Τελεσίγραφο Eurogroup στην Αθήνα

Transcript

1 01-OIK_COVER_OIK_01 17/03/15 23:45 Page 2 ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Τετάρτη 18 Μαρτίου 2015 Eτος 1 ο Aρ. φύλλου 16 Εβδομαδιαία Οικονομική και Πολιτική Εφημερίδα w w w. k a thimerini. com. cy/ financial Τιμή: 1,50 ΖΗΤΗΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ Ηλιος Κόκκινος Ζητήστε μαζί με την Οικονομική Καθημερινή το άλμπουμ του Μάριου Τόκα «Ηλιος Κόκκινος». 12 τραγούδια που η- χογραφήθηκαν μετά το θάνατό του από σπουδαίους ερμηνευτές όπως οι Δημήτρης Μητροπάνος, Γιάννης Πάριος, Πασχάλης Τερζής και Γιάννης Κότσιρας. ΛΙΣΤΑ FORBES Δισεκατομμυριούχοι πριν από τα 40 Η νέα λίστα του περιοδικού Forbes με τους 1826 δισεκατομμυριούχους του πλανήτη σημειώνει ένα ενδιαφέρον ρεκόρ. Οι 46 δεν έχουν συμπληρώσει ακόμα το 40o έ- τος της ηλικίας τους, ενώ περίπου οι μισοί από τους νεαρούς σύγχρονους κροίσους απέκτησαν την τεράστια περιουσία τους δραστηριοποιούμενοι στον χώρο της τεχνολογίας. Σελ. 18 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ξεμένει από ανθρώπινο δυναμικό Εκτός από κεφάλαια η ελληνική οικονομία ξεμένει και α- πό ανθρώπινο δυναμικό. Ανώτερα στελέχη του ιδιωτικού τομέα αναζητούν πλέον απασχόληση στο εξωτερικό. Πρόκειται για μια τάση που προσλαμβάνει ήδη ανησυχητικές διαστάσεις. Μια τάση που ολοένα διευρύνεται, πλήττοντας ένα κεφάλαιο που θεωρείται απόλυτα αναγκαίο για να βγει η οικονομία από την κρίση. Σελ Γενικός Δείκτης 78, Τελεσίγραφο Eurogroup στην Αθήνα Ο Ντάισελμπλουμ προειδοποίησε για ελέγχους κεφαλαίων και κλείσιμο τραπεζών σε σενάριο «τύπου Κύπρου» /3 12/3 13/3 16/3 17/3 Oγκος συναλλαγών (χιλιάδες ) ΣΗΜΕΡΑ ΑΦΕΡΕΓΓΥOΤΗΤΑ 410,9 Καίριας σημασίας η έγκριση του πλαισίου 200 Καίριας σημασίας για την κυπριακή οικονομία αναμένεται να αποτελέσει η έγκριση του πλαισίου για την αφερεγγυότητα, το οποίο, με ομόφωνη απόφαση των κομμάτων, αναμένεται να κατατεθεί προς ψήφιση ενώπιον της Ολομέλειας του νομοθετικού σώματος στις 2 Απριλίου. Με θετική διάθεση παρακολουθεί το Υπουργείο Οικονομικών τις διεργασίες που πραγματοποιούνται στη Βουλή, αφού μετά την ε- φαρμογή του νόμου για τις εκποιήσεις και του πλαισίου αφερεγγυότητας, η αξιολόγηση της κυπριακής οικονομίας θα είναι άμεση και θετική. ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ φαίνεται ότι διαπιστώνουν συγκλίσεις επί των νομοσχεδίων. Σελ. 6 0 «Η έξοδος από την Ευρωζώνη δεν είναι το μοναδικό σενάριο για την Ελλάδα», δήλωσε χτες το απόγευμα ο Γερούν Ντάισελμπλουμ. Μιλώντας σε ολλανδικό ραδιόφωνο, μετά από τη σύνοδο του Euro working group, η οποία χαρακτηρίστηκε από πηγή του Eurogroup ως καταστροφική για την Ελλάδα, ο Ολλανδός διπλωμάτης υπέδειξε ότι υπάρχουν και άλλες ε- < Σακελλαρίδης: «Σενάρια φαντασίας. Του υπενθυμίζουμε ότι η Ελληνική Δημοκρατία δεν εκβιάζεται». Μάχη στήθος με στήθος Νετανιάχου-Χέρτσογκ ναλλακτικές λύσεις, «δείχνοντας» τα μέτρα που ελήφθησαν στο πλαίσιο βοήθειας προς την Κύπρο, όπως οι έλεγχοι κεφαλαίων και το κλείσιμο των τραπεζών. Ο πρόεδρος του Eurogroup, σημείωσε, είπε χαρακτηριστικά: «Θυμηθείτε την περίπτωση της Κύπρου. Για ένα μικρό χρονικό διάστημα οι τράπεζες εκεί έκλεισαν, ενώ οι εισροές και εκροές κεφαλαίων τέθηκαν υπό διάφορους περιορισμούς, συνεπώς όλα τα σενάρια εξετάζονται». Άμεση ήταν η αντίδραση της Α- θήνας με τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο Γαβριήλ Σακελλαρίδη να σημειώνει: «Δεν αντιλαμβανόμαστε εύκολα τους λόγους που τον ωθούν να κάνει δηλώσεις που δεν ταιριάζουν στον ρόλο που του έχει ανατεθεί. Όλα τα υπόλοιπα είναι σενάρια φαντασίας». Σελ. 14 Ελπιδοφόρα άνοιξη βλέπει ο Eσπεν Aϊντε Επανέναρξη συνομιλιών τον Μάϊο Το μήνυμα της ελπιδοφόρας άνοιξης μετέφερε ο σύμβουλος του ΓΓ των ΗΕ, Έσπεν Μπαρθ Άϊντε, στην Κύπρο. Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά τις επαφές του στην Λευκωσία, εξασφάλισε τη συγκατάθεση των δύο πλευρών για επανέναρξη των συνομιλιών τη δεύτερη εβδομάδα Μαΐου, αλλά και τη συνέχιση της συζήτησης από εκεί που σταμάτησε τον περασμένο Σεπτέμβριο. Σελ. 5 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΝΤΡΑΓΚΙ Λιγότερες αγορές ομολόγων για Ελλάδα και Κύπρο Οι μεγάλες οικονομίες της Ευρωζώνης ευνοούνται από το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Για την ελληνική οικονομία τα οφέλη θα είναι μικρά και έμμεσα. Για την Κύπρο και την Ελλάδα οι αγορές κρατικών ομολόγων θα είναι λιγότερες. Το μεγάλο ατού του προγράμματος είναι ότι δεν έχει ημερομηνία λήξης. Σελ. 12 Φέρνει την ανατροπή στην επικοινωνία το 4G Τις δυνατότητες που προκύπτουν από την άφιξη του δικτύου τέταρτης γενιάς, το ο- ποίο ουσιαστικά αλλάζει την εμπειρία του διαδικτύου στην Κύπρο, δημιουργώντας νέα δεδομένα στην επικοινωνία, καλείται να αντιληφθεί η τοπική αγορά, στην οποία η δημιουργία των υποδομών και η εξασφάλιση της αξιοπιστίας επιβράδυναν την υλοποίηση του δικτύου. Την ίδια ώρα, οι χρήστες κινητής τηλεφωνίας ανά τον κόσμο απολαμβάνουν διαφόρων ειδών ταχύτητες και ποιότητες σύνδεσης στο διαδίκτυο. Σελ. 9 Μάχη στήθος με στήθος έδιναν μέχρι αργά χθες βράδυ Νετανιάχου-Χέρτσογκ προμηνύοντας μια μακρά εκλογική βραδιά στο Ισραήλ καθώς τα exit polls που παρουσιάστηκαν στις 10 το βράδυ δεν έδιναν σαφές προβάδισμα σε κάποιο κόμμα. Το Λικούντ του Νετανιάχου και ο κεντροαριστερός συνασπισμός υπό τον Χέρτσογκ συγκεντρώνουν από 27 έδρες επί συνόλου 120 στην Κνέσετ. Το Λικούντ με τον Νετανιάχου έχει επενδύσει στο ζήτημα της ασφάλειας, την σκληρή στάση απέναντι στους Παλαιστίνιους και τον ιρανικό κίνδυνο. Η πρόσφατη παρουσία του Νετανιάχου στο αμερικανικό Κογκρέσο ήταν το αποκορύφωμα αυτής της εκστρατείας, αλλά τελικά δεν κατάφερε να αντιστρέψει το ρεύμα. Υπό την κεντροαριστερή Σιωνιστική Ένωση συνενώνουν τις δυνάμεις τους οι Εργατικοί του Γιτζάκ Χέρτσογκ, που είναι και ο επικεφαλής του συνασπισμού, και του κεντροαριστερού «Κινήματος» (Χατνουά) της Τζίπι Λίβνι. Διακύβευμα στην οικονομία από την αβεβαιότητα στην Κεντρική Οι εξελίξεις με τη Χρυστάλλα Γιωρκάτζη, μετά και την ανακοίνωση που εξέδωσαν τα μη ε- κτελεστικά μέλη του ΔΣ της Κεντρικής Τράπεζας, λειτουργούν ως τροχοπέδη σε μια σειρά από σημαντικά θέματα για την απρόσκοπτη πορεία της οικονομίας προς την ανάκαμψη. Εκκρεμότητες που θα έπρεπε να είχαν τύχει διευθέτησης εδώ και δυο χρόνια, όπως είναι η αποτελεσματική διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων της πρώην Λαϊκής, παραμένουν στον πάγο, με τις όποιες συνέπειες για την οικονομία αν η παρούσα αβέβαιη κατάσταση τραβήξει επί μακρόν, εφόσον συν τοις άλλοις αποτελούν και μνημονιακές υποχρεώσεις της Αίρουν την εμπιστοσύνη τους τα μη εκτελεστικά μέλη του ΔΣ Λόγο για ήττα της Κυπριακής Δημοκρατίας κάνει ο Βγενόπουλος Πώς απαντά το δικηγορικό γραφείο Ανδρέας Νεοκλέους Μπορεί να γίνει ταχεία εκδίκαση, δηλώνει ο Κρις Τριανταφυλλίδης χώρας. Η απομόνωση, στην οποία έχει περιέλθει η Χρυστάλλα Γιωρκάτζη, δεν αφήνει πολλά περιθώρια για εποικοδομητική συνεννόηση μεταξύ Κεντρικής και Προεδρικού, αλλά και πολιτειακών φορέων της οικονομίας, ενώ την ίδια ώρα στην Ευρώπη το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ βαίνει καλώς, με την Ευρωζώνη να βλέπει τα επιτόκια των χωρών και την απόδοσή τους να πέφτουν σε τιμές προ κρίσης. Η Κύπρος δεν μπορεί επί του παρόντος να συμμετάσχει, κρισιμότερο όλων όμως είναι η περίοδος εσωστρέφειας που εγκαινιάζεται μέχρι να βρεθεί κοινά αποδεχτή λύση για το θέμα της Χρυστάλλας Γιωρκάτζη. Σελ. 4 EPA Πρόσω ολοταχώς για τις αγορές η Αφροδίτη Μακρύς ο δρόμος για συμβόλαια Το δρόμο για την αναζήτηση αγοραστών και την υπογραφή συμβολαίων πώλησης φυσικού αερίου από το κοίτασμα «Αφροδίτη» άνοιξε η Noble Energy. Οι προθέσεις της εταιρείας να κηρύξει το επόμενο διάστημα το κοίτασμα εμπορεύσιμο αποτελεί ένα σημαντικό βήμα, όμως η απόσταση από το διά ταύτα που είναι τα συμβόλαια είναι μεγάλη. Η εμπορευσιμότητα των ποσοτήτων του «Αφροδίτη» εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει ευεργετικά στην οικονομία, ενώ θα δώσει ώθηση και στις διαβουλεύσεις για συμφωνία εξαγωγής ΦΑ στην Αίγυπτο. Σελ. 5 Κατανάλωση, στέγαση «βυθίζουν» νοικοκυριά Oικονομικά αποτελέσματα 2014 Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια είναι, βάσει και των οικονομικών αποτελεσμάτων των τραπεζών για το 2014, ο νούμερο ένα γρίφος τον οποίο καλούνται τα ιδρύματα ν αντιμετωπίσουν. Ιδιαίτερη έμφαση, δε, πρέπει να δοθεί και στα καταναλωτικά, μεταξύ άλλων, δάνεια μαζί με τα στεγαστικά, που υπήρξαν «συνοδοιπόροι» κατά την περίοδο των παχιών α- γελάδων ως προς το ρυθμό πίστωσης από τις τράπεζες, αλλά πλέον παρουσιάζουν το χαμηλότερο βαθμό εξυπηρέτησης από όλους τους τύπους δανείων. Σελ. 3 ΣΧΟΛΙΟ / Tου ΜΙΧAΛΗ ΤΣΙΚΑΛΑ Παραιτήσου για την Κύπρο κυρία Γιωρκάτζη ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 22 ΜΑΡΤΙΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» Είναι φλέγον το ζήτημα, είναι μέγα το θέμα, αλλά δυστυχώς δεν το συζητάμε για πρώτη φορά. Ούτε και για τελευταία, φοβάμαι. Κοιτάζοντας μέσα στο index της «Καθημερινής» για τη ΧρυστάλλαΓιωρκάτζη, βρήκα τουλάχιστον 10 σελίδες με το όνομά της, μόνο που σε κάθε είδηση που αναφέρεται, αυτές δεν έχουν σχέση με την οικονομία. Μπορείς να διαβάσεις τα πάντα που την αφορούν, από την οικογένειά της, την ιδιαιτέρα που συνταξιοδοτήθηκε και την επαναπροσέλαβε, τις λίστες με ε- κείνους που έβγαλαν λεφτά κατά την κλειστή περίοδο, αλλά σπάνια ένα θέμα οικονομικά χρηστικό για την οικονομία της Κύπρου. Είναι τραγικό; Δεν ξέρω, αλλά είναι μια πραγματικότητα. Δυστυχώς, η ενασχόλησή μας με τα της Κεντρικής Διοικητού, όταν λέμε πως πάμε να βγούμε στις αγορές αργά και σταθερά και θέλοντας και μη είμαστε σε περίοδο ανάκαμψης, είναι αμιγώς προσωπικά και όχι κρατικά. Τι πρέπει να γίνει από εδώ και πέρα, εννοώντας, τι νόημα έχει να ασχολείται και εκείνη με την υπόθεση παραμονής και εμείς με την υπόθεση παραίτησής της; Δεν θέλει να παραιτηθεί, διότι υπέγραψε συμβόλαιο και θα χάσει ένα σεβαστό ποσό; Ί- σως να είναι μια απάντηση, αλλά ε- μένα με νοιάζει τι χάνουμε στο ενδιάμεσο. Μετά το κούρεμα πήραμε μια πορεία, στην οποία δεν είχαμε την πολυτέλεια να σκοντάψουμε. Δεν γίνεται εκ των έσω να τρώμε τρικλοποδιές. Ούτε και είναι λογικό κάθε τρεις και λίγο να έχουμε θέμα με εκείνον που καλύπτει τη συγκεκριμένη θέση. Καθηκόντως θα έ- πρεπε να περνάει απαρατήρητη. Αλλά δεν το κάνει. Αντιθέτως είναι εριστική προς όλους. Προς τα μέλη των Επιτροπών που ζητούν απαντήσεις, προς τους δημοσιογράφους που κάνουν ερωτήσεις και το ύφος της είναι ανάλογο πλέον της ανακοίνωσης που εξέδωσε το ΔΣ της Κεντρικής: Αποστασιοποιημένο. Α- πομονωμένο. Απροσωπόληπτο; Είναι η λέξη που χρησιμοποίησε η ίδια, που θα μπορούσε όμως αντί να πει συνεχίζω τα καθήκοντά μου, το θέμα θωρείται λήξαν, να πει παραιτούμαι. Πώς είναι το θέμα λήξαν, ειδικά μετά που τελείωσε η συνάντηση με τον Αναστασιάδη; Λήξαν ως προς τη θητεία ή λήξαν ως μη γενόμενο; Η καλύτερη ή μάλλον, η σοφότερη επιλογή αυτή τη στιγμή είναι η παραίτηση της κυρίας Γιωρκάτζη για το καλό της χώρας, εφόσον κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά τι ε- πιπτώσεις θα έχει το θέμα αν τραβήξει επί μακρόν και αν διακοπεί εντελώς η επικοινωνία μεταξύ λόφου - Αγίας Παρασκευής. Για το καλό της χώρας, για το καλό του λαού που ήθελε αλλά δεν κατάφερε να υ- περασπιστεί όπως το σκεφτόταν. Τίποτα δεν είναι τόσο δύσκολο, από το μόνος εναντίον όλων. Δεν έχει νόημα. Ειδικά όταν, σπανίως, οι όλοι φέρονται να συμφωνούν, και ακόμη πιο σπάνια, να έχουν δίκιο που το κάνουν Και να είναι και πολιτικοί. Τουλάχιστον αυτό, της πιστώνεται. Nicosia - Limassol, Tel.:

2 02-OIK_SHMEIOMATARIO_KATHI 17/03/15 23:04 Page 2 2 l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΛΙΔΑ Τετάρτη 18 Μαρτίου 2015 ΟΜΗΡΟΥ & ΣΕΒΕΡΗ Απροσωπόληπτα και... ακατάχνωτα! Γράφει ο ΟΝΑΣΑΓOΡΑΣ Φαίνεται πως η εποχή ευνοεί την α- νάδυση σούπερ-γουήμεν (υπερ-γυναικών) στην Κύπρο. Εκτός από την Διοικήτρια Χρυστάλλα που τους τελευταίους μήνες έφερε τα πάνω - κάτω, τώρα η Ελένη Θεοχάρους με ένα ποστ στο facebook έσπειρε θύελλες! Όχι ότι επιχειρώ σύγκριση της Χρυστάλλας με την Ελένη. Προς Θεού! Σόρυ Ελένη. Αναφέρομαι στο φαινόμενο των υπερ-γυναικών και μόνον. Μέχρι σήμερα δεν είχαμε συνηθίσει δραστηριότητες τέτοιας έντασης από γυναίκες. Να μου επιτρέψετε να ολοκληρώσω πρώτα με την Θεοχάρους, γιατί η αγαπημένη μου Διοικήτρια Χρυστάλλα θα μας απασχολήσει περισσότερο - μια και παραμένει ανεξάντλητη πηγή έ- μπνευσης για μένα (οι αδυναμίες δεν κρύβονται! Είναι όπως τους... πρώην!) Η θαρραλέα στην κυριολεξία Ελένη το παλεύει από καιρό να χωρέσει στα πλαίσια ενός ΔΗΣΥ που πάει να... δύσει. Κάποιες προσπάθειες για ελεγχόμενη απόδραση (π.χ. θέση Επιτρόπου) δεν ευοδώθηκαν λόγω Νίκαρου,Στυλιανίδη αλλά και της ιδίας. Με τον Φούλη τα πάει πολύ καλά μόνο στα καφέ των Βρυξελλών.Στην Λευκωσία ούτε για να του κάμει το τσάι του (κατά το κυπριακόν) δεν τον πλησιάζει. Με δεδομένο λοιπόν το τεράστιο εκτόπισμά της στην εκλογική βάση του ΔΗΣΥ αλλά και άλλων κομμάτων και δεδομένων των τελευταίων μετρήσεων, είπε να κάνει μια διερεύνηση εδάφους... Και πόσταρε (στα κυπριακά) την γνωστή της θέση για ένα Παγκύπριο Πολιτικό Ανατρεπτικό Κίνημα, με τη συμμετοχή όσων πολιτών βάζουν την επιβίωση της Κυπριακής Δημοκρατίας, τη σωτηρία της πατρίδας και την ανόρθωση της κοινωνίας, υπεράνω όλων των άλλων.θεωρητικά ένα τέτοιο Κίνημα περιλαμβάνει και την Χρυστάλλα η οποία για την πατρίδα και μόνο γαντζώθηκε στην καρέκλα της Διοικήτριας.Δεν νομίζω όμως ότι μπορεί ποτέ να συναντηθούν οι δρόμοι τους. Με την θέση της η Ελένη έχει κόψει «Μην ξανακούσω κανένα να χαρακτηρίζει μικρομάγαζο την Κεντρική! Σαν δεν ντρέπονται! Εργάζεται κανείς σε μικρομάγαζο με μισθό ευρώ τον μήνα; Μικρομάγαζο ήταν επί Δημητριάδη...» όχι μόνο τα σκοινιά αλλά και τους σπάγκους και τις λεπτές κλωστές που την ένωναν με την ηγεσία του ΔΗΣΥ. Όπως πληροφορούμαι κάποια μέλη της ηγετικής ομάδας έχουν ήδη αρχίσει την διαφώτιση της βάσης για την διασπάστρια Ελένη... Η ίδια πάντως δεν πρόκειται να δώσει άμεσα συνέχεια στην πρότασή της. Ό- πως μαθαίνω από την αρχή είχε προγραμματίσει να την ρίξει και να δει πως θα πάει. Και αυτό αναμένει. Στον ΔΗΣΥ όμως τα πράγματα δεν είναι καθόλου καλά. Στέλεχος μου εμπιστεύτηκε ότι η κατάσταση που βίωσε πρόσφατα η ΕΔΕΚ έμοιαζε με κατηχητικό κοντά στα όσα τεκταίνονται το τελευταίο διάστημα στο μεγαλύτερο κόμμα του τόπου. Εκτός από το κομμάτι που ελέγχει η Ελένη, υπάρχει και το άλλο που επηρεάζεται από τον φέρελπι Τορναρίτη.Ο τελευταίος το φυσάει και δεν κρυώνει μετά το άδειασμα που του έ- γινε όταν πρότεινε να διαλυθεί η Βουλή και να προκηρυχθούν εκλογές με οριζόντια ψηφοφορία. Όπως μου είπε το στέλεχος, ο Αβέρωφ είναι σίγουρος ότι ο Τορναρίτης έβαλε στο γραφείο του darts με την φωτογραφία του και προπονείται και άμα κουραστεί κάθεται και γράφει ανακοινώσεις. Πάντως ο Αβέρωφ το έχει ξεκαθαρίσει, όσο κι αν επεμβαίνει ως πυροσβέστης τελευταία, είτε σβήνοντας φωτιές που ανάβει το Προεδρικό ή άλλες, όπως καλή ώρα αυτή του Τορναρίτη, δεν το έχει σε πολύ να μετατραπεί ο ίδιος σε... Νέρωνα! Θυμίζει σε εχθρούς και φίλους πως δεν έγινε με τόσες θυσίες πρόεδρος του μεγαλύτερου κόμματος για να το παίζει... πυροσβέστης καλώντας άπαντες να μαζευτούν. Η ανήσυχη ηρεμία δεν είναι αποκλειστικότητα του ΔΗΣΥ. Στο ΔΗΚΟ η κατάσταση δεν είναι καλύτερη. Τα εγκαίνια του πολιτικού γραφείου του Μάριου Καρογιάν σε συνδυασμό με τα φίλια πυρά που δέχεται σχεδόν καθημερινά ο Νικόλας, εσωκομματικά, δημιουργούν μια εντύπωση πως το κόμμα την βγάζει, δεν την βγάζει μέχρι τις βουλευτικές. Αν δει κάποιος και τα ποσοστά που του δίνουν οι δημοσκοπήσεις θα ήταν θαύμα να μην γεννηθεί ένα νέο ΔΗΚΟ από τις στάχτες του παλιού... Προς το παρόν υπάρχει αυτοσυγκράτηση αλλά κανείς δεν εγγυάται πως θα έχει και διάρκεια. Και έρχομαι τώρα στον Ρίκκο ο οποίος πρόλαβε μεν και έδωσε την συνέντευξη για την κυριακάτικη «Καθημερινή», έκτοτε όμως μπήκε στον γύψο! Φαίνεται όμως να έχει καλές προοπτικές για μια ρεβάνς κατά της Διοικήτριας Χρυστάλλας. Δεν πρόκειται ό- μως να επεκταθώ μήπως και θυμώσει ο Γενικός Εισαγγελέας, και με το δίκαιό του! Δικαιοσύνη πάνω απ όλα! Εάν δεν το έχετε κατανοήσει, αγαπητοί αναγνώστες και αναγνώστριες, η μάχη που αυτές τις ημέρες δίνει ο Νίκαρος, η Νομική Υπηρεσία, η Βουλή και τόσοι άλλοι στην υπόθεση της Διοικήτριας Χρυστάλλας και του κ. Βγενόπουλου, είναι η μάχη των μαχών. Ό- πως μου εκμυστηρεύτηκε πολιτικός που γνωρίζει πολλά, σε περίπτωση που ο Ανδρέας Βγενόπουλος πετύχει στη νομική μάχη κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας τα πέντε δις που θα κληθούμε να πληρώσουμε θα ισοδυναμούν με ένα νέο μνημόνιο. Μην σου πω μάλιστα πως ο Βγενόπουλος μπορεί να το έχει και έτοιμο να μας το προτείνει ο ίδιος αν κερδίσει, πρόσθεσε. Αντιλαμβάνεστε πως μια νίκη του Βγενόπουλου θα φέρει τα πάνω κάτω σε όλους τους τομείς. Θα φέρνει τα πάνω, πιο κάτω από το κάτω στο ο- ποίο βρίσκονται. Γι αυτό και η μάχη του Ανδρέα Γιωρκάτζη, νόμιμου συζύγου της Διοικήτριας Χρυστάλλας και η αυταπάρνησή του υπέρ της συζύγου με την οποία μέχρι προχθές δεν είχε καμιά σχέση. Η θεαματική και... πολυσέλιδη παρέμβαση του Βγενόπουλου υπέρ του ζεύγους Γιωρκάτζη και κατά του δικηγορικού Νεοκλέους προσθέτει μια έντονη σκηνή στο σήριαλ των τελευταίων μηνών. Αυτή και μόνον η στήριξη είναι αρκετή για να απολέσει η Διοικήτρια Χρυστάλλα την έξωθεν καλή μαρτυρία - την οποία απώλεσε πολλούς μήνες πριν. Εάν κάποιος προσθέσει και το διαφαινόμενο φιάσκο στην υπόθεση της FBME που ενδέχεται να μας στοιχίσει και πέραν του μισού δισεκατομμυρίου ευρώ σε απαιτήσεις, η κατάσταση ξεφεύγει και από τη σφαίρα του τραγικού. Μπαίνει στα αταξινόμητα... Στο τεράστιο κτήριο της Κεντρικής Τράπεζας που η Διοικήτρια Χρυστάλλα μετέτρεψε σε μικρομάγαζο, σύμφωνα με τον Κοιλιάρη, η κατάσταση είναι εκρηκτική. Παντού νευρικότητα, άγχος και σπασμωδικές κινήσεις. Κανείς δεν ξέρει τι θα ξημερώσει νιώθοντας ότι ολόκληρη η Κύπρος εύχεται και εργάζεται για αποπομπή της άνετης Χρυστάλλας. Χθες τα πέντε μη μόνιμα μέλη του Δ.Σ. εξαπέλυσαν επίθεση κατά της Διοικήτριας Χρυστάλλας για τις διάφορες λίστες που φαίνεται να έχει στα συρτάρια της, ειδικά αυτή με τα μη ε- ξυπηρετούμενα δάνεια βουλευτών, δείχνοντας της και αυτοί τον δρόμο της εξόδου. Της Χρυστάλλας όμως δεν ιδρώνει το αυτί της. Στους ελάχιστους συνομιλητές που της απέμειναν επαναλαμβάνει μονότονα ότι θα συνεχίσει το καθήκον της απροσωπόληπτα.η λέξη που έχει καταντήσει το πιο σύντομο α- νέκδοτο χρησιμοποιείται από την Διοικήτρια από την πρώτη ημέρα που πάτησε στο τεράστιο μικρομάγαζο. Χωρίς καμιά διάθεση να της ταράξω την... απροσωποληψία της, της εισηγούμαι μια άλλη λέξη, πιο σύντομη και πιο ταιριαστή με το προφίλ της όπως όλοι είχαμε την ευκαιρία να το γνωρίσουμε: Ακατάχνωτα. Είναι μια λέξη που νομίζω της πάει γάντι και δεν χρειάζεται ούτε καν να την διαβάζει για να την πει, θα της βγαίνει αυθόρμητα. Το λεξικό την ερμηνεύει ως εξής: ακατάχνωτα = χωρίς, κοροϊδία, χωρίς ψόγο, ακατάκριτα. Ακατάχνωτα, Χρυστάλλα μου! Ακατάχνωτα! Στο νοητό σταυροδρόμι της ε- ξουσίας της Κύπρου ο Πρόεδρος ξεκινά την ανάβασή του από τον πάτο του πηγαδιού των τειχών στην οδό Ομήρου που διαπερνά τον πολιτικό μας βουλευτικό πολιτισμό εντός του παρηκμασμένου πολυπολιτισμικού κήπου, για να ανέβει με κακουχίες ιερομάρτυρα τον Λόφο της Σεβέρη, ξαποσταίνοντας για λίγο από τα πολεμικά παίγνια υπό το θλιμμένο βλέμμα του υπό απόκρυψη τις νύχτες Κυριάκου Μάτση. Όταν ό- μως ο λόφος καταληφθεί, είτε συγκυριακά είτε από τακτική μαεστρία, τα λάφυρα είναι μεθυστικά.τον κατήφορο της επιστροφής στην οδό Ομήρου δεν τον ε- πέλεξε ποτέ κανείς. ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑΡΙΟ Ο κ. Philip Van Dalsen και ο κ. Ευτύχιος Έλληνας. Η κ. Μάρλεν Μιχαήλ. Οι Μέλισσες και η Courtney επί σκηνής. Ο κ. Λευτέρης Αθανασίου και ο κ. Μάριος Αντωνιάδης. Της ΔHΜΗΤΡΑΣ ΓΕΩΡΓIΟΥ Την καθημερινότητά μας άλλαξε για ακόμη μια φορά η MTN, λανσάροντας επίσημα το δίκτυο ΜΤΝ4G, το πλέον σύγχρονο δίκτυο κινητής τηλεφωνίας με ασύλληπτα γρήγορες ταχύτητες σε διαδίκτυο και δεδομένα. Ο CEO της ΜΤΝ κ. Philip Van Dalsen ανακοίνωσε επίσημα την ένταξη της Κύπρου στη εποχή του δικτύου 4G και τη συνακόλουθη διαφημιστική καμπάνια της εταιρείας σε ένα εντυπωσιακό πάρτι. Κεντρικός προσκεκλημένος ήταν ο Κύπριος οδηγός της Formula, Ευτύχιος Έλληνας, που πρωταγωνιστεί και στην εντυπωσιακή διαφημιστική εκστρατεία της ΜΤΝ. Το δίκτυο ΜΤΝ4G «σπάει» τα όρια της ταχύτητας και αλλάζει την εμπειρία του διαδικτύου στη χώρα προσφέροντας αξεπέραστη ποιότητα επικοινωνίας σε όλους. Με την αναβάθμιση αυτή φέρνει εντυπωσιακές ταχύτητες και εξελιγμένη εμπειρία πλοήγησης. Το δίκτυο ΜΤΝ4G προσφέρει στο χρήστη τη δυνατότητα να μεταφέρει δεδομένα με αστραπιαία ταχύτητα. To δίκτυο MTN4G είναι ήδη διαθέσιμο σε όλα τα αστικά κέντρα της Κύπρου και εξαπλώνεται διαρκώς έτσι ώστε μέχρι τον επόμενο μήνα να προσφέρει πληθυσμιακή κάλυψη 60%. Η τεχνολογία 4G έχει μετρηθεί να φτάνει ταχύτητες μέχρι 70Μbps download και 25Mbps upload, πολλαπλάσιες των σημερινών δεδομένων. Για να φτάσει η ΜΤΝ σε αυτό το σημείο, χρειάστηκε συστηματική και μεθοδική δουλειά τα περασμένα χρόνια, με διαρκείς αναβαθμίσεις σε όλα τα επίπεδα. Τηρήθηκαν όλες οι διεθνείς προδιαγραφές για την ανάπτυξη των ασύρματων ευρυζωνικών υπηρεσιών. Το οπτικό δίκτυο ε- πεκτάθηκε περαιτέρω ώστε όλοι οι σταθμοί βάσης να διασυνδέονται με επαρκείς χωρητικότητες. Έτσι, η ΜΤΝ πέρασε χωρίς καθυστέρηση από τα δίκτυα τρίτης γενιάς στα ε- ξελιγμένα δίκτυα 3G+, φτάνοντας στη σημερινή εισαγωγή του 4G. Παράλληλα επενδύθηκαν σημαντικότατα ποσά στην αναβάθμιση της πρόσβασης στους μεγάλους διεθνείς διαδικτυακούς κόμβους ώ- στε να εξασφαλίζεται γρήγορη και απρόσκοπτη σύνδεση στο διαδίκτυο. Οι επενδύσεις θα συνεχιστούν ώστε ο καθένας να μπορεί να απολαύσει ποιοτικές ασύρματες υπηρεσίες γρήγορου διαδικτύου και να επωφεληθεί από την πρόσβαση στον νέο ψηφιακό κόσμο που είναι ήδη εδώ. Το ταλέντο τους στη ζωγραφική, κάλεσε τους μαθητές να δείξουν η Δικράν Ουζουνιάν & Σια Λτδ, επίσημοι αντιπρόσωποι των αυτοκινήτων Toyota στην Κύπρο. Για 5η συνεχή χρονιά έλαβε μέρος στον 9ο Παγκόσμιο Διαγωνισμό Ζωγραφικής, που διοργανώνει η Toyota Motor Corporation, για παιδιά ηλικίας έως και 15 ετών. Θέμα του φετινού διαγωνισμού ήταν «To αυτοκίνητο των ονείρων σας» και ο διαγωνισμός αποτελεί ένα από τους σημαντικότερους θεσμούς της (TMC) τα τελευταία χρόνια. Ο θεσμός μάλιστα επεκτάθηκε και συνεχίζει να πραγματοποιείται σε 18 ευρωπαϊκές χώρες, με την Κύπρο να είναι μια από αυτές. Μέσα από το διαγωνισμό η ΤΟΥΟΤΑ έδωσε την ευκαιρία στα παιδιά να ζωγραφίσουν το αυτοκίνητο των ονείρων τους αφήνοντας ελεύθερη τη φαντασία και τη δημιουργικότητα τους, διεκδικώντας την πρωτιά. Η κριτική επιτροπή επέλεξε τις τρεις καλύτερες ζωγραφιές από την κάθε κατηγορία, oι οποίες βραβεύθηκαν κατά την τελετή βράβευσης των νικητών στον εκθεσιακό χώρο της ΤΟΥΟΤΑ στη Λευκωσία. Οι Κύπριοι νικητές θα λάβουν μέρος στον Παγκόσμιο διαγωνισμό «Toyota Dream Car» που θα πραγματοποιηθεί στην Ιαπωνία με τη συμμετοχή άλλων 70 χωρών, με τους τρεις πρώτους να διεκδικούν ταξίδι στην Ιαπωνία για να λάβουν μέρος στην τελική απονομή βράβευσης που θα πραγματοποιηθεί τον Αύγουστο του Η ατζέντα της εβδομάδας μας καλεί στα εγκαίνια της έκθεσης - α- φιέρωμα στον γλύπτη Δημήτρη Κωνσταντίνου ( ), στην Alpha C.K. Art Gallery, την Τετάρτη 18 Μαρτίου στις 7μ.μ.. Την ίδια μέρα στις 4:30μ.μ o Κυπριακός Σύνδεσμος Στηθικών Νοσημάτων, Κλάδος Λευκωσίας, Κερύνειας, διοργανώνει απογευματινό τσάι στο Προεδρικό. Η εκδήλωση τελεί υπό την αιγίδα της κ. Άντρης Αναστασιάδη. Φιλανθρωπική εκδήλωση με τίτλος «Λουβανομαχίες» μας περιμένει στην Πλατεία Φανερωμένης στις 21 Μαρτίου από τις 11:30 μέχρι τις 15:00. Στόχος της η οικονομική ενίσχυση του Ιδρύματος «Παλμός Ζωής Φιλανθρωπικό Ίδρυμα για Συγγενείς Καρδιοπάθειες». Ο κ. Δικράν Ουζουνιάν. Ο κ. Δημήτρης Μελανθίου. Πλάνο από την εκδήλωση. Ομαδική φωτογραφία με τους νικητές. Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Διευθυντής Σύνταξης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Αρχισυντάκτης Οικονομικού: ΜΙΧΑΛΗΣ TΣΙΚΑΛΑΣ Υπεύθυνος Υλης: MIXAΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ Iδιοκτησία «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ» Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος info@kathimerini.com.cy Τηλ.: Fax: Σύνταξη Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ n Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ

3 03-OIK_POLITIKI_KATHI 17/03/15 23:04 Page 3 Τετάρτη 18 Μαρτίου 2015 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 3 Κατανάλωση και στέγαση υπερχρέωσαν τα νοικοκυριά Η αύξηση των καταναλωτικών/στεγαστικών ΜΕΔ, πονοκέφαλος για τις τράπεζες ΤΟΥ ΜΙΧAΛΗ ΤΣΙΚΑΛA Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια είναι, βάσει και των οικονομικών αποτελεσμάτων των τραπεζών για το 2014, ο νούμερο ένα γρίφος τον οποίο καλούνται τα ι- δρύματα ν αντιμετωπίσουν και να λύσουν. Ιδιαίτερη έμφαση δε, πρέπει να δοθεί και στα καταναλωτικά μεταξύ άλλων δάνεια, μαζί με τα στεγαστικά, που υπήρξαν «συνοδοιπόροι» κατά την περίοδο των παχιών αγελάδων ως προς το ρυθμό πίστωσης από τις τράπεζες, αλλά πλέον παρουσιάζουν το χαμηλότερο βαθμό εξυπηρέτησης από όλους τους τύπους δανείων (κατασκευαστικά, developers, ξενοδοχεία κ.τ.λ). Σύμφωνα με τα στοιχεία Φεβρουαρίου από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, τα καταναλωτικά δάνεια που έχουν δοθεί από τις κυπριακές τράπεζες φτάνουν τα 7,3δις ευρώ, με το 68% από αυτά να μην εξυπηρετούνται (τον Οκτώβριο του 2014 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 54%) ενώ στον ίδιο παρανομαστή βρίσκονται και τα μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά/ιδιοκατοίκησης που ξεπερνούν τα 10δις ευρώ με το 42% περίπου από αυτά να μην είναι εξυπηρετούμενο. Η μια πρώτη παρατήρηση που προκύπτει έχει να κάνει πως ξοδέψαμε 7δις ευρώ σε κατανάλωση και 10δις ευρώ σε στέγαση, η διαφορά είναι ελάχιστη μεταξύ τους, οπότε είναι ήπια η υπόθεση εργασίας πως κατά το παρελθόν ξοδεύαμε με την ίδια ένταση που θέλαμε να αποκτήσουμε ιδιόκτητη κατοικία. Σύμφωνα με τα τελευταία συναφή στοιχεία, το 75% των νοικοκυριών στην Κύπρο είναι ιδιόκτητα, μια τάση που μας χαρακτηρίζει σε αντίθεση με το εξωτερικό που το α- ντίστοιχο ποσοστό είναι χαμηλότερο, όπως θα διαπιστώσουμε παρακάτω. Για τα καταναλωτικά δάνεια, σύμφωνα με την έρευνα της «Καθημερινής», η αύξηση στις πιστώσεις από τις κυπριακές τράπεζες η οποία παρουσιάστηκε μεταξύ των χρόνων μόνο ως δραματική μπορεί να χαρακτηριστεί εφόσον μιλάμε για ένα ποσοστό της τάξης του +30%. Μια απλή ανάλυση δεδομένων εκείνης της εποχής, τέλος του 2009 αρχές του 2010, καταδεικνύει που ήταν επόμενο τα περισσότερα από τα καταναλωτικά δάνεια που χορηγήθηκαν να χαρακτηρίζονταν ως ΜΕΔ στο αμέσως επόμενο διάστημα. Το 36% εκείνων που έχουν στεγαστικό δάνειο είναι ενυπόθηκο στην πρώτη κατοικία ενώ στο 15,5% κυμαίνεται το ποσοστό των στεγαστικών, ενυπόθηκων που έχουν ως υποθήκη ακίνητο πέραν της πρώτης κατοικίας. Πού καταναλώσαμε Επόμενο στάδιο, είναι το πού διοχετεύτηκαν τα δάνεια προς κατανάλωση, κυρίως τα χρόνια πριν το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης. Η πρώτη α- πάντηση είναι στο εμπόριο και στη λιανική κατανάλωση. Είναι ενδεικτικό ότι ο κατά την περίοδο τότε Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Γιώργος Χαραλάμπους, δήλωσε πως τα δάνεια εντός Κύπρου αυξάνονταν πέραν του 25% σε ετήσια βάση, όταν η αύξηση βάσει και της οικονομίας μας αλλά και του ρυθμού με τον οποίο αναπτυσσόταν την εποχή εκείνη, δεν δικαιολογούσε αύξηση πέραν του 10%. Μεταξύ άλλων, στην κορυφή της λίστας με τα δάνεια που δίνονταν στα κυπριακά νοικοκυριά είναι τα δάνεια για γάμους, διακοπές, προσωπικά δάνεια (που αφορούν τις περισσότερες φορές έκτακτα έξοδα), δάνειο για την αγορά αυτοκινήτου, δάνεια για συντήρηση ή επιδιορθώσεις στις κατοικίες. Ενυπάρχουν βέβαια και τα δάνεια που είναι καταχωρημένα ως «λοιπά» δάνεια, τα οποία αποτελούν μια άλλη κατηγορία. Μέχρι και το 2013, λίγο πριν το κούρεμα, οι κυπριακές τράπεζες είχαν παραχωρήσει δάνεια που αντιστοιχούσαν στο 406% του ΑΕΠ της χώρας, ενώ το ιδιωτικό χρέος ήδη από το 2012, άγγιζε το 288% του ΑΕΠ. Για το ιδιωτικό χρέος συγκεκριμένα, η «Καθημερινή» έχει γράψει και στο παρελθόν πως αποτελεί το πρόβλημα που χρειάζεται άμεσα αντιμετώπιση εφόσον βρίσκεται πλέον 300% του ΑΕΠ, οι κυπριακές επιχειρήσεις έχουν δανειστεί 152% του ΑΕΠ και καταθέσεις 37% του ΑΕΠ, έχοντας ένα έλλειμμα της τάξης του 115% του ΑΕΠ. Μέσος όρος ελλείμματος της Ευρωζώνης είναι 26% του ΑΕΠ. Από το 2005 ως το 2008, από την άλλη πλευρά και στις επιπτώσεις στο εμπόριο λόγω της αυξημένης πίστωσης, ραγδαία ήταν και η αύξηση στην προστιθέμενη αξία, φτάνοντας στο απόγειό της στο 36%. Ταυτόχρονα, η απασχόληση στη βιομηχανία του εμπορίου κατέγραφε ανάλογη αύξηση, η οποία α- νήλθε στην ίδια περίοδο στο 18%. Στην ουσία, όμως, δεν επήλθαν διαρθρωτικές αλλαγές στο εμπόριο πέραν της τροφοδότησης από τον καταναλωτή και η εικόνα αυτή, ανατράπηκε με την απότομη διακοπή στις πιστώσεις εκ μέρους των τραπεζών, κυρίως από το κούρεμα και έπειτα και μέχρι να βρει εκ νέου το χρηματοπιστωτικό σύστημα τα πόδια του αφενός και αφετέρου, συμπερασματικά δεν μπορούσαν ούτε και τα νοικοκυριά να αποπληρώσουν τα υφιστάμενα δάνεια καταφεύγοντας σε εκ νέου δανεισμό. Ως εκ τούτου, η πτώση στον τζίρο και στον κύκλο εργασιών του εμπορίου ήταν αναπόφευκτη, ε- φόσον δεν υπήρχε ανατροφοδότηση, με αποτέλεσμα και την αύξηση της α- νεργίας στον κλάδο. Το κεραμίδι Η συχνότητα χορηγήσεων σε καταναλωτικά και στεγαστικά δάνεια είναι εφάμιλλη. Τα δάνεια σύμφωνα με τα στοιχεία που αφορούν την ιδιοκατοίκηση φτάνουν τα 10,114 δις ευρώ, από αυτά δεν εξυπηρετείται στο 42,5% ενώ εξυπηρετείται το 57,4% και από τα μη εξυπηρετούμενα που είναι όπως έχει τονιστεί επανειλημμένα ο μεγάλος βραχνάς για την οικονομία της Κύπρου, έ- χουν τύχει αναδιάρθρωσης το 8,7%. Η εικόνα αυτή, που συμπαρασύρει και τα δάνεια που δόθηκαν σε μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες ή σε εταιρείες ανάπτυξης γης, προήλθε από την εξίσωση ότι βάσει της πίστωσης επήλθε μια κατακόρυφη αύξηση και στις τιμές των ακινήτων αλλά και συνακόλουθα αύξηση και στα δάνεια που ήταν επισφαλή εκ των προτέρων και σήμερα χαρακτηρίζονται ως «κόκκινα». Οι τιμές των ακινήτων δεν αντιστοιχούσαν σε εκείνες που η αγορά θα μπορούσε να αντέξει και ως εκ τούτου με την αύξηση στην πρόβλεψη για την απομείωση των δανείων, τα κατασκευαστικά και τα στεγαστικά είναι δυο χαρτοφυλάκια που το ένα συμπαρέσυρε το άλλο. Σύμφωνα με τα στοιχεία, η αύξηση Η διευθέτηση των ΜΕΔ ακολουθεί τις τάσεις της αγοράς Ο Δείκτης Οικονομικής Συγκυρίας που εκπονεί κάθε μήνα το οικονομικό τμήμα του Πανεπιστημίου Κύπρου, «δείχνει» την τάση και την αντίληψη που έχουν επιχειρήσεις και καταναλωτές ως προς το οικονομικό κλίμα, καλύπτοντας διάφορους τομείς όπως είναι της μεταποίησης, του λιανικού εμπορίου, της οικοδομικής βιομηχανίας και τα νοικοκυριά. Από την αξιολόγηση αυτή, προκύπτουν συμπεράσματα που άπτονται στη γενικότερη ανάγνωσή τους και στο πώς θα μπορέσουν οι τράπεζες να διευθετήσουν το μεγάλο όγκο των μη εξυπηρετούμενων χαρτοφυλακίων, κυρίως από ΜΕΔ που έχουν τα νοικοκυριά. Μέσω της τελευταίας δημοσίευσης διαφαίνεται πως οι αξιολογήσεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών τους κατά τους τελευταίους 12 μήνες παρέμειναν στα ίδια αρνητικά επίπεδα του περασμένου μήνα (Ιανουαρίου). Ταυτόχρονα, οι αξιολογήσεις τους για την οικονομική κατάσταση της Κύπρου τους τελευταίους 12 μήνες καθώς και οι προσδοκίες τους για την κατάσταση των νοικοκυριών τους και της Κύπρου τους επόμενους 12 μήνες καταγράφηκαν αρνητικότερες σε σύγκριση με τον Ιανουάριο. Ωστόσο, το Φεβρουάριο λιγότεροι καταναλωτές δήλωσαν ότι αναμένουν αύξηση των ανέργων τους επόμενους 12 μήνες. στις τιμές των ακινήτων επήλθε σταδιακά από το 1995 και εντεύθεν και ήταν της τάξεως του 10% ανά χρονιά. Στο αποκορύφωμά της η αγορά και η ζήτηση παράλληλα για στεγαστικά δάνεια αφενός και κατασκευαστικά αφετέρου, έφτασε το 2006, ενώ η πτώση άρχισε να γίνεται αισθητή στο πρώτο τρίμηνο του Οι τιμές από το 2006 μέχρι και το 2008 σύμφωνα με στοιχεία της ΚτΚ αυξήθηκαν κατά 53%. Σήμερα, υπολογίζεται πως το 36% εκείνων που έχουν στεγαστικό δάνειο στην ουσία είναι ενυπόθηκο στην πρώτη κατοικία ενώ στο 15,5% κυμαίνεται το ποσοστό των στεγαστικών, ενυπόθηκων δανείων που έχουν ως υποθήκη ακίνητο πέραν της πρώτης κατοικίας. Τα μέχρι στιγμής δάνεια που έχουν δοθεί φτάνουν τα 4,598 δις ευρώ, από τα οποία μη εξυπηρετούμενα είναι το 49% και εξυπηρετούμενα το 50,9%, ενώ έχουν τύχει αναδιάρθρωσης δάνεια σε ποσοστό 11,7%.

4 04-OIK-THEMA_KATHI 17/03/15 23:38 Page 4 4 l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Τετάρτη 18 Μαρτίου 2015 Σε απόλυτο αδιέξοδο η Κεντρική Tράπεζα Παροπλισμένη εμφανίζεται η Διοικητής μετά και την ανακοίνωση του ΔΣ Του ΜΙΧAΛΗ ΤΣΙΚΑΛA Η Χρυστάλλα Γιωρκάτζη μπήκε στην ΚτΚ, σε ένα οίκημα που είχε τα δικά του βάρη να κουβαλήσει και να μετριάσει την απόσταση μεταξύ των ομάδων Ορφανίδη- Δημητριάδη. Στην πραγματική οικονομία, τα δεδομένα ήταν και είναι αμιγώς σοβαρότερα από τα power games στην Κεντρική. Το μεγαλύτερο θέμα της επικαιρότητας την περίοδο που ανέλαβε η Χρυστάλλα Γιωρκάτζη, ήταν η δημοσιοποίηση των ονομάτων ε- κείνων των ατόμων που έβγαλαν χρήματα από την Κύπρο κατά τις κλειστές περιόδους. Τον Απρίλιο του 2014 μετρούσε ήδη τότε 18 μήνες έρευνας το θέμα, όταν η Διοικητής της Κεντρικής αποφάσισε να δημοσιοποιήσει τις συγκεκριμένες λίστες. Υπό τον Γενικό Εισαγγελέα βρέθηκαν μόλις δυο < «Το θέμα με τα αξιόγραφα, όμως, συνδέεται με εκείνο της διαχείρισης των περιουσιακών στοιχείων της Λαϊκής, θέμα το οποίο μαζί με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των τραπεζών, αποτελούσαν τα δυο βασικότερα η λύση των οποίων θα έπρεπε να είχε ήδη δρομολογηθεί». μήνες μετά που ανέλαβε η νέα Διοικητής, ερωτήματα που αφορούσαν την ίδια και άπτονταν των νομοθεσιών περί προστασίας του τραπεζικού απορρήτου, των προσωπικών δεδομένων και των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Η αντίδραση πολιτικών κομμάτων, της Επιτροπής Θεσμών και των αρμόδιων φορέων, κατέδειξαν την λανθασμένη κίνηση εκ μέρους της Διοικητού, με βασικότερο ό- λων, όπως δήλωσε και ο Γενικός Εισαγγελέας τότε, πως «η δημοσιοποίηση ονομάτων και στοιχείων που αφορούν την έρευνα μπορεί να γίνει αφορμή να χαθούν σχετικές υποθέσεις στα δικαστήρια». Αξιόγραφα Ένα από τα πρώτα επείγοντα θέματα που έπρεπε να συμβάλει στο να δοθεί λύση η Διοικητής της Κεντρικής, ήταν και αυτό των κατόχων αξιογράφων. Τον Ιούλιο του 2014, η λύση η οποία διαφαινόταν ως η πιο αποδεχτή, προτεινόμενη και από τη Χρυστάλλα Γιωρκάτζη αλλά και τον Κρις Χασάπη εκ μέρους της Τράπεζας Κύπρου, ήταν εκείνη της εξωδικαστικής επίλυσης του ζητήματος. Παρόλα αυτά, η Κεντρική Τράπεζα αρνείται να τροποποιήσει το διάταγμα της Αρχής Εξυγίανσης, που θα άνοιγε το δρόμο για εξώδικη επίλυση των διαφορών των κατόχων αξιογράφων με την Τράπεζα Κύπρου. Δυο χρόνια αργότερα, και η πρόοδος που έχει σημειωθεί στο συγκεκριμένο ζήτημα, με ευθύνη και της πολιτικής εξουσίας, είναι ελάχιστη. Η τελευταία πρόταση της Χρυστάλλας Γιωρκάτζη προς τους κατόχους αξιογράφων, εμπεριείχε τη μερική τους αποζημίωση, πρόταση όμως την οποία αναίρεσε ο Νίκος Αναστασιάδης. Το θέμα με τα αξιόγραφα, όμως, συνδέεται με εκείνο της διαχείρισης των περιουσιακών στοιχείων της Λαϊκής, θέμα το ο- ποίο μαζί με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των τραπεζών, αποτελούσαν τα δυο βασικότερα η λύση των οποίων θα έπρεπε να είχε ήδη δρομολογηθεί. Η Λαϊκή Τράπεζα έχει 9,62% των μετοχών της μέσα στην Τράπεζα Κύπρου, τουτέστιν με κεφάλαιο που αγγίζει περίπου το 1,7δις ευρώ, είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος της δεύτερης. Αυτό είναι το ένα στοιχείο, που αξίζει να κρατήσει κανείς, αλλά δεν είναι το μόνο, όμως η διαχείριση αυτού του ποσοστού κρίνει και το μέλλον στη διαχείριση της Τράπεζας Κύπρου. Από την άλλη, οι εργασίες της πρώην Λαϊκής συνεχίζονται στο εξωτερικό, σε Ρωσία, Ελλάδα, Ουκρανία, Σερβία και είναι οι εξής: 100% των θυγατρικών Marfin/ Laiki στη Σερβία, τη Ρουμανία και την Ουκρανία. 49% της Lombard Bank στη Μάλτα. 97% της Investement Bank of Greece. 51% της ρωσικής Rosprom Bank. Επί Πανίκου Δημητριάδη διορίζεται στη θέση της Διαχειρίστριας των περιουσιακών στοιχείων της Λαϊκής η Άντρη Αντωνιάδη, ενώ τουλάχιστον 500εκατ. ευρώ θα ή- ταν το όφελος από πιθανή πώληση των ανωτέρω περιουσιακών στοιχείων το καλοκαίρι του Αυτό δεν έγινε και η ερώτηση που προκύπτει είναι, γιατί. Στην εξίσωση ενυπάρχει πάντοτε ο Ανδρέας Βγενόπουλος με την πρώην Λαϊκή να διεκδικεί 3,7δις ευρώ καθώς και το περιβόητο διάταγμα παγοποίησης των περιουσιακών του στοιχείων. Το διάταγμα που βρισκόταν στα χέρια της Διαχειρίστριας της Λαϊκής Άντρης Αντωνιάδη, παγώνει τα περιουσιακά στοιχεία του Βγενόπουλου σε Αθήνα και Λονδίνο, παρόλα αυτά κανένα από τα περιουσιακά στοιχεία της Λαϊκής δεν πωλείται. Κύριο σημείο αιχμής είναι ότι αν και επενδυτικοί οίκοι έδειξαν ενδιαφέρον για την αγορά του 18% των μετοχών της Λαϊκής στην Τράπεζα Κύπρου, εντούτοις υπήρξε αντίδραση εκ μέρους της Κεντρικής και διαφωνία με τη Διαχειρίστρια ως προς την αξιολόγηση του ενδιαφέροντος. Ερωτήματα προκαλεί, σύμφωνα και με τα όσα η ίδια η Άντρη Αντωνιάδη κατέθεσε, το γιατί δεν βρέθηκε ο οίκος που θα αξιολογούσε το επενδυτικό ενδιαφέρον για τα περιουσιακά της Λαϊκής, από το 2013 μέχρι σήμερα. Μόλις προ ημερών και μετά την παραίτηση της Διαχειρίστριας, η Διοικητής της Κεντρικής φέρνει στην επιφάνεια το όνομα ενός οίκου για να αναλάβει τη διαχείριση της περιουσίας της πρώην Λαϊκής. Σεπτέμβριος του 2014 και μόλις λίγους μήνες αφού έχει αναλάβει η Χρυστάλλα Γιωρκάτζη, προκύπτει ζήτημα με το ασυμβίβαστο που φέρνει στην επιφάνεια η «Καθημερινή» : το γεγονός ότι το δικηγορικό γραφείο του πρώην άντρα της Διοικητού, Αντρέα Γιωρκάτζη, εκπροσωπεί τον Ανδρέα Βγενόπουλο στις υποθέσεις που έχει η Κυπριακή Δημοκρατία μαζί του, με την κόρη μάλιστα της Χρυστάλλας Γιωρκάτζη να εργάζεται στο εν λόγω γραφείο. Διπλής ανάγνωσης η ανακοίνωση Βγενόπουλου Σοβαρά προβλήματα δημιουργούνται στον δρόμο για ανάκαμψη της οικονομίας από την αμφισβήτηση της οποίας τυγχάνει γενικώς η Κεντρική Τραπεζίτης, η οποία όπως φαίνεται δεν έχει προωθήσει την επίλυση προβλημάτων που είχαν κατά καιρούς εγερθεί. Απομονωμένη είναι πλέον η Χρυστάλλα Γιωρκάτζη. Eλλειψη εμπιστοσύνης Ένα χρόνο μετά την ανάληψη των καθηκόντων της, η Χρυστάλλα Γιωρκάτζη δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει τον βρόγχο των μη ε- ξυπηρετούμενων δανείων, όπως άλλωστε και η ίδια παραδέχτηκε σε ομιλία της προς το προσωπικό της ΚΤ για τους στόχους του Χάθηκε πολύτιμος χρόνος τόσο με την υπόθεση του ασυμβίβαστου όσο και στο ενδιάμεσο με το δεύτερο συμβόλαιο που υπέγραψε. Τέλος του 2014 και η δημοσιοποίηση των οικονομικών αποτελεσμάτων των τραπεζών δείχνει ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια βρίσκονται πλέον πέραν του 50% και οι αναδιαρθρώσεις προχωρούν με ρυθμούς χελώνας. Η ανακοίνωση που εξέδωσαν τα μη εκτελεστικά μέλη του ΔΣ δείχνει την απομόνωση στην οποία έχει περιέλθει η Διοικητής της Κεντρικής, εφόσον το σώμα ζήτησε γραπτώς όπως α- ναφέρεται και παρακάτω να διαλευκανθεί το ζήτημα του ασυμβίβαστου (Οκτώβριος) για να λάβει απάντηση (Νοέμβριος) ότι διευθετήθηκε. Το ερώτημα που προκύπτει για τη Διοικητή, είναι το αν και κατά πόσο είναι εφικτό να συνεχίσει να ασκεί τα καθήκοντά της και το ρόλο της υπό αυτές τις συνθήκες. Με δεδομένη την έλλειψη εμπιστοσύνης εκ μέρους του ΔΣ, δημιουργείται και μείζον πολιτικό θέμα που, αν παρ ελπίδα τραβήξει επί μακρόν, οι συνέπειές του θα είναι ορατές και στον οικονομικό σχεδιασμό της κυβέρνησης. Κατά συνέπεια, ερχόμενη η Διοικητής αντιμέτωπη με τη διαρκή αμφισβήτηση, το πλήγμα το δέχεται τελικά και ο ίδιος ο θεσμός που εκπροσωπεί. Εσωστρέφεια αντί συμμετοχής στο QE Το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης το οποίο εδώ και μερικές μέρες έχει εξαγγείλει και θέσει σε λειτουργία ο Μάριο Ντράγκι, έχει ήδη δώσει τα πρώτα σημάδια ωφελείας ως προς τις αγορές της Ευρωζώνης. Η πρώτη, σπασμωδική α- ντίδραση στην τιμή του ευρώ που σημείωσε πτώση σε σχέση με το δολάριο έχει αρχίσει να ξεπερνιέται και οι οικονομίες της Ευρωζώνης βλέπουν τα ο- μόλογά τους να πέφτουν σε α- ποδόσεις προ κρίσης. Στόχος του Μάριο Ντράγκι ήταν να χτυπηθεί ο αποπληθωρισμός και να επέλθουν νέες επενδύσεις στην Ευρώπη, μέσω της διαρκούς σταθερότητας του ευρώ. Σε αυτό, ο Κεντρικός τραπεζίτης δήλωσε πως το QE, προστατεύει την Ευρώπη από τη μετάδοση των προβλημάτων της Ελληνικής Οικονομίας. Όσον αφορά την Κύπρο, αν και δεν μπορεί εφόσον είναι στο μνημόνιο να συμμετάσχει στο πρόγραμμα, εντούτοις αν η υπόθεση με τη Διοικητή της ΚτΚ τραβήξει ε- πί μακρόν τίθεται εν αμφιβόλω η απρόσκοπτη εφαρμογή του προγράμματος της χώρας και ως εκ τούτου οι εξαγγελίες για έξοδο από το μνημόνιο ίσως και μέχρι το τέλος της χρονιάς. Ταχύρρυθμη εκδίκαση και με προηγούμενο περιπτώσεις δικαστών Η απόφαση του Προέδρου της Δημοκρατίας να ζητήσει από τον Γενικό Εισαγγελέα Κώστα Κληρίδη να διερευνήσει τις διαδικασίες παραπομπής της Διοικητού της Κεντρικής Τράπεζας, Χρυστάλλας Γιωρκάτζη, στο Δικαστικό Συμβούλιο με στόχο την απομάκρυνσή της, είναι μια πρωτόγνωρη ενέργεια για τα δικαστικά πράγματα της Κύπρου με άγνωστο για την ώρα αποτέλεσμα. Τη δυσκολία του εγχειρήματος παραδέχθηκε ο ίδιος ο Γενικός Εισαγγελέας, επικαλούμενος την α- νυπαρξία σχετικής νομολογίας, μιας και για πρώτη φορά στα χρονικά της Κυπριακής Δημοκρατίας το Α- νώτατο Δικαστικό Συμβούλιο θα αποφασίσει για την απομάκρυνση ή όχι Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας. Ωστόσο, υπάρχουν νομικές απόψεις που υποστηρίζουν ότι η όλη διαδικασία είναι απλή και με προηγούμενο στα δικαστικά πράγματα της Κύπρου. Ο νομικός Κρίς Τριανταφυλλίδης υποστήριξε στην «Κ» ότι ενδεχομένως αυτό που εννοούσε ο Γενικός Εισαγγελέας είχε να κάνει με το γεγονός ότι πρώτη φορά ζητείται από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο να αποφασίσει για Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας. Ωστόσο, όπως σημείωσε ο κ. Τριανταφυλλίδης, στα δικαστικά χρονικά υπάρχει προηγούμενο, όπου το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο κλήθηκε και αποφάσισε για ανεξάρτητο αξιωματούχο με διαφορετικό όμως αξίωμα. «Υπήρχαν προηγούμενα που αφορούσαν δικαστές. Επομένως, η διαδικασία είναι καθορισμένη και εκείνο το οποίο γίνεται είναι μια κανονική δίκη». Ο κ. Τριανταφυλλίδης, με το σκεπτικό ότι η διαδικασία είναι κοινή για ανεξάρτητους αξιωματούχους, θεωρεί ότι υπάρχει νομολογία. Επί της διαδικασίας μας εξήγησε ότι το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, που αποτελείται από τους δεκατρείς δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου, θα λειτουργήσει ως κανονικό Δικαστήριο. Δηλαδή, θα παρουσιασθεί η μια πλευρά και θα υποστηρίξει, γιατί πρέπει να παυτεί στην προκειμένη περίπτωση η Χρυστάλλα Γιωρκάτζη. Η άλλη πλευρά θα παρουσιάσει τους δικούς της μάρτυρες, για να αντικρούσει το εναντίον της αίτημα και στο τέλος το Α- νώτατο Δικαστικό Συμβούλιο θα αποφασίσει. Ο κ. Τριανταφυλλίδης, λαμβάνοντας υπόψη το επείγον της όλης υπόθεσης, θεωρεί ότι το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο θα έχει αποφασίσει εντός διμήνου. ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΤΟΜΑΡΑΣ Αήθη επίθεση καταγγέλει το γραφείο Α. Νεοκλέους Αήθη επίθεση εναντίον του από τον Ανδρέα Βγενόπουλο καταγγέλλει το δικηγορικό γραφείο Ανδρέας Νεοκλέους & Σια ΔΕΠΕ. Σε ανακοίνωση αναφέρεται ότι προσπάθεια του Βγενόπουλου και των ανθρώπων του στην Κύπρο είναι να απομακρύνουν το δικηγορικό γραφείο από τον χειρισμό της υπόθεσης. Αναφέρει σχετικά η α- νακοίνωση: «Οι συνεχείς επιθέσεις του τέως δικηγόρου του κ. Ανδρέα Βγενόπουλου αλλά και η αήθης επίθεση του Ο νομικός Κρίς Τριανταφυλλίδης. Σε δυο μήνες στην καλύτερη περίπτωση η απόφαση για τη Χρυστάλλα Γιωργκάτζη. «Ο Βγενόπουλος θέλει να μας απομακρύνει από την υπόθεση». κ. Ανδρέα Βγενόπουλου στην σημερινή ανακοίνωσή του εναντίον του δικηγορικού γραφείου Ανδρέας Νεοκλέους & Σια ΔΕΠΕ, αποκαλύπτει και εξηγεί πλήρως για ποιους λόγους άρχισε ο πόλεμος των τελευταίων εβδομάδων, σχετικά με την Λαϊκή Τράπεζα, υπό διαχείριση. Είναι φανερόν ότι οι λόγοι αυτοί δεν είναι άλλοι από την επιτυχία του γραφείου μας να παγοποιήσει τους λογαριασμούς και τα περιουσιακά στοιχεία του Ανδρέα Βγενόπουλου και των άλλων εναγομένων διεθνώς, και επίσης να ε- πιτύχει, μόλις πρόσφατα, την επίδοση σε αυτούς προσωπικά, Αίτησης Περιφρόνησης Διατάγματος Δικαστηρίου. Εξ ου και η λυσσαλέα προσπάθεια τόσον του Ανδρέα Βγενόπουλου, όσον και των ανθρώπων του στην Κύπρο να μας απομακρύνουν από τον χειρισμό της υπόθεσης. Εν όψει της ύπαρξης αριθμού διαδικασιών ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, ως επίσης και ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου δεν έχουμε καμία απολύτως πρόθεση να προχωρήσουμε σε εκδίκασή τους, μέσω ανακοινώσεων ούτε και να προκαταλάβουμε με οποιοδήποτε τρόπο την τελική έκβασή τους». Βάλλουν κατά της Διοικητού τα μέλη του ΔΣ Για διαφαινόμενη ήττα της Κυπριακής Δημοκρατίας κάνει λόγο ο Ανδρέας Βγενόπουλος. Η ανακοίνωση που εξέδωσε χθες ο Ανδρέας Βγενόπουλος χρήζει σχετικής α- νάλυσης, εφόσον μέσα από αυτή, εν πολλοίς σε ύφος που δεν εμπίπτει σχολιασμού, γίνεται προσπάθεια ανατροπής των επιχειρημάτων που έχουν τεθεί επί τάπητος και άπτονται της απομάκρυνσης της Χρυστάλλας Γιωρκάτζη από τη θέση της Διοικητού της ΚτΚ. Μεταξύ άλλων, αναφέρεται πως ήδη ήταν γνωστή η από διετίας συνεργασία του με το δικηγορικό γραφείο του εν διαστάσει συζύγου της Χρυστάλλας Γιωρκάτζη, Ανδρέα Γιωρκάτζη, διάστημα στο οποίο όπως επισημαίνεται δεν είχε αναλάβει ακόμη η πρώτη τα καθήκοντά της στην Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου. Το γεγονός αυτό, μπορεί να θεωρηθεί ήδη και σαν απόδειξη της περί του α- συμβίβαστου επιχειρηματολογίας, ε- φόσον η συνεργασία μεταξύ Ανδρέα Γιωρκάτζη και Ανδρέα Βγενόπουλου συνεχίστηκε και μετά που η Χρυστάλλα Γιωρκάτζη ανέλαβε τα ηνία της Κεντρικής Τράπεζας, ενώ, σημειωτέον, ότι ο κύριος Γιωρκάτζης παραιτήθηκε της εκπροσώπησης Βγενόπουλου μόλις πριν δυο μέρες. Το δεύτερο σκέλος της ανάγνωσης, άπτεται των φόβων που ήδη εκφράστηκαν επανειλημμένα και στο εσωτερικό της Κύπρου, πως η διαδικασία με την υπόθεση Βγενόπουλου, όπως εκτυλίσσεται, υπάρχει το ενδεχόμενο να αποβεί μοιραία ως προς το αποτέλεσμά της αυτό καθαυτό. «Είναι προφανές ότι η διαφαινόμενη ήττα της Κυπριακής Δημοκρατίας δημιουργεί από τώρα κραδασμούς και προσπάθεια αποφυγής ευθυνών από όλους τους ε- μπλεκομένους», λέει σε χαρακτηριστικό απόσπασμα ενώ καταλήγει με την επωδό ότι «η αστική αγωγή και το προσωρινό διάταγμα που έχουν προχωρήσει χωρίς δικαιοδοσία, με ψευδομαρτυρίες και κατά παράβαση της αρχής αποκλειστικότητας των διαδικασιών του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου δεν έχουν καμία τύχη». Με σχετική τους ανακοίνωση, τα μη εκτελεστικά μέλη του ΔΣ της ΚτΚ, Σταύρος Ζένιος, Νίκος Κωνσταντίνου, Φίλιππος Μαννάρης, Ανδρέας Περσιάνης και Μιχάλης Πολυδωρίδης, έσπασαν τη σιωπή τους γύρω από τον τρόπο με τον οποίο βλέπουν να εξελίσσονται τα δεδομένα στην υπόθεση της Χρυστάλλας Γιωρκάτζη. Στη μακροσκελή τους ανακοίνωση, τα μέλη του ΔΣ κάνουν λόγο κυρίως για το ζήτημα του ασυμβίβαστου, για το οποίο, όπως τονίζεται, είχαν εγείρει σχετικό θέμα και γραπτώς από τον περασμένο Νοέμβριο. Τονίζεται, χαρακτηριστικά, πως «είχαμε εγείρει στη Διοικητή προφορικά τον Οκτώβριο και γραπτώς το Νοέμβριο, τα θέματα που αφορούσαν τη σύγκρουση συμφερόντων της, που ε- πηρεάζει την ανεξαρτησία της Κεντρικής Τράπεζας. Η Διοικητής μας διαβεβαίωσε γραπτώς στις 14 Νοεμβρίου ότι είχε επιλύσει το θέμα. Από τον Νοέμβριο θέσαμε θέμα ασυμβίβαστου τονίζουν τα μη εκτελεστικά μέλη του ΔΣ της ΚτΚ. < Τα μη εκτελεστικά μέλη του ΔΣ της ΚτΚ αίρουν την εμπιστοσύνη τους προς τη Χρυστάλλα Γιωργκάτζη. Η σύγκρουση συμφερόντων της Διοικητού δημιουργεί προβλήματα λειτουργίας στην Αρχή Εξυγίανσης και υποσκάπτει την αξιοπιστία της Αρχής». Επιπρόσθετο σημείο στο οποίο αφήνουν ακάλυπτη τη Διοικητή της Κεντρικής είναι εκείνο με την εκπόνηση της λίστας για τα πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα, ζήτημα για το οποίο έγινε πολύς λόγος τις τελευταίες δύο μέρες. «Αυτή η ε- νέργεια υπέσκαψε την εμπιστοσύνη προς την Τράπεζα και την αξιοπιστία του θεσμού», τονίζουν χαρακτηριστικά τα μέλη στην ανακοίνωσή τους.

5 05-OIK_POLITIKI 2_KATHI 17/03/15 23:24 Page 3 Τετάρτη 18 Mαρτίου 2015 ΤΟ ΘΕΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 5 Επιστροφή στις συνομιλίες τον Μάϊο O Άιντε εξασφάλισε τη συγκατάθεση των δύο πλευρών για συνέχιση της συζήτησης από εκεί που έμεινε Της ΜΈΛΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝΊΟΥ Δημιουργία μίας παλλαϊκής κίνησης που θα φέρει την αλλαγή στην ήδη διαβρωμένη κατάσταση που επικρατεί στον τόπο προτείνει η Ελένη Θεοχάρους. Βολιδοσκοπεί η Θεοχάρους Σφυγμομέτρηση αντιδράσεων Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ «Ανάδυση από τα σπλάχνα της κοινωνίας ενός Παγκύπριου Πολιτικού Ανατρεπτικού Κινήματος» και έγερση των πολιτών επιδιώκει μέσα από την γνωστή της ανάρτηση η Ευρωβουλευτής του ΔΗΣΥ Ελένη Θεοχάρους. Τοποθέτηση που ταράζει τα πολιτικά νερά, με το σενάριο δημιουργίας ενός νέου πολιτικού χώρου να θεωρείται το επικρατέστερο. Η Ελένη Θεοχάρους κάνει λόγο για τη δημιουργία μίας παλλαϊκής κίνησης από πολίτες οι οποίοι αγωνιούν και προσπαθούν να θέσουν ένα τέρμα στον διασυρμό της Κυπριακής Δημοκρατίας. Την ίδια στιγμή ο ΔΗΣΥ προτιμά να κρατήσει χαμηλούς τόνους αποφεύγοντας να τοποθετηθεί δημοσίως επί του θέματος. Η δεύτερη ανάγνωση Στο «μανιφέστο» της η Ελένη Θεοχάρους κατακεραυνώνει την υφιστάμενη πολιτική κατάσταση κάνοντας λόγο για ανικανότητα πολιτικών και πολιτειακών αξιωματούχων, σήψη και διαφθορά. Ήδη πολιτικοί κύκλοι ερμηνεύουν την τοποθέτησή της ως αμφισβήτηση των χειρισμών του Νίκου Αναστασιάδη αλλά και τακτική σφυγμομέτρησης των αντιδράσεων για δημιουργία νέου κινήματος. Κάποιοι δε, αναφέρουν πως η Ελένη Θεοχάρους έχει ήδη αρχίσει τις επαφές με προσωπικότητες και πολιτικά πρόσωπα για τη σύσταση ενός τέτοιου κινήματος. Δεν είναι μόνη Η ίδια η Ελένη Θεοχάρους ωστόσο δεν επιβεβαιώνει κατά πόσο οι τοποθετήσεις της έχουν να κάνουν με τη δημιουργία ενός νέου πολιτικού χώρου. «Αγωνιώ να < Με το πρόσφατο «πολιτικό μανιφέστο» περί ανάδυσης νέου πολιτικού ανατρεπτικού κινήματος, κατάφερε να ενισχύσει όσα φημολογούνται για τους πολιτικούς σχεδιασμούς και τις προθέσεις της. φτιάξουμε μία παλλαϊκή κίνηση με τη συμμετοχή όλων των πολιτών που μένουν εμβρόντητοι μπροστά σε όλα όσα συμβαίνουν στον τόπο μας αυτή τη στιγμή», έσπευσε να εξηγήσει η Ευρωβουλευτής του ΔΗΣΥ στο κρατικό κανάλι. Ξεκαθαρίζει πως στόχος δεν είναι η δημιουργία ενός κόμματος ό- πως όλα τα άλλα, με στόχο τις εκλογές, αλλά ενός κινήματος που θα αλλάξει τα όσα κακώς τεκταίνονται. «Είναι μία πρόταση προς τον λαό», επεσήμανε η κ. Θεοχάρους προσθέτοντας τέλος πως δεν γνωρίζει κατά πόσο θα υλοποιηθεί ή αν θα αγκαλιαστεί από τον κόσμο. Σημείωσε δε με νόημα πως δεν στέκεται μόνη μπροστά στην ιδέα αυτού του κινήματος. Ανησυχεί το Κέντρο Εκτός από τον ΔΗΣΥ, με ιδιαίτερη ανησυχία παρακολουθεί το Κέντρο τις κινήσεις Θεοχάρους. ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ βλέπουν τα ποσοστά τους να μειώνονται και τους άλλοτε παραδοσιακούς ψηφοφόρους τους να βρίσκουν καταφύγιο σε άλλους πολιτικούς σχηματισμούς. Το ενδεχόμενο Κινήματος από την Ελένη Θεοχάρους, φαντάζει ως η νέα απειλή για τα δύο κόμματα, αφού η Ελένη Θεοχάρους έχει σημαντικά ερείσματα στη βάση των δύο κεντρώων κομμάτων. Νέος πονοκέφαλος για ΔΗΣΥ Μετά από τις ανατρεπτικές δηλώσεις Τορναρίτη περί αυτοδιάλυσης της Βουλής και διεξαγωγής νέων εκλογών, ο ΔΗΣΥ καλείται να σβήσει τις νέες φωτιές που ά- ναψε η Ελένη Θεοχάρους. Στην Πινδάρου δεν τοποθετήθηκαν δημοσίως επί του θέματος επιλέγοντας να κρατήσουν χαμηλούς τόνους. Πάντως, κομματικές πηγές δεν θεωρούν απομακρυσμένο το σενάριο ίδρυσης νέου πολιτικού κινήματος από την Ελένη Θεοχάρους. Άλλωστε, η Ευρωβουλευτής του ΔΗΣΥ έχει πολλές φορές διαφωνήσει με το κόμμα της, ιδιαίτερα στο εθνικό ζήτημα. Μάλιστα, κάποιοι συναγερμικοί κύκλοι αναφέρουν πως το διαζύγιο με τον ΔΗΣΥ είναι αναπόφευκτο από τη στιγμή που διαφωνεί σε καίρια ζητήματα με το κόμμα, εκφράζοντας, όπως αναφέρουν, σκληρή γραμμή στο κυπριακό. Οι ίδιοι κύκλοι θεωρούν πως η Ελένη Θεοχάρους έχει βλέψεις για το 2018 και ένα τέτοιο κίνημα θα εξυπηρετήσει τις προσωπικές της φιλοδοξίες. Η Ευρωβουλευτής, πάντως, απορρίπτει τα περί προσωπικής ατζέντας σημειώνοντας πως στόχος της δεν είναι να έρθει σε ρήξη με τον ΔΗΣΥ ή με οποιοδήποτε άλλο κόμμα, αλλά η διάσωση του κράτους. Ωστόσο, δεν παρέλειψε να εκφράσει την πικρία ότι πολλοί από τον ΔΗΣΥ θέλουν την κεφαλή της επί πίνακι και επιδιώκουν ιδεολογική καθαρότητα. Την επανέναρξη των συνομιλιών τη δεύτερη εβδομάδα Μαΐου, αλλά και τη συνέχιση της συζήτησης από εκεί που σταμάτησε τον περασμένο Σεπτέμβριο εξασφάλισε ο Έσπεν Μπαρθ Άιντε κατά την επίσκεψή του στην Κύπρο. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», ο ειδικός σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα των ΗΕ στο κυπριακό, κατά τη διάρκεια των επαφών του στις δύο πλευρές της Λευκωσίας, κλείδωσε την επιστροφή των δύο μερών στις διαπραγματεύσεις, διασφαλίζοντας από μεν την Τουρκία μέσω των Τουρκοκυπρίων την α- < Η Λευκωσία αναμένει από την Τουρκία να α- ποδείξει ότι επιθυμεί πραγματικά να επαναρχίσουν οι συνομιλίες, σεβόμενη εμπράκτως τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη. Το μήνυμα μιας ελπιδοφόρας άνοιξης μετέφερε ο σύμβουλος του ΓΓ των ΗΕ, Έσπεν Μπαρθ Άιντε, στην Κύπρο. Δηλώνει αισιόδοξος για επανέναρξη των συνομιλιών και επιτάχυνσή τους μέσα από μια ταχύτερη διαδικασία από ό,τι είχε αρχικά προγραμματιστεί. πόσυρση του «Μπαρμπαρός» από τα κυπριακά ύδατα και μη ανανέωση της τουρκικής Navtex που λήγει στις 6 Απριλίου και από δε την ελληνοκυπριακή πλευρά την αναστολή των ερευνητικών γεωτρήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ με αφετηρία το τρίμηνο «τεχνικό διάλειμμα» της ΕΝΙ μετά την ολοκλήρωση της γεώτρησης και την α- νακοίνωση των αποτελεσμάτων στο κοίτασμα «Αμαθούσα» στο τεμάχιο 9 στο τέλος Μαρτίου. Ένα πλαίσιο που άτυπα, τουλάχιστον, παραπέμπει στην φόρμουλα freeze to freeze, όπως την εισηγήθηκε ο Έσπεν Μπαρθ Άιντε από τον περασμένο Νοέμβριο και προνοεί την μη ανανέωση της τουρκικής Navtex και απόσυρση του «Μπαρμπαρός» με την ταυτόχρονη αναστολή των ερευνητικών γεωτρήσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας εντός της ΑΟΖ της. Παράλληλα, ο αξιωματούχος των ΗΕ, στον νέο γύρο επαφών που είχε στη Λευκωσία οριστικοποίησε τη συμφωνία των δύο πλευρών οι συνομιλίες να συνεχίσουν από το σημείο όπου σταμάτησαν, δηλαδή, με τη συζήτηση της ατζέντας των θεμάτων όπως αυτή είχε συμφωνηθεί τον περασμένο Σεπτέμβριο. Η επιστροφή στις συνομιλίες, όπως πληροφορείται η «Κ», θα σηματοδοτηθεί με απευθείας συνάντηση των ηγετών των δύο πλευρών που θα συνοδεύεται με έκδοση κοινού ανακοινωθέντος στο οποίο θα επιβεβαιώνονται οι καλές προθέσεις των δύο μερών για την ε- μπλοκή τους σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις, υιοθετώντας μια νέα ταχύτερη διαδικασία με στόχο την επιτάχυνσή τους για οριστική επίλυση του κυπριακού το συντομότερο δυνατό. Η ανακοίνωση πάντως για την επανέναρξη των συνομιλιών αναμένεται τις πρώτες εβδομάδες Α- πριλίου, όπως δήλωσε ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ντερβίς Έρογλου αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον κ. Άιντε. Μια αναβολή που, σύμφωνα με τον κ. Άιντε, οφείλεται στην μη κατάληξη ακόμη των δύο πλευρών ως προς τις διαδικασίες που θα ακολουθηθούν για την ε- πιτάχυνση των συνομιλιών μετά την επανέναρξή τους. Μετά τη συνάντησή του με τον κ. Έρογλου και εκφράζοντας την αισιοδοξία του πως σύντομα τα δύο μέρη θα καταλήξουν σε συμφωνία και σε αυτό το ζήτημα, ο κ. Άιντε είχε δηλώσει χαρακτηριστικά πως έχει την αίσθηση ότι θα εξέλθουμε της κρίσης των υδρογονανθράκων και σύντομα θα ανακοινώσει την ε- πανέναρξη των συνομιλιών. Ενωρίτερα μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, ο κ. Άιντε, αφού επεσήμανε πως δεν θα υ- πάρξουν πολλές άλλες ευκαιρίες για την εξεύρεση λύσης στη βάση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, υπέδειξε πως οι εξελίξεις στην αγορά φυσικού αερίου όπου οι τιμές είναι χαμηλές σε συνάρτηση και με το γεγονός ότι μέχρι στιγμής τα ευρήματα στην κυπριακή ΑΟΖ δεν ήταν ιδιαίτερα υποσχόμενα, του δημιουργούν την αίσθηση ότι «αυτά μας δίνουν κάποιο χρόνο για να επανέλθουμε στις συνομιλίες». Η ελληνοκυπριακή πλευρά πάντως, διά του Κυβερνητικού Εκπροσώπου, Νίκου Χριστοδουλίδη, με δηλώσεις του αμέσως μετά τη συνάντηση με τον αξιωματούχο των ΗΕ διαμήνυσε εκ νέου τη θέση της Λευκωσίας πως αναμένει από την Τουρκία να αποδείξει ότι επιθυμεί πραγματικά να επαναρχίσουν οι συνομιλίες, σεβόμενη εμπράκτως τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη και συμβάλλοντας στη δημιουργία εκείνων των συνθηκών που υπήρχαν πριν την απόφασή μας για άρση της συμμετοχής μας στις διαπραγματεύσεις. Η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ χαρακτήρισε παραγωγικές τις συναντήσεις της Αμερικανίδας υφυπουργού Ε- ξωτερικών με τον υπουργό Εξωτερικών και τον υπουργό Α- μυνας της Ελλάδας. Την κατάσταση στην Ελλάδα συζητά η Βικτώρια Νούλαντ Την οικονομική και χρηματοπιστωτική κατάσταση στην Ελλάδα συζήτησαν η υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Βικτώρια Νούλαντ, και αξιωματούχοι της ελληνικής κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένου και του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα. Κατά τη διάρκεια ενημέρωσης δημοσιογράφων η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τζένιφερ Ψάκι, χαρακτήρισε παραγωγικές τις συναντήσεις της κ. Νούλαντ με τον υπουργό Εξωτερικών και τον υπουργό Αμυνας της Ελλάδας, με τους οποίους συζήτησαν τις < Δεν απάντησε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ γιατί δεν ασκήθηκε κριτική σε Τουρκία και Ιταλία για τις σχέσεις με Ρωσία. διμερείς μας σχέσεις και τις περιφερειακές εξελίξεις, μεταξύ άλλων του ουκρανικού ζητήματος και των προσπαθειών καταπολέμησης του ISIS, όπως επίσης την οικονομική και χρηματοπιστωτική κατάσταση της Ελλάδας, ζητήματα άμυνας κι ασφάλειας. Ερωτηθείσα κατά πόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες ανησυχούν από το ελληνικό ζήτημα, η Αμερικανίδα εκπρόσωπος σημείωσε ότι η υφυπουργός Εξωτερικών είχε την ευκαιρία να συζητήσει για την οικονομική κατάσταση στην Αθήνα, το οποίο «αποτελεί μέρος της διμερούς α- τζέντας των δύο χωρών». Εξάλλου, η κ. Ψάκι δεν σχολίασε το γιατί δεν ασκήθηκε κριτική στην επίσκεψη του Ιταλού πρωθυπουργού στη Ρωσία και του Ρώσου προέδρου στην Τουρκία, την ώρα που είχε δεχθεί επικρίσεις η επίσκεψη του Προέδρου Αναστασιάδη στη Μόσχα. Τονίζοντας ότι θα πρέπει να κοιτάξει εκ νέου τις αμερικανικές δηλώσεις που έγιναν, η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ διευκρίνισε ότι πέραν του να μεταφέρει ότι «δεν είναι καιρός για μία από τα ίδια», δεν πρόκειται να προβεί σε «σαρωτική α- νάλυση», επισημαίνοντας ότι πολλές χώρες διατηρούν σχέσεις με τη Ρωσία, ενώ και οι ΗΠΑ συνεχίζουν να εργάζονται μαζί με τη Ρωσία σε ευρεία γκάμα θεμάτων, συμπεριλαμβανομένων και των διαπραγματεύσεων για τα πυρηνικά. ΚΥΠΕ

6 06-OIK_POLITIKI_KATHI 17/03/15 23:33 Page 3 6 l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ OIKONOMIA Τετάρτη 18 Maρτίου 2015 Πέντε και στο χέρι προσδοκίες Το πλαίσιο για την αφερεγγυότητα ανοίγει το δρόμο για το «πρόγραμμα Ντράγκι» Της EΜΙΛΥΣ ΜΙΝΤΉ Ορόσημο για την κυπριακή οικονομία εκτιμάται ότι θα αποτελέσει η έγκριση του πλαισίου για την αφερεγγυότητα, το οποίο χωρίς οποιαδήποτε απρόσμενη εξέλιξη αναμένεται να οδηγηθεί προς ψήφιση στην Ολομέλεια της Βουλής στις 2 Απριλίου. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» το Υπουργείο Οικονομικών παρακολουθεί με θετική διάθεση τις ζυμώσεις αλλά και τις διεργασίες που πραγματοποιούνται στη Βουλή και ειδικότερα την προσπάθεια για κατάθεση και των πέντε νομοσχεδίων στην Ολομέλεια μέχρι τις 2 του Απρίλη όπως αποφάσισαν ομόφωνα σε χθεσινή συνεδρία τα κοινοβουλευτικά κόμματα. Ψηλά ιστάμενη πηγή του Υπουργείου Οικονομικών, σχολιάζοντας τη σημερινή απόφαση των Επιτροπών Οικονομικών και Εσωτερικών, είπε πως δεν υπάρχει πρόβλημα για την Κυβέρνηση αν το θέμα ολοκληρωθεί μέχρι τις 2 του Απρίλη ενώ προχώρησε και ένα βήμα πιο πέρα επισημαίνοντας πως μετά την ψήφιση του πλαισίου α- ναμένεται πως η αξιολόγηση της κυπριακής οικονομίας θα είναι άμεση και θετική με συνεπακόλουθο την έ- νταξη της Κύπρου στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης που εξήγγειλε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι. Να σημειώσουμε εξάλλου ότι αμέσως μετά την εφαρμογή του νόμου για τις εκποιήσεις και του πλαισίου αφερεγγυότητας, ενδεχομένως μετά το Πάσχα κλιμάκιο της Τρόικας να επισκεφθεί την Κύπρο για την επόμενη αξιολόγηση της κυπριακής οικονομίας εφόσον την τελευταία φορά δεν έγινε κατορθωτό λόγω της μη ψήφιση της νομοθεσίας. Στη συνέχεια αναμένεται η εκταμίευση της επόμενης δόσης από το ΔΝΤ. Συγκλίσεις και αντεγκλήσεις Τη δεδομένη στιγμή η προσοχή ε- στιάζεται κυρίως στις κοινοβουλευτικές ομάδες αφού με τα μέχρι στιγμής δεδομένα διαφαίνεται πως ΔΗΣΥ και ΔΗ- ΚΟ θα ταχθούν υπέρ των νομοσχεδίων κατά τη διαδικασία της ψηφοφορίας. «Κλειδί» αναμένεται να αποτελέσει η θέση που θα τηρήσει το ΕΥΡΩΚΟ, αφού ο βουλευτής του κόμματος Δημήτρης Συλλούρης σε χθεσινές του δηλώσεις κατέστησε σαφές πως δεν πρόκειται να ψηφίσει τα νομοσχέδια ως έχουν. Πρόσθεσε δε πως θα ετοιμάσει περαιτέρω εισηγήσεις. Πέραν του ΕΥΡΩΚΟ και ο βουλευτής Αμμοχώστου Ζαχαρίας Κουλίας δηλώνει ότι θα καταψηφίσει τα νομοσχέδια, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται τη δεδομένη στιγμή εύθραυστες ισορροπίες στη Βουλή. Από πλευράς Κυβέρνησης υπάρχει ωστόσο η εκτίμηση ότι θα υπάρξει αίσιο τέλος, ενώ αξίζει να σημειώσουμε ότι από πλευράς των κομμάτων που στηρίζουν το πλαίσιο για την αφερεγγυότητα συνεχίζονται οι παρασκηνιακές ζυμώσεις προκειμένου να τύχει της θετικής έ- γκρισης του Κοινοβουλίου. Εντείνονται οι διεργασίες Παράλληλα με τα πέντε νομοσχέδια των οποίων η συζήτηση θα συνεχιστεί με εντατικούς ρυθμούς το επόμενο δεκαπενθήμερο, στην αυριανή συνεδρία της Ολομέλειας θα τεθούν προς ψήφιση προτάσεις νόμου των κομμάτων που σχετίζονται άμεσα με το νόμο για τις εκποιήσεις. Ειδικότερα, αύριο λήγει η αναστολή για εφαρμογή του νόμου για τις εκποιήσεις ενώ τίθεται προς ψήφιση η πρόταση νόμου του ΔΗΣΥ για εξαίρεση της κύριας κατοικίας μέχρι τις 3 του Απρίλη. Παράλληλα προς ψήφιση θα τεθεί και η πρόταση ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ για αναστολή της διάταξης του νόμου των εκποιήσεων σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν ακίνητα για τα οποία δεν έχουν εκδοθεί τίτλοι ι- διοκτησίας και ο εργολάβος ή ο κατασκευαστής δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στις δανειακές του υποχρεώσεις ή βρίσκεται σε διαδικασία εκκαθάρισης. Σε σχέση με το πλαίσιο για την α- φερεγγυότητα ενδεχομένως να κατατεθούν και νέες προτάσεις νόμου από τα κόμματα, ενώ η ΕΔΕΚ δήλωσε χθες ότι θα καταθέσει σειρά τροποποιήσεων επί των νομοσχεδίων. Το ΑΚΕΛ παραμένει στη θέση για προστασία της κύριας κατοικίας, της μικρομεσαίας επιχείρησης και των εγγυητών. Αναφορικά με την παράταση που δόθηκε από πλευράς των κοινοβουλευτικών κομμάτων για κατάθεση των νομοθετημάτων στην Ολομέλεια, πληροφορίες της «Κ» σχολιάζουν πως αν και έχει αλλάξει η αρχική τάση των κομμάτων ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ που επεδίωκαν κατάθεση των τεσσάρων νομοσχεδίων στις 19 του Μάρτη, εντούτοις διευκρινίζουν πως «δεν υπήρξε οποιοδήποτε δίλημμα». Οι συγκλίσεις ανάμεσα στα δυο κόμματα παραμένουν και η θέση που ε- πικράτησε είναι πως «δεν θα εξυπηρετούσε σε τίποτα να κατατεθούν τα τέσσερα νομοσχέδια αύριο Πέμπτη». Σημειώνουν ακόμα ότι η εξέταση των τεσσάρων νομοσχεδίων έχει ολοκληρωθεί ουσιαστικά. Η κύρια άποψη που επικρατεί εντός του Κοινοβουλίου είναι ότι το πλαίσιο για την αφερεγγυότητα θα πρέπει να αποτελεί δίκτυ προστασίας των εγγυητών. Οι θέσεις των κομμάτων Τη θέση ότι θα πρέπει να ψηφιστούν τα νομοσχέδια για την αφερεγγυότητα διατύπωσε σε δηλώσεις του ο πρόεδρος Νέος κύκλος συζητήσεων το προσεχές δεκαπενθήμερο στη Βουλή προκειμένου να κατατεθούν τα νομοσχέδια στην Ολομέλεια στις 2 Απριλίου. της Επιτροπής Οικονομικών κ. Νικόλας Παπαδόπουλος σημειώνοντας ότι η προσπάθεια του ΔΗΚΟ θα είναι να ο- λοκληρωθεί η εξέτασή του πριν το Πάσχα. Ξεκαθάρισε, ωστόσο, πως «ουδέποτε ισχυριστήκαμε ότι ήταν απλά τα ζητήματα που εξετάζουμε» και υπενθύμισε πως όταν τους ζητήθηκε να δεσμευθεί ότι θα ολοκληρωθεί η εξέταση των νομοσχεδίων μέχρι την Πέμπτη ο ίδιος αρνήθηκε να το πράξει. «Είχα πει και τότε αυτό που επαναλαμβάνω και σήμερα, ότι καταβάλλεται κάθε προσπάθεια να ολοκληρωθεί η εξέταση των νομοσχεδίων το συντομότερο δυνατόν, αλλά δεν μπορεί να ευθύνεται η Βουλή για αλλαγές που γίνονται επί των νομοσχεδίων από πλευράς της εκτελεστικής εξουσίας, χωρίς να θέλω να απονέμω οποιεσδήποτε ευθύνες γιατί κατανοούμε ότι είναι περίπλοκα τα νομοσχέδια και ενδεχομένως να αναφύονται ζητήματα που θα πρέπει να διευκρινιστούν μέσα Η θέση των τραπεζών < Θετικά αντιμετωπίζει το Υπ. Οικονομικών την έ- γκριση του πλαισίου στις 2 Απριλίου. Ζυμώσεις από τα κόμματα ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ. στα κείμενα μέσα από τη συζήτηση στη Βουλή των Αντιπροσώπων», είπε. Άφησε μάλιστα αιχμές και κάλεσε ό- σους δεν προτίθενται να το ψηφίσουν να εξηγήσουν «γιατί συνταυτίζονται με τις τράπεζες και το Σύνδεσμο Τραπεζών», κατά την έκφρασή του. Με τη σειρά του ο πρόεδρος της Ε- πιτροπής Εσωτερικών Γιάννος Λαμάρης επεσήμανε πως, «όταν είσαι αντιμέτωπος με δύσκολα ζητήματα που χρειάζονται ρύθμιση, με πολύπλοκα θέματα, με ευρείς νομικές διαστάσεις πρέπει να είσαι πάρα πολύ προσεχτικός στην Κατά τη διάρκεια της χθεσινής συνεδρίας, έντονη ήταν η θέση του Συνδέσμου Τραπεζών με την εκπρόσωπό του να εκφράζει σειρά προβληματισμών επί των αλλαγών που κατέθεσε η Κυβέρνηση. Επικαλούμενη ζητήματα αντισυνταγματικότητας σημείωσε μεταξύ άλλων ότι «για να διατηρηθεί η συνταγματικότητα των προνοιών πρέπει να υπάρχει αποτέλεσμα προς τον πιστωτή που να μην είναι χειρότερο από την κατάσταση που θα ήταν αν δεν ε- τροποποιείτο η νομοθεσία». Επικαλέστηκε μάλιστα και αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου εξηγώντας πως δεν μπορεί να αλλάζουν οι συμβάσεις των εγγυήσεων και υποστήριξε ότι αρκετές πρόνοιες της νομοθεσίας αφήνουν εκτεθειμένα τα τραπεζικά ιδρύματα. Διατύπωσε ακόμα τη θέση ότι δεν προστατεύονται οι εγγυητές σε ορισμένες περιπτώσεις. Σε επισήμανση πως σε ορισμένες περιπτώσεις θα μπορούσε ο πιστωτής να ικανοποιείται α- πό τις εξασφαλίσεις χωρίς να πηγαίνει σε εγγυήσεις, η εκπρόσωπος του Συνδέσμου ερωτηθείσα σχετικά από τον πρόεδρο της Επιτροπής κατά πόσον αυτό θα έπρεπε να ενταχθεί στη νομοθεσία, δεν απάντησε άμεσα σημειώνοντας πως είναι κάτι που θα πρέπει να μελετηθεί. εξέταση αυτών των ζητημάτων ώστε πραγματικά, ως νομοθετικό σώμα, να αισθάνεσαι ότι έχεις κάνει το καθήκον σου με τον καλύτερο δυνατό τρόπο». Πρόσθεσε ακόμα ότι εντοπίζονται α- δυναμίες, συγκρούσεις στο νόμο και εξέφρασε τη θέση ότι «θα μπορέσουμε με αυτό τον τρόπο αν είναι δυνατόν να συμφωνήσουμε αν και εφόσον υ- πάρξει και πολιτική βούληση για το πλέγμα προστασίας εκείνων των στοιχείων που εμείς επιδιώκουμε της κύριας κατοικίας, των εγγυητών, να έχουμε ένα καλό νομοθέτημα». Παραμένουν οι λεπτομέρειες Σε δικές του δηλώσεις ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Πρόδρομος Προδρόμου α- νέφερε ότι επειδή τα πέντε νομοσχέδια είναι πολύ σημαντικά και επειδή υ- πάρχουν κάποια τεχνικά ζητήματα που μένει ακόμη στις λεπτομέρειες να αποσαφηνιστούν δεν θα είναι δυνατόν να ολοκληρωθεί η εξέταση και να γίνει η ψηφοφορία αυτή την εβδομάδα. Πρόσθεσε ότι «πιθανότατα θα χρειαστούν ακόμη μία - δύο εβδομάδες για να ε- ξαντλήσουμε όλα τα περιθώρια» ενώ αναφέροντας τη θέση του κόμματός του σημείωσε πως «στο τέλος αυτής της διαδικασίας μερικών ημερών ακόμα θα πρέπει και τα πέντε νομοσχέδια να κατατεθούν ενώπιον της Βουλής για να είμαστε ξεκάθαροι, όπως ήταν η αρχική τοποθέτηση, ότι μαζί με τον εκσυγχρονισμό και τη δυνατότητα για ακραίες περιπτώσεις να δοθεί η δυνατότητα να γίνονται εκποιήσεις, να υ- πάρχει και το σύστημα εκείνο που θα προστατεύσει στο βαθμό που είναι ε- φικτό και επιθυμητό τους δανειολήπτες». Σχολιάζοντας την πρόθεση για κατάθεση των νομοσχεδίων στις 2 Α- πριλίου, είπε ότι πρόκειται για ένα «αποφασιστικό ορόσημο» να ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία για να συνεχίσει η χώρα μας το δρόμο της αποκατάστασης χάριν των πολιτών. Ο βουλευτής της ΕΔΕΚ Νίκος Νικολαΐδης ανέφερε «είναι προφανές ότι δεν είμαστε έτοιμοι, ούτε στη Βουλή, ούτε η εκτελεστική εξουσία που έφερε τα νομοσχέδια για να κλείσουμε τη συζήτηση γι αυτά τα πολύ σημαντικά νομοσχέδια». Μέσα από τη συζήτηση στις Επιτροπές, «αποδείχθηκε ακόμη μια φορά ότι τα νομοσχέδια αυτά έχουν βασικές ελλείψεις και κενά» και πρόσθεσε ότι η ΕΔΕΚ θα καταθέσει όσες τροποποιήσεις χρειάζεται για να καταστήσει τη νομοθεσία που αφορά στις εκποιήσεις και το πλαίσιο της α- φερεγγυότητας όσο το δυνατόν πιο δίκαιη και πιο πλήρη». Πιο επικριτικός ήταν ο πρόεδρος του ΕΥΡΩΚΟ Δημήτρης Συλλούρης ο οποίος ανέφερε πως «η επιλογή είναι μεταξύ του να ψηφίσουμε ένα πλαίσιο αφερεγγυότητας που μετατρέπει σχεδόν όλους τους Κύπριους πολίτες σε αφερέγγυους ή να το βελτιώσουμε έτσι ώστε να γίνει ένα πραγματικό δίχτυ προστασίας και μόνο τότε να το ψηφίσουμε». Πρόσθεσε ακόμα ότι το κόμμα του θα προσπαθήσει να επιφέρει σοβαρές αλλαγές ξεκαθαρίζοντας πως «θα πρέπει να ψηφιστεί το 5ο νομοσχέδιο πρώτα και μετά τα 4. Σε περίπτωση που δεν είναι έτοιμο το 5ο, είπε, θα καταψηφίσουμε τα 4, διευκρίνισε. Τέλος ο πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών Γιώργος Περδίκης ανέφερε ότι «αποδείχθηκε περίτρανα αυτό για το οποίο επιμένουμε από την αρχή, ότι τα πέντε νομοσχέδια συνδέονται άρρηκτα». Σύμφωνα με τον κ. Περδίκη, «είναι εντελώς οξύμωρο να ψηφιστούν τα 4 νομοσχέδια και μετά να ψηφιστεί το 5ο ξεχωριστά». Ευτυχώς, είπε, «έγινε αντιληπτό αυτό και από την πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων». ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Στο «αυλάκι» το αέριο του «Αφροδίτη» αλλά τα συμβόλαια αργούν Στο επίκεντρο οι αγωγοί προς Κύπρο και Αίγυπτο ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ Τρεισήμισι χρόνια από τότε που το γεωτρύπανο της εταιρείας Noble ξεκινούσε τις πρώτες έρευνες στο τεμάχιο 12 και στο κοίτασμα «Αφροδίτη», η αμερικανο-ισραηλινών συμφερόντων εταιρεία έκανε το πλέον ουσιαστικό βήμα, με το οποίο η Κύπρος θα μπει στην λίστα των πλουτοπαραγωγικών χωρών Φυσικού Αερίου (ΦΑ). Το κοίτασμα «Αφροδίτη» των 4,5 tdf, όπως ανακοινώθηκε επίσημα, ανακηρύσσεται εμπορικά εκμεταλλεύσιμο, φάση πριν το διά ταύτα που είναι η πώληση στις διεθνείς αγορές. Εν αντιθέσει με τα άλλα τεμάχια της Κυπριακής ΑΟΖ, όπου οι σχεδιασμοί της κυβέρνησης σκοντάφτουν σε πρακτικούς λόγους, αλλά και στην επιθετική και προκλητική συμπεριφορά που επιδεικνύει η Τουρκία στο τεμάχιο 12, οι σχεδιασμοί Noble και Εταιρείας Υδρογονανθράκων Κύπρου (ΕΥΚ) φαίνεται να προχωρούν κανονικά. Το κατά πόσο το κυπριακό αέριο θα πάρει σύντομα το δρόμο για τις αγορές θα διαφανεί από το αποτέλεσμα των επαφών που έχουν ξεκινήσει μεταξύ της Κύπρου και της Noble με την Εταιρεία Υδρογονανθράκων της Αιγύπτου. Επαφές, που διεξάγονται στην βάση ενός μνημονίου συναντίληψης, που Την απόφαση της Noble Energy να ανακηρύξει το κοίτασμα «Αφροδίτη» εμπορεύσιμο ανακοίνωσε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, ο Keith Elliot, αντιπρόεδρος της εταιρείας για την Ανατολική Μεσόγειο. < Προχωρούν οι τεχνικές μελέτες των κλιμακίων Κύπρου - Αιγύπτου με σκοπό το μνημόνιο συναντίληψης να μετατραπεί σε συμφωνία εξαγωγής ΦΑ από τα κυπριακά κοιτάσματα. έχει υπογραφεί και αφορά το ενδεχόμενο εξαγωγής ποσοτήτων ΦΑ από το κοίτασμα «Αφροδίτη» στην Αίγυπτο και τα εκεί τερματικά υγροποίησης. Ένας άλλος παράγοντας που θα κρίνει το κατά πόσο η Αίγυπτος θα καταστεί η πρώτη χώρα που θα εισάγει ΦΑ από την Κύπρο έχει να κάνει με την υλοποίηση δυο μνημονίων συναντίληψης που έχει υπογράψει η Αίγυπτος με την Noble και αφορά το ΦΑ από τα ισραηλινά κοιτάσματα. Όπως και να έχουν τα πράγματα, σημαντικό θεωρείται ότι ανακοινώθηκε επίσημα στην Λευκωσία ότι το κοίτασμα Αφροδίτη εισέρχεται στην φάση της εμπορευματοποίησης, κάτι που έγινε μετά την συνάντηση που είχε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας με τον αντιπρόεδρο της Noble για την Ανατολική Μεσόγειο Keith Elliot. Στις επαφές των τεχνικών κλιμακίων Κύπρου - Αιγύπτου το πρώτο ζητούμενο φαίνεται να είναι οι τρόποι μεταφοράς του ΦΑ προς δυο κατευθύνσεις: Προς την Αίγυπτο και προς την Κύπρο. Στο τραπέζι των επαφών κυριαρχεί η επιλογή των αγωγών, που αν τελικά προκριθεί, θα προχωρήσει ταυτόχρονα, όπως είπε στο περιθώριο συνεδρίου για τους υδρογονάνθρακες στην Λευκωσία η πρόεδρος της ΕΥΚ, Τούλα Ο- νουφρίου. Η Εταιρεία Υδρογονανθράκων προσδιορίζει τις ετήσιες ανάγκες της εσωτερικής κυπριακής αγοράς σε 1 δις κυβικά μέτρα ΦΑ για μια περίοδο 20 ετών, που μπορεί να καλύψει ταυτόχρονα με τις εξαγωγές στην Αίγυπτο το κοίτασμα «Αφροδίτη». Στην ίδια εκτίμηση κατέληξε και ένα άλλο διευθυντικό στέλεχος της Noble Energy από το βήμα του ίδιου συνεδρίου, ο Bob Dillon, ο οποίος αν και επικεντρώθηκε περισσότερο στα ισραηλινά κοιτάσματα, ανέφερε ότι για το κοίτασμα «Αφροδίτη» η εταιρεία του θα καταθέσει σύντομα τα σχέδια εμπορικής ανάπτυξης. Στο κομμάτι τις εξεύρεσης κεφαλαίων για ανάπτυξη των υποθαλάσσιων υποδομών μεταφοράς φυσικού αερίου τόσο η Κύπρος όσο και η Αίγυπτος κινούνται στην λογική της εξεύρεσης ι- διωτικών κεφαλαίων, με την πρόεδρο της ΕΥΚ να εμφανίζεται αισιόδοξη ότι υπάρχει ενδιαφέρον για το έργο από επενδυτές. ΓΤΠ Xαμηλούς τόνους η Λευκωσία Παρά τις θετικές εξελίξεις και ανακοινώσεις που αναμένονται το επόμενο διάστημα, η κυβέρνηση τηρεί σχετικά χαμηλούς τόνους και για την ώρα επικεντρώνεται στα μηνύματα που θα σταλούν στις διεθνείς αγορές και αγοραστές. Οι κινήσεις από πλευράς Noble να κηρύξει το κοίτασμα «Αφροδίτη» εμπορεύσιμο, πιστεύεται στην Λευκωσία ότι θα έχει θετική επίδραση στην γενικότερη εικόνα της οικονομίας και στην λογική αυτή κινούνται οι πρώτες επίσημες κυβερνητικές αντιδράσεις. Ειδικότερα, από πλευράς του Υπουργού Οικονομικών, Χάρη Γεωργιάδη, στην έναρξη του συνεδρίου για τους υδρογονάνθρακες της Ανατολικής Μεσογείου υπήρξε η τοποθέτηση ότι το ΦΑ εκτός από τα έσοδα που θα φέρει για τις επόμενες γενιές, θα παίξει σημαντικό ρόλο στην επανεκκίνηση της οικονομίας. Αυτό που φαίνεται να απασχολεί τεχνοκράτες και οικονομικό επιτελείο, είναι οι τιμές του ΦΑ στις διεθνείς αγορές. Τιμές που κινούνται σε χαμηλά επίπεδα, ένεκα και της τιμής του πετρελαίου στις διεθνείς αγορές. Επί τούτου ο Υ- πουργός Εμπορίου, Γιώργος Λακκοτρύπης, δεν ήταν σε θέση να δώσει απαντήσεις στο κατά πόσο έ- χουν αναλυθεί θέματα που αφορούν τις τιμές του ΦΑ. Ωστόσο, ό- πως υποστηρίζουν και οι τεχνοκράτες, οι τιμές πώλησης θα παίξουν σημαντικό ρόλο στις επενδύσεις α- φού σε μεγάλο βαθμό θα κρίνουν αν τα έργα που θα γίνουν θα είναι βιώσιμα ή όχι.

7 07-OIK_KATANALOTES_KATHI 17/03/15 17:00 Page 19

8 08-OIK_SYNENTEFXI_KATHI 17/03/15 23:59 Page 8 8 l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Τετάρτη 18 Μαρτίου 2015 Στη Λεμεσό η ανάλυση συμφωνιών της Μόσχας Ενέργεια, τουρισμός, ιδιωτικοποιήσεις και επενδύσεις στην Κύπρο στο φόρουμ της Παρασκευής Του ΜΑΡΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ Τις προοπτικές περαιτέρω συνεργασίας ανάμεσα στην Κύπρο και τη Ρωσία καθώς και τα μέσα, με τα οποία μπορούν να υλοποιηθούν οι συμφωνίες που υπογράφηκαν κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας στη Μόσχα, θα εξετάσει το επιχειρηματικό και επενδυτικό φόρουμ, το < Σε επαφή αναμένεται να φέρει το φόρουμ σημαίνοντες επιχειρηματίες από οργανισμούς και φορείς των δύο χωρών. οποίο θα επικεντρωθεί στον τουρισμό και τις επενδύσεις σε τουριστικές υποδομές, την ενέργεια, την Κύπρο ως επιχειρηματικό κέντρο και τις προοπτικές για επενδύσεις στις δύο χώρες. Σε συνέντευξη Τύπου που παραχωρήθηκε σχετικά με το φόρουμ, που θα πραγματοποιηθεί στο ξενοδοχείο Four Seasons, στη Λεμεσό, την προσεχή Παρασκευή, 20 Μαρτίου, τονίστηκε ότι η φετινή διοργάνωση αποδεικνύεται σημαντική, καθώς αφενός ακολουθεί την επίσκεψη του κ. Αναστασιάδη στη Ρωσία και αφετέρου επειδή διεξάγεται στον απόηχο των όχι ιδανικών αλλά ούτε και τόσο ομαλών συνθηκών στην κυπριακή οικονομία. «Οι δύο πλευρές έχουν θίξει τα θέματα ενέργειας και τουρισμού, ενώ έχουν συζητήσει τα όποια προβλήματα υπάρχουν και γι αυτό, το εν λόγω φόρουμ έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς θα συζητηθούν οι τρόποι περαιτέρω συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών», τόνισε ο Ρώσος Πρέσβης, Stanislav Osadchiy, εκφράζοντας την ελπίδα ότι θα προκύψουν θετικά αποτελέσματα από τις εργασίες του συνεδρίου. Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο άφιξης ρωσικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα του φυσικού αερίου, ο κ. Osadchiy, απαντώντας καταφατικά, επισήμανε, μεταξύ άλλων, ότι η μεγάλη αντιπροσωπεία τόσο από τη Μόσχα όσο και από την Αγία Πετρούπολη, η οποία θα παρευρεθεί στο φόρουμ αποδεικνύει τη σημασία του. Εξηγώντας ότι κατά την πρόσφατη επίσκεψη Αναστασιάδη στη Μόσχα συζητήθηκε μόνο η συμμετοχή ρωσικών εταιρειών στις έρευνες για εντοπισμό υδρογονανθράκων στην κυπριακή ΑΟΖ, ο Ρώσος Πρέσβης σημείωσε ότι ο χρόνος και ο τρόπος αποτελούν θέματα συζήτησης μεταξύ των αρμοδίων φορέων των δύο χωρών, δηλαδή του Υπουργού Ενέργειας, Γιώργου Λακκοτρύπη και των ρωσικών εταιρειών, οι οποίες πιθανόν να εκφράζουν ενδιαφέρον για συνεργασία στον τομέα αυτό. Ερωτηθείς σε συνέντευξη Τύπου για το ενδεχόμενο άφιξης ρωσικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα του φυσικού αερίου, ο Ρώσος Πρέσβης απάντησε καταφατικά, επισημαίνοντας ότι στόχος είναι στο επιχειρηματικό και επενδυτικό φόρουμ να συζητηθούν οι τρόποι υλοποίησης των συμφωνιών που υπογράφηκαν πρόσφατα στη Μόσχα Η χρονική συγκυρία Σε δική του τοποθέτηση, ο πρόεδρος του ΚΕΒΕ, Φειδίας Πηλείδης σημείωσε ότι «οι επιχειρηματίες των δύο χωρών θα ανασκοπήσουν τις σχέσεις και θα διερευνήσουν τις προοπτικές τους μέσα από το νέο ευνοϊκό περιβάλλον που δημιουργούν οι συμφωνίες της Μόσχας», ενώ η όλη εκδήλωση αποκτά μεγαλύτερο ενδιαφέρον, αφού σε αυτή θα παρευρεθεί και θα μιλήσει ο ίδιος ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, ο οποίος συνυπέγραψε τις νέες συμφωνίες με τον Ρώσο ομόλογό του κ. Βλαντιμίρ Πούτιν. Εξάλλου, στο φόρουμ εκ μέρους της Ρωσικής Ομοσπονδίας θα μιλήσουν ο Πρέσβης της χώρας στη Λευκωσία, ο αντιπρόεδρος του Επιμελητηρίου της Ρωσίας, Georgy Petrov, ο πρόεδρος του Κυπρο Ρωσικού Επιχειρηματικού Συνδέσμου, Ευγένιος Ευγενίου, ο πρόεδρος του Ρωσικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου για τη συνεργασία με την Κύπρο, Mikhail Kuzovlev, καθώς και ο υ- φυπουργός Οικονομικής Ανάπτυξης της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Nikolay Podguzov. Από την πλευρά του, ο κ. Ευγενίου ανέφερε στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου ότι στο φόρουμ της Παρασκευής θα συζητηθούν οι προοπτικές περαιτέρω συνεργασίας στον επενδυτικό και επιχειρηματικό τομέα. Ωστόσο, στο φόρουμ, το οποίο στοχεύει στην προώθηση των διμερών επιχειρηματικών σχέσεων, φέρνοντας σε επαφή σημαίνοντες επιχειρηματίες από οργανισμούς και φορείς των δύο χωρών, δεν α- ναμένεται να υπογραφούν νέες συμφωνίες, αλλά να αναλυθούν οι συμφωνίες συνεργασίας, που υ- πογράφηκαν πρόσφατα. Σε παρέμβασή του ο πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλίας Κύπρου-Ρωσίας, Χάρης Θράσου, αναφέρθηκε στη σημασία του φετινού οικονομικού φόρουμ, το οποίο γίνεται μετά τις τελευταίες αναταράξεις που έγιναν στην οικονομία και στο τραπεζικό σύστημα της Κύπρου. Ισχυρό επιχειρηματικό ενδιαφέρον Θέτοντας στο επίκεντρο την κυπριακή οικονομία, δύο χρόνια μετά την κρίση, α- ναλυτικά το φόρουμ θα α- πασχολήσουν οι εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα, η διαδικασία των ιδιωτικοποιήσεων, οι τουριστικές υποδομές της Κύπρου και οι επιχειρηματικές προοπτικές στον τουρισμό, ο τομέας της ενέργειας περιλαμβανομένων και των α- νανεώσιμων πηγών ενέργειας, σε συνάρτηση με το ρωσικό επενδυτικό ενδιαφέρον για τον τομέα αυτό, η Κύπρος ως ένας ελκυστικός προορισμός επιχειρηματικής δραστηριότητας, όπως επίσης και οι προοπτικές της επιχειρηματικής συνεργασίας Κύπρου Ρωσίας. Ομιλητές στις διάφορες ενότητες του φόρουμ θα είναι σημαντικά στελέχη των δύο χωρών, είτε από τον ι- διωτικό, είτε από το δημόσιο τομέα. Ταυτόχρονα, ισχυρό θεωρείται το ενδιαφέρον Ρώσων επιχειρηματιών και οργανισμών για επενδύσεις σε έργα υποδομής που α- φορούν τον τουριστικό τομέα, καθώς και για επενδύσεις στους τομείς της εκπαίδευσης, της ναυτιλίας και της ενέργειας, την ώρα που η επιχειρηματική κοινότητα της Ρωσίας αντέδρασε θετικά στην προ μηνών παρουσίαση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων από τον αρμόδιο έ- φορο, Κωνσταντίνο Ηροδότου, ο οποίος θα είναι επίσης ομιλητής στο φόρουμ. Εξάλλου, οι προοπτικές ενδυνάμωσης της συνεργασίας, παρά τις προκλήσεις στις οικονομίες των δύο χωρών, είναι εφικτές, μετά και τη σταθεροποίηση του τραπεζικού τομέα, των αναβαθμίσεων της κυπριακής οικονομίας από διεθνείς οίκους αξιολόγησης και της βελτίωσης των δημόσιων οικονομικών. Για τα δεδομένα που έ- χουν διαμορφωθεί στον τουριστικό τομέα θα μιλήσουν τόσο ο πρόεδρος του ΚΟΤ, Αγγελος Λοΐζου, όσο και ο αντιπρόεδρος του Ρωσικού Εμπορικού Επιμελητηρίου Georgy Petrov, καθώς επίσης και ο CEO της Μαρίνας Λεμεσού, Ανδρέας Χριστοδουλίδης, ενώ ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί από ομιλητές για τις προοπτικές ε- πένδυσης στην κυπριακή αγορά και τη σπουδαιότητα της χώρας ως επιχειρηματικό κέντρο. Παράλληλα, ο γενικός διευθυντής και CEO της Τράπεζας Πειραιώς Κύπρου, Γιώργος Αππιος, θα αναλύσει τις εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα, ενώ με την κυπριακή οικονομία στη διετία μετά την τραπεζική κρίση θα καταπιαστεί ο Νίκος Κυριακίδης, συνέταιρος στον οίκο Deloitte, επικεφαλής του Τμήματος Παροχής Χρηματοοικονομικών Συμβουλευτικών Υ- πηρεσιών. ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΡΏΣΟΥ ΠΡΈΣΒΗ STANISLAV OSADCHIY Επιτυχής για Λευκωσία και Μόσχα η επίσκεψη Αναστασιάδη στη Ρωσία Η πρόσφατη επίσημη επίσκεψη του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κ.ν.αναστασιάδη στη Ρωσία και τα α- ποτελέσματά της προκάλεσαν πολυάριθμα σχόλια στον κυπριακό τύπο. Τα σχόλια αυτά στη πλειοψηφία τους είναι θετικά και αντικατοπτρίζουν αξιόπιστα τη σημασία αυτής της επίσκεψης και για τις δύο χώρες μας. Είναι πασίγνωστο ότι η επιτυχία μιας επίσκεψης αρχηγού ενός κράτους σε ένα άλλο κράτος καθορίζετα πρωτ απ όλα από τα πολιτικά της α- ποτελέσματα, από το εάν συνέβαλε στην ανάπτυξη των σχέσεων των δύο κρατων. Ποια είναι τα αποτελέσματα της επίσκεψης του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας στη Ρωσία απ αυτής της άποψης; Είναι γεγονός ότι η επίσκεψη, που πραγματοποιήθηκε σε ζεστή ατμόσφαιρα, επέτρεψε στους δύο ηγέτες να συζητήσουν ειλικρινά και σε βάθος τα πιο επίκαιρα διεθνή και διμερή ζητήματα και μετά από τη διεξοδική α- νταλλαγή γνωμών να διαπιστώσουν ότι οι θέσεις των χωρών μας συμπίπτουν ή είναι παραπλήσιες. Η επίσκεψη σημαδεύθηκε με την υπογραφή των 11 διμερών εγγράφων, που δημιουργούν σίγουρες προϋποθέσεις για την προώθηση της συνεργασίας Ρωσίας - Κύπρου σε διάφορους τομείς για το καλό και των δύο λαών μας που συνδέονται με δεσμούς δοκιμασμένης φιλίας. Ένα από τα σημαντικότερα έγγραγα που υποφράφηκαν στη Μόσχα είναι το Κοινό Πρόγραμμα Δράσης για τα έτη μεταξύ της Ρωσικής Ο- μοσπονδίας και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι πρόγραμμα συνέχισης και αναβάθμισης συνεργασίας των χωρών μας στον πολιτικό, οικονομικό, ε- μπορικό, στρατιωτικό και στρατιωτικοτεχνικό, επιστημονικό, εκπαιδευτικό, πολιτιστικό, ιατρικό και άλλους τομείς. Η Ρωσία και η Κύπρος προτίθενται να εμβαθύνουν και να διευρύνουν το περιεχόμενο του πολιτικού τους διαλόγου στα θέματα διατήρησης της διεθνούς ειρήνης και της ασφάλειας, της αποτροπής και της ειρηνικής διευθέτησης συγκρούσεων στην σταθερή βάση του Καταστατικού Χάρτη του Ο.Η.Ε. και κανόνων του διεθνούς δικαίου, στα θέματα προοπτικών ανάπτυξης των διμερών σχέσεων και συνεργασίας στα πλαίσια των διεθνών οργανισμών, στα επίκαιρα διεθνή και περιφερειακά θέματα, στα θέματα που αφορούν στις σχέσεις της Ρωσικής Ομοσπονδίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ρωσική Ομοσπονδία θα συνεχίσει να «υποστηρίζει τις προσπάθειες που καταβάλλει η Ηγεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας για επίτευξη μιας συνολικής, δίκαιης και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, των σχετικών ψηφισμάτων του Σ.Α. του Ο.Η.Ε.,της Κοινής Διακήρυξης της 11ης Φεβρουαρίου 2014 και των Συμφωνιών Υψηλού Επιπέδου του 1977 και 1979». Η Ρωσία, «ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του Ο.Η.Ε., θα συνεχίσει να υποστηρίζει την επίτευξη μιας αμοιβαία συμφωνημένης λύσης μεταξύ της Ελληνοκυπριακής και της Τουρκοκυπριακής κοινότητας που θα εξυπηρετεί αποκλειστικά και μόνο τα συμφέροντα ολόκληρου του Κυπριακού λαού, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων». Αυτή την πρόθεση της Ρωσίας για υποστήριξη της Κύπρου και στο μέλλον επιβεβαίωσαν ξεκάθαρα ο Πρόεδρος Β.Β.Πούτιν, ο Πρωθυπουργός Ντ.Α.Μεντβέντεβ και ο Υπουργός Εξωτερικών Σ.Β.Λαβρόβ. Επιπρόσθετα, οι δύο χώρες δεσμεύθηκαν θα αναπτύσσουν συνεργασία στον εμπορικό, οικονομικό, πιστωτικό, επενδυτικό, βιομηχανικό τομέα, στον τομέα της ενέργειας κ.α. Και για το σκοπό αυτό, προτίθενται να εξετάσουν τη δυνατότητα διεύρυνσης και εκσυγχρονισμού του σχετικού ισχύοντος συμβατικού πλαισίου, μέσω της σύναψης διμερών συμφωνιών,να ενημερώνουν τις επιχειρηματικές κοινότητές τους στα θέματα των επενδυτικών ευκαιριών και συνεργασίας στους τομείς εμπορίας αγαθών και υπηρεσιών, που παρουσιάζονται και στις δύο χώρες, να συμβάλλουν στην υλοποίηση κοινών προγραμμάτων δράσης,να προωθούν τις εξαγωγές προϊόντων, τη συμμετοχή σε συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να συμμετέχουν σε σχέδια ενισχύσεων για ε- πιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς της μεταποίησης και / ή εμπορίας γεωργικών προϊόντων,να πραγματοποιούν την ανταλλαγή απόψεων για πρόληψη τυχόν προβλημάτων στη πρόσβαση αγοράς των δύο χωρών, και συζήτηση τρόπων επίλυσης εμπορικών και άλλων προβλημάτων. Θα συμβάλλουν στη συνεργασία στον τομέα των επενδύσεων και στον τομέα της κεφαλαιαγοράς, στον τελωνειακό τομέα, στον τομέα των θαλάσσιων και εναέριων μεταφορών κ.α. Ως προς τη συνεργασία στον τομέα της ενέργειας η Κυπριακή πλευρά θα ενημερώσει τις ρωσικές εταιρείες πετρελαίου για τα σχέδια της Κυπριακής Δημοκρατίας όσον αφορά στις έρευνες για κοιτάσματα υδρογονανθράκων ε- ντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της, και δημιουργία των αναγκαίων υποδομών για εκμετάλλευση των εγχώριων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων κ. α. Διαπιστώθηκε η ύπαρξη σημαντικού δυναμικού για τη διεύρυνση της διμερούς συνεργασίας στον τομέα του τουρισμού, συμπεριλαμβανομένων και πολιτιστικού και μορφωτικού, προσκυνητικού, οικολογικού, θεραπευτικού, νεανικού και αθλητικού τουρισμού. Τα Μέρη θα συμβάλουν στη δημιουργία προϋποθέσεων για περαιτέρω ανάπτυξη του τουριστικού ρεύματος μεταξύ των δύο χωρών. Θα συνεργαστούν προς την κατεύθυνση βελτίωσης της Διακρατικής Συμφωνίας για τις αερομεταφορές, με στόχο τη μέγιστη δυνατή διευκόλυνση των δραστηριοτήτων των τουριστικών πρακτορείων που δραστηριοποιούνται στις δύο χώρες. Στην ανάπτυξη της συνεργασίας στους τομείς των οικονομικών και των επενδύσεων αποβλέπουν δύο Μνημόνια συναντίληψης που επίσης υπογράφηκαν στη Μόσχα - μεταξύ της Κεντρικής Τράπεζας Ρωσίας και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου, καθώς και μεταξύ της Ρωσικής Αρχής Επενδύσεων «Επενδύστε στη Ρωσία» και του Κυπριακού Οργανισμού Προώθησης Ε- πενδύσεων. Επειδή τα θέματα στρατιωτικής συνεργασίας αποτέλεσαν αντικείμενο παρερμηνείας και σπεκουλαρισμάτων δηλώνουμε υπεύθυνα ότι τα σχετικά κεφάλαια του Κοινού Προγράμματος Δράσης καθώς και η Συμφωνία μεταξύ της Κυβέρνησης της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας για τη Στρατιωτική Συνεργασία και το Μνημόνιο Συναντίληψης μεταξύ του Υπουργείου Ά- μυνας της Ρωσικής Ομοσπονδίας και του Υπουργείου Άμυναςτης Κυπριακής Δημοκρατίας για συνεργασία στον τομέα του Πολεμικού Ναυτικού δεν περιέχουν πρόνοιες που να επιτρέπουν στο Στρατό, το Πολεμικό Ναυτικό ή την Πολεμική Αεροπορία της Ρωσίας να έχουν στρατιωτικές βάσεις στην Κύπρο. Πρέπει να σημειώσουμε ότι η Μόσχα δεν το ζητούσε από τη Λευκωσία. Το περιεχόμενο των κεφαλαίων του Κοινου Προγράμματος που έχουν σχέση με τη διμερή συνεργασία στα θέματα καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της καταπολέμισης παράνομης διακίνησης των ναρκωτικών, εμπλουτίζονται από δύο σχετικές διακυβερνητικές συμφωνίες (για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και για την καταπολέμηση των ναρκωτικών) που ορίζουν τους τρόπους συνεργασίας των χωρών μας σε τόσο σημαντικούς σήμερα τομείς. Ενώ τα θέματα διμερούς εκπολιτιστικής, επιστημονικής και εκπαιδευτικής συνεργασίας αναπτύσσονται από το Πρόγραμμα συνεργασίας των δύο χωρών στους τομείς της Επιστήμης, της Εκπαίδευσης και του Πολιτισμού για τα έτη και το Μνημόνιο Κατανόησης μεταξύ του Ινστιτούτου (Πανεπιστημίου) Διεθνών Σχέσεων Μόσχας και του Πανεπιστημίου Λευκωσίας. Θεωρούμε ότι τα ως άνω μας επιτρέπουν να αξιολογίσουμετην επίσκεψη του Προέδρου της Κύπρου στη Ρωσία αποκλειστικά θετική και να την αξιολογήσουμε ως απόλυτα πετυχημένη. Ό,τι επιτεύχθηκε με την επίσκεψη είναι προς όφελος και της Ρωσίας και της Κύπρου. Κοντολογίς, η επίσκεψη αποτέλεσε νέα ώθηση για την περαιτέρω ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ των χωρών μας. Όμως βρήκαμε στον Κυπριακό τύπο μερικά δημοσιεύματα που δεν συμμερίζονται αυτή την άποψη.είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι τα θετικά σχόλια σχετικά με την επίσκεψη ανήκουν στα πρόσωπα που επισκέφθηκαν τη Ρωσία μαζί με τον Πρόεδρο, ενώ τα αρνητικά προέρχονται από ένα μέρος ε- κείνων που την παρακολούθησαν από μακριά και έβγαλαν τα συμπεράσματά τους βασιζόμενοι στους δικούς τους συλλογισμούς, που όχι πάντα ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Τις παραμονές της επίσκεψης κάποιοι έκαναν παραινέσεις ότι δήθεν η συγκυρία για την επίσκεψη δεν είναι κατάλληλη. Κυκλοφορούσαν φήμες ότι οι υποχωρήσεις της Λευκωσίας είναι τόσο σοβαρές που ακόμα και είναι έ- τοιμη για δημιουργία Ρωσικών στρατιωτικών βάσεων στο νησί. Είναι χαρακτηριστικό ότι θόρυβο έκαναν εκείνοι που έχουν στρατιωτικές βάσεις στη Κύπρο. Φαίνεται, ότι δεν τους είναι δυνατόν και σήμερα να παραιτηθούν από τις αποικιοκρατικές τους φιλοδοξίες και προσπαθώντας να πιέζουν στη Λευκωσία θέλουν να δεσπόζουν στην Κύπρο. Όλα τα έγγραφα πού υπογράφηκαν στη Μόσχα αποβλέπουν στις κανονικές διμερείς ανταλλαγές και συνεργασίες, δεν έχουν τίποτε που να έβγαινε από τα όρια κανονικών σχέσεων με άλλες χώρες. Κάποιοι κατακρίνουν τον Πρόεδρο Ν.Ανατασιάδη για εκείνα που είπε στη Μόσχα (εν τω μεταξύ τα είπε επανειλημμένα και όχι μόνον στη Μόσχα) για την Ουκρανία και τις αντιρωσικές κυρώσεις. Όμως, είπε τελείως συνετά πράγματα: Η κρίση στην Ουκρανία δεν μπορεί να ξεπερασθεί με στρατιωτικές αλλά μόνο με πολιτικές και διπλωματικές μεθόδους. Όλοι πρέπει να σέβονται την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, αλλά και τα ανθρώπινα δικαιώματα όλων των κατοίκων της ανεξάρτητα από την εθνότητα και τη μητρική τους γλώσσα. Οι αντιρωσικές κυρώσεις δεν οδηγούν σε ποθούμενα από τους πρωτεργάτες τους αποτελέσματα, αλλά δυσκολεύουν την οικονομική θέση των Ευρωπαϊκών χωρών - εταίρων της Ρωσίας. Νομίζουμε ότι όποιοι αντιστέκονται σε αυτές τις αλήθειες αγνοούν και τη λογική και το εθνικό συμφέρον. Η Κύπρος είναι ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος και τα θέματα των θέσεών της στα επίκαιρα διεθνή προβλήματα ανήκουν στην αποκλειστική αρμοδιότητα των αρχών της.η επίσκεψη του Προέδρου Ν.Αναστασιάδη στη Ρωσία που είναι πατροπαράδοτη πραγματική φίλη της Κύπρου ανταποκρίνεται στα συμφέροντα των δύο χωρών μας. Και οι προσπάθειες των εχθρών της περαιτέρω ανάπτυξης της συνεργασίας Ρωσίας - Κύπρου δεν είναι σε θέση να υποσκάψουν την φιλία των λαών μας στη σύσφιγξη της οποίας συνέβαλε αυτή η επίσκεψη. 18

9 09-OIK_EPIXEIRISEIS_KATHI 17/03/15 22:46 Page 9 Τετάρτη 18 Μαρτίου 2015 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 9 ΑΡΘΡΟ Του ΓΙΏΡΓΟΥ Ζ. ΓΕΩΡΓΊΟΥ Ασφάλεια και υγεία στην εργασία Κοινή συνισταμένη των εταιρειών - παρόχων ανά τον κόσμο είναι -αν όχι η πλήρης αποκατάσταση της σταθερής επικοινωνίας ή η πρόσβαση στο διαδίκτυο μέσω σταθερής γραμμής, που επί του παρόντος δεν λειτουργεί προς το συμφέρον τους-, η δυνατότητα παροχής εναλλακτικών λύσεων στους χρήστες του διαδικτύου. Σύμμαχος της εξέλιξης τα δίκτυα 4G Σημαντικές προοπτικές για χρήστες κινητής τηλεφωνίας από την ανάπτυξη των νέων δικτύων Του ΜΑΡΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ Οι υποδομές και η εξασφάλιση της αξιοπιστίας επιβράδυναν την υλοποίηση του δικτύου για την Κύπρο. Την άφιξη δικτύων τέταρτης γενιάς καλωσόρισε την προηγούμενη εβδομάδα η Κύπρος, ανοίγοντας τον δρόμο σε μία αγορά με τεράστιες προοπτικές για τους χρήστες κινητής τηλεφωνίας, με τους παρόχους να προχωρούν σε μία επένδυση, προϋποθέσεις για την οποία ήταν τόσο το κόστος όσο και η μεθοδική δουλειά. Τον χορό του δικτύου LTE άνοιξε η MTN, εγκαινιάζοντας μία νέα εποχή για την κυπριακή αγορά, στην οποία εκτιμάτο ότι η ανάπτυξη του δικτύου θα γινόταν μερικούς μήνες νωρίτερα, με την Primetel να ακολουθεί λίγες ώρες αργότερα, την ώρα που η cyta δεν έχει προχωρήσει ακόμα στην κίνησή της. Ωστόσο, η δημιουργία των υποδομών και η εξασφάλιση της αξιοπιστίας επιβράδυναν την υλοποίηση του δικτύου για την Κύπρο, ενώ ήδη αρκετές χώρες απολαμβάνουν αναβαθμισμένες ταχύτητες για πάνω από μία πενταετία. Κοινή συνισταμένη των εταιρειών - παρόχων ανά τον κόσμο είναι -αν όχι η πλήρης αποκατάσταση της σταθερής επικοινωνίας ή η πρόσβαση στο διαδίκτυο μέσω σταθερής γραμμής, που επί του παρόντος δεν λειτουργεί προς το συμφέρον τους-, η δυνατότητα παροχής εναλλακτικών λύσεων στους χρήστες του διαδικτύου, καθώς είναι κοινώς αποδεκτό ότι το παραδοσιακό οικιακό τηλέφωνο αργοπεθαίνει, δεχόμενο ισχυρές πιέσεις από τις απεριόριστες δυνατότητες της τεχνολογίας. Ομολογουμένως, η ανάπτυξη αναβαθμισμένων δικτύων κινητής τηλεφωνίας σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα θα α- ποτελούσε ένα από τα πρώτα θέματα σε ιστοσελίδες γενικού και ειδικού ενδιαφέροντος, τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων και έντυπα. Ωστόσο, η εγχώρια αγορά δεν φαίνεται προς το παρόν να είναι σε θέση να αντιληφθεί τις δυνατότητες που προκύπτουν από την άφιξη του δικτύου τέταρτης γενιάς, το οποίο ουσιαστικά αλλάζει την εμπειρία του διαδικτύου στην Κύπρο, δημιουργώντας νέα δεδομένα στην επικοινωνία. Η ΜΤΝ με την αναβάθμιση αυτή διαβεβαιώνει ότι φέρνει εντυπωσιακές ταχύτητες και εξελιγμένη εμπειρία πλοήγησης, προσφέροντας στον χρήστη τη δυνατότητα να μεταφέρει δεδομένα με αστραπιαία ταχύτητα, καθώς το κατέβασμα και ανέβασμα μεγάλου όγκου δεδομένων γίνεται σε μερικά δευτερόλεπτα. «Η Κύπρος αναπτύσσεται και πλέον κατατάσσεται στη λίστα των χωρών, οι οποίες λειτουργούν προηγμένο Την ώρα που σε αρκετές χώρες, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, ανέπτυξαν το 4G plus, τον προάγγελο δηλαδή του δικτύου πέμπτης γενιάς (5G), ποικίλλουν οι ταχύτητες της τέταρτης γενιάς σε κάθε χώρα. Το σύνηθες φαινόμενο σε όλες τις χώρες είναι οι πάροχοι κινητής τηλεφωνίας να υπόσχονται, μέσα από τις διαφημιστικές τους καμπάνιες, υπερβολικά γρήγορες ταχύτητες κατεβάσματος του δικτύου LTE, ενώ αρκετές φορές οι χρήστες εκφράζουν παράπονα ανά τον κόσμο για την ποιότητα και την αξιοπιστία των δικτύων. Ωστόσο, η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση, όπως καταγράφεται σε έρευνα της Open Signal, ε- ταιρείας που ασχολείται με τη διάγνωση δικτύων. Σύμφωνα με την έρευνα, αν και οι χρήστες κινητής τηλεφωνίας απολαμβάνουν διαφόρων ειδών ταχύτητες δίκτυο κινητής τηλεφωνίας. Είναι όλα θέμα ταχύτητας και ποιότητας», δήλωσε στην «Κ» ο CEO της MTN Κύπρου, Philip van Dalsen, εκφράζοντας ενθουσιασμό και ι- κανοποίηση, που η εταιρεία ανέλαβε ηγετικό ρόλο σε αυτή την εξέλιξη. Οι καταναλωτές κρίνουν Από την άλλη, η Primetel υπόσχεται να παρέχει ένα σύγχρονο και αξιόπιστο δίκτυο, το οποίο επιτρέπει στους συνδρομητές να απολαμβάνουν απίστευτες ταχύτητες εκμεταλλευόμενοι πλήρως τις δυνατότητες του νέου δικτύου τέταρτης γενιάς, για παράδειγμα για κατέβασμα ταινίας υψηλής ευκρίνειας σε μερικά μόνο λεπτά, όπως ε- πίσης αποστολή και λήψη αρχείων με μεγάλο όγκο. Οσον αφορά στα νέα δεδομένα που έ- χουν διαμορφωθεί με την ανάπτυξη του δικτύου LTE από τις ανταγωνίστριες ε- H Ισπανία πρώτη στην ταχύτητα κατεβάσματος με το δίκτυο LTE ταιρείες κινητής τηλεφωνίας, η cyta α- ναφέρει ότι καλωσορίζει όλες τις προσπάθειες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη της τεχνολογίας και στη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών που παρέχονται στην κυπριακή κοινωνία, διευκρινίζοντας ότι «οι καταναλωτές είναι εκείνοι που κρίνουν στην πράξη τις προσφερόμενες υ- πηρεσίες όλων των εταιρειών για την α- ξιοπιστία, τη συνέπεια και την τήρηση των προδιαγραφών τους». Σε ερώτηση της «Κ» κατά πόσο η υπηρεσία θα προσφερθεί δωρεάν για τους υ- φιστάμενους συνδρομητές ή θα διαμορφωθούν ειδικά πακέτα, ο εκπρόσωπος του οργανισμού, Λευτέρης Χρήστου εξηγεί ότι με την έλευση του 4G, η όποια τιμολογιακή πολιτική θα υπηρετεί τον διαχρονικό στόχο και αρχή της cyta «για παροχή της μέγιστης δυνατής αξίας για την τιμή που πληρώνει ο πελάτης». σύνδεσης στο διαδίκτυο, εντούτοις η ποιότητα των υπηρεσιών δεν εξαρτάται πάντοτε από την ταχύτητα. Συγκεκριμένα, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες κατατάσσονται στις τελευταίες θέσεις όσον αφορά στις ταχύτητες πρόσβασης στο δίκτυο τέταρτης γενιάς, βρισκόμενες μεταξύ χωρών όπως οι Φιλιππίνες, το Μεξικό, το Κουβέιτ και η Σαουδική Αραβία, εντούτοις η αξιοπιστία του δικτύου 4G που απολαμβάνουν οι Αμερικανοί είναι α- ντίστοιχη άλλων ευρωπαϊκών χωρών, που διαθέτουν υψηλότερες ταχύτητες. Παράλληλα, τα δίκτυα τέταρτης γενιάς στη Νότια Κορέα, η οποία βρίσκεται στην τέταρτη θέση είναι εξίσου εξαιρετικά με την πιο γρήγορη χώρα, παρέχοντας το συγκεκριμένο δίκτυο σε ποσοστό 95%, καταγράφοντας μικρές απώλειες, που μεταφράζονται σε πτώση ταχυτήτων στα δίκτυα 3G και 2G της τάξεως του μόλις 5%, την ώρα που οι ΗΠΑ παρείχαν δίκτυο 4G σε ποσοστό 77%. Όπως σημειώνεται στην έρευνα της Open Signal, η Ισπανία κατατάσσεται πρώτη στην ταχύτητα κατεβάσματος με το δίκτυο LTE, με 18,24 Mbps, με τη Φιλανδία, τη Δανία και την Νότια Κορέα να ακολουθούν με 17,24 Mbps, 16,62 Mbps και 16,59 Mbps, αντίστοιχα. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι η Βρετανία, η οποία εκτιμά τη συνεχή ανάπτυξη των δικτύων κινητής τηλεφωνίας ως τεχνολογικό και επιχειρηματικό επίτευγμα ε- ξέχουσας σημασίας, βρίσκεται λίγο πιο κάτω από το μέσο της λίστας με τις ταχύτητες των δικτύων 4G, με 12,14 Mbps, ακολουθώντας τη Γαλλία (15,63 Mbps), την Ιταλία (14,87 Mbps) και τη Γερμανία (12,98 Mbps). Η σημαντικότητα του κεφαλαίου της ασφάλειας και υγείας στην εργασία στην Κύπρο, διαφαίνεται από το γεγονός ότι έχει θεσπιστεί ειδικός νόμος ο οποίος ρυθμίζει το εν λόγω θέμα. Συγκεκριμένα, ο Νόμος 89(Ι)/1996, ως έχει τροποποιηθεί, ρυθμίζει αποκλειστικά το θέμα της ασφάλειας και υγείας στην εργασία, έχοντας ως αντικειμενικό σκοπό την εφαρμογή μέτρων για την προαγωγή της ασφάλειας και της υγείας των προσώπων στην εργασία καθώς και άλλων προσώπων που μπορεί να επηρεαστούν από τις δραστηριότητες στην εργασία, αλλά και τον καθορισμό και την εφαρμογή μέτρων για τη βελτίωση και την προαγωγή της ασφάλειας και υγείας σε οικιακά υποστατικά και εγκαταστάσεις. Ο Νόμος 89(Ι)/1996 περιέχει γενικές αρχές σχετικά με την πρόληψη των επαγγελματικών κινδύνων, την προστασία της ασφάλειας και υγείας, την εξάλειψη των συντελεστών κινδύνου των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών, την ενημέρωση, τη διαβούλευση, την ισόρροπη συμμετοχή σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου, την κατάρτιση ή εκπαίδευση των εργοδοτουμένων και των αντιπροσώπων τους, καθώς και τους κανόνες για την εφαρμογή των γενικών αυτών αρχών. Το πεδίο εφαρμογής του εκτείνεται επί (α) χώρων εργασίας, υποστατικών, επιχειρήσεων, εγκαταστάσεων και σε όλων των δημόσιων ή ιδιωτικών τομέων δραστηριοτήτων, π.χ. βιομηχανικές, γεωργικές, εμπορικές, διοικητικές, εκπαιδευτικές, πολιτιστικές δραστηριότητες, δραστηριότητες παροχής υ- πηρεσιών αναψυχής, (β) εγκαταστάσεων ανελκυστήρων και σε εγκαταστάσεις δοχείων πίεσης, και (γ) οικιακών υποστατικών και οικιακών εγκαταστάσεων που βρίσκονται στη Δημοκρατία. Περαιτέρω, ο Νόμος 89(Ι)/1996 εφαρμόζεται και σε oπoιαδήπoτε άλλη περίπτωση όπoυ διεξάγεται επιχείρηση ή άλλη δραστηριότητα για σκoπoύς κέρδoυς. Σύμφωνα με το άρθρο 7 του Νόμου, σε κάθε χώρο εργασίας, υποστατικό, εγκατάσταση ή επιχείρηση όπου εργοδοτούνται από τον ίδιο εργοδότη, περισσότερα από δύο πρόσωπα, εκλέγεται ή ορίζεται αντιπρόσωπος ασφάλειας, ο οποίος εκπροσωπεί τους εργοδοτούμενους συναδέλφους του όσον αφορά τα θέματα προστασίας από τους κινδύνους στην εργασία. Ακολούθως, σύμφωνα με το άρθρο 8 σε κάθε χώρο εργασίας, εγκατάσταση, υποστατικό ή επιχείρηση, που(α) βρίσκεται σε διαφορετική γεωγραφική περιοχή και (β) όπου εργοδοτείται από τον ίδιο εργοδότη ένας ελάχιστος αριθμός προσώπων που καθορίζεται με Κανονισμούς που εκδίδονται με βάση τον Νόμο, πρέπει να συνιστάται από τον εν λόγω εργοδότη επιτροπή ασφάλειας της οποίας ο ρόλος είναι συμβουλευτικός. Με βάση το άρθρο 10, κάθε εργοδότης ο οποίος εργοδοτεί, κατά μέσο όρο στη διάρκεια κάθε χρόνου, περισσότερα από διακόσια πρόσωπα, πρέπει να διορίζει λειτουργό ασφαλείας, ο οποίος θα ασχολείται, επί πλήρους απασχόλησης αποκλειστικά, με τα θέματα ασφάλειας και υγείας στην εργασία. Στην περίπτωση αυτήν, ο λειτουργός ασφάλειας θα πρέπει να κατέχει επαρκείς σχετικές γνώσεις και πείρα. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι σύμφωνα με τον Νόμο 89(Ι)/1996, τίθεται γενική υποχρέωση του εργοδότη όπως διασφαλίζει τηv ασφάλεια, υγεία και ευημερία στηv εργασία όλωv τωv εργoδoτoυμέvωv τoυ. Στηριζόμενος στη γενική αυτή υποχρέωση, ο Νόμος καθιερώνει μια σειρά συγκεκριμένων και λεπτομερών μέτρων τα οποία κάθε εργοδότης οφείλει να εφαρμόζει στην επιχείρησή του. Παράλληλα, τίθενται και οι αντίστοιχες υποχρεώσεις αυτοεργοδοτουμένων και εργοδοτουμένων. Η ευθύνη για τον έλεγχο της εφαρμογής του εν λόγω Νόμου βαραίνει τον Υπουργό Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ο οποίος δύναται να διορίζει Επιθεωρητές για την αποτελεσματική εφαρμογή της νομοθεσίας. Αξιοπρόσεκτο είναι το γεγονός ότι ο Νόμος παρέχει την δυνατότητα έκδοσης διαταγμάτων από Δικαστήριο κατόπιν υποβολής παραπόνου από οιονδήποτε Επιθεωρητή με τα οποία δύναται η απαγόρευση χρήσης συγκεκριμένου χώρου εργασίας, μηχανών ή εγκαταστάσεων καθώς επίσης και η λήψη μέτρων για εξάλειψη του κινδύνου για τον οποίον και έγινε το σχετικό παράπονο. Τέλος, ο Νόμος προβλέπει την τέλεση αδικημάτων και τις αντίστοιχες ποινές που μπορούν να επιβληθούν. Συγκεκριμένα προνοείται ότι οποιοδήποτε πρόσωπο το οποίο παραλείπει να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις που επιβάλλει ο Νόμος, είvαι έvoχo αδικήματoς και υπόκειται σε πρόστιμo πoυ δεv υπερβαίvει τις ή σε φυλάκιση πoυ δεv θα υπερβαίvει τα τέσσερα χρόνια ή και στις δύo αυτές πoιvές. Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, είναι χρήσιμο όπως οιοσδήποτε εργοδότης υιοθετήσει τις προτεινόμενες βέλτιστες πρακτικές στον χώρο εργασίας του σύμφωνα πάντα με τις προϋποθέσεις και προδιαγραφές που εφαρμόζονται στον τομέα δραστηριοποίησής του. Αυτό μπορεί πολύ εύκολα να γίνει με την εισαγωγή σχετικών Εγκυκλίων, Κανονισμών και Κωδικών Ασφάλειας και Εργασίας προς το προσωπικό αλλά και την παράλληλη εκπαίδευση του προσωπικού αναφορικά με τα θέματα που εμπίπτουν στο θέμα αυτό. Ο κ. Γιώργος Ζ. Γεωργίου είναι δικηγόρος. ΑΡΘΡΟ Του ΦΩΤΟΥ Ια. ΦΩΤΙΑΔΗ, PH.D Η μοναδική αλλά και η τελευταία ευκαιρία αναζωογόνησης της Λευκωσίας Το casino, ένα διαχρονικό για την Κύπρο αναπτυξιακό όραμα, έχει πλέον δρομολογηθεί. Είναι έργο που έχει βαρύ το κοινωνικό, ηθικό και ποικίλης μορφής τίμημά του, αλλά φαίνεται ότι είναι πλέον α- ναγκαίο. Υπό τις σημερινές δυσμενείς συνθήκες της δεινής οικονομικής κρίσης που μαστίζει τη χώρα μας και το γεγονός ότι τα κατεχόμενα έχουν κατακλεισθεί από καζίνα που μας κλέβουν σημαντικό μερίδιο τουρισμού και παρασύρουν ακόμα πολλούς χαλαρών αντιστάσεων δικούς μας που καταφεύγουν στα τουρκικά casino και κατασπαταλούν εκατομμύρια, το casino καθίσταται αναγκαίο. Και για ένα ακόμα ιδιαίτερα σοβαρό λόγο δίνεται τώρα προτεραιότητα στο casino.ο μόνος τρόπος για ανάκαμψη της οικονομίας μας και να αντιμετωπισθεί η μάστιγα της ανεργίας είναι η ανάπτυξη. Κανένα όμως μεγάλο αναπτυξιακό έργο όσο βιώσιμο και υποσχόμενο και να είναι δεν έχει σήμερα δυνατότητα χρηματοδότησης επιτοπίως, ούτε από τις τράπεζες, ούτε μέσω Χρηματιστηρίου, ούτε από ιδιώτες. Χρειαζόμεθα ξένα κεφάλαια. Και δεν έρχονται. Αντίθετα το καζίνο, ως προνομιακή λόγω μονοπωλίου αλλά και με βέβαιη κερδοφορία επιχείρηση, παγκόσμια περιζήτητη, όσο μεγάλη και να είναι η επένδυση δεν θα έχει δυσκολία να χρηματοδοτηθεί εύκολα και αμέσως από το εξωτερικό και έτσι η υλοποίησή του θα πραγματοποιηθεί χωρίς καθυστέρηση και θα αρχίσει οσονούπω να παράγει τα τεράστια, παντοίας μορφής οικονομικά και αναπτυξιακά οφέλη, των οποίων η χώρα μας έχει επείγουσα ανάγκη. Μια μεγάλη επιτυχημένη επένδυση, όπως το casino, είναι φυσικό να ενθαρρύνει και θα προσελκύσει και άλλους ξένους επενδυτές. Η Κυβέρνηση όμως έχει χρέος, πιστεύουμε, να μελετήσει με πολλή προσοχή και φροντίδα, αλλά και πάνω απ όλα με στοργή για τον τόπο και το λαό, όταν θα επιλέγει το μέρος της νήσου όπου θα τοποθετήσει το εξασφαλισμένης ευρείας επιτυχίας αυτό αναπτυξιακό έργο το οποίο θα καταστεί ένας ισχυρός πόλος έλξης για ποιοτικό τουρισμό και πυρήνας προόδου και α- νάπτυξης, οπουδήποτε και αν τοποθετηθεί.είναι γνωστό τοις πάσι ότι στην Κύπρο η ανάπτυξη, όπως ήταν άλλωστε φυσικό, έχει κατευθυνθεί προς τις παραθαλάσσιες μας περιοχές με αποτέλεσμα τα πλείστα από τα παραλιακά μας θέρετρα να έχουν υπεραναπτυχθεί σε βαθμό που περαιτέρω ανάπτυξή τους θα ήταν μάλλον σε βάρος τους με πρόσθετη επιβάρυνση του ήδη βεβαρημένου περιβάλλοντός τους. Η μόνη περιοχή της Κύπρου η οποία έχει αδικαιολόγητα παραμεληθεί και έχει καθυστερήσει στην ανάπτυξη, ούτε διαθέτει δυνατότητες οποιασδήποτε άλλης σοβαρής αναζωογόνησης στο εγγύς μέλλον, είναι η Λευκωσία, η οποία φθίνει συνεχώς χωρίς να διαφαίνεται ελπίδα προβλεπτής καλυτέρευσης της θλιβερής κατάντιας της, ιδιαίτερα μετά την κατάργηση του Α- εροδρομίου Λευκωσίας. Η περίπτωση του Casino θα ήταν η μόνη αλλά και η τελευταία ευκαιρία να δει επιτέλους και η πρωτεύουσα φως και, ενδεχομένως, να πάρει έστω και μέρος του μεριδίου ανάπτυξης, που της αναλογεί για να πλησιάσει κάπως, έστω και εξ αποστάσεως, την α- νάπτυξη των παράλιων περιοχών μας. Με όλο το σέβας προς τις αρμόδιές μας αρχές, υποβάλλουμε ότι είναι λάθος να αφεθεί η επιλογή του χώρου όπου θα γίνει το Casino στον επενδυτή, ο οποίος κατά πάσα βεβαιότητα θα ε- πιλέξει παραλιακή περιοχή. Το κράτος όμως που οφείλει, πιστεύουμε, να δείξει τη στοργή του στην παραμελημένη και φθίνουσα πρωτεύουσα, πρέπει να καθορίσει ότι το Casino θα γίνει μόνο στην Λευκωσία και πουθενά αλλού και ας γίνουν αργότερα παραρτήματα Casino σε άλλες περιοχές όταν και εάν χρειασθούν. Οι επενδυτές οπουδήποτε τους ε- πιτραπεί το καζίνο εκεί και θα διαγκωνίζονται να παν διότι είναι μια 100% εξασφαλισμένης κερδοφορίας επιχείρηση οπουδήποτε κι αν βρίσκεται και η Λευκωσία προσφέρεται θαυμάσια για τον σκοπό αυτό και το δικαιούται. Είναι στο κέντρο της νήσου και προσιτή σε όλους. Πρόσθετα θα είναι φυσικό να προσελκύει και τουρισμό από τα κατεχόμενα, ως υπέρτερο casino εκείνων των κατεχομένων. Είναι άλλωστε μια μοιρασμένη πόλη για μισό αιώνα και της χρωστά συμπάθεια και στοργή η πολιτεία. Τα μεγαλύτερα και διασημότερα Casino στον κόσμο, δεν είναι στην παραλία, όπως το Λας Βέγκας, το SunCity της Ν. Αφρικής και πολλά άλλα. Δεν έχει η Λευκωσία άλλην ευκαιρία ούτε ελπίδα αναζωογόνησης και αν χαθεί και αυτή η μοναδική ευκαιρία, θα είναι μια ενσυνείδητη κρατική καταδίκη της πανάρχαιας πρωτεύουσας σε περαιτέρω συνεχή υποβάθμιση και μαρασμό που δεν της αξίζει, ούτε μας επιτρέπεται να την καταδικάσουμε. Είναι χρέος όλων μας να δώσουμε στη Λευκωσία την μοναδικήν αυτή ευκαιρία και το μέσο να επιβιώσει για τον κόσμο της αλλά και για την Κύπρο.

10 10-OIK_DIETHNH_KATHI 17/03/15 20:02 Page l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΘΝΗ Τετάρτη 18 Μαρτίου 2015 Σύννεφα στις σχέσεις της Τουρκίας με το ΝΑΤΟ Προβληματική η συνεργασία με Ερντογάν και Νταβούτογλου Η προσήλωση της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ ποτέ δεν φαινόταν τόσο αμφίρροπη όσο σήμερα. Σε καίρια ζητήματα, από τον πόλεμο κατά του «Ισλαμικού Κράτους» έως την ανάπτυξη αμυντικών συστημάτων και τη στάση απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα, ο πρόεδρος Ερντογάν και η κυβέρνησή του είτε δεν συνεργάζονται πλήρως είτε αψηφούν τις προτεραιότητες και τα συμφέροντα του ΝΑΤΟ. Επί μήνες, οι Δυτικοί σύμμαχοι πιέζουν την Τουρκία να κλείσει τα πορώδη Τα ευρύτατα σύνορα, οι τουρκικές βάσεις και η συμφωνία με τη Ρωσία για το φυσικό αέριο αποτελούν σημεία τριβής. σύνορά της, μέσω των οποίων χιλιάδες τζιχαντιστές πηγαίνουν στη Συρία για να ενταχθούν στις τάξεις του «Ισλαμικού Κράτους». Παρά το γεγονός ότι η τουρκική κυβέρνηση έχει κάνει κάποια βήματα για να παρεμποδίσει τη μετάβαση, ένας από τους διακινητές είπε ότι κάποιες φορές οι Τούρκοι φρουροί κάνουν τα «στραβά μάτια». Ισως είναι αδύνατο να σφραγιστούν εντελώς τα εκτεταμένα σύνορα, αλλά δεδομένων του μεγάλου στρατού και των αξιόλογων μυστικών υπηρεσιών της χώρας, είναι ασυγχώρητο το γεγονός ότι η Τουρκία δεν κάνει καλύτερη δουλειά. Τουρκικές βάσεις Η Τουρκία πρέπει, επίσης, να θέσει τις βάσεις της στη διάθεση της συμμαχίας, της οποίας ηγούνται οι ΗΠΑ. Ομως, ο διευθυντής Εθνικής Ασφαλείας, Τζέιμς Κλάπερ, δήλωσε πρόσφατα στο Κογκρέσο ότι δεν αισιοδοξεί ότι θα υπάρξει μεγαλύτερη συνεισφορά της Τουρκίας, γιατί η χώρα «έχει άλλες προτεραιότητες και άλλα συμφέροντα». Ο Ερντογάν ανησυχεί περισσότερο για το πώς θα αντικρούσει την αυτονομία των Κούρδων στο εσωτερικό της Συρίας και πώς θα ανατρέψει τον Σύρο πρόεδρο, Μπασάρ αλ Ασαντ. Υπάρχουν και άλλες προβληματικές πτυχές της τουρκικής συμπεριφοράς. Η κυβέρνηση της Αγκυρας εξακολουθεί να δηλώνει ότι σκέφτεται να αγοράσει από την Κίνα σύστημα αεράμυνας, κόστους 3,4 δισ. δολαρίων, το οποίο περιλαμβάνει ραντάρ και πυραύλους εδάφους-αέρος μεγάλου βεληνεκούς, οι οποίοι μπορούν να καταρρίψουν ε- χθρικούς πυραύλους. Οι Ευρωπαίοι και Αμερικανοί σύμμαχοι αντιτίθενται στην αγορά αυτή, γιατί θεωρούν ότι εγκυμονεί κινδύνους. Επίσης, ενοχλούνται από το γεγονός ότι η Τουρκία δεν αγοράζει δικά τους συστήματα, ενώ εκείνοι επωμίσθηκαν το κόστος υπεράσπισης της Τουρκίας από συριακή επίθεση, σταθμεύοντας συστοιχίες πυραύλων Patriot σε τουρκικό έ- δαφος. Επιπλέον, ο Τούρκος υπουργός Αμυνας δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι η Τουρκία δεν σκοπεύει να ενσωματώσει το σύστημα αεράμυνας που θα αγοράσει στην αεράμυνα και στα ραντάρ του ΝΑΤΟ, ώστε να λειτουργούν από κοινού. Αργότερα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είπε ότι θα υ- πάρξει ενσωμάτωση. Ομως, το ΝΑΤΟ δεν θα προχωρούσε σε μια τέτοια κίνηση, γιατί τα δύο συστήματα δεν είναι συμβατά, ενώ ένα Στο κατάστρωμα της φρεγάτας «Τουργκουτρέις» στέκεται ο ναύτης αυτός, λίγο μετά τον κατάπλου της στο λιμάνι της Κωστάντζας στη Ρουμανία, για να συμμετάσχει σε ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις στη Μαύρη Θάλασσα. κινεζικό σύστημα μπορεί να περιέχει επικίνδυνο λογισμικό και το Κογκρέσο θα ήταν αντίθετο. Από την άλλη, αν η Τουρκία αρνηθεί να συνδέσει το α- μυντικό της σύστημα με τα συστήματα του ΝΑΤΟ, «αποδυναμώνει την άμυνά της και ταυτόχρονα την άμυνα του ΝΑΤΟ», όπως είπε ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, Ιβο Ντάαλντερ. Συμφωνία με τη Ρωσία Εν τω μεταξύ, η Τουρκία ετοιμάζεται φέτος να υπογράψει συμφωνία με τη Ρωσία για την κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου, που θα παρακάμπτει την Ουκρανία. Η τουρκική κυβέρνηση έχει αγνοήσει τις δυτικές κυρώσεις, εκμεταλλευόμενη τη ρήξη ανάμεσα στη Ρωσία και τη Δύση, προκειμένου να εξασφαλίσει ενεργειακές πηγές σε χαμηλή τιμή. Παράλληλα, η Ρωσία σχεδιάζει να κατασκευάσει τον πρώτο πυρηνικό σταθμό της Τουρκίας. Αμερικανοί αξιωματούχοι δεν θεωρούν ότι η Τουρκία θα αποσυρθεί ποτέ από το ΝΑΤΟ. Φυσικά, μια τέτοια κίνηση θα αποτελούσε καταστροφικό σφάλμα. Αλλά το γεγονός ότι αξιωματούχοι και ειδικοί σε θέματα ασφαλείας το συζητούν δείχνει με πόση επιφυλακτικότητα αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο να βασιστούν στην Τουρκία, σε περίπτωση κρίσης. INTERNATIONAL NEW YORK TIMES ASSOCIATED PRESS Θέμα ευρωστρατού ανακινεί ο Γιουνκέρ Την έντονη ανησυχία του ΝΑΤΟ και του «σκληρού πυρήνα» της Βορειοτλαντικής Συμμαχίας προκάλεσε η πρόταση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, για δημιουργία ανεξάρτητης ευρωπαϊκής στρατιωτικής δύναμης, σε συνέντευξη που παραχώρησε την περασμένη ε- βδομάδα σε γερμανική εφημερίδα. Παρότι η ιδέα του ευρωστρατού δεν είναι νέα και παρά τις δηλώσεις του κ. Γιουνκέρ, που χαρακτήρισε την πρότασή του «προσπάθεια αντιμετώπισης της ρωσικής περιφερειακής επιθετικότητας», άμεση υπήρξε η α- ντίδραση του ΝΑΤΟ, με τον γενικό του γραμματέα Γενς Στόλτενμπεργκ να υπογραμμίζει ότι ο ευρωστρατός θα έπληττε την επιχειρησιακή ικανότητα του ΝΑΤΟ. «Θα καλωσόριζα την ενίσχυση του αμυντικού προϋπολογισμού στα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ, αλλά η Ευρώπη πρέπει να αποφύγει πρωτοβουλίες οι οποίες θα μπορούσαν να πλήξουν τις επιχειρησιακές ικανότητες της Συμμαχίας», είπε στα μέσα της εβδομάδας ο κ. Στόλτενμπεργκ. Τις θέσεις αυτές επανέλαβε ο στρατιωτικός διοικητής του ΝΑΤΟ, Αμερικανός στρατηγός Μπρίντλαβ, που αν και υπογράμμισε ότι η πρόταση του κ. Γιουνκέρ δεν τον απασχολεί, είπε ότι κάτι τέτοιο δεν πρέπει επ ουδενί να οδηγήσει σε «επικάλυψη» αρμοδιοτήτων ή εξοπλισμού. Παρά τις διαβεβαιώσεις του κ. Γιουνκέρ ότι η ανάπτυξη ανεξάρτητης ευρωπαϊκής αμυντικής δύναμης θα στρεφόταν κατά προτεραιότητα κατά της ρωσικής επεκτατικότητας, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κέντρου Γεωπολιτικής Ανάλυσης, Ματέους Πισκόρσκι, εκφράζει διαφορετική άποψη σε συνέντευξή του στη ρωσική ειδησεογραφική ιστοσελίδα Sputnik. «Η ιδέα της δημιουργίας κοινής ευρωπαϊκής αμυντικής δομής δεν είναι καινούργια. Εμφανίζεται, όμως, στο προσκήνιο κάθε φορά που Ευρωπαϊκή Ενωση και ΗΠΑ διαφωνούν. Την τελευταία φορά που προτάθηκε κάτι τέτοιο ήταν το , κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Ιράκ», εκτιμά ο Πολωνός αναλυτής. «Ανεξάρτητα από την αντιρωσική ρητορική του Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, που προσπαθεί να πείσει το ακροατήριό του ότι ένα τέτοιο σχέδιο στρέφεται κατά της Ρωσίας ή εναντίον πιθανής ρωσικής απειλής, η πρότασή του δημιουργεί την προοπτική απελευθέρωσης της Ευρώπης από τις ΝΑΤΟϊκές της υποχρεώσεις και αποτελεί ουσιαστικά αντιαμερικανικό κάλεσμα», λέει ο κ. Πισκόρσκι. Με την άποψη αυτή συμφωνεί και ο βουλευτής του γερμανικού κόμματος της Αριστεράς (Die Linke), Αλεξάντερ Νόι: «Το ΝΑΤΟ είναι όργανο της α- μερικανικής επιρροής στη Γερμανία. Ενα όργανο, το οποίο επιτρέπει στις ΗΠΑ να εφαρμόζουν τις πολιτικές τους επιλογές στην Ευρώπη. Ενας ευρωπαϊκός στρατός θα μπορούσε να αμφισβητήσει την αμερικανική κυριαρχία. Το Κόμμα της Αριστεράς Η πρόταση προκάλεσε έντονη ανησυχία στον «σκληρό πυρήνα» του ΝΑΤΟ και την κά θετη διαφωνία της Βρε τα νίας. Υπέρ της ιδέας η Αγκυρα. επιδιώκει νέα αμυντική δομή για την Ευρώπη, που θα περνά μέσα από συμφωνία αμοιβαίας ασφάλειας». Την ανάπτυξη ευρωπαϊκού αμυντικού μηχανισμού εμφανίζεται να στηρίζει και η Τουρκία, με τον υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Βολκάν Μποζκούρ, να δηλώνει το 2014 ότι η χώρα του θα συνέβαλε με άνδρες σε ένα τέτοιο εγχείρημα, με αντάλλαγμα την προώθηση του αιτήματος ένταξης της χώρας στην Ε- νωση. Την κάθετη διαφωνία της στην πρόταση Γιουνκέρ εξέφρασε, όπως άλλωστε αναμενόταν, η Βρετανία, με ανώτατο κυβερνητικό στέλεχος να δηλώνει τη Δευτέρα: «Η θέση μας είναι ξεκάθαρη: η άμυνα είναι εθνική -και όχι ευρωπαϊκή- υπόθεση και δεν υπάρχει καμία προοπτική μεταβολής της θέσης αυτής και καμία προοπτική δημιουργίας ευρωπαϊκού στρατού». Ο εκπρόσωπος του Συντηρητικού Κόμματος για θέματα άμυνας και α- σφάλειας, Τζόφρι Βαν Ορντεν, δήλωσε: «Η ακούραστη αυτή φιλολογία περί ευρωστρατού πρέπει να σταματήσει. Κάθε περιφερειακή κρίση προσφέρει αφορμή στους ευρωκράτες να προωθήσουν τα συγκεντρωτικά τους σχέδια».

11 11-OIK_DIETHNH_KATHI 17/03/15 20:07 Page 11 Τετάρτη 18 Μαρτίου 2015 ΔΙΕΘΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ 11 Χαμηλές οι προσδοκίες του Ολάντ Προετοιμασμένος για μικρά ποσοστά στις διαμερισματικές εκλογές της προσεχούς Κυριακής ΠΑΡΙΣΙ. Ενα χρόνο μετά την εκλογική ήττα στις δημοτικές και τις ευρωεκλογές, ο αρχηγός του γαλλικού κράτους, πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, δεν καλλιεργεί προσδοκίες για τον πρώτο γύρο των τοπικών (διαμερισματικών) εκλογών της Κυριακής. Οι τελευταίες συνδυασμένες δημοσκοπήσεις δίνουν στον κεντροδεξιό συνασπισμό UMP- UDI 32% και στο ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο (FN) 29%, με το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS) να ακολουθεί με 26% στην πρόθεση ψήφου. Σε άλλη δημοσκόπηση, του ινστιτούτου Ifop έδινε χθες την πρώτη θέση στο FN, με 30%, με ελάχιστη διαφορά από το UMP-UDI (29%) και τους Σοσιαλιστές με μόλις 19%. Το Αριστερό Μέτωπο φέρεται να λαμβάνει 6% και οι Οικολόγοι-Πράσινοι 3%. Το ποσοστό των αναποφάσιστων φθάνει στο 29%, με 71% των ψηφοφόρων να δηλώνει «σίγουρο για την επιλογή του», ενώ 54% των εγγεγραμμένων δήλωσαν ότι δεν θα προσέλθουν στις κάλπες, ποσοστό αντίστοιχο με εκείνο της αποχής των τοπικών εκλογών του Εθνικό Μέτωπο Παρότι το FN αναμένεται να καταγάγει μεγάλη συμβολική νίκη στον πρώτο γύρο, η δεξαμενή ψήφων που διαθέτει η Κεντροδεξιά α- ναμένεται να σταθεί ικανή για να δώσει στο UMP τις περισσότερες έδρες και δήμους στον δεύτερο γύρο της Κυριακής 29 Μαρτίου. Παρότι, όμως, το FN ποντάρει τα πάντα στο εθνικό του ποσοστό, κάποιες από τις αναμενόμενες νίκες του θα ξεπεράσουν κατά πολύ τους συμβολισμούς. Αυτό αναμένεται να συμβεί στον Νομό της Εν (Aine), όπου το κόμμα της Μαρίν Λεπέν δείχνει να εξασφαλίζει ποσοστό ανώτερο του 42%. «Αν νικήσουμε σε έναν σημαντικό νομό, αυτό θα είναι ιστορικό. Θα έχουμε έτσι τη δυνατότητα να αποδείξουν ότι είμαστε ικανοί να διοικήσουμε έναν νομό, όπως αποδείξαμε ότι είμαστε ικανοί να διοικήσουμε έναν δήμο», είπε χθες η πρόεδρος του Εθνικού Μετώπου μιλώντας στο ραδιόφωνο της France Info. Παρότι το κεντροδεξιό UMP του πρώην προέδρου Σαρκοζί αναμένεται να εξασφαλίσει πλειοψηφίες στα περισσότερα διαμερίσματα το βράδυ του δεύτερου γύρου, το Εθνικό Μέτωπο μπορεί να ελπίζει σε νίκες στη Βοκλίζ, το Πα-ντε-Καλέ, το Βαρ και την Ουάζ. «Ο πρόεδρος Ολάντ έχει προετοιμασθεί για την ήττα στις τοπικές εκλογές και οργανώνει την επόμενη μέρα χωρίς άγχος. Είναι σαν να βρισκόμαστε ήδη στις 30 Μαρτίου», έλεγε χθες στενός συνεργάτης του Ολάντ στην εφημερίδα Le Figaro. Την περασμένη εβδομάδα, ο Φρανσουά Ο- λάντ, μιλώντας στο οικονομικό περιοδικό Αντιμέτωπος με το φάσμα της εκλογικής ήττας στις τοπικές εκλογές βρίσκεται ο πρόεδρος Ολάντ. Δημοσκοπήσεις δίνουν στους Κεντροδεξιούς 32%, στο Εθνικό Μέτωπο 29% και στους Σοσιαλιστές 26%. Challenges, αποκάλυπτε: «Δεν θα υπάρξει αλλαγή πλεύσης, ούτε και πρωθυπουργού, μετά τις εκλογές. Συνεργαζόμαστε άριστα με τον Μανουέλ Βαλς. Συνομιλούμε καθημερινά και ουδέποτε έχω νιώσει αμφιβολίες για την α- ξιοπιστία του». Ο κ. Ολάντ προσπάθησε με τα λόγια αυτά να δώσει τέλος στα σενάρια που θέλουν τον Μανουέλ Βαλς να υφίσταται την τύχη του προκατόχου του, Ζαν-Μαρκ Ερό. Ο κ. Ερό είχε «θυσιασθεί» μετά την ήττα των Σοσιαλιστών στις περσινές δημοτικές εκλογές. Προεδρικές φιλοδοξίες Ο πρόεδρος φιλοδοξεί τώρα να επιτύχει τη συσπείρωση της Αριστεράς χρησιμοποιώντας τον υπαρκτό κίνδυνο του Εθνικού Μετώπου, μόνος ικανός να τιθασεύσει τις εσωκομματικές ανταρσίες. «Οι συζητήσεις γύρω από το εάν είμαστε υπερβολικά φιλελεύθεροι έχουν πια ξεπεραστεί. Το μόνο που χρειάζεται τώρα είναι ενιαίο μέτωπο κατά του Εθνικού Μετώπου», έλεγε χθες ανώτατο στέλεχος των Σοσιαλιστών, μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο BFMTV. Την ίδια στιγμή, ο κ. Ολάντ ίσως επιλέξει νέο άνοιγμα, «προσκαλώντας» και πάλι τους Πράσινους στην κυβέρνηση Βαλς. Το όνομα του πρώην τηλεοπτικού παρουσιαστή Νικολά Ουλό, που είναι σήμερα ειδικός απεσταλμένος του προέδρου Ολάντ για την προστασία του περιβάλλοντος, κυκλοφορεί ήδη ευρέως στους διαδρόμους του Ελιζέ. AFP AFP Η πρόεδρος του Εθνικού Μετώπου, Μαρίν Λεπέν, στέλνει «φιλάκια» σε δημοσιογράφους στις 11 Μαρτίου στο Ευρωκοινοβούλιο, στο Στρασβούργο. REUTERS Παραίτηση Φάρατζ σε περίπτωση μη επανεκλογής ΛΟΝΔΙΝΟ. Θα παραιτηθεί ο Νάιτζελ Φάρατζ, ηγέτης του ευρωσκεπτικιστικού Κόμματος της Ανεξαρτησίας (UKIP) από το αξίωμά του, αν δεν καταφέρει να εξασφαλίσει βουλευτική έδρα στη Βουλή των Κοινοτήτων. Αυτό προκύπτει από τη δημοσίευση αποσπασμάτων του νέου του βιβλίου, τα οποία είδαν τη δημοσιότητα χθες. Ο Φάρατζ, τις ημέρες αυτές πραγματοποιεί προεκλογική εκστρατεία, διεκδικώντας την έδρα του Σάουθ Τάνετ. Η εκλογική αναμέτρηση πρόκειται να πραγματοποιηθεί στη Βρετανία στις 7/5. Σύμφωνα με τους αναλυτές και τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις, το Κόμμα της Ανεξαρτησίας θα καταφέρει να κερδίσει μερικές έδρες αλλά παραμένει ά- γνωστο κατά πόσο ο Φάρατζ θα καταφέρει να μπει στο κοινοβούλιο. Ο λαϊκιστής ηγέτης, ο ο- ποίος ως φαίνεται λατρεύει τη μπίρα, δηλώνει ότι γι αυτόν θα «σημαίνει ότι έπεσε η αυλαία» σε περίπτωση που δεν θα καταφέρει να κερδίσει την έδρα της παράκτιας πόλης της NA Αγγλίας. «Είναι προφανές ότι δεν μου φαίνεται λογικό να εξακολουθήσω να ηγούμαι του κόμματος χωρίς να κατέχω μία έδρα στο Οπαδός του Κόμματος της Ανεξαρτησίας σε στιγμή ανάπαυλας από την προεκλογική εκστρατεία. Ουεστμίνστερ» αναφέρει στο βιβλίο «Η Πορφυρή Επανάσταση», το οποίο αναδημοσιεύεται σε συνέχειες από τη βρετανική Daily Telegraph. Είναι ηλίου φαεινότερον ότι στην περίπτωση που ο Φάρατζ παραιτηθεί της ηγετικής θέσης που κατέχει, οι συνέπειες για το Κόμμα της Ανεξαρτησίας θα είναι πολύ σοβαρές. Αλλωστε, ο Φάρατζ είναι σήμερα η πιο αναγνωρίσιμη προσωπικότητα του κόμματος και τους περασμένους μήνες η δημοτικότητά του αυξήθηκε σημαντικά. Σήμερα το Κόμμα της Ανεξαρτησίας, το οποίο ήρθε πρώτο στην εκλογική αναμέτρηση για το ευρωκοινοβούλιο της περασμένης χρονιάς, διαθέτει δύο βουλευτικές έδρες αλλά και οι δύο βουλευτές του στη Βουλή των Κοινοτήτων προέρχονται από το Συντηρητικό Κόμμα του Ντ. Κάμερον. Στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις το Κόμμα της Ανεξαρτησίας συγκεντρώνει περί το 15% των ψήφων και έρχεται τρίτο μετά τους Τόριδες και τη σημερινή μείζονα αντιπολίτευση, το Κόμμα των Εργατικών. Τα δύο μεγάλα κόμματα, το Συντηρητικό και το Εργατικό βρίσκονται περίπου στήθος με στήθος. Οι πολιτικές προτάσεις του Κόμματος της Ανεξαρτησίας περιλαμβάνουν την έξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε. και την εφαρμογή πολύ σκληρών ελέγχων στη μετανάστευση. ΑFP AFP Οι θέσεις του Ομίλου Σιακόλα για τη μικρή, βοηθητική επέκταση στο The Mall of Cyprus, στο Εμπορικό Πάρκο Σιακόλα Σχετικά με πρόσφατη ανακοίνωση επαγγελματικού Σώματος που τοποθετείται κατά της μικρής, βοηθητικής επέκτασης του The Mall of Cyprus, η ιδιοκτήτρια εταιρεία ITTL Trade Tourist and Leisure Park Plc επιθυμεί να ανακοινώσει τα ακόλουθα: Η Εταιρεία μας έχει τεκμηριώσει πλήρως, μέσα από μελέτες που έχει ετοιμάσει, ότι η προτεινόμενη μικρή, βοηθητική επέκταση του Mall τηρεί όλες τις βασικές προϋποθέσεις που καθορίζονται στο Τοπικό Σχέδιο Λευκωσίας, αλλά και τα σχετικά Κριτήρια του Κανονισμού 19(1) των περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας (Παρεκκλίσεις) Κανονισμών του Η Μελέτη Εμπορικών Επιπτώσεων η οποία έχει ετοιμαστεί, έγινε από ανεξάρτητους επιστήμονες με εξειδικευμένες γνώσεις πάνω στο θέμα αυτό και έχει ελεγχθεί συνολικά τρεις φορές από το αρμόδιο Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, το οποίο έχει συμπεράνει ότι η προτεινόμενη ανάπτυξη θα έχει ελάχιστες επιπτώσεις στη βιωσιμότητα των εμπορικών αναπτύξεων της ευρύτερης περιοχής, αλλά και του Αστικού Κέντρου Λευκωσίας, και την έχει εγκρίνει και υποστηρίζει την επέκταση. Μάλιστα προκλήθηκε τρεις φορές να το επιβεβαιώσει, πράγμα το οποίο και έπραξε. Πέραν της πιο πάνω μελέτης, η Εταιρεία μας έχει και η ίδια προβεί σε εκτεταμένη επιτόπια έρευνα, τόσο μέσα στην παλιά πόλη, όσο και εκτός, προκειμένου να διερευνήσει την υφιστάμενη εμπορική πραγματικότητα. Από την έρευνα έχει προκύψει ότι η παλιά πόλη σφύζει από ζωή, τα δε τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί μέσα σε αυτή 300 νέα υποστατικά. Όσον αφορά την εκτός των τειχών πόλη, αυτή τα τελευταία δυο χρόνια άρχισε να αναζωογονείται και να αναπτύσσεται με νέα υποστατικά και τούτο είναι εμφανές σε όλους τους κύριους δρόμους, όπως τη Θεμιστοκλή Δέρβη, τη Στασικράτους, τη Λεωφόρο Στασίνου και τη Λεωφόρο Μακαρίου. Με βάση τα πιο πάνω καταδεικνύεται ότι απολύτως καμιά επίπτωση δεν έχει δημιουργηθεί στο αστικό κέντρο από τη λειτουργία του Mall και καμιά τέτοια επίπτωση δεν αναμένεται, με βάση τη Μελέτη Εμπορικών Επιπτώσεων που έχει ετοιμαστεί και εγκριθεί. Στα ίδια ευρήματα όσον αφορά το αστικό κέντρο της Λευκωσίας έχει καταλήξει και έρευνα της RAI Consultants, η οποία ετοιμάστηκε για άλλο Φορέα και συμπληρώθηκε το Πέραν των πιο πάνω, επιθυμούμε να τονίσουμε ότι η προτεινόμενη μικρή, βοηθητική επέκταση ικανοποιεί τα κριτήρια του Κανονισμού για τις Παρεκκλίσεις και κατά συνέπεια εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον. Συγκεκριμένα, η προτεινόμενη ανάπτυξη ικανοποιεί το κριτήριο 19(1)(δ) γιατί με την ανάπτυξη που προτείνεται θα δημιουργηθούν 300 νέες θέσεις εργασίας, πράγμα το οποίο διευρύνει την περιφερειακή οικονομική βάση της περιοχής όπου βρίσκεται η ανάπτυξη, ενώ ταυτόχρονα αυτή θα συμβάλει και στην υλοποίηση της κυβερνητικής πολιτικής για μείωση της ανεργίας. Τονίζεται ότι, κατά τη διάρκεια κατασκευής του έργου, θα απασχοληθούν για πάνω από ένα χρόνο 500 άτομα διαφόρων ειδικοτήτων, ενώ θα επενδυθούν πέραν των 25 εκατ. μέχρι να κατασκευαστεί και να τεθεί σε πλήρη λειτουργία η ανάπτυξη. Επομένως, το όλο έργο θα συμβάλει στην προσπάθεια επανεκκίνησης της οικονομίας, ιδιαίτερα σε έναν τομέα, τον οικοδομικό, ο οποίος αυτή τη στιγμή υποφέρει ιδιαίτερα. Η προτεινόμενη ανάπτυξη ικανοποιεί επίσης το Κριτήριο 19(1)(η) των Παρεκκλίσεων γιατί επιτυγχάνεται ο ποιοτικός εμπλουτισμός των παρεχόμενων υπηρεσιών, για την καλύτερη εξυπηρέτηση του καταναλωτικού κοινού, πράγμα το οποίο πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη, ενώ ταυτόχρονα θα δημιουργηθεί και χώρος ψυχαγωγίας για τα παιδιά, καθώς και μεγάλο πολιτιστικό κέντρο. Γι αυτό είναι βοηθητική και συμπληρωματική η ανάπτυξη αυτή. Κατόπιν γνωμάτευσης από έμπειρους επιστήμονες πολεοδόμους και νομικής γνωμάτευσης που η Εταιρεία έχει εξασφαλίσει, η προτεινόμενη ανάπτυξη δεν επηρεάζει καθόλου τη γενική στρατηγική και φιλοσοφία του Τοπικού Σχεδίου. Αυτό εξάλλου είναι και η θέση του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, η οποία έχει εκφραστεί θετικά στη σχετική έκθεσή της. Καταλήγοντας, επιθυμούμε να επισημάνουμε ότι το Mall of Cyprus είναι το μικρότερο σε μέγεθος Mall από όλα τα υπόλοιπα που έχουν ανεγερθεί μέχρι τώρα ή εγκριθεί στην Κύπρο. Αξίζει να σημειωθεί ότι το νέο μεγάλο Mall που έχει εγκριθεί το 2010 και ανεγείρεται στην περιοχή της Λακατάμιας, έχει συνολικό μικτό εμβαδόν πάνω από τ.μ. και είναι κατά 70% περίπου μεγαλύτερο του υφιστάμενου Mall of Cyprus. Για το πολύ μεγάλο αυτό νέο Mall που ανεγείρεται στη Λακατάμια, το ΕΤΕΚ δεν εξέφρασε κατά τη Δημόσια Ακρόαση που έγινε ή και μεταγενέστερα, οποιαδήποτε ένσταση. Συγκεκριμένα, η συνολική μικρή επέκταση στο The Mall of Cyprus, που είναι και βοηθητική, περιλαμβάνει περίπου τ.μ. εμπορικούς χώρους καταστημάτων, 365 τ.μ. αίθουσα για πολιτιστικά, τ.μ. για χώρους ψυχαγωγίας και καφεστιατόρια, και 600 τ.μ. παιχνιδότοπους για παιδιά και εξυπηρετήσεις για τις μητέρες. Αυτή η μικρή επέκταση θα καλύψει επίσης περί τους 320 χώρους στάθμευσης, που τώρα είναι εκτεθειμένοι, και θα δημιουργήσει μεσοπάτωμα που θα καλύψει άλλους 245 καλυμμένους χώρους στάθμευσης. Τέλος σημειώνουμε ότι η προτεινόμενη μικρή, βοηθητική επέκταση του Mall of Cyprus είναι άκρως αναγκαία προκειμένου αυτό να ολοκληρωθεί και να καταστεί βιώσιμο μακροπρόθεσμα, ανταγωνιστικό και εξυπηρετικό, με καλύτερη ποιοτική προσφορά στον καταναλωτή, για αντιμετώπιση του επερχόμενου ανταγωνισμού και για να προστατευθεί η επένδυση. Το έργο έχει τύχει της θετικής αντιμετώπισης του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, του Δήμου Στροβόλου, του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, του Τμήματος Δημοσίων Έργων, του Τμήματος Περιβάλλοντος, του Παγκύπριου Συνδέσμου Καταναλωτών και άλλων σοβαρών Φορέων όπως το ΚΕΒΕ και η ΟΕΒ. ITTL Trade Tourist and Leisure Park Plc Ιδιοκτήτρια Εταιρεία του Εμπορικού Πάρκου Σιακόλα

12 12-OIK_DIETHNH_KATHI 17/03/15 20:05 Page l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΘΝΗ Τετάρτη 18 Μαρτίου 2015 Ευνοημένες οι μεγάλες οικονομίες της Ευρωζώνης από το QE Μεγάλο ατού του προγράμματος της ΕΚΤ είναι ότι δεν έχει ημερομηνία λήξης Θα ολοκληρωθεί όταν ο πληθωρισμός επιστρέψει στο 2% Του ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΚΑΓΙΑΝΝΗ Με έξι χρόνια καθυστέρηση η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ξεκίνησε την περασμένη Δευτέρα το δικό της πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE). Η ΕΚΤ πέρασε τον Ρουβίκωνα της ευρωπαϊκής νομισματικής πολιτικής παρά την ε- ντονότατη αντίδραση του Βερολίνου, που θεωρεί ότι οι μαζικές αγορές κρατικών ομολόγων θα περιορίσουν την πίεση που ασκείται στις κυβερνήσεις ώστε να υιοθετήσουν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης αναμένεται να ωφεληθούν σε σημαντικό βαθμό από το τύπωμα νέου χρήματος. Οχι όμως η Ελλάδα, ούτε η Κύπρος, αλλά ούτε και άλλες μικρές οικονομίες της Ευρωζώνης. Αυτές οι χώρες θα αποκομίσουν έμμεσα οφέλη από την ποσοτική χαλάρωση. Το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης αποτελεί ίσως το τελευταίο όπλο της ΕΚΤ στην προσπάθειά της να ενισχύσει την οικονομία και τον πληθωρισμό της Ευρωζώνης. Από μια άποψη η ΕΚΤ «διορθώνει» την απόκλιση στο κόστος δανεισμού μεταξύ των κρατών-μελών που προκάλεσε η κρίση δημοσίου χρέους της Ευρωζώνης και η συμφωνία Μέρκελ - Σαρκοζί το 2010 στην Ντοβίλ περί συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στις αναδιαρθρώσεις χρέους. Οι μαζικές α- γορές κρατικών ομολόγων προκαλούν Το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης αποτελεί ίσως το τελευταίο όπλο του Μάριο Ντράγκι και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στην προσπάθειά τους να ενισχύσουν την οικο νο μία και τον πληθωρισμό της Ευρωζώνης. γενικευμένη μείωση του κόστους του χρήματος σε μια οικονομία, αρχικά για το Δημόσιο και στη συνέχεια για τον ιδιωτικό τομέα. Παράλληλα, το τύπωμα νέου χρήματος (μέσω του οποίου αγοράζονται τα κρατικά ομόλογα) προκαλεί την εξασθένηση του ευρώ που έχει υ- ποχωρήσει στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 12 ετών έναντι του δολαρίου. Ηδη οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων όλων των κρατών-μελών της Ευρωζώνης, πλην της Ελλάδας, έχουν υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Το μεγάλο ατού του προγράμματος που παρουσίασε η ΕΚΤ είναι ότι δεν έχει ημερομηνία λήξης, αλλά θα ολοκληρωθεί όταν πειστεί η ΕΚΤ ότι ο πληθωρισμός επιστρέφει προς τον στόχο του 2%. Ενα μεγάλο μειονέκτημα της ποσοτικής χαλάρωσης ευρωπαϊκού τύπου είναι ότι οι αγορές ομολόγων θα γίνουν με βάση το ποσοστό κεφαλαίου που κατέχει κάθε χώρα στην ΕΚΤ. Αυτομάτως ευνοούνται οι μεγάλες οικονομίες. Γενικότερα δε από την αύξηση της ανταγωνιστικότητας θα ευνοηθούν πρωτίστως οι μεγάλες εξαγωγικές οικονομίες της Ευρωζώνης. Γιατί όμως μένουν ουσιαστικά εκτός προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης η Ελλάδα και η Κύπρος, παρόλο που είναι οι δύο χώρες με τη μεγαλύτερη ανάγκη για τόνωση της οικονομίας τους; Η ΕΚΤ όρισε ότι δεν θα μπορεί να αγοράσει περισσότερο από το 33% από τα κρατικά ομόλογα υπό διαπραγμάτευση των κρατών-μελών της Ευρωζώνης. Αυτομάτως αποκλείεται η Ελλάδα εξαιτίας των κρατικών της ομολόγων που είχε αγοράσει η ΕΚΤ το διάστημα Η ΕΚΤ υποστηρίζει ότι θέσπισε τον κανόνα του 33% ώστε να μην υπάρξουν στρεβλώσεις στην α- γορά ομολόγων. Μπορεί να είχε και πολιτικό κίνητρο, δηλαδή να διατηρήσει την πίεση προς την Ελλάδα για συνέχιση του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής. Ο κ. Ντράγκι δήλωσε την προηγούμενη Τετάρτη ότι «οι αγορές ομολόγων ίσως να προστατεύουν τις χώρες της Ευρωζώνης από τη μετάδοση» της ελληνικής κρίσης. Μικρά και έμμεσα θα είναι τα οφέλη για την ελληνική οικονομία Τα βασικά χαρακτηριστικά του προγράμματος Η επίδραση της ποσοτικής χαλάρωσης στην ελληνική οικονομία θα είναι μικρή και τα όποια οφέλη θα έρθουν έμμεσα, είναι το συμπέρασμα τραπεζικών στελεχών που μίλησαν στην «Κ» υπό την προϋπόθεση της ανωνυμίας. Το κυριότερο όφελος που θα έχει η ελληνική οικονομία θα προέλθει από την εξασθένηση του ευρώ, γεγονός που θα ενισχύσει την α- νταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων σε αγορές εκτός Ευρωζώνης, κυρίως στην αμερικανική, τη βρετανική και την κινεζική. Οφέλη θα μπορούσαν να προκύψουν και από την ενίσχυση Η εξασθένηση του ευρώ θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων σε αγορές εκτός Ευρωζώνης. της ανάπτυξης και της κατανάλωσης που μπορεί να φέρει η ποσοτική χαλάρωση στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης. Για δύο λόγους θα έχει περιορισμένη επίδραση η ποσοτική χαλάρωση στην ελληνική οικονομία: ο πρώτος είναι ότι η Ελλάδα μένει ουσιαστικά εκτός προγράμματος, αφού οι αγορές ελληνικών κρατικών ομολόγων θα ανέλθουν σε μόλις 1,2 δισ. ευρώ μέχρι τη λήξη του προγράμματος. Ο δεύτερος λόγος αφορά τη διάρθρωση της ελληνικής οικονομίας, δηλαδή το γεγονός ότι ο εξαγωγικός τομέας είναι αδύναμος και σε μεγάλο βαθμό προσανατολισμένος προς τις χώρες της Ευρωζώνης (και της Ε.Ε.) ό- που ισχύει μόνο μερικώς το α- νταγωνιστικό πλεονέκτημα που δίνει η εξασθένηση του ευρώ. Ο μεγάλος κερδισμένος πιθανότατα θα είναι ο ελληνικός τουριστικός τομέας. «Το αποτέλεσμα της ποσοτικής χαλάρωσης δεν θα είναι συνταρακτικό. Η μόνη επίδραση θα είναι μέσω της εξασθένησης του ευρώ», εξηγεί στέλεχος μεγάλης ελληνικής τράπεζας. «Η όποια θετική επίπτωση δεν θα έρθει μέσω της μείωσης των επιτοκίων δανεισμού, αλλά μέσω της ανάπτυξης που θα δημιουργήσει το QE στην Ευρωζώνη, κάτι που θα αυξήσει τη ζήτηση για ελληνικά προϊόντα», εκτιμά το τραπεζικό στέλεχος. Το βασικό χαρακτηριστικό της ποσοτικής χαλάρωσης είναι ότι μειώνει το κόστος χρηματοδότησης του κράτους. Ωστόσο αυτό δεν ισχύει για την Ελλάδα παρόλο που οι αγορές άρχισαν να στοιχηματίζουν υπέρ της ποσοτικής χαλάρωσης από τα τέλη του Αυγούστου του Η απόδοση του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου ήταν 5,64% στις 10 Ιουνίου του 2014 και έχει εκτιναχθεί στο 10,57% στις 12 Μαρτίου του Στο ίδιο διάστημα η απόδοση του πορτογαλικού δεκαετούς ομολόγου μειώθηκε από το 3,34% τον περασμένο Ιούνιο στο 1,53% προχθές. Μια ε- ξήγηση γι αυτό το φαινόμενο είναι ότι οι κεντρικές τράπεζες θα αγοράσουν μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2016 πορτογαλικά κρατικά ο- μόλογα αξίας 20,7 δισ. ευρώ. Η προσδοκία και μόνο για αύξηση της ζήτησης εξηγεί την υποχώρηση της απόδοσης για την Πορτογαλία. Μια δεύτερη εξήγηση είναι ότι η ποσοτική χαλάρωση δεν αποτελεί πανάκεια, δεν μπορεί να εξουδετερώσει τον πολιτικό κίνδυνο. Το πορτογαλικό πολιτικό σύστημα φρόντισε να ολοκληρώσει το πρόγραμμα προσαρμογής σε αντίθεση με το ελληνικό που έχασε την ευκαιρία το περασμένο φθινόπωρο, επειδή τα ελληνικά κόμματα είναι εθισμένα στο να σπρώχνουν το ένα το άλλο σε όλο και πιο ακραίες θέσεις για μικροπολιτικούς λόγους. Από μια άποψη αυτή τη στιγμή η Ελλάδα βρίσκεται εκτός Ευρωζώνης αν κρίνει κανείς από την απόδοση των κρατικών ομολόγων της και από τη (μη) συμμετοχή της στην ποσοτική χαλάρωση. Είναι δε πιθανό η ελληνική οικονομία να πιεστεί, αφού θα πρέπει να αντιμετωπίσει την ενισχυμένη ανταγωνιστικότητα των υπολοίπων εταίρων της στην Ευρωζώνη και ιδίως στον Νότο. Συνοψίζοντας, τα οφέλη της ελληνικής οικονομίας από το τύπωμα χρήματος θα είναι περιορισμένα και θα προκύψουν έμμεσα. Περισσότερο ωφελημένες θα είναι οι επιχειρήσεις που εξάγουν προϊόντα και υπηρεσίες και ιδίως όσες δραστηριοποιούνται σε αγορές ε- κτός Ευρωζώνης. Μείωση της α- πόδοσης των ελληνικών κρατικών ομολόγων θα μπορούσε να προκύψει μόνο αν υπάρξει ενδιαφέρον από επενδυτές που κυνηγούν υ- ψηλότερες αποδόσεις. Η σύγκρουση με το πολιτικοοικονομικό γερμανικό κατεστημένο Η κατηγορία ότι ο κ. Ντράγκι καθυστέρησε υπερβολικά να αρχίσει την ποσοτική χαλάρωση στοιχειοθετείται εύκολα από το γεγονός ότι ο πληθωρισμός της Ευρωζώνης είχε υποχωρήσει στο 0,8% ήδη από τον Ιανουάριο του Ωστόσο, πρέπει να αναγνωρίσει κανείς ότι ο κ. Ντράγκι χρειάστηκε να συγκρουστεί σκληρά με το πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο της Γερμανίας στην προσπάθειά του να πείσει το Βερολίνο για την ανάγκη να προχωρήσει σε αγορές κρατικών ομολόγων. Η σχέση του κ. Ντράγκι με τη Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ δοκιμάστηκε σοβαρά, με την ντε φάκτο ηγέτιδα της Ευρωζώνης να κατηγορεί τον Ντράγκι ότι την πρόδωσε. Παράλληλα διερράγη πλήρως η σχέση του Ντράγκι με τον Γενς Βάιντμαν, κεντρικό τραπεζίτη της Γερμανίας. Η στιγμή που η κ. Μέρκελ ένιωσε προδομένη ήταν στα τέλη Αυγούστου του 2014, όταν ο κ. Ντράγκι δήλωσε από το ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Fed) ότι η Γερμανία θα πρέπει να χαλαρώσει τη δημοσιονομική της πολιτική ώστε να ενισχύσει την οικονομία. Μία εβδομάδα αργότερα, τόσο η κ. Μέρκελ όσο και ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε τηλεφωνούσαν στον κ. Ντράγκι για να του ζητήσουν εξηγήσεις, έγραψε το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel. Η κ. Μέρκελ φέρεται να ρώτησε τον Ντράγκι αν αποφάσισε να αλλάξει πορεία και να εγκαταλείψει το (γερμανικό) δόγμα της δημοσιονομικής λιτότητας. Ο κ. Ντράγκι υπερασπίστηκε τη θέση του, επαναλαμβάνοντας ότι πρέπει να εναρμονίζεται η δημοσιονομική πολιτική με τη νομισματική ώστε να προκύψει το βέλτιστο αποτέλεσμα για την οικονομία. Οσο ο Ντράγκι συνέχιζε να κινείται προς την ποσοτική χαλάρωση, τόσο επιδεινωνόταν η σχέση του με τον Γερμανό κεντρικό τραπεζίτη. Στην ετήσια συνεδρίαση του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον, τον περασμένο Οκτώβριο, οι υπεύθυνοι Τύπου των Ντράγκι και Βάιντμαν ενημέρωσαν ξεχωριστά τους δημοσιογράφους. Ο Ντράγκι απαρίθμησε όλες τις περιπτώσεις (και ήταν πολλές) όπου ο Βάιντμαν αντιτάχθηκε δημοσίως σε μέτρα που έλαβε η ΕΚΤ. Η πλευρά Βάιντμαν κατηγόρησε τον Ντράγκι ότι κρύβει τα σχέδιά του από τους συναδέλφους του και ότι δεν ενδιαφέρεται για την οικοδόμηση συναίνεσης. Το αποκορύφωμα στη σύγκρουση των δύο αντρών ήρθε στα μέσα Οκτωβρίου, όταν σε συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ Ντράγκι και Βάιντμαν αλληλοκατηγορήθηκαν ότι ο ένας σαμποτάρει ενεργά τον άλλο μέσω του Τύπου. «Η σχέση τους έχει διαλυθεί πλήρως, δεν μπορεί πια να αποκατασταθεί», αποκαλύπτει ανώνυμος αξιωματούχος στο πρακτορείο Reuters. Λίγες ημέρες αργότερα, η κ. Μέρκελ υπερασπίστηκε δημοσίως την πολιτική Ντράγκι στη συνέντευξη Τύπου μετά τη σύνοδο κορυφής του Οκτωβρίου. Εκτοτε περιορίστηκαν δραστικά τα δημόσια επικριτικά σχόλια του Βάιντμαν. Μέχρι τον Δεκέμβριο οι πάντες ήταν πλέον πεπεισμένοι ότι η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε ποσοτική χαλάρωση. Ο κ. Ντράγκι είχε ήδη αποσπάσει την «ομόφωνη» συναίνεση του Δ.Σ. ότι, αν χρειαστεί, η ΕΚΤ θα πάρει νέα «αντισυμβατικά» μέτρα ώστε να αντιμετωπίσει την υποχώρηση του πληθωρισμού. Μετά τη σύνοδο κορυφής, σε κατ ιδίαν συνάντηση Μέρκελ - Ντράγκι η Γερμανίδα καγκελάριος ήταν τόσο οργισμένη ώστε απείλησε πως θα καταφερθεί δημοσίως κατά της πολιτικής της ΕΚΤ, σύμφωνα με πληροφορίες των Financial Times, κίνηση που θα προκαλούσε μεγάλη αναταραχή στις αγορές και θα έπληττε καίρια την αξιοπιστία της ΕΚΤ. Η κ. Μέρκελ δεν πραγματοποίησε ποτέ την απειλή της. Ωστόσο, στις αρχές Ιανουαρίου, κατά την επίσκεψή της στο Λονδίνο, εκμυστηρεύθηκε στον Βρετανό πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον ότι θεωρεί την ποσοτική χαλάρωση «πολύ, πολύ κακή ιδέα». Οπως σε όλες τις διαπραγματεύσεις, κάτι πρέπει να προσφέρεις σε αντάλλαγμα. Και ο κ. Ντράγκι έκανε μια πολύ σημαντική παραχώρηση προς τη Γερμανία όταν δέχθηκε οι αγορές ομολόγων να μη γίνονται απευθείας από την ΕΚΤ, αλλά από τις εθνικές κεντρικές τράπεζες. Η ανάκαμψη της οικονομίας της Ευρωζώνης, η αξιοπιστία της ΕΚΤ και του προέδρου της Μάριο Ντράγκι και οι σχέσεις με τη Γερμανία θα εξαρτηθούν το ε- πόμενο διάστημα σε σημαντικό βαθμό από την ε- πιτυχία της ποσοτικής χαλάρωσης. Η «Κ» επιχειρεί να σκιαγραφήσει τα βασικά χαρακτηριστικά του προγράμματος που ίσως κρίνει το μέλλον της Ευρωζώνης. Τι είναι η ποσοτική χαλάρωση (QE); Πρόκειται για τη μαζική αγορά κρατικών ομολόγων και άλλων περιουσιακών στοιχείων από την κεντρική τράπεζα. Οι κεντρικές τράπεζες αναγκάζονται να καταφύγουν σε αυτό το μέτρο τόνωσης της οικονομίας όταν εξαντλήσουν τα περιθώρια μείωσης των βασικών επιτοκίων δανεισμού. Στην πραγματικότητα τυπώνουν νέο χρήμα το οποίο διαθέτουν για τις αγορές ομολόγων. Τι περιλαμβάνει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ; Το συνολικό μέγεθος του προγράμματος θα α- νέλθει σε τουλάχιστον 1,1 τρισ. ευρώ ή σε αγορές κρατικών ομολόγων ύψους 60 δισ. ευρώ τον μήνα μέχρι και τον Σεπτέμβριο του Ωστόσο, ο κ. Ντράγκι έχει δηλώσει ότι το πρόγραμμα θα λήξει όταν ο πληθωρισμός τείνει να επιστρέψει κοντά στο 2% που είναι ο στόχος της ΕΚΤ. Οι αγορές θα περιλαμβάνουν κυρίως κρατικά ομόλογα των χωρών της Ευρωζώνης, αλλά και ομόλογα που έχουν εκδώσει ευρωπαϊκοί θεσμικοί οργανισμοί, όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ε- πενδύσεων, συνολικού ύ- ψους περίπου 850 δισ. ευρώ. Οι κεντρικές τράπεζες θα αγοράσουν επίσης ο- μόλογα του ιδιωτικού τομέα, κυρίως καλυμμένα ο- μόλογα και δευτερευόντως τιτλοποιημένα δάνεια. Ποιος είναι ο στόχος της ΕΚΤ; Η ΕΚΤ ελπίζει ότι το πρόγραμμα θα πυροδοτήσει μια αλυσιδωτή α- ντίδραση, που στο τέλος θα ενισχύσει τον πληθωρισμό και την ανάπτυξη. Ο στόχος είναι διττός. Αφενός να ενισχυθεί ο πληθωρισμός από το -0,3% τον Φεβρουάριο του 2015 κοντά στο 2% που είναι ο επίσημος στόχος της ΕΚΤ. Η ύπαρξη αρνητικού ή έστω πολύ χαμηλού πληθωρισμού θα μπορούσε να πυροδοτήσει ένα φαύλο κύκλο μείωσης της κατανάλωσης των επενδύσεων και του ΑΕΠ. Παράλληλα, ο χαμηλός πληθωρισμός επιδεινώνει τη βιωσιμότητα του χρέους κρατών και επιχειρήσεων διότι ο πληθωρισμός μειώνει το μέγεθος του χρέους και ο αποπληθωρισμός το αυξάνει. Ο δεύτερος στόχος της ΕΚΤ είναι η τόνωση της οικονομίας. Πώς λειτουργεί στην πράξη η ποσοτική χαλάρωση; Γενικά η ποσοτική χαλάρωση οδηγεί σε μείωση των επιτοκίων δανεισμού, ωφελώντας τους δανειολήπτες. Η ΕΚΤ ελπίζει ότι το πρόγραμμα θα πυροδοτήσει μια αλυσιδωτή αντίδραση που στο τέλος θα ενισχύσει τον πληθωρισμό και την ανάπτυξη. Η μαζική ζήτηση για κρατικά ομόλογα που προκαλεί η κεντρική τράπεζα αυξάνει την τιμή τους και συνεπώς μειώνει την απόδοσή τους με προφανές δημοσιονομικό όφελος για τα κράτη. Αναζητώντας υψηλότερες αποδόσεις οι επενδυτές στρέφονται σε πιο ριψοκίνδυνες επενδύσεις, όπως κρατικά ομόλογα χαμηλότερης πιστοληπτικής αξιολόγησης, εταιρικά ομόλογα και μετοχές. Οι τράπεζες που κατέχουν μεγάλο ύψος κρατικών ο- μολόγων βλέπουν το χαρτοφυλάκιό τους να ενισχύεται, ενώ έχουν και την ευκαιρία να πουλήσουν ομόλογα αποκομίζοντας κέρδος και απελευθερώνοντας πόρους που μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να αυξήσουν τον δανεισμό προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Οι δε εταιρείες χάρη στο χαμηλότερο κόστος του χρήματος μπορούν να προχωρήσουν σε επενδύσεις και σε προσλήψεις προσωπικού. Η αύξηση του δανεισμού προς την πραγματική οικονομία και η αύξηση της απασχόλησης ενισχύουν την κατανάλωση, τον πληθωρισμό και τα εταιρικά κέρδη και τελικά το ΑΕΠ μαζί με τα φορολογικά έσοδα.

13 13-OIK_DIETHNH_KATHI 18/03/15 00:19 Page 13 Τετάρτη 18 Μαρτίου 2015 ΔΙΕΘΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 13 Διχασμένη η Ε.Ε. απέναντι στη Μόσχα Με φόντο τους ρωσικούς εορτασμούς για την προσάρτηση της Κριμαίας Οι εξελίξεις στην Ουκρανία στην ατζέντα Ομπάμα - Ρέντσι, που θα συναντηθούν στις 17 Απριλίου στην Ουάσιγκτον. Με επίδειξη της ρωσικής στρατιωτικής ισχύος συνεχίστηκαν χθες για δεύτερη ημέρα οι πανηγυρικές εκδηλώσεις με αφορμή την πρώτη επέτειο της απόσχισης της Κριμαίας από την Ουκρανία και της ενσωμάτωσής της στη Ρωσική Ομοσπονδία. Ρωσικά βομβαρδιστικά Tupolev 22-M3, ικανά να μεταφέρουν πυρηνικούς πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, αναπτύχθηκαν στην Κριμαία για να πάρουν μέρος στα στρατιωτικά γυμνάσια που διέταξε αιφνιδιαστικά τη Δευτέρα ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν και στα οποία προβλέπεται να πάρουν μέρος μέλη των ενόπλων δυνάμεων. Η υπεύθυνη εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, Φεντερίκα Μογκερίνι, επανέλαβε την αποδοκιμασία των Ευρωπαίων εταίρων για την «παράνομη προσάρτηση» της χερσονήσου, εκφράζοντας παράλληλα την ανησυχία της «για την αυξανόμενη στρατιωτικοποίησή της». Απαντώντας στην κ. Μογκερίνι, ο Ντιμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος Τύπου του Κρεμλίνου, δήλωσε χθες ότι «δεν υπάρχει κατάληψη της Κριμαίας», για να προσθέσει: «Η Κριμαία είναι περιοχή της Ρωσικής Ομοσπονδίας και φυσικά το καθεστώς των περιοχών μας δεν είναι ζήτημα προς συζήτηση με τρίτους». Διά στόματος της εκπροσώπου Τύπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τζιν Ψάκι, η Ουάσιγκτον κατέστησε σαφές ότι θα συνεχίσει τις κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας όσο η Κριμαία θα τελεί υπό ρωσικό έλεγχο. Το ακανθώδες ζήτημα των κυρώσεων θα απασχολήσει τη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Eνωσης κατά την αυριανή σύνοδο κορυφής. Χθεσινό ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας Financial Times αναφέρει ότι οι Βρυξέλλες εμφανίζονται διχασμένες ως προς τη στάση τους έναντι της Ρωσίας, καθώς αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας, δεν θα επιθυμούσαν σ αυτή τη φάση μια απόφαση για επέκταση των κυρώσεων πέραν του Ιουλίου, υποστηρίζοντας ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την εύθραυστη εκεχειρία στην ανατολική Ουκρανία - συμφωνία, η οποία επετεύχθη πρόσφατα στο Μινσκ της Λευκορωσίας, ύ- στερα από γαλλογερμανική διαμεσολάβηση. ASSOCIATED PRESS Οι εικόνες καταστροφής, όπως αυτή που αντικρίζει η ηλικιωμένη γυναίκα της φωτογραφίας στο Βουγκλερίσκ, αφθονούν στις περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας που πλήρωσαν βαρύ τίμημα στον βωμό του εμφυλίου. Ο Βλ. Πούτιν προσέρχεται στη συνεδρίαση της Οργανωτικής Επιτροπής για τον εορτασμό 70 χρόνων από την αντιφασιστική νίκη. Παραβιάσεις Παρά το γεγονός ότι η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός σε μεγάλο βαθμό τηρείται, ενώ έχει προχωρήσει και η αποχώρηση των βαρέων όπλων από τη γραμμή του μετώπου, δεν λείπουν οι σποραδικές παραβιάσεις που συνδαυλίζουν τις ανησυχίες για τις προοπτικές της ειρήνευσης. Χθες, ο εκπρόσωπος Τύπου των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, Αντρέι Λισένκο, δήλωσε ότι τρεις στρατιώτες του κυβερνητικού στρατού σκοτώθηκαν και πέντε τραυματίστηκαν σε ανταλλαγή πυρών με ελαφρά όπλα, κατά το τελευταίο εικοσιτετράωρο. Πάντως, την ίδια ώρα, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο προχωρούσε σε δύο χειρονομίες καλής θέλησης έναντι των ρωσόφωνων αυτονομιστών, που ελέγχουν τις βιομηχανικές περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, στο ανατολικό τμήμα της χώρας. Οπως δήλωσε ο Ποροσένκο, η κυβέρνησή του είναι έτοιμη να παράσχει ανθρωπιστική βοήθεια στις περιοχές αυτές, που δοκιμάζονται σκληρά από τον εμφύλιο πόλεμο. Λίγο αργότερα, το ουκρανικό κοινοβούλιο ψήφισε νομοσχέδιο που θεσπίζει ειδικό καθεστώς περιορισμένης αυτονομίας για τις ρωσόφωνες, ανατολικές περιοχές, υπό τον όρο ότι θα επαναληφθούν οι περιφερειακές εκλογές, υπό τον έλεγχο των κεντρικών αρχών. Οι εξελίξεις στην Ουκρανία θα αποτελέσουν ένα από τα κεντρικά θέματα συζήτησης κατά την επικείμενη συνάντηση του Αμερικανού προέδρου Μπαράκ Ο- μπάμα με τον Ιταλό πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι, ο οποίος θα ε- πισκεφθεί την Ουάσιγκτον στις 17 Απριλίου, όπως έγινε χθες γνωστό. Τέλος, το Γαλλικό Πρακτορείο αναφέρει ότι η αυριανή σύνοδος κορυφής της E.E. θα συζητήσει πρόταση της προεδρεύουσας Λεττονίας για τη δημιουργία ειδικής ομάδας επικοινωνίας, με αποστολή την αντιμετώπιση της ρωσικής «προπαγάνδας», όπως αναφέρει το σχετικό τηλεγράφημα, γύρω από την ουκρανική κρίση. AFP, REUTERS Διαμαρτυρία για τη λιτότητα της «τρόικας» ΦΡΑΝΚΦΟΥΡΤΗ. Φράγματα και σειρές συρματοπλεγμάτων νέας τεχνολογίας έχει τοποθετήσει η αστυνομία της Φρανκφούρτης, περικυκλώνοντας το νέο κτίριο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, εν αναμονή των σημερινών διαδηλώσεων κατά της πολιτικής λιτότητας και του καπιταλισμού, οι οποίες συμπίπτουν με τα ε- γκαίνια των νέων εγκαταστάσεων. Περισσότεροι από διαδηλωτές αναμένεται να συρρεύσουν από όλη την Ευρώπη, ύστερα από κάλεσμα της οργάνωσης ο- μπρέλα «Blockuppy», στο πλαίσιο της ετήσιας αντικαπιταλιστικής της διαμαρτυρίας, που αποκτά φέτος νέο νόημα. Η οργάνωση εστιάζει τη διαμαρτυρία γύρω από την πολιτική λιτότητας της «τρόικας» στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, αλλά και κατά της διασπάθισης κεφαλαίων για την οικοδόμηση του γιγάντιου νέου κτιρίου της ΕΚΤ. Ο ουρανοξύστης της τράπεζας στα ανατολικά προάστια της Φρανκφούρτης κόστισε 1,3 δισ. ευρώ. Συρματόπλεγμα «ξυράφι» περιτριγυρίζει το νέο κτίριο της ΕΚΤ στη Φρανκφούρτη. Η αστυνομία έχει προβλέψει την ανάπτυξη αντλιών νερού υπό πίεση για σήμερα το μεσημέρι, την ώρα της κορύφωσης της διαδήλωσης, ενώ τους διαδηλωτές θα επιτηρούν από αέρος ελικόπτερα και αεροσκάφος της αστυνομίας. Οι διοργανωτές κατηγόρησαν χθες τις αρχές για ε- πιχείρηση τρομοκράτησης και εκφοβισμού, με τον εκπρόσωπο της Blockuppy, Φρέντρικ Βέστερ, να κάνει λόγο για «παράλογο σενάριο εμφύλιας σύρραξης». Η Χάνα Εμπερλε, της οργάνωσης Παρεμβατική Αριστερά, δεσμεύθηκε ότι οι διαδηλωτές «δεν θα επιτρέψουν στην αστυνομία να παρέμβει στις δράσεις τους». Τον Μάρτιο του 2012, αστυνομικός της Φρανκφούρτης τραυματίσθηκε σοβαρά από βίαια επεισόδια που σημειώθηκαν στο κέντρο της γερμανικής μεγαλούπολης. Οι ζημιές που προκλήθηκαν από τη διαδήλωση της χρονιάς εκείνης είχαν κόστος 1 εκατ. ευρώ. Οι ανησυχίες για το εύρος της διαδήλωσης υποχρέωσαν τη διοίκηση της ΕΚΤ να περιορίσει στο ελάχιστο τις τελετές εγκαινίων, με μικρό αριθμό προσκεκλημένων και ιδιαίτερα ισχυρή αστυνομική παρουσία. Σε μία προσπάθεια να υποβαθμίσει τις ανησυχίες γύρω από τη διαδήλωση, εκπρόσωπος της ΕΚΤ απέδωσε τη μικρή κλίμακα της εκδήλωσης εγκαινίων στη σοβούσα οικονομική κρίση. AFP ASSOCIATED PRESS Αντιτρομοκρατική επιχείρηση στην Κοπεγχάγη ΚΟΠΕΓΧΑΓΗ. Μεγάλης κλίμακας αντιτρομοκρατική επιχείρηση πραγματοποίησε χθες η αστυνομία της Κοπεγχάγης, ερευνώντας εξονυχιστικά διαμερίσματα στη συνοικία Νόρεμπρο της πρωτεύουσας. Στο Νόρεμπρο μεγάλωσε ο δράστης της επίθεσης του περασμένου μήνα, ο Δανός παλαιστινιακής καταγωγής Ομάρ ελ Χουσεΐν, ο οποίος σκότωσε δύο ανθρώπους στις 14 και 15 Φεβρουαρίου, προτού πέσει νεκρός από τα πυρά της αστυνομίας. «Συνεχίζουμε τις έρευνες γύρω από τα γεγονότα του Φεβρουαρίου και οι σημερινές επιχειρήσεις εντάσσονται στο πλαίσιο της έρευνας αυτής», α- «Συνεχίζουμε τις έρευνες γύρω από τα γεγονότα του Φεβρουαρίου», ανέφερε η αστυνομία. νέφερε σε ανακοίνωσή της η α- στυνομία της Κοπεγχάγης. Ανδρες της ειδικής αντιτρομοκρατικής μονάδας της αστυνομίας ερεύνησαν χθες οκτώ διαμερίσματα στο συγκρότημα Μέλνεπαρκεν της συνοικίας Νόρεμπρο, καθώς και άλλες κατοικίες στο κέντρο της Κοπεγχάγης αλλά και τη συνοικία Αμαρ. ASSOCIATED PRESS Ανθρώπινη αλυσίδα σχημάτισαν Δανοί κάθε θρησκεύματος γύρω από τη Μεγάλη Συναγωγή της Κοπεγχάγης το περασμένο Σάββατο, σε ένδειξη στήριξης της εβραϊκής κοινότητας της χώρας. Μέχρι στιγμής, οι αρχές έχουν προχωρήσει στην προσαγωγή τριών συνεργών του ελ Χουσεΐν. Πολιτική εκμετάλλευση Την επίθεση του Φεβρουαρίου συνεχίζει να εκμεταλλεύεται πολιτικά το ξενοφοβικό, ακροδεξιό Λαϊκό Κόμμα (DF) της Δανίας, με τον εκπρόσωπό του, Μάρτιν Χένρικσεν, να καλεί την κυβέρνηση να θεσπίσει ειδικό πρόγραμμα, το οποίο θα βοηθά «πρώην» μουσουλμάνους να ε- γκαταλείπουν τη θρησκεία τους, χωρίς να αντιμετωπίζουν εκφοβισμό από τους πάλαι ποτέ ο- μοθρήσκους τους. «Δυστυχώς, έχουμε διαπιστώσει πολλά κρούσματα ανθρώπων, οι οποίοι αν και επιθυμούν να εγκαταλείψουν το ισλάμ, δυσκολεύονται ή αδυνατούν να το κάνουν, φοβούμενοι τα αντίποινα ορισμένων μουσουλμανικών ομάδων στη Δανία. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο αυτό» είπε ο κ. Χένρικσεν σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Politiken». Στη Δανία σήμερα ζουν περί τους μουσουλμάνους, ενώ ο θρησκειολόγος Μόενς Μόγκενσεν εκτιμά ότι οι δηλώσεις του Χένρικσεν έχουν κάποια βάση, καθώς ορισμένοι μουσουλμάνοι αντιμετωπίζουν όντως πιέσεις, εάν προσπαθήσουν να ε- γκαταλείψουν τη θρησκεία τους. «Παρότι η κοινωνική πίεση σε αυτούς είναι έντονη, το κράτος δεν πρέπει να αναμειχθεί, εφόσον δεν παραβιάζεται ο νόμος. Η περιφρόνηση και η γελοιοποίηση είναι νόμιμες. Αν κάποιος, όμως, χρησιμοποιήσει βία, τότε ο νόμος έχει παραβιασθεί και το κράτος οφείλει να παρέμβει» λέει ο κ. Μόγκενσεν. Η διαφωνία Την κάθετη διαφωνία τους στην πρόταση του DF εξέφρασαν τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού, αποτελούμενου από τους κεντροαριστερούς Σοσιαλδημοκράτες και τους κεντροδεξιούς Ριζοσπάστες. «Η χώρα μας διαθέτει ανεξιθρησκία. Δηλώσεις και πρωτοβουλίες, όπως αυτές του εκπροσώπου του DF, οι οποίες αφήνουν να εννοηθεί ότι κάποιες θρησκείες είναι υποδεέστερες άλλων, δεν συνάδουν με τις πολιτικές μας παραδόσεις» είπε η εκπρόσωπος Τύπου των Σοσιαλδημοκρατών, Τρίνε Μπράμσεν. REUTERS Προς θεσμοθέτηση η παρακολούθηση Ερευνες χωρίς εισαγγελική ή δικαστική παραγγελία θα διεξάγουν οι γαλλικές υπηρεσίες. ΠΑΡΙΣΙ. Νομίμως θα μπορούν εφεξής να δραστηριοποιούνται οι γαλλικές μυστικές υπηρεσίες εντός της χώρας, σύμφωνα με το νομοσχέδιο που θα υποβληθεί αύριο στο υπουργικό συμβούλιο. Οι έξι υπηρεσίες πληροφοριών της Γαλλίας θα μπορούν έτσι, χωρίς προηγούμενη εισαγγελική ή δικαστική παραγγελία, να τοποθετούν συσκευές ηχητικής παρακολούθησης και κάμερες σε οχήματα, γραφεία και κατοικίες, να τοποθετούν συσκευές γεωγραφικού εντοπισμού GPS, να ερευνούν το περιεχόμενο υπολογιστών και εφαρμογών ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στο διαδίκτυο. Παρότι τις μεθόδους αυτές αξιοποιούσαν ήδη οι αρμόδιες υπηρεσίες, οι δραστηριότητές τους ήταν παράνομες και μπορούσαν να προσβληθούν δικαστικά. Σε μια προσπάθεια να προλάβει την κατακραυγή για την κατάφωρη παραβίαση της ιδιωτικής ζωής, η κυβέρνηση πρόκειται να θεσμοθετήσει ανεξάρτητη διοικητική επιτροπή, η οποία θα ελέγχει την «αναλογικότητα» των μέσων, ανάλογα με την απειλή. Το νομοσχέδιο αποτελεί απάντηση της κυβέρνησης στις επιθέσεις του Ιανουαρίου στο Παρίσι, προσφέροντας στις διωκτικές υπηρεσίες νέα, ενισχυμένα μέσα παρακολούθησης υπόπτων. Οι μυστικές υπηρεσίες θα έχουν τη δυνατότητα να ερευνούν «σε πραγματικό χρόνο» τα ηλεκτρονικά δεδομένα, συμπεριλαμβανομένων των συνομιλιών μέσω Skype, Facebook και Twitter, ενώ η κυβέρνηση έχει καταθέσει αίτημα στις εταιρείες μηχανών αναζήτησης, ώστε αυτές να καταγγέλλουν κάθε ύποπτη κίνηση χρηστών, παρά τον παραδοσιακό δισταγμό των εταιρειών να παραδίδουν στοιχεία χρηστών. AFP

14 14-OIK_DIETHNH_KATHI 18/03/15 00:05 Page l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ Τετάρτη 18 Mαρτίου 2015 Αίτημα πενταμερούς από Αλ. Τσίπρα Στόχος, η παροχή ρευστότητας 3-5 δισ. με όρους διαρθρωτικά, ιδιωτικοποιήσεις Των ΔΩΡΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΕΛΕΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ Μάλλον την Παρασκευή η συνάντηση με Μέρκελ, Ολάντ, Γιουνκέρ και Ντράγκι, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε. Η άμεση παροχή ρευστότητας, ύ- ψους 3 έως 5 δισ. ευρώ, προκειμένου να αντιμετωπισθεί η οικονομική ασφυξία στην οποία έχει περιέλθει η χώρα, είναι η επιδίωξη της κυβέρνησης από την 5μερή συνάντηση που ζήτησε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας να πραγματοποιηθεί στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής, η οποία αρχίζει αύριο στις Βρυξέλλες. Σύμφωνα με πληροφορίες από τις Βρυξέλλες, η συνάντηση αναμένεται να πραγματοποιηθεί το πρωί της Παρασκευής, ώστε να υπάρχει περιθώριο να συζητηθεί το ελληνικό αίτημα και σε επίπεδο συνόδου. Ο κ. Τσίπρας επικοινώνησε τηλεφωνικά χθες με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και έθεσε το αίτημα της 5μερούς συνάντησης με τη συμμετοχή του ιδίου, της Γερμανίδας καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ, του Γάλλου προέδρου Φρανσουά Ολάντ, του προέδρου της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ και του επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι. Οπως ανέφεραν πηγές του Μεγάρου Μαξίμου, ο πρωθυπουργός προσδοκά να αποσπάσει συμφωνία σε ένα πλαίσιο το οποίο θα ορίζει τι πρέπει να κάνει η Ελλάδα και ταυτόχρονα να ανοίγει τη χρηματοδότηση μέσω αύξησης του ορίου έκδοσης εντόκων από την ΕΚΤ. Οσον αφορά για το τι είναι διατεθειμένη να δώσει η κυβέρνηση, οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι ο κ. Τσίπρας είναι έ- τοιμος να δεχθεί την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων που θα προτείνουν και οι εταίροι, πέραν αυτών που βάζει στο τραπέζι η Αθήνα, αλλά και να συζητήσει την προώθηση ιδιωτικοποιήσεων. Αυτό που η ελληνική πλευρά θέτει ως «κόκκινη γραμμή» είναι η υιοθέτηση μέτρων λιτότητας. «Συζητάμε όλα τα υπόλοιπα, με αφετηρία την επιστολή του Γιάνη Βαρουφάκη στο Eurogroup και όσα δεσμευθήκαμε τότε», αναφέρει σχετικά στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού. Από το Μέγαρο Μαξίμου αναφέρουν ότι ο κ. Τσίπρας πήρε την πρωτοβουλία να ζητήσει τη συγκεκριμένη συνάντηση πριν από την προγραμματισμένη συνάντησή του με την κ. Μέρκελ την προσεχή Δευτέρα, ώστε το ελληνικό αίτημα για χρηματοδοτική «ανάσα» να περάσει από μια συλλογική διαδικασία και να μη φανεί ότι για την παροχή ρευστότητας είναι απαραίτητη η «διαμεσολάβηση» της Γερμανίδας καγκελαρίου. Πάντως, το αίτημα της Α- θήνας για την 5μερή συνάντηση μάλλον δυσαρέστησε τις Βρυξέλλες. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι τη χαρακτήριζαν λανθασμένη κίνηση από την πλευρά του κ. Τσίπρα, καθώς σπεύδει ο ίδιος που μέχρι πρότινος μιλούσε για ανάγκη συλλογικής λειτουργίας των θεσμών της Ε.Ε. να ξεχωρίσει δύο κράτη-μέλη από τα υπόλοιπα (Γερμανία - Γαλλία), δεν είναι ξεκάθαρο τι επιδιώκει η ελληνική πλευρά και, τέλος, αν το αίτημα της Αθήνας αφορά χρηματοδότηση, αυτή είναι μια τεχνική συζήτηση η οποία δεν μπορεί να διεκπεραιωθεί σε πολιτικό επίπεδο. Ασφυκτικό κλίμα Πάντως, η Αθήνα σπεύδει να επισημάνει ότι η διακοπή της ρευστότητας έχει διαμορφώσει ασφυκτικό κλίμα, ενώ ανώτατα κυβερνητικά στελέχη προσθέτουν ότι έχει διαμηνυθεί προς τους εταίρους πως, σε περίπτωση αδιεξόδου, η κορυφαία προτεραιότητα είναι οι ανάγκες που έχει η χώρα και εξέφραζαν αισιοδοξία ότι δεν θα υπάρξει ρήξη και συνακόλουθο πιστωτικό γεγονός. Εντύπωση προκαλεί, στο πλαίσιο αυτό, χθεσινή παρέμβαση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ και α- ντιπροέδρου του Ευρωκοινοβουλίου, γνώστη του κλίματος των Βρυξελλών, Δημήτρη Παπαδημούλη, ο οποίος τόνισε (ρ/σ Στο Κόκκινο) ότι «σήμερα είμαστε μόνοι μας. Και στους 19 της Ευρωζώνης και στους 28 της Ε.Ε.», αμφισβητώντας ουσιαστικά ότι υ- πάρχει από οποιαδήποτε πλευρά διάθεση υποστήριξης της Αθήνας. Μίλησε δε για «έντιμο συμβιβασμό», που σημαίνει ότι «δεν πετυχαίνω το 100% των στόχων μου. Σε κάποια πράγματα κάνω υποχωρήσεις, αλλά βελτιώνω αυτό που παρέλαβα». Αντιπαράθεση μεταξύ Μαξίμου - Ν.Δ. για τα δημοσιονομικά Σφοδρή πολιτική αντιπαράθεση εκδηλώθηκε, χθες, με επίκεντρο τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας. Από την πλευρά του Μεγάρου Μαξίμου, περιγράφοντας την κατάσταση που η σημερινή κυβέρνηση «κληρονόμησε» στο δημοσιονομικό επίπεδο, έκαναν λόγο για σχέδιο της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ «για τη δημοσιονομική και πιστωτική ασφυξία της νέας κυβέρνησης». Σε αυτό το σχέδιο, οι κυβερνητικές πηγές εντάσσουν την εκτίναξη στην υστέρηση εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού τον Δεκέμβριο του 2014 στα 3,5 δισ. ευρώ έναντι του προβλεπόμενου στόχου, ενώ τον Νοέμβριο, ένα μήνα νωρίτερα, η υστέρηση αυτή ήταν μόλις στα 920 ε- κατ. ευρώ. Επιπλέον, κατηγορούν τη συγκυβέρνηση Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ για υπερδανεισμό μέσω repos, ο οποίος, ενώ η αρχική συμφωνία ήταν να μην ξεπεράσει τα 3 δισ. ευρώ, έφτασε στο τέλος του 2014 τα 8,6 δισ. ευρώ. Η Ν.Δ. απάντησε κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι ψεύδεται και τονίζει σε ανακοίνωσή της ότι η ε- πίτευξη του δημοσιονομικού στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ ήταν απολύτως εφικτή τον Νοέμβριο του Οπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση, την υστέρηση εσόδων του Νοεμβρίου η κυβέρνηση είχε καταφέρει να υπερκαλύψει με μείωση δαπανών κατά 1 δισ. ευρώ. Αναφορικά με την εκτίναξη της υστέρησης στα 3,5 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο, η Ν.Δ. αναφέρει ότι η κυβέρνηση συμπεριλαμβάνει σε αυτό το ποσό και τα 1,9 δισ. ευρώ κέρδη από τα ελληνικά ομόλογα που διακρατούν οι κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης και επιρρίπτει στη σημερινή κυβέρνηση την ευθύνη για τη μη επίτευξη συμφωνίας που θα επέτρεπε την είσπραξη αυτών των χρημάτων. Το ΠΑΣΟΚ, από την πλευρά του, κατηγορεί την κυβέρνηση για «κατάφωρη προσβολή της κοινής λογικής», λέγοντας ότι «ή δεν καταλαβαίνει ή κάνει πως δεν καταλαβαίνει». Σκληρό μπρα ντε φερ κυβέρνησης με τους θεσμούς Σε οριακό σημείο κινούνται οι σχέσεις της κυβέρνησης με τους ε- ταίρους, τη στιγμή που οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται κυριολεκτικά στην «κόψη του ξυραφιού» και ο πρωθυπουργός κ. Αλ. Τσίπρας ζήτησε την 5μερή συνάντηση, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής, σε μια προσπάθεια να ξεμπλοκάρει τη χρηματοδότηση. Μέσα σε αυτό το σκηνικό, η κυβέρνηση αποφάσισε χθες να φέρει προς συζήτηση στη Βουλή με τη διαδικασία του κατεπείγοντος το νομοσχέδιο για τη ρύθμιση οφειλών σε 100 δόσεις, «απαντώντας» έμπρακτα στο αίτημα του επικεφαλής του κλιμακίου της Κομισιόν στη διαπραγμάτευση με την Ελλάδα, Ντέκλαν Κοστέλο, να «παγώσει» το εν λόγω νομοσχέδιο, ό- πως και το νομοσχέδιο για την ανθρωπιστική κρίση καθώς, σε διαφορετική περίπτωση, θα θεωρηθούν μονομερείς ενέργειες που παραβιάζουν τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου. Το Μέγαρο Μαξίμου, απαντώντας στην επιστολή Κοστέλο, μίλησε για αδυναμία των τεχνικών κλιμακίων να εγγυηθούν τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου, ε- φόσον δεν μπορούν να αντιληφθούν τη στόχευση του νομοσχεδίου για την ανθρωπιστική κρίση, που δεν είναι άλλη από την ανακούφιση των πληγέντων από τις πολιτικές που εφαρμόσθηκαν τα προηγούμενα χρόνια. Κάλεσε, μάλιστα, τα κόμματα της αντιπολίτευσης να ψηφίσουν το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, ζητώντας τους ουσιαστικά να λάβουν θέση έναντι της αντιπαράθεσης με τους εταίρους. Την ίδια στιγμή, πολιτική έ- νταση πυροδοτήθηκε χθες στην EUROKINISSI/ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ Ολομέλεια της Βουλής, κατά την έναρξη της συζήτησης του πρώτου νομοσχεδίου της κυβέρνησης, αυτού για την ανθρωπιστική κρίση και ρυθμίσεις κυβερνητικής και κρατικής λειτουργίας, με α- φορμή διαδικαστικά θέματα και επίκεντρο, κυρίως, επιλογές της προέδρου του Σώματος κ. Ζωής Κωνσταντοπούλου. Η αρχή έγινε όταν η κ. Κωνσταντοπούλου, επικαλούμενη σαφές άρθρο του Κανονισμού, είπε πως ΑΠΕ EPA Η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ. Ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ. Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ζήτησε την πενταμερή συνάντηση, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε., σε μια προσπάθεια να λυθεί το πρόβλημα χρηματοδότησης. Με τη μορφή του κατεπείγοντος το νομοσχέδιο για τις 100 δόσεις, ως α- πάντηση στα «βέτο» Κοστέλο. AFP REUTERS Ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ. Ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι. -σε αντίθεση με όσα συνέβαιναν σε προηγούμενες περιόδους- η συζήτηση θα έπρεπε να αρχίσει με εισήγηση του αρμόδιου υπουργού. Επικαλούμενοι την κοινοβουλευτική συνήθεια, διαμαρτυρήθηκαν εντόνως οι εκπρόσωποι της Ν.Δ. και του ΚΚΕ. Αίσθηση προκάλεσε, ωστόσο, η παρέμβαση του κ. Ν. Φίλη, καθώς ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ τήρησε αποστάσεις από τις ανακοινώσεις της προέδρου: «Είναι λογικό και ανταποκρινόμενο στην ανάγκη να προταχθούν οι βουλευτές και όχι οι υπουργοί, το να αρχίσουμε με τις ομιλίες των εισηγητών. Η συζήτηση να είναι ε- πικεντρωμένη όχι στην κυβερνητική άποψη» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Φίλης. «Δεν τίθεται υπό συζήτηση ή διαπραγμάτευση η ε- φαρμογή του Κανονισμού. Θα προταχθούν οι υπουργοί. Αυτή η Βουλή θα εφαρμόσει τον Κανονισμό» είπε σε αυστηρό τόνο η κ. Κωνσταντοπούλου. Τροπολογίες Παράλληλα οι κ. Χ. Θεοχάρης («Ποτάμι») και Γ. Κουτσούκος (ΠΑ- ΣΟΚ) ήγειραν το ζήτημα των πολλών υπουργικών τροπολογιών που κατατέθηκαν στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο, ενώ θέμα ανέκυψε και με την προσπάθεια της Χρυσής Αυγής να μπλοκάρει τη διαδικασία: ο εκπρόσωπός της Αρτ. Ματθαιόπουλος επικαλούμενος πρόσφατη γνωστή τοποθέτηση της κ. Κωνσταντοπούλου αναφορικά με την εγκυρότητα αποτελεσμάτων ονομαστικών ψηφοφοριών επί νομοσχεδίων, χωρίς την παρουσία προφυλακισμένων βουλευτών της Χ.Α. στην Ολομέλεια, υπέβαλε αίτημα ονομαστικής ψηφοφορίας στο υπό συζήτηση νομοσχέδιο. «Εσείς μας δώσατε αυτό το δικαίωμα κ. Πρόεδρε», είπε ο βουλευτής της Χ.Α., κλείνοντας την παρέμβασή του. Τελικώς, η ονομαστική ψηφοφορία αποφασίστηκε να γίνει σήμερα και η συζήτηση συνεχίστηκε. Στο περιθώριο των προαναφερομένων, η κ. Ντόρα Μπακογιάννη κατήγγειλε ότι η πρόεδρος της Βουλής, αν και της είχε ζητηθεί εγκαίρως, δεν της έδωσε έγγραφη άδεια μετάβασης στο εξωτερικό, προκειμένου να προεδρεύσει σε συνεδρίαση της Πολιτικής Επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης. Ντάισελμπλουμ: Σενάριο τύπου Κύπρου για Ελλάδα Για πρώτη φορά το ενδεχόμενο κεφαλαιακών ελέγχων και κλείσιμο των τραπεζών έθεσε ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, αναφέροντας σε ολλανδικό ραδιόφωνο ότι θα μπορούσε να εφαρμοστεί στην Ελλάδα ό,τι εφαρμόστηκε και στην Κύπρο. «Αν μια χώρα αντιμετωπίζει πρόβλημα, δεν χρειάζεται αναγκαστικά να υπάρξει έξοδος από το ευρώ», είπε, χωρίς ωστόσο να μπει σε λεπτομέρειες για το εάν αποκλείει αυτό το ενδεχόμενο. «Θυμηθείτε την περίπτωση της Κύπρου. Για ένα μικρό χρονικό διάστημα οι τράπεζες εκεί έκλεισαν, ενώ οι εισροές και εκροές κεφαλαίων τέθηκαν υπό διάφορους περιορισμούς, συνεπώς όλα τα σενάρια εξετάζονται», είπε χαρακτηριστικά. Ο κ. Ντάισελμπλουμ δήλωσε ότι εξαιτίας της πολιτικής αβεβαιότητας που υπάρχει στην Ελλάδα μπορεί να σημειωθούν βήματα προς τα πίσω και για αυτό είναι σημαντικό να μείνει η χώρα σε σωστή πορεία, καθώς η ανάκαμψη της οικονομίας πήγε πολύ καλά. Στις δηλώσεις απάντησε με πολύ οξύ τόνο ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γαβριήλ Σακελλαρίδης, λέγοντας ότι «θα ήταν χρήσιμο για όλους ο κ. Ντάισελμπλουμ να σεβαστεί τη θεσμική του θέση στην Ευρωζώνη». «Δεν αντιλαμβανόμαστε εύκολα τους λόγους που τον ωθούν να κάνει δηλώσεις που δεν ταιριάζουν στον ρόλο που του έχει ανατεθεί. Ολα τα υπόλοιπα είναι σενάρια φαντασίας. Θεωρούμε περιττό να του υπενθυμίσουμε ότι η Ελληνική Δημοκρατία δεν εκβιάζεται», κατέληξε ο κ. Σακελλαρίδης. Τη δυσκολία των συζητήσεων με την Ελλάδα υπογράμμισε εξάλλου η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ, «Σενάρια φαντασίας. Η Ελληνική Δημοκρατία δεν εκβιάζεται», απάντησε σε ο- ξύ τόνο ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. μιλώντας στα στελέχη του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος. Σύμφωνα με το Bloomberg, που επικαλείται δηλώσεις του στελέχους του κόμματος που έγιναν με τον όρο της ανωνυμίας, η καγκελάριος τόνισε ότι η Γερμανία πρέπει να κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να ξεπεραστούν οι δυσκολίες με την Ελλάδα. Την ίδια ώρα κατέστησε σαφές ότι η επικείμενη συνάντησή της με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα δεν υποκαθιστά την αξιολόγηση της Ελλάδας από τους θεσμούς. Κριτική από τον Τόμας Βίζερ Σε ήπιους τόνους αλλά κριτικός στη στάση της κυβέρνησης κινήθηκε επίσης ο επικεφαλής του Εuroworking Group Τόμας Βίζερ, σε συνέντευξή του σε αυστριακή ε- φημερίδα. Παρόλο που δηλώνει «απολύτως αισιόδοξος» για μια επιτυχή κατάληξη των διαπραγματεύσεων με την Ελλάδα και απαντάει με ένα κατηγορηματικό «όχι» στην ερώτηση αν αληθεύουν σενάρια και εικασίες περί μιας εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ, τονίζει ότι οι τελευταίες δύο εβδομάδες πέρασαν μάλλον με παρασκηνιακές αντιπαραθέσεις παρά με σκληρή εργασία. Σε άλλο σημείο της συνέντευξης αναφέρει πως όλους τους βρίσκουν σύμφωνους οι προθέσεις του Ελληνα πρωθυπουργού για εξάλειψη της διαφθοράς στην Ελλάδα και για μια δημόσια διοίκηση όπου ο καθένας θα πληρώνει τους φόρους που του αναλογούν, ωστόσο το πρόβλημα είναι στην εφαρμογή τους. Η ελληνική κυβέρνηση έχει κάνει μια σειρά από προτάσεις, οι οποίες, δηλώνει ο κ. Βίζερ, σαφώς δεν είναι στη σωστή κατεύθυνση. Επισημαίνει ότι η Αθήνα δεν μπόρεσε να παρουσιάσει τα προηγούμενα τρία με τέσσερα χρόνια καμία επιτυχία σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και πως εάν είχαν πραγματικά εφαρμοστεί, θα μειώνονταν οι τιμές και δεν θα έπεφτε το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων, «αλλά αυτό δεν συνέβη στη διάρκεια διακυβέρνησης ούτε του Παπανδρέου ούτε του Σαμαρά». Σημαντικό είναι ότι αναφέρει πως αν υπάρξει πάλι επιστροφή στον δρόμο του προγράμματος, τότε μπορεί η Ελλάδα να διαπραγματευτεί και το ύψος του απαιτούμενου πλεονάσματος. ΕΛΕΝΗ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ Μήνυμα προς Ε.Ε. μέσω της Μόσχας Η επίσκεψη Τσίπρα στη Ρωσία, στις 8 Απριλίου, υποδηλώνει ότι η Ελλάδα δεν είναι απομονωμένη, αναφέρουν κυβερνητικές πηγές. Τις επόμενες ημέρες θα αρχίσουν εντατικές συνομιλίες σε διπλωματικό επίπεδο για την προετοιμασία της επίσκεψης του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, στη Μόσχα, στις 8 Απριλίου. Ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, θα ήθελε να παραστεί στις εκδηλώσεις της Μόσχας για την επέτειο των 70 χρόνων από τη νίκη των Συμμάχων επί της ναζιστικής Γερμανίας, ανταποκρινόμενος στη σχετική πρόσκληση που του απηύθυνε ο κ. Βλαντιμίρ Πούτιν α- μέσως μετά την εκλογή του, ωστόσο εκτιμήθηκε ότι σε αυτό το πανηγυρικό κλίμα και στο ιδιαίτερα πιεστικό από πλευράς χρόνου εορταστικό πρωτόκολλο δεν θα μπορούσαν να γίνουν ουσιαστικές συνομιλίες, κάτι που θέλει ο Ελληνας πρωθυπουργός. Ο κ. Αλέξης Τσίπρας έχει σκοπό να εγκαινιάσει μια νέα περίοδο μεταξύ Ελλάδας - Ρωσίας στον πολιτικό, διπλωματικό, οικονομικό και πολιτιστικό τομέα. Παράλληλα, πηγές της κυβέρνησης τονίζουν ότι η επικείμενη επίσκεψη του πρωθυπουργού στη Μόσχα θα καταδείξει ότι, παρά την κρίση, η Αθήνα όχι μόνο δεν είναι απομονωμένη, αντίθετα κινείται ενεργητικά στο διεθνές πεδίο, υπενθυμίζοντας πως ο κ. Αλ. Τσίπρας πρόκειται να επισκεφθεί και το Πεκίνο. Με βάση αυτό το σκεπτικό, το Μέγαρο Μαξίμου ζήτησε από τη Μόσχα να αναζητήσει μια νέα ημερομηνία και την περασμένη Δευτέρα, από το Κρεμλίνο, ήρθε η απάντηση για επίσκεψη στις 8 Απριλίου. Επίσκεψη Ησυχου Νωρίτερα, το διάστημα Μαρτίου, πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στη Μόσχα ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Αμυνας Κώστας Ησυχος, ο οποίος έχει και την ιδιότητα του συμπροέδρου της Μεικτής Διυπουργικής Επιτροπής Ελλάδας - Ρωσίας. Η επίσκεψη εντάσσεται στο πλαίσιο των προσπαθειών ενίσχυσης της συνεργασίας μεταξύ των δύο κυβερνήσεων σε τομείς κοινού ενδιαφέροντος.

15 15-OIK_ELLADA_KATHI 17/03/15 20:09 Page 15 Τετάρτη 18 Maρτίου 2015 ΕΛΛΑΔΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 15 Στήριξη με αποστάσεις των ΗΠΑ στην Ελλάδα Xάνει το «δώρο» της υποτίμησης του ευρώ η Αθήνα Η κυβέρνηση Ομπάμα επιμένει στην αναγκαιότητα της ανάπτυξης με μεταρρυθμίσεις Του απεσταλμένου μας στην ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΕΛΛΙΣ Η Ουάσιγκτον, που αναλύει την πορεία της Ελλάδας μέσα από το γεωπολιτικό πρίσμα, προσπαθεί να αποκωδικοποιήσει τις προθέσεις του Αλέξη Τσίπρα. Πρώην αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών τόνισε στην «Κ» ότι οι αρχικές εκτιμήσεις συγκλίνουν στο συμπέρασμα πως «ο ίδιος ο πρωθυπουργός, όχι όμως και σημαντικό τμήμα του ΣΥΡΙΖΑ, εκπέμπει σημάδια ωρίμανσης και σταδιακής μετακίνησης προς τον ρεαλισμό και την αναζήτηση εφικτών λύσεων». Και πρόσθεσε: «Το ερώτημα που τίθεται από πολλούς στην Ουάσιγκτον είναι αν μπορεί να συνεχίσει και να ολοκληρώσει αυτή την προσαρμογή από την προεκλογική ρητορική στη σκληρή πραγματικότητα και, κυρίως, αν θα μπορέσει να κυβερνήσει λόγω των α- ντιδράσεων στο εσωτερικό του κόμματός του». Σε αυτή τη φάση, η κυβέρνηση Ο- μπάμα θα αποφύγει κάθε κίνηση ή δήλωση που θα δυσκολεύει τον κ. Τσίπρα, κάτι που θα φανεί κατά την επικείμενη επίσκεψη στην Αθήνα της βοηθού υπουργου Εξωτερικών για ευρωπαϊκές υποθέσεις, Βικτόρια Νούλαντ. Οι Αμερικανοί παρακολουθούν με ανησυχία την αβέβαιη τροπή που έχει λάβει το «ελληνικό ζήτημα», εκφράζουν τη στήριξή τους στην Ελλάδα, αλλά τηρούν διακριτές αποστάσεις, καθώς, όπως τονίζουν, το πρόβλημα αφορά πρωτίστως την ίδια την Ευρώπη η οποία καλείται να το διαχειρισθεί. Η κυβέρνηση του Μπαράκ Ομπάμα θα αποφύγει κάθε κίνηση ή δήλωση που θα δυσκολεύει τον κ. Τσίπρα. Στα υπουργεία Οικονο - μικών και Εξωτερικών επικρατεί ανησυχία για το μέλλον ενός σημαντι κού συμμάχου της Αμερικής σε μια ευαίσθητη περιοχή. Ιδιωτικοποιήσεις Η κυβέρνηση Ομπάμα πιέζει τη Γερμανία για λιγότερη λιτότητα -στο πλαίσιο αυτό θεωρεί «πολύ χρήσιμη» την ποσοτική χαλάρωση του Μάριο Ντράγκι- αλλά ταυτόχρονα, καθιστά σαφές ότι η Αθήνα πρέπει να υλοποιήσει τις αναγκαίες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, τις οποίες άλλωστε υποστηρίζουν και οι ΗΠΑ στο πλαίσιο του ΔΝΤ, καθώς εκτιμούν ότι μόνο έτσι θα καταστεί η ελληνική οικονομία παραγωγική και ανταγωνιστική. Δίνει, δε, ιδιαίτερη έμφαση στην ύπαρξη διαφάνειας στις διαδικασίες των ιδιωτικοποιήσεων αλλά και στις προμήθειες του ελληνικού Δημοσίου λόγω του πιθανού ενδιαφέροντος από αμερικανικές εταιρείες που συχνά παραπονούνται για παρασκηνιακούς αποκλεισμούς. «Ο πρόεδρος Ομπάμα και η κυβέρνησή του επιμένουν στην αναγκαιότητα της ανάπτυξης, σε αντιδιαστολή με τη λιτότητα, ως το πιο αποτελεσματικό εργαλείο για τη μείωση των ελλειμμάτων και του χρέους» λέει στην «Κ» ο Τζεφ Αντερσον, πρώην διευθυντής Ευρώπης του IIF, ο οποίος πάντως προειδοποιεί ότι το κλίμα είναι πολύ διαφορετικό από το «Η ανησυχία για τις επιπτώσεις ενός Grexit έχει περιορισθεί σημαντικά, διότι η Ευρώπη είναι πολύ καλύτερα προετοιμασμένη, η ΕΚΤ έχει προχωρήσει σε ποσοτική χαλάρωση, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία έχουν ε- πιστρέψει με πολύ καλούς όρους στις αγορές, και έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος προς μια τραπεζική ένωση». Το μήνυμα Αμερικανικές πηγές επισημαίνουν ότι οι ΗΠΑ θα παραμείνουν αναμεμειγμένες, εκπέμποντας σταθερά το μήνυμα ότι «η Ελλάδα χρειάζεται ι- σχυρή εξωτερική βοήθεια ως αντάλλαγμα για την υλοποίηση φιλόδοξων βαθιών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων». Στα υπουργεία Οικονομικών και Εξωτερικών επικρατεί ανησυχία για το μέλλον ενός σημαντικού συμμάχου της Αμερικής σε μια ευαίσθητη περιοχή, αλλά και για το γενικότερο ευρωπαϊκό οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον, καθώς πολλοί θεωρούν πως μια έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη θα προκαλούσε σοκ στο σύστημα και η ευρωπαϊκή, πιθανώς και η παγκόσμια οικονομία θα εισερχόταν σε αχαρτογράφητα νερά, και αυτό είναι ένα ρίσκο που οι ΗΠΑ θα ήθελαν να αποφύγουν. Από την άλλη, υπάρχουν όρια στο πόσο προτίθεται να εμπλακεί η Αμερική. «Οι ΗΠΑ βλέπουν την Ελλάδα ως ένα πρόβλημα που πρέπει να λύσει μόνη της η Ευρώπη» τονίζει στην «Κ» η Α- μερικανίδα πρώην υποδιευθύντρια Ευρώπης του ΔΝΤ, Σούζαν Σάντλερ. «Συνήθως, οι ΗΠΑ προτρέπουν τις χώρες να κάνουν ό,τι χρειάζεται και να προχωρήσουν. Αυτή τη φορά όμως πρόκειται για ένα πρόβλημα που έχει κρατήσει υπερβολικά πολύ, και η ελληνική κυβέρνηση δείχνει τόσο αδύναμη να το διαχειρισθεί, που δεν είναι σαφές ότι αυτή η προσέγγιση θα λειτουργούσε. Εάν δεν υλοποιούνται μέτρα ενίσχυσης της ανάπτυξης είναι σαν να πηγαίνουν χαμένα τα χρήματα». Ο Ντάγκλας Ρέντικερ, πρώην εκπρόσωπος των ΗΠΑ στο ΔΝΤ, σημειώνει ότι «οι ΗΠΑ ενισχύουν οικονομικά την Ελλάδα μέσω του ΔΝΤ, όπου ήταν και παραμένουν μια εποικοδομητική και υποστηρικτική φωνή για την Ελλάδα». Ωστόσο, προσθέτει με νόημα ότι στόχος είναι να διασφαλισθεί «η μελλοντική πορεία της χώρας προς τη βιωσιμότητα εντός του πλαισίου του υπάρχοντος προγράμματος». Οι ισορροπίες στο εσωτερικό του ΔΝΤ για το «ελληνικό ζήτημα» Του ΛΕΩΝΙΔΑ ΣΤΕΡΓΙΟΥ Την ώρα που στην Ευρωζώνη βρέχει λεφτά, η ελληνική οικονομία και οι ελληνικές επιχειρήσεις κρατούν ο- μπρέλα. Διότι δεν φτάνουν στην Ελλάδα τα άμεσα οφέλη από την πτώση του ευρώ και της ποσοτικής χαλάρωσης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Γεγονός που δικαιώνει την επιλογή μεγάλων ελληνικών επιχειρήσεων που μετέφεραν τις έδρες τους και την παραγωγή τους στο εξωτερικό ή είχαν προνοήσει να επεκταθούν σε ξένες αγορές. Δυστυχώς, το «δώρο» της υποτίμησης του ευρώ και η υποχώρηση των αποδόσεων στις αγορές ομολόγων λόγω του προγράμματος της ΕΚΤ συνέπεσαν σε μια χρονική στιγμή που δεν φαίνεται να ωφελεί σημαντικά την ελληνική οικονομία. Ισως και καθόλου. Αυτό συμβαίνει για τους εξής κυρίως λόγους: Πρώτον, η ελληνική οικονομία και οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι αποκομμένες από τις διεθνείς αγορές. Ετσι, δεν επωφελούνται από την πτώση του κόστους χρήματος που παρατηρείται στην Ευρωζώνη λόγω ΕΚΤ. Αντίθετα, μεγάλες επιχειρήσεις, όπως η Viohalco που πήγε στις Βρυξέλλες, μπορεί να επωφεληθεί άμεσα και έμμεσα. Δεύτερον, ο κύριος κορμός των ελληνικών επιχειρήσεων είναι είτε εισαγωγικός είτε στηρίζεται στην εσωτερική αγορά είτε είναι εξαγωγείς εντός Ευρωζώνης. Ετσι, στην περίπτωση των εισαγωγικών επιχειρήσεων, η υποτίμηση του ευρώ αποτελεί τεράστιο κόστος. Επιπλέον, η αβεβαιότητα και η αναξιοπιστία που χτύπησαν πάλι την ελληνική οικονομία αναγκάζουν τους ξένους προμηθευτές να ζητούν προκαταβολή για τις παραγγελίες, δημιουργώντας προβλήματα ρευστότητας στις ελληνικές εισαγωγικές. Για τις υπόλοιπες δεν έχει κανένα άμεσο αποτέλεσμα. Αντίθετα, για μεγάλες ε- πιχειρήσεις που προνόησαν να επεκταθούν στο εξωτερικό, π.χ. στις ΗΠΑ, όπως Τιτάν, ΦΑΓΕ, Creta Farm, Lavipharm κ.ά, η ανατίμηση του δολαρίου προκαλεί αυτόματα αύξηση των κερδών για τις μητρικές στην Ελλάδα. Διότι ανατιμάται το νόμισμα στο οποίο αποτιμώνται (ενεργητικό, πωλήσεις, κέρδη, μερίσματα). Τρίτον, οι ελληνικές εξαγωγικές ε- πιχειρήσεις προς τρίτες χώρες (εκτός Ευρωζώνης) δεν μπορούν να επωφεληθούν τα μέγιστα από αυτήν την ευνοϊκή συγκυρία, λόγω των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν στο εσωτερικό, της κακής πιστοληπτικής α- ξιολόγησης, του προβλήματος ρευστότητας των τραπεζών και γενικότερα της αναξιοπιστίας της ελληνικής οικονομίας. Με άλλα λόγια, δύσκολα ένας Αμερικανός, Καναδός ή Βρετανός επιχειρηματίας εμπιστεύεται έναν προμηθευτή (εξαγωγέας) από την Ελλάδα όταν διαβάζει στον Τύπο ότι η χώρα μπορεί να βγει από το ευρώ, να αποφασιστούν περιορισμοί κεφαλαίων (capital controls), οι τράπεζες να μη μπορούν πάντα να δώσουν εγγυητικές επιστολές, το κράτος να χρωστάει ΦΠΑ και να τον παρακρατεί για να «βγάλει» τον μήνα, προκαλώντας ασφυξία στην αγορά και ενδεχομένως πτώχευση... του εν λόγω < Η απομόνωση από τις αγορές, η έλλειψη εξαγωγών και άλλες «απαγορευτικές» ιστορίες. προμηθευτή. Ωφελούνται κάποιες ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις, μεγάλες με δυνατή παρουσία στο ε- ξωτερικό, αξιοπιστία και όνομα που έχουν χτίσει εδώ και καιρό. Βέβαια και αυτό είναι κάτι από το τίποτα. Τέταρτον, ο συνδυασμός της δυσκολίας εισαγωγών (λόγω ρευστότητας και υ- ψηλότερης τιμής) και της ανατίμησης των τιμών σε άλλες χώρες, π.χ. ΗΠΑ (λόγω ενίσχυσης δολαρίου), δημιουργεί το τέλειο μείγμα για ελλείψεις προϊόντων στην ελληνική αγορά, καθώς γίνονται, για παράδειγμα, πιο κερδοφόρες οι λεγόμενες παράλληλες εξαγωγές (σύνηθες φαινόμενο στα φάρμακα). Δηλαδή, προϊόντα που είχαν εισαχθεί σε χαμηλότερες τιμές ή προϊόντα που παράγονται στην Ελλάδα, στη συνέχεια εξάγονται στο εξωτερικό και δεν μένει τίποτα στην ελληνική αγορά. Πέμπτον, τα εισαγόμενα προϊόντα που αποτιμώνται κυρίως σε δολάρια, όπως τα καύσιμα, γίνονται ακριβότερα. Ετσι, μπορεί να δούμε το φαινόμενο να αυξάνονται οι τιμές (πληθωρισμός) σε περιβάλλον ύφεσης, μείωσης της ζήτησης και περικοπής εισοδημάτων. Εκτον, η πτώση του ευρώ σημαίνει και νέα επιβάρυνση για τους Ελληνες δανειολήπτες που έχουν λάβει στεγαστικά δάνεια σε ελβετικό φράγκο. Διότι χρειάζονται περισσότερα ευρώ για να αποπληρώσουν το ίδιο χρέος σε ελβετικά φράγκα. Καθώς οι δανειολήπτες αυτοί είναι χιλιάδες και οι τράπεζες συνεχώς ρυθμίζουν, το τελικό όφελος για την ελληνική οικονομία από πλευράς ρευστότητας και κερδοφορίας περιορίζεται. Της ανταποκρίτριάς μας στην ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΣΩΚΟΥ Θα πίστευε κανείς ότι όλα βαίνουν καλώς: Η ενημέρωση για την Ελλάδα στο τελευταίο εκτελεστικό συμβούλιο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) κράτησε δέκα λεπτά και περιορίσθηκε στα διαδικαστικά. Δεν έγινε καμία συζήτηση για τα μέτρα πολιτικής, ούτε για τις αλλαγές που διεκδικεί η ελληνική κυβέρνηση. Η γενική διευθύντρια Κριστίν Λαγκάρντ παρουσίασε τις εξελίξεις στο Eurogroup για την παράταση του ευρωπαϊκού προγράμματος, τονίζοντας ότι το πρόγραμμα του Ταμείου συνεχίζεται κανονικά. Μόνο ο εκπρόσωπος της Βραζιλίας ξέφυγε από το σενάριο και αναφέρθηκε στην ουσία, υποστηρίζοντας ότι οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να αναλάβουν το κόστος της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους. Οσο για τη χαλάρωση της λιτότητας, η όποια ουσιαστική αλλαγή θα χρειαζόταν νέο πρόγραμμα, κάτι που αξιωματούχος που γνωρίζει τις ισορροπίες στο συμβούλιο εκτιμά ότι θα ήταν δύσκολο να εγκριθεί. Οπως λέει στην «Κ», «αν σταματούσε το πρόγραμμα και η γενική διευθύντρια πρότεινε ένα νέο πρόγραμμα δισ. ευρώ, αυτό θα ήταν δύσκολο να εγκριθεί. Σε μία τέτοια περίπτωση, οι κίνδυνοι από την έκθεση του Ταμείου στην Ελλάδα θα ήταν μεγάλοι. Αλλά όσο η κυβέρνηση συνεχίζει το τρέχον πρόγραμμα και κάνει τις σωστές επιλογές στο πακέτο μεταρρυθμίσεων, Η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ παρουσίασε τις εξελίξεις στο Eurogroup για την παράταση του ευρωπαϊκού προγράμματος, τονίζοντας ότι το πρόγραμμα του Ταμείου συνεχίζεται κανονικά. θα υπάρχει ευρεία υποστήριξη στο ε- κτελεστικό συμβούλιο». Η απουσία κάθε συζήτησης για την Ελλάδα προκαλεί έκπληξη σε στελέχη του Ταμείου, που κατηγορούν τη διοίκηση ότι σιγοντάρει τους Γερμανούς όταν ο ρόλος του Ταμείου είναι να διασφαλίζει «το διεθνές δημόσιο αγαθό». Μάλιστα, το πρώην στέλεχος του ΔΝΤ Πίτερ Ντόιλ έχει και δημοσίως επικρίνει την επιστολή της κ. Λαγκάρντ προς το Eurogroup, όπου αφήνει την έγκριση των ελληνικών προτάσεων στη διακριτική ευχέρεια των Ευρωπαίων αντί να τους προτρέπει να τα βρουν με την Ελλάδα. Υπάρχει όμως και ένα ζήτημα φήμης του Ταμείου, η οποία αναμφισβήτητα έχει πληγεί: Οπως λέει η ε- πικεφαλής οικονομολόγος της Maverick Intelligence Μέγκαν Γκριν, «πρόκειται για τεράστια αποτυχία για την εικόνα του Ταμείου στην Ελλάδα». Οπως ε- ξηγεί, οι Ελληνες βλέπουν το ΔΝΤ ως υπέρμαχο των περικοπών δαπανών και φορολογικών αυξήσεων, όταν ήταν εκείνο που πίεζε για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και αναδιάρθρωση του χρέους. Φοβισμένα από τα αρνητικά δημοσιεύματα, μέλη της ελληνικής ομάδας εργασίας του Ταμείου θεωρούν επιτυχία ότι το ενδιαφέρον του Τύπου έχει στραφεί στην Ευρώπη. Είναι χαρακτηριστικό πως όταν το εσωτερικό γραφείο αξιολογήσεων ξεκίνησε μία έρευνα για τον ρόλο του ΔΝΤ στην κρίση της Ευρωζώνης, το εκτελεστικό συμβούλιο υιοθέτησε τις ενστάσεις του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Τμήματος Πόουλ Τόμσεν που θέλησε να εξαιρέσει την Ελλάδα, με το επιχείρημα ότι το πρόγραμμά της βρίσκεται σε εξέλιξη. Καθώς όμως το γραφείο είναι ανεξάρτητο, α- ποφάσισε να συνεχίσει την έρευνα. Σε αυτή τη συγκυρία, ακόμη και αν έχουν ενστάσεις, τα περισσότερα μέλη του συμβουλίου προτιμούν να σωπαίνουν ώστε να μη δυσχεράνουν άλλο την κατάσταση. Ιδιωτικά, όμως, κάποια εκφράζουν τη λύπη τους για το γεγονός ότι η οικονομία στην Ελλάδα έχει γυρίσει τόσο πίσω. Οπως προβλέπουν, η επιστροφή στην ανάπτυξη θα είναι δύσκολη με δεδομένο το έδαφος που έχει ήδη χαθεί. Ο εκπρόσωπος της Βραζιλίας Πάουλο Νογκουέιρα Μπατίστα, πάντως, δεν περιορίζει την κριτική του στο συμβούλιο. Οι δημόσιες δηλώσεις του κ. Μπατίστα ότι το χρέος είναι υπερβολικά υψηλό και θα πρέπει να αναδιαρθρωθεί (πλην εκείνου προς το ΔΝΤ) βρίσκουν απέναντι τους Ευρωπαίους πιστωτές, που δεν συμμερίζονται την εκτίμησή του ότι το πρόγραμμα έχει αποτύχει. Ούτε μοιράζονται την αντίληψη ότι αυτό είχε στόχο τη διάσωση των ευρωπαϊκών τραπεζών, παρά το γεγονός ότι δεν τηρήθηκε η υπόσχεση που έ- δωσαν τότε Γαλλία και Γερμανία ότι οι τράπεζές τους θα διατηρούσαν την έκθεσή τους στην Ελλάδα. Τι συνεπάγεται πρακτικά αυτή η εξέλιξη Υπό κανονικές συνθήκες, τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά. Η μεγάλη υποχώρηση της ισοτιμίας του ευρώ (περίπου 20% σε σχέση με το δολάριο από τον περασμένο Μάιο) δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για την ελληνική οικονομία, ενισχύει τις εξαγωγές και πυροδοτεί την α- νάπτυξη. Αυτό ισχύει σε κανονικές συνθήκες. Οχι σήμερα. Οπως εξηγούν κορυφαίοι πανεπιστημιακοί και οικονομικοί αναλυτές, η υποτίμηση του ευρώ βοηθά την Ελλάδα στην προσπάθεια για «εσωτερική υποτίμηση». Με άλλα λόγια, όταν το ευρώ υποχωρεί, η Ελλάδα χρειάζεται λιγότερα μέτρα λιτότητας προκειμένου να κάνει την οικονομία και τις επιχειρήσεις περισσότερο ανταγωνιστικές. Λιγότερα μέτρα σημαίνει λιγότερη λιτότητα, δηλαδή μικρότερη ύφεση ή περιθώριο για μεγαλύτερη ανάπτυξη και ενίσχυση της απασχόλησης. Αυτό το όφελος έρχεται στην ελληνική οικονομία κυρίως μέσα από το κανάλι των εξαγωγών (υπηρεσίες και αγαθά), ενώ ενισχύεται από την υποχώρηση των εισαγωγών (διότι το φθηνό ευρώ κάνει τις εισαγωγές ακριβότερες). Για παράδειγμα, η υποχώρηση του ευρώ κάνει τις διακοπές στην Ελλάδα για Αμερικανούς και Βρετανούς φθηνότερες. Ετσι, αναμένεται αύξηση του τουρισμού από αυτές τις χώρες, δηλαδή ενίσχυση των εξαγωγών (τουρισμός). Από την άλλη, μία ηλεκτρική συσκευή από τη Βρετανία γίνεται ακριβότερη και συνεπώς θα μειωθεί η ζήτηση στην Ελλάδα, άρα θα περιοριστούν οι εισαγωγές (μειώνουν το ΑΕΠ). Εχει υπολογιστεί ότι μία υποτίμηση του ευρώ κατά περίπου 15% έναντι του δολαρίου προκαλεί «μαξιλάρι» περίπου 1 δισ. ευρώ για την περίπτωση της Ελλάδας. Το «μαξιλάρι» αυτό δεν είναι άμεσα ταμειακό, αλλά θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να είναι δημοσιονομικό εάν υποθέσουμε ότι δεν θα χρειαστούν μέτρα λιτότητας. Οι καθηγητές Οικονομικών Ρ. Καμπαρέλο (ΜΙΤ) και Φ. Τζιαβάζι (Bocconi University) υπολόγισαν ότι το 56% των ελληνικών εξαγωγών κατευθύνεται προς τρίτες χώρες (εκτός Ευρωζώνης) με κύριους πελάτες τις ΗΠΑ και τη Βρετανία. Επιπλέον, το 70% των ελληνικών εξαγωγών αφορά τον τουρισμό. Συνεπώς, η υποχώρηση του ευρώ κατά 15% σε ένα χρόνο ενισχύει την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών ε- ξαγωγών κατά περίπου 8,4% ή 1 δισ. ευρώ. Οι ίδιοι καθηγητές είχαν υπολογίσει ότι για να μειωθεί σημαντικά το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου της Ελλάδας (αύξηση ανταγωνιστικότητας) θα έπρεπε το ευρώ να υποτιμηθεί κατά 30%. Αντί γι αυτό, η Ελλάδα λαμβάνει μέτρα λιτότητας στο πλαίσιο των μνημονίων.

16 16-OIK_ELLADA_KATHI 17/03/15 20:05 Page l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ EΛΛΑΔΑ Τετάρτη 18 Μαρτίου 2015 Μαζικές «εκροές» ανώτατων στελεχών του ιδιωτικού τομέα στο εξωτερικό Βροχή τα βιογραφικά σε διεθνείς πολυεθνικές από Ελληνες που αναζητούν εργασία Του ΗΛΙΑ Γ. ΜΠΕΛΛΟΥ Εκτός από κεφάλαια η ελληνική οικονομία ξεμένει και από ανθρώπινο δυναμικό, καθώς ανώτερα και α- νώτατα στελέχη του ιδιωτικού τομέα αναζητούν πλέον απασχόληση στο εξωτερικό. Η τάση προσλαμβάνει πλέον ανησυχητικές διαστάσεις και διευρύνεται, «χτυπώντας» αυτό ακριβώς το ανθρώπινο κεφάλαιο που είναι υπερπολύτιμο για να βγει η οικονομία από την κρίση. Ηδη, περισσότεροι από C- level executives, όπως αποκαλούνται τα στελέχη που επανδρώνουν α- νώτατες διοικητικές θέσεις στις ε- πιχειρήσεις (CEOs, COOs, CFOs κ.λπ.), αναζητούν εναλλακτικές λύσεις απασχόλησης στο εξωτερικό. Το στοιχείο προκύπτει από τον α- ριθμό των βιογραφικών που έχουν κατατεθεί σε εξειδικευμένες πολυεθνικές εταιρείες ανθρωπίνου δυναμικού, οι οποίες δραστηριοποιούνται στην Αθήνα. Η τάση αυτή άρχισε να παίρνει διαστάσεις στις αρχές Δεκεμβρίου οπότε και ανακοινώθηκαν οι διαδικασίες για την εκλογή Πρόεδρου της Δημοκρατίας και προσέλαβε κλιμακούμενη δυναμική μετά την προκήρυξη πρόωρων εθνικών ε- κλογών, εξηγεί η διευθύνουσα σύμβουλος και Senior Client Partner του ομίλου Korn Ferry στην Ελλάδα, Κατερίνα Διαμαντοπούλου. Ε- κτοτε συνεχίζεται. Οπως αναφέρει στην «Κ», τον καιρό αυτό «βομβαρδίζεται» καθημερινά από δεκάδες βιογραφικά στελεχών. Διευκρινίζεται, μάλιστα, ότι επαγγελματικές ευκαιρίες στο εξωτερικό αναζητούν ακόμα και καλοπληρωμένα στελέχη στην Ελλάδα, τα ο- ποία στις κατ ιδίαν συνεντεύξεις τους διατυπώνουν προβληματισμό για την πορεία της πραγματικής οικονομίας, του χρηματοπιστωτικού τομέα και για τις προοπτικές του ιδιωτικού τομέα εν γένει. Στο μικροσκόπιο μεταφορές εμβασμάτων από ευρώ και άνω Της ΕΥΓΕΝΙΑΣ ΤΖΩΡΤΖΗ Τα ποσοστά μετανάστευσης είναι τριπλάσια σε σύγκριση με την περίοδο προ κρίσης και αναμένεται να παραμείνουν υψηλά και το Τα ίδια ανησυχητικά μηνύματα μεταφέρει στην «Κ» και η ManpowerGroup αναφορικά με νεότερα στελέχη επιχειρήσεων. «Μικρότερα σε ηλικία στελέχη, αρκετές φορές περισσότερο πρόθυμα να σηκώσουν τα μανίκια και να ασχοληθούν με τις σημαντικές προκλήσεις και αβεβαιότητες του σήμερα με μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα Πρόσβαση σε όλες τις κινήσεις για μεταφορές εμβασμάτων ύψους ευρώ, που έγιναν στο ε- ξωτερικό τον τελευταίο χρόνο, έχει το υπουργείο Οικονομικών, ακόμα και αν το ποσό αυτό δεν αφορά μόνο μία συναλλαγή, αλλά διακινήθηκε μέσα από πολυάριθμες συναλλαγές, που συνολικά αθροίζουν το παραπάνω όριο. Το όριο των ευρώ δεν περιορίζεται στα εμβάσματα που έγιναν μέσω μιας μόνο τράπεζας. Αφορά και τις κινήσεις που έγιναν κατά τον προηγούμενο χρόνο από ένα δικαιούχο εφάπαξ ή τμηματικά και από διαφορετικές τράπεζες, αθροίζοντας τελικά το «ύποπτο» όριο. Με τον τρόπο αυτό το υπουργείο Οικονομικών αποκτά πλήρη πρόσβαση σε όλα τα στοιχεία των πολιτών που μετέφεραν χρήματα είτε σε τραπεζικούς λογαριασμούς του εξωτερικού είτε σε άλλους κωδικούς για την αγορά επενδυτικών προϊόντων, ομολογιακών τίτλων, αμοιβαίων κεφαλαίων ή τραπεζοασφαλιστικών προϊόντων. Τα σχετικά στοιχεία είναι υποχρεωμένες να γνωστοποιούν οι τράπεζες στο υ- πουργείο Οικονομικών, ενώ σε περίπτωση που υπάρχουν υπόνοιες ότι τα χρήματα αυτά αποτελούν προϊόν φοροδιαφυγής, έχουν α- ντίστοιχη υποχρέωση να τα γνωστοποιούν στην Αρχή Καταπολέμησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες. Με τον τρόπο αυτό σφίγγει ο κλοιός γύρω από το «γκρίζο» χρήμα, ο εντοπισμός του οποίου δεν είναι πλέον στα και με σημαντικά χαμηλότερες α- μοιβές και προσδοκίες, αλλάζουν το τοπίο του C-Suite», σημειώνει η πρόεδρος της ManpowerGroup, Βενετία Κουσία. Το φαινόμενο αφορά πρωτίστως χώρες του Περσικού Κόλπου, όπου η σημαντικότατη ζήτηση στελεχών που υπήρχε το προηγούμενα χρόνια σε συνδυασμό με την αίσθηση ότι δεν είναι «πολύ μακριά» σε σχέση με άλλες αναδυόμενες αγορές, αλλά και με τις υψηλές απολαβές που προσφέρονταν, συγκέντρωσε το ενδιαφέρον πολλών Ελλήνων στελεχών, σημειώνει. Η ManpowerGroup εξηγεί πως τα τελευταία 5 τουλάχιστον χρόνια τα υψηλόβαθμα στελέχη των επιχειρήσεων «είδαν -όπως άλλωστε και οι περισσότεροι- πολλά από όσα έχτιζαν μέσα από τη σταδιοδρομία τους και τις προσπάθειές χαρτιά, αλλά στην πολιτική βούληση της κυβέρνησης. Με βάση, άλλωστε, τον νόμο για το «ξέπλυμα», η Αρχή μπορεί να έχει πρόσβαση όχι μόνο σε μεγάλες, αλλά και σε μικρές συναλλαγές που α- θροίζουν από ευρώ και πάνω. Πρόκειται για το όριο που έχει θέσει η βασική νομοθεσία για το «ξέπλυμα βρώμικου χρήματος», πάνω από το οποίο οι τράπεζες μπορούν να ελέγχουν την προέλευσή του και να λαμβάνουν μέτρα «δέουσας επιμέλειας προς τους πελάτες». Για την εφαρμογή των «μέτρων δέουσας επιμέλειας», που δεν είναι τίποτε άλλο από το άγρυπνο μάτι της Αρχής Καταπολέμησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, βασικό εργαλείο από την πλευρά των τραπεζών είναι η κατηγοριοποίηση των πελατών σε πελάτες υψηλού, μεσαίου ή χαμηλού ρίσκου. Η κατηγοριοποίηση επιβάλλει την καταγραφή όλων των ελευθέρων επαγγελματιών που διατηρούν ή είναι δικαιούχοι λογαριασμών, στους οποίους πιστώθηκαν κατά τη διάρκεια του έτους συνολικά ποσά άνω των ευρώ και νομικά πρόσωπα, στους λογαριασμούς των οποίων οι συνολικές καταθέσεις ή οι αναλήψεις μετρητών υπερέβησαν μέσα στο έτος τις ευρώ. Μεταξύ των πελατών που κατατάσσονται στην κατηγορία υψηλού κινδύνου είναι και τα «πολιτικώς εκτεθειμένα πρόσωπα», δηλαδή τα «φυσικά πρόσωπα στα οποία έχει ανατεθεί σημαντικό δημόσιο λειτούργημα, οι άμεσοι στενοί συγγενείς τους και τα πρόσωπα που είναι γνωστά Αυστηρός έλεγχος στα σχέδια αναδιάρθρωσης των τραπεζών Αισιόδοξοι οι εργοδότες Σύμφωνα με την πρόεδρο της ManpowerGroup, Β. Κουσία, η τελευταία έρευνα του ομίλου όσον αφορά την απασχόληση δίνει κάποια θετικά στοιχεία για την ευρύτερη ελληνική α- γορά εργασίας το προσεχές τρίμηνο. Σύμφωνα με τους εργοδότες που συμμετείχαν στην έρευνα, ο αριθμός εργαζομένων αναμένεται να αυξηθεί και στους εννέα τομείς της οικονομίας κατά το 2ο τρίμηνο, με τις προοπτικές απασχόλησης να εμφανίζουν διψήφιο ρυθμό α- νάπτυξης, για πρώτη φορά από το 2008, γεγονός ενθαρρυντικό τόσο για την αγορά εργασίας, όσο και για την ευρύτερη οικονομία. Μένει βέβαια να ε- παληθευτούν οι προσδοκίες αυτές στην πράξη. τους, να γκρεμίζονται». Και πήραν την απόφαση... Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Endeavor Greece, με την υποστήριξη του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» και τη συνεργασία της QED, πάνω από Ελληνες, οι περισσότεροι κάτω από 35 ετών, έχουν φύγει από τη χώρα από την έναρξη της κρίσης και εργάζονται στο εξωτερικό. Είναι συνήθως ε- παγγελματίες με υψηλό μορφωτικό επίπεδο και δεξιότητες που αναζητούν καριέρα κυρίως στην Ε.Ε. (το 71% του συνόλου). Εντός της Ε.Ε. η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελούν τους πιο δημοφιλείς προορισμούς, απορροφώντας πάνω από το 50% αυτών που μεταναστεύουν. Ταυτόχρονα, φαίνεται να υ- πάρχει μία σαφής κλαδική κατηγοριοποίηση ανά χώρα, με συγκεκριμένες χώρες να απορροφούν συγκεκριμένους επαγγελματίες, με τα χρηματοοικονομικά να χαρακτηρίζουν το Ηνωμένο Βασίλειο, η ιατρική τη Γερμανία, η έρευνα και η τεχνολογία τις Η- ΠΑ και η μηχανολογία τη Μέση Ανατολή. Τα ποσοστά μετανάστευσης είναι τριπλάσια σε σύγκριση με την περίοδο προ κρίσης, και αναμένεται να παραμείνουν υψηλά και το 2015, «ιδιαίτερα από τη στιγμή που περίπου νέοι Ελληνες οι οποίοι σπουδάζουν στο εξωτερικό επιλέγουν πλέον να αναζητήσουν εργασία εκεί, ενώ το 50% περίπου των Ελλήνων που ζουν στη χώρα σκέφτονται το ενδεχόμενο μετακίνησης στο εξωτερικό», σημειώνει η μελέτη. ως στενοί συνεργάτες τους». Ο κατάλογος των συναλλαγών για τις οποίες οι τράπεζες οφείλουν να δείχνουν «αυξημένη δέουσα ε- πιμέλεια» είναι μακρύς και επεκτείνεται σε μια σειρά κινήσεων όπως η κατάθεση ή η ανάληψη συστηματικά ποσών τα οποία είναι χαμηλότερα από το εκάστοτε όριο που απαιτείται για την εφαρμογή της διαδικασίας πιστοποίησης του πελάτη, δηλαδή τις ευρώ είτε σε μία είτε σε πολλές πράξεις και τα οποία δεν δικαιολογούνται από τα εισοδήματα του καταθέτη. Αντίστοιχα «ύποπτη» μπορεί να είναι: Η επαναδραστηριοποίηση α- δρανούς λογαριασμού φυσικού προσώπου έπειτα από πολύ καιρό ή εταιρειών κατόπιν μακράς περιόδου αδράνειας. Το άνοιγμα λογαριασμών που δεν εμφανίζουν κίνηση ανάλογα με το οικονομικό προφίλ του πελάτη και χρησιμοποιούνται μόνο για μεταφορές κεφαλαίων. Η αγορά ή η πώληση τίτλων χωρίς προφανή οικονομικό σκοπό και που καταλήγει σε συστηματική ζημία του επενδυτή. Η αποπληρωμή δανείων χωρίς να δικαιολογείται από το εισόδημα του φορολογουμένου. Οι μεταφορές ποσών σε χώρες που θεωρούνται φορολογικοί παράδεισοι ή αφορούν offshore. Ξένοι επενδυτές που επιμένουν και τώρα ελληνικά Του ΗΛΙΑ Γ. ΜΠΕΛΛΟΥ Παρά την επιδείνωση του οικονομικού κλίματος και την πολιτική και θεσμική αβεβαιότητα που ταλανίζει τη χώρα εδώ και έξι μήνες, ένας σημαντικός αριθμός ξένων ομίλων εμφανίζεται αποφασισμένος να συνεχίσει να επιδιώκει επενδύσεις στην Ελλάδα. Είτε σε νέα project είτε στην επέκταση υφιστάμενων. Στην πλειονότητά τους οι επενδυτές αυτοί υπολογίζουν πως γεωπολιτικοί λόγοι, όπως και ισχυρά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας σε συγκεκριμένους τομείς, ενισχύουν τα σχέδιά τους με «αντισώματα» απέναντι στα χειρότερα σενάρια. Παραμένουν όμως σε εγρήγορση και διαμηνύουν σε κάθε ευκαιρία πως δεν πρέπει να θεωρείται ανεξάντλητη η υπομονή τους. Η ομάδα αυτή των «επίμονων επενδυτών» περιλαμβάνει ομίλους όπως η αμερικανική Third Point, οι καναδικές Fairfax Financial και Eldorado Gold, η γερμανική Fraport, η κινεζική Cocso, η δανέζικη Maersk, η βρετανική Minoan Group Plc, η τουρκική Dogus, η ρωσική RZD, η αμερικανική Watco Companies και αραβικά επενδυτικά σχήματα, όπως το Abu Dhabi Investment Council και το κρατικό ασφαλιστικό ταμείο του Κουβέιτ. Η βρετανική Minoan Group Plc αναμένει εντός του μήνα το προεδρικό διάταγμα που θα της επιτρέψει να προχωρήσει με το σχέδιο ανάπτυξης τουριστικού συγκροτήματος περιοχής στρεμμάτων στη θέση Κάβο Σίδερο του Νομού Λασιθίου στην Κρήτη. Το συνολικό ύψος της επένδυσης εκτιμάται στα 267,7 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για το έργο «Ιτανός Γαία» που αφορά πέντε Οι ξένοι όμιλοι επιδιώκουν επενδύσεις στην Ελλάδα, είτε με νέα projects είτε με επέκταση υφιστάμενων. πολυτελή ξενοδοχεία συνολικής δυναμικότητας κλινών και πλαισιώνεται από γήπεδο γκολφ. Το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται το «πράσινο φως» από το ΣτΕ και για την τουριστική ανάπτυξη Kilada Hills προϋπολογισμού 418 εκατ. ευρώ που θα πραγματοποιηθεί στην περιοχή Κοιλάδα του Δήμου Ερμιονίδας σε έκταση στρεμμάτων. Το έργο προβλέπει τη δημιουργία ξενοδοχείου, παραθεριστικών κατοικιών και γηπέδου γκολφ. Η επένδυση γίνεται από τη Mindcompass Overseas, θυγατρική της Dolphin Capital Investors Ltd, στην οποία συμμετέχει ως γνωστόν το αμερικανικό private equity Third Point. Η Third Point συμμετέχει επίσης με περίπου 40% και στην Energean Oil & Gas, η οποία έχει σε εξέλιξη επενδυτικό πρόγραμμα της τάξης των 160 εκατ. ευρώ στον Κόλπο της Καβάλας, με στόχο τα 30 εκατ. βαρέλια πετρελαίου, τα οποία αποτελούν επιβεβαιωμένα κοιτάσματα. Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος αγοράστηκε και πλωτό γεωτρύπανο που θα πραγματοποιήσει επτά γεωτρήσεις στον Πρίνο, άλλες επτά στο κοίτασμα Εψιλον και ακόμη μία στο Βόρειο Πρίνο. Παράλληλα, η εταιρεία προχωρεί την ερευνητική διαδικασία στις περιοχές των Ιωαννίνων και του Κατακόλου, με βάση τις συμβάσεις παραχώρησης που εγκρίθηκαν τον Σεπτέμβριο από τη Βουλή. Τουρισμός Επιστρέφοντας και πάλι στον τουρισμό, αξιοσημείωτο είναι και το διαφαινόμενο νέο επενδυτικό πλάνο που - σύμφωνα με πληροφορίες- ετοιμάζεται να υποβάλει για τον Αστέρα Βουλιαγμένης, μετά το μπλόκο του ΣτΕ στο προηγούμενο σχέδιο, το επενδυτικό σχήμα στο οποίο συμμετέχει με 33,75% η τουρκική Dogus και με μικρότερα ποσοστά η Abu Dhabi Investment Council, το κρατικό ασφαλιστικό ταμείο του Κουβέιτ και άλλα αραβικά συμφέροντα. Το τίμημα για τον Αστέρα υπενθυμίζεται πως είναι 400 εκατ. ευρώ και το σύνολο της επένδυσης α- νέρχεται στα επίπεδα των εκατ. Υπενθυμίζεται πως η Dogus προχώρησε προ μερικών εβδομάδων και σε άλλες επενδύσεις στην Ελλάδα. Ειδικότερα, ο τουρκικός όμιλος αύξησε τη συμμετοχή του στην Κ&G Διαχείριση Μαρινών Μεσογείου Α.Ε. Ελέγχει πλέον το 90,37% της Κ&G η οποία κατέχει το 51% της μαρίνας των Γουβιών στην Kέρκυρα, το 27% της μαρίνας Λευκάδος, το 23% της Ζέας και το 60% της μαρίνας Καλαμάτας. Ελέγχει επίσης μαζί με τη Lamda Development το 50% της μαρίνας Φλοίσβου και συμμετέχει στον διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ για την παραχώρηση της μαρίνας Αλίμου που προσφέρεται μαζί με τα καταφύγια σκαφών σε Πόρο, Νέα Επίδαυρο και Υδρα. Ο διαγωνισμός αυτός βρίσκεται στη δεύτερη φάση του. Στο θέμα των λιμανιών εντοπίζονται βέβαια και οι δύο πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις «επίμονων επενδυτών». Πρόκειται για την κινεζική Cosco η οποία διεκδικεί το 67,7% του μετοχικού κεφαλαίου της ΟΛΠ Α.Ε. αλλά και τη δανέζικη Maersk η οποία συμμετέχει στον ίδιο διαγωνισμό αλλά και στον αντίστοιχο για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, όπου είναι από τους επικρατέστερους διεκδικητές. Τέλος, ζωντανό παραμένει -σύμφωνα με πηγές του ΤΑΙΠΕΔ- και το ενδιαφέρον της ρώσικης RZD αλλά και της αμερικανικής Watco Companies για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Αξίζει να σημειωθεί πως ο υπουργός Αμυνας κ. Π. Καμμένος σε 2 διαφορετικές αναφορές στα τέλη της ε- βδομάδας έκανε λόγο για ενδεχόμενες συμφωνίες παραχώρησης σε ιδιώτες σε σιδηροδρομικές υπηρεσίες, Θριάσιο και Λιμάνι του Πειραιά. Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΔΟΓΙΑΝΝΗ Από το «μικροσκόπιο» της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού θα περάσουν τα σχέδια αναδιάρθρωσης των συστημικών τραπεζών προκειμένου να εξεταστεί η πορεία τους υπό το πρίσμα των τελευταίων εξελίξεων. Για τον σκοπό αυτό θα επισκεφθεί την Αθήνα στις 26 και 27 Μαρτίου ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ε.Ε. Γκερτ Κούπμαν, ο οποίος θα έχει συναντήσεις με τις διοικήσεις της Εθνικής Τράπεζας, της Alpha Bank, της Τράπεζας Πειραιώς και της Eurobank. Η επίσκεψη πραγματοποιείται σε μια δύσκολη συγκυρία για τις τράπεζες, αλλά και γενικότερα την οικονομία, εξαιτίας της αβεβαιότητας που προκάλεσε αρχικά η προοπτική πρόωρων εθνικών εκλογών και τώρα η δυστοκία για την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων κυβέρνησης - εταίρων. Παράλληλα, κλίμα καχυποψίας δημιουργούν και οι συνεχείς παρεμβάσεις στελεχών της κυβέρνησης που προαναγγέλλουν σημαντικές παρεμβάσεις στον τραπεζικό τομέα (από τις αλλαγές διοικήσεων μέχρι τον τρόπο αντιμετώπισης των «κόκκινων» δανείων κ.ά.) οι οποίες θα μπορούσαν να εκληφθούν και ως μονομερείς ενέργειες. Το βέβαιο είναι ότι η επιδείνωση των συνθηκών στην οικονομία και το τραπεζικό σύστημα έχουν δημιουργήσει α- νησυχία στην Κομισιόν για την πρόοδο στην υλοποίηση των δεσμεύσεων που έχουν αναλάβει οι εγχώριες τράπεζες. Σημειώνεται ότι τα σχέδια αναδιάρθρωσης, που έχουν εγκριθεί από την Κομισιόν, περιλαμβάνουν σειρά δράσεων που θα πρέπει να ολοκληρωθούν σταδιακά με ορίζοντα μέχρι και το 2018 και στόχο έχουν να περιορίσουν την εξάρτηση των συστημικών τραπεζών από τη βοήθεια τόσο σε ρευστότητα όσο και σε κεφάλαια που τους παρέχει ο δημόσιος τομέας. Επιτελικά στελέχη τραπεζών μιλώντας στην «Κ» σημειώνουν ότι οι εξελίξεις των τελευταίων μηνών έχουν πράγματι ανατρέψει τον σχεδιασμό των διοικήσεων. «Υπάρχουν καθυστερήσεις στην πρόοδο των σχεδίων αναδιάρθρωσης, κυρίως λόγω της ραγδαίας επιδείνωσης των συνθηκών ρευστότητας και τις γενικότερης καθίζησης της οικονομίας, που οδηγεί σε αναζωπύρωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων δημιουργώντας νέες πιέσεις στην κεφαλαιακή βάση των τραπεζών». Οι τράπεζες όχι μόνο δεν μπόρεσαν να υλοποιήσουν τις δεσμεύσεις τους για τη μείωση της εξάρτησής τους από τη ρευστότητα του ευρωσυστήματος, αλλά, αντίθετα, το τελευταίο τρίμηνο σημειώθηκε περαιτέρω και μάλιστα κατακόρυφη αύξηση της εξάρτησής τους. Η μεγάλη φυγή καταθέσεων έχουν αποχωρήσει πάνω από 20 δισ. καταθέσεις το τελευταίο τρίμηνο σε συνδυασμό με τον αποκλεισμό των ελληνικών τραπεζών από τη διατραπεζική αγορά, αλλά και οι νέες εκδόσεις εντόκων γραμματίων του ελληνικού Δημοσίου α- ντιμετωπίστηκαν από τη ρευστότητα του ευρωσυστήματος. Στο τέλος Φεβρουαρίου, οι εγχώριες τράπεζες είχαν αντλήσει 104,15 δισ. ευρώ από το ευρωσύστημα (εκ των οποίων τα 65,54 δισ. ήταν μέσω ΕLA και 38,61 δισ. ευρώ μέσω ΕΚΤ) έναντι 44,6 δισ. ευρώ στο τέλος του περασμένου Αυγούστου. Η επιδείνωση των συνθηκών ρευστότητας, α- ναγνωρίζουν οι τράπεζες, θα είναι ένας σοβαρός «πονοκέφαλος» για την Κομισιόν. Αντίθετα, πρόοδος καταγράφεται στην υλοποίηση των νομικών δεσμεύσεων των τραπεζών για την πώληση θυγατρικών και την αποχώρηση από μη τραπεζικές εργασίες. Ο κ. Κούπμαν έχει προγραμματίσει ξεχωριστά ραντεβού με τις διοικήσεις όλων των τραπεζών, ενώ θα συναντηθεί και με τη διοίκηση του ΤΧΣ. Ο κ. Κούπμαν αναμένεται να ζητήσει διορθωτικές κινήσεις προκειμένου οι τράπεζες να ανταποκριθούν στις δεσμεύσεις τους. Υ- πενθυμίζεται ότι οι διοικήσεις των συστημικών τραπεζών έχουν δεσμευθεί στην Κομισιόν με ο- ρίζοντα μέχρι το 2018 για σειρά ενεργειών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, στην κατεύθυνση του εξορθολογισμού των εργασιών τους. Θριάσιο, αεροδρόμια, χρυσός Η Cosco συμμετέχει στον διαγωνισμό της ΓΑΙΑΟΣΕ για το Θριάσιο Εμπορευματικό Κέντρο, όπως και η Grivalia Properties, βασικός μέτοχος της οποίας είναι η καναδική Fairfax Financial. Υπενθυμίζεται πως η Fairfax προχώρησε στην εξαγορά των Praktiker αλλά και στη χρηματοδότηση της εξαγοράς των Makro από τον Σκλαβενίτη. Στον χρηματοοικονομικό τομέα και ειδικότερα στο μέτωπο της αξιοποίησης των δανειακών χαρτοφυλακίων των ελληνικών τραπεζών, ξεχωρίζει και η προ μερικών εβδομάδων συμφωνία της Τράπεζας Πειραιώς με το αμερικανικό private equity Kohlberg, Kravis & Roberts. Αποφασισμένοι να προχωρήσουν στην επένδυση του 1,234 δισ. ευρώ στα 14 περιφερειακά αεροδρόμια δηλώνουν οι Γερμανοί της Fraport. Από την πλευρά τους, οι Καναδοί της Eldorado Gold έχουν επενδύσει άνω των 450 εκατ. δολαρίων στη Χαλκιδική, όμως η υπομονή τους δοκιμάζεται... Οι ξένοι επενδυτές που επιμένουν ελληνικά δεν εξαντλούνται στους παραπάνω. Ομως πρέπει να γίνει σαφές ότι η υπομονή τους δεν είναι ανεξάντλητη. Μια συζήτηση, για παράδειγμα, με κορυφαίες διπλωματικές πηγές του Πεκίνου αρκούν για να αποδείξουν του λόγου το αληθές.

17 17-OIK_WIZ_KATHI 17/03/15 17:01 Page 19

18 18-OIK_PROSOPO_KATHI 17/03/15 20:04 Page l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΩΠA 18 Μαρτίου 2015 Πώς γίνεσαι δισεκατομμυριούχος πριν από τα 40 Από τους δισεκατομμυριούχους του πλανήτη οι 46 δεν έχουν συμπληρώσει το 40ό έτος της ηλικίας τους - Πώς τα κατάφεραν πέντε από αυτούς Της ΑΛΕΞAΝΔΡΑΣ ΜΑΝΔΡAΚΟΥ Μπορεί για άλλη μία χρονιά ο Μπιλ Γκέιτς να παραμένει ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, όμως η νέα λίστα του περιοδικού Forbes με τους δισεκατομμυριούχους του πλανήτη σημειώνει ένα ενδιαφέρον ρεκόρ: οι 46 δεν έχουν συμπληρώσει ακόμα το 40ό έτος της ηλικίας τους, ενώ περίπου οι μισοί από τους νεαρούς σύγχρονους κροίσους απέκτησαν την τεράστια περιουσία τους δραστηριοποιούμενοι στο χώρο της τεχνολογίας: από τις «παλιές καραβάνες» Μαρκ Ζάκερμπεργκ και Ντάστιν Μόσκοβιτς της Facebook μέχρι τους φετινούς πρωτάρηδες, όπως τα τρία βασικά μέλη της Uber, τους δημιουργούς της Airbnb αλλά και τους δύο νεότερους δισεκατομμυριούχους στον κόσμο, τους ιδρυτές της Snapchat. Αν δεν έχεις κληρονομήσει αμύθητα πλούτη, μία ελπίδα έχεις κατά βάση για να τα αποκτήσεις: να ξεκινήσεις μια start-up στη Σίλικον Βάλεϊ. Elizabeth Holmes Ηλικία: 31 Καθαρός πλούτος: 4,5 δισ. δολάρια Ιδρύτρια και CEO της εταιρείας βιοτεχνολογίας Theranos Η φοβία της για τις βελόνες τής έδωσε την ιδέα. Η πρωτοτυπία του εγχειρήματος -η μετατροπή της τυπικής αιματολογικής εξέτασης σε ανώδυνη και προπαντός θετική εμπειρία-, για το οποίο εγκατέλειψε τις σπουδές χημικού μηχανικού στο Στάνφορντ σε ηλικία 19 ετών, και η μεθοδική της δουλειά την έκαναν μέσα σε μία δεκαετία τη νεαρότερη αυτοδημιούργητη δισεκατομμυριούχο στον κόσμο. Αξιοποιώντας τα χρήματα που οι γονείς της είχαν ε- ξασφαλίσει για τα πανεπιστημιακά δίδακτρα, ανέπτυξε μια επαναστατική μέθοδο αιμοληψίας, για την οποία το μόνο που χρειάζεται είναι ένα ανεπαίσθητο τρυπηματάκι στο δάχτυλο και μερικές σταγόνες αίμα με τις οποίες μπορούν να διαγνωστούν από μια απλή αναιμία μέχρι καρκίνος. Αν ζητηθεί ε- παναληπτική εξέταση ή περαιτέρω έ- λεγχος, ανάλογα με τα ευρήματα που θα προκύψουν, δεν απαιτείται νέα αιμοληψία αλλά χρησιμοποιείται το ήδη υπάρχον δείγμα. Η επεξεργασία του γίνεται αυτοματοποιημένα, χωρίς τη διαμεσολάβηση του ανθρώπινου παράγοντα, επιτυγχάνοντας εξαιρετική ακρίβεια, ενώ τα αποτελέσματα βγαίνουν μέσα σε λίγες ώρες. Η συγκεκριμένη διαδικασία ελαχιστοποιεί επίσης το κόστος. Για παράδειγμα, ενώ ένας τυπικός αιματολογικός έλεγχος για τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα στοιχίζει στις ΗΠΑ τουλάχιστον 50 δολάρια, η αντίστοιχη εξέταση της Theranos, η οποία έχει ήδη συνάψει συμφωνία συνεργασίας με τη Walgreens, τη μεγαλύτερη αλυσίδα φαρμακείων της χώρας, κοστολογείται στα 2,99 δολάρια. Η ίδια η Χολμς, αν και πάμπλουτη πια, ζει λιτά σε ένα τριάρι στο Πάλο Αλτο, αφιερώνοντας σχεδόν κάθε λεπτό του πολυάσχολου 24ώρου της στη δουλειά της. Δεν έχει ιδιαίτερη κοινωνική ζωή, δεν βλέπει τηλεόραση και έχει δέκα χρόνια να πάει διακοπές. Το ψυγείο της είναι συνήθως άδειο, καθώς τρώει κατά κανόνα στο γραφείο. Στο διοικητικό συμβούλιο της Theranos, που απασχολεί σήμερα 700 εργαζομένους και συνεργάζεται μεταξύ άλλων και με το αμερικανικό υπουργείο Αμυνας, βρίσκονται πρώην κυβερνητικά στελέχη όπως ο Ryan Graves Ηλικία: 31 Καθαρός πλούτος: 1,4 δισ. δολάρια Επικεφαλής παγκόσμιων επιχειρησιακών λειτουργιών της εταιρείας διαδικτυακής μίσθωσης οχημάτων και ταξί Uber Ενα tweet ήταν αρκετό για να χαρίσει στον πεισματάρη πιτσιρικά με πτυχίο Οικονομικών από το Πανεπιστήμιο του Οχάιο την πρώτη θέση εργασίας που άνοιξε το 2010 στην τότε startup εταιρεία διαδικτυακής μίσθωσης οχημάτων Uber. O συνιδρυτής της, ο Τράβις Καλάνικ, είχε μόλις ανακοινώσει μέσω Twitter ότι έψαχνε product manager και ζητούσε προτάσεις από τους ακολούθους του. Η απάντηση του Γκρέιβς ήταν ευθεία και άμεση: «Ορίστε μια πρόταση: στείλε μου e- mail». Οχι μόνο πήρε τη δουλειά, αλλά και σήμερα είναι ο ένας από τους τρεις βασικούς ανθρώπους της Uber (οι άλλοι δύο είναι οι ιδρυτές της), ενώ διετέλεσε για ένα διάστημα και διευθύνων σύμβουλός της, καταφέρνοντας να προσελκύσει σημαντικά κεφάλαια από επενδυτές της Σίλικον Βάλεϊ. Στον Γκρέιβς οφείλει η Uber και την παρουσία της σε 55 διαφορετικές χώρες, καθώς, ως επικεφαλής παγκόσμιων ε- πιχειρησιακών λειτουργιών, είναι υ- πεύθυνος για την επέκτασή της σε όλο τον κόσμο. Και όμως, μέχρι τα μέσα του 2009 ο Γκρέιβς έκανε μια μάλλον «αδιέξοδη» δουλειά. Εργαζόμενος στον τομέα διαχείρισης δεδομένων μεγάλης πολυεθνικής, συνειδητοποίησε ότι στο συγκεκριμένο περιβάλλον δεν έχει τις δυνατότητες ανέλιξης που ονειρευόταν. Λάτρης του Foursquare, της εφαρμογής που επιτρέπει στους χρήστες να δηλώνουν πού βρίσκονται ανά πάσα στιγμή μέσω του κινητού τους, έστειλε το βιογραφικό του στην εταιρεία, όμως δεν είχε καμία τύχη. Δεν πτοήθηκε. Προσποιούμενος τον εργαζόμενο στη Foursquare, άρχισε να έρχεται σε επαφή < «Πολλοί νέοι άνθρωποι έχουν απίστευτες ιδέες και γνώση, αλλά συχνά περιμένουν προτού αποφασίσουν να αφιερώσουν τη ζωή τους σε ένα σκοπό. Αυτό που έκανα εγώ ήταν απλώς να ξεκινήσω λίγο νωρίτερα.» Χένρι Κίσιντζερ και ο Τζορτζ Π. Σουλτς, που «υποκλίνονται» δημοσίως στο μυαλό και στο επιχειρηματικό δαιμόνιο της CEO της εταιρείας. Τίποτα δεν είναι τυχαίο. Στα 9 της χρόνια, όταν λόγω της δουλειάς του πατέρα της η οικογένεια μετακόμισε στο Χιούστον, του είχε γράψει ένα προφητικό, όπως αποδείχθηκε, γράμμα. Θέλοντας να απαλύνει τις ενοχές του για την αιφνίδια αλλαγή που είχε επιβάλει στην οικογένεια, του έγραφε μεταξύ άλλων ότι το Τέξας τής ταιριάζει μια χαρά λόγω της παράδοσής του στις ε- πιστήμες. Και τόνιζε: «Αυτό που πραγματικά επιθυμώ στη ζωή μου είναι να ανακαλύψω κάτι καινούργιο, κάτι που η ανθρωπότητα δεν ήξερε ότι είναι ε- φικτό». Τα κατάφερε πριν καλά-καλά κλείσει τα 30. < «Η ανάπτυξη μιας εταιρείας είναι μια χρονικά ευαίσθητη διαδικασία. Δεν έχεις λοιπόν την πολυτέλεια να προσλάβεις τους λάθος ανθρώπους, γιατί, αν το κάνεις, θα παρασύρουν προς τα κάτω και εσένα και την επιχείρησή σου.» με επιχειρηματίες και να φτιάχνει το δικό του «πελατολόγιο» για λογαριασμό της, ώσπου τελικά έπεισε τους ανθρώπους της να τον προσλάβουν. Και δεν έμεινε εκεί. Δίνοντας συνεχώς το «παρών» σε διάφορες εκδηλώσεις του χώρου των start-up, έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για να κάνει το όνομά του γνωστό. Να τον μάθουν και να τους μάθει. Οπως και τελικά έγινε. Ο Μπράιαν Τσέσκι υποστηρίζει ότι μέσω της εταιρείας του πραγματοποιούνται κατά μέσον όρο κρατήσεις καθημερινά. Brian Chesky Ηλικία: 33 Καθαρός πλούτος: 1,9 δισ. δολάρια Συνιδρυτής και CEO της διαδικτυακής πλατφόρμας ενοικίασης κατοικιών Airbnb Yusaku Maezawa Ηλικία: 39 Καθαρός πλούτος: 1,3 δισ. δολάρια Ιδρυτής του Zozotown, του μεγαλύτερου διαδικτυακού mall μόδας της Ιαπωνίας < «Δεν έχει σημασία πόσο σπουδαίο είναι το προϊόν ή η ιδέα που σκέφτηκες. Αν δεν καταφέρεις να στήσεις μια εξίσου σπουδαία εταιρεία, δεν θα έχει διάρκεια στο χρόνο.» Μέχρι τις αρχές του 2015 τις υπηρεσίες της Airbnb είχαν χρησιμοποιήσει 30 εκατομμύρια άνθρωποι. Ομως, η συμβουλή που είχαν δώσει στον Μπράιαν Τσέσκι οι γονείς του όταν αποφοιτούσε από τη Σχολή Ντιζάιν του Rhode Island ήταν απλώς να βρει μια δουλειά με καλή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Και το έκανε για περίπου τρία χρόνια, ώσπου το 2007, μπουχτισμένος από τα ίδια και τα ίδια, τα μάζεψε και πήγε στο Σαν Φρανσίσκο για να συγκατοικήσει με τον φίλο του Joe Gebbia. Μόνο που έπρεπε να λύσει ένα «μικρό» πρόβλημα: ήταν άνεργος και δεν είχε χρήματα για το νοίκι. Εκείνη την ε- βδομάδα η πόλη φιλοξενούσε ένα διεθνές συνέδριο ντιζάιν και τα ξενοδοχεία είχαν πληρότητα 100%. Σκέφτηκαν, λοιπόν, με τον συγκάτοικό του για να ξελασπώσουν κάπως οικονομικά, να νοικιάσουν τα φουσκωτά κρεβάτια που υπήρχαν στο σπίτι. Στους τρεις ανθρώπους που έμειναν μαζί τους, έφτιαξαν πρωινό, τους έ- δωσαν συμβουλές για το πώς να κινηθούν στην πόλη και χρέωσαν τον καθένα 80 δολάρια τη βραδιά. Ούτε που τους περνούσε από το μυαλό ότι μόλις είχαν συλλάβει την ιδέα των 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων - τόσο κοστολογήθηκε τον περασμένο Απρίλιο η Airbnb. Αλλά, όπως λένε στο Σαν Φρανσίσκο, αν μια ιδέα δεν α- κούγεται αρκετά τρελή, την έχει ήδη σκεφτεί κάποιος άλλος. Ο άνθρωπος που έφερε επανάσταση στην τουριστική βιομηχανία -όχι αναίμακτα ομολογουμένως, καθώς τα μέτωπα που η Airbnb έχει ανοίξει με τους ξενοδόχους σε όλο τον κόσμο είναι πολλά- υποστηρίζει σήμερα ότι μέσω της εταιρείας του πραγματοποιούνται κατά μέσον όρο κρατήσεις καθημερινά. Ιδιοκτήτες κατοικιών νοικιάζουν ολόκληρο το σπίτι ή τα υπνοδωμάτια που δεν χρησιμοποιούν για μικρά χρονικά διαστήματα και η Airbnb εισπράττει ποσοστό επί του ποσού. Το 2011 ο πρίγκιπας Χανς Ανταμ Β προσέφερε μέσω της πλατφόρμας το πριγκιπάτο του Λιχτενστάιν προς ενοικίαση έναντι δολαρίων τη βραδιά, ενώ πλέον το δίκτυο περιλαμβάνει και πλέον καταχωρίσεις σε περισσότερες από 190 χώρες. Evan Spiegel Ηλικία: 24 Καθαρός πλούτος: 1,5 δισ. δολάρια Συνιδρυτής και CEO της εταιρείας Snapchat, που έχει αναπτύξει την ομώνυμη εφαρμογή photo και video messaging Εγκαθιστώντας το Snapchat στο κινητό τους, οι χρήστες μπορούν να ανταλλάσσουν δωρεάν φωτογραφίες και βίντεο, τα οποία διαγράφονται αυτομάτως μερικά δευτερόλεπτα μετά τη λήψη τους, εκτός και αν εκείνοι επιλέξουν να τα αποθηκεύσουν. Η δημοφιλής εφαρμογή, την οποία ο Εβαν Σπίγκελ εμπνεύστηκε και σχεδίασε το 2011 μαζί με τον Μπόμπι Μέρφι, φίλο του από την πανεπιστημιακή α- δελφότητα Κάππα Σίγμα, χρησιμοποιείται σήμερα από περισσότερους από 100 εκατομμύρια ανθρώπους (ως επί το πλείστον εφήβους και νεαρούς ενηλίκους) κάθε μήνα. Προκειμένου να αφοσιωθεί στην τεχνική της τελειοποίηση και στην εμπορική της προώθηση, ο Σπίγκελ εγκατέλειψε τις σπουδές Σχεδιασμού Προϊόντος στο Στάνφορντ μόλις τρία μαθήματα πριν από το πτυχίο. Δεν δίστασε μάλιστα να πει ένα ηχηρό «όχι» στον Μαρκ Ζάκερμπεργκ, όταν τον Νοέμβριο του 2013 η Facebοοk πρότεινε την εξαγορά της Snapchat έναντι 3 δισ. δολαρίων, ούτε να ρίξει... πόρτα και στην Google, που φημολογείται ότι του έκανε την ίδια πρόταση έναντι 4 δισ. δολαρίων. Γιος επιφανούς δικηγόρου της Καλιφόρνιας, ο νεαρότερος δισεκατομμυριούχος στον κόσμο εξακολουθούσε να ζει μέχρι πριν από λίγους μήνες μαζί με τον πατέρα του στην υπερπολυτελή έπαυλη όπου μεγάλωσε, χαριτολογώντας ότι δεν φεύγει γιατί... πληρώνει χαμηλό ενοίκιο. Αν και δεν υπάρχει στέλεχος της Σίλικον Βάλεϊ που να μην παραδέχεται το ταλέντο του, στην πραγματικότητα οι συμπάθειες που έχει στο χώρο είναι ελάχιστες. Από τη μια κάποια < «Δεν σκέφτηκα το ρίσκο, γιατί δεν σκέφτηκα ότι μπορεί να αποτύχω. Οποιος φοβάται το ενδεχόμενο της αποτυχίας δεν ρισκάρει κιόλας.» Χρησιμοποιώντας το Ιντερνετ για να παρακάμψει βασικά εμπόδια με τα ο- ποία έρχονται αντιμέτωποι όσοι επιθυμούν να ασχοληθούν επιχειρηματικά με το χώρο του ενδύματος στην Ιαπωνία (για τα «φυσικά» καταστήματα ισχύει πλήθος περιορισμών και προϋποθέσεων), o Yusaku Maezawa μετέφερε στο διαδίκτυο την εμπειρία του shopping σε ένα mall, σχεδιάζοντας ένα πρωτότυπο σάιτ-ομπρέλα για 17 αρχικά, 659 σήμερα, καταστήματα ρούχων. Εντεκα χρόνια μετά την εμφάνισή του στην ιαπωνική α- γορά, το Zozotown φιλοξενεί διαφορετικές μάρκες κυρίως εγχώριων μικρών ή μεγαλύτερων σχεδιαστών και απασχολεί 300 εργαζομένους, οι οποίοι μάλιστα συχνά εκτελούν και χρέη... μοντέλου για τα ρούχα που παρουσιάζονται στις σελίδες του. Υ- πολογίζεται ότι τουλάχιστον 3,5 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν χρησιμοποιήσει μέχρι σήμερα τις υπηρεσίες του, ενώ κάθε χρόνο οι πωλήσεις αυξάνονται κατά 50%. Στο μεταξύ, η «αδελφή» εφαρμογή WEAR για κινητά τηλέφωνα, ένα είδος κοινωνικού δικτύου μόδας, όπου οι χρήστες έχουν τη δυνατότητα, σκανάροντας τα barcode των ρούχων που βρίσκουν στα καταστήματα, να τα αποθηκεύουν σε λίστες και στη συνέχεια να τα σχολιάζουν με τους φίλους τους ή να ε- νημερώνονται για προσφορές που τα αφορούν, έχει αποκτήσει πια φανατικούς χρήστες. Αποφοιτώντας το 1993 από το λύκειο, το οποίο βαριόταν μέχρι θανάτου, ο Maezawa φεύγει από την Ιαπωνία για την Καλιφόρνια για να παίξει ντραμς σε πανκ - ροκ συγκρότημα. Καθώς η μπάντα του δεν καταφέρνει < «Πολύ λίγοι άνθρωποι στον κόσμο καταφέρνουν να χτίσουν σωστά μια επιχείρηση. Το να το ανταλλάξεις με ένα βραχυπρόθεσμο κέρδος δεν είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον.» σεξιστικά και ρατσιστικά s των φοιτητικών του χρόνων που είδαν πρόσφατα το φως της δημοσιότητας, από την άλλη η δικαστική διαμάχη με έναν παλιό του φίλο από το Στάνφορντ, που υποστηρίζει ότι ο Σπίγκελ και ο Μέρφι τού έκλεψαν την ιδέα του Snapchat, έχουν κάνει τον αμερικανικό επιχειρηματικό κόσμο να μιλάει για ένα πανέξυπνο, πλην όμως κακομαθημένο, πλουσιόπαιδο, που παρ όλα αυτά έχει το κοκαλάκι της νυχτερίδας. να στεριώσει, τα μαζεύει και επιστρέφει στην πατρίδα του, φέρνοντας όμως μαζί του μια ενδιαφέρουσα ε- πιχειρηματική ιδέα: την πώληση μουσικών αναμνηστικών σε φεστιβάλ και συναυλίες, αξιοποιώντας την προσωπική του τεράστια συλλογή σε CD και memorabilia. Εδρα της επιχείρησης γίνεται τότε η κουζίνα του σπιτιού του: στο τραπέζι της συσκευάζει τις ταχυδρομικές παραγγελίες. Το 1998 προσλαμβάνει τους πρώτους υπαλλήλους -δέκα φίλους τουενώ έχει ήδη ξεκινήσει να μελετά κώδικες προγραμματισμού. Δύο χρόνια αργότερα, το κατάστημά του γίνεται ηλεκτρονικό και εκείνος παρατηρεί ότι όλοι οι άνθρωποι που δουλεύουν γι αυτόν ντύνονται με στυλ. Αρχίζει να τους ρωτά πού και πώς ψωνίζουν και συλλαμβάνει την ιδέα δημιουργίας ενός διαδικτυακού mall, όπου ανερχόμενοι σχεδιαστές θα μπορούν να παρουσιάζουν τη δουλειά τους. Το Zozotown εγκαινιάζει τη λειτουργία του το 2004 και από τη μία μέρα στην άλλη γίνεται το απόλυτο θέμα συζήτησης για τους Ιάπωνες shoppers κάτω των 35 ετών.

19 19-OIK_KARIERA_KATHI 17/03/15 17:02 Page 19 Τετάρτη 18 Μαρτίου 2015 KAΡΙΕΡΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 19 ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΠΕΥΚΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ Προσφορές για Σίτιση - Παρασκευή/Προμήθεια - Γεύματος για τους Μαθητές/τριες του Ενιαίου Ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου Πεύκιος Γεωργιάδης Στροβόλου ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Η Συμβουλευτική Επιτροπή του Ενιαίου Ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου Πεύκιος Γεωργιάδης Στροβόλου, ζητά προσφορές για την Σίτιση Παρασκευή/Προμήθεια Γεύματος για τους Μαθητές/τριες του Ενιαίου Ολοήμερου Σχολείου Πεύκιος Γεωργιάδης Στροβόλου για τη σχολική χρονιά με δικαίωμα ανανέωσης για τη σχολική χρονιά Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να εξασφαλίσουν τα Έγγραφα του Διαγωνισμού από τη Γραμματεία του Σχολείου. Οι προσφορές θα πρέπει να τοποθετηθούν στο κιβώτιο προσφορών της Σχολικής Εφορείας Στροβόλου, Πλούτωνα 6, 2023 Στρόβολος, όχι αργότερα από τις 12:00 μεσημέρι, τοπική ώρα, της 3ης Απριλίου Ενιαίο Ολοήμερο Σχολείο Πεύκιος Γεωργιάδης Στροβόλου Δεληγιάννη 3, 2023 Στρόβολος Τηλ: , Φαξ: Ηλεκτρονική διεύθυνση: dim-pefkiosgeorgiadis-lef@schools.ac.cy

20 20-OIK_SYNALLAGMA_KATHI 18/03/15 00:20 Page l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΞΕΝΕΣ ΑΓΟΡΕΣ Τετάρτη 18 Mαρτίου 2015 (Πηγή: Reuters) ΞENA XPHMATIΣTHPIA EMΠOPEYMATA New York/Nέα Yόρκη (Σε δολάρια) Πριν από Eταιρείες το κλείσιμο Πρ/νο 3M COMPANY 164,11 166,21 ALCOA INC 13,16 13,29 ALLEGHENY TECH 29,37 29,69 ALTRIA GROUP 51,35 52,09 AMAZON COM 373,40 373,35 AMER ELEC PWR 55,97 56,16 AMER EXPRESS C 80,82 81,50 AMER INTL GROU 55,76 55,93 AMGEN 162,30 163,03 APPLE INC 127,21 124,95 AVON PRODUCTS 7,48 7,28 BAKER HUGHES I 59,46 59,94 BANK OF AMERIC 16,03 16,13 BAXTER INTL IN 68,67 68,43 BOEING CO 154,23 153,67 BRISTOL MYERS 67,46 68,03 CAMPBELL SOUP 45,10 45,26 CATERPILLAR IN 78,38 79,97 CIGNA CORP 124,56 125,01 CISCO SYSTEMS 28,17 28,30 CITIGROUP 53,82 53,69 CERVECERIAS 18,55 18,73 COCA-COLA CO 40,46 40,29 COLGATE PALMOL 68,52 69,02 COMPUTER SCIEN 66,85 67,47 DANAOS CORP 6,16 6,24 DIANA SHIPPING 6,42 6,37 DOW CHEMICAL C 46,58 47,03 DRYSHIPS 0,79 0,81 DU PONT CO 74,83 77,07 EMC CORP 26,03 26,18 ENTERGY CP 76,01 76,00 EXELON CORP 32,99 32,69 EXXON MOBIL 84,34 84,76 FEDEX CORP 177,94 177,32 FORD MOTOR CO 16,46 16,49 FREESEAS INC 0,07 0,07 GENERAL DYNAMI 133,68 134,97 GENERAL ELEC C 25,18 25,45 HALLIBURTON CO 40,39 40,52 HARTFORD FINL 42,58 42,69 HEWLETT-PACKAR 32,27 32,38 HOME DEPOT INC 115,74 116,50 HONEYWELL INTL 102,27 102,78 INTEL CORP 30,50 30,83 INTL BUS MACHI 156,82 157,08 INTNL PAPER CO 54,70 54,83 JOHNSON JOHNSO 99,72 101,06 JPMORGAN CHASE 61,52 61,85 LAZARD 49,55 49,47 MCDONALD'S COR 96,50 97,15 MERCK & CO 56,52 57,12 MICROSOFT CP 41,53 41,56 MORGAN STANLEY 36,47 36,73 NORFOLK SOUTHE 110,00 110,58 PEPSICO INC 94,39 95,45 PFIZER INC 34,20 34,44 PROCTER & GAMB 82,72 83,56 RAYTHEON CO 109,00 109,60 ROCKWELL AUTOM 113,17 114,60 SCHLUMBERGER L 80,91 81,26 SOUTHERN 44,39 44,63 STEALTHGAS 6,24 6,00 THE AES CORP 12,15 12,01 TSAKOS ENERGY 7,49 7,39 TYCO INTL 42,29 42,32 UNISYS CORP 23,07 23,69 UNITED TECH CP 119,72 120,07 US BANCORP 44,84 44,97 VERIZON COMMS 49,08 49,27 WAL-MART STORE 82,62 83,29 WALT DISNEY CO 106,99 107,37 WELLS FARGO & 55,79 55,73 SAGE GROUP 478,70 474,20 SAINSBURY(J) 269,28 268,60 SCHRODERS 3199, ,00 SCHRODERS NV 2428, ,00 SSE PLC 1501, ,00 SEVERN TRENT 2000, ,00 SHIRE 5488, ,00 SMITH&NEPHEW 1132, ,00 SMITHS GROUP 1178, ,00 STANDRD CHART 965,00 956,30 TATE & LYLE 615,38 612,50 TESCO 237,15 241,35 UNILEVER 2880, ,00 UNITED UTIL GR 911,50 896,50 UBM 541,93 546,00 VODAFONE GROUP 221,05 222,60 WHITBREAD 5384, ,00 WILLIAM HILL 382,90 380,50 WOLSELEY 4131, ,00 WPP PLC 1562, ,00 London/Λονδίνο (Σε πέννες) Εταιρείες Χθεσινό Προ/νο 3I GROUP 488,00 484,80 ADMIRAL GROUP 1502, ,00 AGGREKO 1572, ,00 ANGLO AMERICAN 1071, ,50 ANTOFAGASTA 687,00 707,00 ARM HOLDINGS 1192, ,00 ASSOC.BR.FOODS 3034, ,00 ASTRAZENECA 4640, ,50 AVIVA PLC 546,50 548,50 BAE SYSTEMS 535,75 538,00 BARCLAYS 250,00 251,85 Zurich /Zυρίχη BG GROUP 842,74 822,00 BHP BILLITON 1452, ,00 Εταιρείες BP 424,31 417,60 BR LAND CO 834,00 836,00 BRIT AM TOBACC 3715, ,50 BT GROUP 453,37 451,60 BURBERRY GRP 1872, ,00 BUNZL 1852, ,00 CAIRN ENERGY 153,90 150,70 CAPITA PLC 1175, ,00 CARNIVAL 3160, ,00 CENTRICA 251,20 239,30 COMPASS GROUP 1178, ,00 DAILY MAIL TST 874,00 881,00 DIAGEO 1914, ,00 DOLPHIN CAP IN 24,50 25,75 ENTERPRISE INN 103,70 103,80 GLAXOSMITHKLIN 1585, ,00 HAMMERSON 661,50 664,00 HAYS 155,49 155,80 HSBC HOLDINGS 567,10 562,00 IMPERIAL TOBAC 3128, ,00 INTERCONT HOTE 2670, ,00 ITV 253,50 255,30 JOHNSON MATTHE 3315, ,00 KAZ MINERALS 204,00 197,50 Εταιρείες KINGFISHER 366,57 367,00 LAND SECS GROU 1231, ,00 LEGAL & GENERA 287,80 290,90 LLOYDS BNK GRP 79,43 79,35 MAN GROUP 197,20 197,80 MARKS & SP. 505,00 506,00 MORRISON SUPMK 201,83 205,80 NATIONAL GRID 854,77 851,20 NEXT 7515, ,00 OLD MUTUAL 226,20 227,00 PEARSON 1477, ,00 PORVAIR 301,00 301,00 PRUDENTIAL 1698, ,50 RECKIT BNCSR G 5844, ,00 REED ELSEVIER 1151, ,00 RENTOKIL INITI 138,40 140,90 REXAM 561,77 559,50 RIO TINTO 2877, ,00 ROLLS ROYCE PL 966,50 970,50 RSA INSRANCE G 422,10 419,50 ROYAL BANK SCO 350,70 351,50 ROYAL DTCH SHL 1975, ,50 SABMILLER 3707, ,00 (Σε ελβ.φρ.) Χθεσινό Προ/νο ABB LTD N 20,40 20,47 ADECCO N 80,55 80,2 ACTELION HLDG 115,9 117 JULIUS BAER N 46,66 46,34 RICHEMONT N 84,65 85,3 CS GROUP AG 24,9 25,14 GEBERIT N1 364,6 363,5 GIVAUDAN N HOLCIM N 73 74,45 NESTLE SA 75,7 75,9 NOVARTIS N 97,75 98,45 TRANSOCEAN N 13,91 13,68 ROCHE HOLDING 264,8 265,3 SWISSCOM N ,5 SGS N SWISS RE N 92,45 92,4 SYNGENTA N ,5 UBS GROUP N 17,82 18,02 SWATCH GROUP I 434,6 439,3 ZURICH INSURAN 322,2 321,5 Frankfurt/Φρανκφούρτη (Σε ευρώ) ALLIANZ SE 158,90 159,93 BAY MOT WERKE 121,30 123,00 BAYER N AG 142,60 145,30 BEIERSDORF 81,93 82,92 DAIMLER AG N 91,71 94,92 DEUTSCHE BANK 30,63 30,97 DEUTSCHE POST 29,19 29,44 DT BOERSE N 74,83 75,09 DT TELEKOM N 16,88 17,15 DT LUFTHANSA A 13,36 13,05 E.ON SE NA 13,82 13,77 FRESENIUS MEDI 78,44 80,15 HENKEL AG&CO V 109,60 111,00 HEIDELBERGCEME 71,96 73,27 INFINEON TECH 11,22 11,30 LINDE 193,15 193,80 MAN SE 95,90 95,70 METRO AG 30,43 30,91 MLP 3,77 3,73 MUENCH. RUECK 196,35 198,44 RWE AG 23,65 23,83 SAP SE 65,09 65,48 SIEMENS N 104,45 105,98 THYSSENKRUPP A 24,61 25,31 TUI N 16,59 16,64 VOLKSWAGEN AG 247,55 249,79 Amsterdam/Aμστερνταμ (Σε ευρώ) Εταιρείες Χθεσινό Προ/νο AEGON 7,57 7,66 AHOLD KON 18,21 18,48 AKZO NOBEL 69,52 70,55 AIR FRANCE - K 7,25 7,21 ARCELORMITTAL 9,50 9,61 ASML HOLDING 101,00 101,55 BAM GROEP KON 4,17 4,29 BOSKALIS WESTM 45,57 45,73 CORIO 49,58 50,28 FUGRO 23,78 24,91 HEINEKEN 73,47 74,82 ING GROEP 13,56 13,74 KONINKLIJKE DS 51,06 52,05 KPN KON 3,03 3,05 PHILIPS KON 27,16 27,22 R.DUTCH SHELL 27,55 27,18 RANDSTAD 56,20 56,60 REED ELSEVIER 23,12 23,40 SBM OFFSHORE 9,84 9,78 TOMTOM N.V. 7,38 7,52 UNILEVER CERT 40,20 40,52 WERELDHAVE 63,99 64,23 WOLTERS KLUWER 30,37 30,96 Milano/Mιλάνο (Σε ευρώ) Εταιρείες Χθεσινό Προ/νο A2A SPA 0,94 0,95 ATLANTIA 24,38 24,60 AZIMUT HLDG 25,47 26,08 BANCO POPOLARE 14,16 14,29 CIR-COMP 1,05 1,08 ENEL 4,13 4,14 EXOR 40,82 41,63 ENI 15,31 15,24 FINMECCANICA 11,62 11,98 GENERALI ASS 18,04 18,26 GEOX 3,19 3,16 INTESA SANPAOL 3,10 3,15 LUXOTTICA 59,30 60,00 Χθεσινό Προ/νο MEDIASET 4,24 4,23 MEDIOBANCA 8,75 8,75 MEDIOLANUM 7,22 7,26 PIRELLI & C 14,50 14,68 PARMALAT 2,49 2,53 RCS MEDIAGROUP 1,08 1,10 PRYSMIAN 18,09 18,54 SNAM 4,52 4,52 STMICROELEC.N. 9,22 9,19 TELECOM ITALIA 1,13 1,14 TENARIS 12,62 12,62 Paris/Παρίσι TERNA 4,02 4,01 UNICREDIT 6,22 6,30 Εταιρείες Tokyo/Tόκιο (Σε γιέν) Εταιρείες Χθεσινό Προ/νο AJINOMOTO ASAHI GROUP HL ASAHI KASEI ASTELLAS PHARM BANK OF YOKOHA BRIDGESTONE CO CANON INC CASIO COMPUTER CITIZEN HOLDIN CLARION CREDIT SAISON DAIWA SEC GROU FUJI HEAVY IND FUJIFILM HOLDI FUJITSU LTD HINO MOTORS HITACHI HONDA MOTOR IHI ISUZU MOTORS JPN STEEL WORK KAWASAKI HVY I KEIO KOBE STEEL KONICA MINOLTA JTEKT MITSUB UFJ FG MITSUBISHI COR MITSUBISHI ELE MITSUBISHI MOT NEC CORPORATIO NIKON CORP NIPPON EXPRESS NISSAN MOTOR C NOMURA HOLDING NTT OBAYASHI CORP ODAKYU ELEC RA OSAKA GAS PIONEER RICOH CO LTD SECOM SEVEN & I HLDG SHARP CORP SHIMIZU CORP SHISEIDO SONY CORP SUMITOMO CORP SUZUKI MOTOR TAISEI CORP TDK CORPORATIO TOBU RAILWAY TOKYO DOME COR TOKYO ELEC PWR TOKYO ELECTRON TOKYO GAS TOPY INDS LTD TORAY INDUSTRI TOSHIBA CORP TOYOBO TOYOTA MOTOR C YAMAHA CORP YAMATO HOLDING (Σε ευρώ) Χθεσινό Προ/νο ACCOR 50,87 51,05 AIR LIQUIDE 122,30 122,40 ALSTOM 29,29 30,07 AXA 23,48 23,76 BNP PARIBAS 52,28 52,44 BOUYGUES 36,85 37,31 CAP GEMINI 75,62 76,42 CARREFOUR 31,11 31,07 CASINO GUICHAR 83,84 84,60 CREDIT AGRICOL 13,23 13,29 DANONE 62,24 62,66 DASSAULT SYSTE 62,97 63,45 EDF 22,57 22,51 ESSILOR INTERN 107,20 108,85 L'OREAL 172,50 173,30 L.V.M.H. 172,70 174,70 LAFARGE 59,43 60,92 LAGARDERE S.C. 26,31 26,90 MICHELIN 91,60 91,99 PERNOD RICARD 108,80 108,70 PEUGEOT 15,59 16,58 KERING 196,20 194,85 PUBLICIS GROUP 75,03 76,47 RENAULT 86,87 90,00 SAINT-GOBAIN 41,00 41,15 SANOFI 92,24 92,07 SCHNEIDER ELEC 73,69 74,46 SOCIETE GENERA 42,45 42,79 SODEXO 93,43 93,59 STMICROELECTRO 9,22 9,16 TF1 15,67 15,98 THALES 52,88 53,68 TOTAL 45,21 44,57 VEOLIA ENVIRON 17,32 17,40 Madrid/Mαδρίτη (Σε ευρώ) Εταιρείες Χθεσινό Προ/νο ABERTIS 16,51 16,55 ACCIONA SA 68,27 70,26 ACERINOX 15,64 15,98 ADOLFO DOMINGU 5,00 5,04 AMPER 0,59 0,60 BBVA 9,08 9,18 BCO DE SABADEL 2,22 2,26 BK POPULAR 3,99 4,05 BODEGAS RIOJAN 4,42 4,51 CAT OCCIDENTE 27,00 26,90 CIE AUTOMOTIVE 12,88 13,25 CONS AUX FERR 299,05 308,00 DINAMIA CAP PR 8,15 8,15 DURO FELGUERA 3,95 4,16 ELECNOR 8,89 8,85 ENAGAS 26,53 26,44 ENDESA 17,76 17,82 ERCROS 0,43 0,44 FUNESPANA 7,35 7,35 GAMESA 11,18 11,58 GAS NATURAL 20,73 20,75 IBERPAPEL 14,74 14,59 INDO INTL 0,00 0,61 INMOB COLONIAL 0,60 0,61 JAZZTEL 12,53 12,47 MAPFRE 3,17 3,19 MIQUEL Y COSTA 31,93 32,47 NATRA 1,16 1,13 NH HOTEL GR 4,68 4,76 PAP Y CART EUR 4,69 4,87 PESCANOVA 0,00 5,91 PRISA 0,29 0,30 RED ELECTR COR 72,82 73,42 BANCO SANTANDE 6,46 6,49 SEDA BARCELONA 0,00 0,73 SOTOGRANDE 4,44 4,73 TELEFONICA 13,27 13,26 TUBACEX 2,97 3,02 TUBOS REUNIDOS 1,68 1,68 URBAS 0,02 0,02 VIDRALA 44,76 45,14 VINICOLA DEL N 0,00 16,90 ZARDOYA OTIS 11,58 11,48 ZELTIA 3,72 3,81 ΣΥΝΑΛΛΑΓΜA NOMIΣMATA HMEPHΣIEΣ (SPOT) KAI ΠPOΘEΣMIAKEΣ TIMEΣ ΣYNAΛΛAΓMATOΣ AΝΑ ΔΟΛΑΡΙΟ SPOT 1 μήνας 3 μήνες 6 μήνες 12 μήνες HΠA EYPΩΠAΪKH ENΩΣH IAΠΩNIA AΓΓΛIA Aγορά Πώληση Aγορά Πώληση Aγορά Πώληση Aγορά Πώληση AΝΑ EΥΡΩ SPOT 1 μήνας 3 μήνες 6 μήνες 12 μήνες AΝΑ 100 ΓΙΕΝ SPOT 1 μήνας 3 μήνες 6 μήνες 12 μήνες AΝΑ ΣΤΕΡΛΙΝΑ SPOT 1 μήνας 3 μήνες 6 μήνες 12 μήνες H τιμή spot είναι η τιμή που είχε το νόμισμα χθες στις ώρα Eλλάδος. Πηγή: HSBC Bank plc Για να υπολογισθούν οι προθεσμιακές τιμές για 1 μήνα, 3 μήνες και 12 μήνες, προσθέτουμε [ή αφαιρούμε αν έχει αρνητικό πρόσημο (-)] στις τιμές spot τα αντίστοιχα ψηφία. ΔΕΙΚΤΕΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ 0,05 7/9/2014