Σαρμάς, Σωτηρία Ντούνη, Χρυσούλα Καραμαδούκη, Μαρία Βλαχάκη, Γεωργία. Μαραγκού και Αγγελική Μαυρουδή, Αντιπρόεδροι, Γεώργιος Βοΐλης,

Transcript

1 ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Π Ρ Α Κ Τ Ι Κ Α ΤΗΣ 4 ης ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗΣ ΤΗΣ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΤΗΣ 30 ης ΜΑΡΤΙΟΥ ο----- Μ Ε Λ Η : Ανδρονίκη Θεοτοκάτου, Πρόεδρος, Φλωρεντία Καλδή, Ιωάννης Σαρμάς, Σωτηρία Ντούνη, Χρυσούλα Καραμαδούκη, Μαρία Βλαχάκη, Γεωργία Μαραγκού και Αγγελική Μαυρουδή, Αντιπρόεδροι, Γεώργιος Βοΐλης, Κωνσταντίνος Κωστόπουλος, Βασιλική Ανδρεοπούλου, Ασημίνα Σαντοριναίου, Ευαγγελία - Ελισάβετ Koυλουμπίνη, Σταμάτιος Πουλής, Κωνσταντίνα Ζώη, Δέσποινα Καββαδία - Κωνσταντάρα, Αγγελική Μυλωνά, Γεωργία Τζομάκα, Θεολογία Γναρδέλλη, Βιργινία Σκεύη, Κωνσταντίνος Εφεντάκης, Βασιλική Σοφιανού, Αγγελική Πανουτσακοπούλου, Δέσποινα Τζούμα, Δημήτριος Τσακανίκας, Ευφροσύνη Παπαθεοδώρου, Κωνσταντίνος Παραθύρας, Αργυρώ Μαυρομμάτη, Ευαγγελία Σεραφή, Κωνσταντίνος Κρέπης και Ειρήνη Κατσικέρη, Σύμβουλοι. Η Αντιπρόεδρος Άννα Λιγωμένου και οι Σύμβουλοι Μαρία Αθανασοπούλου, Ελένη Λυκεσά, Δημήτριος Πέππας, Χριστίνα Ρασσιά, Βασιλική Προβίδη και Ασημίνα Σακελλαρίου απουσίασαν δικαιολογημένα. ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ : Μιχαήλ Ζυμής. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Ελένη Αυγουστόγλου, Επίτροπος, Προϊσταμένη της Γραμματείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

2 2 Με την έναρξη της συνεδρίασης, η Πρόεδρος του Δικαστηρίου έδωσε το λόγο στον Σύμβουλο Σταμάτιο Πουλή, ο οποίος, ως επικεφαλής της Επιτροπής Σχεδιασμού Ελέγχου, εισηγήθηκε τα ακόλουθα ως προς το Ετήσιο Πρόγραμμα Στοχευμένων Ελέγχων για το έτος ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΥΝΟΨΗ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Το Ελεγκτικό Συνέδριο, ως Ανώτατο Δημοσιονομικό Δικαστήριο, υποχρεούται, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 81 του ν. 4055/2012 (ήδη άρθρο 40 παρ. 1 και 2 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο - ν. 4129/2013), στη διενέργεια στοχευμένων ελέγχων σε τομείς υψηλού ελεγκτικού ενδιαφέροντος, σύμφωνα με το ετήσιο ελεγκτικό πρόγραμμα που εγκρίνεται από την Ολομέλειά του. Οι έλεγχοι αυτοί, που διενεργούνται από το Ελεγκτικό Συνέδριο υπό την ιδιότητα του ανεξάρτητου εξωτερικού ελεγκτή, δύνανται να είναι είτε οι κλασσικοί κατασταλτικοί έλεγχοι, δηλαδή περί την ακρίβεια και ορθότητα καταγραφής των λογαριασμών καθώς και ως προς την τήρηση της αρχής της κανονικότητας και νομιμότητας της δημόσιας δαπάνης, είτε επιδόσεων, δηλαδή έλεγχοι περί του εάν επιτεύχθηκαν οι σκοποί για τους οποίους διατέθηκαν οι δημόσιοι πόροι. Κατ' εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων, ομάδα εργασίας με επικεφαλής τον εισηγητή της παρούσης εκπόνησε σχέδια ετησίων προγραμμάτων ελέγχου τόσο για το έτος 2014 όσο και για το έτος Η Ολομέλεια του Δικαστηρίου, κατά τις 19/ και 25/ Γενικές Συνεδριάσεις της, προέβη στην έγκριση του σχεδίου ετησίου προγράμματος για τα έτη 2014 και 2015, αντιστοίχως. Για το έτος 2014

3 3 εγκρίθηκε η διενέργεια έξι ελέγχων, οι οποίοι ολοκληρώθηκαν εγκαίρως, τα δε αποτελέσματά τους παρουσιάστηκαν στην Ολομέλεια. Για το έτος 2015 εγκρίθηκε η διενέργεια οκτώ ελέγχων, εκ των οποίων διενεργήθηκαν μόλις οι δύο, διότι, όπως πληροφορήθηκε ο εισηγητής της παρούσης, δεν υπήρχε διαθέσιμο ανθρώπινο δυναμικό για τη στελέχωση των ομάδων ελέγχου. Πέραν των ως άνω ρυθμίσεων, που υιοθετήθηκαν με το ν. 4055/12, με το νόμο περί του Δημοσίου Λογιστικού (ν. 4270/2014) και σε εναρμόνιση με το ευρωπαϊκό δημοσιονομικό πλαίσιο, προβλέπεται ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο: α) ασκεί τον έλεγχο του δημοσιονομικού συστήματος της χώρας και όλων των φορέων της γενικής κυβέρνησης, ως ο μοναδικός Εξωτερικός Ελεγκτής (αρ. 169 παρ. 1), β) παρακολουθεί, ελέγχει και αξιολογεί την αποτελεσματικότητα και την επάρκεια των φορέων άσκησης εσωτερικού ελέγχου, όπως π.χ. η Γενική Διεύθυνση Δημοσιονομικών Ελέγχων, Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., Γ.Ε.Ε.Δ.Δ., Ε.Δ.Ε.Λ. κ.ο.κ. (αρ. 169 παρ. 2), γ) ενημερώνεται για το σύνολο των εκθέσεων ελέγχου, που εκπονούνται από τις υπηρεσίες (φορείς) εσωτερικού ελέγχου (168 παρ. 3), δ) ελέγχει την τήρηση των δημοσιονομικών αρχών και κανόνων σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης (αρ.21 περ. ιθ ) και ε) γνωμοδοτεί επί νομοσχεδίων τα οποία ρυθμίζουν μείζονος σπουδαιότητας θέματα δημοσιονομικής διαχείρισης (αρ. 20 παρ. κα και 176 παρ. 1 ).

4 4 Οι ως άνω αρμοδιότητες ενισχύουν τον ρόλο του Ελεγκτικού Συνεδρίου ως εξωτερικού δημοσιονομικού ελεγκτή και πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν τόσο κατά τον σχεδιασμό του τετραετούς προγράμματος, όσο και κατά τον ετήσιο προγραμματισμό των ελέγχων. Για το 2016 η Επιτροπή Σχεδιασμού Ελέγχων επέλεξε τέσσερις εκ των έξι ελέγχων των οποίων εγκρίθηκε μεν η διενέργειά τους για το έτος 2015 από την Ολομέλεια, πλην όμως δεν πραγματοποιήθηκαν. Η επιλογή των τεσσάρων αυτών ελέγχων έγινε λαμβάνοντας υπόψιν τη βαθμολογία που συγκέντρωσαν, βάσει των πέντε κριτηρίων βαθμολόγησής τους 1, το διαθέσιμο προσωπικό και τα διαθέσιμα εργαλεία ελέγχου. Προτείνεται όπως η Ολομέλεια επιλέξει τουλάχιστον δύο εκ των τεσσάρων αυτών ελέγχων. Επίσης, η Επιτροπή προτείνει όπως εκ των ελέγχων που έχουν διενεργηθεί και ολοκληρωθεί κατά τα έτη 2013 και 2014, διενεργηθεί ένας ανά έτος, ήτοι συνολικά δύο, έλεγχοι συμμόρφωσης (follow up). Θα πρέπει και πάλι να υπογραμμισθεί ότι τόσο η εφαρμογή των Διεθνών Προτύπων των Ανώτατων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων όσο και ο ετήσιος προγραμματισμός βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο για το Ελεγκτικό Συνέδριο. Οι προτεινόμενοι έλεγχοι τόσο για το 2014 και 2015 όσο και για το 2016 αποτελούν την αφετηρία μίας μακροχρόνιας διαδικασίας συλλογής στοιχείων, προσπάθεια για υψηλού επιπέδου ανάλυσης κινδύνων και απόκτησης 1 Οικονομική αξία-σημαντικότητα Κοινωνική προστιθέμενη αξία- βελτίωση Εφικτότητα ελέγχου Επείγον ελέγχου Πληροφόρηση (εσωτερική-εξωτερική))

5 5 γνώσης για τους φορείς που υπόκεινται σε έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Ένας από τους μακροπρόθεσμους στόχους του Ετήσιου Προγράμματος Ελέγχου είναι να ενταχθεί σταδιακά σε αυτό το σύνολο του ελεγκτικού έργου του Ελεγκτικού Συνεδρίου καθώς και να διενεργούνται στοχευμένοι έλεγχοι ανά τακτά χρονικά διαστήματα σε όλους τους σημαντικούς και ενδιαφέροντες ελεγχόμενους φορείς. 2. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ Ανεξαρτήτως των αλλαγών που έχουν επέλθει στο δημοσιονομικό θεσμικό πλαίσιο, οι στρατηγικοί στόχοι του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ακόμη δε περισσότερο ένεκα των αλλαγών αυτών, παραμένουν αυτοί που έχουν τεθεί κατά την έγκριση των ετησίων προγραμμάτων ελέγχου ετών 2014 και 2015 (19/2013 και 25/2014 Γενικές Συνεδριάσεις της Ολομέλειας του Δικαστηρίου). Το Ελ. Συν. πρέπει να προγραμματίζει το έργο του στη βάση μιας στρατηγικής ελέγχου, η οποία κυρίως αποσκοπεί: α) στην αναβάθμιση και βελτίωση της δημόσιας λογοδοσίας και της δημοσιονομικής διαχείρισης στην Ελλάδα και β) στην επανεκτίμηση από το Κοινοβούλιο και την κοινή γνώμη του ρόλου και της αποστολής του. Προς επίτευξη των ανωτέρω στρατηγικών στόχων, το Ελεγκτικό Συνέδριο εστιάζει τους διενεργούμενους ελέγχους σε τομείς υψηλού ελεγκτικού ενδιαφέροντος και χρηματοοικονομικού κινδύνου, επιδιώκοντας τη μεγιστοποίηση του συνολικού αντικτύπου αυτών, προωθεί χρήσιμες συστάσεις προς το Κοινοβούλιο, ώστε να ενισχύσει τον εποπτικό του ρόλο στη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών, ενθαρρύνει την αποτελεσματική επικοινωνία με

6 6 τους πολίτες, μέσω της έκδοσης έγκαιρων, σαφών, αξιόπιστων και ευανάγνωστων εκθέσεων ελέγχου και αξιοποιεί τους διαθέσιμους πόρους του με το βέλτιστο τρόπο, ενισχύοντας την αποδοτικότητα του έργου του. Αναγκαία συνθήκη για τα ανωτέρω, όπως αναλύεται στο επόμενο κεφάλαιο, αποτελεί: α) η έγκριση του συνταχθέντος εγχειριδίου ελέγχου, β) η ολοκλήρωση της διαδικασίας έγκρισης του νέου Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, γ) η σύσταση διοικητικού σχηματισμού για τον προγραμματισμό, σχεδιασμό και παρακολούθηση των διενεργουμένων ελέγχων και δ) η συνεχής εκπαίδευση των δικαστικών υπαλλήλων - ελεγκτών, καθώς και η συμμετοχή τους σε προγράμματα ελεγκτικών πιστοποιήσεων. Η βασική επιδίωξη για βελτίωση, κατά τα ανωτέρω, της αποδοτικότητας της λειτουργίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου και, συνεπώς, για αναβάθμιση μακροπρόθεσμα του ρόλου του, θα αποτυπωθεί, άλλωστε, στο Πολυετές Πρόγραμμα Ελέγχου για την περίοδο , δυνάμει του οποίου θα προγραμματισθούν οι έλεγχοι εντός των επόμενων τεσσάρων ετών. Η Επιτροπή Σχεδιασμού Ελέγχων θα καταρτίσει το Πολυετές Πρόγραμμα Ελέγχου, καθοδηγούμενη από τη Στρατηγική Ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το χαρτοφυλάκιο των δυνητικών ελέγχων, την εκτίμηση των συνολικών πόρων, οι οποίοι θα κατανεμηθούν πέραν των συνήθων και τρεχόντων ελέγχων, την ανάγκη για διενέργεια στοχευμένων ελέγχων σε τομείς υψηλού ελεγκτικού ενδιαφέροντος, καθώς και την υποχρέωση κάλυψης, σε κυκλική βάση, του συνολικού ελεγκτικού πεδίου στη δημόσια διοίκηση. Το Τετραετές Πρόγραμμα Ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου θα αναθεωρείται σε ετήσια βάση, με την

7 7 απόσυρση ή την εισαγωγή επιπλέον θεμάτων και προτάσεων ελέγχου, λαμβάνοντας υπόψιν τόσο τους αναδυόμενους κινδύνους και τις νέες δραστηριότητες του Δημοσίου, τις προκλήσεις, τις ανησυχίες και τα μηνύματα από την κοινή γνώμη και το Κοινοβούλιο όσο και την ανάγκη για βέλτιστη χρήση του υπηρετούντος προσωπικού και των διαθέσιμων πόρων. 3. ΝΕΟ ΤΟΠΙΟ ΝΕΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ Ως γνωστόν, με το άρθρο 10 παρ. 10 του ν. 4337/2015 καταργείται από ο προληπτικός έλεγχος των δαπανών του κράτους και από ο προληπτικός έλεγχος των δαπανών των ΟΤΑ καθώς και του συνόλου των νομικών προσώπων (δημόσιου ή ιδιωτικού δικαίου) που υπάγονται στον έλεγχο αυτό. Τουτέστιν, με τα σημερινά δεδομένα, από 1ης Ιανουαρίου 2019 το Ελ. Συν. δεν θα ασκεί παντάπασιν προληπτικό έλεγχο επί των δημοσίων δαπανών. Βεβαίως, η Ολομέλεια του Δικαστηρίου έχει επανειλημμένως αποφανθεί ως προς τη συνταγματική κατοχύρωση του προληπτικού ελέγχου των δαπανών, πλην η Επιτροπή του Ετησίου Προγράμματος οφείλει να σχεδιάζει και προγραμματίζει τους στοχευμένους ελέγχους συνεκτιμώντας το νέο θεσμικό πλαίσιο και εν τέλει να προτείνει στην Ολομέλεια τα αναγκαία βήματα για τον εκσυγχρονισμό του ελεγκτικού έργου του Ελ. Συν. και την προσαρμογή του στο ως άνω νέο θεσμικό πλαίσιο. Ενόψει των ανωτέρω, θα πρέπει να ληφθούν υπόψιν και συνεκτιμηθούν τα ακόλουθα:

8 8 α) κατά την ισχύουσα νομοθεσία, ο κατασταλτικός έλεγχος από το Ελ. Συν. διενεργείται σύμφωνα με τις διατάξεις του Οργανισμού του και ''τα ελεγκτικά πρότυπα του Διεθνούς Οργανισμού Ανώτατων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων (INTOSAI) '' (άρθρο 39 παρ. 4 του ν. 4129/2013). β) σύμφωνα με το άρθρο 169 του Δημόσιου Λογιστικού (ν. 4270/2014), το Ελ. Συν. είναι ο μοναδικός εξωτερικός ελεγκτής των δημόσιων δαπανών. Στο πλαίσιο αυτό, κατοχυρώνοντας τη μοναδικότητα του εξωτερικού ελεγκτή από τυχόν υπό σύσταση ''ανεξάρτητες'' ή μη αρχές, οφείλουμε να ασκήσουμε εγκαίρως και αποτελεσματικά τον κατασταλτικό έλεγχο. γ) σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Επιτροπής Σχεδιασμού Ελέγχων (βλ. εισήγηση κατά την 25η/ Γεν. Συνεδρίαση της Ολομέλειας), πλέον του 70% του ελεγκτικού έργου του Ελ. Συν. διατίθεται για την διενέργεια του προληπτικού ελέγχου, ενώ ικανό ποσοστό εκ του ανθρώπινου προσωπικού διατίθεται για τον προληπτικό έλεγχο των δαπανών του κράτους (προληπτικός έλεγχος σε Υπουργεία). Πλέον των εκατό υπαλλήλων απασχολούνται αποκλειστικώς με τον προληπτικό έλεγχο των δαπανών στα Υπουργεία, ο οποίος, υπενθυμίζεται, καταργείται από , ήτοι εντός περίπου οκτώ μηνών. Με αυτά τα δεδομένα, προτείνεται: 3.1. Έγκριση Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου Η ανάγκη άσκησης των νέων αρμοδιοτήτων του Ελεγκτικού Συνεδρίου σύμφωνα με τους νόμους 4129/2013 και 4270/14 σε συνδυασμό με την

9 9 κατάργηση του προληπτικού ελέγχου στις δαπάνες του κράτους, των ΟΤΑ και των δημόσιων νομικών προσώπων, απαιτούν την ταχύτερη δυνατόν ολοκλήρωση και έγκριση ενός νέου Κανονισμού λειτουργίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Ο νέος Κανονισμός θα πρέπει να ρυθμίζει την οργάνωση των Υπηρεσιών του Ελεγκτικού Συνεδρίου (Οργανόγραμμα) σύμφωνα με τις τρέχουσες εξελίξεις και τις απαιτήσεις εφαρμογής των διεθνών ελεγκτικών προτύπων, την ανακατανομή της ελεγκτέας ύλης και των αρμοδιοτήτων με τον αποδοτικότερο και αποτελεσματικότερο τρόπο και τέλος την περιγραφή των εσωτερικών διαδικασιών άσκησης των ελεγκτικών αρμοδιοτήτων και των θέσεων εργασίας Έγκριση του Εγχειριδίου Ελέγχου Όπως προαναφέρθηκε, ο έλεγχος των λογαριασμών και απολογισμών από το Ελεγκτικό Συνέδριο (κατασταλτικός έλεγχος) διενεργείται σύμφωνα με τις διατάξεις που το διέπουν και τα διεθνή ελεγκτικά πρότυπα. Για τον λόγο αυτό και σε συνέχεια της απόφασης της 19ης/ Γεν. Συνεδριάσεως της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου συγκροτήθηκε, με την υπ αριθμόν 132/ Απόφαση του Προέδρου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, εξαμελής ομάδα εργασίας (αποτελούμενη από τρεις δικαστικούς λειτουργούς και τρεις δικαστικούς υπαλλήλους, η οποία συμπληρώθηκε με δύο επιπλέον δικαστικούς υπαλλήλους, σχ. η 77753/ Απόφαση του Προέδρου του Ελεγκτικού Συνεδρίου). Αντικείμενο της ομάδας εργασίας ήταν η κατάρτιση εγχειριδίου ελέγχου με βάση τα διεθνή πρότυπα των Ανωτάτων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων. Οι

10 10 εργασίες της σύνταξης του εγχειριδίου ελέγχου ολοκληρώθηκαν στις 28 Μαΐου Το εγχειρίδιο ελέγχου αποτελείται από 10 Κεφάλαια, 45 Ενότητες και 100 Παραρτήματα. Το περιεχόμενό του έχει συνοπτικά ως εξής: Κεφάλαιο 1 Κεφάλαιο 2 Κεφάλαιο 3 Κεφάλαιο 4 Κεφάλαιο 5 Κεφάλαιο 6 Κεφάλαιο 7 Κεφάλαιο 8 Κεφάλαιο 9 Εισαγωγή Αρμοδιότητες Ελεγκτικού Συνεδρίου Διαδικασίες Ελεγκτικού Συνεδρίου Ελεγκτικές διαδικασίες Προγραμματισμός ελέγχου Πραγματοποίηση ελέγχου Περαίωση ελέγχου Έκθεση ελέγχου Καταλογισμός Κεφάλαιο 10 Παρακολούθηση ελέγχου συμμόρφωσης επί των συστάσεων Όπως αναφέρεται στην Εισαγωγή του σχεδίου του Εγχειριδίου Ελέγχου «Το παρόν εγχειρίδιο ελέγχου αποσκοπεί στο να βοηθήσει τους ελεγκτές του Ελεγκτικού Συνεδρίου να πραγματοποιήσουν υψηλής ποιότητας χρηματοοικονομικούς ελέγχους καθώς και ελέγχους συμμόρφωσης. Προσδιορίζει τις αρχές που διέπουν την προσέγγιση του Δικαστηρίου στους εν λόγω ελέγχους καθώς και τις διαδικασίες που εφαρμόζονται. Στόχος είναι να συνδράμει τους ελεγκτές ώστε να φέρουν σε πέρας χρηματοοικονομικούς ελέγχους και ελέγχους συμμόρφωσης κατά έναν οικονομικό, αποδοτικό και αποτελεσματικό τρόπο.

11 11 Περαιτέρω, το εγχειρίδιο ελέγχου ως βασικούς στόχους έχει: τον καθορισμό του τρόπου προσέγγισης καθώς και των πολιτικών και διαδικασιών διεξαγωγής των ελέγχων σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα των Ανωτάτων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων την παροχή κατευθυντήριων γραμμών στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των ελεγκτών κατά τη διάρκεια του ελέγχου την τυποποίηση ερωτηματολογίων / προγραμμάτων / εγγράφων / εκθέσεων ελέγχου την ενίσχυση των δεξιοτήτων και της επαγγελματικής κρίσης των ελεγκτών την περιγραφή της διαδικασίας παρακολούθησης της συμμόρφωσης επί των συστάσεων του Ελεγκτικού Συνεδρίου.» Από τα ανωτέρω καθίσταται σαφής η επιτακτική ανάγκη οριστικοποίησης και έγκρισης του Εγχειριδίου Ελέγχου, το οποίο θα αποτελέσει το «εργαλείο» για την εφαρμογή από το Ελεγκτικό Συνέδριο των διεθνών ελεγκτικών προτύπων. Συγχρόνως αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για: α) την επίτευξη των στρατηγικών στόχων του Ελεγκτικού Συνεδρίου, β) τη σταδιακή προσαρμογή του Ελεγκτικού Συνεδρίου στα νέα δεδομένα περιορισμούκατάργησης του προληπτικού ελέγχου και μετατόπισης του ελεγκτικού ενδιαφέροντος στον κατασταλτικό έλεγχο και γ) τη σύνταξη ενός ρεαλιστικού, επίκαιρου και ενδιαφέροντος τετραετούς Προγράμματος Ελέγχου.

12 Εκπαίδευση Υπαλλήλων Πρόκειται για έναν παραμελημένο από το Ελ. Συν. τομέα. Η ανάγκη όμως για τη συνεχή εκπαίδευση των υπαλλήλων-ελεγκτών του επιτείνεται και καθίσταται πλέον ανάσα ζωής για το Ελ. Συν. εκ του ότι: α) περιορίζεταικαταργείται ο προληπτικός έλεγχος και επομένως οι ελεγκτές πρέπει να εκπαιδευτούν στη διενέργεια σύγχρονων και στοχευμένων ελέγχων και β) το Ελ. Συν. υποχρεούται πλέον στην υιοθέτηση και εφαρμογή των διεθνών ελεγκτικών προτύπων των Ανώτατων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων και επομένως απαιτείται, πέραν του εγχειριδίου ελέγχου, η συνεχής και στοχευμένη εκπαίδευση των δικαστικών υπαλλήλων καθώς και η συμμετοχή τους σε προγράμματα ελεγκτικών πιστοποιήσεων, που να είναι προσαρμοσμένα στα Διεθνή Ελεγκτικά Πρότυπα και στον έλεγχο των Πληροφοριακών Συστημάτων. Βασικό κίνητρο για τη συμμετοχή των υπαλλήλων στα εκπαιδευτικά προγράμματα είναι η πιστοποίησή τους ως δημοσιονομικών ελεγκτών. Πρέπει, συνεπώς, να εξευρεθεί ο κατάλληλος οργανισμός που θα εκπαιδεύει και εν συνεχεία θα πιστοποιεί για την επάρκεια του εκπαιδευόμενου ως ελεγκτή Σύσταση διοικητικού σχηματισμού για τον σχεδιασμό και την παρακολούθηση των ελέγχων Πρωταρχικός σκοπός του Ετήσιου Προγράμματος Ελέγχου είναι να αποτελέσει το εργαλείο προγραμματισμού όλων των διενεργουμένων ελέγχων και λοιπών ελεγκτικών εργασιών από το Ελεγκτικό Συνέδριο με βάση τους στρατηγικούς στόχους του, την εκτίμηση κινδύνων και το διαθέσιμο προσωπικό.

13 13 Προς επίτευξη του σκοπού αυτού θα πρέπει αφενός μεν να συμπεριλαμβάνονται σε αυτό (ΕΠΕ) όλα τα είδη ελέγχων και εργασιών με τον εκτιμώμενο χρόνο εκτέλεσής τους, αφετέρου δε οι διαθέσιμες ημέρες εργασίας (αφαιρώντας άδειες, αργίες κ.ά.) των δικαστικών υπαλλήλων. Στο Ετήσιο Πρόγραμμα πρέπει να περιγράφονται: α) οι στοχευμένοι έλεγχοι, β) οι διαρκείς ελεγκτικές εργασίες (προληπτικός, κατασταλτικός έλεγχος υπολόγων), γ) οι τακτικοί διαχειριστικοί έλεγχοι, δ) οι έκτακτοι διαχειριστικοί έλεγχοι, που διατάσσονται από τον Πρόεδρο του Δικαστηρίου, ε) οι εργασίες συντονισμού, σχεδιασμού και παρακολούθησης του έργου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και στ) οι λοιπές εργασίες Προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, κάθε Υπηρεσία Ελέγχου και Επιτροπή / Ομάδα Εργασίας θα υποχρεούται να υποβάλει τον προγραμματισμό ελέγχων και εργασιών της καθώς και τον προγραμματισμένο χρόνο απασχόλησης των υπαλλήλων / μελών της ούτως ώστε να συμπεριληφθούν και συζητηθούν κατά την έγκριση του Ετήσιου Προγράμματος Ελέγχου. Μέσω της άντλησης και συγκέντρωσης των στοιχείων αυτών θα αποκτάται μία συνολική εικόνα τόσο των εργασιών του Ελεγκτικού Συνεδρίου όσο και του απαιτούμενου χρόνου τους, θα προγραμματίζονται κατά προτεραιότητα, με βάση την σημαντικότητα, την εκτίμηση κινδύνων και το διαθέσιμο προσωπικό, οι

14 14 ελεγκτικές εργασίες, θα μετράται η αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα κάθε Υπηρεσίας Ελέγχου ενώ θα αναδεικνύονται οι Υπηρεσίες με ελλιπές προσωπικό. Επιπλέον, όλες οι Υπηρεσίες Ελέγχου θα πρέπει να παρέχουν στοιχεία και πληροφορίες, που κρίνει απαραίτητα η Επιτροπή Σχεδιασμού Ελέγχων, προκειμένου να σχηματισθεί ένα χαρτοφυλάκιο δυνητικών στοχευμένων ελέγχων σε πανελλαδικό επίπεδο. Παραλλήλως όμως με την συλλογή των ζητούμενων στοιχείων και πληροφοριών από τις Υπηρεσίες Ελέγχου, η Επιτροπή Σχεδιασμού Ελέγχων πρέπει να παρακολουθεί σε τακτική βάση τις εξελίξεις και την επικαιρότητα συνδυαστικά με την άντληση οικονομικών στοιχείων από εξωτερικές πηγές ανά άξονα επιλογής ελέγχων ούτως ώστε να προτείνει ελέγχους υψηλού ελεγκτικού ενδιαφέροντος. Ενόψει των ανωτέρω, είναι πρόδηλη και επιτακτική η ανάγκη για τη δημιουργία μίας διοικητικής υπηρεσίας, η οποία να απασχολείται αποκλειστικά με τη συνεχή συγκέντρωση στοιχείων, επισκόπηση πληροφοριών, εκτίμηση κινδύνων, αξιολόγηση προτάσεων, επεξεργασία του προϋπολογισμού ανθρωποημερών ανά υπηρεσία / έλεγχο / εργασία, ενημέρωση του μητρώου ελεγχόμενων φορέων, προετοιμασία των παραρτημάτων για τον ετήσιο και πολυετή προγραμματισμό, αξιολόγηση της εκτέλεσης του Ετήσιου Προγράμματος Ελέγχου κ.ά.

15 15 4. ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΙ ΠΟΡΟΙ Ο συνολικός αριθμός των δικαστικών υπαλλήλων του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανέρχεται σε 613 άτομα. Οι συνολικές εβδομάδες εργασίας που αντιστοιχούν σε αυτό τον αριθμό προσωπικού ανέρχονται σε (613 υπάλληλοι * 38 εβδομάδες 2 το έτος). ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ 3 ΠΕ - ΤΕ ΔΕ-ΥΕ ΑΘΗΝΑ 362 (60%) 230 (38%) 132 (22%) ΕΚΤΟΣ ΑΘΗΝΩΝ 251 (40%) 202 (33%) 49 (8%) ΣΥΝΟΛΟ 613 (100%) 432 (70%) 181 (30%) ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ Ελεγκτές Διοικ. Υπαλ. Προληπτικός Έλεγχος Περιφέρεια: Δήμοι Υπουργεία 11 2 Προληπτικός Έλεγχος - ΑΘΗΝΑ Υπουργεία (στην Αττική) Δήμοι Αττικής Νομικά Πρόσωπα Αττικής 23 7 Κατασταλτικός Έλεγχος Κεντρικής Υπηρεσίας ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ Οι 38 εβδομάδες εργασίας κατά Μ.Ο. προκύπτουν αφού αφαιρεθούν οι κάθε είδους άδειες και αργίες καθώς και πρόβλεψη για εκπαίδευση στον κάθε υπάλληλο και διάφορα άλλα διοικητικά θέματα. 3 Τα στοιχεία του προσωπικού βασίστηκαν στην κατάσταση προσωπικού κατά την 8 Μαρτίου Περιλαμβάνει τις 16 υπηρεσίες επιτρόπου στο κεντρικό κατάστημα και την υπηρεσία επιτρόπου στον ΟΠΕΚΕΠΕ

16 16 5. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ Επαναλαμβανόμενες ελεγκτικές εργασίες Προληπτικός έλεγχος δαπανών Υπουργείων Ο προληπτικός έλεγχος των δαπανών στα Υπουργεία καταργείται από 1/1/2017. Για το έτος 2016 διεξάγεται με τους περιορισμούς ως προς τα κατώτατα όρια δαπάνης ανά χρηματικό ένταλμα που ετέθησαν με τα π.δ/τα 136/2011 και 87/2014. Για τον προληπτικό έλεγχο στα υπουργεία (συμπεριλαμβανομένων και των υπουργείων στην περιφέρεια Μακεδονίας- Θράκης και Ναυτιλίας-Αιγαίου) απασχολούνται 103 υπάλληλοι (79 ΠΕ και 24 ΔΕ). ΠΙΝΑΚΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ ΣΤΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΑ 5 Υπ. Αγροτ. Ανάπτυξης Υπ. Ανάπτυξης (Εθν. Οικονομίας) Υπ. Ναυτιλίας & Αιγαίου Υπ. Τουριστικής Ανάπτυξης Υπ. Ανάπτυξης Υπ. Δικαιοσύνης Υπ. Εξωτερικών Υπ. Πολιτισμού ΓΓ Εμπορίου Υπ. Εθν. Άμυνας Υπ. Εσωτερικών Υπ. Υγείας Υπ. Εργασίας Υπ. Δημ. Τάξης Υπ. Μεταφορών ΥΠΕΚΑ (ΠΕΧΩΔΕ) Βουλή Υπ. Παιδείας Υπ. Οικονομικών Υπ. Μακεδονίας & Θράκης Υπ. Ναυτιλίας & Αιγαίου Προληπτικός Έλεγχος δαπανών ΟΤΑ Ο προληπτικός έλεγχος των δαπανών των ΟΤΑ καταργείται από 1/1/2019. Το Ελεγκτικό Συνέδριο ελέγχει, μέσω των υπηρεσιών επιτρόπων, όλους τους δήμους της χώρας. Συγκεκριμένα, απασχολεί σε 54 υπηρεσίες επιτρόπων στην περιφέρεια 238 υπαλλήλους (191 ΠΕ και 47 ΔΕ), ενώ στην 5 Οι ονομασίες είναι αυτές που χρησιμοποιεί η υπηρεσία και καλύπτουν όλο το φάσμα των υπουργείων με τις σημερινές τους ονομασίες

17 17 Αττική λειτουργούν 8 υπηρεσίες επιτρόπων για το σύνολο των δήμων της Αττικής και απασχολεί 52 υπαλλήλους (42 ΠΕ και 10 ΔΕ). Συνολικά απασχολούνται με τον προληπτικό έλεγχο των δήμων 290 υπάλληλοι. ΠΙΝΑΚΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ ΣΤΟΥΣ Ο.Τ.Α. 6 Αττικής: Δημ. Αγίας Παρασκευής Δημ. Αμαρουσίου Δημ. Καλλιθέας Δημ. Πειραιώς Δημ. Αθηναίων Δημ. Ηλιουπόλεως Δημ. Νίκαιας Δημ. Περιστερίου Περιφέρεια: Δήμος Θεσσαλονίκης Ευβοίας 2η Κιλκίς Πρεβέζης Δήμος Καλαμαριάς Ευρυτανίας Κοζάνης Ρεθύμνης Αιτωλοακαρνανίας Ζακύνθου Κορινθίας Ροδόπης Αργολίδος Ηλείας Κυκλάδων Σάμου Αρκαδίας Ημαθίας Λακωνίας Σερρών Άρτας Ηρακλείου 1η Λάρισας 1η Τρικάλων Αχαΐας 1 η Ηρακλείου 2η Λάρισας 2η Φθιώτιδας Αχαΐας 2 η Ν. Θεσσαλονίκης Λασιθίου Φλώρινας Βοιωτίας Θεσπρωτίας Λευκάδας Φωκίδας Γρεβενών Ιωαννίνων Μαγνησίας Χαλκιδικής Δράμας Καρδίτσας Μεσσηνίας Χανίων Δωδεκανήσου Καστοριάς Ξάνθης Χίου Έβρου Κερκύρας Πέλλης Ευβοίας 1η Κεφαλλήνιας Πιερίας Προληπτικός Έλεγχος δαπανών σε Δημόσια Νομικά Πρόσωπα: Για τον προληπτικό έλεγχο των δαπανών των λοιπών, πλην ΟΤΑ, δημόσιων νομικών προσώπων λειτουργούν 6 υπηρεσίες επιτρόπων στην Αττική και απασχολούνται 30 υπάλληλοι (23 ΠΕ & 7 ΔΕ) ΕΟΤ ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ΟΑΕΔ ΠΡΩΗΝ ΟΕΕΚ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 6 Οι ονομασίες είναι αυτές που χρησιμοποιεί η υπηρεσία. Ειδικά σε αυτές της Αττικής, η ονομασία αναφέρεται στον Δήμο που στεγάζει την υπηρεσία. Σε κάθε υπηρεσία ελέγχονται περισσότεροι από έναν δήμοι καλύπτοντας γεωγραφικά όλους τους δήμους.

18 Κατασταλτικός Έλεγχος Ο κατασταλτικός έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου είναι οργανωμένος και διαμορφωμένος σε Υπηρεσίες Επιτρόπων, των οποίων το αντικείμενο έχει ορισθεί με αποφάσεις της Ολομέλειας του Δικαστηρίου. Περιγραφικά οι υπηρεσίες που ασχολούνται με τον κατασταλτικό έλεγχο είναι οι παρακάτω: 1η Υπηρεσία - Έλεγχος Ταμειακών Υπολόγων 2η Υπηρεσία - Έλεγχος υπολόγων λογαριασμών διαχείρισης Υλικού 4η Υπηρεσία - Έλεγχος λοιπών Δημοσίων Υπολόγων 5η Υπηρεσία - Έλεγχος Προληπτικού ελέγχου δικ/κών ΧΕΠ & λογ/σµών δευτερευόντων διατακτών 6η Υπηρεσία - Έλεγχος Απολογισμών ΟΤΑ Αττικής 7η Υπηρεσία - Έλεγχος καταχώρησης αποτελεσμάτων ελέγχου λογ/σμών Ταμειακών Υπολόγων & Υπολόγου Συμψ/σμών & ΔΙΑΔΗΛΩΣΗ 8η Υπηρεσία - Έλεγχος Απολογισμών ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ 9η Υπηρεσία - Έλεγχος Απολογισμών Ασφαλιστικών 13 η Υπηρεσία - Έλεγχος Πολυμισθίας Πολυαπασχόλησης 14 η Υπηρεσία - Έλεγχος Κονδυλίων Ε.Ε. 15 η Υπηρεσία - Έλεγχος Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων 16 η Υπηρεσία - Έλεγχος Απολογισμών Νομικών Προσώπων Υπηρεσία στον ΟΠΕΚΕΠΕ - Έλεγχος Ειδικού Λογ. Εγγυήσεων ΓΕωργικών Προϊόντων (Ε.Λ.Ε.ΓΕ.Π.) 5.2. Στοχευμένες Ελεγκτικές Εργασίες: Λίστα προτεινόμενων ελεγκτικών εργασιών Απαραίτητες προϋποθέσεις προκειμένου να ξεκινήσουν, μέσα στο νέο διαμορφωθέν θεσμικό πλαίσιο, οι νέες ελεγκτικές εργασίες του Ελ. Συν. είναι, όπως αναλυτικώς εκτίθεται στο κεφάλαιο 3 της παρούσης, η έγκριση νέου εσωτερικού κανονισμού, η έγκριση του εγχειριδίου ελέγχου, η σύσταση διοικητικού σχηματισμού προγραμματισμού και ελέγχου καθώς και η

19 19 εκπαίδευση των ελεγκτών στα καινούργια καθήκοντα που καλούνται να ασκήσουν. Αφού ολοκληρωθούν τα ως άνω προαπαιτούμενα, οι απαραίτητες ελεγκτικές εργασίας που προτείνονται είναι οι εξής: ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΕΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ 2016 Α 1 2 Ελεγκτικές Εργασίες Προετοιμασίας & Προώθησης Προγραμματισμός ελέγχου Ετήσιο πρόγραμμα ελέγχου. Παρακολούθηση ολοκλήρωσης ελεγκτικών εργασιών του ετήσιου προγράμματος 2016). Στρατηγική ετές πρόγραμμα ελέγχου, μετάβαση από τον προληπτικό στον κατασταλτικό έλεγχο, προγραμματισμός ελεγκτέας ύλης και ανθρωπίνου δυναμικού σε κάθε υπηρεσία επιτρόπου. 3 Β Προώθηση των αποτελεσμάτων των ολοκληρωμένων στοχευμένων ελέγχων (που δεν έχουν ακόμα παρουσιαστεί) σε κοινοβούλιο και ΜΜΕ. Επαναληπτικοί έλεγχοι συμμόρφωσης (follow up) Επιλογή 2 από τους 12 ήδη ολοκληρωμένους ελέγχους 5 Έλεγχος συμμόρφωσης (follow up) ελέγχου εσόδων Δήμου Αγ. Δημητρίου 6 Έλεγχος συμμόρφωσης (follow up) ελέγχου ΟΑΕΔ Γ Έλεγχοι Στοχευμένοι (επιλογή 2 εκ των 4) 7 Έλεγχος συστημάτων και συμμόρφωσης της προνοιακής πολιτικής ΟΓΑ 8 Χρηματοοικονομικός έλεγχος σε ΟΤΑ Β' Βαθμού (Περιφέρεια κεντ. Μακεδονίας) 9 10 Έλεγχος διαδικασιών επιστροφής Φ.Π.Α. σε ορισμένες κατηγορίες φορολογουμένων (π.χ. αγρότες, εταιρείες παροχής υπηρεσιών) Χρηματοοικονομικός έλεγχος Υπουργείου Τουρισμού (συμπεριλαμβανομένης και της διαδικασίας προϋπολογισμού)

20 Ανάλυση ανά προτεινόμενη ελεγκτική εργασία Προγραμματισμός ελέγχου 2017 Ετήσιο πρόγραμμα ελέγχου & παρακολούθηση ολοκλήρωσης ελεγκτικών εργασιών του ΕΠΕ Όπως έχει προαναφερθεί, βασικός σκοπός του ετήσιου προγράμματος ελέγχου (ΕΠΕ) είναι να αποτελέσει το εργαλείο προγραμματισμού όλων των ελεγκτικών εργασιών του Ελεγκτικού Συνεδρίου με βάση τους στρατηγικούς στόχους του, την εκτίμηση κινδύνων και το διαθέσιμο προσωπικό. Πέραν του προγραμματισμού των ελεγκτικών εργασιών, το ΕΠΕ θα πρέπει να περιλαμβάνει και τον προγραμματισμό άλλων εργασιών όπως εκπαίδευση, διοικητικές υπηρεσίες, γραμματειακή υποστήριξη και άλλα. Ο προγραμματισμός θα περιλαμβάνει κάθε υπηρεσία καθώς και το σύνολο των υπαλλήλων του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Για το έτος 2017, ο προγραμματισμός της ελεγκτέας ύλης περιλαμβάνει την πρόκληση της μετάβασης από τον προληπτικό στον κατασταλτικό έλεγχο σε 21 Υπηρεσίες Επιτρόπων στα Υπουργεία οι οποίες απασχολούν 103 υπαλλήλους (79 ΠΕ και 24 ΔΕ). Κάθε Υπηρεσία Επιτρόπου σε όλη την επικράτεια θα πρέπει να ενημερώσει την Επιτροπή Σχεδιασμού για τις ανέλεγκτες χρήσεις της αρμοδιότητάς της, ούτως ώστε, αφού εξακριβωθεί ο όγκος του ελεγκτέου υλικού, να προγραμματισθεί η ελεγκτική εργασία κάθε υπηρεσίας, η μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί κ.λπ.

21 21 Οι ανθρώπινοι πόροι και το χρονοδιάγραμμα που απαιτούνται για αυτή την ελεγκτική εργασία έχουν ως εξής: ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ ΕΤΗΣΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 2017 ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ Καταγραφή Διαδικασίας 1 εβδομάδα ΕΠΕ Καταγραφή Οδηγιών προς Υπηρεσίες Επιτρόπων 1 εβδομάδα ΕΠΕ Επικοινωνία με Υπηρεσίες Επιτρόπων 1 εβδομάδα ΕΠΕ & ΥπΕπ Αρχική καταγραφή ελεγκτέας ύλης 1 εβδομάδα ΥπΕπ Ανάλυση κινδύνων ελεγκτέας ύλης 2 εβδομάδες ΥπΕπ Προγραμματισμός ελέγχου και κατανομή ελεγκτέας ύλης σε βάθος 4ετίας 1 εβδομάδα ΥπΕπ Κατάθεση προγραμμάτων ελέγχου από ΥπΕπ στην ΕΠΕ ΥπΕπ Επεξεργασία προγραμμάτων ελέγχου από ΕΠΕ 4 εβδομάδες ΕΠΕ Επεξεργασία για στοχευμένους ελέγχους στο εβδομάδες ΕΠΕ Επεξεργασία έκτακτων διαχειριστικών ελέγχων (αιτήματα ελέγχου ή καταγγελίες) Επεξεργασία άλλων εργασιών που θα ενταχθούν στο ΕΠΕ 2017 (εκπαίδευση, πληροφορική) Προετοιμασία τεύχους ετησίου προγράμματος εβδομάδες ΕΠΕ Παρακολούθηση ετησίου προγράμματος 2016 Συνεχής ΕΠΕ Όπως έχει προαναφερθεί, η σύσταση υπηρεσίας Προγραμματισμού Ελέγχου είναι απαραίτητη. Η εργασία αυτή απαιτεί πλήρη απασχόληση για μεγάλο χρονικό διάστημα και σε συνδυασμό με το πολυετές πλάνο ελέγχου αλλά και την παρακολούθηση υλοποίησης του ετησίου προγράμματος ελέγχου 2016, οι ελεγκτές που θα απασχοληθούν δεν θα πρέπει να έχουν άλλες ελεγκτικές υποχρεώσεις. Η υπηρεσία αυτή θα συντονίσει, θα επεξεργαστεί, θα καταγράψει και τέλος θα προτείνει το τελικό σχέδιο προγραμματισμού για το 2017 στην Ολομέλεια. Απαραίτητη προϋπόθεση για να ξεκινήσει αυτή η προσπάθεια είναι η ολοκλήρωση του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας και η ανακατανομή της ελεγκτέας ύλης. Επιπλέον, θα πρέπει να έχει εγκριθεί και το εγχειρίδιο ελέγχου.

22 22 Η χρονική διάρκεια υπολογίζεται σε περίπου 4 μήνες από την έναρξη της. Προτεινόμενη έναρξη της εργασίας αυτής είναι ο Ιούνιος 2016 (εφόσον έχει εγκριθεί και υιοθετηθεί ο εσωτερικός κανονισμός όπου απαιτείται αναδιάρθρωση των υπηρεσιών επιτρόπων) Στρατηγική & πολυετές πρόγραμμα ελέγχου Παρόμοια και ταυτόχρονη εργασία με το ετήσιο πρόγραμμα ελέγχου είναι και η κατάρτιση του πολυετούς (τετραετούς) προγράμματος ελέγχου. Η ίδια διαδικασία θα πρέπει να ακολουθηθεί μέσα στο 2016 προκειμένου να υπάρχει ένας προγραμματισμός για τα επόμενα χρόνια και να αντιμετωπιστεί η πρόκληση της επόμενης ημέρας με την κατάργηση του προληπτικού ελέγχου τόσο στα υπουργεία όσο και στους ΟΤΑ από 1/1/2019. Επιπλέον πρέπει να οριστικοποιηθεί η στρατηγική του Ελεγκτικού Συνεδρίου τόσο σε γενικό επίπεδο όπως αποστολή του Συνεδρίου όσο και σε πιο συγκεκριμένο επίπεδο όπως στόχοι, προτεραιότητες και πρόγραμμα υλοποίησής τους. Η ομάδα επεξεργασίας θα πρέπει να αποτελείται από την ίδια ομάδα προγραμματισμού για το 2017, δηλαδή την προς σύσταση Υπηρεσία Προγραμματισμού Ελέγχου (βλ. κεφάλαιο 3.4).

23 Προώθηση αποτελεσμάτων (εκθέσεις) στοχευμένων ελέγχων Από το έτος 2013, κατά το οποίο ξεκίνησε η διενέργεια των στοχευμένων ελέγχων, μέχρι και σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί 13 έλεγχοι και έχουν ολοκληρωθεί 12 εκθέσεις ελέγχου, οι οποίες παρουσιάστηκαν στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου. α/α ΕΤΟΣ ΤΙΤΛΟΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ Ε.Λ.Κ.Ε. ΤΟΥ Α.Τ.Ε.Ι. ΑΘΗΝΑΣ ΕΤΟΥΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΓΝΑ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΗΜΟ ΑΓ.ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΕΚΘΕΣΗ ΔΗΜΩΝ ΝΕΑΠΟΛΗΣ-ΣΥΚΕΩΝ, ΚΟΡΔΕΛΙΟΥ-ΕΥΟΣΜΟΥ ΚΑΙ ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ ΟΙΚ. ΕΤΟΥΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΧΕΠΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΟΙΚ. ΕΤΟΥΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΛΓΑ ΟΙΚ. ΕΤΟΥΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ΟΙΚ. ΕΤΟΥΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΟΑΕΔ ΟΙΚ. ΕΤΟΥΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΑΡΧΩΝ ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΙΚΛΙΔΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ & ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΑΙΓΝΙΩΝ (Ε.Ε.Ε.Π.) ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΑΡΧΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΜΕ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ & ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΩΝ (E.Ε.Τ.Τ.) ΟΡΙΖΟΝΤΙΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ 5 ΔΗΜΩΝ

24 24 Από τις ανωτέρω 12 εκθέσεις μόνο 2 έχουν παρουσιαστεί σε επιτροπή του Κοινοβουλίου και έχουν εκδοθεί δελτία τύπου προς τα ΜΜΕ. Οι εκθέσεις των στοχευμένων ελέγχων έχουν ως σκοπό να εντοπίσουν αδυναμίες του ελεγχόμενου φορέα και να προτείνουν δράσεις ώστε αυτές να εξαλειφθούν. Επιπλέον, έχουν στόχο να ενημερώνουν για το έργο του Ελ. Συν. το Κοινοβούλιο καθώς και την κοινή γνώμη. Οι δέκα εκθέσεις ή τουλάχιστον οι σημαντικότερες και πλέον ενδιαφέρουσες εξ αυτών πρέπει να παρουσιαστούν τόσο στο Κοινοβούλιο όσο και να δουν το φως της δημοσιότητας. Προς τούτο απαιτείται η απασχόληση, διάρκειας μιας εβδομάδας, δύο υπαλλήλων από τις ομάδες εργασίας που ασχολήθηκαν με τον κάθε έλεγχο, για την προετοιμασία της παρουσίασης στο Κοινοβούλιο και τη σύνταξη δελτίων τύπου Β. Επαναληπτικοί Έλεγχοι Συμμόρφωσης Προκειμένου να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα των εκπονουμένων από το Ελεγκτικό Συνέδριο εκθέσεων ελέγχου, κρίνεται απαραίτητη, σύμφωνα με τα Διεθνή Ελεγκτικά Πρότυπα (αρχή 7 του ΔΠΑΕΙ 10 «Διακήρυξη του Μεξικό για την ανεξαρτησία των Ανώτατων Ελεγκτικών Θεσμών»), η καθιέρωση ενός αποτελεσματικού μηχανισμού παρακολούθησης και συμμόρφωσης των ελεγχόμενων φορέων επί των συστάσεων του Ελεγκτικού Συνεδρίου και αξιολόγησης των λαμβανόμενων από τους φορείς μέτρων. Πρωταρχικός στόχος της διαδικασίας είναι να προσδιοριστεί εάν οι αναληφθείσες δράσεις του ελεγχθέντος φορέα λαμβάνουν υπόψιν τις συστάσεις

25 25 της ομάδας ελέγχου και θεραπεύουν τις αδυναμίες που έχουν εντοπιστεί. Η παρακολούθηση συμμόρφωσης πραγματοποιείται κατά κανόνα δύο έτη μετά τη δημοσίευση της έκθεσης ελέγχου, καθώς το διάστημα αυτό θεωρείται επαρκές για τη διενέργεια των διορθωτικών ενεργειών, αλλά παράλληλα χρησιμεύει ως μέσο άσκησης πίεσης προς τον ελεγχθέντα φορέα για την έγκαιρη υλοποίησή τους. Η Επιτροπή Σχεδιασμού Ελέγχων, αξιολογώντας τη σημαντικότητα των ευρημάτων ελέγχου και των προτεινόμενων διορθωτικών ενεργειών καθώς και το βαθμό ενδιαφέροντος εκ μέρους τρίτων (Κοινοβούλιο, κοινή γνώμη κ.λπ.) σχετικώς με τους ελέγχους που διενεργήθηκαν κατά τα έτη 2013 και 2014 από τις ομάδες ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, προτείνει τους εξής δύο ελέγχους παρακολούθησης και συμμόρφωσης: α) «Έλεγχος Εσόδων του Δήμου Αγίου Δημητρίου χρήσης 2011 και β) «Έλεγχος Εσωτερικών Δικλίδων στα Επιδόματα Τακτικής Ανεργίας του Ο.Α.Ε.Δ.». Επισημαίνεται ότι εάν από τα αποτελέσματα του επαναληπτικού ελέγχου συμμόρφωσης επί των συστάσεων του Ελεγκτικού Συνεδρίου διαπιστωθεί ότι ο ελεγχόμενος φορέας δεν έχει προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες, με αποτέλεσμα να προκαλείται είτε έλλειμμα στους λογαριασμούς του είτε θετική ζημία στην περιουσία του, τότε το Ελεγκτικό Συνέδριο δύναται, ανάλογα με τις περιστάσεις, να καταλογίσει τα υπεύθυνα όργανα.

26 Έλεγχος συμμόρφωσης (follow up) στον «έλεγχο Εσόδων του Δήμο Αγίου Δημητρίου χρήσης 2011» Το Ελεγκτικό Συνέδριο διενήργησε δημοσιονομικό έλεγχο στο Δήμο Αγίου Δημητρίου Αττικής κατά το έτος Οι βασικοί στόχοι του ελέγχου ήταν η εκτίμηση της πληρότητας των εσόδων του Δήμου για την χρήση του 2011, της αξιοπιστίας των λογαριασμών των εσόδων και των απαιτήσεων, της νομιμότητας και κανονικότητας των υποκείμενων συναλλαγών καθώς και του σχεδιασμού, της ύπαρξης και λειτουργίας των εσωτερικών δικλίδων (internal control) της διαδικασίας των εσόδων. Το βασικό συμπέρασμα του ελέγχου ήταν η σημαντική απώλεια εσόδων του Δήμου, ως απόρροια εγγενών αδυναμιών του συστήματος εσωτερικού ελέγχου εσωτερικών δικλίδων, των διαδικασιών οικονομικής πληροφόρησης και κατάρτισης των οικονομικών καταστάσεων και του πλαισίου δημόσιας διακυβέρνησης. Από τα ευρήματα του ελέγχου κρίθηκε ότι ήταν απαραίτητο να ληφθούν σημαντικά μέτρα για τη διασφάλιση της πληρότητας των εσόδων. Μολονότι ο έλεγχος επικεντρώθηκε στις εσωτερικές δικλίδες που σχετίζονται με την πληρότητα των εσόδων, εντοπίστηκαν ορισμένα γενικά ζητήματα διακυβέρνησης στα οποία ήταν αναγκαίο να επέλθουν βελτιώσεις. Οι βελτιώσεις αυτές αφορούν σε κάθε πτυχή της διακυβέρνησης, όπως τη δομή και την οργάνωση του Δήμου, το σύστημα διεύθυνσης (στοχοθεσία του φορέα), τη διαχείριση (εσωτερικές δικλίδες), τη λογοδοσία, τον εξωτερικό έλεγχο και την εποπτεία. Ειδικότερα η ομάδα ελέγχου πρότεινε:

27 27 Την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των Ο.Τ.Α. και της Κεντρικής Κυβέρνησης, προκειμένου επιτευχθεί μια αποδοτική και αποτελεσματική δημόσια διακυβέρνηση. Την επιτάχυνση των διαδικασιών για την απλούστευση των νομικών και κανονιστικών διατάξεων, την προώθηση της συνεργασίας των δημοσίων υπηρεσιών, τη δημιουργία Τμημάτων Εσωτερικού Ελέγχου στους Ο.Τ.Α. και την ενεργοποίηση του ρόλου του Ελεγκτή Νομιμότητας. Την ανάληψη πρωτοβουλιών από την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (Κ.Ε.Δ.Ε.) για την εκπαίδευση του προσωπικού των Δήμων και τη μέριμνα για την παροχή των απαιτούμενων δεδομένων από το Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε.) Από την πλευρά των εμπλεκομένων (Δήμος, Υπουργείο Οικονομικών, Υπουργείο Εσωτερικών, Κ.Ε.Δ.Ε.), οι απαντήσεις τους αναφορικά με την αποδοχή των συστάσεων αφορούσαν σε σημαντικές δεσμεύσεις, προτάσεις και αναγνώριση αδυναμιών. Η Επιτροπή Σχεδιασμού Ελέγχου προτείνει τη διεξαγωγή ελέγχου συμμόρφωσης στο Δήμο Αγίου Δημητρίου και στους λοιπούς εμπλεκόμενους φορείς, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 39, παρ.2, περ. η του ν. 4129/13, αναφορικά με τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της επάρκειας: α) του πλαισίου δημοσιονομικής διαχείρισης, β) του συστήματος εσωτερικών δικλίδων, γ) της λειτουργίας του εσωτερικού ελέγχου και δ) της δημόσιας διακυβέρνησης, λαμβανομένων υπόψιν των ειδικότερων συστάσεων της έκθεσης ελέγχου. Ο

28 28 επαναληπτικός έλεγχος συμμόρφωσης επί των συστάσεων του Ελεγκτικού Συνεδρίου πρόκειται να διενεργηθεί μετά το πέρας τριών ετών από την ολοκλήρωση του αρχικού ελέγχου Επαναληπτικός Έλεγχος συμμόρφωσης (follow up) του ελέγχου «Εσωτερικών Δικλίδων στα Επιδόματα Τακτικής Ανεργίας του Ο.Α.Ε.Δ.» Το Ελεγκτικό Συνέδριο, κατά το έτος 2014, διενήργησε έλεγχο στο σύστημα εσωτερικών δικλίδων των επιδομάτων τακτικής ανεργίας που χορηγούνται από τον Ο.Α.Ε.Δ. Ειδικότερα, αξιολογήθηκαν οι διαδικασίες που διέπουν τα στάδια υποβολής της αίτησης, ελέγχου των προϋποθέσεων, έγκρισης της υπαγωγής, επανελέγχου των κριτηρίων επιλεξιμότητας και καταβολής των επιδομάτων, τη διαχείριση των αχρεωστήτως καταβληθεισών παροχών, τη διεκπεραίωση των σχετικών ενστάσεων, καθώς επίσης αξιολογήθηκε και το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (Ο.Π.Σ.), το οποίο εξυπηρετεί και υποστηρίζει τις ανωτέρω διαδικασίες. Ο έλεγχος επικεντρώθηκε στα επιδόματα τακτικής ανεργίας που καταβλήθηκαν από τον Ο.Α.Ε.Δ. εντός του οικονομικού έτους Στο πεδίο του δεν συμπεριελήφθη η εξακρίβωση των αντίστοιχων μεγεθών στις οικονομικές καταστάσεις, δεδομένου ότι ο έλεγχος δεν ήταν οικονομικός. Ο έλεγχος ανέδειξε αδυναμίες και ελλείψεις στο σύστημα εσωτερικών δικλίδων, που σε κάποιες περιπτώσεις κρίθηκαν ιδιαίτερα σοβαρές, αφενός μεν λόγω του κινδύνου σπατάλης, παρατυπιών και καταχρηστικών πράξεων που ενέχουν, αφετέρου δε λόγω του κινδύνου μη επαρκούς επίτευξης του στόχου ανεύρεσης εργασίας στους ανέργους.

29 29 Οι κύριες συστάσεις της ομάδας ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου προς τον Ο.Α.Ε.Δ., οι οποίες βασίστηκαν στα συμπεράσματα που προέκυψαν κατά την αξιολόγηση του συστήματος εσωτερικών δικλίδων του φορέα, ήταν, μεταξύ άλλων, οι κάτωθι: Αυστηρή τήρηση του διαχωρισμού καθηκόντων των υπαλλήλων αναφορικά με την καταγραφή, επεξεργασία, έλεγχο, έγκριση και εποπτεία κατά τα στάδια χορήγησης επιδόματος τακτικής ανεργίας, με ιδιαίτερη έμφαση στα δικαιώματα των χρηστών του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Δημιουργία νέων διεπαφών του Ο.Π.Σ. με άλλα Πληροφοριακά Συστήματα του Δημόσιου Τομέα (ΓΓΠΣ, ΗΔΙΚΑ, ΠΕΣΥ, Δήμοι κ.α.), καθώς και η επέκταση των υφιστάμενων συνεργασιών (ΙΚΑ, ΣΕΠΕ, Υπ. Εσωτερικών) προκειμένου να επαληθεύεται με άμεσο, αξιόπιστο και ασφαλή τρόπο η επιλεξιμότητα των επιδοτούμενων Δημιουργία ολοκληρωμένων αναφορών παρακολούθησης των αχρεωστήτως καταβληθεισών παροχών με στόχο την εφαρμογή σχεδίου εντατικοποίησης είσπραξής τους. Εφαρμογή διεθνών προδιαγραφών ασφαλείας όσον αφορά στην πρόσβαση και στη διαρκή εποπτεία των τερματικών Η Διοίκηση του Ο.Α.Ε.Δ. συμφώνησε με τα ευρήματα και τις συστάσεις του ελέγχου και προσδιόρισε τις ενέργειες, στις οποίες δεσμεύτηκε να προβεί, θέτοντας παράλληλα και χρονοδιάγραμμα υλοποίησής τους.

30 30 Η Επιτροπή Σχεδιασμού Ελέγχου προτείνει τη διεξαγωγή επαναληπτικού ελέγχου συμμόρφωσης στον Ο.Α.Ε.Δ., σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 39, παρ.2, περ. η του ν. 4129/13, προκειμένου να διαπιστώσει τη βελτίωση του πλαισίου εσωτερικών δικλίδων ως προς την απονομή των επιδομάτων τακτικής ανεργίας και την αποτελεσματικότητα των μέτρων που ελήφθησαν για τη διασφάλιση της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης σύμφωνα με τις εν λόγω συστάσεις. Ο επαναληπτικός έλεγχος συμμόρφωσης επί των συστάσεων του Ελεγκτικού Συνεδρίου πρόκειται να διενεργηθεί μετά το πέρας δυο ετών από την ολοκλήρωση του αρχικού ελέγχου Γ. Στοχευμένοι έλεγχοι Σύμφωνα με το ετήσιο πρόγραμμα 2015, η Ολομέλεια αποφάσισε την διεξαγωγή 8 στοχευμένων ελέγχων. Από αυτούς πραγματοποιήθηκαν μόνο οι 2, ενώ οι υπόλοιποι 6 έλεγχοι παραμένουν στη λίστα δυνητικών ελέγχων. Εξ αυτών, η Επιτροπή επέλεξε τέσσερις, λαμβάνοντας υπόψιν τη σειρά κατάταξής τους, την χρονική διάρκεια, το διαθέσιμο προσωπικό και τα διαθέσιμα εργαλεία ελέγχου, και προτείνει στην Ολομέλεια όπως αποφασίσει τη διενέργεια δύο τουλάχιστον στοχευμένων ελέγχων. Προτείνεται όπως οι έλεγχοι αυτοί ξεκινήσουν με το νέο δικαστικό έτος, ήτοι Σεπτέμβριο - Οκτώβριο 2016 και αφότου έχουν ολοκληρωθεί οι προαπαιτούμενες για τον έλεγχο ελεγκτικές εργασίες (εγχειρίδιο ελέγχου, εσωτερικός κανονισμός).

31 Έλεγχος συστημάτων της προνοιακής πολιτικής του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων Ο Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλίσεων (Ο.Γ.Α.) ιδρύθηκε το έτος 1961 με το βασικό νόμο 4169, είναι Ν.Π.Δ.Δ. και εδρεύει στην Αθήνα. Στο πλαίσιο του κοινωνικού του ρόλου και στην προσπάθεια διεύρυνσης του φάσματος των δραστηριοτήτων του αποβλέπει στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής του αγροτικού και γενικότερου πληθυσμού της χώρας. Για αυτόν το σκοπό χορηγεί ένα μεγάλο πλήθος συνταξιοδοτικών παροχών, το ενιαίο επίδομα στήριξης τέκνων, το ειδικό επίδομα τρίτεκνων και πολύτεκνων, καθώς επίσης και μέσω του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας οργανώνει και εφαρμόζει κοινωνικά προγράμματα στήριξης του πληθυσμού. Σύμφωνα με τον ενιαίο απολογισμό του Ο.Γ.Α. χρήσεως 2009, ο οποίος εγκρίθηκε με σχετική απόφαση του Δ.Σ. του Ο.Γ.Α., το σύνολο των εσόδων, όπως και των εξόδων, του Ο.Γ.Α. ανέρχονται σε ,60. Η διαχείριση του Ο.Γ.Α. υπόκειται σε ετήσιο κατασταλτικό έλεγχο, ο οποίος διενεργείται από σώμα ορκωτών λογιστών. Η έκθεση των ελεγκτών υποβάλλεται στο Διοικητικό Συμβούλιο του Ο.Γ.Α. και στον Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Αλληλεγγύης, ο οποίος αποφαίνεται εντός τριμήνου. Για την προνοιακή πολιτική του Ο.Γ.Α. διατίθενται ετησίως σε καταβολή συντάξεων το ποσό των 3,8 δισεκατομμυρίων ευρώ σε περίπου συνταξιούχους του Ο.Γ.Α., σε καταβολή οικογενειακών επιδομάτων το ποσό ευρώ σε δικαιούχους, καθώς επίσης και σε προγράμματα Κοινωνικού Τουρισμού το ποσό ευρώ σε δικαιούχους.

32 32 Ο έλεγχος συστημάτων και συμμόρφωσης της προνοιακής πολιτικής του Ο.Γ.Α. θα εντοπίσει εγγενείς αδυναμίες συστημάτων ως προς την ορθή και έγκαιρη καταβολή των οικογενειακών επιδομάτων, των συντάξεων, αλλά και της ορθής εφαρμογής των προγραμμάτων κοινωνικού τουρισμού, δωρεάν παροχής εισιτηρίων θεάτρου, δωρεάν παροχής βιβλίων κ.τ.λ., με αντικειμενικό σκοπό την εξοικονόμηση οικονομικών πόρων του Ο.Γ.Α., μέσω της επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, αλλά και τη στοχευμένη στήριξη των πραγματικών δικαιούχων. Επιπρόσθετα, αποκλειστική επιδίωξη του ελέγχου συμμόρφωσης είναι να διαπιστωθεί αν οι συναλλαγές, που στην προκειμένη περίπτωση είναι η καταβολή συντάξεων, προσαυξήσεων συντάξεων, οικογενειακών επιδομάτων, αλλά και κονδυλίων για την υλοποίηση προγραμμάτων κοινωνικού τουρισμού, συμμορφώνονται με τους ισχύοντες νόμους, καθώς επίσης αν αυτές οι δαπάνες αποτυπώνονται ορθά στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις (αξιοπιστία λογαριασμών) του Ο.Γ.Α., αντικατοπτρίζοντας δίκαια των χρηματοοικονομική θέση και τα αποτελέσματά του, σύμφωνα με τους κανόνες της λογιστικής επιστήμης. Περαιτέρω, η διενέργεια οικονομικού ελέγχου και ελέγχου συμμόρφωσης συνεπάγεται και εξακρίβωση της αποτελεσματικότητας των εσωτερικών συστημάτων ελέγχου, τα οποία θα πρέπει να εξασφαλίζουν την αξιοπιστία των λογαριασμών και να προλαμβάνουν ή να εντοπίζουν και να διορθώνουν μη νόμιμες και μη κανονικές δαπάνες.

33 Χρηματοοικονομικός έλεγχος σε ΟΤΑ Β' Βαθμού (Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας) Οι Περιφέρειες συγκροτούν το δεύτερο βαθμό τοπικής αυτοδιοίκησης και είναι αυτοδιοικούμενα κατά τόπο νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου. Με το άρθρο 3 του ν. 3852/2010 (Πρόγραμμα Καλλικράτης) συστάθηκε η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (Π.Κ.Μ.) η οποία περιλαμβάνει τους νομούς Ημαθίας, Θεσσαλονίκης, Κιλκίς, Πιερίας, Πέλλας, Σερρών και Χαλκιδικής και έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη. Το ανθρώπινο δυναμικό της Π.Κ.Μ. υπερβαίνει τα άτομα. Η εκκαθάριση, ο έλεγχος νομιμότητας και η εντολή πληρωμής των δαπανών των περιφερειών διενεργείται από τις Υπηρεσίες Δημοσιονομικού Ελέγχου ενώ το Ελεγκτικό Συνέδριο διεξάγει κατασταλτικό έλεγχο των λογαριασμών τους. Επίσης, υπό την εποπτεία της Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας λειτουργούν: α) το Κέντρο Πολιτισμού Θεσσαλονίκης, Ανώνυμη Μονομετοχική Εταιρεία με μοναδικό μέτοχο την Περιφέρεια β) το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης, που έχει συσταθεί στην έδρα της Π.Κ.Μ. (όπως και στην έδρα κάθε Κρατικής Περιφέρειας) σύμφωνα με το άρθρο 53 του ν. 2218/1994 (ΦΕΚ 90 Α ) και γ) διάφορες εταιρείες (κυρίως Α.Ε.) των πρώην Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων της Π.Κ.Μ., που τελούν υπό καθεστώς εκκαθάρισης από την εποχή δημοσίευσης του ν. 3852/2010, χωρίς όμως οι διαδικασίες της εκκαθάρισης να έχουν ακόμα ολοκληρωθεί. Σύμφωνα με τα απολογιστικά στοιχεία του έτους 2012, το σύνολό των εσόδων όσο και των εξόδων της Π.Κ.Μ. ανέρχεται στα ,62, ενώ το ταμειακό υπόλοιπο στο τέλος του 2012 ήταν ,33, μειωμένο

34 34 σημαντικά κατά ,00 σε σχέση με το τέλος του Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι Οικονομικές Καταστάσεις της Π.Κ.Μ. 1) δεν ελέγχονται από ανεξάρτητους Ορκωτούς Ελεγκτές-Λογιστές 2) τηρούν μόνο τη Δημόσια Λογιστική (Απλογραφικό Σύστημα) ενώ δεν εφαρμόζουν τη Γενική Λογιστική (Διπλογραφικό Σύστημα) Η πραγματοποίηση του προτεινομένου ελέγχου θεωρείται σχετικά επείγουσα ανάγκη, διότι πέραν των υπαρχουσών καταγγελιών/πορισμάτων (λόγος για τον οποίο και συστάθηκε συνεργείο έκτακτου κατασταλτικού ελέγχου με την αρ / απόφαση του Προέδρου του Ελ. Συνεδρίου) και των συναφών δημοσιευμάτων του Τύπου, πιθανόν να αναδείξει αδυναμίες (π.χ. κακοδιαχείριση και σπατάλη οικονομικών πόρων) που θα μπορούν άμεσα, μέσω των κατάλληλων διορθωτικών ενεργειών, να εξαλειφθούν βελτιώνοντας τη χρηματοοικονομική εικόνα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, η οποία επιδεινώνεται διαχρονικά (όπως προκύπτει και από το συνεχώς μειούμενο ταμειακό υπόλοιπο που αποτυπώνεται στους απολογισμούς της των τελευταίων ετών). Ο έλεγχος επί των δαπανών της Περιφέρειας Κεντρική Μακεδονίας θα μπορούσε να είναι : α) χρηματοοικονομικός έλεγχος και έλεγχος κανονιστικής συμμόρφωσης επί συγκεκριμένων κατηγοριών προμηθειών, υπηρεσιών ή δημοσίων έργων (π.χ. καύσιμα, δαπάνες για καταπολέμηση κουνουπιών, αντιπλημμυρικά έργα κ.τ.λ.) β) συγκριτικός χρηματοοικονομικός έλεγχος ανά Περιφερειακή ενότητα επί στοχευμένων δαπανών, με ιδιαίτερο ελεγκτικό ενδιαφέρον, όπως μεταφορά

35 35 μαθητών, συντήρηση οδοστρωμάτων (π.χ. ποιο το κόστος συντήρησης οδοστρώματος ανά χιλιόμετρο ανά περιφερειακή ενότητα), κατανάλωση καυσίμων κ.τ.λ Έλεγχος διαδικασιών επιστροφής Φ.Π.Α. σε ορισμένες κατηγορίες φορολογουμένων (π.χ. αγρότες, εταιρείες παροχής υπηρεσιών) O Φ.Π.Α. επιστρέφεται σε επιχειρήσεις και επιτηδευματίες, με την επιφύλαξη των σχετικών με την παραγραφή διατάξεων, εφόσον καταβλήθηκε εξαρχής αχρεώστητα ή το αχρεώστητο προκύπτει από επιγενόμενο λόγο, στις περιπτώσεις που προκύπτει ως πιστωτικό υπόλοιπο το οποίο δεν μεταφέρεται σε επόμενη περίοδο για έκπτωση ή σε περίπτωση μεταφοράς του η έκπτωση δεν κατέστη δυνατή, ή αφορά πράξεις απαλλασσόμενες από τον Φ.Π.Α., καθώς και πράξεις για τις οποίες με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών (ΥΠΟΙΚ) προβλέπεται αναστολή καταβολής του φόρου, ή οφείλεται σε διαφορά συντελεστών εκροών - εισροών ή αφορά ρητώς σε προβλεπόμενα αγαθά επένδυσης. Επίσης, δικαιούνται επιστροφή Φ.Π.Α., που έχει επιβαρύνει τις αποκτήσεις αγαθών και λήψεις υπηρεσιών (εισροές) τους, οι αγρότες που έχουν υπαχθεί στο ειδικό κατ αποκοπή καθεστώς του άρθρου 41 του Κώδικα Φ.Π.Α. (ν. 2859/2000, Α 248), όταν κατά το χρόνο που πραγματοποιείται η παράδοση των αγροτικών προϊόντων τους ή η παροχή των αγροτικών υπηρεσιών τους επιβαρύνθηκαν με Φ.Π.Α., ανεξάρτητα αν κατά το χρόνο που ζητείται η επιστροφή έχουν μεταταχθεί σε άλλο καθεστώς ή έχουν διακόψει τις εργασίες τους.

36 36 Η διαδικασία επιστροφής του Φ.Π.Α. διενεργείται από την κατά περίπτωση αρμόδια Δ.Ο.Υ., κατόπιν αίτησης του οικείου φορολογούμενου, που υποβάλλεται είτε από τον ίδιο είτε δυνητικά από την οικεία συνεταιριστική οργάνωση, στην περίπτωση των ως άνω αγροτών. Η επιστροφή των σχετικών ποσών γίνεται κατά περίπτωση είτε απευθείας είτε κατόπιν διενέργειας σχετικών προσωρινών ή τακτικών ελέγχων, δια της συνεργασίας στη σχετική διαδικασία της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων (Γ.Γ.Π.Σ.) του ΥΠΟΙΚ, των οικείων συνεταιριστικών οργανώσεων και του ΥΠΑΑΤ ή του οικείου εποπτευόμενου απ αυτό φορέα, στην περίπτωση των ως άνω αγροτών, αλλά και της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογικών Ελέγχων του ΥΠΟΙΚ. Στη διαδικασία γίνεται χρήση των πληροφοριακών συστημάτων TAXISNet και ICIS (αφορά στη λειτουργία των Τελωνείων) του ΥΠΟΙΚ, καθώς και της σχετικής με τον Φ.Π.Α. βάσης δεδομένων των κρατών μελών της Ε.Ε. VIES, τόσο για την εξακρίβωση των δικαιούχων και των ποσών επιστροφής όσο και για τη διενέργεια των σχετικών ελέγχων. Η διαδικασία ελέγχεται εσωτερικά από τα αρμόδια όργανα της Γενικής Δ/νσης Φορολογικών Ελέγχων, των Δ/νσεων Εσωτερικών Υποθέσεων και Εσωτερικού Ελέγχου της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων και της μέχρι πρότινος αρμόδιας Γενικής Δ/νσης Οικονομικής Επιθεώρησης του ΥΠΟΙΚ. Το 2012 πραγματοποιήθηκαν συνολικές επιστροφές Φ.Π.Α. ύψους ,43 ευρώ, ενώ το 2013 πραγματοποιήθηκαν αντίστοιχες επιστροφές ύψους ,22 ευρώ. Ο έλεγχος θα εξετάσει και θα αξιολογήσει την τηρούμενη διαδικασία επιστροφής Φ.Π.Α. σε συγκεκριμένες

37 37 κατηγορίες επιχειρήσεων και αγροτών του ως άνω ειδικού καθεστώτος, καθώς και τον εσωτερικό της έλεγχο Έλεγχος συστημάτων και οικονομικός έλεγχος υπουργείου Τουρισμού Αποστολή του Υπουργείου Τουρισμού είναι: α. Ο προγραμματισμός και η χάραξη της τουριστικής πολιτικής, ο σχεδιασμός της τουριστικής ανάπτυξης στο πλαίσιο της γενικότερης κυβερνητικής πολιτικής και η διαμόρφωση και προώθηση των αναγκαίων θεσμικών και λοιπών ρυθμίσεων. β. Η συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία για την εναρμόνιση των πολιτικών που επηρεάζουν τον τουρισμό και το συντονισμό των δράσεων, με σκοπό την υποβοήθηση της τουριστικής ανάπτυξης, την διαμόρφωση ασφαλούς περιβάλλοντος για ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών στον κλάδο και τη βελτίωση της ποιότητας και της ανταγωνιστικότητας του τουρισμού της Χώρας. γ. Η εκπροσώπηση της Χώρας στους διεθνείς οργανισμούς και στις διακρατικές σχέσεις που αφορούν τον τουρισμό, η σύναψη διεθνών συμβάσεων που αναφέρονται στον τουριστικό τομέα και διμερών συμφωνιών τουριστικής συνεργασίας Σκοπός της διενέργειας του εν λόγω ελέγχου είναι η αξιολόγηση των συστημάτων διαχείρισης του προϋπολογισμού του υπουργείου. Θα εξεταστεί η όλη διαδικασία από την κατάρτιση του προϋπολογισμού έως και την υλοποίησή του. Θα πραγματοποιηθεί συγκριτική ανάλυση προϋπολογισμού- απολογισμού, στόχοι που τέθηκαν και τί υλοποιήθηκε. Θα εξεταστούν οι ελεγκτικές δικλίδες, ο εσωτερικός έλεγχος.