Θεοτοκάτου, Σωτηρία Ντούνη, Γαρυφαλλιά Καλαμπαλίκη και Μαρία Βλαχάκη, Αντιπρόεδροι, Γεώργιος Βοΐλης, Κωνσταντίνος Κωστόπουλος, Γεωργία

Transcript

1 ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Π Ρ Α Κ Τ Ι Κ Α ΤΗΣ 25 ης ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΩΣ ΤΗΣ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΤΗΣ 15 ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ο----- Μ Ε Λ Η : Νικόλαος Αγγελάρας, Πρόεδρος, Ιωάννης Σαρμάς, Ανδρονίκη Θεοτοκάτου, Σωτηρία Ντούνη, Γαρυφαλλιά Καλαμπαλίκη και Μαρία Βλαχάκη, Αντιπρόεδροι, Γεώργιος Βοΐλης, Κωνσταντίνος Κωστόπουλος, Γεωργία Μαραγκού, Μαρία Αθανασοπούλου, Ασημίνα Σαντοριναίου, Ελένη Λυκεσά, Σταμάτιος Πουλής, Κωνσταντίνα Ζώη, Αγγελική Μυλωνά, Αργυρώ Λεβέντη, Στυλιανός Λεντιδάκης, Βιργινία Σκεύη, Αγγελική Πανουτσακοπούλου, Δέσποινα Τζούμα και Δημήτριος Τσακανίκας, Σύμβουλοι. Οι Αντιπρόεδροι Φλωρεντία Καλδή, Χρυσούλα Καραμαδούκη και Άννα Λιγωμένου και οι Σύμβουλοι Βασιλική Ανδρεοπούλου, Ευαγγελία - Ελισάβετ Koυλουμπίνη, Δημήτριος Πέππας, Δέσποινα Καββαδία - Κωνσταντάρα, Γεωργία Τζομάκα, Χριστίνα Ρασσιά, Θεολογία Γναρδέλλη, Κωνσταντίνος Εφεντάκης, Αγγελική Μαυρουδή, Βασιλική Σοφιανού και Βασιλική Προβίδη απουσίασαν δικαιολογημένα, ενώ η Σύμβουλος Ευφροσύνη Παπαθεοδώρου αποχώρησε από τη διάσκεψη, σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 1968/1991. ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ : Μιχαήλ Ζυμής ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Ελένη Αυγουστόγλου, Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου Β.Μπ./prk/olm.14/ΣΥΝ.ΓΕΝ.25Β

2 2 Α Β. Ακολούθως, ο Πρόεδρος του Δικαστηρίου έδωσε το λόγο στον Σύμβουλο Σταμάτιο Πουλή, ο οποίος, ως επικεφαλής της Επιτροπής Σχεδιασμού Ελέγχου, εισηγήθηκε τα ακόλουθα ως προς το Ετήσιο Πρόγραμμα Στοχευμένων Ελέγχων για το έτος 2015: 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΥΝΟΨΗ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Σύμφωνα με το άρθρο 81 του ν. 4055/2012 (ήδη άρθρο 40 παρ. 1 και 2 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο - ν. 4129/2013), το Ελεγκτικό Συνέδριο, ως Ανώτατο Δημοσιονομικό Δικαστήριο, υποχρεούται στη διενέργεια στοχευμένων ελέγχων σε τομείς υψηλού ελεγκτικού ενδιαφέροντος. Οι έλεγχοι αυτοί, που διενεργούνται από το Ελεγκτικό Συνέδριο υπό την ιδιότητα του ανεξάρτητου εξωτερικού ελεγκτή, δύνανται να είναι είτε οι κλασσικοί κατασταλτικοί έλεγχοι, δηλαδή περί την ακρίβεια και ορθότητα καταγραφής των λογαριασμών καθώς και ως προς την τήρηση της αρχής της κανονικότητας και νομιμότητας της δημόσιας δαπάνης, είτε επιδόσεων, δηλαδή έλεγχοι περί του εάν επιτεύχθηκαν οι σκοποί για τους οποίους διατέθηκαν οι δημόσιοι πόροι. Οι

3 3 έλεγχοι, που πρέπει να διενεργηθούν κατά τα ως άνω, καθορίζονται σε ετήσιο ελεγκτικό πρόγραμμα που εκπονείται από την Ολομέλεια του Σώματος. Κατ' εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων, ομάδα εργασίας με επικεφαλής τον εισηγητή της παρούσης εκπόνησε σχέδιο ετησίου προγράμματος ελέγχου για το έτος Η Ολομέλεια του Δικαστηρίου, κατά την 19η/ Γενική Συνεδρίασή της, προέβη στην έγκριση του σχεδίου και εξοπλίσθηκε πλέον το Ελεγκτικό Συνέδριο με το πρώτο, ιστορικώς, ετήσιο πρόγραμμα στοχευμένων ελέγχων. Κατά τη διάρκεια του έτους 2014, διενεργήθηκαν οι έξι επιλεγέντες έλεγχοι, τα αποτελέσματα των οποίων ήδη παρουσιάστηκαν στην Ολομέλεια. Πέραν των ως άνω ρυθμίσεων, που υιοθετήθηκαν με το ν. 4055/12, με το νέο νόμο περί του Δημοσίου Λογιστικού (ν. 4270/2014) και σε εναρμόνιση με το ευρωπαϊκό δημοσιονομικό πλαίσιο, προβλέπεται ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο: α) ασκεί τον έλεγχο του δημοσιονομικού συστήματος της χώρας και όλων των φορέων της γενικής κυβέρνησης, ως ο μοναδικός Εξωτερικός Ελεγκτής (αρ. 169 παρ. 1), β) παρακολουθεί, ελέγχει και αξιολογεί την αποτελεσματικότητα και την επάρκεια των φορέων άσκησης εσωτερικού ελέγχου, όπως π.χ. η Γενική Διεύθυνση Δημοσιονομικών Ελέγχων, Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., Γ.Ε.Ε.Δ.Δ., Ε.Δ.Ε.Λ. κ.ο.κ. (αρ. 169 παρ. 2), γ) ελέγχει την τήρηση των δημοσιονομικών αρχών και κανόνων σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης (αρ.21 περ. ιθ ) και δ) γνωμοδοτεί επί νομοσχεδίων τα οποία ρυθμίζουν μείζονος σπουδαιότητας θέματα δημοσιονομικής διαχείρισης (αρ. 20 παρ. κα και 176 παρ. 1 ).

4 4 Οι ως άνω αρμοδιότητες ενισχύουν τον ρόλο του Ελεγκτικού Συνεδρίου ως εξωτερικού δημοσιονομικού ελεγκτή και θα ληφθούν υπόψιν τόσο κατά τον στρατηγικό σχεδιασμό του τετραετούς προγράμματος, όσο και κατά τον ετήσιο προγραμματισμό των ελέγχων από το 2016 και μετά. Η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά την 19η Γενική Συνεδρίαση της 30ης Οκτωβρίου 2013, πέραν της υιοθέτησης του πρώτου ετησίου προγράμματος ελέγχου, αποφάσισε, επίσης: α) την συγκρότηση Επιτροπής Σχεδιασμού Ελέγχου και β) τη συγκρότηση ομάδας εργασίας για την εκπόνηση εγχειριδίου ελέγχου. Για το 2015 η Επιτροπή Σχεδιασμού Ελέγχου επέλεξε έντεκα αντικείμενα ελέγχου, τα οποία αναλύονται σε επτά για την Αθήνα, δύο για την Θεσσαλονίκη και δύο για οριζόντιο έλεγχο σε διάφορα σημεία της ελληνικής επικράτειας. Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκε προκαταρκτική διερεύνηση και εκτίμηση κινδύνων για καθέναν από τους έντεκα προτεινομένους ελέγχους. Τέλος, με βάση τις συγκεντρωθείσες πληροφορίες, οι έντεκα προτεινόμενοι έλεγχοι βαθμολογήθηκαν ως προς τα πέντε κριτήρια βαθμολόγησής τους 1 και κατατάχθηκαν, σύμφωνα με την αποδοθείσα βαθμολογία, σε σειρά προτεραιότητας ελέγχου κατά φθίνουσα διάταξη. Κατά την φάση σχεδιασμού του Ετησίου Προγράμματος Ελέγχου υπήρξε για δεύτερη χρονιά συνεργασία με τους εκπροσώπους των συνεργαζομένων με 1 Οικονομική αξία-σημαντικότητα Κοινωνική προστιθέμενη αξία- βελτίωση Εφικτότητα ελέγχου Επείγον ελέγχου Πληροφόρηση (εσωτερική-εξωτερική))

5 5 το Ελεγκτικό Συνέδριο Ελεγκτικών Συνεδρίων της Ολλανδίας, του Βελγίου, της Γαλλίας και του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου. Σε κάθε περίπτωση η τελική επιλογή και βαθμολόγηση των προτεινομένων ελέγχων πραγματοποιήθηκε από την Επιτροπή Σχεδιασμού Ελέγχου. Είναι, τέλος, ευνόητο ότι η Ολομέλεια, πέραν των προτεινομένων ελέγχων και της σειράς προτεραιότητας, αποφασίζει, κατά το νόμο, κυριαρχικά για όλα αυτά τα ζητήματα. Και για το Ετήσιο Πρόγραμμα του 2015 δεν κρίθηκε σκόπιμη η διενέργεια ελέγχου επιδόσεων λόγω τόσο της έλλειψης στοχοθεσίας στην πλειοψηφία των ελεγχομένων φορέων όσο και μη προηγούμενης εμπειρίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Παρόλα αυτά προτείνεται να συμπεριληφθούν βήματα ελέγχου επιδόσεων στον προτεινόμενο έλεγχο του Ταμείου Επιχειρηματικότητας, όπως π.χ. εξέταση της επίτευξης των στόχων των επιμέρους δράσεών του και των λόγων τυχόν αποκλίσεων, όπου αυτό είναι εφικτό από την ομάδα ελέγχου. Το γεγονός ότι για κάθε Επιχειρησιακό Πρόγραμμα υπάρχει συγκεκριμένη στοχοθεσία και προϋποθέσεις ανά δράση, διευκολύνουν την ενσωμάτωση στοιχείων ελέγχου επιδόσεων και είναι μία καλή ευκαιρία για την απόκτηση γνώσης και εμπειρίας από την ομάδα ελέγχου. Τόσο η εφαρμογή των Διεθνών Προτύπων των Ανώτατων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων όσο και ο ετήσιος προγραμματισμός βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο για το Ελεγκτικό Συνέδριο. Οι προτεινόμενοι έλεγχοι τόσο για το 2014 όσο και για το 2015 αποτελούν την αφετηρία μίας μακροχρόνιας διαδικασίας συλλογής στοιχείων, υψηλού επιπέδου ανάλυσης κινδύνων και απόκτησης

6 6 γνώσης για τους φορείς που υπόκεινται σε έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Ένας από τους μακροπρόθεσμους στόχους του Ετήσιου Προγράμματος Ελέγχου είναι να εκτελεστούν σταδιακά στοχευμένοι έλεγχοι για όλους τους σημαντικούς ελεγχόμενους φορείς. 2. ΠΕΔΙΟ ΕΛΕΓΧΟΥ Το Ελληνικό Ελεγκτικό Συνέδριο ελέγχει κατασταλτικώς όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, ήτοι: α) την Προεδρία της Δημοκρατίας, β) τα 19 Υπουργεία, γ) τις 7 Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, δ) τις 15 Ανεξάρτητες Αρχές, ε) τους 324 Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου βαθμού, στ) τους 13 Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεύτερου βαθμού, ζ) τους περί τους 125 Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης και περί τα 100 κρατικά νοσοκομεία. Στον ως άνω έλεγχο συμπεριλαμβάνονται οι λογαριασμοί των περί τα 120 δημοσίων ταμείων (Δ..Ο.Υ), των 300 τελωνείων και τελωνειακών σταθμών καθώς και περί των 300 πρεσβειών και προξενείων. Επίσης, ελέγχει κατασταλτικώς τους λογαριασμούς (περί τα 950) των λοιπών νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, των νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου που ανήκουν στους Ο.Τ.Α. (περί τους 774) καθώς και τις επιχορηγήσεις που δίδονται σε ιδιωτικούς φορείς. Ο ασκούμενος έλεγχος είναι τακτικός, ετήσιος και δειγματοληπτικός και είναι πάντα έλεγχος κανονικότητας και νομιμότητας της δαπάνης. Ελέγχονται κάθε έτος οι λογαριασμοί των Υπουργείων και οι απολογισμοί των Ο.Τ.Α. και των νομικών προσώπων που ανήκουν σε αυτούς. Με απόφαση της Ολομέλειας

7 7 του Ελεγκτικού Συνεδρίου (σχ. άρθρο 1 του ν. 3060/2002 και ήδη άρθ. 54 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο) καθορίζονται τα υπόλοιπα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου που θα ελεγχθούν κατ' έτος. Πρέπει όμως το καθένα να ελέγχεται τουλάχιστον μια φορά κάθε τέσσερα χρόνια. Οι ανωτέρω έλεγχοι ενεργούνται από τους Επιτρόπους (Διευθυντές), οι οποίοι επικουρούνται από υπαλλήλους-ελεγκτές του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Επίσης, με απόφαση του Προέδρου του Ελεγκτικού Συνεδρίου μπορεί να διαταχθεί έκτακτος διαχειριστικός έλεγχος σε οποιονδήποτε φορέα. Ο έλεγχος διενεργείται από ομάδα ελεγκτών που ορίζεται από τον Πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Διενεργούνται περί τους 5 με 10 έκτακτοι έλεγχοι κάθε έτος και απασχολούνται -καταρχήν όχι αποκλειστικώς περί τους 3 έως 6 ελεγκτές ανά έλεγχο. Πέραν, βέβαια, των ως άνω ελέγχων, το Ελεγκτικό Συνέδριο εκπονεί κάθε έτος την Ετησία προς τη Βουλή Έκθεση των πεπραγμένων του (άρθ. 67 του Κώδικα) καθώς και την, σύμφωνα με τις οικείες συνταγματικές διατάξεις (άρθ. 98 παρ. 1 περ. ε ) Ετησία Διαδήλωση περί του απολογισμού και γενικού ισολογισμού του Κράτους (άρθ. 66 του Κώδικα). Επιπροσθέτως, γνωμοδοτεί, σύμφωνα με το άρθ. 73 παρ. 2 του Συντάγματος, επί των συνταξιοδοτικών νομοσχεδίων καθώς και σε ερωτήματα των Υπουργών που αφορούν σε θέματα ερμηνείας των διατάξεων της δημοσιολογιστικής νομοθεσίας. Συμπέρασμα: το Ελληνικό Ελεγκτικό Συνέδριο αφιερώνει ιδιαίτερα σημαντικό μέρος από τις διαθέσιμες δυνάμεις του σε τακτικούς, ετήσιους, κατασταλτικούς ελέγχους, παραμελώντας τη διενέργεια επιλεγμένων ελέγχων σε

8 8 τομείς υψηλού ελεγκτικού ενδιαφέροντος και υψηλού δημοσιονομικού κινδύνου. Ελέγχει κατ' έτος το σύνολο σχεδόν της δημοσιονομικής διαχείρισης (κράτος, ν.π.δ.δ. και ΟΤΑ), χωρίς να προβαίνει σε ειδικότερη επιλογή του ελεγκτέου αντικειμένου. Η διασπορά του ελέγχου σε τόσους πολλούς φορείς εκφυλίζει σε ικανές περιπτώσεις το δημοσιονομικό έλεγχο σε απλή διασταύρωση και επισκόπηση των στοιχείων, με αποτέλεσμα να προκαλείται αναπόφευκτα ο συστημικός κίνδυνος του μη εντοπισμού (Detection Risk) από τον ελεγκτή των υλικών σφαλμάτων και παρατυπιών στην ελεγχόμενη δημοσιονομική διαχείριση. 3. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ Το Ελεγκτικό Συνέδριο πρέπει να προγραμματίζει το έργο του στη βάση μιας στρατηγικής ελέγχου, η οποία αποσκοπεί: α) στην αναβάθμιση και βελτίωση της δημόσιας λογοδοσίας και της δημοσιονομικής διαχείρισης στην Ελλάδα και β) στην επανεκτίμηση από το Κοινοβούλιο και την κοινή γνώμη του ρόλου και της αποστολής του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Προς επίτευξη των ανωτέρω στόχων εστιάζει τους ελέγχους του σε τομείς υψηλού ελεγκτικού ενδιαφέροντος, εξασφαλίζει έναν συνεχώς αυξανόμενο αντίκτυπο των διενεργουμένων ελέγχων και οργανώνει και αξιοποιεί τους διαθέσιμους πόρους του με τον πλέον βέλτιστο τρόπο. Η μεγιστοποίηση του συνολικού αντικτύπου των διενεργουμένων ελέγχων θα επιτευχθεί μέσω της κατάλληλης επιλογής θεμάτων ελέγχου, προσαρμοσμένα στις ανάγκες του Κοινοβουλίου και της κοινής γνώμης, εστιάζοντας σε πεδία ελέγχου υψηλού ενδιαφέροντος και χρηματοοικονομικού

9 9 κινδύνου. Επιπροσθέτως, η προώθηση χρήσιμων συστάσεων από το Ελεγκτικό Συνέδριο προς το Ελληνικό Κοινοβούλιο, αναφορικά με τη βελτίωση αναβάθμιση της δημόσιας χρηματοοικονομικής διαχείρισης, καθώς επίσης και η ενθάρρυνση αποτελεσματικής επικοινωνίας με τους πολίτες μέσω της έκδοσης έγκαιρων, σαφών, αξιόπιστων και ευανάγνωστων εκθέσεων ελέγχου, θεωρούνται υψίστης σημασίας για την βελτίωση του αντικτύπου των διενεργουμένων ελέγχων. Η ενίσχυση της αποδοτικότητας του έργου του Ελεγκτικού Συνεδρίου θα εξασφαλιστεί μέσω της βέλτιστης αξιοποίησης των πόρων του. Αυτό θα επιτευχθεί κυρίως μέσω της υιοθέτησης της νέας μεθοδολογίας ελέγχου κατά τα ελεγκτικά πρότυπα του Διεθνούς Οργανισμού Ανωτάτων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων (INTOSAI), της αναβάθμισης της υλικοτεχνικής υποδομής, της συνεχούς εκπαίδευσης των ελεγκτών, της κατάρτισης εγχειριδίου ελέγχου και της εσωτερικής αξιολόγησης του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Η επανεκτίμηση αναβάθμιση της αποστολής του Ελεγκτικού Συνεδρίου και η παράλληλη βελτίωση της αποδοτικότητας μέσω της καλύτερης χρήσης των πόρων του θα βασιστεί μακροπρόθεσμα στο Πολυετές Πρόγραμμα Ελέγχου για την περίοδο , μέσω του οποίου θα προγραμματιστούν οι έλεγχοι εντός των επόμενων τεσσάρων ετών. Η Επιτροπή Σχεδιασμού Ελέγχου θα καταρτίσει το Πολυετές Πρόγραμμα Ελέγχου καθοδηγούμενη από την Στρατηγική Ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το χαρτοφυλάκιο των δυνητικών ελέγχων, την εκτίμηση των συνολικών πόρων οι οποίοι θα κατανεμηθούν πέραν των συνήθων και τρεχόντων ελέγχων, τη διενέργεια

10 10 στοχευμένων ελέγχων σε τομείς υψηλού ελεγκτικού ενδιαφέροντος καθώς και από την ανάγκη κάλυψης, σε κυκλική βάση, του συνολικού ελεγκτικού πεδίου στη δημόσια διοίκηση. Οι στρατηγικοί στόχοι των ελέγχων για την περίοδο είναι η βελτίωση της χρηματοοικονομικής διαχείρισης και λογοδοσίας των φορέων της γενικής κυβέρνησης, η συνεισφορά στην ενίσχυση των συστημάτων χρηματοοικονομικού ελέγχου και λογοδοσίας, η ενίσχυση των δημοσίων εσόδων, η ενδυνάμωση της διακυβέρνησης των ελεγχόμενων φορέων μέσω της ενίσχυσης των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου, η επίσπευση των ελέγχων στους σημαντικότερους ανέλεγκτους λογαριασμούς, η βαθμιαία ενίσχυση της ικανότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου στη διενέργεια στοχευμένων κατασταλτικών ελέγχων, η παροχή σημαντικής πληροφόρησης προς το Ελληνικό Κοινοβούλιο προκειμένου να διεκπεραιώνει αποτελεσματικότερα τον εποπτικό-ελεγκτικό του ρόλο, η βαθμιαία ενίσχυση της επάρκειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου ως προς τη διενέργεια ελέγχων επιδόσεων με κύριο σκοπό τη μετάβαση στους προϋπολογισμούς προγραμμάτων και τέλος η ενίσχυση των εσόδων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το τετραετές πρόγραμμα ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου θα αναθεωρείται σε ετήσια βάση, αποσύροντας ή εισάγοντας επιπλέον θέματα και προτάσεις ελέγχου, λαμβάνοντας υπόψιν τους αναδυόμενους κινδύνους και τις νέες δραστηριότητες του Δημοσίου, τις προκλήσεις, τις ανησυχίες και τα μηνύματα από την κοινή γνώμη και το Κοινοβούλιο και τέλος τη βέλτιστη χρήση του υπηρετούντος προσωπικού και των διαθέσιμων πόρων.

11 11 4. ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΑ ΔΙΕΘΝΗ ΕΛΕΓΚΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ 4.1 Συγκρότηση Επιτροπής Σχεδιασμού Ελέγχου Με την 91/ Απόφαση του Προέδρου του Ελεγκτικού Συνεδρίου συγκροτήθηκε η Επιτροπή Σχεδιασμού Ελέγχου, αποτελούμενη από τρεις δικαστικούς λειτουργούς και τρεις δικαστικούς υπαλλήλους του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Επικεφαλής της Επιτροπής ορίστηκε, σύμφωνα με τα ορισθέντα από την Ολομέλεια, Σύμβουλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ο οποίος θα εισηγείται στην Ολομέλεια επί των σχεδίων του ετησίου και τετραετούς προγράμματος ελέγχων καθώς και κάθε άλλου θέματος, που άπτεται των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής. Αρμοδιότητες της Επιτροπής είναι: Η σύνταξη και εισήγηση ετησίως στην Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχεδίου ετησίου προγράμματος ελέγχου. Η σύνταξη και εισήγηση στην Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχεδίου τετραετούς προγράμματος ελέγχου. Το τετραετές στρατηγικό σχέδιο ελέγχου σκοπό έχει να θέσει τους μεσοπρόθεσμους στόχους και τις βασικές προτεραιότητες των ασκούμενων από το Ελεγκτικό Συνέδριο ελέγχων. Η συγκέντρωση και αξιολόγηση στοιχείων και πληροφοριών από τους δικαστικούς σχηματισμούς και τους Επιτρόπους του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τον σχηματισμό ενός χαρτοφυλακίου δυνητικών ελέγχων.

12 12 Η παρακολούθηση των αποτελεσμάτων των ελέγχων, που ενεργούνται στο πλαίσιο του ετησίου προγράμματος ελέγχου καθώς και των εκτάκτως διενεργούμενων διαχειριστικών ελέγχων και της συμμόρφωσης των ελεγχόμενων φορέων προς τις συστάσεις των εν λόγω εκθέσεων ελέγχου. Η μέριμνα για την μελλοντική επικαιροποίηση και την κατά καιρούς αναπροσαρμογή του εγχειριδίου ελέγχου. Η αξιολόγηση των αιτημάτων για τη διενέργεια εκτάκτων ελέγχων, η ενδεχόμενη ένταξη τους στο χαρτοφυλάκιο δυνητικών ελέγχων και η εισήγηση στον Πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου για την άμεση ή μη διενέργεια τους. 4.2 Κατάρτιση Εγχειριδίου Ελέγχου Σύμφωνα με τα άρθρα 1 παρ. 2 και 39 παρ. 4 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο (ν. 4129/2013) όλες οι δαπάνες και τα έσοδα του Δημοσίου, των Ο.Τ.Α. (πρώτου και δεύτερου βαθμού) καθώς και των Ν.Π.Δ.Δ. που με ειδική διάταξη υπάγονται σε κατασταλτικό έλεγχο, και κατά συνέπεια οι λογαριασμοί και απολογισμοί τους, υπόκεινται σε έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο, σύμφωνα με τις διατάξεις που το διέπουν και τα διεθνή πρότυπα των Ανωτάτων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων. Υπεύθυνοι για την εφαρμογή των διεθνών προτύπων ελέγχου είναι οι δικαστικοί υπάλληλοι, στους οποίους ανατίθεται η διενέργεια των ελέγχων. Για τον λόγο αυτό και σε συνέχεια της απόφασης της 19 ης ΓΣ της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου της 30 ης Οκτωβρίου 2013, συγκροτήθηκε με την υπ

13 13 αριθμόν 132/ Απόφαση του Προέδρου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, εξαμελής ομάδα εργασίας (αποτελούμενη από τρεις δικαστικούς λειτουργούς και τρεις δικαστικούς υπαλλήλους), η οποία συμπληρώθηκε με δύο επιπλέον δικαστικούς υπαλλήλους από τις (με την υπ αριθμόν 77753/ Απόφαση του Προέδρου του Ελεγκτικού Συνεδρίου). Αντικείμενο της ομάδας εργασίας είναι η κατάρτιση εγχειριδίου ελέγχου με βάση τα διεθνή πρότυπα των Ανωτάτων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων. 2 Το εγχειρίδιο ελέγχου ως βασικούς στόχους έχει: τον καθορισμό του τρόπου προσέγγισης καθώς και των πολιτικών και διαδικασιών διεξαγωγής των ελέγχων σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα των Ανωτάτων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων την παροχή κατευθυντήριων γραμμών στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των δικαστικών υπαλλήλων κατά τη διάρκεια του ελέγχου τη διενέργεια ελέγχων με οικονομικό, αποδοτικό και αποτελεσματικό τρόπο την τυποποίηση ερωτηματολογίων / προγραμμάτων / εγγράφων / εκθέσεων ελέγχου την ενίσχυση των δεξιοτήτων και της επαγγελματικής κρίσης των δικαστικών υπαλλήλων τη σύνταξη Κώδικα Δεοντολογίας και διαδικασιών διασφάλισης ποιότητας των ελεγκτικών εργασιών 2 ελεγκτές. Το ΔΠΑΕΙ 1 «Δήλωση της Λίμα» εξάλλου εισηγείται την κατάρτιση Εγχειριδίου Ελέγχου ως βοήθημα προς τους

14 14 την περιγραφή της διαδικασίας επαναληπτικών ελέγχων συμμόρφωσης στις συστάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου (follow up audits). Με την ολοκλήρωση της σύνταξης του, το εγχειρίδιο ελέγχου θα πρέπει να παραμείνει ένα «ζωντανό έγγραφο», το οποίο να ενημερώνεται συστηματικά με όποιες τροποποιήσεις λαμβάνουν χώρα και το αφορούν (π.χ. νέα νομοθεσία περί του Ελεγκτικού Συνεδρίου, επικαιροποίηση των διεθνών προτύπων ελέγχου, έκδοση ή ανανέωση εσωτερικών διαδικασιών κ.ά.). 4.3 Εκπαίδευση υπαλλήλων στη νέα μεθοδολογία Προκειμένου να επιτευχθεί η υιοθέτηση και εφαρμογή των διεθνών προτύπων των Ανωτάτων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων απαιτούνται, πέραν του εγχειριδίου ελέγχου, η συνεχής και στοχευμένη εκπαίδευση των δικαστικών υπαλλήλων καθώς και η συμμετοχή τους σε προγράμματα ελεγκτικών πιστοποιήσεων, που να είναι προσαρμοσμένα στα Διεθνή Ελεγκτικά Πρότυπα και στον έλεγχο των Πληροφοριακών Συστημάτων. 5. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΕΤΗΣΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Τρέχουσα διαδικασία ετήσιου προγραμματισμού για το έτος 2015 Με σκοπό την κατάρτιση του Ετήσιου Ελεγκτικού Προγράμματος για το έτος 2015, η Επιτροπή έκρινε απαραίτητη τη συνεργασία της με τους Επιτρόπους

15 15 του Ελεγκτικού Συνεδρίου, προκειμένου να εντοπισθούν οι αδυναμίες και τα προβλήματα που διαπιστώνονται κατά το διενεργούμενο από αυτούς έλεγχο. Στο πλαίσιο αυτό, ζητήθηκαν και συγκεντρώθηκαν από τις υπηρεσίες που διενεργούν έλεγχο: 1) πίνακες, οι οποίοι περιελάμβαναν: τους φορείς που υπάγονται στον κατασταλτικό έλεγχο της εκάστοτε Υπηρεσίας με στοιχεία εσόδων-εξόδων για το έτος 2012 ανά φορέα, το έτος μέχρι το οποίο έχουν ελεγχθεί τα απολογιστικά στοιχεία κάθε ελεγχόμενου φορέα και τις χρήσεις για τις οποίες τα υπό έλεγχο νομικά πρόσωπα δεν έχουν υποβάλει απολογιστικά στοιχεία Σκοπός των ως άνω ζητούμενων πληροφοριών ήταν ο σχηματισμός ενός πλήρους και επίκαιρου καταλόγου μητρώου για τους ελεγχόμενους από το Ελεγκτικό Συνέδριο φορείς. Αφού σχηματισθεί ο κατάλογος μητρώο ελεγχομένων, θα γίνουν, με τη βοήθεια της Διεύθυνσης Πληροφορικής, οι κατάλληλες και αναγκαίες ταξινομήσεις είτε ανά είδος ελεγχομένου φορέα (π.χ. νοσοκομεία, ΔΕΥΑ κ.ά.) είτε ανά ύψος απολογισμού κ.λπ., προκειμένου η Διοίκηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου και η Επιτροπή Σχεδιασμού Ελέγχου να έχουν ανά πάσα στιγμή πλήρη εικόνα για τους ελεγχόμενους φορείς, τα απολογιστικά τους στοιχεία, τις ελεγχθείσες ή μη ελεγχθείσες χρήσεις κ.λπ.

16 16 2) η έκθεση των απόψεών τους αναφορικώς με τα σημεία που κατά τον ασκούμενο από αυτούς έλεγχο (προληπτικό και κατασταλτικό) εντοπίζονται διαχειριστικές αδυναμίες στους ελεγχόμενους φορείς 3) η περιγραφή των κατηγοριών δαπανών ή εσόδων ή ακόμη κατηγοριών ελεγχομένων φορέων όπου εντοπίζονται προβλήματα και αδυναμίες στην διαχείρισή τους ή κακή οργάνωση των οικονομικών τους υπηρεσιών ή ελλιπές σύστημα εσωτερικού ελέγχου 4) η πρόταση έως πέντε ελεγχόμενων από τις Υπηρεσίες φορέων (προληπτικού και κατασταλτικού ελέγχου), επί των οποίων θα έπρεπε να διενεργηθούν στοχευμένοι έλεγχοι (όπως ορίζει το. άρθρο 40 του ν. 4129/13), παραθέτοντας τα πεδία ελέγχου (κατά τα πρότυπα των ήδη διενεργηθέντων πιλοτικών ελέγχων όπως π.χ. «έλεγχος διαδικασίας προμηθειών και διαχείρισης αποθεμάτων») και τους σχετικούς λόγους. Για την ιεράρχηση των προτεινομένων ελέγχων χρησιμοποιήθηκαν τα κριτήρια βαθμολόγησης, τα οποία είχαν χρησιμοποιηθεί και κατά την εισήγηση του ετησίου προγράμματος ελέγχου για το έτος Αυτά είναι: οικονομική αξία σημαντικότητα κοινωνική προστιθέμενη αξία δυνατότητα βελτίωσης προτεραιότητα επείγον του ελέγχου πληροφόρηση (εσωτερική εξωτερική) εφικτό του ελέγχου

17 17 Η βαθμολόγηση των κριτηρίων βασίστηκε στην επαγγελματική εμπειρία και κρίση των ελεγκτών και είχε τις διαβαθμίσεις :"1" (χαμηλό), "2" (μεσαίο) και "3" (υψηλό). Σκοπός της βαθμολόγησης των κριτηρίων ήταν η ανάδειξη των φορέων με την υψηλότερη βαθμολογία άρα και το υψηλότερο ελεγκτικό ενδιαφέρον. Το ποσοστό ανταπόκρισης των Υπηρεσιών Ελέγχου ήταν ικανοποιητικό. Απάντησαν 67 εκ των 79 Υπηρεσιών Επιτρόπου, οι οποίες διενεργούν κατασταλτικό έλεγχο. Οι προτεινόμενοι ελεγχόμενοι φορείς ήταν κατά κύριο λόγο δήμοι, νοσοκομεία, δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης και δημοτικά λιμενικά ταμεία. Τα συνηθέστερα προτεινόμενα πεδία ελέγχου αφορούσαν σε έσοδα, διαχείριση αποθεμάτων, προμήθειες, αιφνιδιαστικές καταμετρήσεις ταμείου και σε διαχείριση και ασφάλεια των συστημάτων Πληροφοριακής Τεχνολογίας. Η Επιτροπή Σχεδιασμού Ελέγχου συγκέντρωσε και αξιολόγησε τις προτάσεις των Υπηρεσιών Ελέγχου (Επιτρόπων). Παράλληλα έλαβαν χώρα συναντήσεις των μελών της με κύριο σκοπό τη συζήτηση και επιλογή επιπλέον θεμάτων ελέγχου τόσο επίκαιρων όσο και υψηλού ελεγκτικού ενδιαφέροντος. Οι κύριοι άξονες επιλογής ελέγχων ήταν: η κεντρική κυβέρνηση, η τοπική αυτοδιοίκηση α και β βαθμού, τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και λοιποί φορείς γενικής κυβέρνησης και οι συγχρηματοδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σκοπός του ετήσιου προγράμματος ήταν να προταθούν έλεγχοι για όλους τους ως άνω άξονες.

18 18 Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι λόγω του μεγάλου πλήθους και διαφορετικότητας των δημόσιων φορέων, οι οποίοι υπόκεινται σε έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο, καταβλήθηκε μεγάλη προσπάθεια έτσι ώστε να ενταχθούν στην προτεινόμενη λίστα έλεγχοι με: υψηλό ελεγκτικό ενδιαφέρον ένεκα τόσο του εκτιμώμενου αντικτύπου τους όσο και των εκτιμωμένων κινδύνων υψηλή εκτιμώμενη εφικτότητα διενέργειας τους και ποικιλία ως προς το αντικείμενο τους Η Επιτροπή Σχεδιασμού Ελέγχου κατέληξε σε 11 αντικείμενα ελέγχου. Για κάθε αντικείμενο ελέγχου ετοιμάσθηκε προκαταρκτική διερεύνηση με εξέταση του τομέα πολιτικής, των οικονομικών στοιχείων, της δομής διακυβέρνησης, του συστήματος λογοδοσίας, των κριτηρίων βαθμολόγησης, των σημαντικών κινδύνων 3 κ.ά. Τα στοιχεία συγκεντρώθηκαν μέσω τόσο επικοινωνίας με τις αρμόδιες Υπηρεσίες Επιτρόπου και τους δυνητικούς ελεγχόμενους φορείς όσο και επίσκεψης των διαδικτυακών τους πυλών. Οι τίτλοι των ελέγχων είναι ενδεικτικοί και θα οριστικοποιηθούν κατά την κατάρτιση των Υπομνημάτων Σχεδιασμού Ελέγχου από τις ομάδες ελέγχου. 3 Κατά τη διάρκεια του ελέγχου οι κίνδυνοι θα επανεκτιμηθούν, καθώς συγκεντρώνονται περαιτέρω πληροφοριακά στοιχεία..

19 Διαδικασία ετήσιου προγραμματισμού για το 2016 Άντληση στοιχείων από Υπηρεσίες Ελέγχου Πρωταρχικός σκοπός του Ετήσιου Προγράμματος Ελέγχου είναι να αποτελέσει το εργαλείο προγραμματισμού όλων των διενεργουμένων ελέγχων και λοιπών ελεγκτικών και μη εργασιών από το Ελεγκτικό Συνέδριο με βάση τους στρατηγικούς στόχους του, την εκτίμηση κινδύνων και το διαθέσιμο προσωπικό. Στις λοιπές εργασίες περιλαμβάνονται οι εργασίες που βοηθούν στην μετάβαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου στα Διεθνή Ελεγκτικά Πρότυπα όπως η κατάρτιση και επικαιροποίηση του εγχειριδίου ελέγχου, ο προγραμματισμός του ετησίου αλλά και πολυετούς προγράμματος ελέγχου καθώς και άλλες εργασίες όπως η αναβάθμιση του πληροφοριακού συστήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η εκπαίδευση του προσωπικού, η επικοινωνιακή πολιτική, η γραμματειακή υποστήριξη κ.ά. Προς επίτευξη του σκοπού αυτού, θα πρέπει αφενός να συμπεριλαμβάνονται όλα τα είδη ελέγχων και εργασιών με τον εκτιμώμενο χρόνο εκτέλεσης τους και αφετέρου οι διαθέσιμες ημέρες εργασίας (αφαιρώντας άδειες, αργίες κ.ά.) των δικαστικών υπαλλήλων. Στο Ετήσιο Πρόγραμμα του 2016 θα περιγράφονται: οι στοχευμένοι έλεγχοι οι διαρκείς ελεγκτικές εργασίες (προληπτικός, κατασταλτικός έλεγχος υπολόγων) οι τακτικοί διαχειριστικοί έλεγχοι

20 20 οι έκτακτοι διαχειριστικοί έλεγχοι 4 οι εργασίες συντονισμού, σχεδιασμού και παρακολούθησης του έργου του Ελεγκτικού Συνεδρίου οι λοιπές εργασίες Προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, κάθε Υπηρεσία Ελέγχου και Επιτροπή / Ομάδα Εργασίας θα υποχρεούται να υποβάλει τον προγραμματισμό ελέγχων και εργασιών της καθώς και τον προγραμματισμένο χρόνο απασχόλησης των υπαλλήλων / μελών της ούτως ώστε να συμπεριληφθούν και συζητηθούν κατά την έγκριση του Ετήσιου Προγράμματος Ελέγχου. Μέσω της άντλησης και συγκέντρωσης των στοιχείων αυτών θα επιτυγχάνεται: η απόκτηση της συνολικής εικόνας τόσο των εργασιών του Ελεγκτικού Συνεδρίου όσο και του απαιτούμενου χρόνου τους η ανάδειξη των Υπηρεσιών Ελέγχου με ελλιπές προσωπικό η προτεραιότητα και ο προγραμματισμός των ελεγκτικών εργασιών με βάση την σημαντικότητα, την εκτίμηση κινδύνων και το διαθέσιμο προσωπικό ο σχηματισμός μίας βάσης μέτρησης της αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας κάθε Υπηρεσίας Ελέγχου η αξιολόγηση του Ετήσιου Προγράμματος Ελέγχου 4 κτλ Κατόπιν αιτήματος του ελεγχόμενου Φορέα, της Κυβέρνησης, εμπλεκόμενων φορέων, Ελεγκτικών Οργάνων, πολιτών

21 21 Επιπλέον όλες οι Υπηρεσίες Ελέγχου θα συνεχίσουν να παρέχουν όποια στοιχεία και πληροφορίες κρίνει απαραίτητα η Επιτροπή Σχεδιασμού Ελέγχου για τον σχηματισμό ενός χαρτοφυλακίου δυνητικών στοχευμένων ελέγχων σε πανελλαδικό επίπεδο. Επισκόπηση στοιχείων και πληροφοριών από την Επιτροπή Σχεδιασμού Ελέγχου Προκειμένου η Επιτροπή Σχεδιασμού Ελέγχου να έχει συνολική εικόνα της τρέχουσας κατάστασης στους ελεγχόμενους δημόσιους φορείς και να εστιάζει σε φορείς υψηλού κινδύνου και / ή υψηλής αξίας, απαιτείται η συγκέντρωση στοιχείων τόσο από εσωτερικές όσο και εξωτερικές πηγές. Παράλληλα λοιπόν με την συλλογή των ζητουμένων στοιχείων και πληροφοριών από τις Υπηρεσίες Ελέγχου, η Επιτροπή Σχεδιασμού Ελέγχου σκοπεύει να παρακολουθεί σε τακτική βάση τις εξελίξεις και την επικαιρότητα συνδυαστικά με την άντληση οικονομικών στοιχείων από εξωτερικές πηγές ανά άξονα επιλογής ελέγχων 5 ούτως ώστε να προτείνει ελέγχους υψηλού ελεγκτικού ενδιαφέροντος. Η οικονομική ανάλυση ως στόχο έχει την επιλογή των δημόσιων φορέων με γνώμονα την σημαντικότητα τους σε οικονομικούς όρους. Η κατάταξη τους στους κεντρικούς άξονες επιλογής ελέγχων διευκολύνει στην υλοποίηση της στρατηγικής του Ελεγκτικού Συνεδρίου, όπως αυτή θα αποφασισθεί μέσω της έγκρισης του τετραετούς προγράμματος ελέγχου. 5 κεντρική κυβέρνηση, τοπική αυτοδιοίκηση α και β βαθμού, Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου & λοιποί φορείς γενικής κυβέρνησης, συγχρηματοδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση

22 22 Οι επικρατέστεροι έλεγχοι, οι οποίοι θα προκύπτουν από την περιγραφόμενη επεξεργασία εσωτερικών και εξωτερικών πληροφοριών, θα αποτελούν τους αρχικά προτεινόμενους στοχευμένους ελέγχους του έτους. Εν συνεχεία, η Επιτροπή Σχεδιασμού Ελέγχου θα τους κατατάσσει κατά φθίνουσα σειρά βάσει μίας αρχικής βαθμολόγησης των κριτηρίων κατάταξης ούτως ώστε η λίστα να περιοριστεί στους πιο ενδιαφέροντες (με δεδομένο το διαθέσιμο προσωπικό). Για τους ελέγχους αυτούς θα ετοιμάζονται προκαταρκτικές διερευνήσεις από τα μέλη της Επιτροπής Σχεδιασμού Ελέγχου, όπως ισχύει και σήμερα. Η διαδικασία θα ολοκληρώνεται με την τελική βαθμολόγηση των προτεινόμενων ελέγχων και την εισήγηση του συνολικού ( με όλα τα είδη ελέγχων και εργασιών) Ετήσιου Προγράμματος Ελέγχου προς έγκριση από την Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Αναφορά εφαρμογής και αξιολόγησης Ετησίου Προγράμματος Ελέγχου Εξίσου σημαντική με τη κατάρτιση του Ετήσιου Προγράμματος Ελέγχου είναι η εκ των υστέρων αξιολόγηση υλοποίησης του. Για τον λόγο αυτό κρίνεται αναγκαία η καθιέρωση διαδικασίας κατάρτισης Εξαμηνιαίας και Ετήσιας «Αναφοράς Εφαρμογής και Αξιολόγησης του Ετήσιου Προγράμματος Ελέγχου». Η αξιολόγηση αυτή θα εξυπηρετεί δύο κύριους σκοπούς. Πρώτον, τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων και παρεκκλίσεων από τους προγραμματισμένους ελέγχους και τις λοιπές εργασίες του Ελεγκτικού Συνεδρίου (ποιοτική αξιολόγηση). Δεύτερον, τη μέτρηση της αποδοτικότητας, αποτελεσματικότητας και οικονομικότητας των διενεργούμενων ελέγχων και

23 23 εργασιών σε σχέση με τον αρχικό προγραμματισμό και το συνολικό διαθέσιμο χρόνο εργασίας (ποσοτική αξιολόγηση, π.χ. συνολικός αριθμός εκθέσεων, χρονική διάρκεια κάθε ελέγχου, αριθμός ελεγκτών ανά ομάδα ελέγχου κ.ά.). Μέσω της αξιολόγησης αυτής αναμένεται η συνεχής αναπροσαρμογή και βελτίωση τόσο της διαδικασίας όσο και των προτάσεων του Ετήσιου Προγράμματος Ελέγχων. Επιπλέον, με τη συλλογή των στοιχείων όπως διάρκεια του ελέγχου, αριθμός ελεγκτών, επιλογές θεμάτων, χρόνος προγραμματισμού, διάρκεια εκδόσεως των εκθέσεων κ.ά. θα τεθούν σταδιακά στόχοι έτσι ώστε να δημιουργηθούν Βασικοί Δείκτες Απόδοσης (KPIs Key Performance Indicators). Από τα ανωτέρω, προκύπτει η επιτακτική ανάγκη δημιουργίας μίας υπηρεσίας, η οποία να απασχολείται αποκλειστικά με τη συνεχή συγκέντρωση στοιχείων, επισκόπηση πληροφοριών, εκτίμηση κινδύνων, αξιολόγηση προτάσεων, επεξεργασία του προϋπολογισμού ανθρωποημερών ανά υπηρεσία / έλεγχο / εργασία, ενημέρωση του μητρώου ελεγχόμενων φορέων, προετοιμασία των παραρτημάτων για τον ετήσιο και πολυετή προγραμματισμό, αξιολόγηση της εκτέλεσης του Ετήσιου Προγράμματος Ελέγχου κ.ά.

24 ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΩΝ ΠΟΡΩΝ Ο πίνακας Α παρουσιάζει συνοπτικά τις ως άνω εργασίες οι οποίες αναλύονται ως ακολούθως: ΠΙΝΑΚΑΣ Α: ΕΛΕΓΚΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟΙ ΠΟΡΟΙ Κωδικός ΕΛΕΓΚΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Ελε γκτ ές* Ελεγκτικέ ς Εβδομάδε ς ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΕΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ 15PERPRO Προληπτικός έλεγχος Περιφέρεια YPPRO 15DIMPRO 15NPDDPR O Προληπτικός έλεγχος σε Υπουργεία (Αττική) 72 Προληπτικός έλεγχος σε Δήμους (Αττική) 35 Προληπτικός έλεγχος σε ΝΠΔΔ (Αττική) Επεξηγήσεις έναρξη λήξη 172 ΠΕ*38 εβδομάδες 01/01/15 31/12/15 66 ΠΕ*38 εβδ 01/01/15 31/12/15 33 ΠΕ*38 εβδ 01/01/15 31/12/15 21 ΠΕ*38 εβδ 01/01/15 31/12/15 Ποσοστιαία μείωση 5% για κατασταλτικό έλεγχο από τις παραπάνω υπηρεσίες ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ % ΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Κατασταλτικός έλεγχος Κεντρικής Υπηρεσίας 76 Κατασταλτικός έλεγχος ΕΛΕΓΕΠ 4 Κατασταλτικός έλεγχος από Υπ. Επιτρόπου σε περιφέρεια, Δήμους, Υπουργεία, ΝΠΔΔ (5%) 15KATKY 15ELEGEP ΠΕ*38 εβδ 01/01/15 31/12/15 3 ΠΕ*38 εβδ 01/01/15 31/12/15 01/01/15 31/12/15 ΣΥΝΟΛΟ ΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ % *Τα παραπάνω στοιχεία του προσωπικού βασίζονται στην κατάσταση του προσωπικού κατά της 29/10/14 Αποδέσμευση ελεγκτικού χρόνου υπέρ των στοχευμένων ελέγχων & άλλων εργασιών % ΣΥΝΟΛΟ ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΕΛΕΓΚΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ % ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΟΙ ΕΛΕΓΧΟΙ 15TARGET 01 Στοχευμένος Έλεγχος ελεγκτές 01/12/14 30/07/15 15TARGET 02 Στοχευμένος Έλεγχος ελεγκτές 01/12/14 30/07/15 15TARGET 03 Στοχευμένος Έλεγχος ελεγκτές 01/06/15 28/02/16

25 25 15TARGET 04 Στοχευμένος Έλεγχος ελεγκτές 01/06/15 28/02/16 15TARGET Στοχευμένος Έλεγχος (Θεσσαλονίκη) ελεγκτές 01/12/14 30/07/15 15TARGET Στοχευμένος Έλεγχος (Θεσσαλονίκη ή Αθήνα) ελεγκτές 01/06/15 28/02/16 15HORIZO N1 Στοχευμένος ΟΡΙΖΟΝΤΙΟΣ Έλεγχος ελεγκ *25εβδ.+5επι τροπατα*2ελε γκτές*15 εβδ ΣΥΝΟΛΟ ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ 945 6% 01/01/15 31/11/15 ΆΛΛΕΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ 15OTHER1 15RESERV Άλλες Κεντρικές Εργασίες - προγραμματισμός ελέγχων, εγχειρίδιο ελέγχου, επιτροπές & ομάδες εργασίας /01/15 31/12/15 Αποθεματικές ελεγκτικές εβδομάδες για έκτακτους ελέγχους /01/15 31/12/15 ΣΥΝΟΛΟ ΑΛΛΩΝ ΕΛΕΓΚΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 310 2% ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ % ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 6 Εκπαιδευση Ελεγκτών εβδ Εκπαιδευση Διοικητικών εβδ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ Γραμματεία σε υπηρεσίες επιτρόπων Περιφερεια 51 Γραμματεία σε υπηρεσίες επιτρόπων Αθήνα (προληπτικός) 37 Γραμματεία σε υπηρεσίες κεντρικού καταστήματος Αθήνας (κατασταλτικός) 24 Γραμματεία Υποστήριξης Δικαστηρίου 61 Δ/νσεις υποστήριξης (Τεχνολογία, Προσωπικό, Αρχείο) ΔΕ*38εβδ 01/01/15 31/12/ ΔΕ*38εβδ 01/01/15 31/12/ ΣΥΝΟΛΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΔΕ*38εβδ 01/01/15 31/12/15 63ΔΕ*38ε βδ 01/01/15 31/12/15 (11ΠΕ+23 ΔΕ)*38εβ δ 01/01/15 31/12/15 6 Ο χρόνος εκπαίδευσης έχει ήδη ληφθεί υπόψη κατά τον υπολογισμό των 38 εβδομάδων εργασίας ετησίως ανά υπάλληλο.

26 ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΕΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Προληπτικός έλεγχος O προληπτικός έλεγχος των κρατικών δαπανών από το Ελ. Συν. θεσπίσθηκε το έτος 1887 και διατηρήθηκε η άσκησή του μέχρι και το έτος Με τις διατάξεις του άρθρου 34 του ν. 1489/1984 ανατέθηκε η άσκηση του ελέγχου αυτού στις Υπηρεσίες Εντελλομένων Εξόδων του Υπουργείου Οικονομικών, πλην όμως, με το άρθρο 21 παρ. 3 του ν. 1868/1989, επανήλθε η σχετική αρμοδιότητα στο Ελ. Συν. Η Ολομέλεια του Ελ. Συν. με σειρά γνωμοδοτήσεών της ( 20/ , 34/ , 14/ ) έχει κρίνει ότι ο προληπτικός έλεγχος νομιμότητας των κρατικών δαπανών από το Ελ. Συν. είναι συνταγματικώς κατοχυρωμένος. Επομένως ο κοινός νομοθέτης δύναται μεν να ρυθμίζει (ως νόμος ορίζει) τη διαδικασία, το εύρος και τον τρόπο άσκησής του, πλην οι ρυθμίσεις αυτές δεν δύνανται είτε να αναιρούν κατ' ουσίαν τον προληπτικό έλεγχο των δαπανών από το Ελ. Συν. είτε να τον περιορίζουν υπέρμετρα. Με το ν. ΑΥΟΖ/1887 προβλέπετο η άσκηση του προληπτικού ελέγχου των δαπανών (θεώρηση του τίτλου) από τον ίδιο τον Πρόεδρο του Ελ. Συν., δείγμα βεβαίως της εξαιρετικώς περιορισμένης δραστηριότητας του φιλελεύθερου-μη παρεμβατικού κράτους του 19ου αιώνα. Με το ν. 1937/1920 ανατέθηκε η άσκηση του προληπτικού ελέγχου των δαπανών των Υπουργείων στους Παρέδρους (δικαστικούς λειτουργούς), ενώ με το άρθρο 30 του ν.δ. 321/1969 ανατέθηκε, από , ο προληπτικός έλεγχος των δαπανών των

27 27 Νομαρχιών, τον οποίο έως τότε ασκούσαν υπάλληλοι του Υπουργείου Οικονομικών, σε υπαλλήλους του Ελ. Συν. καθιερωθέντος έκτοτε του θεσμού του Επιτρόπου. Τέλος, με το άρθρο 3 παρ. 25 του ν. 2479/1997 μεταβιβάστηκε στους Επιτρόπους-δικαστικούς υπαλλήλους του Ελ. Συν. το σύνολο (και των Υπουργείων) της άσκησης του προληπτικού ελέγχου των δαπανών. Δοθέντος αφενός μεν ότι τελικός σκοπός της θέσπισης των ελεγκτικών αρμοδιοτήτων του Ελεγκτικού Συνεδρίου είναι όπως αυτές να ασκούνται κατά τρόπο αποδοτικό και αποτελεσματικό, αφετέρου δε ότι ένεκα της συνεχούς αυξήσεως των οικονομικών δραστηριοτήτων του Δημοσίου κατέστη εκ των πραγμάτων ανέφικτος (δεδομένου του περιορισμένου ανθρώπινου δυναμικού) ο ενδελεχής έλεγχος του συνόλου των εντελλομένων με τα χρηματικά εντάλματα δαπανών, το Ελεγκτικό Συνέδριο επικέντρωσε την προσοχή του είτε σε δαπάνες υψηλού κινδύνου είτε σε δαπάνες σημαντικής οικονομικής αξίας. Πράγματι, με τα π.δ. 136/2011 και 87/2014, εκδοθέντων, αντιστοίχως, κατόπιν σύμφωνης γνώμης (23η Γ.Σ/ και 10η Γ.Σ./ ) της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου (άρθ. 27 του ν. 3871/2010) τέθηκαν κατώτατα όρια δαπανών για την άσκηση του προληπτικού ελέγχου, ήτοι: α) για τα εντάλματα της Κεντρικής Διοίκησης από ευρώ και άνω, β) για τα εντάλματα των ΝΠΔΔ από ευρώ και άνω (για τα εντάλματα των νοσοκομείων του ΕΣΥ από ευρώ και άνω - άρθ. 55 παρ. 1 του ν. 4075/2012), γ) για τα εντάλματα των ΟΤΑ Α βαθμού από ευρώ και άνω και δ) για τα εντάλματα των ΟΤΑ Β βαθμού (όταν αρχίσει να διενεργείται ο έλεγχος άρθ. 275 του ν. 3852/2010) από ευρώ και άνω. Προβλέπεται ακόμη ο έλεγχος, σε κάθε περίπτωση,

28 28 κατά την υποβολή του πρώτου λογαριασμού των δαπανών που αφορούν σε συμβάσεις εκτέλεσης δημοσίων έργων, μελετών, προμηθειών και υπηρεσιών. Ελέγχονται, επίσης, ανεξαρτήτως ποσού, οι δαπάνες της πρώτης μισθοδοσίας του πάσης φύσεως προσωπικού, οι πρόσθετες αμοιβές (αποζημιώσεις και υπερωρίες) και οι επιχορηγήσεις σε ν.π.ι.δ. Από τα διαθέσιμα στοιχεία σαφώς συνάγεται ότι παρά τον περιορισμό του αριθμού των ελεγχθέντων προληπτικώς χρηματικών ενταλμάτων (κατά το έτος 2011 ελέγχθηκαν προληπτικώς χρηματικά εντάλματα, συνολικού ποσού ,02 ευρώ, ενώ κατά το έτος χρηματικά εντάλματα συνολικού ποσού άνω των ,77 ευρώ) και τη συνακόλουθη εξοικονόμηση ανθρώπινου προσωπικού, ο προληπτικός έλεγχος ουδόλως κατέστη λιγότερο αποτελεσματικός. Αντιθέτως, από τα διαθέσιμα στοιχεία προκύπτει ότι κατά το έτος 2012, κατά το οποίο ετέθη σε εφαρμογή το π.δ. 136/2011 για τα κατώτατα όρια δαπανών, σε σχέση με το έτος 2011, αυξήθηκε και ο αριθμός των χρηματικών ενταλμάτων, που επεστράφησαν στη διοίκηση αθεώρητα και ο αριθμός των εισαχθεισών στους δικαστικούς σχηματισμούς του Δικαστηρίου διαφωνιών (αναλυτικότερα, βλ. Πρακτικά 10ης/ Γ.Σ. της Ολομ. Ελ. Συν.) Κατασταλτικός Έλεγχος Ο κατασταλτικός έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου είναι οργανωμένος και διαμορφωμένος σε Υπηρεσίες Επιτρόπων, των οποίων το αντικείμενο έχει

29 29 ορισθεί με αποφάσεις της Ολομέλειας. Περιγραφικά οι υπηρεσίες που ασχολούνται με τον κατασταλτικό έλεγχο είναι οι παρακάτω: 1η Υπηρεσία - Έλεγχος Ταμειακών Υπολόγων 2η Υπηρεσία Έλεγχος υπολόγων λογαριασμών διαχείρισης Υλικού 4η Υπηρεσία - Έλεγχος λοιπών Δημοσίων Υπολόγων 5η Υπηρεσία- Έλεγχος Προληπτικού ελέγχου δικ/κών ΧΕΠ & λογ/σµών δευτερευόντων διατακτών 6η Υπηρεσία - Έλεγχος Απολογισμών ΟΤΑ Αττικής 7η Υπηρεσία Έλεγχος καταχώρησης αποτελεσμάτων ελέγχου λογ/σμών Ταμειακών Υπολόγων & Υπολόγου Συμψ/σμών & ΔΙΑΔΗΛΩΣΗ 8η Υπηρεσία - Έλεγχος Απολογισμών ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ 9η Υπηρεσία - Έλεγχος Απολογισμών Ασφαλιστικών 13η Υπηρεσία - Έλεγχος Πολυμισθίας Πολυαπασχόλησης 14η Υπηρεσία - Έλεγχος Κονδυλιων Ε.Ε. 15η Υπηρεσία - Έλεγχος Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων 16η Υπηρεσια - Έλεγχος Απολογισμών Νομικών Προσώπων Υπηρεσία στον ΟΠΕΚΕΠΕ - Έλεγχος Ειδικού Λογ. Εγγυήσεων Γεωργικών Προιόντων (Ε.Λ.Ε.ΓΕ.Π.) Στο Παράρτημα 1 παρουσιάζεται αναλυτικά το αντικείμενο της κάθε υπηρεσίας. Ο προγραμματισμός του ελέγχου για το 2015 θα γίνει από την κάθε υπηρεσία ξεχωριστά και θα υποβληθούν στην Ολομέλεια μαζί με το πολυετές πρόγραμμα. Πέραν βεβαίως των ως άνω κεντρικών υπηρεσιών, στην άσκηση προληπτικού ελέγχου υποχρεούνται και οι Διευθύνσεις Επιτρόπων στην επαρχία.

30 ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΟΙ ΕΛΕΓΧΟΙ Εισαγωγή-Λόγοι Εκπόνησης Ετησίου Προγράμματος Ελέγχου Όπως έχει ήδη αναλυθεί στα Πρακτικά της 19ης Γ.Σ./ της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, οι λόγοι για τους οποίους επιβάλλεται κατ' έτος η εκπόνηση και υιοθέτηση ενός προγράμματος στοχευμένων ελέγχων είναι: α) οι ρυθμίσεις και προβλέψεις της ισχύουσας νομοθεσίας (άρθρα 80 και 81 του ν. 4055/2012 και ήδη άρθρα 39 και 40 του Κώδικα Νόμων για το Ελ. Συν.), σύμφωνα με την οποία ανατίθεται στο Ελεγκτικό Συνέδριο η εκπόνηση ετησίου προγράμματος ελέγχου και η διενέργεια ελέγχων απόδοσης και ελέγχου συστημάτων, σύμφωνα με τις διατάξεις του Οργανισμού του και τα ελεγκτικά πρότυπα του Διεθνούς Οργανισμού Ανώτατων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων (INTOSAI). β) Περιορισμός των τακτικών ελέγχων, που επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο ανεξαρτήτως του ελεγκτικού τους ενδιαφέροντος και επικέντρωση των ελέγχων σε στοχευμένους τομείς υψηλού δημοσιονομικού ενδιαφέροντος και υψηλού δημοσιονομικού κινδύνου. γ) Προγραμματισμός του ελέγχου με επιλογή του ελεγκτέου αντικειμένου με μεθοδολογία ανάλυσης κινδύνου. Σκοπός της ανάλυσης κινδύνου είναι να εντοπισθούν και να ελεγχθούν οι φορείς ή η δημοσιονομική δραστηριότητα με υψηλό κίνδυνο.

31 31 Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Επιτροπής Σχεδιασμού Ελέγχου, οι ανθρώπινοι πόροι που απαιτούνται για την υλοποίηση του προγράμματος των στοχευμένων ελέγχων ανέρχονται μόλις στο 6% του συνολικού δυναμικού του Ελεγκτικού Συνεδρίου (βλ. αναλυτικότερα παρακάτω) Λίστα Προτεινόμενων Ελέγχων ΘΕΜΑΤΑ ΕΛΕΓΧΟΥ Α ΑΘΗΝΑ: Πρόταση επιλογής 4 ή 5 θεμάτων ελέγχου από τους παρακάτω 7: Έλεγχος συστημάτων και συμμόρφωσης της προνοιακής πολιτικής ΟΓΑ Έλεγχος διαδικασιών επιστροφής Φ.Π.Α. σε ορισμένες κατηγορίες φορολογουμένων (π.χ. αγρότες, εταιρείες παροχής υπηρεσιών) Έλεγχος συστημάτων Ενιαίας Αρχής Πληρωμών Χρηματοοικονομικός Έλεγχος και έλεγχος συστημάτων επιχορηγήσεων σε νέες επιχειρήσεις Χρηματοοικονομικός έλεγχος Υπουργείου Τουρισμού (συμπεριλαμβανομένης και της διαδικασίας προϋπολογισμού) Έλεγχος συστημάτων επιχορηγήσεων Υπ. Πολιτισμού Έλεγχος εκτέλεσης τελεσίδικων δικαστικών αποφάσεων από μη άσκηση ένδικων βοηθημάτων & μέσων εκ μέρους των Αιρετών σε δήμους Β ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Πρόταση για επιλογή των παρακάτω 1 ή 2 θεμάτων ελέγχου από ομάδες εργασίας στην Θεσσαλονίκη 8 Χρηματοοικονομικός έλεγχος σε ΟΤΑ Β' Βαθμού (Περιφέρεια Θεσσαλονίκης) 9 Χρηματοοικονομικός έλεγχος και έλεγχος συστημάτων σε στρατιωτικό νοσοκομείο Γ 10 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ: Πρόταση για επιλογή ενός θεμάτος για Οριζόντιο έλεγχο 5 υπηρεσιών της περιφέρειας συν μια ομάδα προγραμματισμού και συντονισμού στην Αθήνα: Έλεγχος είσπραξης ιδίων εσόδων- Καθυστερήσεις σε είσπραξη απαιτήσεων προηγούμενων ετών. Διαφυγόντα έσοδα σε ΝΠ και ΟΤΑ 11 Χρηματοοικονομικός έλεγχος ΔΕΥΑ σε πέντε δήμους Σημείωση: το αντικείμενο των ελέγχων είναι ενδεικτικό και θα οριστικοποιηθεί από κάθε ομάδα ελέγχου κατά την κατάρτιση του Υπομνήματος Σχεδιασμού Ελέγχου.

32 Σύνοψη αποτελεσμάτων προκαταρκτικής διερεύνησης ανά προτεινόμενο έλεγχο Έλεγχος συστημάτων και συμμόρφωσης της προνοιακής πολιτικής του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων Ο Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλίσεων (Ο.Γ.Α.) ιδρύθηκε το έτος 1961 με το βασικό νόμο 4169, είναι Ν.Π.Δ.Δ. και εδρεύει στην Αθήνα. Στο πλαίσιο του κοινωνικού του ρόλου και στην προσπάθεια διεύρυνσης του φάσματος των δραστηριοτήτων του αποβλέπει στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής του αγροτικού και γενικότερου πληθυσμού της χώρας. Για αυτόν το σκοπό χορηγεί ένα μεγάλο πλήθος συνταξιοδοτικών παροχών, το ενιαίο επίδομα στήριξης τέκνων, το ειδικό επίδομα τρίτεκνων και πολύτεκνων, καθώς επίσης και μέσω του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας οργανώνει και εφαρμόζει κοινωνικά προγράμματα στήριξης του πληθυσμού. Σύμφωνα με τον ενιαίο απολογισμό του Ο.Γ.Α. χρήσεως 2009, ο οποίος εγκρίθηκε με απόφαση του Δ.Σ. του Ο.Γ.Α., το σύνολο των εσόδων, όπως και των εξόδων, του Ο.Γ.Α. ανέρχονται σε ,60. Η διαχείριση του Ο.Γ.Α. υπόκειται σε ετήσιο κατασταλτικό έλεγχο, ο οποίος διενεργείται από σώμα ορκωτών λογιστών. Η έκθεση των ελεγκτών υποβάλλεται στο Διοικητικό Συμβούλιο του Ο.Γ.Α. και στον Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Αλληλεγγύης, ο οποίος αποφαίνεται εντός τριμήνου. Για την προνοιακή πολιτική του Ο.Γ.Α. διατίθενται ετησίως σε καταβολή συντάξεων το ποσό των 3,8 δισεκατομμύρια ευρώ σε περίπου συνταξιούχους του Ο.Γ.Α., σε καταβολή οικογενειακών επιδομάτων το ποσό των ευρώ σε δικαιούχους, καθώς επίσης και σε προγράμματα

33 33 Κοινωνικού Τουρισμού το ποσό των ευρώ σε δικαιούχους. Ο έλεγχος συστημάτων και συμμόρφωσης της προνοιακής πολιτικής του Ο.Γ.Α. θα εντοπίσει εγγενείς αδυναμίες συστημάτων ως προς την ορθή και έγκαιρη καταβολή των οικογενειακών επιδομάτων, των συντάξεων, αλλά και της ορθής εφαρμογής των προγραμμάτων κοινωνικού τουρισμού, δωρεάν παροχής εισιτηρίων θεάτρου, δωρεάν παροχής βιβλίων κ.τ.λ., με αντικειμενικό σκοπό την εξοικονόμηση οικονομικών πόρων του Ο.Γ.Α., μέσω της επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, αλλά και στη στοχευμένη στήριξη των πραγματικών δικαιούχων. Επιπρόσθετα, αποκλειστική επιδίωξη του ελέγχου συμμόρφωσης είναι να διαπιστωθεί αν οι συναλλαγές, που στην προκειμένη περίπτωση είναι η καταβολή συντάξεων, προσαυξήσεων συντάξεων, οικογενειακών επιδομάτων, αλλά και κονδυλίων για την υλοποίηση προγραμμάτων κοινωνικού τουρισμού, συμμορφώνονται με τους ισχύοντες νόμους, καθώς επίσης αν αυτές οι δαπάνες αποτυπώνονται ορθά στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις (αξιοπιστία λογαριασμών) του Ο.Γ.Α., αντικατοπτρίζοντας δίκαια των χρηματοοικονομική θέση και τα αποτελέσματά του, σύμφωνα με τους κανόνες της λογιστικής επιστήμης. Περαιτέρω, η διενέργεια οικονομικού ελέγχου και ελέγχου συμμόρφωσης συνεπάγεται και εξακρίβωση της αποτελεσματικότητας των εσωτερικών συστημάτων ελέγχου, τα οποία θα πρέπει να εξασφαλίζουν την αξιοπιστία των λογαριασμών και να προλαμβάνουν ή να εντοπίζουν και διορθώνουν μη νόμιμες και μη κανονικές δαπάνες.

34 Έλεγχος διαδικασιών επιστροφής Φ.Π.Α. σε ορισμένες κατηγορίες φορολογουμένων (π.χ. αγρότες, εταιρείες παροχής υπηρεσιών) O Φ.Π.Α. επιστρέφεται σε επιχειρήσεις και επιτηδευματίες, με την επιφύλαξη των σχετικών με την παραγραφή διατάξεων, εφόσον καταβλήθηκε εξαρχής αχρεώστητα ή το αχρεώστητο προκύπτει από επιγενόμενο λόγο, στις περιπτώσεις που προκύπτει ως πιστωτικό υπόλοιπο το οποίο δεν μεταφέρεται σε επόμενη περίοδο για έκπτωση ή σε περίπτωση μεταφοράς του η έκπτωση δεν κατέστη δυνατή, ή αφορά σε πράξεις απαλλασσόμενες από τον Φ.Π.Α., καθώς και πράξεις για τις οποίες με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών (ΥΠΟΙΚ) προβλέπεται αναστολή καταβολής του φόρου ή οφείλεται σε διαφορά συντελεστών εκροών - εισροών ή αφορά σε ρητώς προβλεπόμενα αγαθά επένδυσης. Επίσης, δικαιούνται επιστροφής Φ.Π.Α. που έχει επιβαρύνει τις αποκτήσεις αγαθών και λήψεις υπηρεσιών (εισροές), οι αγρότες που έχουν υπαχθεί στο ειδικό κατ αποκοπή καθεστώς του άρθρου 41 του Κώδικα Φ.Π.Α. (ν. 2859/2000, Α 248), όταν κατά το χρόνο που πραγματοποιείται η παράδοση των αγροτικών προϊόντων τους ή η παροχή των αγροτικών υπηρεσιών τους επιβαρύνθηκαν με Φ.Π.Α., ανεξάρτητα αν κατά το χρόνο που ζητείται η επιστροφή έχουν μεταταχθεί σε άλλο καθεστώς ή έχουν διακόψει τις εργασίες τους. Η διαδικασία επιστροφής του Φ.Π.Α. διενεργείται από την κατά περίπτωση αρμόδια Δ.Ο.Υ., κατόπιν αίτησης του οικείου φορολογούμενου, που υποβάλλεται είτε από τον ίδιο είτε δυνητικά από την οικεία συνεταιριστική οργάνωση, στην περίπτωση των αγροτών. Η επιστροφή των σχετικών ποσών γίνεται κατά περίπτωση είτε απευθείας είτε κατόπιν διενέργειας σχετικών

35 35 προσωρινών ή τακτικών ελέγχων, δια της συνεργασίας στη σχετική διαδικασία της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων (Γ.Γ.Π.Σ.) του ΥΠΟΙΚ, των οικείων συνεταιριστικών οργανώσεων και του ΥΠΑΑΤ ή του οικείου εποπτευόμενου απ αυτό φορέα, στην περίπτωση των αγροτών, αλλά και της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογικών Ελέγχων του ΥΠΟΙΚ. Στη διαδικασία γίνεται χρήση των πληροφοριακών συστημάτων TAXISNet και ICIS (αφορά στη λειτουργία των Τελωνείων) του ΥΠΟΙΚ, καθώς και της σχετικής με τον Φ.Π.Α. βάσης δεδομένων των κρατών μελών της Ε.Ε. VIES, τόσο για την εξακρίβωση των δικαιούχων και των ποσών επιστροφής όσο και για τη διενέργεια των σχετικών ελέγχων. Η διαδικασία ελέγχεται εσωτερικά από τα αρμόδια όργανα της Γενικής Δ/νσης Φορολογικών Ελέγχων, των Δ/νσεων Εσωτερικών Υποθέσεων και Εσωτερικού Ελέγχου της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων και της μέχρι πρότινος αρμόδιας Γενικής Δ/νσης Οικονομικής Επιθεώρησης του ΥΠΟΙΚ. Το 2012 πραγματοποιήθηκαν συνολικές επιστροφές Φ.Π.Α. ύψους ,43 ευρώ, ενώ το 2013 πραγματοποιήθηκαν αντίστοιχες επιστροφές ύψους ,22 ευρώ. Ο έλεγχος θα εξετάσει και θα αξιολογήσει την τηρούμενη διαδικασία επιστροφής Φ.Π.Α. σε συγκεκριμένες κατηγορίες επιχειρήσεων και αγροτών του ως άνω ειδικού καθεστώτος, καθώς και τον εσωτερικό της έλεγχο Έλεγχος συστημάτων Ενιαίας Αρχής Πληρωμών Η διαδικασία απογραφής προσωπικού ξεκίνησε το 2010 με τη διενέργεια απογραφής του πάσης φύσεως προσωπικού στο Δημόσιο και τα Ν.Π.Δ.Δ. και

36 36 συνεχίστηκε με την υποχρέωση απογραφής όλων των Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου 7 και των πάσης φύσεως επιχειρήσεων των ΟΤΑ Α και Β βαθμού έως τις Ζητούμενο πέραν της χαρτογράφησης των φορέων και των επιχειρήσεων είναι να υπάρξει μία συνολική καταγραφή του μισθολογικού κόστους τους καθώς και να εντοπιστούν οι φορείς που δεν έχουν αντικείμενο εργασίας. Παράλληλα, η απογραφή και η αποκλειστική καταβολή των μισθών μέσω της Ενιαίας Αρχής Πληρωμής, θα συντελέσει στην ακριβή αποτύπωση των απολαβών των εργαζομένων ενόψει του νέου μισθολογίου. Στο ανωτέρω πλαίσιο προτείνεται ο έλεγχος των διαδικασιών πληρωμής του πάσης φύσεως προσωπικού και φυσικών προσώπων που απασχολούνται στο Δημόσιο, ΝΠΔΔ και ΟΤΑ μέσω της Ενιαίας Αρχής Πληρωμής 8 καθώς και ο έλεγχος νομιμότητας πολυθεσίας και συνολικών αποδοχών σε κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων. Το γεγονός ότι η ΕΑΠ: 1) συστάθηκε μόλις το 2010, ως μέτρο για την εφαρμογή του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας από τα κράτη μέλη της Ζώνης του Ευρώ και το ΔΝΤ, 2) δεν έχει ελεγχθεί ποτέ έως σήμερα και επομένως δεν έχουν εξετασθεί οι διαδικασίες πληρωμής των αποδοχών των δημοσίων υπαλλήλων και 3) διαχειρίζεται το 22% των συνολικών δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού, συνιστούν σοβαρούς λόγους για την επιλογή του 7 Όπως περιγράφονται στις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 14 του Ν.2190/1994, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει με την παρ. 1 του άρθρου 1 του Ν. 3812/2009, εκτός από τις ΔΕΚΟ που υπάγονται στο Κεφάλαιο Β του Ν. 3429/ Έχουν εξαιρεθεί τα ΝΠΙΔ και οι επιχειρήσεις των ΟΤΑ Α & Β βαθμού διότι η προθεσμία ολοκλήρωσης της απογραφής τους ήταν η 30 η Απριλίου 2014.