Το Γράμμα Έτος IΒ, αριθ. 67

Transcript

1 Το Γράμμα Έτος IΒ, αριθ. 67 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟ ΙΚΟ ΕΚ Ι ΕΤΑΙ ΚΑΘΕ ΥΟ ΜΗΝΕΣ ΕΚ ΟΤΗΣ ΚΑΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Μάνος Τσελίκας ΙΕΥΘΥΝΣΗ : Ο ΟΣ ΤΕΩ 1, ΠΑΤΗΣΙΑ, Τ.Κ , ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ Μαΐου - Ημέρα της Μητέρας ΣΚΕΨΕΙΣ ΔΥΟ ΜΗΤΕΡΩΝ ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ Α Το παρακάτω κείμενο το έγραψε μια μητέρα, η Έρμα Μπόμπεκ, τον καιρό που υπέφερε αλλά και έπαιρνε μαθήματα από μια αρρώστεια: Θα καλούσα τους φίλους μου για φαγητό, ακόμα κι αν το χαλί ήταν λεκιασμένο και ο καναπές ξεθωριασμένος. Θα έτρωγα τα φυστίκια μου μέσα στο ΚΑΛΟ καθιστικό κι ούτε θα συγχυζόμουνα για τη βρωμιά, αν κάποιος ήθελε ν ανάψει το τζάκι. Θα έβρισκα το χρόνο να ακούω τον παπού να ξαναλέει για τα νιάτα του. Σε μέρα καλοκαιρινή δεν θα επέμενα να είναι κλειστά τα τζάμια του αυτοκινήτου, για να μη χαλάσουν τα μαλλιά μου, που μόλις τα έφτιαξα. Θα άναβα το ροζ κερί που είχε το σχήμα ρόδου και δεν θα το άφηνα να λυώσει από τη ζέστη στο ράφι. Θα καθόμουν στο γρασίδι με τα παιδιά μου και δεν θα με ένοιαζε αν μπορούσε να γίνουν σε κάποιο ρούχο πράσινοι λεκέδες. Θα είχα κλάψει και γελάσει λιγότερο βλέποντας τηλεόραση και περισσότερο κοιτάζοντας τη ζωή. Όταν ήμουν άρρωστη, θα είχα μείνει στο κρεβάτι αντί να παρασταίνω ότι η γη θα ερχόταν σε κατάσταση ακινησίας, αν δεν έβγαινα εγώ έξω για μια μέρα. Αντί να περιμένω και να εύχομαι να περάσουν οι εννιά μήνες της εγκυμοσύνης, θα είχα εκτιμήσει κάθε στιγμή συνειδητοποιώντας ότι το υπέροχο όν που μεγάλωνε μέσα μου ήταν η μόνη ευκαιρία της ζωής μου για να βοηθήσω το Θεό σ ένα θαύμα. Όταν τα παιδιά μου ορμούσαν να με φιλήσουν, ποτέ δεν θα τους έλεγα «αργότερα, τώρα πηγαίνετε να πλυθείτε για το τραπέζι». Η ζωή μου θα είχε πιο πολλά «ευχαριστώ» και «συγγνώμη» και κυρίως, δίνοντας νέα ώθηση στη ζωή, θα άρπαζα κάθε λεπτό, θα το κοίταζα, θα το έβλεπα πραγματικά θα το ζούσα και δεν θα το έδινα πίσω. Εις μνήμην της Έρμας Μπόμπεκ η Μπόνι Άρμπεσφελντ είχε στείλει στο Διαδίκτυο την προηγούμενη ιστορία και ένα αγγελάκι που το έφτιαξε με σημεία στίξεως, «να μας φυλάει». *** * (\ /) * * ( \(_)/ ) * * * (_ / \ _) * * * / \ * * ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Β ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ Μια άλλη μητέρα πέθανε σ ένα μικρό νοσοκομείο της Σκωτίας. εν άφησε τίποτα που να έχει αξία, αλλά στα λιγοστά πράγματά της οι αδελφές βρήκαν τους παρακάτω στίχους. Εντυπωσιάστηκαν τόσο, ώστε έκαναν φωτοαντίγραφα και τα μοίρασαν σε όλες τις νοσηλεύτριες του νοσοκομείου. Αργότερα δημοσιεύτηκαν στη χριστουγεννιάτικη έκδοση ενός ιατρικού περιοδικού της Βόρειας Ιρλανδίας και τελικά, μετά από άλλες παρουσιάσεις, διασχίζουν τώρα τους ατέλειωτους διαδρόμους του ιαδικτύου. Σεις νοσοκόμες μου, τι βλέπετε, τι βλέπετε; Κι όταν με κοιτάζετε, τι σκέφτεστε; Μια γριά στριμμένη, όχι πολύ σοφή, σ αβέβαια κατάσταση με μάτια απλανή; που αφήνει να της πέφτει απ το στόμα το φαΐ κι απάντηση δεν δίνει στη δυνατή φωνή: «Θέλω να προσπαθήσετε λιγάκι!» Μοιάζει να μην προσέχει το τι ο άλλος κάνει και πάντα ένα παπούτσι ή μία κάλτσα χάνει που στο τέλος ό, τι θέλεις να την κάνεις θα σ αφήσει με το φαγητό ή το μπάνιο, και η μέρα να κυλήσει... Αυτό είναι που σκέφτεσαι; Αυτό είναι που βλέπεις; Κοίτα καλύτερα, αδελφή, δεν έβλεπες εμένα. Και θα σου πω ποια είμαι εγώ, ήσυχα καθισμένη, όσο εκτελώ τις εντολές σου και τρώω στις ώρες τις δικές σου. Είμαι παιδί δέκα χρονώ με τη μαμά μου την καλή και με μπαμπά και μ αδελφάκια και αγαπιόμαστε πολύ. Κοπέλα τώρα στα δεκάξι, φτερά στα πόδια της, πετάει και ονειρεύεται πως θα ρθει αυτός που θα την αγαπάει.

2 2 Στα είκοσί μου είμαι πια νύφη, καρδιά μου θα χοροπηδήσεις σαν θυμηθείς ξανά τους όρκους με υπόσχεση να τους κρατήσεις. Να τώρα μάνα στα εικοσιπέντε έχω μικρά παιδιά δικά μου τα οδηγώ, τα προστατεύω, είναι η ευτυχία κι η χαρά μου. Μου μεγαλώνουν τόσο γρήγορα κι εγώ γυναίκα στα τριάντα Και της αγάπης οι δεσμοί θα τους ενώνουνε για πάντα. Σαράντα! οι γιοί μου μεγαλώσαν κι έχουνε φύγει πια, ενώ μένει ο αγαπημένος μου και δεν μ αφήνει να θρηνώ. και τώρα στα πενήντα μας, ξανά μωρά εδώ ξανά παιδιά γνωρίζουμε ο άντρας μου κι εγώ. Έρχονται μέρες σκοτεινές, όταν ο άντρας μου πεθαίνει, φόβος πολύς και μοναξιά τι μέλλον θα με περιμένει; Τ αγόρια μου φροντίζουνε για τα δικά τους τα παιδιά Θυμάμαι τα παλιά καλά, έχω γνωρίσει τη χαρά. Και τώρα πια είμαι γριά κι η φύση πάντα είναι σκληρή, το κάνει για να φαίνεται η ηλικία αυτή τρελλή. Το σώμα ιδές το, σέρνεται, χάρη και σφρίγος πάνε πια, τώρα μια πέτρα βρίσκεται εκεί που πρώτα ήταν καρδιά. Μα στο παλιό το κούφταλο μια νέα κοπέλα μένει κι η πληγωμένη μου καρδιά ξαναφουσκώνει κι ανασαίνει. Αναπολώ και τις χαρές, ξαναθυμάμαι και τον πόνο, ξαναγαπώ κι άλλες φορές και πάλι τη ζωή βιώνω. Σαν γεγονός το δέχομαι πώς ο καιρός γοργά περνάει, τα χρόνια λίγα, ούτε ζωή ούτε τίποτε σ αυτό τον κόσμο δεν κρατάει. Σεις νοσοκόμες μου λοιπόν, τα μάτια ανοίξτε τα κλεισμένα δεν είναι μια στριφνή γριά κοιτάξτε πάλι από κοντά και δείτε ΕΜΕΝΑ!... «Θυμήσου το ποίημα όταν συναντήσεις ένα ηλικιωμένο και τον προσπεράσεις, χωρίς να δεις τη νεανική ψυχή μέσα του Θα είμαστε και μεις κάποτε στην ίδια θέση. Όλοι αφήνουμε κάποια ίχνη στο χρόνο», σχολιάζει η φίλη Σίρλεϋ Σώντερς, που βρήκε το μήνυμα του Διαδικτύου, και μας το έστειλε. Η ΕΥΘΥΜΗ ΠΛΕΥΡΑ Ένα μητρικό γράμμα Καλέ μου γιε, Σου γράφω αργά, γιατί ξέρω πως δε μπορείς να διαβάσεις γρήγορα. ε μένουμε εκεί που μέναμε παλιά. Ο μπαμπάς σου διάβασε στην εφημερίδα ότι τα περισσότερα ατυχήματα γίνονται μέσα σε 20 χιλιόμετρα από το σπίτι και έτσι μετακομίσαμε. ε μπορώ να σου στείλω τη διεύθυνση, γιατί η τελευταία οικογένεια, που έμενε εδώ, πήρε μαζί της τα νούμερα, για να μην αλλάξουν διεύθυνση. Έβρεξε δυο φορές την τελευταία εβδομάδα εδώ. Τρεις μέρες την πρώτη και τέσσερις τη δεύτερη. Το παλτό που ήθελες να σου στείλω, η θεία σου είπε ότι θα είναι βαρύ για το ταχυδρομείο με όλα αυτά τα κουμπιά, και έτσι τα κόψαμε και τα βάλαμε στην τσέπη, για να τα βρεις. Η αδελφή σου έκανε παιδί σήμερα το πρωί. εν έμαθα αν είναι αγόρι ή κορίτσι και έτσι δεν ξέρω αν είσαι θείος ή θεία. Τα δυσάρεστα τώρα. Τρεις φίλοι σου πέσανε με το αγροτικό από τη γέφυρα. Ο Βασίλης οδηγούσε, ο Γιώργος και ο Γιάννης ήταν πίσω στο ανοιχτό. Ο Βασίλης σώθηκε, κατέβασε το παράθυρο και κολύμπησε στην ακτή αλλά οι άλλοι δυο πνίγηκαν. εν μπορούσαν να κατεβάσουν την πορτούλα για να φύγουν. Ο θείος σου έπεσε σε ένα βαρέλι με ουίσκι. Μερικοί προσπάθησαν να τον βγάλουν, αλλά τους έδιωξε όλους και πνίγηκε. Όχι πολλά νέα αυτή τη φορά. Τίποτα σημαντικό δεν έγινε. Να μας γράφεις πιο συχνά. Με αγάπη Η μαμά σου. ΥΓ. Θα σου έστελνα λεφτά, αλλά ο φάκελος ήταν ήδη κλειστός. Όταν ο ηθοποιός Μάϊκλ Καίην πήγε στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ το έτος 2000 για να λάβει τον τίτλο του ιππότη, η Βασίλισσα του είπε: «Σίγουρα κάνετε αυτή τη δουλειά πάρα πολλά χρόνια, έ;». Αργότερα ο Καίην είπε σε μια εφημερίδα: «Μου ήρθε να της πω. Ναι, όπως και σεις». Αλλά δεν ήθελα να χάσω αμεσως τον τίτλο του ιππότη και, για μια φορά στη ζωή μου, κράτησα το στόμα μου κλειστό».

3 Πάπας Ιωάννης Παύλος Β μικρή βιογραφία 3 Ο Κάρολος Γιόζεφ Βοϊτύλα, γνωστός από το 1978 ως πάπας Ιωάννης Παύλος Β, γεννήθηκε στο Βαντόβιτσε, μια μικρή πόλη που απέχει 50 χλμ. από την Κρακοβία, την 18 η Μαΐου Ήταν ο δεύτερος από τους δύο γιούς του Καρόλου Βοϊτύλα. Η μητέρα του Αιμιλία πέθανε το Ο Κάρολος Γιόζεφ έχασε νωρίς και τον αδελφό του, που ήταν γιατρός, και τον πατέρα του, που ήταν αξιωματικός. Μπήκε επισήμως από νεαρή ηλικία στην καθολική Εκκλησία. Μετά το Γυμνάσιο γράφτηκε το 1938 στο Jagiellonian University της Κρακοβίας σε Δραματική Σχολή. Το 1939 τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής έκλεισαν το πανεπιστήμιο και ο νεαρός Κάρολος υποχρεώθηκε να εργασθεί σε λατομείο επί τέσσερα χρόνια και κατόπι σε χημικό εργοστάσιο, για να κερδίσει τα προς το ζήν και να αποφύγει τη μεταφορά του στη Γερμανία. Ήδη από το 1942 είχε αισθανθεί την κλήση για την ιερωσύνη και άρχισε μαθήματα στη μυστική εκκλησιαστική σχολή της Κρακοβίας, που διεύθυνε ο Αρχιεπίσκοπος της Κρακοβίας, Καρδινάλιος Σαπιέχα. Την ίδια εποχή έπαιζε στο Ραψωδικό Θέατρο, που ηταν κι αυτό μυστικό. Μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο συνέχισε τις σπουδές του στην Εκκλησιαστική Σχολή και φοίτησε και στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου μέχρι τη χειροτονία του σε ιερέα στην Κρακοβία το Μετά από λίγο ο Καρδινάλιος Σαπιέχα τον έστειλε στη Ρώμη, όπου πήρε το διδακτορικό του στη Θεολογία. Κατά τις διακοπές του υπηρέτησε ως ιερέας κοντά στους Πολωνούς μετανάστες της Γαλλίας, του Βελγίου και της Ολλανδίας. Το 1948 γύρισε στην Πολωνία και ήταν ιερέας σε διάφορες ενορίες, καθώς και παπάς για τους σπουδαστές τού πανεπιστημίου, όπου σπούδασε πάλι φιλοσοφία και θεολογία. Αργότερα έγινε καθηγητής της Ηθικής Θεολογίας και της Κοινωνικής Ηθικής στο Ανώτερο Σεμινάριο της Κρακοβίας και στο Πανεπιστήμιο του Lublin. Το 1958 εξελέγη από τον πάπα Πίο ΙΒ βοηθός επίσκοπος Κρακοβίας, το 1964 χειροτονήθηκε από τον πάπα Παύλο τον ΣΤ Αρχιεπίσκοπος Κρακοβίας και το 1967 ορίσθηκε Καρδινάλιος. Έλαβε μέρος στη Β Βατικανή Σύνοδο ως Καρδινάλιος Βοϊτύλα με σημαντική εισήγηση για την εκπόνηση του Συντάγματος. Ως Πάπας από τον Οκτώβριο του 1978 ο Ιωάννης Παύλος πραγματοποίησε 104 ταξίδια εκτός Ιταλίας και 154 μέσα στην Ιταλία. Ως επίσκοπος της Ρώμης επισκέφθηκε τις 317 από τις 333 ενορίες της Ρώμης. Εκτός από τις εγκυκλίους, τα αποστολικά συντάγματα και τις αποστολικές επιστολές του ο Ιωάννης Παύλος εξέδωσε και πέντε βιβλία: α) Διαβαίνοντας το κατώφλι της ελπίδας, β) Δωρεά και μυστήριο: Για την 50ή επέτειο της χειροτονίας μου σε ιερέα, γ) Ρωμαϊκό τρίπτυχο- Στοχασμοί (ποιήματα) δ) Εγέρθητε, ας υπάγομεν εντεύθεν (2004) ε) Μνήμη και ταυτότητα (εκδόθηκε την άνοιξη του 2005). Επί των ημερών αυτού του Πάπα ανακηρύχθηκαν 482 άγιοι και διορίσθηκαν 231 καρδινάλιοι. Ο Πάπας προήδρευσε σε 15 Συνόδους επισκόπων και έξι συνελεύσεις καρδιναλίων. Κανείς άλλος πάπας δεν δέχθηκε τόσους προσκυνητές ( σε γενικές συνάξεις της Τετάρτης, 8 εκατομμύρια κατά το Ιωβηλαίο Έτος 2000) τόσους αρχηγούς κρατών σε ακροάσεις και συναντήσεις (738) και πρωθυπουργούς (246). Ιστορικές είναι οι ομιλίες του στην Βαρσοβία της Πολωνίας (2 Ιουνίου 1979) όπου είπε ότι «δεν είναι δυνατό να καταλάβει κανείς το πολωνικό έθνος χωρίς το Χριστό» και στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών (2 Οκτωβρίου 1979). Ο Πάπας συγχώρησε τον Τούρκο δολοφόνο του και ζήτησε δέκα φορές συγγνώμη για όλα τα εγκλήματα της Δυτικής Εκκλησίας έναντι των μουσουλμάνων, των ορθοδόξων, των θυμάτων της Ιεράς Εξετάσεως κλπ.

4 4 Αποσπάσματα από την ομιλία του νέου πάπα Ρώμης Βενέδικτου ΙΣΤ Με μεγάλη αγάπη χαιρετώ επίσης και όλους όσοι έχουν αναγεννηθεί δια του μυστηρίου του βαπτίσματος, αλλά δεν είναι ακόμη σε πλήρη επικοινωνία με μας και σας, αδελφοί μου και αδελφές μου του ιουδαϊκού λαού, με τους οποίους μας ενώνει μεγάλη κοινή πνευματική κληρονομία, που έχει τις ρίζες της στις αμετάκλητες υποσχέσεις του Θεού. Τέλος, σαν ένα κύμα που ενισχύεται, οι σκέψεις μου εκτείνονται σε όλους τους ανθρώπους του σήμερα, σε πιστούς και σε απίστους το ίδιο. Αγαπητοί φίλοι! Τη στιγμή αυτή δεν είναι ανάγκη να παρουσιάσω ένα πρόγραμμα δικυβερνήσεως. Έλαβα ευκαιρία να δώσω ένδειξη του πώς βλέπω το καθήκον μου στο Μήνυμά μου της Τετάρτης 20 Απριλίου και θα δοθούν και άλλες ευκαιρίες να το κάνω. Το πραγματικό μου πρόγραμμα διακυβέρνησης είναι να μην κάνω το δικό μου θέλημα, να μην ακολουθήσω τις δικές μου ιδέες, αλλά να ακούω, μαζί με όλην την Εκκλησία, το λόγο και το θέλημα του Κυρίου, να κατευθύνομαι από Εκείνον, ώστε Εκείνος να οδηγήσει ο ίδιος την Εκκλησία την ώρα αυτή της ιστορίας μας. Η ανθρωπότητα όλοι εμείς είναι το πρόβατο που χάθηκε στην έρημο και δεν ξέρει πια το δρόμο. Ο Υιός του Θεού δεν θα αφήσει να γίνει αυτό δεν μπορεί ν αφήσει τους ανθρώπους σε τέτοια δυστυχισμένη κατάσταση. Σηκώνεται γρήγορα επάνω και αφήνει τη δόξα του Ουρανού, για να πάει και να ζητήσει το πρόβατο και να το ακολουθήσει μέχρι το Σταυρό. Το παίρνει στον ώμο του και μεταφέρει την ανθρωπότητα μας σηκώνει όλους είναι ο ποιμήν ο καλός που βάζει την ψυχή του υπέρ των προβάτων. Η ανθρωπότητα καθένας από μας είναι το χαμένο στην έρημο πρόβατο, που για τον Ποιμένα, τον εμπνευσμένο από τον ιερό ζήλο του Χριστού, δεν είναι λόγος αδιαφορίας το ότι τόσο πολλοί είναι χαμένοι στην έρημο. Και υπάρχουν πολλά είδη ερήμου. Υπάρχει η έρημος της φτώχειας, η έρημος της πείνας και της δίψας, η έρημος της εγκατάλειψης, της μοναξιάς, της χαμένης αγάπης. Υπάρχει η έρημος του σκότους, όπου λείπει το φως του Θεού, το κενό των ψυχών, που δεν έχουν συνείδηση της αξίας τους ή του σκοπού της ανθρώπινης ζωής. Οι εξωτερικές έρημοι στον κόσμο απλώνονται, γιατί οι εσωτερικές έρημοι έγιναν τόσο απέραντες. Γι αυτό οι θησαυροί της γης δεν χρησιμεύουν πια, για να γίνει ο κήπος του Θεού, όπου όλοι θα ζουν μέσα, αλλά κατάντησαν να υπηρετούν τις δυνάμεις της εκμετάλλευσης και της καταστροφής. Η Εκκλησία σαν σύνολο και όλοι οι Ποιμένες της, με πρώτο το Χριστό, πρέπει να οδηγήσουν τον κόσμο έξω από την έρημο, σε τόπο ζωής, προς την φιλία με το Γιο του Θεού, προς Αυτόν που μας δίνει ζωή και μας την δίνει με αφθονία. Πόσο συχνά επιθυμούμε να έδειχνε ο Θεός πιο δυνατός, να χτυπούσε αποφασιστικά νικώντας το κακό και δημιουργώντας ένα καλύτερο κόσμο. Όλες οι ιδεολογίες δύναμης δικαιώνονται με αυτόν ακριβώς τον τρόπο, δικαιώνουν την καταστροφή όλων αυτών που στέκονται στο δρόμο της προόδου και της απελευθέρωσης της ανθρωπότητας. Υποφέρουμε με την υπομονή του Θεού. Και όμως χρειαζόμαστε υπομονή. Ο Θεός, που έγινε Αρνίον, μας λέει ότι ο κόσμος σώζεται από τον Εσταυρωμένο, όχι από εκείνους που τον σταύρωσαν. Ο κόσμος λυτρώνεται από την υπομονή του Θεού. Και καταστρέφεται από την ανυπομονησία του ανθρώπου. εν είμαστε προϊόν κάποιας τυχαίας και χωρίς νόημα εξέλιξης. Καθένας από μας είναι αποτέλεσμα της θεϊκής σκέψης. Καθένα από μας τον θέλει και τον αγαπά ο Θεός. Καθένας είναι απαραίτητος. Την ώρα αυτή, ο νους μου πηγαίνει πίσω στην 22 α Οκτωβρίου 1978, όταν ο Πάπας Ιωάννης Παύλος άρχιζε την διακονία του εδώ, στην πλατεία του Αγίου Πέτρου. Τα λόγια του εκείνα ηχούν συνεχώς στα αυτιά μου: «Μη φοβάστε! Ανοίξτε τις πόρτες στο Χριστό!» Ο Πάπας απευθυνόταν στους ισχυρούς αυτού του κόσμου, που φοβόταν ότι ο Χριστός θα τους έπαιρνε κάτι από τη δύναμή τους, αν τον άφηναν να μπει μέσα, αν άφηναν την πίστη ελεύθερη. Ναι, θα τους έπαιρνε κάτι σίγουρα: την κυριαρχία της διαφθοράς, τους ύποπτους χειρισμούς των νόμων και την ελευθερία να κάνουν ό, τι θέλουν. Αλλά δεν θα αφαιρούσε τίποτε απ αυτά που αφορούν στην ανθρώπινη ελευθερία και αξιοπρέπεια ή το χτίσιμο μιας δίκαιης κοινωνίας. Αγαπητοί μου φίλοι τη στιγμή αυτή μπορώ να πω μόνο : να προσεύχεστε για μένα να μη φύγω από το φόβο των λύκων. Ας προσευχόμαστε ο ένας για τον άλλον, ώστε ο Χριστός να μας κρατάει και μεις να μάθουμε να κρατάμε ο ένας τον άλλον.. Reuters

5 5 Επισκευαστικά δάνεια Εκκλησάκι έρημο εγκαταλειμμένο πιστευτό. Θαρρείς ότι το έχτισε ερείπωση. Τα κεραμίδια στον τρούλο τρύπιο σάλι ριγμένο στη γηραιά καμπούρα της ανάτασης. Τα μικρά παράθυρα κρέμονται κάπως στραβά στον τοίχο, σαν εικονίτσες που σεισμός τις μετακίνησε από της πίστης το ίσιο. Βιτρό στα τζάμια συνθεμένα με πολυκαιρινής βροχής σταγόνες ραγισμένες. Άραγε να ζει μέσα η αγιότης τρεφόμενη με σβηστά κεράκια μόνο; Κλειδωμένη η αμφίβια πόρτα και μέσα στο σκότος βυθισμένη ζει και στο φως έξω κολυμπάει. Επάνω της την πλάτη του ακουμπώντας ένα σκαλοπατάκι ζητιανεύει λίγη επισκευή. Έχει σπάσει. Και η φύση που όλα τα καλοπιάνει και την ακμή λατρεύει και στη φθορά χατίρι δε χαλάει επισκευάζει τη ρωγμή στο σκαλοπάτι πολύχρωμα γεμίζοντάς την με τσουκνίδες γαϊδουράγκαθα μολόχες δαφνόφυλλα και πικροπαπαρούνες. Και γίνεται αίφνης ανοιξιάτικος ευδιάθετος γραφικός αισιόδοξος ο τρόμος για την ερείπωση της εγκατάλειψής μας. Κική Δημουλά Προδημοσίευση στο «Κ» της Καθημερινής της Κυριακής, 17 Απριλίου 2005

6 6 Από το ιερό κινέζικο βιβλίο ΤΑΟ ΤΕ ΚΙΓΚ του Λάο Τσου 9. Αν γεμίσεις κάτι ως τα χείλια, θα λυπηθείς που δεν σταμάτησες, όταν ήταν καιρός. Αν ακονίζεις ένα σπαθί όλη την ώρα, θα δεις πως η κόψη του γρήγορα στομώνει. Όταν το σπίτι είναι γεμάτο χρυσάφι και πετράδια, κανείς δεν θα μπορεί να το φυλάξει. Όταν τα πλούτη και οι τιμές φέρνουν αλαζονεία, η αλαζονεία θα φέρει την καταστροφή. Όταν τελειώσει η δουλειά αποτραβήξου αυτός είναι ο δρόμος του ουρανού. 15. Οι άξιοι σοφοί του παλιού καιρού ήταν τόσο λεπτοί, διεισδυτικοί, νοήμονες και βαθιοί, που δεν τους γνώριζαν οι άνθρωποι. Κι επειδή δεν τους γνώριζαν οι άνθρωποι, μπορούμε μόνο να περιγράψουμε τα φερσίματά τους. Ήσαν προσεκτικοί, σαν άνθρωποι που διαβαίνουν ένα ποτάμι το χειμώνα, διστακτικοί σαν να φοβούνταν όλους γύρω τους, διακριτικοί σαν επισκέπτες, μαλακοί σαν τον πάγο που λυώνει, στέρεοι σαν το κούτσουρο, άδειοι σαν τις κοιλάδες, θολοί σαν το λασπωμένο νερό. Ποιός μπορεί να κάνει διάφανο το θολό νερό; Άφησέ το να ησυχάσει και θα καθαρίσει. Ποιος μπορεί να είναι ήρεμος και σιγά σιγά να κινηθεί και να ζήσει; Όποιος ξέρει αυτό το δρόμο δεν γυρεύει να είναι γεμάτος αντέχει στη χρήση χωρίς ν ανανεώνεται. 68. Οι καλοί αρχηγοί του στρατού δεν ορμούν πρώτοι. Οι καλοί πολεμιστές δεν είναι πολεμοχαρείς. Ο αληθινός νικητής είναι εκείνος που νικά χωρίς να συγκρουστεί. Όποιος ξέρει καλά να μεταχειρίζεται τους ανθρώπους φέρνεται ταπεινά. Αυτό το ονομάζουμε «δύναμη του να μην ανταγωνίζεσαι», «ικανότητα του να μεταχειρίζεσαι τους ανθρώπους» και «συνταυτισμό με τους αρχαίους νόμους του Ουρανού». ΛΑΟ ΤΣΟΥ, ΤΑΟ ΤΕ ΚΙΝΓΚ, Μετάφραση Μάνιας Σεφεριάδη, Εκδ. Ερμής, 1995

7 Όλα είναι σχετικά Η Ευρώπη τιμά τη ζωή και τη μεγαλοφυΐα του Άλμπερτ Αΐνστάιν του Nick Easen 7 Εφέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια από την ειδική θεωρία της σχετικότητας του Άλμπερτ Αϊνστάιν και πενήντα χρόνια από το θάνατό του. Ο εορτασμός αυτός συνοδεύεται από ανανεωμένο ενδιαφέρον για τον Νομπελίστα φυσικό, που ονομάστηκε Πρόσωπο της Χρονιάς από το περιοδικό ΤΙΜΕ τον Δεκέμβριο του Ο επικεφαλής του εορτασμού στη Γερμανία Γκερτ Βάιμπεργκ δήλωσε ότι «ο Αϊνστάιν δεν ήταν μόνο λαμπρός φυσικός, αλλά είχε «πλάγια σκέψη» και ήταν ειρηνιστής, οικουμενικός και οραματιστής». Μερικά ευρωπαϊκά γεγονότα που συνδέονται με τη ζωή του είναι τα εξής: Ο Αϊνστάιν γεννήθηκε στην Ουλμ της Βυρτεμβέργης το 1879, αλλά έζησε και εργάστηκε 18 χρόνια στο Βερολίνο, ωσότου μετανάστευσε στην Αμερική το Και εφέτος, ως τις 30 Σεπτεμβρίου, θα είναι ανοικτή στο Βερολίνο, στο Μουσείο Kronprinzenpalais, η Έκθεση «Άλμπερτ Αϊνστάιν, αρχιμηχανικός του Σύμπαντος». Πρόκειται για έκθεση που χρησιμοποιεί φιλμ και συστήματα αλληλεπίδρασης με υπολογιστές που αντιδρούν στο άγγιγμα του δακτύλου, για να βοηθηθούν οι επισκέπτες να μάθουν περισσότερα για τις θεωρίες του μεγάλου ανδρός. Στο Διαδίκτυο μπορεί κανείς ν αναζητήσει την ιστοσελίδα Ο Αϊνστάιν δεν ήθελε να γίνει μουσείο το τελευταίο του σπίτι στο Πρίνστον του Νιου Τζέρσεϋ (112 Μέρσερ στρήτ) γι αυτό είναι τώρα ιδιωτική κατοικία. Αλλά το διαμέρισμα που είχε στη Βέρνη της Ελβετίας, όπου έζησε ως νέος σχεδόν δύο χρόνια, είναι τώρα ανοιχτό για επίσκεψη. Ήταν εκεί το 1905, το θαυμαστό έτος κατά το οποίο επινόησε θεωρίες, για να εξηγήσει την κίνηση Μπράουν, το φωτοηλεκτρικό φαινόμενο και την ειδική σχετικότητα (Ε=mc 2 ). Νέος εικοσιέξη χρονών τότε, τα περιέγραψε αυτά ως την εποχή «που ξέσπασε θύελλα στο μυαλό μου». Στο μουσείο της Βέρνης βλέπει κανείς τα αρχικά έπιπλα και μερικά όργανα εργαστηρίου φυσικής της αρχής του εικοστού αιώνα. Επίσης φωτογραφίες του Αϊνστάιν και αντίγραφα των σημειώσεων και των ομιλιών του. Στο Διαδίκτυο: Η Βρετανία οργάνωσε μια έκθεση που ονομάζεται «Κίνηση επάνω από τον Αινστάϊν», η οποία θα είναι ανοιχτή στο Science Museum του Λονδίνου μέχρι τις 12 Ιουνίου και μετά θα μετακινηθεί στο Εδιμβούργο και άλλες πόλεις. Θα απευθύνεται κυρίως σε παιδιά ετών και θα δείχνει εργασίες των διαδόχων του Αϊνστάιν, όπως μια ηλεκτρονική μύτη, που μυρίζει τα χνώτα σου και κάνει ιατρική διάγνωση, και μικροσκοπικά ρομπότ, που θα κυκλοφορούν στο αίμα του ανθρώπου. Ιστοσελίδα: Το «πήδημα Αϊνστάιν» με ποδήλατο επάνω από ομοίωμα του Αϊνστάιν στην έκθεση του Λονδίνου. «Οι λεπτομέρειες της φυσικής του είναι δύσκολες, αλλά δεν χρειάζεται να τις καταλαβαίνεις, για να αναγνωρίσεις την επίδραση που έχει το έργο του στη ζωή μας», είπε ο Caitlin Watson, ο οργανωτής του βρετανικού προγράμματος για το Έτος Αϊνστάιν. Οι υπολογιστές, τα ipods, τα κινητά τηλέφωνα, όλα υπάρχουν, επειδή ο Αϊνστάιν εργάστηκε πάνω στο φωτοηλεκτρικό φαινόμενο. Τα GPS και τα συστήματα πλοηγήσεως των δορυφόρων είναι δυνατά μόνο χάρη στη θεωρία της σχετικότητας. Πλησίασε αυτά τα φαινόμενα, αν θέλεις νέα οράματα, με τον τρόπο που τα είδε ο Αϊνστάιν. Περιοδικό ΤΙΜΕ, 9 Μαΐου 2005

8 8 Η σάρωση του εγκεφάλου βλέπει την υποσυνείδητη σκέψη Οι επιστήμονες ισχυρίζονται ότι μπορούν να διαβάσουν τις υποσυνείδητες σκέψεις κάποιου μόνο με μια «σάρωση» του εγκεφάλου. Με λειτουργική απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού (fmri), δηλαδή μια σάρωση που παρακολουθεί τη ροή του αίματος στο μυαλό «βλέπουν» τη λειτουργία του εγκεφάλου. Μια ερευνητική ομάδα στο University College του Λονδίνου ανακάλυψε τρόπο να παρατηρεί τι σκέπτεται ένα άτομο κατά βάθος ακόμα και όταν το ίδιο δεν το ξέρει. Τα ευρήματά τους, που δημοσιεύονται στο περιοδικό Nature Neuroscience, προσφέρουν νέους τρόπους αποδείξεως του υποσυνειδήτου, λένε οι ειδικοί. Κατά το πείραμα αυτό οι γιατροί Geraint Rees και John-Dylan Haynes μετρούσαν τη δραστηριότητα του οπτικού φλοιού, δηλ. εκείνου του τμήματος του εγκεφάλου που δέχεται τις πληροφορίες που στέλνουν τα μάτια την ώρα που εθελοντές κοίταζαν σε διαφορετικά αντικέιμενα, που ήταν επάνω σε οθόνη υπολογιστή. Παρατηρώντας τα αποτελέσματα, που είχε αυτό το κοίταγμα, ως λειτουργική απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού (fmri), οι επιστήμονες μπορούσαν να προλέγουν τι είχε προβληθεί στην οθόνη του υπολογιστή καλύτερα και από τους ίδιους τους εθελοντές. Όταν δυο εικόνες άλλαζαν γρήγορα, οι εθελοντές έβλεπαν συνειδητά μόνο τη δεύτερη και δεν μπορούσαν να ξεκαθαρίσουν την πρώτη. Αλλά τα «σαρώματα» του μυαλού τους ξεχώριζαν καθαρά τη διαγραφή της εγκεφαλικής ενέργειας που προκαλούσαν οι «αθέατες εικόνες». «Αυτό είναι το πρώτο βήμα για την ανάγνωση του νου του ανθρώπου», είπε ο Dr. Rees. Αναγνώστης του νού Όμοια ιαπωνική έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο ίδιο περιοδικό, βρήκε ότι, ενώ έδειχναν σε εξεταζόμενους εικόνες με ίδιες ρίγες προς διαφορετικές κατευθύνσεις, υπήρχαν μικρές διαφορές στα διαγράμματα της εγκεφαλικής λειτουργίας, που έπαιρναν υπό μορφή fmri. Οι επιστήμονες κατασκεύασαν είδικό πρόγραμμα υπολογιστή, για να αναγνωρίζουν αυτές τις διαφορές στα διαγράμματα κι έτσι μπορούσαν να προλέγουν ποια κατεύθυνση είχαν οι ραβδώσεις που είχαν δει οι εξεταζόμενοι, με αξιοσημείωτη ακρίβεια. Όταν έδειξαν στους εθελοντές ένα καρό σχέδιο με δύο διαφορετικές σειρές λωρίδων και τους είπαν να προσέχουν μόνο τη μία ράβδωση, το πρόγραμμα μπορούσε να πει ποια ράβδωση σκέφτονταν. Ο Dr. Rees δήλωσε ότι «αν η προσέγγιση αυτή επεκταθεί, θα μπορούσε ίσως να μαντέψει τι σκέφτεται ή τι βλέπει κάποιος μέσω της εγκεφαλικής του και μόνο δραστηριότητας». Ο Dr Burgess.του αγγλικού Imperial College (Τμήμα νοητικής νευροψυχολογίας) έφτασε να πει ότι στο μέλλον θα είναι ίσως δυνατό να χρησιμοποιηθεί η μέθοδος, για να ανακαλύπτονται οι λανθάνουσες πεποιθήσεις και στάσεις ανθρώπων που δεν τις έχουν συνειδητοποιήσει οι ίδιοι. Και προκαταλήψεις και διαισθήσεις που είναι κρυμμένες και επηρεάζουν τη συμπεριφορά μας. Και απωθημένες αναμνήσεις και φοβίες «Είναι μακρύς ο δρόμος, αλλ είναι συναρπαστικός», δήλωσε ο Dr Burgess. Ένα τσιπ στο μυαλό διαβάζει τη σκέψη Ένας παράλυτος στις ΗΠΑ έγινε το πρώτο πρόσωπο που ωφελείται από ένα τσιπ, το οποίο διαβάζει τη σκέψη του μέσα στο μυαλό του. Είναι ο Μάθιου Ναγκλ, 25 ετών, που είχε υποστεί επίθεση με μαχαίρι το 2000 και από τότε παρέλυσε από το λαιμό και κάτω και καταδικάστηκε να μένει στην αναπηρική πολυθρόνα. Μετά τη εγχείρηση, που του τοποθέτησε πέρισυ το ηλεκτρονικό τσιπ στον εγκέφαλο στο Νοσοκομείο Σινά της Μασαχουσέτης τώρα ο Μάθιου μπορεί να ελέγχει πράγματα καθημερινής χρήσης με τη σκέψη. Το τσιπ διαβάζει το μυαλό του και στέλνει τη σκέψη του σε ένα υπολογιστή, για να την αποκωδικοποιήσει. Π.χ. σκέπτεται ν ανοίξει την τηλεόραση ή να αλλάξει κανάλι και αυτή η πράξη γίνεται μόνο με τη σκέψη του χάρις σε αντίστοιχα προγράμματα που έχει ο κομπιούτερ του. Το μηχάνημα, που το λένε BrainGate, συνίσταται από 100 ηλεκτρόδια λεπτά σαν κλωστή, που εμφυτεύονται σε βάθος ενός χλιοστού μέσα στο κινητικό τμήμα του μυαλού. Ο παράλυτος κ. Νάγκελ μπόρεσε επίσης να κινήσει με τη σκέψη του ένα προσθετικό χέρι και ένα ρομποτικό βραχίονα και να πιάσει γλυκά από το χέρι κάποιου και να τα βάλει σ ένα άλλο χέρι! Τα έστειλε ο Χρήστος Γεωργιάδης

9 9 Πρώτος Πυθιόνικος 1 του Πινδάρου (Α μέρος) Χρυσή κιθάρα, στη γιορτή 2 τώρα που θα ηχήσεις, όλες τις άλλες τις φωνές θα σβήσεις. Στις πρώτες νότες τις τρεμουλιαστές, ταιριάζοντας το βήμα, θ ακολουθήσουν πρώτα οι χορευτές 2, 1 κι έπειτα το τραγούδι κι η αρμονία θ απλωθεί μέχρι τα ολύμπια σκαλιά του Δία. Αυτός, γαλήνιος στο θρόνο θ ακουμπήσει την άφθαρτη φωτιά του κεραυνού θα κρύψει πάνω στο σκήπτρο το βασιλικό κι ο ιερός του αητός κάθεται μαγεμένος κρεμώντας απ τις δυο πλευρές γοργές φτερούγες, ισοζυγιάζοντας τη ράχη του γυρτή με βλέφαρα βαριά, μέσα σε σύννεφο θολό, σαν ναρκωμένος. Γιατί, ως και τον άγριο Άρη είναι ικανή να προσελκύσει η φωνή σου, μέσ από τη σκληρότερη της μάχης ώρα, και να τον φέρει για να προσκυνήσει μέσ στης δικής σου ομορφιάς τη χώρα. Και τα δικά σου βέλη, χάρη στ Απόλλωνα και των Μουσών την τέχνη, που σαν ακτίνες στέλνει η δύναμή σου, γλυκά λαβώνουν όλους τους θεούς και τους ανθρώπους. Είθε κι εγώ πάντα να ζήσω εκεί μαζί σου 3. 1 Πυθιόνικος σημαίνει ωδή, για να υμνήσει τον νικητή στα Πύθια, δηλαδή στους Πανελήνιους αγώνες των Δελφών. Αυτός ο 1 ος είναι προς τιμήν του τυράννου των Συρακουσών Ιέρωνα, το 470 π.χ. που νίκησε σε αρματοδρομία. Στην αφιέρωση τον ονομάζει Αιτναίο και όχι Συρακόσιο, επειδή πρόσφατα είχε ιδρύσει την πόλη Αίτνα. Η περιοχή αυτή, προς Β. των Συρακουσών, γεμάτη ηφαίστεια από το Βεζούβιο ως την Αίτνα, πρόσφερε στον ποιητή μια χτυπητή εικόνα αντίθεσης προς τον όμορφο κόσμο που ήδη περιέγραψε, της θεϊκής τάξης. Έτσι ξεκίνησε και οργανώθηκε το σχέδιο αυτού του επίνικου, που ανήκει στη λυρική, και μάλιστα στη χορική ποίηση. 2 Η νίκη γιορταζόταν στην πατρίδα του νικητή και περιλάμβανε 1) ποιητικό λόγο, 2) μουσική και ρυθμό (εδώ είναι η κιθάρα=η φόρμιγξ) κι ακολουθούσε χορωδία για τραγούδι και χορό. Την οργάνωνε συνήθως ο ποιητής επί παραγγελία. 3 Παραλείπεται ένα δεύτερο μέρος που περιγράφει άγριες δυνάμεις, που προσωποποιούνται στον Τυφώνα. Αλλ ο ποιητής διαλέγει τον θεϊκό κόσμο της αρμονίας. Αντίθετα απ τον Τυφώνα, που τιμωρήθηκε απ τον Δία και θάφτηκε κάτω από την Αίτνα. Όταν μετακινείται προκαλεί τους σεισμούς και την έκρηξη των ηφαιστείων. Ο ΠΙΝΔΑΡΟΣ Ο ΘΗΒΑΙΟΣ Ο κορυφαίος χορικός ποιητής της Βοιωτίας, που λίγα γεγονότα της ζωής του γνωρίζουμε, έζησε από τις αρχές του 6 ου ως τα μέσα του 5 ου π.χ. αιώνα. Αντιπρόσωπος του δωρικού κόσμου, της αληθινής ανδρείας, της πειθαρχίας και της σοβαρής ευσέβειας. Απόγονος αριστοκρατικής οικογένειας, που είχε ιδιαίτερο δεσμό με το Μαντείο των Δελφών και το θεό του πνευματικού κάλλους, τον Απόλλωνα. Εκεί διάλεξε να ζήσει. Σ αυτές τις κορφές της αυθεντικής ελληνικής παράδοσης, που δεν εγκατέλειψε ποτέ και που την ένωνε με μια υψιπετή, καταπληκτική ποίηση. Όταν δεχόταν παραγγελία, για να γράψει επαινετική ωδή για κάποιο διαλεχτό νικητή των πανελληνίων αγώνων, ποτέ δεν δυσκολεύτηκε, έτσι που ν ανακυκλώσει τα τετριμμένα π.χ. «δόξα στον δοξασμένο, είναι λαμπρός νικητής, επειδή αυτή τη στιγμή νίκησε». Η μονοτονία και η φτώχεια του νου κι η γύμνια των ανθρωπίνων πραγμάτων ήταν άγνωστη σ αυτόν, τον αστείρευτο νου με την εκθαμβωτική φαντασία Με δωρική σεμνότητα λόγου και εκτίμηση των αξιών της ζωής πατάει γερά στη στιγμή της πραγματικότητας της νίκης και από κει πετάει μέσα σ έναν άπειρο κόσμο μ ακούραστα φτερά και βγάζει ατέλειωτη ομορφιά, όπου η ματιά του φτάσει: ο νικητής, η χαρά κι η περηφάνεια των γονιών του η αγάπη των φίλων και συντρόφων. Οι πρόγονοί του: το βάθος, οι ατελείωτες ρίζες ανοίγονται εκεί! Οι ήρωες, οι ημίθεοι της ιδιαίτερής του πατρίδας του έδωσαν δύναμη. Διηγήσεις ωραίες της μυθολογίας ακολουθούν. Οι θεοί, που ιδιαίτερα τους τιμά, τον βοηθούν, κι έτσι συμπληρώνονται τα σκαλοπάτια από τη γη, το χώρο της γιορτής, ως τον ουρανό. Πάντως στην πνευματική περιοχή η ποικιλία είναι ανεξάντλητη και προχωρεί θυμίζοντας στον νικητή ότι και η ποίηση του ποιητή προσθέτει αξία στη δική του αξία. Μα και σκέψεις δικές του φιλοσοφικές εκφράζει και συμβουλές όμορφες δίνει: για την ορθοφροσύνη, για τα όρια της μετριοπάθειας, για το σκοπό της ζωής, που είναι η ευτυχία, στηριγμένη στη φιλόπονη προσπάθεια και στο συνταίριασμα πνευματικών και υλικών αγαθών. Κι προχωρεί στο πέταγμά του πιο ψηλά και πιο βαθιά, ως τόσο ψηλά, που θα συναντήσει τα πιο μεγάλα ελληνικά πνεύματα. Ως εκεί που θα δει πιο

10 10 καθαρά, πέρα από το δωδεκάθεο, το απόλυτο θεϊκό στοιχείο. Πιστεύει πως οι θεοί είναι πάνω από κάθε διαμάχη, τέλειοι. κι αφού είναι τέλειοι, λέει, είναι ένα. «Τι είναι ο θεός;» ρωτάει κι απαντάει: «Είναι το παν» (Καλλιρόης Ελεοπούλου, «Οι επίνικοι του Πινδάρου», Έκδ. Κύκλου, 1935, σελ. 90 κ. εξ.) Αλλά τι να πρωτοδιαλέξει κανείς; Ευτυχώς σώθηκε μεγάλο μέρος από τα ποιήματά του. Προχωρεί η σκέψη του μυστικιστικά μέχρι το άπειρο βάθος και ύψος του σύμπαντος. Κι από την αναπόφευκτη απελπισία («σκιάς όναρ άνθρωπος», Πυθιόνικος VIII) ξαναγυρίζει στην ελπίδα, στην αγαπημένη του «διόσδοτο ακτίνα» (=δώρο του Δία) που θεωρούσε πηγή της έμπνευσής του και της ζωής του, που θα έρθει στο τέλος, για να αμείψει τους δίκαιους με μια ζωή λαμπρή και γαλήνια. Αφηρημάδες Δεν ήταν ανθοδοχείο «Αλλ όταν αίγλα διόσδοτος έλθη ι λαμπρόν φέγγος έπεστιν ανδρών και μείλιχος αιών». Έτσι ολοκληρώνεται μια κοσμοθεωρία πατροπαράδοτη Θα ήθελα να διδασκόταν στα παιδιά μας, στα σχολεία μας ο Πίνδαρος αντί του Αριστοφάνη, που κατέλαβε τις ώρες της «Απολογίας του Σωκράτη» όπως μου είπε η εγγονή μου. Δεν μπορούσε βέβαια αυτό το σημείωμα να περιγράψει το έργο ενός απ τους μεγαλύτερους ποιητές μας ούτε καν ν αναλύσει το παραπάνω απόαπασμα, που μεταφράσθηκε για την τρίτη τάξη του Γυμνασίου. Απλά το θυμήθηκα, όταν διάβασα στο αγαπητό «Γράμμα» την τόσο πλούσια εμβάθυνση του κ. Κώστα Τριανταφυλλίδη για το χορό. Η εικόνα αυτή, η δύναμη της μουσικής ή ο κόσμος της μουσικής, θεωρείται από τις πιο δυνατές. Είναι αιθέρια, άϋλη και τρεμουλιαστή κι όμως νικάει αποφασιστικά την πιο φοβερή βία. Περνάει σαν προσωποποιημένη απολλώνεια πνοή και γλυκαίνει και γαληνεύει τους πάντες. Και να σκεφτεί κανείς ότι όλα αυτά τα είδε ο ποιητής ν αναδεικνύονται μέσα στους Πανελλήνιους γυμναστικούς αγώνες Δεν ήταν γατάκια ============================== Μπροστά σ ένα εμπόδιο που είναι αδύνατο να ξεπεραστεί, το πείσμα είναι ανοησία. Simone de Beauvoir ============================= Φ. Τσελίκα ================================== Υπάρχουν τόσο πολλά για να πει κανείς και τόσο πολλά για να μην πει! Μερικά πράγματα καλύτερα να μη λεχθούν ποτέ. Αλλά πολλά που δεν λέγονται μπορεί να γίνουν μεγάλο βάρος. Virginia Mae Axline Τίποτε αξιόλογο δεν κατάφερε κανείς ποτέ χωρίς τη θέληση να αρχίσει, τον ενθουσιασμό να συνεχίσει και, παρά τα προσωρινά εμπόδια, την επιμονή να συμπληρώσει. Waite Phillip, Επιγράμματα

11 Σημαντική ανακάλυψη ξεκλειδώνει μυστικά των αρχαίων των David Keys και Nicholas Pyke Ε ύρηκα! ακούστηκε πάλι. Επιτέλους αποκρυπτογραφήθηκε μια σειρά χειρογράφων που ίσως αναθεωρήσει την Ιστορία. Χιλιάδες χειρόγραφα, που δεν είχαν διαβαστεί και περιέχουν γραπτά των μεγάλων κλασικών, διαβάζονται τώρα για πρώτη φορά με τη χρήση μιάς τεχνολογίας, η οποία όπως πιστεύουν οι ειδικοί, θα αποκαλύψει μυστικά του αρχαίου κόσμου. Μεταξύ των θησαυρών που βρήκε μια ομάδα επιστημόνων του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης είναι και κείμενα των γιγάντων του λόγου, όπως ο Σοφοκλής, ο Ευριπίδης και ο Ησίοδος. Γράμματα αόρατα με το κανονικό φως, φαίνονται καθαρά, όταν στο αχνό μελάνι πέσει υπέρυθρη ακτινοβολία με μια τεχνική που έχει αναπτυχθεί για τους δορυφόρους. Τα κείμενα αυτά της Οξφόρδης είναι μέρος της συλλογής παπύρων και τμημάτων τους, που είχαν σωθεί από ένα αρχαίο σκουπιδότοπο μιας ελληνοαιγυπτιακής πόλης, του Οξύρυγχου, πριν από ένα αιώνα και πλέον και φυλάγονταν σε 800 κιβώτια. Οι χιλιάδες των υπολοίπων χειρογράφων, που θα αναλυθούν τα επόμενα δέκα χρόνια, αναμένεται ότι θα περιέχουν έργα του Οβιδίου και του Αισχύλου, καθώς και χριστιανικά ευαγγέλια που είχαν χαθεί επί χρόνια περίπου. εύτερη Αναγέννηση; 11 Όπως οι εξερευνητές φτιάχνουν χάρτες του κόσμου, ενώ ταξιδεύουν με πλοία, έτσι κι οι φιλόλογοι εκτείνουν τη γνώση μας για τον αρχαίο κόσμο μέσα στην terra incognita (άγνωστη χώρα) της κλασικής φιλολογίας. Σήμερα οι υπέρυθρες ακτίνες φέρνουν στο φως κωμωδίες, τραγωδίες, επικά ποιήματα των μεγάλων κλασικών. Η δραματική αύξηση των μεγάλων ελληνικών έργων, που αποκρυπτογραφούνται και επιζούν για πρώτη φορά μετά από χρόνια, κάνουν τους ειδικούς να μιλάνε για «δεύτερη Αναγέννηση». Και οι φιλόλογοι θα έχουν ένα ακόμα εργαλείο για τη διδασκαλία των κλασικών. Πριν από ένα αιώνα η ανακάλυψη των ελληνορωμαϊκών αυτών παπύρων είχε ενθουσιάσει τους ερευνητές, γιατί θα μπορούσαν ενδεχομένως να ξανασχεδιάσουν το χάρτη του αρχαίου κλασικού πολιτισμού και συγχρόνως τους είχε απογοητεύσει, επειδή δεν μπορούσαν να τους διαβάσουν. Υπολογίζεται ότι εκατοντάδες χαμένων τραγωδιών, κωμωδιών και ποιημάτων θα αποκαλυφθούν σύντομα. Μόνο σε τέσσερις μέρες μια σειρά εκπληκτικών κειμένων ήρθαν στο φώς από τους λεγομένους παπύρους του Οξύρυγχου. Ανάμεσα σ αυτά που διαβάστηκαν για πρώτη φορά στις αρχές του Απριλίου είναι τμήματα της χαμένης τραγωδίας του Σοφοκλή «Οι απόγονοι» (5ος αιώνας π.χ.), μέρος μιας ιστορίας του Λουκιανού (2 ος αιώνας), δράματα του Ευριπίδη, μυθολογική ποίηση του Παρθένιου, έργα του ποιητή Ησιόδου (7 ος π.χ. αιωνας) κι ένα ποίημα του Αρχίλοχου, που περιγράφει γεγονότα που οδήγησαν στον Τρωικό Πόλεμο. Άλλο υλικό των ιδίων συγγραφέων περιμένει την ανάγνωσή του. Όπως βρέθηκαν στον αιγυπτιακό σκουπιδότοπο, τα χειρόγραφα δεν έλεγαν τίποτα στο γυμνό μάτι. Ήταν φθαρμένα, σκουληκοφαγωμένα και μαυρισμένα. Οι επιστήμονες χαιρέτησαν το γεγονός ως μια εξέλιξη που μπορεί να αυξήσει κατά 20 % τον υπάρχοντα αριθμό των σπουδαίων ελληνικών και ρωμαϊκών έργων. Ο Christopher Pelling, καθηγητής των αρχαίων ελληνικών στην Οξφόρδη, χαρακτήρισε τα νέα έργα ως «κεντρικά κείμενα που οι πανεπιστημιακοί έλπιζαν να βρουν επί αιώνες». Ο Βρεττανός ελληνιστής καθηγητής, που υπηρετεί τώρα στο Μίτσιγκαν, είπε: «Κανονικά είμαστε τυχεροί, όταν βρίσκουμε ένα τέτοιο κείμενο κάθε δέκα χρόνια». Ειδικά το κείμενο τριάντα γραμμών του ποιητή Αρχίλοχου, του οποίου σώζονται μόνο πεντακόσιες γραμμές συνολικά, είναι ανεκτίμητο κατά τον Dr. Peter Jones, ιδρυτή της κινήσεως των Φίλων των Κλασικών. Το έστειλε ο Αλέξανδρος Γεωργιάδης ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Έλλειψη αυτοελέγχου Αλoίμονο, Θεέ μου, οι άνθρωποι βάζουν στο στόμα τους ένα εχθρό, για να τους κλέψει το μυαλό. W. Shakespeare

12 12 Η σελίδα του Τάσου Οικονόμου Η φωτογρα- της φία χρονιάς, όπως λένε. Τι κάνει το πουλί; Ραμφίζει το νερό; Τινάζεται; Ερωτήσεις 1. Πώς λέγεται ο πρώτος Ολυμπιονίκης των αγώνων του 776 μ. Χ. (αγώνας δρόμου); 2. Τι είναι τα καραμανλίδικα; 3. Πότε έλαβαν χώρα τα Ιουνιανά; 4. Ποιό πουλί είναι το κιρκινέζι; 5. Σε ποια πόλη γεννήθηκαν οι Γκάτσος και Καρυωτάκης; 6. Τι είναι κυριολεκτικά το λίκνο; 7. Ποιά είναι η μοναδική περίπτωση εξορίας με την πρωταρχική έννοια τηςλέξεως στην ελληνική ιστορία του 20ού αιώνα; 8. Ποός γλύπτης χάραξε όλα σχεδόν τα κέρματα της δραχμής την περίοδο ; 9. Πώς λέγεται το α του μεγάλου Κυνός, που είναι το λαμπρότερο αστέρι μετά τον Ήλιο; 10. Σε ποια τραγωδία του Ευριπίδη πρωταγωνιστεί η Φαίδρα; 11. Ποιοι επέδραμαν και λεηλάτησαν την Αθήνα το 267 μ. Χ.; 12. Ποια ταινία του Ορέστη Λάσκου του 1932 γνώρισε μεγάλη επιτυχία στο εξωτερικό; 13. Πώς λέγονται ελληνικά τα φλαμίγκος; 14. Τι παράγει ένα σαγματοποιείο; 15. Ποιο από τα πρώτα βιβλία του Ιουλίου Βερν τον έκανε διάσημο στο ευρύ κοινό; 16. Η μοναδική λίμνη της Κρήτης; 17. Ποιες είναι οι πιο παλιές ονομασίες της Πλατείας Συντάγματος και της Πλατείας Κοτζιά (Δημαρχείου); 18. Πού πρωτοανακηρύχθηκε αυτοκράτορας ο μέγας Κωνσταντίνος από το ρωμαϊκό στρατό; 19. Τι σημαίνει λαγαρός; 20. Τι είναι το μπεμόλ; (Οι απαντήσεις στο επόμενο) ================================= Λύση προβλήματος αριθ. 9 Το πρόβλημα ίσως φάνηκε απλό για κάποιον με γνώσεις φυσικής και κοινή λογική, αλλά η λύση τελικά είναι η πιο απρόσμενη. Η στάθμη «όλως περιέργως» θα κατέβει. Το νερό που εκτοπίζουν οι πέτρες, όταν αυτές βρίσκονται μέσα στην πισίνα, ισούται με τον όγκο τους. Αντίθετα όταν οι πέτρες βρίσκονται μέσα στη βάρκα, το νερό που εκτοπίζουν ισούται με τη μάζα τους. Το ειδικό βάρος ενός σώματος ισούται με τη μάζα του δια του όγκου του. Οι πέτρες έχουν ειδικό βάρος μεγαλύτερο από 1 (1 έχει το νερό), προφανώς λοιπόν το νερό, που εκτοπίζουν βρισκόμενες μέσα στη βάρκα, είναι περισσότερο από αυτό που εκτοπίζουν μόνο με τον όγκο τους.

13 **************** Η σελίδα της Ξένιας **************** 13 Έξυπνα ρητά Η φήμη ήταν κάποτε η αναγνώριση για όσα κατόρθωσες στον κοσμο. Τώρα σημαίνει μόνο ότι σε γνωρίζουν πολλοί. Μικ Χιουμ Όσο πιο λίγα πράγματα έχει να κάνει κανείς, τόσο πιο λίγο χρόνο βρίσκει για να τα κάνει. Λόρδος Τσέστερφηλντ Ο άνθρωπος αντέχει τα πάντα, εκτός από μια σειρά συνηθισμένων ημερών. Γκαίτε Όταν μιλάς όμορφα για ένα θέμα, μπορεί να δώσεις την ευχάριστη εντύπωση ότι το κατέχεις. Στάνλεϋ Κιούμπρικ Η δημοκρατία πρέπει να είναι κάτι περισσότερο από δυο λύκους κι ένα αρνί που ψηφίζουν τι θα φάνε το μεσημέρι. Τζέημς Μπόβαρντ Μια μικρή ανακρίβεια κάποτε μας γλιτώνει από τόννους εξηγήσεων. περιoδικό Forbes Aκόμα κι όταν όλα τα ερωτήματα που θέτει η επιστήμη πάρουν απάντηση, τα μεγάλα προβλήματα της ανθρώπινης ζωής θα έχουν μείνει άθικτα. Βίτγκενσταϊν Φανατικός είναι αυτός που δεν μπορεί να αλλάξει τα μυαλά του και δεν θέλει ν αλλάξει το θέμα. Ουίνστον Τσώρτσιλ Θεέ μου, σε παρακαλώ να μου δώσεις υπομονή και τη θέλω αμέσως. Εφημ. Evening Standard Πάντα άφηνε τους αντιπάλους σου να φύγουν από το τραπέζι με αξιοπρέπεια, γιατί μπορεί αύριο να είναι φίλοι σου. Δήμαρχος Ουίλι Μπράουν ΘΑ ΚΑΝΩ ΚΑΤΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ============================================= Θα κάνω κάτι παραπάνω από το να ανήκω κάπου θα μετέχω. Θα κάνω κάτι παραπάνω από το να φροντίζω θα βοηθώ. Θα κάνω κάτι παραπάνω από το να πιστεύω θα είμαι καλός. Θα κάνω κάτι παραπάνω από το να συγχωρώ θα ξεχνώ. Θα κάνω κάτι παραπάνω από το να ονειρεύομαι θα εργάζομαι. Θα κάνω κάτι παραπάνω από το να διδάσκω θα εμπνέω. Θα κάνω κάτι παραπάνω από το να δίνω θα υπηρετώ. Θα κάνω κάτι παραπάνω από το να ζω θα ωριμάζω. Θα κάνω κάτι παραπάνω από το να είμαι φιλικός θα είμαι φίλος. Αντιστέκομαι σε κάτι σημαίνει ότι το συντηρώ. της Ursula K. LeGuin Αντιστεκόμαστε συνήθως σε άλλα πρόσωπα ή σε άλλες καταστάσεις, που θέλουμε να αλλάξουμε. Στο τέλος ανακαλύπτουμε ότι η συνεχής αντίθεσή μας ρίχνει λάδι στη φωτιά (τουλάχιστο στη φωτιά μέσα μας). Όμως μπορούμε να γυρίσουμε την πλάτη, όταν έχουμε δίκιο στην αντίθεσή μας; Ίσως δεν υπάρχει πιο δύσκολη πράξη από το να αδιαφορήσουμε γι αυτές τις καταστάσεις που μας αναστατώνουν τόσο, αλλά το σωστό είναι : Άσε το στο Θεό. Έτσι επέρχεται ανακούφιση, η φωτιά σβήνει. Αυτό που καταπολεμούσαμε δεν ενοχλεί τόσο, μπορεί και να εξαφανιστεί. Δεν χρειάζεται να κάνουμε μάχη σήμερα. Ίσως ξαναέρθει το θέμα, αλλά θα ξαναβρούμε τη δύναμη να το αγνοήσουμε. Πολλές είναι οι αφορμές αντιθέσεως και πολλά τα πρόσωπα, που δεν δέχονται το χαρακτήρα μας. Άφησέ το, δεν πειράζει.

14 14 Άγγλος κηπουρός ξεθάβει συλλογή αρχαίων εργαλείων και όπλων Jeremy Lovell, April Δουλεύοντας σ ένα κήπο της Ανατολικής Αγγλίας κάποιος ξέθαψε μια μεγάλη συλλογή εργαλείων και όπλων που είχαν θαφτεί εδώ και 3000 χρόνια. Πρόκειται για 145 κομμάτια, σπαθιά, τσεκούρια και μεταλλικά εργαλεία. Ο επιμελητής του μουσείου του Νόρφολκ Alan West δήλωσε ότι πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες αρχαίες συλλογές της εποχής του ορειχάλκου όλης της Αγγλίας. Η εποχή του ορειχάλκου έπεται της εποχής του Λίθου και θεωρείται γενικώς ότι κράτησε μεταξύ π.χ. μέχρι 700 π.χ. Στο τέλος της εποχής του Ορειχάλκου στη Βρετανία εξαπλώθηκε η γεωργία και οι άνθρωποι εγκαταστάθηκαν κάπου μόνιμα σε αντίθεση με την προηγηθείσα νομαδική ζωή. Η ίδια εποχή είδε μια αυξανόμενη τελειότητα στη μεταλλουργία και μια έκρηξη στην τέχνη της κεραμικής. Πολλές τέχνες ίσως εισήχθησαν στη Βρετανία μέσω ταξιδιωτών από την ηπειρωτική Ευρώπη. ==================================== Νόμοι για τα ζώα ΡΩΜΗ (Ρώϋτερ) Οι ιδιοκτήτες ζώων στο Τουρίνο θα πληρώνουν πρόστιμο 500 ευρώ, αν δεν βγάζουν περίπατο τα σκυλιά τους τυλάχιστο τρεις φορές τη μέρα. Έτσι ορίζει ένα νομοσχέδιο του Συμβουλίου της Πόλεως. Θα απαγορεύεται επίσης να βάφουν τη γούνα των ζώων τους ή να τα ακρωτηριάζουν καθ οιονδήποτε τρόπο, όπως όταν κόβουν την ουρά των σκύλων. Οι κάτοικοι επίσης θα μπορούν να βγάλουν το σκύλο περίπατο με το ποδήλατο «αλλά όχι με τρόπο που θα κουράζει πολύ το ζώο». Ήδη οι Ιταλοί αντιμετωπίζουν πρόστιμο 10,000 ευρώ και φυλάκιση ενός έτους, αν αποδειχθεί πως βασάνισαν ή εγκατέλειψαν το ζωάκι τους. Για την εφαρμογή του νόμου η Αστυνομία του Τουρίνου υπολογίζει στη βοήθεια πληροφοριοδοτών που θα εντοπίζουν τέτοιες σκληρές συμπεριφορές, γράφει η εφημερίδα Στάμπα, η οποία προσθέτει «Στο Τουρίνο δεν θα μπορεί κανείς να μετατρέψει ένα σκύλο σε γελοίο παιχνιδάκι». Ο νέος νόμος του Τουρίνου είναι βιβλίο 20 σελίδων. Απαγορεύει ακόμα και την πώληση χρυσόψαρων σε πλαστικά σακουλάκια στα λούνα παρκ. Οι Ιταλοί θεωρούν τον εαυτό τους έθνος που αγαπά τα ζώα και πολλές πόλεις προστατεύουν με νόμους και τις αδέσποτες γάτες. Παρά ταύτα περίπου σκύλοι και γάτες εγκαταλείπονται από τους ιδιοκτήτες τους στην Ιταλία κάθε χρόνο, όπως ισχυρίζονται οι ζωόφιλοι. ΤΟ ΜΠΑΝΙΟ ΚΡΑΤΗΣΕ ΠΈΝΤΕ ΜΕΡΕΣ Μια γυναίκα 75 ετών διασώθηκε αφού είχε παγιδευτεί στη μπανιέρα της επί πέντε μέρες. Η Κα Τζένη είχε μπει στο λουτρό, για να θεραπεύσει ένα πόνο στη ράχη της. «Σκέφτηκα να μπω στην μπανιέρα και να μουλιάσω», είπε. «Δεν ήξερα ότι θα μουλιάζω πέντε μέρες». Τελικά σώθηκε, επειδή ο εγγονός του γείτονα πρόσεξε ότι οι εφημερίδες της μαζεύονταν έξω από την πόρτα της Κας Τζένης και δεν τις έπαιρνε. Παρά το ότι έπινε νερό από τη βρύση οι συγγενείς της διαπίστωσαν ελαφρά αφυδάτωση. Μετά τέσσερις μέρες νοσηλείας έγινε καλά. Αμεσως οι οικείοι της έβαλαν χειρολαβές στο μπάνιο κι ένα σκαμνάκι για τη μπανιέρα. Καλύτερα καθόλου πόλεμος, αλλά (φωτογρ. AP / Richard Vogel) Associated Press, 24 Απριλίου Οι πόλεμοι είναι πάντα λανθασμένη αντιμετώπιση των διαφορών και των διεκδικήσεων, που αφήνουν πίσω θανάτους, καταστροφές και αναπηρίες, χωρίς ουσιαστικό νικητή. Αλλά και στη διεξαγωγή των πολέμων που πάντα εκλύουν σκληρότητα και μίσος, υπάρχουν διαφορές. Το Βιετνάμ γιόρτασε στις 30 Απριλίου την τριακονταετία από το τέλος των εχθροπραξιών του μεγάλου «πολέμου του Βιετνάμ». Στη φωτογραφία ο Χουάν Μινχ, 3 ετών, πάσχει όπως πιστεύεται από τις συνέπειες του ζιζανιοκτόνου «πορτοκαλί παράγοντας», που είχαν ρίξει κατά χιλιάδες τόννους τα αμερικανικά στρατεύματα στην περιοχή, για να μαραθούν τα φυτά στη ζούγκλα και να διακρίνονται οι αντάρτες. Βρίσκεται στο νοσοκομείο στην πόλη Χο Τσι Μιν και είναι μια ακόμα φριχτή απόδειξη ότι ο πόλεμος μερικές φορές διεξάγεται και με απάθεια προς τους αμάχους κατοίκους, το ανθρώπινο γένος γενικότερα και το φυσικό περιβάλλον.

15 Πήγα, είδα, διάβασα, άκουσα και νομίζω Η αείμνηστη Μητέρα Βασιλεία Σλίνκ, ιδρύτρια της «Ευαγγελικής Αδελφότητας της Μαρίας» στο Ντάρμστατ της Γερμανίας, έγραψε το 1958 στο βιβλίο «Ισραήλ, ο εκλεκτός λαός μου: μια γερμανική εξομολόγηση ενώπιον του Θεού και των Εβραίων» (αγγλική έκδοση στις ΗΠΑ, 1963): «Μπορούμε εμέις οι Γερμανοί να συνεχίσουμε να περπατάμε κάτω από τον ανοιχτό ουρανό της πατρίδας μας, τη μέρα με τον ήλιο και τη νύχτα κάτω από τα αστέρια και να τ απολαμβάνουμε χωρίς αισθήματα ντροπής ; Δεν πρέπει να θυμόμαστε πάντα ότι πριν από λίγο καιρό, κάτω από τον ίδιο ουρανό, στο μέσο του λαού μας, τεράστιες φλόγες ανέβαιναν από τα καιόμενα σώματα εκατομμυρίων ανθρώπων μέρα και νύχτα; Δεν ήταν οι φλόγες αυτές σαν κραυγή απελπισίας και σαν υψωμένο δάχτυλο κατηγορίας; Εμείς οι Γερμανοί ήμαστε τότε πρωτοπαλήκαρα του Σατανά. Στο κέντρο του λαού μας δημιουργήθηκε αυτή η κόλαση. Διαβάζοντας τις εκθέσεις αυτών που επέζησαν, δεν μπορούμε παρά να ομολογήσουμε ότι ποτέ κατά τη ροή της Ιστορίας δεν ήταν ένα πολιτισμένο έθνος ένοχο τέτοιου εγκλήματος, όπως αυτό που διαπράχθηκε εδώ στη Γερμανία, μια χριστιανική χώρα, ένα κράτος πολιτισμένο Μέσα σε λίγα χρόνια εκατομμύρια άνθρωποι σκοτώθηκαν, δηλητηριάσθηκαν με αέρια, κάηκαν ζωντανοί ή βασανίστηκαν μέχρι θανάτου με κάθε δυνατό τρόπο. Ποιος μπορεί να φάει και να χορτάσει σε καλοστρωμένο τραπέζι χωρίς τα οράματα των ισχνών σωμάτων των χιλιάδων θυμάτων στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως; Φταίμε όλοι προσωπικά. Όλοι πρέπει να παραδεχτούμε ότι, αν όλη η χριστιανική κοινότητα είχε υψώσει το ανάστημα της σαν ένας άνθρωπος και αν, μετά τον εμπρησμό των συναγωγών (Kristallnacht, 9 Νοεμβρίου 1938) είχαμε βγει στους δρόμους και διαλαλούσαμε την αντίθεσή μας, χτυπούσαμε τις καμπάνες των εκκλησιών και με κάποιο τρόπο μποϋκοτάραμε τα έργα των SS, οι υπηρέτες του διαβόλου πιθανώς δεν θα είχαν τόση ευχέρεια να εκτελέσουν τα απαίσια σχέδιά τους. Αλλά μας έλειψε η φλόγα της αγάπης της αγάπης που δεν είναι ποτέ παθητική, που δεν ανέχεται να δυστυχούν οι συνάνθρωποι, ιδίως όταν τους μεταχειρίζονται τόσο φριχτά και τους βασανίζουν μέχρι θανάτου. Πραγματικά αν αγαπούσαμε τότε το Θεό, δεν θα ανεχόμαστε να βλέπουμε αυτούς τους οίκους του Θεού να πυρπολούνται και ιερή αγανάκτηση θα γέμιζε τις ψυχές μας Ω μακάρι εμείς, ως Γερμανοί και ως Χριστιανοί, να στεκόμαστε κατάπληκτοι και να φωνάζαμε πάλι και πάλι «Τι έχουμε κάνει!...». 15 Θεωρώ χρήσιμη τη μετάφραση των λόγων αυτών τώρα που γιορτάστηκε επίσημα και η 60ή επέτειος από τη λήξη του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Είναι τίμια και γενναία η αναγνώριση του εγκλήματος από την Μητέρα Βασιλεία ως ενοχή όλου του γερμανικού λαού, και όχι απλώς των ναζιστών,. Αλλά βλέποντας στον κινηματογράφο το κλασικό έργο του Σαίξπηρ «Ο έμπορος της Βενετίας» με την ωραία ερμηνεία του Αλ Πατσίνο, καταλαβαίνει κανείς ότι ο αντισημιτισμός έχει παλιές και βαθιές ρίζες σ όλη την Ευρώπη, ότι η λέξη γκέτο προέρχεται ακριβώς από το νησί περιορισμού των Εβραίων στη Βενετία και ότι πολλοί σημερινοί Ευρωπαίοι και Έλληνες χριστιανοί μιλούν για τους Εβραίους συνολικά με τρόπο που δεν κρύβεται ο ρατσισμός τους και η έλλειψη αγάπης, για να μην πω η εμφανής αντιπάθεια μέχρι μίσους. Διάβασα στο περιοδικό YES τι απάντησε ο καθηγητής της Φυσικής του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια Λούις Μπλούμφηλντ σε ερώτηση αναγνώστη για τους φούρνους μικροκυμάτων. Η ερώτηση ήταν η εξής: «Πίστευα πάντα ότι οι φούρνοι μικροκυμάτων καταναλίσκουν πολλή ενέργεια και ότι εκπέμπουν επικίνδυνη ακτινοβολία, αλλά τώρα ακούω ότι καταναλίσκουν λιγότερη ενέργεια από τους συμβατικούς φούρνους. Είναι αλήθεια;» Η απάντηση του καθηγητή: «Το μαγείρεμα σε φούρνο μικροκυμάτων δεν καταναλίσκει πολλή ενέργεια και δεν είναι επικίνδυνο. Στην πραγματικότητα, σε σύγκριση με τους άλλους φούρνους, οι φούρνοι μικροκυμάτων είναι κατά πέντε φορές πιο αποδοτικοί, αφού μεταφέρουν το 50 τοις εκατό της ενέργειας στο φαγητό, ενώ οι άλλοι φούρνοι μεταφέρουν το 10 τοις εκατό της ενέργειας. Οι φούρνοι παρέχουν ακτινοβολία, αλλά αντίθετα με τις υπεριώδεις ακτίνες ή τις ακτίνες Χ τα μικροκύματα δεν επιδρούν στη δομή του κυττάρου. Απλώς διεγείρουν τα μόρια του νερού και του λίπους κι αυτό παράγει θερμότητα. Πρέπει να προσέχετε όμως σε τι σκεύος βάζετε το φαγητό για το φούρνο μικροκυμάτων. Ειδικά να μη βάζετε φαγητό σε πλαστικά σκέυη». Οι έρευνες απέδειξαν ότι όταν οποιοδήποτε πλαστικό σκεύος ή πλαστικό περιτύλιγμα μπαίνει σε μικροκύματα ακόμα κι εκείνα που γράφουν ότι είναι «ασφαλή για φούρνο μικροκυμάτων» μπορεί να βγάλει διοξίνες, ουσίες καρκινογόνες, ή άλλες ουσίες, που η Υπηρεσία Φαρμάκων και Τροφίμων θεωρεί σοβαρό κίνδυνο για την υγεία. Να μαγειρεύετε στο φούρνο μικροκυμάτων μέσα σε γυάλινα σκεύη (αυτά που δεν σπάνε) ή κεραμικά, όπως τα πιάτα, και όταν σας φέρνουν απέξω φαγητό να αλλάζετε δοχείο.

16 16 Πήγα, είδα, διάβασα, άκουσα και νομίζω αρακολούθησα και την κηδεία του Πάπα Ιωάννη Παύλου του Β και τις μεγάλες τιμές Ε υχαριστούμε την Κα Δέσποινα Πασπάτη- που του αποδόθηκαν δικαίως από όλο τον Δημητριάδου για το πασχαλινό της δώρο, κόσμο, χριστιανικό και μη, ως ιστορική προσωπικότητα και μεγάλο εκκλησιαστικό ηγέτη. Εγώ που ήταν το βιβλίο του Λάο Τσου Τάο Τε Κιγκ σε μετάφραση Μάνιας Σεφεριάδη. Σχετικά η θέλω λίγο να σταθώ στη λέξη Ποντίφηξ (Pontifex συνδρομήτριά μας γράφει: «Αν και είναι γέννημα =ιερέας), όπως λέγεται ο Πάπας της Ρώμης. ενός άλλου πολιτισμού, τόσο μακρινού για μας, Ο Πλούταρχος εξηγεί στους Βίους Παράλληλους και μιας άλλης θρησκείας, τόσο ξένης, με εντυπωσίασαν κάποιες σκέψεις διατυπωμένες πριν από της λέξης pontifex είναι η εξής: Στη Ρώμη υπήρχε (Λυκούργος-Νουμάς) ότι η σωστότερη ετυμολογία χρόνια, που είναι επίκαιρες και στις μέρες μια γέφυρα, η Sublicius pons, που ήταν ξύλινη. μας». Δημοσιεύουμε λοιπόν τρία αποσπάσματα, Ήταν επικατάρατη πράξη η καταστροφή της γέφυρας αυτής, γι αυτό η φύλαξή της είχε ανατεθεί γιατί η καλύτερη γνώση άλλων πολιτισμών βοηθεί στην μεγαλύτερη κατανόησή τους και η κατάνόηση συμβάλλει στην συμπάθεια και στη δυνατό- pontis = γέφυρα). Η γέφυρα δεν καταστράφηκε και στους ιερείς, απ όπου και η λέξη pontifex (pons, τητα συνεργασίας σε κάποια επίπεδα. αργότερα χτίστηκε μια πέτρινη δίπλα στην παλιά. Η λέξη αυτή μου φαίνεται ότι ταιριάζει πιο πολύ Π αρομοίως ευχαριστούμε τον Αλέξανδρο στη δράση του αείμνηστου αυτού Πάπα, επειδή: Γεωργιάδη, που επέστησε την προσοχή μας Ήταν σημαντικός και απαραίτητος παράγοντας στα ευρήματα σε παπύρους, που έγιναν στην για τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ της Οξφόρδη με τη βοήθεια νέας τεχνολογίας. Μεταφράσαμε τις πληροφορίες και σου τις δίνουμε πατρίδας του Πολωνίας και των ελευθέρων κρατών της Ευρώπης και για τα ραγδαία γεγονότα λόγω της μεγάλης σημασίας τους για τον μεγάλο απελευθερώσεως τόσων άλλων ανατολικών λαών εμπλουτισμό της κληρονομιάς μας. της Ευρώπης, που επακολούθησαν. Επίσης ευχαριστίες οφείλονται στον Χρήστο Εργάστηκε για τη γεφύρωση του αντιφατικού Γεωργιάδη για τα κείμενα που έστειλε και δημοσιεύονται με θέμα τις πρώτες προσπάθειες ηλεκτρομαγνητικής παρακολούθησης της ανθρώπινης σκέψης. Οι προβλεπόμενες εφαρμογές για την εξυπηρέτηση ατόμων με ειδικές ανάγκες είναι θαυμάσιες και συνταρακτικές. Αλλά οι επιστήμονες βιάζονται πολλές φορές να βγάλουν και φιλοσοφικά συμπεράσματα για ελπιζόμενες ανακαλύψεις, οι οποίες όντως ανοίγουν δρόμο για θαυμαστή και πρωτοφανή συνέχεια. Αυτό που λέμε σκέψη είναι βέβαια πολύ ευρύτερο, διαφορετικό και πολύπλοκο από την αναγνώριση σχημάτων και χρωμάτων ή την Π και βλαβερού χάσματος μεταξύ των χριστιανών του κόσμου συνεχίζοντας και συμπληρώνοντας το έργο προσέγγισης των αμέσως προηγουμένων παπών. Η προσπάθεια αυτή βασίστηκε σε πρωτοβουλίες της Δυτικής Εκκλησίας να δώσει το παράδειγμα εγκατάλειψης των προσηλώσεων σε δογματισμούς ή μισαλλοδοξίες ή έθιμα, που αποτελούν εμπόδια για την αγάπη και συνεργασία μεταξύ των χριστιανών του κόσμου, όπως το αλάθητο και το πρωτείο του Πάπα, το filioque, ο προσηλυτισμός άλλων χριστιανών. Η επιστροφή λειψάνων αγίων στους ορθοδόξους και η κοινή προσευχή είναι μέσα σ αυτές τις θετικές κινήσεις. ανάμνησή τους. Αλλά ποιος ξέρει πόσο μακριά θα Έδειξε υποδειγματικό σεβασμό προς τις άλλες φτάσουν κάποτε οι σχετικές έρευνες; Από το άλλο θρησκείες. Επισκέφτηκε για πρώτη φορά στην μέρος στην έννοια σκέψη μετέχει και η ψυχή, η Ιστορία εβραϊκή Συναγωγή και μουσουλμανικό οποία κατά μία φιλοσοφική άποψη είναι κάτι άλλο Τζαμί. Ταξίδεψε όσο κανείς πάπας και φθάνοντας από το σώμα-μυαλό και κατά μία άλλη (μονισμός) σε μια χώρα φιλούσε το χώμα της, έστω κι αν δεν είναι απλή «έκκριση» του εγκεφάλου. Ας επιφυλαχθούμε κι ας μην κάνουμε το λάθος να ήταν χριστιανική ή ευρωπαϊκή. Έδειξε τη διαφορά της ανεκτικότητας προς ένα διαφορετικό πολιτισμό αναμίξουμε το χώρο της επιστήμης με το χώρο των ή θρησκεία από το σεβασμό, κάτι πολύ ανώτερο. φιλοσοφικων πτήσεων και της πίστης, που είναι Όταν έπαυσε η διαίρεση του κόσμου σε πέραν του επιστητού κομμουνιστικές και μη χώρες, εργάστηκε για την Ο Πίνδαρος βαθμολογήθηκε ως ένας από τους κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από τρεις μεγάλους Έλληνες ποιητές. Δεν μπορεί άνθρωπο και την εγκατάλειψη της συντηρητικής να υπάρξει ομοφωνία σε τέτοιες εκτιμήσεις, συνεργασίας των περισσοτέρων εκκλησιαστικών αλλά αξίζει να προσέξουμε τον ποιητή αυτό, παραγόντων με τους πλουσίους της γης. ποίημα του οποίου δημοσιεύεται στη σελίδα 5. 9, Φυσικά στο κεφάλαιο αυτό μένουν να γίνουν που έφερε και σχολίασε η φιλόλογος Φαίδρα πολλά. Ο λόγος του νέου πάπα Βενεδίκτου ΙΣΤ Τσελίκα. Ξεχάστηκε από όλους και από μας (ιδές σελ. 4) μας κάνει να ελπίζουμε και να κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, τότε που ήταν ευχόμαστε αντάξια συνέχεια. πιο πολύ επίκαιρος παρά ποτέ 6. Μ.Τ.