Η εμπειρία του Παρατηρητηρίου της Εγνατίας Οδού

Transcript

1

2 ΗΜΕΡΙΔΑ: «Παρατηρητήριο κοινωνικοοικονομικών μεγεθών και αστικών δεικτών Habitat», URBAN II Η Κομοτηνή στον 21ο αιώνα: Παρακολουθώντας το σήμερα Σχεδιάζοντας το αύριο B. Φούρκας Η εμπειρία του Παρατηρητηρίου της Εγνατίας Οδού

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Παρατηρητήρια χωρικής ανάπτυξης και σχεδιασμού 2. Παρατηρητήριο της Εγνατίας Οδού i. επιστημονικό πολιτικό πλαίσιο ii. διοίκηση, υποδομή, οργάνωση iii. παραγωγική λειτουργία iv. δικτύωση v. εξωστρεφείς δραστηριότητες vi. βασικά ζητήματα vii. προοπτικές 3. Συμπερασματικές παρατηρήσεις

4 Παρατηρητήρια 1. Μηχανισμοί παρακολούθησης κρίσιμων φαινομένων και μεγεθώνγιατηνκοινωνικό-οικονομική και εδαφική συνοχή, την ανάπτυξη, το περιβάλλον και άλλα θέματα. 2. Ανάδειξη και επικαιρότητα σημασίας χρησιμότητας. 3. Παρατηρητήρια αυτοκινητοδρόμων. 4. Παρατηρητήρια Μεταφορών Χωροταξίας Περιβάλλοντος. 5. Άλλα Παρατηρητήρια (αστικά, απασχόλησης, ανταγωνιστικότητας, καινοτομίας, κινητικότητας, ΚτΠ κλπ). 6. Διαφορετικές μορφές οργάνωσης, λειτουργίας και επιστημονικών προσεγγίσεων 7. Προφανές ζήτημα διαφοροποίησης: τομέας και αντικείμενο. 8. Κρίσιμο ζήτημα διαφοροποίησης: Χρονοδιάγραμμα - Διοίκηση - Οργάνωση.

5 Παρατηρητήριο Εγνατίας Οδού 1. Είναι το μοναδικό Ελληνικό Παρατηρητήριο Μεταφορών 2. Αντικείμενο εργασιών: Διαχρονική, ολοκληρωμένη και συστηματική παρακολούθηση και μελέτη των χωρικών επιδράσεων του συστήματος της Εγνατίας Οδού και των κάθετων αξόνων. 3. Στόχοι: i. Υποστήριξη ολοκληρωμένης διαχείρισης του αυτοκινητόδρομου. ii. Υποστήριξη αναπτυξιακού-χωροταξικού σχεδιασμού και περιφερειακού προγραμματισμού. iii. Ενημέρωση πολιτών και φορέων. 4. Εναρμόνιση με κατευθύνσεις και απαιτήσεις Ε.Ε.

6 Παρατηρητήριο Εγνατίας Οδού Οι µεταφορικές υποδοµές θεωρούνται a priori ως έργα περιφερειακής ανάπτυξης δηµιουργία προϋποθέσεων και όχι εγγυήσεων Συγκοινωνιακές μεταφορικές μεταβολές Χωροταξικές - πολεοδομικές και αναπτυξιακές μεταβολές Περιβαλλοντικές επιπτώσεις i. επιστημονικό πολιτικό πλαίσιο Χωροταξία Ανάπτυξη και Υποδομές Μεταφορών κύριος συνδετικός κρίκος: ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΙΜΟΤΗΤΑ γενικό πλαίσιο σύνδεσης: ΒΙΩΣΙΜΗ ΧΩΡΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών συστηματική διερεύνηση και παρακολούθηση μέσω δεικτών

7 Παρατηρητήριο Εγνατίας Οδού Τμήμα της ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε. 5ετές Πρόγραμμα Δράσης ii. διοίκηση, υποδομή, οργάνωση χρηματοδότηση δραστηριοτήτων πολιτική κατευθύνσεις εποπτεία Με τη δημιουργία και ένταξη σε πρώτη φάση του Παρατηρητηρίου στην υπάρχουσα δομή της ΕΟΑΕ, διασφαλίζεται η λειτουργία του με το μικρότερο δυνατό κόστος σε σχέση με τα παραγόμενα αποτελέσματα. Αξιοποιούνται ορθολογικότερα και αποδοτικότερα οι διαθέσιμοι ανθρώπινοι πόροι και ο υπάρχων εξοπλισμός, ενώ παράλληλα επιτυγχάνεται η μέγιστη συμβατότητα και συμπληρωματικότητα με τις υπόλοιπες δραστηριότητες της Εταιρίας. Ειδικό επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό και συνεργάτες

8 Παρατηρητήριο Εγνατίας Οδού Πληροφοριακό Σύστημα Τεκμηρίωσης, Διαχείρισης Δεδομένων και Παρακολούθησης Δεικτών που βασίζεται στη λειτουργία ειδικά προσαρμοσμένου Γεωγραφικού Συστήματος Πληροφοριών (GIS) και περιλαμβάνει επεξεργασμένες στατιστικές και χαρτογραφικές πληροφορίες για: την κινητικότητα και την προσπελασιμότητα, την οικονομική και κοινωνική συνοχή, την ισορροπία και δικτύωση των οικισμών, και την ποιότητα περιβάλλοντος, ii. διοίκηση, υποδομή, οργάνωση στους Νομούς και στις Περιφέρειες της άμεσης και ευρύτερης περιοχής επιρροής της Εγνατίας Οδού και των κάθετων αξόνων. Σύστημα 50 δεικτών Μηχανισμός παρακολούθησης και πληροφόρησης

9 Παρατηρητήριο Εγνατίας Οδού iii. παραγωγική λειτουργία 1.Οργάνωση και συνεχής επικαιροποίηση του συστήματος δεικτών i. Ενημέρωση βάσης περιγραφικών και χωρικών δεδομένων ii. Εσωτερική διεπιχειρησιακή οργάνωση ροής δεδομένων iii. Ιδία επεξεργασία και παραγωγή χωρικών δεδομένων iv. Τεχνικό Δελτίο >> Δελτίο Υπολογισμού >> Δελτίο Αποτελεσμάτων v. Ειδική γεωγραφική ή/και τομεακή ανάλυση αποτελεσμάτων vi. Συνεχής επιστημονική επισκόπηση πηγών, μεθοδολογίας, δεικτών vii. Εναρμόνιση με διεθνείς εξελίξεις 2. Ανάθεση και διαχείριση μελετών και ερευνητικών προγραμμάτων. 3. Σύνταξη και έκδοση εκθέσεων κλπ, ενημέρωση website 4. Εισηγήσεις, παρουσιάσεις, γνωμοδοτήσεις κλπ

10 Οδικό δίκτυο: καταγραφή & επεξεργασία

11 Οδικό δίκτυο: καταγραφή & επεξεργασία

12 Οδικό δίκτυο: καταγραφή & επεξεργασία

13 Όρια Όρια οικισμών Δήμου του Εθνικό Λοιπό Περιοχή Επαρχιακό Κόμβοι Εγνατία οδικό οδικό Λαγκαδά Εγνατίας Οδός οδικό δίκτυο δίκτυο Λαγκαδά Δήμου δίκτυο 3o διεθνές συνέδριο για την έρευνα στις μεταφορές στην Ελλάδα

14 Οδικό δίκτυο: εφαρμογές και δείκτες ΕΛΞΗ ΠΟΛΕΩΝ ΣΤΗ ΖΩΝΗ ΕΠΙΡΡΟΗΣ ΤΗΣ ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΟΔΟΥ a/a ΠΟΛΗ ΠΛΗΘ ΔΕΙΚΤΗΣ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟ ΔΕΙΚΤΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟ (Δεκ. 2005) ΔΕΙΚΤΗΣ ΜΕ ΠΛΗΡΗ ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟ 1 Ορεστιάδα ,23 0,24 0,26 2 Αλεξανδρούπολη ,51 1,78 1,87 3 Κομοτηνή ,60 2,76 2,92 4 Ξάνθη ,49 3,47 3,64 5 Καβάλα ,06 5,97 6,52 6 Δράμα ,66 4,67 4,78 7 Σέρρες ,41 9,30 9,15 8 Θεσσαλονίκη (ΕΠΘ) ,21 76,09 77,32 9 Πολύγυρος ,46 1,46 1,51 10 Κιλκίς ,00 8,01 7,08 11 Αλεξάνδρεια ,53 6,56 7,02 12 Γιαννιτσά ,88 11,91 12,48 13 Βέροια ,17 13,43 12,87 14 Έδεσσα ,06 4,08 4,30 15 Νάουσα ,61 5,65 5,85 16 Κατερίνη (ΠΣ) ,02 14,05 14,55 17 Κοζάνη ,94 5,54 6,24 18 Πτολεμαϊδα ,73 4,03 4,46 19 Τύρναβος ,55 5,55 6,48 20 Λάρισα ,36 19,35 21,51 21 Τρίκαλα ,41 6,45 7,86 22 Καρδίτσα ,04 4,06 5,11 23 Βόλος (ΠΣ) ,83 9,89 10,44 24 Φλώρινα ,07 0,94 1,02 25 Γρεβενά ,81 1,03 1,26 26 Καστοριά ,79 0,88 1,04 27 Ιωάννινα (ΠΣ) ,04 2,73 3,44 28 Αρτα ,65 0,74 0,99 29 Πρέβεζα ,44 0,50 0,61 30 Ηγουμενίτσα ,21 0,25 0,35

15

16

17

18 Τμήμα χάρτη συγκέντρωσης νέων επιχειρήσεων για την ζώνη μελέτης γύρω από τον κόμβο των Ιωαννίνων Τμήμα χάρτη συγκέντρωσης νέων επιχειρήσεων για την ζώνη μελέτης γύρω από τον κόμβο της Κομοτηνής

19 Χάρτης Μεταβολών Χρήσεων Γης στην υπό μελέτη ζώνη 5x5km γύρω από κόμβο των Ιωαννίνων Χάρτης Μεταβολών Χρήσεων Γης στην υπό μελέτη ζώνη 5x5km γύρω από κόμβο της Κομοτηνής Υπόμνημα χρήσεων γης και μεταβολών χρήσεων γης

20 Παρατηρητήριο Εγνατίας Οδού iv. δικτύωση και εξωστρεφείς δραστηριότητες 1. «Εγνατία-Τεχνογνωσία» 2. «Εγνατία-Ανάπτυξη» 1. Ιστότοπος 2. Έκδοση και διανομή εκθέσεων 3. Οργάνωση εκδηλώσεων 4. Συμμετοχή σε εκδηλώσεις και συνέδρια 5. Παράδοση ειδικά επεξεργασμένων στοιχείων και υλικού σε ενδιαφερόμενους.

21 Παρατηρητήριο Εγνατίας Οδού Ιστότοπος 2 πρώτα χρόνια λειτουργίας (Ιούν Ιούν. 2007): επισκέψεις (μ.ο.=128/ημέρα με μέση διάρκεια 9 λεπτά), μοναδικούς επισκέπτες καταφορτώσεις 5 εκθέσεων Θετική αξιολόγηση από την αρμόδιαυπηρεσίατουυποιο iv. δικτύωση και εξωστρεφείς δραστηριότητες

22 Παρατηρητήριο Εγνατίας Οδού 1. Ικανοποίηση των νέων συνθηκών που δημιουργούνται από την λειτουργία και προβολή ως «σύστημα παρακολούθησης και ενημέρωσης» 2. Παρακολούθηση και ικανοποίηση επικαιρότητας 3. ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ v. βασικά ζητήματα 4. Ανάγκη συνεχούς προσαρμογής υποδομής και στελέχωσης 5. Συνεχής επιστημονική επισκόπηση πηγών, μεθοδολογίας, δεικτών 6. Εναρμόνιση με διεθνείς εξελίξεις 7. Βελτίωση χαρτογραφικής επεξεργασίας και αναπαράστασης 8. Προσαρμοσμένες ενέργειες σύστημα προβολής διάχυσης 9. Αποτελεσματική δικτύωση και συνεργασίες. 10.Ψηφιακή οργάνωση ανάπτυξη - λειτουργία

23 Παρατηρητήριο Εγνατίας Οδού vi. προοπτικές Εδραίωση του Παρατηρητηρίου ως: «έγκυρος μηχανισμός-σύστημα παρακολούθησης και ενημέρωσης» μονάδα υψηλού επιστημονικού και τεχνογνωστικού επιπέδου ολοκληρωμένη ψηφιακή ανάπτυξη και λειτουργία «στρατηγικό εργαλείο υπηρεσιών υποστήριξης» της ολοκληρωμένης διαχείρισης του άξονα καθώς του αναπτυξιακούχωροταξικού σχεδιασμού και περιφερειακού προγραμματισμού

24 Συμπερασματικές παρατηρήσεις Κρίσιμα ζητήματα για την ανάπτυξη και λειτουργία Παρατηρητηρίων Διοίκηση πολιτική Οργάνωση στελέχωση - υποδομή Επικαιρότητα Εγκυρότητα Συνεχής παρακολούθηση και ενημέρωση Συνεχής ροή αποτελεσμάτων και πληροφόρησης Ευέλικτο και επιστημονικά τεκμηριωμένο σύστημα δεικτών Συμβατότητα Εξωτερικές συνεργασίες Φιλτράρισμα & Αποδέκτες Ορατά και απτά οφέλη χειροπιαστή χρησιμότητα και αποτελεσματικότητα Βιωσιμότητα

25 Συμπερασματικές παρατηρήσεις Κρίσιμα ζητήματα για την ανάπτυξη και λειτουργία Παρατηρητηρίων Για την ολοκληρωμένη διερεύνηση των χωροταξικών-πολεοδομικών μεταβολών απαιτείται συστηματική παρακολούθηση, συνθετική εκτίμηση και ανάλυση μιας σειράς από κοινωνικό-οικονομικές, συγκοινωνιακές, τεχνολογικές, εδαφικές και περιβαλλοντικές παραμέτρους, μέσω αντίστοιχων δεικτών, με διάκριση στις αντίστοιχες χωρικές ενότητες ή ζώνες επιρροής, αλλά και τις διάφορες χρονικές περιόδους. Επιπλέον, η παροχή δεδομένων από μόνη της δεν επαρκεί για την αποτελεσματική χρήση τους στη διαδικασία και τη λήψη αποφάσεων προγραμματισμού. Απαιτείται ειδική ανάλυση και σύνθεση για να γεφυρωθεί το χάσμα και να υπάρξει ισορροπία μεταξύ αντικειμενικών δεδομένων (μετρημένων και στατιστικά αναλυμένων) και πληροφοριών που είναι άμεσα χρήσιμες για την υποστήριξη της αξιολόγησης και της λήψης αποφάσεων (π.χ. συνθετική ανάλυση και συσχέτιση αποτελεσμάτων, προβολές, εκτιμήσεις και παραγωγή σεναρίων, ειδικές απόψεις, περιλήψεις εκθέσεων και μελετών, αποτελέσματα από άλλα μέσα και πηγές κλπ).

26 Ευχαριστώ!! Βασίλης Φούρκας, Πολ. Μηχανικός (ΑΠΘ), PhD Urban Cyberspace Planning (Univ. of Manchester, UK) Προϊστ. Παρατηρητηρίου, ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε. τηλ , Φαξ ,