Κυριότεροι εχθροί και ασθένειες της ροδακινιάς

Transcript

1 Κυριότεροι εχθροί και ασθένειες της ροδακινιάς

2 Ασθένειες

3 Επιτραπέζια Ροδάκινα Καρκίνος των ριζών (Βακτήριο) Προσοχή όταν αγοράζουμε δενδρύλλια

4 Νηματώδεις σκώληκες

5 Αδρομυκώσειςβερτιτσιλλίωση

6 Ο μύκητας ενδημεί στο έδαφος και μπορεί να προσβάλλει τα δέντρα οποιαδήποτε εποχή, τα συμπτώματα της ασθένειας όμως, είναι πιο έντονα μεταξύ άνοιξης και φθινοπώρου. Η μόλυνση γίνεται από το έδαφος μέσω του ριζικού συστήματος. Ο μύκητας διατηρείται στο έδαφος, για μεγάλο χρονικό διάστημα, με τα μικροσκληρώτιά του. Το μόλυσμα αυξάνεται με συγκαλλιέργεια ροδακινιάς με ευαίσθητα καλλιεργούμενα φυτά (πατάτα, μελιτζάνα, τομάτα, βαμβάκι), καθώς και με την παρουσία ζιζανίων (Xanthium spp., Solanum nigrum L., Amaranthus spp.). Ημετάδοσήτουαπόαγρόσεαγρόμπορείναγίνειμε μεγάλη ευχέρεια με το αρδευτικό νερό ή με οποιοδήποτε άλλο μέσο, το οποίο μπορεί να μεταφέρει έδαφος μολυσμένο από τον μύκητα.

7 Φυτόφθορα- GF 677 Ευαίσθητο

8 Προσβολή από το βακτήριο Ψευδομονάδα

9 Ψευδαργυροφυλλία

10 Μονίλια Ανθη, καρποί

11 Προσβολή από Μονίλια και Σάρκα Ποικ. Andross

12 Μονίλια (Monilinia laxa) Βροχερός, υγρός και νεφοσκεπής καιρός ιδιαίτερα κατά την περίοδο της άνθησης είναι κατ εξοχήν ευνοϊκός για την πραγματοποίηση μολύνσεων, οπότε και συνιστάται καθολικός ψεκασμός κατά την περίοδο αυτή. Η ευπάθεια των καρπών αυξάνει όσο πλησιάζουν στην ωριμότητα, για αυτό τον λόγο συνιστάται προφύλαξη των καρπών από προβλήματα μολύνσεως εφ όσον οι συνθήκες είναι ευνοϊκές (μολύσματα, υγρός καιρός, τραυματισμένοι καρποί) έως και λίγο πριν την συγκομιδή. Ψεκασμοί κατά την ρόδινη κορυφή και την πλήρη άνθηση καθώς και προ της συγκομιδής με τις παρακάτω δραστικές ουσίες: Tebuconazole, Carbendazim, Thiophanate methyl, Thiram, Captan, Chlorothalonil

13 Εξώασκος ή κατσάρωμα

14 Τα ασκοσπόρια - ή τα βλαστοσπόρια που παράγονται από αυτά - είναι τα όργανα διατήρησης του μύκητα καθόλη την περίοδο του καλοκαιριού, του φθινοπώρου και του χειμώνα, μέχρι την επόμενη άνοιξη που θα κάνει τις νέες μολύνσεις. Τα σπόρια παρουσιάζουν εξαιρετική αντοχή στις αντίξοες θερινές ή χειμερινές συνθήκες. Το άριστο για την ανάπτυξή τους είναι γύρω στους 20 C και μπορούν να διατηρήσουν τη βλαστική τους ικανότητα πέρα από δύο χρόνια. Έτσι καθοριστικός παράγοντας ύπαρξης μολύσματος είναι οι δύο προηγούμενες χρονιές. Τα ασκοσπόρια και τα βλαστοσπόρια προκαλούν πρωτογενείςμολύνσειςτηνεποχήτηςέκπτυξηςτων νεαρών φύλλων ή λίγο οψιμότερα, αν οι συνθήκες δεν είναι ευνοϊκές στην περίοδο έκπτυξης. Οι κατάλληλες συνθήκες είναι θερμοκρασία μεταξύ 10 και 20 C και σταγόνα νερού γιαναβλαστήσειτοσπόριο

15 Ωίδιο ή Μπάστρα

16 Τα κονίδια για να βλαστήσουν δεν απαιτούν σταγόνα νερού - ηβροχήκαι τονερόδρουνμάλλονεπιζήμιαγιατηνβλάστησήτους- αρκεί η θερμοκρασία να είναι C και η σχετική υγρασία 95 % και πάνω, για 5-6 ώρες. Το βασικότερο μέτρο είναι η απομάκρυνση όλων των προσβλημένων τμημάτων των δένδρων και η καταστροφή τους. Επίσης χρήση ανθεκτικών ποικιλιών, ενώ σε περίπτωση που χρησιμοποιούνται ευαίσθητες ποικιλίες (Redskin), είναι απαραίτητη η χημική καταπολέμηση. Επειδή ο S. pannosa προσβάλλει και τις τριανταφυλλιές, καλό θα είναι να μην καλλιεργούνται κοντά στον οπωρώνα. Χημική: Εφαρμόζονται ψεκασμοί με ωιδιοκτόνα, όπως βρέξιμο θείο, dinocap, benomyl, binapacryl, fenarimol, etaconazol. Το ωιδιοκτόνο προστίθεται στο ψεκαστικό υγρό των ψεκασμών, οι οποίοι εφαρμόζονται για άλλες ασθένειες, στα στάδια της ρόδινης κορυφής και της πτώσης πετάλων. Κάτω από ορισμένες συνθήκες είναι δυνατό να απαιτηθούν επιπρόσθετοι ψεκασμοί, για την προστασία φύλλων και βλαστών.

17 Κορύνεο

18 Ο μύκητας διατηρείται στο δέντρο - με τη μορφή μυκηλίου ή με τη μορφή σπορίων - στα έλκη των βλαστών ή μέσα στα λέπια των οφθαλμών. Οι θερμοκρασίες, οι οποίες επικρατούν το καλοκαίρι και η απουσία υγρασίας είναι παράγοντες δυσμενείς για την ανάπτυξη της ασθένειας. Καθοριστικός παράγοντας για τη διασπορά του μύκητα και για τις μολύνσεις είναι η βροχή, η οποία μεταφέρει τα κονίδια σε χαμηλότερα μέρη του δέντρου. Η βλαστική ικανότητα των κονιδίων διατηρείται περισσότερο από ένα χρόνο. Η άριστη θερμοκρασία για τη βλάστηση και τηνανάπτυξητηςυφήςτωνκονιδίωνείναι18 και 22 C αντίστοιχα. Οι πρωτογενείς μολύνσεις γίνονται με τα διαχειάζοντα κονίδια Η Καταπολέμηση της ασθένειας μπορεί να πραγματοποιηθεί με ψεκασμούς, ο πρώτος στη διόγκωση των οφθαλμών, ο δεύτεροςστην πτώση των πετάλων, ο τρίτος στην πτώση των σεπάλων, ο τέταρτος15-20 ημέρες μετά τον τρίτο και ένας πέμπτος ψεκασμός με την πτώση των φύλλων το φθινόπωρο. Ο τελευταίος ψεκασμός θεωρείται και ο πιο κρίσιμος. Οι ψεκασμοί μπορεί να γίνουν με τα ίδια μυκητοκτόνα, που χρησιμοποιούνται για τη Μονίλια (thiram + βρέξιμο θείο, captan).

19 Φουζίκοκο

20 Ο μύκητας διαχειμάζει στα έλκη και οι μολύνσεις μπορούν να προκληθούν καθόλη τη διάρκεια της βλαστικής περιόδου. Στην επιφάνεια των κατεστραμμένων από το έλκος ιστών εμφανίζονται τα πυκνίδια του μύκητα. Μπορούν να γίνουν ψεκασμοί στην περίοδο του ληθάργου, καθώς ο μύκητας διαχειμάζει στο ξύλο. Η χρησιμοποίηση του βορδιγάλλειου πολτού είναι η πιο ενδεικνυόμενη.

21 Κλαδοσπόριο

22 Προσβολή από κλαδοσπόριο

23 Προσβολή από κλαδοσπόριο Εξέλιξη της ασθένειας: Ο μύκητας διαχειμάζει ως μυκήλιο, στις κηλίδες των βλαστών του προηγούμενου χρόνου. Το μυκήλιο αυτό σχηματίζει κονιδιοφόρους, οι οποίοι παράγουν κονίδια, που προκαλούν τις πρωτογενείς μολύνσεις. Ευνοϊκές συνθήκες για την ελευθέρωση και διασπορά των κονιδίων είναι βροχερός καιρός, ο οποίος συνοδεύεται από δυνατό άνεμο. Η τέλεια μορφή του μύκητα δεν φαίνεται να έχει κανένα ρόλο στην επιδημιολογία του. Η άριστη θερμοκρασία για τη βλάστηση των κονιδίων είναι μεταξύ 18 και 24 C και απαιτείται σχετική υγρασία περίπου στο σημείο κορεσμού. Ζημιές - Συμπτώματα: Φύλλα: Η ασθένεια στα φύλλα εκδηλώνεται με την εμφάνιση κηλίδων, πρώτα στην κάτω επιφάνεια, οι οποίες μοιάζουν σαν άρρωστες, γωνιώδεις, υποπράσινες περιοχές, που αργότερα γίνονται σκοτεινοπράσινες. Η διάμετρος των κηλίδων κυμαίνεται από 5-6 mm. Βλαστοί: Στους προσβλημένους βλαστούς αναπτύσσονται ελαφρώς καστανές, ωοειδείς κηλίδες, διαμέτρου 2-3 mm, οι οποίες αργότερα μεγεθύνονται και γίνονται σκοτεινοπράσινες. Οι κηλίδες αυτές εμφανίζονται στους νεαρούς τρυφερούς βλαστούς του έτους, σχεδόν με την έκπτυξή τους, αλλά γίνονται ευδιάκριτες αργότερα. Επάνω στις προσβολές αυτές διαχειμάζει ο μύκητας. Γιανααναπτυχθείομύκηταςείναιαπαραίτητηηβροχήήυγρασίεςσταπρώτα στάδια ανάπτυξης

24 Καρποί: Στους καρπούς εμφανίζονται στην αρχή πολύ μικρές κηλίδες, συνήθως στην πάνω επιφάνεια ή στην εκτιθειμένη προς τον ήλιο πλευρά, χρώματος λαδί και διαμέτρου μικρότερης του 1 mm, οι οποίες με δυσκολία διακρίνονται. Μετά από μερικές ημέρες γίνονται ευδιάκριτες, κυκλικές, σκοτεινοελαιώδους χρώματος και διαμέτρου 2-3 mm. Η ανάπτυξη του μύκητα είναι επιφανειακή, αλλά εξαιτίας της προσβολής αναπτύσσεται κάτω από τα επιδερμικά κύτταρα παχύς φελλώδης ιστός, ο οποίος δημιουργεί ανεπιθύμητο σκληρό στρώμα. Το στρώμα αυτό επίσης παρεμποδίζει την ανάπτυξη του καρπού, ο οποίος παραμορφώνεται ή και σχίζεται στα σημεία προσβολής. Καταπολέμηση:Περιορισμός της υγρασίας, σε περιοχές στις οποίες είναι αυξημένη, αναστέλλει την ανάπτυξη της ασθένειας. Η καταπολέμηση της ασθένειας γίνεται με την εφαρμογή προληπτικών ψεκασμών 2-4 εβδομάδες μετά την πτώση των σεπάλων. Οι ψεκασμοί μπορεί να γίνουν με τα ίδια μυκητοκτόνα, τα ίδια τα οποία χρησιμοποιούνται για τη Μονίλια

25 Κλαδοσπόριο (Fusicladium carpophilum) Καταστροφή των προς διαχείμαση μορφών του μύκητα με χαλκούχα σκευάσματα κατά το στάδιο της πτώσης των φύλλων το φθινόπωρο. Προληπτικές επεμβάσεις για την αποφυγή μολύνσεων κατά τα ευαίσθητα στάδια της καλλιέργειας (καρπίδιο και έως την ωρίμανση). Mυκητικτόνα thiram + βρέξιμο θείο, Ziram, Captan, Chlorothalonil, Cyproconazole, Mancozeb, Feranimol(Rimidin), Thiophenate methyl, Kasugamycin, Maneb+ Zineb, Myclobutanil(synthane) και άλλα σκευάσματα Εφαρμογή - Αποκόλληση στεφάνης

26 Βακτηρίωση και κλαδοσπόριο

27 Σκωρίαση Επιτραπέζια Ροδάκινα

28 Ο μύκητας είναι ετερόοικος, με κύριο ξενιστή τα πυρηνόκαρπα. Έχει ως δεύτερο ξενιστή, όπου σχηματίζονταιοιαικιδιοσωροί, φυτά του γένους Anemonea, αλλά και των γενών Hepatica, Thalictrum και Ranunculus. Στη ροδακινιά (κύριος ξενιστής) σχηματίζονται οι ουρεδοσωροί και οι τελειοσωροί. Το παράσιτο, όταν ο δεύτερος ξενιστής απουσιάζει, διαιωνίζεται με το μυκήλιό του και τα ουρεδοσπόρια στον κύριο ξενιστή του και στις κηλίδες των βλαστών, στις οποίες επαναδραστηριοποιείται και προκαλεί τις πρωτογενείς μολύνσεις. Η θερμοκρασία δεν παίζει σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της προσβολής, αλλά απαιτείται σχετική υγρασία 100 %, κάτι που συμβαίνει μόνο με βροχή.

29 Εχθροί

30 Αφίδες

31 Αφίδες Επιτραπέζια Ροδάκινα

32 Βιολογική καταπολέμηση-πασχαλίτσα

33 Πράσινη αφίδα (Myzus persicae) kai Hyalopterus pruni Έχει περισσότερες από 5 γενεές το έτος. Διαχειμάζει, στο στάδιο του χειμερινού αυγού, στο φλοιό των κύριων ξενιστών Η καταπολέμηση της αφίδας, όταν οι φυσικοί εχθροί (πασχαλίτσα) αδυνατούν να περιορίσουν τον πληθυσμό της, γίνεται με εκλεκτικά και κυρίως αποτελεσματικά αφιδοκτόνα. Αυτό συνήθως παρατηρείται όταν επικρατούν ευνοϊκές συνθήκες (μέτρια θερμοκρασία).

34 Καταπολέμηση:Eπειδή η αφίδα έχει πολλούς φυσικούς εχθρούς (πχ Coccinellidae, Syrphidae, Chrysopidae), πρέπει να γίνεται προσεκτική εφαρμογή των εντομοκτόνων. Ορισμένα εντομοκτόνα, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν, είναι τα επαφής (diazinon,, phosalone, butocarboxim, ethion, pyrimicarb) και τα διασυστηματικα (acephate, methomyl, dimethoate Imidacloprid, Pymetrozine) και πολλά άλλα. Ο καθορισμός του χρόνου επέμβασης γίνεται με βάση τις αφίδες που υπάρχουν στην ακραία βλάστηση. Ψεκασμοί οι οποίοι εφαρμόζονται για άλλα είδη αφίδων, είναιαποτελεσματικοίκαιγιατηνhyallopterus pruni.

35 Επιτραπέζια Ροδάκινα Ακουλους

36 Ζημιές: Προσβάλλει τα φύλλα της ροδακινιάς.αρχικά προκαλεί τη δημιουργία χλωρωτικών κηλίδων και κατά μήκος συστροφή των φύλλων. Εξαιτίας της τροφικής δραστηριότητας των ακάρεων και πιθανής έγχυσης τοξινών, προκαλείται αργυρόχρωμος μεταχρωματισμός στα φύλλα. Τρέφεται και στις δύο επιφάνειες των φύλλων. Καταπολέμηση: Η χρησιμοποίηση θείου ως βρέξιμο ή σκόνη επίπασης - ιδιαίτερα σε θερμοκρασίες μεταξύ 18 και 28 C - είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική για την αντιμετώπιση του A. cornutus. Πρέπει να αποφεύγεται ο συνδυασμός θείου με ορυκτέλαια, επειδή μπορεί να προκληθούν φυτοτοξικά φαινόμενα. Καλά αποτελέσματα δίνει η χρησιμοποίηση κατά τη διάρκεια του χειμώνα θειούχου ασβεστίου. Ο συνδυασμός θειούχου ασβεστίου με γαλακτοποιήσιμα ορυκτέλαια, αυξάνει την διεισδυτικότητα του θείου και την αποτελεσματικότητα των ψεκασμών. Άλλεςουσίεςόπωςοιφαινυλουρίεςδεύτερηςγενεάς(flufenoxuron), καθώς και οι φαινυλουρίες πρώτης γενεάς (diflubenzuron), είναι επίσης αποτελεσματικές για την αντιμετώπιση του ακάρεος. Οι επεμβάσεις οι οποίες γίνονται για ακάρεα της οικογένειας Tetranichidae μπορούν να ελέγξουν και το είδος αυτό.

37 Νάρκη ροδακινιάς-προκαλεί φυλλόπτωση Lanate

38 Αδοξόφυες- Φυλλοδέτης

39 Φυλλοδέτης της ροδακινιάς(adoxophyes orana) Έχει 3 γενεές το έτος. Οι προνύμφες της 1 ης γενεάς εμφανίζονται από μέσα Μαίου ως αρχές Ιουνίου, της 2 ης από αρχές Ιουλίου ως αρχές Αυγούστου, της 3 ης από αρχές περίπου του Αυγούστου ως αρχές Σεπτεμβρίου και της 4 ης από μέσα Σεπτεμβρίου ως την άνοιξη. Eπέμβαση γίνεται συνήθως με προληπτικό καθολικό ψεκασμό στην έναρξη της βλαστικής περιόδου, καθότι δεν είναι εύκολο να εκτιμηθεί ο πληθυσμός του εντόμου που διαχείμασε. Ο δεύτερος στόχος είναι οι νεαρές προνύμφες των γενεών που ζημιώνουν τους καρπούς. Ο προσδιορισμός του κατάλληλου χρόνου επέμβασης γίνεται με την χρήση φερομονικών παγίδων Το κριτήριο επιλογής του φυτοπροστατευτικού μέσου που θα χρησιμοποιηθεί εξαρτάται από το βλαστικό στάδιο της καλλιέργειας, το στάδιο του εντόμου, την αποτελεσματικότητα του μέσου, την υπολειμματική του διάρκεια και τον τύπο σκευάσματος (formulation). Υπάρχουν πολλές δραστικές ουσίες που είναι κατάλληλες για την καταπολέμηση του εντόμου.

40 Ανάρσια Επιτραπέζια Ροδάκινα

41 Ανάρσια της ροδακινιάς(anarsia lineatella) Έχει 2 γενεές το έτος Το κριτήριο επιλογής του φυτοπροστατευτικού μέσου που θα χρησιμοποιηθεί εξαρτάται από το βλαστικό στάδιο της καλλιέργειας, το στάδιο του εντόμου, την αποτελεσματικότητα του μέσου, την υπολειμματική του διάρκεια και τον τύπο σκευάσματος (formulation). Υπάρχουν πολλές δραστικές ουσίες που είναι κατάλληλες για την καταπολέμηση του εντόμου. Εναντίον των προνυμφών που διαχειμάζουν θεωρείται αποτελεσματικός ένας ψεκασμός κατά την περίοδο του ληθάργου των δένδρων με ένα οργανοφωσφορικό εντομοκτόνο σε συνδυασμό με θερινό ή χειμερινό ορυκτέλαιο. Mέθοδος confusio σε συνδυασμό με ψεκασμό

42 Καρπόκαψα

43

44 Καρπόκαψα

45 Καρπόκαψα της ροδακινιάς(grapholitha molesta) Έχει συνήθως 4-5 γενεές το έτος Την άνοιξη εμφανίζονται τα ενήλικα της διαχειμάζουσας γενεάς και ωοτοκούν στα φύλλα και στους νεαρούς βλαστούς. Η νεαρή προνύμφη μπαίνει μέσα στο νεαρό βλαστό και ορύσσει στοά κατά μήκος αυτού. Όταν συμπληρώσει την ανάπτυξή της ως βλαστορύκτης, η προνύμφη της 1 ης γενεάς πηγαίνει και νυμφώνεται σε ρωγμές του φλοιού και άλλες προστατευμένες θέσεις. Τα ενήλικα των επόμενων γενεών ωοτοκούν στα φύλλα, τους βλαστούς, τους ποδίσκους ή τους καρπούς. Χειμερινός ψεκασμός του κορμού και των βραχιόνων σκοτώνει ορισμένο ποσοστό των προνυμφών που διαχειμάζουν. Κατά την βλαστική περίοδο οι εντομοκτόνες επεμβάσεις στοχεύουν στην ταυτόχρονη καταπολέμηση και της Anarsia lineatella. Γίνεται παρακολούθηση του πληθυσμού με φερομονικές παγίδες και δίνονταικατ έτοςοδηγίεςωςπροςτιςκατάλληλες ημερομηνίες για την εφαρμογή των εντομοκτόνων

46 Παγίδες

47 Μύγα της Μεσογείου Επιτραπέζια Ροδάκινα

48 Φυτόπτηςθρίπας

49 Θρίπας της νεκταρινιάς(thrips tabaci) Έχει περισσότερες από 5-6 γενεές το έτος ενώ κάτω από ευνοϊκές συνθήκες μπορεί να συμπληρώσει τον βιολογικό του κύκλο σε 2-3 εβδομάδες. Είδος πολυφάγο, με αρκετές γενεές το χρόνο. Διαχειμάζει στο έδαφος και τον Μαϊο, όταν ολοκληρωθεί η άνθιση, προσβάλλει τα πυρηνοκάρπα. Είναι ευκίνητα και όταν ενοχληθούν μετακινούνται γρήγορα σε προφυλαγμένες θέσεις. Ζημιές: Προκαλεί παραμορφώσεις στους βλαστούς, στα άνθη και στους καρπούς, ιδιαίτερα της νεκταρινιάς. Στον ύπερο των νεκταρινιών, τα τραύματα φελλοποιούνται και προκαλείται παραμόρφωση των καρπιδίων. Καταπολέμηση. Ο πρώτος ψεκασμός εφαρμόζεται στο στάδιο της ρόδινης κορυφής (εντομοκτόνα που χρησιμοποιούνται: endosulfan, fluvalinate, phosalone) και ακολουθεί ένας δεύτερος μετά από 10 ημέρες περίπου (εντομοκτόνα που χρησιμοποιούνται: acephate methomyl). Η επιλογή του κατάλληλου εντομοκτόνου έχει σαν γνώμονα τη χρήση μη μελισσοτοξικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων και ταυτόχρονα αποτελεσματικών απέναντι στον εχθρό στόχο. Τέτοια είναι τα: Fluvalinate, & Phosalone.

50 Σκολύτες

51 Έχει 2 γενεές το έτος, με τα ενήλικα της πρώτης γενεάς να εμφανίζονται απο τα μέσα Σεπτεμβρίου ως τα τέλη Οκτωβρίου και της δεύτερης γενεάς απο τα μέσα Απριλίου ως τις αρχές Ιουνίου. Η διαχειμάση γίνεται με τη μορφή πλήρους αναπτυγμένης προνύμφης, στη στοά που δημιουργεί. Τα ενήλικα θηλυκά γεννούν κατά μέσο όρο 50 αυγά, σε σχισμές (στοές), τις οποίες ανοίγουν στον φλοιό του δέντρου. Ζημιά: Το κολεόπτερο μπορεί να ξεράνει κλάδους και κλαδίσκους, με ταυτόχρονη έκκριση κόμμεως. Σημαντική ζημιά προκαλούν τα ενήλικα θηλυκά, ορρύσοντας στοές στο ξύλο. Οιμητρικέςκαιοιθυγατρικές στοές αρχικά είναι κάθετες μεταξύ τους, στη συνέχεια όμως αποκλίνουν. Προσβάλλει κυρίως τα εξασθενημένα δένδρα, χωρίς όμως να αποκλείονται και τα υγιή, ιδιαίτερα σε περίοδο ξηρασίας. Όλα τα μέτρα καταπολέμησης του S. rugulosus, τα οποία είναι κυρίως μηχανικά και καλλιεργητικά, έχουν ως βασικό στόχο τη διατήρηση των δέντρων σε καλή κατάσταση. Ανάμεσασταμέτραείναιηεφαρμογή κατάλληλης λίπανσης, άρδευσης και κλάδευσης. Το κλάδεμα γίνεται με σκοπό την αφαίρεση προσβλημένων κλάδων.

52 Ξυλοφάγα

53 Ζημιές: Συνήθως υπάρχουν πολλές προνύμφες σε έναν κορμό. Οι νέο εκκολαπτόμενες προνύμφες εισέρχονται στον φλοιό, δεν ξεπερνούν όμως το κάμβιο. Το δεύτερο έτος συνεχίζουν την στοά τους βαθύτερα στο ξύλο. Η παρουσία κοκκινωπών απορριμμάτων στη βάση του κορμού, είναι χαρακτηριστικό ύπαρξης της προνύμφης στο δέντρο. Το έντομο συμβάλει στην εξασθένηση ή και ακόμα προκαλεί τον θάνατο του δένδρου. Προσβάλλει κυρίως τα εξασθενημένα δένδρα, χωρίς όμως να αποκλείονται και τα υγιή. Καταπολέμηση: Αποτελεσματική αντιμετώπιση επιτυγχάνεται μόνο με τη θανάτωση της προνύμφης, όταν αυτή βρίσκεται στην στοά της, με μηχανικά ή καλλιεργητικά μέτρα. Σε περιπτώσεις που υγιή δέντρα παρουσιάζουν σοβαρές προσβολές, μπορούν να εφαρμοστούν, με συνήθως ικανοποιητικά αποτελέσματα, τα εξής: # Ψεκασμός του κορμού και των κλάδων, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, με σκοπό τη θανάτωση των νεαρών προνυμφών, πριν αυτές εισέλθουν στο δέντρο. # Ψεκασμός με οργανοφωσφορικά εντομοκτόνα, κάθε δεκαπέντε ημέρες, καθόλη τη διάρκεια του καλοκαιριού. (φερομονικές παγίδες)

54 Καπνώδης - Τέλειο Επιτραπέζια Οι προνύμφες προξενούν ζημία στις ρίζες

55 Κοκκοειδή- Βαμβακάδα

56 Βαμβακάδα της ροδακινιάς(pseudaulacaspis pentagona) Έχει 3 γενεές το έτος. Η καταπολέμηση του εντόμου, εκτός από τη συμβολή των φυσικών εχθρών, γίνεται με ένα από τα οργανοφωσφορικά εντομοκτόνα: Azinphos-methyl, Chlorpyrifos, Quinalphos, Phosalone, Methidathion, Phosmet, με το πυρεθρινοειδές Bifenthrin όπως επίσης και με θερινά ή χειμερινά ορυκτέλαια, ανάλογα με το βλαστικό στάδιο, εφαρμοζόμενα μόνα τους ή σε συνδυασμό με οργανοφωσφορικά εντομοκτόνα. Αν ο πληθυσμός του εντόμου είναι πυκνός ο πρώτος ψεκασμός γίνεται με την εμφάνιση των πρώτων κινητών μορφών του εντόμου την άνοιξη (1 η γενεά) με επανάληψη αυτού μετά από ημέρες.

57 Ψώρα του San Jose(Quadraspidiotus perniciosus)

58 Ψώρα του San Jose (Quadraspidiotus perniciosus) Στη Β. Ελλάδα έχει κατά κανόνα 3 γενεές το έτος Η καταπολέμηση του εντόμου, όταν οι φυσικοί εχθροί αδυνατούν να περιορίσουν τον πληθυσμό του, γίνεται με ένα από τα οργανοφωσφορικά εντομοκτόνα Azinphos-methyl, Chlorpyrifos, Quinalphos, Phosalone, Phosmet, Methidathion, με το πυρεθρινοειδές Bifenthrin, όπως επίσης και με θερινά ή χειμερινά ορυκτέλαια, ανάλογα με το βλαστικό στάδιο, εφαρμοζόμενα μόνα τους ή σε συνδυασμό με οργανοφωσφορικά εντομοκτόνα.

59 Βιολογική καταπολέμηση Πολύ μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η βιολογική καταπολέμηση του κοκκοειδούς, από το υμενόπτερο Encarsia perniciosi Tower. Το μειονέκτημα του παρασίτου είναι η ευαισθησία του στις αντίξοες συνθήκες και στα γεωργικά φάρμακα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί φτάσει σε επίπεδα πληθυσμού ικανά ώστε να ελέγθεί ο πληθυσμός του Q. perniciosus. Το αρπακτικό κολεόπτερο Cybocephalus fodori είναι επίσης φυσικός εχθρός του κοκκοειδούς. Για την παρακολούθηση των πληθυσμών του εντόμου, χρησιμοποιούνται φερομονικές παγίδες τύπου τέντας. Χημική καταπολέμηση. Βασίζεται κυρίως στην πλήρη και προσεχτική κάλυψη του δέντρου με ψεκαστικόυγρό. Κατά τη χημική καταπολέμηση θεωρείται απαραίτητος ένας χειμερινός ψεκασμός, ο οποίος γίνεται λίγο πριν φουσκώσουν οι οφθαλμοί και δύο ή περισσότεροι ψεκασμοί κατά τη διάρκεια της βλαστικής περιόδου. Ο χειμερινός ψεκασμός γίνεται με σκοπό τη μείωση τον διαχειμαζουσών μορφών, ώστε να είναι αποτελεσματικότεροι οι θερινοί ψεκασμοί. Ταυτόχρονα περιορίζει σε μεγάλο βαθμό τις διαχειμάζουσες προνύμφες της ανάρσιας και σε μικρότερο βαθμό της καρπόκαψας. Η χημικήκαταπολέμησηπρέπεινα εφαρμόζεται εναντίων των ευπαθών σταδίων του εντόμου (προνύμφες πρώτης γενεάς). Για την παρακολούθηση των πληθυσμών του εντόμου χρησιμοποιούνται φερομονικές παγίδες. Εντομοκτόνα, τα οποία μπορουν να χρησιμοποιηθούν εναντίων των ερπουσών προνυμφών, είναι τα azinphos-methyl, diazinon, fenthion, mecarbam, methidathion, parathion,, dimethoate.

60 Τετράνυχοι

61 Διαχειμάζουν στο στάδιο του χειμερινού αυγού. Τα χειμερινά αυγά αποτίθενται στους κλάδους και στους βλαστούς των δέντρων-ξενιστών καθώς και σε ρωγμές, αδρές επιφάνειες του φλοιού, κοντά σε οφθαλμούς και άλλες προφυλαγμένες θέσεις.. Η εκκόλαψητων αυγών ξεκινά όταν τα δέντρα βρίσκονται στο στάδιο της ρόδινης κορυφής, παρουσιάζοντας το μέγιστο ποσοστό κατά τη διάρκεια της άνθισης. Μετά την εκκόλαψη οι προνύμφες μετακινούνται προς την νεοεκπτυσσόμενη βλάστηση και αρχίζουν να τρέφονται. Το άκαρι αναπτύσσεται κατά κανόνα στην κάτω επιφάνεια των φύλλων και σπανιότερα στην επάνω. Οβιολογικόςκύκλοςτουςδιαρκεί3-4 εβδομάδες, συμπληρώνουν 5-10 γενεές το έτος, ανάλογα με τη θερμοκρασία και Ζημιές: Όλα τα στάδια του τετράνυχου τρέφονται από τα φύλλα, όπου απομυζούν φυτικούς χυμούς. Στα φύλλα προκαλείται αργυρόχρωμος μεταχρωματισμός, στην συνέχεια αποκτούν σκούρο καστανό χρώμα, συστρέφονται και τελικά πέφτουν. Σε περιπτώσεις έντονης προσβολής μπορεί να προκληθεί μείωση του μεγέθους και της ποιότητας των καρπών, μείωση του αριθμού των ανθοφόρων οφθαλμών - με συνέπεια μειωμένη παραγωγή την επόμενη χρονιά - και ακόμα μείωση του μήκους των βλαστών των προσβλημένων φυτών.

62 Χημική: Η καταπολέμηση του P.ulmi γίνεται, κατά κύριο λόγο, με τη διενέργεια χειμερινών ψεκασμών με ορυκτέλαια, για την αντιμετώπιση των χειμερινών αυγών. Η ευπάθεια των χειμερινών αυγών στα ορυκτέλαια αυξάνει, όσο πλησιάζει η εποχή εκκόλαψης τους, ενώ ευπαθείς είναι και οι νεαρές προνύμφες. Καλά αποτελέσματα έχουν δώσει ψεκασμοί, που πραγματοποιούνται λίγο πριν την εκκόλαψη, με ακαρεοκτόνα τα οποία έχουν ωοκτόνο και προνυμφοκτόνο δράση, όπως τα clofentezine και hexythiazox. Τα ακαρεοκτόνα αυτά έχουν μεγάλη υπολειμματική διάρκεια και μικρή τοξική δράση ενάντια στα ωφέλιμα ακάρεα, ενώ το μειονέκτημά τους είναι ότι τα ακάρεα αποκτούν γρήγορα εθισμό σε αυτά. Ακαρεοκτόνα τα οποία έχουν δράση σεόλατακινητάστάδιαανάπτυξηςκαιλιγότεροστααυγά, όπως dicofol, cyhexatin, propargite, amitraz και bromopropylate, χρησιμοποιούνται επίσης για την αντιμετώπιση του ακάρεος. Σημαντική βελτίωση της αποτελεσματικότητάς μπορεί να επιτευχθεί αν μαζί με το ακμαιοκτόνο χρησιμοποιηθεί ειδική φερομόνη τετρανύχων, η οποία τους προσελκύει στα σημεία των φύλλων που έπεσε το ψεκαστικό υγρό. Ηπρόβλεψη της εποχής εκκόλαψης (με βάση τους ημεροβαθμούς) είναι μεγάλης σημασίας για την επιτυχή καταπολέμηση. Βιολογική: Η εξαπόλυση αρπακτικών ακάρεων του γένους Typhlodromus, μπορεί να μειώσει σημαντικά την πυκνότητα του πληθυσμού του P. ulmi.

63 Επιτραπέζια Ροδάκινα Tyflodromus αρπακτικό τετρανύχων

64 Κανόνες υγιεινής του οπωρώνα Αφαίρεση με το κλάδεμα προσβεβλημένων βλαστών ή και βραχιόνων(κοκκοειδή, βακτήρια), εφαρμογή θερινού κλαδέματος για να αερίζεται και να φωτίζεται καλύτερα το εσωτερικό της κόμης των δένδρων

65 Κανόνες υγιεινής του οπωρώνα Κάψιμο προσβεβλημένων βλαστών Καταστροφή καρπών πάνω στο έδαφος για αποφυγή μολύνσεων Ελαφρύ όργωμα του εδάφους το φθινόπωρο για έκθεση εντόμων στο κρύο

66 Παρακολούθηση του οπωρώνα δένδρο προς δένδρο, προστασία μελισσών, αναγνώριση και προστασία ωφέλιμων εντόμων ή αρπακτικών, αποφυγή χρήσης φαρμάκων που επηρεάζουν τον πολλαπλασιασμό των ωφέλιμων ή και τα θανατώνουν

67 ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΕΧΘΡΩΝ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ

68 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΕΚΑΣΜΩΝ 1. Ψεκασμοί με βάση τα Φαινολογικά στάδια των δένδρων, εχθρών και ασθενειών

69 Λήθαργος τέλος χειμώνα πριναπότοφούσκωματων οφθαλμών Άνοιξη πριν την άνθηση Άνοιξη μετά το πέρας της άνθησης Άνοιξη Καλοκαίρι Φθινόπωρο Διαχειμάζουσες μορφές Φυλλοδέτη, Ανάρσιας, Καρπόκαψας Κοκκοειδή Τετράνυχοι Φυλλοδέτης, Ανάρσια Θρίπας Αφίδες Τετράνυχος Φυλλοδέτης, Ανάρσια Καρπόκαψα, θρίπας Αφίδες, Τετράνυχοι Φυλλοδέτης Ανάρσια Καρπόκαψα Τετράνυχοι 160 dd > 7 o C από 15/2 360 dd > 6,2 o C 1 η πτήση 360 dd > 7 o C από 15/2 2 η και υπόλοιπες πτήσεις 200 dd > 6,2 o C από αρχή πτήσης (50% πτήσης ή 10% αυγών) 330 dd > 6,2 ο C από αρχή πτήσης (90% πτήσης ή 50% αυγών) 380 dd 6,2 o C από αρχή πτήσης (90% πτήσης ή 90% αυγών)

70 Χειμώνας λήθαργος των δένδρων Στάδιο Α Διαχειμάζουσες μορφές μυκήτων, βακτηρίων Άνοιξη λίγο πριν τη διόγκωση των οφθαλμών και την έκπτυξη της πράσινης κορυφής Στάδιο Β Άνοιξη ρόδινη κορυφή Στάδιο Γ Εξώασκος Κορύνεο Εξώασκος Μονίλια Θερμοκρασίες > 10 o C και < 20 o C Σε θερμοκρασίες < 7 o C δεν αναπτύσσεται Συνεχείς βροχοπτώσεις Θερμοκρασίες > 9 o C και < 27 o C optimum: 18 o C Συνεχείς βροχοπτώσεις Θερμοκρασίες > 10 o C και < 20 o C Σε θερμοκρασίες < 7 o C δεν αναπτύσσεται, Bροχοπτώσεις Θερμοκρασίες > 5 o C και < 27 o CBροχοπτώσεις

71 Άνοιξη Από έναρξη ως πλήρη άνθηση Στάδιο Δ.Ε.Ζ. Άνοιξη πτώση πετάλων Στάδιο Η Άνοιξη γλίστρημα του κάλυκα Στάδιο Θ Μονίλια Κορύνεο, Μονίλια, Ωίδιο Κλαδοσπόριο, Μονίλια, Ωίδιο Θερμοκρασίες > 5 o C και < 27 o C Έντονες βροχοπτώσεις Θερμοκρασίες > 9 o C και < 27 o C Bροχοπτώσεις ή σχετική υγρασία >90% Θερμοκρασίες > 21 o C και < 36 o C optimum o C Σε θερμοκρασίες > 36 o C δεν αναπτύσσεται Bροχοπτώσεις ή υψηλή σχετική υγρασία Θερμοκρασίες > 21 o C και < 36 o C optimum o C Σε θερμοκρασίες > 36 o C δεν αναπτύσσεται Bροχοπτώσεις ή υψηλή σχετική υγρασία

72 Από Άνοιξη μέχρι αρχές του Φθινοπώρου Από έναρξη της αύξησης του καρπού μέχρι την ωρίμανση Στάδιο Ι Φθινόπωρο στο 75% της πτώσης των φύλλων Ωίδιο Μονίλια Βακτήρια Μύκητες Υψηλή σχετική υγρασία Θερμοκρασίες γύρω στους 21 o C Υψηλή σχετική υγρασία

73 2. Σύστημα γεωργικών προειδοποιήσεων (Υπ. Γεωργίας) στηρίζεται στην παρακολούθησηκαταγραφή πληθυσμών εντόμων, πρόβλεψη ζημιών από μύκητες ή βακτήρια σε κύριες δενδροκομικές περιοχές - εντολή εφαρμογής ψεκασμών (περιορισμένος αριθμός σταθμών)

74 Ποια φάρμακα εφαρμόζουμε, πότε, σε τι συγκέντρωση, τι προφυλάξεις πρέπει να πάρουμε για τον άνθρωπο και τα άλλα έμβια όντα γενικά

75 Πρόγραμμα ψεκασμών ΜΕ ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΕΠΙΠΤΩΣΗ ΣΤΑ ΩΦΕΛΙΜΑ ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΙ ΦΥΟΤΦΑΡΜΑΚΑ ΕΥΡΕΩΣ ΦΑΣΜΑΤΟΣ ΕΠΟΧΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

76 ΧΕΙΜΕΡΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΛΗΘΑΡΓΟΥ-ΝΩΡΊΣ ΤΗΝ ΆΝΟΙΞΗ ΛΑΔΙΑ + ΕΝΤΟΜΟΚΤΟΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ ενάντια σε πολλά παράσιτα ΚΑΙ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΤΑ ΩΦΕΛΙΜΑ

77 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΕΘΟΔΩΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΜΕ ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΕΠΙΠΤΩΣΗ ΣΤΑ ΩΦΕΛΙΜΑ(μέθοδος σύγχυσης- confusion)

78 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΠΡΙΝ ΤΗ ΣΥΓΚΟΜΙ Η- ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΑ Φάρμακο Ημέρες πριν τη συγκομιδή Fosmet(imidan) 30 Deltamethrin 15 propargite(omite) 07 Βάκιλος Θουριγγίας 0

79 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΠΡΙΝ ΤΗ ΣΥΓΚΟΜΙ Η- ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΑ Φάρμακο Ημέρες πριν τη συγκομιδή Dithianon 28 Captan 20 Maneb 15 Chlorothalonil 10 Θείον 5 Azoxystrobin 0-4 Fenbuconazole(Indar) 0-12 Ωρες

80 ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ ΜΕ ΒΡΑΧΕΙΑ ΙΑΡΚΕΙΑ ΡΑΣΗΣ κατά την συγκομιδή (1-2 ΗΜΕΡΕΣ) ΤΗΡΗΣΗ Ο ΗΓΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΗΜΕΡΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΣΥΓΚΟΜΙ Η ΓΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ