ πολιτισμοΰ βλέποντας καί τόν τελευταίο μπα κάλη νά νοιώθη τό άρχαΐο κ ά λ λος τόν άρχαΐο μας πολιτισμό πού άλλοίμονο έτσι δπως τόν μαθαίνα με καί τόν μαθαίνουμε κακό μάς κάνει παρά καλό. "Ισ ω ς πολλοί, πάρα πολλοί πού θά διαβάσουν τίς γραμμές μου νά ταραχτούν. Τούς καταστρέφω τό εθνικό τους ιδεώδες. Ά λ λ δ'χι φ ί λοι μου ούτε ό εθνισμός ούτε ή ίστορία μας βλάπτονται άμα μετα φραστούν οί άρχαΐοι συγγραφείς καί πάψη νά διδάσκεται ή άρχαΐα γλώσσα. Γιατί σάς ξαναλέω, πώς, είτε διδάσκεται είτε δέν διδάσκε ται, γιά τόν κόσμο πού βγαίνει ά π τά σχολειά ενα καί τό αύτό είναι. Κ ι δτι θ έλ ε τε πέστε». Λίγο νεωτεριστικές οί γραμμές τοΰ παρα πάνω άρθρογράφου ά λ λά καί σωστές σέ στιγμή πού πα ραδεχόμαστε τι ώς τό σύστημα τής διδασκαλίας τών Αρχαίων δέν ιί ναι άποδοτικό, προσφέρεται μιά

6 ΕΝΩ Τ Ρ Ε Χ Ε Ι Η ΦΑΝΤΑΣΙΑ Σ τ ό φ ίλ ο μ ο υ Τ Α Σ Ο Λ ΙΓ Ν Α Δ Η παππούς μέ πελώρια άσπρη γ ε νειάδα. Τότε ήταν πού άρχισα νά γρά φω. Γ έμ ιζα κόλλες όλόκληρες γράφοντας γιά άσπρες μύγες, γιά φανταστικά νησιά, γιά γαλάζια ο ράματα κι έβλεπα πίσω άπό τούς καπνούς τής σκωτσέζικης πίπα μου τά σπίτια νά χορεύουν σουΐ/κ τά τηλεγραφόξυλα νά παίζουν φούτ μπώλ καί τις θεριστικές μηχανές νά διδάσκουν άπό τήν έ'δρα τοΰ Πανεπιστημίου. Έ τ σ ι έγινα διάσημος. Ρουφοΰ σα τόν ήλιο σ έ'να ποτήρι νερό ένώ χά διηγήματά μου γινόντουσαν άνάρπαστα άπό τά περιοδικά. Στό διάβα μου ό κόσμος σταματοΰσε καί μ' έδειχνε μέ τό δά χτυλο λέγοντας. «Τόν βλέπεις α υ τόν; Είναι μιά άπό τίς λογοτεχνι κές έλπίδες τοΰ τόπου». Σέ λίγο δ'χι μόνον έγραφα, άλλά άρχισα νά λέω γιά τό φεγγάρι πού σχηματίζει δχτάρια, γιά ψα ράδες μέ γαλάζιους σκούφους, φ ώ ναζα τόν ήλιο μπάρμπα, κι ένα σωρό τέτοια πού βάζαν σέ άνησυ χία τούς γύρω μου. Στήν άρχή ψιθυρίσματα υπο νοούμενα κι έπειτα βρέθηκα κλεισμένος, χωρίς καί γώ νά κατα λογική λύση. Νά μεταφραστούν λάβα) π ώ :, στό ύπ' άριθ. 14 κελλί τά κυριώτερα συγγράματα τών άρμιάς κάποιας νευρολογ'ικής κλινι χαίων Συγγραφέων κι ύπάρχουν κής. "Ενας στιβαρός άντρας ντυ τόσα - κ α ι νά γίνεται ή διδασκα μένος μ' άσπρα μοΰ έδειξε τό άλλο λία άπό μετάφραση. Δέν είναι καί πρωΐ έ'να τετράγωνο μακρύ πράγ μεγάλη διαφορά Είναι δμως μα ρωτόντας μ ε : σπουδαίο καί σημαντικό σάν γίνε Τό βλέπεις αύτό; Μ ήπως ξαίναι ή διδασκαλία άπό κείμενα μ ε ρεις τί είναι ; ταφρασμένα γιατί έτσι τό όλιγώ Νεράιδα, φώναξα θ ρ ιαμ β ευ τερο σέ κ ά θ ε γυμνασιακή τάξη θά τικά. προφταίνει ό καθηγητής ν άνα Αλλά δυό τρεις πόνοι στή πλά λύση ένα σύγγραμμα αξίας. τη μου μ έκαναν- νά καταλάβω Ό χώρος είναι λίγος γι αύτό δτι δέν ήταν παρά έ'να κοινό τε στό μεθεπόμενο πιά φύλλο θά δη τράγωνο ξύλο Ικανό νά μαυρίση μοσιευτεί έν συνεχείς μιά άπό τίς κι' ένα Ιλέφαντα. πιό σοβαρές απαντήσεις πού έλα Ομως μέση άπ αύτό τό κά βε ό παραπάνω άρθρογράφο;. 'Η τασπρο δωμάτιο, δέν έ'βλεπα οΰτε απάντηση προέρχεται φυσικά όλοφώτιστους ουρανούς ού'τε λεπ ιάπό τήν άντιφωνοΰντα παράταξη δένια φεγγάρια καί ή φαντασία κι είναι γραμμένη ά πό.κ αθηγ ητή μου σιγά σιγά ξαναγύριζε σάν ά τής φιλολογίας! σωτος γυιός σχά παλιά της ληιιέτ άλλα στό άλλο φΰλλο. ρια. Τώρα τά σπίτια ήταν πάλι σπίτια κι οί άνθρωποι άνθρωποι. "Ητανε μιά βραδυά μ αστέρια πολλά, μέ λεπιδένιο φεγγάρι, και μέ μιά γλυκειά μουσική ανάκατη άπό νοσταλγικές μελωδίες καί νέ γρικους ρυθμούς. Κ ι ή μ ο υ ν κι έγώ εκεί στη μέση άκούγωντας τή μουσική νά φωνάζει στή φαντασία μου «Ε ε εε μικρή φαντασία πού κλεισμένη μέσα σ' αύτό τό ξερό κεφάλι τό γεμάτο νομικβύ; ορι σμούς δέν ανέβηκες ποτέ έκεΐ πού ή άλλες ξεφαντώνουν, σπάσε τά δεσμά σου κι' έ'λα μαζύ μου στόν κόσμο τών λουλουδιών και τών ο νείρων, έλα μαζύ μου νά γνωρίσης τό άπειρο, νά καταλάβεις χό κόσμο, νά νοιώσης τή χαρά.. Κ ι έλεγε, κι έ'λεγε ή μουσική λό για απατηλά τραβώντας μαζύ τή φαντασία μου σέ ξωτικά νησιά, σέ όλοφώτιστους ούρανοξύ ττες, σέ α χανείς εκτάσεις τής έρημου. Κ ά θ ε βραδυά την άφηνα λεύτε ρη νά τρέξη σέ περιβόλια, ν άνέ βη στούς ουρανούς νά βυθίζεται στά θαλάσσια βάθη. Αύτή ήταν ή άρχή. Σ έ λίγο άρχισα νά βλέπω τά κεραμίδια γαλάζια καί εΐμουνα σέ θ έσ η νά καταλάβω, άν έ'να κρι νάκι τοΰ άγροΰ ήτανε μωρό, ή Τά γαλάζια νησιά ξεχάστηκαν μέ τό καιρό καί ό ήλιος δέν ήταν πιά παρά ένα άστέρι στήν ώρα τής δημιουργίας του. Δέ πέρασε πολύ καιρός καί μ άφησαν λεύτερο. Μά μόλις άνχίκρυσα τό κόσμο νά κυτά μέ θ α υ μασμό τόν έναστρο ούρανό φώνα ζα μέ λύσσα. Βρέ κορόϊδα Τ ί κυτάτε; Οτι λάμπει δέν εΐναι χρυσός. Τ ' άστέ ρια δέν είναι χαρά ενας σωρός στιβαγμένες πέτρες καί τό φεγγά ρι πού καμαρώνει μέ ξένο φώς εΐναι φτειαγμένο άπό στάχτη καί λάβα. Τίποτε άλλο δέν πρόφτασα νά πώ. Τέσσερα χέρια μ άρπαξαν όιμητικά καί μέ πέταξαν πάλι στό υπ άριθ. 14 κελλί ιής νευρολογικής κλινικής. Α, Σ. Α. Ν0ΣΤΑΛΓΙΑ ΣΤΑ ΘΡΑΝΙΑ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Κάθε χρόνο, τέτοιον καιρό,νοιώ θ ω μιά νοσταλγία γιά κάτι, πού σχούς μαθηχές, ίσως νά φανή πα ράξενο. Ν ο ιώ θ ω μιά νοσταλγία γιά τό σχολειό. Νά βρεθώ ξανά στά θρανία, νά νοιώοω τήν άγωνία τοΰ μαθήμμτος καί τόσα άλ λα, πού δταν βρισκόμαστε στό σχολειό, δέν βλέπαμε τήν ώρα πότε νά περάσουν. Ξαναγύρισμα, λοιπόν, στά μα θητικά μου χρόνια. Β,ίασιικός π ρνω τό πρωινό μου μέ σφιγμέ νη τήν καρδιά, άπό μαύρε: σκεψ ει:, πού γυρνοΰν στό μυαλό μου. Χ θ έ ς παραέπαιξα. Μά καί κείνοι οί φίλοι σ αφήνουν ήσυχο νά διά βασης; Περνούν, σφυρίζουν, περί μένουν καί στό τέ λ ο ς... στό τέλο: νικούν. Παρατάω τά προβλήματά.σας κύριοι Μαθηματικοί καί τά αρχαία σας κύριοι Φιλόλογοι, με τό στριμμένο τό συντακτικό τους Τί μοΰ χρειάζονται κύριοί μου αυτά; Μαθηματικά, λογαριασμοί, υποκείμενα, κατηγορούμενα, προσ διορισμοί καί συντακτικά; Ά ν γί- νω πλούσιος! άλλοι θά λογαριά ζουν τά λεπτά μου κι άλλοι θά γράφουν τήν αλληλογραφία μου. "Αν πάλι ή μοίρα μέ βάλλειστούς αποτυχημένους, τότε τί μοΰ χρειά ζονται άφοΰ δέν θ ά χω ούιε λ ε πτά νά μετρήσο) ούιε θά ύπάρχει λόγος νάχω άλληλυγραφία! Κ ατε βαίνω ήσυχος μ αύτές τίς σκέψεις τής λογικής μου, πού είναι σύμφω νες μέ τίς επιθυμίες μου, καί συναντώ τούς φίλους μους. Ολοι βρέ παιδί μου! Ό Γιώργος, ό Κ ώ στας ό τσιμπλής, ό Μήτσος ό μπα σμένος, ό Τάκης ό αριστοκράτης, ο... ο..., δλοι τέλος πάντων. Ε πιτρέπεται νά λείπω. Ό χ ι, βέ βαια! Μέ διάφορα παιγνίδια πέ ρασε τό άπογευματινό δ'αορφα. Καί σήμερα...! Ε δώ είναι τό δύσκολο. Τρώ γω καί σκέφτομαι. Στά Φυσικά δέν θ ά σηκ ω θώ, ση κώθηκα προχθές. Μ α θ η μ α τικ ά ; δέν μπορεί νά μέ σηκώση. Θά ταΰ πώ, πώς είχα μιά δουλειά τοΰ πα τέρα μου νά κάνω. Κ ι εΐναι τόσο καλός! πού θά μοΰ πή : «Δέν π ει ράζει, λές μάθημα άλλη μέρα». Στά Ε λ λ η ν ι κ ά ; Έ δ ώ εΐναι ό κ ό μπος. Είναι τόσο κακός ό Ε λ λ η νιστής μα ς! Ού'τε κοιλόπονους πιστεύει, ούτε δουλειές παραδέχε ται ούτε τίποτ άλλο. Ξαίρεις εξ ή γηση καί συντακτικό; έχει καλώς. Δέν ξ έ ρ ε ις; τότε πέρνεις τό κουλουράκι σου «αί κάθεσαι. Ά λ λ ά δέν είναι δυνατό νά μέ σηκώ Ϊ1.., έ'πειτα μπορεί καί νά μήν ερθη Δυστυχώς δμως οί λογαρια σμοί μου δέν βγήκαν σωστοί. Τό κουλουράκι προκ πρωΐ τό πήρα κι έκατσα, τό «Δέν πειράζει π α ι δί μου» δέν τ άκουσα καί ό Φ υ σ ι κός δέν λογάριασε δτι μέ σήκωσε προχθές. Πέρασαν χρόνια πού. άφησα, τό ιχολειό κ ι δμως νοσταλγικά γυρ νώ, κ άθε χρόνο π άνοίγουν τά' σχολειά, στά μαθητικά μου χρόνια. Ά χ νάμουνα μαθητής! Τ ί οιιορφη ζ ω ή! Ε χεις μέσα σου τή Χαρά τής ζά)ής, γεμάτος ξενοιασιά. Μιά άγάπη γιά δλο τόν κόσμο?κτός βέβαια άπό τούς δασκάλους ου βασιλεύει μέσα σου. "Ισ ω ς πολλές φορές, δέν φταίμε καί μεΐς πού γεννιέται αύτή ή αντιπάθεια Υιά τούς δασκάλους μας. Είμαστε παιδιά καί μάς λείπει ή κρίση. Είναι οί μόνοι, ύστερα ά π τούς ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Ι Σ Τ Ο Ρ ΙΚ Ε Σ Λ Ε Π ΤΟ Μ Ε Ρ Ε ΙΕ Σ Πολλοί νομίζουν, καί πολυ δ ί καια, δτι τό Πανεπιστήμιο Ιδρύ θ η κ ε άπό τόν Ιωαν. Καποδί- νης Βρανδις στόν όποιον άνετέθηκε ή όργάνωση τοΰ συστήματος σύμ φωνα μέ τό εύρωπαϊκό. σιρια. Ά λ λ δμως τό Πανεπιστή μιο θ εμ ελ ιώ θ ηκ ε 7 χρόνια μετά τό θάνατο τοΰ "Ελληνα κυβερνήτη. Οί προπαρασκευαστικές εργασίες έγιναν άπό τόν δραστήριο τότε άντιβασιλέα Γ. Μάουρερ. Αύχός έκάλεσε άπό τήν Ευρώπη τούς πιό διάσημους καθηγητές γιά νά λάβουν μέρος στό μελλοντικό Π α νεπιστήμιο. Ά λ λ ά τό βουλευμά του άπότυχε γιατί άνεκλήθηκε αίφνης στό Μόναχο. Μεταγεναίστερα κά θ ε προσπάθεια γιά τό πανεπιστή μιο προσέκρουε στήν άντιπολίτευση ή όποία καί τό όνόμασε γε λοίο. Τά έγκαίνεια τοΰ Πανεπιστη μίου γίνηκαν στίς 3 Μαΐου 1837 μέ μεγάλη επισημότητα άπό τούς θερμούς ύποστηριχτές τ ή : ίδ έα ;. Τ ήν ημέρα αύτή ό Βασιλιάς Ο θω νας έφιππος παρευρέθηκε στή γιορτή. Γιά προσωρινό κτίριο όρίστη <ε τό σπήτι τοΰ Κ λεάνθη στούς πρόποδες τής Ά κ ρ ο π ό λ ως. Έ κ ε ΐ εύρίσκοντο τό Δ ιπ λ ω μ α τικό Σώμα, ό κλήρος, οί άνώτερες άρχές, οί σχολάριοι κ α θ ώ ς λ ε γόντουσαν οί φοιτητές, καί π λ ή θ ο ς κόσμου. Μόνο ύστερα άπό 3 χρόνιά ό τότε πρωθυπουργός Ρουρχάρδος ξανάφερε σέ φώς τά σχέδια. Τό σύστημα τής έκπαιδεύσεως δημιονργηθηκε άνάλογα μέ τό γερμα νικό. Έγιναν δηλαδή 5 σχολές (Φυσικομαθητική, Ιατρική, Φιλο σοφική. Νομική, Θεολογική). Τότε έκλήθη καί ό δνομαστός καθηγήτής τοΰ Πανεπιστημίου τής Βιέν- γονιούς μας, πού μάς μπαίνουν στό ρουθούνι μέ τό διάβασε καί διάβασε. Κ ι δμως, πόσο τού^ δι καιολογώ τώρα καί πόσες φορές δέν γέλασα μέ τή κουτή τή σκέψη, πούκανα,- μαθητήςν σάν ήμουνα, γιά τά Μαθηματικά καί τά Ε λ λ η νικά. Καί ζηλεύω δλους σάς, πού πάτε στό σχολειό, καί τούς δασκά λους σας. Σάς, γιατί περνάτε τήν πιό άμορφη περίοδο τής ζωής σας, μέ τήν άπέραντη αισιοδοξία της, μακρυά άπό κ ά θ ε κακία τής κοι νωνίας, μακρυά ά π τήν πάλη τής ζωή?, κοντά στούς γονιούς καί στούς δασκάλους σας. Καί ζηλεύω τούς δασκάλους σας, γιατί μένουν κοντά σας σ δλη τους τή ζωή, άφιερωμένοι σ έ'να άνώτερο σκοπό, σκοπό άδιάκοπο, ν \ οδηγούν άνθρώπινα βλαστάρια στόν ίσιο δρόμο. Β. Κ ο υ ν τ ο υ ρ ίδ η ς Μετά τό συνηθισμένο ύμνο καί τή θρησκευτική τελετή έγινε ή όρκομωσία τών καθηγητών ένώ ό Πρύτανις Κωνσταντίνος Σχινάς προσεφοόνησε τόν Βασιλιά. Μετά έλαβαν τόν λόγο οί Κοσ μήτορες τών σχολών Ν. Βάμβας, ό Αρχιμανδρίτης Ά ποστολίδης καί ό Γ. Ράλλης καί ό Λευκίας. Κατά τή διάρκεια τής τελετής ό Βασιλιάς στεκόταν ό'ρθιος άκούγοντας τούς λόγους τών κ α θ ηγ η τών. Μάλιστα λέγεται πώς δάκρυ σε τή στιγμή πού έψάλετο τό «ευ λογητός εΐ Χριστέ ό Θεός. Μετά έ'να έτος άρχισαν οί ενέρ γειες γιά τήν ίδρυση τοΰ επίσημου μεγάρου τοΰ Πανεπιστημίου. Ό Πρύτανις έπί κεφαλής τών άνώτερων φυσιογνωμιών τής έποχής Θ. Κολοκοτρώνη, Άνδρ. Ζαΐμη, Γ. Γενναδίου άνελαβε" τόν πανελ λήνιο Ερανο γιά τήν άνέγερση τοΰ κτιρίου. Τ ά σχέδια έκαμε ό περίφημος Δανός άρχιτέκνων Χάνσεν. Τόν Ιούλιον έμπήκε ό θεμέλιος λίθος τοΰ σημερινού Πανεπιστημίου παρουσία τοϋ Βασιλιά Όθωνα, τής Β α σ ί λισσας Α μ α λ ία ς, τών Υ π ο υ ρ γ ώ ν τής ίεράς Συνόδου, φοιτητών, κα θηγητών καί τοΰ κόσμου. Ό Ε π ί σκοπος Δανιήλ εύλόγησε τήν όμήγυριν καί ό επίτιμος καθηγητής Ίοιάννης Σοΰτσος άπηγγειλε τόν πανηγυρικό τής ήμέρας, Ό Βασιλιάς μετά παρέλαβε τό λ ίθο άπό τόν Πρύτανι Λ<ί τόν

7 ΙΙΙΠΙΙ1ΙΙΙΙ1ΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΜΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙ ΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΜΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΐωΐιΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΜίΊΐΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙ llllllllllltlllll mill ll Κ. Τ ρ ικ κ α λ ιν ό. Τά «Είπε κι εφυγε» πολύ καλό. Αν καί είναι μεγάλο θά προσπαθήσουμε νά δημοσιευτεί, σχετικά γρήγορα. Μετά δμως άπ τό πανηγυρικό γιορτινό φύλλο. Κ. Ο νχπέρογλου Δέν έπεσα καί τόσο εξιη. αγαπητέ μου φίλε, τό πολύ δυό τρία χρόνια. "Η ίργασία σου γιά μέν ι έξακολουθάει νά είναι ένθουσίασακή καί πηλΰ μ" εύχαρίστησαν τά θερμά σου λόγια. Περιμένω μέ μεγάλη χαρά τά εργα σου, καί πιστεύω δπως λές νά συντέλεσης ' στή διάπλαση τοϋ καινούργιου άνθρώπου μέ τή συνεργασία σου. Οπως βλέπεις γίνηκαν τ αδύνατα δυνατά καί ή ΙΙορία σου δημοσιεύεται. Τά ποιήματα μοΰ άρεσαν πολύ. "Αν θέλεις, ή επόμενη συνεργασία σου νά είναι σύμφωνη μέ τό πνεΰμα τών γιορτών, γιά νά δημοσιευτεί στό πανηγυρικό τεϋχος. Δ. ΙΙα π α χ ω ν ο τ α ν τ ίν ο ν. Τό ποίημά σου άρκετά καλό. Δέν μπορεί δμως νά δημοσιευτεί γιά τεχνικούς λόγους. Δ ρόσον Λ υγερή. Πραγματικά έγινε κάποιο λάθος στά τυπογραφείο. "Οπως βλέπεις δμως δημοσιεύεται. Τά ποίημά σου, Ικανοποιητικό μέ αρκετά λαθάκια. Ό τίτλος «Φθινοπωριάτικη Συναυλία» ταιριάζει. X. Π α π η α ν. Τό κομάτι σου «Στις σκάλες τοΰ Πανεπιστημίου» καλό. Θά πάρει τή σειρά ίου καί θά δημοσιευτεί Γιατί δμως τ ό ΐ) ξερά γραμμένο ; Κ. Γ. Σ τ α υ ρ ό η ο υ Ιο ν. (άνταπ. Ν. Η ρακλείου). Λάβαμε τή κίνηση τοΰ χωριοΰ σου πού είναι πολύ καλή Τό «Πολικό Αστέρι» δημοσιεύεται γιατί δμως μάς τό ξανάστειλες ; Ρ. Σ ω μ ερ ίτη ν. (άνταπ. Ελληνικού Εκπαιδευτηρίου). Πολλά ευχαριστώ γιά τά καλά σου λόγια. Δέν φανιάζομ ιι νά δπάρχουν σιήν τάξη σου ελληνόπουλα έρριξε ατό λάκκο μαζί μέ τα νομίσματα τοΰ ελληνικού Κράτους χρυ σά καί άσημένια. Οι επίσημοι σφυροκόπησαν κατά σειρά τόν θεμέλιο λίθο στόν όποιο τοποθετή θηκε ή επιγραφή. «Ελληνικόν Πανεπιστήμιον άνεγερθέν συνδρομή τών 'Ελλήνων καί Φιλελλήνων τφ Ζ' έεει τής Βασιλείας Ό θω - νος τοΰ Πρώτου τήν 20ην Ιουλίου 1839». Τήν στιγμή έκείνη τά στρίτεΰματα παρουσίασαν δπλα καί άκοΰστηκκν 25 κανονιές, ενώ ή στρατιωτική μουσική έπαιζε. Ή τελετή τελείωσε μέ τόν λόγον τοΰ Βασιληά Ό θω να ό όποιος άρχιζε : «Θέτω μέ ύπέρμειυον χαράν τόν πρώτον λίθον τοΰ Έλληνικοΰ Πανεπιστημίου... Λ. ΞανϋΌ πουχ ίδης AAAAMW53 πού νά ποθοΰν μιά νεκρή γλώσσα. Πάντως γιά τό «κίνημα τοΰ Δημοτικισμού» δπως λές σοΰ αξίζουν πολλά εύγε. Βέβαια καί μπορείς νά μας στέλνεις ανταπόκριση άπ / τή μαθητική ζω ή. "Οσο γιά τά λαϊκά περιοδικά, δέν βαριέσαι; Τό σύστημα Κακριδή πού ρωτάς είτε καλό είναι είτε κακό δέν είναι άνάγκη δμως νά δημιουργή τόσα ζητήματα καί φασαρίες σ αύτή τή δύσκολη εποχή πού περνούμε. Ευχαρίστησε άκόμη έκ μέρους μας τόν κ. Λιναρά. Πέρασε καμμιά, άν θέλεις, φορά άπ τά γραφεία τής σύνταξης. Δημο σιεύουμε έδώ ένα ποιηματάκι σου. ΠΑΙΔΙΚΑ Θυμάμαι πώς σάν ήμουνα μικρός Πάντα ή γιαγιά μέ κοίμιζε μέ παρα- (μΰθι θυμοΰμαι πώς σιγά- -σιγά δ ούρανός μούφερνε μέ τόν ίπνο ζάλη λήθη. Θυμάμαι, νγιί, τά χρόνια τά παληά πού ποτέ πιά πίσω δέ γυρίζουν γεμάτα πό θύμησες, ερωτηματικά κλωνάρια πού σ' αύιά χαρές άνθίζουν. Κ αίτη Σ βορώ νου. Ικανοποιηθήκαμε γιά τή χαρά σου δσον αφορά τήν καλυιέρεψη τοϋ περιοδικοΰ μας, καί τό αγκάλιασμα τής νειότης σ αύτό. Τό «Προσκύνημα στό φώς» πολύ καλό καί θά δημοσιευτεί μετά τίς γιοριές Ή συνεργασία σου γιά τό έτόμενο ιρύλλο πρέπει νά έχει χαραχιήρα γιορτινό. Γιά τ αλλα ζητήματα πού μάς γράφεις άν. έχεις καιρό πέρασε καμμιά φορά άπ τά γραφεία. Γ. Φ ουάοη. Λάβαμε τό ποιηματάκι. Αρκετά καλά καί. θ ά δημοσιευτεί μετά τίς γιορτές. Γ. Κ ίε ώ η α ν. Λάβαμε τό ποιήμα σου «Ερημικές ακρογιαλιές» πούταν άρκετά καλό. Οσο γιά κείνο ποΰ μοΰ λές, ναί είμαστε σύμφωνοι. Πρέπει νά ξέρεις δμως πώς ήταν πολύ δύσκολο νά γίνει. Πάντως θά δημοσιευτεί μετά τίς γιορτές. Οσο γιά τό Μπουκέτο άλλο τό ένα περιοδικά κι άλλο τό άλλο, Γιά τά αλλα ζητήματα θά πάρεις γράμμα. Κ. ΚίΧΧιαν. Τό διηγηματάκι σου δχι τόσο ικανοποιητικό γιατί αν καί καλογραμμένο άντίθετο στό πνεΰμα τών νέων πού σπουδάζουν. Π εριμένουμε τίποτε άλλο. Λ. Α ν αατασόη ον λον. Πολλά ευχαριστώ γιά τά συγχαρητήριά σου πού άφοροΰν δπως λές τήν ωφέλιμη πορεία τών Μαθ. Γραμ., καί τή γνώμη σου δτι είναι τά πρώτο καί μοναδικό περιοδικό πού υποστηρίζει τούς νέους. Τό ποίημά σου θά δημοσιευτεί. Δ. Β αρδιόλα. Ή «Άγάπη» σου άρκετά καλή καί θά δημοσιευτεί Τό «Απόβραδο» δείχνει δμως ποιητική άδυνάμία. Σ η μ. Μ. Γ. Επειδή τά Μαθητικά Γράμματα δέν θά βγουν στις 15 άλλα θά κυκλοφορήσουν τά Χριστούγενα πανηγυρικά, ειδοποιούμε τούς φίλους μας δσων ή συνεργασία θέλουν νά δημοσιευτεί στό προσεχές τεύχος, νά φροντίσουν νά έχει γιορτινο χαριιχτήρ. Σ Τ Ο Χ Α Μ Ο Σ Ο Υ,. Τοΰ χαμοΰ σου έσήμαν ή μέρα, λυτρωμοΰ σ ερχομός ποθητός, λύπη πλέρια μοΰ φέρνει παιέρα, κι άφοΰ ξέρω πώς είσουν θνητός. Κι δμως πάλι έγώ θά γελάω, (τών άνθρώπων άδύνατα πάθη), μά δ νους μου δπου κι αν πάω, θά πετάη σέ κείνον ποΰ έχάθη. Καί τίς μέρες τοΰ πόνου θά φέρνω, τής χαράς καί τής λύπης μαζύ, στό' μυαλό μου, μά πάντα θά σέρνω, ένα «άχ» γιατί νά μή ζή. Στοΰ μιρμάρου τήν κρύαν άσπράδα, στέκω τώρα μέ θλιμένη καρδιά, όλο γύρω νοπή πρασινάδα, σύντροφό σου θάχης κάθε βραδυά, Τίς βουλές τοο Κυρίου κανένας, νά έλέγξη ποτέ δέν μπορεί, στοΰ θανάτου τήν ώρα ένας ένας, άθελά του γοργά προχωρεί. Ν Ε Α Ν Ι Κ Η Μ ιχάλης ΔεΧούδης Κ Ι Ν Η Σ Η Κάμποσοι νέοι κάνανε στό δμορφο προάστειο Ν. Ηράκλειο μιά»μορφωτικιά παρέα» πού σκοπός της είναι ή πνευματικιά καί ήθικιά άνύψωση τών νέων καί τών παιδιών τοΰ χωριοΰ. Χρειάζεται πραγματικά μεγάλη προσπάθεια καί κόπος γιά νά μπόρεση κανένας'νά σηκώση μιά vap: κωμένη νεολαία. Άλλά πιστεύουμε δτι τό πάραπάνω εύγενικό ξεκίνημα μέ τίς γερές προσπάθειες των νέων που τό έπιχειροΰνε, καί τήν ήθικιά βοήθεια τοΰ προέδρου της Κοινότητας κ. Ν. Γιαννόπουλου καθώς καί αρκετών άξιων κατοίκων που πάντα είναι πρόθυμοι νά παρασταθοΰνε σέ τέτοιες προσπάθειες γρήγορα θά γίνη καί τέρμα. Τέρμα γιομάτο έπιτυ Χία Κ. Γ. Σ ϊα ν ρ ό π ο ν λ ο ς Ανταποκριτής Ν. 'Ηρακλείου