Η Σύγκρουση μπορεί να είναι Δημιουργική Δύναμη

Transcript

1 SynthesisNewletter.Online Ενημερωτικό δελτίο του Κέντρου Δια Βίου Μάθησης 1 Athens Synthesis Centre Εκπαιδεύσεις στη Συνθετική Συμβουλευτική και Ψυχοθεραπεία Εκδόσεις Ομάδες Αυτογνωσίας Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2016 Ν0 1 Η Σύγκρουση μπορεί να είναι Δημιουργική Δύναμη Του Πάνου Ασημάκη, Ph.D. Ψυχολόγου, Συμβούλου ΨΥ, Ψυχοθεραπευτού Πάνος Ασημάκης, Ph.D., Τηλ pasimaki@otenet.gr Synthesis Newsletter Διμηνιαία έκδοση στο ιντερνετ 2016 εκδόσεις Π. Ασημάκης Ασημάκης Π & Σια ΕΕ Πατρώου 8-10 Αθήνα Σύνταγμα Τηλ Διευθύνεται από συντακτική επιτροπή Τα επώνυμα άρθρα εκφράζουν τους συγγραφείς των και δεν δεσμεύουν τις εκδόσεις Π. Ασημάκης Δεχόμαστε άρθρα με σχετική θεματογραφία τα οποία είναι πρωτότυπα και ανέκδοτα Πληροφορίες στο pasimaki@otenet.gr Δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο και μέσο χωρίς την γραπτή άδεια του Εκδότη ISSN: Η σύγκρουση είναι τόσο φυσική στην ανθρώπινη εμπειρία όσο και οι καταιγίδες την άνοιξη. Όταν αφήνεται ανεξέλεγκτη, η σύγκρουση μπορεί να δημιουργήσει ένταση και δυσφορία, να διαταράξει διαδράσεις και να καταστρέψει σχέσεις. Ανάμεσα σ ένα ζευγάρι, η διχόνοια μπορεί να οδηγήσει σε διαζύγιο. Ανάμεσα σε χώρες, οι εχθροπραξίες μπορεί να οδηγήσουν σε πόλεμο. Όταν, όμως, οι διαφορές αναγνωρίζονται ανοιχτά και αντιμετωπίζονται, η σύγκρουση μπορεί να είναι μια ισχυρή πηγή ενέργειας και να οδηγήσει σε δημιουργικές λύσεις που ενθαρρύνουν την ανάπτυξη, βαθαίνουν την οικειότητα και ισχυροποιούν τους δεσμούς μεταξύ των ανθρώπων. Ο κόσμος αποτελείται από άτομα με διαφορετικές ιδέες, επιθυμίες, ανάγκες και πεποιθήσεις, και όταν οι διαφορές μας συναντώνται μπορεί να εκδηλωθεί σύγκρουση. Όπως και τόσες πολλές άλλες πλευρές της ανθρώπινης διάδρασης, εκείνο που επηρεάζει τις σχέσεις μας με τον εαυτό μας και τους άλλους είναι ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε τη διαφωνία. Μερικές σχέσεις φαίνονται να είναι χωρίς συγκρούσεις. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι όλοι είναι εναρμονισμένοι με όλους τους άλλους. Όμως, το πιο πιθανό είναι ότι μερικοί άνθρωποι δεν είναι ειλικρινείς και αληθινοί με τους άλλους ή ότι μερικά άτομα συνήθως και τακτικά ενδίδουν στους άλλους. Αυτό ισχύει για ένα ζευγάρι, για μια οικογένεια ή οποιαδήποτε ομάδα. Όταν η σύγκρουση φαίνεται να απουσιάζει παντελώς, καλό θα είναι να κοιτάξουμε κάτω από το χαλί! 1

2 Aπό τον Δεκέμβριο ξεκινά ο πρώτος κύκλος Εισαγωγή στις Συμβουλευτικές Δεξιότητες (πιστοποίηση Counselling and Psychotherapy in Scotland) για αποφοίτους Λυκείου και πτυχιούχους ΙΕΚ, ΑΤΕΙ, Κολεγίων και Πανεπιστημίων άλλων ειδικοτήτων εκτός ψυχολογίας και κοινωνικής εργασίας, περιορισμένος αριθμός θέσεων πληροφορίες εγγραφές στην υπεύθυνη κα Ιωάννα Παπαιωάννου τηλ Από τον Ιανουάριο 2017 ξεκινά εκπαίδευση Εποπτών (COSCA) και μεταπτυχιακή εκπαίδευση στα θέματα: Συνθετική Θεραπεία Εφήβων Συνθετική Θεραπεία: Πνευματικότητα και Πνευματική και Ολιστική θεραπεία Ψυχοσύνθεση Προσωποκεντρική - Ψυχοσύνθεση και Καρκίνος κα. Αναλυτικά στο Από τον Νοέμβριο ξεκινούν ομάδες και ατομικές συνεδρίες για ανέργους και χαμηλού εισοδήματος. Πληροφορίες στο Για κάποιους, η αδυναμία να αντιμετωπίσουν τη σύγκρουση προέρχεται από παλιούς, ενσωματωμένους φόβους, όπως ο φόβος ότι μπορεί να πληγωθούν ή να απορροφηθούν από έναν άλλον. Ή, μερικοί μπορεί να φοβούνται ότι δεν υπάρχει λύση στη διαφωνία. Αποφεύγοντας τη σύγκρουση, τα άτομα μπορεί να χάσουν τον εαυτό τους σε ένα δάσος φόβων, όπου κανείς δε λέει τι αληθινά αισθάνεται, θέλει ή πιστεύει. Χωρίς επίλυση, η σύγκρουση μετατρέπεται σε στρες, που προκαλεί κάθε είδους δεινά και ασθένειες και μπορεί, τελικά, να ανακουφιστεί με εκρήξεις οργής, απόσυρση, ξεσπάσματα, εθισμούς και γενική δυστυχία. Ωστόσο, με την επίλυση έρχεται η ανακούφιση του φόβου και της έντασης, διαύγεια και σημαντικά δημιουργικές λύσεις ή ιδέες. Μπορεί να προκύψει ένα αίσθημα εγγύτητας ή, τουλάχιστον, μια βαθύτερη κατανόηση, αποδοχή και σεβασμός του ενός για τον άλλον. Αν είσαι απρόθυμος να ασχοληθείς με επίλυση σύγκρουσης, σκέψου τα παρακάτω: Επειδή οι άνθρωποι είναι διαφορετικοί, η σύγκρουση είναι φυσική. Είναι πιο σημαντικό να βρεις διαύγεια και ενότητα παρά να έχεις δίκιο. Κανείς δεν είναι σωστός ή λάθος, καλός ή κακός είμαστε απλώς διαφορετικοί. Η σύγκρουση έχει να κάνει με το να εκφραζόμαστε ανοιχτά και να λέμε την αλήθεια μας. Η σύγκρουση έχει να κάνει με το να είμαστε ανοιχτοί και ειλικρινείς με τους άλλους. Συνήθως, υπάρχει κάπου μια λύση με την οποία βγαίνουν όλοι κερδισμένοι. Η επίλυση της σύγκρουσης μας προστατεύει από το να ζούμε μέσα στο φόβο. Η επίλυση της σύγκρουσης μας βοηθάει να διευκρινίζουμε, να αντιμετωπίζουμε και να τιμούμε τις διαφορές. Η επίλυση της σύγκρουσης μπορεί να μας φέρει πιο κοντά. Η επίλυση της σύγκρουσης δείχνει σεβασμό του εαυτού μας και των άλλων. Κατευθυντήριες οδηγίες για την επίλυση της σύγκρουσης Η επίλυση της σύγκρουσης είναι μια αυτοδέσμευση στη σαφήνεια, στην ακρόαση με ανοιχτό μυαλό και ανοιχτή καρδιά και στο σεβασμό και την εκτίμηση του ενός για τον άλλον και για τις διαφορές μας. Ακολουθούν μερικές κατευθυντήριες οδηγίες για την εποικοδομητική επίλυση των συγκρούσεων. Σε μερικές περιπτώσεις, μπορεί να είναι βοηθητικό να υπάρχει ένας τρίτος άνθρωπος που να προσφέρει καθοδήγηση κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. 2

3 1. Συμφωνήστε ότι κανείς δεν θα εγκαταλείψει τη συνεδρία και ότι κάθε άτομο θα σέβεται το άλλο. Δεσμευτείτε ότι θα επιμείνετε στη διαδικασία μέχρι να φτάσετε σε μια από κοινού συμφωνημένη λύση. Αν χρειαστεί να κάνετε ένα διάλειμμα, συμφωνήστε για την ώρα που θα ξαναρχίσετε. 2. Είναι χρήσιμο να κατονομάσει κάθε άτομο το πρόβλημα ή τη σύγκρουση και να περιγράψει αισθήματα και σκέψεις. 3. Αποδεχτείτε ο καθένας το δικό του ρόλο στη δημιουργία της σύγκρουσης/προβλήματος. 4. Αφιερώστε χρόνο για σιωπηλό στοχασμό. Κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου, ας επιτραπεί στον καθένα να ακούσει την εσωτερική του φωνή και να εξετάσει κάθε πλευρά του προβλήματος. Βεβαιώστε ο ένας τον άλλον ότι πρέπει να υπάρχει κάποιος τρόπος για να καταλήξετε στην επίλυσή του. Πείτε ο ένας στον άλλον όποιες σκέψεις, ανησυχίες ή εκτιμήσεις μπορεί να προέκυψαν μετά το σιωπηλό στοχασμό. 5. Επιμείνετε μέχρι να αναφανεί μια λύση. Αφιερώστε όλο το χρόνο που θα χρειαστεί. Αν δεν μπορείτε να βρείτε λύση, μπορεί να θελήσετε να αποδεχτείτε ότι διαφωνείτε ή να ζητήσετε επαγγελματική βοήθεια για να συνεχίσετε να εργάζεστε προς την επίλυση του προβλήματος. Επειδή η σύγκρουση είναι φυσική στην ανθρώπινη εμπειρία, ο καλύτερος τρόπος για να την αντιμετώπισή της είναι η δημιουργία του είδους των επαφών στις οποίες οι διαφορές αναγνωρίζονται και υποστηρίζονται ως μέρος της εξελισσόμενης και δυναμικής διαδικασίας της συμμετοχής μας σε μια σχέση

4 Μια Θεραπευτική Σύνθεση Πλεύρη Νούσια Πτυχιούχος Πανεπιστημίου Αθηνών Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Ψυχοθεραπεύτρια Στη συνθετική ψυχοθεραπευτική εκπαίδευση, προσφέρεται στους εκπαιδευόμενους ποικιλία προσεγγίσεων και ενθαρρύνονται μέσα από την θεωρία, το βίωμα, τη πρακτική εξάσκηση και εποπτεία, να συνάγουν στοιχεία από διαφορετικές μεταξύ τους θεωρίες και προσεγγίσεις και να συνθέτουν, να δημιουργούν δηλαδή ένα θεραπευτικό μοντέλο, τη συνθετική μέθοδο. «Ο θεραπευτής της συνθετικής προσέγγισης εκκινεί από την υπόθεση ότι τα ανθρώπινα όντα είναι περίπλοκα και μπορούν να γίνουν αντιληπτά σε διάφορα επίπεδα. Θεωρούμε ότι η συνθετική μέθοδος δεν συνιστά ένα ακόμη μοντέλο ψυχοθεραπείας, αλλά περισσότερο την επιλογή του εκάστοτε θεραπευτή για την προσέγγιση που θεωρεί ότι ταιριάζει καλύτερα σε αυτόν και στον πελάτη του και για την οποία διαθέτει ένα θεωρητικό σκεπτικό». (O Brien & Houston, 2000, σ.82). Στόχος, από τη σύνθεση διαφορετικών προσεγγίσεων, είναι η μεγιστοποίηση, εξέλιξη και ανάπτυξη των πλεονεκτημάτων τους καθώς και η ελαχιστοποίηση και αποδυνάμωση των περιορισμών τους. Η συνθετική προσέγγιση ταιριάζει σε πολλούς θεραπευτές. Δέχονται όλα όσα έχουν βιώσει και έχουν μάθει. Είναι εκεί όλα, όλα σημαντικά και κάθε φορά επιλέγουν ποιο θα έρθει στο φως, ποιος τρόπος, ποια διαδικασία, ποια τεχνική και όλα τα άλλα σαν φόντο υποστηρίζουν αυτό που έχουν επιλέξει. Η επιλογή γίνεται την κάθε στιγμή με έμπνευση και συντονισμό με αυτό που συμβαίνει, με ενσυναισθητική σύνδεση. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, ο εκάστοτε λόγος, η κίνηση, ο τρόπος και η τεχνική να μην είναι ποτέ τα ίδια και έτσι η κάθε συνεδρία να είναι μοναδική. Κάθε φορά που γίνεται «άνοιγμα» στον καθένα, είτε μέσα από τις εμπειρίες της ζωής, είτε από την ψυχοθεραπεία και την εποπτεία του, γίνεται «άνοιγμα» και στη συνθετική του μέθοδο. Μοιάζει αυτό το «άνοιγμα» να είναι η ουσία και το φως που εξελίσσει και αναπτύσσει αυτό που υπήρχε μέχρι τότε. Είναι κάτι που οδηγεί και εμπνέει τον θεραπευτή σε αυτό που κάνει. Το παρόν θεραπευτικό μοντέλο περιλαμβάνει τα τρία κύρια ψυχοθεραπευτικά μοντέλα: α) ψυχοδυναμικό, β) ανθρωπιστικό υπαρξιακό και γ) συμπεριφοριστικό γνωστικό. 4

5 H θεωρία του Freud, με την οποία ξεκινάει, υπηρετεί τη δόμηση, είναι δηλαδή ο «σκελετός» αυτού του θεραπευτικού μοντέλου. Βασικά στοιχεία της θεωρίας του Freud (McLeod, 2003), είναι η υπόθεση πως τα προβλήματα του πελάτη έχουν τις ρίζες τους στις εμπειρίες της παιδικής ηλικίας, η υπόθεση πως ο πελάτης μπορεί να μην έχει συνειδητή επίγνωση των αληθινών κινήτρων που βρίσκονται πίσω από τις πράξεις του και η χρήση της μεταβίβασης στη θεραπευτική διαδικασία. Είναι πολύ σημαντικό για τον θεραπευτή, η κατανόηση των διεργασιών της ανθρώπινης ανάπτυξης, των μηχανισμών άμυνας και της μεταβίβασης. Η ουσία είναι πως βλέπει και πως ερμηνεύει ο πελάτης το παρελθόν. Η αναγνώριση και αποδοχή όλων των θεμάτων που τον απασχολούν από το παρελθόν, είναι ένα από τα ζητούμενα της θεραπείας. Ο Βίλχελμ Ράιχ (1981), παρατήρησε ότι οι μηχανισμοί άμυνας δεν είναι αρκετοί από μόνοι τους, οπότε χρειάζεται να δοθεί σημασία και στον τρόπο έκφρασής των. Κάθε πελάτης σχετίζεται με ένα συγκεκριμένο στερεότυπο τρόπο, ίδιο και έξω από τις συνεδρίες. Αυτός ο τρόπος γίνεται αντίσταση στη θεραπεία, η οποία του χρησιμεύει να αποφεύγει τη δυσφορία. Πίσω από την αντίσταση κρύβεται μια φράση, η οποία είναι στάση ζωής και εκφράζεται λεκτικά και μη λεκτικά. Ο χαρακτήρας είναι μια δομή που δημιουργείται από τον άνθρωπο για να ανταπεξέλθει στη ματαίωση, στις απαιτήσεις και στις απαγορεύσεις των άλλων. Όταν η ματαίωση είναι μόνιμη, τότε ο οργανισμός στην προσπάθειά του να επιβιώσει, αναστέλλει τις ορμές που προκαλούν την αρνητική απάντηση του περιβάλλοντος. Έτσι το Εγώ δημιουργεί ένα σχήμα συμπεριφοράς, τον χαρακτήρα, που επιτρέπει την επιβίωση, όμως εις βάρος της ανθρώπινης ζωτικότητας. Αυτό το χρόνιο σχήμα συμπεριφοράς εμπεριέχει τη στερεοτυπική στάση του σώματος και ονομάζεται θωράκιση. Όταν λοιπόν αυτή η θωράκιση δεν μπορεί πια να ελέγξει τις παρορμήσεις της ανθρώπινης ζωτικότητας, δημιουργείται το σύμπτωμα, το οποίο λειτουργεί σαν φάρος πλοήγησης στην θεραπευτική διεργασία. Η επόμενη προσέγγιση, υπηρετεί την ύπαρξη, δίνει δηλαδή ζωή και κίνηση, στον σκελετό του προσωπικού μοντέλου του θεραπευτή. 5

6 Ο άνθρωπος για τους υπαρξιστές, είναι μια ολότητα που βρίσκεται σε δυναμική εξελικτική πορεία «γίγνεσθαι». Είναι ένας πολύπλοκος οργανισμός που βρίσκεται σε κάποια σχέση με το σύμπαν. «Δεν μπορεί κάποιος να καταλάβει τα κίνητρα και τη συμπεριφορά ενός ατόμου, αν δεν δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην ύπαρξη του ατόμου. Ύπαρξη είναι η αυτογνωσία, η ατομικότητα, ο ορισμός του ίδιου του ατόμου για το ποιος είναι». ( Κοσμίδου Hardy & Γαλανουδάκη Ράπτη, 1996, σ.63). Μαζί με το υπαρξιακό μοντέλο, πολύ σημαντικές και κοντινές είναι οι προσεγγίσεις gestalt και προσωποκεντρική. Το ρήμα gestalten σημαίνει «διαμορφώνω ή σχηματίζω». Το αποτέλεσμα της ενέργειας αυτής, δηλαδή το gestalt είναι ένα πλήρες σχήμα ή μια μορφή που έχει δομή και νόημα και όπου το όλον είναι διαφορετικό από το άθροισμα των μερών του. (Ginger, 2010). Η έκφραση του Perls «τώρα και πως», υπογραμμίζει τη φαινομενολογική πλευρά της θεραπείας Gestalt, η οποία δίνει περισσότερο χώρο στο «πως» από ό,τι στο «γιατί» και κατά συνέπεια λέει ναι στη παρατήρηση και αποδοχή των φαινομένων και όχι στην επεξήγησή τους. Αυτό βοηθάει να δίνεται προσοχή στη διεργασία στο εδώ και τώρα και όχι στο αποτέλεσμα. Στηρίζει επίσης, την ανάπτυξη της επίγνωσης νοητικά, σωματικά και συναισθηματικά και βοηθάει τον πελάτη να αφήνεται και να εμπιστεύεται τη διεργασία της συνεδρίας. Το μοντέλο του Rogers που είναι γνωστό ως προσωποκεντρική θεραπεία, είναι πολύ ουσιαστικό και σημαντικό ανθρωπιστικό μοντέλο. Η πραγμάτωση, η τάση δηλαδή, προς την εκπλήρωση των δυνατοτήτων και την πληρότητα, αντιπροσωπεύει την μοναδική κινητήρια δομή της προσωποκεντρικής θεραπείας. (Feltham & Horton, 2000). Οι άνθρωποι θεωρούνται ότι εν δυνάμει είναι πλήρως λειτουργικοί, κοινωνικοί και αυθεντικοί. Επίσης διαθέτουν όλα τα μέσα που χρειάζονται για την προσωπική τους αλλαγή. Αυτά τα μέσα μπορούν να γίνουν διαθέσιμα σε ένα περιβάλλον θεραπευτικής συνεδρίας όπου ο θεραπευτής διαθέτει πνευματική ενσυναίσθηση, άνευ όρων αποδοχή για τον πελάτη και αυθεντικότητα. Στο σημείο αυτό, παρατίθεται το ακόλουθο κείμενο, από το βιβλίο, η Ψυχοθεραπεία της Αγάπης ( Firman και Gila, 2014, σ. 75), σχετικά με την πνευματική ενσυναίσθηση: «Η ικανότητα να «αισθανόμαστε εντός» μπορεί να χρησιμοποιηθεί να βοηθήσει ή για να βλάψει. Αυτός είναι ένας σημαντικός λόγος που η ψυχοσυνθετική θεραπεία δεν ενδιαφέρεται τόσο για την απλή ενσυναίσθηση, αλλά εστιάζει στην πνευματική ενσυναίσθηση. Πνευματική ενσυναίσθηση σημαίνει «αισθάνομαι εντός» του πνεύματος που είναι ο άλλος. Αυτό, ουσιαστικά, δεν σημαίνει να γνωρίζω την σωματική εμπειρία του άλλου ανθρώπου, τις συναισθηματικές αντιδράσεις ή πρότυπα σκέψης του, δεν σημαίνει απλώς να γνωρίζω τι νιώθει, αισθάνεται ή σκέφτεται ο άλλος. Πνευματική ενσυναίσθηση, είναι μια αναγνώριση του άλλου ως «εγώ» - ξεχωριστού, αν και όχι χωρισμένου, από οποιοδήποτε περιεχόμενο ή μορφή εμπειρίας. Για να κάνουν επαφή οι θεραπευτές σε αυτό το επίπεδο να αγαπούν σε αυτό το επίπεδο χρειάζεται να προχωρήσουν στην αναγνώριση ότι και αυτοί είναι ξεχωριστοί αλλά όχι χωρισμένοι από το περιεχόμενο. Δηλαδή χρειάζεται να παραιτηθούν από 6

7 ρόλους, τεχνικές, διαγνώσεις, οτιδήποτε θα τους καθιστούσε τυφλούς ως προς τον άλλον. Με άλλα λόγια, πνευματική ενσυναίσθηση είναι μια αίσθηση αγάπης άνευ όρων, μια έκφραση αλτρουιστικής αγάπης. Ο Carl Rogers (1961) προσέγγισε αυτήν την κατανόηση της πνευματικής ενσυναίσθησης περιλαμβάνοντας τη «θετική αναγνώριση άνευ όρων» και τη «βαθιά εκτίμηση του άλλου» μαζί με την ενσυναίσθηση μεταξύ των απαραίτητων συνθηκών για θεραπεία». Η θεωρία του Beck, το τρίτο σκέλος του μοντέλου, υπηρετεί την έναρξη της επαφής και τη δημιουργία συμμαχίας, είναι, δηλαδή, η έκφραση του προσωπικού μοντέλου του θεραπευτή. Θεωρείται η περισσότερο τεκμηριωμένη από τις γνωστικές προσεγγίσεις που χρησιμοποιούνται σήμερα (Feltham & Horton, 2000). Χαρακτηριστικό του ανθρώπινου είδους είναι η νόηση. Σκεφτόμαστε, επεξεργαζόμαστε πληροφορίες που προσλαμβάνουμε με τις 5 αισθήσεις μας, βγάζουμε συμπεράσματα και αξιολογούμε τις πληροφορίες αυτές. Με αυτόν τον τρόπο αλληλεπιδρούμε με το περιβάλλον μας. Οι νοητικές δραστηριότητες συνδέονται με σκέψεις, συναισθήματα, συμπεριφορές και φυσιολογία. Είναι διαθέσιμες στο συνειδητό μας και μπορούμε να τις αλλάξουμε, με αποτέλεσμα να αλλάξει το συναίσθημα και η συμπεριφορά. Επίσης μπορούμε να αλλάξουμε την συμπεριφορά μας και αυτό έχει σαν συνέπεια να αλλάξει το συναίσθημα και οι σκέψεις μας. Η προσέγγιση που βοηθάει σε πιο λειτουργική και αυθεντική σύνθεση των ανωτέρω μοντέλων, είναι η ψυχοσύνθεση, η προσέγγιση που εμπνεύστηκε και ανέπτυξε ο Assagioli. O Assagioli επεδίωξε να βοηθήσει τον άνθρωπο να ασχοληθεί με τη διαδικασία της κατανόησης και της σύνθεσης των πλευρών του εαυτού του, περιλαμβανομένης και της πνευματικής, με βασικό στόχο να ξυπνήσει μέσα του μια αίσθηση ολότητας. Εισήγαγε την ιδέα των υποπροσωπικοτήτων, οι οποίες είναι ημιαυτόνομα υποσυστήματα εντός της προσωπικότητας. Η αναγνώριση, η αποδοχή, η συμπερίληψη και η σύνθεση των υποπροσωπικοτήτων ως μέρη της προσωπικότητας, έχει σαν αποτέλεσμα, οι ίδιες να αλληλεπιδρούν, να συνεργάζονται και να διαμορφώνουν μια πιο αρμονική εσωτερική και εξωτερική έκφραση της προσωπικότητας ως όλου. Στη ψυχοσύνθεση, κεντρική θέση δίνεται στη βούληση και στην αγάπη. Η βούληση είναι μια βασική λειτουργία του εαυτού και είναι εκείνη η ήμερη ελευθερία να ενεργεί κανείς από μια θέση που δεν καθορίζεται ολότελα από κανένα συγκεκριμένο μέρος μας. (Firman και Gila, 2014). Η αγάπη είναι τρόπος, στάση, ενέργεια, συνθήκη είναι δρόμος. Είναι αυτή που στηρίζει το ανθρώπινο ταξίδι στη διάρκεια όλης της ζωής και επιτρέπει στο ανθρώπινο πνεύμα να ευημερεί. Είναι αυτή που επιτρέπει να συμβεί ίαση και ανάπτυξη στην ψυχοθεραπεία και το πιο ουσιαστικό είναι αυτή που βοηθάει να βιώνουμε την ένωση με τους άλλους και τον κόσμο, σε ένα πιο βαθύ και αυθεντικό επίπεδο, πέρα από μορφή και δίπολα. 7

8 Τέλος, αυτό που ολοκληρώνει και διαφοροποιεί συγχρόνως το θεραπευτικό μοντέλο για τον κάθε θεραπευτή, είναι η προσωπική του πορεία και οι εμπειρίες του. Όλες οι προσεγγίσεις είναι σημαντικές και είναι εκεί, μέσα του. Κάθε φορά που κάτι νέο βιώνεται και έρχεται στο φως, είτε στη διαδικασία της συνεδρίας με τον πελάτη ή της εποπτείας, είναι σαν μια σταγόνα νέκταρ, ένα άνοιγμα και μια νέα οπτική στο παλιό, είναι κάτι λεπτεπίλεπτο που αλλάζει και δημιουργεί ένα νέο gestalt μια νέα θεραπευτική σύνθεση της προηγούμενης με περισσότερη αρμονία σε σχέση με το «γίγνεσθαι». Υπάρχει συνέχεια και εξέλιξη σε αυτό, ώστε γίνεται φανερό πως η συνθετική ψυχοθεραπεία: - Προάγει την ευελιξία στον τρόπο που προσεγγίζονται τα προβλήματα των πελατών. - Δημιουργεί ένα επίπεδο άριστης εξυπηρέτησης των πελατών. - Φέρνει στο επίκεντρο της διεργασίας την θεραπευτική σχέση και δίνει ιδιαίτερο βάρος και προσοχή στη δημιουργία και διατήρηση μιας στάσης αποδοχής, σεβασμού, εντιμότητας και εμπιστοσύνης προς τους πελάτες. - Έχει ολιστικό χαρακτήρα με αποτέλεσμα να αγγίζει τους πελάτες σε φυσικό, νοητικό, συναισθηματικό και πνευματικό επίπεδο. - Δημιουργεί τις προϋποθέσεις, ώστε η κάθε συνεδρία να είναι μοναδική με οδηγό την ενσυναισθητική σύνδεση στο εδώ και τώρα μεταξύ θεραπευτή και πελάτη. Είναι η εμπειρία της συνθετικής ψυχοθεραπείας, που έχει σαν αποτέλεσμα την εσωτερική ανάπτυξη και θεραπεία σε όλα τα επίπεδα. Βιβλιογραφία Clarkson, P. (2004), Therapeutic Relationship, London: Whurr Publ. Feltham, C. & Horton, I. (2000), Οδηγός Συμβουλευτικής και Ψυχοθεραπείας, Αθήνα: Π. Ασημάκης. Firman, J & Gila, A. (2014), Η Ψυχολογία του Πνεύματος, Η Ψυχοσύνθεση στην Πράξη, Αθήνα: Π. Ασημάκης. Firman, J.& Gila, A. (2014), Η Ψυχοθεραπεία της Αγάπη, Η Ψυχοσύνθεση στην Πράξη, Αθήνα: Π. Ασημάκης. Ginger, S. (2010), Θεραπεία Gestalt, Αθήνα: Π. Ασημάκης. McLeod, J. (2003), Εισαγωγή στη Συμβουλευτική, Αθήνα: Μεταίχμιο. O Brien, M. & Houston, G. (2004), Συνθετική Θεραπεία, Οδηγός για τον επαγγελματία Σύμβουλο και Ψυχοθεραπευτή, Αθήνα: Π. Ασημάκης. Westbrook, D., Kennerley, H. & Kirk, J. (2010), Εισαγωγή στη γνωσιακή συμπεριφοριστική θεραπεία, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Γεωργαντά, Ε. (2002), Τι είναι ψυχοθεραπεία, Αθήνα: Π. Ασημάκης. Κοσμίδου Hardy, X. & Γαλανουδάκη Ράπτη, A. (1996), Συμβουλευτική, Θεωρία και Πρακτική, Αθήνα: Π. Ασημάκης. Ράιχ, B. (1981), Η Ανάλυση του Χαρακτήρα 1, Αθήνα: Καστανιώτης. Ράιχ, B. (1981), Η Ανάλυση του Χαρακτήρα 2, Αθήνα: Καστανιώτης. 8

9 Μήνυμα από τον Πάνο Δημιουργείστε αυτό που θέλετε στη ζωή! Όλοι επιθυμούμε να ζήσουμε τη ζωή που πραγματικά θέλουμε. Αν ισχύει πράγματι αυτό, γιατί τόσο λίγοι φαίνεται να το καταφέρνουμε; Η δημιουργία της ζωής που θέλουμε θα έπρεπε να είναι εύκολη αλλά, για πολλούς λόγους, δεν είναι. Μερικές φορές είμαστε υπερβολικά απασχολημένοι με τη δουλειά, με το να πληρώνουμε λογαριασμούς ή να πηγαινοφέρνουμε τα παιδιά στις δραστηριότητές τους για το καλοσκεφτούμε. Μερικές φορές δεν είμαστε σίγουροι για το τι πραγματικά θέλουμε κι έτσι το αναβάλλουμε για αργότερα. Ή, ίσως, να έχουμε αγνοήσει αυτό που θέλαμε και, αντίθετα, να δημιουργήσαμε μια ζωή που ήθελαν οι άλλοι για μας (ή για τον εαυτό τους) ωχ! Πώς να δημιουργήσεις τη ζωή που θέλεις Αν δεν ζεις τη ζωή που θέλεις, πώς θα ξαναμπείς στο σωστό δρόμο; Πώς θα ξεκαθαρίσεις τι θέλεις; Και πώς θα μείνεις αφοσιωμένος σ αυτό; Να μερικά βήματα που μπορούν να σε βοηθήσουν να ξεκινήσεις: Απόφυγε το Σύνδρομο του Νέου Λαμπερού Αντικειμένου Είναι εύκολο να χάσουμε την κατεύθυνσή μας όταν η προσοχή μας αποσπάται από νέες, συναρπαστικές ευκαιρίες. Όταν έχουμε διαύγεια, γίνεται πιο εύκολο να κάνουμε διάκριση μεταξύ των ευκαιριών που μας βοηθούν να πάμε μπροστά και εκείνων που μας ξεστρατίζουν. Όρισε ξανά το τι σημαίνει αποτυχία Οι άνθρωποι που εστιάζονται στον προορισμό και όχι στο ταξίδι έχουν επίσης την τάση να είναι πιο επικριτικοί για τις αποτυχίες τους. Όταν απολαμβάνεις την πορεία είναι πιο εύκολο να εκτιμήσεις το τελικό αποτέλεσμα είτε το θεωρείς επιτυχία είτε αποτυχία. Ωστόσο, την επόμενη φορά που θα βιώσεις αποτυχία, δες την σε διαφορετικό πλαίσιο. Σκέψου ότι μόλις έμαθες πώς να μην κάνεις κάτι, κι έπειτα ευχαρίστησε τον εαυτό σου γι αυτό που έμαθες. Άφησε τον εαυτό σου να ενδώσει στα αρχέγονα ένστικτά σου Η έντονη επιθυμία για νέες προκλήσεις είναι βαθιά χαραγμένη στο DNA μας. Αν δεν ήταν, δεν θα είχαμε βγει ποτέ από τις σπηλιές, δεν θα είχαμε επινοήσει τον τροχό ούτε θα είχαμε πετάξει στο διάστημα. Το να αγνοείς αυτόν τον αρχέγονο κώδικα μακροπρόθεσμα μπορεί να οδηγήσει σε απογοήτευση. Πώς μπορείς λοιπόν να υποκύψεις σ αυτήν την παρόρμηση; Με περισσότερη διαύγεια και δομή. Κάνε μια λίστα με τα πράγματα που δεν έχεις κάνει ακόμα, αλλά θέλεις να κάνεις. Να είσαι συγκεκριμένος και να θυμάσαι τους τρεις εγγυημένους κανόνες μη αποτυχίας σε σχέση με τη στοχοθεσία: 1. Γράψ τα 2. Γράψ τα 3. Γράψ τα 9

10 Όταν κάνεις γραπτή τη λίστα σου, εκείνη μεταμορφώνεται από μια επιθυμία σε μια προσωπική επαφή με τον εαυτό σου. Άσε τις ενοχές στην άκρη Για πολλούς από μας, είναι δύσκολο να νοιαστούμε για τον εαυτό μας, απαλλαγμένοι από ενοχές. Μερικές φορές, έχουμε την αίσθηση ότι τα πράγματα θα εκτροχιαστούν αν αφεθούμε. Όμως, όταν το κάνουμε, συμβαίνει κάτι εκπληκτικό: η γη συνεχίζει να γυρίζει οι άνθρωποι βρίσκουν τρόπο να τα καταφέρουν χωρίς εμάς. Όταν αφιερώνουμε χρόνο στον εαυτό μας νιώθουμε ανανεωμένοι και γινόμαστε καλύτεροι εργαζόμενοι, γονείς, σύζυγοι και πολίτες. Επιπλέον, η απαλλαγή από τις ενοχές μπορεί να είναι μεταδοτική. Όπως και με οτιδήποτε άλλο έχει αξία, δεν υπάρχει ταχεία επιδιόρθωση όταν πρόκειται για το σχεδιασμό και την οικοδόμηση της ζωής που θέλεις. Ωστόσο, αυτά τα βήματα μπορούν να σε βοηθήσουν να ζήσεις τη ζωή που θέλεις και να αγαπήσεις τη ζωή που ζεις. Παραπομπές - Chopra, D. Οι Επτά Πνευματικοί Νόμοι της Επιτυχίας. Αθήνα, Έσοπτρον - Frawley, D. (υπό έκδοση). Η Τέχνη και η Επιστήμη της Βεδικής Συμβουλευτικής & Ψυχολογίας. Αθήνα, Ασημάκης. - Φράγκου Μ. Επιτυχία: Το Νόημα και η Πραγματωσή της. Αθήνα, Ασημάκης. Χρήσιμοι ιστοχώροι: Εκδόσεις Ασημάκη: Περί Συνθετικής: Περί Διαλογισμού και βιβλίων D. Chopra: 10

11 Τι είναι η Συνθετική Ψυχοθεραπεία (www. asimakissynthetiki.gr) Η Ευρωπαϊκή Εταιρία για τη Συνθετική Ψυχοθεραπεία (ΕΑΙΡ) ορίζει «Συνθετική» οποιαδήποτε μεθοδολογία και προσέγγιση στην Ψυχοθεραπεία, που αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα ή αναπτύσσεται προς έναν εννοιολογικά συνεκτικό, ηθικό, θεωρητικό συνδυασμό δύο ή περισσότερων συγκεκριμένων προσεγγίσεων ή/και αντιπροσωπεύει το ίδιο το πρότυπο σύνθεσης. Αυτό σημαίνει ότι οι συνθετικοί ψυχοθεραπευτές έχουν μια ιδιαίτερη δεοντολογική υποχρέωση να αναπτύξουν διάλογο με συναδέλφους διαφορετικών προσανατολισμών και να ενημερώνονται διαρκώς για τις εξελίξεις στο χώρο. Το κεντρικό δόγμα της συνθετικής ψυχοθεραπείας, είναι ότι καμία μεμονωμένη μορφή θεραπείας δεν είναι τέλεια ή τουλάχιστον επαρκής για όλες τις περιπτώσεις. Η συνθετική ψυχοθεραπεία, κατά συνέπεια, προάγει την ευελικία στον τρόπο που προσεγγίζει τα προβλήματα και συνεισφέρει στη διατήρηση ενός επιπέδου άριστης εξυπηρέτησης πελατών, εποπτείας και εκπαίδευσης. Με οδηγό την υπόθεση ότι καμία ξεχωριστή ατομική θεωρητική προσέγγιση δεν μπορεί να εξηγήσει την πολυπλοκότητα των ανθρώπινων όντων, η συνθετική ψυχοθεραπεία υιοθετεί τη σύνθεση των θεωριών και μεθόδων που καλύπτουν καλύτερα τις ανάγκες των διαφορετικών πελατών σε διαφορετικά στάδια. Έτσι, ο συνθετικός θεραπευτής, αξιοποιώντας τις ικανότητές του, σε διάλογο με τον πελάτη, προσπαθεί να αναπτύξει έναν τρόπο προσέγγισης, ο οποίος είναι κατάλληλος για τον συγκεκριμένο πελάτη, σύμφωνα με τις ανάγκες του και την ύπαρξή του. Πόσο καλά ασκείς την ενσυναίσθηση; Της Ιωάννας Παπαιωάννου, ΒΑ., (Middlesex University) Συνθετικής Συμβούλου Ψυχικής Υγεία - Ψυχοθεραπεύτριας Η ενσυναίσθηση αυτή η ιδιότητα της αναγνώρισης και κατανόησης των επιθυμιών, πεποιθήσεων και συναισθημάτων ενός άλλου ανθρώπου- είναι μια από τις πιο σημαντικές δεξιότητες που μπορούμε ποτέ να αποκτήσουμε. Καλλιεργεί σχέσεις με νόημα, μειώνει την προκατάληψη και τις αρνητικές εικασίες, ενθαρρύνει την ειλικρινή επικοινωνία και μπορεί να βοηθήσει στην αποτροπή της βίας. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι με υψηλή ενσυναίσθηση έχουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, είναι πιο ευαίσθητοι και δυναμικοί και απολαμβάνουν καλύτερη σωματική και ψυχική υγεία. Η ενσυναίσθηση περιγράφεται συχνά 11

12 σαν η ικανότητα να μπαίνεις στη θέση του άλλου ή να βλέπεις τα πράγματα με τα μάτια του άλλου, και μας συνδέει άνθρωπο με άνθρωπο. Κάνε αυτό το τεστ για να δεις πόσο καλά ασκείς την ενσυναίσθηση. Σύνολο 1 1. Αν δεν γνωρίζω αρκετά ώστε να κατανοήσω και να νιώσω ενσυναίσθηση για το δίλημμα ενός άλλου, προσπαθώ να αυξήσω τις γνώσεις μου κάνοντας ερωτήσεις. 2. Αναγνωρίζω και θυμάμαι ότι οι άλλοι είναι διαφορετικοί από εμένα και μπορεί να βλέπουν και να αισθάνονται τα πράγματα διαφορετικά από το πώς θα βίωνα εγώ την ίδια κατάσταση. Προσπαθώ να δω την κατάσταση μέσα από τα μάτια του άλλου, όχι τα δικά μου. 3. Δεν χρειάζεται να έχω δίκιο σχετικά με το τι φαντάζομαι ότι αισθάνεται ο άλλος. Αν έχω παρανοήσει, του ζητώ να με βοηθήσει να διορθώσω τις εντυπώσεις μου. Κάνοντας το, βοηθιέμαι να μάθω περισσότερα γύρω από τον άλλον. 4. Όταν δείχνω ότι καταλαβαίνω την εμπειρία του άλλου, παρατηρώ ότι αυτός ο άνθρωπος με τον οποίο μιλάω ανοίγεται περισσότερο. 5. Ο εκνευρισμός μου με έναν άλλον άνθρωπο συχνά μειώνεται όταν καταλαβαίνω τι συμβαίνει μέσα του. 6. Το να είμαι καλός, ενεργητικός ακροατής με βοηθάει να «πιάσω» τι περνάει ο άλλος. 7. Προσπαθώ να επικεντρωθώ στα αισθήματα του άλλου και όχι στις πράξεις ή στις περιστάσεις που αντιμετωπίζει. Ξέρω πως όταν οι άνθρωποι είναι αναστατωμένοι είναι καλύτερα να επεξεργαστούν και να διαχειριστούν τα αισθήματά τους πριν βρουν τρόπο να επιλύσουν τα προβλήματά τους. Σύνολο 2 1. Αν ένας φίλος παραπονιέται για έναν προϊστάμενο στη δουλειά, πιθανώς να τον συμβουλέψω να βρει άλλη δουλειά, να αλλάξει τμήμα ή να διαμαρτυρηθεί. Μ αρέσει να βοηθάω και να προσφέρω λύσεις. 12

13 2. Είμαι πάντα έτοιμος να προσφέρω μια ψυχολογική ανάλυση των προβλημάτων των φίλων μου. 3. Αν μια συνάδελφος εκφράζει άγχος για τη σχέση της με τον άντρα της, σπεύδω να τη διαβεβαιώσω ότι όλα τα ζευγάρια έχουν τα προβληματάκια τους και ότι δεν θα έπρεπε να ανησυχεί γι αυτό. 4. Φαίνεται να ξέρω πάντα καλύτερα από τους φίλους μου τι βρίσκεται κάτω ή πίσω από τα προβλήματά τους. 5. Όταν μέλη της οικογένειας είναι ταραγμένα σχετικά με κάτι, βρίσκω τρόπους να τους αποσπάσω την προσοχή ή να αλλάξω θέμα συζήτησης. 6. Σπεύδω να θυμίζω στους ανθρώπους ότι πολλοί άλλοι είναι σε πολύ χειρότερη μοίρα απ ό,τι εκείνοι. 7. Όταν νιώθω ενσυναίσθηση για άλλους, φαντάζομαι πώς θα αισθανόμουν εγώ σε μια δεδομένη κατάσταση και υποθέτω ότι το ίδιο θα ισχύει και γι αυτούς. Όλοι οι άνθρωποι είμαστε βασικά ίδιοι, έτσι δεν είναι; Αληθινή ενσυναίσθηση μπορεί να εκδηλωθεί μόνο όταν έχουμε απαλλαγεί επιτυχώς από όλες τις προειλημμένες ιδέες και κρίσεις γύρω από τους άλλους και όταν νιώθουμε άνετα με τα βαθιά αισθήματα των άλλων. Αν απάντησες «Αλήθεια» στο δεύτερο σύνολο πιο συχνά απ ό,τι στο πρώτο, ίσως θα μπορούσες να ωφεληθείς μαθαίνοντας περισσότερα γύρω από το πώς να αποκρίνεσαι με ενσυναίσθηση, πώς να ακούς αληθινά κάποιον. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα δώρα που μπορείς να κάνεις σε έναν άνθρωπο. Συνιστώμενα βιβλία μας ( Απελευθερωθείτε από το Αλκοόλ και τα Ναρκωτικά Αυτοΰπνωση Διαχείριση Στρες και ο Διαλογισμός D. Chopra Εγχειρίδιο Εκπαίδευσης Εκπαιδευτών Γονέων Εισαγωγή στη Συνθετική Ψυχοθεραπεία Εισαγωγή στις Συμβουλευτικές Δεξιότητες Ελευθερωθείτε από τις Εξαρτήσεις Ενηλικιωθείτε Εποπτεία: Η Συνθετική Σχεσιακή προσέγγιση στην Ψυχοθεραπευτική Εποπτεία και Επόπτες του COSCA 13

14 Η Εκπαίδευση των Ψυχοθεραπευτών στην Ελλάδα Η Ψυχοθεραπεία της Αγάπης Ήξερες ότι Θεραπεία Γκεστάλτ Κλινική Συνθετική Εποπτεία Μονοπάτια Ζωής Νέα Εισαγωγή στη Συναλλακτική Ανάλυση Οδηγός Συμβουλευτικής και Ψυχοθεραπείας Πυξίδα Ζωής με τα Μάτια του Άντλερ Συμβουλευτική Θεωρία και Πρακτική Συναλλακτική Ανάλυση: 100 σημεία-κλειδιά & τεχνικές Συνθετική Θεραπεία Συνθετική Θεραπεία: 100 σημεία-κλειδιά και τεχνικές Σχέσεις Γονέων Παιδιών Σχέσεις και Επικοινωνία στην Οικογένεια Τα Μυστικά της Συμβουλευτικής Τα Παραμύθια μιας Τρελής Το Πρωταρχικό Τραύμα Ψυχοσύνθεση: Η Ψυχολογία του Πνεύματος Εθισμός στο Διαδίκτυο Του Πέτρου Δημητρίου Κάθε μέρα, εκατομμύρια άνθρωποι γυρίζουν σπίτι από τη δουλειά ή το σχολείο, ανοίγουν τους υπολογιστές τους και μπαίνουν σ έναν κόσμο που δεν θα είχαμε δει ούτε στον ύπνο μας είκοσι χρόνια πριν. «Κουβεντιάζουν» με ανώνυμους ξένους σε δικτυακούς χώρους συζήτησης (chat rooms) και ομάδες ειδήσεων «επισκέπτονται» μουσεία και αφρικανικές πεδιάδες «φιλιούνται», «αγκαλιάζονται» και «κάνουν σεξ» πληκτρολογώντας σε έναν υπολογιστή «κολυμπούν υποβρυχίως» σε προσομοιωμένους ωκεανούς. Είναι, σίγουρα, ένας νέος κόσμος ένας κόσμος που αντιμετωπίζουμε καθημερινά με νέα συναισθηματικά προβλήματα ή νέες εκδοχές προαιώνιων προβλημάτων. Τα τρία σύντομα στιγμιότυπα που ακολουθούν δείχνουν μερικά από τα αχαρτογράφητα νερά στα οποία τσαλαβουτάμε σήμερα. Αληθινή ζωή έναντι διαδικτυακής ζωής Ο Γ.Π. περνάει από έξι ως οκτώ ώρες στο Διαδίκτυο μιλώντας με μια τεράστια ποικιλία φίλων σε διάφορες κοινότητες συζήτησης. Παρουσιάζει τον εαυτό του πότε σαν δυναμικό 14

15 και γεμάτο αυτοπεποίθηση Καζανόβα, πότε σαν ισχυρογνώμονα διανοούμενο και πότε σαν επιχειρηματία, με ηγετικές ικανότητες, επικεντρωμένο στη δουλειά του. Στην «αληθινή ζωή», ο ΓΠ δεν είναι τίποτα απ όλα αυτά. Ντροπαλός μέχρι αηδίας και εξαιρετικά αυτοκριτικός, αποφεύγει τη συντροφιά των άλλων. «Αισθάνομαι περισσότερο ο εαυτός μου όταν είμαι στο Διαδίκτυο», λέει. Όμως, αυτό που πραγματικά εννοεί είναι «Αισθάνομαι περισσότερο αυτός που θα ήθελα να ήμουν». Στην κουλτούρα του Διαδικτύου, οι άνθρωποι χρησιμοποιούν συχνά την ανωνυμία για να προβάλουν έναν εναλλακτικό «εαυτό». Οι διαδράσεις στο Διαδίκτυο δεν έχουν τα ίδια ρίσκα με τις συζητήσεις πρόσωπο με πρόσωπο, κι αυτό μπορεί να ελευθερώσει τους ανθρώπους να διερευνήσουν μέρη του εαυτού τους που προηγουμένως δεν ήταν επαρκώς ανεπτυγμένα. Όμως, χωρίς την ένταξη αυτών των νέων μερών στην αληθινή ζωή, οι ταυτότητες παραμένουν εξαρτημένες από ένα μηχάνημα. Ο υπολογιστής γίνεται απλώς ένα ασφαλές λιμάνι όπου το άτομο μπορεί να κρύβεται, και τα όρια μεταξύ του φανταστικού κόσμου και του αληθινού θολώνουν ακόμη περισσότερο. Εικονική απιστία Κάθε φορά που ο σύζυγος της Ο.Ρ. ανεβαίνει επάνω στο γραφείο του, το στομάχι της γίνεται κόμπος και το σαγόνι της σφίγγεται. «Γίνομαι παρανοϊκή όποτε είναι στον υπολογιστή του», λέει. «Δεν μου βγαίνει από το μυαλό ότι με απατάει». Η Ο.Ρ. ήρθε σε αντιπαράθεση με τον συζυγό της όταν διάβασε ένα ηλεκτρονικό μήνυμα από μια άγνωστή της γυναίκα, που προφανώς ζούσε σε άλλη χώρα. Ο σύζυγός της αρνήθηκε ότι είχε ερωτική σχέση μαζί της. Στο κάτω κάτω, δεν είχε δει ποτέ του την άλλη γυναίκα πόσο μάλλον να την είχε αγγίξει, και δεν είχε σκοπό να κάνει κάτι τέτοιο. «Ένα μάτσο λέξεις σε μια οθόνη δεν ισοδυναμούν με σχέση», υποστήριξε. Ήταν απλώς κουβέντα και διερεύνηση φαντασιώσεων. Όμως για την Ο.Ρ., η οικειότητα που εκφραζόταν στο ηλεκτρονικό μήνυμα ήταν πιο απειλητική από μια καθαρά σεξουαλική σχέση. Αναρωτιόταν γιατί ο σύντροφός της δεν μπορούσε να έχει την ίδια οικειότητα μαζί της. Τα θέματα οικειότητας βρίσκονται συνήθως στο επίκεντρο των διαδικτυακών σχέσεων. Πολύ συχνά, όμως, ο χρόνος που περνάει κάποιος στο Διαδίκτυο χρησιμεύει μόνο σαν περισπασμός από τα προβλήματα γάμου που αντιμετωπίζει το ζευγάρι. Και οι διαδικτυακές σχέσεις είναι γενικά ευκολότερες λόγω της ψευδαίσθησης της τελειότητας. Η έλλειψη πληροφοριών γύρω από το αληθινό άτομο με το οποίο μιλάει κανείς, η σιωπή μέσα στην οποία πληκτρολογεί, η απουσία οπτικών σημάτων όλα αυτά μπορούν να κάνουν το άτομο στην άλλη άκρη του πληκτρολογίου να φαίνεται απείρως σαγηνευτικότερο απ ό,τι εκείνο που μοιράζεται το κρεβάτι σου και που πολύ απέχει από το να είναι τέλειο. Προσομοιωμένη εμπειρία 15

16 Ο τετράχρονος Κωστάκης περνάει ώρες μπροστά σε μια οθόνη υπολογιστή μελετώντας φάλαινες και θαλάσσιες χελώνες μπορεί να αναγνωρίσει σχεδόν οτιδήποτε κολυμπάει. Όμως ο Κωστάκης δεν έχει δει ποτέ του αληθινά ψάρια, παρόλο που ζει κοντά στη θάλασσα. κ Σαν λιλιπούτειος ερημίτης που κρυφοκοιτάζει από το παράθυρό του, ο Κωστάκης, όπως κι ένας τεράστιος αριθμός παιδιών σήμερα, μαθαίνει για τη φύση από μια οθόνη υπολογιστή, όχι από άμεση επαφή με το φυσικό κόσμο. Η εμπειρία του είναι μόνο μια προσομοιωμένη εμπειρία, την οποία όλο και περισσότεροι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να αποδεχτούν ως επαρκή. Ωστόσο, το να βλέπεις σ ένα φανταχτερό ιστότοπο το φως του φθινοπωρινού ήλιου να τρεμοπαίζει πάνω στα ασημένια φύλλα μιας λεύκας δεν είναι το ίδιο με το να κάνεις περίπατο σ ένα δάσος από λεύκες, ακούγοντας το θρόισμα των ασημένιων φύλων που λαμποκοπούν στο φθινοπωρινό φως. Η προσομοίωση είναι σαγηνευτική αποφεύγει ατέλειες, ρωγμές, τραχιά σημεία. Τα ψεύτικα πράγματα μπορεί να φαίνονται πιο συναρπαστικά από τα αληθινά. Τελικά, είναι θέμα ισορροπίας και επίγνωσης. Δεν χωράει αμφιβολία ότι οι υπολογιστές και το Διαδίκτυο ήρθαν και θα μείνουν. Το πιο σημαντικό ερώτημα είναι: Πώς μπορούμε πάρουμε το καλύτερο που έχουν να προσφέρουν και τα δύο; Διαρροή χρόνου Η διαχείριση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και το «σερφάρισμα» στο Διαδίκτυο μπορούν να τρώνε ώρες κάθε μέρα. Λίγο λίγο, οι μέρες μας κυλούν και φεύγουν, σταλάζοντας έξω από τα μόντεμ μας. Κάθε ώρα μπροστά στο πληκτρολόγιο είναι 60 λεπτά που δεν περάσαμε κάνοντας κάτι άλλο. Τις ώρες που περνάς μπροστά στον υπολογιστή, θα μπορούσες να φυτεύεις έναν κήπο, να προσφέρεις εθελοντική εργασία σε έναν οίκο ευγηρίας, να μαθαίνεις στα παιδιά σου (ή στα παιδιά των γειτόνων σου) μπάσκετ ή άλλα ομαδικά παιχνίδια. Όλα είναι θέμα ισορροπίας. Υπάρχει κάτι που θα σε έκανε να νιώθεις καλύτερα κάνοντάς το; Όταν το Διαδίκτυο γίνεται πρόβλημα Οι άνθρωποι εθίζονται σε κάθε είδους πράγματα: ναρκωτικά, φαγητό, τζόγο, γυμναστική, ψώνια, σεξ κ.λπ. Ο προβληματικός εθισμός μπορεί να οριστεί ως οτιδήποτε δεν ικανοποιεί ποτέ πραγματικά ανάγκες, που τελικά προκαλεί δυστυχία και διαταράσσει ζωές. Ακολουθούν μερικές ερωτήσεις που προσφέρουν οι ψυχολόγοι σε ανθρώπους που προσπαθούν να προσδιορίσουν αν είναι πραγματικά εθισμένοι: Παραμελείς σημαντικά πράγματα στη ζωή σου εξαιτίας αυτής της συμπεριφοράς; Διαταράσσει αυτή η συμπεριφορά τις σχέσεις σου με σημαντικούς ανθρώπους στη ζωή σου; Ενοχλούνται ή απογοητεύονται από σένα σημαντικοί άνθρωποι στη ζωή σου σχετικά με αυτή τη συμπεριφορά; 16

17 Γίνεσαι αμυντικός ή ευερέθιστος όταν οι άνθρωποι επικρίνουν αυτή σου τη συμπεριφορά; Νιώθεις ποτέ ένοχος ή αγχωμένος γι αυτό που κάνεις; Έχεις πιάσει ποτέ τον εαυτό σου να κρύβει ή να προσπαθεί να «κουκουλώσει» αυτή τη συμπεριφορά; Έχεις προσπαθήσει ποτέ να περιορίσεις αυτή τη συμπεριφορά αλλά δεν τα κατάφερες; Αν ήσουν ειλικρινής με τον εαυτό σου, θα ένιωθες ότι υπάρχει μια άλλη, κρυμμένη ανάγκη, που παρωθεί αυτή τη συμπεριφορά; Καταφατική απάντηση σε μία ή δύο από αυτές τις ερωτήσεις, μπορεί να μη σημαίνει τίποτα. Καταφατική απάντηση σε τρεις ή περισσότερες, μπορεί να σημαίνει πρόβλημα. ΟΜΑΔΕΣ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2016 Αριθμός συμμετεχόντων: ελάχιστος 3 - μεγ. 5 άτομα. 1. Δευτέρα ανα δύο εβδομάδες 2. Τρίτη ή/και ανα δύο εβδομάδες 3. Τετάρτη ανα δύο εβδομάδες 4. Τετάρτη ανα δύο εβδομάδες Πληροφορίες εγγραφές στον Πάνο ή pasimaki@otenet.gr Ομάδα προσωπικής ανάπτυξης & θεραπείας Θεματολογία: Χρήση των μοντέλων θεραπείας Ενοποίησης Ημισφαιρίων, Ενδυνάμωσης & εστίασης στις Πνευματικές ανάγκες. Βαθιά θεραπευτική δουλειά με την χρήση θεραπείας τέχνης, οραματισμού, τελετουργικών παράλληλα με το μοίρασμα των προσωπικών βιωμάτων. Μέρα: Δευτέρα 3ωρες συναντήσεις Αριθμός συμμετεχόντων: ελάχιστος 6 - μεγ.15 άτομα. Πληροφορίες εγγραφές στον Πάνο ή pasimaki@otenet.gr 17

18 Ομάδα γονέων και ομάδα εφήβων Μέρα: θα ανακοινωθεί βάσει των ενδιαφερομένων Αριθμός συμμετεχόντων: ελάχιστος 6 - μεγ.9 άτομα. Πληροφορίες εγγραφές στον Πάνο ή pasimaki@otenet.gr ΝΕΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΜΕ ΤΟΝ ΔΡΑ WILLEM LAMMERS Φεβρουαρίου 2017 Παρασκευή Σάββατο , Κυριακή στην αγγλική, χωρίς μετάφραση LOGOSYNTHESIS με τον δρα Willem Lammers Ο Dr Willem Lammers είναι Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπευτής, Σύμβουλος και Επόπτης. Έχει γράψει βιβλία και έχει συνδυάσει στην εκπαίδευσή του το Transactional analysis, energy psychology, Bioenergetics και NLP. Ανέπτυξε τη μέθοδο της Λογοσύνθεσης το Τα τελευταία χρόνια ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο και την διδάσκει. Η Λογοσύνθεση, μέσα από τη μαγεία των λέξεων, ενώνει τα διασπασμένα κομμάτια του εαυτού και θεραπεύει με τη δύναμη των φράσεων, ενισχύοντας την επαφή με το πυρήνα μας, την ουσία μας και τον κόσμο. Ο θεραπευτής, δίνοντας 18

19 κάποιες φράσεις στον θεραπευόμενο, τον βοηθά να επανακτήσει την χαμένη του ενέργεια και να αποτινάξει καθετί ξένο από την ολότητά του. Μέσα από τη Λογοσύνθεση, δουλεύονται τα αρνητικά πιστεύω, οι ενοχλητικές και επώδυνες αναμνήσεις, οι μπλοκαρισμένες σχέσεις, προσκολλήσεις και κάθε τραύμα. Απευθύνεται σε Ψυχοθεραπευτές και Συμβούλους όλων των προσεγγίσεων που θέλουν να συνδέσουν το σώμα με το πνεύμα και το νου. Για την εκπαίδευση χρειάζονται 12 ημέρες, δηλαδή 4 τριήμερα σεμινάρια. Το «Basic training θα γίνει στις 17, 18 και 19 Φεβρουαρίου 2017 τις ακόλουθες ώρες: Παρασκευή 17/2 10:00 18:00 Σάββατο 18/2 10:00 18:00 Κυριακή 19/2 10:00 17:00 Για να δηλώσετε συμμετοχή στείλτε μήνυμα στο valia.zervaki@gmail.com Διδακτρα 250,00. Για προεγγραφές με εξόφληση έως 30 Δεκεμβρίου ,00 Επισκεφθείτε το site για να δείτε περισσότερα για την μέθοδο του Dr Lammers και την εκπαίδευση. 19

20 Κέντρο Δια Βίου Μάθησης 1 Μητροπόλεως 25 & Πατρώου ος όροφος τηλ Νέος κύκλος Ομιλιών με ελεύθερη είσοδο χωρίς προεγγραφή Τετάρτη, ώρα προσέλευσης: παρουσίαση: Εισαγωγή στη συνθετική ψυχοθεραπεία Τα εκπαιδευτικά προγράμματα συμβουλευτικής & ψυχοθεραπείας του Athens Synthesis Βασικά μοντέλα Ψυχοθεραπείας Βασικά μοντέλα Ψυχοθεραπείας Θεωρίες ψυχικής εξέλιξης Τι μας φέρνει στη θεραπεία Τι περιλαμβάνει η πρώτη συνεδρία Θεραπευτική σχέση θεραπευτική συμμαχία Η αντίσταση στη θεραπεία μηχανισμοί άμυνας Η αντίσταση στη θεραπεία μηχανισμοί άμυνας 2 20